Professional Documents
Culture Documents
Zakirzade Abdullah Bicare in Divaninin Transkripsiyonu Zakirzade Abdullah Bicare S Divan Text With Transcription Alphabet
Zakirzade Abdullah Bicare in Divaninin Transkripsiyonu Zakirzade Abdullah Bicare S Divan Text With Transcription Alphabet
Enstit Anabilim Dal : Trk Dili ve Edebiyat Enstit Bilim Dal : Eski Trk Edebiyat
AUSTOS2008
Enstit Anabilim Dal : Trk Dili ve Edebiyat Enstit Bilim Dal : Eski Trk Edebiyat
Bu tez 27/09/2008 tarihinde aadaki jri tarafndan Oybirlii ile kabul edilmitir.
Do. Dr. Bayram Ali KAYA Yard. Do. Dr. Hseyin YORULMAZ Yard. Do. Dr. smail GLE
Jri Bakan
Kabul Red Dzeltme
Jri yesi
Kabul Red Dzeltme
Jri yesi
Kabul Red Dzeltme
BEYAN Bu tezin yazlmasnda bilimsel ahlak kurallarna uyulduunu, bakalarnn eserlerinden yararlanlmas durumunda bilimsel normlara uygun olarak atfta bulunulduunu, kullanlan verilerde herhangi bir tahrifat yaplmadn, tezin herhangi bir ksmnn bu niversite veya baka bir niversitedeki baka bir tez almas olarak sunulmadn beyan ederim.
NSZ 16. asrn sonuna kadar son derece uyumlu alan tekke, medrese ve ordu lsnde 17. yzyldan itibaren atlamalar balamtr. zellikle tekke-medrese kavgas en hzl biimde 17. yzylda gndeme gelmitir. Btn dier alanlarda olduu gibi bu asrlarda tasavvuf sahada da belli bir gerileme sz konusudur. Osmanl Devleti, darda st ste ald sava yenilgileri ile giderek ypranm, ekonomisi ve siyasi hayat alkantl bir dneme doru gitmeye balamtr. Devlet, tmar yapsnn bozulmas nedeniyle askerlik yapmak yerine halkna zulmeden bir Yenieri Ocann adeta kuklas haline gelmitir. Yine bu yzylda ok sayda vezir ve sadrazam deimi, saray kadnlarnn devlet ynetimine mdahaleleri sonucu devlet ynetiminde ciddi zaaflar belirmitir. Bir devrin edebiyatnn, o devrin tarihinden ayr dnlemeyecei iin devrinin sosyal ve ekonomik durumunu en iyi aydnlatan yine devrin air ve yazarlar olmutur. almamzda ele aldmz Zkirzde Abdullah Efendi byle bir dnemde yetimi devrinin ileri gelen Celvet eyhlerindendir. Zkirzde Abdullah Efendi gerek yetitirdii halifesi Osman Fazl Efendi gerekse divan ile Osmanl tasavvuf dncesine yapt katklar ile yaad devre damgasn vurmu bir sfdir. Bu almamn her aamasnda bana yardmc olan ve yol gsteren bata danman hocam Yard. Do. Dr. Hseyin YORULMAZa ve yetimemde katks olan tm hocalarma teekkr etmeyi bir bor bilirim.
NDEKLER KISALTMALAR.....ii TRANSKRPSYON ARETLER....iii ZET...... iv SUMMARY......v GR1 BLM 1: ZKRZDE ABDULLAHN HAYATI, EDEB KL 1.1. Zkirzdenin Yaad Devre Toplu Bir Bak 2 1.2. Hayat..... 3 1.3.Mensubu Bulunduu Tarikat...............5 1.4.Edebi Kiilii.......7 1.5.Eserin Dil ve slp zellikleri10 BLM 2: METN 2.1.Metnin Transkripsiyonunda ve mlasnda zlenen Yol............10 2.2.Dvannn Transkripsiyonlu Metni ..........11 SONU 157 KAYNAKA... 158 ZGEM.160
KISALTMALAR G. K. M. a.g.e. c. G. Haz. h. Hz. m. MEB l. sa. s.a.v : Gazel : Kaside : Musammat : Ad geen eser : Cilt : Gazel : Hazrlayan : Hicri : Hazreti : Miladi : Milli Eitim Basmevi : lm tarihi : Sayfa : Sallallahu aleyhi vesellem : Trk Tarih Kurumu : Yaynevi : Yzyl
ii
TRANSKRPSYON ARETLER Zkirzde Abdullah Dvnnn transkripsiyonunu hazrlarken, genel olarak ilmi eserlerin transkripsiyonunda uygulanan kurallar takip edilmitir. Bu transkripsiyon harfleri u ekilde sralanmtr.
1 (H) 1 (N) x F J E { P O ] ` v
a, e, , u, a, b p t c d r z j s
A W Q / U Y T R : G L K , n
, ` f k, g, l m n v (o, , u, ) h (a, e ) y (, i, ) l
iii
Tezin Ba l : Zkirzde Abdullah (Bre)n Dvnnn Transkripsiyonu Tezin Yazar : Fatih AYAR Kabul Tarihi: 27 Austos 2008 Anabilim Dal :Trk Dili ve Edebiyat Danman: Yard. Do. Dr. Hseyin YORULMAZ Sayfa Say s : V (n ksm) +160(tez) Bilim Dal : Eski Trk Edebiyat
almamzda Zakirzade Abdullah Efendinin hayat, edebi kiilii, dnya gr ve yazm olduu divannn transkripsiyon evirisi ortaya konulmutur. Zakirzade Abdullah Efendi Osmanl mparatorluunun en ihtiaml dneminin nihayetine erdii 17.yy da yaam bir mutasavvf airdir. irin hayat ve eseri hakknda bugne kadar hibir aratrma yaplmamtr. Kendisi Halvet tarikatnn Celvetiyye koluna mensup bir eyhtir. Tarikat mensubu dier btn airlerde olduu gibi iirlerinin yazl amac bir sanat gstermekten ziyade insanlar eitmek ve kalplerine Allah sevgisini yerletirmek olduundan ekil ve vezin asndan bir takm kusurlar grlmektedir. Bursa nebey Ktphanesinden temin ettiimiz el yazmas divann yaptmz aratrmalar neticesinde bir baka nshasna daha rastlayamadk. Bu almamda, tezimizin konusunu tekil eden eseri ve mellifini Edebiyat camiasna tantmak ve Tasavvuf edebiyat alannda yaplan almalara katkda bulunmay amaladk.
iv
Title of the Thesis: Zkirzde Abdullah (Bre)s divan text with transcription alphabet Author: Fatih AYAR Date: 27 August 2008 Department: Turkish Language and Literature Supervisor: Assist. Prof. Dr. Hseyin YORULMAZ Nu.of pages:V (pre text) + 160(main body) Subfield: Clasic Turkish Literature
In this study the life, literary personality, world view of Zakirzade Abdullah Effendi and the transcription translation of the divan (collection of his poems) written by him was examined. Zakirzade Abdullah Effendi is a Sufi poet, who lived in the 17th century, when the Ottoman State was at the end of its most magnificent period. No research has been performed on the life or the works of the poem yet. He has been a Sheik who is a member of the Celvetiyye branch of Halvet tariqat. Like all other tariqat member poets, the aim of the poems was to educate the people and have them made love Allah rather than an art demonstration and therefore some defects might be seen in both form and meter aspects. We concluded our research on the handwritten divan which we supplied from the nebey Library in Bursa and we have not seen any other copy of the book. In this study, we aimed to introduce the work and his author who is the subject of our thesis to the literature word and contribute to the works in the Sufism literature area.
GR almann Amac: Trk edebiyat asndan uzun bir zaman dilimini iersine alan divan edebiyatnn zellikle son dnemi yeterince allmadndan bu dneme ilikin salkl deerlendirmelerde bulunmak da hayli zor olmaktadr. Baz genel hkmler vermeden nce dnemin air ve metinlerinin byk ounluluunun ortaya karlmas, incelenmesi gerekir. almamzda genel anlamda bu amac hedefledik. Dnemin nemli tasavvuf airlerinden olan Zkirzde Abdullahn hayat ve divann incelemeye altk. almann nemi: almamzn nemi ncelikle edebiyat dnyasna yeni bir eserin kazandrlm olmasdr. lk defa Latin harflerine aktarlan ve gn na karlan bu eserin zelde eski Trk edebiyat alanndaki almalara, genelde ise btnyle Trk edebiyat ve kltrne katkda bulunacak olmas nemini de ortaya koymaktadr. Tasavvuf iirinin en nemli ahsiyetlerinden biri kabul edilen Zkirzdenin mutasavvf yn ve airliinin, iir dnyas zerinde uzun soluklu bir etkisinin olduunun tespit edilmesi son dnem divan iiri zerindeki on yedinci yzyl tasavvuf airlerinin etkisine yeni bir rnek oluturmas bakmndan ayrca nemlidir. almann Yntemi: Genel olarak almamzn konusunu Zakirzade Abdullah ve onun divan tekil etmektedir. ncelikle Zakirzade Abdullahn ve divannn daha iyi deerlendirilebilinmesi iin yaad yzyln siyas ve sosyal yapsna dair genel bir bilgilendirmede bulunmay uygun grdk. Sonrasnda airin edebi kiiliini ve sanat anlaynn nasl ekillendiini, buna bal olarak o dnemin edebiyat dnyasn ve olumaya balayan dier edebi etkileimleri vermeye altk. Yine gerek Zakirzade Abdullahn gerekse divann daha salkl bir ekilde deerlendirilebilmesi iin hayatna ve edebi kiiliine dair kaynaklardan gelen bilgilerin yannda bizzat divanndan elde ettiimiz bilgilere yer verdik. Ayrca mstakil olarak divannn biim ve ierik bakmndan incelenmesini yapmaya altk. BLM 1: ZKRZDE ABDULLAH (BRE)IN HAYATI
1
1.1. Zkirzdenin Yaad Devre Toplu Bir Bak Zkirzde Abdullahn yaad devir (15971657) Osmanl Devletinin siyasi ve sosyal ynlerden duraklamaya balad bir dnem olan 17. Yzyla rastlamaktadr. 4. Muratn lmyle birlikte yerine geen Sultan brahim (16401648) dnemi tam bir israf ve sefahat dnemi olmutur. Onun lmyle yerine geen olu 4. Mehmet henz on iki yandadr ve bu sebeple devlet ynetimi saray kadnlar ve ocak aalarnn eline geer. Hazine boalm, rvet alp vermeler artmtr. Genel olarak halkta bir huzursuzluk meydana gelmi, medreselerle birlikte tekkelerde gerilemeye balam, ehil olmadklar halde baz kiilerin eyh olu olmak avantaj ile tekkelere eyh tayin edildii ok grlmtr. 17. yzylda Osmanl Devletinde ynetimin bozulmas, siyasi ve mali sorunlarn artmasna bal olarak birok eyalette isyanlar kmtr. Bu isyanlarn en nemlileri olan Anadoludaki (Celali) syanlar kanl bir ekilde bastrlabilmitir. Bu karmak ortamda devletin durakladn fark eden baz devlet adamlar bu durumu nlemek iin eitli slahatlarn yaplmas gerektiini savunmulardr. Bu olaylar 4. Mehmetin annesi Turhan Valide Sultann siyasi basiret gstererek sadrazamla Kprl Mehmet Paay getirmesiyle devletin ileyii normale dnmtr. Kprlnn lmyle yerine geen olu Fazl Ahmet Paada babasnn yolundan giderek Osmanl mparatorluunu eski gcne kavuturmay bir bakma baarmtr. Siyasi ve sosyal hayattaki tm bu kargaaya ramen 17. Yzylda edebi hayat gemiten ald gle canlln korumutur. O zamana kadar rnek aldklar klasik ran edebi rnleri ilk kez bu dnemde ancak mukayese unsuru olarak itibar edilmeye balanmtr. Yine bu yzylda edebiyatn her dalnda olduu gibi iirde de en gelimi yzyldr. Bu devrin airleri 16.Yzyl airlerinden farkl bir iir anlay iindedirler. Szn gzellii yannda, anlamda derinlik ve hayallerde genilik aranmtr. Yabanc kelimeler ve tamlamalar iirin anlalrln zorlatrmtr. Mbalaa, tezat, telmih, en ok kullanlan edebi sanatlardr. Tasavvuf iirlerin konusu olmu, airler az szle ok ey anlatmaya zen gstermilerdir. Bu da Sebk-i Hindnin zellikleridir. Sebk-i Hind 17.yzyla damgasn vurmutur. Sebk-i Hindnin ses, kafiye ve yeni kelime bulma ynnden etkileri gnmze kadar uzanmtr. 1.2. Hayat
