ISTORIJA HRVATA - velini vatikanski falsifikat dr Stevan Tomovi

Vatikan leglo falsifikata

Nakon otkria iz 15. veka i priznanja od strane Rima, dokazano je kako je srednjovekovni dokument poznat kao Konstantinova darovnica bio falsifikat, kojim su rimske pape htele da opravdaju tenju ka svetovnoj i ka duhovnoj vlasti nad drugim dravama i crkvama. U samoj Katolikoj enciklopediji navodi se da je papska neuspela prevara bio zaista falsifikat, to niko od savremenih istoriara vie i ne dovodi u pitanje.1 Ta darovnica se pripisivala vizantijskom caru Konstantinu Prvom, koji je vladao u 4. veku, i koji je zasluan za osnivanje Konstantinopolja (Carigrada). On je takoe doneo uveni Milanski edikt 313. godine, kojim su prestali progoni hriana u Rimskom carstvu, a hrianstvo izjednaeno sa svim politeistikim religijama. Smatra se za prvog hrianskog vladara. Nije nimalo sluajno to to je ba Konstantin izabran za nekog ko e papama posluiti kao navodni autor darovnice, a u kojoj je pisalo da je Konstantin toboe svu svetovnu ili dravnu i duhovnu ili crkvenu vlast podario ovom rimskom biskupu. Pape su jo od pada Zapadnog Rimskog carstva, sredinom 6. veka, htele da obnove staru imperiju i da opet postanu vladari sveta. Na tom putu su im smetali vladari od
1

preivelog Istonog Rimskog carstva (Vizantije), koji su od vremena pada Zapada sebe smatrali naslednicima Rimskog carstva i rimskih careva. U tu svrhu pape su odluile da naprave falsifikovan dokument, koji bi im davao prava na nasledstvo rimskog prestola. No ipak, kad im ta prevara nije uspela, onda su pape odluile da same stvore novo Rimsko carstvo; to su postigli proglaavanjem germanskih careva za nove imperatore Rima, kao sprovoditelje njihove volje i naoruane misionare njihove religije. Radilo se o franakim carevima, koji su od doba Karla Velikog nosili titulu rimski imeprator. Kad se Franako carstvo raspalo, ideja obnove Rimskog carstva, na elu s papom, preneta je na oivjeni istoni deo nekadanjeg Franakog carstva, koji je nazvan Sveto Rimsko carstvo. Njeni kasniji naslednici bili su Nemako carstvo i Austro-Ugarska monarhija. Tako dobijamo situaciju da drevno Rimsko carstvo u stvari nikad nije propalo: ono je nastavilo da postoji u vidu Franakog i drugih germanskih carstava Rim je napravio kompromis, te od onih koje je nazivao varvarima stvorio svoje odane saveznike. Meutim, cilj je unitenja njihovog konkurenta Vizantije ostvaren jo u 13. veku, u doba Krstakih ratova. Istono Rimsko carstvo, kao to je i poznato, dokrajili su konano Turci 1453. godine. Razlog zato je Rim priznao da je Konstantinova darovnica falsifikat je upravo to to je njihov najvei rival zbrisan, te su sada ostali jedini pravi naslednici Rimskog carstva; nikakav falsifikat i prevare im vie nisu potrebne po tom pitanju. Iz toga takoe moemo
2

videti i nain delovanja Vatikana: prvo pokuava intrigama i mirnodopskim metodama da porobi tuu zemlju, a ako ne uspe tako, onda prelazi na primenu gole sile. Ali, jo uvek ostaje pitanje Zato su ba izabrali cara Konstantina Prvog za svoju prevaru? Postoji vie razloga: - prvo, on je proglaen za prvog hrianskog vladara; - drugo, on je osniva Vizantije, prvi vizantijski vladar i verovatno najpoznatiji od svih vizantijskih vladara. U tom sluaju, njegovo darovanje crkvene i dravne vlasti papama bi imalo najvei odjek i neprikosnoven autoritet, a naroito zbog toga to je Konstantin, uslovno reeno, bio prvi car Istonog Rimskog carstva ili Vizantije; - i tree, sam car Konstantin je vie naginjao ka religiji kakva je bila upranjavana u Rimu, od one koja je izvorno potekla u Izraelu. Istina je da je Konstantin bio nominalno prvi hrianski car, meutim, on nije stvarno bio privren hrianstvu. Car Konstantin Veliki je prekinuo progone hriana Milanskim ediktom samo iz politikih razloga; uvideo je da podele po religiji stvaraju bespotrebne sukobe, te je odluio da novu, hriansku veru, na vetaki nain, spoji u svoju postojeu, pagansku religiju Rimskog carstva. To se lako uvia ako se pogleda ta je inio nakon to se navodno obratio i postao hrianin: muio je i izvrio okrutna ubistva lanova svoje porodice, smatran je za boanstvo poput rimskih careva, klanjao se bogu sunca (Mitri), uveo brojne paganske obrede kao hrianske, itd.2 Njegova religija je bila sve
3

samo ne iskreno hrianska, i vie je nalikovala meanoj paganskoj i hrianskoj religiji Rima, kao nove verzije stare vavilonske religije. Pa onda, ko je i mogao biti bolji kandidat za autora falsifikovane darovnice, ako ne car Konstantin? Falsiifkat Konstantinove darovnice je otkriven tek u 15. veku, a nastao je u 8. Prvo je bio predoen pomenutom franakom caru Karlu Velikom. Ondanji rimski papa tom je nepismenom varvarinu objasnio kako je pape navodno ovlastio sam car Konstantin i sveti Petar, tako da je Karlo imao sluati pape, kao svi drugi svetovni vladari i crkveni poglavari, koji su morali da sluaju papu i njemu da budu podreeni. Karlo je naseo, te za raun Rima ratovao protiv nevernika (ukljuujui Srbe), i irio papsku religiju. Kao nagradu je dobio carsku rimsku krunu od pape 800. godine. Ipak, nije samo okrutni osvaja Karlo bio prevaren, ve je na jo gori i na jo naivniji nain bio prevaren njegov otac i prethodnik na prestolu franaki kralj Pipin Mali. Naime, kada su tlo Italije, pa i Rim, opkolili sa severa Lombardi, sa juga Arabljani, a Sloveni na Balkanu spreili dalje irenje uticaja Rimske crkve, tada je ondanjem papi Stefanu II ostalo jedino da pozove u pomo jednog vladara varvara, a to je bio Pipin. Franci su ve postali hriani, i to je papi posluilo da lake ubedi Pipina da mu pomogne u odbrani Rima i ve uveliko nakupljenog bogatstva njegove Crkve. Kako je ubedio Franke da ratuju i isteraju srodne im Lombarde iz Italije? Verovali ili ne, papa Stefan je uputio
4

pismo Pipinu Malom, i potpisao ga imenom Svetog Petra, Princa svih apostola. Drugim reima, papa je rekao Pipinu da mu je (pokojni) Petar, Hristov uenik, napisao pismo, i da ga je pozvao da odbrani Rim! Zapisano je: (U tom) pismu napisanom istim zlatom na najfinijem pergamentu pisalo je sledee: Petar, izabrani Apostol od Isusa Hrista, Sina Boijeg (...) Ja, Petar, primivi apostolat od Hrista primio sam i misiju prosvetljenja celog sveta (...) Svi koji su uli moju propoved i ravnaju se po njoj moraju apsolutno verovati da su po Boijoj odredbi svi njihovi gresi oieni i da e ui u veni ivot (...) Doi u pomo stanovnicima Rima koje je meni Bog poverio, a ja, Petar, u Dan Sudnji pripremiu divno mesto za tebe u Kraljevstvu Boijem. Potpisani Petar, Princ apostola.3 Kada je Pipin upitao papu kako je Petar poslao pismo sa neba na Zemlju, papa je odgovorio da ga je Petar lino dao svom nasledniku (mislei na sebe), pokazavi mu da je u dnu pisma pisalo i: Petar, izabrani apostol Hristov, naem najdraem sinu, kralju Pipinu, i njegovoj junakoj vojsci, biskupima i kleru, i svem narodu.4 Pipin je poverovao da je to Nebesko pismo verodostojno i da ga je sveti Petar pozvao u odbranu Rima (i njegovog blaga). Kako li se kralj Pipin oseao, mislei da ga je Bog odredio za hriansku misiju, i koliko je samo strahopotovanja iskazao pred tim naslednicima 'sv. Petra', kojima je od tada verno sluio? Zatim, osim ovih rajskih Petrovih pisama, jo jedan od uvenih vatikanskih falsifikata jesu i Isidorove dekretalije.
5

Ove Dekretalije su zbirka dokumenata koje su imale slinu svrhu kao i gore opisana Konstantinova darovnica. Kako pie i u Katolikoj enciklopediji, njihov autor je eleo da dokae da je zapravo sam Isus Hrist osnovao Rimsku crkvu na isti nain kao to se za apostola Petra kae da je prvi papa. Prosto, jedan rimski biskup se dosetio da elje papa i njihove planove o vladanju svetom potkrepi dokazima i bukvalno izmiljenim svedoanstvima i potvrdama brojnih papa, vladara i crkvenih autoriteta. Isidorove su dekretalije vekovima koriene u sukobima izmeu Rima i Carigrada, a u cilju dokazivanja da Rim navodno ima primat nad svim crkvama. O tome je pisano: Oko pola veka kasnije (850. godine) pojavila se nova krivotvorina, i to, ponovo niotkuda: tzv. Pseudo-Isidorove dekretalije, poznatije kao Lane Dekretalije. Ova serija raznih papinih krivotvorina vrlo je ojaala papstvo uinivi ga vrhovnim autoritetom, te potpuno nezavisnim od svih svetovnih autoriteta. Rezultat je bio taj da je Crkva, izmeu ostalih privilegija, pribavila sebi i imunitet pred civilnim sudstvom i zakonom (...) Na taj nain, svetenstvo je steklo nekakvu vrstu neobine svetosti, koja ga je uzdigla iznad obinih ljudi.5 Ta svetost Rimske crkve kasnije e prerasti u dogmu o nepogreivosti pape. Za sve to bi im palo na pamet da im treba, oni bi falsifikovali razna stara dokumenta i pisali nova, koja bi potom pripisali nekom caru ili ranijem papi, pa ak i mrtvim ljudima koji iz groba ili s neba alju pisma
6

papama, poput apostola Petra, kao to smo videli. Takoe, ove Dekretalije su imale svrhu da papu prikau kao oveka kome su franaki vladari podreeni, tj. imalo je skoro istu politiku svrhu kao i Konstantinova darovnica. Meutim, koliko je to bio oigledan falsifikat govori i injenica da su ga priznale i same rimske pape. U njihovoj je Katolikoj enciklopediji zapisano sledee u vezi s tim: Tu se nalazi 60 apokrifnih pisama i odredaba, koje se pripisuju papama od Klementa (88-97) do Mildijada (311314). Od tih 60 pisama 58 su falsifikati (...) Od 33 pisama, koje se pripisuju papama od Silvestra (314-335) do Grgura II (715-731), njih 30 su falsifikati (...)6 I o njima, ali i drugim falsifikovanim ili prepravljanim tekstovima esto su govorili i sami bivi katoliki biskupi, od kojih su neki imali ak i direktan pristup vatikanskim arhivama.7 Koliko su esto pape koristile lana dokumenta u svoju odbranu, a naroito kada su produbljivale raskol izmeu zapadnog i istonog hrianstva, govori i injenica da su istoni hriani Vatikan zvali leglom falsifikata jo u Srednjem veku.8 U 12. veku nainjen je Gracijanov dekret (lat. Decretum Gratiani) koji ini temelje kanonskog prava Rimokatolike crkve, i koji takoe predstavlja obian falsifikat. Od preko 300 izvoda koje je neki Gracijan upotrebio za sainjavanje tog dela, samo njih 11 nije bilo falsifikovano.9 Koristio je i spomenute falsifikate, Konstantinovu darovnicu i Isidorove dekretalije. No ipak, glavni razlog to je sainjeno ovo delo
7

jeste pokuaj opravdavanja onog to e Rimska crkva initi u narednim vekovima preko Inkvizicije. tavie, Inkviziija je osnovana upravo u vremenu kada je nastao Gracijanov dekret. U njemu pie da je hrianski muiti i ubijati sve jeretike, pa bilo da u njih spadaju pravi kriminalci ili pak ljudi koji ne ele da se poklone rimskom pontifeksu: Najmonije sredstvo novog papskog sistema je Dekret Gracijana, iz sredine 12. veka. U njemu se nalazi velik broj falsifikata (...) Po njemu je zakonski legitimno silom terati ljude da budu poboni, jeretici da se mue i ubijaju, i da im se imovina oduzima; da ubijanje iz Crkve izoptene osobe nije ubistvo; da je papa iznad zakona, i da je ravnopravan sa Boijim Sinom!10 Tako je nastala i dogma o papi kao zameniku Isusa ili predstavniku Boijeg Sina na Zemlji. Zato pape i do dandanas nose titulu Vicarius Christi, koja se u falsifikovanoj Konstantinovoj darovnici navodi kao Vicarius Filii Dei. Uzgred reeno, numerika vrednost latinskih slova u ovom izrazu iznosi 666. Mada je Rimska crkva zbog toga javno porekla da ovako glasi jedna od titula rimskih papa, ipak ih odaju i drugi izvori u kojim se pominje ova njihova titula.11 Onda, Toma Akvinski, kog Rimokatolika crkva smatra jednim od svojih najveih teologa i koga je ak proglasila i za svetitelja, napisao je Summa Theologica delo koje ini temelje uenja Rimokatolike crkve, ali koje je takoe bilo zasnovano na falsifikatima, jer je u njenom sainjavanju taj Toma Akvinski neretko koristio Gracijanov dekret kao svoj
8

izvor.12 Toma Akvinski je poznat i po delu Zablude Grka (lat. Contra Errores Graecorum), gde se ovo Grci odnosi na istone hriane, i u kojem je autor pisao kako isti treba da se ujedine s Rimom, uprkos tome to je Rim bio taj koji se odvojio. U delu Summa Theologica su na jednom mestu sakupljene sve savremene dogme Katolike crkve, koja se poziva ba na Tomu Akvinskog kada eli da iste opravda. Na primer, tu se govori o postojanju istilita, putovanju dua, venom muenju u paklu, kao i o brojnim drugim teolokim egzibicijama Rima, dok jedan deo podsea i na Gracijanov dekret, kada se govori o definiciji jeresi: (...) Sa jedne strane, to je greh, zbog kojeg oni (jeretici) ne samo da treba da budu izopteni iz Crkve, ve treba da budu izopteni iz sveta smru. I u nastavku od istog teksta: Kao to falsifikatori novca i drugi initelji zla bivaju od strane sekularne vlasti osueni na smrt, tako postoji mnogo vie razloga da jeretici budu ne samo izopteni, ve i da se usmrte.13 Kada bi se pod jereticima zaista podrazumevali samo oni koji ine zlo, gore naveden zakon bi i imao smisla, ali poto znamo da se tu, zapravo, samo misli na nepripadnike Rimske crkve, onda vidimo da su i ovde prisutni pokuaji opravdavanja Inkvizicije. A ako se pod jereticima pak misli na pagane ili neznaboce, onda kako oni mogu da postanu hriani, ako budu usmreni zbog jeresi?

No, Rim ni tu nije stao. Jo jedan grandiozni falsifikat iz Vatikana zauzima posebno mesto u istoriji. Re je o delu Knjiga o papama (lat. Liber Pontificalis). Ovo delo je za cilj imalo da prikae da je prvi papa navodno bio apostol Petar, i da su sve pape njegovi naslednici. A poto je Petra odredio sam Isus Hrist za tu slubu, navodno da bude prvi episkop nad svim crkvama, onda je logino da i njegovi naslednici treba da budu jedini poglavari nad hrianstvom. Liber Pontificalis sadri spisak svih papa od sv. Petra do 15. veka. Meutim, poznato je da je taj spisak rimskih papa esto menjan i dopunjavan tokom vie vekova, toliko da se ne zna ko su uopte bili autori. U samoj je Katolikoj enciklopediji zapisano, kako je u samo retkim sluajevima moguno odrediti autore,14 tj. ne znaju se autori biografija od veine papa. I ne samo da se ne znaju autori, ve se na istom mestu priznaje da je to delo puno greaka, i da sadri i apokrifne i falsifikovane dopune: U veini rukopisa na poetku se nalazi krivotvoren tekst kao dijalog izmeu pape Damasija i Svetog Jeronima. Taj tekst pisama je smatran verodostojnim u Srednjem veku... I dalje, u nastavku: Diesne je upeatljivo i potpuno dokazao kako su prve serije biografija od Svetog Petra do Feliksa III sainjene najkasnije u doba Feliksovog naslednika Bonifacija II, i da je njihov autor bio savremenik Anastasija II i Simaha.15 A ko je bio taj papa Simah, iji je savremenik bio jedan od autora Knjige o papama? To je bio jo jedan papa koji
10

je poznat po falsifikovanju dokumenata. On je nainio tzv. Simahejeve falsifikate, koji su i od strane svih sadanjih istoriara i od strane samog Vatikana priznati kao takvi. I u Katolikoj enciklopediji se opet navode kao falsifikovani dokumenti.16 Oni su tom papi Simahu posluili u sukobu sa konkurentom za presto pape, Lavrentijem, a koji je trebalo da potvrde njegovo navodno pravo da pape niko ne moe da osudi ni za kakvo nedelo jo jedna ideja kao temelj dogme o nepogreivosti i boanskoj 'savrenosti' papa. I na kraju dodajmo, da je i poetkom 20. veka i nedavne 2001. godine, spisak papa iz Liber Pontificalis prepravljan: ispravljeno je ak dve stotine greaka, s tim da se najvie njih odnosilo, ne sluajno, na biografije papa iz prva 2 veka mitske istorije papa od svetog Petra. Takoe, za primer moemo navesti uvene, ozloglaene Protokole sionskih mudraca, koji se i do danas pripisuju Jevrejima, kao tobonjim vladarima sveta, a kako to neki umeju da tvrde. No ipak, ve je dokazano da je ovo samo jo jedan falsifikat spremljen u kuhinji Vatikana, ovog puta ustremljen protiv Jevreja, naravno iz politikih i ideolokih pobuda. Rimska crkva, sa svojim edom Inkvizicijom, bila je i ostala najvei izvor antisemitizma, pa zato i ne udi to je pokuavala preko ovog falsifikata da po ko zna koji put optui Jevreje za sve nedae u svetu. U tom delu, a koje se pripisuje Jevrejima, pie kako oni toboe ele da ovladaju celim svetom, i kako su spremni da unite svakog ko im se u tome suprotstavi. Meutim, dovoljno je pogledati tekst
11

tih Protokola, pa videti da se tamo nalaze sve ideje koje zastupa u stvari Vatikan, a koje su u potpunoj suprotnosti sa zakonima jevrejske Tore. Neke od njih jesu: da politika nema nikakve veze sa moralom i vie no jasna asocijacija za Rimsku crkvu; da narodima treba vladati silom a kako se papska religija irila meu narodima ako ne silom?; da cilj opravdava sredstvo najpoznatija krilatica jezuita; tzv. pravo jaega (inae, glavno naelo teorije evolucije); ideja o stvaranju Svetske vlade zapravo, za svetsku vladu i tzv. Novi svetski poredak javno su se zalagale rimske pape;17 i postoji jo niz drugih, brojnih ideja iz tih Protokola koje je lako povezati sa planom Rimske crkve o vladanju svetom, a koje je ona na krajnje naivan nain pokuala da pripie Jevrejima. To se zove zamenom teza. Rimski falsifikatori su u te Protokole ubacili neke od izraza koji su tipini za Toru, mislei da zbog toga nee biti otkriveni, poput izraza gojim za ne-Jevreje, ili biblijskog izraza Boiji narod, i tome slino. Tamo pie i da Jevreji ele da postave nekog izraelskog cara za vladara sveta, i da ele da osvoje Rim, kako bi taj njihov car postao novi papa (?!); meutim, mi znamo da je istina potpuno drukija rimske pape su te koje su oduvek elele da osvoje grad Jerusalim, i papa je taj koji eli da bude vladar sveta. Jo je naivnije u tim Protokolima prikazana sama Rimska crkva. Za nju tamo pie da je izvor najveeg morala i glavni stub odbrane oveanstva od zlih Jevreja i njihove idovskomasonske zavere zavladavanja celom planetom. Zapisano
12

je da je Rimska crkva najvei protivnik Jevreja, te da im je zato glavni cilj unititi Rimsku crkvu.18 Naravno, istina je opet potpuno suprotna Rim je taj koji je oduvek eleo da uniti Jevreje, i Vatikan je taj koji Jevreje smatra glavnom preprekom u ostvarenju svog cilja zavladavanja svetom! itajui Protokole, u stvari, mi dobijamo odlinu sliku o planovima Rimske crkve, i o svemu onome to je uinila tokom istorije i to planira da uini u budunosti. Veoma je providno u tom falsifikovanom delu Rim opisan kao jedini spasitelj sveta od Jevreja i masona, a papa kao neko ko nas navodno jedini moe odbraniti od haosa i ratova koje isti ti cionistiki vladari sveta izazivaju. U Protokolima je ak zapisano i to da su zapravo Jevreji bili tvorci protestantske Reformacije opet, jednog od glavnih protivnika Rimske crkve u Srednjem veku. Dok se na jednom drugom mestu u usta Jevreja stavljaju sledee rei: Jedino jezuiti mogu da se porede sa nama.19 tavie, defiinitivno je ve dokazano da su Protokole napisali papini jezuitski svetenici u 19. veku, i to tako to su prepisivali (izvrili plagijat) iz dela zvanog Dijalozi u paklu izmeu Makijavelija i Monteskjea (franc. Dialogue aux Enfers entre Machiavel et Monstesquieu), francuskog knjievnika Morisa olija. Jedina razlika je u tome to se u delu iz kog su prepisivali, Jevreji ne pominju, ve je to bio politiki pamflet protiv francuskog cara Napoleona III.20 Protokoli sionskih mudraca su prvi put izdati u Rusiji 1905. godine, pod nazivom Dolazak Antihrista i zacarenje
13

Sotone na Zemlji, gde se ovaj Antihrist poistoveivao sa navodnim dolazeim carem judejskim. Protokoli su bili naroito popularni u vremenu sovjetske Rusije i vladavine njihove antisemitske i antiteistike ideologije komunizma, dok su jo veu popularnost imali u nacistikoj Nemakoj; oni su bili iskorieni kao jedan od povoda da se Jevreji istrebljuju. Adolf Hitler je u svojim govorima spominjao te Protokole, a u knjizi je Moja borba (nem. Mein Kampf) upravo njih navodio kao glavni dokaz da Jevreji ele da zavladaju svetom, te da je zato opravdano ubijati ih, bez obzira to je istina ponovo sasvim suprotna Hitler je bio taj eksponent onih koji su eleli da zavladaju svetom, onih koji su unitavali neistomiljenike, izazivali ratove, itd.21 U vezi sa knjigom Moja borba Adolfa Hitlera, jednim od svetskih bestselera savremenog doba, nije na odmet rei i da je to jo jedan od vatikanskih falsifikata. Tanije, to je (ne)delo napisao Hitler, ali ga je posle prepravljao i veinu od napisanog promenio jezuitski svetenik Stimfl.22 O tome je pisao i sam pripadnik Hitlerove nacistike partije: Dobri otac Stimfl, svetenik velikog znanja, i urednik knjiga iz Misbaha, mesecima je prepravljao knjigu Moja borba. Iz nje je izbrisao naivne greke i veoma infantilne i plitkoumne (Hitlerove) stavove.23 Celokupnu iskristalisanu sliku dobijamo ako znamo da su nacizam stvorili upravo jezuiti, i da je veina Hitlerovih saradnika i oficira bila deo okultnih i jezuitskih drutava, poput Reda Maltekih vitezova.24 I Protokole i tu Moju
14

borbu, u kojima se Jevreji optuuju da su jedini izvori zla na planeti, napisali su dakle isti papini jezuiti, sve u cilju da sa sebe skinu beleg genocidnih tirana sveta, a da ga u isto vreme prikae na onog ko im najvie smeta. Za kraj moemo navesti i rei francuskog istoriara 19. veka, Alfreda Mijelsa, o tome kakva se istorija danas ui, a kako ga to navodi dr Nikola uti: Njena (austrijsko-rimska) istorija je najmanje poznata od svih drugih: jezuiti, budui gospodari zemlje, na vjet su je i drzak nain falsifikovali. Hormair, 25-godinji direktor beke arhive, nazivlje sve knjige dotle tampane, u pogledu tome, da nijesu nita drugo nego radovi po narudbini i unaprijed ugovorene izmiljotine. La vlada na obalama Dunava. Vladari, koji su upravljali zemljom, pomou lukavstva i pomou sile, hoahu jo da prevare i budua pokoljenja. Oni davahu da se tampaju lana djela, da im poslue kao iluzije. Nijednom istoriaru nije bilo mogue da doe do istinitih dokumenata; arhiva bijae zapeaena kao kakva grobnica.25 Mada se zna da je veliki broj falsifikata bio nainjen u Srednjem veku, kao i tokom itave istorije, ipak nam ostaje da su u Vatikanu stvoreni neki od najveih falsifikata ikad u celokupnoj prolosti oveanstva, a koji su neretko inili prekretnice u istorijskim dogaajima i od kojih se mnogi i dan-danas smatraju verodostojnim dokumentima. Upravo jedan od takvih dokumenata ima tesne veze i sa poreklom Hrvata. I Srbima i Hrvatima, i uopte Slovenima,
15

bila je namenjena i potom nametnuta jedna posebno lana i falsifikovana istorija. U Vatikanu falsifikovani dokumenti postali su sastavni deo svih savremenih kolskih udbenika iz istorije, ali jedan od njih zauzima istaknuto mesto. Radi se o delu O upravljanju carstvom (lat. De Administrando Imperio), koje se pripisuje vizantijskom caru iz 10. veka Konstantinu VII Porfirogenitu.

Porfirogenitovo delo vatikanski falsifikat o poreklu Hrvata i Srba. Velika Hrvatska

Poput Jevreja, i Srbi su nezaobilazna rtva manipulacija Rima i njegove falsifikovane istorije. Delo O upravljanju carstvom Konstantina Porfirogenita, kao glavnog izvora o poreklu i dolasku Slovena na Balkan, isto je falsifikovano, poput gore opisanih dokumenata, kao i brojnih drugih koji ovde nisu spomenuti. Veina istoriara bi se sloila da kada ne bi postojalo ovo Porfirogenitovo delo, onda o dolasku i poreklu Srba i Hrvata, i poreklu njihovih imena, ne bismo znali nita, i u njihovoj najranijoj istoriji ostala bi rupa. Ba ta injenica podstakla je Vatikan da to delo falsifikuje. Ba to saznanje, da e lairanjem glavnog istorijskog izvora o najdaljoj prolosti Srba i Hrvata moi da izmeni budunost tog naroda, i da e istim moi da manipulie, bio je glavni motiv Vatikanu da nastavi sa svojim uobiajenim prljavim poslom prikrivanja istine. Zar bi i mogla da propusti ovako lak plen?
16

Da bismo videli istinsko poreklo Hrvata i imena Hrvata, kao i znaaj takvog saznanja, neophodno je prvo proveriti postojea tumaenja i teorije, a koja su uglavnom bazirana na delu vizantijskog cara Porfirogenita. I zaista, dovoljno je pogledati stavove zvanine nauke o poreklu Hrvata i imena Hrvati, pa videti da su isti zasnovani iskljuivo na ovome Porfirogenitovom delu kao glavnom izvoru. Ipak, koliko su njihovi stavovi ispravni, pokazaemo sad na osnovu samog teksta tog dela, koji je zapravo jo jedan u nizu vatikanskih falsifikata. A kao to emo kasnije prikazati, poreklo i cela istorija Hrvata je falsifikovana isto kao i u sluaju istorije Srba i mnogih drugih naroda po svetu. Da pomenuto delo zaista predstavlja falsifikat o poreklu Hrvata pokazae nam primeri iz samog teksta. Prvi od njih govori o tome kako je navodno nastalo ime Hrvata. Ovako je tamo zapisano: Hrvat na slovenskom jeziku znai onaj koji poseduje veliku teritoriju.26 U Porfirogenitovom delu pie da su Hrvati tako nazvani zato to su u svome posedu navodno drali mnoge zemlje i veliku teritoriju. Zanimljivo je da u istom delu pisac ak i Franaku, koja je drala polovinu Evrope, naziva velika Franaka (iako to nije sam naziv drave), pa onda udi da je i jedno od slovenskih plemena nazivano Veliki Hrvati. Oito je da naziv Hrvat, ne ni na jednom slovenskom jeziku, ve ni na jednom jeziku na svetu ne znai onaj koji dri veliku teritoriju. A zato bi onda jedan vizantijski car
17

napisao tako neto, pogotovo ako se uzme u obzir da je car Porfirogenit bio veoma obrazovan vladar? Zvanino objanjenje glasi da je Porfirogenit, navodno, zapisao takvo poreklo imena Hrvata, poto je ta re veoma slina grkoj rei hora, to bi znailo zemlja. Meutim, ni u tom sluaju nije nimalo jasno zato onda hrvatsko ime ne znai zemljani, oni koji dre zemlju, a ne oni koji dre veliku teritoriju. No, svu tu gungulu lai razotkriva sledee pitanje: Kako to da su Hrvati, koji su se doselili sa Srbima na Balkan, kako kae Porfirogenitovo delo, dobili ime po grkoj rei hora, a da su Srbi dobili svoje ime po latinskoj rei servus? I Hrvati i Srbi su se zajedno doselili na Balkan, ali je vizantijski vladar Srbe nazvao po latinskoj rei za roba, a Hrvate po grkoj rei za zemlju; pa da li se u Vizantiji govorilo latinskim ili grkim jezikom? Jo je vei problem u tome to u Porfirogenitovom delu pie da naziv Hrvat ima takvo znaenje na slovenskom jeziku, a ne na grkom,27 tako da ta njihova pria o vezi grke rei hora i imena Hrvat ne pije vodu. Sasvim je jasno da je to neko umetnuo u Porfirogenitovo delo u kasnijem dobu. Takoe, Porfirogenitovo izvoenje srpskog imena od latinske rei servi u znaenju robovi nemogue je iz jo jednog razloga, a to je da su i u Srednjoj Evropi isto kao na Balkanu iveli Srbi pod tim imenom. Srednjoevropski Srbi se kasnije spominju u franakim analima, i to su Srbi koji nisu nikad bili pod vlau Vizantije, niti su dolazili na Balkan, pa nisu ni mogli da dobiju takvo ime po latinskoj
18

rei za robove od vizantijskog cara. O ovome je govorio i najznaniji hrvatski istorik, Ferdo ii. On je smatrao da je poreklo imena Hrvata i Srba, koje navodi Porfirogenit, nenauno i netano. On slino kae da ako su Srbi zaista dobili naziv po latinskoj rei za robove, kako onda objasniti tvrdnju cara Porfirogenita da su Srbi potekli od nekrtenih Srba iz tzv. Bele Srbije u Srednjoj Evropi, koja se dakle nazivala Srbija iako se nalazila van Balkana i domaaja Vizantije? Znai, zvala se Bela Srbija pre no to su Srbi tobo uopte postali robovi vizantijskog cara, te on nije ni mogao da im da ime Servi, u znaenju robovi,28 ak i ako ne uzmemo u obzir sve druge izvore iz Ranog srednjeg veka i antikih vremena koji nam govore o srpskom imenu. Ovo nije toliko bitno kao dodatni dokaz da je etimologija srpskog imena od rei servi netana, ve je bitno iz razloga to pokazuje koliko su falsifikatori bili neoprezni i aljkavi u svom naivnom i sa velikom mrnjom motivisanom krivotvorenju istorije Hrvata i Srba. Hrvatski lingvista Mareti takoe uvia neozbiljnost i protivreja etimologija hrvatskog i srpskog imena, pa je za ovo drugo rekao: Isto se tako ima odbaciti i Porfirogenitova etimologija srpskoga imena, jer ne vrijedi upravo nita. On na ime veli, da se Srbi () zato tako zovu, jer su bili podanici ili robovi grkoga cara; tj. Porfirogenit je izvodio reeno ime od latinske rijei servus, a nije pomislio da se to tumaenje protivi i samomu njegovu pripovijedanju o dolasku Srba u
19

nove zemlje, jer su Srbi ovo svoje ime ve prije imali nego su toboe zamolili cara Heraklija, da im dopusti naseliti se u svojoj zemlji () Pa nastavlja: A otkud bi ime Srbi dolo luikim i ruskim Srbima (da ne govorimo o Plinijevima i Ptolemejevima), koji nigda nikakve zajednice nijesu imali sa grkijem carstvom, dakle mu nijesu mogli, biti ni podanici!29 U vezi sa tim, istoriar Ivan Lui, koji se esto smatra ocem hrvatske istoriografije, Porfirogenitove je tvrdnje o Hrvatima i Srbima nazivao trabunjanje Latina.30 Dok konaan dokaz dolazi iz samog Porfirogenitovog dela: ak i da ne znamo nita o njemu kao falsifikatu, dakle, ak i da ga smatramo za verodostojno delo, samo je jedan podatak dovoljan da srui celu tu iluzornu vavilonsku kulu od falsifikovanih karata. Naime, u vreme cara Iraklija, a u ije su vreme Srbi navodno dobili ime po latinskoj rei za robove (lat. servi), uopte se nije govorilo latinskim, ve grkim jezikom! tavie, u Vizantiji se govorilo grkim od tog doba, pa sve do nestanka iste u 15. veku; latinski nije bio slubeni jezik na vizantijskom dvoru.31 Kako su onda mogli Srbi dobiti ime po latinskoj rei za robove, poto su navodno bili robovi romejskog cara? Na grkom se rob ne kae ni servus, niti neto slino tome, ve doulos.32 To je samo dodatni dokaz da su vatikanski falsifikatori, koji su pisali i govorili latinskim jezikom, samo ubacili tu neistinu o poreklu imena Srbi, pretvorivi grko doulos u latinsko
20

servus. Onaj koji je u Porfirogenitovom delu zapisao da su Srbi robovi, taj isti je u mnogo kasnijem dobu govorio da su Srbi, i uopte Sloveni, ropska rasa kojom treba da se vlada. Da nije toliko providno i naivno odraeno, moda bi i moglo da im se poveruje. I kao to je Rim Srbe hteo da ponizi nazvavi ih svojim robovima, tako je na slian nain, u tom spisu, hteo Hrvate da prikae kao slavan narod i najznaajniji politiki faktor na Balkanu, a u cilju da ih odvoji od Srba. Zato tamo i pie da naziv Hrvat znai onaj koji dri veliku teritoriju. S tim u vezi, ak i da se u Vizantiji tada nije govorilo grkim, ve latinskim jezikom, opet se nailazi na kontradiktornost, jer je ime Hrvata kod Porfirogenita izvedeno od grke rei hora, to znai zemlja. Zato u istom delu i pie kako je hrvatsko ime navodno nastalo od neke slovenske rei. Na koji god nain pokuamo da opravdamo delo Porfirogenita, uvek nailazimo na neko protivreje. U vezi s tim u istom tekstu se spominje i termin Velike Hrvatske, iako nikad ni na jednoj jedinoj karti Evrope nije zabeleeno postojanje drave sa tim imenom. tavie, ovaj naziv je najvie bio popularan za vreme osnivanja ustake drave NDH, kad se pod tim podrazumevala Hrvatska koja je trebalo da obuhvata i Sloveniju i Bosnu i Hercegovinu i delove dananje Srbije. Meutim, kao to nikada u istoriji nije postojala Velika Srbija, tako isto nije postojala Velika Hrvatska, a naroito ne u Srednjem veku. Uostalom, niko

21

od istoriara i ne zna gde se tano u Srednjoj Evropi Velika Hrvatska nalazila. esto se ova tzv. Velika Hrvatska poistoveuje i sa srednjoevropskom Belom Hrvatskom iz Porfirogenitovog dela, no ipak, ni ona nikada nije postojala. Nekome e to moda izgledati udno, ali to tako biva kada se krene u razotkrivanje falsifikata, prosto je nemogue ne naii na stvari koje je tee progutati iz jednog zalogaja. Ipak, svu ovu gungulu oko termina Velika, Bela Hrvatska reili su ve sami hrvatski istoriari. Evo ta kae uveni hrvatski lingvista i istorik Vatroslav Jagi: Bela i Velika nekrtena Hrvatska je izmiljena zemlja.33 Potpuno isto se kae i za tzv. nekrtenu (pagansku) Belu Srbiju, koja se isto navodi u Porfirogenitovom delu, kao sused Bele Hrvatske: ona nije postojala. Savremeni hrvatski istoriar Ivan Mui potpuno razjanjava svu ovu problematinu situaciju, kad kae kako Oznaka megale u DAI nema znaenje prostorne veliine. To nije Velika Hrvatska nego stara, prva Hrvatska iz koje su (se) Hrvati iselili.34 M. Kuzmi je tono protumaio pojmove Bijela i Velika Hrvatska u DAI. On je naveo 24 primjera, a od toga su 22 primjera iz djela raznih pisaca koji potvruju da megale znai stara, starija, prva.35 I eto objanjenja: nije to ni Velika, ni Bela, niti bilo koja druga obojena Hrvatska, to je Stara Hrvatska, to e rei, prvobitno mesto sa kojeg su Hrvati doli na Balkan. I uveni hrvatski lingvista dr Tomislav Mareti slae se sa ostalim istoriarima:
22

Valja znati da velikoj Hrvatskoj i velikijem Hrvatima nema nigdje ni u kakvom istorikom izvoru ni najmanjega traga. I u nastavku od istog autora: Eto na kako slabu temelju stoji velika Hrvatska! Nje nikada nije bilo (...), nego ju je Porfirogenit prosto izmislio.36 Isto miljenje je izneo i jedan srpski istoriar i branilac zvanine istorije Hrvata i Srba: Po prvi put se tu koristi izraz... megali Hrovatia, koji se obino prevodi kao Velika Hrvatska... Vrlo je vano da objasnimo da ovaj pridev ne znai velika, ve stara.37 Dakle, sami branioci Porfirogenitovog dela su svesni da nema nikakve Velike Hrvatske, ve samo stare Hrvatske. U nastavku teksta navode se primeri iz drugih starih spisa tog doba u kojima se koristi izraz megali u znaenju star. Analogija se moe videti i u terminu Velika Bugarska drave koja je postojala u dananjoj Ukrajini. Meutim, i tu nije re ni o kakvoj velikoj, ve o staroj Bugarskoj, tj. prvobitnoj postojbini sa kojeg je najvei deo Bugara doao na Balkan. Mada je spomenuti autor razjasnio problem oko Velike Hrvatske, on nije uvideo da je Porfirogenitovo delo u stvari samo falsifikat. Pre e biti da su rimski fratri i falsifikatori srednjoevropsku Staru Hrvatsku prosto prekrstili u Veliku Hrvatsku ili Belu Hrvatsku, kako je jo zovu. Kolika je povezanost Velike, tj. stare Hrvatske i ove Bele Hrvatske

23

vidi se po tome to mnogi poistoveuju samu re bela sa reju vela, kao navodnu skraenicu za re velika.

Pobednici iz Rima piu istoriju: Kako su Polapski Sloveni postali Beli Hrvati
Videli smo dakle da je Velika Hrvatska zapravo stara Hrvatska, tj. mesto iz kog su Hrvati, kao deo Slovena, doli na Balkan. Sada emo razreiti i misteriju Bele Hrvatske. Krenuemo od etimologije same rei bela. uveni hrvatski etimolog Petar Skok slovensku je re bela izveo od latinske rei alba, koja ima isto znaenje. Zaista, slovenska re bela je nastala kao i ta re u drugim tzv. indo-evropskim jezicima: staroengleska albe, nemaka albiz, grka alphos, itd.38 Re bela i ima isti suglasniki koren kao i re alba, a to je L-B, s tim da je u slovenskim jezicima dolo do zamene mesta glasova l i b. Pritom, zanimljivo je da je ta re verovatno potekla od semitske, tj. hebrejske rei sa istim znaenjem: lavan ili laban. Tako je i jedna reka u dananjoj Nemakoj, oko koje su su iveli Sloveni (poznati i kao Vendi), nosila slino ime Alba (lat. Albis), nama poznatija kao Laba ili Elba inae, jedna od najveih reka Srednje Evrope. Slovenska plemena koja su ivela oko Labe poznata su u savremenoj istorijskoj nauci kao Polapski Sloveni. Upravo je ovo ime sinonimno za ime Vendi. Skok je zato smatrao da je Porfirogenit izmislio Bele Hrvate od Hrvata koji su iveli u velikoj oblasti oko reke
24

Labe, ili da je samo pomeao re alba u znaenju belo sa reju Alba za reku Labu. I zaista, neki od Porfirogenitovih opisa Bele Hrvatske, kao zemlje koja se nalazila severno od Bavarske, potpuno se poklapaju sa lokacijom Polablja. (Vie rei o postojbinama Hrvata kod Porfirogenita bie u kasnijem poglavlju.) S ovime se slagao i afarik, kao najznaniji slavista, te je Porfirogenitove Bele Hrvate i Bele Srbe poistovetio sa Polapskim Slovenima, miljenje koje je zastupao i engleski istoriar i prouavalac Porfirogenita, Henri Hovort.39 Stari hrvatski istoriar I. vear, koji je sve Slovene zvao Hrvatima, isto kae da su Porfirogenitovi Beli Hrvati bili u stvari Hrvati iz Polablja, tj. Hrvati oko reke Labe: to je Porfirogenit Belo-Hrovate zvao, to ja izvodim od potoka Albis, koi premda se danas naki zove Laba, u stara ipak vremena od ehah i Poljakah u njihovom slavenskom nareju zvao se Bela; i od toga potoka je Porfirogenit zvao sve stanovnike onih krajinah Belo-Horvati (...)40 Zaista, na latinskom jeziku verovatno bi se i ime Beli Hrvati i ime Polapski Hrvati pisalo isto: Chrobati Albi. Jedini problem u ovome jeste to se Hrvati oko Labe ne spominju ni u jednom drugom izvoru, iako su pisani izvori o srednjoevropskim Slovenima veoma brojni. Ti izvori, bez izuzetka, znaju samo za Vende/Slovene, kao i brojna imena slovenskih plemena, ali ni na jednom mestu se ne spominju Hrvati, bar ne u Polablju. Jedini srednjoevropski Hrvati su Hrvati koji se spominju u delu Poljske i Ukrajine, kako ih
25

to navode arapski izvori, ali ne u Polablju. Stoga, oko reke Labe su stanovali Sloveni, ne izriito slovensko pleme pod imenom Hrvata. Naravno, onda isto treba da vai i za Srbe nije re ni o kakvim Porfirogenitovim Belim Srbima, ve samo mogu biti Srbi iz Polablja ili Polapski Srbi. Za razliku od gore opisanog sluaja, Srbi se ipak spominju u srednjovekovnim izvorima kao stanovnici Polablja i ostalih zapadnih krajeva srednjoevropskih Slovena, kao to se na primer spominju u franakim analima pod nazivima Sorabes i Suurbi.41 Niko upani o tome je pisao ovako: Ime slovenskih Srba prvi put se pominje na slovenskom severo-zapadu, u slivu srednje Labe i njenog pritoka Sale, i to kod Fredegara u VI. stoleu (...)42 Oni koji pokuavaju da pridev beli, bilo u imenu Beli Srbi ili Beli Hrvati, poistovete sa pridevom nekrteni ili paganski, nailaze na problem to Porfirogenit kae da su se Srbi/Hrvati nazivali i Beli Srbi/Hrvati, dakle, kae da su tako nazivani drugim imenom, to znai da re beli ne stoji tu kao atribut, ve se izdvaja u zasebnu sintagmu kao dodatni opis. Loginije je da izraz Srbi/Hrvati, koji su se nazivali i Beli (Albi) zapravo znai Srbi/Hrvati, koji su se nazivali i Polabljani (Albi), poto su doli iz Polablja, a ne beli ili paganski. Uostalom, Porfirogenit Srbe i Hrvate naziva nekrtenim/paganskim narodima na nekoliko mesta, pa bi dodavanje ovog prideva beli u navodnom znaenju paganski predstavljalo redudantni deo iskaza. Bilo da je
26

sam Porfirogenit pomeao i pogreno protumaio re Albi ili ne, ni u jednom sluaju nisu mogli postojati Polapski ili Beli Hrvati, jer se u izvorima pominju samo Polapski Srbi i Sloveni. Sa druge strane, na jo vei problem nailaze oni koji su pokuali da Belu Hrvatsku i Crvenu Hrvatsku uporede sa postojanjem Bele Rusije (Belorusije) i Crvene Rusije, pa ak i neke Crne Rusije, i to iz vie razloga: prvo, problem je to Crvena Rusija nije postojala, ve ervenska Rusija, koja je dobila ime po gradu ervenu (prev. crven), na isti nain kao to je Kijevska Rusija dobila naziv po prestonom gradu Kijevu; drugo, poreklo naziva za Belu i potencijalnu Crnu Rusiju niko od istoriara uopte i ne zna, ve postoje samo pretpostavke; tree, paradoksalno je to jedna teorija kae da Crna Rusija znai nekrtena/paganska Rusija, dok smo videli ovamo da se Bela Hrvatska/Srbija takoe prevodi kao nekrtena Hrvatska/Srbija; i etvrto, termini Bele, Crvene i Crne Rusije se javljuju u izvorima tek 400800 godina nakon Porfirogenita.43 U istoj su situaciji oni koji tzv. Bele Hrvate i Crvene Hrvate uporeuju sa Belim i Crvenim Hunima iz Srednje Azije i Persije, kao i sa podelom strana sveta prema bojama u nekakvom iranskom poimanju geografije, jer ne postoji nikakav dokaz da to ima bilo kakve veze sa Hrvatima, i sa Slovenima generalno. U vezi sa time, nema vrstih dokaza ak ni tzv. iranska teorija o poreklu Hrvata. tavie, u tom bi sluaju ostalo nereeno pitanje, zato se spominju samo
27

Beli Srbi, a ne i Crveni ili Srbi neke druge boje, dok se kod Hrvata navodno spominju i jedni i drugi? Hrvatski i srpski istoriari koji smatraju da su postojali neki Beli Hrvati i Beli Srbi (kao da su narodi mogli da dobiju imena po bojama) kao svoj dokaz i izvore navode Porfirogenitovo delo O upravljanju carstvom i Nestorovu hroniku. Meutim, za Porfirogenita smo sada videli kakva je situacija, a u nastavku emo tek videti o emu se radi; dok emo Nestorove Bele Hrvate opisati u malo kasnijem potpoglavlju, mada je Nestor ionako pisao dva veka nakon Porfirogenita. Jo vei problem je u tome kad sami hrvatski istorici, poput Ivana Muia, a sa kime su slagali Dominik Mandi i Tomislav Mareti, za Nestora kau da nije pisao o srednjoevropskim Hrvatima, ve samo o Belim Hrvatima na Balkanu: U kronici Povijest minulih ljeta (...) pominju se i Bijeli Hrvati, ali samo na balkanskom prostoru.44 Kako to da Nestor govori samo o Belim Hrvatima na Balkanu, kada Porfirogenit govori samo o Belim Hrvatima van Balkana, u Srednjoj Evropi? Kako to da Nestor, koji je iveo u Rusiji, ne zna za mnogo mu blie srednjoevropske Bele Hrvate? A ako je ipak govorio o njima, a ne o ovim balkanskim, onda zato su nazivani tim imenom? Konano, zato Nestor onda ne spominje i Bele Srbe, o kojima pak Porfirogenit jeste pisao? Sem ta dva izvora, navodi se i Letopis Popa Dukljanina kao dokaz za postojanje Bele Hrvatske. Naravno, nikome
28

ne smeta to je isti napisan itave dve stotine godina nakon Porfirogenita, dok najraniji prepisi potiu iz 16/17. veka, a koje emo spomenuti jo jednom u sledeem potpoglavlju. Isto vai i za Orbinijevo delo, napisano u 17. veku, sa isto brojnim prepisima koji se meu sobom razlikuju. Iz svega do sada reenog dolazimo do jasnog zakljuka: u svom falsifikovanju istorije, s ciljem da Hrvate zavadi sa Srbima, kao dva pripadnika istog naroda, Vatikan je prosto od Polapskih Slovena izmislio Bele Hrvate. Ovome bi u prilog dodatno ilo i pominjanje tzv. Crvene Hrvatske od strane hrvatskih istoriara...

