Universiteti AAB

Komunikimi i organeve dhe palve n Procedurn Administrative

Prof. Mr. Sc. Ejup Byty, PhD

Mars 2013, Prishtin

E drejta n ankes
Parimi i dyshkathshmeris kundr vendimit t nxjerr n shkall t par, - pala ka t drejt ankese.
Vetm me ligj mund t prcaktohet q, n raste t veanta administrative, - ankesa nuk sht e lejuar apo - nse n ndonj mnyr tjetr sht e siguruar mbrojtja juridike dhe e ligjshmris. Me at ligj do t prcaktohet edhe organi i cili do t vendos mbi ankesn. Nn kushtet e ktij ligji, pala ka t drejt ankese dhe ather kur organi i shkalls s par nuk ka nxjerr vendim n afatin e caktuar lidhur me krkesn e saj (heshtja administrative).

 Vendimi i nxjerr n baz t ankess - sht prfundimtar, ka do t thot se kundr vendimit t nxjerr sipas ankess - nuk mund t ushtrohet ankes e re (tjetr) Nisur nga kjo n sistemin ton juridik e drejta n ankes n nj an - nnkupton dyshkallshmrin, ndrsa nga ana tjetr, - prjashton treshkallshmrin. E drejta n ankes, prve se sht parim themelor n procedurn administrative, njkohsisht paraqet edhe parim themelore kushtetues

 Kshtu sipas Kushtetuts t gjithve ju garantohet - e drejta n ankes ose - n mjet tjeter juridik kundr vendimit me t cilin vendoset pr t drejtat e tij apo n interesin t bazuar me ligj. Kundr vendimit dhe akteve t tjera individuale gjyqsore, administrative dhe t organeve t tjera shtetrore, si dhe kundr akteve t tilla t organeve dhe organizatave t cilat ushtrojn autorizimeve publike, t nxjerra n shkall t par mund t parashtrohet ankes organit kompetent.

 Kundr vendimit t nxjerr n shkall t dyt - ankesa nuk sht e lejuar. Kundr vendimit dhe akteve t tilla t organeve dhe organizatave t cilat ushtrojn autorizimeve publike, t nxjerra n shkall t par mund t ushtrohet ankes organit kompetent

Me ankes kundr vendimit t shkalls s par n njsit territoriale t themeluara pr ushtrimin e punve administive - vendos ministri.

 Sipas ankess kundr vendimit t shkalls s par t organit i cili ushtron pun t besueshme t admnistrats shttrore nga rrethveprimi i t drejtave dhe detyrimeve t Republiks s Kosovs, - vendos ministri, nse me ligj nuk sht rregulluar ndryshe Kundr vendimit t shkalls s par t ministris, mund t ushtrohet ankes vetm ather kur me ligj sht e rregulluar, si dhe n rastin kur ka t bj pr shtjen n t ciln s sht prjashtuar konflikti administrativ Sipas ankeses n vendimin e shkalls s par t ministris - vendos Qeveria, nse me ligj nuk sht rregulluar ndryshe.

 Shembull (Ligji mbi punt e brendshme)

N shkall t par sipas dispozitave t punve t brendshme, - vendos eprori kompent i njsis organizative,
ndrsa sipas ankess kundr vendimit t shkalls s par t eprorit kompetent - vendos ministri (punve t brendshme)

Prsoni zyrtar i autorizuar pr udhheqjen e procedurs administrative dhe prsoni zyrtar i autorizuar pr vendosje

Ligji pr procedurn administrative prcakton q, n kuadr t kompetencave t organit t administrats, procedurn administrative konkretisht e udhheq prsoni zyrtar.

megjithat,
ekziston dallimi midis prsonit zyrtar i cili sht i autorizuar t udhheq procedurn dhe prsonit zyrtar i cili sht i autoriozua t vendos n shtjet administrative sht rast i shpesht q nj prson i njjt zyrtar mund t jet i autorizuar pr udheheqjen e procedurs dhe i autorizuar pr vendosje.

 LPA prmban - dispozita mbi udhheqjen e procedurs dhe - dispozita pr mnyrn e vendosjes n kuadr t organit kolegjial t admnistrats.

Organi kolegjial mundet n baz t ligjit, dispozitave t bazuara n ligj apo n vendimin e Kuvendit Komunal,
t autorizoj prsonin zyrtar t atij organi t vendos n shtjet administrative. Kshtu n shtjet admnistrtative mbi t cilat vendos organizata e autoriuar, vendimin e nxjerr organi pundrejtues (drejtori) apo organi tjetr (kshilli drejtues) etj.

Prjashtimi i prsonit zyrtar

Ligji pr Procedurn Administrative (LPA) parashikon mundsin e prjashtimit t prsonit ayrtar i cili udhheq procedurn.

ekzistojn dy llojesh prjashtimesh:

prjashtimi i detyrueshm prjashtimi fakultativ (jo i detyrueshm).

