TRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS EN 12504-2
Aralk 2004

ICS 91.100.30

YAPILARDA BETON DENEYLER BLM 2: TAHRBATSIZ DENEYLER - GER SIRAMA

DEERNN TAYN
Testing concrete in structures - Part 2: Non-destructive testing
- Determination of rebound number

TRK STANDARDLARI ENSTTS

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA

Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacak
gelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardn
uygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz.

Bu standard oluturan Hazrlk Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerini
bildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarn
kranla anarz.

Kalite Sistem Belgesi

malt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.

Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas)

TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygun
olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn
garantisi altnda olduunu ifade eder.

TSEK
Kalite Uygunluk Markas (TSEK Markas)
TSEK Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin henz Trk Standard
olmadndan ilgili milletleraras veya dier lkelerin standardlarna veya Enstit tarafndan kabul edilen
teknik zelliklere uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk
Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.

DKKAT!
TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygun
retildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi bir
garanti sz konusu deildir.
Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir.
TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

ICS 91.100.30

TRK STANDARDI

TS EN 12504-2/Aralk 2004

n sz
Bu standard, CEN tarafndan kabul edilen EN 12504-2 (2001) standard esas alnarak, TSE naat
Hazrlk Grubunca hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun 27 Aralk 2004 tarihli toplantsnda Trk
Standard olarak kabul edilerek yaymna karar verilmitir.

ICS 91.100.30

TRK STANDARDI

TS EN 12504-2/Aralk 2004

indekiler
1
2
3
4

7
8
9

Kapsam...................................................................................................................................................... 1
Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar ............................................................................................ 1
Prensip ...................................................................................................................................................... 1
Cihazlar...................................................................................................................................................... 1
4.1
Geri sramal eki (Schmidt ekici). ................................................................................................. 1
4.2
Kalibrasyon rs ................................................................................................................................. 1
4.3
Andrma ta ..................................................................................................................................... 1
Deney alan................................................................................................................................................ 1
5.1
Seim .................................................................................................................................................. 1
5.2
Hazrlama ............................................................................................................................................ 2
lem .......................................................................................................................................................... 2
6.1
n hazrlk ........................................................................................................................................... 2
6.2
Uygulamalar ........................................................................................................................................ 2
6.3
Referans kontrol................................................................................................................................ 2
Deney sonucu ........................................................................................................................................... 2
Deney raporu ............................................................................................................................................ 3
Hassasiyet................................................................................................................................................. 3

ICS 91.100.30

TRK STANDARDI

TS EN 12504-2/Aralk 2004

Yaplarda beton deneyleri Blm 2: Tahribatsz deneyler - Geri srama deerinin tayini
1

Kapsam

Bu standard, yayl elik eki kullanarak sertlemi betonda geri srama deerinin (geri tepme says) tayini
iin kullanlacak bir metodu kapsar.
Not 1 - Bu metot ile tayin edilen geri srama deeri, yaplardaki atlam blgeler, dk kaliteli alanlar veya
hasar grm betonlar iin yapdaki betonun niformluunun salanmasnda kullanlabilir.
Not 2 - Bu deney metodu Betonda Basn Dayanm Deneyine (EN 12390-3) alternatif bir metot deildir.
Ancak uygun korelsyonla yapdaki betonun dayanmnn tahmin edilmesine imkn salar.

Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar

Bu standardda, herhangi bir standarda atf yaplmamtr.

Prensip

Yay ile itilen bir ktle yzey ile temas hlindeki uca arpar ve deney sonucu ktlenin geri srama mesafesi
olarak ifade edilir.

Cihazlar

4.1 Geri sramal eki (Schmidt ekici), yay ile itilen ve serbest brakldnda beton yzey ile
temas eden elik uca arpan elik eki ihtiva eden. elik ekicin elik utan geri srama mesafesi, cihaz
zerine yerletirilmi cetvelden okunur.
Not -

Deiik tiplerde ve dayanm snflarna sahip betonlarda deney iin piyasada birka tip ve boyutta
geri sramal eki bulunmaktadr. ekicin her tip ve boyutu hangi beton tipi ve dayanm snf iin
tasarlanmsa sadece o snf betonda kullanlmaldr.

4.2 Kalibrasyon rs, ekicin dorulanmas iin elik rs. En dk 52 HRC sertlikte, 16 kg 1 kg
ktleli ve yaklak 150 mm apl olarak tanmlanm.
Not -

rsn dorulamasnda, deiik ekiler geri srama lei zerindeki dier noktalarda ayn sonucu
vermeyebilir.

