WAT IS WIJSHEID???

“Zodra iemand zich realiseert dat de werkelijkheid vele gezichten kent, zet hij de eerste stap op weg naar wijsheid.”

Nieuwsbrief van Hopstaken Bedrijfsadvies – 2006.5 – 11 mei 2006 (nr. 61)

In deze nieuwsbrief:
1. Waar gebeurd: Grote Ego’s
2. Nieuws van Hopstaken: Team Communicatie
3. Instrument: Netwerken in Aardedorp
4. Wijze citaten van Gombrich, Schippers, Nevill, Anonymus & een gedicht van
Buddingh’
5. Tips voor leven na ’t werk

Reacties: loek@hopstaken.com. Het nieuwsbrieven-archief staat op www.hopstaken.com.

Evenals een overzicht van onze diensten (advisering, workshops en seminars).

BIJSPIJKERTIJD
Tijd is, naast geld, de nummer één reden waarom we iets uitstellen. Bijvoorbeeld,
bijspijkeren van de persoonlijke kennis en vaardigheden op communicatie-gebied. In veel
takken van sport biedt de zomer een uitgelezen gelegenheid om die te versterken. Loop je
regelmatig tegen dezelfde blokkade op? Bij Hopstaken kun je leren hoe die aan te pakken.
Je kunt bij ons terecht voor het bijleren, resp. bijspijkeren op communicatie-gebied, maar
ook management en organisatie.

Neem contact op met Loek Hopstaken – loek@hopstaken.com.

1. Waar gebeurd: Te Grote Ego’s

The Beatles, The Police ... In de wereld van de popmuziek en andere podiumkunsten is dit verschijnsel al lang bekend.
Laat een paar talentvolle en ambitieuze lieden een tijdje samenwerken, en zodra dit zijn vruchten begint af te werpen,
ontstaan de eerste strubbelingen, gevolgd door luid gekrakeel en eindigend in een knallende scheiding. Het groeiende
en soms plotse succes brengt bij velen – meestal kerels – een mentale opkikker teweeg die niet meer lijkt te stoppen.
Het geloof in eigen kunnen neemt enorme vormen aan. De wereld ligt aan je voeten, iedereen vind je geweldig en doet
wat je vraagt, niemand spreekt je nog tegen. Je hele leven staat op z’n kop. Zo raar is het niet dat je dan de realiteit uit
het oog verliest. Nee hoor, ik spreek niet uit eigen ervaring ... maar ik ken wel de verhalen van mensen die dit proces
hebben meegemaakt, of een vriend hebben zien veranderen in een Te Groot Ego, een megalomaan.

Zo heb ik een knaap gekend, die tijdens zijn studietijd na een pilsje of drie, vier zijn Grote Plan ontvouwde. Na een
aantal jaren slaagde hij er in op briljante wijze zijn droomplan gestalte te geven. Om er vervolgens als een opgeblazen
kikker bij te gaan lopen, in een foute auto rond te gaan rijden, er vreemde vriendjes en gewoonten op na te houden en
wetten en regels aan z’n laars te lappen. Om vervolgens herrie te schoppen met zijn zakenpartners van het eerste uur,
en via rechters vergeefs zijn Gelijk proberen te halen. Ik ontmoette hem op het hoogtepunt van zijn roem een keer
tijdens zo’n vreselijke receptie (zie de vorige nieuwsbrief), waar ik nog slechts een vluchtige blik waard bleek. Een
bedrijf dat een groot succes werd, ging vervolgens groots tenonder. Toen ik hem enkele jaren later een keer trof in een
van die oorden waar ik wel eens trainingen geef, was zijn verhaal er een dat bol stond van ‘anderen’ die er niets van
begrepen hadden, en alleen maar op uit waren op zijn ondergang. Zijn bedrijf was nu een bedrijfje, dat moest knokken
voor het voortbestaan. Laatst hoorde ik dat het weer wat beter gaat.
Alles draaide eigenlijk om Hem; van enige belangstelling voor anderen, was niets te bespeuren. De boodschap van
Galilei, de aarde draait om de zon, had hij aangepast: ‘het heelal draait om Mij’. Te Grote Ego’s doen soms Grote
Zaken, maar hun zelfoverschatting kan ze de das omdoen. Te Grote Ego’s maken er dan een Grote Bende van. Daar
kan geen hoge intelligentie en fraaie opleiding tegenop.

