Saib Tebriz

(Tebriz, 1601 - Tebriz, 1679)

Byk Azerbaycan airi Mirze Mehemmedeli Saib Tebriz, 1601 ylnda Tebriz ehrinde, tccar bir aileden dnyaya gelmitir. Onun babas Mirze Ebdrrehim ve amcas emseddin Sami zamannn tannm aydnlarndan idi. I. ah Abbas'm tehcir siyaseti devrinde Saib'in ailesi de Tebriz'den sfahan'a gt halde o, kendisini her zaman Tebrizli saymtr. Saib, bir ok seyahatlerde bulunmu , bir mddet Hindistan'da yaamtr. Trk-Mool hkmdar ah Cahan, aire "msteid han" lakabn vermitir. Daha sonra kendi vatanna dnen Saib, II. ah Abbas'n saraynda "melik'-uara" vazifesinde almtr. 1676 ylnda vefat eden air, "Saib Tekkesi" ne gmlmtr. Saib, aslnda Farsa yazmtr. Azeri Trkesi ile toplam on yedi gazeli ilim alemince bilinmektedir. O, ah Abbas'm Hindistan hkmdar

ah Cahan'la olan muharabesi ile ilgili "Qendeharname" mesnevisini yazmtr. Onun "Mahmud ve Ayaz" eseri ise imdiye kadar ortaya kmamtr. Dou Edebiyatnda Saib'in "Beyaz" da ok mehurdur. Bu eserde o, sekiz yz airin yirmi be bin beyitini rnek olarak almt r. Bundan baka Saib, Celaleddin Rum'nin "Divan"mm kopyasn karm. Ayrca, Nizam'nin "Hamse"sine nazireler yazmtr. Saib'in iirlerinde ak ve gzellik mevzuu, zel bir yer tutar. Bundan baka onun itima, felsef, ahlak ve didaktik seciyeli eserleri de vardr. Gazelin byk stad say lan Saib, 17. yzy l n Fuzul'si kabul edilir. airin seilmi eserleri 1980 ylnda B. Azerolu tarafndan yaynlanmtr. Bu eserde Saib hakknda deerli bir monografiya da bulunmaktadr.

GAZELLER Ne ehtiy ki, sq vere erb sene Ki, z piylesini verdi fitb sene. erb-i le'li in tkme bir zinhar Ki, dem-be-dem leb-i le'lin verir erb sene. Saki'nin sana arap vermesine ne hacet var. nk gne kendi kadehini sana verdi. Krmz arap iin yz suyu dkme, sakn. nk krmz dudan devaml sana arap verir.

Eer urum daa peymaneni keir, saqi, erbdan nece gz tikse her hbb sene. Qurutma terli zrn iinde bde-yi nab Ki, gl kimi yarar hre-yi prb sene. erbdan ne eceb olmusan eer serxo? Bu duzlu lebler ilen neylesin erb sene? Bu tein yz ilen kim tutar senin etekin, Helal eler qanm t yeter kebb sene. Dedim ire seni xet hicabndan qafil, Ki, ol qbr olur perde-yi hicb sene. Senin sehife-i hsnn kelam-i Sb'dir, Ki, da-i eyib olur xal-i intixb sene.
II

Saki, eer arabn yzndeki kabarcklar sana gz dikiyorlarsa, getir kadehi taa vurup kraym. Terlemi yanann iindeki saf arab kurutma. nk slak ehre sana gl gibi yarar. Eer araptan sarho olmusan alr. Bu tatl dudaklarn var iken sana arap neylesin. Bu ateli yz ile, senin eteini kim tutar? Kim. kebap oluncaya kadar, sana kann helal eder? Seni yz bedenden bir anlk karsa, bir an yzn grnse, yzndeki toz zerrecikleri, ayva tyleri sana ar perdesi olur, dedim. Senin gzelliinin sayfas Saib'in kelam (isabetli kelam)dr. Seme, ayklama yapmak, senin iin bir ayp da olur.

