M.

Mustafa: Strategjia e korporats Studimet Master, semestri II 2010 POZICIONI STRATEGJIK - MJEDISI

PERMBAJTJA

Pozicioni strategjik
Mjedisi Shtresat e mjedisit Mjedisi makro- PESTEL

Skenart

Industria / sektori
5

Forcat e Michael Porterit

POZICIONI STRATEGJIKQasjet

Dy qasje:

Organizata duhet parasgjithash t prqendrohet n faktort e jashtm: t gjenden shanset atraktive n treg; Ana tjetr: aftsit (kapacitetet) strategjike, burimet dhe kultura udhheq strategjin Shanset n mjedis dhe shfrytzimi i prparsive t brendshme Jo nj qasje statike : Mjedisi dhe aftsit ndryshojn

Presioni i mjedisit pr ndryshime :

kapacitetet pr ndryshime kultura organizative

Mjedisi dhe shtresat e tij

Mjedisi : shanset e zhvillimit dhe krcnimet (konsumatort e knaqur dhe ndryshimet teknologjike) Shtresat e mjedisit(fig 2.1.) :

Mjedisi Makro ( Korniza PESTEL), faktort e gjer t mjedisit (politik, ekonomik, social, teknologjik, mjedisor, ligjor):

Skenart: Ndryshimi i strategjive n harmoni me ndryshimin e mjedisit biznesor

Industria/sektori : organizatat q prodhojn t njjtin produkt

korniza e 5 forcave : atraktiviteti industris s caktuar dhe rreziku nga konkurrentet

Konkurrentet dhe tregu mjedisi imediat, m afrt (shum organizata me karakteristika t diferencuara duke konkurruar n baza t ndryshme)

MJEDISI MAKRO DHE PESTEL

PESTEL :pasqyra e gjer

Ndryshimet

e pritura ne mejdis

Shtytsit (drivers) kye: fokus n at q sht m e rndsishme Skenart: shqyrtim i mnyrave potenciale t ndryshimit t mjedisit Politik
Qeveria Siguria Restrikcionet

dhe ndikimet e saj, politikat ( migrimet, etj..)

PESTEL (2)

Ekonomik
Normat

e rritjes s GDP, kursi i kmbimit, norma e interesit, inflacioni Cikli i biznesit

Social
Kultura

dhe demografia (rritja e moshs s popullsis n EP) Kmbimi i studentve

Teknologjia
Inovacionet,

interneti, nanoteknologjia Telekonferenca

PESTEL(3)

Mjedisi / Environmental
Zhurma,

ndotja , shtjet e gjelbrta Kontrolli i konsumit t energjis Toka

Legal
Ndryshimet

ose kufizimet

PERDORIMI I PESTEL

Menaxhert duhet analizonj ndikimin tani dhe t ndjekin vijn e ndryshimeve Ndikimi ndrlidhur Identifikimi i faktorve (shtytsve) ky t ndryshimit

Faktort ky q do t ndikojn n sukses/mossukses Faktort m t rndsishm t cilve u kushtohet prioritet Ndikojn n vijn e prgjithshme t ndryshimeve Kusht pr t identifikuar kursin e vendimeve dhe aksioneve efektive

Perdorimi i PESTEL

Faktort me ndikim ky dhe aspektet sektoriale

Tekstili : aspektet sociale Kompjuteret : aspekti teknologjik Sketort publi : demografia ( mplakja e popullats)

PESTEL DHE SKENARET

Mbshtetja tek PESTEL dhe shtytsit ky t ndryshimeve

Ndrlikueshmria dhe ndryshimet e shpejta krijojn pasiguri Skenari : alternative t mundshme/ besueshme se si mjedisi biznesor do t zhvillohet n t ardhmen Menaxheret nuk mund ta mbyllin mendjen e tyre ndaj alternativave

Fillohet nga shtytsi ky ndryshimet radikale (varsisht nga kahja)

PESTEL DHE SKENARET

Ndrlidhja n skenar konsistent (stabiliteti politik/ rritja ekonomike) Skenario (1) jostabiliteti i lart dhe rritja e ult Skenario (2 ) jostabiliteti i ult dhe rritja e lart Nuk sht parashikim shqyrtim i ngjarjeve t mundshme ( plausible) Menaxhert m mir e kuptojn mjedisin: msimi organizativ

PESTEL DHE SKENARET

Strategji, pr secilin skenario

Optimistik,

pesimistik, mesatar Menaxheret fokusohen n at mesatar zvoglim angazhimi dhe kreativiteti Dy ose 4 skenario T kuptuarit e mjedisit - skenare lidhur me ndryshimet e pritura te mjedisit Debati + msimi

PESTEL DHE SKENARET- zhvillimi i energjis ( diskutim)

INDUSTRIA/SEKTORI

Mjedisi imediat
Prodhuesit q prodhojn produktin e njjt Prodhuesit q prodhojn produkt q mund t jet substitute t ngushta per njeri tjetrin Shrbimet publike dhe sociale T kuptuarit e forcave konkurruese : atraktiviteti gjasat pr sukses

Korniza e 5 forcave Michael Porter ( fig 2.2.)