© 2006 Hopstaken Bedrijfsadvies 1

2. Nieuws van Hopstaken: 10 jaar Team Engineering
Zijn jouw teams toonbeelden van samenwerking?
Nee? Troost je, er zijn duidenden ‘teams’ die het proberen, samen werken. Vele teams lopen als team vast in een
situatie, waarbij 1 of 2 kartrekkers zo’n 80% van de creativiteit en inzet leveren, terwijl de rest zich er slechts met
moeite toe laat bewegen een bijdrage te leveren. Slechts weinige teams hebben een gezonde levensverwachting.

Waarom zijn we dan zo bezig met teams? Omdat we of uit eigen ervaring, of van horen zeggen weten dat een (h)echt
team veel meer is dan de som der delen. Verhalen over 1 + 1 = 3 kennen we wel, maar een prima team kan daar 1 + 1 =
4 of zelfs 6 van maken.

Het ‘E-Watch’ Team

Wanneer ik werk met teams, is dat meestal om de kwaliteit van het teamwerk te helpen verhogen. We onderzoeken met
elkaar wat de last is die een team met zich mee draagt – het collectieve verleden van teleurstellingen, botsingen en
aanvaringen. Maar ook, wat ‘werkt’, of heeft gewerkt. Team Engineering beoogt die ballast uit het teamverleden weg
te nemen, om vervolgens met behulp van nieuwe afspraken weer ‘vollekracht vooruit’ te gaan.

Een lastige barrière bij Team Engineering is soms de samenstelling. Stel een team nooit alleen samen op grond van
vakgebied-vertegenwoordiging, hoe voor de hand dit ook ligt. Kijk eerst naar de samenwerkingsvaardigheden, daarna
naar de rest. Een team gaat meestal door een fase van teamwording, waarin de machtsverhoudingen worden bepaald;
aftasten, wantrouwen. Soms vindt er een ‘shake out’ plaats. Als de macht verdeeld is, dan komen de regels en de
afspraken. Na een gewenningsproces volgt dan, als het goed is, waar het allemaal om begonnen was: samenwerking,
om in een goede verstandhouding te komen tot een tevoren vastgesteld, gewenst resultaat. In een goed team vind je een
‘natuurlijke mediator’, een team-coach die conflicten niet sust, maar de wereld uit helpt.

Hopstaken Bedrijfsadvies heeft inmiddels ruim 10 jaar ervaring met het samenstellen, en ombouwen of ‘engineeren’
van teams. Voordat we aan de slag gaan, maken we eerst de balans op. Om een goed beeld te hebben van het team, heb
ik gesprekken met alle teamleden. Dan maken we een afspraak voor 2 à 3 dagen, bij 2 soms met een avond ertussen.
Na een periode van 4 – 6 maanden evalueren we: is het beoogde resultaat ook gehaald? Wat gaat er goed? Wat niet? Zo
nodig re-engineeren we. Voor menig team is de afgelopen jaren Team Engineering het beslissende moment geweest
om alle positieve energie weer in de juiste zaken te stoppen. En ja, soms leidt het tot een andere samenstelling.

Mocht je hierover meer willen weten, neem dan contact met mij op. Op www.hopstaken.com tref je informatie aan
over Teams Bouwen, en Team Engineering.