iqin gz yama rehm eylemez ol fitab, Ylamaq ile aparmaz od elinden can kebab. Ba verende xencer-i srbma yetmez mene, Geri sanr zn badan keenlerden hbab. di qanlar ol sitemger t kebab etdi meni, ekdi oddan intiqmn dne dne bu kebab. Xk oldum ol keman ebru oxun seyd etmee, Bilmedim gl yayiden dmez yere tir-i ehab. Ger tutusa te-i rxsrden yerindedir, Eylesin iqler ile nece yzsizlik niqab. efqet ile bir kere ban gtr torpaqden Nece yolunda efeqden terlesin qan fitab. Friem seng-i melmet ire cvr-i erxden, Neylesin gvherden olan suya mvc-i inqilab.

O gne, o sevgili an gz yama acmaz. Can, alamak ile atein elinde kebab olmaktan kurtulamaz. Geri su kabarcklar kendini serden geenlerden sanr. Ama, onun su verilmi hanerine rastladklarnda bana, benim mertebeme yetiemezler. O zalim nice kanlar iip, beni kebap eyledi. Ama, bu kebap dne dne ateten intikamn ald. O keman kan okunu avlamak iin, o oka nian olmak iin toprak oldum. Gl yayndan" yere alev okunun dmeyeceini bilmedim. Yanak eteinden tutusa yerindedir. Nice yzszlk klar ile rtnsn. efkat ile bir kere bam topraktan kaldr. Gne, yolu da afak vakti nasl kan terlemesin. Ben melametlikte, azarlanp hor grlmekte felein eziyetinden uzam, onun evri beni etkilemez. Cevherden olan suya kabaran dalgalar ne yapabilir. Akl aka dndrmek sz ile kolay grnr. Kann saf mis eyleyinceye kadar bam nafe (ceylann gbeindeki mis kesesi) gibi aard. Hi kimse kendisini fani dnyada var saymasn. Saib, maher gn sorgusuz sualsiz cennete dahil olur.
III

Eql-eq etmek sz ilen sehl asan grnr, Ba aard nfe tek, t qanm etdi miknab. Sanmya her kim fena dnyda mvcud zn, Daxil-i cennet olur meherde Sib, bhesab.

Elden xaram zlf-i periann grgec, Iden gederem serv-i xurmnm grgec.

Perian zlfn grnce ele avuca smam. Uzun boyunu grnce megalemi unuturum.

Susuzlara ger can axcbr eme-i heyvan, Men can vererem eme-i heyvnm grgec. Ger balamsan el gzn erm-i zrm Candan kesilir xencer-i mjgamn grgec. Reyhan ki, nezket tklrdi qeleminden Xet tre eker zlf-i periann grgec. Blbl ki, gln le'l-i lebinden sz alrd, Dili dolar gnce-yi xendnm grgec Rizvan ki behitin yemii gzne gelmez, Diler elini sib-i zenexdnm grgec. Yerden xet-i reyhan vereqin pak silibdir Neqqa-i glstan, xet~i reyhann grgec. Gl rengi alr sbh iki xal-i terinden Xurd-i uzar mhreq-i efann grgec. Mjgni alb qanl yandan reg-i yaqut, Saib leb-i le'li gher efnn grgec.
IV

Hayat suyu emesi susuzlara can aktr. Ama, ben hayat suyu emesini grnce can veririm. Yanann mahcubiyeti ile el gzn balamsn. Kirpiinin hanerini grnce can veririm. Kaleminden nezaketle dklen reyhan yazs, perian zlfn grnce karmakark bir yazya dner. Gln krmz dudandan sz alan blbl, glen goncan, yani senin azm grnce dili dolar. Cennetin yemii gzne grnmeyen Rizvan, elma gibi eneni grnce elini srr. Gl bahesinin nakka senin bezenmi hattn grnce, ssl reyhan yazsyla yazlm yapran yerden kaldrm, silmitir. Yanak gneinin kzllk satn grnce sabah, semin iki taze beninden gl rengini alr. Saib, krmz dudann cevher satn grnce, kirpii kanl yandan yakut damarn alm.

