Financial Management I

Chapter 5 : Analisis Risiko 5.1 Definisi Risiko dan Pulangan Risiko : Merujuk kepada kebarangkalian untuk mendapatkan sesuatu pada masa akan datang khususnya yang berkaitan dengan pulangan pelaburan. Pulangan : Adalah pulangan kepada pelabur dalam sesuatu tempoh. Terdapat dua jenis pulangan iaitu o o Pulangan Dijangka : Pulangan yang dirasakan mampu untuk diperolehi yang berdasarkan kepada maklumat yang dimiliki oleh pelabur Pulangan Tidak Dijangka : Pulangan yang tidak dijangka oleh pelabur akan diperolehi. Nilai sebenar pulangan sukar untuk diperolehi ekoran daripada risiko pasaran yang tidak menentu.

5.2

Menggunakan Statistik Untuk Menentukan Risiko dan Pulangan Terdapat beberapa perkara yang berkaitan dengan aspek risiko dan pulangan. Antaranya ialah pembolehubah secara rawak, kebarangkalian, min, varians, sisihan piawai, coefficient of variance, covariance dan correlation coefficient Random Variable Merujuk kepada data yang diambil secara rawak untuk membuat keputusan keadaan semasa dan sebagainya. Sukar untuk mendapatkan gambaran sebenar tentang keadaan semasa 5.2.2 Kebarangkalian dan Pengagihan Digunakan untuk menentukan ketepatan sesuatu keadaan yang tidak pasti atau juga dikenali sebagai potensi sesuatu keadaan akan berlaku Terdapat beberapa perkara yang perlu dilihat yang berkaitan dengan kebarangkalian iaitu o o o o Kebarangkalian tidak boleh bernilai negatif Jumlah keseluruhan kebarangkalian ialah 1 atau 100% Kerabangkalian yang bernilai 0 menunjukkan bahawa keadaan tersebut tidak akan berlaku Nilai 0.1 adalah 10% sesuatu keadaan akan berlaku

5.2.1

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

Financial Management I

Nilai 1 menunjukkan bahawa sesuatu keadaan akan berlaku sepenuhnya

Risiko pelaburan dinilai dengan menggungkan agihan kebarangkalian. Agihan kebarangkalian dibahagikan kepada 2 iaitu o o Discrete Probability : Ialah persamaan antara Nilai Kebarangkalian dan Nilai Pemboleh Ubah Secara Rawak adalah terhad Continuous Probability : Ialah pengiraan nilai kebarangkalian yang mempunyai hubungan dengan nilai pemboleh ubah secara rawak

Contoh : Nusa Company mempunyai 2 pilihan pelaburan iaitu Projek PRF dan Profek PRS. Beriku adalah Discrete Probability Distribution bagi pulangan kedua2 pelaburan Kebarangkalian 0.25 0.25 0.50 Pulangan PRF (RM) 8,000 12,000 10,000 Pulangan PRS (RM) 2,000 18,000 10,000

Jadual di atas boleh diterangkan dalam bentuk carta bar di bawah

Jika Nusa Company boleh menjangkakan persamaan kebarangkalian dan pulangan berterusan bagi kedua-dua projek, maka agihan kebarangkalian dan pulangan adalah seperti berikut

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

Financial Management I

Rajah 5.1 menunjukkan jarak agihan kebarangkalian pendapatan bagi PRS adalah lebih besar (RM18,000 RM2,000 = RM16,000) berbanding PRF (RM12,000 RM8,000 = RM4,000) Rajah 5.2 pula menunjukkan agihan kebarangkalian pulangan bagi PRS lebih tinggi daripada PRF. Oleh itu, dapat disimpulkan bahawa PRS adalah ebih berisiko berbanding PRF Min (Pulangan Dijangka) Ialah purata pembolehubah rawak. Berikut adalah rumus bagi Pulangan Dijangka

5.2.3

Dimana,

5.2.4

Varians dan Sisihan Piawai

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

Financial Management I

Varians : Mengukur agihan kebarangkalian jawapam (result) yang mungkin berlaku disepanjang min. Berikut adalah rumus varians

Sisihan Piawai : Mengukur nilai dijangka bagi agihan kebarangkalian. Diperoleh dengan mempunca kuasa duakan nilai varians

5.2.5

Coefficient of Variance (CV) Adalah nisbah sisihan piawaian kepada varians dan digunakan untuk mengukur risiko setiap pulangan Digunakan untuk membandingkan dua pelaburan ke atas aset kewangan Berikut adalah rumus CV

