KANSER TERAPSNDE KULLANILAN NANOPARTKLLER

NANOTEKNOLOJ

Metrenin bir milyarda biri yani nanometre byklnde boyutlarla uraan yeni bir teknolojidir. Nanoteknoloji ya yeni nanoyaplar tasarlayp sentezlemeyi, yada nanoyaplara yeni olaanst zellikler kazandrmay ve bu zellikleri yeni ilevlerde kullanmay amalar.

TANIMLAR

Nano: Nano kelimesi Yunanca nannos kelimesinden gelir ve kk yal adam veya cce demektir. (1 nanometre (nm) metrenin milyarda biri) Nanoteknoloji: Boyutu 100 nmden kk olan madde ve sistemleri inceleyen bilim ve teknolojidir. Nanotp: Nanocihazlar ve nanoyaplar kullanlarak, insan biyolojik sistemlerini molekler boyutta izleme, tedavi etme ve yeniden yaplandrma anlamndadr. Nanopartikller: Nanometre boyutlarndaki inorganik bileikler

NANOTEKNOLOJ

Savunma Ulam evre letiim Kimyasallar Tketici rnleri Biyomedikal ve tp alannda

Nanoteknoloji ve Tp
Mikroskobik robotlar vcudun dolam sistemine

girerek hcre seviyesinde onarm yapp hastalklar iyiletirebilecek. Nano alglayclar insan vcudundaki hastalklar ok nceden saptayarak erken tedavi olana tanyacaktr. Ameliyat esnasnda vcudun sadece hastalkl blgesine inen mikroskobik cihazlar Vcudumuzun yapay baklk sistemini oluturacak nanorobot ordularnn retilmesi

KANSER
Kanser, hcre byme ve blnmesini kontrol eden genlerin hasar grmesi ile ortaya kan kritik ve kompleks bir hastalktr. Kanserin en nemli tanmsal zellii dier organlara yaylabilen anormal hcre blnmeleridir. Anormal blnen hcre topluluu, evreledii doku veya organ basklayarak dokunun veya organn ilevini yerine getirmesini engeller.

KANSER TERAPSNDE KULLANILAN NANOPARACIKLAR

Kanser tehis ve tedavisinde kullanlan nanoteknoloji ile retilen aralar be ana grupta inceleyebiliriz.

1. Nano- Cantilever
Nanocantilever, litografik yntemler kullanlarak

yariletken malzemeler ile retilen nano-yapdr.

Nano -cantilever yzeyine, deimi DNA proteinleri ile birleebilecek molekller yerletirilebilir. Ortamda ilgili proteinler bulunduunda proteinler bu molekller ile birleerek nano cantilever yzeyinde mekanik gerilim oluturur. Bu yntem ile kanser geliiminin erken evrelerinde oluum gsteren biomarkerlar ( biyolojik iaretleyiciler ) alglanp kansere erken tan koymak mmkn olabilmektedir

2. NanoShell ( NS )
NSler, kanser tehis ve tedavisi iin gelitirilmi nano yaplardr. NSler, merkezinde silisyum ekirdek bulunan ve zeri altn tabaka ile kapl kreciklerdir. Altn tabakann kalnl deitirilerek istenen dalga boylarndaki n emilmesi salanr. Uygun dalga boyundaki yakn kzltesi (NIR) a maruz braklan NS, iinde bulunduu hcreyi ldrebilecek, fakat etraftaki salkl hcrelere zarar vermeyecek derecede s yayar.

3. Quantum Dot ( QD )
QDlar Cadmium Selenide, Cadmium Telluride veya Indium Phosphide gibi yar iletkenlerden yaplan 2 ile 10 nm apnda nano kristallerdir. QDlar beyaz emerek, nano saniyeler sonra paracklarn farkl kombinasyonu eklinde geri yayar. Bu ekilde tanda ve kanserli hcre grntlenmesinde kullanlr.

4. Nanowire ( NW )
NWlar, molekler birlemelerin elektriksel olarak alglanmasna imkan veren nano yaplardr. Metal, yar iletken veya polimer yaplarda oluturulabilirler. Antikor veya oligonkleotidler ile fonksiyonelletirilerek tmr biomarker proteinlerinin alglanmasnda kullanlabilirler. Tmr biomarker proteinlerinin NW yzeyindeki antikorlar ile birlemesi, NWdan akan akmda deiime sebep olur. Bu deiimin elektriksel yntemlerle tespit edilmesi, yeni bir elektriksel biyosensr sisteminin temelini oluturur.

5. Dendrimer
Dendrimerler, i boluklarnda veya yzeylerinde molekl tamak iin gelitirilen kresel nano yaplardr. Tekrarl kimyasal sentezler ile molekllerden nano boyutlarda dendrimerler oluturulur. la taycs olarak kullanlan dendrimerler 10 ile 100 nm apndadr. Dendrimerlerin yzeylerine uygun ligandlar (balayclar) yerletirilerek, kanserli hcreler ile birlemeleri salanabilmektedir.

KULLANILAN MALZEMELER
Polimer olarak sentetik ve doal polimerler kullanlmasna karn, daha ok sentetik formdaki polimerler kullanlmaktadr. Daha ok ila verme ileminde kullanlan sentetik polimerler bozunur olduklar iin tercih edilmektedir.(polilaktik, polikaprolakton,polisiyanoakrilat, poloksamerler, polimetilmetakrilat) Nanopartikller silikadan, altndan ve dier ar metallerden oluabilir. Toksin olarak kurun, cadmiyum, tellr, civa, arsenik kullanlr. MCDP (nano bor bilyalar) ila tanmnda bor malzemesi kullanlmaktadr.

GELTRMEK N NELER YAPILABLR?

Nanopartikllerin vcut iinde uzun sreli kalmas salanp, hastalk tekrar etki ettiinde baklk sistemi gren nanopartikller hastalk bymeden etki edip kanserli hcreleri yok edebilir. Nanoteknolojinin gvenilirliini artrmak nmzdeki yllarn en nemli arge konusudur. Nanopartikl iinde daha fazla ila tanm konusu geliimi ile kanser terapisinin etkinlii artacaktr. Tedavide daha etkin nanopartikller gelitirilmesi ile kanser terapisinde baarya ulalabilir.

SORULAR
Nanoteknolojik kanser tedavisi ile, gnmz kanser tedavisini karlatrp nanoteknolojik kanser tedavisinin avantajlarn yaznz? Kanser tehis ve tedavisinde kullanlan nanoteknoloji ile retilen aralarn adlarn yazarak birini aklaynz? Su moleklnn boyutu yaklak 1 nanometre olduunu dnrsek su ile uraanlar nanoteknoloji ile uram olurlarm? Neden?

KAYNAKA
http://www.sabah.com.tr/Teknoloji/Haber/2011/09/29/k anserde-cigir-acan-bulus http://www.bestsyndication.com/2005/DanWILSON/Health/072805-nano-technology-cancertreatment.htm http://www.cancer.gov http://www.ncbi.nlm.nih.gov http://www.sciencedaily.com/releases/2013/03/1303050 80646.htm http://www.tubitak.gov.tr