Programiranje 1

Laboratorijska vjeba 1

Elektrotehniki fakultet Osijek Kneza Trpimira 2b 31000 Osijek www.etfos.hr

1. Graa raunala Raunala su se kroz povijest razvijala u sve kompleksnije maine koje omoguuju izvravanje sloenih operacija. Kratak osvrt na znaajnija otkria u povijesti razvoja raunala su: Patentirano mehaniko raunalo izumio ga je B. Pascal. Stroj se sastojao od zupanika koji su na plonoj strani imali oznaene znamenke 0 do 9. Njegova ideja se jo i danas koristi kod mjeraa protoka vode i plina Logaritamsko raunalo - 1594. godine ga je razvio matematiar Lord John Napier te je izraunavao prirodni logaritam Diferencijalni stroj 1821. g. Charles Babbage ga je dizajnirao i razvio za izradu logaritamskih tablica. Stroj je bio pokretan vodenom parom i bio je potpuno automatiziran. Analitiki stroj C. Babbage je razvio novi koncept raunala koji je radio na principu buenih kartica te je imao dva osnovna dijela: procesni dio i memoriju Turingov stroj - sastojao se od trake, glave za itanje -pisanje te programa Pojava magnetskih traka i buenih kartica ENIAC prvo elektroniko raunalo koje je radilo Electronic Numeral Integrator and Computer. Sastojalo se od elektronskih cijevi, bilo je teko 30 t te je imalo snagu 174kW. Koristilo se za rjeavanje balistikih problema von Neumann arhitektura razvija osnovnu arhitekturu raunala na kojoj se temelje dananja raunala

Podaci i instrukcije ULAZNI DIO Rezultati Argumenti ARITMETIKO LOGIKA JEDINICA UPRAVLJAKA JEDINICA SPREMNIK

Rezultati IZLAZNI DIO

Instrukcije

Upravljaki signali

Slika 1. Graa von Neumann-ovog raunala EDVAC (Electronic Discrete Variable Automatic Computer) 1945. g. ga je razvio John von Neumann te je to prvo raunalo koje je izvrni program dralo u radnoj memoriji i koristilo magnetske diskove UNIVAC I Universal Automatic Computer je prvo raunalo na prodaju CPU (Central Processing Unit) jezgra raunala, obavlja aritmetiko-logike operacije Memorija - RAM, ROM Sabirnice Ulazno-izlazne jedinice, Ureaji za pohranu podataka i programa Osnovna graa dananjih raunala je: -

2. Brojevni sustavi dekadski, binarni, oktalni, heksdecimalni Naziv Dekadski Binarni Oktalni Heksadecimalni Baza 10 2 8 16 Znamenke 0,1,,9 0,1 0,1,.7 0,1,.9,A,B,C,D,E,F Oznaavanje
(10) (2) (8) (16)

2.1. Pretvaranje iz sustava u sustav

DEKADSKI
U BINARNI, OKTALNI I HEKSADECIMALNI

Postupak: 1. Broj cjelobrojno podijelimo s bazom 2. Rezultat dijeljenja pomnoimo s bazom i oduzmemo od poetnog broja 3. Ostatak oduzimanja zapiemo i ponavljamo dok god ne doemo do nule. 153 76 38 19 9 4 2 1 0 : : : : : : : : 2 2 2 2 2 2 2 2 1 0 0 1 1 0 0 1 153 19 2 0 : : : 8 8 8 1 3 2 153 9 0 : : 16 16 9 9

153(10) = 10011001(2)

153(10)=231(8)

153(10) = 99(16)

BINARNI,

OKTALNI I HEKSADECIMALNI U DEKADSKI

Postupak: 1. Znamenke broja pomnoimo s eksponencijom baze na kojem se mjestu znamenka nalazi odostraga.
76543210

10011001(2) = 127 + 026 + 025 + 124 + 123 + 022 + 021 + 120 = 1128 + 064 + 032 + 116 + 18 + 04 + 02 + 11 = 153(10)
2 10

231(8) = 282 + 381 + 180 = 264 + 38 + 11 = 153(10)

1 0

99(16) = 9161 + 9160 = 153(10)

MEUSOBNO

PRETVARANJE OKTALNOG, BINARNOG I HEKSADECIMALNOG

Postupak: Koristimo tablice za pretvaranje. Dek 0 1 2 3 1 2 3 4 9 99(16) 9 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 = 10011001(2) 231(8) = 010011001(2) Bin 0000 0001 0010 0011 0100 0101 0110 0111 1000 1001 1010 1011 1100 1101 1110 1111 Okt 0 1 2 3 4 5 6 7 Hex 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F