Olmad xurdden dalardan rengin qalar, Grdler le'l-i lebin qan terlediler dalar. Qld peyda hkm-i teqvm-i khen gl defteri, Adlar t hre-i dildrm neqqalar. Qlmadlar sine-i efkarm amacgah, Eksik etdiler bizimle ol mqevves qalar iq-i sdiq bilir seng-i melmat qedrini, Mexzen-i sultna lyiqdir bu yarar dalar. Gn gnden el dedi terk etmesin yoldal, n qara oldu gnm, yd oldular qardalar. Yol eer haqdr eker yolsuzdan axr intiqam, Ele tapr, xdlar yoldan eer yoldalar. Oldu melb-i hev-i nefs istil-i egl, Aldlar hakim elinden ixtiyar ovbalar n knl bnur olub mtleq inan alr heves Qa qaralanda xarlar yuvadan xeffalar, Mehribn olmaz nesm-i sbhden hergiz sene, em tek ta tkmesen, Sib, gznden yalar.

Kalar gneten ve dalardan rengini almad. Krmz dudan grnce talar kan terlediler. Yal dnyann dzeninin hkmn gl defteri otaya koydu. Nakkalar sevgilimin yzn aikr ettiler. Dertli sinemi niangah etmediler. O yay gibi kalar bizim ile uramadlar. Sz ile talanmann kymetini gerek klar bilir. Bu deerli talar, sultann hazinesine layktr. Ellem gnden gne yoldal terketmesin, dedi, Ama gnm karard, kardelerim yabanc oldular. Yolun, yolsuzdan sonunda intikam alaca doru ise, yoldan kan yoldalarna yardm et. Akln stnl, nefsin arzunun malubu oldu. Ak, nefsin arzularna malup oldu. Avclar hakimin elinden takdirini aldlar. Gnl ksz kalp kararnca, arzu dizginleri ele alr. Karanlk ktnde baykular yuvadan karlar. Saib, mum gibi gznden yalar dkmesen, sabah rzgar sana hibir zaman sevimli olmaz.

iq qann vesmeli qam nihar ier, Cvherli ti qnara peyveste qan ier. Etdikc qan knlleri le'I-i atein, Ab- hcyt tek qara zlfn revan ier. T bir piyale verdi, kebab etdi barm Her kim ann elinden ier bade, qan ier. ller yaar Xzr kimi her kira ki, geceler, Gl zl yar ilen meyi n eravan ier. dem nedir ki, imesin ol verdiin erab, Versen eer firite meyi bgman ier. Sq menimle e-yi peymne neylesin, Deryni bir nefesde bu rig-i revan ier. Tizraq eker nedamete bedmestlik yolu, Her kim ki, yax ise serab yaman ier. Sib ki, men ann szn yere salmadm, Bilmem nin menim qanm siman ier. Gl kimi her kim ki, glzr ire neqd can var Se'yile toksun senin yoluna t imkn var. T ayan torpama tkmesi tutmaz qerar, Her kimin meclisde mn kimi bir ovu qn var. Ne eceb iqleri ger badan asm naz ile Kkil-i miskin kimi her kim ki, sergerdm var. Eyleyibdir ngte-yi xlm meni perkrsz, Yoxsa derya zre her bir qetrenin dvrn var. Gezdirerler elbeel dan knller paresi Yerde qalmaz cam tek her kim ki, isti qn var. Pudu her sz ki, deyerler me'rifetden ehl-i qal, Behrden ixmaz sedef t gvher-i qetm var ox deil heyret yeri ger varsa irin szleri, Ttinin, Sib, nezerde gzgi tek meydn var.
IV

