M U

Cy sn (hay cn gi l cy khoai m) l mt trong nhng loi cy lng thc c ngun gc t lu vc sng Amazone (Nam M). nc ta cy sn c du nhp vo khong th k 18 v c trng nhiu tnh thnh nh Ty Ninh, ng Nai... Cng vi truyn thng trng sn t lu i, nhn dn ta bit ch bin c sn lm lng thc cho ngi v lm thc n cho gia sc. Trong cc loi cy lng thc, sn l cy trng cho ngun nguyn liu c kh nng ch bin sn phm vo loi phong ph nht. Sn phm t cy sn c s dng trong thc phm nh dng tinh bt sn lm tinh bt bin tnh, lm ngun nguyn liu ch bin cc loi bnh hay sn xut ng glucose, sn xut m chnhTuy nhin, khng ch c ng dng rng ri trong cng ngh sn xut thc phm, m trong cc lnh vc khc cy sn cng ng vai tr v cng quan trng nh lm cht kt dnh, thc n gia sc, lm cht n trong dc phm, ngn cn cc tc nhn gy nhim trong qu trnh in n, hoc c s dng nh cht bao ph b mt trong cng ngh sn xut giy. Qua ta thy tinh bt sn c rt nhiu ng dng trong cc ngnh kinh t khc nhau. im ng ch , tinh bt sn c dng rt ph bin v thng dng trong nhiu loi bnh ko, ph gia thc phm, m n lin vi cc cng thc phi trn phong ph v a dng. Chnh v vy trn th trng gi sn nguyn liu mi c tng ln gn y, ko theo s quan tm tr li ca b con nng dn sau nhiu nm thng trm ca vic pht trin cy sn. Tuy nhin, trong iu kin qu t c hn, s cnh tranh gia cc loi cy trng ngy cng gay gt th d nhu cu th trng i vi sn phm ca cy sn m c bit l tinh bt sn ngy cng tng, gi ngy cng cao th kh nng m rng din tch trng sn cng khng nhiu. Hng pht trin ca cy sn ch yu p ng nhu cu ca th trng trong v ngoi nc l thm canh tng nng sut t gi tr tng sn lng ngy cng tng. Bn cnh , vic u t cho khu ch bin tng gi tr sn phm cng l cng vic rt cn phi gii quyt. thc s l nhng kh khn m cc nh my sn xut tinh bt khoai m phi i mt. Chnh v th, nhm chng em chn ti ny cng nhau tm hiu v a ra nhng phng n kh thi nht c th duy tr hot ng cho mt nh my sn xut tinh bt khoai m.
-1-

PHN 1 : TNH HNH SN XUT TINH BT KHOAI M 1. TNH HNH SN XUT TINH BT SN TRN TH GII V VIT NAM 1.1. Tnh hnh sn xut tinh bt sn trn Th gii v khu vc Chu Sn c s dng kh ph bin sn xut tinh bt, y l ngun nguyn liu cho nhiu ngnh cng nghip nh cng nghip dt, thc phm, may mc, bnh ko, sn xut ln men cn, sn xut acid hu c,... Sn l loi cy lng thc quan trng nhiu nc trn th gii. Sn c xut x t Trung Nam M. Sau pht trin sang Chu Phi, Chu , Cng vi s pht trin ca nhiu ngnh cng nghip cy sn ngy cng tr nn c gi tr kinh t cao. Hin nay sn c trng hn 100 quc gia trn th gii vi din tch khong 18,96 triu ha. Nm 2006 sn lng sn th gii t 211,26 triu tn c ti, nhng n nm 2007 sn lng sn trn th gii t 226,34 triu tn. Nh vy, sn lng sn th gii tng 15,08 triu tn. Khi phn chia sn lng sn theo cc lc a, t chc lng thc th gii (FAO) c tnh sn lng sn Chu Phi nm 2000 l 92,7 triu tn tng khng ng k so vi nm 1999, mc d Chu lc ny sn c trng 39 quc gia song c ti 70% sn lng sn c trng Nigeria, cng g, Tanzania. Khu vc Chu M La Tinh v vng Carib: Theo c tnh sn lng sn ca vng chim 20% sn lng sn ton cu. Nm 2000 ton khu vc c sn lng sn 32,1 triu tn, tng 10% so vi nm 1999 c c ch yu do s m rng thm din tch trng sn v p dng k thut tin tin trong qu trnh ti tiu. Trong phi k n s ng gp khng nh ca Brazil nc chim 70% tng sn lng sn ton khu vc tng thm 12% tng din tch trng sn trong nm 2000. Gi sn tng cao khuyn khch ngi dn sn xut m rng qui m v din tch trng sn. Sn c trng nhiu nht ti Chu phi khong 11,82 triu ha (chim 57% din tch sn ton cu), tip theo l Chu 3,78 triu ha (chim 25%), Chu M La Tinh 2,7 triu ha (chim 18%). Nc c sn lng sn ln nht th gii l Nigeria 45,72% triu tn, tip theo l Thi Lan: 22,58 triu tn, Inonesia: 19,92 triu tn. Nc c nng sut cao nht th gii l n : 31,43 tn c/ha, tip theo l Thi Lan 21,09 tn/ha, so vi nng sut bnh qun ca th gii l 12,15 tn/ha.

-2-

Thi Lan l nc m ton b sn thu hoch u c s dng trong cng nghip vi cc sn phm chnh l sn lt, sn vin v tinh bt sn. Trn 55% sn lng sn ca Thi Lan c s dng di dng sn lt phi kh lm thc n cho. gia sc. Trong 99% trc tip c xut khu sang chu , ch c 10% tiu th trong ni a, mc d sn lng sn c ti ch chim khong 18 triu tn trn sn lng ton cu l 175 triu tn. Bng 1. Bng sn lng sn c ti nm 2001 trn th gii.

Kh nng thu li cao t vic xut khu tinh bt sn khin cc nc xut khu ch yu, s thay i cc ging sn truyn thng bng cc ging sn mi cho nng sut cao, hm lng tinh bt ln thch hp vi ch bin cng nghip. C nh vy mi p ng c nhu cu trong nc cng nh ngoi nc ang gia tng. 1.2. Tnh hnh sn xut tinh bt sn Vit Nam Vit Nam hin ang sn xut hng nm hn 2 triu tn sn c ti, ng th 11 trn th gii v sn lng sn, nhng li l nc xut khu tinh bt sn ng th ba trn th gii sau Thi Lan v Indonesia. Trong chin lc ton cu cy sn ang c xem l mt loi cy lng thc d trng, thch hp vi nhng vng t cn ci, y cng l cy cng nghip trin vng c kh nng cnh tranh vi nhiu loi cy trng khc. nc ta, cy sn ang chuyn i nhanh chng ng vai tr l cy cng nghip. S hi nhp ang m rng th trng sn, to nn nhng c hi ch bin tinh bt, tinh bt

-3-

bin tnh bng ho cht v Enzim, sn xut sn lt, sn vin xut khu v s dng trong cng nghip thc phm, trong sn xut thc n gia sc v lm nguyn liu cho nhiu ngnh cng nghip khc, gp phn vo s pht trin kinh t ca t nc. Tinh bt sn Vit Nam tr thnh mt trong by mt hng xut khu mi c trin vng c chnh ph v cc a phng quan tm. Hin nay c nc c 53 nh my ch bin tinh bt sn i vo hot ng v 7 nh my ang c xy dng. Din tch, nng sut v sn lng sn Vit Nam c th hin di bng sau. Bng 2. Din tch, nng sut v sn lng sn Vit Nam.

PHN 2: LP LUN KINH T-K THUT 2. LP LUN KINH T K THUT 2.1. La chn nguyn liu sn xut tinh bt Ta chn cy sn sn xut tinh bt do cc nguyn nhn sau: Gi c Gi c ca tinh bt sn th thp hn so vi tinh bt go v tinh bt la m. Hin ti v trong tng lai gi c ca tinh bt go s khng gim so vi tinh bt sn do cng ngh sn xut tinh bt go phc tp hn cng nh chnh sch ca chnh ph khng khuyn khch s dng tinh bt go trong cc ngnh cng nghip khc. Tinh bt la m khng cnh tranh li tinh bt sn v loi tinh bt ny hin nay ch yu c nhp khu nn s lng khng nhiu v gi c li cao. iu kin trng trt So vi cy la th cy sn khng i hi kht khe v iu kin canh tc c bit l ngun nc. Cy sn c th trng trn cc loi t bc mu, cn ci ngoi ra ngi trng sn khng cn phi tn nhiu cng chm sc nh khi canh tc i vi cy la. Nhu cu tinh bt dng cho tiu th ni a v xut khu hin nay rt ln i hi phi sn xut thm nhiu hn na tinh bt p ng nhu cu ngy cng tng ca th

-4-

trng do cy sn tr thnh mt cy trng quan trng sn xut tinh bt. Ngoi vic m rng din tch trng sn th cc c s sn xut tinh bt mi cng phi c xy dng thm nhm p ng nhu cu ny. 2.2. La chn a im xy dng Theo bng s liu thng k Din tch sn v sn lng sn phn theo a phng ba khu vc Ty Nguyn, ng Nam B v ng bng sng Cu Long ca Tng cc Thng k nm 2006 ta nhn thy: Cy sn c trng ch yu khu vc min ng Nam B v Ty Nguyn. Xt c hai vng ny v phn b din tch trng sn v sn lng sn thu hoch ta thy min ng Nam B chim u th hn so vi Ty Nguyn. Trong cc tnh thuc khu vc min ng Nam B th hai tnh Ty Ninh v ng Nai c din tch trng v sn lng sn nhiu hn c. ng Nai do mt phn khng nh din tch t phc v cho nhu cu pht trin cc ngnh cng nghip, trng cc cy cng nghip lu nm (cao su, iu) nn vic tng din tch t trng sn l kh thc hin. Trong khi , Ty Ninh do tnh cht t: t xm chim 86,31% din tch t nhin ca tnh. t kh ti, nh thch hp cho trng sn v c kh nng m rng din tch trng sn. Trn thc t nu cn c vo s liu thng k Din tch sn v sn lng sn phn theo a phng ca Tng cc Thng k th t nm 2000 n nay din tch t trng sn v sn lng sn Ty Ninh tng ln rt nhanh: Din tch trng sn t 0,8 nghn ha (nm 2000) tng ln 43,3 nghn ha (nm 2005). Sn lng sn t 9,6 nghn tn (nm 2000) tng ln 1064,5 nghn tn (nm 2005). T c th thy cy sn ca tnh Ty Ninh p ng ngun nguyn liu cho ngnh cng nghip ch bin cc sn phm t cy sn trong c ngnh sn xut tinh bt. V l , vic xy dng nh my sn xut tinh bt sn tnh Ty Ninh l thch hp nht.

-5-

Hnh 1: Bn hnh chnh tnh Ty Ninh Nh my d kin c xy dng trong khu cng nghip Trm Vng x Thanh Phc huyn G Du tnh Ty Ninh. Ta chn xy dng nh my khu vc ny do cc nguyn nhn sau: Khu cng nghip nm pha nam th trn G Du (cch 2 km), nm cnh ng xuyn , cch thnh ph H Ch Minh 68 km v pha ty bc theo quc l 22. Khu cng nghip nm u mi giao thng lin vng: ng xuyn i th trn G Du v i ca khu Mc Bi, quc l 22B i th x Ty Ninh v ca khu Xa Mt nn rt thun li v giao thng vn ti v xut khu. a im xy dng nh my gn ngun nguyn liu v huyn G Du gn nhng vng chuyn canh cy sn cc huyn Tn Chu, Chu Thnh, Dng Minh Chu, cc vng ny trng cc loi khoai m ging mi vi thi gian thu hoch 6 thng v t sn lng ln vi hm lng tinh bt t kh cao t 24% 28%. Do gn ngun nguyn liu nn gim c chi ph ln cho vn chuyn v c th ch ng c ngun nguyn liu cho sn xut quanh nm.
-6-

Ngun in: s dng ngun in t khu cng nghip cung cp nn c th m bo hot ng lin tc cho nh my. Ngun nc: s dng ngun nc t khu cng nghip cung cp nn khng tn nhiu chi ph x l nc. Vn x l nc thi, cht thi: khu cng nghip c khu x l nc thi, cht thi tp trung do gim c vn nhim mi trng. Vn m rng sn xut: v y l khu cng nghip mi m, t ai cn trng nhiu, gi thu t tng i thp cng vi nhng chnh sch h tr doanh nghip ca tnh (nh gim thu, min thu khi doanh nghip cha c li,) nn c to iu kin tt cho doanh nghip c th m rng quy m sn xut sau ny.

Ngun lao ng: lao ng a phng tng i di do, nu c o to bi bn th y s l mt ng lc to ln trong pht trin kinh t a phng ni chung v ngng cng nghip ch bin lng thc ni ring. 2.3. La chn nng sut thit k cho phn xng nh my Th trng sn trong nhng nm gn y ang c chiu hng pht trin i ln do:

Chnh sch i mi ca nh nc v s tng trng cao n nh ca kinh t Vit Nam. Thng tin kinh t th trng tt hn. H thng giao thng khng ngng c m rng. Sn phm sn Vit Nam c kh nng cnh tranh hn trn th trng quc t. p dng ging sn mi nng sut cao vo trng, k thut canh tc tin b. Theo ti liu cho bit nhiu nh my sn xut tinh bt sn gn y c hnh

thnh ti cc huyn Long Thnh (ng Nai), Tn Bin (Ty Ninh), c cng sut ch bin trung bnh t 100 400 tn c ti/ngy. Cng vi nhng thun li v th trng tiu th sn (khng ngng c m rng) nn vi nng sut thit k cho nh my d kin 50 tn tinh bt thnh phm/ngy l iu khng qu kh c th thc hin. Nh my sn xut tinh bt sn ra i ph hp vi chnh sch pht trin kinh t ca chnh ph ni chung v cc ngnh cng nghip ch bin ni ring. Hn na cc nh my ch bin tinh bt sn ngoi vic gip gii quyt cng n vic lm cho ngi dn cn gp phn y mnh xut khu cc sn phm c gi tr kinh t cao ra th trng th gii.

-7-

Bng 3: Sn lng sn phn theo a phng (nghn tn) Ngun Tng cc Tng k 2006 Vng - Tnh Ty Nguyn Kon Tum Gia Lai c Lc c Nng Lm ng ng Nam B Ninh Thun Bnh Thun Bnh Phc Ty Ninh Bnh Dng ng Nai B Ra Vng Tu Thnh ph H Ch Minh ng bng sng Cu Long Long An Tin Giang Bn Tre Tr Vinh Vnh Long An Giang Kin Giang Cn Th Hu Giang Sc Trng Bc Liu C Mau 1995 283,7 128,9 83,6 49,5 21,7 605 8,7 35,5 65,5 230,9 44,0 125,3 96,1 5,0 79,6 14,4 6,5 8,5 23,1 5,2 11,6 1,3 0,3 2,5 3,1 3,1 1996 293,2 123,5 78,7 48,6 42,4 415,1 8,7 40,0 29,1 154,0 19,6 119,4 39,3 5,0 77,9 9,7 4,9 8,5 22,5 3,5 18,4 1,5 3,2 2,9 2,8 1997 313,3 113,8 125,5 46,6 27,4 602,7 9,2 52,7 15,6 307,3 51,4 82,2 81,1 3,2 69,8 6,7 5,6 5,1 23,3 2,8 14,9 3,0 0,0 2,3 2,5 3,6 1998 270,7 96,0 114,7 37,0 23,0 242,5 4,0 43,8 2,7 43,0 12,6 63,0 71,7 1,7 55,3 6,0 5,9 5,5 16,0 1,8 9,0 3,5 0,1 2,4 2,1 3,0 1999 294,4 114,1 130,9 33,2 16,2 208,6 4,5 57,3 11,1 7,9 10,7 61,5 53,8 1,8 82,4 6,0 7,9 5,0 21,1 3,3 23,5 7,7 2,0 2,9 3,0 2000 351,5 143,3 157,1 37,2 13,9 215,5 9,0 52,2 13,9 9,6 12,1 63,8 53,0 1,9 68,2 8,1 7,8 5,2 18,9 3,1 8,1 5,3 0,4 2,6 2,3 6,4 2001 380,9 155,8 163,1 50,5 11,5 1512,7 5,8 66,0 370,6 538,7 105,7 312,5 111,8 1,6 121,5 4,4 3,6 4,7 19,9 3,5 72,7 3,8 2,2 2,0 4,7 2002 715,7 240,2 199,6 266,4 9,5 1866,3 2,3 126,2 541,4 682,3 121,9 306,3 83,5 1,4 122,7 3,7 5,6 4,9 16,9 2,8 65,6 14,6 2,6 3,3 2,7 2003 948,4 299,7 260,1 374,9 13,7 2125,6 15,9 165,1 534,9 800,1 128,5 341,7 137,2 2,2 143,3 11,0 3,4 4,4 14,6 2,1 88,1 9,1 0,4 4,2 3,2 2,8 2004 1062,8 317,2 313,0 202,8 12,9 2295,4 23,1 191,0 528,0 898,7 133,5 382,7 135,7 2,7 50,7 5,6 3,7 3,7 15,0 1,8 2,8 8,6 0,0 5,0 2,1 2,4 2005 1413,0 374,2 383,7 270,1 13,7 2443,2 12,5 199,9 495,3 1064,5 117,8 414,4 137,9 0,9 63,6 7,1 3,4 3,6 14,0 2,4 14,4 8,5 0,1 5,7 2,2 2,1

