(Trch t Cun S tay ASEAN) Chng I. GII THIU V ASEAN Qu trnh hnh thnh v pht trin ca ASEAN 1 .

Qu trnh hnh thnh v m rng ASEAN Hip hi cc quc gia ng Nam (ASEAN) c thnh lp ngy 8/8/1967 sau khi B trng Ngoi giao cc nc In--n-xia, Malaixia, Phi-lp-pin, Xin-ga-po v Thi Lan k bn Tuyn b ASEAN (Tuyn b Bng-cc). Ngy 8/1/1984, Bruny aruxalam c kt np vo ASEAN, nng s thnh vin ca Hip hi ln thnh su nc. Vit Nam gia nhp ASEAN ngy 28/7/1995 ti Hi ngh B trng Ngoi giao ASEAN ln th 28 t chc ti Bruny aruxalam, a tng s thnh vin ca ASEAN ln thnh by nc. Thng 7/1997, Lo v Mianma tr thnh thnh vin th tm v th chn ca Hip hi. Cm-pu-chia gia nhp ASEAN thng 4/1999, hin thc ha tng ca nhng ngi sng lp l thnh lp mt Hip hi bao gm tt c cc quc gia ng Nam . 2. M rng hp tc trong ASEAN v thit lp quan h hp tc vi bn ngoi M rng v thit lp quan h vi cc i tc i thoi Ngay t nhng ngy u thnh lp, cc nc ASEAN lun thc c tm quan trng ca vic thit lp quan h rng m gia Hip hi vi cc i tc bn ngoi. Cng vi n lc hi nhp khu vc, cc nc ASEAN cng y mnh m rng quan h vi cc i tc khc, h tr tch cc cho tin trnh hi nhp ca cc nc thnh vin. Ti Hi ngh Cp cao ASEAN ln th hai (t chc ti Cua-la Lm-p, Ma-lai-xi-a t 4-5/8/1977), cc Nh Lnh o ASEAN ku gi tng cng v m rng hp tc vi cc nc v nhm nc khc. Trong thi k u, quan h i ngoi ca ASEAN tp trung vo cc i tc thng mi ch yu, nh Hoa K, Nht Bn, Lin Minh chu u, Ca-na-a, tx-try-li-a v Niu Di-ln. n nhng nm 1990, ASEAN m rng thm quan h vi cc nc khc nh Hn Quc, n v Nga. Cho n nay, quan h i ngoi ca ASEAN bao gm cc khun kh ASEAN+1, ASEAN+3, Cp cao ng (EAS) v Din n Khu vc ASEAN. Khun kh ASEAN + 1 ASEAN hin c quan h i thoi v hp tc vi 10 nc (Trung Quc, Nht Bn, Hn Quc, n , Pakistan, t-xtry-lia, Niu Di ln, Nga, Hoa K v Canada), 1 t chc khu vc l Lin minh Chu u (EU) v 1 t chc quc t l Lin Hp Quc. ASEAN hin l quan st vin ca LHQ v c quan h vi nhiu t chc khu vc khc trn th gii. n nay, ASEAN cng vi hu ht cc i tc ni trn nht tr hnh thnh cc khun kh i tc chin lc hoc ton din mang tnh lu di, km theo cc chng trnh v k hoch hnh ng c th thc hin. Cc chng trnh/k hoch hnh ng ang c trin khai tch cc vi nhiu bin php/hot ng khc nhau, k c tha thun lp cc Khu vc mu dch t do (FTA/CEP) gia ASEAN vi nhiu i tc quan trng nh Trung Quc, Nht Bn, Hn Quc, EU, n , c v Niu Di-ln. Tin trnh ASEAN+3

ASEAN+3 l khun kh hp tc gia ASEAN vi ba nc ng Bc l Trung Quc, Nht Bn v Hn Quc. Khun kh ny c hnh thnh nm 1997 vi vic hp Cp cao khng chnh thc ln u tin gia ASEAN vi Trung Quc, Nht Bn, Hn Quc, v c chnh thc ha nm 1999 vi vic thng qua Tuyn b chung v Hp tc ng . ASEAN+3 ra i xut pht t nhu cu hp tc ca cc nc khu vc nhm i ph vi tc ng ca khng hong ti chnh khu vc nm 1997. Sau 10 nm, hp tc ASEAN+3 ang pht trin nhanh c v chiu rng v chiu su, vi s hnh thnh 52 c ch hp tc cc cp khc nhau, k c Cp cao hng nm (nhn dp Cp cao ASEAN). Cc lnh vc hp tc c m rng bao gm c an ninh-chnh tr, kinh t, ti chnh-tin t, nng nghip, khoa hc v cng ngh, giao thng vn ti, nng lng, mi trng, du lch, cng ngh thng tin, y t, lao ng, vn ha, ti phm xuyn quc gia v an sinh x hi. Cp cao ng (EAS) Mt mc ln khc trong tin trnh hi nhp v pht trin ca ASEAN l Hi ngh Cp cao ng (EAS) ln th nht, c t chc ti Cua-la Lm-p, Ma-lai-xia thng 12/2005, vi s tham gia ca nguyn th cc nc thnh vin ASEAN, t-xtry-li-a, Trung Quc, n , Nht Bn, Hn Quc v Niu-Diln. Ti Hi ngh ny, Lnh o cc nc k Tuyn b chung v Cp cao ng , trong ra mc tiu, nguyn tc, lnh vc v cc phng thc chnh cho hot ng ca EAS. Theo , EAS s l din n ca cc Lnh o i thoi v cc vn chin lc nhm h tr mc tiu xy dng cng ng khu vc ng ; l mt tin trnh m v thu np, trong ASEAN gi vai tr ch o; b sung v h tr cho cc din n khu vc khc hin c, hp hng nm do ASEAN ch tr nhn dp Cp cao ASEAN. Lnh o cc nc nht tr xc nh 5 lnh vc hp tc u tin (trong s gn 20 lnh vc c cp n trong tho lun) gm nng lng, ti chnh, gio dc, thin tai v bnh dch. Nhn dp k nim 5 nm thnh lp EAS, Hi ngh Cp cao EAS ln th 5 (t chc ngy 30/10/2010 ti H Ni) thng qua Tuyn b H Ni k nim 5 nm thnh lp tin trnh EAS, trong khng nh li cc nguyn tc, mc tiu, th thc v cc lnh vc hp tc u tin trong EAS. Theo , ngoi 5 lnh vc u tin, cc Lnh o EAS cng nht tr m rng hp tc Din n ra cc vn chnh tr-an ninh; tin hnh 2 nghin cu song song v kh nng thit lp Khu vc Mu dch T do ng l CEPEA (i tc Kinh t Ton Din ng ) v EAFTA (Khu vc Mu dch T do ng ). Hi ngh Cp cao EAS-5 cng ra quyt nh mi Nga v M chnh thc tham gia Cp cao ng bt u t Cp cao EAS-6 cui nm 2011 ti Indonesia. Ti Hi ngh Cp cao ng ln th 6 ( t chc ngy 19/11/2011 ti Bali, In--n-xia), Nga v M tham gia vi t cch Thnh vin Chnh thc ca EAS. Cc Lnh o EAS ra Tuyn b EAS v cc Nguyn tc Quan h cng c li. Din n Khu vc ASEAN (ARF)