atk kalarn n kann gpegndz ier. Mcevherli haner knnda daima kan ier. Ateli dudaklarn gnlleri kan ettike, kara zln, hayat suyu gibi durmadan ier. Bir kadeh vererek barm kebap etti. Onun elinden bade ien, kan ier. Geceleri gl yzl yar ile iki ien kii, Hzr gibi yllarca yaar. nsan nedir ki, senin verdiin arab imesin. Eer sen o arab melee versen, o bile tereddtsz ier. Saki, benimle kadeh neylesin, ba edebilir mi? Bu akc l kumu gibi olan sinem, deryay bile bir nefeste ier bitirir. Bu kt sarholuk yolu kiiyi pek abuk pimanla gtrr. arab iyi ien, arab ok ien kii, kt ier. Onun szn yere brakmayan, gklere karan Saib'in kann niin gkler ier, bilmem. Gl gibi gl bahesinde cann verecek kim varsa, imkan varken senin yolunda gayretle sarfetsin. Ayann toprana dkmesi, kanm aktmas mesnet deildir. nk mecliste her kesin arap iesi gibi bir avu kan var. Eer klar naz ile bandan uzaklatrrsa alacak eydir. Onun mis kokulu kakl gibi perianlar var. Deryada her bir damlann bile bir hareket izgisi olduu halde, senin nokta gibi benin, beni kmldayamaz hale getirmitir. Gnller sultannn dan elden ele gezdirirler. Scak kanl, gnl dostu olan kii kadeh gibi yerde kalmaz. Sz ehli, asll her sz marifettendir, derler, iinde yuvarlak inci olduu iin sedef, denizden kmaz. Eer irin szleri ok ise buna hayret etmemeli. nk papaann Saib grnl ayna gibi bir meydan var.
VII

Meni mehrum eden rxsrdan zlf-i periandr, Bu dery-yi letafet mvc-i enber ire pnhandir.

Beni yanandan mahrum eden dank zlfndr. Bu letafet deryas, gzel koku dalgalar arasnda gizlidir.

Eer xrd-i tebn ile sensiz hemerb olsam, Leb-i le'li meyauldi gzmge qanl peykandr. Dedi dm msexxer eyleyibdir cezbe-yi eqin, Dn Mecnn-i eyd bana etr-i Sleyman'dr Meni mekr-i reqib vre qild yr kymden xaran demi firdvsden tezvr-i eytandr. Qacan iqlerin fikrine dd ol eqq-i leb Ki, onun bir qara gzlerinden b-i heyvandr. Mselmnam, deyir mestin iir iqlerin qanm, Menem kfir, eer ol dmen-i man mselmandr. Mehebbet ehli reng-i cam u niat-i derdden dnmez Nin eksin xumar ol kim, heme idigi qandr Men-i xk ne tenh olmuam Mecnun kimi rsva Ki, ol derdden felek seng-i melmet ire pnhandr. Felekler qan ire grdkde tecrid ehlini, Sib, Ki, yuqsizler, hermler gzige ti-i ryandr.

Eer aydnlk gne ile sensiz arab dostu olursam, gnein tam aydnlk vakti arap iersem, krmz dudan gzme kanl ok temreni olur. Akn cezbesi, tuza sihirli eylemitir. Dm, divane Mecnun'un bana hazreti Sleyman'n glgeliidir. Beni sevgilinin kynden rakibin hilesi uzaklatrd. Adem'i cennetten karan da eytann yalan idi. Her zaman dudann akik krmzl, klarn aklna der. nk o, onlarn kara gzlerinde hayat suyudur. Mslmanm diyor. Ama, klarn kann sarho gibi ier. Eer, o iman dman Mslmansa, ben kafirim. Muhabbet ehli derd keyfinden ve kadehin renginden dnmez. O her zaman kan ien, niin arap isin. Topraktan yaratlm olan ben, Mecnun gibi nasl rezil olup, yalnz kalmm ki, bu dertten felek bile ayplama talarna garkolmutur. Saib, felekler tecrit ehlini kan iinde grdkleri zaman; serseriler ve haramilerin gzne yaln kltr.
VIII

