LP 12B8

TRNG THPT HNG VINH

CHNG II
MT NN, MT TR, MT CU
Tit 1
KHI NIM V MT
TRN XOAY
I/ S TO THNH MT TRN XOAY:
Trc
ng sinh
Mt trn xoay
II/ MT NN TRN XOAY:
1. nh ngha:
Trong mt phng (P) cho hai -
ng thng l v A ct nhau ti im
O v to thnh gc | vi 0
0
< | < 90
0
.
Khi quay mt phng (P) xung
quanh A th ng thng l sinh ra
mt mt trn xoay c gi l mt
nn trn xoay nh O. Ngi ta th-
ng gi tc l mt nn. ng
thng A gi l trc , ng thng d
gi l ng sinh v gc 2| gi l
gc nh ca mt nn
(sgk)
2. Hnh nn trn xoay v khi nn trn xoay :
b) Khi nn trn xoay l phn khng
gian c gii hn bi mt hnh nn
trn xoay k c hnh nn .
a) Cho A IOM vung ti I. Khi tam
gic quay quanh cnh gc
vung OI th ng gp khc
OIM to thnh mt hnh gi l
hnh nn trn xoay.
OM: ng sinh
IM: bn knh y
IO: chiu cao
O: nh
3. Din tch xung quanh ca hnh nn trn xoay:
a/ nh ngha: Din tch xung
quanh ca hnh nn trn xoay l
gii hn ca din tch xung quanh
ca hnh chp u ni tip hnh
nn khi s cnh y tng ln v
hn
=
xq
S rl t
Din tch xung quanh ca
hnh nn l:
b/ Cng thc tnh din tch xung
quanh ca hnh nn trn xoay:
Gi q l khong cch t nh O
n mt cnh y, p l chu vi a
gic y th din tch xung quanh
ca hnh chp bng bao nhiu?
Khi s cnh y ca hnh chp
tng ln v hn th:
p 2tr v q l
1
2
=
xq
S pd
=
xq
S rl t
:b n knh y
: di - ng sinh
r
l
Ch : S
xq
+ S

= S
tp

3. Din tch xung quanh ca hnh nn trn xoay:
b/ Cng thc tnh din tch xung
quanh ca hnh nn trn xoay:
a/ inh ngha: Din tch xung
quanh ca hnh nn trn xoay l
gii hn ca din tch xung quanh
ca hnh chp u ni tip hnh
nn khi s cnh y tng ln v
hn.
4. Th ca khi nn trn xoay:
a/ nh ngha: Th tch ca khi nn trn xoay l gii
hn ca th tch ca khi chp u ni tip khi nn
khi s cnh y tng ln v hn
1
3
= V Bh
Nu bn knh y bng r, th
2
1
3
= V r h t
:chiucao
:dintch y
h
B
b/ Cng thc tnh th tch
ca khi nn trn xoay:
5. V d: Trong khng gian cho A OIM vung ti I, gc IOM
=30
0
cnh OM = 2a khi quay A OIM quanh cnh gc vung OI
th ng gp khc OMI to thnh mt hnh nn trn xoay.
a/ Tnh din tch xung quanh ca hnh nn trn xoay.
b/ Tnh th tch ca khi trn xoay c to nn bi hnh nn
trn xoay ni trn.
a/ l = OM = 2a, gc IOM = 30
0

=> r = IM = a
S
sq
= trl = t.a.2a = 2ta
2

= = b/ h OI a 3
t
t = t =
3
2 2
1 1 a a
V= r h a .a a
3 3 3
Bi gii:
Cn phn bit cc khi nim mt nn, hnh nn, khi nn.
Nm cng thc tnh din tch xung quanh, din tch ton
phn v th tch ca hnh nn
I/ S TO THNH MT TRN XOAY:
II/ MT NN TRN XOAY:
1. nh ngha:
2. Hnh nn trn xoay v khi nn trn xoay :
3. Din tch xung quanh ca hnh nn trn xoay:
4. Th ca khi nn trn xoay:
KHI NIM V MT TRN XOAY
CNG C