Hp tc v chnh tr-an ninh trong ASEAN v gia ASEAN vi cc i tc cng ngy cng c cng c v pht trin. Mt trong nhng kt qu tiu biu ca qu trnh ny l Din n Khu vc ASEAN (ARF) c khi xng v i vo hot ng t thng 7/1993, vi s tham gia ca 18 nc trong v ngoi khu vc (bao gm 6 nc thnh vin ASEAN, M, Nht, Trung Quc, Nga, Canaa, Lin minh chu u, xtrylia, Niu Diln, Vit Nam, Lo, Hn Quc v Papua Niu Ghin). n nay ARF tr thnh mt din n an ninh thng nin v l mt c ch quan trng cho hp tc chnh tr-an ninh ng , vi 27 thnh vin, gm ton b 10 Quc gia Thnh vin ASEAN, 10 bn i thoi ca ASEAN (M, Nht, Trung Quc, Nga, n , Hn Quc, -xtry-lia, Niu Di-ln, Cana-a, Lin minh Chu u) v cc nc Papua Niu Ghi-n, Mng C, Bc Triu Tin, Pa-kix-tan, Bng-la-t, Xri-lan-ka, Timo-Ltxt. Hip nh Khung v tng cng hp tc kinh t ASEAN v tha thun v Khu vc Mu dch T do ASEAN (AFTA) Trong qu trnh hi nhp v pht trin ca Hip hi, hp tc kinh t lun l mt tr ct quan trng, m u vi vic k kt Hip nh Khung v tng cng hp tc kinh t ASEAN vo dp Hi ngh Cp cao ASEAN ln th t, t chc ti Xinh-ga-po t ngy 27-28/1/1992. Hip nh to khun kh cn bn cho hp tc ASEAN trn su lnh vc, bao gm: thng mi v cng nghip; khong sn v nng lng; ti chnh v ngn hng; lng thc, nng v lm nghip; giao thng vn ti v bu chnh - vin thng. Nhn dp ny, 5 nc thnh vin ban u ca ASEAN cng k tha thun v lp Khu vc Mu dch T do ASEAN(AFTA), t nn tng quan trng cho m rng hp tc kinh t-thng mi v xy dng Cng ng Kinh t ASEAN (AEC) sau ny. Vi s ch ng v tch cc ca ASEAN trong xut tng, chng trnh ngh s v cng nh cc k hoch hp tc c th, cc c ch nh ARF v EAS v ang pht huy tc dng, ng gp vo gn gi ha bnh, an ninh trong khu vc; qua , Hip hi cng khng nh c vai tr trung tm trong cu trc hp tc khu vc. 3. V mt Khu vc ng Nam ha bnh, n nh v pht trin Tri qua hn 40 nm hnh thnh v pht trin, mong mun v quyt tm ca cc quc gia thnh vin xy dng mt khu vc ng Nam ha bnh, n nh v pht trin c ti khng nh v cng c trong cc vn kin c bn ca Hip hi nh Tuyn b Bng cc, Tuyn b Cua-la Lm-p v Khu vc Ha bnh, T do v Trung lp (ZOPFAN), Hip c Thn thin v Hp tc ng Nam (TAC), Tuyn b v s ha hp ASEAN (Tuyn b Bali), Hip c khu vc ng Nam khng c V kh ht nhn (SEANWFZ) v Tuyn b v ng x ca cc bn Bin ng (DOC). Tuyn b Bng-cc Tuyn b Bng-cc nm c Nguyn th cc nc In--n-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-lp-pin v Thi Lan k ngy 8/8/1967, th hin mong mun chung ca cc quc gia thnh vin ASEAN thc y hp tc khu vc ng Nam trn tinh thn bnh ng, v ha bnh, tin b v thnh vng ca khu vc. Tuyn b cng khng nh trch nhim v quyt tm ca cc nc ng Nam i vi n nh kinh t, x hi khu vc, tn trng cc nguyn tc ca lut php quc t cng nh cc nguyn tc ra trong Hin chng Lin hp Quc. Tuyn b Cua-la Lm-p v Khu vc Ha bnh, T do v Trung lp (ZOPFAN)

