Kim ton cn bn

Nhm 5

HC VIN NGN HNG Khoa Ngn Hng

B mn Ging vin Nhm Ch

: KIM TON CN BN : L Th Thu H :5 : GIAN LN V SAI ST TRONG KIM TON

Danh sch thnh vin nhm:

1

Kim ton cn bn
Nhm 5

1.Nguyn Mnh Cng ( Nhm trng) 2.Phm Mnh Cng 3. Th Cam Ly 4.Nguyn Th Hi Yn 5.Hong Hin Trang 6. Th Huyn Trang 7.Trn Vn Trng

GIAN LN V SAI ST TRONG KIM TON

I.Khi nim 1.Gian ln :

Kim ton cn bn
Nhm 5

L nhng hnh vi c lm sai lch thng tin kinh t, ti chnh do mt hay nhiu ngi trong n v hoc bn th ba thc hin lm nh hng ti i tng kim ton. Trong lnh vc ti chnh k ton, gian ln c th n thun l hnh vi c xm phm ti sn, bin th cng qu, tham , tham nhngSong xm phm ti sn thng gn vi xuyn tc v thng tin k ton nh ghi chp cc nghip v khng ng s tht, gi mo hoc sa cha chng t, du gim h s ti liu, bt u mi thng tin.

2.Sai st:
L nhng li khng c lm nh hng ti i tng kim ton. Sai st c th l nhm ln hoc b st khng c cc thng tin, ti sn to thng tin sai lch v thng tin hoc v ti sn. Tt nhin sai st cng c th nghim trng nh: vi phm quy nh v ti chnh k ton, sai st lp i lp li hoc c quy m lnSong u do khng c .

3.So snh gian ln v sai st: Ging: u l sai phm lm lch lc thng tin, phn nh sai thc t. Khc:

Cc mt so snh

Gian ln

Sai st

Kim ton cn bn
Nhm 5

-C tnh ton, c ch nhm mc ch v li. Hnh vi

-Khng c ch ch do v tnh b st hoc do nng lc hn ch, thiu thn trng trong cng vicgy ra sai lm

-Do l hnh vi c ch n V mc vi phm mc vi phm cao hn sai st. Khi thc hin gian ln, ngi thc hin thng c chun b k cng nn kh pht hin. V tnh trng yu -Lun c coi l sai phm trng yu. -Xuyn tc, lm gi chng t ti liu. -Sa i chng t, ti liu k ton. Hnh thc -Bin th ti sn. biu hin -Che giu hoc c b st cc thng tin, ti liu hoc nghip v kinh t. -Ghi chp cc nghip v kinh t khng ng s tht.

-Do l hnh vi khng c ch nn mc tinh vi thp, d b pht hin.

Ty thuc vo quy m v tnh h trng ca n. -Li v tnh ton s hc hoc ghi chp sai. -B st hoc lm sai, hiu sai cc nghip v kinh t. -p dng sai cc chun mc, nguyn tc, phng php v ch k ton, chnh sch ti chnh khng c .

Kim ton cn bn
Nhm 5

-C p dng sai cc chun mc, nguyn tc, phng php v ch k ton, chnh sch ti chnh. -C tnh ton sai v s hc.

II.Phn tch cc nhn t nh hng ti gian ln sai st 1.Cc yu t dn n ri ro sai st v gian ln

Nhng hn ch trong thit k v thc hin h thng kim sot ni b. Nhng hn ch vn c ca hot ng kim ton. Cc vn lin quan n tnh chnh trc hoc nng lc ca ban gim c nh: Cng tc qun l b mt hay mt s ngi c quyn nm gi, thiu s gim st c hiu lc ca ban gim c hoc hi ng qun tr. C cu t chc ca n v c kim ton phc tp mt cch c S bt lc trong vic sa cha nhng yu km ca h thng kim sot ni b trong khi nhng yu km ny hon ton c th khc phc c. Thay i thng xuyn k ton trng hoc ngi c trch nhim trong b phn k ton ti chnh. Thiu nhiu nhn vin k ton trong mt thi gian di. B tr ngi lm k ton khng ng chuyn mn hoc b php lut nghim cm. Thay i thng xuyn chuyn gia t vn php lut hoc kim