Hnh
chp u

Hnh nn


Khi chp


Khi nn

1
2
=
xq
S pd
=
xq
S rl t
Cng thc tnh din tch xung quanh v th tch:
r : bn knh y
l : di ng sinh
p : chu vi y
d : khong cch t nh n cnh
y
1
3
= V Bh
h : chiu cao
B: din tch y
2
1
3
= V r h t
r: bn knh y
h: chiu cao
CNG C
III/ MT TR TRN XOAY
1. nh ngha :
Trong mt phng (P) cho hai -
ng thng l v A song song vi
nhau . Khi quay mt phng (P)
xung quanh A th ng thng l
sinh ra mt mt trn xoay c gi
l mt tr trn xoay . Gi tc l
mt tr.
A: trc
l : ng sinh
r : bn knh
Tit 2
(Sgk)
2. Hnh tr trn xoay v khi tr trn xoay :
(Sgk)
a/ Hnh tr trn xoay :
b/ Khi tr trn xoay :
Khi tr trn xoay l phn khng
gian c gii hn bi mt hnh
tr trn xoay k c hnh tr .
CD: ng sinh
AD: bn knh y
AB: chiu cao
3. Din tch xung quanh ca hnh tr trn xoay:
a/ nh ngha: Din tch xung quanh ca hnh tr trn
xoay l gii hn ca din tch xung quanh ca hnh lng
tr u ni tip hnh tr khi s cnh y tng ln v hn
2 =
xq
S rl t
b/ Cng thc tnh tch xung
quanh ca hnh tr:
Ch : S
xq
+2.S

= S
tp

r: bn knh y
l : di ng sinh
4. Th tch khi tr trn xoay :
a/ nh ngha: Th tch khi tr trn
xoay l gii hn ca th tch ca khi
lng tr u ni tip hnh khi tr
khi s cnh y tng ln v hn
= V Bh
b/ Cng thc tnh th tch
ca khi tr trn xoay:
Nu bn knh y bng r, th
2
= V r h t
h : chiu cao
B: din tch y
5. V d: Trong khng gian cho hnh vung cnh a. Gi I v
H ln lt l trung im cnh AB v CD. Khi quay hnh
vung xung quanh trc IH ta c mt hnh tr trn xoay.
a/ Tnh din tch xung quanh ca hnh tr trn xoay
b/ Tnh th tch ca khi tr trn xoay gii hn bi hnh tr ni
trn
Bn knh y r = AI = a/2,
ng sinh l = AD = a
Bi gii:
2
2 2 .
2
xq
a
S rl a a t t t = = =
2
2 3
1
.
2 4
a
V r h a a t t t
| |
= = =
|
\ .
Cn phn bit cc khi nim mt tr, hnh tr, khi tr.
Nm cng thc tnh din tch xung quanh, din tch ton
phn v th tch ca hnh tr
CNG C
I/ S TO THNH MT TRN XOAY:
II/ MT NN TRN XOAY:
1. nh ngha:
2. Hnh tr trn xoay v khi tr trn xoay :
3. Din tch xung quanh ca hnh tr trn xoay:
4. Th ca khi tr trn xoay:
KHI NIM V MT TRN XOAY
III/ MT TR TRN XOAY

Hnh
chp u

Hnh nn

Hnh lng
tr u

Hnh tr
1
2
=
xq
S pd
=
xq
S rl t
=
xq
S ph
2 =
xq
S rl t
a/ Cng thc tnh din tch xung quanh
r : bn knh y
l : di ng sinh
h : chiu cao
p: chu vi y
r : bn knh y
l : di ng sinh
p : chu vi y
d : khong cch t nh n cnh y
CNG C

Khi
chp


Khi nn

Khi
lng tr

Khi tr
1
3
= V Bh
2
1
3
= V r h t
= V Bh
2
= V r h t
b/ Cng thc tnh th tch
h : chiu cao
B: din tch y
r: bn knh y
h: chiu cao
h : chiu cao
B : din tch y
r: bn knh y
h: chiu cao
CNG C