3. Instrument: Netwerken in Aardedorp

Marshall McLuhan gaf het een kleine 40 jaar geleden al een naam: de mensheid zou zich de komende decennia zo
ontwikkelen, dat er een ‘global village’ zou ontstaan, waar de onderlinge uitwisseling tussen culturen een hoge vlucht
zou nemen. Faktoren zoals toenemende communicatie-mogelijkheden (McLuhan had overigens nog geen idee van

© 2006 Hopstaken Bedrijfsadvies 2

internet), maar ook de aantrekkelijkheid van mensen uit andere culturen speelden volgens hem een rol. Een andere
uitdrukking van hem was ‘Afro Eurasian Eclipse’: de rassen van de oude werelddelen – Afrika, Europa en Azië –
zouden zich gaan vermengen, zodat de ‘oude’ raskenmerken en culturen, en daarmee een bron voor racisme en
discriminatie, zouden verdwijnen. Dat dit niet altijd even soepel gebeurt, weten we, evenals het feit dat McLuhan
gewoon gelijk krijgt. Ik zie het gebeuren in Amsterdam Zuidoost, ja, waar niet eigenlijk. Soms vlak voor m’n neus.
Neem nou twee oud-studentes. Beiden inmiddels verloofd met een Nederlander. Van verlovingen komen in de regel
huwelijken. De betreffende heren willen hun Aziatische schonen natuurlijk naar Nederland halen. Dat doen
Nederlandse jongens al eeuwen.

Vroeger ging dat gemakkelijk. Anno 2006 betekent dat: IND, inburgeringscursus, Nederlands leren in den vreemde, de
hele santekraam. En dan dat lastige stukje: een baan vinden. Hieronder de portretten van de twee dames. Het duurt nog
even, maar in de loop van 2007 strijken zij neer in ons land als ‘echtgenote van’ en zoeken zij werk. Wat voor werk?
Hun sterke punt is natuurlijk dat zij de eigen cultuur en taal kennen, maar na een paar jaar studie in ons land ook
redelijk vertrouwd zijn geraakt met Nederlandse zeden en gwoonten. Degenen die er in slagen om hier aan de bak te
komen, vinden vaak emplooi als verbindingsman/-vrouw: zij helpen Nederlandse bedrijven de weg vinden in hun
thuisland, en omgekeerd, bedrijven uit dat land de weg vinden in Nederland resp. Europa. Dit commerciële verkeer
neemt enorm toe. Geen wonder dus dat zij niet lang op een baan hoeven wachten.

Mocht dit je op ideeën brengen, of mensen kennen die in die sfeer iets zoeken, noem dan even mijn naam. Voorlopig
vraag ik geen cent voor dit soort bemiddeling. Zowel Deniz (1976, Adana, Turkije) als Yan (1983, Zhengzhou, China)
zijn afgestudeerde Bachelors in Business Administration, hadden al werkervaring voordat zij begonnen met hun studie,
en hebben van mij in hun laatste studiejaar les gehad op de gebieden communicatie, organisatie en PR. Op dit ogenblik
werken zij in hun thuisland, Deniz in een commerciële en Yan in een personeelsfunctie. Mocht je hun CV’s willen
zien, of alvast eens kennismaken (via internet) laat dit dan even weten.

Deniz Tatly (foto Peter van Oosten) Chen Yan

4. Wijze citaten van Gombrich, Schippers, Nevill, Anonymus & een gedicht van Buddingh’
“Iemand die op overtuigende wijze een naald kan hanteren, kan ons een draad doen zien die er niet is.” Ernst Gombrich

“Het einde der tijden is nabij. De elementen zullen ontbonden worden.” Wim T. Schippers (voor Sjef van Oekel, in
diens hoedanigheid als Onheilsprofeet)

“De ware gesprekskunst is niet, het juiste op de juiste plaats te zeggen, maar op het verleidelijke moment het verkeerde
ongezegd te laten.” Dorothy Nevill

© 2006 Hopstaken Bedrijfsadvies 3

“Kom er voor uit dat je het gisteren bij het verkeerde eind had. Zo laat je zien dat je vandaag wijs bent.” Anoniem

Bij jou

Ik heb veel vriendinnen gehad,

bijna altijd mooie, bijna altijd heel montere,
en het was vaak hoogst aangenaam.
Maar pas toen ik jou zag, liefste,
mooier dan alle voorgaande,
maar vooral met dat goudbleke waas
van weemoed en melancholie,
wist ik: bij jou kan ik thuis zijn.