Kim ton cn bn
Nhm 5

ton vin. Cc sc p bt thng trong n v hoc t bn ngoi n v nh: Ngnh ngh kinh doanh gp kh khn. Thiu vn kinh doanh do l hoc do m rng quy m doanh nghip qu nhanh. Mc thu nhp gim st. Doanh nghip c hch ton tng li nhun nhm khuch trng hot ng. u t qu nhanh vo ngnh ngh mi hoc loi sn phm mi lm mt cn i ti chnh. Doanh nghip b l thuc vo mt s sn phm hoc mt s khch hng. Sc p v ti chnh ca cc nh u t hoc cc cp qun l ca n v. Sc p i vi nhn vin phi hon thnh cng vic trong thi gian ngn. Cc nghip v v s kin kinh t khng bnh thng nh cc nghip v xy ra vo cui nin k ton c tc ng n doanh thu, chi ph v kt qu. Cc nghip v hoc phng php x l k ton phc tp. Cc nghip v vi cc bn hu quan. Cc khon chi ph qu cao so vi nhng dch v c cung cp. Nhng kh khn lin quan n thu thp y bng chng kim ton thch hp nh: Ti liu k ton khng y hoc khng c cung cp kp thi. Lu tr ti liu khng y v cc nghip v v s kin kinh t

Kim ton cn bn
Nhm 5

C chnh lch ln v s sch k ton ca n v vi xc nhn ca bn th 3, mu thun gia cc bng chng kim ton, khng gii thch c s thay i ca cc ch s hot ng. Ban gim c t chi cung cp gii trnh hoc gii trnh khng tha mn yu cu ca kim ton vin. Nhng nhn t t mi trng tin hc lin quan n cc tnh hung v s kin nu trn nh: Khng ly c thng tin t my tnh. C thay i trong chng trnh vi tnh nhng khng lu ti liu, khng c ph duyt v khng c kim tra. Thng tin ti liu in t my tnh khng ph hp vi bo co ti chnh. Cc thng tin in t my tnh mi ln li khc nhau.

2.V d v cc yu t dn n ri ro c gian ln

Cc yu t dn n ri ro c gian ln lin quan n sai st pht sinh t vic lp BCTC gian ln S n nh ti chnh hay kh nng sinh li b nh hng ng c hoc p lc: Mc cnh tranh cao hay th trng bo ha, km theo li nhun suy gim; D b tc ng trc nhng thay i nhanh chng, nh nhng thay i v cng ngh, sn phm b li thi hoc s thay i li sut; Nhu cu ca khch hng suy gim ng k v s n v

Kim ton cn bn
Nhm 5

bi tnh hnh kinh t, ngnh ngh kinh doanh hay iu kin hot ng ca n v

tht bi trong ngnh hoc trong nn kinh t ngy cng tng; L t hot ng kinh doanh dn n nguy c ph sn, tch bin ti sn hoc xit n; Lin tc pht sinh lung tin m t hot ng kinh doanh hoc khng c kh nng to ra lung tin t hot ng kinh doanh trong khi bo co vn li v tng trng; Tng trng nhanh hoc c t sut li nhun bt thng, c bit l khi so snh vi cc cng ty cng ngnh ngh; Pht sinh cc quy nh mi v k ton, php lut v cc quy nh c lin quan.

p lc cao i vi Ban Gim c nhm p ng cc yu cu hoc k vng ca cc bn th

ng c hoc p lc: T sut li nhun hay k vng theo xu th ca cc chuyn gia phn tch u t, cc nh u t l cc t chc, cc ch n quan trng, hoc cc bn c lp khc (c bit l cc k vng qu mc hoc phi thc t), bao gm nhng k vng ca Ban Gim c trong cc thng co bo ch hoc cc thng tin qu lc quan trong bo co thng nin; Nhu cu huy ng thm cc ngun ti tr di hnh thc cho vay hoc gp vn nhm gi vng kh nng cnh tranh bao gm vic ti tr cho cng tc nghin