Tuyn b Cua-la Lm-p v Khu vc Ha bnh, T do v Trung lp (ZOPFAN) c cc B trng Ngoi giao cc nc In--n-xi-a, Ma-lai-xia, Phi-lp-pin, Xinh-ga-po v Thi Lan k thng qua ngy 17/11/1971, khng nh quyt tm ca cc nc ASEAN trong vic m bo vic cng nhn v tn trng ng Nam l mt khu vc ha bnh, t do v trung lp, khng c s can thip di bt k hnh thc v phng cch no ca cc nc ngoi khu vc. Theo , cc quc gia ng Nam cng cam kt phi hp n lc m rng cc lnh vc hp tc gp phn tng cng sc mnh, tnh on kt v mi quan h gn b hn na. Hip c Thn thin v Hp tc ng Nam (TAC) v Tuyn b v s Ha hp ASEAN (Tuyn b Bali) Mong mun thc y ha bnh v n nh khu vc thng qua vic tn trng cng l v lut php v nng cao kh nng t cng khu vc ca cc nc ASEAN tip tc c th hin trong Hip c v Thn thin v Hp tc ng Nam (TAC), c cc Nh lnh o k thng qua ngy 24/2/1976 ti Bali, In--n-xia nhn dp Hi ngh Cp cao ASEAN ln th nht. Hip c gm 5 chng, 20 iu, nu mc ch, nguyn tc, cam kt ca cc quc gia thnh vin duy tr quan h thn thin, hp tc v gii quyt ha bnh cc tranh chp. Hip nh t nn mng cho vic xy dng chun mc ng x gia cc quc gia khu vc nhm thc y nn ha bnh vnh vin, s thn thin v hp tc gia nhn dn cc quc gia tham gia Hip c. Cng vi qu trnh ASEAN m rng quan h i ngoi ca ASEAN, cc i tc ca ASEAN ln lt tham gia vo Hip c TAC. Do , Hip c c sa i 3 ln: ln th nht vo ngy 15/12/1987 bng ngh nh th m rng vn kin cho cc quc gia ngoi ng Nam tham gia vo TAC; ln th hai vo ngy 25/7/1998 vi ngh nh th quy nh s ng thun cn thit ca tt c cc quc gia thnh vin ASEAN cc quc gia ngoi ASEAN c th tham gia TAC; v ln th ba vo ngy 23/7/2010 bng ngh nh th cho php cc t chc quc t/khu vc, trong c EU, tham gia TAC. Cng vi vic k kt TAC, ti Hi ngh Cp cao ASEAN ln th nht, cc nc ASEAN cng ra Tuyn b v s Ha hp ASEAN (Tuyn b Bali), khng nh cc n lc thc y ha bnh, tin b, phn vinh v phc li ca nhn dn cc nc thnh vin v cam kt m rng hp tc ASEAN trong cc lnh vc kinh t, x hi, vn ha v chnh tr. Hip c Khu vc ng Nam khng c V kh Ht nhn (SEANWFZ) Mt trong nhng thnh t c bn ca Tuyn b Cua-la Lm-p nm 1971 l tng thit lp khu vc ng Nam khng c v kh ht nhn. Tuy nhin, do nhng kh khn ni b ca cc nc thnh vin cng nh bi cnh chnh tr ca khu vc, xut chnh thc ca tng ny ch c a ra vo gia nhng nm 1980. Sau 10 nm m phn, Hip c v Khu vc ng Nam khng c V kh Ht nhn c chnh thc k ti Bng-cc ngy 15/12/1995, nhn dp Hi ngh Cp cao ASEAN ln th nm. Theo , cc bn tham gia Hip c khng c pht trin, sn xut, tm cch s hu, kim sot hoc lp t v kh ht nhn; khng cung cp ngun hoc cc vt liu hoc thit b ht nhn cho cc quc gia khng c v kh ht nhn. Hip nh c i km mt Ngh th m ng cho s tham gia ca cc nc s hu v kh ht nhn, bao gm Trung Quc, Php, Nga, Anh v Hoa K. Hin nay cc nc ASEAN ang tin hnh tham vn, thc y 5 quc gia ny tham gia vo Ngh nh th. Tuyn b v ng x ca cc bn Bin ng (DOC)

Trc nhng cng thng do tranh chp trn bin ng gia mt s nc thnh vin ASEAN v Trung Quc, Ngoi trng 10 nc ASEAN v Trung Quc tin hnh m phn v k Tuyn b v Cch ng x ca cc bn bin ng (DOC) vo ngy 4/11/2002 ti Phnm Pnh. Tuyn b nu cam kt ca cc bn k kt gii quyt bng bin php ha bnh cc tranh chp, khng s dng v lc v thng qua m phn gia cc bn lin quan. Cc bn cng cam kt kim ch, khng lm phc tp thm tnh hnh; thc thi cc bin php xy dng lng tin, t chc i thoi v trao i quan im gia cc quan chc quc phng, qun s ca cc bn tranh chp; ng thi nghin cu v tin hnh cc hot ng hp tc trn cc lnh vc bo v mi trng bin, nghin cu khoa hc bin, an ton hng hi v thng tin lin lc, tm kim cu h cu nn v phng chng ti phm xuyn quc gia. Cc nc ASEAN v Trung Quc sau thng qua Quy tc Hng dn thc thi DOC vo ngy 20/7/2011 ti Bali, In--n-xia, bn l Hi ngh B trng Ngoi giao ASEAN (AMM) ln th 44. Quy tc Hng dn l vn bn ti khng nh cam kt ca cc nc ASEAN v Trung Quc trong vic thc thi y v nghim tc DOC, thc y ha bnh, n nh, an ninh, an ton hng hi, hp tc xy dng lng tin v gii quyt cc tranh chp bng bin php ha bnh trn c s lut php quc t, c bit l Cng c Lut bin ca Lin hp quc (UNCLOS), tin ti xy dng b Quy tc ng x Bin ng (COC). 4. Hng ti Cng ng ASEAN Tuyn b Bng Cc nh du s ra i ca ASEAN nu cc mc tiu gm y nhanh tng trng kinh t, tin b x hi v pht trin vn ha trong khu vc, nhm xy dng mt cng ng thnh vng v ha bnh ng Nam . Tri qua hn bn thp k hnh thnh v pht trin, ni dung hp tc gia cc nc thnh vin vi nhau v gia ASEAN vi bn ngoi ngy cng tr nn su, rng v hnh thc ngy cng phong ph. Qu trnh cng nh du s hnh thnh v pht trin cc c ch hp tc trn nhiu lnh vc, t chnh tr, an ninh, kinh t cho n vn ha-x hi... ASEAN cng xy dng c mt lot nhng vn kin quan trng mang tnh nh hng, to khun kh cho hp tc trong ASEAN v gia ASEAN vi cc i tc bn ngoi. Trc nhng nhu cu cp bch cn phi nng cao hiu qu hp tc v trong bi cnh tnh hnh khu vc v th gii c nhiu bin chuyn to ln, ASEAN n lc tng cng lin kt khu vc, bin Hip hi thnh mt t chc khu vc gn kt cht ch hn, c vai tr v v th quan trng khu vc v trn th gii, gp phn duy tr ho bnh, n nh, s pht trin kinh t nng ng ca mi nc v c khu vc. Tm nhn ASEAN 2020 v Chng trnh Hnh ng H Ni (HPA) Nm 1997, nhn k nim 30 nm ngy thnh lp Hip hi, Hi ngh cp cao ASEAN khng chnh thc ln II (Kua-la Lm-p, Ma-lai-xi-a, thng 12/1997), ASEAN thng qua vn kin quan trng Tm nhn ASEAN 2020, nu nh hng pht trin ln ca ASEAN trong nhng thp k u th k 21, hng ti mc tiu xy dng mt tp hp hi ha cc dn tc ng Nam , sng trong ha bnh, n nh v thnh vng, gn kt cht ch vi nhau trong mi quan h i tc nng ng v mt cng ng ca cc x hi m bc ln nhau. Theo , Tm nhn ASEAN 2020 cng nu nhng mc tiu c th trong cc lnh vc chnh tr, an ninh, kinh t, x hi, vn ho v quan h i ngoi. y l vn bn c ngha i vi qu trnh pht trin ca Hip hi, t nn tng cho vic hnh thnh v thc hin cc mc tiu xy dng Cng ng ASEAN.