Zkirzde Abdullah hakknda ok fazla bilgi bulunmamakla birlikte Anadoluda yetien byk vellerden biri olduu herkes tarafndan kabul edilmektedir. Asl ad Abdullah bin bandr. iirlerini nceleri Abd daha sonra ise Bre mahlasyla yazd.(Kocatrk,1955: 310) Babas Azz Mahmud Hdyinin zkirbas ve hulefasndan bn Dede (. 1650) dir. Bu yzden Zkirzdediye mehurdur. ( Ylmaz,1999:305) Doum tarihi 1597 olarak bilinmekle beraber dodu yer hakknda bir bilgiye rastlanmamtr. Ekim1657 (H.1068) senesinde 60 yanda stanbulda veft etmitir. Vasiyeti zerine Kabri skdardaki Karacaahmed mezarlnn ilerisinde bulunan Miskinler kabristanndadr. Zkirzde Abdullah Efendi, Azz Mahmd Hdy hazretlerinin halifesi Mukad Ahmed Efendiden ilim ve tasavvuf yolunun edebini rendi. ntisab ve icazetini bu zttan alan Zkirzde stanbulda sur iinde oturmaktayd ve fazilet ve kelmli ile mruf ve makam ve hli ile mehur, avam ve havassn itibar ettii bir kiiydi. ( Ylmaz,1999:267268) Tahsilini tamamladktan sonra, insanlar doru yola sevk etmek iin Manisaya gitti. Sonra stanbuldaki Zeyrek Camiinde vaaz ve nasihat etmekle vazifelendirildi. Bilhare Ali Paa Derghna eyh tayin edildi. Konuma ve hitabet kabiliyeti ok yksekti. Tasavvuf yolunun ince meselelerinden bahsederdi. Vaazlarna uzaktan ve yakndan birok kimse gelirdi. Zkirzde Abdullah Efendi sadece haftada bir sal gnleri Fatih Camiinde vaaz eder ve bu vaazlara halkn ok byk bir rabeti vardr. Vaazlarnda er ahkm ve ilhi maarif ve hakiktan bahsettikten sonra Celvetiyye usulnde tevhid ve yin-i erif icra olunurdu. Zkirzde bu itibarla her bakmdan stanbulun en faziletli eyhi saylmaktayd. Onun zamannda evliyaya dil uzatan oktu. Zkirzde Abdullah Efendi bir gn krsye kp, tenkit edenleri de ikna edecek tarzda beli bir vaaz verdi. Zkirzde Abdullah Efendi mrnn sonlarna doru Osman Fazl Efendiye hilfet iczeti vermek istemitir. Ancak bunu srarla kabul etmeyen Fazl Efendi eyhine hizmet etmeyi ve onun yannda kalmay daha uygun grdn belirtmitir. Bir gece ryasnda Cenb- Hakkn kendisine grnmesi ve elinde tutmakta olduu mushaf gstererek Bunu al ve kullarm bana davet et demesinin ardndan korkuyla uyanr ve ryay eyhine arz eder, eyhi mtebessim bir ehre ile kendisine Allah
tarafndan sana iaret olununcaya kadar hilfeti kabul etmedin. Senin benimle olan bu durumun Cneyd (. 297/910)in Seriyy(. 253/857) ile olan durumu gibidir. Seriyy, Cneydden halk irat etmek iin vaaz ve nasihat vermesini istemiti ancak o bunu kabul etmeyerek bu teklifi reddetmi, o gece ryasnda Hz. Reslullah Efendimizi grm ve Onun iareti zerine teklifi kabul edip irada balamt. diyerek ryay yorumlayp hilfetini tasdikler.(Bursevi, 1994:142) Kendinden sonraki halifesi olan Osman Fazl Efendi eyhi Zkirzdenin vaaz ve nashatta takrr ve tefsir bakmndan ftde ve Hdyden stn olduu kanaatindedir. 1994:144145) Hal byle olunca da kendisine ait tek eseri olan bu divan onun hayat ve dnya gr hakknda bize baz ipularn vermektedir. Osman Fazl Atpazarnin tarkat silsilesi Zkirzde ve eyh Dizdarzde Ahmed Efendi kanalyla Celvetiyye Tarkatnn Pri Azz Mahmud el-Hdyye ular. Zkirzde Abdullah Efendi u halifeleri yetitirmitir:(Vassaf,2006:56) 1. Atpazr eyh Osman Fazl i lh b. Seyyid Fethullah, (1691) 2. eyh Selm Ali Efendi, (1693) 3. Cafer Efendi, (Zkirzde Abdullah Efendinin olu) (1697) 4. Abdulvahhb Efendi, (1708) Zkirzdenin mezar tanda unlar yazldr: lem-i ukbya Zkirzde n kld sefer Yani Abdullh Efendi vkf- srr- kader lem-i gaybdan denildi rihletine trih Ak ile bb- rzullh etmiti makar Mezar tandaki rzullh(H1068/M1657) ibaresi ebced hesabyla bize Merhumun vefat tarihini vermektedir. 1.3. Mensubu Bulunduu Tarikat Celvetiyye Ancak Zkirzdenin yazamadn da vurgulamtr.(Bursevi,
Azz Mahmud Hdayi'ye nisbet edilen Celvetilik, Bayramiyye tarikatinin bir ubesidir; tamamiyle de suni bir tarikattir. Faydalandmz kaynaklarn verdii bilgiye gre, bu tarikat, nce Halvetye ricali arasnda ok mehur olan brahim Zhid-i Geylni tarafndan kurulmu, ftade ve Hdayi zamannda ok gelimitir Celvetiyye tarikat brahim Zhid Geln (. 1300) devrinde hill; ftde (. 1580) zamannda yarm ay; Hdai (. 1628) asrnda ise dolunay haline geldii kaydedilmektedir. Celvetiyye, celvete mensup olanlara verilen isimdir. Celvet, halvetten kmaktr. Bu da itibar olan her eyi karmak, hakikat libsn giymek demektir. Halvet ile celvet arasnda anlam ve iml asndan alt ve stteki noktadan baka bir fark yoktur. Aziz Mahmud Hd, (15521628) tarihleri arasnda yaam bir Trk
mutasavvfdr.(Tezer,1984:54) yi bir medrese tahsili grdkten sonra sfiyye mesleine slk ederek Bursal M. Muhyiddin ftde'ye mrid olmu ve ksa zamanda onun yannda hilfet alarak irda mezun olmutu. eyhinin vefatndan sonra stanbul'a gelerek irda balayan Hdy, ilmi ve mnev nfzu sayesinde halkn her kesiminden binlerce insann sempatisini kazanm, zellikle devlet adamlar ve sultanlarn hrmetine mazhar olmutu. Onun eserleri Celvetiyye tarikatnn teekkln ve sistemlemesini salamtr. Hdy'nin "Vakt", "Tarkatnme," "et-Tarkat'l-Muhammediyye" ve "Cmiu'lFazil" gibi eserleri, tarikatn temel kaynaklar arasnda saylabilir. Aziz Mahmud Hd, "akyk zeyli"ne gre, Seferhisarl'dr.(Glen,1960:553) Glen Efendi, "Klliyt- Hd" de Sivrihisarl olduunu kaydediyor. Bakalar da onun Konya Kohisar'ndan olduunu sylemektedirler. stanbul' da okuyan, Edirne'de Sultan Selim medresesinde muitlik, am ve Msr' da niplik eden, Msr'da Kerim'ddin Halvet adl birisine intisap edip Halvet olan Mahmud Hd, nihyet Bursa'da Ferhdiye medresesine mderris ve Cam i-i Atik mahkemesine nip olur. Bu srada, bir gece, ryasnda, cennetlik olduklarn zannettii birok kimseyi Cehennem'de, Cehennem'lik zannettiklerini Cennet'te gryor. Bunun zerine ertesi sabah derhal Uftde'ye gidip teslim olur.
Mahmud Hd, vahdet-i vcdu, erat hudutlarn tamamak zere kabul eden ve her hususta zahitlik yolunu tutan tam snn bir eyhtir. Hatta o, tasavvufta taknlk gsteren, yahut biraz serbest fikri olan sofilere bile kardr. Celvetiye'de slk, esm iledir. Esm-i seb'a yani Allah'n yedi ad "usl-i esma" adn alr. Celvetlikte bunlardan baka be ad daha kabul edilmitir ki bunlara da "fur-i esm" denilir. Celvetiyye Tarikat, Bayramiyye'nin; Bayramiyye de Safeviyye ve Halvetiyye'nin bir kolu saylmaktadr. Celvetiyye, Hz. Ali kanalyla gelen bir tarikat olmas itibaryla cehr zikri esas olan, nefs tezkiyesine nem veren bir tarikattr. Celvetiyye'de slkn drt mertebesi vardr: Tabiat, nefs, rh ve srr. Tabiat mertebesinde slik tabiatn gerei olan yeme, ime ve cins mnsebetten mchede yoluyla uzaklamaya alr. Zaruret lsnde yer, ier ve belli bir sre evlenmez. Nefis mertebesinde nefisten kaynaklanan kt huy ve sfatlarn mchede yoluyla terk etmeye alr. Nefsin kt fiilleri iki trldr. Bir grubu kendi irdesi ile iledii gnahlar; dierleri iyice yerlemi kt huy ve alkanlklardr. Bunlarn her iki grubun da ancak riyzat ve mchede ile slah edilebilir. Nefis, belli ekillerde slah edilip kontrol altna alnnca rh ve srr mertebelerine yol alm olur. Ruh mertebesinde slik, nefsin kt huylarnn tasallutundan kurtulup rhu ile irtibata gemi saylr. Ruhun bozuk taraf, marifet-i ilhiyyeden mahrmiyyettir. Bu yzden rhun terbiyesi ancak marifet-i ilhiyye ile olur. Rh mertebesinde ilm-i ledn srlar zhir olmaya baladnda slike "kef" vki olmaya balar. Tabiat ve nefs mertebelerinde kef yoktur. Slik rh mertebesinde mrifet ve ilh ak elde ettikten sonra, srr mertebesine ykselir. Bu mertebenin gerei msivdan ilgiyi kesmek, Hakk'tan bakasna gnl vermemektir. Bu makam, mahv fena ve tecell nrlarnn zuhr ettii vuslat makamdr. Celvetiyye tarikatnda dier tarikatlardan farkl olarak dizler stne kalklp yarkyam hlinde icra edilen bir zcir tarz vardr ki buna "nsf - kym" ya da "hzr kym" denilir. Celvet mensuplarnn giydii Celvet tacnn tepesinde on; dilim ve bu dilimleri birletiren bir dme bulunur. Mest dnda giyilen ayakkablarn rengi genellikle krmzdr.
Celvetiyye'nin Bursal smil Hakk tarafndan kurulmu olan Hakkyye, Selmi Ali Efendi'ye nisbet edilen Selmiyye, Ktahyal Ali Feni Efendi'nin temsil ettii Feniyye ve M. Him Baba tarafndan kurulmu olan Himiyye olmak zere drt kolu vardr.(Tahir,1924:83) stanbul'da tarikat ve tekke faaliyetlerinin serbest olduu dnemlerde, hemen hemen otuza yakn celveti tekkesi vard. Tarikatn merkez tekkesi, stanbul-skdar'da Aziz Mahmud Hd'nin medfn bulunduu sitnedir. Tarikat, stanbul ve Bursa'nn dnda Balkanlar'da da yaylma istidad gstermiti. 1.4. Edebi Kiilii Zakirzade mutasavvf bir airdir divan srf bu yzden incelenebilir. O, tasavvufta ok zahidane bir hal ierisindedir. iirlerinden nemli bir blm mnct, gnahlardan af dileme peygamberden efaat isteme gibi zellikler tar. ocukluk ve genliinin ilk dnemlerini nasl geirdii ak olarak bilinmemekle birlikte eserlerinden yola karak kendisinin iyi bir tahsil grd anlalmaktadr. Zakirzade, Divann zamanna gre sade bir Trke ile yazm, aruz ve hece
vezinlerini kullanmtr. Onun aruzla yazm olduu iirlerinde birok imle ve zihflar vardr. Aslnda o ruz lsnn hece lsne en ok benzeyen (mstefln/ mstefln),( filtn /filtn/ filn) ve (mefln/ mefln/feln) gibi kalplarn kullanmtr. En gzel ilahilerini bu kalplarla yazmtr. Hece ile yazd baz ilahilerin birok msralar da aruz kalplarna uymaktadr. airin akc bir dili vardr. lahiler yazl kolay grnd halde taklide kalklnca l anlalan trdendir. Btn mutasavvf airlerinde olduu gibi onda da Yunus etkisi grlr. Kitap ve snneti her eyden stn bilen ve bu daireden kmayan airde gl bir yaradan sevgisi grlr. Neyleyeyim cn teni Baa seni gerek seni (6/1)
Sen bir dir Kerm ani Baa seni gerek seni (6/2)
Birok Celveti airlerinde oduu gibi iirlerini zhidne bir anlayla yazm, tevhidin gereinden ve neminden bahsetmitir. Bar-i illy bulanlar are-i ldan geer ar olup tevd-i ta k ile mdan geer (164/1)
Zkirzdenin btn iirlerinde Allahn bykl, onun yapt hikmetli ileri belirtmek suretiyle insanlara kavratmaya alr.