Kim ton cn bn
Nhm 5

ba; hay p lc cao i vi Ban Gim c hoc nhn s iu hnh t c cc mc tiu ti chnh m Ban qun tr t ra, bao gm cc chnh sch khen thng theo doanh thu hay t sut li nhun.

cu v pht trin hoc cc khon chi u t ln; n v sp p ng yu cu nim yt hoc cc yu cu thanh ton n hoc yu cu ca cc hp ng n khc; nh hng bt li ca vic bo co kt qu ti chnh khng tt i vi cc giao dch ln cha thc hin nh hp nht kinh doanh hoc u thu. Thi hoc s bin minh cho hnh ng: Ban Gim c quan tm qu mc ti vic duy tr hoc gia tng gi c phiu hoc xu hng thu nhp ca doanh nghip; Ban Gim c cam kt vi cc chuyn gia phn tch, cc ch n v bn th ba s t c nhng mc d bo qu cao hoc khng thc t; Ban Gim c s dng nhng cng c khng ph hp gim bt gi tr thu nhp bo co v l do trn thu; Ban Gim c tip tc c gng gii trnh v cch hch ton li nhun hoc cch hch ton khng ph hp da trn tnh trng yu; Cng thng trong mi quan h gia Ban Gim c vi cng ty kim ton hin ti hoc cng ty kim ton tin nhim, th hin qua cc tnh hung sau: Mu thun thng xuyn vi cng ty kim ton hin ti hoc cng ty kim ton tin nhim v vn k ton, kim ton, hoc bo co;

Kim ton cn bn
Nhm 5

C nhng yu cu bt hp l i vi KTV, v d nh thc p phi thc t v thi gian hon thnh cuc kim ton hoc vic pht hnh bo co kim ton; Hn ch i vi KTV nh hn ch quyn tip cn nhn vin, tip cn thng tin hoc kh nng thng bo vi Ban qun tr; Ban Gim c c hnh vi khng ch KTV, hn ch phm vi kim ton, vic la chn hoc tip xc vi nhn vin c phn cng tham gia hoc t vn cho cuc kim ton. Tnh hnh ng c hoc p lc: ti chnh c nhn ca Ban Gim c hoc Ban qun tr b nh hng bi kt qu hot ng ca doanh nghip Cc li ch ti chnh ln trong n v; Phn ln cc khon thu nhp ca Ban Gim c hoc/v Ban qun tr (nh tin thng, quyn mua chng khon v cc tha thun thanh ton theo mc li nhun) l cha chc chn v ph thuc vo vic t c cc mc tiu v gi chng khon, kt qu hot ng kinh doanh, tnh hnh ti chnh hoc lung tin. Cc khon thu nhp ny ph thuc vo vic t c cc mc tiu ch lin quan n mt s ti khon c th hoc cc hot ng c la chn ca n v, mc d nu xt trn phng din tng th th cc ti khon hoc hot ng ny c th khng trng yu i vi n v;

10

Kim ton cn bn
Nhm 5

Bo lnh c nhn v cc khon n ca n v. Cc c hi: Cc giao dch quan trng vi bn lin quan nm ngoi qu trnh kinh doanh thng thng hoc vi cc n v lin quan cha c kim ton hoc c cng ty kim ton khc kim ton; c im ca ngnh hay cc hot ng ca n v c th to ra c hi cho gian ln trong BCTC Tim lc ti chnh mnh chim u th vt tri trong mt ngnh nht nh cho php n v c th p t cc iu kin i vi nh cung cp hoc khch hng, c th dn n cc giao dch khng hp l hoc giao dch bt thng; Ti sn, n phi tr, doanh thu, hoc chi ph c xc nh da trn nhng c tnh k ton quan trng lin quan n nhng xt on ch quan hoc cc yu t khng chc chn khc; Nhng nghip v c gi tr bt thng hoc rt phc tp, c bit l nhng nghip v pht sinh gn thi im kt thc k k ton; Nhng hot ng ln c t chc hoc c thc hin gia cc nc c mi trng v vn ha kinh doanh khc nhau; S dng cc n v kinh doanh trung gian nhng khng c l do r rng; M ti khon ngn hng, thnh lp cng ty con hoc