 trin khai Tm nhn 2020, ASEAN xy dng Chng trnh Hnh ng H Ni (HPA) c thng qua ti Hi ngh Cp cao ASEAN 6 ( H Ni, thng 12/1998) vi cc d n/hot ng hp tc c th trong giai on 1999-2004. Do phi chu tc ng nng n ca cuc khng hong ti chnh khu vc nm 1997-1998 nn cc hot ng hp tc ASEAN ni chung v cc d n trong khun kh HPA ni ring giai on ny ch yu tp trung vo khi phc v thc y tng trng kinh t trong khu vc cng nh khc phc nhng hu qu v mt x hi ca cuc khng hong i vi cc nc thnh vin. tng v 3 tr ct Cng ng ASEAN Ti Hi ngh Cp cao ASEAN ln th 8 ( Phnm Pnh, Cm-pu-chia, thng 11/2002), Th tng Xinhga-po a ra tng hnh thnh Cng ng Kinh t ASEAN (AEC) nh mt mc tiu cui cng ca lin kt kinh t khu vc nh c ra trong Tm nhn 2020, bin ASEAN tr thnh mt th trng thng nht, ni hng ha, dch v v u t, t do hn trong lu chuyn vn Tip theo tng xy dng AEC, nm 2003, In--n-xi-a xut ASEAN nn tin ti xy dng Cng ng An ninh (ASC) nhm to dng mt mi trng bn vng ni cc nc cng chung sng trong ha bnh, n nh, gii quyt ha bnh cc tranh chp, khng e da hoc s dng v lc ng thi tng cng hp tc i ph mt cch tt hn vi nhng thch thc an ninh mi ni ln. to cn bng trong s pht trin, ASEAN sau nht tr hnh thnh Cng ng Vn ha-X hi (ASCC). Tuyn b Ha hp ASEAN II (Tuyn b Bali II) Ti Hi ngh Cp cao ln th 9 ( Bali, In--n-xi-a, thng 10/2003), ASEAN ra Tuyn b Ha hp ASEAN II (hay cn gi l Tuyn b Ba-li II - BAC II), chnh thc ha vic thc hin tng v 3 tr ct ca Cng ng ASEAN. Tuyn b khng nh quyt tm ca cc nc ASEAN xy dng Cng ng ASEAN da trn ba tr ct: Cng ng An ninh (ASC), Cng ng Kinh t (AEC) v Cng ng Vn ho-X hi (ASCC); ng thi cng phc tho nhng tng ln ca tng Cng ng. y nhanh tin trnh xy dng Cng ng ASEAN Ban u, ASEAN d kin hon thnh Cng ng vo nm 2020, song trc nhng bin chuyn nhanh chng ca tnh hnh khu vc v quc t, cng nh nhu cu y nhanh lin kt khu vc v pht trin ca tng nc thnh vin, ti Hi ngh Cp cao ASEAN ln th 13 (thng 1/2007), cc nh Lnh o ASEAN nht tr phn u y nhanh vic hon thnh mc tiu ny vo nm 2015, sm hn d kin 5 nm. Cc nc ASEAN cng nht tr ng thi tin hnh xy dng ba ct tr (an ninh, kinh t v vn ha x hi) do c mi quan h cht ch vi nhau. Hin chng ASEAN Hng ti mc tiu xy dng cng ng, ASEAN v ang n lc xy dng v trin khai cc chng trnh, k hoch hnh ng quan trng nh Chng trnh hnh ng Vin-chn (VAP, c thng qua ti Hi ngh Cp cao ASEAN ln th 9, thng 10/2003 ), cc K hoch hnh ng c th xy dng tng tr ct Cng ng, c bit l xy dng, k kt v ph chun Hin chng ASEAN (ngy 20/11/2011, ti Hi ngh Cp cao ASEAN ln th 13).

Hin chng ra i, to t cch php nhn cho ASEAN l mt t chc hp tc khu vc; ng thi cng to c s php l v khun kh th ch gia tng lin kt v hp tc ASEAN, gip xy dng ASEAN tr thnh mt t chc gn kt hn v hot ng hiu qu hn, trc mt l h tr mc tiu hnh thnh Cng ng ASEAN. S rng buc v php l cng vi s i mi v b my t chc v phng thc hot ng ca ASEAN s gip thc hin nghim tc cc tha thun, nng cao cht lng v hiu qu hp tc, lm cho ASEAN tr thnh mt thc th chnh tr-kinh t ngy cng gn kt hn. L trnh xy dng Cng ng ASEAN v K hoch Cng tc v Sng kin Lin kt ASEAN giai on II (2009-2015) to khun kh v c th ha cc bc i trong tin trnh xy dng Cng ng, ti Hi ngh Cp cao ASEAN 14 (thng 2/2009), cc nh Lnh o ASEAN thng qua L trnh xy dng Cng ng ASEAN gm cc K hoch tng th xy dng Cng ng Chnh tr-An ninh, Cng ng Kinh t v Cng ng Vn ha-X hi, cng vi K hoch cng tc v Sng kin Lin kt ASEAN giai on II (2009-2015), nh mt vn kin k tc Chng trnh Hnh ng Vin chn (VAP), gip ASEAN y mnh cc n lc gia tng lin kt khu vc v thc hin thnh cng mc tiu xy dng Cng ng. K hoch Tng th v Kt ni ASEAN (MPAC) h tr c lc cho tin trnh hi nhp v xy dng Cng ng ASEAN, ng thi m bo vai tr trung tm ca ASEAN trong cu trc khu vc nng ng ang hnh thnh, cc nc ASEAN nht tr tng cng kt ni ASEAN v gia ASEAN vi khu vc. Ti Hi ngh Cp cao ASEAN ln th 17 din ra vo thng 12/2010 ti H Ni, cc Nh Lnh o ASEAN thng qua K hoch Tng th v Kt ni ASEAN (MPAC), trong ra cc bin php c th thc hin kt ni ASEAN v h tng, th ch v ngi dn. Vic tng cng kt ni c ngha quan trng, h tr tng trng kinh t trong ASEAN, to thun li cho mng li sn xut chung, thc y thng mi ni khi, thu ht u t vo khu vc; ng thi tng cng na gn kt v vn ha v lch s gia cc quc gia thnh vin. Tuyn b Bali v Cng ng ASEAN trong Cng ng ASEAN trong Cng ng cc Quc gia Ton cu Bn cnh vic dnh u tin thc hin hiu qu v ng hn mc tiu xy dng Cng ng ASEAN vo nm 2015, cc quc gia thnh vin ASEAN cng ch trng cc n lc nhm nng cao vai tr v v th ca Hip hi trn trng quc t. Trn c s , ti Hi ngh Cp cao ASEAN ln th 19 t chc ti Bali, In--n-xia t ngy 17-19/11/2011, cc Nh Lnh o ASEAN k thng qua Tuyn b Bali v Cng ng ASEAN trong Cng ng cc Quc gia Ton cu. Tuyn b khng nh quyt tm cng nh cam kt ca cc nc ASEAN xy dng lp trng, quan im chung trong vic hp tc ng ph vi cc vn ton cu; nng cao vai tr v ting ni ca ASEAN ti cc c ch quc t nh Lin hp quc (UN), T chc Thng mi Th gii (WTO), Din n Hp tc Kinh t Chu -Thi Bnh Dng (APEC), qua ng gp tch cc hn vo cc n lc chung nhm duy tr mi trng ha bnh, n nh cho pht trin trong khu vc cng nh trn th gii. II. C cu, t chc ca ASEAN Theo Hin chng ASEAN, thng qua ngy 20/11/2007 v chnh thc c hiu lc t ngy 15/12/2008, b my hot ng ca ASEAN hin nay gm c cc c quan sau:

- Hi ngh Cp cao ASEAN (ASEAN Summit): gm nhng ngi ng u nh nc hoc Chnh ph ca cc quc gia thnh vin, l c quan hoch nh chnh sch ti cao ca ASEAN, xem xt, a ra cc ch o v quyt nh cc vn then cht lin quan n vic thc hin cc mc tiu ca ASEAN v li ch ca cc Quc gia Thnh vin ASEAN. Hi ngh Cp cao ASEAN c nhm hp hai ln mt nm, do Quc gia Thnh vin gi chc Ch tch ASEAN ch tr t chc v c th c triu tp khi cn thit nh l cc cuc hp c bit hoc bt thng ti thi im c tt cc cc Quc gia Thnh vin nht tr. - Hi ng iu phi ASEAN (ASEAN Coordinating Council) gm cc B trng Ngoi giao ASEAN, c chc nng chun b cho cc cuc hp Cp cao ASEAN, iu phi vic thc hin cc tha thun v quyt nh ca Hi ngh Cp cao ASEAN; xem xt theo di tng th tt c cc hot ng ca ASEAN vi s tr gip ca Tng th k ASEAN. Hi ng iu phi ASEAN hp t nht hai ln mt nm. - Cc Hi ng Cng ng ASEAN (ASEAN Community Councils) gm Hi ng Cng ng Chnh tr - An ninh ASEAN, v Hi ng Cng ng Vn ha X hi ASEAN. Cc Hi ng Cng ng ASEAN c nhim v m bo vic thc hin cc quyt nh c lin quan ca Hi ngh Cp cao ASEAN, iu phi cng vic trong cc lnh vc ph trch, v nhng vn c lin quan n cc Hi ng Cng ng khc. - Cc Hi ngh B trng chuyn ngnh (ASEAN Sectoral Ministerial Bodies) l cc Hi ngh B trng ASEAN trn tt c cc lnh vc hp tc, c nhim v thc hin cc tha thun v quyt nh ca Hi ngh Cp cao ASEAN trong phm vi ph trch, v kin ngh ln cc Hi ng Cng ng lin quan cc gii php nhm trin khai v thc thi cc quyt nh ca Hi ngh Cp cao ASEAN. - Tng Th k ASEAN v Ban th k ASEAN (Secretary-General of ASEAN /ASEAN Secretariat) l c quan thng trc nht ca ASEAN, c nhim v trin khai thc thi cc quyt nh, tha thun ca ASEAN, h tr v theo di tin thc hin cc tha thun v quyt nh ca ASEAN, v trnh bo co hng nm v cc hot ng ca ASEAN ln Hi ngh Cp cao ASEAN; - y ban i din thng trc bn cnh ASEAN (Committee Of Permanent Representatives to ASEAN) gm i din thng trc c hm i s bn cnh ASEAN t ti Gia-cc-ta, v c nhim v i din cho cc nc thnh vin iu hnh cng vic hng ngy ca ASEAN. Theo Hin chng ASEAN, y ban i din thng trc ASEAN c cc chc nng sau: i) h tr cc Hi ng iu phi v cc Hi ngh B trng chuyn ngnh; ii) phi hp hot ng vi cc Ban th k ASEAN quc gia v Hi ngh B trng chuyn ngnh; iii) phi hp vi Tng th k ASEAN v Ban th k ASEAN v tt c cc vn c lin quan; iv) h tr cc hot ng i ngoi ca ASEAN; v) nhn cc nhim v khc m Hi ng iu phi giao ph. - Ban th k ASEAN quc gia (ASEAN National Secretariats) l u mi iu phi v phi hp hot ng hp tc ASEAN trong phm vi mi quc gia. Ban Th k ASEAN quc gia ca Vit Nam do V ASEAN, B Ngoi giao m nhim.

Chc nng nhim v ca cc Ban th k ASEAN quc gia c nu ti iu 13 Hin chng ASEAN bao gm: (i) u mi quc gia v cc hot ng hp tc ASEAN; (ii) l trung tm thng tin quc gia v tt c cc vn lin quan ti ASEAN; (iii) iu phi vic thc hin cc quyt nh ca ASEAN trong phm vi quc gia; (iv) iu phi v h tr cng tc chun b trong nc tham gia cc Hi ngh ASEAN; (v) khuch trng bn sc v nhn thc v ASEAN cp quc gia; v (vi) ng gp vo vic xy dng Cng ng ASEAN. - y ban lin chnh ph ASEAN v Nhn quyn (AICHR) c nhim v thc y nhn thc v quyn con ngi trong cc tng lp nhn dn ASEAN, v tng cng hp tc gia chnh ph cc nc thnh vin ASEAN vi mc tiu bo v cc quyn con ngi. y l mt c quan lin chnh ph v c tnh cht tham vn, ch gm cc nc thnh vin ASEAN, mi Chnh ph c mt i din hot ng theo nhim k 3 nm v c th c ti b nhim thm 1 nhim k. Ch tch ca y ban trong mi nm l thnh vin y ban ca nc Ch tch ASEAN trong nm . Cc thnh vin y ban c hng cc quyn u i min tr theo quy nh ca Hin chng ASEAN. y ban hp t nht 2 ln mi nm v c th hp bt thng nu cn thit. Phng thc ra quyt nh ca y ban l tham kho v ng thun, nh c Hin chng ASEAN quy nh. Bo co ca y ban s c trnh ln Cc B trng Ngoi giao ASEAN xem xt. - Qu ASEAN (ASEAN Foundation) c nhim v h tr Tng th k ASEAN v hp tc vi cc c quan lin quan ca ASEAN phc v xy dng Cng ng ASEAN, thng qua vic nng cao nhn thc v bn sc ASEAN, quan h tng tc gia ngi dn vi ngi dn, v s hp tc cht ch trong gii doanh nghip, x hi dn s, cc nh nghin cu v cc nhm i tng khc trong ASEAN. Ngun ti tr cho Qu ASEAN c khuyn khch ly t cc khon ng gp ca khu vc t nhn nh cc doanh nghip, nh t thin, cc c nhn ho phng c trong v ngoi ASEAN. Mt s nh ti tr chnh ca qu ASEAN (ngoi 10 nc thnh vin ASEAN) cn c Nht Bn, Trung Quc, Hn Quc, Canada, Php, Tp on Microsoft, Tp on HP. III. Mc tiu, nguyn tc v phng thc hot ng chnh Mc tiu: 1.1. Tuyn b Bng Cc (Tuyn b ca Hi ngh B trng Ngoi giao ASEAN - 8/8/1967) c coi l Tuyn b khai sinh ra ASEAN - nu r tn ch v mc ch ca Hip hi l: Thc y s tng trng kinh t, tin b x hi v pht trin vn ha trong khu vc thng qua cc n lc chung trn tinh thn bnh ng v hp tc nhm tng cng c s cho mt cng ng cc nc ng Nam ha bnh v thnh vng; Thc y ha bnh v n nh khu vc bng vic tn trng cng l v nguyn tc lut php trong quan h gia cc nc trong vng v tun th cc nguyn tc ca Hin chng Lin Hp Quc; Thc y s cng tc tch cc v gip ln nhau trong cc vn cn quan tm trn cc lnh vc kinh t, vn ha, khoa hc k thut v hnh chnh; Gip ln nhau di cc hnh thc o to v cung cp cc phng tin nghin cu trong cc lnh vc gio dc, chuyn mn, k thut v hnh chnh;