Eyle `ibdet ala Bre kr et Rabbine Olmaya ki marr ede bugn seni rf`at- t (150/5)
iirlerinde peygamberine duyduu derin sevgi ve muhabbet onun peygamberi iin gayet iten ve zahidane iiler yazmasna sebep olmutur. Ey Rasl-i nr- pk-i kibriy Vey abb-i nr-i em-i enbiy(155/1)
Zkirzdenin iirlerinde din, temay ve slubu oluturan asl unsurlarn banda yer almaktadr. air, insanlara nasihat verirken dahi kulland terminoloji dni terminolojidir. Fikr ikr dini dnyya degimek yol mudur ikre bala kim unutdu sen udy ey begim (141/2)
Zkirzde, devrinin sosyal ve siyasi olaylarna kaytsz kalmam, iirlerinin bir ksmnda bu olaylara yer vermitir. l myesser ehl-i slma Giridi fetini `Asker-i slma yardm eyle Allhm meded (47/8)
Zkirzde, Divannda ayet ve hadisleri anlatlmak istenen bir eyin doruluunu kantlamak iin bir delil olarak gstermi, anlatmak istediini, ayet ve hadislerle kuvvetlendirmitir. Divanda geen ayetlerin iktibas (alnt) yoluyla bazen tamamlanmadan yarm bir ekilde olduu gze arpmaktadr.
n fen buldu vcdum vadete vard vaan Celvetiyim Celvetiyim Celvetiyim Celveti (26/5)
1.5. Eserin Dil ve slup zellikleri XVII. yzyl Klasik Trk iiri, Arapa ve Farsa kelime ve tamlamalarn etkisiyle dier yzyllara gre daha ar, anlalmas g, ssl ve adal bir dile sahipti.(Timurta,1976:331) Ancak Zkirzde bu adal dile pek bavurmamtr. Divannda yer yer Eski Anadolu Trkesi'nin yazm zellikleri grlmektedir. nc ahs bildirme eki (-durur) (valundurur26/7). Birinci ahs okluk eki (-uz/z) (Umruz 26/9) eserde geen Eski Anadolu Trkesi'nin imla zelliklerindendir.
BLM 2 : METN 2.1.Metnin Transkripsiyon ve mlasnda zlenen Yol 1. Metin tespitinde transkripsiyon sistemi kullanlmtr. 2. altmz eserin 17. yya ait olmas bakmndan, bu dnemdeki metin neirlerinde gnmz imlasna yakn bir imla anlay benimsenmitir. Bu erevede klie imladaki
10
yuvarlak ekillerin yazda devam etmesine karlk, dz ekillerinin tercih edilmesi uygun grlmtr. 3. Farsadaki vv- maddeler harfi ile gsterilmitir. 4. up gerundiumunun sonu p ile gsterilmitir. 5. Elif-i maksureler, uzun okunan yerlerde Leyl, ksa okunan yerlerde ve izafetlerde Leyli olarak gsterilmitir. 6. ile,iin, edatlaryla idi, ise, iken gibi i- fiilinin ald ekiller ayr olarak yazlmsa ayr, kelime ile birlikte yazlmlarsa veznin durumuna gre bitiik veya ayr yazlmlardr. 7. Atf vavlar u, , vu, v eklinde gsterilmitir. 8. Arapa birleik kelimeleraynel-yakn eklinde gsterilmitir. 9. Arapa ve Farsa n ekler ve edatlar, kendisinden sonra gelen kelimeden bir izgiyle ayrlmtr. 10. Farsa tekrar edilen kelimelerin arasna giren ekler her iki kelimeye ksa izgi (-) ile birletirilmitir. dem-a-dem 11. Arapa ve Farsa kelimelerin sonlarna gelerek, tremi isim ve tremi sfatlar meydana getiren -s, -gh, -zr, -kr, -ger, -mend, -nk, -dn, -ve, -sitn gibi ekler ilave olduklar kelimelere birleik yazlmlardr. 12. Ayetlerden yaplan iktibaslar, metinde eski harflerle yazlmtr; dipnota ise sre ad, ayet numaralar ve mealleri verilmitir. Ksmi iktibaslarda mealler verilirken umumiyetle ayetin tamam ele alnmtr. 13. zel isimler byk harfle balam ancak sonlarna gelen ekler ise ayrlmamtr. 14. Metinde geen Arapa ve Farsa szler eski harflerle yazlmam ancak iaretleri arasna anlamlar verilmitir.
Bismillhir-Ramnir Ram ( Filtn/ filtn/ filtn/ filn) 1 1 Bildim ey Mevl ki crm- `iyn bendedir
11
Bunu da bildim ki d`im `afv ufrn sendedir 2 Nefs eyna zebn oldum vel d`im yrek Tutuup yanar ki sevgi t efend cndadr 3 Eylemez seyr ubna n gl hergiz naar Dem-be-dem meftnu olma bu ubn andedir 4 Zhid abb eyn ile orutma kim On sekiz bi `lem ol `li cenba bendedir 5 Omad Bre `Abdullh apda ey Kerm Fal ile isna alm bir fakri bendedir 2 VEA`A ABLEL-LFE 1 `Akn l efendi yanmam O degil n- vala anmam 2 imiz bitmek ile devlete erdik Demek bu dr dnyda anmam 3 Sebeb-i ba`-i rusl nitce ktb M-sivallhdan kii yunmam 4 Lisn- ehl-i ada tenezzl dedikleri Murd hmy dilberinde onmam
Ac datl uhurta teamml et `Abdi ur bu ie-`i vcd nmam 3 VEA`A ABLEL-LFE 1 Rametile nki insn eyledi Viliden bizi marm eyleme
12
Nie zemn senden gayrya adm Nie zemn adm derve dadm
10
11
12
13
13
14
15
16
17
18
VEA`A `NDE-EHB LEL-HLFE (filtn/ filtn/ filn) 1 Rizda ara kmayam bir adem Hlim saa marladm ya kerm 2 Senden gelir cmle `at v kerem Hlim saa marladm y Rahm 3 Sendendrr derd-i derna `ilc Fal ile ref ola bu i`vicc 4 Senden ayra etme bizi icticc lim saa marladm y Ram 5 erre adar senden ki ola kerem Derdi eken b-relere ne am 6 l `inyet l hidyet dem-be-dem lim saa marladm y Ram
14
10
11
12
ir deyip teveelt `alellh lim saa marladm y Kerm 5 VEA`A ABLEL LFE
Olmaya ger senden kerem B-reler olur `adem 4 Budur kelmm dembedem Breye eyle meded 5 Derde deva senden olur albe if senden olur
15
10
11
12
lmekdir saa ar
16
Yine durur `aa ark 6 Mmtz olsun bugn feri Baa seni gerek seni 7 Senden gelen derd niam `Una zev ni`am 8 Dilde tevd elde `alem Baa seni gerek seni 9 `Abdullh a yolunu Kerem eyle dost dilini 10 Sen od bilirsin lini Baa seni gerek seni 7 VEA`A ABLEL LFE
17
(Mstefiln /Mstefiln)
1 Oldu gl ii seni h eylemek vh eylemek 2 Budur begim nu seni h eylemek vh eylemek 3 Ermek dilerdi yrie Fet olmad esrrna 4 Bu derdie tmra h eylemek vh eylemek 5 Glden grd yo nab ayretde ald `andelb 6 Budur begim al-i arb h eylemek vh eylemek 7 Alma vcdudan aber Meyl- svdan l aer 8 Saa yine senden aber h eylemek vh eylemek 9 Erdi saa n len tern Oldu `adem kevn mekn 10 B-reye ald a cn h eylemek vh eylemek 9 VEA`A ABLEL-LFE
` derdin yine Mevl bilir 2 Yamdr m-sivdan blini ` derdin yine Mevl bilir 3 Ger denilse vafa gelmez kl ile Alayanlar n alar l ile 4 Far olunmaz rka ile l ile `A derdin yine mevl bilir 5 Ne fen bezminde eder ya k Ne be mlkle olur fera-nk 6 Naar d`im nr- t- pk `A derdin yine mevl bilir 10 VEA`A ABLEL-LFE
(Mefln/mefln/feln)
1 arar etmi iken yr ile obet Nesm-i ayrl n-gh eridi 2 Ne mkilmi ne mkilmi bu firat Nesm-i ayrl n-gh eridi 3 Bir olmuken bugn yr ile ayr avumuken am blblle glzr 4 Dem-i vulat iken bezmim be-her yr Nesm-i ayrl n-gh eridi 11 VEA`A ABLEL-LFE
(Mefl/mefln)
19
10
20
l `inayet l hidyet bize eyan gelmesin admz demde ol dman gelip yol bulmasn
Cmle mmin ullar ol demde marm almasn So nefesde nr-i mn ile all cnmz
onduunda emri ile ggsmz stne Cn alc cnmz saa alma adna
Luf i isn eyleyben bize ol demde meded Rametie eyle mahar oma bizi derd--mend
t-i pki rmeti iin sen esirge y Ead So nefesde nr-i mn ile all cnmz
Saa Bre kulu luf ii dir pdih Dilei budur dem--dem eyleyben hu vh
10
Cmle ullara gsterip cemli y lah So nefesde nr-i mnile all cnmz 13 VEA`A ABLEL-LFE
(mefln/ mefln)
1 Gl abr eyle ahrna Taamml et taamml et 2 Eresin t ki lufuna Taamml et taamml et
21
10
11
12
ap oyup efendi pes ben ya ande varam Bir ey teallf etmez kmde cmle `lem
22
Bunca icb geb erise saa nlem 3 Bir sulansn ulu atd urbet iline Niye kerem etmezsi ben bu firatde alam 4 Bir sen dedim ben saa d derndan siv Saa dndm yzm derdime senden rem 5 B-reni linden sl eden kiiler Dim gnhn ap alar durmaz demdem 15 VEA`A ABLEL-LFE 1 Y rabben y Rabben Alatmal uluu 2 Et lufuu reh-nm Gster or yoluu 3 `Al erimez adma T ki erem dostuma 4 Luf et yap destime Bir kez uzat elii 5 Aylmad dn gn yle gezer vre 6 Bezm-i elestde y Rab Bir kez ien doluu 7 Men` `a senidir Ar u sem senidir 8 Duyup iiten sensin Kimse bilmez dilii
23
10
(Mefln/mefln)
24
10
Saa Bre dendi n Budur ma`na v tarri 18 VEA`A YNE UTLE VEZR MUAFA PAA
25
Her ne adar ede `urc seyr-i sitre rif `ate Bir gn olur ki ergrr er- felek aa zevl
mdi n aflet ile etme cihna i`timd a yoluna eyle slk aa eren buldu keml
Fal ile Breyi ala sivya bamadan Saa naar ede mdm lufu ile ey l-yezl 19 VE LEH EY[AN
(mefln /mefln )
1 ura bama ey Mevl `nyet et `inyet et 2 Elidedir amu ey `nyet et `inyet et 3 Ne isterse edersin hep R isteriz y Rab 4 Myesser olmaa maleb `nyet et `inyet et 5 Bizi n eyledi insn uhra geldi o isn 6 Glden maa nisyn `nyet et `inyet et 7 geldi bu erf ylar Hidyet umdular ullar
26
10
(mefln/ mefln)
27
Eger Barene etse `inyet Revdr revdr revdr rev 22 VE LEH EY[AN
28
l naip Breye val sivda almasn Ola handa an ahir nice r- cd 23 VE LEH EY[AN
( Mstefiln/ Mstefiln)
8 9
Bu atreden bizi geir `Ummna ersin ullar Bre uldur y Kerm Addurur Rabb-i Ram
10
29
24 VE LEH EY[AN
30
10
Seni apuda redd olmaz recalar Esirge b-re ulu esirge 26 VE LEH EY[AN
n fen buldu vcdum vadete vard vaan Celvetiyim Celvetiyim Celvetiyim Celveti
27 VE LEH EY[AN
(filtn/ filtn/filn)
1 Ayrltan eyleyelim ahu vah Gitdi elden ehr-i ramet el-ved` 2 yib oldu stmzden byle mh Gitdi elden ehr-i ramet el-ved` 3 Ey dir bilemedik adrini a zre edemedik krn 4 Etdi vrn glmzn ehrini Gitdi elden ehr-i ramet el-ved` 5 Olmu iken cmle ey nra ar Dolmu iken ikr-i al arb ar 6 Kinta dd ate oldu ar Gitdi elden ehr-i ramet el-ved` 7 Cmle nrdan ede ond a an Gstere hem yine geldgi gn 8 `zzet ile dndrp bizden bunu Gitdi elden ehr-i ramet el-ved` 9 Ala Bre dem--dem firate Gitdi elden ehr-i ramet el-ved`
