Thong Tu 161 - BCHN

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 50

XIII. HNG DN THC HIN CHUN MC K TON S 25 "BO CO TI CHNH HP NHT V K TON KHON U T VO CNG TY CON" 1.

Quy nh chung v Bo co ti chnh hp nht 1.1. Mc ch ca Bo co ti chnh hp nht - Tng hp v trnh by mt cch tng qut, ton din tnh hnh ti sn, n phi tr, ngun vn ch s hu ti thi im kt thc nm ti chnh, kt qu hot ng kinh doanh v cc dng lu chuyn tin t trong nm ti chnh ca Tp on, Tng cng ty nh mt doanh nghip c lp khng tnh n ranh gii php l ca cc php nhn ring bit l Cng ty m hay cc Cng ty con trong tp on. - Cung cp thng tin kinh t, ti chnh ch yu cho vic nh gi thc trng tnh hnh ti chnh v kt qu kinh doanh v cc dng lu chuyn tin t ca Tp on, Tng cng ty trong nm ti chnh qua v d on trong tng lai. Thng tin ca Bo co ti chnh hp nht l cn c quan trng cho vic ra cc quyt nh v qun l, iu hnh hot ng kinh doanh, hoc u t vo Tp on hoc Tng cng ty ca cc ch s hu, ca cc nh u t, ca cc ch n hin ti v tng lai,... 1.2. Ni dung ca h thng Bo co ti chnh hp nht 1.2.1. H thng Bo co ti chnh hp nht gm Bo co ti chnh hp nht nm v Bo co ti chnh hp nht gia nin . Bo co ti chnh hp nht nm gm: - Bng cn i k ton hp nht; - Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht; - Bo co lu chuyn tin t hp nht; - Bn thuyt minh bo co ti chnh hp nht. Bo co ti chnh hp nht gia nin Bo co ti chnh hp nht gia nin gm Bo co ti chnh hp nht gia nin dng y v Bo co ti chnh hp nht gia nin dng tm lc. a) Bo co ti chnh hp nht gia nin dng y , gm: - Bng cn i k ton hp nht gia nin (dng y ); - Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht gia nin (dng y ); - Bo co lu chuyn tin t hp nht gia nin (dng y ); - Bn thuyt minh bo co ti chnh hp nht chn lc. b) Bo co ti chnh hp nht gia nin dng tm lc, gm: - Bng cn i k ton hp nht gia nin (dng tm lc); - Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht gia nin (dng tm lc);

- Bo co lu chuyn tin t hp nht gia nin (dng tm lc); - Bn thuyt minh bo co ti chnh hp nht chn lc. 1.2.2. Bo co ti chnh hp nht c lp tun theo cc quy nh ca h thng Chun mc k ton Vit Nam ch yu l cc chun mc sau y: - Chun mc k ton s 07 - K ton khon u t vo cng ty lin kt; - Chun mc k ton s 08 -Thng tin ti chnh v nhng khon gp vn lin doanh; - Chun mc k ton s 10 - nh hng ca vic thay i t gi hi oi; - Chun mc k ton s 11 - Hp nht kinh doanh; - Chun mc k ton s 21 - Trnh by bo co ti chnh; - Chun mc k ton s 24 - Bo co lu chuyn tin t; - Chun mc k ton s 25 Bo co ti chnh hp nht v k ton khon u t vo Cng ty con. 1.3. Trch nhim lp Bo co ti chnh hp nht 1.3.1. Kt thc k k ton, Cng ty m c trch nhim lp Bo co ti chnh hp nht phn nh tnh hnh ti chnh, kt qu hot ng kinh doanh v cc dng lu chuyn tin t ca c Tp on. Trng hp Cng ty m ng thi l Cng ty con b mt cng ty khc s hu ton b hoc gn nh ton b v c cc c ng thiu s trong cng ty chp thun th Cng ty m ny khng phi lp v trnh by Bo co ti chnh hp nht. 1.3.2. Mt cng ty c coi l Cng ty m ca mt cng ty khc nu c quyn kim sot thng qua vic chi phi cc chnh sch ti chnh v hot ng nhm thu c li ch kinh t t cc hot ng ca cng ty ny. Cng ty m thng c xem l c quyn chi phi cc chnh sch ti chnh v hot ng trong cc trng hp sau y: a) Cng ty m nm gi trn 50% quyn biu quyt trc tip hoc gin tip Cng ty con; b) Cng ty m c quyn trc tip hoc gin tip b nhim hoc bi min a s cc thnh vin Hi ng qun tr, Gim c hoc Tng gim c ca Cng ty con; c) Cng ty m c quyn b a s phiu ti cc cuc hp ca Hi ng qun tr hoc cp qun l tng ng; d) Cng ty m c quyn quyt nh vic sa i, b sung iu l ca Cng ty con; ) Cc nh u t khc tho thun dnh cho Cng ty m hn 50% quyn biu quyt; e) Cng ty m c quyn chi phi cc chnh sch ti chnh v hot ng theo quy ch tho thun.

1.3.3. Vic xc nh mt cng ty c phi l Cng ty m hay khng phi da trn vic xt xem Cng ty c kim sot thng qua vic chi phi cc chnh sch ti chnh v hot ng ca mt cng ty khc hay khng ch khng ch xt ti hnh thc php l, hay tn gi ca n. 1.4 K lp Bo co Ti chnh hp nht Cng ty m phi lp Bo co Ti chnh hp nht hng nm v Bo co ti chnh hp nht gia nin hng qu (khng bao gm qu IV). 1.5. Thi hn np v cng khai Bo co ti chnh hp nht 1.5.1. Bo co ti chnh hp nht phi lp v np vo cui k k ton nm cho cc c quan qun l Nh nc c thm quyn theo quy nh chm nht l 90 ngy k t ngy kt thc k k ton nm. 1.5.2. Bo co ti chnh hp nht phi c cng khai trong thi hn 120 ngy k t ngy kt thc k k ton nm. 1.5.3. Bo co ti chnh gia nin phi cng khai cho cc ch s hu theo quy nh ca tng tp on. 1.6. Ni nhn Bo co ti chnh hp nht Bo co ti chnh hp nht phi np cho c quan ti chnh, c quan thu, c quan thng k v c quan cp Giy php u t hoc Giy ng k kinh doanh, U ban chng khon Nh nc v S Giao dch chng khon hoc Trung tm giao dch chng khon. C th nh sau: 1.6.1. C quan ti chnh: - Cc Tp on, Tng cng ty Nh nc do UBND cp tnh thnh lp phi np Bo co ti chnh hp nht ca cho S Ti chnh. Cc Tp on,Tng cng ty Nh nc do cc B, c quan Trung ng, hoc Th tng Chnh ph quyt nh thnh lp phi np Bo co ti chnh hp nht cho B Ti chnh (Cc Ti chnh doanh nghip), tr cc trng hp sau: - Cc Tp on, Tng cng ty Nh nc hot ng trong cc lnh vc Ngn hng, u t ti chnh np Bo co ti chnh hp nht cho V Ti chnh Ngn hng v cc t chc ti chnh thuc B Ti chnh; - Cc Tp on, Tng cng ty Nh nc hot ng trong cc lnh vc bo him np Bo co ti chnh hp nht cho V Bo him thuc B Ti chnh; - Cc Tp on, Tng cng ty Nh nc hot ng trong cc lnh vc chng khon phi np Bo co ti chnh hp nht cho U ban Chng khon Nh nc thuc B Ti chnh. 1.6.2. C quan thu v c quan thng k:

- Cc Tp on, Tng cng ty Nh nc do cc B, c quan Trung ng hoc Th tng Chnh ph quyt nh thnh lp phi np Bo co ti chnh hp nht cho Tng cc Thu, Tng Cc thng k. - Cc Tp on, Cng ty m khc phi np Bo co ti chnh hp nht cho c quan Thu v c quan Thng k a phng. 1.6.3. C quan cp Giy php u t hoc Giy ng k kinh doanh: Cc cng ty m khng thuc Nh nc np Bo co ti chnh hp nht cho c quan cp Giy php u t hoc Giy ng k kinh doanh. 1.6.4. Cc Tp on, Tng cng ty nim yt trn th trng chng khon phi np bo co ti chnh hp nht cho U ban chng khon Nh nc v S Giao dch chng khon hoc Trung tm giao dch chng khon m tp on nim yt. 2. Nguyn tc lp v trnh by Bo co ti chnh hp nht 2.1. Cng ty m khi lp Bo co ti chnh hp nht phi hp nht Bo co ti chnh ring ca mnh v ca tt c cc Cng ty con trong nc v ngoi nc do Cng ty m kim sot, tr cc trng hp: (i) quyn kim sot ca Cng ty m ch l tm thi v Cng ty con ny ch c mua v nm gi cho mc ch bn li trong tng lai gn (di 12 thng); (ii)hoc hot ng ca Cng ty con b hn ch trong thi gian di (trn 12 thng) v iu ny nh hng ng k ti kh nng chuyn vn cho Cng ty m. 2.2. Cng ty m khng c loi tr ra khi Bo co ti chnh hp nht cc Bo co ti chnh ca Cng ty con c hot ng kinh doanh khc bit vi hot ng ca tt c cc Cng ty con khc trong Tp on. 2.3. Bo co ti chnh hp nht c lp v trnh by theo nguyn tc k ton v nguyn tc nh gi nh Bo co ti chnh ca doanh nghip c lp theo qui nh ca Chun mc k ton s 21 - Trnh by bo co ti chnh v qui nh ca cc chun mc k ton khc. 2.4. Bo co ti chnh hp nht c lp trn c s p dng chnh sch k ton thng nht cho cc giao dch v s kin cng loi trong nhng hon cnh tng t trong ton Tp on. - Trng hp Cng ty con s dng cc chnh sch k ton khc vi chnh sch k ton p dng thng nht trong Tp on th Bo co ti chnh c s dng hp nht phi c iu chnh li theo chnh sch chung ca Tp on. - Trng hp Cng ty con khng th s dng cng mt chnh sch k ton vi chnh sch chung ca Tp on th Thuyt minh bo co ti chnh hp nht phi trnh by r v cc khon mc c ghi nhn v trnh by theo cc chnh sch k ton khc nhau v phi thuyt minh r cc chnh sch k ton khc . 2.5. Bo co ti chnh ring ca Cng ty m v cc Cng ty con s dng hp nht Bo co ti chnh phi c lp cho cng mt k k ton.

Nu ngy kt thc k k ton l khc nhau, Cng ty con phi lp thm mt b Bo co ti chnh cho mc ch hp nht c k k ton trng vi k k ton ca Cng ty m. Trong trng hp iu ny khng th thc hin c, cc Bo co ti chnh c lp vo thi im khc nhau c th c s dng vi iu kin l thi gian chnh lch khng vt qu 3 thng. Trong trng hp ny, Bo co s dng hp nht phi c iu chnh cho nh hng ca nhng giao dch v s kin quan trng xy ra gia ngy kt thc k k ton ca Cng ty con v ngy kt thc k k ton ca Tp on. di ca k bo co v s khc nhau v thi im lp Bo co ti chnh phi c thng nht qua cc k. 2.6. Kt qu hot ng kinh doanh ca Cng ty con c a vo Bo co ti chnh hp nht k t ngy Cng ty m thc s nm quyn kim sot Cng ty con v chm dt vo ngy Cng ty m thc s chm dt quyn kim sot Cng ty con. 2.7. S chnh lch gia tin thu t vic thanh l Cng ty con v gi tr cn li ca n ti ngy thanh l (bao gm c chnh lch t gi lin quan n Cng ty con ny c trnh by trong ch tiu chnh lch t gi hi oi thuc phn vn ch s hu v li th thng mi cha phn b) c ghi nhn trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht nh mt khon li, l t vic thanh l Cng ty con. 2.8. Khon u t vo Cng ty con s c hch ton nh mt khon u t ti chnh thng thng hoc k ton theo Chun mc k ton s 07 K ton cc khon u t vo cng ty lin kt v Chun mc k ton s 08 Thng tin ti chnh v cc khon vn gp lin doanh k t khi Cng ty m khng cn nm quyn kim sot na. 2.9. Cc ch tiu trong Bng cn i k ton hp nht v Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht c lp bng cch cng tng ch tiu thuc Bng cn i k ton v Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca Cng ty m v cc cng ty con trong Tp on sau thc hin iu chnh cho cc ni dung sau: - Gi tr ghi s khon u t ca Cng ty m trong tng cng ty con v phn vn ca Cng ty m trong vn ch s hu ca cng ty con phi c loi tr ton b ng thi ghi nhn li th thng mi (nu c); - Phn b li th thng mi; - Li ch ca c ng thiu s phi c trnh by trong Bng cn i k ton hp nht thnh mt ch tiu tch bit vi n phi tr v vn ch s hu ca Cng ty m. Phn s hu ca c ng thiu s trong thu nhp ca Tp on cng cn c trnh by thnh ch tiu ring bit trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht; - Gi tr cc khon mc phi thu, phi tr gia cc n v trong cng Tp on phi c loi tr hon ton;

