IONESCO

: . .
:; . L
'

JACK
ya da

... , :

B OY U N E M E

.. . .. .
.

\'iren :

P. C\POUAL - . DEI\ER

. 1{--;&ua.u
EUGENE IONESCO

-226

JACQUES
ya da

BOYUNEGME
-Oyunevir,enler :
PIERRE CAPORAL
.

lBRAHlM: DENKER

ATA

K !TABEV
-

Ankara Cad. 45

!stanbul

ATA KTABEV YAYINLARI: 68 TYATRO D1Z1S1

:

Bu kitap 1964 yl Austos aynda Ekin Basmevi'nde baslmtr.

EVIR.ENLEN NOTU

Ionesco'nw bu lki

ozans

ytaptnn evir181-

ni elJm&den geldiince asbna ba.ll kalarak YBPr

k.

Gene de, yapttaki sz oywlannn ounu

oldulu gibi linize evinnek mmkn olmad iin, oyunun nhuna girnele a.Ia.rak1
oywla.rn n kimlnc!e tuk. Gene oyunun aslna bal. kalmak gereke siyle o-rijinalinde bilerek imla yanl1 sz . . yaplm clderlnJ di.JJnliZdeki ka.rlklannda da byle yan llar yaptk. Bu yz-dett de bu szcklerdeld yan llarm dlz gi ya.nlt olarak
a lnn.amasn ses

bu sz

benzerlii ye:rtme anlam, kininde: de anlam yerbe ses benzerliini ye tut

bild ' ir

rirlz.

KLER

JAK JAKLlN JAK, baba JAK, anne JAK, dede JAK, nine
ROBERT I ROBERT II

Ayn oyuncu tarafndan oynanmal.

ROBElR, baba ROBER, anne

Koyu klrengi deko r. Kar-r.k bir oda. Dipte sa ta,. Tajta dar v e olduka alak bir ko;p. Dipte ort(lda haflf bir n geldii pis perdeli bir pencere. Hi bir ey be lirtmiyen bi.r tablo, sahnenin ortasnda tozlu, ypranm es'k't bir koltuk; bir kmnodin; eski terlikler gibi, acaip, ba sit, belirtisiz

eyai(r; bir keiW km bir kwno/pe ola.

bilir; dengesiz sandalyeler. Perde aldnda Jak. apkas banda, boyuna ksa gelen elbiseler iinde, a81k bir yzle, km lcolt-ua k
m durumdadr. evresinde anrie8i ve babas ayakta ya da o turur sahnesinde
vaziye tt e.

Ki'.i.lerin elbiseleri buruuktur.

klandrlmzas, cezb dei.ecek; sonra, .ayn sahnenin sonlarnda yeilimsi olacak sonra, mtiminde daha kamnlklaacaktr. Jak'n dndaki- kiiler maske takaJ>ilir.
JAK anne
-

Bata karanlk olan dekorun

(Alayarak) Olum, evladm, senin iin

btn yaptklarmzdan sonra. O kadar fedakarlktan son- ra! Senden hi beklemezdim bunu. En byk umudumsun sen benim ... Gene de ylesin, nk inanamyorum, hayr,

((Per Bacco", inat edeceine inanarnyorum!

Demek ki

sen artk anneni, baban, elbiselerini, ablan, dedeni, ni neni sevmiyorsun! ! ! Ama dn, olum, dn ki, seni emzikle besledim, seni kundann iinde kurumaya ter kediyordum, abiana da yaptm gibi... mi kzm? JAKLN - Evet, anne, doru. O kadar fedakarlktan,
o

(Jaklin'e) Deil

kadar byden sonra... JAK anne - Gryor musun... gryor musun? K

ma ilk tokatlar atan, urada oturmakta olan baban de il, benim. O daha kuvvetlidir, daha iyi yapabilirdi, ama ben yaptm nk seni fazla seviyordum. Sana tatl ver-

JACQUES YA DA BOYUNEGME

miyen, pen, bakan, altran, ileri gitmeyi, kar gelme yi, "R" leri yuvarlamay reten, oraplarn iinde o ka dar iyi yiyecekler getiren bendim. Merdiven olduu za man kmay, istediin zaman dizine srgan srmeyi ben rettim sana. Senin iin bir anneden fazla, gerek bir dost, bir koca, bir hoca, bir srda, bir kaz oldum. Senin btn ocuk zevklerini tatmin etmek iin hi bir engelden, hi bir barikattan ekinmedim. Ah, nankr evlat, seni sevimli bir kk dana gibi bartmak iin dizierime alp ta kk zarif dilerini, ayak trnaklarn sktm hatrlamyorsun bile. JAKLN- Ah! ne sevimlidir danalar! M! M! M! JAK anne- stelik susuyorsun, suskun. Sz dinle mek istemiyorsun. JAKLiN - Kulaklarn tkyor, irenmi tavrlar taknyor. JAK anne- Mutsuz bir anneyim ben. Bir canavar dourmuum; bu canavar sensin! te seninle konumak istiyen ninen. Aya taklyor. Seksenliktir o. Belki, ya, gemii, gelecei, duygulandrr seni. JAK nine- (SelnUlc bi.r sese) Dinle, iyi dinle be ni, bol tecrbem vardr, gemiimde ok var. Benim de demin de, seninki gibi, konutu olan bir aincas vard. kisinin adreslerini ve telefon numaralarn verirdi ama ncsnn, baa, nk casus olduu iin bazen orada saklanrd. (Jak srarla susar). Hayr, kandramadm onu Ah! zavall bizler! JAKLiN- te imdi de seninle konumak isteyen deden. ok yazk konuamyor. ok fazla ihtiyar o. Yz yaldr. JAK anne- (Alyarak) Yzbalar gibi! JAK baba- Sar ve dilsizdir. Sendeler. JAKLN- Sadece ark syler. JAK dede- (Yzyall'k bir sesle) Hm! Hm! h! h! Hm!

JACQUES YA DA BOYUNEGME K.sk ama gl bir sesle: Sevimli .b ir sa-ar-ho -lr-ken r-l-yo-o-or. On sekizimi ge-tim Ama ne-e-ey-se-e-e. Jak srarla susar. JAK baba - Her ey bouna, ba emeyecek. JAKLN
-

Sevgili kardeim... sen bir miskekinsin.

Sana kar duyduum ve kalbimi patlayasya iiren mu azzam sevgiye ramen senden iriniyorum, senden nefret ediyorum. Annemi alatyor, byk, irkin polis mfet tii byklar ve nasr dolu irin, kll, byk aya olan baban sinirlendiriyorsun. Dedenle ninene gelince, cam seni. ilerini ederken seyredemiyesin diye bak k onlar ne hale getirdin. Terbiye grmemisin. Cezalandra k arkadalarm getirmiyeceim sana. Seni daha terbi ye sanrdm. Haydi, annemi alatma, babam kudurtma. Dedemle ninemin yzlerini utantan kzartma. JAK baba- Olum deilsin benim. nkar ediyorum seni. Soyuma layk deilsin. Annene ve onun aptallarla budalalar dolu slalesine benziyorsun. Onun iin bir ne mi yok bunun, nk bir kadndr o, hem de ne kadn. Szn ksas imdi onu vgecek deilim. Sadece unu sy lemek istiyordum sana: sen ki, hakiki slkler, gerek torpil balklar dolu bir ailede, mevkiine, cinsine, sahip olduun yeterlie, - eer isteseydin - kannn ancak tam olmyan szcklerle ima edeceklerini aklayabilecek co kun damarlara gsterilmesi gereken hrmetlerle, kendi atalanna, hem ayn sebeplerden bir a ristokrav gibi yetitirildin, sen, btn buna ramen, hem seni inkar eden kendi atalarma, hem de muhakkak hi domyacak ve da ha var olmadan bile ldrlmeyi tercih eden ocuklanna layk olmayan bir ekilde hareket ediyorsun. Kaatil! Ba bi katall ! Bende, imrenecein bir ey kalmad artk. Bir

10

JACQUES YA DA BOYUNEGME

gelincik deil de bir oul sahibi olmak gibi yanl bir fikre, kapldn dndke.
..

(Anneye)

Kabahat sende!

JAK anne- N'apalm kocacm! yi yaptm san dm! tamamen ve yar yarya umutsuzum. J AKLN - Zalavall anne. JAK baba- Burada grdn ve bize utan vermek iin dnyaya gelmi bu olan veya ylan, senin kadnlara zg ilerinden biridir. JAK anne - Yazk! Yazk!

(Oluna) Gryor mu

sun, senin yznden, szlerini artk aznda inemiyen ve bana svp sayan babandan btn bunlarn acsn e ldyorum. JAKLN-

(Kardeine)

at atanaki pat patanaki... Burada durmayaca Btn ge

JAK baba- inden klnyacak bir kaderden tr ilenerek gecikmenin faydas yok. m artk. Atalarma layk kalmak istiyorum. kadar! JAK anne- Oh! Oh! Oh! gitme. (Oluna) Gryor musun, senin yznden baban terkediyor bizi. JAKLNJAK dede

leneklerin hepsine uygunuro ben. Defolup gidiyorum. O

(Iini; ekerek)

Marskl.

(Trk a,rr:

Sevimli... bir... sar-ho, Mrldaya ... rak... r... l... yor ... JAK nine- (l'r!orua) Sus! Sus yoksa krarm ka fan!

Moruun< kafasna bir yumrk vurur.; kasketi gz

lerine krdr..r iner.

JAK baba- Fikrimden dnmem artk, bu oday ka derine, ansna terkediyorum. Yapacak bir ey de yok. Yandaki odama geiyorum, gidiyorum ve beni ancak ye mek saatlerinde, bazen gndzleyin ve geceleri kalvalt ederken greceksiniz.

(Jak''a)

Sonunda teslim olacaksn!

Zeus'un zevki iin btn bunlar!

-- ------ ---

JACQUES YA DA BOYUNEGME

11

JAKLN- Ah! babacm... erginliin karartmasdr bu. JAK baba- Yeter! bouna. (Gtder). Elveda domuz evlad, elveda kar, elveda karde, elveda kardeinin ab las. (ok oorarl admlarla kar). JAKLN - (Ac) Domuzdan domuza! Hem tersine. JAK anne- (Olunp,) Bak, bak, grdn m, inkar edildin, lanet. Btn mirasn sana brakacak, ama braka myacak, hay Alhih! JAKLN
-

(Kardel}ine)

Nasl dayanyorsun buna? Onu svyor kendini sverken.

(Kardeine) Son olarak deilse, ilk ola

rak yle iddetli bir kavga yapt ki annemle, iinden na sl kacamz bilmiyorum. JAK anne - ocuk! ocuk! dinle beni. Yalvaryo rum sana, annenin iyi kalbine cevap verme, ama ne sy lediini dnmeden konu. Entelektel ve iyi evlat ola rak doru dnmek iin en iyi usul budur. (Bouna bir

cevap bekler; Jak inatla sus.ar). Fakat iyi bir evlat de

ilsin. Gel, Jaklin, yalnz sen ellerini rpmyacak; ka dar akl bandasndr. JAKLN - Ah! anne, btn yollar Roma'ya kar. JAK anne- Brakalm, kardein yava yava erisin. JAKLN - Ya da daha dorusu, eriksin.

i'8temi,ye kan Jaklin'?, elinden tutarak

(Ba n karde-ine evirer-ek, istemiye ve alyara k lr. Jak anne, kap$ artk ta'f1ihe geQmi u sz sy ler.) Gazeteler senden bahsedecek, aktograf!
JAK anne J AKLN - Eskici!

Ikisi de kar, dede ve nine onlar izlerler, ama hep si de salondan grlece"M b ir ekilde kapdan gzlerler.
JAK nine - Dikkat edin... telefonuna... size btn syleyeceim bu kadar. JAK dede - Sffideleyerek trk arr: Pi-i-is - fakat - namuslu... Sa-a-arho rliyor...

12

JACQUES YA DA BOYUNEGME

kar
JAK

bir

(Yahz kalnca) dncelerine dalm) UZU?t sre susar) sonra) ar.) Diyelim ki bir ey sylemedim.

Halbuki, benden ne istiyorlar?

Sessizlik.
Uzn bir sreden sonra Jaklin' dner. Kararl ve .a rb{:l bir tavrla kardeine

yneir) ona yaklar) gz

lerine bakar ve der: JAKL N - Dinle beni, aziz kardeim, aziz meslek
tam ve aziz vatandam, taze iki abla ve karde gz arasnda seninle konuacam. Sana, muhakkak son ol ve mayacak, son bir defa geliyorum. ama ne yapalm, neyse ise. Pullanm, havai seslerim tarafndan pullanm yor musun, yahu? postaya atlm bir mekttp gibi sana yollandm anlam

Jak zntl kalr.