Nezvanini rimski konkordat: Crna Gora pretvorena u Crvenu Hrvatsku

Ali, kao to nisu postojale Velika i Bela Hrvatska, tako isto nije postojala ni Crvena, jer ni njeno postojanje nikada nije zabeleeno ni na jednoj karti Balkana, niti iko zna koje zemlje je ista obuhvatala. Iz tog razloga ovi termini neretko se zloupotrebljavaju, dok su izvori koji govore o Crvenoj i Velikoj ili Beloj Hrvatskoj iskljuivo od rimokatolikih, tj. zapadnjakih pisaca. Da pomena o Crvenoj Hrvatskoj, a za koju su morali da znaju i susedni Srbi, nema niti u jednom istonom i srpskom istorijskom izvoru, ak i oni najglasniji antisrpski branioci Crvene Hrvatske su potvrdili: Srpski izvori nijesu () spominjali Crvenu Hrvatsku, a naroito ne oni od Nemanjia, pa kasnije.45
29

Jedni tvrde kako je Crvena Hrvatska pod sobom imala Primorje, poput srednjovekovne zemlje Paganije, Zahumlja i Travunije. Meutim, dobro je poznato da su ovo u stvari bile srpske zemlje, koje se navode kao srpske ak i u delu Konstantina Porfirogenita. Bilo je i onih koji su za Crvenu Hrvatsku smatrali prostor Crne Gore, kao gore spomenuti autor, inae saradnik ustakog pokreta i poznati falsifikator istorije Crne Gore, koji je tvrdio da je Crvena Hrvatska nastalo od naziva Crna Gora, citirajui (zloupotrebivi) rei hrvatskog istoriara Nade Klai: Dananja Crna Gora jo se u XV vijeku zvala rmna i Crmna Gora (a to je od adjektiva r m n, koji je oblik stariji od crven). Od crnina postala je crna, kao od Crmnica (kraj u Crnoj Gori) Crnica.46 Mada gornje objanjenje moda ima veze sa poreklom naziva Crna Gora, u svakom sluaju nema ni pomena o Crvenoj Hrvatskoj, niti moe imati veze sa nazivom bilo kojeg naroda ili drave. tavie, ovo ide u prilog onome to je tvrdio hrvatski etimolog Petar Skok, da je naziv Crvena Hrvatska nastao (izvrtanjem) od Crmnica, imena oblasti u Crnoj Gori.47 Ovo potvruje da su falsifikatori od naziva crnogorske oblasti mogli izmisliti Crvenu Hrvatsku. Isto je pisao i hrvatski istoriar Vjekoslav Klai, sa tom razlikom da je on tvrdio suprotno: da je od imena Crvena Hrvatska nastalo ime Crmnica/Crvena gora/Crna Gora. O tome su govorili i hrvatski istoriar Natko Nodilo, srpski lingvista Djura Danii, zatim, opet hrvatski istoriar Milan uflaj,
30

itd. Naravno, Klaiu nije smetalo to nijedan izvor, pa ak ni Porfirogenitovo delo, ne pominje tu Crvenu Hrvatsku, dok jedini izvor na koji se oslanja Dukljaninov Letopis isto ne pominje njegovu Crvenu Hrvatsku u svim svojim prevodima.48 I sam Klai kae: Zanimljivo je da poznata Hrvatska kronika, koja (...) nije drugo nego do svakako prije 1510. godine sastavljeni prijevod ljetopisca popa Dukljanina, ne poznaje Crvenu Hrvatsku (...)49 Skok je i na Crvenu i na Belu Hrvatsku gledao kao na izmiljotine Porfirogenita i Popa Dukljanina (ili e pre biti da su to izmiljotine Vatikana?), te da je Crvena Hrvatska dakle mogla nastati od naziva jedne oblasti u Crnoj Gori ili ak od imena srpskog plemena Kui. Ponovo, pria o ovoj Crvenoj Hrvatskoj najvie je propagirana u 20. Veku,50 i to, uglavnom od strane ustakog reima hrvatske drave, dok se asopis Hrvatske stranke prava zvao upravo Crvena Hrvatska, a iji je osniva bio Ante Starevi. I sam Srbin poreklom, Starevi, najvie je poznat po svojim izjavama antisrpskih i antisemitskih konotacija, mrnji prema svemu to je srpsko i slovensko, kao i svojoj knjizi u kojoj je Srbe nazvao stokom i ivotinjama: Pasmina slavenoserbska po Hervatskoj. Koristio je nacistiku terminologiju, te Srbe i Jevreje video kao niu rasu, dok je itavi Balkan smatrao za iskljuivo hrvatsku zemlju, zastupajui tezu tzv. Velike Hrvatske, koja nikad nije postojala. Moemo navesti samo

31

jedan citat iz spomenutog njegovog dela, u kojem se Milo Obili i srpski car Stefan Duan nazivaju Hrvatima: U Stefanu-Duanu ugasi se poslednji trak hervatske dinastie Nemanjiah, koji kroz vekove vladahu iztonosevernih pokrajinah Hervatske.51 Ovakvi nenauni stavovi mogu se sresti i kod albanskih istoriara, a koji tvrde da su Nemanjii bili tzv. albanska vladarska dinastija. Ne sluajno, to se propagiralo u sklopu ideje o Velikoj Albaniji na slian nain kao to je isti politiki inicijator - Vatikan - uredio da se propagira i ideja Velike Hrvatske. esto se navodi Letopis kao izvor za Crvenu Hrvatsku, meutim, Crvena Hrvatska se ne pominje u svim verzijama tog dela. Treba pritom imati na umu i da je re o latinskim i hrvatskim prepisima, koji najranije potiu iz 16. i 17. veka veka vatikanskih falsifikata. Ti prepisi meu sobom se znatno razlikuju, i stoga ne moe se ni znati ko je, kada i u kolikoj meri prepravljao tekst ili brisao isti. I na kraju, najpoznatiji od tih prepisa naziva se ni manje-ni vie nego Vatikanski rukopis.52 Koliko su Klaieve prie o Crvenoj Hrvatskoj, kao i iste od drugih savremenijih hrvatskih, pa i srpskih istorika, zapravo neopravdane, moemo videti na osnovu lokacije te Crvene Hrvatske, a prema miljenju hrvatskog istoriara Vjekoslava Klaia, koji kao svoje dokaze navodi prepise Letopisa Popa Dukljanina:

32

Crvena Hrvatska zapremala je kasnije etiri pokrajine (...) po imenu Zetu, Travunju, Hum ili Zahumlje i Podgoriu (...) od kojih je svaka bila sastavljena od vie upanija.53 Dakle, vidimo da je Crvena Hrvatska nastala tako to su Zeta (Duklja, Crna Gora), Zahumlje, Travunija i Podgorje inae srpske zemlje, koje se nazivaju srpskim ak i kod Porfirogenita jednostavno, pretvorene u hrvatske, te su ih nazvali imenom geografske oblasti u Crnoj Gori, a koju su proirili na sve te zemlje. Ali ta pie Porfirogenit, koji se uzima kao glavni izvor za postojanje raznih Hrvatski: Zahumljani koji sada tamo stanuju su Srbi (...) Zemlja Travunjana i Konavljana je jedna (...) Vode poreklo od nekrtenih Srba (...) Isti Pagani (Neretljani) vode poreklo od nekrtenih Srba (...)54 Dakle, i izvor koji na krajnje negativan nain govori o Srbima, kao to emo kasnije i videti, a uzdie Hrvate kao neku najslavniju i zasebnu slovensku naciju odvojenu od Srba, sam nam kae da su zemlje nepostojee tzv. Crvene Hrvatske nastanjene Srbima. U vezi sa time, i spomenuti stari hrvatski istoriar, Ivan vear, koji je inae sve slovenske zemlje Balkana nazivao Hrvatskim kraljevstvom, koji je Porfirogenita smatrao za verodostojno delo, i koji je verovao u postojanje crvenih i belih Hrvatski, na jasan nain pojanjava ta je to Crvena Hrvatska: (...) Od iste ravnice varoi Dalme tia do Draa i mora pruala se Crvena Horvatska, drugaie zvana Serbia (...)55
33

Ajnhardov letopis isto kae da u oblasti imaginarne tzv. Crvene Hrvatske, tj. june Dalmacije, ive Srbi, kada se kae kako je panonski knez Ljudevit pobegao kod Srba, naroda koji dri veliki deo Dalmacije (ad Sorabos, quae natio magnam Dalmatiae partem optinere dicitur).56 Neki su pokuavali da re Sorabos prevedu kao Srb kao ime grada, da bi ispalo da taj knez Ljudevit bei u Srb, a ne kod Srba. Naravno, ovo ne moe da bude tano, iz dva razloga: prvo, tu se kae da Sorabos predstavljaju natio, tj. narod, i da taj narod dri veliki deo Dalmacije; a drugo, sama re je u mnoini, dok bi naziv grada bio u jednini. Slian problem imaju i oni hrvatski istoriari koji smatraju da su Srbi samo drali deo Dalmacije pod svojom vlau, ali da su tamo pak iveli Hrvati; meutim, gde u izvorima pie da su Srbi ikad ratovali protiv svojih sunarodnika, pa im navodno preoteli deo Dalmacije, Crne Gore, Panonije, i tome slino? A evo ta kae i hrvatski istoriar Nada Klai o Crvenoj Hrvatskoj, navodei i miljenje znanog hrvatskog istoriara Dominika Mandia: (...) Zato (Mandi) i ne vidi da danas poznati tekst HR (hrvatske redakcije) nije prijevod ve preradba ponekad vrlo slobodna! Dukljaninova teksta, i da se promjene u HR mogu protumaiti samo kao djelo nepoznata redaktora Ljetopisa. I dalje od istog autora: Gotovo opsjednut idejom da je tobonje Kraljevstvo Hrvata, kako on naziva HR,57 nastalo u Duklji, ili kako je
34

on zove, u Crvenoj Hrvatskoj, Mandi nije zapazio da HR uope ne poznaje naziv Crvena Hrvatska!58 Dakle, od Crvene, Bele i Velike Hrvatske ostaje samo jedina postojea, prava stara Hrvatska - oblast u Srednjoj Evropi iz koje su se Hrvati iselili i doli na Balkan, a koju emo spomenuti jo jednom na kasnijim stranicama.

Hrvati pod boanskom zatitom pape

Osim pria o Velikoj i Crveno-Beloj Hrvatskoj, u delu Porfirogenita, obraenom i prepravljanom u vatikanskim krivotvornicama, nailazimo na ostraeno velianje rimskih papa, to je i sasvim oekivajue. elja Zapada, na elu sa Vatikanom, da Hrvate odvoji od svojih korena i slovenskih naroda, i da njihovo poreklo i istoriju falsifikuje, ogleda se i u navodima Porfirogenitovog dela u kojem se Beli Hrvati prikazuju kao narod pod linom zatitom pape, kao papina ljubimad. Jedan od tih navoda kae sledee: (Hrvati su) od istog rimskog pape primili blagoslov, te im je reeno da ako neki tuin napadne Hrvate i zapodene rat protiv njih, da e se onda moni Bog boriti za Hrvate i titie ih, a Petar, Hristov uenik, podarie im pobede.59 Ni za jedan drugi narod pape nisu dale ovako ubedljive garancije zatite i Boije pomoi. ak im i Petar pomae, koga Rimokatolika crkva inae smatra preteom papa ili prvim papom, iako se za Petra nigde u Svetom Pismu ne kae da je iveo u Rimu, niti dovodi u vezu sa Vatikanom i papama.60 U gornjem citatu jasno se vidi elja Vatikana da
35

prigrli Hrvate u svoje okrilje, i da od njih naini borce protiv neprijatelja Rima, kao to su bili i ostali izmatini Srbi, Jevreji, Rusi i drugi. Vatikan je od Hrvata samo hteo da naini novu krstaku vojsku, pored germanske i smrtno lojalne jezuitske koju je posedovala, kao i novopridole maarske apostolske vojske. Ovoga je bio svestan ak i antirspski opredeljeni hrvatski politiar Frano Supilo izdava asopisa Crvena Hrvatska: Naprotiv, hrvatski narod je posve drukiji. Tko je tome kriv? Vjerozakon. Izruili smo narodnu svijest i savjest perfidiji i intrigama Rimske crkve, onog Rima ()61 U Porfirogenitovom delu, pre papinog blagoslova nad Hrvatima, navode se i ove rei u slinom kontekstu: Ovi pokrteni Hrvati ne napadaju tuinske zemlje izvan svojih granica, jer im je tako zapovedio papa rimski, davi im nekakvu vrstu prorokog odgovora (...) Nakon krtenja, Hrvati su se zavetovali (...) u ime Svetog Petra apostola da nikada nee zapoeti rat sa tuinom, ve da ele iveti u miru sa svakim ko to isto eli (...)62 Iz gornjeg citata jasno se vidi nesakrivena elja autora da opravdaju sve prole krstake ratove, i one koje je papa planirao ubudue, protiv tuina (nije teko pogoditi na kog se tuina tu misli), zaodenuti prorotvom, misticizmom, papskim zapovedima i priom o nevinim Hrvatima, koji su se ak i zavetovali da e braniti samo svoju teritoriju. I vie je nego providno da se ovde naziru ideje iz kasnijih vekova nego to je to vreme pisanja ovog dela.
36

Za ovo nam nije potrebna nikakva potvrda, ali evo ipak da navedemo rei savremenih istoriara: Po svom karakteru, pria o tome da Hrvati ne napadaju tuu zemlju je legendarna. Naravno da su Hrvati to inili; za 9. vek postoje nedvosmisleni podaci. Zbog toga je jasno da nekakav sporazum sa papom koji bi spreavao Hrvate da napadaju tue zemlje nije nikada postojao.63 I poznati hrvatski istoriar potvruje ono to je oito, ali izmiljenu priu o nenapadanju tuina pripisuje pogreci cara Porfirogenita, oigledno nesvesna postojanja njegovih nastavljaa iz Vatikana. Ista je zapisala da je tumaenje o miroljubivosti Hrvata naivno i vjerovatno posljedica careva svjesnog iskrivljavanja podataka...64 Naravno da nije ni postojao razlog da Porfirogenit izmisli priu o vezi Rima sa Hrvatima, jer od tog ne bi imao koristi kao od drugih zaista njegovih (netanih) tvrdnji, ve se ovo svesno iskrivljenje istine odnosi na rad falsifikatora. ak i izvor koji veoma esto citiraju sami hrvatski pisci za dokazivanje istinitosti spisa Porfirogenita i navodnog ranog postojanja potpuno nezavisne Hrvatske ili Hrvatski Toma Arhiakon govori upravo o napadima Slovena na delove Dalmacije i okoline (u koje spadaju i Hrvati), tokom 7. veka. Takoe, evo jo jedne potvrde od istoriara koji je isto pokuavao u svojoj knjizi da odbrani verodostojnost svakog pojedinanog citata u Porfirogenitovom delu, i koji je isto zastupnik zvanine, falsifikovane istorije Hrvata, ali je ipak i sam priznao ono to je oevidno:
37

Ta pria o sporazumu izmeu Hrvata i pape je nejasna (...) Moemo rei da je taj sporazum tvorevina nepoznatog autora Konstantinovog izvora. A u nastavku se daje i objanjenje. Iako je njegov autor nudio razne mogue razloge, nesvesno je priznao o emu je tu zaista re: Mogue je da je taj (nepoznati) autor eleo da pronae nekakve ranije veze izmeu Hrvata i Rima, da bi opravdao politiku situaciju svog vremena (...) Ako je ova pria o Hrvatima koji se zaklinju papi zaista izmiljotina (kao to najverovatnije i jeste), onda je njen nepoznati autor, kao Konstantinov primarni izvor, imao razloga da to uini. Politika poruka toga je da su Hrvati bili odani papi, i da je Rim imao odreenu vrstu kontrole nad njima (...)65 Treba li vei dokaz od ovih rei? Ponovimo, ovo su rei istoriara koji Porfirogenitovo delo smatra verodostojnim i koji pokuava da odbrani celu faslifikovanu istoriju Hrvata i Srba. Takoe, stalno spominjanje svetog Petra apostola jo dodatno dokazuje da su autori bili vatikanski fratri, poto je Rimokatolika crkva ionako Petra proglasila za tobonjeg prvog papu. Ne postoji nijedan racionalan razlog zato bi vizantijski car toliko puta spominjao presvetog papu, te majku Boiju i Svetog Petra apostola. tavie, takva je terminologija u potpunosti istovetna sa onom koja se vidi i u najpoznatijem vatikanskom falsifikatu Konstantinovoj
38

darovnici. Tamo se u relativno kratkom tekstu koristi vei broj istih izraza kao u delu Konstantina Sedmog: presveti papa, sveti apostol Petar, te nekakve zakletve u njihovo ime, itd. Sasvim je jasno da je (krivo)tvorac oba ova spisa bio Vatikan. Ali, ni to nije sve. Navodne proroke rei pape upuene Hrvatima, kao i potvrda njihovog navodnog zaveta da nee nikoga napasti ako ne budu napadnuti prvi, spominju se na jo jednom mestu u prii o nekom pobonom Martinu, koji je inio (Boija) uda pred Hrvatima, i koji je inae bio jako bolestan i bez stopala. Zapisano je da je taj Martin Hrvatima uputio blagoslove i izrekao prorotvo isto kao to je i papa uinio. Naravno, kad otklonimo onaj ruiasti veo bajki prisutan u ovim srceparajuim reima, vidimo da je tu re o jednoj tipinoj rimokatolikoj srednjovekovnoj prii o navodnim udima i prorotvima, koja je previe naivna i toliko neozbiljna da bi iko iole razuman verovao u nju,66 a kamoli da je mogla nastati u 10. veku, i to u Vizantiji. U vezi s tim, pomenuti autor, kao akademik i zastupnik zvanine istorije Hrvata i Srba, kae sledee: Izgleda da je Anonimni pisac imao vrlo veliku elju da potvrdi da su Hrvati u to vreme i dalje sluali nareenja od pape. Dok u nastavku isti kae da je izvor za Porfirogenitovo delo sigurno bio crkvene (svetenike) prirode, i jo, da je re o latinskom izvoru. Mada on tvrdi da je Porfirogenit samo koristio taj izvor, ili da ga je koristio anonimni pisac,
39

koji je tekst dodao malo nakon Porfirogenitove smrti, ipak je nemogue da se ovo ne povee sa uobiajenim, ali i vrlo profitabilnim poslom Vatikana falsifikovanjem istorije. Konano, isti autor kae da se u tom tekstu koristio i izraz za papu koji Porfirogenit nigde drugde ne koristi u svom delu za njega, ve da je to isti izraz koji papa Jovan VIII koristi u pismu upuenom carigradskom patrijarhu.67 Re je o izrazu presveti papa, kao to smo objasnili, i koji se jedino jo koristio u Konstantinovoj darovnici u celome naunom svetu priznatom falsifikatu! Ovakvo je ponavljanje istog podatka, da je papa uputio blagoslov i prorotva Hrvatima, pa da je Martin muenik to potvrdio, veoma esto, a sve u cilju uveravanja italaca u istinitost tog podatka. Odlika je ovih falsifikatora da na nekoliko mesta u tekstu govore o istim stvarima bez jasnog razloga, mislei da e ponavljanjem lai ubediti druge da je to istina. Videemo da je isto raeno i sa jo jednim spisom o istoriji Hrvata koji je Vatikan falsifikovao. U tom smislu, jo jedan primer toga iz Porfirogenitovog dela se tie prie o nezavisnoj dravi Hrvata, nakon doseljenja iz Srednje Evrope na Balkan: Od Hrvata koji su zaposeli Dalmaciju deo se odvojio i osvojio za sebe Iliriju i Panoniju; i oni su imali nezavisnog vladara, koji je odravao dobre odnose s vladarom Hrvata (u Dalmaciji).68 Dakle, Porfirogenit je navodno pisao da ne samo da su Hrvati zauzeli celu Dalmaciju, ve je jedan deo njih potom
40

otiao iz Dalmacije i osvojio celu Iliriju i Panoniju ono za ta je Rimljanima trebalo dva veka. Ali, ni to nije sve, ve su Hrvati imali nezavisnu dravu i u Dalmaciji (verovatno je to Primorska Hrvatska) i u Iliriji i Panoniji (verovatno je to Panonska Hrvatska i delovi drugih Hrvatski svuda po Balkanu), tako da su oni, u sutini, samo svoju Veliku Hrvatsku iz Srednje Evrope preneli na Balkan, i to tano u onim granicama koje je Vatikan zamislio samo ceo jedan milenijum kasnije. Uostalom, to je i logino, jer i samo ime Hrvati znai onaj koji dri veliku teritoriju. U gornjem citatu takoe se lako uoava autorov pokuaj ubeivanja da su Hrvati odvajkada imali svoju nezavisnu dravu, kada se kae da su i oni imali nezavisnog vladara, to jest, i prvi i drugi deo Hrvata. Za razliku od Srba i svih drugih Slovena, koji su bili robovi romejskog cara i nisu imali nezavisne drave, i ije samo ime znai robovi, Hrvati su odmah po doseljenju u 7. veku imali svoje dve nezavisne drave i dva nezavisna vladara koja su bila u dobrim odnosima. ta je potrebno dodati na ovakva preuveliavanja? U ovakvim reima ne moemo ni videti navoenje istorijskih podataka, niti rei jednog vizantijskog cara koji svom sinu nasledniku ostavlja svedoanstvo o susednim narodima, ve nas autori Porfirogenitovog dela doslovno pokuavaju ubediti u svoje fantastine tvrdnje. Dalje. U Porfirogenitovom delu je zapisano jo kako su Hrvati, odmah nakon dolaska na Balkan, sami zatraili od episkopa Rima (pape) da ih pokrsti, to je dodatni dokaz
41

koliko je Rim, preko ovog falsifikata, pokuavao da prigrli Hrvate na svoju stranu, prikazavi ih kao nekakav paganski narod koji sopstvenom voljom urno hrli da klekne pred noge tog novovavilonskog pontifeksa. I ne samo to, kao da autorima nije bilo dovoljno da Hrvate pokrsti rimski papa, ve je tamo zapisano kako su Hrvati pokrteni dva puta. A hrvatski istoriari s poetka 20. veka, nastavljajui se na te vatikanske falsifikate, govorili su ak i o nekom navodnom treem krtenju Hrvata. Tolika je bila elja Vatikana da Hrvate odvoji od svojih korena i stavi pod svoju zatitu, da je izmislio kako je papa tri puta pokrstio Hrvate! O tome je govorio i sam hrvatski istoriar Ferdo ii: Da se ovakav prelaz od jednog crkvenog poglavara drugome shvaao () kao krtenje, pokazuje naroito, to Konstantin Porftrogenit i Zdeslavov korak prikazuje kao tobonje tree krtenje Hrvata, a o kome dakako isto tako kao i o drugom ne moe biti ni govora.69 Isto je pisao i Franjo Raki, s kime se slagao i pomenuti Tomo Mareti: Raki lijepo dokazuje da se Porfirogenit u izvjeima o dva krtenja prevario, i da se hrvatski narod samo jednom krstio, i to (...) u VII. vijeku.70 Kasnije emo videti ko su bili Porfirogenitovi Hrvati koji su se pokrstili u 7. veku. U vezi sa tim naveemo jo jedan protivrean podatak Porfirogenitovog dela, u kojem se kae kako su Hrvati bili pokrteni u vreme cara Iraklija i hrvatskog kneza Porge,
42

tj. u 7. veku (to je tzv. prvo krtenje Hrvata). Tog Porgu, inae istoriji nepoznatoj linosti, veina hrvatskih istoriara poistoveuje sa tzv. prvim hrvatskim knezom Bornom. Meutim, problem je samo u tome to je Borna iveo u 9. veku, a ne u 7. To je razlog to su branioci Porfirogenita izmislili dva-tri krtenja Hrvata. Ili iz pera samih hrvatskih istoriara: (...) Hrvati (su se) krstili za vrijeme svojeg arhonta Porge, tj. kneza Borne (818-822). Kako Porfirogenet u toj glavi tendeciozno tvrdi da je Hrvate dao pokrstiti ve car Heraklije, to mu se inilo logino da spomene da su oni doli za Porgina oca. Prema tome, iz Porfirogenitove providne konstrukcije ne bi se nikako moglo zakljuiti da su Hrvati doli pod vostvom Bornina oca, dakle oko 800. godine. To manje to se u 30. gl. navode imena voa koji su doveli Hrvate u Dalmaciju.71 Hrvatskim istoriarima, dakle, nimalo ne smeta to ovi podaci Porfirogenita protivree jedan drugom. Ne samo to, ve im ti podaci slue kao dokaz da Hrvati nisu doli na delove dananje Hrvatske u 9. veku, ve u 7. veku, kada su ih predovodila legendarna petorica brae, o kojima e jo rei biti ispod. Jo jedan problem za porfirogenitovce je u tome to je i deo Hrvata i deo Srba uopte, Slovena mogao da primi hrianstvo jo pre 7. veka, i to od arijanskih Gota, s kojim su iveli (ali i ratovali) u Srednjoj Evropi, i koji su jednim delom primili arijanski oblik hrianstva jo u 4. veku. Prvi
43

slovenski vladari nakon osloboenja Balkana od okupacije Rimljana bili su upravo tzv. gotsko-slovenski kraljevi iz Srednje Evrope, a pod ijim se vostvom severni ogranak Slovena, krajem petog veka, doselio na Balkan kod svojih junih sunarodnika. Spominjani hrvatski istoriar pie: (...) Od V. stoljea na teritoriju Dalmacije i dananje Slavonije jako se irio arijanizam (...) Tako je i Panonija sriemska kroz cieli skoro 6. viek preteno arijanska (...)72 Pokrtavanje Hrvata i Srba u 7. ili 9. veku, stoga, moglo je biti jedino jo jedno u nizu pokrtavanja (prozeletizma) arijanaca, ostataka pagana ili naroda koji je esto naputao hrianstvo (ili ga se samo formalno pridravao), a ne tzv. prvo, drugo i tree krtenje Hrvata, ili tome slino. Rimska crkva je htela ne da pokrsti i hristijanizuje Slovene, ve da ih pridobije za sebe; ona je te arijance inae smatrala za jeretike, i svrstala ih u isti ko sa izmaticima (istonim hrianima) i paganima. Pored ovoga, videemo da Rimska crkva u pokatoliavanju Hrvata, zapravo, nije bila uspena ne samo u 7. i 9. veku, i ne ak ni u 11. nakon Raskola, ve nije imala veeg uspeha sve do 12. veka, kada su zapadni slovenski krajevi pali pod vlast Maara. S druge strane, nas Vatikan pokuava da ubedi kako su Hrvati navodno jo od svog doseljenja bili na strani Rimske crkve, to nije tano. Na sve ovo dodajmo i to da u Porfirogenitovom delu, na jednom drugom mestu, pie kako je veina Slovena bila nekrtena kada su doli na Balkan, ali da ih nije pokrstio ni

44

papa ni svetenici iz Rima u vreme Iraklija, ve vizantijski car Vasilije Prvi: (...) Veina ovih Slovena je jo uvek nekrtena, i dugo je vremena tako bilo. Ali u doba Vasilija, hristoljubivog cara, oni su poslali svoje glasnike koji su ga molili da uini da oni nekrteni budu krteni (...) I slavni car (Vasilije I) im posla carskog inovnika i svetenike sa njim, te pokrsti sve one koji su bili nekrteni iz tog (slovenskog) naroda (...)73 Kako to da sad vizantijski car Vasilije, krajem 9. veka, pokrtava Slovene, tj. Srbe i Hrvate? Zar Hrvati nisu jo u 7. veku pokrteni, u vreme cara Iraklija? Ili su moda ipak bili pokrteni u doba kneza Porge? Ili poetkom 9. veka, u vreme hrvatskog kneza Borne? I zar ih nije krstio lino papa? Ili pak svetenici iz Rima koje je zvao car Iraklije? Otkud sad da vizantijski vladar, i to krajem 9. veka, alje vizantijske svetenike da pokrtavaju Slovene, ukljuujui tu i Hrvate? Jeste mogue da je deo Slovena ostao nepokrten ili da su se vratili paganstvu, pa da ih je car Vasilije zato ponovo pokrstio, ali zato onda Porfirogenit kae kako su Sloveni jo uvek nepokrteni, i da je tako dugo vremena bilo? Razumljivo je da je proces pokrtavanja Slovena (Hrvata i Srba) trajao due vreme, ali to ne opravdava niije tvrdnje o navodnim viestrukim pokrtavanjima. Jo vei problem je u tome to se ne spominje prethodnik Vasilija Mihailo III, u ije vreme su zapravo Sloveni bili stvarno pokrteni, i u ije vreme su delovala braa Konstantin i Metodije, koje
45

falsifikovano Porfirogenitovo delo, kakvog li sluaja, i ne spominje! A ak i da Porfirogenit nije iz politikih razloga hteo da opisuje doba vladavine Mihaila III, kako nam kau mnogi istoriari, ostaje pak nejasno zato isti ne bi govorio o najpoznatijim vizantijskim hrianskim misionarima. Da li je to iz politikih razloga zaista uinio Porfirogenit ili e pre biti da je re o Rimu? A naroito ako znamo da se u Porfirogenitovom delu uzgredno spominje Mihailo III kao neko ko se obraunava sa slovenskim plemenima u oblasti Peloponeza; nigde u vezi sa pokrtavanjem Slovena. Tako smo dobili sledee datume pokrtavanja Hrvata: 7. vek u doba cara Iraklija i kneza Porge; poetak 9. veka u doba hrvatskog kneza Borne; novo krtenje u vreme kneza Zdeslava; krtenje u vreme kneza Porina, koji se isto izjednaava s Bornom i Porgom, a ponekad i s knezom Branom; i kraj 9. veka u doba cara Vasilija Prvog. Ironino je to to su Sloveni veinom pokrteni u doba cara Mihaila, sredinom 9. veka, i to ne od pape, ve naravno, od strane pomenutih vizantijskih misionara. ak i glagoljicu, koja se bespogovorno smatra za staro pismo Hrvata, osmislio je upravo vizantijski misionar koga je poslao car Mihailo III. Spomenuti hrvatski istoriar u vezi sa tim kae da je jedno sigurno, a to je da se pokrtenje Hrvata ne moe dokazati ni opravdati prije 800. godine.74 Tako nam se nova pitanja nastavljaju gomilati, dok na razbijenoj tacni falsifikovane istorije ostaje samo jedna bedna bajka o poreklu Hrvata i njihovom doseljenju, pokrtavanju i ranoj istoriji.
46

Falsifikatori iz Rima, u elji da otkinu sve korene i ono pravo poreklo i istoriju Hrvata, ili su toliko daleko u svom matanju da su ponekad zapostavljali najelementarnije niti logike. Naime, navodei da su Beli Hrvati prvo iveli iza Maarske, u kontinentalnom delu Evrope, napisano je da su Hrvati, nakon dolaska na Balkan i zauzimanja Primorja, postali velika pomorska sila, krstarei laama od grada do grada, kako kau. Ovaj kontradiktorni i naduvani opis Hrvata samo govori kako su pomenuti autori morali nekom izmiljotinom i bezrazlonim preuveliavanjem da nekako nadoknade onu ranu istoriju Hrvata koju su izbrisali, a koja je jednako slavna kao i istorija Srba, poto oboje pripadaju istom narodu.75 I ne samo to. Dok se na tom mestu kae da Hrvati ive iza Maarske, na drugom mestu pak pie kako su Hrvati u to vreme iveli iza Bavarske.76 Pa da li su onda iveli iza Maarske ili iza mnogo zapadnije Bavarske? Na treem mestu u Porfirogenitovom delu, kad se govori o Maarima, pie da su Hrvati zapravo susedi Maarske,77 i da ive na planinama. Poto se verovatno mislilo na Karpate, sada ispada da Hrvati ive na istoku od Maarske?! Pa da li su onda iveli iza, severno, zapadno ili istono od Maara?78 U tom pogledu, za nas je jo interesantnije ta se kae u nastavku istog citata za ovu pokretnu postojbinu Hrvata: Hrvati koji ive u predelima Dalmacije potekli su od nekrtenih Hrvata, zvanih i Beli, koji ive iza Turske (misli se na Maarsku), i koji su susedi Franake (...)79
47

Problem u ovoj tvrdnji je to Hrvati nisu mogli da ive pored Franaka ako su bili iza Maarske (Panonije), iz dva razloga: najpre, najzapadnija slovenska zemlja koja je bila susedna Franakoj jeste Bohemija ili Porfirogenitova Bojka ovo znai da Hrvati nisu mogli biti susedi Francima, ako su iveli iza Maarske; a poto se navode i kao susedi ovim Bojkima ili Bojima, jedino su mogli biti istono od njih (jer zapadno od Bohemije je Franaka); i drugo, mogli su biti susedi Franake samo ako su iveli istonije od Bavarske, ali to bi onda znailo da nisu iveli severno od Maarske, na Karpatima ili u dananjoj Poljskoj.80 Na ovo dodajmo da Porfirogenitovo delo jo kae da su i Beli Srbi isto bili susedi Franake, da su isto bili susedi Belih Hrvata, i da su isto iveli iza Maarske.81 Poto je Bela Srbija ili Bojka verovatno isto to Bohemija, i poto su prvobitni Hrvati iveli istono od njih u Poljskoj, onda ti tzv. Beli Hrvati nikako nisu mogli biti susedi Franake. ak i da Beli Srbi ili Bojki, kako ih to Porfirogenit zove, nemaju veze sa Bohemijom, ve sa plemenom Bojki na Karpatima, ni u tom sluaju Bela Hrvatska nije mogla biti sused Franake, jer Franaka nije dosezala na zapad ni blizu tog podruja. Jo vei problem imaju oni koji prvobitnu tzv. Belu Hrvatsku stavljaju jo dalje na sever, iza Bohemije. To se kosi sa Porfirogenitovom tvrdnjom da su Hrvati doli na Balkan pre Srba, jer bi onda Hrvati morali da prou kroz zemlju u kojoj su iveli Srbi, ili bi ih pogurali u selidbu na
48

jug zajedno sa njima. Znai, samo jo jedna protivrenost u Porfirogenitovom delu. U nastavku teksta se kae da su Hrvati okupljali toliko veliku vojsku konjanika, peadije i brodovlja, koliku nije ni persijski car svojevremeno mogao da okupi, i koja nije bila okupljena u Hrvatskoj ni u vreme Drugog svetskog rata radi se o brojci od preko 160.000 vojnika! Razumljivije bi bilo da je reeno da su Sloveni okupili toliku vojsku, ali da je samo jedno od slovenskih plemena to uinilo, prelazi ve u fantaziju. Razlog za ove tvrdnje je isti kao u prethodnom sluaju o pomorskoj sili Hrvata.82 Upravo u vezi sa tim pomorstvom i trgovinom Hrvata, nailazimo na ponovnu i sasvim jasnu potvrdu da je taj spis falsifikovan: Opis trgovakih puteva Hrvata, od juga u Paganiji, sve do severa, do Venecije, jasno pokazuje ko je napisao takav izvetaj oito je to neki zapadni, latinski pisac.83 Mada autor citata, kao to je ve reeno, smatra da je to samo crkveni, latinski nepoznati autor koji je ili bio izvor Porfirogenitu ili je samo kasnije dopisao odreene podatke, iz svega do sada vidimo ko je stvarni autor, to emo posle detaljnije obrazloiti. Napomenimo jo jednom da je autor ovog citata pobornik verodostojnosti dela Porfirogenita. U istom Porfirogenitovom delu naglaava se da Hrvati, za razliku od ostalih Slovena (Srba), koji su dobili naziv po latinskoj rei za robove, jer su postali robovi romejskog cara, nisu dobili naziv po robovima, niti su to postali, kao
49

svi ostali Sloveni. Ne, iz Srednje Evrope ili negde sa severa Karpata njih lino poziva vizantijski car (na isti nain kao to ih i lino papa pokrstio) da dou kod njega, te da mu pomognu u proterivanju Avara, koji su izgred reeno tada iveli u dananjoj Maarskoj.84 Iz ove neozbiljne i nejasne tvrdnje opet se vidi elja onih vatikanskih krivotvornika da Hrvate istaknu ispred ostalih Slovena, te da ih prikau kao velik, poznat i slavan narod, ali samo slavan utoliko to su bili papini podanici. Isti ti izmiljeni Hrvati, zapisano je u Porfirogenitovom delu, pobeuju zlobne Franke, usmruju njihovog vojskovou, osvajaju ceo Ilirik i Dalmaciju, onda osnivaju svoje nezavisne drave i primaju sveto krtenje. Naravno, nita od toga ne bi postigli da ih pre toga presveti papa nije blagoslovio i da im nije zatraio pomo boga, Svetog Petra i aneoskih vojski, a veliki prorok Martin muenik im ponovio zakletve i aminovao papine naredbe, govorei im i blagosiljajui ih za budue (krstake) ratove iz svojih posveenih nosila. Dakle, Hrvati nisu kao i ostali Sloveni dobili ime po robovima, ne, oni su jedini izuzetak u tom pogledu, oni su zadrali svoje iskonsko ime velikog naroda koji dri veliku teritoriju.