32
(mefln/ mefln/feln)
1 Kerem et mbrek aylarda `nyet et meded ey kdir Allh 2 Esirge bizi ramet gnlerinde `nyet et meded ey dir Allh 3 rl albimizden m-sivy Seni `a saa eksn uvy 4 Srelim dim ev u afi `nyet et meded ey dir Allh 5 Recmz m-sivdan cmle sildik Derilb yzsri pua geldik 6 Murdlar sende biter nki bildik `nyet et meded ey dir Allh 7 Seni valundurur senden recmz ridir malaba gesn du`mz 8 Be ire be bulsun fenmz `nyet et meded ey dir Allh 9 Umruz lufuu senden udy Tknmez rameti vermekle 10 Kerek edip ey luf ss Mevl `nyet et meded ey kdir Allh 11 Grh- evliyn rmetin Cem` enbiyn rmetn
33
12
13
14
(mefl/mefln)
1 Ey rameti o Rahmn hsn kerem eyle 2 Et enbimizi ufrn sn kerem eyle 3 afletlerimiz aldr Eksiklerimiz bildir 4 `Afv idbeni gldr sn kerem eyle 5 Bir luf edici asn ullrna efasn 6 Hem kdir-i mulasn hsn kerem eyle 7 Lufu ile ap yollar ikre de diller 8 ahr demez ullar sn kerem eyle
34
10
(filtn/ filtn/filn)
1 lime ll teram y Bar Nru le l mnevver ddemi 2 Ey amu `lemleri eden mnr Nru le l mnevver ddemi 3 Fal le ref `ol a`f baar udrete ede te`allu t naar 4 Saa mutcdur vcdum ser-te-ser Nru le l mnevver ddemi 5 l `inyet gzlermi aaym Saa giden yollarm seeyim 6 Yine ulmetden kerem l geeyim Nru le l mnevver ddemi 7 sitndr baa dr-if Ruyetidir gzlerime ttiy 8 `Ayn- rametle naar l ey ud Nru ile l mnevver ddemi 9 l nasb Breye sen fet-i bb Ref` ola t radan cmle icb
35
10
Nie bir vre keder na nib Nru ile l mnevver ddemi 31 VE LEH EY[AN
uruda urum adden art Vel luf kerem key adden art
udya kn- rametsin Ramsin Gnhlar `afv edici bir Kermsin 32 VE LEH EY[AN
Huzurunda kuurum hadden artk Veli luf kerem key hadden artk
36
10
Ann etdigini sen etme haa Cemi zenbime estafirullah 33 VE LEH EY[AN (mefln / mefln/ feln)
3 4
Eer senden `inyet olmayayd `bdet edecek l almayayd `bd kre yol bulmayayd kr y Rab saa yine yine
37
10
arb Breye etdi n isn kr y Rab saa yine yine 34 VEKAA BA`DEL-LFE
38
7 8
Efendiden oloca sn-i tedbr Musalla m olur eyn- err Vrne glm et falla ta`mr arbi sen esirge y ilh
10
abbi `akna sen l myesser Fari sen esirge pdihm 35 VE LEH EY[AN
39
Myesser l kerem senden Kermsin 9 Edip Bre uluna `inyet Firdan an sen ala y Rab 10 Rasluden ana ere ef`at Myesser l kerem senden Kermsin 11 arb Breni falla y Rab Vilile y gln sen yab 12 Ki yodur aa bundan ayri malab Myesser l kerem senden Kermsin 36 VEA`A FL-`TKF 1 Seni cemli grmege sn umarm senden 2 `d-i vile ermege sn umarm senden 3 Kereme ullar ey a Mutc olduu muaa 4 Sensin kdir-i mutla sn umrm senden 5 6 Ey kdir Kerm ani Geldim apua yalvarp sn umrm senden 7 Seni rasl duyurdu sn vatidir buyurdu
40
10
41
10
Tut elin bir kmilin rahmana ergrsn seni Hdmet eyle sdk ile sulna ergrsn seni
Varln terk edip Mevlaya ikbal et mdam Katreden ge lcce-i ummana ergrsn seni
Arayuben bulagr erken tabib-i hazik Derdine et itiraf dermana ergrsn seni
Gel beri Bireden all haber etme inad Ha kerimdir luf ile isna ergrsn seni 40 VE LEH EY[AN
( mstefiln / mstefiln)
1 Ey `klar ey adlar Geli tevd eyleyelim 2 Helk olsun mnafklar Geli tevd eyleyelim 3 Gl a fikreylesin n`mna kreylesin
43
Geli tevd eyleyelim 7 Seni irkden eyler al a atnda olursun 8 Mat ise eger ils Geli tevd eyleyelim 9 Budur begim al u usl Da budur bb- vul 10 Bundan et me hergiz nkl Geli tevd eyleyelim 11 utma mnf szn Enbiyn izle izin 12 Aar albiizi gzn Geli tevd eyleyelim 13 Bunda gelen birgn gider Bunda alr smle er 14 Breden l aber Geli tevd eyleyelim 41 VE LEH EY[AN 1 Bulma isterse ayat cvidn Yan yal pervne ol a yoluna 2 Vermesn derse keder kevn mekn Yan yal pervne ol a yoluna 3 Saa varldur olan aml-i akl Terk et an etme kendi ell
44
hir olsun der isen srr- all Yan yal pervne ol a yoluna
10
11
12
13
14
Derdi Breden eyle sl Yan yal pervne ol a yoluna 42 VE LEH EY[AN ( mstefiln / mstefiln )
45
10
11
12
46
43 VE LEH EY[AN
(filtn/ filtn/filn)
1 Nefs elinden bizi hals eyle Kerem eyle meded Kerm Allh 2 Dail-i zmre-i av eyle Meded eyle meded Ram Allh 3 Reh-zen oldu bize yoluda hev dmetide mu`aal oldu uv 4 Keremiden bu derde eyle dev Kerem eyle meded Kerm Allh 5 `Asker olsun er`ati nru Reh-ber olsun arati nru
47
10
Nr- amla ciger old bryn/ Meded eyle meded Ram Allh 45 VE LEH EY[AN
48
Rahmeten lil-alemin gnderdi ani ol kerim Kadrini bilr ann o kim ola kalbi selim
n beyan old bize hadan srat-i mstekim Ha rzasn bulmaga say eyleyelm ruz eb
`lem b ayda terf eyled ayrul-beer delm mevlya `i olmadan gyet aer
10
Eyleye Breye luf ile d`im naar a rsn bulmaa sa`y elyeyelm rz eb 46 VE LEH EY[AN
( mefln / mefln )
1 Yolunda kullara Y Rabb `inyet et 2 ikrindeki dillere Y Rabb `inyet et 3 Falla edip isn lerini et sn 4 Luf eyleyben her an Y Rabb `inyet et 5 Y kdir u y Nr Her limizi ayr 6 Olsun keremi zhir Y Rabb `inyet et 7 Lufula bizi yd et `cizlere imdd et
49
10
Ser-nign olsun seni ahr ile a`d-y dn Ehl-i tevd ile dolsun serte-ser r-y zemn
10
D`im Breni budur recs y Mu`n `Asker-i slma yardm eyle Allhm meded 48 VE LEH EY[AN
( mefln /mefln/feln )
1 ter bir blblm gl-zra kar Yanar pervneyim dil-dra aru 2 `Aceb mestneyim kendmi bilmem Seni ayrnm ddra aru 3 Sivn erre-ve yodur vcd An va`eyl ese envra aru 4 Eger odurur adden gnhm Veli ben durmuum Settra aru 5 Gtr Breyi vadet iline An alatmal ayra aru 49 VE LEH EY[AN
51
Varur Manr gibi ol dra aru 1 Firkla benim vrne glm Rev m yla mi`mra aru 2 arb Bireni vergil murdn An syletmegil ayra aru 50 VE LEH EY[AN
52
Sivn mav olur cmle vcd aan kim dursa ahhra aru
Yumarsa gzni Bre senden Aarlar srr esrra aru 52 VE LEH EY[AN
53
10
11
Sen ile bulur anlar `izzet Y ilh uafy naar et 53 VE LEH EY[AN
54
Et naar Bre an luf b-pynna Bamad ullarn crmi ile nonna 54 VE LEH EY[AN
( mstefiln / mstefiln )
1 Ey pdih- l-`a sn cenbdan seni 2 Ey Halik-i arz sema sn cenbdan seni 3 Bize sivdan yo meded Mlkie dal etmez Ead 4 Ey Vid Ferd amed sn cenbdan seni 5 El alkdrb cmle `ibd Senden rec eyler murd 6 Ey Kdir Hayyu Cevd sn cenbdan seni 7 Mniblere Settr olan Mcrimlere affr olan 8 Ey derdime tmr olan sn cenbdan seni 9 Fal ile ey l-yezl Breye gster ceml
55
10
( mstefiln / mstefiln )
1 Ey pdih- l-yezl sn cenbdan seni 2 Ey b-ebh b-mil sn cenbdan seni 3 kmdedir cmle cihn ikridedir cmle lisn 4 Cnm seni grsn `yn sn cenbdan seni 5 apda duran ullara Dn gn ten blbllere 6 Eyle hidyet anlara sn cenbdan seni `Alemleri var eyleyen Hem `unur r eyleyen 8 Cnanna yr eyleyen sn cenbdan seni 9 Bre senden ey ud
56
Eyler vilii rec 10 Gtr ara yirden siv sn cenbdan seni 56 VE LEH EY[AN
57
`Abd-i Bre seni yolunda ekdi o emek Bezm-i firatde ds dim old am yemek
10
Aa lydr hemn dim meded Allh demek Senden isn olmaynca `abd-i `ciz neylesn 57 VE LEH EY[AN
Ederse bir ula fal u ramet uhr etmi olur sr- udret
58
10
Umar Bre senden fal herbr `nyet et meded Allh Hd 58 VE LEH EY[AN
59
Blblleri feryd idben dembedem tse Bnda an bir gl-i andn olabilsem
Esirgese B-resini ol ulu mevl bitirmedi mahar- Ramn olabilsem 58 VE LEH EY[AN
(mstefiln/ mstefiln)
1 Ey beni yodan var iden Her lim l et meded 2 Derdlilere tmr eden Her lim l et meded 3 Ol del nefs et di uhr Hep nlar old dr `Afv umarm y afr Her lim l et meded 5 Nefsi hevsndan ger Cmle sivlardan gr 6 Vadet erbndan ir Her lim l et meded 7 eri`at nruna daldr arat line aldr 8 aat srrn bildir
60
Her lim l et meded 9 Geldim apa pr-a Umup cenbdan `a 10 Breyim y Rabben Her lim l et meded 60 VELEH EY[AN
(mefln /mefln)
1 Celle dmezem y Rabb Cemlile beni yd et 2 hergiz glmezem y Rabb Cemlile keremler beni d et 3 Ey luf ss kdir Ramn erki yodurur mula 4 Saa ul olaym anca Sivdan luf et azd et `lmiyle er- adr idp Hill-i albi bedr idb 6 Gecelermi adr edip Da gnlerim a`yd et 7 Nid idb baa htif de her rtbeye vf
61
10
(mefln/ mefln/feln)
1 abbi rmeti iin y ilh ridr ullarn nr- ta 2 Bilip alyalar n ke-m-h Eridir ullarn nr- ta 3 verdi anlar ibu ayt Myesser eyle luf eyle nect 4 Ger fal ile ef`l ft eridir ullarn nr- ta 5 Gele srr af srr- Eadden Ol derde dev nr- amedden 6 Bizi marm om ev- ebedden ridr ullarn nr- ta 7 abbi Muaf da`vet andr Umar mmet buni mevsim bunudur
62
10
(mefln/ mefln)
1 Bulaldan vadet- t Sivy alamaz oldum 2 Bradm cmle evt Ki hergiz dilemez oldum 3 Drldi defteri ayr Dkendi menzili seyri 4 Cezs errile ayr Dern sylemez oldum 5 Vcdum cmle mav old Fen ende-fen geldi 6 Ne ben aldm ne dil ald Ann anlamaz oldum 7 Unutdum hr u lmn
63