JAK - Ne yazk! Soyu iyi olan aldatamaz! JAKLN (Anlamtr) Ah, nihayet! ite byk
-

sz sylendi. JAK- (Umutsuz)

en

zntl ,ir ta'uTT.a.) Benim gi

bi bir kardee layk bir abla ol. JAKLIN- Bu kusur benden uzak. Sana bir ey reteceim. Ben bir delirtnci deilim, o bir delirtinci de il, sen de bir delirtnci deilsin. JAK- Ee? JAKLN- Anlamyorsun beni, nk izlemiyorsun. ok basit bu. JAK - yle mi sanyorsun? Siz abialar iin vaktin deeri yoktur, oysa kaybolan zaman ne ok. JAKLiN - Meselebu deil. Bu tarifler beni ilgilen dirmez. Ama Tarih bizi ilgilendirir! JAK- Ey szler, sizin adnza ne cinayetler ileni yor! JAKLiN - Yirmi yedi szckle sana hereyi syle yeceim. te, hatrlamaya al: kronometrelenebilir cins tensin sen.

JACQUES YA DA BOYUNEME
JAK- Gerisi? ...

13

JAKLN - Bu kadar. Trlerine gre o yirmi yedi szck bu szcn iinde.

JAK - Kro-no-me-tre-le-ne-bil-mek. (Vrkm, deh

et l). Fakat olamaz! olamaz! Kalkar, sinirU sinirli sahnenin bir ucundan br u
cuna yrr.

JAKLN - Evet halbuki. Bunun kabul etmek zorun dayz. JAK - Kronometrelenebilmek! mek! Ben mi? Kronometrelenebil

Yava yava s.aki!nleir, tekrar otrur,

koltuuna

km, uzun uzun , dnr. . Olamaz; eer olabilse korkun bir ey olur. yleyse
mecburum. Zalim kararszlk!... iinde deil. Korkun, korkun! Nfus mdrl iin Eer avunulmazsa

btn yasa kendine kar ba kaldrr.

Jaklin, utkulu bir tavrkL glmseyerek, onu heye oanyla babaa brakr; ayaklo:rnn ucuna basar . ak

kar. Ka.pd.a, Jak

anne

alak sesle:
gtrr)

JAK anne -- Numaray baardn m? JAKLN - (Bir p arman dudaklarna bekleyelim.

Susst! Sevgili anneciim! Bekleyelim, manevrann sonunu

ka?'[!r. Jak sinirlidir, ka:rar veTecektir.

JAK - artlara varalm, sonu bunu gerektiriyor. G, fakat kuraln oyunu bu. Bu artlar altnda yuvar lanr o. (S:e.ssiz i mcadele. Sadece, za man zaman "Kro :io-me-tre-le-ne-bil-mek, kro-no-me-tre le-ne-bil-mek!"

Nihayet bkm, ok yksek sesle) Peki, evet, evet ite,

pastrmal patatese baylyorum!
'Ve

Gzleyen ve bunu bekleyen Jak anne ve Jaklin canl sevin1'i yakla-r, ih tiyaT Ja k la r onlar izler.
'

JAK anne - Ey olum, hakikaten olumsun benim!

JAKLtN

(Anneye)

Fikrimin ona ayak bastra

can sylemitim ya sana.

14

JACQUES YA DA :SOYUNEGME
JAK nine-Size dememi miydim ki, havular

he-

nz hyarken halam.ak iin ... JAK anne-

(Kzma) Kk tilki seni! Isteksizce kendini brakan olunu per.

gerekten

Eviadm! Doru mu, pastrmal patatesi seviyor musun? Ne gzel! JAKyhyorum.

(Pek in!l-nmadan)

Evet, evet, seviyorum, ba

JAK anne - Mutluyum, kvamyorum seninle! Tek rarla kk Jak'm, tekrarla bakaym. JAK- (Robot gflYii) Baylyorum pastrmal patate se! Bayhyorum. pastrmal patatese! Baylyorum pastrmal patatese! JAKLN
-

(Annesine)

Amma da kafalsn! Ger Vay,

ekten anne olan bir anneysen olunu ypratma. dedeme trk artyor bu! JAK d ed e
-

Trk arr:

Si-i-velmi bir sar-ho-o-o Sevin ve k dolu-u-u, Ackb-h- ve zntl Bir ark sylyordu: Brakn kk ocuklar Glmeden elensinler Vakitleri olacak Ko-ko-komak iin Ka-kadnlarn peinden! JAK anne -

(Kapya)

Gelsene Gaston! Olun, o

lun pastrmal patatese baylyor!. JAK baba - (Girerek,

sert)

Doru mu?

JAK anne-(Oluna) Az nce abiana ve keyfle mal feden annelik heyecanyle yklm kk annene syle diini babana da syle, kk Jak'm. JAK - Pastrmal patatesi seviyorum! JAKLN - Baylyorsun!

JACQUES YA DA BOYUNEGME
JAK baba - Ne? JAK anne- Syle, cicim.

15

JAK-Pastrmal patatese. Pastrmal patatese ba ylrm. JAK baba-

(Kendi kendine)

Her ey

yklnad

m yoksa? G olduysa da ge olmad.

(Karsna ve kz

na) Tm m?
'JAKL - Tabi, baba, duymadn m? JAK anne - Oluna gven... Oul oluna. JAK nine - Olumun olu olumdur... Benim olum da senin olundur. Baka oul yok. JAK baba renle

(Oluna)

Olum, kucama gel,

(Onu pmez) Yeter. nkanndan dnyorum. Pas

Soyuna tekrar

trmal patatese baylnandan mutluyum. Hereye. kecek: JAK nine- Bu da nemlidir!

kabul ediyorum seni. Geleneklerine de. Pastrmalanmaya.

(Jaklin'e) Blgesel isteklere de inanmas gere

JAKLN - Olacak baba, patlama baba, bo ver! JAK dede -O si-i-velmi sa-aar-ho-o... JAK nine
-

(Moruun kafasna vurur)

Bok!!!.

JAK baba - Affediyorum yleyse. stem.iyerek olsa da, btn genlik hatalarn, benimkileri de, unutuyo rum, ve elbette ailesel ve ulusal hizmetierimize geri alacam seni. JAK anne- Ne iyisin. JAKLN - Ey, aryan baba! JAK baba-Peki. Harcarm ben. caksn herkesi. ama yolundan. JAK-

(Oluna)

arta-

(Snk bir sesle) Patatese baylnm. (Kocasna) Gaston, yleyse, bu durum

JAKLN- Vakit kaybetmiyelim. JAK anneda evlendirebiliriz onu. Bir yerine iki defa, zr dileme sini bekliyorduk, bu da oldu. Jak, herey yolunda taia rlarmz gerekleti, dn hazr, nianln burada. An nesi babas da. Jak, ayaa kalkmasan da olur. Uysal ha-

16

JACQUES YA-DA BOYUNEGME

lin tatmin ediyor beni. orba gibi terbiyeli ol... JAK- Of! Evet. JAK baba, - (Elleritnd rpar) Nianl girsin artk ! JAK - Eyvah! Anlatmz iaret!

Nianls Robert'in babas Rober babann,_, annesi Ro ber annenin girii.- nce iman ve grkemli Rober baba.; sonra tombul ve geni anne gir.er; sonra iki.si de, ke-ndi sin1Jn gemesi iin ayrlnca, Robert annesi ve babasnn ar - asnda i lerler; gelinlik giymitir; duva yzn gizler; girii h,t,yrot uyandrmaldr_; J.ak anne set.inle ellerini kavuturur; h!J,yran hayran kollarn havaya kaldrr, son ra Robertm yam.na giler, ona yakruim bakar, nce e kirerek dokunur, sonr-a iadetle okar, sonunda koklar, Irobert'in annesi V'e babas, on dosta ve nezaketle ce saretlendirir; nline de, dede de "ok ihtiyar! .. si... vil.,.
mi... sar... ho ... " diye trk airarak, gelini. koklamal

drlar; Jak baba, da; Jaklin de Robert'i grnce ellerini sevinle rpaoak ve:
JAKLN - Yarnlar bizimdir!

diye haykracck . Sonra Robert'e yakla-arak etei.rdi kal dracak, kulann dibinde bar,acakJ ve niha.yet onun kok layacaktr. Jak babann hareketleri daha arbalt ve daha l l olaoaktr; gene de Eober babaya gz krpaoak ve ap kn hareketler yapacaktT; Rober 01nneye gelinoe, sahne

nin sonunda, dudaklar - nda aptalca bir glmseme ile, n

de, harekets-iz durq.<:a-ktr; Jale dede aks-ak ve terbiye 'izce hareketler yapa,cak, d-aha ileri. gitmek. istiyecek, ama-:
JAK nine - Bana ... bak ... Hey... bana... bak ..
.

ksJak, hi szle

- kan... dryorsun ... beni! dJiyen ihtiyar nine tar,afndan nlenecektir. Sadece dierleri Robert'i koklt.rken, duygus-uzca oturarak, heyeoanlanrna benzemez; kendi kendime, bir tek sver:
JAK - Savoyal!_

Rober anne bu takdiri duynca hafife mer'alclanr)

.JACQUES YA DA BOYUNEGME

17

fakat sadece geici bir kUkudur bu, ve tekrar glim8er.

Robert'e, Ja1ab yaklatj'TYWS1ltU. ret eder, Robert! elcin gemlir, sa1tn.eMn. nne OhCilk zorla ge1rir. Roben baba onu neredeyse srkler, Jak ,anne ve JakJ.in onu iterler. Jak

hi: kpt,rda, yz hflr:eketsiz kalr. JAK baba- (Bir eym yolur.tU. olmadm farkederj elleri belinde biraz uzakta durur ve mrldanarak) Hi
deilse habersiz yakalanmyacam!
anne

Jak'n evresinde, Rober baba, Jaklin, Jak anne, Rober ve dedeyle ninenin yardmlariyle kz1.n inceler.
ROBER baba - Ayaklan var! Dolgun!

Jakltin, JaW kandrmp,k iin, gelinin eteini kaldrr. JAK- (Hafife omuzunu silker) Tabii bu!
JAKLN - Ama yrrnee yarar bunlar! JAK anne - Yrrnee! JAK nine - Tabi ya, hem de seni gdklamak iin. ROBER anne - (Kzna) Haydi, gster bakalm.

Rob.ert, gerekten ayaklanyle yrr.

ROBER baba - Eli var!. .. ROBER anne - Gster. Robert, Jak'a elini gsterir, parmakl.a,.rvn neredeyse
gzle1ine sokar.

JAK nine- (Kimse dinlemez} Bir t ister misiniz? JAKLN -- Silgimek iin... JAK - Tabi, tabi!... Tahmin ediyordum, tabi. ROBER baba- Ayak parmaklan. JAKLN - Ez dirrnek iin! JAK anne- yle ya, evladm! ROBER baba - Koltuk altlar. JAKLN - Tabaklan iin mi? JAK anne - TabL JAK nine- (Kimse dinlemez) Bir t ister misiniz? ROBER anne - Hem de ne baldrlar! Hakiki baldrlar! JAK n ine - Evet, ya, benim zamanmdaki gibi! F: 2

18
JAK
-

JACQUES YA DA BOYUNEQME

JAK dede - Trk aru: Si - velmi...

(Ilgisiz)

. Melanton daha iyisini yapard.

Bir sa-ar-ho... JAK nine- Ama, (morua) kur yapsana bana, ko camsn.

i na llah.

JAK baba - yi dinle: beni, olum.

-

Anlamsndr

JAK yordum...

(Tevekklle kabul eder) E.vet, tabi... unutu-

ROBER baba - Kalalar var...

JAK anne - Ya, seni daha iyi yemek iin, eviadm!

ROBER baba - Sonra, bej derisinde yeil banlar;

mor fon stnde krmz gsleri; boyal bir gbei; do

mates salal bir dili... JAK dede

-

Trk arr:

JAKLN- (Ban s:allar) kollarn kaldrp i.ndirir) Ah, ne iim karde verdiler bama! JAK anne - Hep nazlyd. Zor yetitirdim o nu.

Silvelmi bir sa-ar-ho ...

bir ey bu! Hi aklma gelmezdi! Vaktinde reneydim, tedbirler alrdk... zmz bu.

ROBER anne- Ama ekerim, anlalmaz, inanlmaz

ROBER baba- (Kvanla) bira.z krgn) Biricik k

JAK dede - (Trk

ar:
..

JAK baba- Jak

JAK anne - Kederlendiriyor bu beni! JAK nine - Bir t ister misiniz? Patates meselesi son ihtarm bu!

Si..._ i... ve ... elmi... bir sar... ho.

halloldu.

JAK - Peki. Anlatk yleyse!

Genel ferahlama) canllk ve tebrikler.

JAKLN- Soylu duygular sonunda kazanrlar hep.

JACQUES YA DA BOYUNE<'JME Jak!a gZmser.