4.3 Andrma ta, orta byklkte taneli silisyum karbr veya e deer dier bir malzeme.

Deney alan

5.1 Seim
Deneye tbi tutulacak beton elemanlar en az 100 mm kalnlkta ve yap ierisinde sabitlenmi olmaldr.
Kk deney numunesi oynamayacak ekilde desteklenmesi artyla deneye tbi tutulabilir. Bal petei
grnnml, pul pul kabarm, przl yzey veya yksek boluklu alanlarda deney yapmaktan
kanlmaldr.
Deneye tbi tutulan alanlarn seiminde aadaki faktrler gz nne alnmaldr:
a) Betonun dayanm,
b) Yzeyin tipi,
c) Betonun tipi,
d) Yzeyin nem durumu,
e) Karbonatlama (varsa),
f) Deney esnasnda betonun hareketi,
g) Deneyin yn,
h) Dier uygun faktrler.
Deney alan yaklak 300 mm x 300 mm olmaldr.
1

ICS 91.100.30

TRK STANDARDI

TS EN 12504-2/Aralk 2004

5.2 Hazrlama
Andrma ta kullanlarak ar przler veya yumuak yzeyler veya gevek harl yzeyler dzgn hle
gelene kadar zmparalanr. Kalptan km dzgn yzeyler veya mastarlanm yzeyler, zmparalanmadan
deneye tbi tutulabilirler.
Beton yzeylerinde bulunabilecek herhangi su uzaklatrlmaldr.

lem

6.1 n hazrlk
6.1.1 eki, imaltsnn kullanm talimatlarna gre kullanlmaldr.
6.1.2 Herhangi bir okuma almadan nce, doru altndan emin olmak iin, eki, en az vuru
yaplmak suretiyle altrlmaldr.

6.1.3 Beton yzeyi zerinde deney serisine balanlmadan nce, referans elik rs kullanlarak okumalar
alnp kaydedilir ve okumalarn cihaz imaltsnn nerdii snrlar ierisinde olup olmad kontrol edilir..
alma aralnda deilse, eki temizlenir ve/veya ayarlanr.

6.1.4 eki 10 C il 35 C arasndaki scaklklarda altrlmaldr.

6.2 Uygulamalar
eki arpma ucu deneye tbi tutulacak yzeye dik olacak ekilde skca tutulur.
eki arpana kadar (Madde 6.1.1) u zerindeki basn yava yava arttrlr.
arpmadan sonra geri srama deeri kaydedilir.
Bir deney alannda gvenilir geri srama deeri elde edebilmek iin en az dokuz okuma yaplmaldr.
Okumalarn her kmesi iin ekicin konumu ve ynlendirmesi kaydedilir.
ki arpma noktas arasndaki mesafe 25 mmden az olmamal ve arpma noktalar, kenarlardan en az 25
mm ieride olmaldr.
Not -

Aralklar 25 mm il 50 mm olan dzenli karelj izilerek, bu dorularn kesitii noktalarn deney

noktas olarak alnmas tercih edilir..

arpma sonunda yzeydeki her bir arpma izi muayene edilir ve vuru yaplan yzeye yakn yerde mevcut
hava boluu nedeniyle paralanma veya krlma ortaya karsa, sonu deerlendirilmeye alnmaz.

6.3 Referans kontrol

Deney sonras elik rs kullanlarak okuma alnr, kaydedilir ve deney ncesi alnan okumalarla karlatrlr
(Madde 6.1.3). Sonular farkl kar ise, eki temizlenir ve/veya ayarlanr ve deney tekrarlanr.

Deney sonucu

Deney sonucu btn okumalarn ortalamas alnarak bulunur. Gerekli ise, imaltnn tavsiyelerine gre
ekicin vuru yn gz nne alnr ve tam say olarak ifade edilir.
Btn okumalarn % 20sinden daha fazlasnn ortanca (medyan) deerden sapmas 6 birimden daha fazla
ise, okumalarn tm iptal edilir.
Not -

Birden fazla eki kullanlyorsa, benzer beton yzeylerde elde edilen deney sonularndaki deiimi
belirlemek iin yeterli sayda deney yaplmaldr.

ICS 91.100.30

TRK STANDARDI

TS EN 12504-2/Aralk 2004

Deney raporu1)

Deney raporu en az aadaki bilgileri kapsamaldr:

a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

Beton yap/elemann tanm,

Deney alannn yeri,
Geri srama ekicinin tanm,
Deney alan/alanlar hazrlanma bilgisi,
Beton ve durumundaki ayrntlar,
Deneyin yapld tarih,
Deney sonucu (ortanca deeri ve her deney alan iin ekicin yn,
eki yn iin ayarlanan deney sonular (varsa),
Standard deney metodundan herhangi sapma,
Deneyin bu standarda gre yapldna dair, deneyden teknik olarak sorumlu kiinin beyan, Madde 8.ide
belirtilenin dnda.

Not -

Gerekirse, raporda her bir geri sramal eki okumalar da verilebilir.

Kesinlik

Bu deney iin hassasiyet verileri mevcut deildir.

1) TSE Notu: Deney raporu burada istenilen bilgilere ilveten, TS EN ISO/IEC 17025te verilen bilgileri de
ihtiva edecek ekilde dzenlenebilir.
3