-8-

Bng 4: Din tch sn phn theo a phng (nghn ha) Ngun Tng cc Thng k 2006 Vng Tnh Ty Nguyn Kon Tum Gia Lai c Lc c Nng Lm ng ng Nam B Ninh Thun Bnh Thun Bnh Phc Ty Ninh Bnh Dng ng Nai B Ra Vng Tu Thnh ph H Ch Minh ng bng sng Cu Long Long An Tin Giang Bn Tre Tr Vinh Vnh Long An Giang Kin Giang Cn Th Hu Giang Sc Trng 1995 32,6 8,7 15,8 4,8 3,3 55,8 0,9 5,6 7,3 14,6 6,1 13,0 7,8 0,5 10,2 2,6 1,2 1,0 1,9 0,4 1,4 0,2 0,0 0,3 1996 47,3 13,6 24,3 5,4 4,0 41,2 1,3 5,8 2,7 9,2 2,3 12,7 6,7 0,4 8,3 1,9 0,9 0,7 1,9 0,3 1,2 0,4 0,4 1997 33,6 11,2 14,5 4,5 3,4 38,6 1,1 6,5 1,2 15,8 3,3 5,2 5,1 0,2 8,0 1,7 0,8 0,5 1,8 0,2 1,1 0,4 0,1 0,3 1998 31,0 10,6 13,8 4,2 2,4 30,0 0,8 5,4 0,5 4,7 1,3 12,6 4,5 0,2 7,4 1,2 0,8 0,6 1,7 0,3 1,0 0,5 0,1 0,3
-9-

1999 33,8 11,5 17,2 3,6 1,5 20,7 0,8 5,3 1,0 0,6 1,2 8,0 3,6 0,2 8,9 1,0 1,0 0,5 1,7 0,3 1,3 1,1 0,3

2000 38,0 15,0 17,7 4,0 1,3 24,4 1,5 6,8 1,2 0,8 1,8 8,4 3,7 0,2 7,7 1,2 0,9 0,5 1,5 0,2 0,6 0,7 0,0 0,4

2001 37,5 15,6 16,5 4,4 1,0 80,2 1,0 7,7 17,4 25,4 5,7 15,9 6,9 0,2 9,5 0,7 0,4 0,3 1,6 0,3 4,1 0,4 0,3

2002 53,5 20,2 19,6 12,6 1,1 98,1 1,1 12,3 25,0 31,7 6,6 16,0 5,2 0,2 9,4 0,6 0,5 0,5 1,3 0,2 3,7 1,2 0,4

2003 65,4 23,4 24,3 16,5 1,2 109,8 1,8 16,1 24,7 35,6 6,9 17,3 7,2 0,2 10,4 1,4 0,3 0,5 1,1 0,2 4,5 0,7 0,1 0,5

2004 70,6 24,3 27,4 9,3 1,2 114,1 1,6 16,7 24,1 38,6 7,4 18,1 7,4 0,2 6,4 0,8 0,4 0,5 1,2 0,1 0,2 1,8 0,0 0,6

2005 88,3 27,8 31,7 12,6 1,3 118,8 1,4 18,9 22,2 43,3 6,4 19,0 7,5 0,1 6,4 0,8 0,3 0,4 1,1 0,2 0,6 1,5 0,0 0,7

Bc Liu C Mau

0,6 0,6

0,3 0,3

0,4 0,7

0,3 0,6

0,4 1,3

0,3 1,4

0,3 0,9

0,5 0,5

0,5 0,6

0,3 0,5

0,3 0,5

- 10 -

PHN 3 : NGUYN LIU 3. NGUYN LIU SN PHM

Hnh 2: Cy sn (khoai m) 3.1. c im cy sn Cy sn hay cn gi l cy khoai m l cy lng thc a m nn c trng nhiu nhng nc c kh hu nhit i, c tn khoa hc l Manihot esculenta Crantza. 3.2. Tnh hnh trng sn Cy sn c trng trn 92 nc ca vng nhit i v cn nhit i v l ngun lng thc ca khong 500 triu ngi (ngun CIAT, 1993). Vit Nam, sn cng vi khoai l cy lng thc quan trng th ba sau la v ng. Vng ng Nam B l a bn trng im sn xut sn hng ha vi u th vn c v kh hu, t ai, giao thng vn ti, c s h tng, s d n u t vo ch bin v tiu th sn ca nc ngoi. Din tch trng sn ca Vit Nam trong nhng nm ti d kin s khng tng nhiu. Tuy nhin, s gia tng nng sut v sn lng do vic p dng trng cc ging sn mi c nng sut c ti v nng sut bt cao, ng thi vi vic y mnh cc bin php thm canh nh bn phn cn i, trng xen canh, c h thng canh tc thch hp trn t dc v ri v thu hoch.

- 11 -

Bng 5: c im mt s ging sn c im Nng sut c ti (tn/ha) Hm lng cht kh (%) Hm lng tinh bt (%) Thi gian thu hoch (thng) 3.3. Ging KM94 38,6 39,0 28,6 7 12 KM60 27,2 38,0 27,2 6 9 HL20 20,2 36,5 24,5 7 12 HL23 19,8 37,0 26,5 6 9 HL24 20 36,7 25,8 6 9

Phn loi, cu to, thnh phn ha hc ca c sn 3.3.1. Phn loi

Sn c nhiu loi khc nhau v mu sc, thn cy, l, v c, tht c. Tuy nhin, trong cng nghip sn xut tinh bt ngi ta phn sn thnh hai loi sn ng v sn ngt. Sn ng: cho nng sut cao, c to, hm lng tinh bt trong c cao, c nhiu nha c, hm lng cyanhydric cao, n ti b ng c. Sn ngt: gm tt c cc loi sn c hm lng cyanhydric thp, loi sn ny c hm lng tinh bt thp, n ti khng b ng c. Hin nay, loi sn m nng dn tnh Ty Ninh ang trng ch yu l loi sn ng v cc ging sn ny cho nng sut v hm lng tinh bt tng i cao. 3.3.2. Cu to C sn thng thun di hai u, ty theo tnh cht t v iu kin trng m kch thc ca c dao ng trong khong: Chiu di t 0,1 0,5m. ng knh c t 2 8cm. C thng c 4 phn chnh gm: v g, v c, tht c v li.

- 12 -

Hnh 3: Cu to mt ct ngang ca c sn. a. V g (V la) Gi vai tr bo v c. C thnh phn ch yu l cellulose v hemicellulose. Khng c cha tinh bt, chim 0,5% 2% trng lng c. b. V c (V tht) Dy hn v g, c cu to t cc lp t bo thnh dy, thnh t bo c cu to ch yu l cellulose, bn trong l ht tinh bt, cht cha Nit v dch bo (nha) c nh hng ti mu ca tinh bt khi ch bin. Trong dch bo c tanin, sc t, c t, cc enzyme. V c c cha t 5% 8% hm lng tinh bt khi ch bin. c. Tht c L thnh phn ch yu ca c. Gm cc t bo nh m: v t bo l cellulose, pentozan; bn trong l ht tinh bt, nguyn sinh cht, cc glucid ha tan v nhiu cht vi lng khc. Phn b hm lng tinh bt trong tht c gim dn t phn tht c st v n li. Ngoi cc lp t bo nh m cn c cc t bo thnh cng khng cha tinh bt (cu to t cellulose) cng nh g gi l x. Loi t bo ny thng thy u cung ca c sn lu nin v nhng c bin dng trong qu trnh pht trin. d. Li sn Thng tm dc sut t cung ti ui c, cung to nht ri nh dn ti ui c.

- 13 -

Chim 0,3% 1% trng lng ton c, c thnh phn ch yu l cellulose v hemicellulose. Sn c li ln v nhiu x s nh hng n hiu sut v nng sut nghin khi ch bin. Ngoi cc thnh phn trn, c sn cn cung v r ui. Cc thnh phn ny c

cu to ch yu l l cellulose nn gy kh khn trong ch bin. 3.3.3. Thnh phn ha hc ca c sn Thnh phn ha hc ca c sn dao ng trong khong kh rng ty thuc vo: ging, tnh cht t, iu kin pht trin ca cy, thi gian thu hoch (y l yu t quan trng nh hng n hm lng tinh bt c trong c). Bng 6: T l % (theo khi lng) ca cc thnh phn c trong c sn STT Thnh phn 1 Nc 2 Tinh bt 3 Protid 4 Cht bo 5 Cellulose 6 ng 7 Tro Cc thnh phn dinh dng trong c sn a. Tinh bt Tinh bt l thnh phn quan trng ca c khoai m, bao gm hai thnh phn: Amylo: 15 25%. Amylopectin: 75 85%. T l % 70,25 21,45 1,12 0,4 1,11 5,13 0,54

Hm lng tinh bt trong c khoai m ph thuc vo nhiu yu t nh: iu kin kh hu, ging, thi gian thu hoch, bo qun nhng quan trng nht l thi gian thu hoch. Chng hn nh: sn 6 thng th thu hoch khong t thng 10 11 l tt nht (thi gian thu hoch ph thuc vo ging sn) s cho nng sut v hm lng tinh bt cao nht. Cn nu thu hoch sm th nng sut c thp, lng tinh bt t, lng cht ha tan cao. Cn thu hoch tr qu th hm lng tinh bt s gim, thnh phn x tng, mt phn tinh bt b thy phn thnh ng nui mm non. Tinh bt trong khoai m tn ti di dng cc ht tinh bt c kch thc 3 34m.

- 14 -

Tinh bt khoai m c mt s tnh cht c trng rt c li khi s dng chng lm nguyn liu trong ch bin thc phm nh: Tinh bt khoai m khng c mi nn rt thun tin khi s dng chng cng vi cc thnh phn c mi trong thc phm Tinh bt khoai m trong nc sau khi c gia nhit s to thnh sn phm c dng st trong sut nn rt thun tin trong vic s dng chng cng vi cc tc nhn to mu khc. T l amylopectin : amylose trong tinh bt khoai m cao (80:20) nn gel tinh bt c nht, kt dnh cao v kh nng gel b thoi ha rt thp.

Hnh 4: Ht tinh bt khoai m qua knh hin vi in t qut b. ng ng trong c ch yu l glucose v mt t maltose, saccharose. Trong qu trnh ch bin cc ng ny s ha tan trong nc v theo nc dch ra ngoi. c. Protid Protid l thnh phn cha c nghin cu k, tuy nhin v hm lng thp nn t nh hng ti quy trnh cng ngh. Trong c sn, hm lng acid amine khng c cn i: tha arginine nhng li thiu cc acid amine cha lu hunh. Bng 7: Thnh phn mt s acid amine c trong c sn Acid amine Lysine Hm lng (mg/100g protid) 30
- 15 -

Methionine Tryptophan Phenylalanine Threonine Valine Leucine Isoleucine Arginine Histidine

13 3 33 23 21 30 20 40 13

- 16 -

d. Vitamin v khong C sn c cha nhiu Vitamin C v Canxi. Ngoi ra trong c sn cn c Vitamin B v nhiu loi khong khc.

Cc hp cht khc Ngoi nhng cht dinh dng trn, trong c sn cn c cha c t, tanin, sc t v cc h enzyme phc tp. y l nhng cht gy nh hng xu n cht lng tinh bt sau ny (ch yu v mu sc). a. c t Trong c khoai m, HCN tn ti di dng cyanogenic glucoside gm 2 loi linamarin v lotaustralin. Linamarin c cng thc phn t C10H17O6N v cng thc cu to l:
CH3 H3C C O C6H11O5 C N

c t ny c pht hin ln u bi Peckolt v c gi l manihotoxin. Di tc dng ca dch v c cha HCl hoc men tiu ha, cht ny b phn hy v gii phng ra acid cyanhydric l cht c i vi ngi.
C10H17O6N + H2O C6H12O6 (Glucose) + (CH3)2O (Aceton) + HCN

(Linamarin)

Acid Hydrocyanic

Lotaustralin c cng thc phn t l C11H119O6N v cng thc cu to l:

CH3 CH2 H3C C O C6H11O5 C N

Ty theo ging sn, iu kin t ai, ch canh tc v thi gian thu hoch m hm lng HCN c khc nhau.

- 17 -

S phn b cht c trong c sn khng u: cung c cha nhiu cht c hn gia c, lp v tht cha nhiu HCN hn c k n l li sn, phn tht sn c cha cht c t hn. Cc glucoside ny ha tan tt trong nc nn trong qu trnh sn xut tinh bt, c t s theo nc dch thi ra ngoi. V vy mc d sn ng c hm lng c t cao nhng sn phm tinh bt t sn vn c th s dng lm thc phm. Do cc glucoside ny tp trung nhiu v c do khi ch bin nn tch dch bo nhanh khng nh hng n mu sc ca tinh bt sau ny v HCN s tc dng vi Fe cho ra mui cyanate st c mu xm lm en bt. b. Enzyme Cc enzyme trong sn ti nay cha c nghin cu k. Ngi ta cho rng trong s cc enzyme c trong c sn th h enzyme polyphenoloxydase l enzym c nh hng ln n cht lng sn trong qu trnh bo qun v ch bin. Khi cha o ln, cc enzyme ny trong c s hot ng yu v n nh nhng khi o c ln th cc enzyme ny c iu kin hot ng mnh, khi enzyme polyphenoloxydase s xc tc qu trnh oxy ha polyphenol to octorinon sau tng hp cc cht khng c bn cht phenol (cc acid amine) to ra cc sn phm c mu. Trong nhm enzyme polyphenoloxydase c nhng enzyme oxy ha cc monophenol m in hnh l tyrosinase xc tc s oxy ha acid amin tyrosine to ra quinon tng ng. Cc quinon sau mt lot chuyn ha sinh ra sc t mu xm en gi l melanin. y l mt trong nhng nguyn nhn lm cho tht sn c mu en (dn gian gi l chy nha).

- 18 -

Hnh 5: C ch to thnh melanin t tyrosine vi s xc tc ca enzym tyrosinas. Ngoi tyrosinase, cc enzyme oxy ha kh khc cng gp phn lm tn tht cht kh. c. Tanin Hm lng tanin trong sn t nhng sn phm oxy ha ca tanin l cht flobafen c mu en kh ty. Ngoi ra phn ng gia tanin vi st to tanat st c mu en cng kh ty. 3.4. nh gi cht lng ca c sn 3.4.1. Phng php cm quan Xc nh c tt xu (c chy nha hay khng) v xc nh tng i hm lng tinh bt c trong c. a. Dng phng php cm quan xc nh c mi v c B i c sn, nhn vo b mt ct ngang: nu c trng ti th tt c th li sn xut sau. Nu c b qung en, xm hay xanh en tc l c chy ch nn a vo sn xut ngay. b. Dng phng php cm quan xc nh ng tui sn thu hoch

C hai phng php nh gi cht lng ca c sn

- 19 -

Chn c sn trung bnh trong khm sn ri b lm i, nu ta ch dng mt lc va phi b gy v thy tht sn chc v kh, mu tht c trng c th c th coi nh l thu hoch sn ng tui, t l tinh bt s t mc cao.

Nu ta b c cng d dng nhng thy tht c sn c mu vng nht tuy chc tht nhng phn gia c t v trong th l sn cn non v lng tinh bt thu c s t.

Nu dng nhiu sc mi b gy c c hoc c b m khng gy i tc l c thu hoch lc qu tui, lc c c x nhiu v lng tinh bt cng gim. c. Dng phng php cm quan thng k trong thu mua sn nguyn liu

C nh v ngn (chiu di khong 10cm, ng knh c ch ln nht di 1,5cm) khng qu 4%. C dp nt v gy vn khng qu 3%. Lng t v tp cht ti a t 1,5% 2%. Khng c c thi. C c du vt chy nha nh hn 5%. 3.4.2. Phng php thc nghim xc nh hm lng tinh bt c trong c

Dng loi cn thc nghim do Thi Lan thit k. Cn ny hot ng da trn s khc nhau v t trng gia tinh bt v nc. Qua nhiu ln kho st v t cc s liu thu c hm lng tinh bt tng ng vi mi ln l 5kg c. 3.5. Vn v bo qun c sn

Trong qu trnh bo qun, sn ti thng nhim bnh thi kh v thi t do nm v vi khun gy nn nht l i vi nhng c b trc v v dp nt. Mt s phng php bo qun khoai m ti: Bo qun trong hm kn: mc ch ca vic bo qun trong hm kn l hn ch s hot ng ca cc enzyme oxy ha, mt trong nhng nguyn nhn lm h hng c. Yu cu hm phi kn hon ton, phi c mi che trnh nc chy vo. Bo qun bng cch ph ct kh: chn c c kch thc u, khng b dp nt xp thnh lung cao 0,5 0,6m, rng 1,2 1,5m, chiu di khong 4m. Sau ph u ct ln, chiu dy lp ct t nht l 20cm.

- 20 -

Bo qun bng cch nhng hoc phun dung dch nc vi 0,5%, sau dng tru hoc ct ph kn ng khoai m, bo qun theo phng php ny c th bo qun trong 15 25 ngy.

Theo ti liu sn mua v khng nn qu 48 gi sau thu hoch nn ta phi chn ch thu mua thch hp c th ch bin trong vng 24 gi nhm trnh trng hp h hng v gim cht lng tinh bt ca c. 3.6. Tiu chun cht lng tinh bt sn 3.6.1. Tiu chun chung Tinh bt khoai m n c phi: An ton v ph hp cho ngi s dng. Khng c mi v khc thng v cn trng gy hi. Khng b nhim bn. 3.6.2. Tiu chun c th a. Ch tiu vt l Kch thc ht: i vi bt mn th hn 90% qua l ry 0,6mm, vi bt th hn 90% qua l ry 1,2mm. b. Ch tiu ha l Hm lng m: 13%. Hm lng acid HCN 10mg/kg. Hm lng kim loi nng: khng c. Hm lng x 2%. Hm lng tro 3%. c. Ch tiu vi sinh Vi sinh vt gy bnh: khng c. Cn trng gy hi: khng c. d. Ch tiu cm quan Bt mu trng kh v mn. Khng c mi v khc thng. Khng b nhim bn. (Theo tiu chun ca FAO: TC 176 -1989 (c chnh sa vo thng 1 -1995)).