19

JAK
mayn.

baba- Benden de kk bir soru. Ktye al

ROBER. baba - Yok canm1 baka mesele o. Syle yin.

JAK
var m?

baba - Emin olmadm bir tek ey: gvdeler dede -

JAK JAK

(apkn)

Hi... Hii...

ROBER anne- Ee! anne- Sorulur mu bu? olmal ROBER baba- Zannederim... r... evet... lar... fakat tam olarak...

JAK baba- Nerede yleyse? JAKLN- Nerede olacak, baba;

de, baba. Nerede olacak!

kumbaralarn iin-

JAK JAK

baba- T3mam. Tastamam. imdi oldu. Kabul. nine

Bir t ister misiniz?

ROBER anne - ok kr!. ROBER baba- Hereyin dzeleceini biliyordum!

JAK

dede-

Trk arr:

Sivelmi... bir... sar... ho... Paris sokaklarnda...

{t;-als) JAK JAK JAK

anne - Yani, korkacak bir ey baba olmayacakt, kafatas kftesi!

(Oluna)

Tamam! Pazarlk bitti! Kal-

binin istemeden setii! anne- Kalb sz hep alatr beni. teki ROBER anne - Beni de, duygulandrr beni de hep. ROBER baba - Bir gzm duygulandrr, ikisini de alatr.

JAK baba- Gereklik bu! JAKLN- amamal buna. H,er

seder. Bir eit hakiki duygululuktur.

anababa byle his

JAK

baba_; Bizim iimiz bu.

20

JACQUES YA DA BOYUNE()ME
-

JAKLN bilerek.

Kzma baba. sterneyerek syledim. Ama

JAK nine-Bir t ister misiniz? JAK baba - Kzm ortal yattrmay bilir hep! Zaten mesleidir bu. ROBER anne-Meslei nedir? JAK anne -Yoktur, kuzum! ROBER baba-Tabii bu. JAK baba -O kadar tabii deil o. Ama yana gre. (Ses tonunu deitirir) Her neyse. Nianllar yz yze getirelim. Gelinin de yzn grelim. (Rober noo
ve

b<:&

baya) Sadece bir biim bu.

ROBER baba-Rica ederim, tabi, buyrun. ROBER anne - Size teklif edecektik bunu. JAK nine -Bir t ister misiniz!... Tezekter! ls terse cannz! JAKLN -- lliydi, bakalm gelinin yzne. Rober baba, Roberfin yzn gtzliyen duva
d'r.mdakilerde hayranlk mrltlar. e

ker. Robert glmsemektedir ve ikli burnu vardr; Jak'n

JAKLN - Oh! ok ho! ROBER anne-Ne dersiniz? JAK baba-Keke yirmi ya kk olsaydm! JAK dede-Ben de... aaa ... ... ben de! ROBER baba - Ha, ha, yirmi ya tabelas!... tspan yolete anlat sen onu! JAK baba - Mmkn olduu kadar! JAK anne - nmelisiniz onunla. anshsnz. Benim kzmda bir tane var!!! JAKLN-zlme anne. JAK baba - (Jaklin) Kabahat annende.
J AK anne -Ah, Gaston, sade serzeni!

J AKLN - Sras deil, baba, bu kadar gzel gnde!

bir

ROBER baba,- (JaWa) Bir ey demiyor musunuz? psenize!.

.JACQUES YA DA BOYUNEME

21

JAK nine

Ah, torunlanm... Bir t ister miai-

niz?.. aah... tezekler! ROBER anne - Ho olacak! Evlatlanm benim! JAK anne- (JaW'fl.) Mutlusun, deil mi?
JAK baba (Jak'a) Nihayet, adam oldun. Masraflarm denecek.

ROBER anne - Haydi damadm.

JAKLN Haydi birader, haydi hemire. ROBER baba- yi anlaacaksnz, ikiniz.

-

J AK anne - Maallah, gerekten birbirlerine yak t;yorlar; ve bu durumlarda neler sylenirse, hepsi. (Rober baba ve anne) Ja-k baba ve anne
nim! derler). Heyecanla alkl}larlar.
ve

Jaklin: Eviatarm be

JAK dede - Si-i-velmi... bir sar-ho... JAK - Yok! Yok! KAfi deil! burunlusu lazm
: na.

En azndan, burun, diyorum!

akvnlflk, hayal krkl. JAK anne Oh! ne ktu ocuk! J AKLN- (Kardeine hitabederek
-

annesini avutur)

J m ka mendil lazm gelirdi, dnmyor musun?

JAK- Dert deil. Zaten eyizine dahil olurdu. Btn bu sre boyunca_, Robert ola.nlard(J.;n bir
fmlamaz.
zrman)

Dede vet nine devimi11-

drlar.

eY Zaman

rnorrtk rlamak, nine mr

tla dc) daut

t vermek ister Ara eder ve beirsizce aniar taklit ete fll-

1lar. n!
dis
nu.

JAK baba- ekiyorum arabam! ekiyorum araba (Oluna) Soylu duygulann kazanmyor mu artk?

Aptal! yi dinle beni: gerein iki. yz vardr ama n daha iyidir! O kadar! Zaten, bekliyordu m buROBER anne - ok fena ... ok fena... ama o kadar

d il... Eer bu kadarsa her ey dzelebilir.

ROBER baba- (N&}eli) Ziyan yok, bir ey olmaz, hnylar bayanlar. (Hala sk'k

olam. laWt.n omuzlarna

vu-

22

JACQUES YA DA BOYUNEGME

rur) Bu olay tahmin etmitik. Emrinize arnade ikinci bir

biricik kzmz var. Onun da, tam burnu var. ROBER anne- ldr o. Hereyi zaten. Iflreyde. JAK anne -Ah! zntm geiyor!.. nk ocuk larn gelecei... ok gzel, duyuyor musun Jak? JAKLN - Duyuyor musun, lahana? JAK baba- Bir daha deneyelim. .Ama pek inanm yorum. Eer srar ederseniz.

Oluna fke dolu bakla;r frhtr.

JAK anne- Hey, Gaston, byle syleme. Umutlu yum. Dzelecek. ROBER baba - Hi korkmayn. Greceksiniz. (Ro bert)i .elinden tutcTJ dar kar; ban evirir) Gre

ceksiniz.

Jak ba ba rnemmun de'ildir ); J,ak anne) kaygl ama mutlu) olunp,, brkar; Jaklin kzgndr ve karde.i.ne be
enmeyerek bakar. Rober
ann.e

glrnser.

Robert- (kmadan) Allaha smarladk seyirciler!

Reverans.
JAK anne - Halbuki ne irin. ROBER anne - Ziyan yok, diyorum. Greceksiniz, tekinden de ikayetiniz olmyacak. JAK- burunlusu! En azndan burunlusu! O kadar g deil ki bu! JAKLN - Mercankk bir kaplan deildir... o ka dar.

Rober baba) .ayn elbiseyi giymi Robert JFyi- zaten

iki.si de ayn oyuncu tarafndan canlillndrlmaldr - eli-n d'en tutarak. dner. V burunlu yzn<k duvak yoktur.
JAKLN- Byleyici! Ey karde, bu defa fazlasn aramyacaksn! JAK anne - Hay, evladm! evlatlarm! (R'ober an

neye) ok nmelisiniz onunla! , ROBER anne - Biraz, ok, epey!... Tabi.

ROBER baba - (Kzn eli'nden tutup JaWa yakla-

JACQUES YA DA BOYUNEO-ME arak) Eh, azizim. anslsnz. Buyrun!

men yerine geldi. te, ite burunlu nianlmz! ROBER anne- te burunlu nianhnz. JAKLiN - te orada, ite burada... JAK anne - Cicim, gryor musun, senindir burunlu gelinin. Tam istediin gibi. JAK baba - N' oluyor, konumuyor musun? un burunlu kadn!

23

steiniz tama

Gr

myor musun? te orada, ite burada senin zevkine uy JAK - Hayr, istemiyorum. O kadar irkin deil. Hatta ortadr bile. Daha irkinleri de var. ok daha ir1 inini istiyorum. JAKLiN - Akolsun, daha ne istiyorsun?! ROBER baba - Bu fazla ite. ekilmez bu. Dayalmaz. ROBER anne- (Rober babaya) Kznla; karnla ve ndinle alay etmelerine izin vermiyeceksin ya. Evet, dal Vt gemek iin bir tuzaa eker gibi bizi buraya getirdi J. JAK anne

(Alayarak) Hay Allahm! Jak, Gas-

1 on, Jak, kt ocuk! Eer bilseydim, anne ellerirole bo nulydm seni, evet, son beiinde. Veya drmeliydim! V ya gebe olmamahydm! Ben, seni... bir oulu... tarken
(
.

kadar mutlu olan ben... Resmini herkese, komulara, ay nszlara gsteriyordum! ... Ah, ah, ah! mutsuz bir anneim ben ... JAKLiN - Anne, anne.

J,ak ninenin ijt) dedenin balyan trkS.

ROBER baba - Bu byle devam edemez! Ah! By1 devam edemez ! ROBER anne- Kaza karma! ROBER baba- Onarm, zr, aklama, ve, gene de 1 mizlenemeyecek erefimizin tamamen ykanmasn isti Y rum! ... hi deilse elbirliiyle.... JAK anne--' Ah! Ah! Ah! Elbirlii szc hep in1 tmitir beni, nk birlii andrr.

24

JACQUES YA DA BOYUNEGME

JAKLN -Anne, anne, beyinlerini andrma! Yorulmana demez! JAK baba-Elimden ne gelir! Kader byle yapt bu nu. (Oluna) Hareketin hi bir eye uymuyor; bundan sonra, saylmaya ihtiyacn olmayacak. Bunu hesaba kat ma artk! JAK anne- Vay! Vay! Vay! Vay! JAKLN- Anne, anne, bardack anne!

JAK kadar irkin deil! ROBER anne-Ne kstah! (Jak anneye) ok ayp, Madam. JAKLN (Rob anneye ) Brakn! Fenalk geire cek.

ROBER baba -.(Jak>a) Haydi be sen de, daha ne is tiyorsun! Kzm, kzm. m o kadar irkin deil? ROBER anne - (Jaklin'e) Annenin fenalk geirme si dert deil! Daha i ! ROBER baba (Jak'a) O kadar irkin deil! O ka dar irkin deil! yi baktn m ona, gzlerin var m?
-

JAK -O kadar cad bulmuyoruro onu diyorum ya. JAK baba - (Oluna) Ne sylediinin farknda de ilsin! JAK anne- Vay! Vay! Vay! ROBER baba -O kadar irkin deil mi? Kzm, o kadar zor eittiim kzm? Olur mu hi! Hadi canm! JAKLN -(Annesine) Hemen baylma. in sonunu bekle! ROBER anne - ikayet edeceiz! Cezalandrlmalarn isteyeceiz! JAK anne- (JakUn'e) iin sonunu mu? JAKLN - (Annesine) Hayr... iin, bu iin... JAK baba - Durum byle ite! Kabahat kimsenin deil! ROBER anne - Kabahat hepinizde! Salak srs! Ahlakszlar! ansllar! Gestapo!

JAK anne -Vay! Vay! Uzun srecek mi?

JACQUES YA DA BOYUNEGME

25

JAKLIN - Zannetmiyorum. JAK anne- Vay! Vay! Vay! JAK- Ama elimden ne gelir, o kadar irkin deil. Durum byle, ite bu kadar! ROBER anne - Bize hakaret ediyor hala, bu toy zppe. JAK baba- Kadnlardan anlad da yok! ROBER baba- (JaWa) Bu fotojenik halleri takn roana lzum yok! Bizden daha akll deilsin. JAK - irkin deil! irkin deil! Stn kesilme sine sebep olamaz bile... hatta gzel... ROBER anne- Stn var m ki, biliyorsun? ROBER baba- lstemiyor, blf yapyor. Stn kesileceini biliyor. Byle olamaz bu. imdi ben...
Dede
ve

nine kartrlar.; t, trk.

ROBER anne- (Kocasina) Hayr, Rober-Kornelis, rica ederim, burada olmaz bu, ellerini kana bulama, o ka dar cani olma, dorudan doruya: adalete... adalet sara yna... mracaat ederiz! ... btn delillerimizle. JAK baba- (Korkun Mr sesle) Bu artk dert de il bana. (Jak'a) Sen iki yandayk en yaptm gibi, la netliyorum seni! (Herkese) Sizleri de, hepinizi lanetli yorum! JAK - Peki. Daha iyi. Gene abuk olur.

Jak baba oluna ynelir. ok gergm

ve:

JAK anne- Vay! Vay! Vay! ... Ka-ka-ka-ka!

sesleriyle kesilen bir sessizU:k. Jak anne baylr.

JAKLN - Anne! Anne!

Yeniden gergin bir sessizik.

JAK baba- (Oluna) Demek yalan syledin bize. pheleniyordum bundan. Enayi deilim. Gerei syle yeyim mi sana? JAK- Evet, nk ocuklarnn azndan kyor bu.