Cng tc c hiu qu hn s dng tt hn nn nng nghip v cc ngnh cng nghip ca nhau, m rng mu dch k c vic nghin cu cc vn v bun bn hng ha gia cc nc, ci thin cc phng tin giao thng, lin lc v nng cao mc sng ca nhn dn; Thc y vic nghin cu v ng Nam ; Duy tr s hp tc cht ch cng c li vi cc t chc quc t v khu vc c tn ch v mc ch tng t v tm kim cc cch thc nhm t uc mt s hp tc cht ch hn na gia cc t chc ny. 1.2. Hin chng ASEAN, vn kin php l quan trng ca ASEAN (15/12/2009) khng nh li cc mc tiu c bn trn, ng thi b sung thm cc mc tiu mi cho ph hp vi tnh hnh, c th gm 15 mc tiu sau: Duy tr v thc y ha bnh, an ninh v n nh v tng cng hn na cc gi tr hng ti ha bnh trong khu vc; Nng cao kh nng t cng khu vc thng qua y mnh hp tc chnh tr, an ninh, kinh t v vn ha x hi; Duy tr ng Nam l mt Khu vc Khng c V kh Ht nhn v cc loi v kh hy dit hng lot khc; m bo rng nhn dn v cc Quc gia thnh vin ASEAN c sng ha bnh vi ton th gii ni chung trong mt mi trng cng bng, dn ch v ha hp; Xy dng mt th trng v c s sn xut duy nht vi s n nh, thnh vng, kh nng cnh tranh v lin kt kinh t cao, to thun li cho thng mi v u t, bao gm s trung chuyn t do hng ha, dch v v dng u t; di chuyn thun li ca cc doanh nhn, nhng ngi c chuyn mn cao, nhng ngi c ti nng v lc lng lao ng, v s chu chuyn t do hn cc dng vn; Gim ngho v thu hp khong cch pht trin trong ASEAN thng qua hp tc v gip ln nhau; Tng cng dn ch, thc y qun tr tt v php quyn, thc y v bo v nhn quyn v cc quyn t do c bn, vi s tn trng thch ng cc quyn v trch nhim ca cc Quc gia Thnh vin ASEAN; i ph hu hiu vi tt c cc mi e da, cc loi ti phm xuyn quc gia v cc thch thc xuyn bin gii, ph hp vi nguyn tc an ninh ton din; Thc y pht trin bn vng nhm bo v mi trng khu vc, tnh bn vng ca cc ngun ti nguyn thin nhin, bo tn di sn vn ha v cht lng cuc sng cao ca ngi dn khu vc; Pht trin ngun nhn lc thng qua hp tc cht ch hn trong lnh vc gio dc v o to lu di, trong khoa hc v cng ngh, tng cng quyn nng cho ngi dn ASEAN v thc y Cng ng ASEAN; Nng cao phc li v i sng ca ngi dn ASEAN thng qua vic to iu kin h tip cn bnh ng cc c hi v pht trin con ngi, phc li v cng bng x hi;

Tng cng hp tc tng vic xy dng cho ngi dn ASEAN mt mi trng an ton, an ninh v khng c ma ty; Thc y hnh thnh mt ASEAN hng v nhn dn, trong khuyn khch mi thnh phn x hi tham gia v hng li t tin trnh lin kt v xy dng cng ng ASEAN; Thc y mt bn sc ASEAN thng qua vic nng cao hn na nhn thc v s a dng vn ha v cc di sn ca khu vc; v Duy tr vai tr trung tm v ch ng ca ASEAN nh l ng lc ch cht trong quan h v hp tc vi cc i tc bn ngoi trong mt cu trc khu vc m, minh bch v thu np. Cc nguyn tc v phng thc hot ng 2.1. Cc nguyn tc c bn: Cc nguyn tc v phng thc hot ng 2.1. Cc nguyn tc c bn: Hin chng ASEAN khng nh li cc nguyn tc c bn ca ASEAN (gm 13 nguyn tc) v: Tn trng c lp, ch quyn, ton vn lnh th, bnh ng, bn sc dn tc; Khng xm lc hoc e da s dng v lc; gii quyt ha bnh cc tranh chp; khng can thip vo cng vic ni b ca nhau, ng thi b sung mt s nguyn tc mi nh: Tng cng tham vn v nhng vn c nh hng nghim trng n li ch chung ca ASEAN; Khng tham gia vo bt k hot ng no nhm s dng lnh th ca mt nc thnh vin e da n ch quyn, ton vn lnh th v n nh kinh t ca cc nc thnh vin khc C th, iu 2 Hin chng ASEAN nu r: ASEAN v cc Quc gia Thnh vin hot ng theo cc Nguyn tc di y: i) Tn trng c lp, ch quyn, bnh ng, ton vn lnh th v bn sc dn tc ca tt c cc Quc gia thnh vin; Cng cam kt v chia s trch nhim tp th trong vic thc y ha bnh, an ninh v thnh vng khu vc; Khng xm lc, s dng hoc e da s dng v lc hay cc hnh ng khc di bt k hnh thc no tri vi lut php quc t; Gii quyt cc tranh chp bng bin php ha bnh; Khng can thip vo cng vic ni b ca cc Quc gia thnh vin ASEAN; Tn trng quyn ca cc Quc gia Thnh vin c quyt nh vn mnh ca mnh m khng c s can thip, lt v p t t bn ngoi; Tng cng tham vn v cc vn c nh hng nghim trng n li ch chung ca ASEAN;

ii)

iii)

iv) v) vi)

vii)

viii) Tun th php quyn, qun tr tt, cc nguyn tc ca nn dn ch v chnh ph hp hin;

ix)