I Srbi su bili rimokatolici

Osim ovih, u Porfirogenitovom delu postoji jo poveliki broj drugih krivotvorenih, preuveliavanih, nipodatavanih i netanih podataka, koji nisu iskljuivo vezani za poreklo Hrvata. Najvie neistina su izrekli, naravno, na raun Srba,
50

poto je cilj Vatikana bio da prepravi istoriju u svoju korist, te Hrvate da odvoji od njihove srpske brae. Naziv Srbi potie od imena Sema sina Noja, inae, rodonaelnika Jevreja i semitskih naroda.85 Nenauni stav, koji je potekao iz Porfirogenitovog dela, da su Srbi (i sva sinonimna imena za njih, ukljuujui ime Sloveni) dobili svoje ime navodno po latinskoj rei za robove granii se sa naunou tvrdnje da su Nemci dobili svoje ime poto su ih Sloveni zvali nemim ljudima86 ili da su panci ime dobili kada su Fenianini doli na obalu panije i videli nekog zeca ili mrmota, pa paniju tobo nazvali Zemljom zeeva ili Zemljom mrmota, jer se na njihovom jeziku zec/mrmot kae span. No, osim te i mnogobrojnih drugih slinih neozbiljnih tvrdnji, nezasnovanih ni na kakvim iole naunim dokazima, ve samo na slinosti meu reima, od svega je najzanimljivije ta u Porfirogenitovom delu pie o vremenu pokrtavanja Srba. Tamo je doslovno zapisano da su Srbi, kao narod koji je potinjen caru Romeja, primili hrianstvo isto od pape kao i Hrvati, tanije, da je vizantijski car doveo svetenike iz Rima, da bi se Srbi nauili pravom ispovedanju vere, kako stoji u tekstu. Dakle, po uobrazilji Vatikana, Srbi su u poetku u stvari isto bili rimokatolici, i njih vizantijski car nije hteo da pokrsti kao svoje navodne robove, niti je slao nekog od svetenika iz bilo kojeg vizantijskog grada, ve je morao da zove papske svetenike da dolaze ak iz Rima!87

51

Ponovo, u ovome se ogleda nesmotrenost i ostraenost vatikanskih falsifikatora, koji su u elji da Hrvate prikau kao slavan narod i odane papiste, a Srbe kao od njih otuen i porobljen narod pred nogama Rima, malo vie preterali u svojim ideolokim nastojanjima. Da to nije sve govori nam i najupeatljiviji primer o Srbima iz Porfirogenitovog dela, a to je da se nigde ne spominju Konstantin i Metodije, kao ni pravo pokrtavanje Srba. Ovo ne samo da je udno, ve jasno dokazuje da je taj srednjovekovni izvor falsifikovan, a naroito ako znamo da je to delo pisao istonohrianski vladar, da su Konstantin i Metodije bili jedni od najznanijih hrianskih vizantijskih misionara, da su iveli u 9. veku, i da je Porfirogenit detaljno opisao ranu istoriju Srba, uopte Slovena, i drugih naroda. Znai, Konstantin (irilo) i brat mu Metodije, nazvani slovenskim apostolima, ljudi koji su pokrstili Srbe i Slovene u 9. veku ni na jednom mestu se ne spominju u delu Porfirogenita iz 10. veka, koje govori o pokrtavanju Slovena (?!). tavie, tamo se spominje ak i Svetopelek, vladar Velikomoravske kneevine, ali se ni na jednom jedinom mestu ne pominje njegov prethodnik, knez Rastislav, koji je pozvao Konstantina i Metodija. I ne samo to, ve je nepominjanje irila i Metodija, kao i Mihaila III, jo neloginije ako znamo da su u vreme Mihaila pokrteni i Bugari, kojima je Porfirogenit isto posvetio dosta panje. Sasvim je jasno da nema pomena o njima jer Vatikan ni tada, kao ni sada, nije bio naklonjen solunskoj brai, nije podrao njihov rad meu Slovenima, i naroito nije hteo da
52

zapie u Porfirogenitovom delu kako su Sloveni primili hrianstvo od istonohrianske Vizantije, a ne od Rima. Naravno, u to doba jo nije dolo do podele hrianstva na zapadni i istoni deo, ali jeste u dobu u kojem je ovo delo Porfirogenita falsifikovano. Takoe, nema mnogo rei ni o pokrtavanju Bugara, poto su Bugari isto pokrteni u doba cara Mihaila III, irila i Metodija, i poto je Bugarima tada vladao Boris, koga je rimski papa neuspeno hteo da uini svojim podanikom. Jo je zanimljiviji podatak da Porfirogenitovo delo ni na jednoj stranici ne spominje ime srpskog voe koji je toboe doveo Srbe na Balkan, voa koji je bio u Carigradu i vodio pregovore sa samim vizantijskim carem Iraklijem, i koji je danas zaveden pod nazivom nepoznati arhont Srba. Dok s druge strane, za voe Hrvata, koje su legendarne linosti i koje istorija ne poznaje, a koji su isto tobo doveli Hrvate na Balkan, navodi se ak sedam imena, i to: Hrvat, Koseg, Muhel, Kluk, Lobel, Tuga i Buga.88 Jedan od hrvatskih istorika, koji je smatrao Srbe mnogo kasnijim pridolicama od Hrvata, ipak nesvesno potvruje da je Konstantinov izvetaj laan i falsifikovan, kada kae: Novija istraivanja vjerodostojnosti Konstantinovih vijesti o dolasku Srba poinju s Hauptmannom, koji je jo 1931. na osnovi kritike teksta 32. DAI utvrdio da o dolasku Srba na Balkan (vizantijski) car nije znao takorei nita, nego da je svoj izvetaj sastavio po uzoru na izvjetaj o hrvatskoj seobi.89
53

Drugim reima, vatikanski autori ne da nisu znali nita o Srbima, kao to nisu znali iz opte istorije, ve su prosto samo izneli neistine o Srbima. tavie, koliko su nemoni i nekreativni bili u smiljanju istih, govori injenica da su o Srbima izmislili priu koja je samo kopija izmiljene prie o dolasku Hrvata, kao to emo i videti iz poglavlja ispod. Pravi amaterski posao. Neloginosti o pomenu Srba i Hrvata su mnogobrojne od fiziki neizvodivih seoba Srba po Balkanu, preko niza istorijski netanih podataka, pa do potpuno zamrene prie o Avarima i Hunima. Jedan autor objanjava: Ako paljivo pratimo ta o napadu na Salonu belee pisci glave 29. i 30. i ako proverimo ta o istom dogaaju kazuju papa Grgur Prvi i Toma Arhiakon, dobijamo utisak da su Avaro-Sloveni stigli u zalee Salone ubrzo posle 582. godine, tj. ubrzo posle pada Sirmijuma, a da su samu Salonu zauzeli najkasnije 602. godine, to znai gotovo osam godina pre nego to je Iraklije i doao na vlast... Naime, ako su Avaro-Sloveni jo krajem 6. i u samom poetku 7. veka zauzeli dobar deo kontinentalne Dalmacije, a zatim i Salonu i njeno podruje, kako je mogue da su Hrvati prebegli caru Irakliju u vreme kada Avari ratujui proterae odavde Romane, jer bi sve to bilo pre nego to je Iraklije i postao car.90 Drugim reima, pridoli Hrvati, kao deo Slovena, nisu mogli da trae zemlju od vizantijskog cara Iraklija, te da je dobiju, jer su tamo ve iveli Sloveni i Avari, dok Vizantija
54

tada nije imala posede u Dalmaciji, sudei ak i po samom Porfirogenitovom delu (sa izuzetkom pojedinih gradova po dalmatinskom primorju). Nema istoriara koji nije izrazio barem malo sumnje u verodostojnost Porfirogenitovog dela, pa tako je i jedan od hrvatskih istoriara pisao: ...Sada imamo razloga i osnova da... toliko vjerujemo djelu De Administrando Imperio, gdje stoji da su se Hrvati doselili za vladavine cara Heraklija, a to znai svakako prije 641. godine... O svemu drugom to ovaj izvor donosi u vezi s doseljenjem Hrvata moemo raspravljati.91 Dakle, istoriari samo veruju Porfirogenitovom delu, a nemaju potvrde iz drugih izvora, dok osim podatka da su se Hrvati doselili na Balkan u 7. veku, tj. sem hronologije, sve ostalo takoe nije pouzdano, slau se brojni prouavaoci. A videemo da ak ni sama hronologija nije najpouzdanija. Tu nepouzdanost ili neproverenost mi zovemo pravim imenom falsifikat.

Poreenje Porfirogenitovih Hrvata sa istorijskim bugarskim plemenom Kubrati

Konaan dokaz koji emo navesti u vezi sa spomenutim delom pokazae nam ko su zaista Porfirogenitovi Hrvati, i otkrie na jo jasniji nain o kakvom se falsifikatu tu radi. Naime, autori ovog Porfirogenitovog dela za Hrvate su proglasili jedan narod koji nema veze sa Hrvatima, ali koji je nosio slino ime. Logino je da falsifikatori, a pogotovo
55

ako su iskusni u takvoj vrsti zanimanja, nee sve izmiljati, kako ne bi bili lako otkriveni, ve pokuavaju da u one ve postojee istorijske podatke umetnu neistinu ili ih delimice izmene. Tako su uradili i u sluaju Hrvata, pa su bugarsko pleme Kubrate prekrstili u Hrvate, posle ega je pria lako mogla da tee sama od sebe. Kubrati (Krubati, Hr(u)bati, Hrvati) su dobili ime po uvenom bugarskom kanu Kubratu (gr. Huvrat, Hrvat) osnivau i vladaru Stare Bugarske u zemlji bive Skitije, severno od Crnog mora, i ujedinitelju svih Bugara na tom podruju.92 I pojedini od poznatih hrvatskih istoriara se slau sa gornjom konstatacijom: vear na kraju... izlaganja istie da se mora zakljuiti da su Porfirofenitovi Hrvati (Chrobati) bili Bugari. Posle veara, i Hovort je 1882. godine pisao da za (vreme) cara Heraklija nisu doli Hrvati, nego Bugari koji su nosili ime po knezu Kubratu.93 Slino miljenje navodi i hrvatski istorik Lujo Margeti, kada kae sledee: Ako je Krovat/Kuvrat sruio tridesetih godina sedmog stoljea dotad vladajuu dinastiju u (avarskom) kaganatu, onda se namee ideja da su (Porfirogenitovi) Hrovati (...) zapravo krovatovci (Kubrati).94 I hrvatski istoriar Neven Budak svestan je jasne veze s Bugarima, iako samo kae da su Hrvati i Bugari imali ista predanja, navodno, te ne dolazi do istog zakljuka:
56

Hrvatska i bugarska saga o podrijetlu sadri osim toga i motiv petorice brae; jedan od brae se pritom nalazi u sreditu; u bugarskoj sagi je to Kuvratov... sin, Bajan...95 I Klai navodi jednog sina bugarskog kana Kubrata kao prvog vladara panonskih Hrvata.96 Istog oveka Raki je nazvao slovenskim knezom, dok Ferdo ii kae da su Hrvati bili manjinski vladajui sloj nad Slovenima, kojima je nametnuo svoje ime; ak se i u ovome oitava injenica da su zapravo bugarski Kubrati bili ti koji su kao manjinski ratniki sloj dali svoje ime delu Slovena, od ega je nastalo Hrvati.97 Sa njima se slae i hrvatski istoriar Ivan vear. Mada nije bio uvek jasan po tom pitanju, ipak je sam na jednom mestu napisao da su Hrvati i bugarski Kubrati isto. Naime, on je Bugare zvao i imenom Gepidi i imenom Geti, kada je pisao kako je Na ovaj nain Bulgaria, ona najglasovitija krajina i najjaa kraljevina Gepidah ili Getah (...), a onda u nastavku kae da se u doba vizantijskog cara Iraklija (u 7. veku) Hubrat, gepidski (bugarski) vojvoda, od avarskog vojvode Bajana odruio (...) i Dalmaciu od Avarah osvojio. Od njih (dakle, od Hubratovih Gepida/Bugara) ja izvodim Porfirogenitove Hrobate (...) koje mi zovemo Horvati.98 Znai, bugarski Kubrati su ti koji su isterali Avare, i oni su Porfirogenitovi Hrvati. U nastavku isti autor kae: (Porfirogenit) ovde ne spominje Bugare. Zato? Jerbo je znao dobro iz drugih gerkih pisacah da su Horvati s tim Bugari jedan narod bili, zato je sve imenovao Horvatima...
57

Dakle Bugari, u vreme Heraklija cesara, Horvati (su se) zvali...99 Podsetimo se da je vear bio vie predstavnik zvanine istorije, i da je poput Vitezovia sve Slovene zvao imenom Hrvati, ali je bio svestan istovetnosti Kubrata sa njima. Porfirogenitovo delo navodi podatke da su Hrvati doli na Balkan u sedmom veku; da su tada prvi put krteni, te da su jo jedanput kasnije bili pokrteni ( istoriari 19/20. veka govore i o treem krtenju Hrvata iz nejasnih razloga, kao da je bolji onaj narod ko se vie puta pokrstio); onda, pisano je da su Hrvati pozvani od strane vizantijskog cara Iraklija da dou na Balkan, i pomognu mu u proterivanju Avara; i konano, navodi se i legenda o rodonaelnicima Hrvata, o petorici brae i dve sestre, od kojih su Hrvati potekli, a meu kojima je i njihov eponim neki Hrvat. Iz donje uporedne tabele olako se uoava da se ovaj opis (Belih) Hrvata uklapa u opis bugarskih Kubrata: HRVATI (Porfirogenit) Dolaze sredinom 7. veka Pokrteni su u 7. veku Pozvao ih car Iraklije Proterali su Avare Legenda o petorici brae Rodonaelnik je Hrvat KUBRATI (BUGARI) Dolaze sredinom 7. veka Pokrteni su u 7. veku Pozvao ih car Iraklije Proterali su Avare Kubrat je imao pet sinova Rodonaelnik je Kubrat

58

Dakle, iz gornje tabele se jasno vidi kako su Hrvati u stvari Kubrati. Jer sudei po dostupnim izvorima, Kubrat je vladao sredinom sedmoga veka, i od njegovog vremena Bugari poinju polako da naseljavaju Balkan, to znai da se hronologija u potpunosti podudara. Zatim, vizantijske hronike navode podatak da je kan Kubrat prvi kan Bugara koji je preao u hrianstvo, tako da nisu Hrvati primili prvo krtenje, ve je deo Bugara primio hriansku veru, iako se to nije znaajnije odrazilo na sve Bugare, sve do vremena cara Borisa-Mihajla, neto slino kao i u sluaju veine slovenskih naroda. A ove Bugare (Kubrate), koje su pokrstili Vizantinci, upravo vizantijski car Iraklije pozvao je u pomo protiv Avara. Kan Kubrat je poznat u istoriji kao proteriva Avara iz svoje zemlje. Zatim, posve poznata legenda Hrvata o petorici brae i dve sestre (Hrvat, Koseg, Muhel, Kluk, Lobel, Tuga, Buga) mogla bi ukazivati na petoricu sinova Kubrata. Negde se navodi kako je Kubrat imao etvoricu sinova, ali i u tom sluaju se situacija ne menja, jer bi onda on sam mogao biti taj peti rodonaelnik Hrvata iz njihove legende, i to upravo onaj koji se navodi po imenu Hrvat (Huvrat, Kubrat). Na kraju, ak i podatak u Porfirogenitovom delu o prvom poznatom hrvatskom voi nekom knezu Porgi (inae, istoriji nepoznatoj linosti, koga su Hrvati krstili u Borka)100 moe se odnositi na prethodnika na bugarskom prestolu i roaka Kubrata, koji se zvao Organ.

59

Znai, nisu Hrvati proterali Avare, ve Kubrati, kako to navodi i spominjani hrvatski istoriar, citirajui Niifora: Kuvrat (ili Kubrat), neak Organa, vladar Unogundura (Bugara), ustao je protiv avarskog kagana i iz svoje zemlje sramotno proterao kaganove vojne jedinice.101 Pored ovoga, ako je naziv Hrvati nastao od naziva tih bugarskih Kubrata, onda bi to znailo da je ono bugarskog (tj. turskog) porekla, u svakom sluaju, neslovenskog isto kao to je i naziv Srbi zasigurno neslovenskog porekla. O tome upravo govore sami hrvatski istoriari, jer veina njih se slae da je poreklo imena Hrvata jo uvek nepoznanica, dok nam i same tzv. neslovenske teorije o poreklu Hrvata to potvruju. Istoriar Lazo M. Kosti je navodio miljenja akademika M. Budimira i . Petkovia o tome. Prvi od njih je rekao da je veina imena slovenskih naroda ostala bez ikakve ubedljive etimologije. Isti autor navodi i potpuno istovetna miljenja hrvatskih istorika, poput Natka Nodila, Tomislava Maretia i Ferda iia. Mareti je rekao: Tako su dakle imena 'Hrvat' i 'Srbin' jo uvijek tamna kao i veliko mnotvo drugih narodnih imena, ne samo po slovenskim, ve i po drugim zemljama. Dok je dr Ferdo ii napisao sledee: Imena Hrvat i Srbin vrlo su tamna postanja i znaenja, pae mi i ne znamo da li je ime Hrvat uope slovenskoga podrijetla.102 Sa svima njima sloio bi se i akademik ivkovi:

60

Vano je zapaziti da ni istoriari ni lingvisti nisu nikada ponudili konkretan odgovor na pitanje porekla hrvatskog i srpskog imena. Ovo nam samo moe potvrditi injenicu da oba imena ne pripadaju slovenskom jeziku, i da je njihovo znaenje nejasno.103 Tako su brojni istoriari, koji su pokuavali da objasne poreklo Hrvata (pritom ne znajui ni poreklo samog imena Hrvata) i koji delo Porfirogenita smatraju verodostojnim, u stvari, sami nesvesno potvrdili da je naziv Hrvati nastao od neslovenskog imena. Pa koje neslovensko ime to moe biti ako ne ime Kubrata/Huvrata? Tome u prilog dodatno ide to to ne postoji slovenska re slina hrvatskom imenu, dok velik deo hrvatskih istoriara odbacuje tezu slavista o vezi rei hrbat, sa znaenjem brdo, gora, sa hrvatskim imenom. ak i kad bi to bilo tano, tek se onda ne bi radilo o etnonimu, tj. tek onda ne bi ime Hrvati bilo ime nekog zasebnog naroda. Zakljuak glasi da su Porfirogenitovi Hrvati (Krobati, lat. Chrobati) u stvari bili bugarski Kubrati. Deo Kubrata je otiao na zapad, blizu Srba, te se tamo stopio sa veinskim slovenskim ivljem, i od njih je ostalo samo ime isto kao to je od tursko-mongolskih Bugara na prostoru dananje Bugarske ostalo samo ime, stopivi se sa Slovenima. Zato je deo Slovena otada nazivan Hrvati,104 iako su oni bili isto to Srbi, ili kako bi vizantijski istoriari rekli (koji nisu naravno ni mogli da naprave razliku izmeu jednojezinih Hrvata i Srba, koji su bili zapravo isti narod): Srbi, koji se
61

i Hrvatima zovu. Ime Kubrati/Huvrati je tako ostao na jednom delu Slovena i jednoj oblasti na Balkanu, te su oni nazivani Hrvati, a oblast Hrvatska. Sam naziv je prestao da bude zaseban etnonim, tj. prestao je da se odnosi na Bugare, ve se sada odnosio, dakle, samo na deo Slovena i geografski prostor u kojem su iveli. Srbi i Hrvati su jedan isti narod. Zaista, udno je to istorici nisu ozbiljnije uzeli u obzir vezu Kubrata sa Hrvatima, i to se retko spominju, jer su se Kubrati toliko rairili po Balkanu, da se deo njih doselio na istoni Balkan (dananja Bugarska), drugi u Panoniju, pa u Dalmaciju i na kraju u Makedoniju, trei na zapad Balkana, pa u Italiju, a etvrti je ostao u Skitiji, pa naselio oblast oko reke Volge. Nemogue je da oni nisu imali veza sa Srbima, uopte Slovenima. Iz tog razloga ih je jedan turski naunik nazvao izgubljeno pleme. Napomenimo i to da je od svih ovih raseljenih bugarskih plemena jedino deo Bugara koji je naselio dananju Bugarsku osnovao nezavisnu dravu, a panonski i ostali Bugari Kubrati su bili pod tuom vlau. Oita veza Hrvata Porfirogenita sa bugarskim (turskim) plemenom Kubrati105 naterala je ba tog turskog naunika da tvrdi da su Hrvati izvorno bili tursko pleme, koje se po dolasku na Balkan izmealo sa Slovenima. On ih takoe naziva Kubratima, ali i imenom koje koristi Nestor za deo turskih plemena ondanje Skitije Beli Oguri.106 Istina je da su Porfirogenitovi Hrvati i Nestorovi (Beli) Hrvati, o kojima govori spomenuti autor, zaista i bili bugarski, tj.
62

turski Kubrati, ali oni nisu stvarno Hrvati, ve je Vatikan falsifikovao Porfirogenitovo delo, te ovo bugarsko pleme, jednostavno, prekrstio u Hrvate kao neku tobo posebnu slovensku naciju. Ili kako bi to rekao pisac prve istorije Hrvata: Od ovih vojvodah Gepida (tj. Bugara) zvani su Hrovati Porfirogenita; ti Gepidi, zvani Hrovati, prevladali su i pod svoju vlast stavili Avare s drugimi Slavini u Ilirii, Panonii i Dalmacii; zato se po njima sve ove krajine i zovu Zemljom Horvatskom.107

O vremenu doseljavanja Hrvata

Spomenuli smo priznanje hrvatskih istoriara da je od svega u Porfirogenitovom delu, kojem se treba verovati, jedino hronologija o doseljavanju Hrvata pouzdanija, dok se o svemu ostalom moe raspravljati. Sada emo videti da ak ni hronologija nije pouzdana. Naprotiv. Prvo to smeta konvencionalnom datumu doseljavanja Hrvata, a to je sedmi vek, jeste malopre spomenuti podatak da su Porfirogenitovi Hrvati, za koje se vezuje taj datum, bili u stvari bugarski (turski) Kubrati. Jednostavnije reeno, Hrvati nisu mogli da nasele delove dananje Hrvatske, zato to nam to ne potvruju izvori. A drugo, postoje ak i oni hrvatski istoriari koji sami navode drugaiji datum: Drugim rijeima, prema vijestima iz glave 30. DAI108 Hrvati su u dananju Hrvatsku doli oko godine 794. To bi vrijeme priblino odgovaralo razdoblju ratovanja Franaka
63

protiv Avara. Prema tome, Hrvati su prema prii iz glave 30. u dananju postojbinu doli tek koncem 8. stoljea, to bi odgovoralao (...) injenici da o njima u 7. i 8. stoljeu u naim krajevima nema vijesti ni u jednom suvremenom izvoru.109 Dakle, zakljuak koji emo dobiti ako pogledamo u 30. glavu Porfirogenitovog dela jeste da su se Hrvati na Balkan doselili krajem 8. i poetkom 9. veka, kako i potvruju svi pisani istorijski izvori tog doba. Kao to je reeno, problem za branioce verodostojnosti Porfirogenitovog dela jeste u tome to se u 31. glavi istog kae kako su Hrvati doli na Balkan u 7. veku.110 Ovo je oita kontradiktornost, koju su prevideli rimski falsifikatori tog dela. Kada su branioci vatikanske verzije istorije shvatili ta su napravili, ponudili su novu teoriju: oni kau kako su se Hrvati za trajno naselili u 8/9. veku, ali su na Balkan i u Vizantiju upadali u 7. veku, zajedno sa drugim Slovenima i Avarima. Meutim, i ovde se pojavljaju dve nepremostive prepreke: prvo, ako su Hrvati zaista upadali sa Slovenima i Avarima u to doba, kako su Hrvati onda mogli da proteraju Avare, kako nam kae Porfirogenit? I drugo, ak i kad bi bilo tano, to nema nikakve veze ni sa dolaskom Hrvata, ni s njihovim poreklom, a najmanje sa navodnim postojanjem nezavisne drave Hrvata. O tome je pisao isti autor: Nema nijednog dokaza da bi situacija u avarskoj dravi godine 622/623. ili 626. bila povoljna za prodor hrvatskih eta sa sjevera kroz avarsku dravu prema Dalmaciji.111
64

Ovo znai da Hrvati tada nisu mogli da nasele prostore dananje Hrvatske, pa ni Dalmaciju. A poto su i ovoga bili svesni falsifikatori Porfirogenitovog dela, oni su morali da izmisle podatak da su Hrvati proterali Avare iz Panonije u sedmom veku, kako bi sebi prokrili put do Dalmacije i to one Avare koji su od 630. do 675. godine doiveli svoje najsjajnije doba, i iz kojeg potie najvei broj avarskih arheolokih nalaza.112 I ne samo to, ve da bi Hrvati zauzeli Dalmaciju, vatikanci su morali da izmisle jo da su Hrvati, navodno, osvojili i celu Iliriju i Panoniju, kako bi sve bilo isto pred njima i mogue za naseljavanje. Hrvatski istoriar Nada Klai pisala je isto: Tvrdnja da su Hrvati doli u VII. stoljeu u Dalmaciju zaista se razumnim pretresom izvornih podataka vie ne moe braniti. I u nastavku, sa prethodno opisanim objanjenjem: Naprotiv, nakon 626. godine teite se avarske drave povlai opet u Panoniju, a to znai da je poslije te godine i prolaz Hrvata avarskim sreditem do 800. godine zaista manje vjerojatan.113 Mada se sedmi vek ustaljeno uzima za dolazak Hrvata, sad vidimo da ima i hrvatskih istoriara koji u to sumnjaju, iako se dre zvanine istorije, u globalu, i iako podravaju skoro sve ostale navode Porfirogenita. Ipak, veina smatra da su se Hrvati doselili sredinom 7. veka u prostor dananje Hrvatske, iako su ti Porfirogenitovi Hrvati, zapravo, bili Kubrati. Pored toga, ima i onih koji uopte ne veruju da je
65

bilo ikakvih seoba Slovena u tom 7. veku, poput hrvatskog istoriara Muia, a sa kime se slae i hrvatski istoriar i lingvista Vatroslav Jagi.114 Prvi od njih je Porfirogenitovu tvrdnju o tzv. dolasku Slovena na Balkan u 7. veku nazvao izmiljenom 'velikom seobom Slavena'; on smatra da su se Hrvati doselili znatno ranije s Gotima. Dok je ovaj drugi rekao, kako ga to citira etnolog Niko upani, da su tvrdnje Porfirogenita o dolasku Hrvata i Srba na jug neistinite i kao izmiljotina za historiju neupotrebljive.115 Na kraju krajeva, kako potvruju sami hrvatski istorici, o Hrvatima nema pomena u izvorima tog doba, ve se oni po prvi put javljaju krajem 9. veka, a o emu e vie rei biti ispod. Isto tako, zastupnici zvanine (rimske) istorije spremili su jo jedan argument u cilju odbrane protivrene 30. i 31. glave Porfirogenitovog dela. Naime, videvi da se te glave u velikoj meri razlikuju, deo istoriara je prihvatio tu jasnu injenicu, te priznao da jednu od ovih glava nije mogao da napie Porfirogenit. Da sve bude jo besmislenije, doli su potom do zakljuka da je jednu glavu kasnije dopisao neki nepoznati autor. I dok se moe uzeti u obzir da su to delo mogli dopisivati i drugi vizantijski carevi ili pisari, i dok se moe prihvatiti da jedan izvor poput Porfirogenitovog dela ne mora biti uvek istorijski taan, da ne mora sadrati samo tane i precizne podatke o razliitim narodima, ovde se pak vidi da uopte nije re o pukoj netanosti podataka i nekom dodavanju novih podataka iz malo kasnijeg doba, ve je re o tendeciozno dopisanom tekstu iz mnogo kasnijeg doba, a
66

iji je cilj bio odvajanje Hrvata od Srba, u nacionalnom i u verskom smislu. Dakle, Porfirogenit jeste napisao to delo, ali ono je kasnije falsifikovano u onom delu koji se ticao Hrvata i Srba, da bi taj ceo srednjovekovni spis posluio za politike ciljeve Rimske crkve. Konkretno, Porfirogenit je zapisao da su se Hrvati i Srbi uopte, Sloveni doselili na Balkan u 7. veku, i da su svi oni postali podanici (robovi) Vizantije. Meutim, njegove tvrdnja nije tana, kao to emo posle videti, ve je on, kao i brojni rimski i grki pisci, u svoj svojoj pristrasnosti, pa i odbojnosti prema varvarima, hteo prikazati Slovene kao robove, kojima dobri vizantijski car Iraklije tobo poklanja svoju zemlju da je nasele. A onda, sledi falsifikovani deo iz mnogo kasnijeg doba, gde se kae da su se Hrvati doselili na Balkan, proterali Avare na molbeni poziv cara Iraklija, i zatim osnovali svoju nezavisnu dravu, i to ne samo jednu, ve dve-tri nezavisne Hrvatske. Naravno, to se odnosi na Hrvate samo, a ne na Srbe ili druge Slovene, koji su ostali robovi romejskog cara. U Porfirogenitovom delu se esto navodi izraz Hrvati i ostali Sloveni, samo da se sluajno ne bi pomenulo srpsko ime, i samo da bi se Hrvati prikazali kao vodei i najslavniji narod Balkana. Evo kako to zvui iz pera hrvatskih istoriara: U cjelini koja je ovdje u fokusu interesa, a koju tvore glave 29-36, moe se raspoznati ak tri autorska otiska i ...jasno uspostaviti red nastanka tri tekstualne celine. Prva i osnovna je ranije naznaeni Spis o Hrvatima i Srbima
67

(glave 31-36), koji je ve postojao kada je napisana 29. glava. I u nastavku od istog autora: Trea tekstualna celina... 30. glava teksta... predstavlja viak, u punom smislu strano tijelo u odnosu na Spis o Hrvatima i Srbima... i urednike eksplikacije i dodatke Spisuiz 29. glave... Naracija 30. glave i njezin ukupni smisao posve odudaraju od cjeline ostatka balkanskog... dossiera.116 Imajmo na umu da je autor ovog citata zastupnik teze o poreklu i vremenu doseljenja Hrvata po Porfirogenitu, i da ne dovodi u pitanje ni pedalj zvanine istorije; naprotiv, on zastupa isto to i veina drugih hrvatskih, srpskih i stranih istoriara o ovoj temi, te samo navodi gore opisanu enigmu bez ikakvog konkretnog pojanjenja i novih zakljuaka. Dakle, ako paljivo prouimo Porfirogenitovo delo, bez potekoa doi emo do gore iznetog zakljuka: prvo je bio napisan jedan spis o Hrvatima i Srbima, kao delu jednog te istog naroda (koji je uglavnom nazivan Sloveni), tj. prvo su napisane glave 31-36; zatim, bila je dopisana 29. glava u kasnijem dobu, a koja govori o osamostaljivanju Hrvata i Srba od Vizantije; i tek na kraju, dopisana je i 30. glava, a koju autor citata smeta u drugu polovinu 10. veka nakon Porfirogenitove smrti. Jednostavnije reeno... Glave 31-36. predstavljaju vizantijsku verziju porekla i istorije Slovena (pria o Slovenima kao robovima); tekst 29. glave je dakle kasnije dopisan, i to verovatno od strane
68

drugog vizantijskog cara ili pisara, ali koji ne menja sutinu reenog u tekstu 31-36. glave. Meutim, najkasnije dodata, 30. glava, jeste ta koja govori o nezavisnosti Hrvata, i koja time protivrei svim ranijim glavama istog spisa. Glava 30. jedino Hrvate izdvaja od svih Slovena; odjednom, Hrvati vie nisu robovi Vizantije, ve su nekako postali slavan, mnogobrojan i poznat narod, koji ima dve-tri nezavisne drave samo na Balkanu! Ta 30. glava, strano tijelo Porfirogenitovog dela, iji se autor ne zna, nita je drugo do falsifikovanog umetka Vatikana, koji je priom o Hrvatima kao posebnoj naciji i nezavisnim vladarima Balkana pokuao da iste odvoji od Srba, a u cilju da lake pokori neposlune Slovene, sluei se taktikom svog prethodnika Rimskog carstva: Divide et impera. Na ovo dodajmo da su Hrvati iz te 30. glave oni koje predvode legendarna petorica brae, a za koje smo ve videli da se odnose na kana Kubrata, tj. bugarsko ili tursko pleme Kubrate. Zakljuak je sasvim evidentan: falsifikatori su iskoristili priu o dolasku bugarskih Kubrata na Balkan, koje su zatim prekrstili u Hrvate, te ubacili 30. glavu dela Konstantina Porfirogenita. Da ne bi sve izgledalo providno, delimino su odustali od prie o doseljenju u 7. veku, jer su se tada doselili Kubrati, pa su napisali kako su se Hrvati tobo doselili u vreme kneza Porge, za koga niko iv nije uo. Poto se on ponekad poistoveuje sa knezom Bornom, koji je iveo u 9. veku, dolo je samo do jo vee zbrke, ali

69

su time ipak uspeli da prikriju njihov pravi identitet, a to su Kubrati iz 7. veka. Istoriar Tibor ivkovi direktor Istorijskog instituta SANU takoe se slae da pojedina poglavlja odskau po svom sadraju od ostatka Porfirogenitovog dela, kao i to da je mogue da je neto dodato nakon Porfirogenitove smrti. On navodi i rei britanskih vizantologa, po ijem miljenju pria iz 30, 31. i 32. poglavlja verovatno nije poticala sa tla Vizantije,117 iako on za isto navodi druge razloge. Jo kae (pritom imajmo na umu da ivkovi Porfirogenitovo delo smatra verodostojnim) da postoji ak i mogunost da je 30. glava nastala na osnovu hrvatske tradicije, i da ju je moda napisao dalmatinski Hrvat. Ali, na kraju izvodi zakljuak da je Porfirogenit imao i pisani izvor pred sobom o ovoj temi; koji izvor je u pitanju, videemo ispod. Krajnje je zanimljiv i podatak u Porfirogenitovom delu da su se Hrvati doselili pre Srba na Balkan,118 tako da se Sloveni ipak nisu zajedno doselili, ve je deo njih (Hrvata, naravno) stigao malko pre drugog dela (Srba, naravno). I ne samo to, ve su Hrvati i pokrteni pre Srba, piu rimski falsifikatori, i to ne samo jedanput, ve dva-tri puta. Pored toga, posebno je naglaeno da su Hrvati naselili Dalmaciju pre Srba, a osim to su svuda stizali pre njih i bili bolji u svemu, kao to ve rekosmo, Hrvati su ak i zadrali svoje staro ime velikog naroda koji dri veliku teritoriju, a za razliku od robovskih Srpia u ropskim sandalama.

70

Iz ovih navoda jasno se vidi netrpeljivost vatikanskih autora prema Srbima, s jedne, a elja za velianjem Hrvata, pa i itavi panegirici na njihov raun, sa druge strane, sve u cilju da se Hrvati, na jedan veoma providan nain, prikau kao neki odvojen entitet od Srba i posebna nacija, koja je navodno oduvek bila na strani Rima.

Hrvati i ostali Sloveni, ili: Hrvati i ostale kontradiktornosti Porfirogenitovog dela

Pogledajmo za kraj jo neke navode iz Porfirogenitovog dela koji se tiu doseljavanja Hrvata, uopte Slovena, i koji e samo dodatno posvedoiti da je ovaj spis u odreenoj meri zaista bio falsifikovan. Na primer, tamo se Atila Hunski, prozvan Bi Boiji od strane Rimljana, ne naziva vladarom Huna, ve kralj Avara.119 Ovo nije udno, sloili bi se svi istoriari, zato to postoje i primeri iz drugih izvora u kojima se zamenjuje ime Huna sa imenom Avara; razlog tome je to su oni bili narodi istog porekla, sline naravi i slinog mesta ivljenja. Meutim, ono to su istoriari prevideli jeste injenica da se Huni ni u jednom izvoru ne nazivaju Avari, niti se Atila igde naziva avarskim kraljem, ve je uvek bilo suprotno Avari, Maari i Bugari su nazivani Hunima. Ali, dok se preko toga i moe nekako prei, sledei primer ne samo da upada, ve bode u oi: Teritorija koju poseduju ti Rimljani nekada je dosezala sve do reke Dunav. Jednom prilikom, elei da preu reku i
71

otkriju ko stanuje iza, preli su je, i naili na nenaoruane slovenske narode, koji su se zvali i Avari.120 Dakle, vidimo da ne samo da je Atila bio kralj Avara, ve su se zapravo i Sloveni zvali Avari (?!). Nije postojala mogunost da Porfirogenit napravi takvu greku, a naroito zbog toga to on sam posle razdvaja ove Avare od Slovena, dok su i Hrvati, kao deo Slovena, navodno, posle i proterali upravo Avare. Isto tako, o Avarima i Slovenima su jo pre Porfirogenita pisali brojni vizantijski istoriari, i nijedan od njih nije poistovetio Slovene sa narodima turskog porekla; pa kako je onda mogao Porfirogenit da napie da se Avari nazivaju i Slovenima, kada nije imao nijedan izvor koji bi mu to rekao? Da li je onda to uopte napisao Porfirogenit? Razumljivo je kada, recimo, vizantijski hroniari vie naroda nazivaju istim imenom; na primer, oni su neretko Bugare, Avare, Hune, pa i Slovene, nazivali Skiti, ali to je i logino, iz tri razloga: Bugari, Avari i Huni su izvorno narodi istog porekla, drugo, svi su oni u poetku i iveli u predelu Skitije, severno od Crnog mora, tako da je taj naziv Skiti vie geografska odrednica u ovom sluaju, i tree, on je mogao da bude sinonim za naziv varvari.121 Meutim, poistoveivanje Slovena s Avarima odudara od toga. Avari se poistoveuju sa Slovenima na nekoliko mesta u Porfirogenitovom delu, uprkos tome to ak i sam Porfirogenit u kasnijim poglavljima jasno razdvaja Avare od Slovena, i ne samo da ih ne poistoveuje, ve govori da su ratovali meu sobom. A poto se i Atila naziva kralj
72

Avara, a Avari su Sloveni, ispada da je Atila bio slovenski kralj! Kada su ruski prouavaoci, ali nezavisno od ovoga, tvrdili da je drava Atile Hunskog bila zapravo prvobitno Rusko carstvo, i da je sam grad Kijev bio prestonica Huna i po njima dobio svoje ime, svi porfirogenitovci i branioci zvanine istorije su skoili i govorili da Huni nemaju veze s Rusima i Slovenima, ve da su oni bili narod mongolskog porekla. Meutim, ako Sloveni, tj. Rusi nemaju nikakvih veza sa Hunima i Atilom, zato je onda pisao Porfirogenit da je Atila bio Avarin, a da su Avari Sloveni? Da li je onda Porfirogenit bio u pravu, ili je neko, bez prevelikog znanja, malo dopisivao tekst nakon njega?122 I konano, dokaz koji u potpunosti raskrinkava matu Vatikana, konkretno povezane sa ovim nimalo razumljivim citatom o Avarima i Slovenima, sastoji se samo u sledeem problemu. Rimljani, koji prelaze reku Dunav i sreu Avare, koji se zovu i Sloveni (?!), jesu Rimljani za koje se ve u prethodnoj reenici istog citata i istog pasusa kae kako su iveli u vreme cara Dioklecijana, to znai, itava tri veka pre no to su se Avari, i navodno Sloveni, uopte pojavili! U vreme Dioklecijana Rimljani jesu mogli da prelaze reku Dunav, ali tamo ne bi sreli Avare, jer Avari su u to vreme iveli u Srednjoj Aziji, dok u doba Vizantije i cara Iraklija, u 7. veku, kada su tu doli Avari, Romeji to nisu mogli da rade, jer granice Vizantije nisu dosezale blizu Dunava, a naroito ne u kasnijem dobu. Mogli su Romeji da prelaze Dunav u doba cara Vasilija Prvog, ali opet, tada su Avari
73

ve nestali sa istorijske pozornice. Evo ta pie u falsifikatu koji se pripisuje Porfirogenitu: (...) Grad Dokleja, u kojem sada ive Dukljani, izgradio je taj isti car Dioklecijan, po kome je nazvana ova Dokleja. Teritorija koju poseduju ti Rimljani (iz predela Dokleje, iz doba Dioklecijana) nekada je dosezala sve do reke Dunav. Jednom prilikom, (isti ti Rimljani) elei da preu reku i otkriju ko stanuje iza, preli su je, i naili na nenaoruane slovenske narode, koji su se zvali i Avari.123 Zvanino objanjenje je da Porfirogenit u prvom delu te reenice pria o 3. veku, a da onda, bez ikakvog prelaza u pogledu sintakse i bilo kakve naznake, prosto prelazi na pripovest o 6. veku! O tome je govorio i Bogo Grafenauer, neretko citiran istoriar kada je u pitanju analiza i odbrana istinitosti Porfirogenitovog dela. On je zapisao da su U 29. poglavlju dogaaji rasporeeni oito ispremijeano (izbutano, prim. aut.), za narodnu tradiciju nevjerovatno: poinje se opisom Romana u Dalmaciji, koje je onamo u Split i Duklju toboe doveo Dioklecijan iz Rima. Poslije govora o tome, da je vlast tih Romana dopirala do Dunava, prelazi odmah na romanski napad 'na slovenske narode, koji se zovu i Avari', za koje Romani zaudo nisu znali da ive s onu stranu rijeke (...)124 I zaista, kako to Rimljani osvajai Starog sveta nisu znali ko ivi iza Dunava? Po tumaenjima savremenih istoriara Porfirogenitovog dela, Rimljani nisu znali ko stanuje iza Dunava ni u 6. veku, jer oni smatraju da Porfirogenit govori o 6, a ne o 3. veku (?!).
74

U nastavku Porfirogenitovog teksta jo pie da ni ovi Rimljani, ni Sloveni nisu znali i nisu oekivali da nekoga ima na suprotnoj strani reke. Zamislite, Sloveni nisu znali da li neko ivi preko reke, niti su je ijednom prelazili do 6. veka isto kao ni Rimljani, koji su uzgred reeno osvojili skoro celi poznati im svet! Jo ako uzmemo u obzir da su naselja graena uvek uz obalu reka, a kamoli da nisu pored Dunava, kako to onda da nisu znali ko ivi preko reke, i da ak nisu ni oekivali da ikog nau? Pogledajmo ta kau izvori. Da su Rimljani morali znati ko stanuje iza Dunava govore nam brojni rimski pisci koji su opisivali upade prekodunavskih plemena, i to mnogo pre Velike seobe naroda i pada Zapadnog Rimskog carstva. Ne moramo ni ii toliko daleko, ve je dovoljno videti ta Pseudo-Cezarije kae o narodu koji ivi iza Dunava i oko Dunava; on kae da su tu iveli Sloveni i Fisonci.125 Za ove Fisonce se esto tvrdi da nisu Sloveni, meutim samo ime Fison je stari naziv za Dunav,126 te bi u prevodu znailo Podunavci, kako ih i naziva pisac. Podunavci zato i ne moe da bude etnonim; etnonim je ovo susedno Sloveni. Pseudo-Cezarije ionako pre opisa Slovena navodi sline podatke o Indijcima i Brahminima, gde to ime Brahmini isto nije etnonim, ve samo Indijci. I kao to su Indijci i Brahmini isti narod, tako su i Sloveni i Fisonci oznaka za isti narod. Dakle, Pseudo-Cezarije ih jo u 4. veku nalazi kod Dunava, tako da nije postojala mogunost da Rimljani

75

(Romeji, Vizantinci) nisu znali ko stanuje iza Dunava, i da nisu oekivali da tamo iko ivi. Isto vai i za Slovene. Istoriar Prisk u 5. veku pie da Huni pobeuje plemena oko reke Dunav, koja nabraja poimenice, i dodaje: i ostale podunavske narode.127 Dakle, ako sami vizantijski izvori pre Porfirogenita govore o narodima iza i kod reke Dunav, kako to onda da Porfirogenit pie da Rimljani nisu znali i nisu oekivali da neko stanuje iza Dunava? Nije postojala mogunost da Vizantinci ne znaju ko ivi iza Dunava, dok je jo manja mogunost da tako neto napie Porfirogenit. Zatim, moemo navesti i sledei nerazjanjeni fenomen Porfirogenitovog dela, a to je da se na jednom mestu kae da Hrvati i Srbi, ali i drugi Sloveni, dolaze u 7. veku u doba cara Iraklija na Balkan, dok se na drugom mestu kae da su Sloveni bili u Dalmaciji ve u 5. veku. Tamo stoji zapisano da su Sloveni zauzeli neke gradove po Dalmaciji, te jedan deo stanovnitva pobili, a drugi porobili, dok je trei uspeo da se spase i pobegne. Datum koji se vezuje za te izbeglice je 500 godina pre dananjeg dana, a to je 7. indikt 6457. godine,128 tj. kada se pretoi iz vizantijskog u savremeno raunanje vremena, dobija se 450. godina, to je skoro dva veka pre cara Iraklija, u ije su se vreme doselila slovenska plemena, kako pie kod Porfirogenita na drugom mestu. Uostalom, dovoljno je znati da i sami vizantijski izvori spominju dva slovenska plemena na Peloponezu jo u 6. veku, dakle, pre no to je car Iraklije uopte doao na vlast. Neko bi dao primedbu da je samo deo Slovena dolazio u 5,
76

pa drugi deo u 6, a trei deo, ukljuujui Srbe i Hrvate, tek u 7. veku; meutim, takvi novi pokuaji opravdavanja dela Porfirogenita i sluajnih greaka u njemu, ponovo, kose se sa malopre opisanim podatkom, da ni Romeji ni Sloveni nisu znali ko stanuje na suprotnoj obali Dunava. Jer ako je Porfirogenit tu govorio o 6, a ne o 3. veku, kako hoe velik deo savremenih istoriara, onda kako sa time uklopiti drugi podatak Porfirogenita, da su Sloveni bili u Dalmaciji, tj. da su preli Dunav, jo u 5. veku (450. godine)? Porfirogenit takvu greku nije mogao da napravi, jer sam spominje ovu godinu i jer je morao znati za vizantijske izvore o Avarima i Slovenima. Idemo dalje. Spominjani vitez Porfirogenitovog zamka, ugledni istoriar ivkovi, i sam kae da se imena upanija i gradova Hrvata iz 30. i 31. poglavlja razlikuju u nainu pisanja, iako je re o imenima potpuno istih gradova. On za to, naravno, navodi opravdanje, kako je to tobo logino, jer su postojale dve Hrvatske i jer je Porfirogenit koristio i latinski izvor. Meutim, postavlja se pitanje, zato bi car Porfirogenit na dva naina pisao imena istih mesta, ak i da je koristio dva razliita izvora za ta poglavlja? Imena gradova i upanija u 30. poglavlju su slina sa grkim nainom pisanja, a imena (istih) u 31. poglavlju su slina latinskom nainu pisanja.129 Jo vie nam otkriva sledei primer. Isto delo nam kae da se kod Porfirogenita koristi izraz koji je sigurno poticao sa Zapada, ponovo iz latinskih, crkvenih izvora. Taj izraz
77

glasi kastra oikoumena, to bi znailo hrianski gradovi, kako objanjava ivkovi, i potom nastavlja: Izraz kastra oikoumena se ne pojavljuje ni u jednom jedinom vizantijskom izvoru osim u DAI. I ne samo to, ve se taj izraz, kojeg nema ni u jednom jedinom vizantijskom izvoru osim u Porfirogenita, koristi jedino u poglavljima o Slovenima, tj. Srbima i Hrvatima: Taj izraz, kastra oikoumena, pojavljuje se jedino u DAI u poglavljima o Slovenima.130 Zatim, u Porfirogenitovom delu je zapisano da se oblast Dalmacija prostire do reke Dunav.131 Naravno, kako znamo da Dalmacija nikada nije dosezala do Dunava, postavlja se pitanje, zato bi Porfirogenit to napisao? Kako je moguno da on nije znao granice Dalmacije, kad su i Rimsko carstvo i Vizantija povremeno dosezali do reke Dunav, kada je ista bila najpoznatija reka na Balkanu, i kad je morao da zna za domae izvore koji o tome govore? Predstavnici zvanine istorije brane ovu besmislenu tvrdnju, smatrajui da toboe Porfirogenit nije znao granice Dalmacije, da je napravio greku, ili da pak onaj nepoznati autor to nije znao. Pravi odgovor dobijamo samo ako postavimo pitanje Kome je bilo u interesu da govori o Dalmaciji kao oblasti koja se prostire od mora do Dunava? To je bilo u interesu istih onih koji su tvrdili da su Hrvati stigli u Dalmaciju pre Srba, i da su Hrvati imali dve nezavisne drave, jednu u toj Dalmaciji, a drugu u Panoniji, preko Dunava, tako da su se