26
ze ...

JACQUES YA DA BOYUNEO-ME
JAK baba- (Oluna,) Demincek yalan syledin biJAKLN - (Annesinin yannda) Anne... Anne. . . DururJ di.erleri gibi ban iki Jak!a evirir. Ja;k ba

anneJ s y"'f.eneoek ar szZeri duymtk iin aylr. JAK baba- (Oluna) . . . Pastrmal patatese

yldna yemin ederken. Evet, bize adice yalan syledin, yalan, yalan! Yzn yala! u iyi ananeli evde, ocuklu undan beri sana kar duyduumuz takdire karlk, adi birhileydi bu. Gerek ise byle: pastrmal patatesi sev miyorsun,hi sevmedin onu. Hi sevmiyeceksin! aknlk; kuts,al irenti} sessizce dnceye dalma. Ninenin d} dedenin arks. JAK- Nefret ediyorum ondan. ROBER baba - N e kstahlk JAK anne - Aaaaaa! JAK baba- Bu itiraf olsun bize. JAK- Bu size ister itiraf olsun, ister olmasn... ve itiraf olabilirse, ne ala... Elimden bir ey gelmez, byle domuum ben... Yapabileceim her eyi yaptm... susna) . .. Neysem, oyum ... ROBE.R anne- (FsZdar) Ne duygusuz kalp! Yz nn kl kprdamyor... ROBER baba - (F1.sldar) Yalanc bir yabanc, bu. Daha da beter. J.ak)tan baka 7\/iiler bakrlar. Sessiz} koltundc otu ran Jr.k)a baka:r) sonrrf tekrar sessi,zoe bak.rla.r. .fak'n so n cevab dev aml bir irenti yarat mtr. H a.Jd1katen bi'r canavar-dr} Jak. Hep i'i } a.yaklarnn ucuna basarak} derer. Bu
son

(Bir

gi gev

sh n e boyunca. bir kelime sylememi) ama)

arm h!reketleri) cesaretini kaybetmi duruu}

eyiiyle olay 1"'.zlemekte olduunu belirtmi olan Robert II) ne yapacan bilmemektedir. Bir an anababasn izle mek istemektedir. ka doru bir adm atar} a:nu babas
nn

bir h ar eketi

onu,

olduu yere Qivier.

.JACQUES YA DA BOYUNEME

27

ROBER baba- (Kzna) Sen... Nbeti tut ve grevi

ni yap.
ROBER anne

(Melodram.atik) Sevgilinle kal, zaama bo

ve:

vall, nk onun muhtemel kars seildin.

Robert II bir umutsuzluk hareketi yapar,

ywru eer. J.ak baba, Jak anne) Jaklin, Rober baba, Robe:r

anne irenerek, arada srada geriye bakarak ka.rlar,

"Pastrmal patatesi sevmiyor!" "Hayr! sevmiyor!" "Nefret ediyor!" "Oh, deerleri birdir onlarn." "Zamane ocuklar..." "Belliydi nankr Ikleri." "Pastrmal patatesi sevmezler."

/.'iye

mrrldanrlar. Dede ve nine de, olaydan uzak, yiilmseyerek karlar. Kapnm arkt:srvnda durp, birer, il ier, lutta sk sk er er bafilarn gstererek, gzet /t;1'ler. Sadece gln balar grnecektir.

Robert II, ekingen, kendi halinde, glkle Jale'n

1,a,rsna ot?.rmaa karar verir; Jak'n .apkas banda
c

yz asktr, sessizlfik.
ROBERT II- (nce Jak'n ilgisini ekmee, sonra,

ya va yava, kand'rmaya alr) Doutan ok neeliyim dir ben. (l bir sesi var) steseydiniz farkna varrdnu bunun. . . dierlerinen farklym ben ... mutsuzlukta... almada... harabede... zntde... vah! vah! vah!... ekmek-

l ... zgrlkte... barta... matemdeve sevinte... sevincim b n. (Hkrarak) Bana el altndaki sevin derlerdi... se vinli felaket . .. (Jak hala susar) Dnyor musunuz? Ben de dnrm, arada srada. Ama aynann karsnda. (BelU bir atidt. kalkp yrmee, Jaka yaklp..maa, git

tike k,endf,n,den daha emin olarak oesare.t edecek tir) Ha

yatta lmn sevinci... yaama1 lme neesiyim ben. (Jak

v:;rarla susar) Burnumdan den bin para olmazd... JAK-

burnunuz var diye mi?

28

JACQUES YA DA BOYUNEGME ROBERTII-Yok canm. Hep neeliyim de ondan...

Baym. Benim gibi iki kii yoktur dnyada. Ne ciddi, ne de hafifim, Hafifim, hercaiyim, derinim. Bahvanlktan anlarm, Baka iler de yapann, .. ok gzel, yar gzel, Tam size uyarm, N'amusluyum, namussuzum, Sayemde hayatnz bir bayrama dnecek. Piyano alanm, Srtm kamburlatrrm. renimim salamdr... J AK - Baka eyler konualm!. ROBERT n- Ah! ... anlyorum. brleri gibi deil siniz. Daha yksek bir yaratksnz siz. Btn syledikle rim yanlt... evet... ite sizi ilgilendir:ecek bir ey. J AK

az

gzel.

Eer gerekse ilgilendirir.

-

ROBERT n

Banyo yapmak istedim. Kenarna ka bem

dar su dolu kvetim iinde, oraya yerlemi olan

beyaz bir st domuzu grdm. Suyun altmda soluyordu. Onu daha yakndan grmek iin eildm: burnuman tit remesini zorlukla gryordum. Kprdamyordu. Onu ya kalamak iin kolumu suya daldnnak istedim, ama sr masndan ok korktum. O kk hayvanlar srmaz derler, ama insan hi emin olamaz ki! yi gryordu, gzetH yordu beni, hemen dibimde duruyordu. Kck gzn aralam, kprdamadan bana bakyordu. Sanki canl de ildi. yleydi halbuki. Yandan gryordam onu. nden de grmek istedim. Vcudunu kprdatmadan, bana k k gzl kk ban kaldrd. Su ok berrak olduu iin, koyu renkli, belki de kestane rengi, iki leke grebildim. Dik katle baknca, yavaa itiklerini grdm, iki ikinlik... kck,yumuak ve nemli iki Hint domuzu, oradan bi ten yavrular...

JACQUES YA DA BOYUNEME

29
kanserdi,

JAK
hakkak.

(Souk).

Sudaki o kk hayvan

canm! Ryanzda grdnz muhakkak kanserdir. Mu ROBERT II - Biliyorum. JAK - Bakn, size gvenrnee balyorum. ROBERT II
-

Konuun yleyse.

JAK - Doduumda, on drt yama basnama az vard. te bylece, zorluk ekmeden, olan biteni anladm. Evet, abuk anladm. Durumu kabul etmek istemedim.

ka syledim bunu. Kabul etmem bunu. Ama sizin ta ndnz, o demin bur.fLda olanlara deil, tekilere syle dim. Sizin tandklarnz, iyi anlamazlar... yok... yok .
..

ma hissederlerdi... are bulacaklarn syleyip sz verdi .! r bana. Madalyalar, manolyalar, yeni kurallar, dekor lar, yeni bir hal, yeni bir fon mzii vadettiler. ne? Israr ettim. Beni tatmin edeceklerine sz

Daha

verdiler.

Vadettiler, tekrar vadettiler, inceden inceye, resmen, vefllete sz verdiler. Banda alnd... ekilmeyi tercih et rm sylemek iin baka eletirilerde de bulundum, an lyor musunuz? Yokluumu hissedeceklerini sylediler. S
z lin

ksas, en ar koullar, sundum onlara! Deimeliydi iin

dediler. Gerekli tedbirleri alacaklard. Anlayma, btn unygulanma, sevgime, acmama seslenerek, ummam yalvardlar. ok, fazla srmeyeceine dair temin ettiler. J iiliime gelince, o en iyi bir ekilde saylacakt!... Be ni yattrmak iin de en baarllar arasndan
z

baz a de-

yrlar, baz dalar, birka ... -tabi deniz-okyanusu, bir ge gen, iki katedral gsterdiler. ayrlar hi te fena -ildi... aldandm ben de! H,erey hileliydi!... Ah, yalan

:ylediler bana. Yzyllar geti! nsanlarn... hepsinin aznda iyilik kelimesi, dilerinin arasndan kanl bir bak vard... Anlyor musunuz? Sabrettim, sabrettim, sabret tim. Gelip beni almalydlar. tiraz etmek istedim: kimse...
u,

sizin tandklarnz, adam yerine saylmyanlar bari... Nasl kmal iin

kimse kalmamt. Aldattlar beni...

iinden? Kaplar, pencereleri, hile tkad lar, merdiven-

30

JACQUES YA DA BOYUNEME
edilmiyor,

brakmlar. . Ah, bir bulsam onlar ... Muhakkak gitmek

.

imkansz... gene de, dediler ki, hemen her yerde kapaklar

leri sktler ... Artk tavanarasndan hareket

istiyorum. Eer tavanarasndan geemezsem, geriye mah

zen kalyor... evet, mahzen...

dan gemek daha iyidir. Herey bu durumdan iyidir. haber bile. ROBERT II
-

Orada kalmaktansa, aa
Bir

Ha evet,

mahzen . Btn kapaklar

..

n bilirim. ROBERTII-Memleketimde deirmenci bir komum vard. Onun da bir ksra vard; bu ksrak, kck iki yavru yapmt. Deirmenci ihtiyard, iyi grmezdi gz
leri. Suda bomak iin kpek yavrularnn taylar gle atm... tay -yavrulamt. irin, minimini. Ahrda, kpei

JAK - Anlaabiiirdik

de iki

yerine

JAK- Vah! Vah! mt. Kurtararnad onlar. JAK- (Biraz elenmi, glmser) Sahi? Hmm.
.R;obert hikay;eSini a.nlattka, geni ve sakin bir glme haline gelir.

ROBERT II

Hatasn anlaynca da, ok ge kal

Jak,.n gtmsemesf)

ROBERTII- (nce ok yOJVa; bi- sylev verr gi bi; bundan sonraki: sahne boyunca hareket
boduu, taylar da deildi. sonunda yavalayacak.) Hayr, kurtararnad onlar.

...

hzl{lrucak; Ama,

Hakikaten, ahta dnnce, Ama,

deirmenci taylarn anneleriyle birlikte orada olduklarn grd; encekler de, havlayan anneleriyle beraber. kendi ocuu, yeni doan z bebei, artk annesi, deir menci kadnn, yannda deildi. Demek suya att oydu. !{emen gle kotu. ocuk ona kollarn uzatarak: baba, abba diye sesleniyordu... Yrekler acsyd bu. Baba, baba! Anne, anne! diye baran kk yolundan baka bir ey grnmyordu. Sonra suda kayboldu, ve bitti. Ve, bit tL Bir daha grme.di ' onu. Deirmenci delirdi. Karsn ldrd. Hereyi krd. Verdi atee. Ast kendini.

JACQUES YA DA BOYUNEOME

31

JAK- (Hikayeden !(Ok memnun) Ne ackl yanlg! Mtiazzam yanlg! ROBERT II- Ama taylar ayrda kouuyor. En cekler epey bydler. JAK- Atlarnz houma gitti. Badndrcler. Bir daha kpek,at deyin. ROBERTII-Batakla saplanan m, sray ii tilen diri diri gmlm m, lmeden evvel mezarn tit reteni mi? JAK -Ha bu olsun, ha bir bakas. ROBERTII - ln, Salra kentinin atn ister mi iniz? JAK - (llgilenmli-, sanki istemeksizin ve gittike da ha yk.sek sesle) ln bakenti! ... ROBERTII-Tamamen tuladan, btn evler tu ladan, kaldrmlar yanyor... ate yeraltndan fkryor... J uru hava, kpkrmz toz. JAK - Toz halinde ate. ROBERT II rinde kurumu. JAK - Kapal pancurlarn gerisinde. Kzarm de mir parmaklklann gerisinde. ROBERTII -Bo sokaklarda bir kii yok.
ne:

- Halk oktandr lm, cesetleri ev

Ne bir

hayvan. Ne bir ku. Kuru bile olsa, ne bir ot. Ne bir fare, de bir sinek... JAK
\ <'
_

Geleceimin bakenti.! ...

ROBERTII - Birdenbire uzakta; kineyen... ihi! ihi! yaklaan at... ihi! ihi! ihi! JAK- (Yeniden: mutlu) Tamam! Tamam! ... ibi! ihi! i hi! ROBERTII:_ Son hzla kayor, son hzla kayor... JAK - hihi! hihi! hihi! ... ROBERTII

Byk, bo meydanda, ite, ite... Ki

iyor, etrafn dolayor, drt nala, drt nala etrafn do1-?yor... etrafn dolayor, drt nala, drt nala etraf
'!

dolayor.