 Prjashtimi i detyrueshm sht i prcaktuar me ligj (ex lege) dhe duhet t zbatohet nga kushtet t prcaktuara me ligj, psh. nse prsoni zyrtar i cili udhheq procedurn njkohsisht - sht edhe pal n kt procedur, q sipas rregullit t vjetr askush nuk mund t vendos pr shtjet personale - pr vetveten (nemo iudex in rea sua) prjashtimi fakultativ nuk sht i detyrueshm dhe zbatohet vetm ather n qoftse n situatn konkrete besohet q prjashtimi sipas rastit t rrethanave do t ishte i domosdoshm dhe q t sigurohet nevoja pr objektivitetin dhe paanshmrin e prsonit zyrtar

 Dy modalitete t dyshimit n - objektivitet dhe - paanshmri t prsonit zyrtar mbi kt baz: - animoziteti i tepruar prkatesisht armiqsia ndaj pals (psh prsoni zyrtar dhe pala udhheqin ndonj konflikt gjyqsor ) apo

- afiniteti i tepruar (psh prsoni zyrtar dhe pala jetojn n bashksi jashtmartesore).

 Prsoni zyrtar i cili sht i autorizuar t vendos apo t kryej ndonj veprim n peocedur, prjashtohet nga puna veprimi procesi n lnd (prjashtimi i detyrueshm): nse n lnd n t ciln udhheqet pocedura, pala sht - bashkautorizues dshmitar, bashkobligues, ekspert gjyqsor, prfaqsues ligjor i pals (inkompatibiliteti i interesit )

 nse me paln, prfaqsuesin apo autorizuesin e pals sht

- n afrsi gjaku n vijn e par, - n vijn e trthort deri n shkalln e katrt,

- bashkshort apo - i afrt sipas gjinis deri n shkalln e dyt - si dhe ather kur martesa sht shkput (inkompatibiliteti sipas afrsis )

 nse me paln prfaqsuesin apo t autorizuarin e pals sht - n marrdhnie kujdestarie, - adoptimi, - t adoptuarit apo ushqyesit (inkompatibiliteti i cili sht i barazuar n afrsin) - nse n shkalln e par t procedurs kan marr pjes n udhheqjen e procedurs apo n nxjerrjen e vendimit (inkompatibiliteti procesual)

mbi prjashtimin vendoset me konkluzion.

 Kundr konkluzionit me t cilin rregullohet prjashtimi nuk sht e lejuar ankesa. Pr shkak t mos respektimit t rregullave mbi prjashtimin mund t shfrytzohen - mjetet juridike t rregullta dhe - mjetet e jashtzakonshme, prkatsisht t udhhiqet konflikti administartiv, Mos respektimi i rregullave mbi prjashtimin paraqet baz t veant pr prsritjen e procedurs.

 Mbi prjashtimin, krahas aplikohet edhe n

proesmbjatsin
Konkluzionin mbi prjashtimin e proesmbajtsit e nxjerr prsoni zyrtar q udhheq procedurn mbi prjashtimin e prsonit zyrtar n ministri, prkatsisht n organizatn e veant, vendos ministri, prkatsisht eprori i cili udhheq me organizatn e veant, gjersa mbi prjashtimin e ministrit, prkatsisht t eprorit (funksionarit), i cili udhheq organizatn e veant vendos Qeveria.

 Mbi prjashtimin e - prsonit zyrtar t organit, prkatsisht t organizats, t cilit i sht besuar ushtrimi i punve shtetrore adminisistrative (organizats),

vendos eprori
i cili udhheq me at organ, prkatsisht me at organizat

Ndihma juridike
organi shtetror dhe organizata e cila ushtron pun t autorizuara publike jan t detyruar q njri tjetrit

ti ofrojn ndihm juridike n procedur administrative. Ajo ndihm krkohet me krkes t veant, e cila quhet lutje (krkes).

 organi i lutur (organi n t cilin sht drejtuar lutja), dhe organizata e cila ushtron autorizime publike, jan t detyruar t veprojn sipas lutjes n kufijt e rrethveprimit t vet, pa prolongime e m s largu n afatin prej 30 ditsh nga dita e pranimit t lutjes (krkess). ndihma juridike pr ushtrimin e disa punve n procedurn administrative, mund t krkohet edhe nga gjykatat. mund t krkohet edhe n relacion, prkatsisht n domenin apo fushn e marrdhnieve ndrkombtare

 Pr ndihm juridike n relacion me organet e jashtme ndrkombetare vlejn

- rregullat e kontratave, prkatsisht marrveshjeve ndrkombetare. Por nse kto nuk jan, Ather, zbatohet - parimi i reciprocitetit
N rastet kur dyshohet n ekzistimin e reciprocitetit, skjarime jep organi qndror i administrats kompetent pr pun t jashtme, m kt rast Ministria e punve t jashtme

Fund

22