1.

ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
2 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

ÅéóáãùãÞ
Ôï ðñüâëçìá áðïôåëåß Ýííïéá ðïõ áðáíôÜôáé óå üëåò ôéò åðéóôÞìåò êáé
ôïõò êëÜäïõò ôïõò, áëëÜ ðáñÜëëçëá êáé óôçí êáèçìåñéíÞ ìáò æùÞ. Ôüóï ç
áíôéìåôþðéóç, üóï êáé ç äéáôýðùóç åíüò ðñïâëÞìáôïò, áðïôåëïýí äéáäé-
êáóßåò ðïõ áðáéôïýí éäéáßôåñåò áíáëõôéêÝò êáé óõíèåôéêÝò éêáíüôçôåò, ïñ-
èïëïãéêÞ óêÝøç, áëëÜ êáé óùóôü êáé åìðåñéóôáôùìÝíï ÷åéñéóìü ôçò öõóé-
êÞò ãëþóóáò. Ïé äåîéüôçôåò ðïõ áðïêôïýíôáé áðü ôïõò ìáèçôÝò ìÝóù ôçò
åíáó÷üëçóÞò ôïõò ìå ôçí áíÜëõóç êáé ôïí ïñéóìü ðñïâëçìÜôùí, áðïôå-
ëïýí åöüäéá ãåíéêÞò ÷ñçóôéêüôçôáò, áöïý ìðïñïýí íá ëïãßæïíôáé óáí ãíù-
óôéêÜ åñãáëåßá ÷ñÞóéìá ãéá êÜèå äñáóôçñéüôçôá ðïõ åßôå äéáðåñíÜ üëï ôï
öÜóìá ôùí åðéóôçìþí, åßôå áíáöÝñåôáé óå êáèçìåñéíÝò êáôáóôÜóåéò.

Äéäáêôéêïß óôü÷ïé
Óôü÷ïé ôïõ êåöáëáßïõ áõôïý åßíáé :
ë íá ìðïñïýí êáôáñ÷Þí ïé ìáèçôÝò íá êáôáíïïýí ðëÞñùò ôá ðñïâëÞìá-
ôá ðïõ ôïõò ôßèåíôáé
ë íá ìðïñïýí óôç óõíÝ÷åéá íá ðñïóäéïñßæïõí ôá óõóôáôéêÜ ìÝñç åíüò
ðñïâëÞìáôïò
ë íá ìðïñïýí íá áíáëýïõí Ýíá ðñüâëçìá óå Üëëá áðëïýóôåñá
ë íá êáôáóôïýí éêáíïß íá ðñïóäéïñßæïõí ôá äåäïìÝíá ðïõ ôïõò ðáñÝ÷ï-
íôáé ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò
ë íá ìðïñïýí íá ðñïóäéïñßæïõí ôá æçôïýìåíá áðïôåëÝóìáôá êáé ôç
ìïñöÞ áðüäïóÞò ôïõò
ë íá åßíáé óå èÝóç íá èÝóïõí ïé ßäéïé ðñïâëÞìáôá äéáôõðþíïíôÜò ôá ìå á-
êñßâåéá êáé ðëçñüôçôá

ÐñïåñùôÞóåéò
3 èåùñåßò óçìáíôéêü ôï ãåãïíüò íá ìéëÜò êáé íá ãñÜöåéò ðïëý êáëÜ ôç
öõóéêÞ ãëþóóá óôçí ðñïóðÜèåéÜ óïõ íá åðéëýóåéò Ýíá ôõ÷áßï ðñü-
âëçìá;
3 Ý÷åéò áêïýóåé ãéá “ôï ðñüâëçìá ôïõ Ýôïõò 2000";
3 õðÜñ÷åé íïçìáôéêÞ äéáöïñÜ áíÜìåóá óôïõò üñïõò äåäïìÝíï êáé ðëç-
ñïöïñßá;
3 üôáí áíáöåñüìáóôå óå ðñïâëÞìáôá, Ýììåóá äçëþíïõìå ôçí áíÜãêç
÷ñÞóçò õðïëïãéóôþí ãéá ôçí áíôéìåôþðéóÞ ôïõò;
ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
3

1.1 Ç Ýííïéá ðñüâëçìá

Ç êáèçìåñéíÞ åìðåéñßá êáé ðñáêôéêÞ ìáò åìöáíßæåé ðïëëÜ êáé ðïéêßëá
ðñïâëÞìáôá ðïõ ìáò áðáó÷ïëïýí åßôå óôïí ðñïóùðéêü ìáò ÷þñï, åßôå
óôïí êïéíùíéêü ìáò ÷þñï ãåíéêüôåñá. Ïé óôáôéóôéêÝò êáé ïé äçìïóêïðÞóåéò,
ðïõ âëÝðïõí êáôÜ êáéñïýò ôï öùò ôçò äçìïóéüôçôáò, êáôáãñÜöïõí ôá
óçìáíôéêüôåñá ðñïâëÞìáôá ðïõ áðáó÷ïëïýí ôï êïéíùíéêü óýíïëï. Ïé ðå-
ñéóóüôåñïé áðü åìÜò óÞìåñá, óå ìéá ðéèáíÞ Ýñåõíá ó÷åôéêÞ ìå ôá êõñéüôå-
ñá ðñïâëÞìáôá ðïõ áðáó÷ïëïýí ôçí åëëçíéêÞ êïéíùíßá, èá áðáíôïýóáìå
ðùò áíÜìåóá óôá âáóéêüôåñá ðñïâëÞìáôá âñßóêïíôáé ç áíåñãßá, ôá íáñ-
êùôéêÜ, ç îåíïöïâßá. ¼ðùò åðßóçò óå ìéá ðáñüìïéá Ýñåõíá ðïõ èá åðé÷åé-
ñïýóå íá åíôïðßóåé ôá êõñéüôåñá ðáãêüóìéá ðñïâëÞìáôá ðïõ áðáó÷ï-
ëïýí ôçí åëëçíéêÞ êïéíùíßá, èá áðáíôïýóáìå ðùò óáí êýñéá ðñïâëÞìáôá
èåùñïýìå ôïí ðüëåìï êáé ôç ìüëõíóç ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò.

Ïñéóìüò : Ìå ôïí üñï Ðñüâëçìá åííïåßôáé ìéá êáôÜóôáóç ç ïðïßá ÷ñÞ-

æåé áíôéìåôþðéóçò, áðáéôåß ëýóç, ç äå ëýóç ôçò äåí åßíáé ãíùóôÞ, ïýôå
ðñïöáíÞò.