- 21 -

3.7.

ng dng ca tinh bt sn

Tinh bt ni chung v tinh bt sn ni ring c rt nhiu ng dng trong cc ngnh kinh t khc nhau. im ng ch , tinh bt sn c dng rt ph bin v thng dng trong nhiu loi bnh ko, ph gia thc phm, m n lin vi cc cng thc phi trn phong ph v a dng. 3.7.1. ng dng ca tinh bt sn trong ngnh sn xut thc phm a. Cc loi bnh Tinh bt c s dng l mt trong nhng ngun nguyn liu chnh sn xut cc loi bnh. Ngoi vic gim gi thnh sn xut, tinh bt cn c chc nng lm y, lm lng v gp phn to nn mt s tnh cht cng ngh cho cc sn phm bnh. Mt s sn phm tiu biu: cc sn phm bnh snack, bnh quy, bnh rn Bn, min, m ng, m si, bnh trng l nhng sn phm thc phm rt thng dng quy m lng x c ch bin t tinh bt sn. b. Tinh bt bin tnh c trng ch yu ca tinh bt bin tnh chnh l n c nht cao gp phn to st, c trong mt s sn phm nh nc st, nc chm, sp Ngoi ra tinh bt bin tnh cn to ra m c cho mt s sn phm nh nc st. c. Sn xut cc sn phm thy phn t tinh bt Bng con ng thy phn, tinh bt l nguyn liu chnh sn xut ra cc loi sn phm nh: mch nha, glucose, sorbitol, maltodextrin, T glucose bng con ng ln men ngi ta c th sn xut ru, cn, m chnh Sorbitol l ph gia to cu trc rt thng dng trong cc sn phm thc phm.

d. Sn xut ng glucose Nguyn liu: bt hoc tinh bt cc loi c cng nh cc loi ha tho. cc nc khc ch yu dng tinh bt ng, tinh bt khoai ty; nc ta dng tinh bt sn sn xut ng glucose.

- 22 -

Cht lng tinh bt nh hng n cht lng sn phm v hiu sut thu hi. Cht lng tinh bt thp qu trnh ng ha ko di, phn ng khng trit , sn phm c mu xu kh khn cho qu trnh x l, hiu sut thu hi thp.

Qu trnh sn xut gm 3 giai on ch yu: ng ha dch bt thnh dch, x l dch ng ha, kt tinh tinh th t mt v ch bin thnh sn phm.

e. Sn xut m chnh M chnh l mui mononatri ca acid glutamic (C 5H8NO4Na). C 2 dng: bt v tinh th, l cht iu v c gi tr trong cng nghip thc phm, trong nu nng thc n hng ngy. Tinh bt c dng trong sn sut m chnh bng phng php ln men s dng nhng chng vi sinh vt c kh nng tng hp cc acid amin t cc ngun glucid v m v c sau tch ly acid glutamic sn xut m chnh. Phng php ny c nhiu u im: khng cn s dng nguyn liu protid, khng cn s dng nhiu ha cht v thit b chu n mn, hiu sut cao gi thnh h. 3.7.2. ng dng tinh bt sn trong mt s ngnh cng nghip khc a. Keo dn hoc cht kt dnh Do tinh bt c th to nn dung dch c nht rt cao sau khi h ha, do n c ng dng trong sn xut cc loi h, keo dn. b. Thc n gia sc Thng thng thc n gia sc c sn xut t nguyn liu c c cha nhiu tinh bt nh bp, khoai, sn. Ngoi ra tinh bt cn thng c s dng nh cht n b sung trong qu trnh sn xut thc n gia sc. c. Dc phm Tinh bt c s dng trong ngnh dc phm ch yu l lm t dc (cht n), cht kt dnh, hoc c s dng lm mng bc vin thuc. d. Dt nhum Tinh bt l cht l tng b sung vo trong qu trnh dt. l l do ti sao tinh bt c ng dng rng ri trong sn xut si, ch, vi cotton, v si polyester. Tinh bt gi vai tr quan trng trong ba giai on dt, l: h vi, in v hon thin.

- 23 -

Giai on in: tinh bt c s dng nhm ngn cn cc tc nhn gy nhim trong khi in. Giai on hon thin: tinh bt thng s dng l tinh bt sn, c cung cp vi nhng t l khc nhau vi bng v bn, v d vi cotton l 12%, vi tng hp l 18%, t nhn to l 8%...

e. Sn xut giy Tinh bt c dng trong sn xut giy lm kh b mt v bao ph b mt ca giy.

- 24 -

PHN 4 : QUY TRNH SN XUT TINH BT KHOAI M 4. QUY TRNH CNG NGH 4.1. S quy trnh cng ngh

- 25 -

4.2.

THUYT MINH QUY TRNH CNG NGH 4.2.1. Ngm 4.2.1.1. Mc ch

Qu trnh ngm nhm mc ch tch bt mt lng cht ha tan trong nguyn liu, lm b t ct nng cao hiu sut qu trnh ra sau ny. 4.2.1.2. Thng s k thut Thi gian: 4 8 gi ty theo loi nguyn liu v mc nhim bn t c. Ha cht s dng: cho CaO vo nc ngm vi khi lng 1,5 kg/m 3 c ch s hot ng ca vi sinh vt ng thi lm tng ha tan ca mt s cht mu sinh ra do phn ng oxy ha. 4.2.2. Ra v bc v 4.2.2.1. Mc ch Nguyn liu sau khi ngm th c em i ra v bc v. Mc ch ca qu trnh ra v bc v l lm sch nguyn liu v tch b phn v g ca c v nu ra khng sch th t ct bm trn c s lm mn rng my nghin v lm gim hiu sut nghin. Mt khc, nu tp cht ln vo tinh bt s lm tng tro, mu thnh phm, tinh bt s khng c cht lng cao. 4.2.2.2. a. Bin i vt l Sau khi ra s tch c 94 97% tp cht ra khi c, khi lng c gim cn 93 94,5%. b. Bin i ha l C s tch mt s cht ho tan trong nguyn liu nh c t, sc t, tannin vo trong nc ra. c. Bin i ha sinh S hot ng ca cc enzyme oxy ha lm en c khoai m nhng ch b try xc. 4.2.2.3. Phng php ra v bc v a. Phng php th cng Cc bin i trong qu trnh ra v bc v

- 26 -

 nhng nh my va v nh, ngi ta tch b nguyn phn v (gm phn v la v v tht) v ch dng phn li ca c phn c cu trc mm xp sn xut tinh bt. Vi nhng thit b n gin c sn v ngun nng lng hn ch ca cc nh my, vic dng nguyn c sn xut s gp kh khn trong khu nghin cng nh trong khu ra t ct, gt v trong khi lng tinh bt thu c l khng cao (do nghin khng hiu qu). Ngi ta c th tch v c bng tay. C c kha ngang, dc n mt su nht nh ty vo b dy ca v, sau d dng c lt ra. Bi bn, t ct cn vng li trn b mt li ca c by gi c th c ra sch mt cch d dng v nhng c c lt v c y vo bn ximng, ngm trong nc cho n khi c ly ra nghin. Thnh thong dng chn p nh cng ra c nhng cht bn cn bm.

Hnh 6 : Dao tch v tht ca c khoai m b. Phng php c gii nhng nh my ln, ngi ta s dng nguyn c sn xut. Vic ra c y khng ch ra sch c m cn tch lp v la bn ngoi ca v. V ch c lp v la b tch nn ta s thu c tinh bt trong phn v ci, nh vy tnh kinh t s cao hn. Phn v ci chim n 8,5% khi lng ton c. Nguyn tc: s ma st gia cc c cng nh ma st gia c vi thnh thit b, vi cnh quay s lm trc lp v la v di p lc ca nc s ra sch lp v la ny cng nh t ct bm bn ngoi c.
- 27 -

4.2.2.4. c c l, ngp trong nc. Nguyn tc hot ng: -

Thit b

Thit b ra c thng dng trong sn xut tinh bt khoai m l thit b thng hnh tr

Mt bn chi trc vt s va o trn mnh c va y c v pha trc. Mt bm ly tm c lp mt u ca thng v c ni vi mt lot cc cnh quay sp xp dc theo thng. Nhng cnh quay ny s to ra dng nc ngc vi hng chuyn ng ca c, m bo cho c c ra sch.

Khi c c y ra n u bn kia, chng c ra sch t ct v c lt v mt phn. Tp cht nh s ni ln trn theo nc ra ngoi, tp cht nng, t ct lng xung v c tho theo chu k qua l ca bn ximng.

Hnh 7: Thit b ra c khoai m tng hiu qu ca qu trnh ra, sau giai on ngm ngi ta cho c khoai m i qua thit b bc v g v tch t ct ln bm trn c. Thit b ny dng thng quay vi ng bn trong xt nc ra c. Thng c th lm bng g hay bng li kim loi, chiu di 3 4 m, ng knh 1m, c lp vo b ximng, cnh quay c lp dc theo thng.

- 28 -

Hnh 8: Thit b bc v la v tch t ct th. Ty thuc mc v c tnh tp cht ca nguyn liu m thi gian ra c th t 8 15 pht, chi ph nc ra t 2 4 tn /1 tn nguyn liu. 4.2.3. Ct khc 4.2.3.1. Mc ch Nguyn liu sau khi c ra sch v bc v th c a vo thit b ct khc. Mc ch ca qu trnh ct khc l ct nh nguyn liu qu trnh nghin tip theo t hiu qu cao hn. 4.2.3.2. a. Bin i vt l C khoai m ban u c kch thc 15 20cm c ct thnh nhng on nh hn c kch thc 5 6cm. b. Bin i ha sinh S hot ng ca cc enzyme oxy ha lm bin mu c khoai m nhng ch b ct. 4.2.3.3. a. Cu to Thit b ct khc c dng hnh hp ch nht thng hai u. Mt u cho nguyn liu i vo, mt u tho nguyn liu ra sau khi ct khc. Thc hin chc nng ct khc l h thng dao ct c b tr xung quanh mt trc chuyn ng nh ng c. Thit b ct khc Cc bin i trong qu trnh ct khc

- 29 -

Hnh 9: Thit b ct khc khoai m b. Nguyn tc hot ng C khoai m sau khi ra sch c h thng bng ti vn chuyn a vo thit b ct khc. Nh ng c, h thng dao ct chuyn ng xung quanh trc v ct nh c khoai m. Khoai m sau khi ct i ra khi thit b v chun b vo my nghin. 4.2.4. Nghin 4.2.4.1. mng t bo khoai m. y l khu quan trng nht trong vic quyt nh hiu sut thu hi tinh bt. S ph v mng t bo cng trit th hiu sut tch tinh bt cng cao. 4.2.4.2. a. Bin i vt l C s thay i kch thc ca nguyn liu. T bo tinh bt b ph v gii phng tinh bt di dng nhng ht c kch thc rt nh. Nguyn liu by gi l khi bt nho mn, c m khong 80% ( mn khc nhau tu theo cng ngh v thit b s dng). b. Bin i ha sinh Cc bin i trong qu trnh nghin Mc ch Mc ch ca qu trnh nghin l gii phng tinh bt khi t bo bng cch ph v

- 30 -

Khi x nt v t bo, cc enzyme trong t bo cng c gii phng v c iu kin hot ng, nht l cc enzyme thy phn tinh bt, enzyme oxy ha nh polyphenoloxydase s lm sm mu sn phm. c. Bin i sinh hc V c ra sch trc khi nghin v thi gian khng qu lu nn s pht trin ca vi sinh vt l khng ng k. 4.2.4.3. Cc yu t nh hng n qu trnh nghin

Hiu sut nghin: c tnh bng phn trm tinh bt c gii phng trong qu trnh nghin. Ph v t bo cng trit th hiu sut nghin cng cao. Gi tr sau mi ln nghin c th dao ng t 70 90%. Cc yu t nh hng n hiu sut nghin: S vng quay trc: s vng quay cng ln th hiu sut nghin cng cao. L li nh th hiu sut nghin ln nhng nng sut gim v chi ph nng lng tng cao. Cht lng ba nghin. Rt kh gii phng tt c cc ht tinh bt, k c vi my nghin c hiu qu cao nu ch vi mt ln nghin. V th m khi cho sau khi nghin ln 1 thng c nghin tip ln 2. 4.2.4.3. S vng quay. ng knh tang quay. S lng ba nghin. Kch thc l li. 4.2.4.4. a. Phng php th cng Nhng c s sn xut nh mt s vng trng khoai m, c khoai m vn c nghin bng tay trn nhng ming tre. Nhng c s sn xut nng sut khong vi trm kilo bt hng ngy th ngi ta dng nhng dng c c kh n gin c cu to nh sau: Phng php nghin Thng s k thut

- 31 -

Mt my mi xt n gin nhng hiu qu c lm bng mt tm st m in c c l bng inh, sau kp cht tm st quanh mt bnh xe vi b mt c mp nhn, sc hng ra ngoi. Bnh xe c th c quay bng tay, nhng thng c quay bng cch p bng chn. Ngi cng nhn s n c ln b mt nghin. Hoc b mt nghin s c gn ln mt bn mt a quay c gn tay quay. Bt nghin s c thu trong gi hay nhng vt cha bng g.

Hnh 10 : Thit b mi xt khoai m bng tay My nghin chy bng sc nc: trong my nghin thy lc, my xe nc c quay bi mt bnh , lm chy dy ai truyn ng cho tay quay ca thng nghin. Thng ny c ng knh khong 20 30cm, thng c gn ln mt bn nghin. Ngi cng nhn, ngi bn s n c vo thng. Khi nghin s c y qua khe h hp gia thng v gi , vo mng ri c thu vo trong gi. Nhng thit b nghin trn u c lm bng nhng tm kim loi c c l. D khng t, nhng chng tng i khng c hiu qu v nhng tm nghin thng phi c thay thng xuyn do rt nhanh mn. b. Phng php c gii My nghin chy bng ng c c dng khi cn sn xut vi nng sut cao, khong 10 tn c khoai m ti mi ngy. Thit b thng dng nht hin nay l my nghin Jahn. Cu to: My nghin ny c mt rotor lm bng g cng hay ng thp, c ng knh khong 50 cm, trn c rch nhng rnh theo chiu dc gn nhng li dao
- 32 -

hay li ca. Ty theo nhu cu m c th c t 10 n 12 rng ca trn li dao. Cc li dao c t cch nhau khong 6 7 mm.

Hnh 11: Hnh dng ca thit b mi xt khoai m hot ng nh ng c Nguyn tc hot ng: nguyn liu sau khi nhp vo my nghin c my nghin thnh khi bt mn nh s c xt ca b phn nghin quay xung quanh mt trc nh ng c vi c khoai m v vi tm li chn. Trong qu trnh nghin ta c xi nc nc a bt nghin ra ngoi thng qua l li.

Hnh 12: Cu to ca thit b mi xt khoai m n gin 4.2.5. Tch b 4.2.5.1. Mc ch

- 33 -

Hn hp thu c sau khi nghin khng ch cha tinh bt m cn ln cc tp cht khc nh v t bo, dch bo thot ra do qu trnh nghin, t bo cn nguyn, nc Do , qu trnh tch b nhm mc ch tch phn ln lng b th ra khi hn hp. B sau khi tch vn cn mt lng tinh bt t do bm li. V vy, tng hiu qu ca qu trnh tch, ngi ta thu hi lng b cho tr li my nghin. Sau khi nghin xong, b tip tc c tch lng tinh bt st. Tuy nhin trong b vn cn li mt lng no khng th tch ht c. Ngoi tinh bt ra cn mt lng dextrin, ng, cht pectin, cht kh ca b. V vy, b th s c a ra b cha b tn dng lm thc n gia sc.

Hnh 13: B sau khi tch tinh bt. 4.2.5.2. Cch tin hnh Nguyn liu sau khi ra khi thit b nghin c pha long n nng 27 oBx bng nc sch hoc nc thu c sau qu trnh tch tinh bt. Hn hp sau khi pha long c a n thit b ry tch tinh bt t do ra khi cc tp cht ln. Sau khi qua ry nguyn liu c chia lm 2 phn: Phn khng lt qua ry gm cc x ln, cc mnh vn v nhng ht tinh bt t do cha tch ht c a xung my nghin ln th hai. Phn lt qua ry c a qua my ly tm tch dch bo. 4.2.5.3. Cc bin i trong qu trnh tch b

- 34 -

a. Bin i vt l Sau qu trnh tch ta thu c hai phn: phn b th v phn nc dch (sa tinh bt). B th bao gm cellulose v cc ht c kch thc to b gi li trn ry v c tch ra ngoi nn phn nc dch ch cha cc ht tinh bt c kch thc nh hn v mt lng ln cc cht ha tan. Kch thc ht huyn ph trong nc dch gim. Nng cht kh gim Phn ng oxy ha do enzyme lm sm mu bt xy ra khng ng k do dch sa thu c c hm lng nc tng i cao. c. Bin i sinh hc S pht trin ca vi sinh vt l khng ng k. 4.2.5.4. Thng s k thut Nng cht kh ca hn hp a vo thit b ry: 27oBx. Nng cht kh ca dung dch sa tinh bt sau khi qua ry c th dao ng trong khong 8 10o Bx. Kch thc l ry: 0,7mm. H s ra tch tinh bt t do khong 85%. 4.2.5.5. Ha cht s dng H2SO4 c thm vo nng thp gip gi mu trng ca tinh bt. Al2(SO4)3 lm gim nht, tng hiu qu qu trnh lng (V d nu thm vo 0,1g/l sa tinh bt 2oBx gim c 50% dnh). SO2 (H2SO3) c ch hot ng ca vi khun v enzyme. Ngoi ra n cng l mt tc nhn lm trng tinh bt. SO2 c sc vo nc tinh khit ri mi cho vo. Clorine v cc hp cht ca n cng c tc dng ty trng v gim nht rt tt. Nu ta s dng cc ha cht trn vi mt nng thch hp (nng rt nh), cht lng sn phm thu c s tt hn. 4.2.5.6. Thit b tch b b. Bin i ha sinh

tch b th, ngi ta c th s dng nhiu thit b khc nhau. a. Thit b ry (Screening machine) Thit b ry quay (Rotating screen)
- 35 -

Cu to: dng n gin ca mt thit b ry quay bao gm mt khung hnh tr lm bng g cng, c nh vo mt gc, t hi nghing, c trc nm ngang di t nht 3m, c ph bng mt lp vi thng thng hoc gn mt li mng bng hp kim ca ng v phospho. Li ny c a chung hn do n c bn cao hn. Tuy nhin, khi s dng li, ta phi thng xuyn chi lm sch tp cht gy bt l ry.