11

Kim ton cn bn
Nhm 5

chi nhnh nhng ni c u i v thu nhng khng c l do r rng. Cc c hi: S c quyn trong qun l ca mt ngi hoc mt nhm ngi m khng c nhng th tc kim sot b Vic gim st hot ng ca Ban Gim c khng hiu qu sung; Hot ng gim st ca Ban qun tr i vi BCTC v kim sot ni b km hiu qu. Thi hoc s bin minh cho hnh ng: Cp qun l truyn t, thc hin, h tr hoc yu cu thc hin cc gi tr hoc tiu chun o c ngh nghip khng ph hp v khng hiu qu; Thnh vin Ban Gim c khng c chuyn mn, nghip v v ti chnh nhng can thip qu mc hoc chim c quyn p t chnh sch k ton hoc xc nh nhng c tnh k ton quan trng; C cu t chc phc tp hoc khng n nh Cc c hi: Kh khn trong vic xc nh t chc hoc c nhn c quyn kim sot trong n v; C cu t chc qu phc tp, trong c nhng php nhn hoc nhng cp qun l bt thng; Thay i thng xuyn Ban qun tr, Ban Gim c hoc chuyn gia t vn php lut.

12

Kim ton cn bn
Nhm 5

Thi hoc s bin minh cho hnh ng: Ban Gim c ng thi l ch s hu, khng tch bit giao dch c nhn vi giao dch kinh doanh; Tranh chp gia nhng c ng trong mt n v c t thnh vin; Yu km v tinh thn trong thnh vin Ban Gim c hoc Ban qun tr. Cc c hi: Thiu s gim st i vi cc th tc kim sot bao gm kim sot t ng v kim sot BCTC gia nin ; Thay i thng xuyn hoc tuyn dng khng hiu Hot ng kim sot ni b km hiu lc qu nhn vin k ton, nhn vin kim ton ni b hoc nhn vin cng ngh thng tin; H thng k ton v h thng thng tin khng hiu qu. Thi hoc s bin minh cho hnh ng: c tin s vi phm php lut v chng khon hoc php lut v cc quy nh khc, hoc n v b khiu kin, hoc Ban qun tr, Ban Gim c b co buc gian ln hoc vi phm php lut v cc quy nh; Ban Gim c khng th kp thi sa cha nhng yu km trng yu c xc nh trong h thng kim sot ni b

13

Kim ton cn bn
Nhm 5

Cc yu t dn n ri ro lin quan n sai st do bin th ti sn ng c hoc p lc: Bit r hoc on trc s b buc thi vic; p lc t cc ngha v ti chnh c nhn Nhng thay i gn y hoc d kin thay i v k hoch lng, thng cho nhn vin; S thng chc, mc lng, thng, hoc nhng chnh sch khen thng khc khng c nh mong mun. C hi: Phn cng nhim v khng r rng hoc nhim v kim tra c lp khng y ; Gim st khng y i vi chi ph ca Ban qun tr, Ban Gim c, nh chi ph i li hoc cc chi ph Hot ng kim sot ni b km hiu qu khc; Thiu s gim st ca Ban Gim c i vi nhng nhn vin chu trch nhim v ti sn, nht l nhng a bn xa xi; Thiu s theo di i vi vic nhn vin s dng ti sn vo cng vic; H s ti sn khng c lu gi y ; Vic y quyn v ph duyt cc nghip v chi tiu v mua sm ti sn khng hiu qu;