32
\

JACQUES YA DA BOYUNEGME

grt nala... Tamam, ihi! ihi! ihi! drt nala, drt nala, en hzl drt nala .. ROBERTn -Nallar klik klak, klik klak, drt na la, kvlcmlar sayor. Klik... klak... klik... klak... brr... JAK- (Glerek) Tamam, tamam, aferin, biliyorum, olaca biliyorum. Fakat abuk... abuk... devamn... Afe rin ... ROBERTn-Titriyor, korkuyor... aygr... JAK- Tamam, aferin... Kiniyor, korkudan bar yor, ihi! ... ihi! ... Korkusunu baryor, ibi! ibi! abuk o lalm... abuk olalm...
Tutumu bir yele sahnenin ir ucumdan br ucu
na

JAK- hi! ihi!-ihihi! son hzla, drt nala, son hzla,

geer.
ROBERTII-Hayr! kurtulamyacak... korkmayn...

olduu yerde dnyor, drt nala dnyor... JAK

-

Aferin, tamam! Gryorum... Gryorum...

Yelesine bir kibrit... ban silkeliyor ... Ah! Ah! Ah! Ya kyor onu! cann actyor! ROBERT II- Korkuyor! Drt nala dnyor. Oldu u yerde. aha kalkyor! ... JAK- Yelesi tutuuyor! Gzel yele... lsi yanyor. hi! ihi! Baryor, kiniyor. hi! hi! Ate fkryor... Yelesi tutuuyor. Ye Yanyor! Yanyor! hi! ihi! ROBERT'li - Kotuka tutuuyor. Delirdi, korku yor, can acyor, korkuyor, can acyor... tutuuyor, bs btn ateler iinde kalyor! ... JAK- hi! ihi! Sryor. Oh! ne ateli sray, a teli, ateli! Baryor, aha kalkyor. Durun, durun, Ro bert. ok abuk oluyor... daha yava... ROBERT II Demek sevecek! daha srdr... JAK - ok abuk yanyor ... Bitecek! ... Atei biraz ,
-

(Aparte) Ah... ismirole ard beni...

ROBERT ll- Atetir abuk yanan: alevler kulaklar dan ve burundan kyor, koyu duman...

JACQUES YA DA BOYUNEME J AK

33

Korkudan banyor1 acdan banyor. O ka

dar sryor ki... Ateten kanatlar var! ROBERT II- Ne gzel, dev bir abajur gibi pespem be oluyor. Kamak istiyor. Duruyor, ne yapacan bilmi yor... nallar kzaryor ve duman sayor. hihi! Saydam d risinden, iinde atein yan grnyor. hi! Yanyor! anl bir meale oldu... Bir avu kl kald... O yok artk, Jl:,kat hala barlarnn uzakta nlayan yanklan duyu luyor, ve zayflyor... sanki bo sokaklarda baka bir a l
m

kinemeleri gibi. JAK- Boazm kurudu, susatt beni... Su, su. Ah! l yanyordu, aygr... ne gzeldi... ne alev... ah! (Gc ROBERT n- Gel... bir eyden korkma... Nemliyirn

q.

li/lv nmi) Susadm... ln . amurdan bir gerdanlm var, gslerim eriyor,

. .

1 nnm yumuak,
lilir .

atlaklarmda su var. amura dalyo

Asl adm Dalila. Karnmda gller, bataklklar var ...

n r,

Ili

Id llr

bir evim var. Hep serindir ... Yosunu var... yal si karafatmalar, tesbih bcekleri, kurbaalar. Sni-

l lam battaniyelerin altnda seviilir ... mutllluktan irada! Karaylanlar gibi, kollarmla, gevek bacak
. .

lrmla . sana sarhyorum. Yaan, yaan salarma dalp

rsun...

Azm damlyor, damlyor bacaklarm,

rouzlarm damlyor, herey

p damlyor, akyor, her

d, mhyor, gk damhyor, yldzlar akyor, damhyor, JAK .fAK

(KemiJinden gemi) a-aha-ne!

Bulun! "K" ile balar bu! Gn dounca ka

ROBERT n - Kafanzdaki ne?

-

geiririm. ltOBERT n - Bir kelle mi? .JAK

-

Btn gn bamda kalr. Sofrada, salon Kemer mi? Kelepe mi? F: 3

l, hi karmam onu. Selam vermeme yaramaz. ROBERT II

-

.JAK- Tekrne atar, topra kaznaa yarar.

34

JACQUES YA DA BOYUNEGME
ROBERT II
-

\
1

JAK- Bazen alar. ROBERT II

-

Keski mi?

JAK- Suda yaar. ROBERT II

-

Kader mi?

JAK - Suyun stnde yzer. JAK- Yava yava. ROBERT II

-

Kefal m?

Kereste mi?

deildir.

JAK - Bazen - dalarda saklanmasn sever. ROBERT II

-

ROBERT II - Kervan m?

Gzel

JAK- Gldrr beni.

Kei mi?

ROBERT II- Kepaze mi? Yoksa ke mi? ROBERT II

-

JAK- Grlt yapar, kulaklarm nlatr. Keman m?

JAK - Ssten holanr. JAK- Hayr.

ROBERT II - Kelebek mi?

JAK- Bir kep. ROBERT II

-

ROBERT II- Bilemedim. Oh, karn onu. karn onu

Bende var, istediiniz kadar var, sryle! JAK- . .. kep mi? ROBERT II
-

Jak'm benim. Benim evimde, kendi evinizde olacaksnz.

J ak.

Hayr... kedi!

JAK- Oh, kedim benim.. . ROBERT II- Oh, kedim benim. JAK - Kediciim, k'elebeim.

apka.sn tkarr, salar yeildir.

kedi. ..

ROBERT II- Kervansaraymn mahzeninde, herey

JAK - Herey kedi.

bcekler: kedi, sandalyeler: kedi, sen:

b jr szck: kedi. Kedilere kedi denir, yiyecekler:

ROBERT II- Orada, bir eyden bahsetmek iin tek kedi, kedi, ben: kedi,

JACQUES YA DA BOYUNEGME

35

yen: kedi, bir says: kedi, iki says: kedi, : kedi, yir mi: kedl, otuz: kedi,. btn zarflar: kedi, btn edatlar: kedi. JAK- Uyuyahm, ekerim demek iin ... ROBERT II
-

Kedi, kedi.

J AK - ok uykum var, uyuyalm, uyuyalm. ROBERT II - Kedi, kedi, kedi, kedi. J AK - Souk makarna, serin limonata getir, kah

getirme... ROBERT II - Kedi, kedi, kedi, kedi, kedi, kedi, kedi,

. di.
JAK - Ya Jak, ya Robert? ROBERT II- Kedi, kedi.
Entarisinin; a.tna gizlemi old . u

dokuz parmakl1

r/1 ni ka:rr.
JAK - ok ho! Konumak kolaylat... Demez bi

l . ; y . .. (Dokuz parmaklt eli grr) Vay canna, sol eli

. .

" '/.

okuz parma m var? Zenginsiniz, evieniyorum si

nu.

l.

ok acemice kcaklar. Jak baba) Jak anne) J.ak-

1 11. J,rlc dede} Jak nine.} Rober baba) Rober annp arka
1

kil
,

girerken) Robert IFnin burnl,a/rn tek:er teker orr tasnck beceriksizce kucaklam'

JII 1. .1 /, 1
,.

'a hnenin

kalan
Ro ve

Robert II)nin e tr ajnd.a} ginenler gln ve skc

dcr 11s g e ve k bir rond yapa.rmu gibi sallanrlar. dftt(ni enses-inde kav r utuTup) ap ta l aptal gler
.

l,., 1 au essi:zce ve YP/Va ya.va .ellerini aklatr. Rober

111m

llt/11 y r.de dn er Ja-k annenin yz anla.mszdr} omuz

f

'"' m tlt ql n bir ekilde oynat'lir. Jak baba. topuklar n lif k ii,rrken} pantalonunn paalann yukarya do
' 11

f'/t.,.. Jaklin ba-n salla.r) sonTa hepsi melerek dans

e .

cm ed rle r. Bu sre boyu,nca) Jak ve Robert ll ,, ,,, . , '"'"ma'llan meli.rler. Jak dJ.e:de ve Jak nine aptal ,,, '1 /ilm. yip baktrak dner) sonTa onlar da melir

ri '"''!W 1

f,

n ll ii tnmla1)

grc-de bir sknt }

bir r.ahatszlk
-

'' 1

11/tr ym'(ttmal1.d.r. Ortalk daha karanr. Sahn ede} o-

\
1

36
ler,

JACQUES YA DA BOYUNEGME

tuh-af inleme gfJ,kgaklar ktrrla.r. Ortalk daha da karanl"lcl.<up.r. Ortanda J<klar ve Roberlerin kayr(l,malart hdla garlr. Hayvanca inlemeleri duyulur, sonra gzden kaybol4rlar . Ya,lnz i?leneleri ve i ekmeleri duyulur, sonra herey k.aybolr, herey kararr. Y enidet.. klrengi bir t.k. Ro bert II df: baka herkes kaybolmutur. Robert II ya,t m veya daha do1'U8U etekleri a lt'lhlda melmitir. YaJ nz bu.runlu, beyaz yznn salla.nmas ve dOkuz par mam.n ylarnl.ar gibi kp1.rdamas grlr.
yuncular dneken, belirsiz miyavla'YYI.CIIlar,

Perde

lE'UG:tNE IONESCO

GELECEK YUMURTALARlNDlR

ya da "olnaz ohnaz" de, olmaz olmaz!

eviri: IERRE CAPORAL

BRAHM DENK ER

Bu oyun ((JACQUES ya da BOYUNE'GMEn nin bir tr:it devamdr. PerdJ.e aldnda, J,fJ:lc ve Robert, w ".TA QUEW'. n sonuni ..l}, gibi, sarm.a dola, melmi ltrnmdadlar} dekordaki dei-iklik nemli. deildir. Dipte} solda, im'di} kulugka m.akinesi ii. gren} 1
r m tl

iri

bUya,; bir ei.t uzun

masa

ya da bir trl byk

tl , .

vardr. Dipteki duvarn ortp,s11i1i/..a bulunan ubi'rey

1 ' lirtmiyen." tabwnun yeri:ne) Jak dedenin portr) yani '''"' d dcnin kendi-sini igirne alan l}ir ereve koyulmu f 11 , . , 1( nlka masasnn etrafnda sandalyeler.
'

Yamur Ja.k

; dyulur. .l1 ba.ba.) Jak ;anne, Rober baba) Rober cnne)

111111

,Jc1Gliln, J ak oul ve Robert'in etrafnda) ayakta

tl li
l '"

lar. Onlara yukardan aaya bakar) sonra arala

ltt l,rJc-srlar. Balarn sallarl(,r) omuz silkip, "nsaf ,,.;'!" mrldanrV.r. Sevgiye dalm olan Jak oul ve ( . h R RT- Kedi... kedi.. .
-

ltt '"

l'nllf t ll onlar grmezler. . /\

Kedi... kedi... Kedi... kedi...
-

'RT - Kedi... kedi...

RT
ve

Kedi... Khe-e-di-i! ...

ve

. /\

Kheeeedii.... Kheeeediiii! ...

l'i,/) rt lulmlm. nin ,,.,

Jak oul kedi gibi rnrldanrlar. Anne

ve Jaklin rnemn'U.m deildi-rler. yle de'dik

tl u yuln1': . A
.

baba - Daha neler!

J A1

ninc

Benim zamanmda olmazd bu kadar ...

ER baba- leri gidiyorlar.

unne -

(Koras,na) Robert'dir asl. - (Kocasna) Jak'tr byle...

BER

anne

J AK-

(Sevgiye daln) Kheeeeediiiii... Kheeeediiii...

40

JACQUES YA DA BOYUNEGME

ROBERT ve JAK- (Ayn oyun) Kheeediiii... (KedA mnldlvnmallr) Kheeediii...

__

ROBER baba- Sayg diye bir ey kalmad!. JAKLN

-

Fakat baba, bakn biraz,

sokaklarda,

metroda, genler hi sklnyor artk... ROBER anne- Robert kendini herkese gsterm.ezdi yle. JAK anne- Olumun aklna gelmezdi bile bu. JAK ve ROBERT- (Ayn oyun) Kheeeediii... Krrrr krrr ... krrr... JAK baba- Kendini gstersin, gstermesin, bir tek ey nemlidir: verim... Bu maskaralklar bir ey vermez! JAK anne- (Jak baba.ya) Biraz sabr yahu, Gaston, baba... JAK n ine - Pratik ol! JAK anne- (Jak baba.ya) ok sivrinlisin; dnse ne, bizimle de, hatrlyor musun, hemen sonu vermemi ti. ROBERT ve JAK Krrr... krrr... krrr... JAK baba - (Ka.rsna) Onlarn tarafn demez... JAK nine - Hibir eylerini tutmad, o. ROBER baba - zin vermezdm ben buna! ROBER annetutmaa
__,_

(Sarma dola)

Kheeediii...