- Cc ch tiu doanh thu, chi ph pht sinh t vic cung cp hng ho, dch v gia cc n v trong ni b Tp on, kinh ph qun l np Tng Cng ty, li i vay v thu nhp t cho vay gia cc n v trong ni b Tp on, c tc, li nhun phn chia, v ghi nhn phi c loi tr ton b; - Cc khon li cha thc hin pht sinh t cc giao dch trong ni b Tp on ang nm trong gi tr ti sn (nh hng tn kho, ti sn c nh) phi c loi tr hon ton. Cc khon l cha thc hin pht sinh t cc giao dch ni b ang phn nh trong gi tr hng tn kho hoc ti sn c nh cng c loi b tr khi chi ph to nn khon l khng th thu hi c. 2.10. Bo co lu chuyn tin t hp nht c lp theo quy nh ca chun mc k ton s 24 Bo co lu chuyn tin t. 2.11. Thuyt minh bo co ti chnh hp nht phi trnh by y cc ch tiu theo yu cu ca Chun mc k ton s 21 Trnh by bo co ti chnh v tng Chun mc k ton lin quan. 2.12. Vic chuyn i Bo co ti chnh ca c s nc ngoi c n v tin t k ton khc vi n v tin t k ton ca Cng ty m thc hin theo cc quy nh ca Chun mc k ton s 10 - nh hng ca vic thay i t gi hi oi. 2.13. Cc khon u t vo cng ty lin kt v cng ty lin doanh c k ton theo phng php vn ch s hu trong Bo co ti chnh hp nht (Xem ni dung Phn V v VI ca Thng t ny). 3. Trnh t v phng php hp nht 3.1.Cc bc c bn khi p dng phng php hp nht: Bc 1: Hp cng cc ch tiu trong Bng cn i k ton v Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca Cng ty m v cc Cng ty con trong Tp on. Bc 2: Loi tr ton b gi tr ghi s khon u t ca Cng ty m trong tng Cng ty con v phn vn ca Cng ty m trong vn ch s hu ca Cng ty con v ghi nhn li th thng mi (nu c). Bc 3: Phn b li th thng mi (nu c). Bc 4: Tch li ch ca c ng thiu s. Bc 5: Loi tr ton b cc giao dch ni b trong Tp on, c th nh sau: - Doanh thu, gi vn ca hng ho, dch v cung cp gia cc n v trong ni b Tp on, kinh ph qun l np Tng cng ty, kinh ph ca Cng ty thnh vin, li i vay v thu nhp t cho vay gia cc n v trong ni b Tp on, c tc phn chia v ghi nhn phi c loi tr ton b. - Cc khon li cha thc hin pht sinh t cc giao dch trong ni b Tp on ang nm trong gi tr ti sn (nh hng tn kho, ti sn c nh,...) phi c loi tr hon ton.

- Cc khon l cha thc hin pht sinh t cc giao dch ni b ang phn nh trong gi tr ti sn nh hng tn kho hoc ti sn c nh phi c loi b tr khi chi ph to nn khon l khng th thu hi c. - S d cc khon mc phi thu, phi tr trn Bng cn i k ton gia cc n v trong cng Tp on phi c loi tr hon ton. Bc 6: Lp cc Bng tng hp cc bt ton iu chnh v Bng tng hp cc ch tiu hp nht. Bc 7: Lp Bo co ti chnh hp nht cn c vo Bng tng hp cc ch tiu hp nht sau khi c iu chnh v loi tr. 3.2.Cc bt ton hp nht: thc hin cc bc cng vic trn, k ton phi s dng cc bt ton hp nht. Bt ton hp nht ch s dng cho mc tiu lp Bo co ti chnh hp nht m khng c dng ghi s k ton tng hp, chi tit lp Bo co ti chnh ring ca doanh nghip. Bt ton hp nht thc hin theo cc quy nh c th nh sau: (1) iu chnh tng cc ch tiu thuc phn ti sn ca Bng cn i k ton bng cch ghi N cho ch tiu cn iu chnh. Ring cc ch tiu sau thuc phn ti sn s c iu chnh tng bng cch ghi C cho ch tiu cn iu chnh: - D phng gim gi u t ngn hn; - D phng phi thu ngn hn kh i; - D phng gim gi hng tn kho; - D phng phi thu di hn kh i; - Gi tr hao mn lu k ti sn c nh hu hnh; - Gi tr hao mn lu k ti sn c nh thu ti chnh; - Gi tr hao mn lu k ti sn c nh v hnh; - Gi tr hao mn lu k bt ng sn u t; - D phng gim gi u t ti chnh di hn. (2) iu chnh tng cc ch tiu thuc phn N phi tr v vn ch s hu ca Bng cn i k ton bng cch ghi C cho ch tiu cn iu chnh; ring ch tiu c phiu qu s c iu chnh tng bng cch ghi N. (3) iu chnh tng cc ch tiu doanh thu v thu nhp khc trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh bng cch ghi C cho ch tiu cn iu chnh.

(4) iu chnh tng cc ch tiu chi ph (gi vn hng bn, chi ph qun l doanh nghip, chi ph bn hng, chi ph ti chnh, chi ph khc, chi ph thu TNDN) trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh bng cch ghi N cho ch tiu cn iu chnh. (5) iu chnh gim cc ch tiu thuc phn ti sn ca Bng cn i k ton bng cch ghi C cho ch tiu cn iu chnh; ring cc ch tiu sau thuc phn ti sn s c iu chnh gim bng cch ghi N cho ch tiu iu chnh: - D phng gim gi u t ngn hn; - D phng phi thu ngn hn kh i; - D phng gim gi hng tn kho; - D phng phi thu di hn kh i; - Gi tr hao mn lu k ti sn c nh hu hnh; - Gi tr hao mn lu k ti sn c nh thu ti chnh; - Gi tr hao mn lu k ti sn c nh v hnh; - Gi tr hao mn lu k bt ng sn u t; - D phng gim gi u t ti chnh di hn. (6) iu chnh gim cc ch tiu thuc phn N phi tr v Vn ch s hu ca Bng cn i k ton bng cch ghi N cho ch tiu cn iu chnh; ring ch tiu c phiu qu s c iu chnh gim bng cch ghi C. (7) iu chnh gim cc ch tiu doanh thu v thu nhp khc trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh bng cch ghi N cho ch tiu cn iu chnh. (8) iu chnh gim cc ch tiu chi ph (gi vn hng bn, chi ph qun l doanh nghip, chi ph bn hng, chi ph ti chnh, chi ph thu thu nhp doanh nghip, chi ph khc) trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh bng cch ghi C cho ch tiu cn iu chnh. (9) Li nhun sau thu ca c ng thiu s trong Bo co kt qu kinh doanh c ghi tng bng cch ghi N ch tiu Li nhun sau thu ca c ng thiu s v ghi gim bng cch ghi C ch tiu Li nhun sau thu ca c ng thiu s. (10) Nguyn tc x l nh hng ca cc ch tiu iu chnh nh sau: Nu tng gi tr iu chnh n cc ch tiu trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh lm gim kt qu hot ng kinh doanh th k ton s kt chuyn s iu chnh gim ny sang ch tiu li nhun sau thu cha phn phi trong Bng cn i k ton bng cch ghi N vo ch tiu Li nhun sau thu cha phn phi v ghi C vo ch tiu Li nhun sau thu TNDN ca Tp on. V ngc li, nu tng gi tr iu chnh n cc ch tiu trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh lm tng kt qu hot ng kinh doanh th k ton s kt chuyn s iu chnh tng ny sang ch tiu li nhun sau thu cha phn phi trong Bng cn i k ton bng cch ghi

C ch tiu Li nhun sau thu cha phn phi v ghi N vo ch tiu Li nhun sau thu TNDN ca Tp on .. Cc bt ton iu chnh phi tun th nguyn tc cn i trong k ton theo tng pht sinh N phi bng vi tng pht sinh C trong mt bt ton. 3.3. Lp cc bng tng hp bt ton iu chnh v bng tng hp ch tiu hp nht: Cn c vo cc bt ton hp nht c lp, k ton phi lp Bng tng hp cc bt ton iu chnh. Bng tng hp cc bt ton iu chnh c lp cho tng ch tiu phi iu chnh khi hp nht theo mu s BTH 01-HN (Xem mc 9 Phn XIII). Trn c s Bo co ti chnh ring ca Cng ty m v cc Cng ty con trong Tp on v cc Bng tng hp cc bt ton iu chnh, k ton phi lp Bng tng hp cc ch tiu hp nht. Bng ny c lp nhm tng hp cc ch tiu trong Bo co ti chnh ca Cng ty m v cc Cng ty con trong Tp on ng thi tng hp cc bt ton iu chnh xc nh cc ch tiu trong Bo co ti chnh hp nht. Bng tng hp cc ch tiu hp nht c lp theo Mu BTH 02-HN (Xem mc 10 Phn XIII). Cng ty m khng bt buc phi lp Bng tng hp cc bt ton iu chnh v Bng tng hp cc ch tiu hp nht theo ng mu quy nh trong Thng t ny m c th t thit k cc mu biu tng hp cho ph hp vi c th hot ng, yu cu qun l v cu trc ca tng Tp on. 4. Hng dn mt s nghip v c bn trong qu trnh hp nht 4.1. Xc nh quyn kim sot, t l li ch ca Cng ty m i vi Cng ty con v t l li ch ca cc c ng thiu s 4.1.1. Xc nh quyn kim sot ca Cng ty m i vi Cng ty con Quyn kim sot c xem l tn ti khi Cng ty m nm gi trc tip hoc gin tip thng qua cc Cng ty con khc trn 50% quyn biu quyt Cng ty con tr nhng trng hp c bit khi c th chng minh c rng vic nm gi ni trn khng gn lin vi quyn kim sot. C th theo cc trng hp sau: (1) Cng ty m c th nm gi trc tip quyn biu quyt Cng ty con thng qua s vn Cng ty m u t trc tip vo Cng ty con. V d: Cng ty A s hu 2.600 c phiu ph thng c quyn biu quyt trong tng s 5.000 c phiu ph thng c quyn biu quyt ang lu hnh ca Cng ty c phn B. Nh vy Cng ty A nm gi trc tip 52% (2.600/5.000) quyn biu quyt ti Cng ty B. Theo , A l Cng ty m ca Cng ty c phn B, Cng ty C phn B l cng ty con ca Cng ty A. (2) Cng ty m c th nm gi gin tip quyn biu quyt ti mt Cng ty con thng qua mt Cng ty con khc trong Tp on.

V d: Cng ty c phn X s hu 8.000 c phiu c quyn biu quyt trong s 10.000 c phiu c quyn biu quyt ang lu hnh ca Cng ty c phn Y. Cng ty Y u t vo Cng ty TNHH Z vi tng s vn l: 600 triu ng trong tng s 1.000 triu ng vn iu l gp ca Z. Cng ty c phn X u t tip vo Cng ty TNHH Z l 200 triu ng trong 1.000 triu ng vn iu l gp ca Z. Quyn biu quyt trc tip ca Cng ty X ti Cng ty c phn Y l: (8.000 C phiu/10.000 c phiu) x 100% = 80% . Quyn biu quyt trc tip ca Cng ty Y ti Cng ty TNHH Z l: (600/1.000) x 100% = 60%. Nh vy, quyn biu quyt ca Cng ty c phn X vi Cng ty TNHH Z gm hai phn: - Quyn biu quyt trc tip l 20% (200/1.000). - Quyn biu quyt gin tip qua Cng ty c phn Y l 60%. Cng ty X nm gi trc tip v gin tip trn 50% quyn biu quyt ca Cng ty TNHH Z. Theo Z l Cng ty con ca X, X l Cng ty m ca Z. - Quyn kim sot cn tn ti ngay c khi Cng ty m nm gi t hn hoc bng 50% quyn biu quyt ti Cng ty con theo cc trng hp nu im 1.3.2 phn XIII ca Thng t ny. 4.1.2. Xc nh t l li ch ca Cng ty m v cc c ng thiu s i vi Cng ty con a) Xc nh t l li ch trc tip Cng ty m c li ch trc tip trong mt Cng ty con nu Cng ty m s hu mt phn hoc ton b vn ch s hu ca Cng ty con. Nu Cng ty con khng b s hu ton b bi Cng ty m th cc c ng thiu s ca Cng ty con cng c li ch trc tip trong Cng ty con. Li ch trc tip c xc nh trn c s t l s hu ca nh u t trong gi tr ti sn thun ca bn nhn u t. V d: Cng ty m A u t trc tip vo ba cng ty con B1, B2, B3 vi t l s hu ti sn thun ca cc cng ty ny ln lt l 75%,100% v 60%. Li ch trc tip ca Cng ty m A v li ch trc tip ca cc c ng thiu s trong cc Cng ty B1, B2, B3 c tnh ton nh sau: B1 Li ch trc tip ca Cng ty m Li ch trc tip ca C ng thiu s B2 B3

75% 25% 100%

100% 0% 100%

60% 40% 100%

Theo v d nu trn, Cng ty m A c t l li ch trc tip trong cc cng ty con B1, B2 v B3 ln lt l 75%; 100% v 60%. C ng thiu s c t l li ch trc tip trong cc cng ty B1, B2 v B3 ln lt l 25%; 0% v 40%.

b) Xc nh t l li ch gin tip T l li ch gin tip ca Cng ty m Cng ty con c xc nh thng qua t l li ch ca Cng ty con u t trc tip. T l (%) li ch gin tip ca cng ty m ti cng ty con = T l (%) li ch ti cng ty con u t trc tip x T l (%) li ch ca cng ty con u t trc tip ti cng ty con u t gin tip

Cng ty m nm gi li ch gin tip trong mt Cng ty con nu mt phn vn ch s hu ca Cng ty con ny c nm gi trc tip bi mt Cng ty con khc trong Tp on. V d: Cng ty m A s hu 80% gi tr ti sn thun ca Cng ty B. Cng ty B s hu 75% gi tr ti sn thun ca Cng ty C. Cng ty A kim sot Cng ty C thng qua Cng ty B do Cng ty C l con ca Cng ty A. Trng hp ny li ch ca Cng ty m A trong Cng ty con B v C c xc nh nh sau: B Cng ty m A Li ch trc tip Li ch gin tip C ng thiu s Li ch trc tip Li ch gin tip 100% 20% 25% 15% 100% 80% 60% C