Vlersimi

i atraktivitetit (potencialit pr profit n industrit e ndryshme) I dobishm pr analiza fillestare 5 forca dhe krcnime (hyrsit e rinj, fuqia e furnitorve, fuqia e blersve, konkurrenca e rivalve) Kur 5 forcat jan t larta, industria nuk sht atraktive Konkurrenca e madhe- profit i vogl

Krcnimi i hyrjeve/ Barrierat pr hyrje

Barrierat q duhen kaluar hyrsit e rij

T mira pr inkubantet (prodhuesit ekzistues) t kqija pr t rinjt Mbrojtje nga konkurrentt e rinj

Niveli

i prvojs/ ekonomia e vllimit dhe eksperienca : lakorja e pervojes

Shpenzimet pr nj njsi (automobilat, prodhimet e mdha serike Investimet e mdha (krkime n farmaceutike, investime kapitale tek disa industri) Eksperienca/ prvoja dhe shpenzimet e prodhimit

Qasja n kanalet e furnizimit dhe shitjes

Kontrolli nga disa prodhues Integrimi vertikal ose lojaliteti dhe partneriteti (by pas, tregtia elektronike) Kundrshtimi ( retaliation) sht supozuar i firmave ekzistuese - dekurajimi Legjislacioni, aksioni i qeveris (patentet, tarifat etj.) Diferencimi ( zvoglimi i krcnimeve nga hyrsit)

Krcnimi nga subsititutet

Ofrojn (prfitim, vler prdoruese) t ngjashme por me proces tjetr Alumini dhe eliku / treni dhe automobile/ teatri dhe filmi Mund ta zvoglojn krkesn pr ca produkte Raporti mim/ performance Efektet e extra industrive, te shikohet far ndodh jasht ( mos te neglizhohet)

Fuqia ndikuese e blersve

Fuqia

negociuse , presioni n furnitor

Blersit e prqendruar (disa blers t mdhenj) % e pjesmarrjes n treg/blers me shumic dhe pakic Kostoja e ult nga nj furnitor n tjetrin (produktet e pa diferencuara) Krcnimi me konkurrenc (ose mund at bj vet) Ingjiret e furnitorve Blersit e zakonshm dhe strategjik

Fuqia e furnitorve
Furnizimi me inputet pr prodhim/shrbim (energjia, materiale, pajisjet , puna, financat) Furnitort e prqndruar (hekuri, imento, Kostoja e ndryshimit t furnitorit (MS office ) Krcnimi me konkurrenc (heqja e ndrmjetsuesve) Integrimi vertikal ( agjencit turistike dhe kompanit ajrore )

Rivaliteti i konkurrentve
Barrierat e vogla t hyrjes e rrisin rivalitetin nga konkurrentet Organizatat me produkte t ngjashme t orientuara tek konsumatort e njjt

British:

Austrian : Swis

Barazia dhe ballanci midis konkurruesve shton konkurrencn

Rivaliteti i konkurrentve
Rritja vjetore e industris Rritja e tregut n kushtet rritjes dhe stagnimit (cikli i jetess s industris) Kostoja e lart fikse (shum rivalitet) Barrierat pr dalje (kostoja e lart pr mbyllje t firmave) Diferencimi i ult

Cikli jetsor i industris dhe forcat konkurruese (2.3)

Faze e zhvillimit dhe rritjes

Diferncimi,

inovacionet, rivalitet I ult dhe bariera te ulta te hyrjes e rivalitetit , aftsit menaxheriale dhe financiare e rivalitetit, bariera per hyrje, % e tregut dhe shpenzimet ekstrem : konkurenc me mime

Faza e ngadalesimit
Rritje

Pjekuria
Rritje

Rnia
Rivalitet

Hiper konkurrenca
Rnia e mimeve vijohet nga te tjert Inovacionet kopjohen Cikel I luftes me mime n rajone dhe pika t ndryshme ( multipoint competition)

Prfundime: 5 forcat e Porterit

Industria dhe sektori, a jan t mira pr konkurrenc

Industri atraktive : kur 5 forcat jan t dobta

ka mund t bhet

Strategjit menaxheriale : marketingu, blerja e konkurrentve

Definimi i mir i industris (niveli i disagregimit)

Konvergjimi i industrive ( fotografia e telefoni)

Produkteve komplementare

Shansat ( mundsit )dhe krcnimet

Analiza e mjedisit : Identifikim I mundsive dhe rreziqeve

Hendeku strategjik ( Strategic gap)

Oqeani

i kuq: konkuurenca e prgjakshme dhe humbjet Oqeani i gjelber- mundsit q nuk shfrytzohen shum nga konkurrentet

Mundsit n substitute Grupet strategjike krijimi I tregjeve te reja Blersit e targetuar Produktet komplementare Segmentet e reja te tregut