ixard xett, menem zlf mbtels henz, Dzgn saald v bandadr qaras henz, Xetin bri quyi egeri yaurdi, Gzmi xire qlr yziyin sefas henz. Bahar yetdi de qanlar ki, tkd gzlerden, Xezan olanda neler eylesin cefs henz. Suvardlar qlncla meer glstan Ki, bir birine qovumaz gln yaras henz. Heyt suyuna bir d qoydu reg-i lebin Ki, kedi mr-i ebed, dmedi qaras henz. Mht-i eqara men ol hbb-i bibakem Ki, getdi bam basmdadr hevs henz. Vsl midine mrn keirdi kyinde, Yetimez ilerine Sib'in duas henz.

Yznde ayva tyleri kt. imdi zlf mptelas benim. Tam shhat buldu. Onun belas basmdadr. Gubari yaz s gibi olan ayva tyleri gne i gizlediyse, imdi yznn sefas gzm kamatrr. lkbahar gelince gzlerden kanlar aktt. Sonbahar olunca onun cefas neler edecek. Glbahesini klla suladklar iin, hl gln yaras birbirine kavumaz, iyi olmaz. Dudann gns hayat suyuna bir da vurdu ki, ebed mr geti, ama onun karas, izi gemedi. Ak denizinde ben korkusuz bir su kabarcym. Bam gitti, ama onun arzusu hala basmdadr. Kavuma midiyle sevgilinin eiinde mrn geirdi. Saib'in duas hl gereklemez.

IX

Tutulmu knlm cam ile dn eylemek olmaz, El ilen pstenin azn xendn eylemek olmaz. Ne szdr bu ki, olsun shib-i ehl-i nezer zhhad, Qara torpa hergiz b-i heyvn eylemek olmaz.

Sevdaya tutulmu gnlm kadeh ile mutlu etmek mmkn deil. El ile sevgilinin azm tebessm ettirmek mmkn deil. Gnl ehli olanlarn zahit olmasn istemek, bunu sylemek olacak i mi? Bu sylenecek sz m? Kara topra hayat suyuna evirmek mmkn deildir. Yldrmn k lc bulut yrtarcasma dnp dururken, gnl perdelerin ak gizlemek mmkn deildir. K l herkesin kan n ise de kanmaz. Seni klarn ldrmekten alkoymak,' piman etmek mmkn deildir. Benim gzyalarm gklere karak oradan seyret. Kk kabarcklar ile tufan etmek mmkn deildir. Ey nasihat eden, saf misk halini alm kan nasl eski haline getirmek mmkn deilse, Mecnun'u akllandrmay dnmek de mmkn deildir. Saib, ceylan hatadan geip kann misk eyledi. syan itaate, kfr imana evirmek mmkn deildir, deme.

Bulut qlan kimi cvlan urar da ildran tii, Knl perdelerinde eqi pnhn eylemek olmaz Qlc ger ise alem qanmi sirabl bilmez, Seni q qetlinden pemn eylemek olmaz. Menim gz yam xgl feleklerden tam ql, Hbb qesrler iinde tfn eylemek olmaz. Men-i Mecnni qil eylemek mmkn deil, nseh, Sz ilen mg-i nb, qan ki bir qan eylemek olmaz. Xedn kedi ceyran qanm mk eyledi, Sib Deme, syn tet, kfri mn eylemek olmaz.

Meyden ol hre-yi ziba ereqefan Ya ser--ser gz olub yzne heyrn olmu? Bu gren daireni hale xeyal etme ki, erx Azn ab meh-i ebgerdime heyrn olmu. Gzden iraq ki, bu sultan- cnun vketden, Her dn bama bir etr-i Sleyman olmu. Leb-i le'lin cemidesi bes ki udubdur qanlar, Xublarm da yrei kan-i debexn olmu. T grbdr nezerin var anilen, qa yay Gl yzn cem1 qhb qne-yi peykn olmu. Saf eden de leb-i canbexini dvrn iidir, Bir iki qetre damb eme-yi heyvn olmu. Rehm ql Sabe, seqi, mey ilen tut elini Nece isin qanm bu yrei qan olmu?