Hnh 14: Cu to ca thit b ry quay. Nguyn tc hot ng: dung dch sa tinh bt c cp vo ng hnh nn pha u nh. Khi ry quay vi vn tc 50 vng/pht, hn hp s t t di chuyn xung u cn li v c a ra b cha. Trong khi , nc c phun vi p sut khong 6atm qua cc l trn trc. V th khi hn hp n u kia th hu nh c ra sch. Sa tinh bt c thu sau khi lt qua ry. B i ra nh phng php ny cn cha mt lng ln tinh bt do s c em nghin v lm thc n gia sc. Li ry c lp st thnh v hi thp xung pha di m bo hn hp c th i qua d dng.

- 36 -

Hnh 15: Nguyn tc tho b ca thit b ry quay Ngi ta c th trang b thm hai b chi qut cho ry quay, mt b c t ti ca ra cn mt b hot ng nh cnh gt. C hai b hot ng cng lc m bo cho li ry lun sch dch cha tinh bt chy qua. Li ry c gn trn mt khung nhm c th tho ri thun tin cho vic thay i li ry khi cn thit. u, nhc im ca thit b ry quay u im: hn ch c s bt li do cc cht c kh nng to keo khi thit b quay trong qu trnh hot ng v c 2 b chi qut co sch b ra khi li. Nhc im: hiu sut thu hi tinh bt khng cao, tn nc. Hin nay cc loi thit b ry quay n nh vy thng ch c s dng cho cc nh my c quy m va v trong cc nh my ln th tinh bt phi c ly mt cch trit c th km theo tiu hao mt lng nc nh nht. Thit b ry rung (Shaking screen) Cu to: trong nhng nh my ln, kiu ry quay c thay th bng kiu ry rung. Thit b bao gm mt khung hi nghing theo phng ngang, di khong 4m v c lt bi mt li kim loi mng. Khung ca ry c truyn chuyn ng rung dc theo chiu di nh mt thanh truyn lch tm. Nguyn l hot ng: sa tinh bt sau khi c pha long vi mt lng nc trong thit b phn phi s c dn qua mt on ng n u cao ca khung ry. Trong qu trnh ry, hn hp s c y xung pha di nh chuyn ng rung. Hiu qu ca qu trnh ry c th c ci thin bng cch thm mt hoc nhiu rnh cn nm ngang trn b mt sng. Nh vo chuyn ng rung ca sng, nhng

- 37 -

rnh ny to ra chuyn ng xoy mnh lm vic tch nhng ht tinh bt ra khi hn hp din ra tt hn. b. Thit b ly tm tng hiu qu ca qu trnh tch c th s dng my ly tm. Di tc dng ca lc ly tm, do chnh lch khi lng nn phn b v nc dch c cha cc ht tinh bt s c tch ring. Cu to v nguyn tc hot ng ca thit b ly tm xem trong phn tch dch bo. 4.2.6. Tch dch bo 4.2.6.1. Mc ch Qu trnh tch dch bo nhm mc ch loi phn dch bo c cha polyphenol v enzyem polyphenoloxydase v cc hp cht ha tan khc hn ch qu trnh oxy ha lm chuyn mu tinh bt v cc phn ng ha hc, ha sinh khc nh hng n cht lng ca tinh bt thnh phm. 4.2.6.2. a. Bin i vt l Tinh bt qua qu trnh tch dch bo c kt thnh khi cht hn, t trng khi tinh bt tng. b. Bin i ha hc Hm lng cht kh khng ha tan ca sn phm tng. Vo giai on u s xy ra phn ng to phc bn gia tinh bt v protein, acid bo V hu nh ta khng th tch c tinh bt tinh khit ra khi phc ny. iu ny lm cho gi tr tinh bt gim ng k khi s dng ch bin cc sn phm khc. V vy cc qu trnh tch dch bo phi din ra nhanh. tinh khit ca sn phm tng do cc hp cht nh polyphenol, HCN, sc t i theo nc ra ngoi. c. Bin i ha l Sau qu trnh tch dch bo ta thu c hai phn l phn nc dch v phn tinh bt t. d. Bin i ha sinh Trong thnh phn dch bo c cha nhiu cht khc nhau nhng trong sn xut tinh bt c bit ch ti cc hp cht polyphenol v h enzyme polyphenoloxydase. Khi t bo ca c b ph v, cc polyphenol tip xc vi oxy v di tc dng ca
- 38 -

Cc bin i trong qu trnh tch dch bo

enzyme polyphelnoloxydase s oxy ha to thnh cht mu lm cho tinh bt mt mu trng. Lp tinh bt pha trn b mt s b oxy ha nhanh hn lp di. Khi tinh bt chuyn mu th khng th ty ra hon ton cht mu khi tinh bt bng nc sch c. Qu trnh oxy ha bt u t khi mi xt c bit xy ra nhanh khi cc my o trn sa tinh bt th. Tinh bt chuyn mu s lm gim gi tr ca sn phm. Do hn ch phn ng ny xy ra qu trnh tch dch bo phi din ra nhanh v trit . e. Bin i sinh hc Trong dch bo thng c cha ng v cc hp cht dinh dng khc l mi trng thun li cho vi sinh vt pht trin. Nu dch bo tip xc vi tinh bt qu lu, vi sinh vt s s dng tinh bt nh mt ngun c cht v qu trnh ln men s din ra mnh m to ra ethalnol, acid hu c v cc sn phm trao i cht khc lm nh hng ti cht lng ca tinh bt thnh phm. Do cng cn hn ch thi gian tip xc gia tinh bt v dch bo. 4.2.6.3. Cch tin hnh Phn dung dch thu c bng cch pha long cho sau khi nghin c a vo thit b ly tm tch dch bo. tch trit c dch bo phi tin hnh ly tm t nht 2 ln. Sau ln ly tm th nht, dch cha tinh bt c pha long ri a qua ry tch b. Sa tinh bt lt qua ry c a vo my ly tm tch dch mt ln na. Nng sa tinh bt vo my ly tm khong 3oBx. Nc dch ra khi my ly tm c a i lng tip tc thu tinh bt loi hai. 4.2.6.4. Thng s k thut a. Thi gian tip xc gia tinh bt vi dch bo khc phc qu trnh oxy ha yu cu quy trnh sn xut phi ngn, tch dch bo cng nhanh cng tt. V trong ton b quy trnh tinh bt u phi ngp trong nc. Tch dch bo sm tinh bt s trng ng thi t to bt s d dng cho nhng khu gia cng tip theo, mt khc tinh bt thnh phm gi nguyn c tnh cht ha l t nhin ca n. Bn cnh , nu tinh bt tip xc vi nc qu lu s xy ra cc bin i ha sinh di s xc tc ca enzyme polyphenoloxydase. Cc bin i khng ch nh hng ti cht lng sn phm m cn gy kh khn cho cc qu trnh ch bin tip
- 39 -

theo nh bt nhiu, khi ry, lng ng thi cc thit b u b bm lp cht nhn thm ch lm r thit b bng kim loi nn phi thng xuyn v sinh thit b hoc s dng vt liu ch to l thp khng g. Bng 8: nh hng ca thi gian tip xc vi dch bo ti trng ca tinh bt. Thi gian tinh bt tip xc vi nc dch (gi) 19 7 0 a. Nng cht tan ca dch bo Khi c nh thi gian tip xc gia tinh bt vi nc dch th nu cc cht ha tan trong nc dch c nng cng cao th trng ca tinh bt v dnh ca h tinh bt sau ny cng gim. Bng 9: nh hng ca nng cht tan trong dch bo n trng ca tinh bt Nng dch bo (%) 15,8 11,1 8,8 7,0 0 Thi gian tip xc (gi) 19 19 19 19 0 trng ca tinh bt (%) 95,5 97,0 97,0 98,0 100 trng ca tinh bt (%) 89 94 100

- 40 -

Bng 10: nh hng ca nng cht tan trong dch bo n dnh ca h tinh bt. Nng dch bo (%) 15,8 11,1 8,8 7,0 0 4.2.6.5. Thi gian tip xc (gi) 19 19 19 19 0 Thit b tch dch bo dnh ca h tinh bt 1,65% 1,487 1,533 1,633 1,633 2,067

tch dch bo, thng ngi ta s dng cc mng lng lm vic theo nguyn tc trng lc hoc my ly tm lm vic theo nguyn tc ly tm. quy m nh ngi ta cn s dng c b lng nhng cht lng tinh bt thu c khng tt.

a. Thit b lng Cu to: trc y cc nh my nh th ngi ta thng s dng cc thng lng t lin tip nhau. Trong cc nh my th cc thng c lm bng g. Nhng khi vic sn xut tin n vi trm kg/h th cc thng lng c xy bng xi mng ra i. Trong cc nh my ln, ngi ta s dng mng lng vi kch thc, chiu di ln hn thng lng nhiu ln. Thng s k thut: S phn b kch thc ht: ng knh ca ht tinh bt c th dao ng trong khong 4 24m. Ty theo loi my nghin m n dao ng trong khong ln hn hoc nh hn. Tuy nhin, s thay i kch c ht tinh bt trong qu trnh lng cn ph thuc vo ng i ca n. Di y l mt v d v s phn b c ht c tin hnh trong thc nghim iu kin khi lp tinh bt lng c 30cm sau 24h.

- 41 -

Bng 11: S phn b kch thc cc ht tinh bt trong cc lp lng. ng knh ht Lp kho st y 1/3 chiu cao tnh t y gia 2/3 chiu cao tnh t y 0,3cm tnh t b mt Lp b mt xut hin nhiu nht (m) 14 16 12 12 8 6,9 ng knh ht trung bnh (m) 14,5 14,5 11,7 10,9 9,6 4 lch chun 3,7 3,9 4,1 4,3 4,4 4,5

Thi gian lng: da vo vic kho st kch thc ht, tnh c vn tc lng, ta c th xc nh thi gian lng. Thi gian lng thng ko di. Tc lng: ph thuc kch thc ht, khi lng ring ca ht v nht. Nhc im ca mng lng: Tch dch bo khng trit . Thi gian ko di. Mc c gii thp. Vic s dng my ly tm s tng hiu qu ca qu trnh tch dch bo. u im ca phng php ly tm so vi phng php lng:

b. Thit b ly tm

Thi gian nhanh. Kh nng tch tt hn, ng u tng. C gii ha c. Cc my ly tm c th s dng:

Thit b ly tm tho b bng vt ti Cu to: mt thit b ly tm truyn thng thng thy gm mt tang hoc mt trc ln kn nm ngang vi mt bng co lin tc hnh xon c ( continuous spiral-ribbon starch scraper) nm bn trong. Tang quay s quay trong mt khung bi c hai u. Tang v li co c dn ng vi vn tc quay gn nh nhau thng qua mt hp gim tc c ni vi ng c nh mt ni
- 42 -

trc.

Hnh 16: Cu to ca thit b ly tm tho b bng vt ti Nguyn l hot ng: sa tinh bt s i vo thit b u c ng nhp liu. Di tc dng ca lc li tm, tinh bt v nhng tp cht rn, mn cha c tch ht trong qu trnh tch b s c tch ra khi dch bo. Khi , chng tp trung vnh ngoi ca thit b v nh dao co mang theo chiu ngc li v pha u nh, y chng c trn vi nc sch v ly ra. Tinh bt ny s c em ra, lc thnh tinh bt tinh khit giai on sau. Nc s dng y phi l nc tinh khit c qua x l lm mm. Dch bo c thot ra u kia ca thit b.

Hnh 17: Nguyn tc hot ng ca thit b ly tm tho b bng vt ti u im: nng sut ln, kch thc nh. Do thit b khng s dng li lc nn bn khi s dng, tn t chi ph cho bo tr, thay th. Nhc im: kt cu thit b phc tp, kh lm v sinh. Thit b ly tm a

- 43 -

Cu to: b phn ch yu ca thit b l roto c cu to gm cc a hnh cn xp chng ln nhau, cch nhau mt khong xc nh t 0,4 1,5 mm. nghing ca a t 45 60o.

Hnh 18 : Cu to v nguyn l hot ng ca thit b ly tm a Nguyn l hot ng: hn hp sa tinh bt c a vo khong khng gian gia cc a (theo cc l trn a hay t bn hng). Sa tinh bt chy theo cc rnh trn trc vo khe ca cc a ri phn b thnh lp mng gia cc a. Di tc dng ca lc li tm,

- 44 -

tinh bt v cc ht nng s dng ln pha mt di ca a pha trn v chuyn ng ra ngoi mp a, dch bo s tch ra lng ln b mt trn ca a pha di v chuyn ng v pha tm ca a. Cng lc , nc c mt bm ly tm bm dc theo trc rng pha di vo khoang nc nm gia v bn trong v thnh ngoi. Nc sch t bung cha nc s theo nhng ming l vo v trong, nh m tinh bt c ra tt tch cc tp cht nh cn li. Tinh bt cng vi nc sau s c p qua cc ming l v ra khi h thng dng huyn ph c c. Trong qu trnh ly tm tch dch bo ny c kt hp vi qu trnh ra tch cc tp cht mn cn trong tinh bt. u im: cng phn li ln, cu to chc chn, gn nh. Nhc im: kt cu thit b phc tp, gi thnh thit b cao. Thit b ly tm lc tho b bng pittng Cu to: cu to ca thit b gm mt bung ly tm bn ngoi c b tr li lc. Trong thit b c h thng pittng y b ra ngoi c th chuyn ng tnh tin nh xy lanh thy lc. Nguyn tc hot ng: hn hp sa tinh bt c a vo thit b qua h thng nhp liu mt u ca thit b. Khi thit b li tm hot ng, tinh bt v cc ht pha nng khc c gi li trn lp vi lc, nc lc chui qua vch ngn ra ngoi thng. B lc s c pittng y ra ngoi khi thc hin chuyn ng tnh tin nh xi lanh thy lc. Nc ra c phun ln thnh thng ra dch bo cn dnh tinh bt.

Hnh 19 : Cu to, nguyn l hot ng thit b ly tm tho b bng pittng

- 45 -

u im: kt cu gn, chc chn, hot ng lin tc, nng lng tiu th trn mt n v sn phm nh, m ca b lc nh, nng sut ln. Nhc im: cu to phc tp, li lc chng b mn do ma st nhiu vi pittng. u im ca phng php li tm so vi phng php lng: Hiu sut thu hi tinh bt cao hn nn tn tht t hn. Thi gian thc hin ngn nn nng sut cao. D c gii ha. 4.2.7. Ra tinh bt 4.2.7.1. Mc ch Phn tinh bt thu c sau khi ly tm ln th hai trong c th vn cn ln tp cht mn c kch thc ln hn kch thc ca ht tinh bt nn sau khi ly tm, dch tinh bt c pha long bi nc ri c khuy trn tch cc b mn ra khi cc ht tinh bt. Mc ch ca qu trnh tch b mn l nhm tch trit tp cht mn ra khi tinh bt, lm tng tinh khit ca sn phm sau ny. 4.2.7.2. Cch tin hnh tch b mn, u tin ngi ta s pha long tinh bt vi nc trong mt bn c lp cnh khuy sau cho dch tinh bt qua mt h nhiu thit b ry vi kch thc l ry nh dn. Khng nn cho dch sa tinh bt qua thit b ry c kch thc l ry nh ngay t u v mt ry qu dy hiu sut tch tinh bt s thp. 4.2.8. Tch tinh bt 4.2.8.1. Mc ch Mc ch ca qu trnh tch tinh bt l tch bt nc ra khi tinh bt, a khi tinh bt v m thch hp to iu kin thun li cho qu trnh sy tip theo hoc d dng a vo lm nguyn liu trong cc ngnh sn xut khc. 4.2.8.2. a. Bin i vt l Trong qu trnh tch tinh bt din ra s tch nc ra khi cc ht tinh bt di tc dng ca trng lc hay lc li tm. b. Bin i ha l Nng cht kh ca hn hp sau khi tch nc tng ln. 4.2.8.3. Cch tin hnh
- 46 -

Cc bin i trong qu trnh tch tinh bt

Sau khi tinh ch ta thu c dch sa tinh bt thun khit c nng 3 oBx. tch nc ra khi tinh bt ta c em lng hoc ly tm. Thng thng ngi ta s dng thit b ly tm tch tinh bt. Nguyn tc hot ng v cu to ca thit b tng t nh phn tch dch bo.