78

praktino ove dve Hrvatske graniile, ali i njihova teritorija poklopila sa granicama Velike Hrvatske iz 20. veka. tavie, ako je Dalmacija zaista, od davnih vremena, dosezala do reke Dunav, kako pie kod Porfirogenita, zato je onda Porfirogenit pisao da su Hrvati naselili i Dalmaciju, koja dosee do Dunava, i Iliriju, kada se Ilirija jedino moe odnositi na oblast ispod Dunava, tj. ve se nalazila u okviru iste te Dalmacije? Jo vei problem je u tome to u Vizantiji, zapravo, nije ni postojala oblast Ilirija ili Ilirik, ve je to bio naziv rimske provincije, a koju su inile upravo ove oblasti Dalmacija i Panonija. Vizantijska prefektura Ilirik nije obuhvatala deo Balkana koji se navodi kod Porfirogenita, ve skoro itavo Balkansko poluostrvo, tako da ne samo da je nelogina ona Porfirogenitova tvrdnja o naseljavanju Hrvata u Dalmaciji i Iliriji, poto se Dalmacija ve prostire do reke Dunav, te bi Ilirija trebalo da bude u njenom sklopu, ve je mnogo vie nelogina tvrdnja da Hrvati naseljavaju i Dalmaciju i Iliriju i Panoniju, poto Dalmacija i Panonija spadaju u Ilirik (?!). Nekoliko puta pomenuti autor, koji se pokazao kao najbolji branilac Porfirogenita, i sam kae: Vizantijski pisci nikada ne bi stavili da Ilirik oznaava zapadni deo Balkana, to jest, nekadanju rimsku dijecezu Ilirik, u koju je spadala i Panonija. Ta dijeceza Ilirik nema nikakve veze s vizantijskom prefekturom Ilirik, koja nam je dobro poznata iz vizantijskih izvora 6. i 7. veka.132

79

Mada nesvesno potvruje do sada reeno, autor gornjeg citata, zaudo, ne dolazi do zakljuka da je ovde re o spisu koji je falsifikovan, ve nastavlja da pria o Hrvatskama, mada i sam posle priznaje da je pitanje da li su ti podaci pouzdani, pa na kraju dolazi do zakljuka: Konstantinov primarni izvor o Hrvatima je oito imao nameru da Panoniju stavi pod crkvenu jurisdikciju Rima, a da bi to postigao, morao je da nae neku politiku silu koju bi iskoristio u tu svrhu. Nije mogao odabrati Karantance ili Moravljane, poto su oni bili pod vlau Franaka, ve samo nekog ko je bio nezavisan u to doba. Zato je isti autor morao da izmisli Panonske Hrvate, kako bi Rim mogao, preko Hrvata, da polae pravo na Panoniju. Naglasimo da su ovo rei istoriara koji je pokuao da odbrani verodostojnost Porfirogenitovog dela, i koji osim ovih citata iz istog, sve ostalo smatra tanim, i uvek verno zastupa stavove slubene istorije. U nastavku je zapisao: I dok je autor znao tana imena petoro brae i dve sestre koji predvode Hrvate u Dalmaciju, on nije znao imena onih koji su (jedan deo Hrvata) odveli iz Dalmacije u Panoniju. Ova prva pria o poreklu Hrvata je istinita, dok je pria o preseljenju dela istih iz Dalmacije u Panoniju verovatno izmiljena.133 Najkonfuziniji deo Porfirogenitovog dela, s ispoljenjem autorovog nepoznavanja geografije i istorijskih prilika tog doba, a koji se tie navodnog preseljenja dela Hrvata koji osvajaju Iliriju i Panoniju, te osnivaju sopstvenu nezavisnu
80

dravu, spomenuti istoriar-vizantolog smatra izmiljenim. To se u potpunosti uklapa sa naim ranijim zakljukom da je Vatikan proglasio bugarske Kubrate i Avare iz Panonije za panonske Hrvate, o kojima e jo rei biti ispod. Njih uostalom ak ne spominju ni franaki izvori u 9. veku, ve spominju jedino panonske Slovene i Hune/Avare.134 S druge strane, deo Hrvata koji je naselio Dalmaciju, te tamo osnovao jo jednu nezavisnu dravu, autor gornjeg citata smatra istinitim, kao i veina istoriara. Meutim, to su oni Porfirogenitovi Hrvati koje vode petorica brae, a za koje smo ve videli da isto predstavljaju bugarsko pleme Kubrate. Imena ovih voa Hrvat, Koseg, Muhel, Kluk i Lobel (i sestre: Tuga i Buga) oigledno nisu slovenskog porekla. Pokuaj da se Goti proglase za voe ili manjinski ratniki sloj Hrvata takoe ne moe biti taan, jer ovo nisu ni gotska imena. Ovo jedino mogu da budu imena turskog porekla, kako je pokazao dr Osman Karataj.135 On je naveo turska imena koja su istovetna sa njima, i objasnio njihova znaenja. A bugarsko je pleme Kubrati/Huvrati upravo bilo turskog porekla, dok je ime njihovog rodonaelnika glasilo Kubrat/Huvrat. Ono ima znaenje samo na turskom jeziku, a ne slovenskom, gotskom (germanskom) ili iranskom. Na ovo dodajmo jo da nije sluajno ni to za Porfirogenitove Bele Hrvate, tj. Kubrate, pie da su isti iveli s Turcima (tj. Maarima) u ljubavi i stupali sa njima u srodstvo, jer su Maari i Bugari Kubrati istog, turskog porekla.136

81

Pogledajmo ta kau i sami hrvatski istoriari u vezi sa tim. Recimo, Vjekoslav Klai, koji je verovao u postojanje panonske i drugih Hrvatski, pa ak navodio i potencijalnu vardarsku Hrvatsku, ipak je bio svestan ovih protivreja, te je zapisao da je Vjena teta, to Konstantin nigdje ne opisuje druge hrvatske drave u Iliriku i Panoniji. Da je Hrvata od iskona bilo u Panoniji, suvie je poznato (?!); no gdje su bili ilirski Hrvati, gdje je taj od Hrvata osvojeni Ilirik?137 Ostao je u udu Klai ne znajui da Porfirogenit tj. njegovi vatikanski nastavljai nisu ni mogli da govore o dravi koja nikada nije postojala. Dok je Margeti, potpuno svestan injenica, pisao da su Franci bili ti koji su pobedili Avare i zauzeli im nekada njihovu zemlju Iliriju i Panoniju, a ne Hrvati. No ipak, ne elei da zakljui oevidno, on na kraju kae da su ovi Franci moda oslobodili dalmatinske Hrvate, pa im navodno dali Iliriju i Panoniju da njima upravljaju.138 Konano, jo jedan velikan meu hrvatskim istoriarima, Franjo Raki, i sam priznaje da nije mogla da postoji neka nezavisna Hrvatska u 7. veku, pa kae kako je neosnovana i navedenim okolnostima protivna tvrdnja cara Konstantina Porf. o hrvatskoj dravi u Panoniji. On je za Porfirogenita rekao da je govorei o tome pomijeao vremena.139 Zatim, hrvatski istoriar N. Klai potvruje nam da stari istoriari Porfirogenitovo delo nisu ni smatrali za ozbiljno, kada kae da su Proturjenosti u carevu djelu bile jedan od uzroka da se DAI odbacivao kao izvor za najstariju
82

povijest Hrvata i Srba, i da su te protivrenosti bile toliko oite da se (to) carevo djelo odbacivalo kao plod njegove mate.140 Mada su ga istoriari uglavnom odbacivali zbog pristrasnosti Porfirogenita, kao i mnogobrojnih protivreja, oni pak nisu ni onda uviali da je re o falsifikatu. Ali, kad se tu uplela politika, u ovom sluaju politika Rimske crkve, onda je ak i takav nepouzdan spis odjednom postao glavni izvor za poreklo Hrvata i Srba. U 29. poglavlju Porfirogenitovog dela pie da Sloveni, u koje spadaju Hrvati, nisu imali svoje arhonte do vremena cara Vasilija (kraj 9. veka), ve samo upane, a onda u 30. poglavlju pie da nad Hrvatima, u vreme cara Iraklija (u 7. veku), vlada arhont Porga. ak i ako bi ovaj Porga zaista i bio knez Borna, situacija se nimalo ne menja, jer je i Borna iveo pre cara Vasilija.141 Zato onda Porfirogenit kae da Hrvati nisu imali svog arhonta do kraja 9. veka, a onda na drugom mestu kae da imaju arhonta (vladara) u 7. veku? Da ovde nije kraj kontradiktornostima glavnog izvora o poreklu i ranoj istoriji Hrvata, govori nam i sledei primer. Naime, pominjanje udesnih seoba Srba, koji prvo idu do solunske oblasti (da mole cara Iraklija za zemlju), koji se onda vraaju do Dunava, pa se ponovo naseljavaju na jug, nije kontradiktorno samo zbog takvog navodnog dolaenja i odlaenja, i uzroka istih, koji se nigde ne navode, ve zato to se tu spominje i vizantijski strateg Beograda.142 I dok se moe prei preko podatka da Porfirogenit spominje neku solunsku temu (u 7. veku, koji se uzima za doba dolaska
83

Srba, nije postojala ta tema, ali jeste u doba Porfirogenita), preko pomena Beograda, njegovog stratega i druge seobe Srba ne moemo prei, jer kako kae akademik ivkovi, U istoriografiji se uglavnom smatra da je funkcija stratega Beograda (...) prestala postojati do poetka 7. veka, tj. 615. godine, i da je cela ova pria o drugom doseljavanju Srba zato malo verovatna (...) tavie, tokom celokupne istorije Vizantije, Beograd nikada nije bio sedite neke teme. A ako Beograd nikada nije bio sedite teme, onda nije mogao da postoji ni Porfirogenitov strateg Beograda.143 Na kraju je isti autor samo jo rekao da je Pominjanje ovog stratega Beograda zaujue, i taj izmiljeni dodatak samo pripisao anonimnom autoru, ne donevi nikakav zakljuak.144 Ne moramo ni dodati da se Beograd pod tim imenom prvi put javlja tek u 9. veku, da je do tad nazivan Singidunum, da je mala verovatnoa da e vizantijski car upotrebiti slovenski naziv za grad koji ionako ve ima polatinjeno ime, i da sam Singidunum tada uopte i nije bio pod vlau Vizantije. Protivrejima, koja nisu mogla da budu sluajne greke, nema kraja, naprotiv, kako se vie prouava Porfirogenitov spis, njih je sve vie. Recimo, govorili smo o zauujuem nepominjanju arhontu Srba, tj. voi Srba koji ih je doveo na Balkan i koji je bio rodonaelnik njihove prve dinastije. Potpuno je nelogino da Porfirogenit pie o nekom Gojku, Prosigoju ili Vlastimiru, kao malo kasnijim voama Srba, a da ne zna ime njihovog prvog voe, za koga kae da je ak dolazio u Carigrad, pregovarao sa carem Iraklijem i primio
84

hrianstvo! I ne samo to, ve kod Porfirogenita pie da se ne znaju ni imena naslednika nepoznatog arhonta Srba ni ime njegovog sina, ni ime njegovog unuka, kao naravno, ni ostalih srpskih kneeva iz te dinastije. Prvi se pominje Vojislav ili Vieslav, koji je poeo da vlada neko vreme nakon ovih prvih voa Srba (?!). Sa druge strane, Hrvatima se pripisuje ak pet voa na jednom, a jedan voa na drugom mestu. Najzanimljivije je da nijednu od tih linosti istorija ne poznaje,145 ve za njih znaju jedino Porfirogenit i rimski papa. I dok se za Srbe, naravno, ne zna ko su im bile prve voe, za Hrvate se moe izvesti itava jedna dinastija, od 7. veka i doba doseljenja, pa sve do 12. veka! Povrh svega, na jo jednom je mestu u Porfirogenitovom delu zapisano da je Hrvate predvodio, ipak, neimenovani voa, otac kneza Porge to znai, skoro isto kao i u sluaju nepoznatog arhonta Srba. Gore spomenuti istoriar je u vezi s tim napisao da Nije mogue da su Srbi i Hrvati zaboravili ime osnivaa svoje dinastije, to i jeste logino.146 ivkovi je doao do zakljuka da se te voe Srba i Hrvata namerno ne pominju, jer su tada Srbi i Hrvati bili pagani, te da se samo spominju njihove voe kada su primili hrianstvo (poput kneza Porge). U tome takoe ima logike, no, problem je to kod Porfirogenita pie kako su Srbi primili hrianstvo upravo u vreme svog prvog neimenovanog voe; isti autor, inae, najistaknutiji prouavalac i branilac Porfirogenita, itekako je bio svestan ovoga, te je zato i napisao sledee:
85

Stoga, izgleda da je autor (Konstantinovog primarnog izvora) zapravo izmislio celu priu o krtenju Srba.147 U vezi s tim, zanimljivo je to to Porfirogenitovo delo navodi jedino kneza Trpimira i Kreimira od kasnijih voa Hrvata, dok umnogome vie imena voa i podataka daje o Srbima; sa druge strane, o doseljenju i krtenju Srba skoro da se ne zna nita, i sama Porfirogenitova pria vie lii na kopiju prie o Hrvatima, dok o poreklu i doseljenju Hrvata prua se mnogo vie podataka. Da li je to logino? Da li je logino da vizantijski car ne navodi podatke o Hrvatima iz kasnijeg doba, a da pak o mranoj, nerazjanjenoj i nikome znanoj ranoj istoriji i poreklu Hrvata daje obilje podataka? Vratimo se sad na hrvatske istoriare i njihove pokuaje da opravdaju neizbrojeno mnotvo greaka, izmiljotina i protivreja u Porfirogenitovom delu. Margeti kae sledee o tvrdnji kod Porfirogenita da su Hrvati proterali Avare, te da su pobili veliku vojsku Franaka i njihovog vou, koji se zvao Kocilis, kako tamo pie: Dakako da je prikaz dogaaja oko unitenja avarske moi koncem VIII. i poetkom IX. stoljea u 30. glavi DAI donekle povran i netaan. Tako je primjerice Kadolah (Porfirogenitov Kocilis) umro od bolesti godine 819., pa se vijest o pogibiji franakog voe odnosi na pogibiju markgrofa Erika kod Trsata 799. godine (...) Dakle, jo jedna greka kod Porfirogenita: Kadolaha nisu usmrtili Hrvati, ve je umro od bolesti. Margeti misli

86

verovatno da je Porfirogenit grekom pomeao Kadolaha sa Erikom, pa zatim nastavlja: Ljudevitove borbe s Francima nisu trajale sedam, nego najvie pet godina, itd.148 Kod Porfirogenita pie da su Hrvati ratovali s Francima sedam godina, a Margeti i to navodi kao novu sluajnu greku Porfirogenita, dok zaboravlja nepobitnu injenicu da se Ljudevit ni u jednom pisanom izvoru ne navodi kao hrvatski knez ili knez Panonske Hrvatske. Da Porfirogenit nije znao koliko su Franci i Hrvati (Sloveni) ratovali, onda bi napisao nekoliko godina, a ne sedam, jer je ovaj izraz ionako est u Porfirogenitovom delu. Povrh svega, bilo je i drugih vrsta pokuaja da se iznae opravdanje za Porfirogenitove tvrdnje, pa je tako Kocil(is) poistoveivan i sa panonskim knezom Koceljom, kao to je inio Ferdo ii. I dok knez Kocelj zaista i jeste bio vazal Franaka, ili franaki voa, i dok njegovo ime zaista lii na Porfirogenitovo ime Kocil, i u ovome sluaju se javlja protivreje, jer je on iveo u drugoj polovini 9. veka, dok su knez Ljudevit i knez Borna, za koje se smatra da su bili voe Hrvata u ratu sa Francima, iveli poetkom 9. veka. Porfirogenit kae u nastavku gornjeg citata da je Hrvatima u to vreme vladao arhont Porin. I hrvatski i srpski istorici Porina poistoveuju sa Porgom, a Porgu sa Bornom, mada ostaje nejasno zato Porfirogenit, ponovo, ime iste linosti na dva mesta pie na dva razliita naina. Da li je Kocil(is)

87

onda zaista Kadolah, koga je Porfirogenit zamenio za Erika ili je re o nekom drugom, videemo kasnije. Pogledajmo i ostale kontradiktornosti Porfirogenitovog dela. Na jednom mestu se kae da Hrvati nisu vodili ratove sa Bugarima, osim to su jedanput pak ratovali samo protiv bugarskog kana Borisa.149 No, problem je u tome to se u prii o Srbima kae da su Srbi bili ti koji su ratovali sa Borisom, a ne Hrvati. ak se kae da su Srbi dobili darove od Borisa nakon primirja, a pritom isto pie i za Hrvate! Vizantolog i akademik ivkovi, branilac Porfirogenitovog dela, kae sledee u vezi s tim: ...Ako je postojao model po kom je autor (DAI) nainio sadrajno ista poglavlja o Hrvatima i Srbima, onda je vrlo verovatno da je srpsko-bugarski rat posluio kao model za navodni hrvatsko-bugarski sukob.150 Sasvim jasno priznanje o protivrenostima prisutnim u Porfirogenitovom delu. Kasnije emo videti ta kau drugi istoriari na ovo. U pogledu Bugara i Srba, pie i da Srbi nikada nisu bili pod vlau Bugara, dok na jednom drugom mestu, ponovo protivreno, pie da je Srbija osvojena od strane Bugara. Zatim, zapisano je kako je grad Salonu (Split) osnovao rimski car Dioklecijan; istoriari se pak slau da Split nije osnovao Dioklecijan.151 Kod Porfirogenita takoe pie da su vladari Travunije oduvek bili pod vlau arhonta Srba, tj. nisu bili nezavisna i posebna drava, dok na drugom mestu pie kako je vladar
88

Travunije bio nezavisan od arhonta Srba. ivkovi je ovo pokuao da objasni na sledei nain: Travunija je bila pod vlau arhonta Srba i zavisna od njega do doba Vlastimira, koji se tu spominje, a od tada je postala nezavisna. No ipak, problem je u tome to se tek u nastavku istog pasusa kae kako su Arhonti Travunije oduvek bili pod vlau arhonta Srba. Gdegod da se pogleda Porfirogenitovo delo, nailazi se na sve same sluajne greke, izmetanja, netanosti i kontradiktornosti. A da to nije sve, pokazae nam dodatno i poslednja poglavlja o Porfirogenitu.

Konaan dokaz: Vatikanci prepisivali iz De Conversione Bagoariorum et Carantorum pri falsifikovanju Porfirogenitovog dela De Administrando Imperio
Najvee dokaze o Porfirogenitovom delu kao falsifikatu nisu doneli predstavnici tzv. srpske istorijske kole, ni bilo ko od stranih istoriara, ve kao to se i moglo primetiti, to je uinio istoriar koji je trebalo da odbrani verodostojnost Porfirogenitovog dela i koji je samo jedan u nizu branilaca zvanine, falsifikovane istorije sveta. Re je o pominjanom istoriaru Tiboru ivkoviu, koji je u svojoj novoj knjizi, a sigurno ne nameravajui to da uini, zapravo otkrio na koji nain je falsifikovano delo O upravljanju carstvom. Ironino je to to je on doao do zakljuka da je u stvari Porfirogenitovo delo dopisao neki nepoznati autor, a koji
89

se koristio izvorom koji, naravno, nije sauvan, tj. toboe je izgubljen. (Ne bi nas udilo da se u nekim arhivama u skorije vreme sluajno pronae taj izvor.) On je naveo i mogunost da je Porfirogenit samo koristio taj nepoznati latinski izvor, bez obzira to ga niko nikada nije video, to mu se ne zna naslov, i to nema ikakvih dokaza za njegovo postojanje. Tibor ivkovi ga je nazvao De Conversione Croatorum et Serborum (O pokrtavanju Hrvata i Srba). I zaista, kada bi i postojala mogunost da Porfirogenitovo delo nije falsifikovano, da je verodostojno, jedini odgovor na pitanje, koji je bio glavni istorijski izvor Porfirogenitu, bio bi da je re o nikome na svetu poznatom i izgubljenom izvoru, poto drugog loginog odgovora nema. No ipak, mi znamo da ono jeste falsifikovano, i u nastavku emo izneti nove dokaze, i videti da je zapravo ivkovi tome najvie doprineo. Naime, vatikanski krivotvornici su u cilju falsifikovanja Porfirogenitovog dela upotrebili jedan srednjovekovni spis, koji se zove De Conversione Bagoariorum et Carantorum (O pokrtavanju Bavaraca i Karantanaca). Istoriar Tibor ivkovi je pokuao dokazati da je njegov imaginarni izvor za Porfirogenita samo nainjen po uzoru na ovo delo, ali da nema ni govora o falsifikovanju. Ako uzmemo u obzir i sve do sad reeno, vi sami prosudite da li su opisi koji ete ispod videti dodatni dokaz da je Porfirogenitovo delo bilo falsifikovano ili nisu. Idemo redom.

90

Na primer, pogledajmo ta pie u delu De Conversione Bagoariorum et Carantorum, napisanog s kraja 9. veka, to znai pre Porfirogenitovog dela: (...) Huni (tj. Avari) isterae Rimljane, Gote i Gepide iz Donje Panonije, te zauzee njihovu zemlju (...)152 Dok u Porfirogenitovom delu pie ovako: (...) Avari isterae odavde (iz Dalmacije) Rimljane (...) Ovi Rimljani behu proterani od Avara (...)153 Re je o istom dogaaju, ali u izvoru pie kako su Avari proterali Rimljane, Gote i Gepide iz Donje Panonije, dok u Porfirogenitovom delu, koje je napisano u kasnijem dobu, pie samo kako su Avari proterali Rimljane, ali ne iz Donje Panonije, ve iz Dalmacije. Ovo jo uvek ne mora nita da znai, ali, idemo dalje. U prvom delu u nastavku teksta pie: (...) nakon dugih borbi Franci i Bavarci, a zajedno sa njima i Karantani, pobedie ih (Avare) i isterae iz zemlje. Potom Karantance pokrsti (franaki) car, te ih uini svojim podanicima.154 Dok u Porfirogenitovom delu pie ovako: (...) Po zapovesti cara Iraklija, ovi Hrvati pobedie i isterae te Avare iz ove zemlje (...) Car Iraklije je doveo svetenike iz Rima (...) koji su pokrstili Hrvate (...)155 U oba dela se opisuje isti dogaaj o proterivanju Avara i naseljavanju Slovena u njihovu zemlju, koju su nekada u svom posedu imali Rimljani. Ono to predstavlja dokaz da je ovde re o falsifikovanju jeste injenica da u prvom delu
91

nema ni pomena o Hrvatima, dok u Porfirogenitovom delu, koje je napisano nakon ovog prvog, ubacuju se Hrvati. Kao to se vidi, Avare nisu proterali Hrvati, ve Franci, Bavarci i Karantanci. Takoe, Avari nisu ni proterani iz Dalmacije, kako to pie kod Porfirogenita, ve iz Panonije, i to samo iz Donje Panonije. Konano, u vreme tih dogaaja nisu ni bili pokrteni Hrvati, ve Karantanci. Sasvim je oigledno da je falsifikator iskoristio delo De Conversione Bagoariorum et Carantorum kao izvor, ali potom Franke i Slovene, prosto, preimenovao u Hrvate (lat. Chrobati). Jo je oiglednije po tome to su falsifikatori Panoniju zamenili sa Dalmacijom, poto im je Dalmacija bila bitna kao mesto u koje su Hrvati doli pre Srba, i koje se toboe prostiralo do reke Dunav, kako pie kod Porfirogenita. Zato je onda ivkovi doao do zakljuka da je spomenuto delo posluilo Porfirogenitu, ili anonimnom autoru, samo kao uzor ili model, kad se u njemu uopte ne pominju Hrvati, a pritom se govori o istim dogaajima? Zabunu izaziva i pominjanje kneza Porge, za koga se u Porfirogenitovom delu kae da je tada bio voa Hrvata, jer se taj Porga poistoveuje sa hrvatskim knezom Bornom; Borna je iveo u 9. veku, a ne u 8. veku, kada se i zbio ovaj dogaaj. To je razlog zato su mnogi istoriari tvrdili da je car Iraklije (610-642) tu naknadno ubaen. Sami hrvatski istoriari, i uopte predstavnici slubene istorije, pisali su da Iraklije predstavlja neopravdan umetak. Od hrvatskih je Margeti, recimo, smatrao da je Porfirogenit ubacio Iraklija
92

i da je to pisano u probizantskom duhu; ista su miljenja imali Raki, Jagi, Karaman, ii, i drugi. Hrvatski istorik N. Budak kae da je Razdoblje intenzivnog pokrtavanja Hrvata (...) zapoelo nakon franakog osvajanja Liburnije i Dalmacije,156 to bi znailo u 9. veku, a ne u doba Iraklija; u vezi s tim, Grafenauer pie da je Heraklije tendeciozno i nehistorijski uvuen u hrvatsku povijest;157 dok od srpskih istoriara, ivkovi zakljuuje da se radi o caru Irakliju II, i da Porfirogenit nije napisao nita to je protivreno u tom delu teksta. Iako ima logike u njegovom dokazivanju da se Hrvati jesu doselili i pokrstili u 7. veku, on pritom ipak nije razjasnio identitet kneza Porge koji se tu spominje. Naime, ako je Porga isto to knez Borna, kako mnogi hoe, onda se radi o kontradiktornosti, jer je Borna iveo u 9. veku, kao to smo i objasnili. A ako nije Borna, ve se zaista radi o 7. veku, onda je to dodatni dokaz da je anonimni autor uzeo podatke iz De Conversione Bagoariorum et Carantorum, izmenio ih i potom ubacio u Porfirogenitovo delo (mada ni u tom sluaju nema poklapanja, jer se opisani dogaaj zbio sredinom 8. veka). Ali, ako se tu ne radi o istom dogaaju, ve Porfirogenit zaista govori da su Hrvati proterali Avare u 7. veku, u doba Iraklija (bilo Iraklija I ili Iraklija II), ako Porga nije knez Borna, i ako je ivkovi u pravu, uprkos gornjem poreenju spomenutog izvora i Porfirogenitovog dela, onda ko je bio Porga, i ko je bio njegov neimenovani otac, u ije doba su Hrvati proterali Avare? Dakle, ako zaista tu nije re o knezu Borni (to bi jedino moglo spasiti
93

porfirogenitovce u ovom sluaju), i ako se zaista ne radi o falsifikovanju dogaaja oko pokrtavanja Karantana, i ako se to deavalo u vreme Iraklija II, za ta ivkovi i navodi dobre dokaze, onda ko je knez Porga? Odgovor na ovo pitanje se nalazi u sledeem poglavlju. O Porfirogenitu i njegovom izvoru, u pogledu gornjih citata, ivkovi je zapisao kako je Slinost u stilu pisanja oigledna; ak je i terminologija ista.158 Uostalom, ako je kod Porfirogenita opisano da su Hrvati bili pokrteni nakon proterivanja Avara, u vreme Porge, koji se izjednaava sa Bornom iz 9. veka, jasno je da je re o dogaaju koji nema nikakve veze s Hrvatima, ve sa Francima i Karantancima, pokrtenim u 8. veku, dok pomen Iraklija u tom sluaju jo jedan je pokazatelj falsifikovanja. Oni koji bi hteli da Karantance poistovete sa Hrvatima, kako bi moda opravdali Porfirogenitovu tvrdnju da Hrvati proteruju Avare, a ne Franci i sa njima Karantanci, nailaze na dva problema: prvo, Porfirogenit ne pominje Franke sa Hrvatima kao pobedioce nad Avarima, ve samo Hrvate, i to kao jedini i najznaajniji faktor u tom dogaaju, a drugo, ako bi bili Hrvati isto to Karantanci, onda sve one ostale Porfirogenitove tvrdnje o poreklu, doseljenju i pokrtenju Hrvata padaju u vodu, poto se one ne uklapaju u istorijski opis Karantanaca, koji su bili najzapadniji i jedan posebni deo junoslovenskih plemena. Dodatni dokaz da je ovde re o falsifikatu predstavlja i injenica da anonimni autor-nastavlja Porfirogenitovog
94

dela esto na vie mesta ponavlja isti podatak, i to upravo o onome za ta mi smatramo da je protivreno. U gornjem je primeru kod Porfirogenita opisan, dakle, isti dogaaj kao u delu De Conversione Bagoariorum et Carantorum, i to na isti nain; jedna jedina razlika, ne raunajui to su umesto Karantanaca i Franaka stavili Hrvate, jeste u tome to su u Porfirogenitovom delu ubaene i krae reenice koje samo ponavljaju priu o doseljenju i pokrtenju Hrvata, kao da je autor hteo da nas stalnim podseanjem ubedi u sve svoje tvrdnje o Hrvatima i Srbima. Vratimo se poreenju Porfirogenitovog dela s delom De Conversione Bagoariorum et Carantorum. U drugom delu, kako pie i ivkovi, zapisano je kako je iz Franake doao meu Karantance jedan ovek koji je bio dobre naravi i mudar, i koji je irio hrianstvo meu njima,159 mada su oni formalno primili hriansku veru jo pre toga. Re je o nekom sveteniku Vergiliju. Ne istie se pak da je Vergilija poslao papa, ali poto je bio rimokatoliki biskup, logino je da je to radio sa dozvolom glavara svoje Crkve.160 Sa druge strane, kod Porfirogenita imamo Martina, koji je isto bio mudar i poboan svetenik, koji je propovedao hrianstvo meu Hrvatima, mada su formalno ve primili hriansku veru pre toga, i koga je poslao rimski papa.161 Slinosti izmeu misije Vergilija i Martina muenika se naziru, s tim da u izvoru pie da je Vergilije doao meu Karantance, a kod Porfirogenita da je taj Martin doao kod Hrvata. I dok u izvoru pie da Sloveni (Karantani) trae od
95

franakog cara da im poalje svetenike da ih krste, dotle kod Porfirogenita pie da Hrvati trae sveto krtenje od pape, i da im je vizantijski car poslao te svetenike. Ipak, ako i uzmemo u obzir mogunost da je re samo o pukoj sluajnosti, i da Martin nije bio izmiljen na osnovu linosti Vergilija, istoriar ivkovi nesvesno nam otkriva celu ovu misteriju oko Martina koji je inio Boija uda u zemlji Hrvata. On kae da je pojava takvog pobonog i mudrog oveka mogla biti samo uobiajen obrazac pisanja u srednjovekovnim delima,162 to je novo priznanje da taj Martin nije morao ni postojati. Njegovim reima pak treba jo dodati da to nije obrazac pisanja u srednjovekovnim delima, ve kod rimokatolikih pisaca Srednjeg veka, to znai da to nije napisao vizantijski car Porfirogenit. Konano, dodajmo i njegovo poreenje Porfirogenitove linosti Martina sa misijom svetenika Eligija kod Bretona, iz jednog drugog istorijskog izvora. Eligije je doao meu Breton(c)e, kojima je govorio isto to i Martin Hrvatima u Porfirogenitovom delu, da ako (ih) neki tuin napadne i zapodene rat protiv njih, da e ih onda tititi njihov Bog i car, itd. I ne samo to, ve dok se za Martina kae da iako je bio svetenik da je nosio svetovnu odeu,163 tako se i za Eligija kae da je na putovanju nosio svetovnu odeu.164 I kao to je Martin inio uda i prorokovao pred Hrvatima, tako je i Eligije imao proroke vizije za Bretone. Zatim, Tibor ivkovi nastavlja poreenje, ne budui svestan ta u stvari postie, kad navodi Porfirogenitov opis Martina kao
96

nekog bolesnog, pobonog oveka bez stopala, dok Eligije, iako potpuno zdrav, ipak nailazi na oveka bez nogu pre nego to je uao u neku crkvu.165 I konano, isti autor je zakljuio na kraju da je Porfirogenitov anonimni pisac, kao latinski izvor, priu o bogalju Martinu, koga su nosila etvorica ljudi, uzeo iz biblijskog teksta: (...) I doli su ljudi i doneli mu paralizovanog oveka. Nosila su ga etvorica.166 Znai, sasvim je jasno da su prie o Martinu, prorotvu i obeanju pape o zatiti Hrvata samo izmiljotina rimskih biskupa, koju su ubacili u delo Porfirogenita. Ovakav nain pisanja nije mogao da potekne od vizantijskog cara. Da sve ovo nije sluajnost, i da se vredni falsifikatori ni od ovolikog izmiljanja i prepisivanja nisu zasitili, govore i sledei primeri. U delu je De Conversione Bagoariorum et Carantorum zapisano i sledee: ...Car je naredio nadbiskupu Arnu da ode meu zemlje Slovena, da dovede svetenike, i da ih privede hrianskoj veri... A on uredi crkve, dovede svetenike i naui narod pravom ispovedanju vere.167 Dok u Porfirogenitovom delu, u vezi sa ve pomenutim krtenjem Srba, pie ovako: ...Car naseli Srbe u tim zemljama.. dovede svetenike iz Rima, pokrsti ih i naui pravom ispovedanju vere...168 Ovo krtenje Srba, koje smo ve objanjavali, i za koje ivkovi kae da je verovatno izmiljeno, veoma lii na opis pokrtavanja Slovena/Karantanaca iz De Conversione
97

Bagoariorum et Carantorum. I dok se u njemu pominje car Franaka koji alje Slovenima svetenike, dotle Porfirogenit govori o caru Vizantije koji Srbima alje svetenike. ak se upotrebljava i u potpunosti identian izraz: nauiti pravom ispovedanju vere. ivkovi sam zakljuuje: Ovi identini tekstovi, i ista poruka koju oni nose, ni u kom sluaju ne mogu biti sluajnost, ve su sigurno tesno povezani. Bez ikakve sumnje, autor Konstantinovog izvora o Hrvatima (i Srbima) ne samo da je posedovao DCBC,169 ve je koristio to delo kao model za svoj rad.170 Ponovo, na autor tvrdi da je Porfirogenitov anonimni pisac samo koristio spomenuto delo kao izvor i model po kom je napisao priu o pokrtavanju Hrvata i Srba, a ne da je izvrio plagijat, te umesto Slovena iz De Conversione Bagoariorum et Carantorum ubacio Srbe. ivkoviu bi se moglo verovati da je to bio samo model po kojem su dodati podaci u Porfirogenitovo delo; moglo bi se verovati da su i vizantijski i franaki car pokrstili Slovene na iznad opisan nain, i da su to dva potpuno odvojena dogaaja; ali u to bi se moglo verovati samo kada ne bismo znali da je krtenje i doseljavanje Hrvata izmiljeno, i da je prepisano iz dela De Conversione Bagoariorum et Carantorum, kao to smo ve videli. Pa ako su falsifikatori tako uinili s Hrvatima, malo je mogue da isto nisu uradili i sa priom o Srbima, koje su toboe pokrstili rimski svetenici. I dok su u prvom sluaju umesto Karantanaca ubacili Hrvate, tako su u ovom sada sluaju, umesto Slovena ubacili Srbe.
98

Takoe, De Conversione Bagoariorum et Carantorum kae u vezi s pokrtavanjem Karantanaca da su uestvovali u tome arhiepiskop Arno, neki episkop Modesto, nekoliko prezvitera koji se navode poimenice, jedan akon i vie svetenika,171 dok je kod Porfirogenita zapisana potpuno ista stvar da su Hrvate pokrstili arhiepiskopi, episkopi, prezviteri, akoni i svetenici, koje je toboe doveo car Iraklije.172 Upotrebljava se ista reenina konstrukcija. I ne samo to, ve su svi ovi svetenici iz dela De Conversione Bagoariorum et Carantorum jedino mogli da budu poslati od strane Rimske crkve, dok kod Porfirogenita pie da je car Iraklije poslao svetenike upravo iz Rima. ivkovi nastavlja, pa nam i sam kae ono to je oito: Na vie mesta u tom izvoru se naglaava uloga Rima u pokrtavanju oba plemena (Hrvata i Srba), to znai da je autor tog izvora bio pripadnik zapadnog hrianstva, tj. Rimske crkve.173 Dakle, znamo, i uz to imamo i konkretno i sasvim jasno priznanje branilaca Porfirogenita, da je taj anonimni pisac Porfirogenitovog dela bio pripadnik Rimske crkve, i da je pisao o Hrvatima i Srbima po uzoru na delo o krtenju Karantana, povodei se politikim ciljevima Rima, ali ipak, Porfirogenitovo delo nije bilo falsifikovano, i skoro su sve njegove tvrdnje verodostojne (?!), govore sadanji istorici. Pogledajmo jo neke primere upotrebe identinih izraza i reeninih konstrukcija, kako ih navodi ivkovi. U delu De Conversione Bagoariorum et Carantorum pie da je car
99

Franake odredio vladare Slovenima u zemlji iz koje behu proterani Huni (Avari), pa onda ih redom nabraja sve po nasledstvu.174 S druge strane, kod Porfirogenita pie da su Srbi bili potinjeni caru Vizantije, pa se onda nabrajaju sve po redu voe Srba. I na kraju, i jednom i u drugom delu se u tim opisima prvih voa Slovena/Srba nalazi u potpunosti identian izraz: i dalje su bili potinjeni caru, s tim da je kod Porfirogenita re o vizantijskom caru, a u izvoru je re o franakom.175 ivkovi, koji nam govori o upeatljivoj slinosti, kako on to kae, izmeu Porfirogenitovog dela i dela De Conversione Bagoariorum et Carantorum, napisao je i sledee: U delu DAI je isti sluaj kao i u delu DCBC; naglaava se da su ovi vladari (Slovena/Srba) bili potinjeni caru (...) To je moglo da bude sluajno podudaranje, ali ako se uzmu u obzir i sve druge slinosti DAI sa DCBC, onda ova tvrdnja ima osnova.176 U izvoru o pokrtavanju Bavaraca i Karantanaca pie da su Franci, a s njima Bavarci i Karantani, pobedili Avare, tj. da su jedan deo Avara unitili, a drugi deo pokorili, dok u Porfirogenitovom spisu pie da su Hrvati pobedili Avare, i jedne od Avara pobili, a preostale prinudili na pokornost. U izvoru pie jo da su preostali Huni (tj. Avari), koji su primili krtenje... do dananjeg dana ostali podanici caru, dok kod Porfirogenita pie do dananjeg dana ima Avara meu Hrvatima, kojima se i vidi da su Avari. Poto je re o istom dogaaju opisanom u ova dva dela, pitanje je zato
100

istoriar ivkovi i dalje smatra da je postojao izvor koji je nainjen po uzoru na delo De Conversione Bagoariorum et Carantorum, kada se u njemu uopte nigde i ne pominju Hrvati, ve Franci? Takoe, u njemu pie da je deo Avara ostao da ivi u Panoniji, a kod Porfirogenita pie da deo preivelih Avara ivi u Dalmaciji (iz oiglednih politikih razloga). U oba dela se opet koristi identian izraz, tj. pie da je deo Avara preiveo i da ivi u Panoniji/Dalmaciji do dananjeg dana, s tim da se u izvoru to odnosi na 9. vek, a u Porfirogenitovom delu se odnosi na 10. vek; jasno je da su vatikanski falsifikatori prepisivali iz ovog prvog, pa su ne razmiljajui preneli tu informaciju i pomerili je u doba pisca. ivkovi kae da tu nema nieg udnog.177 I za sam kraj, pogledajmo jo dva njegova zakljuka o autorstvu Porfirogenitovog dela: Autor DCCS (tj. Konstantinovog izvora) video je Rim kao duhovni centar Hrvata i Srba. Osim toga, insistirao je i na postojanju saveza izmeu Rima i Hrvata, ali i na zakletvama koje su Hrvati dali papi.178 Znai, taj anonimni autor je smatrao Rim za duhovni centar Hrvata i Srba, iako Rim to nije bio, ve je to samo pusta elja Rimske crkve. Cilj Rima je bio da Srbe i Hrvate prikae kao njegove podanike, koji su bili odani Rimu jo od najranijih vremena, pa bi Srbi verovatno trebalo da se vrate veri svojih predaka. To se naziva zamenom teza. A kao da to nije bilo dovoljno, ve su Srbi jo prikazani kao izgubljeni robovi, ije i samo ime navodno znai robovi,
101

i ije se poreklo ne zna, niti se znaju imena njihovih prvih vladara, dok Hrvati ne samo da nisu bili robovi, ne samo da su bili slobodan i slavan narod, ne samo da su imali svoje dve, ne jednu, dve nezavisne drave jo od svog doseljenja i isterivanja Avara, ve i njihovo samo ime znai oni koji dre veliku teritoriju. Kao to je ve reeno, u tim reima se jasno vidi netrpeljivost i mrnja Rima prema Srbima, tj. izmaticima, kako bi oni to rekli, s jedne, a neopravdano velianje Hrvata, sa druge strane, koje je trebalo prikazati kao neku posebnu naciju i potpuno odvojen entitet od Srba, navodno oduvek veran i posluan Rimskoj crkvi. Konano priznanje spominjanog istoriara, kao sigurno najboljeg branioca Porfirogenitovog dela do sad, i vatrenog zastupnika zvanine falsifikovane istorije, glasi ovako: Izgleda da je autor Konstantinovog izvora o Hrvatima imao nameru da istorijske dogaaje prilagodi u skladu sa interesima Rima.179

Ko je bio knez Porga?