T l li ch gin tip ca Cng ty m A trong Cng ty con C c xc nh l 60% (80% x 75%). T l li ch ca cc c ng thiu s trong cng ty C l 40% trong t l li ch gin tip l 15% ((100% - 80%) x 75%) v t l li ch trc tip l 25% (100% - 75%). Cng ty m c th ng thi c li ch trc tip v li ch gin tip ti mt Cng ty con. Trng hp ny xy ra khi ti sn thun ca mt Cng ty con b nm gi trc tip bi Cng ty m v mt Cng ty con khc ca Cng ty m. V d: Cng ty A s hu 80% gi tr ti sn thun ca Cng ty B v 15% gi tr ti sn thun ca Cng ty C. Cng ty B s hu 60% gi tr ti sn thun ca Cng ty C. Trng hp ny Cng ty A kim sot Cng ty C. T l li ch ca Cng ty m A trong cc Cng ty con B v C c xc nh nh sau: B Cng ty m A C

Li ch trc tip Li ch gin tip C ng thiu s Li ch trc tip Li ch gin tip

80%

15% 48%

20%

25% 12%

100%

100%

T l li ch trc tip ca Cng ty A trong cng ty B l 80% v Cng ty C l 15%. T l li ch gin tip ca Cng ty m A trong Cng ty C l 48% (80% x 60%). Vy t l li ch ca Cng ty m A trong Cng ty C l 63% (15% + 48%); T l li ch trc tip ca cc c ng thiu s trong Cng ty B v C ln lt l 20% (100% - 80%) v 25% (100% - 60% - 15%); T l li ch gin tip ca cc c ng thiu s trong cng ty C l 12% {(100% - 80%) x 60%}. 4.2. Loi tr khon u t ca Cng ty m vo Cng ty con ti ngy mua Khi lp Bo co ti chnh hp nht hng nm, k ton phi loi tr gi tr ghi s ca khon u t ca Cng ty m trong Cng ty con ti ngy mua. 4.2.1. Nguyn tc loi tr Trong Bo co ti chnh hp nht, gi tr ghi s ca khon u t ca Cng ty m trong tng Cng ty con v phn s hu ca Cng ty m trong vn ch s hu ca Cng ty con ti ngy mua phi c loi tr hon ton. Li th thng mi v chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca cc khon mc ti sn v n phi tr nu c pht sinh trong qu trnh hp nht c ghi nhn ph hp vi quy nh v hng dn ca Chun mc k ton s 11 - Hp nht kinh doanh. Li hoc l pht sinh sau ngy mua khng nh hng n cc ch tiu phi loi tr khi thc hin vic loi tr khon u t ca Cng ty m trong tng Cng ty con v phn s hu ca Cng ty m trong vn ch s hu ca Cng ty con ti ngy mua. Trng hp sau ngy mua Cng ty con tr c tc t li nhun sau thu cha phn phi ti ngy mua th khi c thng bo chia c tc, trong Bo co ti chnh ring Cng ty m phi ghi gim gi tr khon u t vo Cng ty con s tin c tc c phn chia v Cng ty con phi ghi gim ch tiu li nhun sau thu cha phn phi s tin c tc phn chia. Do khi lp bt ton loi tr gi tr khon u t ca Cng ty m v phn s hu ca Cng ty m trong vn ch s hu ca tng Cng ty con ti ngy mua, k ton

phi xc nh li s tin iu chnh gim i vi ch tiu li nhun sau thu cha phn phi v ch tiu u t vo Cng ty con. Trng hp sau ngy mua Cng ty con trch lp cc qu t li nhun sau thu cha phn phi ti ngy mua th tng s vn ch s hu ti ngy mua khng thay i m ch c s thay i cc ch tiu thuc vn ch s hu ti ngy mua. Trng hp ny, khi loi tr gi tr khon u t ca Cng ty m v phn s hu ca Cng ty m trong vn ch s hu ca Cng ty con, k ton phi xc nh li phn s hu ca Cng ty m trong tng ch tiu thuc vn ch s hu ti ngy mua ca Cng ty con sau ngy mua. Nu sau ngy mua Cng ty con trch lp cc qu thuc vn ch s hu hoc quyt nh tng vn u t ca ch s hu t cc qu m trong s tin c phn thuc ngun gc t cc ch tiu trc ngy mua, th tng vn ch s hu ti ngy mua khng thay i m ch c s thay i cc ch tiu thuc vn ch s hu ti ngy mua. Trng hp ny, khi loi tr gi tr khon u t ca Cng ty m v phn s hu ca Cng ty m trong vn ch s hu ca Cng ty con, k ton phi xc nh li phn s hu ca Cng ty m trong tng ch tiu thuc vn ch s hu ca Cng ty con sau ngy mua. 4.2.2. Bt ton iu chnh loi tr gi tr ghi s khon mc "u t vo cng ty con trong bo co ca Cng ty m vi phn s hu ca Cng ty m trong vn ch s hu ti ngy mua ca cc Cng ty con, k ton phi tnh ton gi tr phn s hu ca Cng ty m trong tng ch tiu thuc vn ch s hu ti ngy mua ca Cng ty con, ng thi tnh ton li th thng mi pht sinh (nu c) ti ngy mua, ghi: N Vn u t ca ch s hu N Thng d vn c phn N Vn khc ca ch s hu N Chnh lch nh gi li ti sn N Chnh lch t gi hi oi N Qu u t pht trin N Qu d phng ti chnh N Cc qu khc thuc vn ch s hu N Li nhun sau thu cha phn phi N Li th thng mi (Nu c) . C u t vo cng ty con.

Bt ton loi tr ny c thc hin ti thi im mua v khi lp Bo co ti chnh hp nht cc k sau ngy mua. Trng hp cc ch tiu thuc vn ch s hu ti ngy mua c gi tr m th khi loi tr cc ch tiu ny k ton ghi C vo ch tiu thay v ghi N nh bt ton trn. Hng k khi lp bt ton loi tr k ton phi tnh ton li cc ch tiu phi loi tr cho ph hp theo nguyn tc trnh by trong mc 4.2.1 Phn XIII. Trng hp ti thi im mua gi tr hp l ca ti sn thun ti cc Cng ty con khng bng vi gi tr ghi s ca n th k ton phi lp bt ton iu chnh ghi nhn chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca ti sn v n phi tr trc khi thc hin bt ton loi tr ny theo Chun mc k ton s 11 Hp nht kinh doanh v Thng t s 21/2006/TT-BTC ngy 20/3/2006 hng dn k ton thc hin 4 Chun mc k ton ban hnh theo Quyt nh s 100/2005/Q-BTC ngy 28/12/2005 ca B trng B Ti chnh. Trng hp Cng ty m v Cng ty con cng u t vo mt Cng ty con khc m trong Bo co ti chnh ring ca Cng ty con khon u t vo Cng ty con kia trong Tp on c phn nh trong ch tiu u t vo Cng ty lin kt hoc u t di hn khc th khi loi tr gi tr khon u t c ghi nhn bi Cng ty con ca Tp on, ghi: N Vn u t ca ch s hu N Thng d vn c phn N Vn khc ca ch s hu N Chnh lch nh gi li ti sn N Chnh lch t gi hi oi N Qu u t pht trin N Qu d phng ti chnh N Cc qu khc thuc vn ch s hu N Li nhun sau thu cha phn phi N Li th thng mi (nu c) . C u t vo cng ty con C u t vo cng ty lin kt, lin doanh C u t di hn khc. Trng hp cng ty m u t tip tc vo cng ty con th k ton loi tr khon u t b sung thm bng cch ghi:

N Li ch ca c ng thiu s N Li th thng mi C u t vo cng ty con. 4.2.3. V d minh ha V d 1: Ngy 1/1/2006, Cng ty A mua li 80% ti sn thun ca Cng ty B vi s tin l 18.000 triu ng. Gi s rng ti ngy mua gi tr hp l ca ti sn thun ca Cng ty B ng bng vi gi tr ghi s ca n. Trch tnh hnh bin ng vn ch s hu trong Thuyt minh bo co ti chnh nm 2006 ca Cng ty B nh sau: n v: Triu ng Vn u t ca ch s hu Ti ngy 1/1/2006 Li trong nm Trch lp qu Tr c tc nm trc Trch cc qu Ti ngy 31/12/2006 17.000 17.000 Qu u t pht trin 800 800 Qu d phng ti chnh 200 200 Li nhun sau thu cha phn phi 3.000 1.400 2.000 1.000 1.400

Khi lp bo co ti chnh hp nht nm 2006 cho Tp on gm c Cng ty m A v Cng ty con B, loi tr khon u t ca Cng ty m A vo Cng ty con B k ton phi thc hin cc bc cng vic sau: Bc 1. Xc nh li ch ca Cng ty m A v cc c ng thiu s trong gi tr hp l cu ti sn thun ca Cng ty B ti ngy mua. Vn ch s hu Cng ty m A ti ngy mua Vn u t ca ch s hu Li nhun cha phn phi Cng Ti sn thun Bc 2. Xc nh li th thng mi. 17.000 3.000 20.000 80% 13.600 2.400 16.000

Gi ph ca khon u t Li th thng mi Bc 3. Lp bt ton iu chnh.

18.000

Phn s hu ca Cng ty m A trong vn ch s hu ti ngy mua 16.000 2.000

- Nu Bo co ti chnh hp nht c lp ti ngy 1/1/2006 th bt ton loi tr khon u t ca Cng ty m vo Cng ty con s c ghi nhn nh sau: N Vn u t ca ch s hu N Li nhun sau thu cha phn phi N Li th thng mi C u t vo cng ty con 13.600 2.400 2.000 18.000

- Khi lp Bo co ti chnh hp nht cho Tp on gm Cng ty m A v Cng ty con B cho nm 2006, loi tr khon u t ca Cng ty m A vo Cng ty con B k ton phi xc nh nh hng ca vic phn phi li nhun sau khi mua. C tc m Cng ty A nhn c t vic phn phi li nhun nm trc ca Cng ty B l 1.600 triu ng (80%x 2.000triu). S tin ny khng c ghi tng thu nhp ca Cng ty A t hot ng u t m phi ghi gim gi tr khon u t vo Cng ty con v y khng phi l c tc nhn c t kt qu kinh doanh ca Cng ty B sau ngy mua. Do , ti ngy 31/12/2006 gi tr khon mc u t vo Cng ty con trn Bo co ti chnh ring ca Cng ty m A l 16.400 triu ng (18.000 triu -1.600 triu). Phn s hu ca Cng ty m A v cc c ng thiu s trong gi tr ti sn thun ca Cng ty con B ti ngy mua (1/1/2006) trong Bng cn i k ton ti ngy 31/12/2006 nh sau: Vn ch s hu ti ngy mua Vn u t ca ch s hu Qu u t pht trin Qu d phng ti chnh Li nhun cha phn phi Cng Ti sn thun 17.000 800 200 18.000 Cng ty m AC ng thiu s 80% 13.600 640 160 14.400 20% 3.400 160 40 3.600

Khi lp Bo co ti chnh hp nht ti ngy 31/12/2006, bt ton loi tr gi tr khon u t ca Cng ty m trong phn vn ch s hu ca Cng ty con c ghi nhn nh sau: N Vn u t ca ch s hu N Qu u t pht trin N Qu d phng ti chnh N Li th thng mi C u t vo cng ty con 4.3. Phn b li th thng mi 4.3.1. Nguyn tc phn b Li th thng mi pht sinh ti ngy mua c phn b dn vo kt qu hot ng kinh doanh hp nht theo phng php ng thng trong thi gian khng qu 10 nm. Do Bo co ti chnh hp nht c lp trn c s Bo co ti chnh ring ca Cng ty m v cc Cng ty con nn khi phn b li th thng mi k ton phi iu chnh c s phn b lu k t ngy mua n ngy u k bo co. Khi phn b ht li th thng mi, k ton vn phi lp bt ton iu chnh phn nh nh hng ca s phn b n li nhun sau thu cha phn phi v li th thng mi cho n khi thanh l cng ty con. 4.3.2. Bt ton iu chnh Trng hp phn b li th thng mi trong k u tin, k ton xc nh li th thng mi phi phn b trong k v ghi: N Chi ph qun l doanh nghip (Li th thng mi phn b trong k) C Li th thng mi (Li th thng mi pht sinh trong k) Trng hp phn b li th thng mi t k th hai tr i, k ton phi phn nh s phn b trong k ny v s lu k phn b t ngy mua n ngy u k bo co v ghi nhn nh sau: N Li nhun sau thu cha phn phi (S Li th thng mi phn b lu k n u k) N Chi ph qun l doanh nghip (S Li th thng mi phn b trong k) C Li th thng mi (Li th thng mi phn b lu k n cui k) Sau khi phn b ht li th thng mi, bt ton iu chnh s nh sau: N Li nhun sau thu cha phn phi (Li th thng mi) C Li th thng mi (Li th thng mi). 160 2.000 16.400 13.600 640