Hnh 20 : Cyclon tch tinh bt 4.2.8.4. Thng s k thut Thi gian ly tm: cng nhanh cng tt nhng vn phi m bo khong thi gian ti u c th tch c mt lng nc nht nh. Nng cht kh khi cho vo khong 3oBx. m ca tinh bt sau qu trnh tch nc khong 35 40%. 4.2.8.5. Thit b Thit b ly tm dng cyclon. Thit b lc chn khng thng quay. 4.2.9. Sy tinh bt 4.2.9.1. Mc ch Qu trnh sy tinh bt nhm mc ch tch mt lng ln nc ra khi khi tinh bt t va c tinh sch, a khi tinh bt t v trng thi bt kh. trng thi , tinh bt bo qun c trong thi gian lu hn, d dng ng gi v vn chuyn i xa phc v cho nhiu ngnh sn xut khc.
- 47 -

4.2.9.2. a. Bin i vt l

Cc bin i trong qu trnh sy tinh bt

Trong qu trnh sy din ra s bc hi nc ra khi khi tinh bt dn n mt s bin i vt l sau: Khi lng ca khi tinh bt gim xung. S thay i hnh dng ca cc ht tinh bt do cc ht tinh bt b co li. Cc ht tinh bt tch ri nhau, khi tinh bt chuyn t trng thi bt nho sang trng thi cc ht bt kh. Ngoi ra, mu sc ca sn phm tinh bt cn tng v trng v sng m nguyn nhn l do s thay i v kh nng hp th v phn x nh sng ca vt liu di tc dng ca nhit cao. b. Bin i ha hc Nhng bin i ha hc trong qu trnh sy tinh bt din ra khng ng k, tr mt s trng hp ta sy tinh bt nhit cao trong thi gian qu di s xy ra mt s phn ng lm bin mu ht tinh bt. c. Bin i ha l Nhng bin i ha l din ra trong qu trnh sy tinh bt: C hin tng bc hi ca m ra khi khi tinh bt. Vic bc hi m t b mt to ra s chnh lch m gia lp b mt v cc lp bn trong vt liu, kt qu l c s khuch tn m t cc lp bn trong ra lp b mt ca vt liu. d. Bin i ha sinh Cc enzyme c sn trong nguyn liu s b c ch. e. Bin i sinh hc Bin i sinh hc ch yu din ra trong qu trnh sy tinh bt l s c ch v tiu dit cc vi sinh vt trn b mt vt liu. 4.2.9.3. Cc yu t nh hng n qu trnh sy tinh bt Qu trnh sy tinh bt chu nh hng ca cc yu t sau: m ban u ca khi vt liu: m ban u ca khi vt liu cng cao th thi gian sy cng ko di. Tnh cht ca tc nhn sy nh: m, nhit v tc chuyn ng ca dng tc nhn sy trong qu trnh sy.
- 48 -

Thi gian sy. Phng php sy. Ch sy: ch cng ngh sy tinh bt ph thuc rt nhiu vo nhit h ha. Nhit sy ca sn phm lun phi nh hn nhit h ha giai on u. Nu giai on u khi m cn cao, vt liu tip xc vi tc nhn sy nhit cao th lp b mt ca tinh bt s b h ha to thnh lp keo mng bt kn b mt thot m t trong lng vt liu ra ngoi. Nhit h ha ca tinh bt c m 70% tr ln dao ng trong khong 55 60 oC. Bi vy nhit sn phm trong qu trnh sy ban u nm trong khong 50 52 oC. Sau mt thi gian sy khi m khi bt cn khong 20 22% th kh nng h ha ca tinh bt kh xy ra, c th nng nhit ca sn phm ln 65 70oC y nhanh qu trnh sy. 4.2.9.4. Phng php sy tinh bt

C 2 phng php sy c s dng trong qu trnh sy tinh bt l: Sy i lu: l phng php sy cho tip xc trc tip vt liu sy vi khng kh nng, khi l (cn gi l tc nhn sy). Sy tip xc: l phng php sy khng cho tc nhn sy tip xc trc tip vi vt liu sy m tc nhn sy truyn nhit cho vt liu sy gin tip qua mt b mt ngn. a. Sy i lu Qu trnh sy c lp vt liu ri xp lp Nguyn tc: trong cc thit b sy loi ny, vt liu c b tr nm yn ti ch (trng thi tnh) v dng tc nhn thi song song dc theo b mt vt liu. Phm vi ng dng: ch s dng trong cc c s sn xut nh, th cng. Thit b: Thit b sy hot ng gin on dng bung sy. Cu to

- 49 -

Hnh 21 : Bung sy Ch thch: A Li vo ca tc nhn sy B Li ra ca tc nhn sy C Qut D ng c ca qut E Calorifer G Tm chn hng dng khng kh H Xe gong v khay cha nguyn liu Nguyn tc hot ng: Tinh bt t c cho ln cc khay cha, xp khay cha ln gi ca xe gong, a xe gong vo trong bung sy. Khng kh c ht vo bung sy qua ca A, c gia nhit khi i qua calorifer E, sau khng kh c qut thi vo trong bung sy bt u qu trnh sy tinh bt. Khng kh sau khi sy c chia lm 2 phn: mt phn tip tc hon lu li calorifer, mt phn thot ra ngoi thng qua ca thot kh B. Sau khi vt liu sy t m yu cu, xe gong c a ra ngoi. Xe gong c a vo hoc ly ra ca phng bng tay hoc ng c. Trong sut qu trnh sy, lp vt liu sy ng yn. Thng s k thut: Nhit dng khng kh : 50 70oC. p sut trong bung sy: p sut kh quyn. Vn tc tc nhn sy trong bung sy: 0,5 1m/s.

- 50 -

 Thit b sy hot ng lin tc dng hm sy Cu to

Hnh 22 : Hm sy s dng bng ti vn chuyn vt liu sy Nguyn tc hot ng: Tinh bt t theo h thng mng nhp liu c a vo bn trong bung sy. Khng kh sau khi c gia nhit c dn vo h thng dn khng kh nng nm vung gc vi chiu chuyn ng ca dng vt liu sy v thc hin qu trnh sy. Nguyn liu sau khi i ht chiu di ca bng ti th nht, qua thit b nghin ri rt xung bng ti th hai v tip tc qu trnh sy. Khi tinh bt t n m yu cu th n c tho ra ngoi qua mng tho liu. Khng kh sau khi sy mt phn hon lu tr li thit b sy, mt phn thot ra ngoi theo ng thot kh. Thng s k thut: m ban u ca tinh bt khi sy bng phng php ny c gi tr khong 40%. m u ra ca tinh bt khong 17%. Nhit sy khong 50 55oC. Vn tc dng khng kh khong 0,5 1m/s.

So snh u nhc im ca thit b sy hot ng lin tc v gin on: C hai thit b ny u c chung mt nhc im ca loi my sy tnh l sy khng u gia cc lp do hin tng phn tng khng kh (khng kh nng c khi lng ring b ni ln trong khi khng kh lnh c khi lng ring ln chm xung).

- 51 -

Bng 12 : So snh thit b sy hot ng lin tc v gin on Bung sy Vt liu sy khng c o trn trong qu trnh sy nn thi gian sy di. Tn tht nhit ln v nhit lng ca tc nhn sy khng c s dng trit (np vt liu vo v tho vt liu ra phi m toang ca phng). iu kin lm vic nng nhc, kh kim tra qu trnh. Tn tht nhit t hn. Hm sy Vt liu sy c o trn khi i t bng ti trn xung bng ti di nn sy u hn v dn n thi gian sy ngn hn.

iu kin lm vic tng i d dng.

Qu trnh sy c lp vt liu ri lu ng Trong cng nghip sn xut tinh bt khoai m, phng php ch yu dng sy kh tinh bt l s dng h thng sy kh thi. Nguyn tc: Thc hin qu trnh sy trong trng thi kh ng, ht vt liu sy b li cun theo dng tc nhn nn s trao i nhit v trao i m gia dng tc nhn v vt liu sy rt mnh lit. Phm vi ng dng: Vt liu sy dng ht nh d tch m. Sn phm sy kh u, nng sut cao. ng dng trong cc nh my ln.

- 52 -

 Thit b sy kh thi

Hnh 23 : Thit b sy kh thi Cu to

Hnh 24 : H thng sy kh thi mt bc c b phn phn loi vt liu sy theo m

- 53 -

Nguyn l hot ng: Tinh bt t c cp vo ng sy nh vt ti nhp liu. Khng kh do qut thi qua l gia nhit khng kh, tc nhn sy c gia nhit n nhit cn thit ri c thi vo ng sy. Vi vn tc cao ca dng tc nhn sy, tinh bt b cun theo dng tc nhn sy chuyn ng t di ln v c sy kh. Pha trn ng sy, tinh bt c thi vo b phn gim tc dng v phn loi theo m, cc ht tinh bt cn m nng hn s ri vo ng th nht v hon lu tr li thit b sy, cc ht tinh bt kh th ri vo cyclon lng tch ra khi dng khng kh. Thng s k thut: Do thi gian sy ngn (5 7 giy) nn cho php sy nhit cao (100 150oC) m khng s nh hng n cht lng ca ht tinh bt. Vn tc dng tc nhn khong 10 20m/s. Nng lng tiu th khong 4600 5000 KJ/Kg m. m ban u ca tinh bt khong 40%. m ca tinh bt sau khi sy khong 10 13%. u, nhc im ca h thng sy kh thi: u im: thi gian sy ngn, nng sut cao, thit b tng i n gin. Nhc im: tiu tn nhiu nng lng.

b. Sy tip xc Mt phng php sy khc cng c ng dng trong k thut sy tinh bt l phng php sy tip xc. Tuy nhin hin nay ngi ta rt t s dng thit b ny sy tinh bt. Thit b sy s dng l thit b sy 2 trc ln. Cu to

Hnh 25 : Thit b sy 2 trc ln nhp liu t di ln

- 54 -

Hnh 26 : Thit b sy 2 trc ln nhp liu t trn xung Nguyn tc hot ng: Tinh bt t c nhp t trn xung gia hai trc ln (drum) quay ngc chiu nhau. Hi nc c cp vo trong 2 trc t nng thnh trc cp nhit gin tip cho vt liu sy, lm kh vt liu sy. Tinh bt kh s c tch khi b mt trc ln nh dao co. Vt liu kh s ri xung vt ti v c vn chuyn ra ngoi. Sau khi sy xong tinh bt thu c dng cc hay mng do cn phi thng qua qu trnh nghin thu c tinh bt dng ht mn.

Hnh 27 : Nguyn l hot ng ca thit b sy 2 trc ln Thng s k thut: p sut lm vic: p sut kh quyn. Vn tc trc ln: 2 10 vng/pht. p sut hi nc: 2 3 atm.
- 55 -

4.2.10. Bao gi 4.2.10.1. Mc ch Mc ch ca qu trnh bao gi l nhm bo v sn phm tinh bt sau khi sy kh v lm ngui khi cc tc ng khng tt ca mi trng xung quanh nh: m, nhit , nh sng, vi sinh vt nhm ko di thi gian bo qun sn phm. Ngoi ra, vic bao gi cn nhm mc ch thun tin cho vn chuyn v phn phi ti ngi tiu dng. 4.2.10.2. Cch tin hnh Vic bao gi c th thc hin bng tay hoc bng cc thit b bao gi t ng.

Hnh 28 : Thit b bao gi

- 56 -

PHN 5 : X L NC THI Nc thi ch bin tinh bt sn c hm lng cht hu c cao lm gim oxy ho tan trong nc, thc y qu trnh phn hy ym kh cc vi sinh vt trong nc pht sinh mi hi thi nh hng nghim trng ti cht lng mi trng v gy mt m quan. Bn cnh , qu trnh chuyn ho tinh bt thnh acid hu c lm cho pH trong nc thi gim, pH thp trong nc thi c tc dng xu ti cc ng vt thy sinh, c bit cc loi vn a mi trng kim, lm cht to, c di chuyn ni sng, lm chua t. Hm lng SS trong nc thi cao l nguyn nhn gy lng ng v thu hp din tch cc mng dn v cc dng tip nhn nc thi. V vy, qu trnh x l nc thi l mt qu trnh khng km phn quan trng. Cht thi t ngnh cng nghip ch bin thc phm ni chung v ngnh cng nghip sn xut tinh bt sn ni ring lun l vn bc xc ca mi quc gia, khng ch nh hng n mi trng t, nc, khng kh, gy mt m quan khu vc xung quanh m cn nh hng trc tip ti sc kho ca cng ng. Cng ngh sn xut tinh bt sn lm pht sinh c ba dng cht thi: kh thi, nc thi, cht thi rn. 5.1. CC DNG CHT THI 5.1.1. KH THI Kh thi pht sinh trong qu trnh sn xut tinh bt sn c th k n cc loi kh sau. Trong sn xut tinh bt sn, hp cht cyanegenic glucozit thu phn gii phng HCN, y l acid d bay hi, chng pht tn vo khng kh gy nh hng n sc khe ca con ngi v gia sc. Cc ngun pht sinh kh thi gy nhim : + Sn xut tinh bt sn quy m cng nghip thng c l cp nhit cho qu trnh sy kh sn phm, qu trnh chy my pht in. Do vy kh nhim c th pht sinh do qu trnh t du, thnh phn chnh ca cc loi kh ny: NO2, SO2, bi,... + ty trng tinh bt qui m sn xut ln c th t lu hunh to sunfuaioxit, qu trnh ny pht sinh SO2. Ngoi ra SO2 cn pht sinh t khu vc nghin bt trong trng hp nh lng qu nhiu SO2 vo dung dch sa bt. + nhim kh cn pht sinh t qu trnh thu phn cc hp cht hu c trong b thi rn hoc trong nc thi t cc h sinh hc nh: H 2S, NH3, Indol, xeton...C kh nng gy cc bnh v ng h hp, ung th, nguy him cho con ngi.
- 57 -

+ Khng kh cn b nhim bi bi ca qu trnh vn chuyn nguyn liu v bi cha ca nh my, bi trong qu trnh sng, sy kh v ng bao sn phm. + Ngoi ra cn c nhim ting n t cc my ra, my nghin, my ly tm... 5.1.2 NC THI 5.1.2.1. Ngun pht sinh v c trng ca nc thi sn xut tinh bt sn Qu trnh sn xut tinh bt sn l mt quy trnh cng ngh c nhu cu s dng nc kh ln khong 25 40 m3/tn sn phm, tu thuc vo cng ngh khc nhau. Lng nc thi t qu trnh ny chim 80 90% tng lng nc s dng. Nc thi t cng on ra c v tinh ch bt l hai ngun gy nhim chnh trong cng ngh ch bin tinh bt sn. + Nc thi t cng on ra c v bc v chim khong 30% tng lng nc s dng cha ch yu l: ct, sn, hm lng hu c khng cao, pH t bin ng khong 6,5 6,8. + Nc thi t cng on tinh ch bt c hm lng nhim cht hu c cao (COD: 10000 13000mg/l; BOD: 4000 9000mg/l), hm lng cn l lng, cn kh chuyn ho ln (gm x mn, pectin v cc cn khng tan khc), pH = 5,7 6; lng nc ny chim khong 60%. + Ngoi hai ngun nhim trn cn c khong 10% nc thi t qu trnh ra sng, thit b, nc t phng th nghim, t sinh hot...Nc thi loi ny c COD khong 2000 2500 mg/l; BOD khong 400 500mg/l. Bng 13 : c trng nc thi sn xut tinh bt sn
Thnh phn Ph COD (mg/l) BOD (mg/l) SS(mg/l) CN (mg/l) Tng N (mg/l) Tng P (mg/l) Ra c 6,5-6,8 1500-2000 500-1000 1150-2000 11 Nc thi tinh ch 5,7-6 1000-15000 4000-9000 1360-5000 32 122-270 24-31 TCVN 5945-2005,B 5,5-9 80 50 100 0,1 30 6

5.1.2.2. Phn loi nc thi nh my Nc thi t nh my c phn lm hai lung: nc thi ra c v nc thi tinh ch bt. + Nc ra c c COD khong 1500mg/l; SS khong 1200mg/l; BOD khong 800mg/l. + Nc thi tinh ch bt c COD khong 10000mg/l; BOD khong 7000mg/l; SS khong 3000 mg/l. Ni chung nc thi sn xut tinh bt sn c nhim cao vt qu TCCP.

- 58 -

V vy, nh my ch bn tinh bt sn cn thit phi x l nc trc khi thi ra ngun tip nhn. 5.1.3. CHT THI RN Ngun tp cht cng nh ph ph phm trong qu trnh sn xut cng l nguyn nhn gy nhim. Trong sn xut tinh bt sn t c ti, cht thi rn ch yu pht sinh t cc cng on ra c, bc v v cc cng on lc. Cht thi rn t khu ra c bao gm t, ct, lp v la v mt phn tht c b v do va chm mnh hoc do sn nguyn liu b dp, thi, lng cht thi ny chim khong 5% sn nguyn liu. Trong cng on tch b, phn cn li l ngun pht sinh cht thi rn v cng ln, chim khong 40% sn nguyn liu

5.2. CC BIN PHP GIM THIU NHIM 5.2.1. Gim thiu nhim mi trng do bi 5.2.1.1. i vi nhim bi ti cng on ng bao thnh phm Cng on cha bt thnh phm t sil cha bt v bao b s c thc hin vi cc thit b c b tr h thng chp kn ngay ti u ng rt bt, to p sut m thu hi bt ti thit b x l. Thit b x l c dng hu ht cc nh my ch bin tinh bt sn l thit b lc ti vi (c b tr bn ngoi phng ng bao thnh phm). Bi bt ch gii hn trong phng ng bao sn phm, nn khng nh hng n mi trng khng kh cc khu vc ln cn. Bi bt c kh nng thot ra mi trng bn ngoi ch xy ra khi c

- 59 -

ngi ra vo phng. Do vic hn ch ra vo i vi nhng ngi khng c nhin v cng l mt bin php hn ch nh hng ca ngun nhim ny. 5.2.1.2 . i vi nhim bi do hot ng giao thng v khu vc thu mua nguyn vt liu Bi pht sinh do hot ng ca cc phng tin giao thng ra vo nh my, bi t cc khu vc tp trung nguyn liu v vn chuyn sn phm. Do y l ngun nhim phn tn nn thng dng bin php phun nc ti khu vc bi nguyn liu v khu vc c hot ng giao thng khng ch ngun nhim ny. 5.2.2. Gim thiu nhim kh thi Hin nay hu ht cc nh my ch bin tinh bt sn dng nhin liu du FO to hi nng cp nhit sy kh tinh bt. Kh thi t qu trnh t du pht sinh kh nhim nh bi, SO2, NO2, ...Tuy nhin bin php gim thiu hu hiu nht c th gim thiu nhim kh c l thay th nhin liu ny bng cc nhin liu sch nh gas, nng lng mt tri ... Nng lng ny c th thu hi t kh Biogas sinh ra t qu trnh x l ym kh. 5.2.3. Gim thiu nhim mi t bi cha cht thi rn v nc thi + B tr nh xng thong, to iu kin thng gi t nhin ti cc v tr pht sinh mi hi. + Gim thiu b thi rn tn ng lu ngy, thng xuyn dn v sinh mt bng. + Vn qun l ni vi c ch trng, v sinh nh xng sch s, khng nc t ng gy nhim mi. + H thng cng dn nc thi phi c khi thng thng xuyn trnh gy tc nghn, cng ngh x l nc thi ph hp 5.3. BIN PHP GIM THIU CHT THI RN V B THI C th p dng cc bin php sau gim thiu nhim t cht thi rn v b thi : + i vi b sn c m cao t 80 90%, tinh bt cha 5 7% ,11 15% cht kh. Thng thng b sn c x l theo cc cch sau: Ch bin lm thc n cho gia sc Lm phn bn vi sinh Ln men sn xut cn + i vi v ci c hm lng tinh bt chim t 5 8% nhng v ci cha nhiu c t nn hn ch lm thc n gia sc. V ci c th tch ring lm phn bn. Ring v la, t, ct nn thit k bi chn lp hoc t.
- 60 -