14

Kim ton cn bn
Nhm 5

Thiu bin php bo v i vi tin mt, ti sn u t, hng tn kho, ti sn c nh; Vic kim k v i chiu ti sn khng y v kp thi; H s, chng t giao dch khng c lu gi y , kp thi v ph hp; Khng bt buc lun chuyn nhng nhn vin kim sot chnh; Ban Gim c khng kim sot c h thng cng ngh thng tin khin cho nhn vin cng ngh thng tin d c c hi bin th; Kim sot thiu hiu qu vic truy cp vo h s t cp nht trong h thng thng tin. Thi hoc s bin minh cho hnh ng: Khng quan tm n s cn thit phi gim st hoc gim thiu ri ro bin th ti sn; Khng quan tm n h thng kim sot ni b i vi ri ro bin th ti sn do hnh vi khng ch th tc kim sot ni b hoc s bt lc trong vic khc phc nhng yu km xc nh trong hot ng kim sot ni b. Mt s c im hoc hon cnh C hi: C quyn nm gi hoc x l mt s tin ln; Hng tn kho kch thc nh, gi tr cao v c nhu

15

Kim ton cn bn
Nhm 5

khin cho ti sn tr nn d b trm cp hoc bin th

cu cao trn th trng; Ti sn d chuyn i thnh tin mt nh tri phiu v danh, kim cng, chip my tnh; Ti sn c nh c kch thc nh, d bn ra th trng, hoc thiu c s nhn dng ch s hu. Thi hoc s bin minh cho hnh ng: Nhng hnh vi cho thy s khng hi lng hoc khng tha mn vi n v hoc cch thc i x vi nhn vin ca n v; Thay i hnh vi hoc li sng c nhn cho thy c th c hnh vi bin th ti sn; D dng b qua nhng v n cp vt.

III.Trch nhim ca n v c kim ton i vi gian ln sai st Theo CMKiT Vit Nam mi, vic xem xt ri ro gian ln trc ht thuc v trch nhim ca ban qun tr v ban gim c n v c kim ton.
Ban Gim c, vi s gim st ca Ban qun tr, phi c bit ch n vic ngn nga gian ln, lm gim c hi thc hin hnh vi gian ln v pht hin, x l kp thi i vi hnh vi gian ln. Ban Gim c phi cam kt to ra vn ha trung thc v hnh vi c o c. Khi thc hin trch nhim gim st, Ban qun tr phi xem xt kh nng Ban Gim c khng ch kim sot hoc c hnh ng gy nh hng n quy trnh lp v trnh by BCTC, v d, Ban

16

Kim ton cn bn
Nhm 5

Gim c iu chnh kt qu kinh doanh ngi c BCTC hiu khng ng v hiu qu hot ng v kh nng sinh li ca n v.

1.Trch nhim ca Ban Gim c n v c kim ton:

Lp v trnh by BCTC ph hp vi khun kh v lp v trnh by Thit k v thc hin cc kim sot ni b m Ban Gim c xc

BCTC c p dng; nh l cn thit m bo cho vic lp v trnh by BCTC khng cn sai st trng yu do gian ln hoc do nhm ln; Cung cp cho KTV quyn tip cn i vi: cc ti liu, thng tin c lin quan n qu trnh lp v trnh by BCTC (chng t k ton, s k ton, ti liu khc); Cc ti liu, thng tin b sung m KTV yu cu phc v cho mc ch ca cuc kim ton; Cc nhn s ca n v m KTV xc nh l cn thit thu thp bng chng kim ton. Cung cp gii trnh bng vn bn (Th gii trnh) cho KTV; Cung cp cho KTV BCTC v cc ti liu c lin quan ng thi Thng bo cho KTV cc s kin c th nh hng n BCTC m

hn gip KTV hon thnh cuc kim ton trong thi gian d kin; Ban Gim c bit c trong giai on t ngy k bo co kim ton n ngy cng b BCTC

2.Trch nhim ca Ban qun tr:

Gim st hot ng ca Ban Gim c n v m bo n v c kim ton thit lp, vn hnh v duy tr kim sot ni b ph hp nhm t c s tin cy ca BCTC, hiu qu v hiu sut ca cc hot ng v s tun th php lut v cc quy nh c lin quan ca n v.
( Ngun thng tin: theo 37 chun mc kim ton mi p dng t ngy 1-1-2013)

17

Kim ton cn bn
Nhm 5

IV.Trch nhim ca KTV i vi gian ln sai st

Kim ton vin phi thu thp y bng chng kim ton thch hp chng minh l khng cn gian ln hoc sai st lm nh hng trng yu n BCTC ca n v. Nu c sai st gian ln th c sa cha hoc c trnh by trn BCTC, v KTV phi ch ra nh hng ca gian ln sai st n BCTC. Trch nhim ca kim ton vin ch yu lin quan n vic din t kin ca minh trn bo co kim ton v a ra kin , kim ton vin cn thit k v thc hin mt cuc kim ton bo m hp l rng bo co ti chnh khng sai lch trng yu. i vi gian ln v sai st, trch nhim ch yu ca kim ton l xem xt ri ro c cc sai lch trng yu trong bo co ti chnh do nhng gian ln v sai st gy ra.Trch nhim ny c c th ho thng qua nhng th tc kim ton sau: Trong qu trnh lp k hoch kim ton, kim ton vin phi nh gi ri

ro c nhng hnh vi gian ln v sai st c th gy ra sai lch trng yu trn bo co ti chnh v phi phng vn ngi qun l v bt k gian ln v sai st quan trng no c pht hin. lm c iu ny, kim ton vin cn phi nghin cu v thit k v vn hnh ca kim ton ni b, ng thi xem xt nhng iu kin hay s kin lm tng ri ro c gian ln v sai st. V d, s thng ng gia doanh nghip v ngi th ba c th dn n xuyn tc ti liu c th nh la kim ton vin.Do ,thng thng kim ton vin khng thc thi cc bin php c bit i vi nhng phn pht hin ra sai st nhng ch tp trung suy ngh lm sng t cc nghi ng v gian ln. Da trn vic nh gi ri ro, kim ton vin phi thit k v thc hin cc th tc kim ton c th bo m th tc hp l rng s pht hin c

18

Kim ton cn bn
Nhm 5

cc sai lch do gian ln v sai st gy ra c th to nh hng trng yu n ton b bo co ti chnh. Ni cch khc, d rng cuc kim ton c nhng hn ch tim tn nh nu, nhng kim ton vin vn lun phi c thi hoi nghi ngh nghip. Khi cc th tc kim ton trn cung cp bng chng cho thy kh nng c nhng gian ln v sai st, kim ton vin phi nh gi nh hng ca chng n bo co ti chnh. Nu nhn thy rng chng c th nh hng trng yu, kim ton vin phi thc hin cc th tc kim ton b sung. Sau khi thc hin cc th tc b sung, th nhng vn cn nghi vn v kh nng c gian ln v sai st kim ton vin cn phi: + Trao i vi ngi qun l v cc vn cn phi iu chnh hay cng b trn bo co ti chnh. + Xem xt nh hng ca s kin n bo co ti v bo co kim ton. + Ring i vi cc sai st quan trng v cc hnh vi gian ln, kim ton vin cn xem xt nh hng ca chng n kha cnh khc ca cuc kim ton, nht l tin cy vo cc gii trnh ca gim c. Kim ton vin cng thng phi thng bo cho ngi qun l khi nghi ng rng gian ln l c thc d rng n c th cha nh hng trng yu n bo co ti chnh.Kim ton vin cng phi thng bo v cc sai st quan trng hoc nhng hnh vi gian ln thc s xy ra. Tr khi mi vic qu r rng, cn nhn chung kim ton vin khng c quan nim rng cc sai st v gian ln xy ra l n chic v bit lp.V bn cht nhng sai st l thng pht hin theo dy chuyn nn kim ton vin phi thn trng trong pht hin sai st, mi tng quan ca nhng sai st ny vi sai st kia c th dn ti sai lm nghim trng ca bo co ti chnh.