Vratimo se na pitanje Porge u vezi sa Porfirogenitovim priama o doseljenju Hrvata iz Bavarske u Dalmaciju, koji su proterali Avare, koje je predvodilo petoro legendarne brae, i koji su se pokrstili u doba neimenovanog oca kneza Porge. Ko je dakle bio Porga? Ako je bio knez Borna, onda se vraamo na ve opisana protivreja o caru Irakliju, koji je iveo dva veka pre Borne. Ako je Iraklije umetak, onda se vraamo na plagijat iz dela De Conversione Bagoairoum
102

et Carantorum. I konano, ako Iraklije ipak nije taj umetak i ako Porga nije Borna, ve je taan ivkoviev zakljuak, da je re o 7. veku, i da se tu mislilo na Iraklija II, onda to i moe da ima logike, i to bi zaista bio odlian argument za verodostojnost Porfirogenita, barem u tom delu teksta. No, ivkovi je u ovom sluaju ostao duan da otkrije identitet kneza Porge. Ponovo, ko je onda bio Konstantinov Porga? Sam ivkovi ne zna odgovor, kao ni bilo ko od srpskih ili hrvatskih istoriara; on jedino kae da je to ime sigurno neslovenskog porekla.180 Ako uzmemo u obzir da je Hrvate koji navodno proteruju Avare predvodilo petorica brae, a koje smo ranije povezali s Kubratima, tj. kanom Kubratom i njegovih pet sinova, onda da li i Porga ima veze sa njima? Videemo ispod da je jedan deo Kubrata naselio Panoniju (koju Porfirogenit slovi za hrvatsku dravu), pod vostvom kana Kubera, sina Kubrata, dok je drugi deo Kubrata, pod vostvom Alceka, isto sina Kubrata, naselio Bavarsku, koju Porfirogenit slovi za postojbinu pomenutih Hrvata. tavie, upravo su panonski Kubrati ratovali sa Avarima, a ne panonski Hrvati, i upravo su ovi Kubrati iz Panonije otili i naselili Dalmaciju, a ne Hrvati, te na kraju doli u Makedoniju.181 Sa druge strane, i Kubrati iz Bavarske, pod vostvom Alceka, ratovali su sa Avarima, a ne Hrvati; oni su na kraju u broju od nekoliko stotina ljudi naselili Italiju, i tamo se oito stopili sa starosedeocima. Vatikan je sve te bugarske Kubrate, kao to smo videli, proglasio za Hrvate, pa ak i Karantance, koji su pomogli Francima u unitenju
103

Avara, te zato ne udi to u Porfirogenitovom delu imamo zapise o neke tri prvobitne domovine Hrvata i tri naina doseljenja na Balkan i pokrtavanja. Zato sada izbija jedno logino pitanje: Ako smo ve videli vezu ovih Hrvata sa Kubratima, naroito ovim koji proteruju Avare, a dolaze iz Bavarske, da li je onda onaj Porfirogenitov neimenovani knez Hrvata i otac Porge, zapravo, sam kan Alcek, sin kana Kubrata? I da li je onda Porga (podsetimo se, neslovensko ime!) bio sin Alceka? Da je ovo vrlo mogue, govori nam i pomenuti istoriar Karataj, koji je pisao da je ime Porge turskog (bugarskog), to jest, tursko-mongolskog porekla. Sa njime bi se sloio i afarik, jer je on ime kneza Porge uporeivao sa imenom Purga(s) - ime voe Mordvina.182 Ti Mordvini su isto narod tursko-mongolskog porekla, izmean sa Slovenima, i oni su iveli u predelu Skitije, upravo meu Bugarima, pre no to su Bugari otili na zapad i na Balkan. ak i Porfirogenit na jednom mestu spominje njihovu zemlju, kao bliske susede Bugara i Peenega jo jednog naroda turskog porekla.183 Za njih zna i Jordanes, ali i mnogi drugi pisci.184 Konano, ime Porga, kao ime turskog (bugarskog) porekla, odnosi se na Porfirogenitove Hrvate, tj. na nekog od kubratskih voa. Da li je moda taj Porga onda bio jedan od sinova ili unuka kana Kubrata, tj. jedan od sinova one petorice voa Hrvata/Kubrata kod Porfirogenita? Britanski istorik Henri Hovort Porfirogenitovog Porgu smatrao je upravo za sina jednog od petorice tih hrvatskih
104

voa, tj. sinova kana Kubrata.185 Spominjani stari hrvatski istoriar, Ivan vear, zapisao je sledee u vezi s tim: Kad su sinovi vojvode Hrovata (tj. kana Kubrata), kojih je bilo pet, svi skupa Dalmaciu, Panoniu i Iliriu od Avarah osvojili, onda Porga, ne zna se kojega izmeu brae sin, ostao je s jednom stranom vojvodah... u Dalmacii, a druga pako strana Hrovatskih stareinah, da zadnju volju svoga oca ispuni, otila je u Iliriu i Panoniu.186 Da li je onda Porfirogenitov knez Porga, sin bezimenog voe Hrvata, koji su doli iz Bavarske i proterali Avare, u stvari, bio kan Porga, sin Alceka, sina Kubrata, iji je deo Bugara doao iz Bavarske i proterao Avare? PORGA (Porfirogenit) Ime Porga je neslovenskog porekla Porgini Hrvati dolaze krajem ili sredinom 7. veka Doli su iz Bavarske Proterali su Avare Ratovali su sa Francima Pet voa Hrvata, koji su ih doveli na Balkan SIN KANA ALCEKA Ime sina Alceka je moralo biti neslovenskog porekla Alcekovi Kubrati dolaze sredinom ili krajem 7. veka Doli su iz Bavarske Ratovali su sa Avarima Ratovali su sa Francima Pet sinova kana Kubrata, koji su ih doveli na Balkan

Da sumiramo sve mogunosti: 1) Ako je knez Porga isto to i Borna, onda se samo vraamo na ranije zakljuke o dokazima za falsifikovanost
105

Porfirogenitovog dela, jer je Borna iveo u 9. veku, a Porga se vezuje za doba cara Iraklija, tj. 7. vek; 2) Ako je car Iraklije tu neopravdan umetak, i ako je knez Porga ipak knez Borna iz 9. veka, onda ispada da su se Hrvati doselili i pokrstili u 9. veku, te je to samo dodatni dokaz da su sve ostale Porfirogenitove tvrdnje o Hrvatima, njihovom doseljenju u 7. veku, pokrtavanju i zakletvama papi, poreklu i nezavisnim dravama, zapravo, neistinite; 3) Ako Porga nije Borna, ve nepoznati voa Hrvata iz 7. veka, onda se vraamo na dokaze da je Porfirogenitovo delo samo falsifikovano na osnovu srednjovekovnog spisa De Conversione Bagoairoum et Carantorum, te su umesto Karantana ubaeni Hrvati; isto vai i za gornju mogunost; 4) I konano, ako Porga nije Borna, i ako se ne radi o dogaaju opisanom u delu De Conversione Bagoairoum et Carantorum (to je malo verovatno, ali za porfirogentovce najbolja opcija), ve se radi o nepoznatom voi Hrvata i dobu cara Iraklija II, onda je Porga jedino mogao biti voa bugarskih Kubrata, sin kana Alceka, to znai da i u ovom sluaju situacija ostaje ista ne radi se o Hrvatima, ve o Kubratima, pa je to opet dokaz da je Porfirogenitovo delo falsifikovano.187

Knez Vieslav - otac Porge i voa Hrvata?

Kao to je ve navoeno, na jednom mestu je zapisano da su Hrvati proterali Avare, da su bili pokrteni u vreme Porge, da su bili podanici cara Iraklija, i da im je on poslao
106

svetenike iz Rima da ih krste; dok na drugom mestu pie da Hrvati dolaze na poziv Iraklija, isteruju Avare, osvajaju okolne zemlje, sami pozivaju rimskog papu da ih pokrsti, i osnivaju svoje nezavisne drave, tj. nisu podanici Iraklija. U nastavku se kae da se to desilo u vreme njihovog voe Porina. Pokazali smo iznad da su ova dva navoda potpuno protivrena, zapravo, da se ovde jasno vide otisci prstiju od vatikanskih falsifikatora. Zato se postavlja jo jedno pitanje Da li je knez Porga iz prvog navoda zaista isto to i knez Porin iz drugog navoda? Sve nam ukazuje na to da je re o istoj linosti, kako i smatra veina istoriara, meutim, sad emo i ovde videti protivreja Porfirogenitovog dela. Zapisano je da su Hrvati ratovali protiv Franaka, koje je predvodio neki Kocil(is), a da je nad Hrvatima vladao knez Porin. Taj Porin se poistoveuje s knezom Porgom, a Porga sa knezom Bornom iz 9. veka. Istoriari zato smatraju da je ovde re o ratu sa Francima, a kojima je kasnije pomogao knez Borna/Porga, protiv panonskog kneza Ljudevita (819. godina). Sam franaki voa Kocil, poznato je, poistoveuje se sa franakim voom Kadolahom, koji zaista i jeste ratovao sa Slovenima. Meutim, kada bismo i prihvatili tezu Porin = Porga = Borna, i Kocil = Kadolah, onda nailazimo na nove kontradiktornosti u Porfirogenitovom delu: - prvo, Kadolah nije poginuo u tom ratu, kako pie kod Porfirogenita, ve je umro od bolesti, kao to je ranije bilo

107

reeno. Mada se za ovu omaku nekako i moe progledati kroz prste Porfirogenitu, sledea prepreka je nepremostiva; - injenica je da Kadolah nije krenuo u rat protiv Borne i dalmatinskih Slovena, ve je hteo da ugui ustanak kneza Ljudevita u Panoniji. Ljudevit, koji se uopte ne pominje u Porfirogenitovom delu u vezi sa Kadolahom/Kocilom, u toj borbi je pobedio Kadolaha. A onda, kada se spremala nova franaka vojska protiv ustanka Ljudevita (Kadolah je ve umro), Ljudevita napada i knez Borna/Porin. Znai, Borna nije stao na stranu Ljudevita, ve je ostao veran vazal caru Franaka, te je zajedno s Francima ratovao protiv Ljudevita, a ne protiv Franaka.188 Potpuno suprotno, kod Porfirogenita jasno pie da je voa Hrvata koji su pobedili Franke bio knez Porin/Borna.189 Ali kako je to moguno kada Borna nije pobedio Franke, ve je to uinio knez Ljudevit, dok je Borna bio protiv Ljudevita? ak i da Borna jeste ratovao s Ljudevitom protiv Kadolaha, nelogino je da se Ljudevit ne spomene u Porfirogenitovom delu kao voa Slovena, a naroito zato to se u franakim izvorima Ljudevitu pridaje centralna uloga u borbi protiv Franaka. Neko bi moda rekao da Porfirogenit samo kae da je Porin/Borna vladao nad Hrvatima nakon rata sa Francima, poto u Porfirogenitovom delu pie da su Hrvati pokrteni u vreme kneza Porina (Borne). No opet, Kadolah ili Kocil, koji je poraen od strane Hrvata, iveo je u vreme kneza Borne/Porina, te zato i ova mogunost otpada. Povrh toga, sam Borna je preminuo 821. godine, dakle, tokom samog
108

rata sa Francima, tako da ne postoji ni najmanja mogunost da su tvrdnje kod Porfirogenita tane. Time i tvrdnja da su Hrvati pokrteni u vreme Borne/Porina postaje neloginija, jer je Borna ve bio mrtav pre zavretka rata! Ali, ni to nije sve. Najvei problem predstavlja to to su falsifikatori u prethodnom poglavlju pomenuli izmiljotinu o navodnim dvema nezavisnim dravama Hrvata; jedna je navodno postojala u Dalmaciji, a koju su hrvatski istoriari nazvali Primorska Hrvatska, dok je druga navodno bila u Panoniji i Iliriku, koju su isti nazvali Panonska Hrvatska. Problem je u tome to kod Porfirogenita pie da su vladari ove dve nezavisne Hrvatske bili u dobrim odnosima,190 dok sada vidimo da hrvatski vladar Dalmacije Borna ratuje protiv hrvatskog vladara Panonije Ljudevita! Pa se postavlja pitanje, ima li kraja kontradiktornostima u delu Porfirogenita? Zapravo, ovo je razlog to se panonski knez Ljudevit i ne spominje kod Porfirogenita. Zatim, u Porfirogenitovom delu jo pie da je rat trajao sedam godina, meutim, taj rat nije trajao sedam godina. A koliko je svim istoriarima jasno da je nagomilano previe protivreja u samo te dve kratke Porfirogenitove reenice o ratu protiv Franaka, govori zakljuak pominjanog istoriara ivkovia u vezi sa navodima o trajanju istog, koji je pisao da je Konstantinov glavni izvor o Hrvatima trajanje rata (sa Francima) verovatno prilagodio Bibliji, tj. biblijskom broju sedam,191 pa zato kod Porfirogenita pie da je taj rat trajao sedam godina.192 Mada ne iskljuujemo ak ni ovu
109

mogunost kada je re o vatikanskim falsifikatorima, to je pak samo nova potvrda na kakav naivan nain je ovo delo Porfirogenita falsifikovano i/ili na koliko oajne pokuaje opravdavanja istog su spali njegovi slepo posluni branioci. tavie, da Porfirogenit nije znao koliko je dugo trajao rat sa Francima, on bi napisao da je trajao nekoliko godina, a ne sedam, jer se ionako u Porfirogenitovom delu neretko koristi izraz nekoliko godina ili odreeno vreme. ak je mogao i da ne stavi koliko je rat dugo trajao. Meutim, i tu se takoe vidi rad falsifikatora. Evo ta kae ivkovi: Zanimljivo je da izraza mehri de hronon tinon nema ni u jednom jedinom vizantijskom izvoru poznatom modernoj vizantologiji. Ako on zaista znai nekoliko godina, onda bi trebalo da ga naemo u skoro svakom spisu vizantijskih istoriara.193 Stvarno, da je Porfirogenit bio taj koji je upotrebljavao izraz nekoliko godina u svom spisu, logino bi bilo da ga ima i u drugim spisima vizantijskih pisaca. ivkovi nam pak kae da se on ne sree ni u jednom vizantijskom izvoru osim kod Porfirogenita. Iz toga zakljuujemo da su ovakav neodreeni izraz ubacili vatikanci, zato to nisu ni mogli da uvek budu precizni u navoenju datuma, pa je lake samo da napiu nekada davno bee, pre nekog vremena, pre par godina, itd. U reim sluajevima kada bi navodili broj godina ili neki datum, kao u sluaju opisa rata sa Francima, izgleda da su se povodili svojim uvenim lanohrianskim

110

misticizmom (npr. ubacivanje biblijskog broja sedam), tako da im je skoro svako navoenje preciznog podatka netano. I konano, poslednji dokaz koji potpuno raskrinkava vatikanske lai, i koji nam pokazuje koliko je Rim izbutao sve podatke Porfirogenitovog dela u cilju prikrivanja istine, pa bilo da je knez Porin isto to Porga, tj. Borna ili ne, jeste sledea Porfirogenitova tvrdnja: (...) Na kraju su pobedili Hrvati i unitili sve Franke i njihovog vou Kocila. Od tada su Hrvati postali nezavisni i slobodni, pa su zatraili sveto krtenje od Rima. Biskupi su doli i pokrstili ih u vreme njihovog kneza Porina.194 Porfirogenit kae da su se Hrvati, nakon pobede u ratu s Francima, oslobodili njihove vlasti i postali nezavisni, to nije tano. Franaki izvori nas jasno obavetavaju da je rat nastavljen i posle smrti Kocila/Kadolaha, i ne samo to, ve i da je nastavljen i nakon smrti kneza Borne/Porina, da je knez Ljudevit kasnije usmren, da je ustanak propao, i da se nijedan od slovenskih franakih vazala, poput Slovena kneza Ljudevita i Borne, nije oslobodio franake vlasti, i da nijedno tamonje slovensko pleme tada nije ni steklo nezavisnost. Tome u prilog govori i prosta injenica to je naslednik kneza Borne/Porina bio knez Vladislav, za koga u franakim analima pie da je bio franaki vazal. Dakle, u to vreme nisu mogli da se Hrvati, niti bilo koji Sloveni, oslobode Franaka, i tada nije bilo ni nezavisne Hrvatske, ni bilo koje druge zemlje Slovena na zapadu Balkana. Za 821. godinu je zapisano u izvorima sledee:
111

U meuvremenu je preminuo Borna, knez Dalmacije i Liburnije. Narod je traio da naslednik bude njegov neak Vladislav, to je (franaki) car odobrio.195 Sam hrvatski istoriar i zastupnik teze o dve nezavisne Hrvatske, dr Ferdo ii, priznaje da su panonski Sloveni, a koje on naziva Hrvati, postali franaki podanici, i da se knez Vieslav, voa dalmatinskih Slovena/Hrvata i Bornin prethodnik, obavezao caru Franaka da e na carski poziv vjerno vriti vojnu slubu.196 Dakle, rimski falsifikatori ne samo da su sve Slovene i njihove voe, koji se pominju u vezi sa ratom sa Francima, proglasili za Hrvate i hrvatske vladare, i ne samo da su izdajicu Bornu proglasili za oslobodioca Hrvata i kneza u ije su vreme Hrvati navodno (ponovo) pokrteni od strane Rimske crkve, ve su ak i izmislili da su Sloveni/Hrvati od tada imali svoju nezavisnu dravu, uprkos tome to nam franaki izvori, pisani jedan vek pre Porfirogenitovog dela, govore sve suprotno. Sa druge strane, uvidevi sumanutosti na koje moramo naii ako prihvatimo Porfirogenitove navode za istinu, kao to je ranije spomenuto, hrvatski istoriar Lujo Margeti je smatrao da je Porfirogenit pomeao Kadolaha/Kocila sa franakim voom Erikom. No ipak, i ovde opet nailazimo na problem, jer iako je Erik zaista i poginuo u ratu, kako to Porfirogenit kae za Kocila, to se desilo 799. godine, dakle, mnogo pre poetka Ljudevitovog ustanka i pre nego to je

112

Borna/Porin uopte doao na vlast. Tada je zapravo vladao knez Vieslav, koji se smatra ocem Borne. Ako bismo i pretpostavili da je Porfirogenit napravio greku, pa umesto voe Erika stavio Kadolaha/Kocila, a da se knez Borna/Porin ne spominje konkretno u vezi sa tim ratom, ve samo da su nakon rata, u njegovo vreme, Hrvati bili pokrteni, onda bi imao logike i onaj raniji pomen oca Porge, tj. Borne, koga bismo onda mogli da poistovetimo sa knezom Vieslavom, ocem Borne/Porge/Porina. No, ak i u ovom komplikovanom, ali jedinom mogunom, nainu opravdavanja Porfirogenita, nailazimo na potekoe: Prvo, manji je problem to se Vieslav ne pominje kod Porfirogenita kao knez Hrvata, ve je problem to se za oca Porge kae da je predvodio Hrvate u doba doseljenja istih; ako doseljenje Hrvata datiramo u 7. vek, onda taj Vieslav otpada, a ako ga datiramo u 9. vek, onda otpadaju sve one Porfirogenitove tvrdnje o doseljenju Hrvata, pokrtavanju i osnivanju nezavisnih Hrvatski u 7. veku. I drugo, ni u sluaju 7, ni u sluaju 9. veka, sa ovim se ne uklapa pria o proterivanju Avara, jer su u 7. veku to radili Kubrati, a u 9. Franci, dok knez Vieslav i njegovo pleme nije imalo veze sa tim. tavie, iako je Vieslav imao sukob sa Francima u vidu opsade njegovog Trsta, injenica je da su Franci posle zauzeli njegovu zemlju, i injenica je da njegov naslednik, Borna, postaje franaki vazal, koji je zato od cara dobio na upravu deo Dalmacije i Liburnije. Bilo da su se ovi Hrvati doselili u 7. ili 9. veku, oni tada nisu bili odvojena nacija
113

od Srba i nisu imali svoje zasebne nezavisne drave, kako govore i sami franaki izvori. Dakle, da zakljuimo, ako je Porin isto to i Porga, a taj Porga isto to i knez Borna, a pritom ipak prihvatimo da je Porfirogenit pomeao franakog vou Kadolaha sa Erikom, onda je Porfirogenitov otac Porge bio otac Borne - knez Vieslav. Pratei navode dela Porfirogenita, zakljuujemo da su se onda Hrvati doselili u vreme Vieslava, krajem 8. i poetkom 9. veka, a da su pokrteni u priblino isto vreme. Tome u prilog bi moglo ii i postojanje tzv. Vieslavljeve krstionice (ako se odnosi na ovog Vieslava, kako smatra veina hrvatskih istoriara), naroito zbog toga to na njoj stoji ime nekog Ivana svetenika, koji bi se moda mogao poistovetiti s Ivanom Ravenjaninom. Za njega se smatra da je iveo upravo poetkom 9. veka, kada je iveo i taj knez Vieslav,197 dok ga Toma Arhiakon navodi kao tzv. prvog nadbiskupa Hrvata; to isto ide u prilog tome da su Hrvati pokrteni u 8/9. veku, naroito poto Toma navodi sledeeg nadbiskupa u vezi sa 840. godinom.198 Ovo je jedino mogue reenje zagonetke oko doseljenja i pokrtavanja Hrvata, u sluaju da je Borna isto to Porga i Porin. Meutim, u tom sluaju, sve ostale Porfirogenitove prie o Hrvatima koji dolaze i pokrtavaju se u 7. veku, te proteruju Avare, i osnivaju nezavisne drave u Dalmaciji i Panoniji, ne mogu biti istinite; to bi i dalje ostao umetak vatikanskih falsfikatora, a legendarnih pet voa Hrvata bi i

114

u tom sluaju ostali ono to jesu voe bugarskih Kubrata, koje su falsifikatori pokuali umetnuti kao voe Hrvata. Ali, ako knez Porin nije ni Porga ni Borna, onda jedino mogue reenje ove zagonetke glasi sasvim drugaije.

Vatikanski anonimci izbutali sve dogaaje i imena voa u priu o ratu protiv Franaka
Ima istoriara koji Porfirogenitovog Kocil(is)a pak nisu smatrali za franakog vou Kadolaha, pa ni da je pomean sa Erikom; oni smatraju da je Kocil zapravo knez Kocelj vladar panonskih Slovena. Ovakvo miljenje je zastupao i velikan hrvatske istoriografije, Ferdo ii. A da ovo nije samo pretpostavka u koju ne mogu da se uklope svi ostali podaci kod Porfirogenita (kako i mogu da se uklope kad su protivreni i izmeani sa neistinom?), i da je Porfirogenitov Kocil zaista i mogao da bude slovenskopanonski knez Kocelj, govore nam sledei podaci: - prvo, samo Porfirogenitovo ime Kocilis, odnosno, Kocil vie lii na ime Kocelj nego na ime Kadolah, s kim ga obino istoriari poistoveuju, dok se Kadolahovo ime na latinskom ionako pisalo ili Cadolach ili Cadalaus; - drugo, u spominjanom delu, a iz kojeg su falsifikatori prepisivali De Conversione Bagoariorum et Carantorum ime kneza Kocelja je napisano skoro isto kao i to ime kod Porfirogenita Chozil, tj. Kocil; - tree, knez Kocelj je isto bio franaki vazal, tako da se uklapa u Porfirogenitov opis franakog voe;
115

- i etvrto, njega su u ratu usmrtili Hrvati, kako i kae sam Porfirogenit. O tome je ii pisao ovako: ...Dalmatinski Hrvati se pobune i poslije tekog rata na kopnu i moru, zbace... zauvijek franako gospodstvo. Na kopnu su potukli ete to ih je vodio donjopanonski knez Kocelj, pa u boju pogibe i sam knez (o. 876)...199 Ono to pak najvie odudara od poistoveivanja Kocila i Kocelja jeste to je Hrvate tada predvodio Porin, za koga se uglavnom smatra da je knez Borna; poto je knez Borna umro 821. godine, onda se hronologija ne poklapa, zato to je knez Kocelj vladao u drugoj polovini 9. veka. No ipak, i ta misterija moe da se rei, ali samo ako Porin nije isto to i Borna/Porga. Ko je onda mogao biti Porin? Porfirogenitov knez Porin je mogao biti knez Bran, a ne Borna/Porga. Knez Bran(imir) isto se smatra za hrvatskog kneza, kasnijeg naslednika Borne i Vladislava na vazalnom tronu dalmatinske oblasti.200 Hrvatski istoriar vear, a sa kojim se slagao i ii po ovom pitanju, navodi Porina kao osmog po redu vojvodu horvatskog, pa zatim dodaje: Otuda sledi da Branimir nije dugo ivio, ili moe biti i to da je Porfirogenet istoga Branimira Porinom zvao.201 Knez Branimir, za razliku od Borne, jeste iveo krajem 9. veka, meutim, novi problem je u tome to je panonski knez Kocelj ubijen najverovatnije malo pre poetka vlade Branimira, tako da se ni u ovom sluaju hronologija moda ne moe potpuno poklopiti (mada se ne zna precizno kad je
116

ubijen Kocelj). Pa ko je onda vladao Dalmacijom za vreme Kocelja? Tada je vladao Zdeslav, prethodnik Branimira. Ali ako je Kocil zaista Kocelj, a Porin zaista Bran, zato se onda kod Porfirogenita ne pominje da je Zdeslav vladao nad Hrvatima? Mi bismo mogli poput savremenih istorika da samo kaemo kako je Porfirogenit pomeao Bran(imir)a s njegovim prethodnikom Zdeslavom, kao to se kae da je Kadolaha pomeao sa Erikom, ali pravi odgovor dobijamo ako samo pogledamo ko je bio knez Zdeslav. Evo nekoliko opisa iz pera samih hrvatskih istoriara: U Hrvatsku je na bizantskim brodovima 878. godine stigao Zdeslav. Time je Bazilijeva202 politika na istonom Jadranu dospjela do vrhunca svojih uspjeha. Posljednje sredite protubizantskog otpora bilo je skreno, a obala i zalee nali su se pod vlau istog vrhovnog gospodara.203 Knez Zdeslav je dakle bio pod zatitom cara Vasilija, tj. Vizantije. Mada je Zdeslav vladao samo jednu godinu, te o njemu nema mnogo podataka, ipak se pouzdano zna da je bio vezan za Vizantiju. Sa time se slau i drugi hrvatski istoriari, poput Ivana Muia koji se poziva na izvor iz 10/11. veka, kada kae da Ivan akon za 878. godinu biljei: 'Tih je dana (knez) Sedesklav204 (...) doao iz Carigrada pomognut carskom zatitom (...)'.205 Vjekoslav Klai nam je dao jo vie detalja: (...) Poe Zdeslav u Carigrad, gdje zaklinjae Vasilija da mu pomogne do kneevskoga stolca, obeavajui mu za
117

to da e biti njegov kletvenik (vazal) i da e patrijarha Fotija priznati za vrhovnog glavara hrvatskog naroda (...) Novi se knez Zdeslav (878-879) sklonio sasvim u krilo caru Vasiliju i patrijarhu Fotiju.206 Dakle, knez Zdeslav postao je vizantijski vazal (to bi ujedno znailo da nije bio vladar nezavisne drave), i skroz se priklonio vizantijskom caru i carigardskom patrijarhu, tj. centru istonog hrianstva - kau sami hrvatski istoriari. I upravo je to odbacivanje Rimske crkve, a okretanje Istoku bio razlog to se Zdeslav uopte ne spominje kao hrvatski voa u Porfirogenitovom delu; iz istog razloga se uopte ne pominju ni irilo i Metodije, iako su imali kljunu ulogu u pokrtavanju Slovena, i to onog dela Slovena koji se skoro najdetaljnije opisuje u Porfirogenitovom delu! Zato umesto Zdeslava stoji knez Branimir ili Bran (Porfrirogenitov knez Porin), koji je doao na vlast posle Zdeslava.207 I ne samo to, ovaj Branimir je taj koji je usmrtio kneza Zdeslava; taj Branimir je uinio to upravo u interesu Rima; i ba taj Branimir se priklonio Rimskoj crkvi, te je pokuao da sve Hrvate obavee na vernost papi. Zato se on pominje u Porfirogenitovom delu, a ne Zdeslav, i zato tamo pie da su se Hrvati pokrstili u vreme kneza Porina (Brana), iako se oni tada nisu pokrstili (jer su ve bili pokrteni), nego su tada samo delimino stali pod okrilje Rimske crkve, i to uz pomo ovog kneza Bran(imir)a/Porina. Zato je i jasno da je Vatikan dopisivao Porfirogenitovo delo. Pogledajmo ta o tome ima da kae spomenuti veliki hrvatski istoriar:
118

(Zdeslavov verski) okret u... Hrvatskoj nedvojbeno je najvie alio rimski papa Ivan VIII, jer se morao bojati da e mu nestati ugleda na Balkanskom poluostrvu. Ta upravo je tada pregnuo papa Ivan VIII svom snagom da pridobije bugarskog kneza Borisa za rimsku crkvu. Stoga je pokuao blagim nainom da odvrati Zdeslava od Carigrada. Bojei se jo k tomu da bi njegovog poslanika na prolasku kroz hrvatsku zemlju mogle i druge neprilike zadesiti (...) Zato se papa boji da e mu poslanik nastraditi? Pa zato to je tu bio veliki uticaj Vizantije i zato to skoro niko nije bio priklonjen Rimskoj crkvi ni Srbi, niti Hrvati. Nadalje Klai navodi koji je to bio papin blagi nain odvraanja Zdeslava od istonog hrianstva (mada tada jo nije dolo do zvanine podele u hrianstvu): (...) upravi on na poetku god. 879. na kneza Zdeslava pismo ovog sadraja: Dragomu sinu Zdeslavu, slavnome knezu Slovena (Hrvata)!208 Dopro je i sve do nas glas kako si blag i dobar i kako tuje Boga, pa zato s pouzdanjem nalaemo tvojoj slavi da iz ljubavi prema (...) apostolima Petru i Pavlu, vaim zatitnicima ovog poslanika, to ga aljem bugarskom narodu, pusti zdrava i itava proi k ljubeznom sinu naemu Mihajlu, kralju bugarskom. Molim te da za ljubav Boju dade njemu sve to mu je potrebito da se prhrani i obue. ini to, premili sinko, pa e stjei nagradu vjenog ivota. Kako je knez Zdeslav, koji je odbacio Rimsku crkvu, reagovao na ovo pismo vidi se iz injenice da knez Boris119

Mihajlo nije preao na stranu Rima; a ta pape rade kad im neko odbije poslunost i blagi nain ubeivanja vidi se iz injenice da je Zdeslav iste godine usmren, i to od strane Branimira poslunika rimskog pape. To je ona metoda koju je Rim vekovima koristio u obraunavanju sa svojim neprijateljima, ukljuujui Hrvate i Srbe: prvo pokuavaju da ih ubede mirnim putem, davanjem privilegija i svih blaga ovog sveta, a onda ako to ne uspe, preu na primenu sile, esto u vidu izazivanja zavade meu onim koje ele da pokore. Naravno da rimski papa Jovan nije bio iskren u svom vrlo snishodljivom i licemernom obraanju dragom sinu i slavnom knezu Zdeslavu; to je ono to zavetopisci opisuju kao vukovi u jagnjeoj koi. Ili kao to nam i sam Klai kazuje ono to je oito, kada je pisao da se Iz tih redaka razabire jasno da papa pie tek prijazno i uljudno pisamce vladaru, s kojim inae nije ni u kakvim odnosima. Pa onda nastavlja: Moda je i papinski poslanik, koji je na poetku 879. godine putovao po Hrvatskoj, potajno utjecao budui da je ve u proljee iste godine itava Hrvatska pobunjena, a na elu buntovnika stoji Branimir. Buna se zavrila tako da je Zdeslava nestalo. Ubio ga je po svoj prilici sam Branimir, koji je nato uspeo na kneevsku stolicu. (...) On (Branimir) se naime odmah odluno odijelio od Bizanta, te je svom duom svojom prionuo uz Rim (...)209 Da vidimo ta na ovo kae hrvatski istoriar ii:
120

Zdeslav prizna vrhovnu vlast bizantskog cara Vasilija, pa tako Dalmatinska Hrvatska zamijeni sada franako (...) vrhovno gospodstvo s grkim. Dakle, Zdeslav nije vladao nezavisnom dravom, ve je bio vazal Vizantije, kojoj se priklonio i u pogledu vere, dok je Rimskoj crkvi okrenuo lea. U nastavku ii pie da se Teodosije, odan papi, zdrui dakle s hrvatskim velikaem Branimirom; potom je knez Zdeslav u poetku maja 879. godine, moda nedaleko od Knina, ubijen, a na prijestolje se uspne Branimir.210 I na kraju: Odmah po svom nastupu (Branimir) poalje zajedno sa Teodosijem papi Ivanu VIII pismo u kojem obojica izjavie svoju odanost i povratak apostolskomu prijestolu sv. Petra (...) Tim se inom narod hrvatski trajno pridruio crkvi katolikoj i rimskomu papi.211 Knez Branimir, koga je podravao papa, zauzima vlast i odmah alje pismo istom papi u kojem mu zahvaljuje i ak izraava odanost. Sasvim je jasno da se iz ovih razloga kod Porfirogenita ne spominje Zdeslav, i jo je jasnije da ba iz ovih razloga pie da su Hrvati pokrteni u vreme Porina, tj. Brana/Branimira. No ipak, koliko su zaista i Branimir i Hrvati tada bili na strani Rimske crkve, videemo kasnije. Zakljuak glasi da je Porfirogenitov Porin isto to Bran, a Kocil isto to Kocelj. U vezi sa ovim, interesantno je to je knez Kocelj, koji se poistoveuje sa Porfirogenitovim Kocilom, pozvao Konstantina i Metodija da propovedaju hrianstvo i kod njega, ali da se to kod Porfirogenita ne
121

spominje isto kao to se ne spominje ni knez Rastislav koji ih je pozvao, kao ni car Mihailo III koji ih je poslao (Mihailo je ionako bio u sukobu s papama). Ko ne moe iz ovog zakljuiti da je autor (falsifikator) dela O upravljanju carstvom bio sam Vatikan? Da ponovo sumiramo sve mogunosti: 1) Ako su Porfirogenitovi knezovi Porga, Porin i Borna ista linost, onda je Kocil bio Kadolah ili Erik, a sve prie o doseljavanju Hrvata u 7. veku, nezavisnim dravama i svemu ostalom, moraju otpasti kao neistinite, poto je ovde re o 9. veku, tj. Hrvati se doseljavaju u 9. veku, u vreme oca Porge, odnosno, oca Borne kneza Vieslava;212 2) Ako Porin pak nije isto to knez Borna, pa bilo da se Borna poistoveuje sa Porgom ili ne, onda je Porin jedino mogao biti knez Bran(imir), a Porfirogenitov Kocil knez Kocelj, mada i u tom sluaju otpadaju sve prie o 7. veku i nezavisnim Hrvatskama, dok Porfirogenitovi Hrvati iz tog 7. veka, i u ovom i u gornjem sluaju, ostaju ono to i jesu bugarski Kubrati/Huvrati; 3) I konano, trea i najverovatnija mogunost jeste da su vatikanci, prosto, sve podatke i imena namerno izmeali (ili nisu posedovali veliko znanje, pa su napravili podosta greaka) rat sa Kadolahom, Bornu, Erika, Kocelja, Brana, Kubrate, proterivanje Avara, pokrtavanja, i sve ostalo bez namere i truda da odre koherentnost prie i detaljno prikau dogaaje u skladu sa drugim izvorima, sve u cilju prikrivanja istine, a isticanja Hrvata kao neke najslavnije i
122

posebne nacije navodno oduvek odane papi, a potpuno odvojene od Srba. Sutina je da u laima ni ne treba traiti logiku. Ovo delo O upravljanju carstvom, a na osnovu svega do sada reenog, predstavlja samo neveto uraen falsifikat o poreklu i ranoj istoriji Hrvata. Brojni netani podaci su sveprisutni, prolost naroda pobrkana i konfuzna, podaci o Srbima providno su izmiljeni i pod velikom ostraenosti izneti, a identitet Hrvata je zamenjen sa plemenom Kubrati. Delo su sigurno sastavljali rimokatoliki svetenici koji su posedovali slabo znanje o prilikama na Balkanu u 7. veku, a jo manje znanje iz istorije i opte pismenosti.

Knez Borna prvi hrvatski vladar

Sada kada samo videli da je glavni izvor o poreklu Srba i Hrvata u stvari falsifikat, bar u jednom delu koji ih se tie, moemo prei na zgode iz najranije prolosti Hrvata, onako kako je to prikazuje zvanina istorijska nauka. Knez Borna u hrvatskoj istoriografiji smatra se za prvog vladara Hrvata. Njegov kasniji naslednik kae se da je bio knez Trpimir osniva prve vladarske dinastije Hrvata, zvane Trpimirovii po njemu. Tako kae zvanina istorija. Meutim, istina je sasvim drugaija, poto pria o Borni potie iz vatikanske verzije hravtske istorije. Ona je samo nastavak na Porfirogenitovo falsifikatorsko umee. Naime, knez Borna niti je bio prvi hrvatski vladar, niti ima ikakve veze sa imenom Hrvata. Ali kako to znamo? Pa
123

dovoljno je pogledati jedini istorijski izvor o Borni, a to su franaki izvori, tanije, Franake hronike ili Ajnhardov letopis. ta tamo pie o Hrvatima i Borni? Ako pogledamo spomenuti izvor, videemo da se tamo zaista spominju na vie mesta slovenska plemena, ali istina je da se ni na jednom jedinom mestu NE spominje hrvatsko ime. Od slovenskih plemena spominju se sledea imena: - Veleti (Wilzi, Vilii) zapadnoslovensko ili vendsko, tj. srpsko pleme. Spominje se njihov kralj Dragovid; - Obodriti (Aborditi, Bodrii) jedno od najpoznatijih srednjoevropskih slovenskih ili vendskih plemena, a koje je naselilo i deo dananje Vojvodine; - Linoni jedno od srednjoevropskih plemena, koje se smatra delom Bodria. Linoni se spominju i kao pleme pod vostvom gotsko-slovenskog kralja Svevlada; - Smoljani jedno od srednjoevropskih plemena, koje se smatra delom Bodria; - Moravljani slovensko pleme koje je dobilo ime po reci Moravi; najpoznatije je po osnivanju Velikomoravske kneevine (spominje se i u Porfirogenitovom delu pod tim imenom). Njihov najznaniji vladar bio je Rastislav, u ije su vreme doli irilo i Metodije; - Bohemi (Boji) staro ime za ehe, slovensko pleme. Pod tim imenom se navode nekrteni Srbi u O upravljanju carstvom Konstantina Porfirogenita, a po kojem se zemlja Boj(k)a nalazila upravo gde i Bohemija (eka);

124

- Guduani slovensko pleme iz dananje Srbije, jer se navode zajedno s Branievcima i Timoanima (Timok je reka u istonoj Srbiji, a Branievo oblast blizu nje). Bilo je pokuaja da se Guduani poistovete sa rekom Gacka u Hrvatskoj, tj. da su dobili naziv po njoj, iako je verovatnije da je sa njima povezan toponim Kuevo i planine Kuaj213 u Branievu i blizu oblasti Timoka, a da su se Guduani kasnije preselili na zapad, kako potvruje i onaj Ajnhardov letopis. Na 149, 151. i 155. strani tih Franakih hronika Borna se navodi kao knez Guduana, a posle i kao knez Dalmacije i Liburnije,214 dakle, ni na jednom mestu se ne navodi kao knez Hrvata ili Hrvatske; - Sorabi sasvim jasna oznaka za Srbe. Rumuni i dandanas tako zovu Srbe, dok je isto ime sinonimni naziv za dananje Luike Srbe. Pored ovih plemena, u franakim hronikama pominje se i opti naziv Sloveni za sva slovenska plemena, ali nigde nema ni pomena Hrvata i hrvatskog imena, niti se Borna na bilo kom mestu navodi kao knez Hrvata.215 Gore navedena plemena Slovena spominju se i u franakim tzv. Fuldinim analima, ali opet, nigde nema pomena Hrvata.216 Na Saboru u Frankfurtu 822. godine, franaki vladar je pozvao predstavnike slovenskih plemena, meu kojima su Srbi (Sorabi), dok se nijedan predstavnik, knez ili bilo koji vladar Hrvata ne poziva. Nema ni pomena tzv. panonskih Hrvata, ve su na Sabor pozvani samo Avari iz Panonije, kako tamo stoji zapisano.217
125

Izjednaavanje kneza Borne s Porfirogenitovim knezom Porgom, ponekad i Porinom, objasnili smo iznad, kao i sve implikacije te tvrdnje. Bilo da se Porga i/ili Porin odnosi na Bornu ili ne, on u svakom sluaju nije mogao da bude knez Hrvatske, niti se tako navodi u izvorima. Spomenuli smo takoe da se u vezi sa Bornom navodi i Ljudevit Posavski, isto kao knez Hrvata ili knez Panonske Hrvatske. Ipak, ni Ljudevit se ne navodi u izvorima kao knez Hrvata, niti se igde spominje ikakva Panonska Hrvatska, isto kao to nema pomena ni o Primorskoj, ni o Crvenoj, niti o bilo kojoj slinoj Hrvatskoj. Sutina je da ta nezavisna drava Hrvata tada nije postojala, i da tada nije ni bilo vladara Hrvatske, kako eli da nas ubedi Rim, ali ne zato to Hrvati nisu umeli da stvore svoju dravu, ve zato to su oni bili deo slovenskih plemena, koji su iveli zajedno sa Srbima, i koji su imali zajedniku dravu. Vatikan pokuava da tu injenicu izmeni i Hrvate prikae kao odvojen entitet i kao nekog ko je odvajkada bio na strani papa, a protiv Srba.218 Isto tako, knez Borna nije mogao biti vladar nezavisne hrvatske drave, jer je bio franaki vazal, isto kao i njegov prethodnik (knez Vieslav?), i isto kao njegovi naslednici, poput kneza Vladislava potvruje nam Ajhardov letopis. Pitanje ostaje, kako neko moe Bornu nazivati knezom Hrvata i prvim vladarem Hrvatske, ili kako neko moe da Dalmaciju zove Primorskom Hrvatskom, kad nijedan od ranosrednjovekovnih izvora ne spominje hrvatsko ime?

126

Znani savremeni hrvatski istoriar, Ivo Goldtajn, i sam zdravorazumski prihvata injenicu da tada nema ni pomena o Hrvatima i dravi Hrvata, mada on za to navodi drugaiji razlog: Dakle, u Ajnhardovo vreme hrvatsko se ime... jo uope nije ni proulo - za sve suvremene pisce to je ili Dalmacija, Panonija ili openito slavenska zemlja, a stanovnici su... ponajvie Slaveni, nema ni Hrvata ni Hrvatske.219 Ili na drugom mestu, kad kae da Ajnhard nije ni znao za Hrvate.220 Teko je verovati da franaki hroniari nisu 'znali' za hrvatsko ime, tj. da se za Hrvate jo nije proulo, kada je Franaka tada bila najblii sused zemlje u kojoj su Hrvati iveli. Da su imali svoju nezavisnu dravu ili bilo kakvog kneza, onda bi se i navelo hrvatsko ime. Znalo se za srpske Timoane nadomak dananje Bugarske, a nije se znalo za Hrvate koji su tuda iveli, koji su navodno imali dravu, svog vladara i koji su bili ve davno pokrteni (po Porfirogenitovu, u 7. veku), i to upravo od strane rimskih i franakih biskupa! Ipak, odgovor nam daje isti autor, koji pak zastupa tezu o Primorskoj Hrvatskoj i knezu Hrvata Borni. On dalje ovako navodi razlog zato nema pomena o Hrvatima u ranosrednjovekovnim izvorima: ...Zato to se hrvatska dravna organizacija tek raala, pa su o njoj suvremenici u inozemstvu postupno i polagano saznavali.221

127

Preciznije reeno, to nedavno raanje hrvatske drave znai zapravo da tad uopte nije postojala nezavisna drava Hrvata, kako nam i potvruju gore pominjani izvori. Zar nee pre biti da je tokom razliitih perioda, jedan deo Hrvata, i uopte slovenskih plemena, iveo pod vlau Franaka, drugi pod vlau Vizantije, trei su mogli imati neku vrstu autonomije u okviru ovih dvaju carstava, a deo Slovena je iveo slobodno i nezavisno, bilo u plemenskim rodovima poput starih Traana ili pak u okviru drave kao kraljevstva. Tu nema niega novog ili neistinitog. Jedina neistina nam moe doi iz krivotvorene istorije Hrvata, ali i drugih naroda, koju je u zvaninu nauku uveo isti onaj ko sve politike, drutvene i prosvetne tokove dri u svojim rukama Rimska crkva. Lujo Margeti priznaje injenino stanje, kada kae da Unato svemu tom, nijedan franaki kroniar ne pominje Hrvate.222 Koliko su zastupnici te zvanine, falsifikovane i u Rimu iskrojene istorije Hrvata oajni u svojim tenjama da dokau tzv. posebnost Hrvata i njihovu nikada postojeu nezavisnost i otuenost od Srba, govori i primer hrvatskog istoriara i lingviste Radovana Katiia, koji je uvidevi da od zapadnih izvora nema vajde, poeo da traga po istonim i vizantijskim. Meutim, ni u njima nije naao utehu, jer ni tamo nema pomena Hrvata; zakljuak Katiia navodi gore spomenuti autor: Po njegovu miljenju, Hrvati su bili ugledni i ozbiljni vojni saveznici, federati Bizanta, a utnju bizantskih izvora
128

objanjava time to su Hrvati bili toliko vjerni i odani Bizantu da ovaj nije imao nikakva razloga da sa njima bude nezadovoljan i da ih spominje.223 Zamislite da je neko toliko poznat i slavan da niko nije osetio potrebu da ga ikad spomene (?!). Takvo nedopustivo i nenauno tumaenje odnosi se i na franake izvore, poto se kae da u pogledu Franaka, koji su koncem osmog i poetkom devetog vijeka uveliko bavili u naim krajevima, Katii misli da su oni izbjegavali ime Hrvata, jer je bilo 'optereeno savezom s Bizantom'. Znai, dok u Vizantiji nije bilo potrebe ni spominjati svima ve poznate Hrvate, dotle su bezobrazni Franci izbegavali da pomenu Hrvate. Koliko bi moglo imati istine u ovakvim reima? I kakav je to nain rezonovanja, da su tobo tane sve Porfiogenitove tvrdnje o vremenu i mestu doseljenja Hrvata, samo to ih u to doba niko ne spominje? No, mitomanija o najmanje znanom delu istorije Hrvata i njihovom poreklu, zasnovana prevashodno na ovom delu Konstantina Porfirogenita, nije ak stala ni na Katiievim oajnikim pokuajima uzdizanja Hrvata na neki zamiljeni pijedestal staroslavne, ali nepoznate nacije slino onome to su uinili pojedini srpski istoriari sa poreklom i slabije poznatom ranom istorijom Srba. Naime, kolika rupa zjapi u najranijoj hrvatskoj prolosti, zbog vatikanskog odsecanja veze sa Srbima i zajednike im istorije, govori i takmienje zastupnika ove zvanine falsifikovane istorije u izmiljanju i nabrajanju to veeg broja imaginarnih nezavisnih drava
129

Hrvata. Tako je jedan od njih na pominjanu Belu Hrvatsku, Crvenu Hrvatsku, Primorsku Hrvatsku i naroito na Veliku Hrvatsku, radi reda, dodao jo po koju, mislei da ovakvim nagomilavanjem nezavisnih Hrvatski moda i ubedi po kojeg itaoca da je morala postojati makar jedna nezavisna drava Hrvata u Ranom srednjem veku: Pored Dalmatinske (to jest, Primorske) i Karantanske Hrvatske historija zna i za Panonsku Hrvatsku, dok smo mi pokuali dokazati postojanje i etvrte, Epirske Hrvatske.224 Dakle, osim nezavisne i slavne Velike, Bele, Crvene, Panonske i Primorske ili Dalmatinske Hrvatske, postojale su ak i Karantanska i Epirska Hrvatska! Izgleda da e na kraju ispasti da je uveni antisemita Ante Starevi, koji je govorio kako su Srbi nakot zreo za sekiru, bio u pravu kada je u samo sebi svojstvenom antisrpskom krvolonom zanosu tvrdio da je zapravo celi Balkan pripadao svetome hervatskom narodu. Ipak, veina se zadovoljila granicama Velike Hrvatske, koje su skrojili jezuiti u 19/20. veku, te je sproveli u delo, u vidu nacistike NDH, kao Hitlerovog satelita. Ali, nemojte se prevariti, pa misliti da je ovde kraj. Ne, gladni vukovi iz vatikanskih jazbina i jezuitski kolovani poslunici rimskog pontifeksa, umeli su da putuju ak i van Balkana u potrazi za mnogobrojnim nezavisnim dravama Hrvata. Tako je stari, posve uveni hrvatski istoriar Pavle Riter Vitezovi pisao da postoji jo Sredinja, Meurjena i Planinska Hrvatska, razasute po Bosni, Slavoniji, Sremu i
130

zapadu Balkana. A onda, kae Vitezovi da su van Balkana postojale Venetska, Sarmatska i, naravno, svima poznata Maarska Hrvatska, dok je u Crvenu Hrvatsku, izmeu ostalog, ubrajao Makedoniju, Srbiju i Bugarsku!225 Koliko vam sve ovo zvui iole normalno?