Da Mlikle Rvn `Acebdir ol ile a Nedendir aylamaz oldum 9 Verelden var yre Olaldan mest vre 10 Seni sz Bre Yr var lamaz oldum 63 VELEH EYAN 1 Seveli dle dvne gnl mevly oyup edny murd eyledi a`ly 2 Ne `aceb let olur vd-yi `a Bir eder leyl nehr vezr bly 3 Nie bir sylesin ly sivy nr Nola gr sa`y idben mertebe-i illy 4 aa ynedrr her arafi bu kevni Yri Mecnn oluben aramal Leyly 5 Gel e B-re a ni`metine kr eyle Vezn oldur saa fal ile bu ly 6 Mad idben ey lib-i a aret-i mevly Terc idegr cmleye ol malab- a`ly 7 L ly yeter syledi ey mi`tekif-i mescid `lem-i la bulagr illy
64
n li- kllden geliser cmleye tedbr Teslmi gzet terk idben lev levly
10
B-re a ni`metine kr idegr kim Ol verdi saa fal ile ryet-i vly 64 VELEH EYAN
(mefln/ mefln/feln)
1 `A v falu ramet pusn c lh et me bizi ayra mutc 2 er- albmizi eyle sirc lh et me bizi ayra mutc 3 Aulsun rh ef l ft Erisn lem`as envr- t 4 ayr avlini luf et `ut lh et me bizi ayra mutc 5 Sivn varl ey ayy ayym Balsa fil-aat cmle ma`dm 6 Keml-i `aczimiz der-gha malm lh et me bizi ayra mutc 7 Erenlerin vili rmetin
65
abbini kemli rmetin 8 Cellin cemli rmetin lh et me bizi ayra mutc 9 ulu Breye sen eyle re Seni ile erie tki yre 10 udy etme bizi yzi ara lh etme bizi ayra mutc 11 db meyl-i sivy albden irc lh etme bizi ayra mutc `A v fal u ramet bn sc lh etme bizi ayra mutc 13 Bize fal ile ey Allhu Ramn Tari mstakimi eyle sn `Aa muntarken cmle insn lh etme bizi ayra mutc `bd lini tedbir senidir amu mkilleri tefsr senidir 16 Mehirde olan ter senidir lh etme bizi ayra mutc 17 Grh-i evliyn rmetin Cemi` enbiyn rmetin 18 abbi Muafn rmetin
66
12
14
15
lh et me bizi ayra mutc 19 ulu B-reye y Rabb `almsin Esirge ramet et luf et Ramsin 20 Recmz kesmeziz senden Kermsin lh et me bizi ayra mutc 21 `bdn murd etdi isn Saa bi bi kr ey Rabb Ramn 22 Bals lufu yo hadd pyn Saa o o kr ey Rabb Ramn 23 Bizi al eyledi ketm-i `ademden Da f eyledi irk-i anemden `ibretdir vcdmz keremden Saa bi bi kr ey Rabb Ramn 25 Sald yirlere brn- ramet uhr et di yine env`- ni`met 26 Myesser eyledi mn at Saa o o kr ey Rabb Ramn 27 ur bamayp ufrn idersin Bizim derdimize dermn idersin 28 Demdem lufile isn idersin Saa bi bi kr ey Rabb Ramn 29 Eger ni`meti y Rabb aylmaz
67
24
Seni isn amm doyulmaz 30 ulu B-re mestidir aylmaz Saa bi bi kr ey Rabb Ramn `bda murd et dn i`a Saa bi bi kr ey Rabb Ramn 32 Senile mrde diller old iy Saa o o kr ey Rabb Ramn 33 Sald stmze b- ramet Grndi bize de env`ile ni`met 34 Umruz fal ile zev- vulat Saa bi bi kr ey Rabb Ramn 35 a`if B-reye etse tecell Bulur an ile at at teselli 36 Efendim eyledi isn- klli Saa o o kr ey Rabb Ramn 65
31
(mefln/ mefln)
1 Geenler kyl ile klden renler al- deryya 2 Gier elfu ekvndan rr mefhm-i ma`nya 3 Sivlardan olup hir
68
aatle olur hir 4 a al olur nr Varur malb-i a`lya 5 Geb tecrd tefrdi Bulur esrr- tevdi 6 rr taka tadi omaz iini ferdya 7 Grinr kll ey`n hlik Yitirr cmlei slik 8 Olur bir devlete mlik Ki yodur hi aa ye 9 Gel ey B-re bu lden Umursa aa i blden 10 Bra yine i elden Tenezzl etme eyaya 66
Mecz mevce bamayp eridi asl- deryya 4 Tera v tenezzl szlerin terk eyle ey lib Fen ehline hi yodur menzil pye 5 an bi-religi ma elden sen de B-re Ki yodur saa bundan zge hergiz renc sermye 67
68
70
M-sivy setr idb a bize ihr iden l her demde ird eyleyen hdur bizi
Kef ider `lar keretde vadet vechini o tecell ile is`r eyleyen hdur bizi
Kll eyin hlikunla bizi i`dm eyleyb Yine nr- ala cd eyleyen hdur bizi
Ey sul iden kii Breden h srrn Rh- ad byle std eyleyen hdur bizi 69
71
ol ki fehm et mez bugn B-reni avlini Ehl-i idrk ise de i`n bilmez andedir 70 VELEH EYAN
Vecd-i vatden emn yese dme ey `rif an Pendi al `kil isen ibu mihr u mhdan
Bezm-i firatde alur B-re `Abdullh meger rie aa `inyet nisbet-i Allhdan 72 (mefln/ mefln/feln)
T olunca ka`be-i albi anemden li 2 Nie bir yi `idersi nad-i `mri dim Nie bir fil gerdi bunca mh u sli 3 Hi aar msn u gni ki olas mutear Y aar msn kabirde grecegi li 4 Saa alacak `amelde bu teksller nedir Y nedendir aanurs iller alur ml 5 Grdi Bre ceml- a ekk bhesiz ol ki tahr eyledi inkr u sekrden bli 74
75 (mefln/ mefln/feln) 1 Vcdum mlkin suln Allh Benim her derdimi dermn Allh 2 Esirgerse ulu urbet ilinde amu `lemleri Ramn Allh 3 Seni tesb iderler cmle ullar Cem`dilleri sbn Allh 4 arr et mez vilisiz bu cnm Ne var ey cnm cnn Allh 5 Seni `k beni kesdi sivdan arp Breni mn Allh 6 Cem` `lemi sultn Allh `A v fal cdu kn Allh 7 Esirge crmni `afv et `ibd a`if ullrn Ramn Allh 8 Saa ly olan bize ile ymet gnn Reyyn Allh 9 Myesser eyle cennet ire cennet `nyet ehlini Mennn Allh 10 Hviyyet nrna vsl olunca ul B-reni seyrn Allh 11 Vcdum ehrine sulnm Allh amu derdlerime dermnm Allh
75
12
13
14
15
Vcdudur olan B-reni sed An `afv eylegil ufrnm Allh 76 (mefln/ mefln/feln)
Ey firat ile derde denler Olur tevd ile her derde dermn
Demdem h ile bar bienler Olur tevd ile her derde dermn
ef`atler gelir ayr-i beerden Olur tevd ile her derde derm
76
Olur tevd ile her derde dermn 9 Gice gndz bu tevdi sregr al malba B-re eregr 10 Ceml-i a sa`y eyle gregr Olur tevd ile her derde dermn 77
(mefln/ mefln/feln)
1 Ey isn edici Ha te`l aat yolunu sen eyle sn 2 uluum bir kermsin pdihm akat yolunu sen eyle sn 3 Alsn srr- srr- vadet-i t An nrunda mav olsun mamt
77
10
( mefln/ mefln/feln )
1 Fendan geirb bezm-i bekya rdre bizi ol ayy ayym 2 Keml-i fal ile zev-i liya rdre bizi ol ayy ayym 3 ayt ire likdan mrde cna em vasl erbn ana ana 4 Vellerle bile emn emna rdre bizi ol ayy ayym
78
10
( mefln/ mefln/feln )
1 Tecell l `ibda lufu ile Der mi ahra ullar efendi 2 Tesell ver `at v fal ile Der mi ahra ullar efendi 3 Saa ly olan bu y el-ikrm Edesin ullara env`- in`m Celli etme luf et bize ibrm Der mi ahra ullar efendi 5 [a`f bizde yodur ahra at `nyet eyle Ramnm `inyet
79
10
Firla yeter etdi teellm Der mi ahra ullar efendi 81 VELEH EY[AN ( mefln/ mefln/feln )
senden ayri yodur mlke mlik Murdn kimden umsun ibu slik
Mehir cmlesi yanda Hlik Ey Vehhb olan suln- dir `A erresi yeter cihna
80
nn vs`ati gelmez beyna 6 ar `ilml-yanimiz `iyna Ey Vehhb olan suln- dir [a`f ullar sensin mu`ni Verirsin anlara dnya v dni 8 Myesser eylegil aal-yani Ey Vehhb olan suln- dir 9 ayr avlini luf et `ibd Alalar feyini ism-i Cevdn 10 uli sende olur her murd Ey Vehhb olan suln- dir 11 Veren sensin amuya n kemli Ederler rz eb senden sli 12 ulu Breye vergil vili Ey Vehhb olan suln- dir 82
( mefln/ mefln)
1 2 Ref` eylegil icb Y Allhu y Fett Fehm edelim ib Y Allhu y Fetth 3 Alsn a yollar Seilsin dost illeri
81
Y li u y Br Hkm amuya cr
10
82
10
(mstefiln/ mstefiln)
1 ld n ma`n gl Y Rab nice kredelim 2 ev eyledi cn blbl Y Rab nice kredelim 3 Geldi me`rifden eer Duydum slk serte-ser 4 Verdi aikatden aber
83
Y Rab nice kr edelim 5 Kef eyledi baa ul Oldu saa rh- vul 6 Lufu ia etmez `ul Y Rab nice kredelim 7 Senden gelir cmle keml Budur aat-i asb-i l 8 kr etmege yodur mecl Y Rab nice kr edelim 9 Ey Kdir ayy Vedd Breye verdi vcd 10 Etdi uhr envr- cd Y Rab nice kr edelim 85
(mstefiln/ mstefiln)
1 alk etdi beni ol ud El-amd lillhil- Kerm 2 Etdi abbi reh-nm El-amd-lillhil-Kerm 3 Buldum rzs yollarn Grdm aat illerin 4 odum vili gllerin
84
El-amd lillhil- Kerm 5 Olup ba d`im ef Tevfni etdi ref 6 Erdi kemline ar El-amd lillhil- Kerm 7 Cmle an isndr Hem luf-i b-pyndr `Afv ile ufrndr El-amd lillhil- Kerm 9 Ol luf o dir ud Breye etdi `a 10 Bi bi kr bi bi en El-amd lillhil- Kerm 86
(mstefiln/ mstefiln )
1 Crm ura bamal Breyim y Rabben `Aybm bama kamal Breyim y Rabben
85
10
87
VELEH EYAN
( mefln/ mefln/feln)
86
Efendi luf ile isn senidir Kerm Allh hemn isna ald
Bir i gremedik her yaa beldik Ram Allh hemn isna ald
10
( mefln/ mefln/feln)
87
10
11
12
( mefln/ mefln/feln)
Bunca fal luf u rametle dururken l Kim ayrsn alini Breni y Rabben
88
Geldi pa nice bi derd ile ol derd--mend line eyle teraum l `ilcn et meded
Derd seni derdli seni dermn seni Kim ayrsn lini Breni y Rabben 90
(mefln /mefln/feln)
1 Benim derdime dermn eyle y Rab Yolu `ua sn eyle y Rab
89
(mefln/ mefln )
1 uddan srr- tevdi uyan gelsn bu devrna 2 aat ehli `ua Uyan gelsin bu devrna 3 Gr imdi nr- affr Dai ol srr- Settr 4 Cihnda e-i `r an gelsn bu devrna 5 arbt ehli n al Szine iltift etmez
90
Haka al erb buldi Diyen gelsn bu devrna 93 (mefln/ mefln/ mefln/ mefln )
lh fal u lufula baa sen fet-i bb eyle Eridir vadet-i ta oum ni`mel-meb eyle
Vcdum nsasn yazd yed-i udretle n y Rab Senin zt sftndan `ibret bir kitb eyle `Ubdiyyet makmnda keml-i lli l i` aat tat-ghnda beni `l-cenb eyle
Seni `lar olsun iy-i fitbmdan Hill-i albini y Rab olar mh-tb eyle
5 6
abl eyle ulu Breni ctn luf et Kerm ma- falla apda km-yb eyle Lisn ikr-i a ile dner bir siyb eyle At seylb- emi sen demdem aa b eyle
Tera et mam- srra aldanma kermta Fen bul erreni erken efendi fitb eyle
Su gibi her yaa ama z b-trb eyle 9 Tecerrd `lemin elden oma var h- `lem ol R v kr dnyda muaal cme-b eyle 10 Devm yodurur dehri geer furat ele girmez Murd bulmada cehd et gece gndz itb eyle 11 Svr olup semend-i hikmete `azm-i vaan eyle er`atle arat pyesin aa rikb eyle 12 oyup ban meydana erenler erdi Mevlya Eger sen dai er isen lmi irtikb eyle 13 udnudur amu isn udnudur amu in`m Begim gel eyle inf seni ne var isb eyle 14 geldi bezm-i `uka erb- `a n eyle oma devrn elden cigerii kebb eyle 15 ur rat isterse tevel eyle Mevlya Vera`l zhd tavy dernuda ab eyle 16 uhrdr icb olan uhrn uhrna uhra ermek isterse uhrdan itiyb eyle 17 Vcdudur saa mni` olan Bre urda Murd ermek isterse al an arb eyle 94 VELEH EY[AN
Gider varl icbn vilile msell et 2 Ulhiyyet mamna mehir oldu n insn Seni t u ftla mzeyyen et muall et 3 Fen-ender-fen eyle vcdumdan vcdu al udy fal u cdula sivlardan muall et 4 Gerekmez devlet-i dnya gerekmez lezet-i `ub Cenb- pkie ceb et makmm mu`all et 5 abbullh adinde dedi a albe nrdr Yr Bre Mevlya dernuu muall et 95 VELEH EY[AN
93
96
94
Bir `aceb sz syledi Bre `Abdullah yine Nefs albi ru gedi serda n-r eyledi 98 (mstefiln/ mstefiln )
95
10
10
Tliblere avlini
96
97
Ene `inde anni `abdi lufuu etdi bize ann zre eylegil Breye luf u `a 102
(mefln/mefln/ feln)
1 Neye mlik ise bu `abd-i `ciz Senidir hep benim sulnm Allh 2 Olur ise eger malba f iz Senidir hep benim sulnm Allh 3 Nesi vardr arada Zeyd `Amr uhr eden avdi cmle emri 4 sensin lii err ile ayr Senidir hep benim sulnm Allh 5 ulu Breye olan keremler Yazlmaa vef etmez alemler 6 Saa bi bi kr gitdi elemler Senidir hep benim Rahmnm Allh 103 VELEH EY[AN (filtn/ filtn/ filtn/filn) 1 `Ar- ddr eylemekdir al- eydan ara An ta`lm eylemekdir `ilm-i esmdan ara 2 Rh- aa slik ol a` eyle sivdan gl Fehm ederse budur inn ce`alndan ara 3 Bar-i `ak av edib tevd-i a kl aleb Drr-i yektya erimekdir derydan ara
98
Srr- bismillh ile `azmetdi rh-i vadete ol ki kef olmudur aa noa-i bdan ara
Gel icbet eyle ey dil km-i mt emrine Srr budur ger alar ise va`d-i ferddan ara
adedip kisb eyle Bre dem--dem ma`rifet Knt kenzen srrdr n k ile mdan ara 104 ( Mefl/filt/mefl/filn)
Bir srr- `acb gsteripdir ikmet-i Br Ramn arar kim kimisi ahhr arar
Tefrd eyle varl ykn terk eder `rif `bid ne `aceb `ucub ile br arar
Bre far `aczi ile rh- udda Yo oldu vel yolu ile var arar
Dil lini `ar etmege bir yr arar Vrnesini yapmaa mi`mr arar
Firat ykn ekmege ati yodur Vulat gzedir derdine tmr arar
Mutaavver olur ol kimse ki cnib-i adan fn-y vcd etmek iin dr arar
99
10
`riflere tald leetine n`il olam ver Bre far `lem-i ma`nda gftr arar
11
Blbl niyz iin gle fal- bahr arar ` maabbet etmek iin gl`ir arar
12
13
V`i gezer cevmi`i `ak ile va`eder Bilmez ne dedigin o da perverdigar arar
14
15
Bre blbl gre glende zrn Val- gle erimege bir dest-i yr arar 105
(mefl/mefl/mefl/feln)
1 Yri am dil-i derna dermn yeter Bir amzesi fevt olmama fermn yeter 2 Tek ka`bei kyunda beni vulata ergr urbn olaym yolua urban yeter 3 Zhid bize `ar eyleme yarnki ubn `Ua bugn ol gl-i andn yeter 4 a m yoluna cnm bi kerre verirsem Cn mrdesin iyya hur-i cnn yeter 5 Breyi esirgemege nr- hicrde Ol luf kerem-kn o Raman yeter 107 VELEH EY[AN
(mefl/mefl/mefl/feln)
1 Dil-dr gren gzlere ayr gzkmez rra eren dillere inkr gzkmez 2 Vulatta olan kmili grmez ise zhid Ma`r utalm cism ile esrr gzkmez 3 V`i bize `ar eyleme evf- cinn d ula hergiz cennet enhr gzkmez 4 Ne srr- `acbdir bua ol mabbumuzu Bmr olan `a tmr gzkmez 5 Bre seni `ak ile yand yald
101
(mstefiln/ mstefiln)
1 Bize gelen lufu `a Mevlm senidir hep seni 2 ikrile kisb olan af Mevlm senidir hep seni 3 Biz ande buldu varl Sen etdi bize yrl
102
(mstefiln/mstefiln )
1 ayr hevsn sre gr ksr- ikrullh ile 2 Vulat kapsn ura gr Her-br- ikrullah ile 3 albe an eyle idm Ru bula `irfn- tam 4 Srr af bulsun mdm Esrr- ikrullah ile 5 Srr eer bulsa af ulludan olml cd 6 Evr devr eyle dil Per-gr- ikrullah ile
103
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
104
Ref` etdi cmle `illeti 20 Bre buldu ati Tmr ikrullah ile 21 Fet olser bb- vil kr- zikrullah ile 22 Ma`lm olur srr- me`l Esrr- ikrullah ile 23 amdan dili zd eder Dost yoluna ird eder 24 Cn blbl feryd eder Gl-zr- ikrullah ile 25 adan Hd gelse dile ikri alr dim ele 26 d ile `azm eder yola r- ikrullah ile 27 Varl konandan ger Vadet erbndan ier 28 Cmle sivlardan geer r- ikrullah ile 29 Derdlilere dermn olur Hem areler `ummn olur 30 Bre ul pinhn olur hr- ikrullah ile 111
(mstefiln/mstefiln )
105
10
(mstefiln/mstefiln )
1 Keyfiyyet-i ikre eren ayrn- ikrullah olur
106
10
(mefln/ mefln)
1 Sen sivda ne gezersin Gel Allha gel Allha 2 Bir malda ne sezersin Gel Allha gel Allha
107
10
`rif isen Allha ba Gel Allha gel Allha 114 VELEH EY[AN
(mstefiln/ mstefiln)
1 ol ki bugn Mevlsna urbn- ikrullh olur 2 An begim iysna Dermn- ikrullh olur 3 unlar ki ikre emreder Rh- r zre gider
108
10
109
(mstefiln/ mstefiln)
1 adan yaa gel gidelim aat b blbl 2 B mecz nidelim aat b blbl 3 Amaz msn ud sen Terk etdi mi yuva sen 4 a` eyledi ad sen aat b blbl
110
10
(mefl/mefl/mefl/filn)
1 Mav ehli srr ile ev u afdadr anma an nefsi ile derd beldadr 2 Verdi visl-i a in cem`-i m-meleki Derdi merdne dim amd endadr 3 Vallhi ehl-i ha adurur cmle szi Geri ehl-i inkr atnda adan cddadr 4 Bul ehl-i a aa vuli aleb eyle fn-y vct eyle ki malb fendadr 5 Sa`y eyle mahar olagr rsna pri Derler kibr- ikmet bu yolda rdadr
111
Y Rab seni ni`met-i vala doyulmaz elbet Bre ol isna dai itihdadr 119 VELEH EY[AN
Zhid ur- alb ile ev u afdadr `k md-i val ile derd beldadr
Ver cmle sivy alagr vulat- yri Rib-i murda vul bey` u irdadr
Rh- avba gidenler sivy terk eder Tevd yoluna slk eylemeyen adadr
D derdine Bre admi yri Bil derde denleri o devdadr 120 VELEH EY[AN
112
Penc-gh nevda neylersin 6 Sen bu evk u safda neylersin Ermezse murda neylersin 7 Lzm olan tesidir tesi Ey birder burada neylersin 8 Saa senden yandurur Mevl Sen senile sivda neylersin 9 Dern derdine `ilc edegr Yr derd belda neylersin 10 Bre var hviyyeti bulagr Hmmi terk et hmda neylersin 121
(mstefiln/ mstefiln)
1 Bulmazsa yrdan iltift Bre ` neylesn 2 Olmazsa ra kef-i t B-re ` neylesn 3 Ey b-zemn b-mekn Hergiz saa yotur nin 4 ayretde ald `akl u cn B-re ` neylesn 5 Ey Kdir-i `l-cenb Varlmz cmle icb 6 Olmazsa senden fet-i bb Bre ` neylesn
113
10
(mefln/ mefln)
1 lh bu benim cnm Vilisiz arr etmez 2 Benim mrvetl sulnm Gl sensiz arr etmez 3 Siv bnda bir s`at Gl hergiz degil rat 4 An mest eyledi ayret Vilisiz arr etmez 5 Frla yanar durmaz Siv aa af vermez 6 Gci yetmez eli ermez Gl sensiz arr etmez 7 Dutup tecrd tefrdi Eder cn ile tevdi
114
10
115
An in h eder leyl nehr 10 Ger `a lmazsa valn aa yr Neylesn Bre ` neylesin 124 VELEH EY[AN (mefln/mefln/feln)
(mefln/mefln/feln)
1 urbete dmez mi bir yr isteyen Yri terk etmez mi dil-dr isteyen 2 Zhid `aa ul ol `l ise ul olur dile nkr isteyen 3 Gizl ut srrda srr- vulat Setr eder srrn settr isteyen
116
Bl perden gedi mav etdi zin Yand pervne oldu envr isteyen
Zrn g eylesn Bireni An fehm eylesn esrr isteyen 126 VELEH EY[AN
(filtn/filtn/filn)
1 Yri yzin grmez isem vy beni ev-i vala ermez isem vy beni 2 Blbl gibi feryd edip dem-be-dem Dost gllerin dermez isem vy beni 3 M-sivdan yumaz isem gzm Bb- a dutmaz isem yzm 4 Nr- `aa dne zmi Pervne-ve virmezisem vy beni 5 Seyl eyleyp gzlerimi yan Pk eyleyp her aradan iimi 6 Dery gibi c eyleyb bam Dadan daa vurmaz isem vy beni
117
10
(mefl/mefln)
1 Her dem der-i dil-dre r olagr r 2 Cn gzi ile yre Nr olagr nr 3 aflaetden uyar cn A ol yce suln 4 li oma her n kir olagr kir 5 Bul d ile bir pri Terk et amu tedbri 6 Sen sendeki erri hir olagr hir 7 n `rifise cna
118
Her atrede gr dery 8 Bulmaa dr- yekt dir olagr dir 9 Akm- er `atde Evr- arate 10 Esrr- aatde Mhir olagr mhir 11 Terk eyle fen mlkin Kisb eyle bek mlkin 12 Srrda li mlkin `mir olagr `mir 13 Ey `ciz Bre Ey ` olan yre 14 Srrdaki esrra kir olagr kir 128 VELEH EY[AN
(mefl/mefln)
1 Geh fir ile Girynam sulnm 2 Geh cemle ar ayranm sulnm 3 Geh derde derim
119
Eyyb-ve dem--dem 4 Geh erbb- derde Dermnm sulnm 5 Naar eyle ulua Blbl olam gle 6 Bi cn ile yolua urbnm sulnm 7 Dery-y aatden Bir areyim ill ki 8 `A ile c etmi `Ummnm sulnm 9 Breyim dayanm Derdi ile gynm 10 M-sivdan oyunmu `Urynm sulnm 129 VELEH EY[AN
(mefl/mefl/mefl/fln)
1 ol demde ki cn gzne cnn grnd Maduma ermek yeri sn grnd 2 Yandm nice yl derdi ile dr- ifda lmek ile her derdime dermn grnd 3 Erdim a isnna ol mertebe ben ki Batan baa nem var ise ihsn grnd
120
Benlik ykni benden alp iffete erdim ol mertebe tm Krsi-i Ramn grnd
Breye esrrna kef eyle yolunu Her ande nazar eylese seyrn grnd 130 VELEH EY[AN
(mefl/mefl/mefl/feln)
1 Dostan bize bir vechile isn grnd Varlm setr etmege ufrn grnd 2 Ceb etdi beni `ulv dest-i `inyet Ref ` eyleyben illeti `nvn grnd 3 Evvelde beni rametle var eden Allh Ergrd beni alma Ramn grnd 4 Bi bi kr ol Rab-i Kermi keremine Derd ehli iken derdime dermn grndi 5 Breyi ar eyledi n yemm-i aat Bir atre iken bar ile `ummn grndi 131 VELEH EY[AN