Meyden o gzel ehre mey saacak hale mi gelmi. Yoksa, gz gz olup yzne hayran m olmu? Bu grdn daireyi hle sanma. O felein azn ap gece gezen ayma hayran olmu halidir. Yceliinden bu delilik sultan fark edilemez. Her dm, her tuzak bama bir hazreti Sleyman glgelii olmu. Krmz dudann donukluu nice kanlar yuttuunu belli eder. Gzellerin ta yrei -bu sayede- yakut oca olmutur. Bakn onunla karlat iin, ka yay gl yzn evreleyip temrene dndrm. Saflatrdmda can balayan dudan dnya duyar. Ondan bir iki damla damlayp hayat emesi olmu. Saki, Saib'e merhamet edip mey ile elini tut. Bu yrei kan olmu, ii kan alayan kii, kan nasl isin.

XI Xet-i qbnn, rizin yet-i Qur'an eylemi, Hsn-i shib vketin mr-i Sleyman eylemi. Ngte-i sehv eyleyibdir gzlerin ceyran gzn, Qalarm bayram hilalin taq-i nisyan eylemi. Azdrbdr gl yzn blblleri glzrden, Snbln reyhan xettin torpaa yeksan eylemi. Ke'beni btxane edibdr firengi gzlerin, Yer yzn znnr zlfn kfiristan eylemi. Bam xett-i ilen tutubdur fitab, T menim apk sevran ezm-i meydan eylemi. Le'l-i meygnin ki, iibdir bedexan qanm, Qneni blbl gzne qanl peykan eylemi. ltift-i le'l-i canbexin qara gnlleri, Xelq iinde perdedr-i b-i heyvan eylemi. Derd-i eqin hre-yi zerrin ilen yer yzn, Sefhe-i xurd-i taban tek zerefan eylemi. Mvc-i dery-yi ehsanm tutubdur yer yzn, vq-i ryin bu cahn ehr-i Yunan eylemi. Cilve-i bd-i bahar-i iltifatn gl kimi, Knlm min ak ilen dest-i girban eylemi. Ne eceb ger Sib ilen xettini qldm reqem, Xett xlm byle ox kfer mselman eylemi. Gubar yaz s gibi olan ayva tylerin yana n Kur'an ayeti eylemi. Sahip olduun gzellik, evketini hazreti Sleyman'n karncas eylemi. Gzlerin ceylan gzn baklmaz hale getirmitir. Kalarn, bayram hilalini unutma tak haline gitirmi tir, onu unutturmu tur. Gl yzn blblleri gl bahesinden t zuklatrmtr. Snbl salarn reyhan hattn yerle bir eylemi. Frengi gzlerin Kabe'yi puthane etmitir. Papaz kua gibi zlfn yer yzn kfiristan, kafir lkesi etmitir. Gne ban k hatt ile tutmu, balam. Benim svarim meydana ynelmi. arap renkli dudaklarn bedehan kann imitir. Blbl, gzne goncay kanl temren etmitir. Can ba layan duda n n iltifat , halk aras nda kara bahtllar hayat suyunun perdecisi eylemi. Akn derdi parlak ehresi ile yer yzn, parlak gnein yz gibi k saan eylemi. hsan deryasnn dalgas yer yzn kaplam. Yznn avk bu cihan Yunan ehrine dndrm. ltifat bahar rzgrnn cilvesi, gnlm eliyle gl gibi yakas yrtlm eyledi. E er hattn dosdoru yazdmsa ne olmu . Hattn ve halin, (yzndeki ayva tyleri ve benin) ok kafiri byle Mslman etmitir.