+ i vi bn, cn t h thng x l nc thi: Sau khi c lm kh nc lng bn cn ny c th lm phn bn hay em i chn lp 5.3.1. Cc bin php p dng x l nc thi ch bin tinh bt sn 5.3.1.1. Phn lung dng thi Cn phn lung dng thi gim ti lng nc thi cn x l, gim th tch b cn x l. Vic phn lung dng thi trc khi x l s tit kim c chi ph u t xy dng, gim din tch mt bng cn thit cng nh chi ph vn hnh sau ny. Nc thi trong nh my ch bin tinh bt sn c hai ngun chnh l nc thi ra c v nc thi trong qu trnh tinh ch bt, ngoi ra cn c mt lng nc thi trong qu trnh ra sn nh, phng th nghim, nc thi sinh hot ca nh my. V vy, c th phn lung nh sau: + Dng nc thi t nhim: Nc thi thu c trong qu trnh ra sn c ti cha ch yu l t, ct v mt lng nh sn b v do va p trong qu trnh ra c. Lng nc ny do c nhim khng cao nn c x l ch yu bng c hc: lng lc tch t, ct v v sn. Nc sau x l c quay tr li cng vi nc sch ra sn nguyn liu. Phn cc tp cht cn li c a i chn lp. + Dng nc thi nhim va: Nc ra nh sn, thit b, nc thi t phng th nghim, t sinh hot ca cn b cng nhn vin... + Dng nc thi nhim nng: Nc thi trong qu trnh sng lc v trch ly cha hm lng cht hu c cao, hm lng cn l lng ln, pH thp, nc thi sn xut tinh bt sn cn cha cc cht kh hoc chm chuyn ho nh: Dch bo, x sn, pectin.. Vic phn loi dng nc thi to iu kin thun li cho qu trnh x l sau ny. 5.3.1.2. Cc bin php p dng x l nc thi Vic la chn phng php cng nh bin php, cng trnh c th p dng trong dy chuyn cng ngh x l nc thi ph thuc vo c im tnh cht nc thi, mc cn thit lm sch. Di y l mt s phng php s l nc thi: a. Phng php x l c hc Bao gm cc qu trnh x l s b, lng, lc. Phng php ny thng c s dng trong giai on tin x l nhm tch cc vt ni c kch thc ln, tch cc tp cht lng ra khi nc thi m bo cho bm, ng ng, hot ng hiu qu khng b tc ng thi gim ti lng nhim.
- 61 -

+ i vi nc thi ra c tinh bt sn c cha nhiu t, ct, sn, v... Ta c th p dng phng php lng lc c hc x l nc thi ny trc khi a n cc cng trnh x l tip theo. Nhng tp cht ny c kch thc tng i ln, d dng tch ra khi nc thi, Phn cn l lng c kch thc nh hn c tch nh lc. Nh vy ta c th s dng b lng ct x l nc thi ra c. + i vi nc thi tinh ch bt: nc thi ny c hm lng tinh bt v zenluloza ln, nc thi ny cng cn lng tch cn th trc khi x l s cp. Nc sau khi lng c hm lng SS, TS gim, to iu kin thun li cho qu trnh x l tip theo. Cn lng cha x mn v tinh bt c th tn dng lm thc n gia sc hoc lm phn bn. b. X l ho l Da trn qu trnh ng t v keo t, tuyn ni, trao i ion, tch bng mng, in ho. Cc phng php ho l thng c ng dng tch cc cht nhim dng keo, ho tan, cht hot ng b mt hay kim loi nng trong nc thi. Trong keo t l phng php n gin, x l hiu qu nc thi c hm lng cn l lng ln, nn i vi nc thi trch ly ca nh my ch bin tinh bt sn c p dng x l. Tc nhn keo t l cc cht c ngun gc t nhin hoc tng hp. Ta thng dng polymer hu c (PAA) v cht ny kh ph bin v r tin, d s dng c bit l khng gy nhim th cp, d dng t hy trong thi gian ngn. Sau khi keo t to thnh cc bng c kch thc ln nn d dng tch nh qu trnh lng c. Phng php sinh hc L phng php s dng cc vi sinh vt phn gii cc cht nhim hu c c trong nc thi c hm lng cht hu c cao. Vi sinh vt s dng cc cht hu c v mt s khong cht lm ngun dinh dng xy dng t bo, ng thi khai thc nng lng cho qu trnh sng. Nh hot ng sng ca vi sinh vt, cc cht nhim c chuyn ho v nc thi c lm sch u im ca phng php: + Kh n gin, r tin + Hiu qu x l BOD, COD cao + Khng gy nhim th cp + Ngoi ra cn thu Biogas trong qu trnh phn hu sinh hc lm nhin liu kh t.

- 62 -

Phng php sinh hc c chia lm hai phng php: x l sinh hc ym kh v x l sinh hc hiu kh. Phng php x l hiu kh: L phng php s dng vi sinh vt oxy ho cc hp cht hu c c trong nc thi. Thng thng phng php ny ch p dng cho nc thi c hm lng BOD thp (BOD < 1500mg/l) u im: + Tc oxy ho nhanh. + Thi gian lu trong h thng ngn. + Khng gy mi nh x l ym kh. Nhc im: + Tn nng lng cho sc kh. + Ch x l nc thi c hm lng nhim thp. + Sau x l sinh ra lng bn ln. Trong cc phng php x l hiu kh nh: lc sinh hc, Aeroten, h hiu kh, ...S dng h thng Aeroten l c hiu qu v ph bin nht. S x l nc thi bng phng php sinh hc

- 63 -

Phng php x l ym kh Ch yu l s dng cc h sinh hc x l Nc thi trong cc h c lm sch nh cc qu trnh phn hu t nhin ca cc vi sinh vt ym kh v ty tin. Cc h c su khong 3m, nc thi sau khi x l c qua h i chng ri thi ra ngun tip nhn. + u im: Vn u t khng ln, vt t trang thit b n gin, d vn hnh chi ph vn hnh thp, qu trnh x l ch yu lm sch t nhin nn t ng ho khng cao.
- 64 -

+ Nhc im: Din tch xy dng ln; Hiu qu x l khng cao do ph thuc vo iu kin t nhin; Thi gian lu nc trong cc h ko di (30 60 ngy) nn nc thi v bn tch t trong cc h lu ngy gy mi hi thi, nh hng n mi trng khng kh. y l phng php s dng vi sinh vt phn hu cc cht hu c c trong nc thi. Sn phm phn gii hon ton cc hp cht hu c ca qu trnh x l ym kh l kh sinh hc(Biogas), ch yu l CH4 v CO2 c th lm kh t. Thng thng phng php ny ch p dng cho nc thi c hm lng nhim cao (BOD > 1800mg/l; SS 3000mg/l). C ch ca qu trnh x l ym kh: qu trnh phn gii ym kh cc hp cht hu c thng xy theo 4 giai on: + Giai on 1: thy phn cc hp cht hu c c phn t lng ln nh protein, gluxit, lipit...b phn hy di tc dng ca cc. Enzim hydrolaza ca vi sinh vt thnh cc cht hu c phn t lng nh nh ng n, axit ammin... Giai on 2: ln men cc axit hu c. Cc sn phm thy phn s c cc vi sinh vt hp th v chuyn ha trong iu kin ym kh, sn phm phn gii l cc acid hu c phn t lng nh nh acid propionic, acid butyric, acid lactic, cc cht trung tnh nh ru, andehyt, axeton. Thnh phn ca cc sn phm trong giai on ln men ph thuc vo bn cht cc cht nhim, tc nhn sinh hc v iu kin mi trng. Ngoi ra trong giai on ny cc acid ammin hnh thnh do thy phn protein cng c kh ammin, mt phn gc ammin c cc vi sinh vt s dng cho qu trnh sinh trng v pht trin, mt phn c kh. + Giai on 3: giai on ln men to acid axetic. Cc sn phm ln men phn t lng ln nh axit bo, axit lactic... s c chuyn ha n axit axetic. CH3-CHOH-COOH 2CH3-CH2-COOH + CH3-COOH + CO2 + H2O +Giai on 4: giai on metan ha. y l giai on quan trng nht ca ton b qu trnh x l ym kh thu Biogas. Hiu qu x l s cao khi cc sn phm trung gian c kh ha hon ton. Qu trnh hnh thnh kh mtan thng xy ra theo 2 c ch ch yu sau: S hnh hnh kh mtan do decacboxy ha. CH4 c hnh thnh do decacboxy acid axetic CH3COOH CH4 + CO2 CH4 c hnh thnh do decacboxy ha cc axit hu c khc
- 65 -

4CH3-CH2-COOH + 2H2O 7CH4 + 5CO2 2CH3-(CH2)2-COOH + 2H2O 5CH4 + 3CO2 CH4 cng c th c hnh thnh do decacboxy cc cht trung tnh 2C2H5OH 3CH4 + CO2 CH3-CO-CH3 + H2O 2CH4 + CO2 S hnh thnh CH4 theo c ch kh CO2, Hydro c hnh thnh do qu trnh ln men axit hu c, trong iu kin ym kh s c cc vi khun Methanogene s dng nh l cht nhng hydro kh CO 2. Qu trnh kh c th bng hydro phn t hoc bng oxi ha kh. X l nc thi bng phng php ym kh c rt nhiu u im: + C th x l nc thi c hm lng cht hu c rt cao v c kh nng phn hy cc hp cht hu c c phn t lng ln, cu trc phc tp m cc phng php khc hu nh khng x l c. + Chi ph nng lng cho x l thp. + Lng bn to ra nh. + Sn phm phn gii hon ton cc hp cht hu c trong qu trnh x l l kh sinh hc (biogas), thnh phn ch yu l CH4, CO2. Tuy nhin cng c mt s nhc im + Thi gian lu nc thi lu, nn chi ph cho xy dng ln. + Thi gian n nh cng ngh di. + Quy trnh vn hnh kh phc tp. + Hiu qu x l thng ch t 75 90%. + Bn c mi c trng. Nc thi tinh ch bt sn c hm lng nhim rt cao, hm lng cn l lng ln. Vi c trng ca nc thi nh vy nn s dng phng php ym kh x l. Tuy nhin dng thi sau khi x l ym kh cn c x l tip bng phng php hiu kh... t TCCP trc khi ra ngun tip nhn.

- 66 -

PHN 6 : TNH TON THIT K PHN XNG 6. TNH TON V THIT K PHN XNG 6.1. Quy trnh cng ngh

Quy trnh cng ngh sn xut tinh bt t c sn

- 67 -

6.2.

Cc thng s ban u cho qu trnh tnh ton

Bng 14 : Nng cht kh ca nguyn liu, thnh phm v bn thnh phm qua cc cng on STT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Thnh phm v bn thnh phm Khoai m c ban u Cho thu c sau khi nghin Cho a vo thit b tch dch bo ln 1 Cho sau khi tch dch bo ln 1 Cho a vo thit b tch b Cho trong thit b tch b Sa bt th vo thit b tch dch bo ln 2 Sa bt th trong thit b tch dch bo ln 2 Sa bt vo thit b ra Sa bt trong thit b ra Sa bt vo thit b tch tinh bt Bt t trc khi sy Tinh bt sau khi sy Bng 15 : T l mt cht kh T l % mt cht kh 2% 40% 2% 2% 1,5% Nng cht kh 30% 40% 28% 20% 45% 30% 24% 19% 14% 28% 20% 37% 60% 86% 88%

STT 1 2 3 4 5

Ni mt cht kh Cht kh mt i khi tch dch bo ln 1 Cht kh trong b Cht kh mt i khi tch dch bo ln 2 Cht kh thot vo trong nc khi ra tinh bt Cht kh thot vo nc thi sau khi tch tinh bt

Bng 16 : T l hao ht tinh bt qua cc cng on STT 1 2 3 4 5 6 Cng on Ngm, ra, ct khc Nghin Tch dch bo ln 1 Tch b Tch dch bo ln 2 Ra tinh bt % hao ht 6% nguyn liu trc khi nghin 2% theo tp cht 0,3% lng dch bo thi ra 3% lng b thi ra 0,2% lng dch bo thi ra 0,2% lng nc ra thi ra

- 68 -

7 8

Tch tinh bt Sy 6.3.

0,26% lng nc tch 0,1% lng tinh bt ra khi thit b sy

Tnh ton cn bng vt cht cho tng khu

Vi nng sut l 50 tn tinh bt thnh phm/ngy, lm vic mt ngy 3 ca, mi ca lm vic 8 ting, mt nm lm vic 300 ngy. Ta s tnh cn bng vt cht theo mi gi sn xut. 6.3.1. Khu sy Q1, W1 Sy QC, WC

QW Ta gi s rng cc cht kh khc tinh bt trc khi sy l khng ng k ngha l hm lng cht kh ca bt t cng chnh l hm lng tinh bt c trong bt t. Lng tinh bt ra khi thit b sy:
QC = 50T 2,083 (T / h) 24h

m cn bng ca tinh bt ra khi thit b sy l: WC = 12% 14% m ca bt t trc khi vo thit b sy: W1 = 38% 55% Tht thot tinh bt theo kh thi: TTKT = 0,1%.QC = 0,0012,083 = 0,002083 (T/h) Ta c phng trnh cn bng vt cht:
Q1 (100 W1 ) = QC (100 WC ) + 0,001 QC

Q1 =

QC (100 WC ) + 0,001 QC 100 W1

Ta chn WC = 12%, W1 = 40% th nng sut ca bt t vo thit b sy l:

Q1 = 2,083(100 12) + 0,001 2,083 = 3,055 (T / h) 100 40

Lng m tch ra: QW = Q1 QC = 3,055 2,083 = 0,972 (T/h) 6.3.2. Khu tch tinh bt

- 69 -

Q2, X2

Tch tinh bt

Q1, X1

T1, t1 Phn trm hm lng tinh bt c trong bt t: X1 = 100 W1 = 100 40 = 60% Nng sa bt vo thit b tch tinh bt ta chn l X2 = 37%. Lng sa bt vo thit b tch tinh bt Q2 (T/h). Lng nc c tch T1 (T/h). Nng cht kh thot vo nc thi ta chn khong t 1 = 1,5% lng nc tch c.
' Nng tinh bt t do thot vo nc thi ta chn khong t1 = 0,26% lng nc

tch c. Phng trnh cn bng vt cht: Q2X2 = Q1X1 + T1t1 Q2 = Q 1 + T 1

Q2 X 2 = Q1 X 1 + (Q2 Q1 ) t1

Q2 =

X1 t1 60 1,5 Q1 = 3,055 = 5,034 (T / h) X2 t1 37 1,5

Lng nc dch tch c: T1 = Q2 Q1 = 5,034 3,055 = 1,979 (T/h) Hm lng cht kh c trong nc thi:
C1 = T1 t1 = 1,5 1,979 = 0,03 (T / h) 100

Hm lng tinh bt t do c trong nc thi:

S1 = T1 t1' = 0,26 1,979 = 0,0051 (T / h) 100

6.3.3. Khu ra tinh bt H1

Q3, X3

Ra ()
- 70 -

Q2, X2

T2, t2

Nng cht kh trong sa bt vo thit b ra ta chn X3 = 28%. Lng sa bt a vo thit b ra Q3 (T/h). Nng cht kh trong thit b ra sau khi a nc vo pha long ta chn X 3' = 20% . Lng nc a vo pha long H1 (T/h). Lng nc ra thi ra T2 (T/h). Hm lng cht kh trong nc ra ta chn t2 = 2% lng nc sau khi ra.
' Nng tinh bt t do thot vo nc sau khi ra ta chn khong t 2 = 0,2% lng

nc sau khi ra c. Ta c cc phng trnh cn bng vt cht: Q3 + H 1 = Q 2 + T 2

' Q3X3 = (Q3 + H1) X 3

Q3X3 = Q2X2 + T2t2

' Q3 X 3 = (Q2 + T2 ) X 3 = Q2 X 2 + T2 t 2

- 71 -

T ta c:
' ' Q2 ( X 2 X 3 ) = T2 ( X 3 t2 )

T2 =

' Q2 ( X2 X3 ) 5,034(37 20) = = 4,754 (T / h) ' 20 2 X3 t2

Nh vy lng nc ra thi ra T2 = 4,754 (T/h). Lng sa bt a vo thit b ra s l:

Q3 =
' (Q2 + T2 ) X3 (5,034 + 4,754) 20 = = 6,991 (T / h) X3 28

Lng nc a vo pha long:

H1 = Q2 + T2 Q3 = 5,034 + 4,754 6,991 = 2,797 (T / h)

Hm lng cht kh c trong nc sau khi ra:

C2 = T2 t2 = 2 4,754 = 0,095 (T / h) 100

Hm lng tinh bt t do c trong nc sau khi ra:

' S2 = T2 t2 =

0,2 4,754 = 0,0095 (T / h) 100

6.3.4. Khu tch dch bo ln hai H2 Tch dch ln 2 ()

Q4, X4

Q3, X3

T3, t3 Lng sa bt th a vo thit b tch dch bo ln 2 Q4 (T/h). Nng cht kh trong sa bt th vo thit b tch dch bo ln 2 ta chn X4 = 19%. Nng cht kh trong thit b tch dch sau khi a nc vo pha long ta chn
X 4' = 14% .