4.3.3. V d minh ho Tip tc v d trn, gi s rng Tp on phn b li th thng mi trong 10 nm. S phn b mt nm l 200 triu ng (2.000/10). Khi lp Bo co ti chnh hp nht nm 2006, bt ton phn b li th thng mi nh sau: N Chi ph qun l doanh nghip C Li th thng mi N Chi ph qun l doanh nghip N Li nhun sau thu cha phn phi C Li th thng mi N Li nhun sau thu cha phn phi 2.000 C Li th thng mi 4.4. Tch li ch ca c ng thiu s 4.4.1. Nguyn tc tch li ch ca c ng thiu s - Trong Bng cn i k ton hp nht, li ch ca c ng thiu s trong gi tr ti sn thun ca cc Cng ty con c xc nh v trnh by thnh mt dng ring bit. Gi tr li ch ca c ng thiu s trong gi tr ti sn thun ca cc Cng ty con hp nht, gm: + Gi tr cc li ch ca c ng thiu s ti ngy mua c xc nh ph hp vi Chun mc k ton s 11 Hp nht kinh doanh; + Li ch ca c ng thiu s trong s bin ng ca tng vn ch s hu k t ngy mua n u nm bo co; v + Li ch ca c ng thiu s trong s bin ng ca tng vn ch s hu pht sinh trong nm bo co. - Cc khon l tng ng vi phn s hu ca c ng thiu s trong Cng ty con c hp nht c th ln hn s vn ca h trong Cng ty con. Khon l vt trn phn vn ca cc c ng thiu s ny c tnh gim vo phn li ch ca Cng ty m tr khi c ng thiu s c ngha v rng buc v c kh nng b p cc khon l . Nu sau Cng ty con c li, khon li s c phn b vo phn li ch ca Cng ty m cho ti khi phn l trc y do Cng ty m gnh chu c bi hon y . - Trn Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht, li ch ca c ng thiu s c xc nh v trnh by ring bit trong mc "Li nhun sau thu ca c ng thiu s". Li ch ca c ng thiu s 2.000 200 200

Khi lp Bo co ti chnh hp nht nm 2007, bt ton phn b li th thng mi nh sau: 200 200 400

T nm th 11 cho n khi thanh l Cng ty, khi lp Bo co ti chnh hp nht k ton ghi:

c xc nh cn c vo t l li ch ca c ng thiu s v li nhun sau thu thu nhp doanh nghip ca cc Cng ty con. - Li ch ca c ng thiu s trong ti sn thun ca Cng ty con hp nht trn Bng cn i k ton hp nht c trnh by mc C thuc phn Ngun vn C- Li ch ca c ng thiu s - M s 439. - Thu nhp ca c ng thiu s trong kt qu hot ng kinh doanh ca Cng ty con c phn nh trong mc Li nhun sau thu ca c ng thiu s - M s 61.

4.4.2. Bt ton tch ring gi tr khon mc "Li ch ca c ng thiu s" trong ti sn thun ca Cng ty con trn Bng cn i k ton hp nht phi iu chnh gim cc khon mc thuc vn ch s hu nh "Vn u t ca ch s hu, "Qu d phng ti chnh", "Qu u t pht trin", "Li nhun sau thu cha phn phi", v iu chnh tng khon mc "Li ch ca c ng thiu s" trn Bng cn i k ton hp nht. a) Tch li ch ca c ng thiu s ti ngy u k bo co Cn c vo li ch ca c ng thiu s c xc nh ti ngy u k bo co k ton ghi: N Vn u t ca ch s hu N Thng d vn c phn N Qu d phng ti chnh N Qu u t pht trin N Li nhun sau thu cha phn phi N Cc qu khc thuc vn ch s hu N Chnh lch nh gi li ti sn N Chnh lch t gi hi oi. . C Li ch ca c ng thiu s. Trng hp gi tr cc khon mc thuc vn ch s hu ca Cng ty con ti ngy u k l s m th k ton ghi C cc khon mc thay v ghi N vo cc khon mc nh trong bt ton trn. Trng hp ti thi im mua gi tr hp l ca ti sn thun ti cc Cng ty con khng bng vi gi tr ghi s ca n th k ton phi lp bt ton iu chnh ghi nhn chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca ti sn v n phi tr trc khi thc hin bt ton loi tr ny theo Chun mc k ton s 11 Hp nht kinh doanh v Thng t s 21/2006/TT-BTC ngy 20/3/2006 hng dn k ton thc hin 4

chun mc k ton ban hnh theo quyt nh s 100/2005/Q-BTC ngy 28/12/2005 ca B trng B Ti chnh. b) Ghi nhn li ch ca c ng thiu s t kt qu hot ng kinh doanh trong k. - Trng hp kt qu hot ng kinh doanh trong nm c li, k ton xc nh li ch ca c ng thiu s trong thu nhp sau thu ca cc Cng ty con pht sinh trong k, ghi: N Li nhun sau thu ca c ng thiu s C Li ch ca c ng thiu s. - Trng hp kt qu hot ng kinh doanh trong nm l, k ton xc nh s l cc c ng thiu s phi gnh chu trong tng s l ca cc cng ty con pht sinh trong k, ghi: N Li ch ca c ng thiu s C Li nhun sau thu ca c ng thiu s. - Trng hp trong k n v trch lp cc qu u t pht trin v qu d phng ti chnh t li nhun sau thu cha phn phi, k ton ghi: N Qu u t pht trin N Qu d phng ti chnh C Li nhun sau thu cha phn phi. - Trng hp trong nm n v phn phi li nhun v tr c tc cho cc c ng thiu s, k ton cn c vo s phn chia cho cc c ng thiu s ghi: N Li ch ca c ng thiu s C Li nhun sau thu cha phn phi. 4.4.3. V d minh ha V d 1: Tch li ch c ng thiu s trong trng hp trong k Cng ty con tr c tc v trch lp cc qu. Tip tc v d trong mc 4.2.3 trn, tch ring li ch ca c ng thiu s trong Bo co ti chnh hp nht nm 2006 k ton tnh ton v thc hin cc bt ton sau: Bc 1. Lp bt ton loi tr li ch ca c ng thiu s ti ngy u k bo co. Vn ch s hu Ti ngy 01/01/2006 Vn u t ca ch s hu Li nhun sau thu cha phn phi Cng ti sn thun C ng thiu s 20%

17.000 3.000 20.000

3.400 600 4.000

Bt ton tch li ch ca c ng thiu s ti ngy u k bo co nh sau: N Vn u t ca ch s hu N Li nhun sau thu cha phn phi C Li ch ca c ng thiu s 3.400 600 4.000

Bc 2. Lp bt ton phn b li ch ca c ng thiu s pht sinh trong nm. Tng li nhun sau thu trong nm ca Cng ty con B l 1.400 triu, phn s hu ca cc c ng thiu s l 280 triu (20%x1.400 triu), k ton ghi: N Li nhun sau thu ca c ng thiu s C Li ch ca c ng thiu s Bc 3. Lp bt ton iu chnh vic trch lp cc qu trong k. N Qu u t pht trin N Qu d phng ti chnh C Li nhun sau thu cha phn phi Bc 4. iu chnh vic tr c tc trong k. N Li ch ca c ng thiu s C Li nhun sau thu cha phn phi 400 400 40 200 160 280 280

V d 2: Tch li ch c ng thiu s trong cc trng hp cng ty con l. Ngy 1/1/2005 Cng ty M mua 80% ti sn thun ca Cng ty C vi gi 4.200 triu ng. Vn ch s hu ti ngy ny ca Cng ty C l 5.000 triu ng, trong bao gm: Vn u t ca ch s hu Li nhun sau thu cha phn phi 3.800 1.200

Gi s ti ngy mua gi tr hp l ca ti sn thun ca Cng ty C bng vi gi tr ghi s ca n. Sau khi mua, do s bin ng ngoi d kin ca th trng nn hot ng kinh doanh ca Cng ty C lin tc thua l. m bo cho Cng ty C tip tc hot ng, Cng ty M phi cam kt bo lnh cc khon vay ca Cng ty C ti ngn hng. Trch Bng i chiu bin ng vn ch s hu nm 2008 ca Cng ty C nh sau: n v: Triu ng Vn u t ca ch s hu Li nhun sau thu cha phn phi (*) Cng

Ti ngy 1/1/2008 Li (l) trong nm Ti ngy 31/12/2008

3.800

(2.000) (2.200)

1.800 (2.200) (400)

3.800

(4.200)

(*) Ch tiu trong du ngoc l s m th hin khon l lu k. Bc 1: Tch li ch ca c ng thiu s ti ngy u nm bo co. Ti thi im 01/01/2008 Li ch ca cc c ng thiu s gm: n v: Triu ng Vn ch s hu (100%) Vn u t ca ch s hu L ly k 3.800 2.000 Li ch c ng thiu s (20%) 760 400

Bt ton tch li ch ca c ng thiu s ti ngy 01/01/2008: N Vn u t ca ch s hu C Li nhun sau thu cha phn phi C Li ch ca c ng thiu s 760 400 360

Ch tiu Li nhun sau thu cha phn phi c ghi c v y l l lu k. Bc 2: Ghi nhn li ch c ng thiu s t kt qu hot ng kinh doanh trong nm. Khon l ca c ng thiu s theo t l phn s hu pht sinh trong nm l 440 triu ng (20% x 2.200). Do cc c ng ch chu trch nhim i vi tn tht ca Cng ty n ht s vn ng gp ca mnh nn s l c th phn b cho cc c ng thiu s trong nm ti a l 360 triu. S l cn li l 80 triu (440 triu 360 triu) c tnh vo phn l ca Cng ty m M. Bt ton tch li ch c ng thiu s pht sinh t l trong nm nh sau: N Li ch ca c ng thiu s C Li nhun sau thu ca c ng thiu s 360 360

Sau hai bt ton trn, ch tiu Li ch ca c ng thiu s c gi tr bng khng. 4.5. Loi tr nh hng ca giao dch bn hng trong ni b Tp on 4.5.1. Nguyn tc loi tr Trong Bo co ti chnh hp nht, doanh thu v gi vn ca hng tiu th trong ni b Tp on phi c loi tr ton b. Cc khon li, l cha thc hin t cc giao dch bn hng ang phn nh trong gi tr ca hng tn kho cng phi c loi tr hon ton. Li hoc l cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k c xc nh nh sau:

Li hoc l cha thc hin trong hng tn kho cui k =

Gi tr hng tn kho cui k tnh theo gi bn ni b -

Gi tr ca hng tn kho cui k tnh theo gi vn ca bn bn hng

Li hoc l cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k phi c loi tr khi gi tr hng tn kho cui k, ng thi li hoc l cha thc hin trong gi tr hng tn kho u k cng phi c loi tr khi gi vn hng bn trong k. Vic loi tr li hoc l cha thc hin trong giao dch Cng ty m bn hng cho Cng ty con khng nh hng n vic phn chia li ch cho cc c ng thiu s ca Cng ty con v ton b li hoc l cha thc hin thuc v Cng ty m. Trng hp Cng ty con ghi nhn li hoc l t giao dch bn hng ni b trong Tp on th li hoc l cha thc hin trong gi tr hng tn kho phi c phn b gia Cng ty m v cc c ng thiu s theo t l li ch ca cc bn . Cc khon l cha thc hin pht sinh t cc giao dch bn hng ni b cng phi c loi b, tr khi chi ph to nn khon l khng th thu hi c. Trng hp gi bn hng ni b thp hn gi gc ca hng ha mua vo, k ton phi nh gi kh nng bn mua hng s bn c hng tn kho ny vi gi cao hn gi gc ca Tp on. Trng hp xt thy bn mua hng khng th bn c hng vi gi cao hn gi gc ca Tp on th vic phn nh khon l cha thc hin l ph hp vi vic ghi nhn hng tn kho theo gi thp hn gia gi gc v gi tr thun c th thc hin c ca Tp on do khng cn phi thc hin vic loi tr. Nu n cui k k ton bn mua hng vn cha tr ht tin th khon mc phi thu ca khch hng v khon mc phi tr cho ngi bn trn Bng cn i k ton hp nht cng phi loi tr s tin cn n gia cc n v trong Tp on. Gi tr ghi s ca hng tn kho trong Bo co ti chnh hp nht loi tr li hoc l cha thc hin pht sinh t giao dch ni b, tuy nhin c s tnh thu ca hng tn kho c xc nh trn c s ho n mua hng c li hoc l t cc giao dch bn hng ni b. Vic loi tr li cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k pht sinh t giao dch bn hng gia cc n v trong ni b Tp on s lm cho gi tr ghi s ca hng tn kho cui k trong Bo co ti chnh hp nht nh hn c s tnh thu ca n. Trng hp ny s pht sinh mt khon chnh lch tm thi c khu tr theo quy nh ca Chun mc k ton s 17 - Thu thu nhp doanh nghip. Khon chnh lch tm thi c khu tr ny s lm pht sinh ti sn thu thu nhp hon li, ng thi lm gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li trong k ca c Tp on. Do , k ton phi phn nh ti sn thu thu nhp

hon li trong Bng cn i k ton hp nht v phi ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht. Vic loi tr khon l trong gi tr hng tn kho cui k pht sinh t giao dch ni b ch c thc hin khi chc chn rng gi vn xt trn phng din Tp on i vi l hng ny vn nh hn gi tr thun c th thc hin c ca chng. Trong trng hp , vic loi tr khon l trong gi tr hng tn kho cui k pht sinh t giao dch bn hng gia cc n v trong ni b Tp on s lm cho gi tr ghi s ca hng tn kho trong Bo co ti chnh hp nht ln hn c s tnh thu ca n. Trng hp ny s to ra chnh lch tm thi phi chu thu v lm pht sinh thu thu nhp doanh nghip hon li phi tr v lm tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li ca c Tp on. Do , k ton phi phn nh thu thu nhp hon li phi tr trong Bng cn i k ton hp nht v phi ghi tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht. 4.5.2. Bt ton iu chnh a) Loi tr doanh thu, gi vn hng bn v li hoc l cha thc hin pht sinh t giao dch bn hng ni b trong k. K ton phi tnh ton, xc nh s li hoc l cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k pht sinh t cc giao dch bn hng ni b v ghi: Trng hp c li: N Doanh thu bn hng v cung cp dch v (doanh thu bn hng ni b). C Gi vn hng bn (doanh thu bn hng ni b - Li cha thc hin trong hng tn kho cui k) C Hng tn kho (Li cha thc hin trong hng tn kho cui k). Trng hp l: - Nu gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho nh hn gi gc ca s hng tn kho tiu th ni b (gi tr ti bn bn) th k ton khng thc hin loi tr l cha thc hin m ch loi tr doanh thu bn hng v gi vn hng bn nh sau: N Doanh thu bn hng v cung cp dch v (doanh thu bn hng ni b). C Gi vn hng bn (doanh thu bn hng ni b). Khi gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho cui k pht sinh t giao dch bn hng ni b trong k ln hn gi gc ca s hng tn kho trong ni b (gi tr ti bn bn) th k ton thc hin loi tr khon l cha thc hin. Trng hp ny k ton ghi: N Doanh thu bn hng v cung cp dch v (doanh thu bn hng ni b) N Hng tn kho (l cha thc hin trong hng tn kho cui k)

C Gi vn hng bn (doanh thu bn hng ni b + l cha thc hin trong hng tn kho cui k). b) Loi tr gi vn hng bn v li nhun sau thu cha phn phi u k do nh hng ca li nhun cha thc hin trong gi tr hng tn kho u k khi bn hng k sau. Li nhun cha thc hin trong gi tr hng tn kho u k s c chuyn vo gi vn hng bn trong k khi bn mua hng bn hng tn kho c mua t cc n v trong ni b ra ngoi Tp on lm tng ch tiu gi vn hng bn ca c Tp on. Do trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht k ton phi loi tr nh hng ca li nhun cha thc hin trong gi tr hng tn kho u k c ghi nhn vo ch tiu gi vn hng bn ca k ny bng cch ghi gim gi vn hng bn, ng thi ghi gim li nhun cha phn phi (u k). - Trng hp nm trc loi tr li cha thc hin trong gi tr hng tn kho u k ny, k ton ghi: N Li nhun sau thu cha phn phi (li cha thc hin trong hng tn kho u k) C Gi vn hng bn (li cha thc hin trong hng tn kho u k). - Trng hp nm trc loi tr l cha thc hin trong gi tr hng tn kho u k ny, k ton ghi: N Gi vn hng bn (l cha thc hin trong hng tn kho u k) C Li nhun sau thu cha phn phi (l cha thc hin trong hng tn kho u k). c) iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do loi tr li nhun cha thc hin trong hng tn kho cui k. - Trng hp loi tr li cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k trong Bo co ti chnh hp nht lm pht sinh chnh lch tm thi c khu tr, k ton phi xc nh ti sn thu thu nhp hon li v ghi nhn nh sau: N Ti sn thu thu nhp hon li C Chi ph thu TNDN hon li. - Trng hp loi tr l cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k trong Bo co ti chnh hp nht lm pht sinh chnh lch tm thi phi chu thu, k ton phi xc nh thu thu nhp hon li phi tr v ghi nhn nh sau: N Chi ph thu TNDN hon li (chi ph thu thu nhp hon li phi tr ) C Thu thu nhp hon li phi tr (chi ph thu thu nhp hon li phi tr).

d) iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do loi tr li hoc l cha thc hin trong hng tn kho u k. Sang k sau khi bn mua bn hng tn kho mua t cc n v trong ni b ra ngoi Tp on, cng vi vic loi tr li, l cha thc hin trong hng tn kho u k, k ton phi tnh ton nh hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li v ghi nhn nh sau: - Trng hp nm trc loi tr li cha thc hin trong hng tn kho k ton phi tnh ton ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong k, ghi: N Chi ph thu TNDN hon li C Li nhun sau thu cha phn phi . - Trng hp nm trc loi tr l cha thc hin trong hng tn kho k ton phi tnh ton thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong k, ghi: N Li nhun sau thu cha phn phi C Chi ph thu TNDN hon li. ) iu chnh nh hng ca vic loi tr li cha thc hin trong giao dch Cng ty con bn hng ho cho Cng ty m n li ch ca c ng thiu s. Khi loi tr li cha thc hin ca Cng ty con, k ton tnh ton nh hng ca vic loi tr li cha thc hin n li ch ca c ng thiu s v ghi: N Li ch ca c ng thiu s C Li nhun sau thu ca c ng thiu s. Khi loi tr l cha thc hin ca Cng ty con, k ton tnh ton nh hng ca vic loi tr l cha thc hin n li ch ca c ng thiu s v ghi: N Li nhun sau thu ca c ng thiu s C Li ch ca c ng thiu s. 4.5.3. V d minh ha V d 1: Xc nh li nhun cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui nm v loi tr li nhun cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui nm Ngy 25/12/2006, Cng ty m A bn hng cho Cng ty con B vi gi bn 1.000 triu ng. Gi vn m Cng ty m mua l 600 triu ng. Thu sut thu thu nhp doanh nghip l 28%.

Trng hp 1: n ngy 31/12/2006, ton b s hng mua ca Cng ty m vn tn trong kho ca Cng ty con B. Trng hp ny li cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k ca tp on c xc nh nh sau: Gi tr hng tn Li cha thc hin trong hng tn kho cui k 400 = = kho cui k tnh theo gi bn ni b 1.000 Gi tr ca hng tn kho cui k tnh theo gi vn ca bn bn hng 600

Bt ton loi tr li cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k nh sau: N Doanh thu bn hng v cung cp dch v C Gi vn hng bn C Hng tn kho 1.000 600 400

Do vic loi tr li cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k nn gi tr ghi s ca hng tn kho trn Bo co ti chnh hp nht nh hn c s tnh thu ca n l 400 triu lm pht sinh ti sn thu thu nhp hon li l 112 triu ng, k ton ghi: N Ti sn thu thu nhp hon li C Chi ph thu TNDN hon li 112 112

Trng hp 2: Gi s n ngy 31/12/2006, Cng ty con B bn c 30% s hng ho mua ca Cng ty m A cho cc n v ngoi Tp on. Trong trng hp ny gi tr hng mua ni b cn tn ti Cng ty con B l 700 triu ng. Gi vn m Cng ty m A mua vo ca l hng ny l 420 triu ng (70% x 600 triu ng). Li cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k c xc nh nh sau: Li cha thc hin trong hng tn kho cui k 280 = = Gi tr hng tn kho cui k tnh theo gi bn ni b 700 Gi tr ca hng tn kho cui k tnh theo gi vn ca bn bn hng 420

Bt ton loi tr li cha thc hin trong trng hp ny l: N Doanh thu bn hng v cung cp dch v C Gi vn hng bn C Hng tn kho 1.000 720 280

Do vic loi tr li cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k nn gi tr ghi s ca hng tn kho trn Bo co ti chnh hp nht nh hn c s tnh thu ca n l 280 triu lm pht sinh ti sn thu thu nhp hon li l 78,4 triu ng (280 triu ng x 28%), k ton ghi: N Ti sn thu thu nhp hon li C Chi ph thu TNDN hon li 78,4 78,4

V d 2. Loi tr li cha thc hin trong gi tr hng tn kho u k khi hng tn kho c mua trong ni b Tp on c bn k tip theo Tip tc v d 1 trn, gi s sang nm 2007 ton b 70% s hng cn li m Cng ty B mua ca Cng ty m A c bn ra ngoi Tp on. Gi vn hng bn trong Bo co ti chnh ring ca B c ghi nhn trn c s gi gc mua vo ca B l 700 triu ng (gm c 280 triu ng li cha thc hin ca Tp on ti thi im 31/12/2006). Trn phng din Tp on, s hng ny ch c gi gc l 420 triu ng do phn nh trung thc hp l ch tiu gi vn hng bn trong Bo co ti chnh hp nht ca Tp on, k ton phi ghi gim gi vn hng bn i 280 triu ng. Bt ton loi tr li cha thc hin trong gi tr hng tn kho u k khi hng tn kho c mua t Cng ty m A c bn trong k nh sau: N Li nhun sau thu cha phn phi C Gi vn hng bn ra ngoi tp on, k ton ghi: N Chi ph thu TNDN hon li C Li nhun sau thu cha phn phi 78,4 78,4 280 280

Ti sn thu thu nhp hon li trong k trc c hon nhp trong k ny khi hng c bn

V d 3: V d tng hp v loi tr v iu chnh nh hng ca giao dch bn hng ni b a) Trng hp Cng ty m bn hng cho Cng ty con Cng ty m M nm gi 80% c phiu ph thng ang lu hnh ca Cng ty con C. Cng ty m M bn hng cho Cng ty con C mc li gp n nh bng 25% gi vn ca Cng ty M. Doanh thu bn hng ni b ca Cng ty M cho Cng ty C trong nm 2008 v 2007 ln lt l 1.500 v 800 triu ng. Trong gi tr hng tn kho ca C ti ngy 31/12/2008 v 31/12/2007 c ln lt 300 triu v 100 triu l hng mua t cng ty m M. Ton b s hng tn cui nm mua t cng ty m M l s hng c mua trong nm 2008. S tin phi thu, phi tr pht sinh t giao dch bn hng ni b c thanh ton trc ngy kt thc k k ton nm.

Thu thu nhp doanh nghip phi np theo thu sut 28%. Khi lp Bo co ti chnh hp nht cho nm 2008, li cha thc hin nm trong gi tr hng tn kho cui nm v ton b doanh thu, gi vn hng bn ni b phi c loi tr ton b. K ton thc hin cc cng vic sau: - Xc nh li cha thc hin trong gi tr hng tn kho ti ngy 31/12/2008: Li cha thc hin trong hng tn kho cui nm = = Li cha thc hin = = Gi tr hng tn kho cui k tnh theo gi bn ni b 60 triu. 100 triu 80 triu ( 100 triu/1,25) 20 triu Gi tr ca hng tn kho cui k tnh theo gi vn ca bn bn hng

Li cha thc hin = 300 triu 240 triu (300 triu/1,25) - Xc nh li cha thc hin trong gi tr hng tn kho ti ngy 31/12/2007:

- Loi tr nh hng ca giao dch bn hng ni b trong nm n cc ch tiu doanh thu, gi vn, li nhun sau thu cha phn phi v hng tn kho cui k: N Doanh thu bn hng v cung cp dch v C Gi vn hng bn C Hng tn kho bn hng ni b trong nm trc v c tiu th trong nm nay: N Li nhun sau thu cha phn phi C Gi vn hng bn 20 20 1.500 1.440 60

- Loi tr nh hng ca li cha thc hin trong gi tr hng tn kho u nm pht sinh t giao dch

- Vic loi tr 60 triu li cha thc hin trong gi tr hng tn kho trn Bo co ti chnh hp nht lm pht sinh ti sn thu thu nhp hon li l 16,8 triu (60 x 28%). K ton ghi: N Ti sn thu thu nhp hon li C Chi ph thu TNDN hon li k, l 5,6 triu (20% x 28%). N Chi ph thu TNDN hon li C Li nhun sau thu cha phn phi b) Trng hp Cng ty con bn hng cho Cng ty m 5,6 5,6 16,8 16,8

- Phn nh vic hon nhp thu ti sn thu thu nhp hon li t vic bn hng mua ni b tn u

Theo v d trn, nhng gi s giao dch bn hng ni b l giao dch ca Cng ty con C bn hng cho Cng ty m A vi mc li gp bng 25% gi vn ca Cng ty con C th bn cnh cc bt ton iu chnh nh trn, k ton phi iu chnh nh hng ca vic loi tr li cha thc hin ca Cng ty con C n li ch ca c ng thiu s pht sinh trong k, nh sau: Xc nh nh hng ca vic loi tr li cha thc hin n kt qu hot ng kinh doanh ca Cng ty con C trong nm. n v: Triu ng Hng tn kho cui k Loi tr li cha thc hin Chi ph thu TNDN hon li Cng C ng thiu s (20%) -60 16,8 Hng tn kho u k 20 -5,6 Cng -40 11,2 -28,8 -5,76

Vic loi tr li cha thc hin trong hng tn kho cui k v u k lm gim kt qu hot ng kinh doanh ca Cng ty C l 40 triu ng, gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li l 11,2 triu ng theo li sau thu s gim 28,8 triu ng. Li ch ca c ng thiu s trong kt qu kinh doanh trong nm cng phi gim i 5,76 triu ng tng ng vi 20% s hu ca c ng thiu s. Bt ton iu chnh nh sau: N Li ch ca c ng thiu s 5,76 5,76 C Li nhun sau thu ca c ng thiu s

4.6. Loi tr nh hng ca giao dch bn ti sn c nh trong ni b 4.6.1. Nguyn tc iu chnh Cc khon thu nhp khc, chi ph khc, li hoc l cha thc hin pht sinh t cc giao dch bn ti sn c nh trong ni b Tp on phi c loi tr hon ton. Trong Bo co ti chnh hp nht ca Tp on, gi tr ghi s ca TSC (nguyn gi, hao mn ly k) phi c iu chnh li nh th khng pht sinh giao dch bn ti sn c nh trong ni b Tp on. Trng hp ti sn c nh c bn c li th chi ph khu hao ang c ghi nhn trong Bo co ti chnh ring ca bn mua ti sn c nh s cao hn chi ph khu hao xt trn phng din ca c Tp on, do trong Bo co ti chnh hp nht k ton phi iu chnh gim chi ph khu hao v hao mn lu k do nh hng ca giao dch bn ti sn c nh trong ni b Tp on.

Khi loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh trong ni b Tp on th gi tr ghi s ca ti sn c nh trong Bo co ti chnh hp nht s nh hn c s tnh thu ca n nn k ton phi phn nh ti sn thu thu nhp hon li tng ng vi s li cha thc hin b loi tr khi gi tr TSC. Trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh, khon mc Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li cng phi c ghi gim s tin tng ng vi thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic loi tr li cha thc hin ca Tp on. Ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t giao dch bn ti sn c nh gia cc n v trong ni b Tp on s c hon nhp dn hng k khi k ton iu chnh gim chi ph khu hao ca Tp on. Trng hp giao dch bn TSC gia cc n v thuc Tp on lm pht sinh mt khon l th gi tr ghi s ca ti sn c nh xt trn phng din Tp on s ln hn c s tnh thu ca n nn Bo co ti chnh hp nht phi phn nh c phn thu thu nhp hon li tng ng vi s l cha thc hin nm trong gi tr TSC. Bo co kt qu hot ng kinh doanh phi phn nh c s tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li tng ng vi vic tng li nhun ca Tp on. Thu thu nhp hon li pht sinh t giao dch bn ti sn c nh gia cc n v trong ni b Tp on s c hon nhp dn hng k khi k ton iu chnh tng chi ph khu hao ca Tp on. Trng hp pht sinh li hoc l cha thc hin t giao dch Cng ty con bn TSC trong ni b Tp on th khi xc nh li ch ca c ng thiu s, k ton phi xc nh phn li hoc l cha thc hin cn phn b cho cc c ng thiu s v iu chnh li ch ca c ng thiu s.

4.6.2. Bt ton iu chnh a) Loi tr thu nhp khc, chi ph khc, li nhun cha thc hin v iu chnh li gi tr ghi s ca ti sn c nh pht sinh t giao dch bn ti sn c nh gia cc n v trong ni b Tp on trong k. - Trng hp giao dch bn TSC c gi bn nh hn nguyn gi ti sn c nh, k ton ghi: N Nguyn gi TSC (Phn chnh lch gia Nguyn gi - gi bn ) N Thu nhp khc (Gi bn TSC) C Gi tr hao mn lu k TSC (Hao mn lu k n ngy bn) C Chi ph khc (Gi tr cn li ca TSC ti bn bn). - Trng hp giao dch bn TSC c gi bn ln hn nguyn gi ti sn c nh, k ton ghi: N Thu nhp khc (Gi bn TSC) C Nguyn gi TSC (Phn chnh lch gia Gi bn - Nguyn gi) C Gi tr hao mn lu k TSC (Hao mn lu k n ngy bn) C Chi ph khc (Gi tr cn li ca TSC ti bn bn).

b) Loi tr li hoc l cha thc hin pht sinh t giao dch bn ti sn c nh gia cc n v trong ni b Tp on trong k trc. - Trng hp giao dch bn ti sn c nh pht sinh li v nguyn gi ti sn c nh ln hn gi bn, k ton ghi: N Nguyn gi TSC ( Phn chnh lch gia Nguyn gi - Gi bn) N Li nhun sau thu cha phn phi (li gp t giao dch bn TSC ) C Gi tr hao mn lu k TSC (Hao mn lu k). - Trng hp giao dch bn ti sn c nh pht sinh li v nguyn gi ti sn c nh nh hn gi bn k ton ghi: N Li nhun sau thu cha phn phi u k (li gp t giao dch bn TSC) C Nguyn gi TSC (Phn chnh lch gia Gi bn - Nguyn gi ) C Gi tr hao mn lu k TSC (Hao mn lu k). - Trng hp giao dch bn ti sn c nh pht sinh l, k ton ghi: N Nguyn gi TSC (Phn chnh lch gia Nguyn gi - Gi bn) C Li nhun sau thu cha phn phi u k (l t giao dch bn TSC ni b) C Gi tr hao mn lu k TSC (Hao mn lu k). c) iu chnh chi ph khu hao v hao mn lu k do nh hng ca li cha thc hin trong giao dch bn TSC. K ton phi xc nh nh hng ca li cha thc hin phn nh trong gi tr TSC n chi ph khu hao trong k v hao mn lu k n cui k. Tu thuc vo ti sn c nh c s dng trong sn xut, kinh doanh hay trong qun l doanh nghip hoc bn hng k ton s loi tr chi ph khu hao vo cc khon mc chi ph tng ng. Do Bo co ti chnh c lp t cc Bo co ti chnh ring ca Cng ty m v cc Cng ty con trong Tp on nn khi lp Bo co ti chnh hp nht cho k bo co, ngoi vic iu chnh li chi ph khu hao trong k k ton cn phi iu chnh nh hng ca hao mn lu k c iu chnh n u k bo co. - Trng hp ti sn c s dng trong hot ng qun l, k ton ghi: N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k ) C Chi ph qun l doanh nghip (s iu chnh pht sinh trong k) C Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k). - Trng hp ti sn c s dng trong hot ng bn hng, k ton ghi: N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k )

C Chi ph bn hng (s iu chnh pht sinh trong k) C Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k). - Trng hp ti sn c s dng trong sn xut sn phm, hoc kinh doanh dch v, k ton phi xc nh nh hng ca chi ph khu hao n gi vn hng bn ghi: N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k ) C Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k) C Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k). Nu vic loi tr chi ph khu hao c nh hng trng yu n ch tiu hng tn kho th k ton phi phn b chi ph khu hao phi loi tr gia gi vn hng bn v hng tn kho loi tr cho ph hp. Trong trng hp bt ton loi tr nh sau: N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k ) C Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k) C Hng tn kho (s iu chnh pht sinh trong k) C Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k). d) iu chnh chi ph khu hao v hao mn ly k do nh hng ca l cha thc hin trong gi tr cn li ca TSC. K ton phi xc nh nh hng ca l cha thc hin phn nh trong gi tr cn li ca TSC n chi ph khu hao trong k v hao mn lu k n cui k. Tu thuc vo ti sn c nh c s dng trong sn xut, kinh doanh hay trong qun l doanh nghip hoc bn hng k ton s b sung chi ph khu hao vo cc khon mc chi ph tng ng. Do Bo co ti chnh c lp t cc Bo co ti chnh ring ca Cng ty m v cc Cng ty con trong Tp on nn khi lp Bo co ti chnh hp nht cho k bo co, ngoi vic iu chnh li chi ph khu hao trong k, k ton cn phi iu chnh nh hng ca hao mn lu k c iu chnh n u k bo co. - Trng hp ti sn c dng trong qun l, k ton ghi: N Chi ph qun l doanh nghip (s iu chnh pht sinh trong k) N Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k) C Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh ly k n cui k). - Trng hp ti sn c dng trong bn hng, k ton ghi: N Chi ph bn hng (s iu chnh pht sinh trong k) N Li nhun sau thu cha phn phi ( s iu chnh lu k n u k) C Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh ly k n cui k). - Trng hp ti sn c dng sn xut, k ton ghi:

N Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k) N Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k) C Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh ly k n cui k). Nu vic loi tr chi ph khu hao c nh hng trng yu n ch tiu hng tn kho th k ton phi phn b nh hng ca chi ph khu hao c loi tr gia hai ch tiu gi vn hng bn v hng tn kho cui k v ghi: N Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k) N Hng tn kho (s iu chnh pht sinh trong k) N Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k) C Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh ly k n cui k). e) Ghi nhn nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do nh hng ca giao dch bn ti sn c nh trong ni b Tp on khi ti sn vn ang s dng. K ton phi xc nh thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b Tp on v phn nh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li n Bo co ti chnh. ng thi vi vic loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh gia cc n v ni b trong Tp on, k ton ghi: N Ti sn thu thu nhp hon li C Chi ph thu TNDN hon li. Cc k sau k ton iu chnh nh hng ca thu pht sinh t vic loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh k trc ghi: N Ti sn thu thu nhp hon li C Li nhun sau thu cha phn phi. ng thi vi vic loi tr l cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh gia cc n v ni b trong Tp on, k ton ghi: N Chi ph thu TNDN hon li C Thu thu nhp hon li phi tr. Cc k sau k ton iu chnh nh hng ca thu pht sinh t vic loi tr l cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh k trc ghi: N Li nhun sau thu cha phn phi C Thu thu nhp hon li phi tr.

f) Ghi nhn nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do nh hng ca vic iu chnh chi ph khu hao khi ti sn c nh vn ang s dng. Khi ti sn vn cn ang c s dng v ang c trch khu hao th ng thi vi vic iu chnh nh hng ca chi ph khu hao ti sn c nh v hao mn lu k ti sn c nh, k ton phi iu chnh nh hng v thu thu nhp doanh nghip ca vic iu chnh trn. Trng hp loi tr li t giao dch bn ti sn c nh trong ni b dn n vic iu chnh gim chi ph khu hao v hao mn lu k, k ton iu chnh nh hng ca thu nh sau: N Li nhun sau thu cha phn phi (nh hng ca thu thu nhp t vic loi tr chi ph khu hao lu k n u k) N Chi ph thu TNDN hon li (nh hng ca thu thu nhp t vic loi tr chi ph khu hao trong k) C Ti sn thu thu nhp hon li (nh hng ca thu thu nhp lu k n cui k). Trng hp loi tr l t giao dch bn ti sn c nh trong ni b dn n vic iu chnh tng chi ph khu hao v hao mn lu k, k ton iu chnh nh hng ca thu nh sau: N Thu thu nhp hon li phi tr (nh hng ca thu thu nhp lu k n cui k) C Li nhun sau thu cha phn phi (nh hng ca thu thu nhp t vic loi tr chi ph khu hao lu k n u k) C Chi ph thu TNDN hon li (nh hng ca thu thu nhp t vic loi tr chi ph khu hao trong k). Khi ti sn c nh vn cn ang c s dng nhng khu hao ht theo nguyn gi th ton b li cha thc hin pht sinh t giao dch bn ti sn c nh trong ni b Tp on chuyn thnh li thc ca Tp on thng qua vic gim tr chi ph khu hao hng k. T thi im ny khng cn pht sinh thu thu nhp hon li. g) nh hng ca vic loi tr li nhun cha thc hin n li ch ca c ng thiu s. Giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b Tp on c th nh hng n li ch c ng thiu s. Nu Cng ty con l bn bn th vic loi tr li hoc l cha thc hin s nh hng n kt qu kinh doanh ca Cng ty con v theo nh hng n vic xc nh li ch ca c ng thiu s pht sinh trong k. Nu Cng ty con l bn mua th vic loi tr li hoc l cha thc hin s nh hng n chi ph khu hao ti sn c nh ca Cng ty con v theo nh hng n vic xc nh li ch ca c ng thiu s pht sinh trong k.

Sau khi xc nh nh hng ca vic loi tr li hoc l cha thc hin trong giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b Tp on, nu li ch ca c ng thiu s b gim xung, k ton ghi: N Li ch ca c ng thiu s C Li nhun sau thu ca c ng thiu s. Sau khi xc nh nh hng ca vic loi tr li hoc l cha thc hin trong giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b Tp on, nu li ch ca c ng thiu s tng ln, k ton ghi: N Li nhun sau thu ca c ng thiu s C Li ch ca c ng thiu s. h) nh hng ca giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b Tp on trong cc nm trc i vi cc TSC c bn mua khu hao ht theo nguyn gi v vn ang s dng. Trng hp gi bn ni b ln hn nguyn gi k ton phi iu chnh bng cch ghi: N Nguyn gi TSC (Phn chnh lch gia Nguyn gi Gi bn) C Gi tr hao mn lu k TSC (Nguyn gi Gi bn). Trng hp gi bn ni b trc y nh hn nguyn gi, k ton ghi: N Gi tr hao mn lu k TSC (Phn chnh lch gia Gi bn Nguyn gi) C Nguyn gi TSC (Phn chnh lch gia Gi bn Nguyn gi). Cc trng hp ny khng pht sinh chnh lch tm thi v khng nh hng n thu thu nhp hon li. i) Trng hp TSC mua t mt n v trong ni b Tp on c bn khi cha khu hao ht. Khi TSC mua t mt n v trong ni b Tp on c bn khi cha khu hao ht th k ton phi phn nh vic hon nhp gi tr cn li ca ti sn thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic loi tr li cha thc hin cn nm trong gi tr cn li ca TSC, k ton ghi: N Chi ph thu TNDN hon li C Ti sn thu thu nhp hon li. 4.6.3. V d minh ho Ngy 1/1/2005, Cng ty m bn mt thit b qun l cho Cng ty con s hu ton b vi gi 1.5 00 triu ng. Ti ngy bn, thit b ny c nguyn gi l 2.000 triu v hao mn ly k l l 1.000 triu ng. Cng ty m khu hao thit b ny theo phng php ng thng trong 10 nm. Cng ty con tip tc khu

hao thit b ny theo phng php ng thng trong 5 nm cn li. Gi s thit b ny khng c gi tr thu hi khi thanh l. Thu sut thu thu nhp doanh nghip l 28%. Khi lp Bo co ti chnh hp nht cho nm ti chnh kt thc ngy 31/12/2005 k ton phi thc hin cc bt ton sau iu chnh nh hng ca giao dch bn ti sn c nh trong ni b: + Loi tr thu nhp khc, chi ph khc v iu chnh gi tr ghi s ca TSC, ghi: N Nguyn gi TSC N Thu nhp khc C Chi ph khc C Gi tr hao mn lu k TSC 1.000 500 1.500 1.000

+ iu chnh nh hng ca chi ph khu hao pht sinh trong nm Chi ph khu hao phi c iu chnh gim l 100 triu (500 triu li gp b loi tr phn b cho 5 nm s dng cn li ca ti sn c nh),ghi: N Gi tr hao mn lu k TSC C Chi ph qun l doanh nghip 100 100

+ iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh. nh hng ca vic loi tr 500 triu li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh ni b n thu thu nhp doanh nghip l 140 triu (500 x 28% ), ghi: N Ti sn thu thu nhp hon li C Chi ph thu TNDN hon li 140 140

+ iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic iu chnh nh hng ca chi ph khu hao. nh hng ca vic iu chnh chi ph khu hao n thu thu nhp doanh nghip l 28 triu (100 x 28%),ghi: N Chi ph thu thu nhp hon li C Ti sn thu thu nhp hon li 28 28

Khi lp Bo co ti chnh hp nht cho nm ti chnh kt thc ngy 31/12/2006, k ton phi thc hin cc bt ton iu chnh sau iu chnh nh hng ca giao dch bn ti sn c nh trong ni b. + iu chnh gi tr ghi s ca TSC:

N Nguyn gi TSC N Li nhun sau thu cha phn phi C Hao mn TSC ly k 500

500

1.000

+ iu chnh chi ph khu hao trong bo co ti chnh hp nht Trong Bo co ti chnh hp nht nm 2006, k ton phi iu chnh nh hng lu k do vic iu chnh chi ph khu hao trong nm 2005, do bt ton iu chnh s nh sau: N Gi tr hao mn ly k TSC C Chi ph qun l doanh nghip 200 100 100 C Li nhun sau thu cha phn phi

+ iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh. nh hng ca vic loi tr 500 triu li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh ni b n thu thu nhp doanh nghip l 140 triu (0,5 x 28%), ghi: N Ti sn thu thu nhp hon li 140 140 C Li nhun sau thu cha phn phi

+ iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic iu chnh nh hng ca chi ph khu hao pht sinh trong k v khu hao lu k n u k. nh hng ca vic iu chnh chi ph khu hao n thu thu nhp doanh nghip l 28 triu (100 x 28%) v nh hng ca vic iu chnh hao mn lu k n u k l 28 triu (100 x 28%), ghi: N Chi ph thu TNDN hon li N Li nhun sau thu cha phn phi C Ti sn thu thu nhp hon li 28 28 56

Khi lp Bo co ti chnh hp nht cho nm ti chnh kt thc ngy 31/12/2007, k ton phi thc hin cc bt ton iu chnh sau iu chnh nh hng ca giao dch bn ti sn c nh trong ni b. + iu chnh gi tr ghi s ca TSC: N Nguyn gi TSC N Li nhun sau thu cha phn phi C Gi tr hao mn lu k TSC 500 1.000 500

+ iu chnh chi ph khu hao trong Bo co ti chnh hp nht:

Trong Bo co ti chnh hp nht nm 2007, k ton phi iu chnh nh hng lu k do vic iu chnh chi ph khu hao t ngy mua n ngy u nm 2007, do bt ton iu chnh s nh sau: N Gi tr hao mn lu k TSC C Chi ph qun l doanh nghip 300 200 100 C Li nhun sau thu cha phn phi

+ iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh. nh hng ca vic loi tr 500 triu li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh ni b n thu thu nhp doanh nghip l 140 triu (0,5 x 28%), ghi: N Ti sn thu thu nhp hon li 140 140 C Li nhun sau thu cha phn phi

+ iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic iu chnh nh hng ca chi ph khu hao pht sinh trong k v hao mn lu k n u k. nh hng ca vic iu chnh chi ph khu hao n thu thu nhp doanh nghip l 28 triu (100 x 28%) v nh hng ca vic iu chnh hao mn lu k n u k l 56 triu (200 x 28%), ghi: N Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li 28 N Li nhun sau thu cha phn phi C Ti sn thu thu nhp hon li 56 84

Khi lp Bo co ti chnh hp nht cho nm ti chnh kt thc ngy 31/12/2010, nu thit b trn vn ang c s dng, k ton iu chnh nh sau: N Nguyn gi TSC C Gi tr hao mn lu k TSC 500 500

Ton b li cha thc hin c chuyn thnh thc hin qua vic gim chi ph khu hao trong 5 nm t nm 2005 n nm 2009. ng thi khng cn chnh lch gia gi tr ghi s ca ti sn c nh v c s tnh thu ca n nn khng cn bt ton iu chnh nh hng thu. iu chnh v loi tr nh hng ca giao dch chuyn hng tn kho thnh ti sn c

4.7.

nh trong ni b tp on 4.7.1. Nguyn tc iu chnh

Trng hp mt n v trong Tp on bn hng ho, thnh phm cho n v khc trong Tp on s dng lm ti sn c nh th ton b doanh thu bn hng ho, gi vn hng bn v li nhun cha thc hin trong nguyn gi TSC phi c loi tr hon ton. ng thi nu giao dch bn hng ni b c li th chi ph khu hao ang c ghi nhn trong Bo co ti chnh ring ca bn mua ti sn c nh s cao hn chi ph khu hao xt trn phng din ca c Tp on, do trong Bo co ti chnh hp nht k ton phi iu chnh chi ph khu hao v hao mn lu k do nh hng ca giao dch chuyn hng tn kho thnh ti sn c nh trong ni b Tp on. Khi loi tr li cha thc hin trong nguyn gi ti sn c nh trong ni b Tp on th gi tr ghi s ca ti sn c nh trong Bo co ti chnh hp nht s nh hn c s tnh thu ca n nn k ton phi phn nh ti sn thu thu nhp hon li tng ng vi s li cha thc hin nm trong nguyn gi TSC. Trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh, khon mc Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li cng phi c ghi gim s tin tng ng vi thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic gim li nhun ca Tp on. Ti sn thu thu nhp hon li pht sinh do vic loi tr li cha thc hin trong nguyn gi ti sn c nh ca bn mua hng s c hon nhp dn hng k khi k ton iu chnh gim chi ph khu hao ca Tp on. Trng hp hng tn kho c bn l thng th hin li ch kinh t mang li trong tng lai ca ti sn nh hn gi gc ca n. Trng hp ny k ton s khng loi tr l t giao dch bn hng trong ni b Tp on tr khi chc chn rng khon l ny c th c thu hi. Khi loi tr li (l) cha thc hin pht sinh t li nhun trong giao dch Cng ty con bn hng ho, thnh phm th k ton phi xc nh phn li, l cha thc hin cn phn b cho cc c ng thiu s khi xc nh li ch ca c ng thiu s. 4.7.2. Bt ton iu chnh a) Bt ton loi tr doanh thu, gi vn hng bn v li nhun cha thc hin trong nguyn gi ti sn c nh pht sinh t giao dch bn hng ni b m hng ho, thnh phm ca bn bn c s dng l ti sn c nh ca bn mua. - Trng hp giao dch ni b lm pht sinh li cha thc hin, k ton iu chnh nh sau: N Doanh thu bn hng ho v dch v (doanh thu bn hng ni b) C Gi vn hng bn (gi vn hng tiu th ni b) C Nguyn gi TSC (li cha thc hin). b) Bt ton loi tr li cha thc hin pht sinh t giao dch ni b trong hng ho, thnh phm ti bn bn c s dng l ti sn c nh ti bn mua pht sinh trong k trc.

N Li nhun sau thu cha phn phi (li cha thc hin) C Nguyn gi TSC (li cha thc hin). c) iu chnh chi ph khu hao v hao mn lu k do nh hng ca li cha thc hin trong gi tr TSC. K ton phi xc nh nh hng ca li cha thc hin phn nh trong nguyn gi TSC n chi ph khu hao trong k v hao mn lu k n cui k. Tu thuc vo ti sn c nh c s dng trong sn xut, kinh doanh hay trong qun l doanh nghip hoc bn hng k ton s loi tr chi ph khu hao vo cc ch tiu chi ph tng ng. Do Bo co ti chnh c lp t cc Bo co ti chnh ring ca Cng ty m v cc Cng ty con trong Tp on nn khi lp Bo co ti chnh hp nht cho k bo co, ngoi vic iu chnh li chi ph khu hao trong k k ton cn phi iu chnh nh hng ca hao mn lu k c iu chnh n u k bo co. Trng hp ti sn c s dng trong hot ng qun l, k ton ghi: N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k ) C Chi ph qun l doanh nghip (s iu chnh pht sinh trong k) C Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k). Trng hp ti sn c s dng trong hot ng bn hng, k ton ghi: N Gi tr hao mn lu k (s iu chnh lu k n cui k ) C Chi ph bn hng (s iu chnh pht sinh trong k) C Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k). Trng hp ti sn c s dng trong sn xut sn phm, k ton phi xc nh nh hng ca chi ph khu hao n gi vn hng bn ghi: N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k ) C Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k) C Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k). Nu vic loi tr chi ph khu hao c nh hng trng yu n ch tiu hng tn kho th k ton phi phn b s phi loi tr gia gi vn hng bn v hng tn kho cho ph hp. Trong trng hp bt ton loi tr nh sau: N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k ) C Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k) C Hng tn kho (s iu chnh pht sinh trong k) C Li nhun sau thu cha phn phi (s iu chnh lu k n u k).

Trng hp ti sn c nh ht khu hao theo nguyn gi nhng vn ang s dng bt ton iu chnh nh sau: N Gi tr hao mn lu k TSC (li gp pht sinh trong giao dch bn TSC ni b) C Li nhun sau thu cha phn phi (li gp pht sinh trong giao dch bn TSC ni b). d) Ghi nhn nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do nh hng ca vic loi tr li t giao dch bn hng ho khi ti sn c nh ti bn mua vn ang s dng v ang cn khu hao. K ton phi xc nh thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b Tp on v phn nh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li n Bo co ti chnh. ng thi vi vic loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh gia cc n v ni b trong tp on, k ton ghi: N Ti sn thu thu nhp hon li C Chi ph thu TNDN hon li. Cc k sau k ton iu chnh nh hng ca thu pht sinh t vic loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh k trc ghi: N Ti sn thu thu nhp hon li C Li nhun sau thu cha phn phi. e) Ghi nhn nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do nh hng ca vic iu chnh chi ph khu hao khi ti sn c nh vn ang s dng v ang cn khu hao. Khi ti sn vn cn ang c s dng v ang c trch khu hao th ng thi vi vic iu chnh nh hng ca chi ph khu hao ti sn c nh v hao mn lu k ti sn c nh, k ton phi iu chnh nh hng v thu thu nhp doanh nghip ca vic iu chnh trn, k ton ghi: N Li nhun sau thu cha phn phi (nh hng ca thu thu nhp t vic loi tr chi ph khu hao lu k n u k) N Chi ph thu TNDN hon li (nh hng ca thu thu nhp t vic loi tr chi ph khu hao trong k) C Ti sn thu thu nhp hon li (nh hng ca thu thu nhp lu k n cui k). f) nh hng ca thu thu nhp doanh nghip khi ti sn c nh ang s dng nhng khu hao ht theo nguyn gi. Khi ti sn c nh vn cn ang c s dng nhng khu hao ht theo nguyn gi th ton b li cha thc hin pht sinh t giao dch bn ti sn c nh trong ni b Tp on chuyn thnh li thc

ca Tp on thng qua vic gim tr chi ph khu hao hng k. T thi im ny khng cn pht sinh thu thu nhp hon li. 4.7.3. V d minh ha Ngy 1/7/2006 Cng ty con C bn thit b do mnh sn xut v lp rp cho Cng ty m M s dng trong qun l vi gi 60 triu ng. Thit b trn l thnh phm ca Cng ty C c gi vn l 30 triu ng. Cng ty m M khu hao thit b trn trong thi gian 10 nm theo phng php ng thng. Gi tr thu hi khi thanh l gi s bng khng. Thu sut thu thu nhp doanh nghip l 28%. Khi lp Bo co ti chnh hp nht cho nm 2006, k ton phi thc hin cc bt ton iu chnh v loi tr sau: + Loi tr doanh thu, gi vn tiu th ni b v li t giao dch bn thit b trn ang phn nh trong gi tr thit b. K ton ghi: N Doanh thu bn hng v cung cp dch v C Gi vn hng bn C Nguyn gi TSC 60 30 30

+ iu chnh nh hng ca thu thu nhp t vic loi tr li cha thc hin Vic loi tr li cha thc hin ra khi nguyn gi ti sn c nh lm pht sinh chnh lch tm thi c khu tr 30 triu v dn n vic ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li l 8,4 triu (30x28%). Bt ton iu chnh nh sau: N Ti sn thu thu nhp hon li C Chi ph thu TNDN hon li + iu chnh nh hng ca chi ph khu hao pht sinh trong nm. Cng ty m M ghi nhn ti sn vi nguyn gi l 60 triu v tnh khu hao trong 10 nm, do chi ph khu hao ghi nhn trn bo co ti chnh ring ca Cng ty m M cho 6 thng cui nm l 3 triu. Xt trn phng din Tp on, thit b trn ch c nguyn gi l 30 triu v khu hao trong 6 thng ch l 1,5 triu, bt ton iu chnh chi ph khu hao c ghi nhn nh sau: N Gi tr hao mn lu k TSC C Chi ph qun l doanh nghip 1,5 1,5 8,4 8,4

+ iu chnh nh hng ca thu thu nhp pht sinh t vic iu chnh chi ph khu hao.

Vic iu chnh hao mn lu k ti sn c nh s lm gim chnh lch gia gi tr ghi s ca ti sn v c s tnh thu ca n v theo lm gim ti sn thu thu nhp hon l 0,42 triu ng (1,5 triu x 28%), k ton ghi: N Chi ph thu TNDN hon li C Ti sn thu thu nhp hon li sau i vi giao dch bn thit b trn trong nm 2006. + Loi tr li cha thc hin trong nguyn gi thit b N Li nhun sau thu cha phn phi C Nguyn gi TSC 30 30 0,42 0,42

Khi lp Bo co ti chnh hp nht cho nm 2007, k ton thc hin cc bt ton iu chnh v loi tr

+ iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do loi tr li cha thc hin trong nguyn gi thit b. N Ti sn thu thu nhp hon li C Li nhun sau thu cha phn phi + iu chnh nh hng ca chi ph khu hao trong nm. Cng ty m M ghi nhn khu hao trong Bo co ti chnh ring l 6 triu ng ( 60 triu/10 nm). Xt trn phng din Tp on chi ph khu hao ch l 3 triu ng (30 triu/10 nm), do qun l doanh nghip trong nm phi gim i 3 triu tng ng vi phn gim chi ph khu hao. ng thi Gi tr hao mn lu k phi gim i 4,5 triu gm c 1,5 triu ghi gim trong k 6 thng cui nm trc v 3 triu ghi gim trong k ny. Bt ton iu chnh nh sau: N Gi tr hao mn lu k TSC C Chi ph qun l doanh nghip C Li nhun sau thu cha phn phi 4,5 3 1,5 8,4 8,4

+ iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do nh hng ca vic iu chnh hao mn lu k N Chi ph thu TNDN hon li N Li nhun sau thu cha phn phi C Ti sn thu thu nhp hon li 0,84 0,42 1,26

4.8. Loi tr c tc c chia t li nhun sau ngy mua 4.8.1. Nguyn tc iu chnh Ton b c tc c chia t li nhun sau ngy mua t cc Cng ty con trong Tp on phi c loi tr hon ton trong Bo co ti chnh hp nht. Loi tr ton b c tc v li nhun c chia t kt qu hot ng kinh doanh sau ngy mua ca cc Cng ty con ang nm trong khon mc Doanh thu hot ng ti chnh bng cch ghi gim ch tiu ny trn Bo co kt qu kinh doanh ng thi vi vic ghi gim s c tc tr trong phn tng hp bin ng vn ch s hu trn Thuyt minh bo co ti chnh. Nu Cng ty m cha nhn c s c tc hoc li nhun c chia ny do Cng ty con cha chuyn tin th khi lp Bo co ti chnh hp nht phi loi tr s phi thu, phi tr v s c tc li nhun c chia ang phn nh trong khon mc phi thu khc trong Bo co ti chnh ring ca Cng ty m v khon mc phi tr khc trong Bo co ti chnh ring ca Cng ty con chia li nhun. Nu s c tc nhn c l c tc ca k k ton trc khi Cng ty m mua khon u t th khi lp Bo co ti chnh hp nht phi loi tr nh hng ca nghip v nhn c tc ny nh hng dn tr ong mc 4.2 Phn XIII ca Thng t ny. 4.8.2. Bt ton iu chnh Khi Cng ty con tr c tc sau ngy mua, k ton phi loi tr c tc, li nhun c chia t cc Cng ty con pht sinh trong k, ghi: N Doanh thu hot ng ti chnh (C tc cng ty m c chia) N Li ch ca c ng thiu s (C tc cc c ng thiu s c chia) C Li nhun sau thu cha phn phi. + Loi tr cng n phi thu phi tr do cha thanh ton ht s c tc c nhn, ghi: N Cc khon phi tr, phi np ngn hn khc C Cc khon phi thu khc. 4.8.3. V d minh ha Ngy 1/4/2007, Cng ty C l Cng ty con do Cng ty m M s hu 80% tuyn b phn chia li nhun nm 2006 (Li nhun sau ngy mua) trong c s tr c tc l 2 t ng. S c tc ny c tr vo ngy 15/5/2007. Li nhun m Cng ty m M c hng l 1,6 t ng (80%x 2 t). Trong Bo co ti chnh hp nht cho nm 2007, k ton thc hin bt ton iu chnh sau loi tr c tc nhn: N Doanh thu hot ng ti chnh N Li ch ca c ng thiu s 1,6 0,4

C Li nhun sau thu cha phn phi 4.9. Cc khon vay trong ni b 4.9.1. Nguyn tc iu chnh

Cc khon vay trong ni b Tp on cha tr phi c loi tr hon ton khi lp Bo co ti chnh hp nht. Theo , cc khon thu nhp t cho vay v chi ph i vay cng phi loi tr ton b trong Bo co ti chnh hp nht. Nu cc n v trong mt Tp on c quan h vay mn ln nhau th s d tin vay trong ni b Tp on ang phn nh trong cc khon mc Vay v n ngn hn, khon mc Vay v n di hn, khon mc u t ngn hn, u t di hn khc phi c loi tr ton b. Trng hp vay ni b u t xy dng hoc sn xut sn phm, nu cc khon chi ph i vay iu kin c vn ho vo gi tr ti sn u t xy dng d dang hoc ti sn sn xut d dang cng phi c loi tr hon ton. Vic loi tr ny s lm gim khon mc Doanh thu hot ng ti chnh trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht v gim cc khon mc Chi ph u t xy dng c bn d dang hoc Chi ph sn xut, kinh doanh d dang v Li nhun sau thu cha phn phi trong Bng cn i k ton hp nht. Trng hp ny lm pht sinh ti sn thu thu nhp hon li do gi tr ghi s ca ti sn trn Bo co ti chnh hp nht thp hn c s tnh thu ca n. Khi kt thc thi k u t hoc xy dng ti sn di hn s li nhun cha thc hin ny c chuyn vo gi thnh sn xut thng qua chi ph khu hao v chuyn thnh li nhun thc hin. Thi gian khu hao ca TSC l thi k hon nhp ca ti sn thu thu nhp hon li. K ton phi m s theo di vic phn b khon li tin vay ny vo gi thnh sn xut thng qua chi ph khu hao loi tr khon chi ph khu hao ny trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht. Trng hp li vay cha c thanh ton v ang phn nh trong cc khon mc phi thu, khon mc phi tr th cc khon mc cha ng s phi thu, phi tr ny cng phi c loi tr hon ton. 4.9.2. Bt ton iu chnh a) Loi tr s d tin vay gia cc n v trong tp on,ghi: N Vay v n ngn hn N Vay v n di hn C u t ngn hn C u t di hn khc.

Nu cc khon vay c th hin trong khon mc khc th k ton phi iu chnh bt ton loi tr cho ph hp nhm m bo rng trong Bng cn i k ton hp nht khng cn s d cc khon vay trong ni b Tp on. b) Loi tr thu nhp t hot ng cho vay v chi ph i vay. - Trng hp chi ph i vay phn nh vo chi ph ti chnh, k ton loi tr doanh thu hot ng ti chnh ghi nhn ti bn cho vay v chi ph ti chnh ghi nhn ti bn i vay, ghi: N Doanh thu hot ng ti chnh C Chi ph ti chnh. - Trng hp chi ph i vay pht sinh t cc khon vay ni b c vn ho vo gi tr ti sn u t xy dng d dang, k ton loi tr thu nhp t hot ng cho vay pht sinh trong k, nh hng lu k ca vic loi tr chi ph i vay trong gi tr ti sn u t xy dng d dang lu k n thi im u k bo co, ghi: N Li nhun sau thu cha phn phi (Chi ph i vay ni b phn nh vo gi tr ti sn u t xy dng d dang n u k bo co) N Doanh thu hot ng ti chnh (li tin vay pht sinh trong k) C Chi ph u t xy dng c bn d dang (lu k li tin vay ni b phn nh vo gi tr ti sn u t xy dng d dang). - Trng hp li tin vay c vn ho vo gi tr ti sn sn xut d dang, k ton loi tr thu nhp t hot ng cho vay pht sinh trong k ghi: N Doanh thu hot ng ti chnh (li tin vay pht sinh trong k) C Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (li tin vay pht sinh trong k). 4.9.3. V d minh ha Cng ty C1 v Cng ty C2 l hai Cng ty con ca Tp on A. Ngy 1/10/2008, Cng ty C1 cho Cng ty C2 vay 2.000 triu ng trong thi hn 6 thng vi li sut n 1%/thng thanh ton c gc v li mt ln vo ngy 1/4/2009. Khon tin vay ny ang c trnh by trong khon mc vay ngn hn trong Bo co ti chnh ca Cng ty C2 v khon mc u t ngn hn khc trong Bo co ti chnh ca Cng ty C1. Trong Bo co ti chnh ca Cng ty C2, li tin vay c ghi nhn trong khon mc chi ph ti chnh, s d li tin vay phi tr c phn nh trong khon mc chi ph phi tr thuc Bng cn i k ton. Cng ty C1 cng c tnh thu nhp t khon tin cho vay ni trn v phn nh vo doanh thu hot ng ti chnh trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh v phi thu khc trong Bng cn i k ton. Khi lp Bo co ti chnh hp nht cho nm 2008, k ton thc hin cc bt ton iu chnh sau:

(1) N Vay ngn hn C u t ngn hn khc (2) N Doanh thu hot ng ti chnh C Chi ph hot ng ti chnh (3) N Chi ph phi tr C Phi thu khc 4.10. Cc khon phi thu, phi tr ni b 4.10.1. Nguyn tc iu chnh 60 60

2.000 2.000

60

60

S d cc khon phi thu, phi tr gia cc n v trong ni b Tp on phi c loi tr hon ton khi lp Bo co ti chnh hp nht. K ton cn lp Bng tng hp v i chiu s d cng n phi thu, phi tr gia cc n v trong ni b Tp on sau thc hin vic loi tr. Ty thuc vo vic cc khon phi thu, phi tr gia cc n v trong ni b Tp on phn nh trong khon mc no ca Bng cn i k ton th bt ton loi tr c ghi nhn tng ng. 4.10.2. Bt ton iu chnh Cc khon phi thu, phi tr ni b c loi tr theo bt ton sau: N Phi tr ngi bn N Cc khon phi tr, phi np ngn hn khc N Chi ph phi tr C Phi thu khch hng C Cc khon phi thu khc 4.11. Bt ton kt chuyn Nguyn tc: Bt ton kt chuyn c lp kt chuyn tng nh hng ca cc bt ton iu chnh n Bo co kt qu hot ng kinh doanh sang ch tiu Li nhun sau thu cha phn phi trn Bng Cn i k ton. Sau khi thc hin cc bt ton iu chnh v loi tr, nu tng gi tr iu chnh n cc ch tiu trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh lm tng kt qu hot ng kinh doanh, k ton ghi: N Li nhun sau thu thu nhp doanh nghip (Kt chuyn kt qu hot ng kinh doanh)

C Li nhun sau thu cha phn phi. Ngc li, nu tng gi tr iu chnh n cc ch tiu trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh lm gim kt qu hot ng kinh doanh k ton ghi: N Li nhun sau thu cha phn phi C Li nhun sau thu thu nhp doanh nghip (Kt chuyn kt qu hot ng kinh doanh) 5. Bng tng hp cc bt ton iu chnh 5.1. Mc ch ca Bng tng hp cc bt ton iu chnh Bng tng hp cc bt ton iu chnh c lp cho tng ch tiu nhm tng hp cc khon iu chnh v loi tr cho vic hp nht Bo co ti chnh. Bng tng hp cc bt ton iu chnh c lp cho cc ch tiu c s liu iu chnh theo mu s BTH 01 HN (Xem mu mc 9). 5.2. Cn c v phng php lp bng tng hp cc bt ton iu chnh: Bng tng hp cc bt ton iu chnh c lp cho tng ch tiu cn c vo cc bt ton iu chnh. Ct A Phn nh s hiu ca bt ton iu chnh; Ct B Phn nh ngy thng ghi s; Ct C Din gii ni dung ca bt ton iu chnh; Ct 1 Phn nh s iu chnh N ca ch tiu; Ct 2 Phn nh s iu chnh C ca ch tiu; Dng cng pht sinh phn nh tng s iu chnh N v tng s iu chnh C ca ch tiu trong k. S liu trong dng tng cng c mang sang phn nh vo ct 10 v 11 theo cc dng tng ng ca ch tiu trong Bng tng hp cc ch tiu hp nht. 6. Bng tng hp cc ch tiu hp nht lp Bo co ti chnh hp nht, Cng ty m phi lp Bng tng hp cc ch tiu hp nht nhm tng hp cc ch tiu ti chnh ca Cng ty m v cc Cng ty con trong Tp on theo mu s BTH 02 HN (Xem mu mc 10). 6.1. Mc ch ca Bng tng hp cc ch tiu hp nht Bng tng hp ny c lp tng hp cc ch tiu trong Bo co ti chnh ca Cng ty m v cc Cng ty con trong Tp on ng thi phn nh tng nh hng ca cc bt ton loi tr v iu chnh khi hp nht n mi ch tiu trong Bo co ti chnh hp nht. 6.2. C s v phng php lp Bng tng hp cc ch tiu hp nht

Ct A: Ghi tn cc ch tiu trong Bng cn i k ton v Bo co kt qu hot ng kinh doanh. Ct B: Ghi m s ca ch tiu trong Bng cn i k ton v Bo co kt qu hot ng kinh doanh. Ct 1: Ghi gi tr cc ch tiu trong Bng cn i k ton v Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca Cng ty m. S liu a vo ct ny l s liu trong Bo co ti chnh ca Cng ty m. Cc ct 2,3: Ghi gi tr cc ch tiu trong Bng cn i k ton v Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca cc Cng ty con trong Tp on. S liu a vo ct ny l s liu trong Bo co ti chnh ca cc Cng ty con trong Tp on. Ct 9: Ghi s tng cng cc ch tiu ca cng ty m v cc cng ty con. Ct 10: Ghi tng hp s iu chnh N ca cc ch tiu. S liu ghi vo ct 10 c ly t Bng tng hp cc bt ton iu chnh (Mu s BTH01-HN). Ct 11: Ghi tng hp s iu chnh C ca cc ch tiu. S liu ghi vo ct 11 c ly Bng tng hp cc bt ton iu chnh (Mu s BTH01-HN). Ct 12: Ghi gi tr cc ch tiu trong Bo co ti chnh hp nht.

You might also like