Ang nobelang El filibusterismo (literal na "Ang Pilibusterismo") o Ang Paghahari ng Kasakiman ay ang pangalawang nobelang isinulat ng pambansang bayani

ng Pilipinas na si Jos Rizal, na kaniyang buong pusong inialay sa tatlong paring martir na lalong kilala sa bansag na Gomburza o Gomez, Burgos, [2] at Zamora. Ito ang karugtong o sequel sa Noli Me Tangere at tulad sa Noli, nagdanas si Rizal ng hirap [3] habang sinusulat ito at, tulad din nito, nakasulat ito sa Kastila. Sinimulan niya ang akda noong Oktubre ng 1887 habang nagpapraktis ng medisina sa Calamba. Sa London, noong 1888, gumawa siya ng maraming pagbabago sa plot at pinagbuti niya ang ilang mga kabanata. Ipinagpatuloy ni Rizal ang pagtatrabaho sa kaniyang manuskrito habang naninirahan sa Paris, Madrid, at Brussel, at nakompleto niya ito noong Marso 29, 1891, sa Biarritz. Inilathala ito sa taon ring iyon sa Gent. Isang nagngangalang Valentin Ventura na isa niyang kaibigan ang nagpahiram ng pera sa kanya upang maipalimbag at mailathala ng maayos ang aklat noong Setyembre 22, [kailangan ng sanggunian] 1891. Ang nasabing nobela ay pampulitika na nagpapadama, nagpapahiwatig at nagpapagising pang lalo sa maalab na hangaring makapagtamo ng tunay nakalayaan at karapatan ng bayan. Ang literal na kahulugan ng Noli Me Tangere ay "Touch Me Not". Tumatalakay ito sa kalapastangan ng mga prayleng Kastila. Ito din ay pumapaimbulog sa buhay ni Maria Clara at Crisostomo Ibarra. Bukod tangi pa dito, binibigyang-liwanag din ang pag aabuso ng mga gobyerno ng Kastila sa mga Pilipino Kapag isinalin ang El Filibusterismo sa Ingles, ito ay ang "The Reign of Greed." Ito naman ay nagbibigaydiin sa rebolusyon sa paggalaw ni Crisostomo Ibarra na nagbabalat-kayo bilang Simoun at ni Basilio din.

[1]

Ang Makamisa ay tinaguriang ikatlo sa mga nobelang isinulat ni Jose Rizal. Ito ay tinangkang isulat at tapusin ni Rizal sa wikang Tagalog. Ang nobela ay umiinog sa bayan ng Tulig, at nagsimula sa isang eksena ng misa na ibinigay ni Pare Agaton sa mga mamamayang sakop niya. Kabilang sa mga pangunahing tauhan ay sina Capitan Lucas, Marcela, Capitan Tibo, Don Segundo, Teniente Tato, at Aleng Anday. Dalawang manuskrito ang natagpuan, una ay nasa wikang Tagalog, at ang ikalawa naman ay nasa wikang Espanyol. Ang nasa wikang Espanyol na bersyon ay napagkamalang manuskrito ng unang nobela ni Rizal na Noli Me Tangere kaya't tinaguriang Borrador de Noli Me Tangere (Balangkas ng Noli Me Tangere) ng Pambansang Aklatan ng Pilipinas. Taong 1987 nang matuklasan ni Ambeth Ocampo, na noo'y konsultant ng Pambansang Aklatan, na ang dalawang manuskrito ay may iisang kuwento at walang kinalaman sa nobelang Noli Me Tangere. Taliwas sa Noli Me Tangere at El Filibusterismo, ang Makamisa ay isinulat sa higit na nakakaaliw na paraan. Tumigil ang tugtugan at natapos ang misa ni Pare Agaton.

THE THIRD NOVEL OF Dr. Jose P. Rizal

Ang Makamisa ay tinaguriang ikatlo sa mga nobelang isinulat ni Jose Rizal. Ito ay tinangkang isulat at tapusin ni Rizal sa wikang Tagalog. Ang nobela ay umiinog sa bayan ng Tulig, at nagsimula sa isang eksena ng misa na ibinigay ni Pare Agaton sa mga mamamayang sakop niya. Kabilang sa mga pangunahing tauhan ay sina Capitan Lucas, Marcela, Capitan Tibo, Don Segundo, Teniente Tato, at Aleng Anday. Dalawang manuskrito ang natagpuan, una ay nasa wikang Tagalog, at ang ikalawa naman ay nasa wikang Espanyol. Ang nasa wikang Espanyol na bersyon ay napagkamalang manuskrito ng unang nobela ni Rizal na Noli me Tangere kaya't tinaguriang Borrador de Noli Me Tangere (Balangkas ng Noli Me Tangere) ng Pambansang Aklatan ng Pilipinas. Taong 1987 nang matuklasan ni Ambeth Ocampo, na noo'y konsultant ng Pambansang Aklatan, na ang dalawang manuskrito ay may iisang kuwento at walang kinalaman sa nobelang Noli Me Tangere. Taliwas sa Noli Me Tangere at El Filibusterismo, ang Makamisa ay isinulat sa higit na nakakaaliw na paraan. BUOD: Ang Makamisa ay isang nobelang tinangkang isulat at tapusin sa wikang Tagalog ni Dr. Jose Rizal. Ang kuwento ay umiinog sa bayan ng Tulig, at nagsimula sa isang eksena ng misa na ibinigay ni Pare Agaton sa mga mamamayang sakop niya. Kabilang sa mga tauhan ng nobela sina Capitan Lucas, Marcela, Capitan Tibo, Don Segundo, Teniente Tato, at Aleng Anday. Taliwas sa Noli Me Tangere at El Filibusterismo, ang Makamisa ay isinulat sa higit na nakakaaliw na paraan.