¢ëëïõ åßäïõò áðáíôÞóåéò, ðïõ èá âñéóêüíôïõóáí óå Üëëï öÜóìá, Üëëï

åýñïò, èá äßíáìå áí ç åñþôçóç áöïñïýóå óôá ðñïóùðéêÜ ìáò ðñïâëÞìá-
ôá. Ðïëëïß áðü ìáò ðéèáíü íá áíÝöåñáí åðáããåëìáôéêÜ ðñïâëÞìáôá ìå
ôïí åñãïäüôç ôïõò, ðñïóùðéêÜ ðñïâëÞìáôá óôç ó÷Ýóç ôïõò Þ ðñïâëÞìá-
ôá ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå áðëÜ èÝìáôá ôçò êáèçìåñéíÞò æùÞò.
Ç ýðáñîç ðñïâëçìÜôùí äåí áðïôåëåß ÷áñáêôçñéóôéêü ãíþñéóìá ôçò å-
ðï÷Þò ìáò. Ìéá áðëÞ ðåñéÞãçóç áíÜ ôéò óåëßäåò ôçò éóôïñßáò, áñêåß ãéá íá
ìáò åðéâåâáéþóåé üôé óå êÜèå åðï÷Þ áíáöÝñïíôáé ðñïâëÞìáôá äéáöïñåôé-
êÞò õöÞò êáé åìâÝëåéáò.
ë Ï ¼ìçñïò óôçí ÉëéÜäá ðåñéãñÜöåé ôï ðñüâëçìá ðïõ áíôéìåôþðéæáí ïé
¸ëëçíåò ðïëéïñêçôÝò ôçò Ôñïßáò, ìÝ÷ñé ï ÏäõóóÝáò íá åðéíïÞóåé ôï
Äïýñåéï ºððï.
ë Ôï ðñüâëçìá ìÝôñçóçò ôïõ ÷ñüíïõ, ðïõ áðïôåëïýóå ôáõôü÷ñïíá áí-
èñþðéíç áíÜãêç, Þñèå íá áíôéìåôùðßóåé ç åìöÜíéóç ôçò êëåøýäñáò êáé
ôïõ åêêñåìïýò.
ë ÐñïâëÞìáôá êïéíùíéêÞò áäéêßáò êáé åêìåôÜëëåõóçò Þôáí áõôÜ ðïõ ï-
äÞãçóáí óôçí åìöÜíéóç ôïõ Robin Wood óôá äÜóç ôçò åðáñ÷ßáò ôïõ
Nottingham.
ë Ôï ðñüâëçìá ìå ôï øý÷ïò ðïõ áíôéìåôþðéóáí ôá óôñáôåýìáôá ôïõ
ÍáðïëÝïíôá óôçí åêóôñáôåßá ôïõ óôç Ñùóßá, åß÷å óáí áðïôÝëåóìá ôçí
áíáêïðÞ ôçò ðñïÝëáóçò êáé ôçí ïðéóèï÷þñçóÞ ôïõ.
4 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

¸íá áðü ôá óçìáíôéêüôåñá ðñïâëÞìáôá óôï ÷þñï ôùí õðïëïãé-

óôþí åßíáé áõôü ðïõ áíáöÝñåôáé óáí ðñüâëçìá ôïõ Ýôïõò 2000
(millennium bug). Ôï ðñüâëçìá åíôïðßæåôáé óôï üôé ïé õðïëïãéóôÝò ìå-
ôñïýí ôçí çìåñïìçíßá ìüíï ìå äýï óôïé÷åßá ãéá êÜèå Ýíá áðü ôá ôñßá
óõíèåôéêÜ ôçò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç çìåñïìçíßá 15 Áðñéëßïõ 1999 óõìâïëß-
æåôáé ìå ôïí êùäéêü 150499.
Áðü ôéò ðñþôåò ðåñéüäïõò ëåéôïõñãßáò ôùí õðïëïãéóôþí, ôüôå ðïõ
ãéíüôáí êÜèå äõíáôÞ ðñïóðÜèåéá íá åîïéêïíïìçèåß ðïëýôéìïò áðïèç-
êåõôéêüò ÷þñïò, êáèéåñþèçêå ç êáôáãñáöÞ ôçò çìåñïìçíßáò ìå ôïí ðá-
ñáðÜíù ôñüðï. Ïðüôå ç ðñþôç ìÝñá ôïõ 21ïõ áéþíá èá óõìâïëßæåôáé
ìå ôïí êùäéêü 010100, ðñÜãìá ðïõ èá åðéöÝñåé ìåãÜëç áíáóôÜôùóç êáé
óýã÷õóç óôïõò õðïëïãéóìïýò ðïõ èá ðñáãìáôïðïéïýí ïé õðïëïãéóôÝò.
Ç áõãÞ ôïõ 2000 áðåéëåß íá “ôñåëÜíåé” ôïõò õðïëïãéóôÝò. Ïé áõôü-
ìáôåò ìç÷áíÝò óõíáëëáãþí (ÁÔÌ) ôùí ôñáðåæþí ìðïñåß íá ìçí äßíïõí
ëåöôÜ Þ íá äßíïõí áðßóôåõôá ðïóÜ ðïõ íá ìçí áíôáðïêñßíïíôáé óôéò
ðñáãìáôéêÝò êáôáèÝóåéò ôùí ðåëáôþí. Ôá ìç÷áíïãñáöçìÝíá ëïãéóôÞ-
ñéá ôùí åðé÷åéñÞóåùí ìðïñåß íá áðïäßäïõí ôñåëïýò ðßíáêåò ïéêïíïìé-
êþí óôïé÷åßùí ðïõ êáìßá ó÷Ýóç íá ìçí Ý÷ïõí ìå ôçí ðñáãìáôéêüôçôá.
¸íá åõñý öÜóìá êïéíùíéêþí õðçñåóéþí – áóöÜëéóç, õãåéïíïìéêÞ ðåñß-
èáëøç, ðáñï÷Þ åíÝñãåéáò, ìåôáöïñÝò, êëð - ðáñÝ÷ïíôáé ìÝóá áðü ÷ñÞ-
óç ðïëýðëïêùí õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí, ðïõ áðåéëïýíôáé áðü ôï
ðñüâëçìá ôïõ Ýôïõò 2000.
Ôï æÞôçìá üóï êáé áí öáßíåôáé áðëü, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá åßíáé ðï-
ëýðëïêï êáé êõñßùò ìðïñåß íá Ý÷åé ðëåõñÝò ðïõ äåí ìðïñïýí íá ðñï-
âëåöèïýí. Ïé åðéðôþóåéò ôïõ ðñïâëÞìáôïò ôïõ Ýôïõò 2000 ìðïñåß íá
åßíáé ðïëý ìåãÜëåò. Ôï ðñüâëçìá ðñÝðåé íá áíôéìåôùðéóôåß ìå êáèáñÜ
ôå÷íéêïýò ôñüðïõò, äåí ðáýåé üìùò íá Ý÷åé êáé ëåéôïõñãéêÝò, ïéêïíïìéêÝò
êáé íïìéêÝò ðñïåêôÜóåéò.

ë Óïâáñüôáôá ðñïâëÞìáôá åðéäçìéþí, üðùò ç ðáíïýêëá, ç ÷ïëÝñá êáé

ç ëýóóá, áöÜíéæáí êáèçìåñéíÜ ÷éëéÜäåò áíèñþðïõò ôïí ðåñáóìÝíï
áéþíá ìÝ÷ñéò üôïõ åðéóôÞìïíåò, üðùò ï Pasteur êáé ï Fleming, íá áíá-
êáëýøïõí ôá êáôÜëëçëá åìâüëéá.
ë Ôï ðñüâëçìá ôçò ìåôáöïñÜò ôçò çëåêôñéêÞò åíÝñãåéáò áðü ôïí ôüðï
ðáñáãùãÞò óôá óçìåßá êáôáíÜëùóçò ðïíïêåöÜëéáóå ðïëý ôïõò õ-
ðåýèõíïõò ðåñáóìÝíùí åðï÷þí ìÝ÷ñé íá åìöáíéóôïýí ïé ìåôáó÷çìá-
ôéóôÝò ïé ïðïßïé Ýäùóáí ëýóç óôï ðñüâëçìá.
ë Ôï åíåñãåéáêü ðñüâëçìá áðü ôçí Üðïøç ôùí áðïèåìÜôùí ðïõ áðá-
ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
5

ó÷üëçóå Ýíôïíá, áëëÜ êáé åîáêïëïõèåß íá áðáó÷ïëåß ôçí ðáãêüóìéá

êïéíüôçôá, ïäÞãçóå óôçí õéïèÝôçóç Þðéùí ìïñöþí åíÝñãåéáò, üðùò åß-
íáé ç çëéáêÞ åíÝñãåéá, ç áéïëéêÞ åíÝñãåéá êáé ç âéïìÜæá.
ë Ôï ðñüâëçìá ôçò ôñýðáò ôïõ üæïíôïò, êáé êáô’ åðÝêôáóç ôï ðñüâëçìá
ôçò ðñïóôáóßáò ôïõ öõóéêïý ðåñéâÜëëïíôïò, áíôéìåôùðßóôçêå óå
ðñþôï âáèìü ìå ôïí ðåñéïñéóìü åêðïìðÞò ÷ëùñïöèïñáíèñÜêùí áðü
ôéò âéïìç÷áíéêÝò ìïíÜäåò ðïõ áðïôåëïýí ôçí êýñéá áéôßá ôïõ ðñïâëÞ-
ìáôïò.
ë ÖõóéêÜ öáéíüìåíá, üðùò åêñÞîåéò çöáéóôåßùí, ðáëéññïéáêÜ êýìáôá,
óåéóìïß êáé ôõöþíåò, áðïôåëïýí óçìáíôéêÜ ðñïâëÞìáôá áêüìá êáé
óôçí åðï÷Þ ìáò, ìå áðïôÝëåóìá ïé ðëçèõóìïß ôùí ðåñéï÷þí ðïõ ðëÞô-
ôïíôáé íá ìåôñïýí áíèñþðéíá èýìáôá, íá õðüêåéíôáé ïéêïíïìéêÞ êáôá-
óôñïöÞ êáé íá áíáãêÜæïíôáé ðïëëÝò öïñÝò óå ìåôáêßíçóç.
ë Ï õðïóéôéóìüò åíüò ðïëý ìåãÜëïõ ìÝñïõò ôïõ ðëçèõóìïý ôçò áöñéêá-
íéêÞò êýñéá çðåßñïõ, ïé êáèçìåñéíïß èÜíáôïé ðïëëþí áíèñþðùí, åéäéêÜ
ìéêñþí ðáéäéþí, áðïôåëåß Ýíá áðü ôá óïâáñüôåñá ðñïâëÞìáôá ôçò
áíèñùðüôçôáò óÞìåñá, ÷ùñßò íá Ý÷åé ìðïñÝóåé íá áíôéìåôùðéóôåß å-
ðáñêþò áðü ôéò áíèñùðéóôéêÝò ïñãáíþóåéò êáé ôïõò äéåèíåßò ïñãáíé-
óìïýò.
ë Ç áñãÞ ôá÷ýôçôá ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí óå ó÷Ýóç ìå ôéò áðáéôÞ-
óåéò ôçò óýã÷ñïíçò ôå÷íïëïãßáò, áðïôåëåß Ýíá ðñüâëçìá ðïõ áíôéìå-
ôùðßæåôáé óå éêáíïðïéçôéêü âáèìü áðü ôç ôå÷íïëïãßá ôùí ïðôéêþí é-
íþí.
ë Ç åíïðïßçóç ôùí ôåóóÜñùí ðåäßùí äõíÜìåùí, ôïõ âáñõôéêïý, ôïõ ç-
ëåêôñïìáãíçôéêïý, ôïõ áóèåíïýò ðõñçíéêïý êáé ôïõ éó÷õñïý ðõñçíé-
êïý, áðïôåëåß Ýíá ðñüâëçìá ôçò óýã÷ñïíçò öõóéêÞò ðïõ, ðñïò ôï ðá-
ñüí, äåí Ý÷åé åðéëõèåß.

1.2 Êáôáíüçóç ðñïâëÞìáôïò

Ç ïðïéáäÞðïôå ðñïóðÜèåéá áíôéìåôþðéóçò åíüò ðñïâëÞìáôïò åßíáé
êáôáäéêáóìÝíç óå áðïôõ÷ßá áí ðñïçãïõìÝíùò äåí Ý÷åé ãßíåé áðüëõôá êá-
ôáíïçôü ôï ðñüâëçìá ðïõ ôßèåôáé. Ç êáôáíüçóç åíüò ðñïâëÞìáôïò áðï-
ôåëåß óõíÜñôçóç äýï ðáñáãüíôùí, ôçò óùóôÞò äéáôýðùóçò åê ìÝñïõò ôïõ
äçìéïõñãïý ôïõ êáé ôçò áíôßóôïé÷á óùóôÞò åñìçíåßáò áðü ôç ìåñéÜ åêåßíïõ
ðïõ êáëåßôáé íá ôï áíôéìåôùðßóåé.
Ç ìïñöÞ ìå ôçí ïðïßá ðáñïõóéÜæåôáé Ýíá ðñüâëçìá ìðïñåß íá åßíáé ï-
6 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

ðïéáäÞðïôå áñêåß íá ìðïñåß íá ãßíåé áíôéëçðôÞ áðü ìßá áðü ôéò ðÝíôå áí-
èñþðéíåò áéóèÞóåéò. Ôï ðñüâëçìá ôçò ñýðáíóçò ôçò áôìüóöáéñáò ôçò
ðñùôåýïõóáò ìðïñåß íá ôï áíôéëçöèåß ï êáèÝíáò êïéôÜæïíôáò ôïí áôôéêü
ïõñáíü Þ áíáðíÝïíôáò ìå äõóêïëßá áíçöïñßæïíôáò êÜðïéï êáëïêáéñéíü
ìåóçìÝñé ôçí ïäü Áêáäçìßáò. Ôá ðñïâëÞìáôá êáé ôá äåéíÜ ðïõ ôáëáéðù-
ñïýí êáé óêïôþíïõí ÷éëéÜäåò óõíáíèñþðïõò ìáò åî áéôßáò ôùí ðïëåìéêþí
óõãêñïýóåùí óôá äéÜöïñá ìÝñç ôïõ êüóìïõ, ìáò ãßíïíôáé ãíùóôÜ åßôå äéá-
âÜæïíôáò åöçìåñßäåò, åßôå áêïýãïíôáò ôï ñáäéüöùíï, åßôå âëÝðïíôáò ôç-
ëåüñáóç.
Ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ ìðïñåß íá êëçèïýìå íá áíôéìåôùðßóïõìå êáôÜ ôç
äéÜñêåéá ôçò æùÞò ìáò ìðïñïýí íá áíáöÝñïíôáé óå ïðïéïäÞðïôå ôïìÝá,
ìðïñåß íá áöïñïýí óôá ìáèçìáôéêÜ, óôç öõóéêÞ, óôç ëïãéêÞ, óôçí êáèçìå-
ñéíÞ æùÞ Þ ïôéäÞðïôå Üëëï èá ìðïñïýóå êÜðïéïò íá óêåöôåß. Ìðïñåß íá á-
ðáéôïýíôáé ãíþóåéò óõãêåêñéìÝíùí åðéóôçìþí Þ ìðïñåß ïé âéùìáôéêÝò ìáò
êáôáóôÜóåéò êáé åìðåéñßåò íá åðáñêïýí ãéá ôçí áíôéìåôþðéóÞ ôïõò. Ìðï-
ñåß íá åßíáé ðïëýðëïêá Þ ó÷åôéêÜ áðëÜ, ðñùôüãíùñá Þ óõíçèéóìÝíá. Óå
êÜèå üìùò ðåñßðôùóç èá ðñÝðåé íá ãßíïõí áðïëýôùò êáôáíïçôÜ ðñéí ãß-
íåé êÜèå ðñïóðÜèåéá áíôéìåôþðéóÞò ôïõò.
Ç êáôáíüçóç åíüò ðñïâëÞìáôïò åîáñôÜôáé óå ìåãÜëï âáèìü áðü ôçí
äéáôýðùóÞ ôïõ. ÏðïéïäÞðïôå ìÝóï ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá íá áðï-
äïèåß ç äéáôýðùóç åíüò ðñïâëÞìáôïò. ÓõíçèÝóôåñï áðü üëá åßíáé ï ëüãïò,
åßôå ï ðñïöïñéêüò, åßôå ï ãñáðôüò.

ÓáöÞíåéá äéáôýðùóçò
Ï ëüãïò óáí ìÝóï åðéêïéíùíßáò êáé óõíåííüçóçò ðñÝðåé íá ÷áñáêôçñß-
æåôáé áðü óáöÞíåéá. ¢óôï÷ç ÷ñÞóç ïñïëïãßáò, ëáíèáóìÝíç óýíôáîç, åßíáé
äýï óôïé÷åßá ðïõ ìðïñïýí íá ðñïêáëÝóïõí ðáñåñìçíåßåò êáé ðáñáðëáíÞ-
óåéò. Ç éêáíüôçôá åêöïñÜò óùóôïý ðñïöïñéêïý êáé ãñáðôïý ëüãïõ áðï-
ôåëåß ìåãÜëï ðñïôÝñçìá ãéá êÜèå Üôïìï. Ç ðáñåñìçíåßá åßíáé äõíáôÞ áêü-
ìá êáé óå ðåñéðôþóåéò üðïõ üëïé ïé ëåîéêïëïãéêïß êáé óõíôáêôéêïß êáíüíåò
êñáôïýíôáé ìå åõëÜâåéá.

ÐáñÜäåéãìá 1
¸íáò ðïëõÜó÷ïëïò åðé÷åéñçìáôßáò áðåõèýíåôáé óôç óýæõãü ôïõ êáé
ôçò æçôÜ íá öñïíôßóåé ãéá ôçí áãïñÜ áíáìíçóôéêþí äþñùí ãéá ìåñéêïýò
ðáéäéêïýò ôïõ ößëïõò, ðïõ ðñüêåéôáé íá óõíáíôÞóåé ìåôÜ áðü ðÜñá ðïëëÜ
÷ñüíéá. Ç óýæõãïò ôïõ æçôÜåé íá ôçò äþóåé êÜðïéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ãíùñß-
óìáôá ôùí ößëùí ôïõ, Ýôóé þóôå íá ãßíåé ðéï åýêïëç ç åðéëïãÞ ôùí äþñùí.
ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
7

ÔåëéêÜ, áõôÜ ðïõ ðëçñïöïñåßôáé ç óýæõãïò áðü ôïí åðé÷åéñçìáôßá ó÷åôé-

êÜ ìå ôïõò ößëïõò ôïõ åßíáé ðùò :
Ï ÃéÜííçò êáé ç Ìáñßá åßíáé ðáíôñåìÝíïé. Ï ×ñÞóôïò åßíáé áèëçôéêüò ôý-
ðïò. Ç ÅëÝíç åßíáé ðñïúóôáìÝíç óå ôñÜðåæá.
ÐñÜãìáôé, ç óýæõãïò öñüíôéóå êáé áãüñáóå ôá äþñá ãéá ôïõò ößëïõò
ôïõ åðé÷åéñçìáôßá êáé ôá Ýóôåéëå óôï ãñáöåßï ôïõ. Ç ðáñáëáâÞ ôùí äþ-
ñùí ôùí ößëùí ôïõ, Ýêñõâå ãéá ôïí åðé÷åéñçìáôßá ìéá Ýêðëçîç. Ôá äþñá
ðïõ ðáñÝëáâå Þôáí ôñßá, åíþ ï ßäéïò ðåñßìåíå ôÝóóåñá. Åðéêïéíþíçóå áìÝ-
óùò ìå ôç óýæõãü ôïõ, ç ïðïßá üìùò ôïí äéáâåâáßùóå, üôé Ýêáíå ôéò åðéëï-
ãÝò ôçò áêñéâþò óýìöùíá ìå ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ ôçò åß÷å ï ßäéïò äþóåé
ó÷åôéêÜ ìå ôïõò ößëïõò ôïõ. Ôï Ýíá áðü ôá ôñßá äþñá ðñïïñéæüôáí ãéá ôï
æåõãÜñé ôùí ößëùí ôïõ. Óôçí ðñáãìáôéêüôçôá üìùò æåõãÜñé ößëùí äåí õ-
ðÞñ÷å. ÁìÝóùò Ýãéíå êáôáíïçôÞ ç áéôßá ôçò ðáñáðëÜíçóçò.
Ôï ðñüâëçìá ôçò áãïñÜò ôùí äþñùí áíôéìåôùðßóôçêå áðü ôç óýæõãï
óýìöùíá ìå ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ åß÷å ðÜñåé. Ç ðáñáðëÜíçóÞ ôçò ïöåßëå-
ôáé óôïí ôñüðï ðïõ åñìÞíåõóå ôçí ðñüôáóç Ï ÃéÜííçò êáé ç Ìáñßá åßíáé
ðáíôñåìÝíïé. Ç ðñüôáóç åðéäÝ÷åôáé äýï äéáöïñåôéêÝò, êáé ôáõôü÷ñïíá
óùóôÝò, åñìçíåßåò. Ôï ãåãïíüò áõôü - ôçò áðïäåêôÞò äéðëÞò åñìçíåßáò - ï-
öåßëåôáé óôï üôé ç äéáôýðùóÞ ôçò áöÞíåé ðåñéèþñéá ãéá êÜôé ôÝôïéï.
Ðñþôç åñìçíåßá : Ï ÃéÜííçò êáé ç Ìáñßá åßíáé ðáíôñåìÝíïé ìåôáîý ôïõò.
Äåýôåñç åñìçíåßá : Ï ÃéÜííçò åßíáé ðáíôñåìÝíïò êáé ç Ìáñßá åßíáé ðá-
íôñåìÝíç.
Ïé äýï äéáöïñåôéêÝò áõôÝò åñìçíåßåò ïöåßëïíôáé óôïí áóáöÞ óõíäåôéêü
ñüëï ðïõ äéáäñáìáôßæåé óôç óõãêåêñéìÝíç ðñüôáóç ï ëïãéêüò ôåëåóôÞò
ÊÁÉ. Äåí åßíáé óáöÝò áðü ôç äéáôýðùóç, áí ï ôåëåóôÞò óõíäÝåé äýï õðïêåß-
ìåíá ìéáò êýñéáò ðñüôáóçò (ðñþôç åñìçíåßá) Þ áí óõíäÝåé äýï õðïíïïýìå-
íåò êýñéåò ðñïôÜóåéò (äåýôåñç åñìçíåßá).
Ãßíåôáé ëïéðüí áíôéëçðôü ôï åéäéêü âÜñïò ðïõ Ý÷åé ç óùóôÞ äéáôýðùóç
óôç óùóôÞ êáôáíüçóç åíüò ðñïâëÞìáôïò.
Óçìáíôéêüò áêüìá ðáñÜãïíôáò óôç óùóôÞ áíôéìåôþðéóç åíüò ðñïâëÞ-
ìáôïò åßíáé ç áðïóáöÞíéóç ôïõ ÷þñïõ óôïí ïðïßï áíáöÝñåôáé. Ç ðëçñï-
öïñßá áõôÞ ðáñÝ÷åôáé åðßóçò áðü ôçí åêöþíçóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò. Ôá äå-
äïìÝíá ôïõ ðñïâëÞìáôïò åßíáé áõôÜ ðïõ èá ìáò ðáñÝ÷ïõí áõôÞí ôçí ðëç-
ñïöïñßá.
8 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

Ïñéóìïß : Ìå ôïí üñï äåäïìÝíï äçëþíåôáé ïðïéïäÞðïôå óôïé÷åßï

ìðïñåß íá ãßíåé áíôéëçðôü áðü Ýíáí ôïõëÜ÷éóôïí ðáñáôçñçôÞ ìå ìßá
áðü ôéò ðÝíôå áéóèÞóåéò ôïõ.
Ìå ôïí üñï ðëçñïöïñßá áíáöÝñåôáé ïðïéïäÞðïôå ãíùóéáêü óôïé-
÷åßï ðñïÝñ÷åôáé áðü åðåîåñãáóßá äåäïìÝíùí.
Ï üñïò åðåîåñãáóßá äåäïìÝíùí äçëþíåé åêåßíç ôç äéáäéêáóßá êáôÜ
ôçí ïðïßá Ýíáò “ìç÷áíéóìüò” äÝ÷åôáé äåäïìÝíá, ôá åðåîåñãÜæåôáé óýì-
öùíá ìå Ýíáí ðñïêáèïñéóìÝíï ôñüðï êáé áðïäßäåé ðëçñïöïñßåò.
Åðß ÷éëéåôßåò ï “ìç÷áíéóìüò” åðåîåñãáóßáò ôùí äåäïìÝíùí Þôáí êáé å-
îáêïëïõèåß íá åßíáé ï áíèñþðéíïò åãêÝöáëïò. Óôéò ìÝñåò ìáò, Ýíáò Üëëïò
“ìç÷áíéóìüò” åðåîåñãáóßáò äåäïìÝíùí åßíáé ï õðïëïãéóôÞò.

1.3 ÄïìÞ ðñïâëÞìáôïò

Ç êáôáíüçóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò åßíáé âáóéêÞ ðñïûðüèåóç ãéá íá ãßíåé
óôç óõíÝ÷åéá äõíáôÞ ç óùóôÞ áðïôýðùóç ôçò äïìÞò ôïõ. Ç êáôáãñáöÞ
ôçò äïìÞò åíüò ðñïâëÞìáôïò óçìáßíåé áõôüìáôá üôé Ý÷åé áñ÷ßóåé ç äéáäéêá-
óßá áíÜëõóçò ôïõ ðñïâëÞìáôïò óå Üëëá áðëïýóôåñá. Ìå ôç óåéñÜ ôïõò ôá
íÝá ðñïâëÞìáôá ìðïñïýí íá áíáëõèïýí óå Üëëá, áêüìç ðéï áðëÜ. Ç äéáäé-
êáóßá áõôÞ ôçò áíÜëõóçò ìðïñåß íá óõíå÷éóôåß ìÝ÷ñéò üôïõ ôá åðéìÝñïõò
ðñïâëÞìáôá ðïõ ðñïÝêõøáí èåùñçèïýí áñêåôÜ áðëÜ êáé ç áíôéìåôþðé-
óÞ ôïõò ÷áñáêôçñéóôåß ùò äõíáôÞ.

Ïñéóìüò : Ìå ôïí üñï äïìÞ åíüò ðñïâëÞìáôïò áíáöåñüìáóôå óôá óõ-

óôáôéêÜ ôïõ ìÝñç, óôá åðéìÝñïõò ôìÞìáôá ðïõ ôï áðïôåëïýí êáèþò å-
ðßóçò êáé óôïí ôñüðï ðïõ áõôÜ ôá ìÝñç óõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò.

Ç äõóêïëßá áíôéìåôþðéóçò ôùí ðñïâëçìÜôùí åëáôôþíåôáé üóï ðåñéó-

óüôåñï ðñï÷ùñÜåé ç áíÜëõóç ôïõò óå áðëïýóôåñá ðñïâëÞìáôá. Ï êáôá-
êåñìáôéóìüò åíüò ðñïâëÞìáôïò óå Üëëá áðëïýóôåñá åßíáé ìéá áðü ôéò äéá-
äéêáóßåò ðïõ åíåñãïðïéïýí êáé áìâëýíïõí ôüóï ôç óêÝøç, áëëÜ êõñßùò ôçí
áíáëõôéêÞ éêáíüôçôá ôïõ áôüìïõ.

ÐáñÜäåéãìá 2

Áò õðïèÝóïõìå üôé ôßèåôáé óáí ðñüâëçìá ôï èÝìá áíôéìåôþðéóçò ôùí

íáñêùôéêþí.
ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
9

Ç áíôéìåôþðéóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò èá ãßíåé áðëïýóôåñç áí ìðïñÝóïõìå

íá áíáëýóïõìå ôï ðñüâëçìá óå Üëëá áðëïýóôåñá Ôï áñ÷éêü ðñüâëçìá åß-
íáé “Áíôéìåôþðéóç íáñêùôéêþí”. Áõôü èá ìðïñïýóå íá áíáëõèåß êáôáñ÷Þí
óå ôñßá õðïèÝìáôá, óå ôñßá åðéìÝñïõò ðñïâëÞìáôá :
(1) Ðñüëçøç
(2) Èåñáðåßá
(3) ÅðáíÝíôáîç
Ôá ôñßá áõôÜ åðéìÝñïõò ðñïâëÞìáôá ðéèáíü íá ìçí åßíáé éäéáßôåñá ëå-
ðôïìåñÞ Ýôóé þóôå íá åðéôñÝðïõí ôçí åýêïëç áíôéìåôþðéóÞ ôïõò. ÐñÝðåé
ëïéðüí êÜèå Ýíá áðü áõôÜ íá áíáëõèåß óå áêüìá áðëïýóôåñá.
¸ôóé ëïéðüí ôï åðß ìÝñïõò ðñüâëçìá (1) Ðñüëçøç, ìðïñåß íá áíáëõèåß
óå :
(1.1) ÓùóôÞ åíçìÝñùóç ôùí ðïëéôþí ó÷åôéêÜ ìå ôï èÝìá
(1.2) ÕðïâïÞèçóç ðñïò ôçí êáôåýèõíóç áíÜðôõîçò åíäéáöåñüíôùí, ïñá-
ìÜôùí êáé óôü÷ùí åê ìÝñïõò ôùí åöÞâùí
(1.3) ÕðïóôÞñéîç ïìÜäùí áõîçìÝíçò èåùñçôéêÜ “ðñïäéÜèåóçò”
¼ìïéá ôï åðß ìÝñïõò ðñüâëçìá (2) Èåñáðåßá, ìðïñåß íá áíáëõèåß ùò å-
îÞò :
(2.1) Äçìéïõñãßá íÝùí êñáôéêþí èåñáðåõôéêþí êïéíïôÞôùí
(2.2) Åíßó÷õóç õðáñ÷üíôùí èåñáðåõôéêþí êïéíïôÞôùí
(2.3) Äçìéïõñãßá êáôÜëëçëùí ôìçìÜôùí óôá äçìüóéá íïóïêïìåßá
Ðáñüìïéá ôï åðéìÝñïõò ðñüâëçìá (3) ÅðáíÝíôáîç, ìðïñåß íá áíáëõèåß
ùò áêïëïýèùò:
(3.1) ÊáôáðïëÝìçóç ôçò êïéíùíéêÞò ðñïêáôÜëçøçò Ýíáíôé ôùí áðåîáñôç-
ìÝíùí
(3.2) Åðéäüôçóç èÝóåùí åñãáóßáò ãéá áðåîáñôçìÝíïõò ðñþçí ÷ñÞóôåò
Óôç óõíÝ÷åéá êáé ôï ðñüâëçìá (1.1) ìðïñåß íá áíáëõèåß óå áðëïýóôå-
ñá:
(1.1.1) ÅíçìÝñùóç ôùí åöÞâùí ìÝóá áðü êáôÜëëçëá ðñïãñÜììáôá óôá
ó÷ïëåßá
(1.1.2) ÅíçìÝñùóç ôùí ãïíÝùí ìå ðñïãñÜììáôá ôïõ ÄÞìïõ
(1.1.3) ÅíçìÝñùóç êÜèå Üëëïõ åíäéáöåñüìåíïõ ðïëßôç ìå ðñïãñÜììáôá
ôïõ Õðïõñãåßïõ Õãåßáò
10 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

Ìéá ðáñüìïéá ðáñáðÝñá áíÜëõóç èá ìðïñïýóå íá ãßíåé êáé ãéá ôï

ðñüâëçìá (1.2), ôï ïðïßï èá ìðïñïýóå íá áíáëõèåß óôá åîÞò áðëïýóôåñá
ðñïâëÞìáôá :
(1.2.1) ÏñãÜíùóç ðïëéôéóôéêþí äñáóôçñéïôÞôùí óôá ó÷ïëåßá
(1.2.2) Äçìéïõñãßá äçìüóéùí ÷þñùí Üèëçóçò óôéò ãåéôïíéÝò ãéá ôïõò íÝ-
ïõò
(1.2.3) Ðáñï÷Þ êéíÞôñùí óôá ðáéäéÜ êáé óôïõò íÝïõò ãéá ðáñáêïëïýèçóç
êáé óõììåôï÷Þ óå êáëëéôå÷íéêÜ ãåãïíüôá
Áí ç áíÜëõóç ôïõ áñ÷éêïý ðñïâëÞìáôïò èåùñåßôáé åðáñêÞò, ç äéÜóðá-
óç ôùí åðéìÝñïõò ðñïâëçìÜôùí óå Üëëá áðëïýóôåñá ìðïñåß íá ôåñìáôé-
óôåß. Ï ðáñáðÜíù ôñüðïò ðåñéãñáöÞò êáé áíÜëõóçò åíüò ðñïâëÞìáôïò
ãßíåôáé öñáóôéêÜ. Ï åíäéáöåñüìåíïò ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ áñ÷éêïý
ðñïâëÞìáôïò, Ý÷åé ðëÝïí ìðñïóôÜ ôïõ íá áíôéìåôùðßóåé ìéá óåéñÜ áðü å-
ðéìÝñïõò ðñïâëÞìáôá, ôá ïðïßá óôï óýíïëü ôïõò åêöñÜæïõí êáé áíôéóôïé-
÷ïýí óôï áñ÷éêü ðñüâëçìá.
Ç áíÜëõóç áõôÞ ôïõ ðñïâëÞìáôïò óå Üëëá áðëïýóôåñá áíáäýåé ðá-
ñÜëëçëá êáé ôç äïìÞ ôïõ ðñïâëÞìáôïò. Ãéá ôç ãñáöéêÞ áðåéêüíéóç ôçò äï-
ìÞò åíüò ðñïâëÞìáôïò ÷ñçóéìïðïéåßôáé óõ÷íüôáôá ç äéáãñáììáôéêÞ áíá-
ðáñÜóôáóç. Óýìöùíá ìå áõôÞ:
ë ôï áñ÷éêü ðñüâëçìá áíáðáñßóôáôáé áðü Ýíá ïñèïãþíéï ðáñáëëçëü-
ãñáììï
ë êÜèå Ýíá áðü ôá áðëïýóôåñá ðñïâëÞìáôá óôá ïðïßá áíáëýåôáé Ýíá ï-
ðïéïäÞðïôå ðñüâëçìá, áíáðáñßóôáôáé åðßóçò áðü Ýíá ïñèïãþíéï
ðáñáëëçëüãñáììï
ë ôá ðáñáëëçëüãñáììá ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óôá áðëïýóôåñá ðñïâëÞìá-
ôá óôá ïðïßá áíáëýåôáé Ýíá ïðïéïäÞðïôå ðñüâëçìá, ó÷çìáôßæïíôáé
Ýíá åðßðåäï ÷áìçëüôåñá. ¸ôóé óå êÜèå êáôþôåñï åðßðåäï, äçìéïõñãåß-
ôáé ç ãñáöéêÞ áíáðáñÜóôáóç ôùí ðñïâëçìÜôùí óôá ïðïßá áíáëýï-
íôáé ôá ðñïâëÞìáôá ôïõ áìÝóùò øçëüôåñïõ åðéðÝäïõ.
Ç äéáãñáììáôéêÞ áíáðáñÜóôáóç ôïõ ðáñáäåßãìáôïò ðïõ ðáñáôßèåôáé
ðñïçãïýìåíá öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 1.1.
ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
11

Ó÷. 1.1. ÄéáãñáììáôéêÞ áíáðáñÜóôáóç ðñïâëÞìáôïò

“Áíôéìåôþðéóç íáñêùôéêþí”

Ç äéáãñáììáôéêÞ áíáðáñÜóôáóç ðñïóöÝñåé ìéá áðôÞ áðåéêüíéóç ôçò

äïìÞò ôïõ ðñïâëÞìáôïò. Ç äçìéïõñãßá ôïõ ó÷åôéêïý äéáãñÜììáôïò âïçèÜ-
åé ôüóï óôçí êáëýôåñç êáôáíüçóç ôïõ ßäéïõ ôïõ ðñïâëÞìáôïò, üóï êáé óôç
ó÷åäßáóç ôçò ëýóçò ôïõ.

1.4 Êáèïñéóìüò áðáéôÞóåùí

Ç óùóôÞ åðßëõóç åíüò ðñïâëÞìáôïò ðñïûðïèÝôåé ôïí åðáêñéâÞ ðñïó-
äéïñéóìü ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ðáñÝ÷åé ôï ðñüâëçìá. Áðáéôåß åðßóçò ôçí ëå-
ðôïìåñåéáêÞ êáôáãñáöÞ ôùí æçôïýìåíùí ðïõ áíáìÝíïíôáé óáí áðïôåëÝ-
óìáôá ôçò åðßëõóçò ôïõ ðñïâëÞìáôïò.
Èá ðñÝðåé íá äïèåß ìåãÜëç ðñïóï÷Þ óôçí áíß÷íåõóç ôùí äåäïìÝíùí å-
íüò ðñïâëÞìáôïò. Åðéóçìáßíåôáé ðùò äåí åßíáé ðÜíôïôå åýêïëï íá äéáêñß-
íåé êÜðïéïò ôá äåäïìÝíá. ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò ðñïâëçìÜôùí ü-
ðïõ ôá äåäïìÝíá èá ðñÝðåé íá “áíáêáëõöèïýí” ìÝóá óôá ëåãüìåíá ôïõ
ðñïâëÞìáôïò. Ç äéáäéêáóßá áõôÞ áðáéôåß ðñïóï÷Þ, óõãêÝíôñùóç êáé óêÝ-
øç. Ìåèïäïëïãßá ðñïóäéïñéóìïý ôùí äåäïìÝíùí åíüò ðñïâëÞìáôïò äåí õ-
ðÜñ÷åé, ïýôå êáé ìåèïäïëïãßá åíôïðéóìïý êáé áðïóáöÞíéóçò ôùí æçôïýìå-
íùí åíüò ðñïâëÞìáôïò.
12 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

Ôï ßäéï ðñïóåêôéêÜ èá ðñÝðåé íá áðïóáöçíéóôïýí êáé ôá æçôïýìåíá

ôïõ ðñïâëÞìáôïò. Äåí åßíáé ðÜíôïôå éäéáßôåñá êáôáíïçôü ôé áêñéâþò æç-
ôÜåé Ýíá ðñüâëçìá. Óå ìéá ôÝôïéá ðåñßðôùóç èá ðñÝðåé íá èÝôïíôáé ìéá
óåéñÜ áðü åñùôÞóåéò ìå óôü÷ï ôçí äéåõêñßíçóç ðéèáíþí áðïñéþí ó÷åôéêÜ
ìå ôá æçôïýìåíá, ôïí ôñüðï ðáñïõóßáóÞò ôïõò, ôï åýñïò ôïõò ê.ëð. Ïé å-
ñùôÞóåéò áõôÝò ìðïñïýí íá áðåõèýíïíôáé åßôå óôï äçìéïõñãü ôïõ ðñï-
âëÞìáôïò, åßôå óôïí ßäéï ìáò ôïí åáõôü áí åìåßò êáëïýìáóôå íá áíôéìåôù-
ðßóïõìå ôï ðñüâëçìá.

ÐáñÜäåéãìá 3

Ãéá ëüãïõò áîéïëüãçóçò ôçò åêðáéäåõôéêÞò ôïõ ðïëéôéêÞò, ôï Õðïõñ-

ãåßï Ðáéäåßáò ÷ñåéÜæåôáé íá åíçìåñùèåß ãéá ôá ðñüóöáôá áðïôåëÝ-
óìáôá öïßôçóçò ôùí ìáèçôþí ôçò ÷þñáò. ÆÞôçóå ëïéðüí ìåôáîý Üë-
ëùí, áðü ôçí Õðçñåóßá ÐëçñïöïñéêÞò íá ðáñïõóéÜóåé êáé ôá áðïôå-
ëÝóìáôá ðïõ åß÷áí ïé ìáèçôÝò Ã’ ôÜîçò ôçò Ôå÷íïëïãéêÞò Êáôåýèõí-
óçò ôùí Åíéáßùí Ëõêåßùí óôá ìáèÞìáôá åéäéêüôçôáò.

Ôï ðñüâëçìá ëïéðüí ðïõ ôßèåôáé åßíáé : ÁðïôåëÝóìáôá åðßäïóçò ìáèç-

ôþí Ã’ ôÜîçò Ôå÷íïëïãéêÞò Êáôåýèõíóçò óôá ìáèÞìáôá åéäéêüôçôáò.
Ôï ðñþôï ðñÜãìá ðïõ áðáó÷üëçóå ôçí Õðçñåóßá ÐëçñïöïñéêÞò ôïõ
Õðïõñãåßïõ Þôáí íá êáôáëÜâåé ôé áêñéâþò æçôåßôáé, ðñÜãìá ðïõ äåí öáßíå-
ôáé áìÝóùò áðü ôï éäéáßôåñá óýíôïìï óçìåßùìá ôïõ ðñïúóôÜìåíïõ. ¸ôóé
ðñï÷þñçóå óôéò åîÞò óêÝøåéò :
Ðñïöáíþò óå ü,ôé áöïñÜ óôç ÷ñïíéêÞ ðåñßïäï, ðñÜãìá ôï ïðïßï äåí á-
íáöÝñåôáé, ôï Õðïõñãåßï ÷ñåéÜæåôáé ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò ðñïçãïýìåíçò
ó÷ïëéêÞò ÷ñïíéÜò ãéá üëç ôç ÷þñá. Ãíùñßæïõìå óå ðüóá êáé ðïéá Ëýêåéá ëåé-
ôïýñãçóå ç Ôå÷íïëïãéêÞ Êáôåýèõíóç. Ãíùñßæïõìå åðßóçò üôé ôá ìáèÞìáôá
åéäéêüôçôáò ôçò êáôåýèõíóçò áõôÞò åßíáé ôÝóóåñá. ¸ôóé öáßíåôáé üôé æç-
ôïýíôáé ôá áðïôåëÝóìáôá öïßôçóçò üëùí ôùí ìáèçôþí ôçò Ã’ ôÜîçò ôùí
ðéï ðÜíù Ëõêåßùí ãéá êÜèå Ýíá áðü ôá ôÝóóåñá ìáèÞìáôá åéäéêüôçôáò.
Ðïéá åßíáé üìùò áêñéâþò ôá æçôïýìåíá; Óå êÜèå ìÜèçìá êÜèå ìáèçôÞò
ëáìâÜíåé Ýíáí ôåëéêü âáèìü. Áí óõãêåíôñþóïõìå üëåò ôéò âáèìïëïãßåò áðü
üëá ôá ó÷ïëåßá êáé ãéá êÜèå ìÜèçìá, ôüôå áõôÜ åßíáé ôá æçôïýìåíá áðïôå-
ëÝóìáôá;
Óå êÜèå Ëýêåéï üëïé ïé ìáèçôÝò ôçò Ã’ Ëõêåßïõ Ôå÷íïëïãéêÞò Êáôåýèõí-
óçò äéäÜóêïíôáé ôá ßäéá ìáèÞìáôá. ¸ôóé üôé æçôåßôáé ãéá ôï óýíïëï ôùí
ó÷ïëåßùí, æçôåßôáé êáôáñ÷Þí ãéá Ýíá ó÷ïëåßï. Ìðïñïýìå ëïéðüí íá ìåëåôÞ-
óïõìå ôï ðñüâëçìá ãéá Ýíá ó÷ïëåßï êáé ìåôÜ íá ôï åðåêôåßíïõìå ãéá üëá ôá
Ëýêåéá ôçò ÷þñáò.
ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
13

Ðßíáêáò 1.1. Áðüóðáóìá âáèìïëïãßáò ìáèÞìáôïò

Ó×ÏËÅÉÏ : 9ï ËÕÊÅÉÏ ÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇÓ

ÔÁÎÇ : Ã’ ÔÌÇÌÁ : 2

ÌÁÈÇÌÁ : ÁíÜðôõîç Åöáñìïãþí óå Ðñïãñáììáôéóôéêü ÐåñéâÜëëïí

á/á Ïíïìáôåðþíõìï Ôåëéêüò âáèìüò
1 Ìáúêïýóçò ÁèáíÜóéïò 10
2 ÌðïõñíÝëç Äéïíõóßá 17
3 ÌõëùíÜò ÁëÝîáíäñïò 15

Êáôüðéí áõôþí ç ìåëÝôç åðéêåíôñþíåôáé óå Ýíá ó÷ïëåßï. Ôï ó÷ïëåßï áõ-

ôü Ý÷åé 100 ìáèçôÝò óôç Ã’ ôÜîç Ëõêåßïõ Ôå÷íïëïãéêÞò Êáôåýèõíóçò, êáôá-
íåìçìÝíïõò óå ôñßá ôìÞìáôá. Ïé âáèìïëïãßåò ôùí ìáèçôþí êáé ôùí ôñéþí
ôìçìÜôùí óå üëá ôá ìáèÞìáôá åðéëïãÞò Ý÷ïõí Þäç êáôá÷ùñçèåß. ¸íá ôìÞ-
ìá ôçò âáèìïëïãßáò ôùí ìáèçôþí ôïõ ðñþôïõ ôìÞìáôïò ãéá ôï ìÜèçìá
“ÁíÜðôõîç Åöáñìïãþí óå Ðñïãñáììáôéóôéêü ÐåñéâÜëëïí” öáßíåôáé óôïí
ðßíáêá 1.1.
ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò êáôáóôÜóåéò âáèìïëïãßáò, êáèåìéÜ ìå ôç âáèìïëïãßá
ôùí ìáèçôþí êáèåíüò áðü ôá ôñßá ôìÞìáôá. Áí ôéò åíþóïõìå, èá Ý÷ïõìå
ìßá êáôÜóôáóç ìå ôç âáèìïëïãßá üëùí ôùí ìáèçôþí ôçò Ã’ ôÜîçò Ôå÷íïëï-
ãéêÞò Êáôåýèõíóçò ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ ó÷ïëåßïõ. ¢ñá áõôü åßíáé ôï æçôïý-
ìåíï áðïôÝëåóìá.
Ùóôüóï áìÝóùò ìåôÜ ìðáßíïõí ôá åîÞò åñùôÞìáôá : Ìðïñåß êáíåßò íá
âãÜëåé êÜðïéï óõìðÝñáóìá äéáâÜæïíôáò ìéá ëßóôá ìå 100 ïíüìáôá; Áêüìç
êáé ãéá íá áðáíôçèåß ôï ðéï áðëü åñþôçìá, Ýóôù “ðüóïé ðñïÜãïíôáé”, èá
ðñÝðåé êÜðïéïò íá ôïõò ìåôñÞóåé. ÂÝâáéá óõìöÝñåé íá ìåôñçèïýí áõôïß
ðïõ äåí ðñïÜãïíôáé, ïé ïðïßïé ðñïöáíþò èá åßíáé ëéãüôåñïé, áëëÜ ðÜëé äåí
áðïöåýãåôáé ç óÜñùóç üëçò ôçò ëßóôáò. Èá ðñÝðåé äå íá ãßíåé ðáñüìïéá
åñãáóßá ãéá üëá ôá ó÷ïëåßá.
¸íá Üëëï åñþôçìá ðïõ ôßèåôáé åßíáé ôï åîÞò: Ãéá ôïõò óêïðïýò ôçò æç-
ôïýìåíçò ìåëÝôçò åíäéáöÝñåé ðïéïé áêñéâþò ìáèçôÝò ðñïÜãïíôáé êáé ðïéïé
ü÷é, Þ ìüíï ðüóïé ðñïÜãïíôáé êáé ðüóïé ü÷é; Åßíáé öáíåñü üôé åíäéáöÝñåé ôï
äåýôåñï. ÅðïìÝíùò ôï áðïôÝëåóìá ãéá ôï åîåôáæüìåíï ó÷ïëåßï ìðïñåß íá
åßíáé üôé óå áõôü êáé óôï ìÜèçìá “ÁíÜðôõîç Åöáñìïãþí óå Ðñïãñáììáôé-
óôéêü ÐåñéâÜëëïí” ðñïÜãïíôáé 92 ìáèçôÝò åíþ áðïññßðôïíôáé 8. ¸÷ïíôáò
êáôÜ íïõ ôïí ôåëéêü óôü÷ï, äçëáäÞ üëç ôç ÷þñá, èá ìðïñïýóáìå íá ðÜ-
ñïõìå óáí ôåëéêü áðïôÝëåóìá ð.÷., üôé åðß óõíüëïõ 5809 ìáèçôþí, 5287
ìáèçôÝò ðñïÜãïíôáé êáé 522 áðïññßðôïíôáé óôï óõãêåêñéìÝíï ìÜèçìá. Á-
14 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

íôßóôïé÷ïé áñéèìïß èá õðÜñ÷ïõí êáé ãéá ôá Üëëá ìáèÞìáôá ôçò êáôåýèõí-

óçò. ¼ìùò ìåãÜëïé êáé ðïëëïß áñéèìïß, áí êáé åßíáé áêñéâåßò, äåí ðáñÝ÷ïõí
áìÝóùò ôï ðïéïôéêü óõìðÝñáóìá ôï ïðïßï åßíáé ôï æçôïýìåíï. Åßíáé ðñïôé-
ìüôåñï ëïéðüí íá ôïõò åêöñÜóïõìå óå ðïóïóôü, áöïý Ýôóé ãßíåôáé ðéï åý-
êïëá áíôéëçðôü ôï áðïôÝëåóìá.
¼ìùò ôï ðñïçãïýìåíï áðïôÝëåóìá äßíåé Ýíáí ðñþôï ÷ùñéóìü ôùí ìá-
èçôþí óå åðéôõ÷üíôåò êáé áðïôõ÷üíôåò. Äåí áðáíôÜ óôï åñþôçìá ðïéï
ðïóïóôü ìáèçôþí áñßóôåõóå, ðïéï ðïóïóôü ìáèçôþí ðÞñå âáèìïëïãßá
ðïõ êõìÜíèçêå áðü 10 ìÝ÷ñé 13 ê.ëð. Áí Ý÷åé êÜðïéïò áõôÞò ôçò ìïñöÞò ôá
áðïôåëÝóìáôá, ìðïñåß íá ó÷çìáôßóåé ðïëý êáëýôåñç åéêüíá ãéá ôçí êáôÜ-
óôáóç. Öáßíåôáé ëïéðüí üôé åßíáé ðñïôéìüôåñï ôá æçôïýìåíá áðïôåëÝóìá-
ôá íá ðåñéëáìâÜíïõí êáé ðïóïóôÜ êáôÜ êëßìáêá âáèìïëïãßáò, üðùò ðåñß-
ðïõ ðáñïõóéÜæïíôáé óôïí ðßíáêá 1.2.

Ðßíáêáò 1.2. ÁðïôåëÝóìáôá óôï ìÜèçìá “ÁíÜðôõîç Åöáñìïãþí óå

Ðñïãñáììáôéóôéêü ÐåñéâÜëëïí” ó÷ïëéêïý Ýôïõò 1999-2000.
×áñáêôçñéóìüò
Áñéèìüò Ðïóïóôü
åðßäïóçò óôï Âáèìüò áðü Âáèìüò Ýùò
ìáèçôþí ìáèçôþí %
ìÜèçìá
Áðïññßðôïíôáé 0 9 522 9,0
ÌÝôñéá 10 13 1211 20,8
ÊáëÜ 14 15 2120 36,5
Ðïëý êáëÜ 16 17 1180 20,3
¢ñéóôá 18 20 776 13,4
ÓÕÍÏËÏ 5809 100

Ï ðßíáêáò 1.2 áðïêáëåßôáé óôç ÓôáôéóôéêÞ ðßíáêáò óõ÷íïôÞôùí Þ êá-

ôáíïìÞ óõ÷íïôÞôùí, äéüôé ðáñïõóéÜæåé ôï ðëÞèïò ôùí ìïíÜäùí åíüò ðëç-
èõóìïý ðïõ áíÞêåé óå Ýíá äéÜóôçìá ôéìþí (áðüëõôç óõ÷íüôçôá) êáé ôï ðï-
óïóôü ôùí ìïíÜäùí ôïõ ðëçèõóìïý ðïõ åíôÜóóåôáé óôï ßäéï äéÜóôçìá ôé-
ìþí (ó÷åôéêÞ óõ÷íüôçôá).
Ìéá Üëëç óêÝøç åßíáé üôé åðåéäÞ ôá áðïôåëÝóìáôá áõôÜ èá äçìïóéï-
ðïéçèïýí, èá Þôáí êáëýôåñá áí áðåéêïíéæüíôïõóáí ãñáöéêÜ. ÐñÜãìáôé ìå
Ýíá ãñÜöçìá, üðùò áõôü ôïõ ó÷Þìáôïò 1.2, åßíáé ï êáèÝíáò óå èÝóç ìå ìéá
ìáôéÜ íá áðïêïìßóåé óçìáíôéêÝò ðëçñïöïñßåò, ÷ùñßò íá ÷ñåéÜæåôáé ôçí á-
ðïìíçìüíåõóç ôùí áñéèìþí. ