Câu hỏi và bài tập xử lý tín hiệu số

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 29

Cu 1.

Chng minh h thng c nh ngha bi quan h:


=
=
n
k
k x n y ) ( ) (
l mt h thng tuyn tnh.
Cu 2.
Chng minh rng h thng c nh ngha bi quan h:
y(n) = x(M.n)
vi - < n < v M l mt s nguyn dng khng phi l mt h thng bt bin
Cu 3. Tnh t tng quan ca dy x(n) = u(n) u(n 4).
Cu 4.
Xt trng hp tn hiu l tng ca hai hm m thc:
x(n) = (1/2)
n
u(n) - (-3)
n
u(-n-1) (*)
Tnh bin i Z.
Cu 5.
Xc nh bin i Z ca tn hiu x(n) = na
n
u(n).
Cu 6. Gi s x(n) c bin i z l:

vi ROC l |z| > 1. Tm x(n).
Cu 7.
Hy xc nh dy nhn qu x(n) c bin i z l:

Cu 8.
Hy xc nh dy x(n) m bin di z ca n l:

Cu 9.
Hy xc nh bin i Z ngc ca:

khi: (a) ROC l |z| > 1 (b) ROC l |z| < 0.5

Cu 10.
p ng xung ca mt h thng LTI ngh l h(n) = a
n
u(n), vi |a| < 1. Hy xc nh
p ng ca h thng vi tn hiu vo l tn hiu nhy bc n v khi n .
Cu 11.
Xc nh v v ph mt nng lng Sxx() ca tn hiu :
x(n) = a
n
u(n) vi -1 < a < 1, c th : a = 0,5 v a = -0,5

Cu 12.
Xc nh tn hiu x(n), bit rng ph ca n l :

Cu 13.
Xc nh bin i Fourier v ph mt nng lng ca dy

th ca tn hiu ny c v trong hnh v

Cu 14.
Xc nh bin i Fourier ca tn hiu

Cu 15.
Xt mt dy c chiu di hu hn L c nh ngha nh sau :

Xc nh DFT N im ca dy ny vi N L
Cu 16.
Hy xc nh tn hiu ra ca h thng c p ng xung l :

Vi tn hiu vo l 1 dy hm m phc :
Cu 17.
Hy xc nh bin v pha ca H(e) cho mt h thng c biu din bi
quan h vo ra nh sau :

V v th ca 2 hm ny vi 0 s e s t.
Cu 18.
Hy xc nh p ng ca h thng c p ng xung l :

vi tn hiu vo l :

Cu 19.
Cho mt h thng LTI c c t bi p ng xung :

Xc nh ph v ph mt nng lng ca tn hiu ra, khi h thng c kch
thch bi tn hiu :

Cu 20
Xc nh v v th p ng bin , p ng pha ca h thng FIR c c
t bi phng trnh sai phn:


5.1 Loi cu 4 im (10 cu)

Cu 1. Cho mt h thng LTI c p ng xung l :

tn hiu vo l: x(n) = a
n
u(n). Tnh p ng y(n) ca h thng, vi N> 0 v |a| <1.
Cu 2. Xc nh p ng vi tn hiu vo x(n) = 0 ca mt h thng c m t bi
phng trnh sai phn tuyn tnh h s hng bc 2 nh sau:
y(n) - 3y(n-1) - 4y(n-2) = 0
Cu 3.
Tm p ng y(n), vi n 0, ca h thng c m t bi phng trnh sai phn
tuyn tnh h s hng bc hai nh sau:
y(n) - 3y(n-1) - 4y(n-2) = x(n) + 2x(n-1)
tn hiu vo l: x(n) = 4
n
u(n). Hy xc nh nghim ring ca pt.
Cu 4.
Tm p ng y(n), vi n < 0, ca h thng c m t bi phng trnh sai phn
tuyn tnh h s hng bc hai
y(n) - 3y(n-1) - 4y(n-2) = x(n) + 2x(n-1)
x(n) = 4
n
u(n) vi iu kin u l y(-1) = y(-2) = 0.
Cu 5.
Hy xc nh tng quan cho rxy(n) ca 2 dy sau:
x(n) = { , 0, 0, 2, -1, 3, 7, 1, 2, -3, 0, 0, }
y(n) = { , 0, 0, 1, -1, 2, -2, 4, 1, -2, 5, 0, 0, }
Cu 6.
Xc nh bin i Z ca tn hiu:
(a) x(n) = (cose0n)u(n)
(b) x(n) = (sine0n)u(n)
Cu 7.

Cu 8.
Xc nh p ng vi hm nhy bc n v ca h thng c m t bi phng
trnh sai phn tuyn tnh h s hng sau:
y(n)=0,9y(n-1) - 0,81y(n-2) + x(n)
vi cc iu kin u nh sau:
(a) y(-1) = y(-2) = 0
(b) y(-1) = y(-2) = 1
Cu 9
Xt tn hiu : x(n) = a
n
u(n) , 0 < a < 1 ph ca tn hiu ny c ly mu cc
tn s (k =, k = 0, 1, ..., N-1. Xc nh ph c khi phc vi a=0,8 khi N=5
v N = 50.
Cu 10.
Mt h thng LTI c m t bi phng trnh sai phn nh sau :
y(n) = ay(n-1) + bx(n), 0 < a < 1
(a) Xc nh bin v pha ca p ng tn s ca h thng.
(b) Chn tham s b sao cho gi tr cc i ca |H()| l n v, v th |H()|
v Z H() vi a = 0,9.
(c) Xc nh p ng ca h thng vi tn hiu vo l :


























6. P N
6.1 Loi cu 3 im (20 cu)
Cu 1.


= a.y1(n) + b.y2(n) vi a v b l cc hng s bt k.
Vy h thng ny l mt h thng tuyn tnh.
Cu 2.
Chng minh:
Gi y1(n) l p ng ca tc ng x1(n), vi x1(n) = x(n nd), th:
y1(n) = x1(Mn) = x(Mn nd)
Nhng: y(n-nd) = x[M(n-nd)] ( y1(n)
Ta thy x1(n) bng x(n) c dch nd mu, nhng y1(n) khng bng vi y(n) trong
cng php dch . Vy h thng ny khng l h thng bt bin, tr khi M = 1.

Cu 3.
Gii:
Cch tnh t tng quan bng th c trnh by trong hnh v.




Cu 4.
Gii:


X(z) hi t, hai tng trong pt (*) phi hi t, iu kin l:
|(1/2)z-1| < 1 v |(-3)-1z| < 1 hay |z| > 1/2 v |z| <3 . V vy, ROC l min 1/2 < |z|
< 3. th cc-zero v ROC c trnh by trong hnh 2. V:





Cu 5.
Gii:
t x1(n) = a
n
u(n), ta c x(n) = nx1(n) . Ta bit:


Cu 6.
Gii:
T ROC ca X(z), ta thy x(n) l mt dy bn phi. V M = N v tt c cc cc u
l bc nht. Ta c th biu din X(z) di dng sau.
(H s B0 c tm bi php chia a thc t s cho a thc mu s)

X(z) c vit li:
t , ta s khai trin Xht(z) thnh tng ca 2 phn thc n
gin, cc h s
A1 v A2 c tnh nh sau:



p dng tnh cht tuyn tnh, ta c:
x(n) = 2o(n) 9 (1/2)
n
u(n) + 8 u(n)

Cu 7.
Gii: Ta thy X(z) c mt nghim kp bc 2 ti z = 1, ta vit li X(z) di dng:

Cc h s A v C2 c th tnh c mt cch d dng nh sau:

tnh C1, ta vit li:

p dng phng php tra bng kt hp vi cc tnh cht tuyn tnh, vi phn trong
min z, vi x(n) l mt dy nhn qu, ta thu c:
X(n) = (-1)
n
u(n) + u(n) + n u(n) = [ (-1)
n
+ + n/2]u(n)

Cu 8.
Ta thy X(z) cng c dng hm hu t, nhng ch c mt cc l z = 0, Ta c th
khai trin thnh mt chui ly tha nh sau:


Cu 9.
Gii:
(a) T ROC ca X(z) ta thy x(n) l mt dy bn phi. V vy , ta s tm mt khai
trin chui ly tha vi s m m. Bng cch chia t cho mu xp theo s m
m dn, ta c:

Ta c:


(b) T ROC ca X(z), ta thy x(n) l mt dy bn tri. V vy, ta phi thc hin
php chia sao cho thu c khai trin ly tha dng ca z. Mun vy, ta xp
cc a thc t s v mu s theo th t sao cho ly tha ca z-1 gim dn (tc
s m t m dn cho n 0). Ta thc hin php chia nh sau:




Ta thu c:



Cu 10.
Gii:
p ng ca h thng l:
y(n) = h(n)*x(n)
vi : x(n) = u(n). R rng, nu ta kch thch mt h thng nhn qu vi mt tn hiu
vo nhn qu th tn hiu ra cng nhn qu. V x(n), h(n) v y(n) u l cc dy
nhn qu, nn bin i Z mt pha v bin i Z hai pha l ng nht. p dng tnh
cht chp ta c:

V |a| < 1 nn ROC ca (z-1)Y(z) cha vng trn n v. p dng nh l gi tr
cui, ta c:

Cu 11.
Gii
Bin i Z ca x(n) l: X(z) = , vi ROC : z> a
V |a|< 1 nn ROC ca X(z) cha vng trn n v, v vy bin i Fourier
tn ti. Ta thay z = e
j
c c bin i Fourier ca x(n), l :



Mt ph nng lng :
Ta thy Sxx(-) = Sxx().
Hnh 3 v tn hiu x(n) v ph tng ng vi a = 0,5 v a = -0,5. Ta
thy vi a=-0,5 tn hiu bin i nhanh hn v kt qu l ph ca n tp
trung vng tn s cao.

Cu 12.

Gii :
Ta c :

Khi n = 0, ta c :
Vy:
Cp bin i Fourier c minh ha trong hnh v. Ta thy, x(n) l mt tn
hiu c nng lng hu hn v Ex =.


Cu 13.
Gii :
Tn hiu cho l tn hiu kh tng tuyt i tht vy :

Do bin i Fourier ca n tn ti. Hn na, y l mt tn hiu c nng
lng hu hn, ta tnh c Ex = A
2
L
Bin i Fourier ca tn hiu c th c tnh nh sau :

Cho = 0, ta c X(0) = AL (dng qui tc LHospital)
Ph bin ca x(n) l :

Hnh v trnh by ph bin v ph pha ca tn hiu vi A = 1
v L=5 ph mt nng lng ch l bnh phng ca ph bin .


Cu 14.
Gii :
R rng x(-n) = x(n). Vy x(n) l mt tn hiu thc v chn.




V X() l thc, nn ph bin v pha c tnh nh sau :




Cu 15.
Gii :
Bin i Fourier ca dy ny l :


Bin v pha ca X() c v trong hnh v vi L = 10. DFT N im ca
x(n) n gin l gi tr ca X() ti tp N tn s k =, k = 0,1, ..N-1 , vy :

Nu N c chn sao cho N = L, th DFT tr thnh :



Cu 16.
Gii :
p ng tn s :


Cu 17.
Gii :
p ng xung ca h thng l :

p ng tn s (s dng tnh cht dch trong min thi gian)

Kt qu :





Cu 18.
Gii :
p ng tn s ca h thng c cho trong phng trnh

S hng u tin ca tn hiu vo l mt tn hiu hng, c tn s = 0, tn s
ny:

Vy p ng ca h thng vi tn hiu vo x(n) l :


Cu 19.
Gii :


Cu 20.

Gii :

th ca p ng bin v p ng pha ca h thng ny



6.2 Loi cu 4 im (10 cu)
Cu 1.
Gii:

- Vi n < 0: Hnh 1(a). trnh by hai dy x(k) v h(n-k) trong trng hp n < 0 (vi
N = 4 v n = -3). Ta thy trong trng hp ny, cc thnh phn khc 0 ca x(k) v
h(n-k) khng trng nhau, v vy:
y(n) = 0, vi mi n < 0.
- Vi 0 n < N-1: Hnh 1(b). trnh by hai dy x(k) v h(n-k), trong trng ny, ta
thy:
x(k).h(n-k) = a
k
nn:

Ta thy, y(n) chnh l tng (n+1) s hng ca mt chui hnh hc c cng bi l a, p
dng cng thc tnh tng hu hn ca chui hnh hc, l:


Hnh 1: Cc dy xut hin trong qu trnh tng chp. (a);(b);(c)Cc dy x(k) v h(n-k) nh
l mt hm ca k vi cc gi tr khc nhau cu n (ch cc mu khc 0 mi c trnh by );
(d) Tng chp y(n) = x(n) * h(n).
- Vi (N-1) < n: Hnh 1(b). trnh by hai dy x(k) v h(n-k), tng t nh trn ta
c: x(k).h(n-k) = ak


Cu 2.
Gii:
Ta bit nghim ca pt c dng: yh(n) =
n
, thay vo pt, ta thu c:

n
- 3
n-1
- 4
n-2
= 0 hay
n -2
(
2
- 3

- 4) = 0
v phng trnh c tnh l: (
2
- 3 - 4) = 0
Ta c 2 nghim 1 = -1 v 2 = 4, nghim ca phng trnh thun nht c dng tng
qut l:
yh(n) = C1
n
1 + C2
n
2 = C1(-1)
n
+ C2(4)
n

p ca h thng vi tn hiu vo bng 0 c th thu c bng cch tnh gi tr cc
hng s C1 v C2 da vo cc iu kin u. Cc iu kin u c cho thng l
gi tr ca p ng cc thi im n=-1; n = -2;...; n = -N. y, ta c N=2, v cc
iu kin u c cho l y(- 1) v y(-2), ta thu c:
y(0) = 3y(-1) + 4y(-2)
y(1) = 3y(0) - 4y(-1) = 13y(-1) + 12y(-2)
Ta c:
y(0) = C1 + C2
y(1) = -C1 + 4C2
Suy ra: C1 + C2 = 3y(-1) + 4y(-2)
-C1 + 4C2 = 13y(-1) + 12y(-2)
Gii h 2 phng trnh trn ta c:
C1 = (-1/5)y(-1) + (4/5)y(-2)
C2 = (16/5)y(-1) + (16/5)y(-2)
Vy p ng ca h thng khi tn hiu vo bng 0 l:
yh(n) = [(-1/5)y(-1) + (4/5)y(-2)](-1)
n
+ [(16/5)y(-1) + (16/5)y(-2)](4)
n

Gi s, y(-2)=0 v y(-1)=5, th C1=-1 v C2 =16. Ta c:
yh(n) = (-1)n+1 + (4)n+2 , vi n > 0

Cu 3
Gii:
Nghim ca phng trnh sai phn thun nht cho h thng ny nh trong cu hi 3.:
yh (n) = C1(-1)
n
+ C2(4)
n

Nghim ring ca c gi thit c dng hm m: yp(n) = K(4)
n
u(n). Tuy nhin
chng ta thy dng nghim ny c cha trong nghim thun nht.V vy,
nghim ring ny l tha ta khng xc nh c K. Ta chn mt dng nghim ring
khc c lp tuyn tnh vi cc s hng cha trong nghim thun nht. Trong trng
hp ny, ta x l ging nh trng hp c nghim kp trong phng trnh c tnh.
Ngha l ta phi gi thit nghim ring c dng: yp(n) = Kn(4)
n
u(n). Th vo pt:
Kn(4)
n
u(n) - 3K(n-1)(4)
n-1
u(n-1) - 4 K(n-2)(4)
n-2
u(n-2) = (4)
n
u(n) + 2(4)
n-
1
u(n-1).
xc nh K, ta c lng phng trnh ny vi mi n 2, ngha l vi
nhng gi tr ca n sao cho hm nhy bc n v trong phng trnh trn khng b
trit tiu. n gin v mt ton hc, ta chn n = 2 v tnh c K = 6/5. Vy:
yp(n) = (6/5)n(4)
n
u(n)

Cu 4
Gii:
Nghim tng qut ca pt l:
y(n) = yh(n) + yP(n) = C1(-1)n + C2(4)n + (6/5)n(4)
n
, vi n0 vi cc
iu kin u l cc gi tr y(-1) = y(-2) = 0, ta tnh y(0) v y(1) v thnh lp c h
phn trnh:
C1 + C2 = 1
-C1 + 4C2 + 24/5 = 9
suy ra: C1 = -1/25 v C2 = 26/25.
Cui cng ta thu c p ng y(n) ca h thng vi cc iu kin u bng 0, vi
tn hiu vo l x(n) = (4)nu(n) c dng:


Cu 5
Gii:
Theo nh ngha ta tnh rxy vi tng gi tr n

- v0(k) = x(k)y(k) = {, 0, 0, 2, 1, 6, -14, 4, 2, 6, 0, 0,}
Sau ly tng tt c cc mu ca v0(k), ta c: rxy(0) = 7
- Vi n > 0, ta dch y(k) sang phi n mu, tnh tch vn(k) =x(k)y(k-n) v sau
cng tt c cc mu ca vn(k), ta thu c:
rxy(1) = 13 rxy(2) = -18 rxy(3) = 16 rxy(4) = -7
rxy(5) = 5 rxy(6) = -3 v rxy(n) = 0, vi n 7
- Vi n < 0, ta dch y(k) sang tri n mu, tnh tch vn(k) = x(k)y(k-n) v sau
cng tt c cc mu ca vn(k), ta thu c:
rxy(-1) = 0 rxy(-2) = 33 rxy(-3) = 14 rxy(-4) = 36
rxy(-5) = 19 rxy(-6) = -9 rxy(-7) = 10 v rxy(n) = 0, vi n-8
Kt qu tng quan cho ca hai dy x(n) v y(n) l:
rxy(n) = {, 0, 0, 10, -9, 19, 36, -14, 33, 0, 7, 13, -18, 16, -7, 5, -3, 0, 0,}

Cu 6
Gii:
(a) Tn hiu x(n) c th c biu din bi cc hm m phc theo cng thc Euler:

Sau mt s thao tc i s c kt qu:

(b) Tng t , tn hiu x(n) c th c biu din bi cc hm m phc theo cng
thc Euler:

p dng tnh cht tuyn tnh, ta c:

Sau mt s thao tc i s c kt qu:




Cu 7


ng cong kn C nm trong ROC ca X(z) nn c bn knh ln hn |a|.
- Vi n 0, C bao quanh mt cc duy nht ti z = a, ta c:

kt qu l: x(n) = a
n


- Vi n < 0 , c cc kp bc n ti z = 0.
- Khi n = -1, c 2 cc trong C l z = a v z = 0

Kt qu l x(-1) = a-1 - a-1 = 0
- Khi n = -2, c 1 cc n z = a v mt cc kp bc 2 ti z = 0 trong C.

Kt qu l x(-2) = 0
Tnh tip tc vi n = -3, -4, -5, ta thy x(n) = 0, vi mi n < 0.
Vy, kt qu cui cng l: x(n) = a
n
u(n).

Cu 8
Gii:


p ng trng thi zero:

(a) V iu kin u bng 0 nn y(n) = yzs(n).
(b) Vi iu in u y(-1) = y(-2) = 1, thnh phn thm vo trong bin i z l:

Kt qu, p ng tn hiu vo bng 0 l:
Trong trng hp ny, p ng tng c bin i z l:
Y(z) = Yzs(z) + Yzi(z)

Ly bin i z ngc ta c p ng tng:


Cu 9
Gii :
Bin i Fourier ca dy x(n) l :
Thay a = 0,8 v e = ek = , ta c :
Dy tun hon xp(n) tng ng vi cc mu X(), k = 0, 1, ..., N-1
vi n = 0, 1, ..., N-1
Kt qu c minh ha trong hnh v vi N = 5 v N = 50. c s so snh,
dy nguyn thy x(n) v ph ca n cng c v. nh hng ca hin tng
chng mu kh r trong trng hp N = 5. Trong trng hp N=50 nh hng
do s chng mu rt yu v kt qu x(n) ~ x(n), vi n=0, 1, 2, ..., N-1.





Cu 10
Gii :
p ng xung ca h thng l :
h(n) = ba
n
u(n)
V |a|< 1, nn h thng l BIBO, v vy H() tn ti

(b) V tham s a l dng, mu s ca |H()| ca tiu khi = 0. Vy
|H()| s ca i ti = 0. tn s ny ta c :


u (t) = 0
Tn hiu ra ca h thng l :

You might also like