5.2.6

Covariance Menerangkan tentang hubungan pulangan antara aset yang dibandingkan. o o o Nilai Positif : Hubungan yang selari antara dua aset. Nilai Negatif : Hubungan bertentangan antara dua aset Nilai Kosong : Tidak wujud sebarang hubungan antara dua aset

Berikut adalah rumus untuk mengira Covariance

5.2.7

Correlation Coefficient Nilai CC berada dalam lingkunag -1 dan +1 Bagi membuat perbandingan antara instrumen dengan mudah dan standardise darjah perhubungan antara instrumen, kita boleh menggunakan CC ( )s. CC boleh dikira dengan menggunakan rumus berikut:-

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

Financial Management I

Correlation Negatif Sempurna (Corr = -1) : Kedua-dua pembolehubah bergerak secara bertentangan. Kombinasi dua set kewangan adalah untuk mengurangkan risiko Correlation Positif Sempurna (Corr = +1) : Kedua-dua pembolehubah bergerak secara selari. Kombinasi dua set kewangan tidak boleh mengurangkan risiko. Correlation Positif : Seperti +0.4 menunjukkan kedua-dua pembolehubah bergerak selari tetapi dalam jarak (magnitut) yang berbeza.

5.3

Mengukur Pulangan Dijangka dan Risiko Pelaburan 1 Sekuirit Penentuan risiko pelaburan perlu melalui bberapa proses yang bermula dengan menentukan Pulangan Dijangka. Contoh Economy Situation Weak Moderate Strong Penyelesaian a) Expected Return @ Mean Probability (P) 0.20 0.50 0.30 Rate of Return (r) For Financial Asset A B 12% 6% 14% 14% 16% 19%

Aset A = (0.20 x 0.12) + (0.50 x 14%) + (0.30 x 16%) = 14.2% Aset B = (0.20 x 6%) + (0.50 x 14%) + (0.30 x 19%) = 13.9% b) Variance

Aset A

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

Financial Management I

Aset B

c) Standard Deviation

Aset A

Aset B

5.4

Mengurangkan Risiko Melalui Kepelbagaian Kombinasi beberapa sekuriti dalam pasaran modal dikenali sebagai Potfolio Sekuriti. Matlamatnya adalah untuk mengurangkan risiko dan meningkatkan pulangan. Penurunan tahap risiko dapat dijelaskan dalam rajah d bawah

Prinsip Risiko Sistematik dan Tidak Sistematik

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

Financial Management I

Risiko Sistematik : Risiko yang tidak boleh kebahagikan atau dipelbagaikan dan berkaitan dengan risiko pasaran seperti naik turun pasaran dalam dan luar negara, naik turun kadar faedah dan naik turun risiko kuasa beli pengguna. Risiko Tidak Sistematik : Risiko yang boleh diperlbagaikan seperti risiko perniagaan dan risiko kewangan Mengukur Pulangan Dijangka dan Risiko Potfolio Kadar pulangan dijangka bagi potfolio pelaburan adalah purata pulangan dijangka bagi pelbagai instrumen di dalam sesebuah potfolio Berikut adalah rumus untuk mengira Pulangan Dijangka

5.4.1

Di mana,

Berikut adalah rumus varians dan sisihan piawai untuk potfolio Variance

Port 2

P [R
i =1 ij
n

ij

E ( Ri )] 2

Standard Deviation

Port

P [R
i =1 ij

ij

E ( Ri )]2

Contoh : 50% pelaburan dibuat ke atas Aset A, 25% pelaburan ke atas Aset B dan 25% pelaburan dibuat ke atas Aset C. Economy Situation Strong Probability (P) 0.45 Rate of return (r) for Financial Asset (%) A 11 B 16 C 21 7

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

Financial Management I

Weak Penyelesaian

0.55

a) Pulangan Dijangka Setiap Aset Kewangan Aset A

Aset B

Aset C

b) Pulangan Dijangka Bagi Potfolio Pulangan Dijangka Ekonomi Kukuh

c) Varians Pulangan Dijangka Ekonomi Kukuh

Pulangan Dijangka Ekonomi Lemah

Varians Potfolio

d) Standard Deviation

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

Financial Management I

5.4.2

Capital Asset Pricing Model (CAPM) Ialah prinsip yang menerangkan tentang bagaimana harga aset modal ditentukan yang berdasarkan kepada pilihan potfolio pelabur. Dalam pasaran, terdapat banyak kombinasi aset yang memberikan tahap pulangan-risiko yang tidak tentu yang mana memerlukan pelabur untuk memilih dengan bijak sama ada memilih aset yang berisiko atau tidak berisiko Aset Tidak Berisiko : Nilai sisihan piawai adalah kosong atau jumlah pulangan dijangkan adalah sama dengan pulangan yang diperolehi. Tapi tidak terdapat aset yang tidak mempunyai risiko. Hanya ada aset yang berisiko rendah seperti Bil Perbendaharaan yang diterbitkan oleh kerajaan yang menjanjikan pulangan tetap kepada pelabur. Berdasarkan kepada model CAPM, pelabur akan memilih aset yang berisiko dan tdak berisiko disepanjang Garis Pasaran Modal (CML) seperti dalam rajah di bawah.