(filtn/filtn/filn)
1 Bilemedik ni`metini adrini Y ilh `afv gufrn et bize 2 a zre edemedik krni Y ilh `afv gufrn et bize 3 Bize sensin bunca isn eden
121
Yine sensin etdgin luf bilen 4 Saa ly kri eyle sana sen Y ilh `afv gufrn et bize 5 Sen ansin cmleden ey luf o Hep senidir fil-haa ayr yo 6 Vulat- `idne erdi aa urbn grindi Ni`met-i valna eyle bizi to 7 Y lh `afvu ufrn et bize Bir alay derdlileriz geldik saa 8 Bir Kermsin her ne eylerse rev `Afvu ufrn l derde dev 9 Y lh `afvu ufrn et bize Eyle Breye isn- `am 10 Hem Kermsin hem Ramsin hem alm Ey `Afv ey afr ey `Alm 132 VELEH EY[AN
122
(mstefiln/ mstefiln )
1 Yodan seni var eyledi `Abdullh sen kr eylegil 2 Elfn izhr eyledi `Abdullh sen kr eylegil 3 d belinden getrdi Kmil ne gtrdi
123
10
11
12
135
(mstefiln/filn)
1 Mrid acd gzmi
124
aa dndm yzimi 2 Ceb eyledi zmi Oldi gl dost ili 3 Ald tevdi ele dkile girdi yola 4 Lufile isn eyle Old gl dost ili 5 Naar etdi yaradan Srdi ayr aradan 6 Gedi u aradan Old gl dost ili 7 Mevl edip rameti Nr eyledi ulmeti 8 Nab old ryeti Old gl dost ili 9 ol dem ki oldi hd Mav oldi cmle vcd 10 Erdi kemle scd Old gl dost ili 11 Deryya erb are ride erb erre 12 Vadetten alp behre
125
Old gl dost ili 13 Bre verip cn Buldi der-i cnn 14 Erdi dem-i Ramn Old gl dost ili 15 Mevl gsterdi yol Ceb eyled bu dili 16 ld ma`n gli Old gl dost ili 17 Terk eyleyb sivy Buld nr- udy 18 Dostdan grdi `ay Old gl dert ili 19 Yadi dil-i sznm Bu cismim ile cnm 20 Oldur benim imnm Old gl dert ili `Ayla olup marem Malb aar her dem 22 Yodur sivlardan am Old gl dert ili 23 Luf eyleyben ol yr
126
21
Gsterdi baa didr 24 Kef oldu amu esrr Oldu gl dert ili 25 Breye dost netdi Varln mav etdi 26 Vadet iline yetdi Oldu gl dert ili 136 VELEH EY[AN
(mstefiln/filn)
1 Mevlm seni dostlar Vrn olup gezerler 2 Dim cemle ar ayrn olup gezerler 3 Dery-y aatden Bir katredir her biri 4 Lkin ma`n yznde `Ummn olup gezerler 5 anma erbb- fen lmm gyiy 6 Dost bnda dim andn olup gezerler
127
10
11
12
Firr eyledi oldemde o ya 6 Szm dutmaz naar etmez o baa Gl vadet ilin zler beklemez 7 Geb `ayla cmle m-sivdan Tecelller umar nr-i uddan 8 Nabi almad ayru cddan Gl vadet ilin zler beklemez 9 ul` etdi vcda mihr-i vadet Fen buldi anla cmle keret 10 kr Breye oldi hidyet Gl mevlsn ister beklemez 138 VELEH EY[AN
(mefln/ mefln/feln)
1 Cemle ` olma ulna mmkin A sulnm amu isn senidir 2 Vile ly olma ulna mmkin A sulnm amu isn senidir 3 ul` etse dile mihr-i `inyet Ederler cmle sivlardan ferat 4 Seniledr d-`alemde se`det A sulnm amu isn senidir 5 Bize sermye faldr udya Senidir ul amu perverdigra 6 Eden sensin lan sen pdiha
129
A sulnm amu isn senidir 7 Yalsa ullar rh- avb Kerem l anlara fet eyle bb 8 [a`f ullr sensin me`b A sulnm amu isn senidir 9 Esirgegil bizi ey Rabb Ramn `Aa muntardr insile cn 10 ulu Breye etdi n isn A sulnm amu isn senidir 139 VELEH EYZAN (filtn/ filtn/filn) 1 a vcdum aresin dery-y `ummn eyledi erre iken nrm rd-i tbn eyledi 2 Hicrile giryn iken ol luf o dir ud Valn edp myesser beni andn eyledi 3 ullu ly degil bir bende-i `ciz iken Ma- fal- luf ile gr ki suln eyledi 4 Pre pre eylemiken am- keret snemi Ram- vadet ile derdime dermn eyledi 5 Kimlere dostlarn yzini nrn eyleyb Kimlere dmenleri nr glstn eyledi 6 Olmuiken benlig Breye mukem icb aldrb ol luf o kendin nmyn eyledi 140
130
VELEH EY[AN (mefl/mefl/ mefl/feln) 1 Ey derdlere dermn edici aret-i Allh Mkilleri sn edici aret-i Allh 2 Ey ben uluna erre adar etse `inyet `lemlere suln edici hazret-i Allh 3 Furn ile urbetde gezen ehl-i fenya Yoldan urn edici areti Allh 4 Vali ile Breyi mesrr eder o Maznlar andn edici aret-i Allh 141 VELEH EY[AN
131
Beni vrn iken ma`mr eden yr Dai mazn iken mesrr eden yr
Gece gndz ederken ikri n-gh Beni benden alp mekr eden yr
Eder birgn an derdine re ulu Breyi mehr eden yr 143 VELEHU EYZAN
(mefl/mefl/ mefl/feln)
1 Cnn verir vulat- cnn dileyenler ey mi anr Ka`bede urbn dileyenler 2 dmetten olur leeti ez-bb- tecerrd ulluda bulur `izzeti suln dileyenler 3 ulmetde arar lib olan b- ayta Nevmi braur gecede ayn dileyenler 4 Dil tatn tenzih eder elv- sivdan Bir dime teslim edegr kendii sen de
132
Hep byle eder derdine dermn dileyenler Bre an varlk ile varma udya 144 (mefl/ mefl/feln)
erb- vadeti anlar edip n Ola keyfi ile her biri ser-
10
133
11
12
Kermsin n abl eyle suli Tecell eyle sulnm tecell 145 VELEHUL EYZAN
(mstefiln/ mstefiln)
1 Blbl bize verdin aber Dost illerine kim gider 2 `A ile yap ciger Dost illerine kim gider 3 Grsem meded ol illeri osa aat glleri 4 Var m orar ol yollar Dost illerine kim gider 5 `lara vat- seer Mevl aplarn aar 6 Ol illere kimler ger Dost illerine kim gider 7 Ey nevm-i afletde alan c gzn erken uyan 8 Bi degildr bu cihn Dost illerine kim gider 9 Ol malab-i a`l yolu Breye pek sevgili
134
10
Terk eyleyip bu illeri Dost illerine kim gider 146 VELEH EY[AN
135
10
Fal u isnna alm Benim de bir yetim var 148 VELEHU EYZAN (mefln/mefln/feln)
Derna `ak u evin olsa lip Ram Allh `inyet hep senidir
Seni var bir alay `aciz fari apda her biri `abdi esri
136
uuli senden olur her murd Kerm Allh `inyet hep senidir
10
ulu Breyi ergr liya Ram Allh `inyet hep senidir 149 VELEHU EYZAN (mefl/mefln)
137
10
138
Yad beni y Rab 2 almd vcd al Yd beni y Rab 3 Lufuyla olup nr snyle olup hir 4 `A zencirine ir Dad beni y Rab 5 `Akla olup ayrn Derdile olup giryn 6 T ta degin her n ekdi beni y Rab 7 k etmiiken ra D olmiken ara 8 ulsu diyben fara ad beni y Rab 9 Brei n-da Mahar edip imdda 10 ullr irda Dikti beni y Rab 152 VELEH EY[AN
(mefl/mefln)
1 Cnna giden yollar ld yine aa 2 Mat olunan iller
139
Seildi yine aa 3 Ref` oldu amu illet Ref` oldu gam- keret 4 Srrma gl-i vadet Sald yine aa 5 Doldu gl `akyla Cebeyledi evyle 6 Vulat meyi eviyla ildi yine aa 7 Bu `lem-i firatden Bu menzil-i asretden 8 Bu vdi-i ayretden Gld yine a 9 Bre olup fn Terk etmi iken cn 10 Bir alvet-i ani Biildi yine a 153 VELEH EY[AN (mefln/ mefln) 1 Bi-amdillh vcdumdan Dem-i firat rc` etdi 2 Temm olup eb-i ayret Li ubi ul` etdi 3 Gerb be avseyni
140
Ev edny edp isn 4 Yine t ile t Tecellye ur` etdi 5 u dem Breye Mevl Bey i` eyledi 6 aat srna aa amu `alem r` etdi 154 VELEH EY[AN (mefln/ mefln) 1 Meded et y Raslallh aber ver bize Allhdan 2 sensin cmleye dergh aber ver bize Allhdan 3 Hviyyet ilini h aat mihrini mh 4 Bize bildir gel Allh aber ver bize Allhdan 5 Hvel-Evvel hvel-ir Hvel-Bn hve-hir 6 Gel ey bu srda olan mhir aber ver bize Allhdan 7 Sivy radan aldr Efendmiz bize bildir 8 aat barine daldr
141
aber ver bize Allhdan 9 arib Breyi h Kerem l eylegil iy 10 Bilinsin malab- a`l aber ver bize Allhdan 155 NA`TUL RASL LLH
142
(mefln/ mefln/feln)
1 El ey mefar- srr- rislet Saa adan alt ile teyyet 2 aat kiverinde h- a`am Seni nda indi bunca yet 3 Nebiler saa mutc vulatnda Seni ile bular anlar kermet 4 Habibi olduunn sen udn Verildi ceddine esrr- ullet
143
Naar eder ise lufile bir kez Olur Breye adan `inyet 158 (mefl/mefln)
Dn gn ederek h a` eyleyerek rh
Vallhi sen ol h
144
Buldu a gl buldu 9 Yolna karb cn Cmleden olup fn 10 ayry verb n ld a gl ld 11 h barm b etdi Gzlermi y etdi 12 Breyi f etdin Noldu a gl noldu 159 VELEH EY[AN
(mefl/mefln)
1 Dery gibi alayp Codu a gl codu 2 `A ile aynayp Dad a gl dad 3 Dn gn iderek h a` eyleyerek rh 4 Dost iline n-gh Dd a gl dd 5 Ge urudan yadan Hem opra ile dadan 6 Bre gibi badan Ad a gl ad 160
145
VELEHU EYZAN ( filtn/ filtn/ filtn/ filn ) 1 Geri mirt- dili ad- pre ld ol ani Lk her bir presinde grmezim ill an (Geri mirt- dili ad- pre ld sevdigim) (Lk her bir presinde yine oldur grdgm) 2 L-ma`allh srrna vf iken esrr- sr Perde etdi setr in b-gne ibu teni 3 Gel aat srrna vf olgr sa`y edp Ermesn srr- mecz nr- adan hi seni 4 Ehl-i a dle mn getr inkr o ama adan aa dndrgil demdem sen bunu 5 Pend alp Breden Mevly ikr et dim Ola ki ikr eyleye Mevl da dim seni 161 VELEH EY[AN 1 Valn evn kl bize isn Fala ald i`timd anca 2 Lufula eyle bu derde dermn Lufua ald i`timd anca 3 dir olduca her yaa yeldik Crm `aczile apa geldik 4 Bu derde dermn sendedir bildik Fala ald i`timd anca 5 Dil seni rh oyuben gitmez
146
Saa varma gci de yetmez 6 Fal olmazsa iimiz bitmez Fala ald i`timd anca 7 albimiz mlki olmaa bd Eyleriz dim senden istimdd 8 Falla eyle y Rab imdd Fala ald bu murd anca 9 Falla odu bizi bu yola ikrii virrd dim dile 10 Bre ded nki ben ula Fala ald i`timd anca 162 VELEH EY[AN (filtn) 1 steyb yrdan Yo iden vardan 2 Grdi ddrdan Buld envrdan 3 Terk eden cn Ald cnn 4 Dostile etdi Cmleten krn 5 Dnme yoludan ama ilinden 6 oma dilinden
147