Prahrvatski vladari koji lutaju Srbijom nastali direktno iz umova rimskih biskupa Vieslav, Budimir, Kuber i Radoslav
Najneverovatniji deo vatikanski falsifikovane istorije i porekla Hrvata tie se linosti koje se isto kao i prethodno opisane proglaavaju vladarima Hrvatske, a koje su vladale pre kneza Borne prvog hrvatskog vladara. Naime, za prethodnika Borne na hrvatskom prestolu smatra se neki knez Vieslav. Poto je knez Borna vladao poetkom devetog veka, onda je Vieslav vladao krajem 8. veka. Meutim, mi smo videli da Borna NIJE bio hrvatski knez, niti da se ime Hrvata igde pominje u tom periodu. Pa onda, kako to da se njegov prethodnik proglaava knezom Hrvata? tavie, kako nema zapisa o Hrvatima poetkom 9. veka, logino, tako nema zapisa ni krajem 8. veka, pa ni o nekom hrvatskom knezu Vieslavu. Takoe, Vieslava hrvatski istoriar ii navodi kao franakog vazala, dok iz franakih anala vidimo da njegov naslednik Borna to i jeste bio isto kao i Bornini naslednici. Pa ako se knez Vieslav nigde ne navodi kao hrvatski vladar, a pritom i nije vladao
131

nezavisnom dravom, kako je moguno da ga neko naziva vladarom nezavisne Hrvatske? Kao to smo videli u ranijem poglavlju, knez Vieslav se smatra prethodnikom Borne; ako je on to zaista bio i ako je Borna isto to i Porfirogenitov Porga, onda je Vieslav bio taj pod ijim su se vostvom Hrvati doselili, tj. knez je Vieslav bio onaj Porfirogenitov neimenovan otac Porge. S tim u vezi, krajnje je interesantno da se kod Porfirogenita spominje srpski knez Vieslav226 (mada neki smatraju da se on zvao Vojislav), i to upravo kao prvi imenovani voa Srba, navodni potomak prvog arhonta Srba, koji je Srbe doveo na Balkan. Meutim, ako uzmemo u obzir injenicu da su Hrvati i Srbi isti narod, da je Porfirogenitova pria o doseljenju Srba samo kopija prie o doseljenju Hrvata, a ona samo kopija istinitog dogaaja dolaska Kubrata, onda, da li je ovaj knez Vieslav bio samo voa dela Slovena sa zapada Balkana, koji je doveo iste na prostor koji je nazvan Primorska Hrvatska u modernom dobu? Da li je zapravo cela Porfirogenitova pria o dolasku Srba, i Vieslavu kao prvom imenovanom voi, kopija iskrivljene i pohrvaene prie o dolasku tog dela Slovena na elu sa nekim knezom Vieslavom? Da li navodni arhonti Srba, ti neimenovani preci srpskog kneza Vieslava, mogu imati neku paralelu u neimenovanim, tj. nepoznatim precima hrvatskog kneza Vieslava? Drugim reima, da li se tu radi o istoj linosti, i da li nam Porfirogenitovo delo, stoga, zapravo skoro nita nema rei o poreklu i navodnim prvim voama Srba?
132

Izgleda da je veoma mogue da je Vatikan dolazak dela Slovena poetkom 9. veka, pod vostvom kneza Vieslava, iz Karantanije u zapadni deo Primorja, kao ne toliko bitan dogaaj, koji se ak ni ne moe nazvati seobom Slovena, pretvorio u priu o doseljenju Hrvata na Balkan na isti nain kao to je dolazak Kubrata pretvorio u onu drugu priu o navodnom doseljenju Hrvata u 7. veku. Meutim, Vieslava ne navodi po imenu, ve samo kao oca Porge, tj. Borne, u ije vreme su se Hrvati doselili, dok je samog Vieslava proglasio za prvog imenovanog kneza Srba, pa i celu priu o izmiljenom dolasku Hrvata/Kubrata pretvorila u priu o navodnom doseljenju Srba. Poto je Vieslav uzet iz dogaaja koji nema veze sa Srbima u Rakoj, zato se Vieslav i ne imenuje u prii o Hrvatima. Sve ovo znai da Porfirogenitovo delo i drugi izvori nemaju nita da kau o poreklu i doseljavanju Srba na Balkan. Ali zato nema? Pa zato to ga nikada nije ni bilo na nain koji se prikazuje u Porfirogenitovom delu. U svakom sluaju, bilo da je taj Vieslav isto to srpski knez Vieslav ili ne, on se nigde ne naziva knezom Hrvata, niti je mogao da vlada nekom nezavisnom Hrvatskom. Mi bismo mogli dalmatinske Slovene kneza Vieslava moda i nazvati Hrvatima, uslovno reeno, ali to i dalje ne bi Hrvate inilo nekom posebnom ili odvojenom nacijom od Srba, ve bi to bila samo geografska odrednica jednog te istog slovenskog (srpskog) plemena/naroda, a naroito zbog toga to se Vieslav nigde i ne navodi kao hrvatski
133

knez. Naziv Hrvata je dakle isti kao naziv drugih plemena koja pripadaju istom narodu, poput Moravljana, Timoana, Crnogoraca i ostalih; to nisu zasebni etnonimi. Hrvatski istoriari sa Vieslavom povezuju i krstionicu Vieslava, kako je zovu; meutim, ni na njoj se Vieslav ne navodi kao hrvatski knez, ve samo pie knez Vieslav. Pionir pohrvaivanja te Vieslavljeve krstionice i kneza Vieslava, izmeu ostalih, bio je Ivo Omranin hrvatski istoriar koji je podravao naciste i koji je nairoko govorio o Hrvatskom carstvu s poetka 7. veka, onda kada se jo nisu ni doselili Hrvati na Balkan, 3 veka pre prvog pomena hrvatskog imena u istorijskim zapisima.227 A zasigurno ne sluajno, Omranin je bio i lan delegacije u Vatikanu kod pape Pija XII nakon Drugog svetskog rata, kada su nacisti izvlaeni preko Pacovskih kanala.228 Upravo iz tog Vatikana ova mitomanska i falsifikovana pria se nastavlja dalje. No, ve na prvom sledeem koraku nailo se na veliki problem: prethodnik hrvatskog kneza Vieslava bio je kralj Budimir (zvan Svetopelek), kako to smatraju novohrvatski istoriari. Meutim, poto je to bilo vreme sedmog veka, kada se na Balkanu nije ni znalo za Hrvate, niti se spominju u izvorima, a jo manje za neke hrvatske knezove, onda o Budimiru kao hrvatskom kralju moe samo da se mata. On se spominje ak i u hrvatskoj redakciji Letopisa Popa Dukljanina,229 dok je po zvaninoj hrvatskoj istoriografiji, Tomislav taj koji je bio prvi kralj Hrvata, i koji se smeta tek u 10. vek. Pa ako Budimir nije
134

bio hrvatski kralj, onda iji je to mogao biti ako je vladao prostranim delovima i dananje Srbije, i Bosne, i Hrvatske? Reklo bi se da je odgovor oigledan. Za Budimira se navodi da je vladao od Vinodola pa sve do Apolonije, tj. od zapadnih krajeva dananje Hrvatske do june Albanije, i da je zbog veliine svoje zemlje morao da je podeli na manje oblasti: upanije i banovine. Preciznije, podelio ju je na dva glavna dela: na Primorje (Maritima) i Zagorje (Transmontana) ili Srbiju (Surabia), koju su inae hrvatski istoriari, po vatikanskom maniru, nazvali Belom i Crvenom Hrvatskom.230 I ponovo, kako je mogao Budimir da podeli svoju zemlju na Belu i Crvenu Hrvatsku kada on niti je bio hrvatski kralj, niti se o Hrvatima znalo u to doba, niti se pominje hrvatsko ime u izvorima do 9. veka, niti su ikada postojale te obojene Hrvatske isto kao to nisu ni postojale Panonska ili Primorska Hrvatska? I hrvatski knjievnik A. Kai Mioi takoe Budimira naziva kraljem Slovena (kralj Slovinski), a ne Hrvata, i isto ga navodi kao srodnika i potomka Svevlada. Slovene naziva i Ilirima.231 Takoe, kralj Budimir nije mogao ni biti Hrvat, vladar Hrvatske, niti togod slino, jer i prema zvaninoj istoriji, a time ak i prema hrvatskoj verziji prie, Budimir je bio naslednik i direktni potomak kralja Svevlada, koji se inae smatra voom Gota.232 Iz tog razloga, spomenuti hrvatski istoriar zastupa tezu da su Hrvati tobo postali od Gota. Zanimljivo je da je kasniji naslednik Budimira, po prii iz
135

hrvatske redakcije Letopisa, bio neki kralj Sebislav, za kog se navodi da je ratovao protiv Gota i Avara, i da je prestoni grad njegove drave Skadar (Skudar grad).233 Kao verni zastupnik teze o svim ovim ranim hrvatskim vladarima, a izmeu ostalih hrvatskih istorika sa istim stavovima, ovde spominjani autor je samo, prosto, od linije potomaka kralja Svevlada, preko Budimira i Sebislava, izveo i kneza Bornu kao vladara Hrvatske ili kneza Hrvata, a od njega posle i Trpimira, koji se smatra rodonaelnikom prve vladarske dinastije Hrvata Trpimirovia.234 Meutim, kao to je ve reeno, poto Budimir nije bio hrvatski vladar, isto kao to nije bio ni Borna, i poto se naziv Hrvati ne pominje ni u jednom izvoru tog doba, onda je sasvim evidentno da se tu radi o najobinijim istorijskim falsifikatima. Takoe, nigde nema dokaza o postojanju genetskih ili bilo kakvih drugih veza izmeu slovenskog kralja Budimira i nekakvog kneza Borne, Porge, Trpimira, ili koga god drugog. U vezi sa tim, svesno ili ne, Lujo Margeti razjanjava situaciju, navodei upravo izvor koji se uzima kao dokaz o hrvatskom kralju Budimiru i ostalima: ...Pop Dukljanin govori o Gotima-Slavenima, ali nikad ne spominje Hrvate, nego samo Bijelu i Crvenu Hrvatsku. Dakle za njega je Hrvatska politiki pojam... Iz toga slijedi da je termin Hrvatska za Popa Dukljanina novija pojava i da on nema veze ni sa slavenskim razdobljem ni s Gotima i Slavenima.235

136

Nespominjanje Hrvata je logino, dok pomen i Crvene i Bele Hrvatske moe jedino biti kasniji umetak iz latinskih i hrvatskih verzija Letopisa, iz 16/17. veka, kao to je ranije i objanjeno. Evo jo jednog, jo jasnijeg objanjenja samih hrvatskih istoriara o istoj temi: I na nae zaprepatenje (D. Mandi) uzima gotski uvod iz Ljetopisa kao dokaz hrvatske predaje. Ni najmanje ga ne zbunjuje to to u tim prvim glavama (...) nigdje nema ni traga Hrvatima: narod koji dolazi jesu Goti, a njihovi voe Totila i Ostroil!236 Ipak, ono to najvie razotkriva neistine koje je Vatikan nametnuo, a mnogi hrvatski istoriari prihvatili, jeste jedan podatak po kom se pre Budimira, dakle, praktino kao prvi vladar Hrvata (iako se Borna navodi kao prvi), navodi knez Kuber ili Huber kao vladar Panonske Hrvatske. No ipak, cela ta zamrena, lana i falsifikovana slagalica se rui ako znamo da je ovaj Kuber u istoriji poznat kao sin opisanog bugarskog kana Kubrata, tako da se sada sve moe lepo uklopiti Kubrat i Kuber nisu bili vladari ili voe Hrvata, ve dela Bugara, a koji su po svom najveem kanu dobili ime Kubrati (Huvrati, Hrvati).237 Takoe, kan Kuber nije ni mogao da vlada Panonskom Hrvatskom, i da bude knez Hrvata, jer Panonska Hrvatska nije postojala, dok se za hrvatsko ime tada nije ni znalo u pisanim izvorima. Dakle, Kuber nije bio knez Hrvata, ve kan Kubrata.238 A i ne samo da onda nije mogla ni da postoji nekakva nezavisna
137

Panonska Hrvatska, ve ni Kuberovi Bugari, tj. Kubrati, nisu imali svoju nezavisnu dravu u Panoniji. Oni su samo bili vazali avarskog kagana, te je u Panoniji postojala samo drava Avara, koje odatle niko nije proterivao u to vreme (jedino ih je proterao kan Kubrat, ali ne iz Panonije, ve iz Stare Bugarske). Rimski falsifikatori su panonske Kubrate i Avare pretvorili u panonske Hrvate. Kao poslednjeg u nizu ovih navodno hrvatskih vladara, koji su vladali tzv. (Panonskom) Hrvatskom pre prvog hrvatskog vladara Borne, spominje se jo jedan tobonji knez Hrvata knez Radoslav.239 Jedini vladari sa imenom Radoslav bili su srpski knez Radoslav, koji je vladao u 9. veku, i koji se u zvaninoj istoriografiji navodi kao otac srpskog kneza aslava, dok je onaj drugi knez Radoslav bio slovenski kralj Radoslav naslednik i potomak kralja Sebislava, od Svevladovia. Prvi Radoslav se navodi kao srpski knez ak i u Porfirogenitovom delu,240 naklonjenom Hrvatima i biskupu Rima papi, dok drugog Radoslava isto navode ak i sami ve spomenuti hrvatski istoriari, iako ga oni, paradoksalno, smatraju za kralja Hrvatske.241 Na slian nain kao to su Vieslava proglasili za kneza Hrvatske, isto su tako rimski biskupi uinili i sa knezom Radoslavom, inae, naslednikom srpskog kneza Vieslava, kae samo Porfirogenitovo delo. Takoe, postoji jo jedna mogunost: Naime, poto hrvatski istoriar V. Klai govori o nekom hrvatskom vladaru Radoslavu koji je navodno iveo u 7. veku, te ratovao protiv nekih Albanaca, mogue
138

je da je hrvatski knez Radoslav, u stvari, slovenski kralj Ratimir, koji je vladao u 7. veku i koje bio sin Stroila, sina Svevlada. V. Klai je samo uzeo njegovo ime i doslovno ga promenio u slino ime: Radoslav. Kralja Ratimira pominje i hrvatski istoriar Mui.

Vatikan proglasio sve slovenske knezove u Panoniji i Dalmaciji za hrvatske vladare

Kao to se Borna proglaava za prvog hrvatskog kneza, tako je isto Vatikan uinio i sa doslovno svim slovenskim panonskim, dalmatinskim i drugim kneevima i upanima, ije je ime zapisano u istorijskim izvorima. Neki od njih su proglaeni za vladare Panonske Hrvatske, drugi za neke vladare Primorske Hrvatske, trei od Bele Hrvatske, itd, uprkos nepobitnoj injenici da nijedna od tih Hrvatski nije zabeleena u ranosrednjovekovnim spisima, i uprkos tome to se nijedan od ondanjih slovenskih knezova ne naziva u izvorima hrvatskim vladarima.242 U te vladare spadaju: - Vojnomir (790-810) nazvan je hrvatskim knezom koji je prethodio Ljudevitu Posavskom, iako se u izvorima obojica navode kao slovenski kneevi u Panoniji. Recimo, ovog Vojnomira je ak i Raki nazivao knezom Slovena, a ne Hrvata;243 - Ratimir (830-838) nazvan hrvatskim knezom koji je zavladao posle Ljudevita, iako se u izvorima navodi isto kao panonski knez;
139

- Braslav (880-895) nazvan hrvatskim knezom koji je bio poslednji u nizu knezova Panonske Hrvatske, iako se u izvorima navodi samo kao panonski knez; - Vladislav ili Ladislav (820-825) nazvan hrvatskim knezom i knezom Primorske Hrvatske, iako se navodi u izvorima samo kao slovenski knez ili knez Dalmacije, koji je nasledio Bornu - kneza Guduana, a kad je postao vazal franakog cara - knez Dalmacije i Liburnije; - Ljudemisl (825-835) nazvan hrvatskim knezom i knezom Primorske Hrvatske, iako se navodi u izvorima samo kao slovenski knez ili knez Dalmacije; - Mis(lis)lav (835-845) nazvan hrvatskim knezom i knezom Primorske Hrvatske, koji je nasledio hrvatskog kneza Ljudemisla, iako se nigde ne navodi u izvorima kao hrvatski knez, ve samo kao knez Dalmacije.244 Dakle, nijedan se od ovih hrvatskih vladara ne navodi kao takav u izvorima tog doba, ve su svi bili iskljuivo kneevi lokalnih slovenskih plemena, pa se nazivaju samo slovenskim kneevima (dux Sclavorum). Falsifikatori su ih bez ikakvog opravdanog razloga proglasili za hrvatske vladare, na nain koji navodi istoriar Klai: (...) to redaktor HR vrlo esto minjenja u Dukljaninovu tekstu naziv Slaveni (...) s imenom Hrvati (...)245

Falsisikovana Trpimirova povelja

Posle famoznog Porfirogenitovog dela tu je i povelja ili darovnica kneza Trpimira jo jedan produkt falsifikovane
140

istorije Hrvata, iskrojene od strane Vatikana. Trpimirova se povelja smatra prvim pisanim pomenom Hrvata i njihovog imena, a Trpimir naslednikom gore spomenutog Mislava. Ova darovnica se datira u 9. vek, i nainjena je da bi posluila kao dokaz o postojanju neke hrvatske vladarske dinastije, nazvane Trpimirovi po ovom Trpimiru. Takoe, Trpimirova povelja je trebalo da poslui i kao dokaz o kontinuitetu postojanja nezavisnih hrvatskih vladara, da bi ispalo kako je Trpimir bio naslednik pomenutog prvog hrvatskog vladara kneza Borne. Povelja kneza Trpimira, kao izvor o najranijoj prolosti Hrvata, spominje se u vezi sa darovanjem zemlje splitskom nadbiskupu, u periodu oko 852. godine, a kada je Italijom vladao kralj Lotar, kako tamo pie.246 Meutim, na osnovu sledeih podataka, bez potekoa, uoava se da je re samo o jo jednom rimskom falsifikatu: 1) Prvo, knez Trpimir nije mogao dati zemlju splitskom nadbuskipu oko 852. godine, poto je Splitska episkopija postojala sve do 924. godine;247 2) Drugo, Italijom u to doba nije vladao kralj Lotar, ve njegov sin Ludovik II, dok je sam car Lotar vladao delom Franake;248 3) I tree, Trpimir se ni u jednom izvoru ne navodi kao knez Hrvata ili Hrvatske sem u ovoj tobonjoj darovnici. U izvorima se Trpimir samo navodi kao slovenski knez i kao knez Dalmacije, a nigde kao knez tobonje hrvatske drave, to su potvrdili i sami hrvatski istoriari.249 Jedino
141

mesto gde se spominje Trpimir kao knez Hrvata jeste ta Trpimirova darovnica, a koja je falsifikovan dokument. Da je ovo zaista i tano, govori nam podatak da je i deo samih hrvatskih istoriara bio ba ovakvog miljenja, poput Luja Margetia, Nade Klai i Drislava voba. Na primer, Nada Klai napisala je sledee o tzv. Trpimirovoj darovnici: ...(Istoriari) nisu posvetili panju sadraju isprave ili centru u kojem je isprava nastala. Zato se i moglo dogoditi da nitko, osim voba, nije ni posumnjao u autentinost Trpimirove isprave, iako se u njoj pribrajaju splitskoj crkvi sela, koja ona ne samo da u IX stoljeu, nego ni kasnije nije imala.250 Isti autor navodi istovetno miljenje Ferda iia o ovoj Trpimirovoj darovnici.251 Dakle, jedno jedino mesto na kojem se Trpimir naziva dux Chroatorum (knez Hrvata) jeste Trpimirova povelja pisana na latinskom jeziku. A sigurno ne sluajno, najraniji prepis ove povelje potie iz 16. veka,252 tako da izgleda da su samo rimske pape znale za nezavisne vladare Hrvata, i niko vie na celom svetu. Evo i jo jedne potvrde iz izvora koji se najee navodi kao dokaz za hrvatskog kneza/kralja Trpimira: Trpimir se u Gotalkovu izvoru naziva kralj Sklavina.253 Ovaj Gotalk je Trpimira nazivao Slovenom, a nikada i nigde Hrvatom, uprkos tome to je bio pisar na samom Trpimirovom dvoru! A Nada Klai dodaje sledee:
142

No, kako nepoznati sastavlja Trpimirove darovnice nije oznaio kojim se sredstvom Martin posluio da ovjeri ispravu, on je notarskoj formuli (...) dodao i notarski znak signum manu feci! Tako ta dvostruka koroboracija, u stvari diplomatika nagrda, nastaje nesumnjivo kao rezultat tenje falsifikatora da gomilanjem oznaka javne vjere postigne to veu dokaznu mo za svoj sastav.254 Dakle, ova Trpimirova povelja ne moe biti prvi pisani pomen hrvatskog imena u istorijskim zapisima, a Trpimir nije mogao biti kralj ili knez Hrvatske. Ko je onda bio taj Trpimir? Pa, ako prihvatimo da je bio naslednik slovenskog kneza Dalmacije Mislava, onda je taj Trpimir i bio samo to: knez Dalmacije,255 a ne vladar neke nezavisne drave Hrvatske. Mi ga moemo nazvati ak i knezom Hrvatske, ali to i dalje ne znai da je on bio vladar nezavisne drave, odvojene u svakom smislu od Srba i svih ostalih Slovena. Postojala je i zahumska oblast/Zahumlje (a koju delo Porfirogenita navodi kao zasebnu dravu); tu je i Duklja, i Paganija, i druge oblasti Slovena na Balkanu, ali ni u jednoj od njih ne ivi zaseban narod/nacija, ve su svi oni pripadnici istog naroda; uopte, i nazivi Zahumljani, Dukljani, Hrvati, i ostali nisu etnonimi, ve oznaavaju stanovnike odreene geografske oblasti potpuno isto kao i danas to umadinci, Vojvoani, Crnogorci, Dalmatinci, Liani, i ostali, nisu zasebni narodi ili neke posebne nacije. Meutim, sve se komplikuje kada deo hrvatskih istorika tvrdi da je postojao jo jedan hrvatski vladar Trpimir, a
143

koga su nazvali Trpimir II.256 Mada se sa ovim ne slau svi hrvatski istoriari,257 situacija se dodatno komplikuje kada dravu kneza Trpimira hrvatski istorici nazivaju regnum Croatorum - kraljevstvo Hrvata.258 Naravno, jedini izvor koji o tome govori jeste Trpimirova povelja. Iz tog razloga se Trpimir ponekad naziva i kraljem Hrvata, mada ostaje injenica da o njemu (ili njima) nema pouzdanih podataka. Razlog to je ubaen ovaj imaginarni Trpimir II jeste taj to se kod Porfirogenita knez Trpimir, koji je zavladao nakon mnogo godina od vremena Borne (?!), spominje kao otac kneza Kreimira; problem je bio u tome to se taj Kreimir javlja skoro 100 godina nakon Trpimira, pa je pokuano da se na neki nain opravda samo jo jedna u nizu sluajnih greaka Porfirogenita. Hrvatski istoriar Mui kae da je ii na taj nain izmislio Trpimira II, koji se ne spominje ni u jednom vrelu.259 S druge strane, postoji nain da se ova situacija razrei. Naime, mogue je da je slovenski kralj Trpimir Prvi (lat. Trepimir, Tripimir) u stvari bio kralj Krepimir, a kako se navodi i u hrvatskoj verziji Letopisa Popa Dukljanina. On je bio dalji naslednik, srodnik i potomak opisanog kralja Budimira, u ije je doba to Kraljevstvo Slovena obuhvatalo skoro celo Balkansko poluostrvo, isto kao i u doba kralja Budimira. Kralj Krepimir se navodi i u Muievom popisu ranohrvatskih vladara, mada se tu navodi kao Cepimir, te se smatra linou koja je ivela pre kneza Trpimira.260

144

Ovome u prilog ide podatak Porfirogenita, da je toboe knez Trpimir posedovao kao vladar vojsku od oko 160.000 vojnika i 100 brodova, a zbog ega i nije mogao biti vladar jednog plemena, bilo Hrvata ili nekog drugog, ve je jedino mogao biti kralj svih Slovena, a to je Krepimir. U ovom bi sluaju Trpimir Drugi, ako je postojao, bio Trpimir, knez dela Dalmacije.

Rasprostiranjeslovenskog(srpskog)kraljevstvasapoetka9. veka(C.Colbeck,Europe814,ThePublishSchoolsHistorical Atlas,Longmans,Green,andCo.,London,1905)

Znai, i iz ovog primera moemo jasno videti cilj Rima i njegove dogmatske istorije, a to je da se svi najpoznatiji i slavni kraljevi svih Slovena, koji su vladali i nad Hrvatima, i Srbima i ostalim plemenima na Balkanu, i koji su iveli u
145

zajednikoj dravi, proglase iskljuivo za hrvatske vladare, za vladare izmiljene nezavisne srednjovekovne Hrvatske, odvojene u svakom smislu od Srba. A u isto vreme, razni lokalni upani i knezovi, ili pak vladari nekih autonomnih oblasti pod tuom vlau ili protektoratom, da se proglase isto za nezavisne hrvatske knezove.

Jo izmiljenih i pohrvaenih slovenskih kneeva: Domagoj, Iljko, Zdeslav i Branimir

ta je jo Vatikan nametnuo svim hrvatskim i svetskim istoriarima kao jedinu svetu istinu o poreklu i najranijoj prolosti Hrvata, a u cilju da ih odvoji od Srba? Da vidimo. Kao sin i naslednik opisanog kneza Trpimira navodi se hrvatski knez Domagoj. No, kao to se jo uvek Hrvati ne spominju u izvorima tog doba, i kao to se Trpimir ne naziva vladarom Hrvatske, tako i Domagoj nije mogao biti hrvatski knez, niti je mogao da vlada dravom Hrvata, koja tad nije ni postojala. Jo manje mogu da budu tane tvrdnje pojedinih hrvatskih istoriara da se Hrvatska u to vreme 9. veka graniila sa Bugarskom,261 istovremeno pokuavajui da svakog upana ili kneza raznih oblasti svima zajednike slovenske drave proglase za vladare i knezove imaginarne nezavisne drave Hrvata, za koju, uzgred budi reeno, niko od stranih istorika tog doba nije znao. Ko je dakle bio ovaj Domagoj? Kao to potvruje vie puta spomenuti hrvatski istoriar jedan od mnogih branilaca teze o ranohrvatskim vladarima Domagoj je bio neretljanski ban, kako ga on
146

naziva, odnosno, knez Neretljana, kako ga navode pisani izvori.262 esto se navodi i pismo pape upueno Domagoju, meutim, ak ni u njemu Domagoj se ne naziva vladarem Hrvatske, ve samo slovenskim knezom.263 Kako je onda neko mogao nazvati ga hrvatskim knezom, ostaje nejasno. Domagoj se smatra i osnivaem dinastije Domagojevia hrvatske dinastije koju su inila svega tri vladara. Prvi je bio Domagoj, po kome je dinastija dobila ime, a drugi je bio Iljko, njegov navodni naslednik. Ali ponovo, evo ta o tome kau sami Hrvati: Dakle od Domagojeve smrti 876. godine do Zdeslavova preuzimanja vlasti 878. godine moe se pretpostaviti da su vladali Domagojevi sinovi. Nijednome od tih Domagojevih sinova nije sauvano ime. Tobonji slavenski knez Iljko, koji bi u navedenomu meuvremenu vladao Hrvatima, u vrelima ne postoji. Mihailo Dini je dokazao da je knez Iljko fantastina linost, nastala usled (...) nerazumevanja teksta gde se on toboe prvi put spominje.264 I trei pripadnik te kratkotrajne dinastije Domagojevia bio je knez Branimir, o kome e vie rei biti ispod, tako da od cele dinastije ostade samo neretvanski knez Domagoj. Ni pomena o hrvatskim vladarima. Mnogi istoriari za Domagoja kau da je vladao nekom nezavisnom Hrvatskom, i smatraju da nije zavisio ni od Vizantije, ni od Franaka. Meutim, videli smo da se on ne navodi u izvorima kao vladar Hrvatske, dok jedan hrvatski istoriar 19/20. veka i sam kae:
147

Za njegova (tj. Domagojeva) kneevanja, budui da su Bizantinci svojim vojevanjem protu Saracena stekli ljubav skoro svih narodah, nije ni Hrvatska mogla nego pokoriti im se i umolit ih da je prime pod svoju zatitu.265 U nastavku pie isti autor da Vizantinci dre Dalmaciju pod svojom vlau, dok unutranjost i zapadne krajeve dre Franci kako nam i svedoe izvori o tom dobu. Posle Domagoja, kao knez Hrvata spominje se i knez Zdeslav, koga smo ranije delimino opisali u vezi s delom Porfirogenita i njegovom okrenutou hrianstvu Istoka. Kao to je reeno, on je bio vizantijski vazal, te nije vladao nekom nezavisnom hrvatskom dravom, niti se u izvorima igde navodi kao knez Hrvata; ak i pomenuti papa Jovan ga naziva knezom Slovena, tako da situacija ostaje ista kao i u sluaju svih prethodnih hrvatskih vladara. Ali, ko je zaista bio Zdeslav odgovorio je sam hrvatski istoriar Ivan vear: (...) Mutimir, Stroimir i Gojnik (...) postadoe, kako Du Fresne pie, vojvode nad Serbiom i Horvatskom. Mutimir je imao tri sina (...) Preslava, Borena (...) i Stepana (...) koi se je (...) drugim imenom zvao Sedeslav, kako Dandulo pie (...)266 Dakle, Sedeslav/Zdeslav je sin srpskog kneza Mutimira, sina Vlastimira kae I. vear. Mada je on, poput drugih hrvatskih istoriara, zastupao tezu o postojanju nezavisne hrvatske drave, to samo jo vie daje na snazi njegovim navodima, po kojem je knez Hrvata Zdeslav zapravo bio
148

srpski knez Sedeslav.267 Kako to znamo? Znamo na osnovu toga to se Sedeslav, dakle, navodi kao sin kneza Mutimira iz srpske dinastije Vlastimirovii. Da ovo jeste tano, opet, potvruje i samo Porfirogenitovo delo, koje je sve samo ne naklonjeno Srbima. Tamo pie: Nakon smrti kneza Vlastimira, na srpski presto su dola njegova tri sina Mutimir, Strojimir i Gojnik.268 Porfirogenit navodi imena Mutimirovih sinova: Stefan, Bran i Pribislav. Ovo znai da su vearovi Preslav, Boren i Stepan ili Sedeslav isto to Pribislav, Bran i Stefan kod Porfirogenita. Ovaj Stefan ili Sedeslav, sin Mutimira, sina Vlastimira, ne navodi se kao naroito istaknut knez, to se i uklapa u hrvatske opise Zdeslava kao kneza koji je samo jednu godinu vladao. U istom delu se navodi da su Preslav, Stefan (Sedeslav) i Bran pobegli u predeo Hrvatske. Ba tu injenicu su zloupotrebili pojedini istorici, te Sedeslava ili Stefana prosto prekrstili u hrvatskog kneza Zdeslava, bez obzira to se isti nigde u izvorima ne navodi kao takav.269 No, ovo je samo poetak rimsko-vavilonskih falsifikata o poreklu i istoriji Hrvata, iji eksponenti pokuavaju vie vekova da Hrvate odvoje od Srba, te da prikau da oni nisu nikada iveli u zajednikoj slovenskoj dravi, ve da su navodno od najdavnijih vremena iveli odvojeno u nekoj svojoj nezavisnoj dravi, da ih prikau kao narod koji je oduvek bio odan Rimskoj crkvi. U tom pogledu, rimski su falsifikatori, dalje, nainili celu jednu hrvatsku dinastiju

149

Trpimirovia, te na gore opisanog Zdeslava nadenuli kneza Branimira isto hrvatskog vladara, o kome je bilo rei. Knez Branimir, kau hrvatski istorici, usmrtio je kneza Zdeslava, i zauzeo hrvatski presto. Najpoznatiji je pak po tzv. Branimirovom natpisu iz 888. godine, koji predstavlja pravi prvi istorijski pomen hrvatskog imena.270 Branimir je bio samo knez jednog od slovenskih plemena, isto kao to je Borna bio knez Guduana, kao to je Ljudevit bio panonski knez, ili na primer, kao to je knez Miroslav bio zahumski knez, knez Zahumljana, a pritom, nije postojala drava Guduskana, Panonaca ili Zahumljana, ve su svi bili deo jedne zajednike slovenske drave ili katkad upravitelji autonomnih oblasti pod stranom vlau. Poto je Branimir nasledio Zdeslava, tj. Sedeslava, sina srpskog kneza Mutimira, a na mestu kneza Hrvata, onda je logino postaviti sledee pitanje: Da li je ovaj knez Hrvata Branimir, u stvari, knez Bran sin Mutimira i roeni brat Sedeslava, koji je pobegao upravo meu Hrvate, isto kao i druga dva sina Mutimira? O tome govori i Porfirogenitovo delo, kao to smo malopre videli. Bran bi u tom sluaju bilo skraeno od Branimir. I ovo bi se ujedno uklapalo u istovetnost Porfirogenitovog kneza Porina kao Bran(imir)a. A koliko se o tom Branimiru kao hrvatskom knezu zna, govore i rei samih hrvatskih istoriara, i to onih koji sve ove knezove zovu vladarima Hrvatske: Tko je bio taj Branimir, da li je bio potomak Trpimira, nije poznato (...)271
150

Pravi razlog to se ovaj knez Branimir toliko istainje i naziva vladarom Hrvatske lei u injenici da je on bio prvi meu onima koji se istinski stavio na stranu papa i Rimske crkve, iako isti pokuavaju da i sve njegove prethodnike na prestolu plemena Hrvata proglase najodanijim papistima i vladarima nepostojee nezavisne Hrvatske, odvojene od Srba i drugih slovenskih plemena. Isti autor nesvesno nam o tome govori: Iz toga se pisma (pape) jasno razabire da je Hrvatska prije Branimira bila Rimu otuena... Vidi se da papa nije nekako pravo vjerovao (hrvatskom) narodu...272 Kako to da papa ne veruje Hrvatima, i kako to da su bili otueni od Rimske crkve, kada su Hrvati, sudei po istoriji koju nam prikazuje zvanina (vatikanska) nauka, bili ak 3 puta pokrtavani od strane rimskih biskupa, u ime svetog Petra i presvetog pape, i to poev jo od sedmog veka?! Ili e pre biti da veina Hrvata do vremena Branimira, pa i kasnije, kao to emo videti, nije bila sva pod kontrolom i zatitom papa, ve je ivela zajedno sa svojim bratskim srpskim i slovenskim plemenima u zajednikoj dravi? Zar se to opet ne uklapa u istovetnost Porfirogenitovog Porina i Bran(imir)a, u ije doba su se Hrvati pokrstili?

Falsifikovana Mutimirova povelja

Kao naslednik poslednje spomenutog Bran(imir)a, i isto kao hrvatski knez, navodi se Mu(n)cimir ili Mutimir.
151

Mada se uglavnom pokuava dokazati kako su navedeni srpski knezovi Pribislav, Bran(imir) i Sedeslav (Zdeslav) doli u predele Hrvata kod kneza Branimira i Mutimira, pre e biti da je re o istim linostima. Dokaz za to je i sam Mutimir, o kome hrvatski istoriari, opet, ne znaju mnogo: Branimira naslijedio je u Bijeloj Hrvatskoj... Mutimir (892-910). Ne zna se da li je bio sin Trpimirov, no svakako stoji da je bio iz njegove porodice.273 Naravno da se ne zna kada su falsifikatori iz Rima hteli sve da izmeaju i naprave haos po prolosti Hrvata i Srba, tako da se spominju razni srpski knezovi po Hrvatskoj, kao to su Bran(imir), Sedeslav (Zdeslav, Stefan), Petar i drugi. Oni su srpskim knezovima izbrisali njihovo pravo poreklo i nainili ih vladarima Hrvatske, ije se poreklo zbog toga vie ne zna: ne zna se ko im je otac, brat, naslednik, odakle su doli, itd. Hronologija je takoe pobrkana, pa se neretko otac stavlja kao naslednik sina, i tome slino. Pravi prljavi posao falsifikatora. Ali uprkos tome, hronologija vladavine Brana i Branimira, Sedeslava i Zdeslava, kao i Mutimira i Muncimira, skoro da se u potpunosti poklapa. Stoga, ovaj hrvatski knez Muncimir moe biti jedino opisani srpski knez Mutimir, iz dinastije Vlastimirovia. Sa ovim se slae i hrvatski istoriar vear, iako zastupa tezu o ranohrvatskim narodnim vladarima: ...(knez) Muncimir pako kraljevao je g. 892., i bio je sin Vladimirov, ili kako Porfir(ogenit) pie, Vlastimirov.274

152

Knez Mutimir, poput Bran(imir)a, prebegao je u predeo dananje Hrvatske, to je samo posluilo Rimskoj crkvi da upravo njih dvojicu proglasi za prve kneeve Hrvata o kojima postoji pisani zapis. Ipak, oni su mogli biti samo to: kneevi Hrvata (poto su prebegli u Hrvatsku iz Rake), a ne vladari neke zasebne i nezavisne drave Hrvata. Kao izvor za hrvatskog kneza Mutimira spominje se i tzv. Mutimirova povelja ili darovnica. Meutim, kao to je Trpimirova povelja falsifikovana, na potpuno isti nain je i Mutimirova, koja se datira u 892. godinu.275 Dalje, najraniji ouvani (latinski) prepis od ove povelje potie isto iz 16. veka, i to iz iste godine kada i Trpimirova povelja, koje se najee pominju zajedno. Re je o 1568. godini. Dodatni argument je isti kao i u sluaju kneza Trpimira, a to je da se i u Mutimirovoj povelji spominje splitski nadbuskup, iako njega nije moglo biti sve do 924. godine. Dakle, ponovo je rimski papa jedini koji zna za kneza Hrvata Mutimira, i niko vie. Potvrda nam opet stie od hrvatskih istoriara: Iako je Miho Barada dao prvu monografsku obradu Trpimirove i Muncimirove (Mutimirove) isprave, nije mu polo za rukom dokazati autentinost obiju kneevskih isprava. Barada nije mnogo mario za oita protuslovlja u dokazivanju kad mu se inilo da je... utvrdio pouzdanost. Ili ovo od istog autora: Sluaj V. Novaka koji je podvrgao kritici falsifikate splitskih benediktinaca klasian je primjer na koji nain
153

javnost reagira na takve pokuaje. I ii se vrlo teko odluivao na to da isprave ocijeni kao falsifikate, a Barada i Nagy nisu u tom pogledu postupali mnogo bolje. Svakako se meu svima naroito istie L. Kati, koji je do kraja ivota branio ak i nesumnjive falsifikate. U tome je jo dalje otiao hrvatski istoriar vob, iako se Nada Klai ne slae sa svim njegovim reima, kada kae da je polazna taka vobove argumentacije (bio) pogrean Tomin podatak o vremenu vladanja Trpimira i Muncimira ...Nedoputenim kombinacijama vob uspostavlja tobonji primarni tekst originala, a taj pokazuje da je, kako on misli, netana tvrdnja Muncimirove isprave da je on sin Trpimira (...) Da je Trpimirova isprava falsifikat svjedoi i podatak o granicama splitske nadbiskupije do Dunava.276 Nada Klai nadalje objanjava kako su poznati hrvatski istoriari branili navodnu autentinost ak i onih oiglednih falsifikata, i da su se svi bavili povrnom analizom povelja i darovnica tzv. ranohrvatskih vladara. Evo na kraju i jasne optube protiv autentinosti Mutimirove povelje: Iako Muncimirova isprava ima novih elemenata, koje ne nalazimo u Trpimirovoj diplomi... u njoj je koroboracija (isto) tako nevjeto sastavljena da je nije teko prepoznati kao rad falsifikatora.277 Zakljuak glasi da postoji previe podudaranja imena i doba vladanja od srpskih i hrvatskih knezova da bi mogla biti sluajnost: sa jedne je strane, dakle, hrvatski vladar Mutimir, koji vlada krajem 9. veka i koji isto kao Bran ili
154

Branimir odrava odnose sa Rimom; dok sa druge strane, imamo srpskog kneza Mutimira, a koji isto vlada krajem 9. veka, i kome rimski papa alje pismo, u elji da prisvoji Srbe u svoje okrilje.278 Zatim, tu je hrvatski knez Bran ili Branimir, prethodnik Mutimira, dok sa druge strane stoji srpski knez Bran, sin Mutimira, koji je pobegao upravo u Hrvatsku. Hrvatski knez Zdeslav, prethodnik Branimira, ima svoju paralelu u srpskom knezu Sedeslavu ili Stefanu, isto sinu Mutimira. I konano, navodi se i neki Petar, brat hrvatskog kneza Sedeslava i Mutimira, dok je iz istorije Srba poznat srpski knez Petar, sinovac Mutimira, koji je isto kao Sedeslav i Bran izbegao u Hrvatsku. Iz toga se vrlo jasno vidi da se imena i doba vladanja hrvatskih knezova uglavnom nepoznatog roda potpuno poklapaju s imenima i dobom vladanja srpskih knezova. To je previe poklapanja da bi bila puka sluajnost.