Dalam rajah di atas, garis lurus CML akan bersilang dengan keluk kemungkinan (iaitu keluk potfolio pasaran yang dikenali sebagai M). Kecerunan CML boleh mengukur jumlah Pulangan Dijangka bagi jumlah pelaburan berisiko dengan menggunakan rumus berikut:-

Terdapat beberap andaian dalam model CAPM. Antaranya ialah o Terdapat ramai pelabur dalam pasaran dan kesemuanya adalah price taker (hanya mengikut harga pasaran. Tiada seorang yg akan dapat mempengaruhi harga pasaran). o Semua pelabur mempunyai tempoh pegangan saham

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

Financial Management I

o Kesemua aset adalah dalam pasaran. Pelabur boleh meminjam dan memberi pinjam at a fixed risk free rate o Tiada tax dan tiada kos transaksi o Kesemua pelabur membuat keputusan berdasarkan kepada min dan variance o Kesemua pelabur mempunyai jangkaan yg sama 5.4.3 Mengukur Risiko Sistematik (Beta) Katakan pelabur telah berjaya memilih aset disepanjang keluk CML. Potfolio sekuriti ini terdiri daripada Aset A, B,C,D dan satu aset tidak berisiko. Setiap aset berisiko mempunyai kombinasi risiko sistematik dan risiko tidak sistematik. Apabila potfolio dibentuk, risiko tidak sistematik boleh diagihkan. Hasilnya, hanya risiko sistematik sahaja yang akan wujud dalam potfolio. Risiko sistematik boleh diukur dengan menggunakan Coefficient Beta ( ). Berikut adalah indikator dalam menilai hasil pelbagai beta (beta multiplier) o = 0.0 : Sekuriti tidak mempunyai risiko o o o
= 0.5 : Tahap risiko adalah separuh daripada risiko pasaran = 1.0 : Risiko sekuriti adalah sama dengan risiko pasaran = 2.0 : Risiko sekuriti adalah dua kali ganda dengan risiko pasaran

Seperti mana yang telah dijelaskan, Pulangan Dijangka boleh diukur dengan mengira kecerunan garis CML. Kemudian, pelabur boleh menentukan Risiko Premium untuk aset berisiko dengan menggunakan rumus berikut:Premium Risk = (Risiko Sistematik)(Kecerunan CML) =

Contoh : Katakan anda mendapati Beta Multiplier termasuk dengan pemberat pelaburan untuk setiap aset kewangan yang berisiko.

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

10

Financial Management I

Berdasarkan kepada maklumat, anda boleh mengira Beta Multiplier Potfolio untuk pelaburan aset x,y dan z. Security X Y Z % Portfolio 25 20 55 Beta 1.20 0.90 0.80

5.4.4

Garis Pasaran Sekuriti (SML) Menunjukkan hubungan antara pulangan dengan risiko sistematik (Beta Multiplier) seperti mana yang ditunjukkan dalam rajah di bawah:-

Berikut adalah rumus untuk mengukur SML

Kecerunan SML untuk potfolio pasaran adalah seperti berikut

Contoh : Potfolio Pertama Katakan potfolio terdiri daripada sekuriti X (beta ialah 1.5 dan pulangan dijangka ialah 18%) dan sekuriti tidak berisiko (rf ialah 7%). 30% dilaburkan dalam sekuriti X dan 70% dilaburkan dalam sekuriti tidak berisiko. Oleh itu,

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

11

Financial Management I

Kecerunan SML ialah

Contoh Potfolio Kedua Katakan pelaburan terdiri daripada Sekuriti Y (dengan beta 1.1 dan pulangan dijangka 14%) dan Sekuriti Bebas-Risiko (dengan rf ialah 7%). 30% dilaburkan dalam sekuriti Y dan 70% dilaburkan dalam sekuriti tidak berisiko. Oleh itu,

Kecerunan SML ialah

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

12

Financial Management I

Prepared By : Jumardi Singare (mardi_umar83@yahoo.com)

13