19

Kim ton cn bn
Nhm 5

Khi kim ton vin gp phi nhng trng hp nghi ng cc nh qun l doanh nghip c lin quan n nhng vn gian ln, kim ton vin cn cn nhc k cc u, nhc im ca ng s cng nh cn cn nhc nn trao i pht gic vi ai l tt hn. Kim ton vin cn phi lun lun ghi nh l h thng kim sot ni b c th tr nn hon ton v hiu i vi gian ln ca cc nh qun l doanh nghip v cc nh qun l doanh nghip c th : Bt cht mi s kim tra, ngc li h cn c quyn ra lnh ngn chn s kim tra ca cp di. Ra lnh cho cp di ghi chp cc nghp v thiu trung thc hoc l bng bt h. Giu dim cc thng tin lin quan n nghip v. Trong qu trnh kim ton, kim ton vin khng nht thit phi ch ra s thiu trung thc ca cc nh qun l, nhng phi phng kh nng xy ra cc trng hp tng t: Thng tin c cung cp mt cch min cng hoc ch cung cp

sau khi tr hon mt cch v l. Cc nh qun l doanh nghip hn ch phm vi kim ton.

Kim ton vin pht hin ra cc vn quan trng m trc khng c th hin qua kim ton. Nu kim ton vin nghi ng c thnh vin no trong ban lnh o doanh nghip gian ln th phi thc hin cc bin php xc minh hoc xo b cc nghi vn. Khi tin chc l c gian ln hoc khng th xo b c nghi ng v gian ln ca lnh o doanh nghip th phi tm cc i din khc thay th hoc tm cc bng chng kim ton khc.Khi cp lnh o cao nht ca doanh nghip b nghi ng, kim ton vin s gp kh khn trong vic la chn

20

Kim ton cn bn
Nhm 5

i din thay th v trong vic thu thp cc bng chng kim ton.Trong trng hp , kim ton vin khng th hon tt cng vic kim ton ca mnh v cn phi xin kin t vn php l c cc hnh ng ph hp vi thc t. Cui cng, nu n v khng c nhng gii php thch hp i vi cc hnh vi gian ln, kim ton vin cn phi xem xt n kh nng rt khi hp ng kim ton.

V.Thc trng gian ln ti cc cng ty Vit Nam 1.Gian ln ti cng ty TNHH, cng ty c phn c vn nh nc:
Ln u tin cng khai bo co kim ton nh nc. nhiu b lp qu en, doanh nghip nh nc thua l hn 1000 t ng, chi mua sm, xy dng tr s trn lan, tham nhng nhng vic lm trm khin ngn sch nh nc thm ht thu 4500 t ng. Cc doanh nghip nh nc lm n km hiu qu, l nng nhng vn bo co li ht nm ny n nm khc. in hnh Vinashin vn cn nng hi hi, nm 2009 l 1.600 t ng nhng li bo co li 750 t ng, tng cng ty u t pht trin nh v thik phi np thm 33,3 t ng vi li k khai sai thu, hch ton gim doanh thu chu thu. Mua sm ti sn trang thit b vi gi trn tri, khai tng chi ph b ti ring, tham ca cng. nh gi ti sn doanh nghip khi CPH, nhiu doanh nghip p dng n gi xc nh gi tr nh ca, kin trc khng ng theo sut u t do Vin kinh t, B xy dng ban hnh. Vic xc nh t l cn li ca nh ca, vt kin trc cng sai quy nh ca nh nc. Mua sm ti sn trn danh ngha doanh nghip nhng li dng cho mc ch c nhn . Cn i vi cc d n cng trnh xy dng c bn th sao? Nhng sai phm xy ra tt c cc khu t qu trnh u t, thc hnh u t n thanh