(Kocasna) Sakin ol.

JAK baba - Kesin! JAK anne - Of, hep ktsn sen... o kadar iyi oldu un halde! ROBER baba- (Kan-sna) u Jak anne de hep brr. Ona fikrini soran yok. ROBER anne- (Kocasna) Sussa daha iyi olur. JAKLIN
-

(Roberr karkocaya) Ne sylyorsun'uz?

ROBER baba - Hibir ey, ya da evet, sizin iyiliinizi, ekerim. ROBERT ve JAK- (llep &nelmi ve kucak kuca a) Kheeedi... kr... kr... kr...

JACQUES YA DA BOYU'NEOME ROBER anne - ok cici buluyorum ikisini de. J AKLN - Ancak byledir onlar.

41

JAK ve ROBERT - (Ayn oyun) Kheeedi... krkr

rkr...

JAK baba (Rober babaya) Baym dn yapal yl oldu! O zamandan beri onlar durmadan kedileniyor, l z d bakyoruz. Bir ey kmaz bundan . .J AK anne- Btn dileklerimize, kkrtmalarmza
1(

r'm n . .J AK baba- Bir ey kmyor bundan. Bir ey km

tl'

b u n d an. abucak sonu lazm bize! BER baba- (Jak babaya) Yine sylyorum si k zmd a deil.

.1 AK baba l
.

(Rober babaya)

Yok benimkinde mi?

i mliyorsunuz? ER anne- (J.ak babaya) Ktye almayn byve

A K

ROBERT - Kr... krr ... krrr ...

n in e -

ol{ ocuk yapmak iin iyi orba lazm . . .

rba yapmak iin ok ocuk lazm... .

ve

ROBERT- (Ayn oyun) Kheeedi!... Krr r

--

lunT. baba
v

Bir karar vermeli! Jaklin, bir teebbs,

d . .lAh ROBERT- (Ayn oyun)

-

Kheeedi!... Kr

l lt

I<J rr: ... . Ah

1N

Hep ben! ... Allah! Allah! rahat brakn

ll

1 K 1{ h. : ba-

tN 1N
,

(Tehdit eder) Jaklin! Jaklin!! Jaklin!!! (Ba.m eer) zr dilerim; baba!

)1 l!;R anne - stelik poz yapacaklar bize!

-

(Jak babaya) Anlald, baba, pekiy, ba

1;

liHln

baba.
- Ne iyi ocuk!

. A 1 .IAI l'ob

n ine

:mne- Kzm... En byk avucumdur

r

benim!

baba) Rober anne) Jak ) Jak nine)

42

JACQUES YA DA BOYUNEGME

.1

nin portresi hep dingin olmakfaykem)

kollarn Jaklin/e

uzatarak: yi ocuk! yi ocuk! yi ocuk!

JAKLN - nce onlar ayrnaa alalm. . sonra

dan daha iyi birletirmek iin! .4. nne ve babalar

azck

uzakla.rlar.

Hepsi

dede

m.le- Jaklin.7i gzleriyle izleroor. JAKLN - (Ak ifte) Klalkn! JAK ve ROBERT- (Ayn oyun) Kheeeedi... kheee di... krrrkrrrkrrr... krrkrrkrr...

JAKLN - (ElleriJni rpar. Jak ve Roberrt duymaz

Yeter!!!.... Yeter dedim!!!....

lar; sevgiyle kucaklamJ kkrlamaya de-'am

ederler)

Jak ve Roberfli kuvvetle sarsar.

JAKLN - Eeee! Eeee!
Jak ve Roberrt k rk r lamay ve kedilemeyi brakarak) a r bir uykudan uyanyormu gibi) uyku sersemli, onu zor tanyar.ak) ak'Yihkla JakZin7e bakarlar.

JAKLN burnu ile!

(Kendi kendine) Aman bu da, akan .

S.onra.) byk bir aba.yla) sert darbeler

kollarm zer) Jak ve Robert)i ayrr.

i n direrek,

JAKLN- Tamam... yle... sk durun...

Jak ana-bab,a ve Rober ana... babann rrve+mnunuk m-

-rtlar.
JAK- Acktm... ROBERT - Acktm. JAKLN - Srlsklamsnz. JAK - yorum. Brrr! triyorum! ROBERT- yorum! Brrr! triyoruz!

Ikisi

de

sou.k tan titrerler.

JAKLN - Oh olsun. JAK baba- Oh olsun. JAK ve ROBERT - Acktm. ROBER anne- Zavall yavrulanm. ROBER baba -- (Rober a;nneye) verilmiyar onlara. Bu evde yiyece

JACQUES YA DA BOYUNEGME JAKLN - Kursanzdan baka bir ey miyorsunuz? Oysa en nemli devinizdir bu.

43 gelmiyor

sunuza. retimi savsaklyorsunuz. Neye i bana ge JAK baba, JAK anne, JAK nine, ROBER baba, ROl ER anne -- devinizdir bu! .JAK - (Roberte) Doru, sevgilim. . . ROBERT- (Jak'a) Doru, sevgilim.. . .JAK ve ROBERT- devimizdir bu! .TAK baba -.(Jak ve Eoe) Yani?... .JAK - Acktm. BERT- Acktm. .IAJ{ anne - V ah zavall civcivlerim...

(bi.r

an) J

1.

lar.. . Kk, kk, kk! ... cicL. irin... BE R anne- (Kocasna) Ne iyi kalpli. ER baba - (Karsna) Brak yapma. Rober'n uru vardr!

d'

.lAh. nine- (Jak ve Robere bir kase uzatr ; onlar ,.,, '" t ldryla altr, ya da on'llln elinden yerler) !te, o ld
tt r1, 1

patatesli pastrma,
1 p,

ninenin patateali

pastr

1111. .1 . . ll .
..

Robert, a a patatesZere saldrrlar.

h. nin e - Yiyin! Yiyin! 1 h lwn ... a n ne - Yiyin!

(Anszn eski bi.r kuruntuya kaplarak, s-

l/ffl ,,,,..,(1 1Jatateslere doru

olan hareketini durdurur)

KIIN - (Jaka) Vay, karnn a deil mi artk?

HER anne - (Jak'a) Beslenmeniz gerek! IRT

- (Jakfl.) Kheedi... tabi... ye... Kheeedi!

ll .1

) ))i! l\
-

Acktm.

r '1'' 'f'!J'in ZJ.en;ne atlr. )1 Fl I' .1 Al\ baba .1 1\

- Biraz daha patates! - (Jak anneye) Ne obur ey.

ni.neye) Biraz daha pastrma.

,/l' itt(' Robert'e pa.strmal patates veri:r .

( Jak

44

JACQUES YA DA BOYUNEGME

JAK baba- Jak nineye) Veriver, pastrma soya yarar. ROBERT -Biraz daha pastrma. (Verirler) JAK - Biraz daha patates. (V ler) JAK baba - Yeter. JAK anne Aa.aa!

,-

JAK baba - Yeter dedim! ...

Jak nine talx at.r} ortann bir yerine ikor.

ROBER baba - (Kansna) Cimriliindendir, ilan tan deil. ROBER anne- (Kocasna) Belki de il8.ntandr. JA.KLN- (Jak ve Robert-'e) Karar verin... Bundan sonra retim tek kaygnz olmal. JAK baba- Gryorum ki muhakkak otoritemi sok mam gerekiyor buna. JAK anne -Peki, kocacm,; cann isterse... tatl lkla, lyle ama, yalvarrm! ROBER anne- Bizim de otoritemizin birazn buna sokmaya hakkmz var. ROBER baba - Eer olmuyorsa, su kzmzda de il. Su kzmzda deil. Biricik kzmzsa ksr da deil ya. ROBER anne- (Kocisra) yi syledin. Boyun eme!

ROBER baba - Baym... JAK baba - Herkes otoritesini kendini ilgilendiren yere soksun. ROBER baba - Kabul. JAK baba- (Oluna) Jak... sana yapacak ok gr kemli demecimiz var! ...

lkiJ grup olurbr. Jak anne) Jak baba} Jak nine ve JakMn} Jak'n etrafn sarar; Rober baba} Rober anne} Ro beri O'l"takrna akr) biraz kenara ekerler. Rober baba} Rober anne_, kzlaryk, konuurlar }. Ro001-t-'m zaman zamtn} uysallkla: "Peki baba, peki anne,

JACQUES YA. DA BOYUNEME

Jll'ki lm .

45

aba, peki anne, peki baba, peki anne" dedii Wyu. .TAK baba -

(Oluna) (Ala.r)

Jak! Sana verecek ac bir

b rim var. J AK anne .

B! B! B'!

J AK

Nedir?

.J A K baba- Bak... ninene dikkat et. 1

u mn

(Jaklin, ninenin
farketmiyor

iyah

bir tl

koyar)

Hi bir ey

ll lll il lll'!

JAK- Hayr, baba. Hi bir ey farketmiyonm. , AKLN

Daha iyi bak. Biraz gayret!

. A K - Hi bir ey grmyorum . . JAK anne - Olum... anlamyorsun! 1tl u yata! .1 AK 1

""'"

(Kocasna)

(Olunun omuzunda alar ) nin e - (Hknr) ok yaslym. . .

.JAK- Bu da ne demek?

r taraga, Robert, anne ve babasnn art:a.wnda) zaman hep: ('Peki baba, peki anne." d'iye tekrar

/m. . AK baba - Bir sredir genlik sularn dzelte

h, 1 ni az ok tatmin eden senin gibi bir oul, anlama l Jalbuki. .. .1 T. LN - Anlyor musun? - Neyi anlyacakmm, baba, anne? baba- te sana birka szckte korkun ger

.lAf .JAl
lt ' 1

n in

arksn artk niye duymadn kendi ken

rmadn m hi? ...

.

AK
d

a n ne - Seni yle seven, taptn dedenin? ... nedenini. Burada, bizimle, yan yana duraca-

.1 AKLN - (er(meyi gstererek) Orada bulunma

l Illi

(.'l'r ;en:in ifnden., dede dosta. ba iaretleri yapar)

Ji/ ,,,., 1
r.

. Ah. - Sormadm.

i!ir taraftam,. Robert kabul eder ve arada

sada

'"'' ,,., . :

46

JACQUES YA DA BOYUNEGME
ROBERT -Peki baba, peki anne! JAK baba- (Oluna) Eer sormadysan, o iin s-

ras geldi: sor. JAK - Soruyorum. JAKLN- Ne yantlyorsun? JAK-Hi bir ey yantlamyorum. JAK babaBana sor. JAK- Neyi? JAK baba - Niin dedenin arksn artk duyma dn. JAK- Niin dedemin arksn duymuyoruro artk? Niin? JAK baba - Sz nineye veriyorum. JAK nine - nk d eden ld. Jak hibir tepki gstermez. JAKLN - (JaWa) Dedemiz ld.
JaWa dirsetyle vurur.

(Olunr,)

Yeter derecede sormuyorsun.

JAK baba - Deden ld.

Jak,q, dirsek darbesi.

JAK anne-Deden ld.
J.ak'a dirsek darbesi.

Jak

hala tep k-i gstermez. Ro-

ber7'erin kes,:.nde duyulanlar: ROBER baba -Dedesi lm. ROBER anne - Dedesi lm. ROBERT - Peki anne, peki baba. JAK baba yor musun?, JAK-Hayr, dedemin ldn duymuyorum. JAK anne- (Alar) Sevgili olum, duygu telin tit remiyar mu yani? Sevgili km, imdi titretiriz biz onu.
J ak, dei
-

(Oln':)

Dedenin ldn duymu

Ja klin in
,

kollar'na der,

Jaklin

onu,

kaldr1.

Bir sre yz kprdamaz.

nrler.

Annesi.}

babas, ninesi, kzkar

Jak'n yznde bir tepki Ja.k anne yle der:

ararl.ar. ok endieli gr

JACQUES YA DA BOYUNEGME

41

JAK anne

(Oluna) Ala! Haydi, Jak'm, hay-

di, ala! (Sessizlik) Ala! Haydi, Jak'm!

Sessizlik. Anszn} Jak hkra hkra alarn..aa balar.

JAK baba- Ah, sonunda olu! Oldu! JAK anne ve JAK nine- Oldu! Oldu! JAKLN- Oldu! JAK - Aaaah! Aaaah: Aaaah! d ede! dede! Robert} Robe-,.lerin ke hep - ama daha sey
rek: "Peki baba, peki anne." der.

JAK anni - (Alyan olunu. per) Sevgili ocuk... Ne denli ac ekiyor! ... JAK
-

(Alar) lhiiii! hiiii! lhiiii' hiiii! lhiiii!