Dim ekrn 7 Ban dogen Cigerin yan 8 Derdini eken Grdi tmdan 9 `rif dn Oldusa cn 10 Ol ehl-i esm Seyr et srdan 11 Syle Bre a her yre 12 ren irra osun inkrn 163 VELEH EY[AN (mstefiln/ mstefiln) 1 Y vid ferd ehad Tevid ile al cnmz 2 Ol demde isn et meded Tevidile l cnmz 3 Sen ala ek bheden aldrma nr cebheden 4 Dndrme yol kbleden Tevdile l cnmz 5 ldda ol dem rleti
148
Y Rab eyle rameti 6 Kef eyle srr- vadeti Tevdile l cnmz 7 Ref` oluben cmle heves Meyl- sivdan cn kes 8 Olduda ir b nefes Tevdile l cnmz 9 f eyleyb irkden bizi Tevdden yrma gzi 10 Breni budur szi Tevidile l cnmz 164 VELEH EY[AN (filtn/filtn/filtn/filn ) 1 Bar-i illy bulanlar are- ldan geer ar olup tevd-i ta kile mdan geer 2 H deyben ceb olur aa amiri dim Hemm-i hm alar aradan mim elif bdan geer 3 ol ki almdr msemmdan aat dersini Ref` olur andan mehir `ilm-i esmdan geer 4 lem-i uddse erip tads eder ol srrn L- mekn iline db `ar- a`ldan geer 5 n elif metini dl eyledi erbb- derd Elif ile lfet edip ol l-cerem bdan geer 6 Srr- elfi alayp ak eylegil an
149
a olan ev-i fendan cmle sevddan geer 7 Srr- tevdi alp Bre terk et ayry Srr- tevdi bulanlar cmle eydan geer 165 (filtn/filtn/filn ) 1 Fal- isna dayanma `detim Pdiha fala irgr `yetim 2 Nefsimile cnm etmez hi ur Seni ile l olur ratm 3 Bir a`fim sen esirge y Ram Meramet et almad hi atim 4 Fal umdum nie yz bi `aczile Yine falla abl et cetim 5 Baa Bre diyben ramet et Yodurur n andan zge letim 166 (filtn/filtn/filn ) 1 Saa ly yo Hudya `atim Fal u isna ald yetim 2 Vulatla sen beni mesrr kl ol zemn ki irola s`atim 3 Fal umdum nie yz bi `aczile Yine falla abl et cetim 4 `Ak ile geri yeldim her yaa Lk ddm almad hc atim
150
nki Bre denildi nmma re senden yine sensin ratim 167 (filtn/filtn/filtn/filn )
Nesne yodur albini kes zmre-i nakklden Gel ber bir ev algr ehl-i lden
L-mekn mlknde cevln etmek isterse eger ayret eyle geegr Bre per blden 168 (mstefiln/ mstefiln)
ary bama ge 6 `A erbn durma ic ikr et a ivnile 7 Nisyn o `ise Rh- ada d ise 8 ikrullha ly isen ikr et a ilsle 9 Tlib ise Mevlya gel ikr eylegil m seer 10 Srrdan erir saa aber ikr et a ivn ile 11 Merhem urursa yreye Gel hem-dem ol Breye 12 Dnme an vreye ikr et a ivnile 169 VELEH EY[AN (mefl/mefln) 1 Tesbleri suln L-ilhe illallh 2 Mminleri amn L-ilhe illallh 3 Bize ne gzel sz olur Cmlemze z olur 4 albimize gz olur
152
L-ilhe illallh 5 M-sivyi aldrr a bize bildirir 6 albi nrla doldurur L-ilhe illallh 7 omaz e inkri Mukem ider irr 8 Bize gsterr yr L-ilhe illallh 9 Cehennemden dndrr Cennetlere gnderir 10 Burlara bindirr L-ilhe illallh 11 irkden pk eder bizi aa dndrr yzi 12 Cmle enbiyn szi L-ilhe illallh 13 `Ayblarmz rter A`mli aa lter 14 Srdke evi artar L-ilhe illallh 15 Edersen aa idm Mevl eder o ikrm 16 Kef olur cmle mam L-ilhe illallh
153
17
18
20
21
22
23
24
Grmek isterse bir i L-ilhe illallh 170 (filtn/ filtn/ filtn/ filn)
inl eylerken dembedem yrin saa Luf- a bilmeyb bi-gne oldu bilmedi
Mute-y ulluu dmet iken Mevlsna Nefse uyup terkedp amne oldu bilmedi
154
hirie bauben apdn demdem rete Ka`be ma`n iken put-ne oldu bilmedi
Vl olmada Bre bu srr- vadete Dutalm `ilmile sen bir dne oldu bilmedi
laldan rava-i dil ol gli andn eyle Her araf mirt- a oldu siv yodur bize
erre-ve ems-i aat ceb edip cnu dili B-arr oldum ann dembedem devrn ile
Bu vcdi zenbile b-gne anma `Afviy indr t ezelden aret-i Ramn ile
10
Ey lib-i ddr olan ayr terk etmek gerek Ey `ale bmr olan tmr terk etmek gerek
11
Lev-i siv verir keder yne-i Kalbden gider Ey lib-i srr- ader ekdr terk etmek gerek
12
Alan aatden aber ur v kbrdan geer Mad ise tevd eger efkr terk etmek gerek
13
Tevd olup al- ul anladr aa vul Efal buyurd n Rasl inkr terk etmek gerek
14
Dost illerine `azm eden maz oraya bu beden Budur `afv eden aber hep vr terk etmek gerek
15
Kimi terk-i menbda kimi terk-i asnda Fari eyi yo terke meger `iyn terk ede Mfred
155
Ma- faldr efendi ullar uyand Ma- `adli olmuidi nitekim ol yand Mfred hir oldu a baa Y Rabb krler saa Mfred t-i pkie ermege ullar Ma- fala i`timd eyler Mfred Ramet umar bir fari var apda Y lh ftb- ramete mni`olur mu hic gnh
156
SONU Tasavvuf edebiyat ve bu edebiyatn ou sanatkrlar zerinde yeterince allmadndan bu dneme ilikin salkl deerlendirmeler yapmak hayli zordur. Genel hkmler vermeden nce dnemin air ve bu airlerin ortaya koyduu metinlerin gn yzne karlmas, incelenmesi gerekir. almamzda genel anlamda bu amac hedefledik ve devrin nemli isimlerinden biri olan Zkirzde Abdullah ve Divann incelemeye altk. Zkirzde Abdullahn bilinen tek eseri olan Divan onun edebi kiiliini, dnya grn ve kltrel birikimini de aksettirmektedir. Kendisiyle ilgili tezkirelerde belirtilen ok az bilgiler dnda fazla bir ey bulunmamaktadr. Bu almada tasavvuf edebiyatnn nde gelen ahsiyetlerinden birisi olan airin hayat ve edebi ahsiyeti ortaya konmu, Trk edebiyatndaki yeri tespit edilmeye allmtr. air eserlerindeki deyim zenginlii ile Trk dilinin sz varln yanstmaya alm, ifade ettii veciz syleyilerle de mesaj olan bir air olarak varln hissettirmitir. Baz istisnalar olmakla beraber vezin ve kafiye kullanmnda baarl olduunu sylemek yerinde bir tespit olacaktr. Yine devrinin divan edebiyat geleneinin aksine dnemi iin olduka sade bir dil kullanmtr. iirlerini yazarken tasavvuf geleneinin bir tezahr olarak vahdet-i vcut ilkesinin bir varlk felsefesi olarak btn metinlere yaydrlm olmas, onu dier mutasavvf airlerinden ayran en nemli zellii olmutur. Zkirzde Abdullah devrinin dini inan, toplumsal yaay ve devlet geleneinden, ayrca o dnemde bilinen eitli ilim ve sanat dallarnda, slam dininin temel esaslarnda ve bu dinin metinlerinde tlenen dorulardan haber veren ok donanml ve kltrl bir edip grnts sergilemektedir. Yaptmz almada titiz davranmaya, mmkn olduunca eksik ve yanllardan kanmaya altk. ncelediimiz nsha elde bulunan tek nsha olduu iin eserde rastlanan baz bariz hatalar bulunmaktadr. Bu hatalar mstensihe de ait olabilir. Bu almann nemi ncelikle ilim ve edebiyat dnyasna yeni bir eserin kazandrlm olmasdr. lk defa Latin harflerine aktarlan bu eserin Trk edebiyat ve kltrne katkda bulunacak olmas eserin nemini bir kat daha arttrmaktadr.
157
KAYNAKA AKAY, Hasan (2000), slm Terimler Szl, aret Yay. stanbul ARAZ, Nezihe (1987), Tasavvuf, Meydan Larousse, c.11, Sa.918-919, Meydan Yaynevi, stanbul AYN, Mehmet Ali (2000), Tasavvuf Tarihi, Sadeletiren: Hseyin Rahmi Yananl, Kitabevi Yay. stanbul BURSEV, smail Hakk, Silsile-i Celvetiyye, stanbul, Sa. 94 BURSALI MEHMET TAHR, Osmanl Mellifleri, stanbul, H.1333, Matbaa-i Amire 1.Cilt Sa.71-72 CEYLAN, mr (2000), Tasavvufi iir erhleri, Kitabevi Yay. stanbul DEMRC, Mehmet (1987), Halvetilik Mezhepler ve Tarikatler Ansiklopedisi Sa.79-80, Tercman Aile ve Kltr Kitapl Yay. stanbul DEVELLOLU, Ferit(1996), Osmanlca Trke Ansiklopedik Lgat, Hazrlayan: Aydn Sami Gneyla, Aydn Kitabevi Yay. Ankara DLN, Cem (1999) rneklerle Trk iir Bilgisi, Trk Dil Kurumu Yay. Ankara ERAYDIN, Seluk (1994) Tasavvuf ve Tarikatler, Marmara niversitesi lahiyat Fakltesi Vakf Yay. stanbul GLEN, Mehmet (1950)Klliyt- Hazret-i Hdy, Sa.553, stanbul GZEL, Abdurrahman(1999), Dini, Tasavvufi Trk Edebiyat, Ankara slam Ansiklopedisi 3.Cilt Sa.67-69 Milli Eitim Basmevi, stanbul slam Alimleri Ansiklopedisi, Trkiye Gazetesi Yaynlar, 16.Cilt Sa.253-254 stanbul Kuran- Kerim ve Trke Aklamal Meli (2005), Hazrlayanlar: Hayrettin Karaman, Ali zek, Ali Turgut, Mustafa arc, brahim Kafi Dnmez, Sadreddin Gm, Trk Diyanet Vakf Yay. Ankara
158
OSMANZDE HSEYN VASSAF (2006),Sefinetl- Evliya, 3.Cilt, Kitabevi, stanbul CALAN, Hasan Basri,( 2000) Bursada Tasavvuf Kltr,(17.yy), Gaye Kitabevi, Bursa PALA, skender (1995), Ansiklopedik Divan iiri Szl, Aka Yay. Ankara SREYYA, Mehmet(1900), Sicilli-i Osmani Yahut Tezkire-i Meahir-i Osmaniyye, Matbaa-i Amire 3. Cilt Sa.367 stanbul Trk Dili ve Edebiyat Ansiklopedisi (1993), 8.Cilt, Dergah Yaynlar, stanbul Trkiye Diyanet Vakf slam Ansiklopedisi(1993), 7.Cilt, stanbul TEZEREN, Ziver,( 1984) Seyyid Aziz Mahmut Hdai,Hayat, ahsiyeti, Tarikat ve Eserleri, Edebiyat Fakltesi Basmevi, stanbul ULUDA, Sleyman (1997), Halvetilik, Celvetilik slam Ansiklopedisi, 15.Cilt Sa.393-395, stanbul YARDIMCI, Mehmet (1999), Balangcndan Gnmze Halk iiri, k iiri, Tekke iiri, Ankara YILMAZ, Hasan Kamil(1999) Aziz Mahmud Hdy ve Celvetiye Tarikat, Erkam Yaynlar, stanbul
159
ZGEM 1971 ylnda Dzcede dodu. lk, orta ve lise renimini stanbulda tamamlad. 1999 ylnda Sakarya niversitesi Fen Edebiyat Fakltesi Trk Dili ve Edebiyat blmnden mezun oldu. Be sene Hatemolu lkretim Okulunda Trke retmenlii yaptktan sonra 2006 ylnda Sakaryada Prof. Dr. Tansu iller Ticaret Meslek Lisesinde edebiyat retmeni olarak greve balad ve halen ayn okulda bu greve devam etmektedir.
160