कोणत्याही प्रकारचा संसर्ग टाळण्यासाठी शरीराची रोर्प्रतिकारशक्िी मजबूि असणं हा उत्िम उपाय आहे . ११ उपायांची ही एकादश सत्र ं. ू .

 एच१एन१ वलऴाणूच्मा प्रवायावश जगबय स्लाइन फ्रूची वाथ ऩवयरी

आणण मा वाथीरा प्रततफंध कयताना एक ू णच आयोग्माचा भुद्दा ऐयणीलय आरा. वंवगग झाल्मालय औऴधोऩचाय कयण्माऩेषा तो शोऊ नमे म्शणून वजग याशून काऱजी घेणं भशत्तत्तलाचं आशे , कोणत्तमाशी प्रकायचा वंवगग टाऱण्मावाठी ळयीयाची योगप्रततकायळक्ती भजफूत अवणं शा उत्ततभ उऩाम आशे . ळायीय स्लस्थ अवणं शे क े लऱ स्लाइन फ्रूच्मा वाथीऩुयतंच नव्शे तय एयव्शीशी गयजेचं आशे . स्लाइन फ्रूवायखा वलऴाणूजन्म आजाय (आमुलेदाभध्मे अळा व्माधींचे लणगन ‘जनऩदोध्लंव’ व्माधी मा नालाने क े रं गेरं आशे .) झऩाटय़ाने ऩवयण्माचं भख् ु म कायणं म्शणजे वलऴभ आणण दभट शलाभान शोम. मा शळलाम कभी शोणायी ककंला भऱ ु ातच कभी अवणायी योगप्रततकायळक्ती लाढलण्मावाठी काशी वोप्मा उऩामांचा अलरंफ कयणं भशत्तत्तलाचं ठये र. आमल ु ेदाभध्मे अळा अनेक उत्ततभ उऩचायांचं लणगन आशे . त्तमाऩैकी घयी कयण्माजोगे वर ु ब उऩचायांची शी एकादळ वत्र ू ी

एक बाग ऩद ु दना, एक बाग तऱ ु ळीची ऩानं, आरं, रवण ू , ओला, जजयं , फडीळेऩ, दारचचनी आणण एक बाग रलंग एकत्र करून त्तमाची चटणी जेलणावोफत तनमशभत खाली.

फाशे रून आल्मानंतय न क ं टाऱता तनमशभतऩणे शऱद , भीठ आणण गयभ ऩाण्माने ककंला त्रत्रपऱा चण ू ागच्मा काढय़ाने गऱ ु ण्मा कयाव्मात.
 आइजस्िभ, कोजल्रंक्व, रस्वी इत्तमादी थंड ऩदाथग

ऩण ग : लर्जमग कयालेत. त्तमाऐलजी गयभ ऩेम घेणं ू त श्रेमस्कय.

ळयीयाभध्मे कपाचं प्राफल्म लाढलणाये ऩदाथग अवू नमेत. उदा. दशी, ऩोशे , क े ऱी, ऩेरू, चचक ू , वीतापऱ, चीज, ऩनीय, तवेच दध ू आणण पऱं उदा. शळकयण, शभल्कळेक इ. तऱरेरे ऩदाथग टाऱालेत. मा फाफतीत ‘डेअय टु वे नो’ शे वूत्र ऩाऱालं. भोड आरेरी कडधान्मं कच्ची खाणं टाऱालं.

माशळलाम ळयीयाची योगप्रततकायळक्ती लाढवलण्मावाठी आमुलेदाभध्मे काशी वलळेऴ यवामन कल्ऩांचा लाऩय क े रेरा आशे ..

योज वकाऱ-वंध्माकाऱ घयाभध्मे धऩ ू न कयाले. त्तमावाठी काऩय ू , लेखंड ककंला गुग्गुऱ, धूऩ ककंला दळांग धुऩाचा लाऩय कयणं उत्ततभ. माभुऱे लातालयणातीर वलऴाणू-जजलाणंच ू ा प्रादब ु ागल कभी शोतो आणण लातालयण तनयोगी याशण्माव भदत शोते.

आशायाभध्मे गामीचं दध ू , तऩ ू , रोणी, कोशऱा, फदाभ, डाशऱंफ, अंजीय, उत्ततभ प्रतीच्मा काऱय़ा भनक ु ा, भ ग ू , उडीद, डडंक, खायीक, जन ु ा गऱ ू इ. ळयीयाची योगप्रततकायळक्ती ल लीमग लाढवलणा-मा ऩदाथागचा वभालेळ कयाला.

 वकाऱ-वंध्माकाऱ एक

घयी तमाय क े रेल्मा औऴधी कल्ऩांचा लाऩय कयाला.

चभचा यवामन चूणग (गोखरू, आलऱकाठी, गऱ ू लेर (वभबाग) गयभ ऩाण्माफयोफय घ्मालं.
 वकाऱ-वंध्माकाऱ

फल्फकल्ऩ (ळतालयी, अश्लगंधा, वलदायी क ं द, वूंठ, खायीक, लेरची) वकाऱवंध्माकाऱ दध ु ाफयोफय घेणं.