Lng nc a vo pha long H2 (T/h). Lng dch bo thi ra T3 (T/h). Hm lng cht kh trong dch bo thi ra ta chn t3 = 2% lng dch bo thi ra.
' Nng tinh bt t do thot vo trong dch bo ta chn khong t 3 = 0,2% lng dch

bo thi ra.

- 72 -

Ta c cc phng trnh cn bng vt cht: Q4 + H 2 = Q 3 + T 3

' Q4X4 = (Q4 + H2) X 4

Q4X4 = Q3X3 + T3t3

' Q4 X 4 = (Q3 + T3 ) X 4 = Q3 X 3 + T3 t 3

T ta c:
' ' Q3 ( X 3 X 4 ) = T3 ( X 4 t3 )

T3 =

' Q3 ( X3 X4 ) 6,991 ( 28 14) = = 5,437 (T / h) ' 20 2 X4 t3

Nh vy lng nc dch thi ra T3 = 5,437 (T/h). Lng sa bt th a vo thit b tch dch s l:

' (Q3 + T3 ) X4 (6,991 + 5,437) 14 Q4 = = = 9,157 (T / h) X4 19

Lng nc a vo pha long:

H 2 = Q3 + T3 Q4 = 6,991 + 5,437 9,157 = 3,271 (T / h)

Hm lng cht kh c trong nc dch sau khi tch dch bo ln 2:

C 3 = T3 t 3 = 2 5,437 = 0,109 (T / h) 100

Hm lng tinh bt t do c trong dch sau khi tch dch bo ln 2:

' S 3 = T3 t 3 =

0,2 5,437 = 0,0109 (T / h) 100

6.3.5. Khu tch b HS1, e Tch b ()

Q5, X5

Q4, X4

B, b

Lng cho a vo thit b tch b Q5 (T/h).

- 73 -

Nng cht kh trong cho a vo thit b tch b ta chn X5 = 30%. Nng cht kh trong thit b tch b sau khi a nc c cha SO 2 vo ta chn
X 5'' = 24% .

T l % SO2 trong dung dch hp thu: e = 0,05%. Lng dung dch hp th SO2 a vo thit b tch b HS1 (T/h). Lng b thi ra B (T/h). Hm lng cht kh trong b ta chn b = 40% lng b thi ra.
' Nng tinh bt t do c trong b ta chn khong t b = 3% lng b thi ra.

Ta c cc phng trnh cn bng vt cht: Q5 + HS1 = Q4 + B

'' eHS1 + Q5X5 = (HS1 + Q5) X 5

eHS1 + Q5X5 = Bb + Q4X4

'' ( B + Q4 ) X 5 = B b + Q4 X 4

T ta c:

B(b X ) = Q ( X X 4 )
' 5 " 4 5

" Q4 ( X 5 X 4 ) 9,157( 24 1 B = = '' 40 24 b X 5

Nh vy lng b thi ra B = 2,862 (T/h) Ta cng c:
HS1 ( X
" 5

e) = Q5 ( X
" 5 " 5

" X 5 ) 5

(B + Q4 Q5 )( X (B + Q 4 )( X

e) = Q5 ( X
5

" X 5

e) = Q5 ( X
" 5

e)

(B + Q 4 )( X e) ( 2,862 + 9, 1 Q5 = = X 5 e 30

Nh vy lng cho a vo thit b tch b l Q5 = 9,611 (T/h) Lng dung dch hp th SO2 a vo thit b tch b l: HS1 = B + Q4 Q5 = 2,862 + 9,157 9,611 = 2,408 (T/h) Lng SO2 hp th vo trong dung dch HS1 l:

- 74 -

G SO2 = e HS1 =

0,05 2,408 = 0,0012 (T / h) 100

Lng cht kh trong b l:

' C4 = B b =

40 2,862 = 1,145 (T / h) 100

Lng tinh bt c trong b l:

' ' S4 = B tb =

3 2,862 = 0,086 (T / h) 100

6.3.6. Khu tch dch bo ln mt a. Cng on pha long sau khi tch dch bo ln 1 H3

' ' Q5 , X5

Pha long

Q5, X5

' Lng cho sau khi tch dch bo ln 1 l Q5 (T/h). ' Nng cht kh ca cho sau khi tch dch bo ln 1 c ta chn l X 5 = 45%.

Lng nc pha long sau khi tch dch bo ln 1 l H3 (T/h). Ta c cc phng trnh cn bng vt cht:
' Q5 + H 3 = Q5 ' ' Q5 X5 = Q5 X 5

Q5' =

Q5 X 5 9,611 30 = = 6,407 (T / h) 45 X 5'

' Nh vy lng cho sau khi tch dch bo ln 1 l Q5 = 6,407 (T/h)

Lng nc pha long sau khi tch dch bo ln 1 l:

' H 3 = Q5 Q5 = 9,611 6,407 = 3,204 (T / h)

b. Cng on tch dch Tch dch ln 1 T4, t4

Q6, X6

Q5' , X 5'

- 75 -

Lng cho a vo thit b tch dch bo ln 1 l Q6 (T/h). Nng cht kh ca cho a vo thit b tch dch bo ln 1 c ta chn l X 6 = 20%. Lng dch bo thi ra T4 (T/h). Nng cht kh trong dch bo thi ra ta chn t4 = 2% lng dch bo thi ra.
' Nng tinh bt t do thot vo trong dch bo ta chn khong t 4 = 0,3% lng dch

bo thi ra. Ta c cc phng trnh cn bng vt cht:

' Q6 = T4 + Q5 ' ' Q6 X 6 = Q5 X5 + T4 t 4

Q6 X 6 = Q5' X 5' + (Q6 Q5' ) t 4

' ' Q6 ( X 6 t 4 ) = Q5 (X 5 t4 ) ' X5 t 4 ' 45 2 Q6 = Q5 = 6,407 = 15,306 (T / h) X 6 t4 20 2

Nh vy lng cho a vo thit b tch dch bo ln 1 l Q6 = 15,306 (T/h). Lng dch bo thi ra l:
' T4 = Q6 Q5 = 15,306 6,407 = 8,899 (T / h)

Hm lng cht kh c trong nc dch sau khi tch dch bo ln 1:

C 4 = T4 t 4 = 2 8,899 = 0,178 (T / h) 100

Hm lng tinh bt t do c trong nc dch sau khi tch dch bo ln 1:

' S 4 = T4 t 4 =

0,3 8,899 = 0,0267 (T / h) 100

6.3.7. Khu nghin a. Cng on pha long cho sau khi nghin T2, t2

Q7, X7

Pha long

Q6, X6

- 76 -

Lng cho sau khi nghin l Q7 (T/h). Nng cht kh ca cho sau khi nghin l X7 . Lng nc thi ra t khu ra tinh bt T2 (T/h). Nng cht kh c trong nc thi sau khi ra tinh bt t2 = 2%. Theo phng trnh cn bng vt cht th lng cho sau khi nghin l: Q7 = Q6 T2 = 15,306 4,753 = 10,553 (T/h) Nng cht kh ca cho sau khi nghin l:
X 7 Q7 + T2 t 2 = X 6 Q6 X7 = X 6 Q6 T 2t 2 0,2 15,306 4,753 0,02 = = 28,16% Q7 10,553

b. Lng nguyn liu cho my nghin Lng tinh bt t do c trong cho sau khi nghin:
' S = (1 WC )QC + TTKT + S1 + S 3 + S 4 + S4

S = (1 0,12) 2,08 + 0,001 2,08 + 0,0051 + 0,0109 + 0,086 + 0,0267 S = 1,9612 (T / h)

T l gii phng tinh bt t do khi nghin t K = 85% 95% lng nguyn liu ta chn K = 0,9. Hm lng tinh bt t do c trong c ta chn khong C = 25% lng nguyn liu. Hao ht tinh bt theo tp cht ta chn khong t = 2%. Lng nguyn liu a vo nghin l:
Q8 = S + 0,02 S 1,9612(1 + 0,02) = = 8,891 (T / h) C K 0,25 0,9

c. Lng nc a vo my nghin H4

Q8, X8

Nghin

Q7, X7

Theo phng trnh cn bng vt cht ta c: Q8 + H 4 = Q 7 H4 = Q7 Q8 = 10,553 8,891 = 1,662 (T/h) Q8X8 = Q7X7

- 77 -

 X8 =

Q7 X 7 0,2816 10,553 = = 33,42% Q8 8,891

6.3.8. Lng nguyn liu ban u cn cho sn xut Gi s hao ht trong giai on bc v, ra v ct khc khong 6% khi lng nguyn liu trc khi nghin th lng nguyn liu ban u sau khi x l cn thit cho sn xut l: QO = 1,06Q8 = 1,068,891 = 9,424 (T/h) Lng nguyn liu ban u x l cn cho sn xut trong 1 ngy l:
NL = 24 QO = 24 9,424 = 226,176 (T / h)

6.3.9. Lng nc cn thit ngm v ra c Theo tc gi Nguyn Xun Phng v Nguyn Vn Thoa ([5]) cho rng: ty theo bn m lng nc ngm, bc v v ra dao ng trong khong t 200% 400% so vi khi lng nguyn liu. y ta chn khong 2,5 ln so vi lng nguyn liu. Lng nc ngm v ra c l: H5 = 2,5QO = 2,59,424=23,56 (T/h) 6.3.10.Hiu qu thu hi bt Lng tinh bt thu c sau khi sy l: TBTT = 2,083(1 - 0,12) = 1,833 (T/h) Lng tinh bt c trong nguyn liu trc giai on nghin l: TBNL = S + 0,02S = 1,9612(1 + 0,02) = 2 (T/h) Hiu sut thu hi bt ca ton b cc qu trnh l:
H= TBTT 1,833 100% = 100% = 91,65% TBNL 2

- 78 -

Bng 17 : Bng tm tt lng bn thnh phm qua tng qu trnh Qu trnh Ngm, ra, ct khc Nghin Bc thc hin Lng nguyn liu trc khi ngm ra Lng nguyn liu trc khi nghin Lng nc a vo my nghin Lng cho sau khi nghin Lng nc pha long cho sau khi Gi tr (tn/gi) 9,424 8,891 1,662 10,553 4,753 15,306 6,407 9,611 0,0012 9,157 6,991 5,034 3,055

nghin Tch dch bo ln 1 Lng cho a vo thit b tch dch bo ln 1 Lng cho sau khi tch dch bo ln 1 Lng cho a vo thit b tch b Lng SO2 hp th vo trong dung dch Lng sa bt th a vo thit b tch dch bo ln 2 Lng sa bt a vo thit b ra Lng sa bt bo thit b tch tinh bt Lng tinh bt t a vo my sy

Tch b Tch dch bo ln 2 Ra tinh bt Tch tinh bt Sy

6.4. a. Nc cp

Tnh nc cho phn xng sn xut

Tng lng nc cp cho cc qu trnh sn xut theo tnh ton:

N C = H 1 + H 2 + HS1 + H 3 + H 4 + H 5 T2

NC = 2,797 + 3,271 + 2,408 + 3,204 + 1,662 + 23,56 4,753 NC = 32,149 (T / h)

Lng nc dng cho sn xut (lng nc cp cho sn xut thc t):

NSX = 1,5 NC = 32,149 1,5 = 48,224 (T / h)

b. Nc thi Tng lng nc thi

NT = T1 + T3 + T4 + H 5 NT = 1,979 + 5,437 + 8,899 + 23,56 NT = 39,875 (T / h)

- 79 -

Bng 16 : Bng tm tt lng nc cn cho tng qu trnh Thit b Lng nc s dng tn /gi 23,56 1,662 3,204 2,408 3,271 2,797 Tng Lng nc trn ngy (tn) 376,96 26,592 51,264 38,528 52,336 44,752 590,432 Lng nc s dng hng thng (tn) 9800,96 691,392 1332,864 1001,728 1360,736 1163,552 15351,232

Ngm Ra Ct khc Nghin Tch dch bo ln 1 Tch b Tch dch bo ln 2 Ra tinh bt

Bng 18 : Bng tm tt lng nc thi ra STT 1 2 3 4 Qu trnh Ngm Ra Ct khc Tch dch bo ln 1 Tch dch bo ln 2 Tch tinh bt Gi tr (tn/gi) 23,56 8,899 5,437 1,979

- 80 -

6.1. Tnh lng 6.1.1. S lng lao ng

Lao ng trc tip sn xut: Cng vic X l nguyn liu Ra nguyn liu Ct khc Nghin Tch dch bo (ln 1-2) Tch b Ra bt Tch tinh bt Sy V bao Nhn In date V thng Tng S ca/ngy 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 S cng nhn 26 3 5 10 8 3 2 2 2 4 1 1 4 71

S cng nhn trc tip sn xut trong nh my l CTT = 71 ngi Lao ng ph: bc vc, nhp kho...: 8 ngi Lao ng d tr (lm vic thi v) = 10% tng s cng nhn d kin trong nh my. CDT= 10% x (71+8) = 8 ngi Vy : Tng s cng nhn trc tip sn xut trong nh my l CTT+ CP+ CDT= 71+8+8=87 ngi (a)

- 81 -

 Lao ng gin tip: K thut, phng ban, qun l, y t, tp v, PCCC: 15% x (a)= 15% x 87 = 13 ngi Ban gim c: 4 ngi Tng s lao ng gin tip trong nh my l: CGT = 13+ 4 = 17 ngi Vy: Tng s lao ng trong nh my l : 87 + 17 = 104 ngi 6.1.2. Tnh lng c th tng b phn Lng bnh qun ti thiu: 900000 VND / thng Lng lao ng trc tip: o H s lng : 1.3 L TT = 87 x 900000 x 1.3 = 101790000 (VND) Lng nhn vin gin tip: o H s lng : 1.5 L GT = 13 x 900000 x 1.5 = 17550000 (VND) Lng ban gim c: o H s lng : 5.7 L GD = 4 x 900000 x 5.7 = 20520000 (VND) Tng qu lng trong mt thng. LT = LTT + L GT + L GD =101790000 + 17550000 + 20520000 = 229860000 (VND) Lng bo him x hi : Lng bo him x hi chim khong 5% tng qu lng. L BHXH = 5% x 229860000= 11493000 (VND) Ph cp ngoi lng trong mt thng : c tnh l ly 1.2% tng qu lng tr lng bo him x hi
- 82 -

LT = 1.2% x (LT - L BHXH) = 1.2% x (22986000011493000) = 2620404 (VND) Tng tin lng (VND) Lng Lng lao ng trc tip Lng lao ng gin tip Lng ban gim c Lng bo him x hi Ph cp ngoi lng Tng lng Thnh tin 101790000 17550000 20520000 11493000 2620404 153973404

6.5.

Tnh v chn thit b 6.5.1. Phu nhp liu

Vi nng sut nhp liu mi gi l 8,98 tn v khi lng ring ca c khoai m ti l 950kg/m3 th th tch phu nhp liu cn thit l:
V= 9,424 3 3 = 9,92 m 10 m 0,95

Ta chn: chiu di v chiu rng ming phu l 4m; chiu di v chiu rng y phu l 0,7m. Lc chiu cao ca phu theo tnh ton l:
h= 3 V Sm + Sd + Sm Sd = 3 10 4 + 0,7 + 4 2 0,7 2
2 2

1,6 m

T ta chn chiu cao ca phu l 2,6m.

- 83 -

c im Cng sut ng c Th tch phu nhp liu Chiu cao phu Chiu rng ming phu Chiu di ming phu Chiu rng y phu Chiu di y phu Nc sn xut S lng

Thng s 5 HP 10 m3 2,6 m 4m 4m 0,7 m 0,7 m Vit Nam 1 ci

6.5.2. Bng ti vn chuyn c n b ngm, n my ct khc, vn chuyn b, vn chuyn tinh bt t n my sy c im Chiu di bng ti Chiu rng bng ti Vt liu Cng sut mt gim tc Nc sn xut S lng 6.5.3. My bc v c im Thng s Chiu di 6m ng knh 2m Vt liu Trong: li kim loi, ngoi: khung st Cng sut mt gim tc 20 HP Chi ph nc ra 2 m3/1 tn nguyn liu Nc sn xut Vit Nam S lng 1 ci Th tch lm vic ca my bc v l:
V = R 2 h = 3,14 12 6 = 18,84 m 3 > 10 m 3

Thng s 6m 1,2 m Khung st, mt bng ti bng cao su c khe thot nc 10 HP Vit Nam 1 ci

Nh vy vi thit b bc v ny th m bo ra c 10m3 c khoai m trong mt gi. 6.5.4. My ra c c im Chiu di Chiu rng Chiu cao Thng s 8m 1,2 m 1,2 m

- 84 -

Vt liu Cng sut mt gim tc Nc sn xut S lng Th tch lm vic ca my ra c l:

Khung st, cnh ra bng thp khng g 20 HP Vit Nam 1 ci

V = L B H = 8 1,2 1,2 = 11,52 m 3 > 10 m 3

Nh vy vi thit b ra c ny th m bo ra c 10m3 c khoai m trong mt gi. 6.5.5. My ct khc c im Nng sut thc t Kiu Nng sut thit k Chiu di Chiu rng Chiu cao Vt liu S dao Khong cch gia cc dao Cng sut mt gim tc Nh sn xut S lng Thng s 8,98 tn c/gi A12 10 20 tn c/gi 2m 1m 1,2 m Khung st, dao ct bng thp khng g 12 dao 0,04 m 20 HP Rauch 1 ci

- 85 -

6.5.6. My nghin c im Nng sut thc t Loi my Nng sut thit k Cng sut mt gim tc S vng quay ca ng c ng knh tang nghin S vng quay ca tang nghin Tng s dao Kch thc dao S lng Thng s 8,891 tn c/gi Jahn 10 tn c/gi 75 KW 1500 vng/pht 1,4 m 1194 vng/pht 192 dao Rng 32 cm, cao 2 4 mm 1 ci

