eyhulslam Ebu 's Suud Efend'nin, Yunus Emre'nin iirine Kfr Fetvas

eyhulislm Ebusuud Efendi (skilip 30.12.1490 stanbul 22.08.1574) kinci Ebu Hanife namyla anlan alim, hukuku ve tefsirci.

Yunus Emre H.638 (M.1240) - H.720 (1320) Tasavvuf, felseve airi Bu kanunlar ve fetvalarla ehl-i snnet inancna ve Hanefi fkhna dayal bir devlet ve toplum dzeni oluturulmutur. Bu inan ve dzene ters den her tr davran ve dnce akmlarna Ebussud Efendi iddetle kar kmtr. Tm batni (irek) inan ve davranlarn yan sra vahdet-i vucud (varlk birlii) inancna dayal bir tasavvuf (gizemcilik) anlayn bile zndklk (dinsizlik) ve ilhad (dinden kma) saym, bu inan sahiplerinin eran ldrlmelerinin gerektii yolunda fetvalar vermitir. (Ebu's Suud Efendi, Olaneyhi diye anlan smail Mukinin katli iin bn Kemalin verdii fetvay destekledii gibi, eyhulislamken kendisi de Melmi Bayrami tarikatndan eyh Husameddin Ankaravnin halifesi Bosnal eyh Hamza Balinin ve Halvetiye tarikatnn Gleni kolundan eyh Karamaninin ldrlmeleri yolunda fetva vermitir.) Bunda o kadar ileri gitmi ki Yunus Emrenin kimi iirlerini aka dinden kma (kufr-i sarih) saym, okuyanlarn ldrlmelerinin eran mubah olduu yolunda fetva vermitir. (stanbul Millet Ktphanesi eriye no. 80de kaytl Fetv-yi Ebu's Suud adl esrin 217a ve 217 bde kaytl bulunan bu fetvann metni udur)

Mesele:

Bir zaviyenin mescidinde ehs- muhtelife ile olanlar muhtelit olup env teganniyat ile tevhid ederler iken kelime-i tehvidi tayir edip gh dil men, gh canmen ve gh Sen bir ulu sultansn Canlar iinde cansn

n yan grdm seni Pinhan kayusu deil Deyp ve gh Cennet cennet dedikleri Bir ev ile birka hri steyene ver sen an Bana seni gerek seni Dey gslerini dp evz- garibe ettiklerinde ahli-i mahalleden baz kimesneler zviye-i mezbrede eyh olan Zeyde; - Bu makule evza nin rz olursun? Dediklerinde, Zeyd: - Ne lazm gelir? Ve m haleket-el cinne vel inse illa liyabudn demekle cevap verse eran Zeyde ne lazm gelir?

El cevap:

Evza ve akval-i mezbure kemal mertebe fuhu olduundan gayri, cennet hakknda syledikleri kelime-i enia kfr-i sarihtir. Katilleri mbahtr. eyhleri olan bi-din hikyet olan efal ve akvl mene mbaeret olunmazsa dahi ne lazm gelr demekle kfir olduundan gayr o kabayihi ibadet kabilinden addedp yet-i kerimeyi ana delil getirmekle tekrar kfir olur. Ve bu itikattan rcu etmezse katilleri vcip olur. Kaynak : stanbul Millet Ktphanesi eriye no. 80de kaytl Fetv-yi Ebussuud adl esrin 217a ve 217bde kaytl bulunan bu fetvann metni udur: Yazan : Abdulhakem zzetli Konuyu Ekleyen : Abdulmuizz Fida PDF Hazrlayan : Ebu Ubeyde (ebuubeyde@rocketmail.com)