Tn trng cc quyn t do c bn, thc y v bo v nhn quyn, v y mnh cng bng x hi; cao Hin chng Lin Hp Quc v lut php quc t bao gm c lut nhn o quc t m cc Quc gia Thnh vin tham gia; Khng tham gia vo bt k mt chnh sch hay hot ng no, k c vic s dng lnh th ca mt nc, do bt k mt Quc gia Thnh vin ASEAN hay ngoi ASEAN hoc i tng khng phi l quc gia tin hnh, e da n ch quyn, ton vn lnh th hay s n nh chnh tr v kinh t ca cc Quc gia Thnh vin ASEAN; Tn trng s khc bit v vn ha, ngn ng v tn gio ca ngi dn ASEAN, ng thi nhn mnh nhng gi tr chung trn tinh thn thng nht trong a dng;

x)

xi)

xii)

xiii) Gi vng vai tr trung tm ca ASEAN trong cc quan h v chnh tr, kinh t, vn ha v x hi vi bn ngoi, ng thi vn duy tr tnh ch ng, hng ra bn ngoi, thu np v khng phn bit i x; v xiv) Tun th cc nguyn tc thng mi a bin v cc c ch da trn lut l ca ASEAN nhm trin khai c hiu qu cc cam kt kinh t, v gim dn, tin ti loi b hon ton cc ro cn i vi lin kt kinh t khu vc, trong mt nn kinh t do th trng thc y. 2.2. Cc phng thc hot ng: i) Phng thc ra quyt nh: Tham vn v ng thun (consultation & concensus) Mi vn ca ASEAN u phi tham vn tt c cc nc thnh vin ASEAN v quyt nh ch c thng qua khi tt c cc nc thnh vin u nht tr hoc khng phn i. Phng thc ny c p dng lu di v tr thnh mt nguyn tc bt thnh vn c cc nc tn trng. ii) Nguyn tc trong quan h vi cc i tc: trong trin khai quan h i ngoi ca ASEAN, cc quc gia Thnh vin s phi hp v n lc xy dng lp trng chung cng nh tin hnh cc hot ng chung trn c s thng nht v on kt, tun th cc mc tiu v nguyn tc ra trong Hin chng (theo iu 41 Hin chng ASEAN). iii) Tim tin v thoi mi vi tt c cc bn: hp tc khu vc phi c tin hnh tng bc, bo m ph hp vi li ch, kh nng ca cc nc v tt c u c th tham gia, ng gp, khng thnh vin no b b li. iu ny xut pht t thc t rt a dng khu vc; cc nc khc nhau v ch chnh tr - x hi, trnh pht trin, iu kin vn ha, lch s... IV. Khi qut v Cng ng ASEAN 1. Qu trnh hnh thnh:

Thng 12/1997, nhn dp k nim 30 nm ngy thnh lp ASEAN v sau khi Hip hi bao gm c 10 quc gia ng Nam , Lnh o cc nc ASEAN thng qua vn kin quan trng Tm nhn ASEAN 2020, vi mc tiu tng qut l a Hip hi tr thnh mt nhm hi ha cc dn tc ng Nam , gn b trong mt cng ng cc x hi m bc ln nhau. trin khai Tm nhn 2020, Hi ngh Cp cao ASEAN 6 (H Ni, thng 12/1998) thng qua Chng trnh Hnh ng H Ni (HPA) cho giai on 1999-2004, trong ra cc bin php/ hot ng c th thc y hp tc ASEAN trn cc lnh vc chnh tr - an ninh, kinh t, vn ha-x hi v quan h i ngoi. Do chu tc ng nng n ca cuc khng hong ti chnh khu vc nm 1997-1998, nn hp tc ASEAN ni chung v vic thc hin cc d n trong khun kh HPA ni ring giai on ny ch yu tp trung vo khi phc v thc y tng trng kinh t trong khu vc cng nh khc phc nhng hu qu v mt x hi ca cuc khng hong i vi cc nc thnh vin. Thng 10/2003, Lnh o cc nc ASEAN k Tuyn b Ha hp ASEAN II (hay cn gi l Tuyn b Ba-li II), nht tr ra mc tiu hnh thnh Cng ng ASEAN vo nm 2020 vi ba tr ct chnh: Cng ng An ninh (ASC), Cng ng Kinh t (AEC) v Cng ng Vn ha-X hi (ASCC); ng thi khng nh ASEAN s tip tc y mnh v m rng quan h vi cc i tc bn ngoi, v mc tiu chung l ha bnh, n nh v hp tc cng c li khu vc. trin khai v k tc Chng trnh Hnh ng H Ni, ASEAN ra Chng trnh Hnh ng Vin Chn (VAP) cho giai on 2004-2010 v cc K hoch hnh ng (KHH) xy dng ba tr ct Cng ng v chnh tr - an ninh, kinh t v vn ha x hi, trong c hp phn quan trng l thc hin Sng kin Lin kt ASEAN (IAI) nhm gip thu hp khong cch pht trin trong ASEAN vi cc k hoch hnh ng v cc d n c th. kp thch ng vi nhng chuyn bin nhanh chng v phc tp ca tnh hnh quc t v khu vc cng nh trn c s nhng thnh tu ca ASEAN trong 40 nm qua, nht l kt qu thc hin Chng trnh Hnh ng Vin Chn (VAP), Lnh o cc nc ASEAN thng 1/2007 quyt tm y nhanh tin trnh lin kt ni khi da trn c s php l l Hin chng ASEAN, nht tr v mc tiu hnh thnh Cng ng ASEAN vo nm 2015 (thay v vo nm 2020 nh tha thun trc y). Theo , ASEAN khn trng xc tin xy dng cc K hoch tng th (Blueprints) xy dng Cng ng Chnh tr - An ninh (APSC), Cng ng Kinh t (AEC) v Cng ng Vn ha X hi (ASCC), trong ra mc tiu v thi hn hon thnh i vi tng bin php/hot ng c th. Ti Hi ngh Cp cao ASEAN-13 (thng 11/2007), Lnh o cc nc k Hin chng ASEAN nhm to c s php l v khun kh th ch cho gia tng lin kt khu vc, trc mt l h tr mc tiu hnh thnh Cng ng ASEAN vo nm 2015. Hin chng ASEAN chnh thc c hiu lc ngy 15/12/2008. Hi ngh Cp cao ASEAN-14 (thng 2/2009) thng qua Tuyn b v L trnh xy dng Cng ng ASEAN km theo 3 K hoch tng th xy dng 3 tr ct Cng ng ASEAN v K hoch cng tc v IAI giai on 2 (2008-2015). y l mt vn kin quan trng nh mt chng trnh hnh ng tng th cho giai on tip theo tip tc thc hin mc tiu xy dng Cng ng ASEAN vo nm 2015, k tc Chng trnh Hnh ng Vin Chn. 2. Ni dung chnh ca Cng ng ASEAN:

Mc tiu tng qut ca Cng ng ASEAN l xy dng Hip hi thnh mt t chc hp tc lin Chnh ph lin kt su rng hn v rng buc hn trn c s php l l Hin chng ASEAN; nhng khng phi l mt t chc siu quc gia v khng khp kn m vn m rng hp tc vi bn ngoi. Cng ng ASEAN s c hnh thnh da trn 3 tr ct l Cng ng Chnh tr - An ninh, Cng ng Kinh t v Cng ng Vn ha X hi. Quan h i ngoi ca ASEAN cng nh mc tiu thu hp khong cch pht trin trong ASEAN (nht l IAI) c lng ghp vo ni dung ca tng tr ct Cng ng ASEAN. Cng ng Chnh tr - An ninh ASEAN (APSC) nhm mc tiu l to dng mt mi trng ha bnh v an ninh cho pht trin khu vc NA thng qua vic nng hp tc chnh tr - an ninh ASEAN ln tm cao mi, vi s tham gia v ng gp xy dng ca cc i tc bn ngoi; khng nhm to ra mt khi phng th chung. K hoch hnh ng xy dng APSC (c thng qua ti Cp cao ASEAN-10, thng 11/2004) khng nh li cc mc tiu v nguyn tc c bn ca Hip hi v ra 6 lnh vc (thnh t) hp tc chnh gm: (i) Hp tc chnh tr; (ii) Xy dng v chia s chun mc ng x; (iii) Ngn nga xung t; (iv) Gii quyt xung t; (v) Kin to ha bnh sau xung t; v (vi) C ch thc hin. Km theo l danh mc 75 hot ng c th xy dng APSC. Tuy nhin, K hoch Hnh ng v APSC cng nh VAP khng quy nh mc tiu c th v l trnh thc hin i vi cc hot ng thuc 6 thnh t ni trn. K hoch tng th v APSC m ASEAN ang son tho s tp trung vo kha cnh ny, c th ha cc hot ng hp tc v chnh tr - an ninh. Cng ng Kinh t ASEAN (AEC) nhm mc tiu to ra mt th trng chung duy nht v c s sn xut thng nht, trong c s lu chuyn t do ca hng ha, dch v, u t, vn v lao ng c tay ngh; t nng cao tnh cnh tranh v thc y s thnh vng chung cho c khu vc; to s hp dn vi u t kinh doanh t bn ngoi. Trn c s kt qu thc hin VAP (phn v AEC), nht l vic c bn hon thnh Khu vc Mu dch t do ASEAN (AFTA), ASEAN nht tr thng qua K hoch tng th v AEC vi nhng c im v ni dung sau : n nm 2015, ASEAN s tr thnh : (i) mt th trng duy nht v mt c s sn xut thng nht, trong c s lu chuyn t do ca hng ha, dch v, u t, vn v lao ng c tay ngh ; (ii) Mt khu vc kinh t c sc cnh tranh cao; (iii) Mt khu vc pht trin kinh t ng u, nht l thc hin c hiu qu Sng kin lin kt ASEAN (IAI); (iv) Mt khu vc ASEAN hi nhp y vo nn kinh t ton cu. ng thi, ASEAN nht tr ra C ch thc hin v L trnh chin lc thc hin K hoch tng th. ASEAN cng nht tr xc nh 12 lnh vc u tin y nhanh lin kt vi l trnh hon thnh n nm 2010, l: Hng nng sn; t; in t; Ngh c; Cc sn phm t cao su; Dt may; Cc sn phm t g; Vn ti hng khng; Thng mi in t ASEAN; Chm sc sc kho; Du lch; v Logistics. y mnh cc n lc hnh thnh Cng ng Kinh t (AEC), ASEAN thng qua K hoch tng th xy dng tr ct ny, l mt b phn trong L trnh xy dng Cng ng ASEAN c thng qua ti HNCC ASEAN-14 (thng 2/2009), vi cc quy nh chi tit v nh ngha, quy m, c ch v l trnh thc hin AEC.

Cng ng Vn ha-X hi (ASCC) vi mc tiu l phc v v nng cao cht lng cuc sng ca ngi dn ASEAN, s tp trung x l cc vn lin quan n bnh ng v cng bng x hi, bn sc vn ha, mi trng, tc ng ca ton cu ha v cch mng khoa hc cng ngh. Chng trnh hnh ng Vin chn (VAP) v KHH v ASCC xc nh 4 lnh vc hp tc (thnh t) chnh l : (i) To dng cng ng cc x hi m bc; (ii) Gii quyt nhng tc ng x hi ca hi nhp kinh t; (iii) Pht trin mi trng bn vng; (iv) Nng cao nhn thc v bn sc ASEAN. Hng lot bin php/hot ng c th c ra trong tng lnh vc hp tc ny. Theo , hp tc ASEAN v ang c y mnh trn nhiu lnh vc khc nhau nh : vn ha, gio dc-o to, khoa hc cng ngh, mi trng, y t, phng chng ma tu, bun bn ph n v tr em, HIV/AIDS, bnh dch, Kh khn ln nht trong vic thc hin KHH v ASCC l thiu ngun lc. y l vn ASEAN ang phi tp trung x l trong thi gian ti. Qu trnh xy dng K hoch tng th v ASCC cng phi tnh n vic huy ng ngun lc. Tng t nh cc tr ct Cng ng Chnh tr-An ninh v Kinh t, K hoch tng th xy dng Cng ng Vn ha-x hi (ASCC), mt b phn ca L trnh xy dng Cng ng ASEAN, ang c ASEAN y mnh trin khai, tp trung vo mt s lnh vc u tin nh: pht trin ngun nhn lc, phc li v bo tr x hi, quyn v cng bng x hi, m bo mi trng bn vng, xy dng bn sc ASEAN...