6.5.7. Bn cha bn thnh phm c im Thng s Chiu cao bn 3,2 m ng knh bn 2m Vt liu Thp khng g Loi cnh khuy Tuc bin kn ng knh cnh khuy 1m S vng quay cnh khuy 120 vng/pht Cng sut ng c 5 HP Nc sn xut Vit Nam S lng 4 6.5.8. My ly tm lng tch dch bo ln 1 c im M s Nng sut Chiu di Chiu rng Chiu cao ng knh khung quay Chiu di khung quay Tc quay cc i Vt liu lm khung Trng lng Cng sut ng c Phng php khi ng Nh sn xut S lng Thng s CHNX 944 4 10 m3/gi 2765 mm 1300 mm 1575 mm 575 mm 2440 mm 2900 vng/pht Duplex 700 kg 11 KW Thay i tn s Alfa Laval 4

6.5.9. My ly tm lc tch b
- 86 -

c im Kiu my Loi my Nc sn xut Chiu di Chiu rng Chiu cao Nng sut Cng sut ng c S vng quay Khi lng S lng

Thng s DS SD-16DS Nht Bn 2245 mm 1730 mm 770 mm 5 m3/gi 22 KW 3810 vng/pht 2680 kg 2

- 87 -

6.5.10.My ly tm a tch dch bo ln 2

c im M s Nng sut Chiu di Chiu rng Chiu cao Chiu di khung quay ng knh khung quay Tc quay ti a Trng lng Cng sut ng c Phng php khi ng Nh sn xut S lng 6.5.11.Vt ti

Thng s CHNX 414 3 15 m3/gi 2672 mm 845 mm 1330 mm 860 mm 353 mm 4000 vng/pht 1900 kg 22 KW Thay i tn s Alfa Laval 4

c im M s Cng sut ng c Bc vt ng knh trong ng knh trc truyn ng Chiu di Nh sn xut S lng

Thng s 12S-409 6 HP 304,8 mm 73,025 mm 50,8 mm 3606,8 mm Conveyors Corporation 4

6.5.12.Bm huyn ph tinh bt

c im M s Loi bm Nng sut S vng quay Cng sut ng c S lng

Thng s THOM Ly tm 10 100 m3/gi 2900 vng/pht 10 HP 2

- 88 -

6.5.13.Bm sa tinh bt

c im M s Loi bm Nng sut Cng sut ng c S lng 6.5.14. Bm nc

Thng s HXH Ly tm 10 m3/gi 7,5 HP 3

c im M s Loi bm Nng sut Cng sut ng c S lng

Thng s K Ly tm 8 290 m3/gi 3 HP 5 6.5.15. My tch tinh bt

c im M s ng knh Th tch lm vic S vng quay Cng sut Nc sn xut S lng

Thng s -1200 1200 mm 2 m3 1100 vng/pht 40 KW Nga 2 6.5.16. My ng bao

c im Hiu my Nng sut S lng

Thng s 33E-M 100 bao/gi 1

- 89 -

6.5.17.H thng sy c im Thng s Chiu cao ng sy 20 m Vt liu lm ng sy Thp khng g ng knh ng sy 1,1 m Chiu di vt ti nhp liu 0,6 m Cng sut ng c vt ti 6 KW S vng quay ng c vt ti 2043 vng/pht Loi cyclon lng tinh bt 24 ng knh cyclon 750 mm S cyclon lng 2 Loi qut thi Qut ly tm K hiu qut No16 Cng sut qut 40 100 HP Vn tc quay ca qut 20 rad/s Vn tc dng kh thi 22 m/s S lng qut 2 S lng h thng sy 1 6.6. Tnh in cho phn xng sn xut 6.6.1. in dng trong phn xng sn xut Bng 4.7: Lng in ng lc dng cho tng qu trnh Thit b Cng sutmy S Cng sut (KW) lng Phu nhp liu 3,68 1 Bng ti 7,36 4 My bc v 14,72 1 My ra c 14,72 1 My ct khc 14,72 1 My nghin 75 1 ng c khuy bn cha bn thnh phm 3,68 4 My ly tm tch dch bo ln 1 11 4 My ly tm tch b 22 2 My ly tm tch dch bo ln 2 22 4 Vt ti 4,416 4 Bm huyn ph tinh bt 7,36 2 Bm sa tinh bt 5,52 3 Bm nc 2,208 5 My tch tinh bt 40 2 Vt ti nhp liu ca h thng sy 6 1 Qut thi ca h thng sy 36,8 2 Cng sut tiu th tng cng (KW) Cng sut tiu th cho in ng lc l Pl = 562,584 KW
- 90 -

tiuth (KW) 3,68 29,44 14,72 14,72 14,72 75 14,72 44 44 88 17,664 14,72 16,56 11,04 80 6 73,6 562,584

Cng sut in dng cho chiu sng ly ly bng 5% in ng lc: Pcs = 0,05 562,584 = 28,1292 KW Ph ti in ng lc PTl = (0,5 0,7)Pl ly khong 0,65 in ng lc: PTl = 0,65 562,584 = 365,6796 KW Ph ti in chiu sng khong ly khong 0,9 cng sut chiu sng: PTcs = 0,9 28,1292 = 25,3163 KW Tng lng in dng cho phn xng sn xut P = Pl + Pcs + PTl + PTcs P = 562,584 + 28,1292 + 365,6796 + 25,3163 = 981,7064 KW 6.6.2. Tnh dung lng b H s cng sut ca phn xng sn xut thc phm khong 0,7 0,8. Ta chn h s cng sut ban u ca phn xng sn xut l cos1 = 0,75 tg1 = 0,88. Chn h s cng sut cn nng ln l cos2 = 0,9 tg2 = 0,48. Dung lng b: Qb = P (tg1 - tg2) = 981,7064 (0,88 0,48) = 392,6826 KW 6.6.3. Chn my bin p Cng sut biu kin:
S= P 981,7064 = = 1308,94 KVA cos 1 0,75

Ta chn my bin p 1350 KVA. 6.7. Mt bng phn xng sn xut Theo ti liu tham kho [7] cng vi kch thc ca cc thit b tnh v chn bn trn ta chn mt bng phn xng sn xut c cc kch thc nh sau: 7. Chiu di phn xng sn xut l: 60m. 8. Chiu rng phn xng sn xut l: 24m. 9. Chiu cao phn xng sn xut l: 9,6m. 10. Li ct trong phn xng sn xut l: 6m12m. 11. Thit b c b tr trn mt bng theo hnh ch U.

- 91 -

PHN 7 AN TON LAO NG PHNG CHNG CHY N 7.1. An ton in Phng chy cha chy 7.1.1. An ton in Trong cc phn xng sn xut tai nn in c th xy bt c lc no. Mt khc s dng in khng ng quy nh gy lng ph s nh hng n hiu qu sn xut ca nh my. V vy cn phi c nhng quy nh v qun l v s dng in trong phn xng sn xut m bo an ton v hiu qu. a. Qun l mng li in trong phn xng sn xut T in ca nh my phi thc hin nghim tc cc cng vic sau: 8. Tip nhn, qun l ton b mng li in trong phn xng sn xut. 9. Thng xuyn kim tra mng li in kp thi sa cha nhng h hng, t, h Ban hnh ni quy v qun l v s dng in trong phn xng, cn nu r: 10. Cc cng nhn trong phn xng ch s dng in ni c cu dao v r le bo v cng on mnh ph trch. 11. Khng s dng in vo mc ch khc nh un nu 12. Cho cng nhn hc tp ni quy an ton in cng nhn trong phn xng sn xut c thc trong vic s dng in an ton v tit kim. b. Bin php k thut m bo an ton in 13. Mng li in trong nh my c tnh ton thit k theo tiu chun mng in cho sn xut cng nghip ch bin. 14. Bao che, ngn cch cc b ph ca mng in nh cu dao, thit b ng ngt. 15. S dng in p phi m bo an ton. 16. cc thit b c chy ng c th cn phi c dy ni t chng r r in bo m an ton cho ngi cng nhn khi thao tc vi thit b. 7.1.2. Phng chng chy n a. Bin php k thut p dng ng cc tiu chun v phng chng chy n khi thit k v s dng cc cng trnh. Chng hn cc cng trnh c nguy c gy chy n cao nh kho nhin liu nn t cui hng gi.
- 92 -

C cc bng ni quy an ton, bin bo nghim cn dng la nhng ni cm la hoc gn nhng khu vc d chy nh kho nhin liu, l cung cp nhit cho qu trnh sy b. Bin php t chc Tuyn truyn, vn ng, t chc hc tp v an ton phng chng chy n; c bin php khuyn khch ngi cng nhn nghim chnh chp hnh ni quy an ton phng chy. Thc hin vic kim tra cng tc phng chy cha chy thng xuyn m bo kp ng ph khi c chy n xy ra. c. Bin php tin hnh khi c chy Thit k h thng chung bo ng khi c chy xy ra. Chun b cc cht cha chy m bo cung cp y lng nc cng nh bnh cha chy khng ch ngn la. Cc dng c v phng tin cha chy phi t ng v tr c th s dng kp thi nhanh chng khi chy xy ra, tuyt i khng s dng cc dng c v phng tin cha chy vo mc ch khc, thng xuy xuyn kim tra tnh trng hot ng ca chng. T chc lc lng cha chy, lc lng ny cn phi c o to chuyn mn v thng xuyn c kim tra, din tp nhanh chng ng ph khi c tnh hung xu xy ra. 7.2. V sinh lao ng Trong qu trnh sn xut c nhiu yu t gy bt li n sc khe v tm l ca ngi cng nhn. Cc yu t bt li ny mt phn do mi trng t nhin nh: nhit , nng, ma cn phn ln l do qu trnh sn xut sinh ra khi, bi, ting n. V vy nht thit cn phi c bin php gim thiu cc yu t bt li ny. 7.2.2. V sinh kh hu trong nh my Cn c vo hng gi, nhit , n ca khu vc thit k mt bng phn xng sn xut cho hp l. To iu kin ngh ngi cho ngi lao ng, cung cp nc ung v m bo iu kin v sinh c nhn cho ngi cng nhn. 7.2.3. X l khi bi

- 93 -

Khi bi trong phn xng sinh ra do bi nhin liu t l t (cung cp nhit cho qu trnh sy tinh bt) v do bi tinh bt bay ra trong qu trnh sy v cc qu trnh khc. Cn c bin php lm gim thiu lng bi ny bng cch xy dng ng khi cao, b tr cc cyclon lng bi tinh bt v tr thch hp. 7.2.4. X l ting n Ngun pht ra ting n: Ting n c kh gy ra bi my mc hot ng, s va chm gia nguyn liu vi thit b Ting n kh ng sinh ra do s chuyn ng ca kh t cc thit b qut, cht lng cc bm Bin php gim thiu: Lm gim ting n pht ra t cc my mc bng cch iu chnh s cn bng ca my lm gim lc qun tnh gy ra ting n hoc c th chm thm cc vt liu xp di cc b my. Mua cc thit b t rung ng v thng xuyn bo tr cc thit b ny. Trang b bo h lao ng thch hp cho ngi cng nhn bo v h khi h phi lm vic nhng ni nhiu ting n. 7.2.5. Chiu sng Chiu sng khng m bo s nh hng rt ln n thao tc ca ngi cng nhn c khi cn gy ra nhng tai nn lao ng ng tic. V vy: Cn phi b tr hp l ngun sng, tn dng nh sng t nhin. Cc bng n chiu sng phi sch s m bo chiu sng y . Sp xp cc thit b sn xut ph hp trnh che chn nh sng. 7.2.6. V sinh phn xng sn xut V sinh phn xng sn xut to mi trng sch s m bo m quan v sc khe cho ngi cng nhn. m bo v sinh trong phn xng sn xut cn: B tr ng cc ng ng dn nc thi. C v tr tp kt b thi sau khi tch tinh bt. Phn xng sn xut phi c ngi thng xuyn v sinh sau mi ngy sn xut.

- 94 -

PHN 8 PH LC 8.1. Bng tng kt lng nguyn liu, bn thnh phm qua cc qu trnh Lung nguyn liu, bn thnh phm, thnh phm (tn) Trong ngy (24 Trong nm (300 Trong gi gi) ngy) 9,424 226,18 67854 ct 226,18 213,38 367,34 230,66 219,77 167,78 120,82 73,32 50 67854 64014 110202 69198 65931 50334 36246 21996 15000

Qu trnh Nhp liu Ngm, ra,

9,424 khc Nghin 8,891 Tch dch bo ln 15,306 1 Tch b 9,611 Tch dch bo ln 9,157 2 Ra tinh bt 6,991 Tch tinh bt 5,034 Sy 3,055 ng bao 2,083 8.2.

Bng tng kt cc thit b s dng trong qu trnh sn xut S lng 1 4 1 1 1 1 4 4 Thng s Th tch 10m3 Di 6m; rng 1,2m Di 6m; ng knh 2m Di 8m; rng 1,2m; cao 1,2m Di 2m; rng 1m; cao 1,2m ng knh tang nghin 1,4m Cao 3,2m; ng knh 2m Nng sut 4m3/gi

Thit b Phu nhp liu Bng ti My bc v My ra c My ct khc My nghin Bn cha Ly tm lng tch dch bo ln

1 Ly tm lc tch b 2 Nng sut 5m3/gi Ly tm a tch dch bo ln 2 4 Nng sut 3m3/gi Vt ti 4 Cng sut ng c 6HP Bm huyn ph tinh bt 2 Nng sut 10m3/gi Bm sa tinh bt 3 Nng sut 10m3/gi Bm nc 5 Nng sut 8m3/gi My tch tinh bt 2 Th tch lm vic 2m3 H thng sy kh thi 1 Chiu cao ng sy 20m H thng ng bao 1 Nng sut 100 bao (50kg)/gi 8.3. Tiu chun cht lng tinh bt ti mt s nh my
- 95 -

8.3.1. Tiu chun cht lng tinh bt ti nh my Song Be Singapore Tapioca Bnh Phc a. Ch tiu ha l Hm m 13,5%. Hm lng kim loi nng thc hin theo quyt nh 867/1998 B Y t. Hm lng tro 0,2%. Hm lng x 0,5%. Tp cht l, d lng thuc bo v thc vt: khng c. pH dung dch 20%: 5 7. b. Ch tiu vi sinh Tng s vi khun hiu kh, t bo nm men, nm mc, coliform, vi khun k kh theo quyt nh 867/1998 B Y t.

- 96 -

8.3.2. Tiu chun tinh bt khoai m ti nh my The Intimex Tapioca starch factory Ngh An Ch tiu Tng hm lng tinh bt sau khi sy (%), Loi sn phm Super 1 97,5 0,15 0,05 4,5 7 500 13 0,3 2 96 0,3 0,10 3,5 7 400 14 0,3 3 96 0,5 0,15 3,5 7 300 14 0,3

97,5 khng di Hm lng tro (%), khng qu 0,10 Hm lng tro khng ha tan trong acid sau 0,02 khi sy (%), khng di pH 4,5 7 nht 700 m, khng qu 12,5 Hm lng protein sau khi sy (%), khng 0,2 qu Tng hm lng tinh bt nm trn ry c kch thc l ry 150 micrometer (%), 1 khng qu Hm lng x (%), khng qu trng (%) 0,1 98

1 0,2 95

3 0,5 90

5 1,0 88

- 97 -

TI LIU THAM KHO Sch: [1] Hong Kim, Phm Vn Bin, Cy sn, NXB Nng Nghip, 1985. [2] Hong Th Ngc Chu, L Th Cc, Mai Vn L, L Ngc T, Bi c Hi, Ch bin lng thc tp 2, NXB Khoa hc v K thut, 1985. [3] Khoa Ha thc phm v Cng ngh sinh hc, Trng i hc Bch Khoa H Ni, Cc qu trnh cng ngh c bn trong sn xut thc phm, NXB Gio dc, 1996. [4] Hong Kim Anh, Ng K Sng, Nguyn Xch Lin, Tinh bt sn v cc sn phm t tinh bt sn, NXB Khoa hc & K thut, 2005. [5] Nguyn Xun Phng, Nguyn Vn Thoa, C s l thuyt v k thut sn xut thc phm, NXB Gio Dc, 2005. [6] inh Hu Dung, Gio trnh v xy dng, NXB Xy Dng, 2000. [7] V Duy C, Quy hoch khu cng nghip, thit k mt bng tng th nh my nh v cng trnh cng nghip, NXB Xy Dng, 2003. [8] Trn Vn Ph, Tnh ton v thit k h thng sy, NXB Gio Dc, 2000. [9] Cc tc gi, S tay: Qu trnh v thit b trong cng ngh ha cht Tp 1 v Tp 2, NXB Khoa hc & K thut, 1994. Trang web: 1. http://www.vnn.vn/province/tayninh/invest1.htm 2. http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=390&idmid=3&ItemID=5084 3. http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=390&idmid=3&ItemID=5083 4. http://www.tayninh.gov.vn/3cms/? cmd=130&art=1129176292451&cat=1123213307382 5. http://www.codexalimentarius.net/download/standards/59/CXS_176e.pdf 6. http://www.fao.org/docrep/X5032E/X5032E00.htm 7. http://www.fao.org/docrep/V4510E/V4510E00.htm 8. http://www.fao.org/docrep/007/y5287e/y5287e00.htm

- 98 -

9. http://www.ipfsaph.org/servlet/CDSServlet? status=ND1jdGh0dHB3d3dmYW9vcmdhb3NpcGZzYXBoaW5mb3JtYXRpb25zb3V yY2Vjb2RleC5jb2RleDU5JjY9ZW4mMzM9Zm9ybWFsX3RleHQmMzc9aW5mbw ~~ 10. http://www.cassava.org/2007/index.php? option=com_content&task=view&id=26&Itemid=49 11. http://conveyorsinc.net/ 12. http://www.alfalaval.com/ecoreJava/WebObjects/ecoreJava.woa/wa/showNode? siteNodeID=1860&contentID=8041&languageID=1 13. http://www.tema.com.au/CENTRIFUGES.html 14. http://www.tema.net/Vibratory.aspx 15. http://news.thomasnet.com/fullstory/14118/3461 16. http://web.rajx.cn/153/web/en/200684160523.html

- 99 -

- 100 -