XII
mr kedi sefer esbabn mde qhn, Her ne sizden kese ti-i ecel andan kesilin. Glzm-i eqden ey ayr den hemdemler, Dmken yola seylab-i bahri yln. Ta sizi dvr-i zaman eylemeyibdir pamal, Gn sar ebnem gndke emenden ekilin. Olmayan erxra pervane revandan gafil, Bu gl ile qarani gzqleri saf eliyin Gy fezas ne megm-i per bal amaqdr, Dane-i nar kimi bir birinize qsln. mr geti, sefer hazrlklarn yapn. Ecel klc sizden ne keserse, oradan kesilin, ona raz olun. Ey a k denizinden ayr d en dostlar, bahar seli yola inmiken yln, siz de ona katln. Zamann devri sizi ayak altna almamtr. i taneleri eriyip gne in kma vaktine do ru imenden ekilin. Felekte pervane olmayan devrandan habersizdir. Bu gl ile karanl k aynalar ayd nlat n, yans t r hale getirin. Gkyz kol kanat ama makam deildir. Nar taneleri gibi birbirinize sokulun, ayrlmayn.

Ger umarsz ki, cavatbext olasz xir-i mr, Qocalar gedrini zinhar, igidlikde bilin. Artrr gerd-i mesn quru istifar Bu zeminger tozunu ek-i nedametle silin. F qlr xem qocalar qmetini tetsiz, Ekmemiken sizi bu erx-i mqevves ekilin. Tuta ger qne kimi evrenizi neter-i xar, Vermeyin gl kimi elden qedeh-i mey iilin, Kim ki, saer kimi azn aasz minanm, Gle gle kerem ile an me'mr qlm Bade, ney ci ann suz-i kelmmdadr, Saib'in qedrini ey ehl-i xerbd bilin. XIII Tutma ol gl dmenin meher qnnde can n, Qlma yzszbq nigar ilen bir ovu qan n. Amagil azn grende xl-i miskin dnesin, Ekme ba pergr tek her nqteye dvran n. Yolda oldur ki, qara gnlerinde yoldan xmasm, Keme yoldadan Xzr tek eme-yi heyvan n. Yengi ay ban eer xurde t olsun tamam, Sdedil bilmez ki, besler zn nqsan n. Hsn cvlnmdan el kesmekdir arvadlar ii, Ke znden merdler tek Ysif-i Ken'an n. Minnet ile dirilik Sib, lmdendir beter, Can vererler ehl-i qeyret derd-i bderman n.

Eer ahir mrnzde delikanl bahtna sahip olmay umarsanz, ihtiyarlarn kymetini genlikte bilin. Kuru kuruya tvbe gnahlar daha da arttrr. Bu dnyaya meyil tozunu, pimanlk akyla silin. badetsizlik, ihtiyarlarn boyunu ortaya karr. Bu kambur felek sizi emeden, siz eilin. Gonca gibi etrafnz dikenler evirse de, gl gibi kadehi elden brakmayn, arap iin. Kadeh gibi ienin azn aanlar, kerem ile gle gle onu mamur edin. Mey cokusu, ney cokusu onun kelamnn yakclmdandr. Ey meyhane ehli, Saib'in kymetini bilin.

Maher gnnde can iin o gln eteim tutma. Bir avu kan iin sevgiliye yzszlk etme. Misk kokulu beninin tanesini grnce azn ama. Pergel gibi bir nokta etrafnda dnmek iin ba eme. Yolda, kara gnlerinde yanndan ayrlmayan kiidir. Hzr gibi hayat emesi iin yoldatan vazgeme. Yeni ay, dolun hale gelmek iin gnee ba eer. O saf gnll, noksan iin kendini beslediini bilmez. Kadnlarn ii, gzellik seyrinden el kesmektir. Kenan Yusuf'u iin mertesine kendinden ge. Saib, minnet ile yaama lmden beterdir. Gayret ehli, dermansz dert iin can verirler.
XIV

Meh-i ebgerd eer grsn ann xrid rxsrm, Kemene! eyler an seyd etmek n hale znnrm. ekerxend eyliyende neylesin q ilen yri Ki, ac szlerin verer ana le'l-i ekerbrm. Deyirler derdmend olan biler hemderd hlim, Yetimez xesteler halna neyn em-i bmrm? Nin mehv olmasn dem ann seyrann grekKi, heyran oldurubdur vehetin grdke reftnn.