In een land zonder grijze luchten

zou ik nooit kunnen aarden.

C. Buddingh' (1918-1985)
uit: Verzen van een Dordtse Chinees (1980)

5. Tips voor leven na ’t werk

Wereldgeschiedenis in zakformaat
Ernst Gombrich was een gerenommeerd kunsthistoricus. Zo een die er in slaagde – en door zijn boeken betekent dat:
slaagt – je als geïnteresseerde de stap te zetten van kijken naar zien. Zijn ‘Kunst en Illusie’ is een meesterwerk in dit
genre. Gombrich laat je zien wat je eerst ontging. In 1935, kort voor zijn vertrek naar Engeland, schreef hij in zijn
moedertaal Duits een geschiedenisboekje voor kinderen. 60 jaar later (!) bewerkte en vertaalde hij ‘Eine kurze
Weltgeschichte fűr junge Leser’. Dit is nu prachtig heruitgegeven als ‘A Little History of the World’. Denk niet dat je
te groot bent voor een kinderboek. Dit is een aangename manier je kennis van de wereldgeschiedenis weer even op te
frissen en aan te vullen met fraaie anecdotes.

Verhalen achter een getal

Foto’s van ‘allochtonen’ komen pas echt tot leven als je hun verhaal kent. Zo zeggen de foto’s van de twee dames je
waarschijnlijk niets, behalve ‘jong / aantrekkelijk’, en ‘studenten van Loek’. Maar dat laatste weet je pas sinds kort.
Wanneer je de mensen achter de namen, laat staan foto’s leert kennen, krijgen zij ineens een identiteit, en zodra er
gecommuniceerd is, deel je tot op zekere hoogte hun herinneringen en emoties. Het vraagstuk van de ’26.000’, al
actueel tijdens ‘Fortuyn’, is nog steeds niet opgelost. Het vraagstuk is er nu niet langer een van een kaal getal.
Schrijvers en fotografen gingen op zoek en bezoek bij de mensen achter het getal. Op tv zijn de filmpjes uitgezonden,
© 2006 Hopstaken Bedrijfsadvies 4
wellicht zag je er een paar. Ze staan nu allemaal op een DVD, die met fotoboekje te koop is voor een luttel bedrag. Aan
te raden. Tenzij je niet wilt weten wat er achter zo’n getal schuilgaat, natuurlijk.

Gooilust in bloei
Een aards paradijs kent schoonheid en rust. Omdat deze nieuwsbrief een bescheiden verspreiding heeft, durf ik het aan
nogmaals de aandacht te vestigen op dit aards paradijsje in ’s-Graveland. Geen catering, of faciliteiten voor kinderen.
Maar wel, deze weken: de siertuin in bloei (alleen open op dinsdag- en zaterdagmiddagen), evenals de collectie
exotische bomen bij het landhuis. Op de foto (links van Nelly) de Apenboom.

Gooilust Grijze Eminentie: Sonny Rollins

Sonny Rollins
Als je zo’n 76-jarige dinosaurus uit de Tijd van de Jazz ziet bewegen op het podium van het Concertgebouw (8.5), dan
raak je elke angst voor ouderdomskwalen en ongemakken kwijt. Als een vitale godheid speelde tenorsaxofonist Rollins
de sterren van de hemel, in veel vrolijke nieuwe stukken en zoals we van hem gewend zijn, met een flinke dosis
calypso. Dan is het wel erg merkwaardig, dat de organisator een programma verspreid met een prachtige foto erop van
... John Coltrane. Ik hoop niet dat Sonny dat heeft gezien. Maar ach, wie zoals hij ‘9/11’ van zeer nabij heeft
meegemaakt, kan wel wat hebben. Mocht je willen kennismaken met de jazz van Rollins, die zo ongeveer met alle
groten heeft gewerkt en meespeelt op talloze klassiek geworden opnamen, probeer dan eens ‘Saxophone Colossus’, of
‘Way Out West’.

Loek Hopstaken

© 2006 Hopstaken Bedrijfsadvies 5