21

Kim ton cn bn
Nhm 5

quyt ton cng trnh a vo s dng. Tin hnh u thu hn ch, thm ch cn khng tin hnh u thu m ban qun l, ch u t li dng nhng lng lo trong vn kim tra kim sot u i duyt gi cao cht vt cho nhng thng v bt tay vi s tin vt xa s tin cn thit thc hin hng mc v chia nhau b ti s chnh lch ny. Sau khi nhn c thu, cc tng cng ty chnh bn li cho cc cng ty con thu Chi ph qun l cy trn, thng bt chnh,h tc lon cc cng ty con b m n tht t phi bn rt t lng ng, t nguyn vt liu b vo. Ri khi thit k c quan d ton thit k qun mt khng tr cc phn trng nhau, tnh tha khi lng sai s hc, p dng khng ng h s d ton, sai tha thm thnh phn cng vic trong qu trnh lp s ton , d ton gi nguyn vt kiu tng gp 2,3 ln sao vi gi tr th trng lm tng gi cng trnh. Cui cng l mc ni vi b phn nghim thu cng trnh ng khi lng thc hin, ng ngn tnh di, ng rng tnh hp, th l trt lt. n c v n nh m PMU18 gy tht thot cho nh nc n hng t ng. Nhng iu tra ch ra nguyn nhn sai phm ch yu l do nhng yu km trong cng tc qun l ca ban qun l d n, s lng lo trong cng tc kim tra kim sot qun l mt cch minh bch v c trch nhim i vi cc d n.

2.Gian ln trong cng ty c phn nim yt:

Nhm mc ch thi ht vn u t vi gi r, cc cng ty ny lun mong mun c bo co ti chnh p th hin tnh hnh ti chnh lnh mnh s tng s hy dn vi cc nh u t. Tuy nhin khng phi lc no doanh nghip kinh doanh cng thun li cho nn t c mc ch, h phi ph php bo co ti chnh ca mnh, c hch ton sai, ghi tng li nhun bng cch khai tng doanh thu, gim chi ph, ghi gim cc khon n phi tr,.. hoc hch ton khng

22

Kim ton cn bn
Nhm 5

ng k san u li nhun, phn loi v tnh by sai nhm thay i cu trc ti chnh v cc t sut. Cc doanh nghip l tng cng ty c nhiu cng ty con th cc cng ty ny s li dng cc cng ty con giu l ca mnh thng qua vic hp nht bo co t chnh. Nhng doanh nghip kinh doanh tt li mun khai gim li nhun trn thu.

3.Gian ln trong doanh nghip t nhn, cng ty TNHH

Tng t trong cng ty c phn nim yt lm p bp co ti chinh i vay ngn hng, cc t chc tnh dng, vay t nhn. Tuy nhin h li thch ghi gim li nhun hn nhm mc ch gim thu TNDN phi np. khai sai thu gi tr gia tng phi np.

4.Gian ln ti cc cng ty c vn u t nc ngoi:

Cc cng ty thng t tru s nhiu nc khc nhau, m cc nc ny c mc thu sut thu nhp khc nhau. V cy doanh nghip s thng qua cc giao dch mua bn kt chuyn li v tr s ti nc c mc thu sut nh hn trn thu thu nhp. Ni chung ch yu l v mc ch thu. Tm li gian ln ang l mt vn nhc nhi hin nay i vi x hi lm tht thot ti sn ca nh nc hng triu t ng , ri ro vi cc nh u t khi a ra cc quyt nh u t, cc ch n khi s dng thng tin c gian ln. Loi gian ln cng gy hu qu rt lc cho nn kinh t Vit Nam l ly n nui n. nhng v n ln nh cng ty Taxeco vi mc thit hi khong vi trm t ng, cng ty Minh Phng vi thit hi trn 4000 t ng, hay cng ty Epco, Ngn hng Vit Hoa u che giu gian ln bng nhng th thut iu chnh BCTC. Khi gian ln c pht hin, cng l lc tnh hnh ti chnh ti t

23

Kim ton cn bn
Nhm 5

ca nhng doanh nghip ny b khm ph qua nhng khon n khng l n hn m doanh nghip khng c kh nng thanh ton.

24