Gece gezen ay, onun gne gibi yanam grrse, onu avlamak iin znnar kuan kement eder. klar sevgilinin tatl glmsemesini neylesin. Onun tatl duda aklara ac szler syler. Dertlinin halini dertli bilir, diyorlar. Baygn bakn, niin hastalarn halinden anlamaz. nsan onun seyrann grd zaman nasl mahvolmasn. Onun yry vahetini aratmtr.

Ne layiqdir ki, eq ehli qla qan idigin zahir, Nin blbl yarmaz el gznden qanl minqnn? Spehr-i sengdil ire men ol Ferhad zeberdestem Ki, ab-i tieden kan-i zmrrd qld khsrn. Meer ol fitb ilen efeqgn mey ier Sib Ki, serxo mey eker yer zre her gn sbhdem srin.
XV

Ak ehlinin kan itiini, kan aladn aikr etmesi doru deildir. Blbl el gznden kanl gagasn niin gizlemez. Bu ta yrekli felekte ben el stnde tutulan Ferhad'm. O, klngyle getirdii su sayesinde dalar zmrt ocana evirdi, yemyeil eyledi. Saib, o sevgili ile afak renkli arap ier. Sarho yer stnde her gn sabah vaktine kadar arap ier.

Sqiy meyden rf ql ak bolmu knlm, Ql yuvas qan ilen peyvend zlm knlm. Qalmam yerde qanadsz qu tekin pervzdan, Yola sal cm-i erb ilen bzlm knlm. Artq eyler bde-yi saf menim viranlm, Drd ilen te'mr ql sq, pozulmu knlm. Zhdden qan quruyubdur barm ire lle tek, Taze ql eski mey ilen bu qurumu knlm. Ltf ql sehb-i rven birle ey mh-i tamam, Bayram ay eylegil, qemden bklm knlm. Cm urmaq resmdir sq, tutulmu ay n, Seyqel-i cam ile pervz et tutulmu knlm. Eyle kim Sib, qem-i dvran tutubdur evremi, Seyr-i gl mmkn deil asn tutulmu knlm.

Ey saki, meyden parampara olmu gnlm btnletir. Kan ile yuvas dalm gnlm bala, bir araya getir. Kanatsz ku gibi uamayp yerde kalmm. Bzlm gnlm arap kadehi ile yola sal, cotur. Saf arap benim perianlm daha da arttrr. Saki, benim bozulmu gnlm arap tortusu ile dzelt. Zhtten barmda kan, lale gibi kurumutur. Bu kurumu gnlm yllanm arap ile canlandr. Ey dolun ay, parlak arap ltfederek, gamdan bklm gnlm bayram ay eyle. Ey saki, ay tutulunca cam krmak dettendir. Ay gibi tutulup kararan gnlm, kadehin cilasyla aynaya evir. Saib, zamann derdi, sknts evremi yle sarmtr ki,gl seyrinin tutulmu gnlm amas mmkn deildir.
XVI

Biz ne imdi zerre tek cvlne gelmilerdenz, fitb-i eq ilen dvrna gelmilerdenz. Gn keirmekdir hebs-i hid erilik n, Doruludan biz bu gn dvne gelmilerdenz. (Saya dur) brn-i rehmet ger qlc kkten yaar, Qo kimi qurban n meydne gelmilerdenz.

Bizi imdi zerre gibi gezmeye gelmilerden sanmayn. Biz ak gneinin etrafnda dnmeye gelmilerdeniz. Sevgilimin hesab, erilik iin gn geirmektir. Biz bugn doruluktan divana gelmilerdeniz.
Gkten kl yasa, rahmet yamuru sayarz. Biz bu meydana ko gibi kurban olmaya gelmilerdeniz.