Tomislav prvi hrvatski kralj

Tako konano dolazimo do vrhunca falsifikovanja cele istorije Hrvata do navodnog prvog hrvatskog kralja, kako ga navode hrvatski istoriari Tomislava (910-928). Za poetak, evo ta o njemu kau sami hrvatski istorici: O rodu kneza Tomislava, tko mu je bio otac, a tko mati, ne znamo nita.279 I u nastavku, od istog autora: Kako i gdje je umro, ne znamo; a ne znamo ni to gdje su pokopani ostaci utemeljitelja hrvatske drave.280
155

Pogledajmo daljnji opis Tomislava u delima vatikanski nastrojenih istoriara: (...) Bizantski car Konstantin pie u jednoj knjizi svojoj da je za Tomislava Hrvatska mogla dii ezdeset tisua konjanika i sto tisua pjeaka (...)281 Ta Konstantinova knjiga je O upravljanju carstvom, a za koju smo videli da je falsifikat. tavie, tamo se nigde ni ne navodi da je Tomislav imao toliko vojsku, ve pie da je ve opisivani hrvatski vladar Trpimir imao toliko vojsku. Tomislav se ak uopte ni ne pominje u Porfirogenitovom delu. Zato onda veina hrvatskih istoriara tvrdi da je ovaj Tomislav posedovao veliku vojsku, kada to nigde ne pie? Zato Porfirogenit ne pominje ovog prvog i toliko slavnog hrvatskog kralja Tomislava, kad su bili savremenici i kad je njegovo delo napisano sredinom desetog veka? A Klai ak navodi podatke kako su kralj Tomislav i vizantijski car Porfirogenit bili saveznici i prijatelji, iako to nije zapisano u izvorima i iako ga Porfirogenit uopte ne pominje. Zatim, jo jedan veoma uveni i esto citirani navodni opis Tomislava govori o tome kako je on krunisan za kralja na Duvanjskom polju, gde je doao silan narod i poglavari Crkve, te da je Tomislav tako postao kralj nad prostranim delovima Balkana prvi hrvatski kralj i ujedinitelj nikada postojee Panonske i Primorske Hrvatske.282 Meutim, ovaj opis identian je opisu krunisanja ve opisanog kralja Budimira i granica njegove drave. On se navodi kao kralj Slovena, a ne Hrvata, ak i kod hrvatskih istoriara.283
156

O Budimiru, nazvanom Svetopelek (prev. sveto dete) nakon to je primio hrianstvo, ovako je zapisano: Kada su kardinali i episkopi stigli, naoe kralja... tada je kralj (Budimir) naredio da se na tom Duvanjskom polju sakupi sav narod njegove zemlje i kraljevstva.284 Na krunisanje su doli i papini i vizantijski izaslanici, tj. predstavnici obeju Crkava, mada u to doba poetka 8. veka hrianstvo se jo nije zvanino podelilo. O ovome govori i hrvatski istoriar vear, verovatno se oslanjajui na to isto delo: ...Doavi u mesto koje se sada Duvno zove... njih kralj Budimir s veseljem prieka...285 I opet, Budimir se ne povezuje sa Hrvatskom, ve je bio kralj Slovena. Kao to se vidi, opis njegovog krunisanja isti je kao i opis navodnog krunisanja Tomislava. O ovom drugom ne govori nijedan pisani istorijski izvor, to Klaia nije spreilo da o tome napie jedan matovit opis na itave dve stranice, a vojsku od 200.000 vojnika da pripie kralju Tomislavu, a pokatkad i knezu Trpimiru, po potrebi, u isto vreme na drugom mestu i sam piui da je Budimir taj koji je bio krunisan na Duvanjskom polju, a ne Tomislav.286 Navodno krunisanje Tomislava za kralja osporavali su i sami hrvatski istoriari Neven Budak i Ivo Goldtajn, dok Ferdo ii potvruje malopre objanjeno: (...) No da li je Tomislav krunjen, od koga i gdje, to ne znamo.287

157

Mada je ii pisao da na osnovu historijskih izvora o kralju Tomislavu ne znamo nita, i mada nerado priznaje da o tome nema podataka, uprkos injenicama on se drao zvanine istorije. A kao to emo posle videti, jedini izvor koji Tomislava naziva kraljem jeste, naravno, rimski papa. Jo dva najea istorijska opisa Tomislava tiu se onih opisa koji se navode u Letopisu o kralju Tomislavu, kako tamo pie. Na osnovu tih opisa, V. Klai, sa kojim se slau i drugi znani hrvatski istoriari, kae jo ovako: Ali stara hrvatska knjiga pria za nj (Tomislava) da je bio hrabar mladi, jak na oruju i vele poduzetan, da je bio mlad i krepak... I ne lae ta naa knjiga starostavna.288 Tano je da ta naa knjiga ne lae, jer je i u njoj skoro isto zapisano za kralja Tomislava: ...Pa zavlada na njegovo mjesto brat mu Tomislav, koji se isticao naroitom snagom... Kralj Tomislav, pak, hrabar mladi i snaan ratnik...289 U hrvatskoj istoriografiji na prethodno se dodaje i opis ratovanja Tomislava protiv Maara. Isti izvor zaista i kae da je Tomislav ratovao protiv njih: Za vrijeme Tomislavljevog kraljevanja ugarski kralj po imenu Atila die vojsku da bi ga pobijedio.290 Dakle, izgleda kao da zaista postoji potvrda postojanja kralja Tomislava. Meutim, taj Tomislav nije bio hrvatski kralj, niti je on tako naveden u Letopisu, ve je tu opisan slovenski kralj Tomislav, koji je iveo u 8. veku, i koji je bio unuk spominjanog slovenskog kralja Budimira. Navodi
158

se kao brat Vladislava, sina Svetolika, sina Budimira.291 To pak ne znai da Maari kasnije nisu ratovali u 10. veku sa kneevima Hrvata i drugih Slovena, ve znai da se gornji opis ne odnosi na tzv. hrvatskog kralja Tomislava, ve na kralja Slovena Tomislava iz 8. veka. I Ivan Mui, kao verni branilac teze o ranohrvatskim vladarima i hrvatskom kralju Tomislavu, i sam pominje krunisanje Budimira na Duvanjskom polju iz Letopisa, kao i unuka mu kralja Tomislava, a koga navodi pod imenom Polislav.292 Iz svega do sad reenog vidi se da hrvatskog Tomislava ine hotimino izmeani istorijski opisi slovenskog kralja Budimira i njegovog unuka (pravog kralja) Tomislava, dok o samom hrvatskom Tomislavu skoro da nema podataka, a kako nesvesno potvruju i hrvatski istoriari. No, ni ovde nije kraj. Za Tomislava se kae da je vodio rat i sa Bugarima i njihovim carem Simeonom. Naalost, ni u jednom istorijskom izvoru, a u kojima se govori o ovom ratu, nema ni pomena o tom poznatom i slavnom kralju Tomislavu, koji je toboe drao pod svojom vlau zemlje od Panonije i Slavonije do Jadranskog mora opet kau sami hrvatski istoriari.293 ivkovi govori isto: (...) Pitanje je da li je hrvatsko-bugarski rat bio samo obina fikcija onog anonimnog autora, nastala po uzoru na dogaaj srpsko-bugarskog rata.294 Kao to smo ranije pomenuli, Tomislava nema ak ni u Porfirogenetovom delu, a ne spominju ga ni kasniji pisani
159

izvori: recimo, hrvatski istoriar iz 17. veka, Ivan Lui, uopte ne spominje Tomislava, dok esto citiran izvor za hrvatsku istoriju - Toma Arhiakon - samo uzgred pominje kneza Tomislava. O ovome govore i savremeni istorici: U djelu Chronicon breve regni Chroatiae kroniar iz 16. stoljea Ivan Tomai uope ne spominje Tomislava, kao ni otac hrvatske istoriografije Trogiranin Ivan Lui u djelu De Regno Chroatiae et Dalmatiae libri sex, koji je spise sa splitskih sabora smatrao falsifikatom. I jo od istog autora, koji nam otkriva tajnu prie o tom hrvatskom kralju Tomislavu: Zato ne udi to Tomislavovo ime izranja iz povijesne tame tek u 19. stoljeu... Slijed dogaaja koji e Tomislava od anonimnog vladara... pretvoriti u nacionalnog junaka pokrenuo je F. Raki 1871. godine... I. Kukuljevi prvi je odredio hrvatske granice u doba Tomislava, nekritiki se odnosei prema izvorima (i) prema djelu Konstantina...295 I hrvatski istoriar Neven Budak govori nam isto, kada kae da su hrvatski nacionalisti296 naglaavali mitologeme (mitove) koji su sluili izraavanju tenji za samostalnom hrvatskom dravom (poput) Tomislavove krunidbe.297 Ivo Goldtajn kae u istom kontekstu da se Hrvatska u vrijeme Tomislava nije znaajnije proirila: Tomislav nije pripojio 'Panonsku' Hrvatsku, nije stekao gradove bizantske Dalmacije i nije napravio nikakav presudan prodor dublje u unutranjost, u Bosnu.298 Ta imaginarna osvajanja zemalja po Balkanu odnose se na dravu pravog, slovenskog kralja
160

Tomislava iz 8. veka, ne hrvatskog Tomislava. Zato ostaje pitanje, ko je onda bio taj Tomislav koji je iveo u desetom veku? To je bio knez Tomislav, koji je u vremenu kad je vei deo nekadanjeg Kraljevstva Slovena, tokom 9. i 10. veka, potpao pod vlast Bugara i Vizantije, sebe hteo da proglasi za samostalnog vladara. Kao i mnogi pre i posle njega, on je pokuavao da od u tom dobu jaih sila, koje su okupirale zemlje njegovih sunarodnika, dobije podrku za sopstvene sebine ciljeve isto ono to se vrlo esto ponavljalo kroz istoriju, i isto ono to su uradili brojni oblasni gospodari, kneevi i vlastela pred dolazak Turaka, i isto ono to rade i dan-danas savremeni hrvatski i srpski politiari. Tomislav je od cara Vizantije dobio titulu konzula Dalmacije, a od rimskog pape je dobio podrku u osamostaljivanju, to e rei, u pristupanju Rimskoj crkvi i odvajanju od slovenske brae.299 Zato nije nimalo sluajno to jedini izvor o knezu Tomislavu kao hrvatskom kralju potie upravo iz jednog papinog pisma, iako sam naziv za titulu rex moe znaiti i prosto vladar, ne obavezno i uvek kralj. U prilog tome da je Tomislav, uz pomo pape, hteo da odvoji deo slovenskih plemena i prikloni ih Rimskoj crkvi, zarad privilegija koje bi dobio zauzvrat (kao to su titule, zvanja, zemlja, samostalnost kneevine...), svedoi i prvi Splitski crkveni sabor, koji je odran 925. godine, i na kom je doneta odluka o zabrani upotrebe slovenskog jezika i

161

pisma u bogosluenju, iz oiglednih razloga.300 U vezi sa tim, hrvatski istoriari piu: Kralj Tomislav se pokorio kao vjerni sin majke crkve. Hrvatski narod ostao je vjeran sin katolike crkve, a ona je u svim vjekovima njegove historije igrala vidnu, golemu ulogu.301 Ali koliko su Hrvati zaista bili uz Tomislava i njegovog papu svedoe nam i podaci da je papa morao ubrzo odrati jo jedan Crkveni sabor u Splitu, kada su bile potvrene odluke prvog sabora;302 da papa Hrvate smatra nevernim i otuenim i u vremenu kneza Branimira; kao i to da veina Hrvata nije pristala na ponude Rimske crkve ni u kasnijem vremenu, kao to emo posle videti. Vatikan nas pokuava ubediti da su Hrvati jo od 7. veka toboe bili na njegovoj strani i da su iveli u svojoj nezavisnoj dravi. Upravo taj Tomislav, koji je izdao sopstvenu otadbinu i narod, i priao Rimskoj crkvi, izabran je od strane Rima da bude tzv. prvi hrvatski kralj i simbol istorije Hrvata na isti nain kao to je i knez Borna, sluga neprijateljske sile i rimsko-germanskog okupatora Slovena, proglaen za oslobodioca Hrvata i njihovog prvog vladara. Tako je i s Tomislavom uinjeno, ali tek krajem 19. i poetkom 20. veka, kad se ideja Velike i nezavisne Hrvatske propagirala od strane Vatikana, kad se potpirivala mrnja izmeu Srba i Hrvata, i kada su poele da nastaju sve one neslovenske teorije o poreklu Hrvata, sve u cilju da se razdvoje Hrvati

162

od Srba, te da se pokore preostali izmatici koji jo uvek odbijaju da sluaju volju cara Novog Vavilona.

Vikarov pokuaj da osvoji Balkan. Sinovi slovenskog vladara Kreimira I proglaeni za vladare nezavisne Hrvatske
Pitanje kralja Tomislava uopte nije bitno sa aspekta toga ko je bio prvi kralj, ili kada su Hrvati dobili kralja, ve je jedino bitno u kontekstu saznanja da su poreklo i istorija Hrvata u velikoj meri falsifikovani isto kao to je sluaj i sa istorijom Srba. Jo je bitnije da znamo da iza svih ovih falsifikata stoji Vatikan, dok je najbitnije znati odgovor na pitanje, zato bi to on ili bilo ko drugi radio. Naime, motiv koji stoji iza ovog opasnog poduhvata falsifikovanja sastoji se u dokazivanju da su Hrvati od davnina navodno bili odvojena nacija i od Srba i od drugih Slovena, a sve u cilju da bi Rim pokorio Slovene i stavio ih pod svoju vlast, jer vekovima nije uspevao silom da ih porobi. On se sad nalazi na korak od ostvarenja svog cilja, jer upravo on kontrolie sve politike tokove i u Hrvatskoj i u Srbiji. A da li e tako ostati i dalje, samo vreme moe pokazati. Nastavimo dalje. Lani zmijski prorok, koji sad sedi na Nevrodovom prestolu, izmislio je pored kneza Tomislava i brojne njegove navodne naslednike kao kraljeve Hrvata. Meu njima, prvi se izdvaja spomenuti Trpimir II. No ipak, za njega se ne zna ni da li je postojao, kako misle i pojedini hrvatski istoriari.303 Smatra se da upravo na njega misli
163

Porfirogenit, a ne na kneza Trpimira Prvog. Ali ako je on zaista mislio na Trpimira II, onda isti nije mogao da bude kralj i naslednik Tomislava, jer se tamo navodi kao knez.304 Takoe, u ovom sluaju bi ispalo da se podatak o 200.000 ratnika kod Porfirogenita odnosi as na kneza Trpimira, as na kralja Tomislava, a as na Trpimira II, dakle, po potrebi se menja. Nakon fiktivnog Trpimira II za koga niko nije uo, na zamiljeni hrvatski presto dolazi neki kralj Kreimir. I on se isto navodi kod Porfirogenita, kao sin Trpimira. A ko je zaista bio taj Kreimir?305 Ako se drimo rimske, zvanine istorije, onda Kreimir nije mogao biti hrvatski kralj, jer se i kod Porfirogenita navodi kao knez.306 Ako pogledamo ko je stvarno bio ta linost, dobiemo odgovor koji je isti kao i u sluaju Tomislava i svih njegovih navodnih prethodnika; odgovor se nalazi ak i u hrvatskoj redakciji Letopisa, koji je naveo i hrvatski istoriar Ivan Mui. Tamo pie kako je kralj Slovena Teimir, kasniji naslednik Tomislava (ali ne onog hrvatskog Tomislava) i Budimira, imao dva sina, a od kojih se jedan zvao Kreimir.307 Taj Kreimir nije nasledio oev kraljevski presto, poto je to uinio njegov stariji brat, ve ga je otac poslao u predeo Bosne i Hrvatske,308 da tamo vlada kao ban. Ovaj podatak navodi i sam hrvatski istoriar Ivan vear: (...) na isti nain i Kreimir, koi se je (...) samo vojvoda (ban) Horvatske zvao (...)309

164

Nigde nema ni pomena o nekakvom hrvatskom kralju Kreimiru, ve samo o banu ili knezu Kreimiru. On je bio sin slovenskog kralja, ali nije nasledio oev presto, ve je to uinio njegov stariji brat Prelimir, koga Hrvati uopte ne spominju da ima veze sa njima. Zatim, za naslednika ovog Kreimira, kao ne preterano znane i vane linosti tog doba, uzima se neki Miroslav sledei hrvatski kralj. Miroslav se navodi kao Kreimirov sin, to znai da ga je nasledio na mestu bana jedne oblasti, u okviru Kraljevstva Slovena, i nita vie. Zato nije mogao ni biti hrvatski kralj, niti se tako igde navodi. Mogue je da pak nije bio Kreimirov sin, ve da je bio linost koja se u istom Letopisu navodi kao roak Kreimira, a ne sin. Taj Miroslav je bio knez Podgorja. Vladao je krajem 10. veka, dok se vreme vladavine hrvatskog Miroslava smeta oko sredine 10. veka.310 Pre no to krenemo dalje, podsetimo se da je Budimir, kralj Slovena, bio taj koji je svoju prostranu dravu podelio na banovine, upanije i manje upravne oblasti. Dve najvee oblasti su bile Primorje i Zagorje ili Srbija, koje su se dalje delile na manje oblasti, a meu kojim su bili Raka, Bosna, Panonija, Makedonija, Duklja, Zahumlje, Hrvatska, itd. To su bile upravne jedinice i geografske oblasti, koje nisu bile podeljene na osnovu nekih nacionalnih identiteta, jer pojam nacije u Srednjem veku nije ni postojao. Kralj Prelimir, brat bana ili kneza Kreimira, i njegovi naslednici, vladali su istonim delovima starog Kraljevstva
165

Slovena (Rakom, Dukljom, Zahumljem, itd.), a Kreimir i njegovi sinovi vladali su zapadnim delom. Isto delo navodi da se ban Kreimir pobunio protiv svog brata kralja i svog oca, te se odvojio od njih i samog sebe proglasio za kralja zapadnih oblasti slovenske drave, a meu kojima je bila i oblast Hrvatske. I tako je nastao sadanji mit o hrvatskom kralju Kreimiru. Taj pobunjeni samozvani kralj Kreimir, brat pravog kralja Prelimira, imao je pet sinova: Drislava, Stepana, Svetoslava, Kreimira i Gojislava.311 Svaki od tih sinova Vatikan je proglasio nezavisnim kraljevima Hrvata, nepoznatog porekla ili porekla od nepostojee tzv. dinastije Trpimirovia. A naravno da im je takvo nepoznato poreklo, kada su falsifikatori hteli da prikriju injenicu da svi oni vode poreklo od slovenske dinastije Svevladovia, koja je vladala dugo vremena nad veim delom Balkana. Rimski krivotvori, prosto, samo su Kreimira II nazvali hrvatskim kraljem Mihajlom Kreimirom II (950-970); Drislava su proglasili sledeim hrvatskim kraljem, pod imenom Stjepan Drislav (970-995); Svetoslavu su dali da bude idui hrvatski kralj Svetoslav Suronja (995-1000); Stepana su proglasili za neto kasnijeg hrvatskog kralja Stjepana I (1030-1060); i Gojislava su proslasili za nekog suvladara ili sukralja. Ipak, spomenuto delo hrvatskog istoriara navodi da je (Mihajlo) Kreimir II bio u stvarnosti samo ban Dalmacije i dela Albanije, a ne kralj; Stjepan je bio ban Bosne, a ne kralj; i Gojislav je bio samo ban Panonije.312 Ban Hrvatske,
166

Kreimir, jednostavno, svoje sinove je postavio da vladaju nad odreenim oblastima, i nita vie. Kako je onda neko mogao da ih nazove hrvatskim kraljevima? Ponovo, ponekad sami hrvatski istoriari, koji zastupaju zvaninu vatikansku verziju istorije, kau ono to injenice i govore; na primer, koliko se izistinski zna o hrvatskom kralju Mihajlu Kreimiru II, zapisano je ovako: Historiografija je ponekad (...) Kreimiru II pripisivala djela koja nije izvrio, kao (to je) npr. pripajanje Bosne. O tom kralju, naalost, ne moemo rei gotovo nita, osim da je uspio smiriti situaciju u dravi.313 Iz svih gornjih primera hrvatskih kraljeva olako se uoava nain falsifikovanja od strane vatikanskih biskupa: samo su svakog kralja Slovena koji se navode u istorijskim spisima preimenovali u kraljeve Hrvata, to jest, sinove bana hrvatske oblasti, Kreimira, proglasili su nezavisnim kraljevima Hrvata (kao da su samo Hrvati iveli u njihovim oblastima, i kao da se u to vreme poznavao pojam nacije), i to, kao genetske nastavljae loze Trpimirovia. Odredili su ih za potomke kneza Tr(e)pimira, prikrivajui injenicu da su u stvari bili potomci kralja Krepimira, ne Trepimira, i svih ostalih kraljeva Slovena. Kreimir i njegovi sinovi su tako bili bona grana dinastije slovenskih kraljeva. to se tie preostala dva sina tog Kreimira I, Drislava i Svetoslava, oni su ga nasledili na mestu vojvode Hrvatske i Bosne. Drislav je bio taj koji se prvi proglasio za kralja. Najvei deo bive Kraljevine Slovena tad je pao pod vlast
167

Bugara i Vizantije,314 to je Drislav samo iskoristio u svoj interes slino kao i knez Tomislav pre njega. Drislav je poput Tomislava dobio podrku od strane okupatorske sile tadanjeg vizantijskog cara; dobio je privilegije, poput zvanja, titule i jednu samostalnu oblast da njom upravlja, a sebe je proglasio kraljem Hrvatske i Dalmacije. Iz ovog razloga, hrvatski istoriari Drislava smatraju kraljem, dok mnogi upravo njega smatraju za prvog hrvatskog kralja, a ne Tomislava.315 Kolika je to stvarno nezavisna kraljevina bila, govore dve injenice: prvo, da je Drislav morao da plaa godinji danak vizantijskom caru; i drugo, da je isti vizantijski car podrao mletakog duda da zauzme Dalmaciju, i kasnije, po povratku sa bojita na Istoku, a nakon smrti Drislava, osvojio je sve slovenske zemlje do Dunava, ukljuujui tu i dravu Drislava. A da je zaista tako bilo potvruju nam i vizantijski izvori, pa i sami hrvatski istoriari.316 Drislava je potom na tom mestu kralja, kog je podravao okupator slovenskih zemalja, nasledio brat Svetoslav, a ne sin, kako kae zvanina istorija. Kao i u sluaju Drislava, i drava Svetislava je nestala pred vizantijskim carem Vasilijem, na slian nain kao to e nestajati vazalne srpske kneevine i oblasti na Balkanu po dolasku novog okupatora Turaka. Spomenuti autor navodi istorijske podatke o Drislavu i njegovog kraljevskoj tituli: Toma Arhiakon nas obavetava da je Drislav dobio iz Bizanta (Vizantije) znakove kraljevske vlasti, zajedno sa
168

titulom eparha i patricija, te da se od njegovog vremena ...naslednici nazivaju kraljevima Hrvatske i Dalmacije. I dalje: (...) Hrvatska, nakon Bazilijvih uspjeha protiv Samuila, priznala (je) carevu vlast, te se nala pod istim suverenom kao i Dalmacija.317 Jednostavnije, drava Drislava i Svetislava priznavala je suverenitet Vizantije, pa je posle toga bila osvojena, kao i svi preostali delovi Balkana. Pomenuti Toma Arhiakon takoe je Drislava smatrao prvim hrvatskim kraljem, ne Tomislava. Ono to privlai panju u vezi s njegovim delom Historia Salonitana, inae jedan od glavnih izvora istorije Hrvata, jeste opis Drislava i njegove drave: (Naslednici Drislava) primali su oznake kraljevskog dostojanstva od careva carigradskih (Vizantije) i nazivali su se njihovim eparsima ili patricijima. Odmah ispod pie kako je istona granica Drislavove drave bio grad Delma, i da je istovremeno obuhvatala i Zahumlje; problem je u tome to se ovo Zahumlje nalazilo istono od Delme, tako da je Tomin navod kontradiktoran. Ne samo to, ve se granice te drave, po Tominom opisu, skoro poklapaju s granicama izmiljene Velike Hrvatske, propagirane u 19. i 20. veku od strane Vatikana i njegovih poslunika.318 Nadalje, savremena hrvatska istoriografija navodi nam i nekog Kreimira III (1000-1030) hrvatski kralj koji je
169

nasledio kralja Svetoslava. Meutim, ovaj Kreimir III je stvaran isto koliko i ve opisani Trpimir II; o obojici se ne zna skoro nita. V. Klai u spisku hrvatskih kraljeva zna za Kreimira II, koga smeta izmeu Stjepana Drislava i Svetoslava. Videli smo, (Mihajlo) Kreimir II se navodi i kao prethodnik Drislava, tako da svaki istoriar vue na svoju stranu, toliko da se vie ne moe sa pouzdanjem ni utvrditi ko je kome bio otac, prethodnik ili naslednik. A i kako to uiniti kada da su vatikanski fratri sve falsifkovali, te prikrili podatke o pravom poreklu Kreimira I i njegovih sinova? Zatim, posle fiktivnog kralja Kreimira III (u ije vreme je ionako Vizantija imala vlast na celom Balkanu) i posle Stjepana I, koji je zapravo bio samo ban Bosne, na red nam dolazi hrvatski kralj Petar Kreimir IV (1060-1075).319 Ko je on zaista bio, otkriva nam opet hrvatski istoriar Ivan vear. On je pisao da se Petar Kreimir zvao imenom Mihajlo (setimo se Mihajla Kreimira), i da je bio sin kralja Stepana ili pak sin kralja Dobroslava. Ovo bi delovalo kao da je Kreimir IV zaista bio sin hrvatskog kralja Stjepana I, to kae i vear poput drugih hrvatskih istorika, ipak je injenica da ga isti smatra i moguim sinom Dobroslava. A Dobroslav, koji se zvao i Vojislav, najpoznatiji je u istoriji kao kralj Stefan Vojislav, inae, potomak kralja Prelimira, brata Kreimira I. Taj Vojislav je zaista i imao sina koji se zvao Mihailo, a koga vear poistoveuje s Kreimirom IV:

170

Kreimir Petar (...) bi od svih banovah i upanah za kralja ilirskog izabran (...) Ovog dalmatinski pisci i Skilic zovu Mihailom (...) I na jo jednom mestu on potvruje isto: (...) od ovuda oito sledi, da je Kreimir Petar onaj isti kojega gerki pisci Mihailom zovu.320 Pre toga se navodi da je taj Mihailo bio sin Dobroslava ili Vojislava, i da je imao, izmeu ostalih, sinove Vladimira i Bodina, a kralj Mihailo Vojislavljevi je zaista i imao sina Vladimira i Bodina. Kraljevi Stefan Vojislav i Mihailo su ti koji su zasnovali dinastiju Vojislavljevii, a koja nigde nije zabeleena kao hrvatska dinastija. Kao to je reeno iznad, Vojislavljevii su bili izdanak od kralja Prelimira, a koji su vladali istonim delom Slovenskog kraljevstva, za razliku od brata mu Kreimira i njegovih sinova, koji su vladali na zapadu istog kraljevstva. Iako potiu od razliitih grana tog slovenskog kralja Prelimira, to nije spreilo falsifikatore da ih sve uture stave u jedan niz naslednih vladara hrvatske kraljevske dinastije. Ironija je to se Mihailo ponekad i u zvaninoj istoriji naziva prvim srpskim kraljem (mada ni to nije sasvim tano). Moguno je da su ga rimski biskupi proglasili za hrvatskog kralja, poto je odravao odnose s papom. Mada I. vear, kao i ostali hrvatski istoriari, tvrdi da je taj Mihailo (Petar Kreimir IV) hrvatski kralj i naslednik prethodnih hrvatskih kraljeva, on u nastavku teksta nabraja i druge odlike koje ga povezuju s kraljem Mihailom, sinom
171

Vojislava, kao to je na primer, podatak da su Bugari hteli njegovog sina Bodina da proglase bugarskim carem. ak i vreme vladanja ovog kralja Mihaila, sina Stefana Vojislava (Dobroslava), skoro se u potpunosti poklapa sa vremenom vladanja kralja Petra Kreimira IV, sina Stjepana. Johan Lucije (Ivan Lui), koji se smatra ocem hrvatske istoriografije, i Bodina i Mihaila naziva srpskim kraljem,321 isto kao to i vizantijski izvori Mihaila nazivaju vladarem Srba, ali i Tribala.322 Koliko su zaludni pokuaji Rima da slovenske ili srpske vladare proglase za vladare nezavisne Hrvatske govori i sluaj pomenutog jezuitski obrazovanog hrvatskog istorika Pavla Ritera, koji je tvrdio da su toboe Kraljevi Hrvatske dakako postavljali upane Rake, i da je Stjepan 'knez'... Bosne, bio postavljen od hrvatskog kralja Bodina. I u nastavku od istog autora: tovie, Kuropalat pie i Ivan Lui veli da je Mihovil, kralj Hrvatske, dao sina Bodina kao kralja Bugarima.323 Meutim, kao to smo videli, Bodin, otac mu Mihailo i deda mu Vojislav bili su srpski vladari, iz srpske dinastije Vojislavljevii, i nikako nisu mogli biti vladari nezavisne Hrvatske. A podatak Ritera da Ivan Lui kralja Mihaila i Bodina naziva hrvatskim kraljem uopte nije tana, poto ga on ne naziva tako. Ili iz pera hrvatskih istoriara: Vjerno prenosei Luievu 17. biljeku, uz ime kralja Mihovila (tj. Mihaila) Bodinova oca, sam dopisuje kralj

172

Hrvata. Lui, meutim, Mihovila spominje kao kralja Srbije.324 Dakle, onaj ko se smatra ocem hrvatske istoriografije Bodina, a time i njegovog oca Mihaila (Petra Kreimira IV) nazivao je kraljem Srbije, dok Pavle Riter ispravlja rei Luia, te ne samo da Bodina i Mihaila naziva kraljevima Hrvatske, ve i sve Slovene naziva Hrvatima. Upravo je po njegovom maniru primenjivana ova vatikanska metoda falsifikovanja istorije: da se svaki slovenski i srpski vladar, ili slovensko i srpsko ime, prosto, zameni s hrvatskim. Nije ni udo to se njegovo delo od 32 stranice zove Oivljena Hrvatska ili Croatia rediviva, zato to on i jeste vaskrsao Hrvatsku ex nihilo, to jest, u potpunosti ju je izmislio. Na 11. stranici pomenutog dela pisao je ovako: Inae nisu samo Neretvani... slavenski i hrvatski narod, nego i sami Bosanci i Srbi. Hrvatski istoriar Klai takoe Mihajla naziva kraljem 'Crvene Hrvatske', pozivajui se na Skilicu kao izvor, iako posle sam kae da je Skilica pisao narod Srba, koje zovu i Hrvati, i iako je Skilica oca Mihaila, Stefana Vojislava, nazivao srpskim kraljem, i jo, uprkos tome to on nigde ne navodi postojanje Crvene Hrvatske.325 Oigledno je da je Klai uradio upravo ono to smo ranije i objasnili: samo je Crnu Goru, ondanju Duklju, bez ikakvog jasnog povoda, preimenovao u Crvenu Hrvatsku. A na kraju krajeva, Hrvatska, Srbija, Raka, Dalmacija, Bosna, i druge, bile su samo oblasti u okviru zajednike
173

slovenske drave Kraljevstva Slovena koje je uinio takvim kralj Budimir radi lakeg vladanja svojom velikom dravom, ali koje su se esto izdvajale po neprijateljskom osvajanju dela iste, ili kad je neki od kneeva i upana hteo da se izdvoji, te da sebe uini samostalnim gospodarem, iz pohlepe i elje za vlau. Sami nazivi Hrvati, Raani, Dukljani, itd, nisu mogli da budu posebni etnonimi, a jo manje da budu nacionalne odrednice u to vreme, ve su svi pripadali istom narodu, a koji su stranci najee nazivali zajednikim imenom Sloveni (Sclavi) ili Iliri (isto kao to i danas, Srbi, Hrvati, Makedonci, Crnogorci, Bosanci, i ostali, pripadaju jednom istom narodu, iako nose razliita imena). Ba o tome govori i I. vear, da Lucio iz Zonara (tj. Jovan Zonara) pie: Tretje godine vladanja Mihaila Duke (...) narod serbski, koi i Horvate zovu (...)326 I na drugom mestu isti autor prigovara deobi ilirskog naroda, i naglaava da se svi oni jednim imenom zovu, to samo potvruje da su hrvatski kraljevi ili dalmatinski, dukljanski, raki ili bilo koji drugi, vladari koji potiu od iste dinastije Slovenskog kraljevstva, da se tu ne radi ni o kakvim etnonimima, i da je na Balkanu iveo, kao to i danas ivi, jedan narod, iji delovi nose razliita imena.

Poslednja papina ponuda Hrvatima. Pria o kralju Dmitru Zvonimiru

Mihaila ili Petra Kreimira IV nasledio je kralj Bodin u Duklji, dok je u predelima Dalmacije i Hrvatske, kao to je
174

to esto bivao sluaj, dolo do sukoba oko vlasti i narodnih nemira. Presto je trebalo da zauzme ili sin Mihaila, koji se zvao Stefan (Stjepan) ili njegov sinovac Radoslav. Umean je bio i neki ban Slavi, kako ga navode hrvatski istoriari, kao i ban Zvonimir. Klai pie da su Zvonimira podravali Maari, ali da je Slavi imao podrku naroda. No, kako je i prethodni Mihailo naginjao ka Rimskoj crkvi, tako je i sada rimski papa smatrao da treba da se skroz umea i konano da po ko zna koji put pokua da odvoji Hrvate pod svoje, i da zavadi te izmatine Slovene, s obzirom da su Hrvati bili papi najblii deo Slovena. Zato je izabrao Zvonimira, a koga su podravali njegovi Maari, da dovri zapoeto: Kako je veliki papa Grgur VII htio da mu svi kranski vladari budu posluni i da ga podupiru, tako je elio da mu i novi hrvatski vladar bude posve odan pristaa. I dalje od istog autora u nastavku teksta: (Zvonimir) pristane na zahtjeve i elje papine, pa zato skupi papinski poslanik sve svoje sile da Hrvati i Latini327 izaberu Zvonimira za svoga kralja. Dmitar Zvonimir poklonio se Bojem namesniku na zemlji... Ostao je vjeran svojoj zakletvi, dokle god je ivio njegov zakrilnik Grgur VII. Zvonimir je pomagao papu i s orujem u ruci...328 Re je o dakle o papi Grguru VII, inae onom papi pred kojim je jedan od najmonijih vladara tog doba rimskogermanski car Henrih IV kleao bos i bez carske odede, molei ga tri dana za oprost to mu je prkosio.
175

Ovaj papin miljenik Dmitar Zvonimir (lat. Demetrius Suinimer)329 nije mogao biti legitimni vladar, jer se nigde ne navodi kao pripadnik dinastije slovenskih kraljeva, niti kao potomak Kreimira I. Pretpostavlja se da je bio roak prethodnog vladara Mihaila (Petra Kreimira IV), ali za to nema dokaza, pa je jedino mogao da bude uzurpator vlasti, koga je postavio sam papa. Ili iz pera hrvatskih pisaca: O njegovu (Zvonimirovom) porijeklu ne zna se gotovo nita, pa se nagaalo da je kao potomak Svetoslava (...) vladao slavonskim vojvodstvom.330 Klai je pisao na isti nain: O rodu i porieklu Dmitra Svinimira ne znamo nita.331 Koliko je Zvonimir bio stvarni kralj i nezavisan vladar, vidi se po tome to je papi morao da plaa godinji danak, i to od dvesta dukata u zlatu, a kako nam to potvruju i sami hrvatski istoriari.332 U gore citiranom delu hrvatskog pisca na istoj stranici se nalazi jo jedna potvrda: Zvonimir kao vazal obvezao se na plaanja odreenog danka i na sluenje papi (...)333 I ne samo na sluenje papi, ve je papa Zvonimira hteo da odredi za vou Hrvata u Krstakom ratu s muslimanima (jer je pred kraj 11. veka Vatikan pokrenuo rat za zauzee Jerusalima). Zvonimir je trebalo da predvodi Hrvate, dok bi drugi evropski kraljevi odani papi predvodili druge narode i vojske protiv Jevreja, muslimana i hriana koji mu nisu bili odani. Papa je smatrao da su Hrvati ve dovoljno odani bili i sazreli za takav nehrianski i krvniki poduhvat. No,
176

koliko se on prevario i koliko Hrvati i Srbi nisu bili odani Rimskoj crkvi ni krajem 11. veka, i koliko su samozvanca Zvonimira smatrali svojim vladarom, govori podatak da su Hrvati usmrtili Zvonimira na jednom saboru, kad je pozvao narod u Krstake ratove. Tako je skonao kralj Zvonimir, i tako je propao poslednji pokuaj pape do tada da nevirne Hrvate i izmatine Srbe stavi pod svoju kandu. Hrvati nisu stali na stranu Rimske crkve ni nakon Raskola, a ne bi se nikada ni odvojili od Srba da zapadni delovi negdanjeg Kraljevstva Slovena, tj. dananje Hrvatske i Bosne, nisu u 12. veku potpali pod vlast Maarske najodanije katolike keri i nove papine apostolske vojske. O smrti Zvonimira pisao je i hrvatski istoriar dr Ferdo ii. Na osnovu navoda iz Letopisa, dela Ivana Luia, ali i ugarsko-poljske hronike, ii izvodi jasan zakljuak: Zvonimir se htio odazvati ovoj elji carevoj i papinoj (misli se na Krstaki rat). U tu je svrhu sazvao sabor na Kosovu polju kod Knina u aprilu 1089.334 Radi te vojne (rata) porodilo se veliko nezadovoljstvo u narodu hrvatskomu (...) Na saboru bi kralj Zvonimir ubijen (...) Kao osvetnik za kraljevu smrt, ulazi u Hrvatsku oruanom rukom... ugarski kralj Ladislav I. Kletva kralja Zvonimira je izmiljotina.335 Ima i hrvatskih istoriara koji smatraju da je cela pria o ubistvu Zvonimira izmiljotina, ali taj stav potie iz onih
177

krugova kojima je u interesu da se prikrije istina o prolosti Hrvata i popularizuje mit o njihovoj navodnoj neprekinutoj vezi sa Rimskom crkvom jo od 7. veka. Na primer, jedan od zastupnika takvog vatikanskog stava kae kako je kralj Zvonimir umro prirodnom smru, navodei kao dokaz tzv. Darovnicu kralja Stjepana II. Paradoksalno, isti autor je u nastavku napisao da je ta darovnica falsifikat,336 s tim da je podatak o Zvonimiru istinit. Hrvatski istorici kao dokaz navode i Baansku plou, meutim, u njoj se ne spominje smrt Zvonimira. U istu svrhu se kae da istoriari 19. veka poinju da odbacuju tu legendu, iako je upravo u to doba 19. veka rimska istorijska kola u Hrvata poela da deluje u svojoj najveoj snazi, kada je inae nastao i mit o kralju Tomislavu. Sledei navod zastupnika slubene istorije nam daje jasan odgovor na pitanje zato su mnogi savremeni istoriari prihvatili tu tezu o prirodnoj smrti Zvonimira: Zanimljivo je napomenuti da je Vladimir Koak iznio tezu da je Zvonimir umro od poslijedica ranjavanja na saboru, te da iz tog razloga suvremeni izvori ne spominju nasilnu prirodu kraljeve smrti.337 U vezi sa smru Zvonimira, ona uvena Zvonimirova kletva upuena Hrvatima zaista jeste bila kasniji legendarni dodatak, kako se uglavnom i smatra. Ono to se pak ovde previa jeste da je proklinjanje Hrvata dolo, opet, od istih gospodara i branilaca njihovog odanog kralja Zvonimira od rimskih biskupa i pape. Jedino su oni mogli da izreknu

178

sledee rei, kao vid anateme na Hrvate, i da ih stave u usta Zvonimiru: I to uve Bogom prokleti i nevirni Hrvati (...) Tada uvi toj nevirnici, ne dae ni listove dotiti i skoie (...) Nevirni Hrvati poee govoriti kao psi ali vuci (...) (Zvonimir) prokle nevirne Hrvate (...) nigda neimali gospodina od svoga jazika, nego vazda tuju jaziku podloni bili (...)338 Iz ovoga se jasno vidi bes Vatikana na Hrvate, nazvavi ih nevernim Hrvatima, isto kao to je Srbe uvek nazivao izmatinim ili jeretikim Srbima. Ovaj poslednji citat jasno se odnosi na pad Hrvata pod ugarsku (papinu) vlast, i elju Vatikana da Hrvati vie nikada ne budu deo Slovena i njihove drave, ve da budu pod njegovom vlau, i vrsta mosta za pokoravanje ostataka nevernih naroda. Kada su Hrvati jednom pali pod vlast Maara, a time i pod uticaj Rima, Hrvati su odjednom od nevernika i prokletnika postali predstraa hrianstva, kako ih je to nazvao papa Lav X i kako su nazivani u 19. i 20. veku. U ovoj papskoj Zvonimirovoj kletvi Hrvati se ak nazivaju i vukovima, lajuim psima i kritavcima, dok se papa naziva sveti otac i cesar rimski. Najinteresantnije od svega jeste to se neverni, izdajniki i od pape otueni Hrvati porede s Jevrejima. Svi Jevreji se optuuju da su kao narod toboe raspeli Isusa Hrista, i da su na njega vikali kao Hrvati na svog svetog kralja Zvonimira.

179

to se tie vremena vladanja Dmitra Zvonimira i njega samog, hrvatski istoriari, pod uticajem brojnih vatikanskih falsifikata, veliali su ga i dan-danas veliaju kao najveeg hrvatskog kralja, na isti nain kao to se velia i hrvatski kralj Tomislav izdajica svog naroda i drave. Meutim, istina je da su obojica bili odani papini vojnici, najobinije sluge Rimske crkve, i protivnici sopstvenog naroda isto kao i sadanji srpski i hrvatski politiari. Mada se Zvonimir na sve strane velia i hvali od strane zastupnika zvanine istorije, V. Klai je pak opet nesvesno priznao injenino stanje stvari u vezi sa tim samozvanim kraljem: (...) Svinimir ne bijae velika duha. On poleti dodue asak veoma visoko, ali cilj mu bijae vazda jasan, samo jedan. Kad je svoju svrhu postigao, te hrvatskim kraljem postao, nestade u njemu one enerije (...) Klai nam jasno kae da je jedini cilj kralja Zvonimira bio elja za vlasti, krunom i bogatstvom. I u nastavku: Vladavina Dimitra Svinimira ne odlikuje se nikojimi znatnijim djeli.339 Uprkos ovom navodu, i Klai i drugi hrvatski istoriari smatraju Zvonimira velikim i slavnim kraljem. I kao to su rimski falsifikatori jezuitski vernom papisti, knezu Hrvata Tomislavu, pripisali slavu, ime i znamenje zaboravljenog pravog slovenskog kralja Tomislava, koji je vladao dva veka ranije, tako je isto uinjeno i sa hrvatskim kraljem Zvonimirom. Nedostatak bilo kakvih podataka o njemu i njegovom poreklu, kao i Klaieva karakterizacija
180

da se nije isticao nikojim znatnijim djeli, Vatikan je hteo da dopuni slavom pravog slovenskog vladara Zvonimira, a koji je iveo itava tri i po veka ranije! Ovaj kralj Zvonimir bio je kralj Slovena i otac pominjanog kralja Budimira, koji se navodi i u hrvatskoj redakciji Letopisa, i s ime se slau svi hrvatski istoriari.340 Vatikan je dakle namerno eleo da pomea istorijski opis linosti kralja Zvonimira s kraljem Zvonimirom iz 11. veka (koga inae V. Klai i Raki zovu Svinimir), iskoristivi zaborav nauke o ovom prvom, i stav savremenih istoriara da je popis svih ovih tzv. gotskoslovenskih kraljeva legendaran i navodno izmiljen.

Pad zapadnog dela Balkana pod ugarsku i papinu vlast. Falsifikovana Pacta Conventa
Nakon to su uklonili papinog pijuna i uzurpatora vlasti Zvonimira, Srbi i Hrvati su za vladara opet izabrali jednog od pripadnika legitimne slovenske dinastije. To je Stefan ili Stjepan, koji je bio sinovac Mihaila (Petra Kreimira IV), a koji je u hrvatskoj historiografiji nazvan kralj Stjepan II. Ivan vear navodi mogunost da je Stjepanu da doe na vlast pomogao spominjani Bodin car Srba i Bugara, sin Mihaila (Petra Kreimira IV), legitimni naslednik prestola i Stjepanov ili Stefanov brat po stricu. vear kae da je kralj Bodin ratovao upravo protiv uzurpatora vlasti Zvonimira, a to samo potvruje koliko je isti bio na strani pape i otuen od sopstvenog naroda.341
181

Tako su Stefana, sinovca kralja Mihaila Vojislavljevia, vatikanski falsifikatori proglasili za pretposlednjeg kralja Hrvatske, koji inae nije ni vladao ni jednu jedinu godinu. Papistima je samo bilo vano da to vei broj ljudi nekako naguraju i predstave kao hrvatske kraljeve i lanove tzv. dinastija Trpimirovia, Domagojevia, Svetoslavia, onda, Kreimirovia i drugih dinastija nezavisne Hrvatske. A kao poslednji hrvatski kralj navodi se Slavi, koga razliito nazivaju i o kome se ne zna gotovo nita, a kako to kae Klai, i kako je bio sluaj sa skoro svim opisivanim vladarima. Malopre spomenuti izvor nam jedini daje neto konkretniji odgovor: Slavi je bio ban u doba Zvonimira, a pretpostavlja se da je bio brat ili roak Stjepana. U svakom sluaju, ni Slavi, ko god da je bio, nije vladao dugo, jer su tada doli Maari, da u ime rimskog pape i na njegov poziv osvete smrt Zvonimira, da kazne neverne Hrvate, jeretike i ostale izmatike Slovene, i da zauzmu deo nekadanjeg Slovenskog kraljevstva, rasparanog na mnoge oblasti. To se dogodilo krajem 11. i poetkom 12. veka. Naime, rimski je papa uvideo da je davanjem privilegija, kruna, titula i povlastica slovenskim vladarima postizao slabe ili skoro nikakve rezultate; da podmiivanjem i nametanjem svojih slugu i biskupa po Balkanu takoe nije nita postigao; i da milom, prevarama i intrigama nije mogao ubediti Slovene da mu se poklone i prime sveto krtenje. Zato je i odluio da deo Slovena konano pokori silom, i da svoju vlast, mo i kredo iri ognjem i maem (kao i uvek), poslavi na zapad
182

Kraljevstva Slovena kaznenu ekspediciju u vidu odanih i novokrtenih Maara. Tako se desilo da Hrvati po prvi put u istoriji postanu odvojeni od svoje srpske brae i da padnu pod vrstu vlast tuina i jak uticaj Rima, a koji se naziva i Vavilon. Kao to su tada zapadne zemlje pale pod ugarsku vlast, tako su i istone zemlje pale pod vlast Osmanlija, nekoliko vekova kasnije. I kao to su Turci uzimali danak u krvi od Srba, te od srpske dece stvarali janjiare i srbomrsce, tako je Rim preko Maarske i kasnije Austrije od Hrvata hteo da stvori odane papiste i mrzitelje Srba, tj. sopstvenog naroda. No, Vatikan ni tu nije stao. Nakon to je osvojio zapad slovenskih zemalja, kaznivi nevernike Hrvate, odmah je potom hteo da prikrije da su Maari silom oteli zemlju, i da su hteli da unite Hrvate; nakon osvajanja je hteo da Hrvate prikae u stvari kao saveznike, i sluge, podanike Rima, koji su samo uinili ono to su navodno oduvek eleli da se pridrue papi. Zato je i izmiljeno da Maari na elu sa sve papom navodno uopte nisu osvojili Hrvatsku i Dalmaciju, ve da su oni tobo uli u savez sa Hrvatima na isti nain kao to su od nevernika, tuinaca i divljih kerova tek tako i iznenada postali predstraa hrianstva, kada su ih pokorili papini Maari. U tu svrhu je napravljen jo jedan falsifikovan dokument znan kao Pacta Conventa. Da to zaista jeste falsifikat potvrdili su i neki od samih hrvatskih istoriara, poput Nade Klai, Milana uflaja, Ferda iia, L. Margetia, itd. Postoje i podaci iz tog tobonjeg ugovora
183

izmeu Maara i Hrvata koji nisu istorijski tani, poput tvrdnje da je maarski kralj Koloman bio sin Ladislava, to nije tano, i to se sigurno ne bi omaklo u jednom takvom zvaninom i vanom ugovoru izmeu maarskog kralja i Hrvata. U vezi sa ovim, hrvatski istoriar Antoljak je kazao kako je uflaj pisao i o dvjema rapskim ispravama, onoj iz 1071. od kralja Petra Kreimira IV, i iz 1111. od kralja Kolomana (P. Conventa), tvrdei za obje da su falsifikati (...) ii je (to) prihvatio.342 I ne samo ii, ve je isto i hrvatski istoriar Nada Klai, navodei istovetno miljenje slovenakog istorika Ljudmila Hauptmana, pokazala da je taj dokument falsifikovan.343 Uostalom, kao i u sluaju svih drugih dokumenata koji govore o poreklu i istoriji Hrvata, i ovaj ugovor, naravno, nije sauvan u originalu, ve predstavlja prepis iz 14. veka, sluajno pronaen u opet prepisu dela Tome Arhiakona, Historia Salonitana. Veliki problem za vatikansku verziju istorije Hrvata i drugih naroda predstavlja upravo injenica to nigde nema originalnih izvora, ve iskljuivo latinskih prepisa i kopija kopija, od kojih su velika veina dokazani falsifikati, i kojih ima mnogo vie nego to smo naveli, i to samo u pogledu istorije Hrvata. I konano, sami Maari su uvek poricali postojanje takvog dokumenta, zato to njega prosto nema u maarskim arhivama.

184

J.P.Kirsch,DonationofConstantine,inCatholicEncyclopedia,Robert AppletonCompany,NewYork,1909 2 RalfVudrou,Vavilonskamisterijskareligija,Metafizika,Beograd,2012,28 31.str. 3 A.Manhattan,TheVaticanBillions,ChickPublications,Ontario,1983,p.10 4 Ibid,p.11 5 Ibid,pp.1617 6 J.P.Kirsch,BenedictLevita,inCatholicEncyclopedia,RobertAppleton Company,NewYork,1909 7 PeterdeRosa,VicarsofChrist:TheDarksSideofthePapacy,Poolbeg Press,Dublin,1988,p.59 8 Ibid. 9 Ibid,p.60.:W.Webster,TheChurchofRomeattheBarof History,TheBannerofTruthTrust,Carlisle,PA,1995,pp.6263 10 JohnW.Draper,HistoryoftheConflictbetweenReligionandScience,D. Appleton&Co.,NewYork,1881,p.273 11 ActaApostolicaeSedis,vol.LX(1968),n.6,pp.317319 12 PeterdeRosa,VicarsofChrist:TheDarksSideofthePapacy,Poolbeg Press,Dublin,1988,p.60 13 ThomasAquinas,SummaTheologica,transl.byTheFathersoftheEnglish DominicanProvince,ChristianClassics,GrandRapidsMI,1981,p.1631 14 J.P.Kirsch,LiberPontificalis,inTheCatholicEncyclopedia,Vol.IX,Robert AppletonCompany,NewYork,1910 15 Ibid. 16 J.P.Kirsch,PopeSt.Symachus(498514),inTheCatholicEncyclopedia, Vol.XIV,RobertAppletonCompany,NewYork,1912 17 JohnHooper,PopeCallsforaNewWorldOrder,TheGuardian,Guardian NewsandMedia,London,January2nd,2004 18 VictorMarsden,ed.,ProtocolsoftheLearnedEldersofZion,,RiverCrest Publishing,AustinTX,1934 19 L.H.Lehmann,BehindtheDictators:AFactualAnalysisoftheRelationship ofNaziFascismandRomanCatholicism,AgoraPublications,BaltimoreMD, 1946,pp.1214 20 FilipGrejvs,IstinaoProtokolimaknjievnifalsifikat,TheTimes,Njujork, 1618.avgust1921.Videtii:DrAlbertoRivera,Vatikanskeubice:Ispovest bivegjezuite,Metafizika,Beograd,2009,7374.str.

185

C.J.Ferguson,FromFraudtoHolocaust:TheProtocolsoftheEldersof Zion,inS.MatulichandD.Currie,eds.,HandbookofFrauds,Scams,and Swindles:FailuresofEthicsinLeadership,TaylorandFrancis,NewYork, 2008,pp.144145 22 DrAlbertoRivera,Vatikanskeubice:Ispovestbivegjezuite,Metafizika, Beograd,2008,85.str. 23 OttoStrasser,HitlerandI,transl.byG.DavidandE.Mosbacher,Jonathan Cape,London,1982,p.69 24 L.H.Lehmann,BehindtheDictators:AFactualAnalysisoftheRelationship ofNaziFascismandRomanCatholicism,AgoraPublications,BaltimoreMD, 1946,pp.2031 25 AlfredMichiels,HistoireSecreteduGouvernementAutrichien,E.Dentu, Paris,1859 26 ConstantinePorphyrogenitus,StoryoftheprovinceofDalmatia,De AdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression,Washington D.C.,1985,p.147 27 Ibid,pp.146147 28 L.M.Kosti,Osrpskomimenu,Srpskanarodnaodbrana,Melburn,1996, 11.str. 29 TomislavMareti,Slaveniudavnini,MaticaHrvatska,Zagreb,1889,72. str. 30 JohannesLucius,NotaeadhistoriamPresbyteriDiocleatis,DeRegno DalmatiaeetCroatiaeLibriSex,J.Blaeu,Amsterdam,1668 31 S.E.Apostolides,GreekLexiconoftheRomanandByzantinePeriods, GeordOlms,Hildesheim,1992,pp.2526 32 Reservusakinemoraimatiznaenjerob,vemoeznaitiiuvar, odglagolaservare,toznaiuvati,voditibrigu. 33 IvanMui,Hrvatskapovijestdevetogastoljea,NakladaBokovi,Split, 2007,250.str. 34 NazivDAIjeskraenicazaPorfirogenitovodelo. 35 Ibid,251.str. 36 TomislavMareti,Slaveniudavnini,MaticaHrvatska,Zagreb,1889,69. str. 37 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.84 38 P.Skok,Etimologijskirjenikhrvatskogailisrpskogajezika,Jugoslavenska akademijaznanostiiumjetnosti,Zagreb,1971,152.str.

21

186

HenryHoyleHoworth,TheSpreadoftheSlaves,JournaloftheRoyal AnthropologicalInstituteofGreatBritainandIreland,Vol.IX,PartIII,RAI, London,1882,p.181 40 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,40.str. 41 AnnalisRegniFrancorumOrientalis,abEinhardo,Ruodolfo,Meginhardo Fuldensibus,DCCCXXII,ImpensisBibliopoliHahniani,Hannoverae,1891 42 Nikoupani,Znaenjenekihstarihgeografskihietnikihimenana Balkanskompoluostrvu,Etnolog5/6,EtnografskimuzejLjubljana,1933, 102103.str. 43 VjekoslavKlai,CrvenaHrvatskaiCrvenaRusija,Hrvatskokolo,KnjigaVIII, MaticaHrvatska,1927,120.str. 44 IvanMui,BijeliHrvatiubanskojHrvatskojiupanijskaHrvatska, Starohrvatskaprosvjeta,Vol.III,No.37,Muzejhrvatskiharheolokih spomenika,Split,2010,269.str. 45 S.M.tedimlija,CrvenaHrvatska,Laus,Split,1991,21.str. 46 Ibid,48.str. 47 P.Skok,Etimologijskirjenikhrvatskogailisrpskogajezika,Jugoslavenska akademijaznanostiiumjetnosti,Zagreb,1971,276.str. 48 Postojiveibrojprevodaiprepisa,kojisemeusobomdostarazlikuju. 49 VjekoslavKlai,CrvenaHrvatskaiCrvenaRusija,Hrvatskokolo,KnjigaVIII, MaticaHrvatska,1927,117.str. 50 V.RajieviPsunjski,Hrvatiusvetluistorijskeistine,Beograd,1944,11.str. 51 A.Starevi,PasminaslavenoserbskapoHervatskoj,Zagreb,1876,29.str. 52 Ferdoii,LetopisPopaDukljanina,SKA,Zagreb,1928. 53 VjekoslavKlai,CrvenaHrvatskaiCrvenaRusija,Hrvatskokolo,KnjigaVIII, MaticaHrvatska,1927,112.str. 54 ConstantinePorphyrogenitus,DeAdministrandoImperio,transl.byR.J. Jenkins,SecondImpression,WashingtonD.C.,1985,pp.161165 55 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,119.str. 56 AnnalisRegniFrancorumOrientalis,abEinhardo,Ruodolfo,Meginhardo Fuldensibus,DCCCXXII,ImpensisBibliopoliHahniani,Hannoverae,1891 57 PraviizvorninazivtogdelajeKraljevstvoSlovena(RegnumSlavorum).

39

187

NadaKlai,RaspraveizstarehrvatskepovijestidrDominikMandi, Historijskizbornik,god.XXIXXII,PovijesnodrutvoHrvatske,Zagreb,1968 1969,607.str. 59 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.149 60 Matej16:18seestonavodikaodokazdajePetarnavodnipreteapapai poglavarCrkve,meutim,tibiblijskistihoviseneodnosenaPetra,vena IsusaHrista.Zavieinformacijavideti:RalfVudrou,Vavilonskamisterijska religija,Metafizika,Beograd,2012,3942.str. 61 LazoM.Kosti,Srbiuoimastranaca,IIknjiga,Cirih,1972,137.str. 62 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.149 63 DrPredragKomatina,Ohronologijihrvatskihvladarau31.glavispisaDe AdministrandoImperio,Radovi42,ZavodzahrvatskupovijestFilozofskog fakultetasveuilitauZagrebu,Zagreb,2010,88.str. 64 N.Klai,PovijestHrvatauRanomsrednjemvijeku,kolskaknjiga,Zagreb, 1975,37.str. 65 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,pp.6667 66 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.151 67 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,pp.6970 68 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.151 69 V.RajieviPsunjski,Hrvatiusvetluistorijskeistine,Beograd,1944,14.str. 70 TomislavMareti,Slaveniudavnini,MaticaHrvatska,Zagreb,1889,74. str. 71 V.Koak,DolazakHrvata,Historijskizbornik,XL(1),Savezpovijesnih drutavaHrvatske,Zagreb,1987,357.str. 72 IvanMui,Hrvatskapovijestdevetogastoljea,NakladaBokovi,Split, 2007,211.str.

58

188

ConstantinePorphyrogenitus,OfDalmatiaandoftheadjacentnationsin it,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,pp126127 74 N.Klai,PovijestHrvatauRanomsrednjemvijeku,kolskaknjiga,Zagreb, 1975,200.str. 75 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.151 76 Ibid,p.149 77 Ibid,p.65 78 MaarisudoliuPanonijutekkrajem9.veka,aliPorfirogenitpiegdesu Hrvatiiveliuodnosunamestogdeunjegovovreme(10.vek)iveMaari. 79 Ibid,p.147 80 Azapravo,preciHrvataijesuiveliuPoljskoj,tenisunimoglidabudu susediFranakogcarstva. 81 Ibid,p.153 82 Ibid,p.151 83 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.69 84 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.151 85 StavdasuSrbidobiliimepolatinskojreizarobovejersubilirobovi romejskogcaranemoebititaanniizrazlogatoidrugiSloveni,paisvi druginarodipreSrba,nisudobilitakvoimeiakosuistobiliroboviVizantije. Zavieinformacijevideti:S.Tomovi,JevrejskoporekloSrba,Metafizika, Beograd,2012,733,192194.str. 86 Nemci(lat.Nemeti)susvojeimepodobiliposvomdeifikovanompretkui vrhovnomboanstvuNemetu. 87 ConstantinePorphyrogenitus,OftheSerbsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.155 88 Ibid,p.143 89 LujoMargeti,DolazakHrvata,Knjievnikrug,Split,2001,101.str. 90 ReljaNovakovi,OdaklesuSrbidolinaBalkanskopoluostrvo,Narodna knjiga,Beograd,1977,61.str. 91 NevenBudak,EtnogenezaHrvata,Maticahrvatska,Zagreb,1995,17.str.

73

189

M.Lalkov,KhanKubrat,RulersofBulgaria,Kibea,Sofia,1995 IvanMui.Hrvatskapovijestdevetogastoljea,NakladaBokovi,Split, 2007,289.str. 94 LujoMargeti,DolazakHrvata,Knjievnikrug,Split,2001,17.str. 95 NevenBudak,EtnogenezaHrvata,Maticahrvatska,Zagreb,1995,93.str. 96 VjekoslavKlai,PovijestHrvata:odnajstarijihvremenadosvretkaXIX stoljea,KnjigaI,Nakladnizavod,Zagreb,1985,62.str. 97 Ferdoii,PovijestHrvata:Pregledpovijestihrvatskognaroda6001526, Prvidio,MaticaHrvatska,Zagreb,1962,85.str. 98 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,3132.str. 99 Ibid,121122.str. 100 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.149 101 LujoMargeti,DolazakHrvata,Knjievnikrug,Split,2001,1617.str. 102 L.M.Kosti,Osrpskomimenu,Srpskanarodnaodbrana,Melburn,1996, 1011.str. 103 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.47 104 IstokaotojedrugideoSlovenaodtadanazivanBugari,poturskom plemenuBugari,kojeseasimilovaloubrojnijeSlovene. 105 Bugarisubilimalobrojannarodturskogporekla,kojesuasimilovali Sloveni,tejeodnjihkasnijeostalosamoime. 106 O.Karatay,EasternReferencestotheWhiteCroats,JournalofEurasian Studies,Vol.IV,Issue1,GaborBalintdeSzentkatolnaSociety,January March2009,p.20 107 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,3940.str. 108 SkraenicazanaslovPorfirogenitovogdelaDeAdministrandoImperio. 109 LujoMargeti,DolazakHrvata,Knjievnikrug,Split,2001,11.str. 110 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.149 111 LujoMargeti,DolazakHrvata,Knjievnikrug,Split,2001,16.str.
93

92

190

Ibid. NadaKlai,Oproblemimastaredomovine,dolaskaipokrtavanja dalmatinskihHrvata,Zgodovinskiasopis,br.38,Zvezazgodovinskih drutevSlovenije,Ljudbljana,1984,253,257.str. 114 IvanMui.Hrvatskapovijestdevetogastoljea,NakladaBokovi,Split, 2007,7387.str. 115 Nikoupani,BelaSrbija,Narodnastarina,Vol.2,No.2,JosipMataevi, Zagreb,1922,108.str. 116 MladenAni,Zamiljanjetradicije:Vrijemeiokolnostipostanka30. glavedjelaDeAdministrandoImperio,Vol.42,Zavodzahrvatskupovijest FilozofskogfakultetasveuilitauZagrebu,Zagreb,2010,142143.str. 117 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.32 118 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.149 119 Ibid,p.119 120 Ibid,p.123 121 SamnazivSkitiseprvobitnoodnosionaizraelskaplemenakojasu izbeglaizAsirskogropstvaidoselilasenapodrujedananjeUkrajine. 122 PretpostavkudajePorfirogenitgrekompoistovetioSlovenesAvarima ilidajetouradiozatotosuSloveniiAvariiveliuistojoblasti,netrebani komentarisati.Natakavnainsemoepoistovetitiibilokojidruginarod,i natajnainmoeseopravdavatibilokojefalsifikovanodelo. 123 Ibid,p.123 124 BogoGrafenauer,PrilogkriticiizvjetajaKonstantinaPorfirogenetao doseljenjuHrvata,Historijskizbornik,god.V,Broj12,Povijesnodrutvo Hrvatske,Zagreb,1952,19.str. 125 VizantijskiizvorizaistorijunarodaJugoslavije,TomI,SANU,Beograd, 1955,4.str. 126 FisonjeimejedneodetirirekeEdenskogvrtaopisanoguSvetomPismu. AntikipiscisubiblijskiFisoniznekograzlogapoistoveivalisrekomDunav. 127 Ibid,9.str. 128 ConstantinePorphyrogenitus,OfDalmatiaandoftheadjacentnations, DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,p.135
113

112

191

Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.77 130 Ibid,pp.7778 131 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.141 132 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.122 133 Ibid,pp.123124 134 B.W.Scholz,B.Rogers,CarolingianChronicles:RoyalFrankishAnnalsand Nithard'sHistories,UniversityofMichiganPress,AnnArbor,MI,2006,p.14 134 TimothyReuter,TheAnnalsofFulda,Vol.II,ManchesterUniversity Press,Manchester,1992,pp.9394 135 O.Karatay,InSearchoftheLostTribe:TheOriginsandMakingofthe CroatianNation,KaramPublication,Corum,2003 136 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.149 137 VjekoslavKlai,HrvatiiHrvatska,MaticaHrvatska,Zagreb,1930,26.str. 138 LujoMargeti,DolazakHrvata,Knjievnikrug,Split,2001,87.str. 139 FranjoRaki,HrvatskaprijeXIIvieka,JAZU,Zagreb,1881,4546.str. 140 N.Klai,PovijestHrvatauRanomsrednjemvijeku,kolskaknjiga,Zagreb, 1975,37.str. 141 ConstantinePorphyrogenitus,OfDalmatiaandoftheadjacentnationsin it,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.125 142 Ibid,p.153 143 StratezisubiliupravnicitemauVizantiji. 144 Ibid,pp.159160 145 IstorijajedinoznazapetoricusinovabugarskogkanaKubrata,akojisuu Porfirogenitovomspisuproglaenizanepoznatehrvatskevoe. 146 Ibid,p.168 147 Ibid,p.169 148 LujoMargeti,DolazakHrvata,Knjievnikrug,Split,2001,61.str. 149 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.151

129

192

Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.175 151 VizantijskiizvorizaistorijunarodaJugoslavije,TomI,SANU,Beograd, 1955,9.str. 152 MilkoKos,ConversioBagoariorumetCarantorum,Znanstvenodrutvo, Ljubljana,1934,74.str. 153 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.149 154 MilkoKos,ConversioBagoariorumetCarantorum,Znanstvenodrutvo, Ljubljana,1934,74.str. 155 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.149 156 NevenBudak,PokrtavanjeHrvatainekiproblemicrkveneorganizacije, StarohrvatskaspomenikabatinaRaanjeprvoghrvatskogkulturnog pejzaa:Zbornikradovaznanstvenogskupa68.listopad1992,Muzejsko galerijskicentarMaticaHrvatska,Zagreb,1996,130.str. 157 BogoGrafenauer,PrilogkriticiizvjetajaKonstantinaPorfirogenetao doseljenjuHrvata,Historijskizbornik,god.V,Broj12,Povijesnodrutvo Hrvatske,Zagreb,1952,25.str. 158 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.51 159 MilkoKos,ConversioBagoariorumetCarantorum,Znanstvenodrutvo, Ljubljana,1934,7475.str. 160 T.Notari,ConversioBagoariorumetCarantorumDocumentoftheEarly MedievalShowTrial,SectioJuridicaetPolitica,TomusXXVII,Universitatis Miskolciensis,Miskolc,2007,p.96 161 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,pp.149150 162 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.71 163 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.151

150

193

Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.72 165 Ibid,p.73 166 JevaneljepoMarku2:3 167 MilkoKos,ConversioBagoariorumetCarantorum,Znanstvenodrutvo, Ljubljana,1934,77.str. 168 ConstantinePorphyrogenitus,OftheSerbsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,pp.155 169 Skraenood:DeConversioneBagoariorumetCarantorum. 170 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.165 171 MilkoKos,ConversioBagoariorumetCarantorum,Znanstvenodrutvo, Ljubljana,1934,77.str. 172 ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.149 173 Ibid,p.166 174 MilkoKos,ConversioBagoariorumetCarantorum,Znanstvenodrutvo, Ljubljana,1934,77.str. 175 ConstantinePorphyrogenitus,OftheSerbsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.155 176 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,pp.167168 177 Ibid,p.118 178 Ibid,p.201 179 Ibid,p.124 180 Ibid,p.54 181 Nikephoros,CorpusFontiumHistoriaeByzantinae,ed.CyrilMango, DumbartonOaksResearchLibraryandCollection,Washington,1990 182 RashidalDin,inV.G.Tiesenhausen,Collectionofmaterialsrelatedtothe historyoftheGoldenHorde,Vol.II,Moscow,1941,p.36 183 ConstantinePorphyrogenitus,OfthenationofPechenegs,De AdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression,Washington D.C.,1985,p.169

164

194

Iordanis,DeOrigineActibusqueGetarum,XXIII,116,ed.G.DaRivalto,J. C.B.Mohr,Tubingen,1882 185 HenryHoyleHoworth,TheSpreadoftheSlaves,JournaloftheRoyal AnthropologicalInstituteofGreatBritainandIreland,Vol.VII,RAI,London, 1882,p.331(UIVdeluistogdelaautorpiedasubugarskiKubrati(eng. Khrobati;PorfirogenitpieChrobati)tikojisunaseliliprostordananje Hrvatske,aneHrvati,paondadodajedasusaBugarimabiliizmeanii Sloveni.) 186 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,37.str. 187 IrskivizantologDonBjurijeimePorgepoistoveivaosaimenomOrgana, prethodnikanaprestoluiroakakanaKubrata,usvakomsluaju,istouvezi sabugarskimKubratima. 188 AnnalisRegniFrancorumOrientalis,abEinhardo,Ruodolfo,Meginhardo Fuldensibus,DCCCXVIIII,ImpensisBibliopoliHahniani,Hannoverae,1891 189 ConstantinePorphyrogenitus,OftheSerbsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.145 190 Ibid,p.143 191 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.130 192 BrojsedamubiblijskomtekstustojikaosimbolStvaranjaisavrenstva. 193 Ibid,p.126 194 ConstantinePorphyrogenitus,StoryoftheprovinceofDalmatia,De AdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression,Washington D.C.,1985,p.145 195 AnnalisRegniFrancorumOrientalis,abEinhardo,Ruodolfo,Meginhardo Fuldensibus,DCCCXXI,ImpensisBibliopoliHahniani,Hannoverae,1891 196 Ferdoii,PovijestHrvata:Pregledpovijestihrvatskognaroda6001526, Prvidio,MaticaHrvatska,Zagreb,1962,9798.str. 197 Madadrugideohrvatskihistoriaratvrdidajeiveou7.veku. 198 ThomaeArchidiaconi,HistoriaSalonitana,XIXIII,13,prev.O.Peri, Knjievnikrug,Split,2003. 199 Ferdoii,PovijestHrvata:Pregledpovijestihrvatskognaroda6001526, Prvidio,MaticaHrvatska,Zagreb,1962,113.str.

184

195

PretpostavkadajePorinimevojskovoeknezaLjudevitapredstavlja pokuajdaseopravdajuPorfirogenitovetvrdnje,meutim,neloginojeda sespominjenikompoznativojskovoa,adasenespomeneglavnalinost dogaaja,atojeLjudevit. 201 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,144.str. 202 MislisenavizantijskogcaraVasilijaPrvog. 203 N.Budak,PrvastojleaHrvatske,Hrvatskasveuilinanaklada,Zagreb, 1994,17.str. 204 SedesklaviliSedeslavjeistotoilatinskoSedesclauus,aodSedeslavje nastaloiZdeslav. 205 IvanMui.Hrvatskapovijestdevetogastoljea,NakladaBokovi,Split, 2007,193.str. 206 VjekoslavKlai,PovijestHrvata:odnajstarijihvremenadosvretkaXIX stoljea,KnjigaI,Nakladnizavod,Zagreb,1985,85.str. 207 ZavremeKoceljavladaojeiknezDomagoj,preZdeslava.ivkovinavodi podatakdajeDomagoj,kaovoaHrvata,tajkojijeusmrtiouratukneza Kocelja,alitonemenjasutinu,jernamsamiikaedajeknezDomagoj umrozavrijemetogaustanka,tj.ratasaFrancima.UPorfirogenitovomse delunespominjeimevoeHrvatazavremerata,vesesamospominje Porin,tj.Bran(imir).NjegovprethodnikknezZdeslavsenespominjeizgore opisanihrazloga,pajefalsifikatorimajomanjeodgovaralodaspomenu prethodnikaZdeslavaDomagoja,jerbisetimeprevievremenskiudaljili odljubimcaRimskecrkveBran(imir)a,ijesuvremevladavineinavodno pokrtavanjehtelidanaglase.VieoovomDomagojuukasnijempoglavlju. 208 UovompapinompismuzaZdeslavanepiedajeknezHrvata,vedaje knezSlovena(comesSclavorum),alijeV.Klai,poputbrojnihhrvatskih istoriara,samoporeddodaoHrvata. 209 Ibid,8687.str. 210 Ferdoii,PovijestHrvata:Pregledpovijestihrvatskognaroda6001526, Prvidio,MaticaHrvatska,Zagreb,1962,114115.str. 211 Ibid,121.str. 212 NijemoraobitiobaveznootacBorne,vejeprebiosamoprethodnik. 213 GradKuevoseurimskodobazvaoGuduscum.Slovagikusrpskom jezikusuprelazna,zatotosuzvuniparnjaci.

200

196

IstoriarisuDalmacijunazvaliPrimorskomHrvatskom,nasliannain kaotojejunaDalmacijanazvanaCrvenomHrvatskom. 215 B.W.Scholz,B.Rogers,CarolingianChronicles:RoyalFrankishAnnalsand Nithard'sHistories,UniversityofMichiganPress,AnnArbor,MI,2006,p.14 216 TimothyReuter,TheAnnalsofFulda,Vol.II,ManchesterUniversity Press,Manchester,1992,p.41 217 B.W.Scholz,B.Rogers,CarolingianChronicles:RoyalFrankishAnnalsand Nithard'sHistories,UniversityofMichiganPress,AnnArborMI,2006,p.112 218 Ibid,pp.105111 219 IvoGoldstein,PonovnooSrbimauHrvatskoju9.stoljeu,Historijski zbornik,god.XXXVII(1),SavezpovijesnihdrutavaHrvatske,Zagreb1984, 238.str. 220 Ibid,245.str. 221 Ibid,239.str. 222 LujoMargeti,DolazakHrvata,Knjievnikrug,Split,2001,20.str. 223 Ibid,21.str. 224 V.Koak,DolazakHrvata,Historijskizbornik,XL(1),Savezpovijesnih drutavaHrvatske,Zagreb,1987,380.str. 225 PaulusRitter,CroatiaredivivaregnanteLeopoldoMagnoCaesare, Zagrabiae,1700,32 226 ConstantinePorphyrogenitus,OftheSerbsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.155 227 IvoOmranin,Hrvatska19411945,Washington,1988. 228 P.Lernoux,PeopleofGod:TheStruggleforWorldCatholicism,Penguin books,London,1990,p.10(MemorandumontheUstashaOrganisationin ItalyF0371/67387,80085,April17,1947) 229 I.Mui,HrvatskaKronikauLjetopisuPopaDukljanina,Muzejhrvatskih arheolokihspomenika,Split,2011,3334.str. 230 Ibid. 231 AndrijaKaiMioi,Razgovorugodninarodaslovinskoga,PoA.Czezaru, Mleczi,1801,32.str. 232 I.Mui,HrvatskaKronikauLjetopisuPopaDukljanina,Muzejhrvatskih arheolokihspomenika,Split,2011,49.str. 233 IvanMui,HrvatskivladariodsredineVIdokrajaIXstoljea,Muzej hrvatskiharheolokihspomenika,Split,2012,33.str.

214

197

Ibid,47.str. LujoMargeti,DolazakHrvata,Knjievnikrug,Split,2001,119120.str. 236 NadaKlai,RaspraveizstarehrvatskepovijestidrDominikMandi, Historijskizbornik,god.XXIXXII,PovijesnodrutvoHrvatske,Zagreb,1968 1969,609.str. 237 VjekoslavKlai,PovijestHrvata:odnajstarijihvremenadosvretkaXIX stoljea,KnjigaI,Nakladnizavod,Zagreb,1985,62.str. 238 M.Lalkov,KhanKuber,RulersofBulgaria,Kibea,Sofia,1995 239 VjekoslavKlai,PovijestHrvata:odnajstarijihvremenadosvretkaXIX stoljea,KnjigaI,Nakladnizavod,Zagreb,1985,62.str. 240 ConstantinePorphyrogenitus,OftheSerbsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.155 241 IvanMui,HrvatskivladariodsredineVIdokrajaIXstoljea,Muzej hrvatskiharheolokihspomenika,Split,2012,46.str. 242 B.W.Scholz,B.Rogers,CarolingianChronicles:RoyalFrankishAnnalsand Nithard'sHistories,UniversityofMichiganPress,AnnArborMI,2006 243 FranjoRaki,HrvatskaprijeXIIvieka,JAZU,Zagreb,1881,45.str. 244 IvanMui,Hrvatskapovijestdevetogastoljea,NakladaBokovi,Split, 2007,166170.str. 245 NadaKlai,RaspraveizstarehrvatskepovijestidrDominikMandi, Historijskizbornik,god.XXIXXII,PovijesnodrutvoHrvatske,Zagreb,1968 1969,607.str. 246 TomislavRaukar,Hrvatskosrednjovekovlje,Zavodzahrvatskupovijest FilozofskoffakultetauZagrebu,Zagreb,1997,27.str. 247 V.RajieviPsunjski,Hrvatiusvetluistorijskeistine,Beograd,1944,16. str.(AutorkaoizvornavodiHrvatskilistod22.IV1939.godine.Istise podatakosplitskojepiskopiji,kojajepripadaladelokruguVizantije,moe naiiuHistorijskomzborniku,god.XV,od1963.godine.) 248 TomislavRaukar,Hrvatskosrednjovekovlje,Zavodzahrvatskupovijest FilozofskoffakultetauZagrebu,Zagreb,1997,27.str. 249 RadovanKatii,Litterarumstudia,Knjievnostinaobrazbahrvatskog srednjovekovlja,Maticahrvatska,Zagreb,1998,345347.str. 250 N.Klai,Diplomatikaanalizaizdobahrvatskihnarodnihvladara,Idio, Historijskizbornik,godinaXVII,PovijesnodrutvoHrvatske,Zagreb,1968, 161.str. 251 Ibid,146.str.
235

234

198

M.Kostreni,CodexDiplomaticusregniCroatiae,DalmatiaeetSlavoniae I,JAZU,Zagreb,1967,38.str. 253 IvanMui.Hrvatskapovijestdevetogastoljea,NakladaBokovi,Split, 2007,176.str. 254 N.Klai,Diplomatikaanalizaizdobahrvatskihnarodnihvladara,IIdio, Historijskizbornik,godinaXIXXX,PovijesnodrutvoHrvatske,Zagreb,1968, 247.str. 255 NijeobuhvatalaceludananjuDalmaciju,potoseovajterminuraznim vremenimaodnosionarazliitedelovesadanjegjadranskogPrimorja. 256 Ferdoii,Genealokiprilozihrvatskojnarodnojdinastiji,Vjesnik ArheolokogmuzejauZagrebu13,ArheolokiMuzej,Zagreb,1914,str.14 257 Naprimer,VjekoslavKlai,izmeuostalih,nenavodiTrpmiraDrugog. 258 PreebitiregnumSclavorum,tj.KraljevstvoSlovena. 259 IvanMui,HrvatskivladariodsredineVIdokrajaIXstoljea,Muzej hrvatskiharheolokihspomenika,Split,2012,185186.str. 260 Ibid,46.str. 261 Ibid. 262 Ibid,60.str. 263 Ibid,61.str. 264 Ibid,193.str. 265 IvanK.Tkali,Hrvatskapovjestnica,Albrecht,Zagreb,1862,20.str. 266 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,211.str. 267 IlinalatinskomSedesclauus. 268 ConstantinePorphyrogenitus,OftheSerbsandoftheCountrytheynow dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.155 269 DalisesinMutimirazvaoslovenskimimenomSedeslav,anakrtenju dobiohrianskoimeStefan,pasezatouizvorimanavodisaobaimena? 270 VedranaDelonga,Latinskiepografikispomeniciuranosrednjovekovnoj Hrvatskoj,Muzejhrvatskiharheolokihspomenika,Split,1996,123.str. 271 VjekoslavKlai,PovijestHrvata:odnajstarijihvremenadosvretkaXIX stoljea,KnjigaI,Nakladnizavod,Zagreb,1985,87.str. 272 Ibid,88.str. 273 Ibid,91.str.

252

199

Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,278279.str. 275 VedranaDelonga,Latinskiepografikispomeniciuranosrednjovekovnoj Hrvatskoj,Muzejhrvatskiharheolokihspomenika,Split,1996,123.str. 276 N.Klai,Diplomatikaanalizaizdobahrvatskihnarodnihvladara,Idio, Historijskizbornik,godinaXVII,PovijesnodrutvoHrvatske,Zagreb,1968, 153154.str. 277 N.Klai,Diplomatikaanalizaizdobahrvatskihnarodnihvladara,IIdio, Historijskizbornik,godinaXIXXX,PovijesnodrutvoHrvatske,Zagreb,1968, 247.str. 278 DocumentaHistoriaeCroatiaePeriodumAntiquamIllustrantia,ed.Franjo Raki,Zagrabiae,1877,No.183 279 VjekoslavKlai,PovijestHrvata:odnajstarijihvremenadosvretkaXIX stoljea,KnjigaI,Nakladnizavod,Zagreb,1985,98.str. 280 Ibid,107.str. 281 Ibid,99.str. 282 Ibid,105.str. 283 IvanMui,HrvatskivladariodsredineVIdokrajaIXstoljea,Muzej hrvatskiharheolokihspomenika,Split,2012,30.str. 284 DrSlavkoMijukovi,LjetopisPopaDukljanina,Prosveta,Beograd,1988, 112.str.(uopisukraljaBudimiraprisutanjejedananahronizam,pasedoba njegovevladavine,ubacivanjemhrianskihsvetiteljaizkasnijihvremena,i ubacivanjemetirineznanakralja,stavljaukrajosmogipoetakdevetog veka,umestouraniosmivek,tomoestvaratizabunu) 285 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,69.str. 286 VjekoslavKlai,HrvatiiHrvatska,Maticahrvatska,Zagreb,1930,19.str. 287 Ferdoii,Pregledpovijestihrvatskognaroda,Matica,hrvatska,Zagreb, 1916,49.str. 288 VjekoslavKlai,PovijestHrvata:odnajstarijihvremenadosvretkaXIX stoljea,KnjigaI,Nakladnizavod,Zagreb,1985,98.str. 289 DrSlavkoMijukovi,LjetopisPopaDukljanina,Prosveta,Beograd,1988, 115.str.

274

200

Ibid.(NemislisenaAtiluHunskogkojijeiveoznatnoranije.Ovojeili anahronizamilieprebitidanazivAtilaovdepredstavljavieoznakuza avarskevojskovoe,potoutodobaMaarijonisudoli.) 291 Ibid. 292 IvanMui,HrvatskivladariodsredineVIdokrajaIXstoljea,Muzej hrvatskiharheolokihspomenika,Split,2012,46.str. 293 NadaKlai,Izvorizahrvatskupovijestdo1526,kolskaknjiga,Zagreb, 1972,30.str. 294 Tiborivkovi,DeConversioneCroatorumetSerborum:ALostSource, Istorijskiinstitut,Belgrade,2012,p.76 295 V.Posavec,PovijesnizemljovidiigraniceHrvatskeuTomislavovodoba, Radovi30,ZavodzahrvatskupovijestFilozofskogfakultetaSveuilitau Zagrebu,Zagreb,1997,285.str. 296 Nebitrebaloreinacionalisti,vezastupnicizvanineistorije. 297 N.Budak,Hrvatskiidentitetizmeuprolostiimoderniteta,Hrvatski nacionalniidentitetuglobalizirajuemsvetu,PravnifakultetSveuilitau Zagrebu,Zagreb,2010,9.str. 298 I.Goldtajn,Hrvatskiranisrednjivijek,Zavodzahrvatskupovijest FilozofskogfakultetaSveuilitauZagrebu,Zagreb,1995,268.str. 299 Vizantijskicar,zbogpomoiuratusaBugarima,knezuTomislavujedao naupravunekeodgradovaDalmacijeitutulukonzulaDalmacije.Ovajje podatakzloupotrebioV.Klai,tepisaoonavodnomsaveznitvuinekakvom prijateljstvusavizantijskimcarem,okojemnemapotvrdauizvorima.Knez TomislavjebiouzavisnompoloajuodVizantije.Onjegovojtitulikojase navodiupapinompesmu(rex,princeps),akojamoeznaitiivladar,ane samokralj,videtiu:PredragKomatina,Ohronologijihrvatskihvladarau 31.glavispisaDeAdministrandoImperio,Radovi42,Zavodzahrvatsku povijestFilozofskogfakultetaSveuilitauZagrebu,Zagreb,2010,84.str. 300 Ferdoii,Pregledpovijestihrvatskognaroda,Matica,hrvatska,Zagreb, 1916,5051.str. 301 AnteBelas,Nainarodnivelikani,Jadranskidnevnik,Split,1936,10.str. 302 Ferdoii,Pregledpovijestihrvatskognaroda,Matica,hrvatska,Zagreb, 1916,5051.str. 303 VjekoslavKlai,PovijestHrvata:odnajstarijihvremenadosvretkaXIX stoljea,KnjigaI,Nakladnizavod,Zagreb,1985,116.str.

290

201

304

ConstantinePorphyrogenitus,OftheCroatsandoftheCountrytheynow

dwellin,DeAdministrandoImperio,transl.R.J.Jenkins,SecondImpression, WashingtonD.C.,1985,p.151 305 VarijanteimenasuKresimiriKrasimir.Navodiseimogueporeklood latinskereikojeznaiprimitikrtenje,takodajemoguedaovoimeu izvornomoblikuglasiKrstimir. 306 Ibid. 307 DrSlavkoMijukovi,LjetopisPopaDukljanina,Prosveta,Beograd,1988, 121.str. 308 NaziviBosnaiHrvatskasugeografskitermini,jertadanisupostojale KraljevinaBosnaiKraljevinaHrvatska.Tosubileupravneoblastinekada postojeeKraljevineSlovena,akojujeprvipodelionaupanijeibanovine slovenskikraljBudimir,usedmomveku. 309 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,273280.str. 310 DrSlavkoMijukovi,LjetopisPopaDukljanina,Prosveta,Beograd,1988, 124.str. 311 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,281.str. 312 Ibid. 313 N.Budak,PrvastoljeaHrvatske,Hrvatskasveuilinanaklada,Zagreb, 1994,24.str. 314 PreosvajanjaVasilijaIIBugaroubice,manjimpreostalimdelomSrbije, kaoistonogdelanekadanjegKraljevstvaSlovena,upravljalisunaslednici kraljaPrelimira,brataKreimira. 315 Ibid,26.str. 316 VjekoslavKlai,PovijestHrvata:odnajstarijihvremenadosvretkaXIX stoljea,KnjigaI,Nakladnizavod,Zagreb,1985,118121.str. 317 N.Budak,PrvastoljeaHrvatske,Hrvatskasveuilinanaklada,Zagreb, 1994,24.str. 318 ThomaeArchidiaconi,HistoriaSalonitana,XIII,4,prev.O.Peri,Knjievni krug,Split,2003. 319 Otzv.Kreimirovojpovelji,kojaseodnosinaKreimiraIII,videtiu:I. Kurelac,RegnumDalmatiaeetCroatiaeGestaMarkaMaruliaudjeluDe

202


RebusDalmaticisDinkaZavorovia,ColloquiaMarulianaXX,Knjievnikrug, Split,2011,318319.str. 320 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,288289.str. 321 ZrinkaPerkovi,CroatiaredivivaPavlaRitteraVitezovia,Senjskizbornik, 22,1995,232.str. 322 VizantijskiizvorizaistorijunarodaJugoslavije,TomIII,SANU,Beograd, 1966,159.str. 323 ZrinkaPerkovi,CroatiaredivivaPavlaRitteraVitezovia,Senjskizbornik, 22,1995,233.str. 324 Ibid. 325 VjekoslavKlai,HrvatiiHrvatska,MaticaHrvatska,Zagreb,1930,30.str. 326 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,303.str.(Izovograzlogajeivizantijskiistoriar SkilicapoistoveivaoSrbeiHrvate,konkretno,upredelimakojimjevladao MihailoVojislavljevi.I.vearjepaknazivHrvatipogrenosmatraoza nazivsvihSlovena,oitopoduticajemvatikanskogvelikohrvatstva.) 327 IstokaotoidanasinepapinskiposlanicipoHrvatskojiSrbiji,kadaje potrebnonapolitikimizborimademokratskiizabratipodobnogvladara. 328 VjekoslavKlai,PovijestHrvata:odnajstarijihvremenadosvretkaXIX stoljea,KnjigaI,Nakladnizavod,Zagreb,1985,138140.str. 329 DrFranjoRaki,DaliSvinjimiriliSvinimir,Primorac,br.75,Primorska tiskara,Kraljevnica,IV/1876. 330 N.Budak,PrvastoljeaHrvatske,Hrvatskasveuilinanaklada,Zagreb, 1994,34.str. 331 VjekoslavKlai,KraljDmitarSvinimirinjegovodoba,Nakladnaknjiara Franjeupana,Zagreb,1876,3.str. 332 JohannesLucius,DeRegnoDalmatiaeetCroatiaeLibriSex,Lib.II,J. Blaeu,Amsterdam,1668,p.68 333 N.Budak,PrvastoljeaHrvatske,Hrvatskasveuilinanaklada,Zagreb, 1994,34.str. 334 NeznasetanagodinaZvonimirovesmrti,aliseusvakomsluajuzbilau perioduizmeu1089.i1096.godine.Prvikrstakiratjestepoeotek1096. godine,alijeokupljanjekrstaaievropskihkraljevaodstranepapepoelo ve1089/90.godine.

203

DrFerdoii,OsmrtihrvatskogkraljaZvonimira,Vjesnikarheolokog muzejauZagrebu,Vol.8,No.1,Arheolokimuzej,Zagreb,1905,29.str. 336 D.Nemet,SmrtkraljaZvonimiraproblem,izvoriItumaenja,Radovi38, Zavodzahrvatskupovijest,Zagreb,2006,75.str. 337 Ibid,85.str. 338 IvanMui.Hrvatskakronika5471089,Marjantisak,Split,2002,131 133.str. 339 VjekoslavKlai,KraljDmitarSvinimirinjegovodoba,Nakladnaknjiara Franjeupana,Zagreb,1876,15.str. 340 IvanMui,HrvatskivladariodsredineVIdokrajaIXstoljea,Muzej hrvatskiharheolokihspomenika,Split,2012,46.str. 341 Ivanvear,OgledaloIliriuma,ilitidogodovtinaIlirah,Slavinah,stranji putHorvatahzvanih,odPotopa,tojestgodinesveta1656,naetiristrane razdeljena,Zagreb,1829,320325.str. 342 StjepanAntoljak,Milanuflajkaopaleografidiplomatiar,Vjesnik arheolokogmuzejauZagrebu,god.38,Arheolokimuzej,Zagreb,1995, 142.str. 343 N.Klai,PovijestHrvatauRanomsrednjemvijeku,kolskaknjiga,Zagreb, 1975,3133.str.

335

O autoru
Stevn Tomovi je roen u Krljevu gde je zvrio gimnziju. Doktoriro je istoriju n Institutu z ncionlnu istoriju, SAD. Zposlen je ko struni srdnik n Institutu z ncionlnu istoriju.

204