Jak nine'nin hkrklar.

JAK baba - Birbirinizi avutun! Jak'krn hepsi. {L'lar. Jak baba ar a r gzyCU}lar..

n S'iler. leri.n tarafnda ise: Rober}

ROBER anne- Gidip basal dilesene! ROBER baba- Artk aileden olduumuza gre, biz de gidelim. ROBERT- Peki, baba, peki, anne. Robert} Jak nirnenin yanna gelince barr: ROBERT - Banz sa olsun! JAK'larn hepsi (Jak dedenin dnda; Memnun. olduk. Rober baba.
Robert}e:
v.e:

/koro)

Rober anne, kendilerine d'oru dnen

ROBER baba ve ROBER anne - Banz sa olsun! ROBERT- ok teekkr ederim. Memnun oldum. V Rober, imdi, Jak baba/ya dnerler: ROBER
-

(Jak babaya) Banz sa olsun.

JAK baba- Sonsuz teekkrler, dostlarm, sevinle kabul ediyorum. ROBER ve JAK baba-

(Jak anneye d<merler,

48
sal!

JACQUES YA DA BOYUNEME Ba

koro) Basal dileriz! Basal! Basal!

JAK anne - Teekkrler, teekkrler, yum, teekkrler.

ok mutlu

ROBER, JAK baba, JAK anne- (Jak nineye) Basal! Basal! Basal! Basal! Candan basal! JAK nine- Binlerce teekkrler! Teekkrler Te ekkrler! Bastne! Teekkrler! Memnun oldum, te ekkrler! ROBER, JAK- (Jaklin'e) Candan basa l! Basal! Basal! JAKLN - Teekkrler! Teekkrler! Teekkrler! Teekkrler! Size de!

Sonra

hepsi

dedenin

dnda,

en

heyecanllar ola.n
Ba

Jak'tn etrafn sararlar: "Basal! Basal!

sal! Candan basal!" JAK
-

(Alar) liiii! hiiii! liiii! Teek-kr-ler!

de

Sonra, Jak baba'nn, "Rahmetliyi unutmyalm"

mesi zerine_,
JAK baba, JAK anne, JAK nine, JAKLN, ROBER baba, ROBER anne ve ROBERT
-

(Dedenin resmine
Basal! ten ba

doru, ark(larn seyir <'iilere dnp, koro)

Basal! Basal! Candan basal! sal! Basal! Basal!

Alyan Jak'n sesi seilmelidir.

JAK dede- (erevesirden km,ad(,n, iki eliyle se

)am

vererek yantlar) Basal! Basal! Basal! Sonra hepsi

bird'en

ekes-m bakt Jak dede

bile:

Basal! Basal! Basal! Candan basal! Basal!

Jak dede ereves-iinde gene din ginlei r .. Ki.iler

'

tabi

dedenin dnda - J ak'a doru dner ve etrafn sarp: "Basal! Basal! Candan basal!"

derler.

Jak bir-iki kez: "Basal! Basal!" der, sonra ok gl alar, herkes basal dilemeye devam ederken

JACQUES YA DA BOYONEOME

49

Jak ker. 8U8madan <mu lldnrlar. Bir sandalyeye otur turlar. JAK- (Ulur) hiii! hiii! lhiii! lhiii! Ba-sa-l-!

lhiii! ...
JAK baba- (Kulaklann,tk{:r ve Jak anneye> JaW'tan hzl seslenir) Telini fazla titrettin. Durdur! JAKLN
-

(Jak.'a) Sus, herkesi rahatsz ediyorsun!

atar.

ROBER anne - (Bararak) ok oldu!

Jak an.ne} Jak}a kuvvetli vi,r tokat alamJJ.sn keser.

Jak brden

Jak baba. dnda} Jak annuye doru devim. Jaklin} Rober anne) Rober baba, Robert} hepsi}
ROBER ALES - Maallah, tebrikler bayan, tebriklerimiz. JAK nine ve JAKLN - Aferin. Jak! Aferin! Aferin anne! Aferin! JAK baba- Kesin artk!

Devtm anszn durur. Sessizlik. llepsi Jak!a bakar.

JAK baba - Dedenin nasl bir durumda ldn renmek hakkn ve devindir.

erevesinin iindtm dede bir iaret yapar.

JAKLIN- Dede bir eyler sylemek istiyor.

ded'e erevesinden kar ve brlerine yaklar)
nden beri ok daha iyi konuuyor.

(J.ak
ld

JAK baba- (Jak!a) te etten ve kemikten deden, ne gibi bir durumda ldn bize kendisi anlatacak.

Saygk sessi.zlik. De de yaklanca} ki-ier oorumlar- n tkarlar.

JAK dede
-

(JJ1m}endii iin. ok kVfJIYU}l)

h!

h! ok iyi geti, gt... T8:m ark sylyordum ki...

ark sylemek ister.

JAK nine-Yeniden ark sylernee balama... lsn sen ... Yasn tutuyorsun... JAK dede- Yok ... Yok... Yok... Bir ey olmaz . ar. .

k sylemek istiyorum ... F: 4

eo

J'ACQUES

YA :DA

BOYUNEOMil

JAK baba- (Dedeye) Kendi yasn sen saymazean kim sayacak? Anlat, abuk .. . JAK dede- ark syleyerek! JAK nine- Sylemiyeceksin. JAK dede - yleyse bir ey sylemiyeceim. Hi bir ey. Hi. mrmde bir daha g remiyeceksiniz beni.

te!
Dede yeniden erevesine dneoektir. JAK nine
-

HaJa inat! Ders olmad ona! seka

eevesinin iinde dede} oyu.-run bandaki. gibi 'tJtnli deil} surat asarak dargn duracaktr} sonuna
d(Jrr devinmiyecekti.r.

JAK baba - (Jak}a) Olum, grdn gibi, hepsi gidiyor... Sen bizim biricik ve byk umudumuzsun! Gi denlerin yerini doldurmal. Dede ld, yaasn dede. HEPSI BRLKTEDede ld, y aas n d ede ! JAK Niin? JAK baba- Irkmzn srekliliini salamak gerek. JAK- Niin? JAK baba - Irkmzn srekliliini:.. Yaasn beyaz rk! HEPSi BRLKTE - (Jak dnda; alklar ve beyaz rkn!

(arm

olan Jak'n

anda)

der)

Yaasn beyaz rk ! Yaasn beyaz rk! JAK baba-- (Oul}a) B eyaz rkn gelecei parmak h..rnda. Devam etmesi gerek, devam etmesi, gcn git gide daha yaymas. .. JAK - Ne yapmal? JAKLN gerek. JAK- Neyle? JAK baba
r: -

, olmak

Yaylmas iin, snmesine engel

(JaWa) retim ile. Yiten herey yeri

daha kalabalk, daha da trl yeni rnlerle doldurma JAK anne-

l. retimi salamak sana der...

(Oluna)

Olum, seninle kvan duya

bilmem iin retimi sala, sala ...

JACQUES YA DA BOYUNEME Robert sklm bir ta1J1 r .r taknr.

l51

ROBER baba - Daha nce resmen akladm gibi kzm bsbtn yeterlidir buna. Robert, gi.ttike daha sk.lmu; bir tavr taknrr. JAK baba - Bu yln sonular o kadar iyi mi, greceiz. imdilik pek yle grnmyor. Robert gittike daha sk'llmrttr, gene de acaip poz lar taknr. ROBER anne - (Robert}e) Ayol, kzm, herkesin nnde gzel olmuyor. Annenle gel, reteceim sana. Yal nz biraz grg gerek. Biraz. JAK anne- (Rober anneye) Tecrbem iinize yarar sa... Emrinizdeyim. ROBER
anne
-

Memnuniyetle, hayr demiyoruz. Bir

JAK nine

(Rober anneye) Ben de geleceim.

ninni sylerim ona... ROBER anne,- (Ro ber babaya) Sen burada, dama dnla kal. Maddeye ihtiyacmz olursa seni anrz.
( Jak baba.'ya) Sizden de madde istiyeceiz gerekirse.

JAK babagerekirse ...

(Eili.r)

Emrinizdeyim, bayan.

JAK anne - Bende madde var, biriktirmitim, eer

a.nne) J,ak anne} Jak nine sa d;;:;--; gittike d.aha acaip iaretler yaparak; ve acaip pozla"r taknarak lw..'r. G-:ttii.nli grten Jak ken d-i.sine a:oru belirsi.zce lcollo.:rn. uzatr, yzn, alwmak istiyen bi.r ocuunki gibi. burutunt1 ve "Mm... Mm ...
Ro'/:)ert} R'ober
lcarlar. Robert,

Mm . .. " yapa.r. JAKLN - (Robert ve Jak bir iz. JAK baba- (Jak\) Olum, Jak, cesaret. ret! A dam ol!

dierle-rinin

klarna.

ba

kar) Daha imdiden tam bir anne gibi. gds var.

kol tu a ker.
.

ROBER baba- (Jak}a)

Ne mal olduunu grece-

52

JACQUES YA DA BOYUNEME
JAKLN
-

ret.

(Jak'a) Haydi, haydi, kardeim, cesa

-

ROBER baba

(Jak)a) Haydi, haydi, cesaret, haydi.

JAKLN - (Jak/a) Haydi, itiver.

Jak) yzn bu'l"'Uturur. Koltuun!! yerleir.

JAKLN- J.ak)a) Haydi... Haydi... ROBER baba - (J.ak7a) Ha : ydi, haydi1 adam ol. He pimiz bu devreyi geirdik. JAK baba- (Olunt- sert bir sesle) abuk ol, yoksa karmam. JAK nine'nin sesi- Eee, iler yolunda m sizde? JAKLN - (Jak't) Haydi, sabrszlanyorlar. tiver. ROBERT baba JAK
-

(Jak7a) ttiver! (Yzn buTuturur) yle gelmez ki bu...

-

emirle olmaz ki bu... ilham gelmedi. JAK anne)nin sesi sen? ROBER anneni n sesi ni.z artk. JAK baba- Jak, tembel olma! JAKLN JAK oul sediyorum. JAK ninenin sesi mez. JAK- Elimden geleni yapyorum. JAK baba- Elinden pek bir ey gelmiyor. ROBER baba- (Jak)a) Haydi, gayret ... JAKLN - Gayret, Jak. ROBER baba - (Jale babaya,) Baym, olunuz ne rede, kzm nerede. J AK baba - Baym, i iten gemedi. Sonra gr rz. JAKLN - (Dedenin Tesmine) Siz de karn, dede.
--

Jak'cm, Robert hazr.

Ya

Su kzmda diyemiyeceksi

(br taraftan iitilm.ek zere barr) (Koltuunda) Gelecek... geleceini his

Jak, yavrum, acele et, haydi,

Bir dakika, bir dakika, patlamayn be!

-

yalvaryorum sana... Roberte oktan hazr. Fazla bekliye

.JACQUES YA DA BOYUNEGME

53

JAK dede - (Dingitn, alayl) Ha... ha... ha:... v.z gelir bana... bu dnyadan deilim artk ... sonra zaten ark sylemeyi yasak ediyorsunuz bana... size ders olsun... oh olsun. JAKLN- (DedPye) yleyse, sus!. susmam, bu da ne demek, ya llere sayg? ROBER baba- (Dedeye) enenizi tutun, baym. JAK baba - (TehdAt ederek) Kapa eneni! ROBER anne'ni n sesi- Eeee, ne oluyorsunuz? JAK- (Elleri karnnda) Ay! Ay! Ay! Ay! Ay! Ay! JAK dede- (erevesinde gler) Hi! Hi! Hi! ROBER baba--:- (Jak dede'ye) Sizi dzdzene davet ediyorum! JAK- (Elkri k.armnda) Ay! Ay! Ay! Ay! JAKLN . JAK dede - (alnu:ak ve kzgn) ster susar, ister

Barmla.r gitt-ike tizleir. - (Ote yandan .tilecek biimde)

Anne,

anne, oldu ite, dou sanclar balad! ROBER baba- (Barr) Robert... Robert... salabi lirsin. JAK- (C an yanar) Ay! Ay! Ay! Ay! ROBER anne 'nin sesi Balayabilirsin. ROBERT'in sesi
-

Hereyi salver, yavrum...

ok tiz:

Gt-Gt-Gdak! Gt-:Gt-Gdak! Gt-Gt-Gdak! Gt-Gt-Gdak! Gt-Gt-Gdak! Gt-Gt-Gdak! Gt-Gt-Gdak! Gt-Gt-Gdak! Gt-Gt-Gdak! JAK- Ay! Ay! Ay!

Rober anne, Ja k anne, Jak ntne sadan grnrler.

ROBERT'in sesoi
-

Gt-gt-gt-gt-gt-gdak!

Robert'in "Gt-Gdak'' lar kuvvetli d!uyulur,; Ja-k inler. Rober anme ve Jak anne birbirinin kolJan.na derler.
ROBER anne - Sayn bayan Jak anne... ocuklan mz!

Alama-lar.

54

JACQUES YA DA BOYUNEME
JAK anne- Sayn bayan Rober anne... yavrularmz! Alamalar. Gt-gidaklar ok iitilir. Jak inliy erek "Ah!"

der

ve

baylr. BRLKTE il! JAK baba- Jaklin, kardein baylyar! Herkes) Jak)n et ra fnda hafif tokat la r vururlar. sesii, duyulur. ROBER baba) nn sesi
-

}.J

AK anne - Hay! Olum! Olum!

JAK nine- Aman! Aman! Sras de-

topla-nr) akaklarn ovar) Rober

Ay n zamanda

baba/nn

Tamam! Bir sepet getirin!

ve

JAK baba - Dayanamyor! Dayanamyor! eitli ookun hareketler. Jak'n etra fnda gdak" larn "Gt

geldJderi. k-n ta-rafnda karg.aalk. Jak

ayhrken) Ja;k lin el'inde bo bi.r sepet, sadan kar. JAK anne- Evladm! Kendine geliyor! JAK rasnda! ROB ER anne - Senin Robert' inin atosunda! JAK
--

Nerdeyim?
a-

JAK anne - Evde, yavrum, sevgili akrabalarnn

(Tikstnti -iinde) Ah, bir gidebilsem buradan!

m:r

ROBER baba- (Sadan) elinde y umurta dolu sepetle grnr) te ilk yumurtalar!

HEPS - (Koltuun'da yklm Jak'vn dnda) ,/ak

dede) tek gzle gizlice b akar ken ) Vay! Vay! Bravo! Alk.larla-r) prler) birbi:rlerini tebrik ederler. : JAK baba, ROBER baba- (Birbirlerini tebrik eder
l67') Tebrikler! Tebrikler! ki anne hkrarak. piir lerken) Jak. sepetii-ni, der. Hepsi Jak man! Bu yata ne kadar cici!

nine, yumurta eline aa.rak1 "Oh! ne gzel! ne irin! Koskoca

Phtladlar m acaba?"
s ep eti

niooin etra fn alrlar;

kaplacak;

bu.nlar sahnenin nnde geecek.

JACQUES YA DA BOYUNEGME

55

JAK baba - Ne kadar taze ; tanesi en azndan 20 frank eder! Halanm hazrlanabilir! ROBER anne-Kzmn. ilk yumurtalar. Kendisine benziyorlar. JAK nine-Tam aksine, Jak'n burnundan dm! ROBER baba - Deil bence! JAK anne- burunlar yok ki! ROBER anne - Kkler de ondan. Burunlar kacak. JAK: anne - kisine de bE(nziyor, canm. JAK baba -Jaklin nerede? ROBER baba - Robert'in yannda. Ona yardm e decek birisi gerek. JAK anne-ok dokundu bana! Byk bir an bu! JAK baba- (Srepeti alr JAK-Teekkr ederim. JAK baba-Kulukaya yatacaksn. JAK anne-Henz ok yorgun! ROBER baba - Kzmz kendisi kulukaya yatabilir! JAK baba- Ailemizde bu i erkee der! (J.ak'a) Haydi, kalk!. km oan. Ja.k' kaldrrlar doru srklerler. JAK baba
-

ve

tekilerle Jak'n yanna

gider) Gryor musun? Sizin yumurtalarn z!

ve

ktltUka n;isasna Kuluka maki Hep

(Ol'u srkleyerek)

nesinin zerine gtrelim! ROBER anne - (Jak' srkleyeek, kocasna) susuyorsun! Becerikli deilsin! JAK nine-(Jak' srkleyerek) Evlendin, ok memnun oldum. imdi kulukaya yat yleyse. Jak' ma.sanm stne karrkr. JAK anne -yi yat, evladm. JAK nine - Atalarn gibi! JAK dede-(ereves-inde) Hi! Hi! Hi! (Alay l g-

l)

56

JACQUES YA DA BOYUNEGME

JAK baba Yat, milletierin an ve grkemi iin, lmezlik iin!

Bir zamandan beri du yulmyan "Gt-gdak" lar tek rar ve. daha kuvvetli balr.

ROBER baba -- abuk olalm! Yumurtalar ylacak!

Jak7t yumurtalarn stne ya dc.ortasna yerletirir

ler. Jaldin, elinde yuml,urta dolu nr.

ikinci

bir sepetle gr-

HEPS - (Jak ve sessizce glen Jak dede Bravo! Bravo! Ah! ne gzel!

dnda)

ROBER baba - Yenilerini alnaa gidiyorum.

Sadan

kar.

JAKLN - ok var daha.

JAK baba- (Yzkoywn yatan JaW biraz kaldrr,

ba.kar ve der) Getirin daha, yer var! H;i sklmayn! Sepetin iini Jak'n stne ve etrafna boaltr.

ROBER anne - Getirin! Getirin! JAK baba- Haydi, haydi, durmayn! JAK - ... ok scak ... JAK anne - (Jak'a) Gerekiyor, ekerim, kuluka ya... scaklk, ok efkat gerekiyor!
J.ak'n alnn siler.

JAK baba- (EUerini rpcw) retim! retim! re tim! JAK nine murta! Zplayp Yumurta! Yumurta! Yumurta!
eder.

Yu-

dans

JAK anne- Yat, yat, evladm, kulukaya yat! Jaklin bo! serpetle karken, Rober baba dolu -nc bir sepetle girer. "Gt-gdak" lar devam etmektedir.

HEP S - Bravo! Bravo! ROBER baba - Daha var! JAK

-

(Bir buhar makinesi gibi, kuvvetle

solr)

f! f! f! f! f! f! "f! f!" larn hz, "Gt-gdak" krnki gibi, Ro-

JACQUES YA DA BOYUNEME

57

ber baba ve Jaklin'in, durmadan, srayla, yumurta sepet lerini alp getJirmeleri gibi) gittike arla.oakfr; devim. y le ayarldr ki biri girince d/ter'i kar, v..s ... JAK baba- Yaasn retim! Daha da retim! retiniz! retiniz!

JAK

f! f! f! f!

Obr tarafta "Gt-gdak."

JAK anne
ret...

(Olunun aln11m siler) Gayret... gay-

JAK- ok scak, anne. f! f!

ROBER anne - Haydi! Haydi! Durmayn!

JAK baba

(Ellerini arpar) retim! retim!

retim! retim! v.s...

Hareket gittike iddetlenir. Riober baba ve Jaklin'in

geirdikleri yumurta sepetlerimi srayla ber
anne

a1.acak olan Ro

olaca-k; bnlar Jak'n bann, vcudunun, nasa.

nn stne ve yere dkecek; Jak bsbtn kaplanacak; ve Rober anne, sepetler-i geri verirken, yle diyecek:
ROBER anne- retim! retim! retim! v.s. .
.

Hareket ve koro halinde "Gt-gt-gdak", "f! f!

f", "retim! retim!'' sesle11i nakaro-t gibi devam ei!IJtr;

aym zamanda oyun ve gidip gelmeler kesilmeden, gr!.. ty kaplyacak kadar gl sylenen u szler duyula
caktr:

JAK anne - Btn bu ocuklarn geleceini d-

nyorum! ROBER anne - Ne yapacaz dl?

JAK baba- (Oyununa devam ederken) Sucuk eti!

ROBER baba yonluk et!
-=-

(Iki gidi dn aramnda)

Kam-

JAK nine - Omletlere de gerekecek! JAKLN (Iki gidi dnii4 ara.Mnda) Atlet yeti-

tiririz!

JAK anne - Damzlk iin saklarz!

ROBER anne - l{eykel macunu yapanz! ROBER baba - (A yn

oyun) Lahmacun macunu!

:58

JACQUES YA DA BOYUNEME
JAK baba- Tanklar, sanklar, sapklar! JAK nine - Yemek iin ayrnz. JAKLN- Uaklar, ev sahipleri!

JAK baba- Diplomatlar! JAK anne - rg yn. Jak dede, erevesind.cn, bir orkestra efi gibi, de

vimi parrnaiyle yneteQilir.

ROBER anne - Prasalar, soanlar!

ROBER baba - Bankaclar, domuzlar! JAK baba - ehirliler, kyller. JAK anne - verenler, iiler. JAKLN - Papalar, krallar, imparatorlar. JAK baba - Polisler. ROBER baba - Adliyeciler, papaslar. JAK nine Om.let! Bol bol omlet! JAKLN - nsanclarla dmanlar!

Bu son szden balymak, nakarat "Evet, evet, evet" olacak, yalnz Jak baba "retim! retim!" olan eski na

nakarat ilierini hep rparak syleyecek. JAK anne- Frsatlar! ROBER anne - Milliyetiler! ROBER baba - Beeriyetiler! JAK baba - Devrimciler! JAK nine - Devrim dmanlar! JAKLN- Turplar! Turpular! JAK anne - Halklar! JAK baba- Gericiler! . JAK nine - Kiyagerler! JAKLN - tfaiyeciler, retmenler. JAK anne- Jansenistler. ROBER anne - Hogrrler. ROBER baba- Markslar, Markiler, marklar, mar kaclar. JAK BABA - lkcler. Bantclar. JAK nine
-

'\

ROBER baba - lericiler!

Varolucular!

JACQUES YA DA-BOYUNEME JAKLN - zcler ve zdekiler JAK anne- Federasyoncular, tinselciler ROBER anne- Yazclar. ROBER baba - Kardeler, kalleler JAK baba- Dostlar, dmanlar JAK nine - El iileri! JAKLIN-Gmrkler, oyuncular JAK anne - Alkolikler, katolikler ROBER anne - Protestanlar, museviler ROBER baba-Merdivenler, eldivenler JAK baba-Kalemler, kalemlikler. ROBER anne -- Aspirinler Kibritler JAK n ine- Omletler Bol bol omletler

lS9

Jaklin ve Rober baba, nenin ortasnd( dururlar.

ellerinde bo

sepetle r,

:tak

REPS- (Kmo, Jak 'Ve Jak dededen b'.k.a) Evet, e

vet omlet, bol bol omlet.

Devim ve grlt birden kesilir. Jak'n, gsz bi,r sesle yle sylendii. duyulur:
JAK - Karamsarlar

HEPS-

(Gcen'Tibi)

Efendim? Nasl cesaret edi-

yor? Ne oluyor buna? Hep o Hli memnun olmaz

Kendtisi'IW yarlar. Gergin bir sizlik.

JAK - Anaristler Hilikiler ROBER baba- Demitim ben, buna gvenilmez. JAK baba
-

(Oltna) mann m yitirdin yoksa?

ROBER anne - man yok. JAK baba- (Oluna) Haydi, sylesene, ne istiyor sun? JAK- Bir k pnar, akkor su, buzdan ate, ateten karlar istiyorum. JAKLN
-

(Kardeine) Szn unutma.

ROBER baba- (Jak!a) Havai ieklere git yleyse. ROBER anne-Amma da beenmi kendini ROBER baba - Bokailles sarayna gitsene HEPSI
-

Yaasn retim!

60

JACQUES YA DA BOYUNEO-ME
Yaasn beyaz rk! Devam edelim! Devam edelim!

"retim!" ile "Gt-gdak" lar daha ku.vvetle lxuflt:r, getrel cokunluk iinde devim daha da hzlanr. Dede ile, erevesinden "retiniz! retiniz!" diye barr. Dier leri "retelim! retelim!" der, hepsi "Gt-gdak!'' yapar, allcr.larlar.

JAK dede - Gemite olduu gibi, gelecek yumur

talanndr!

Bir kapak alabilir; ya da deme - .stenirse ya va yava kerrken, kiiler - farkna varmadan - yavCUJ yava inip, oyunu kesmeden yitelYilirler, ya da teknik ko ullara gre yatrvzca oyuna <fkva.m edebilirler.
-

...

Per d e

' lonesco yu Nastl Anlyorlar

nceli"i, duyarl, alk gnlll ile size
.,

birey brakcn

I o n esco hereyi

nnze seriyor. llerinize gre oyunu dzeltne olana siin elinizde-

1 /

Ionesco, tivatrosunu ylesine kurnlll tur ki, hangi gereeler kullanlrsa kulla

nlsn glrnek denen ey fsknr.

Kayna gibi canl erli.
r. J_,,

katksz ve de-

CARAGIALJi

KAFKA ile gerekstclcr dehete,

karabasana

e samaya kaplarn at

lar. Ionesco'ya ise. davri1TI1mzn ve di limizin garipliini, konudan konuya gei ini abullendirmek

kalyord

Bugn yasayf:Jnzcla serbest

nun1a duyuldu
tr.
n1u:

ir ko
ca

Ionesco'cn bu,

nn1 .. ;;, dediimize gre bunu da baarn1

G. Hr\NO'l'EAU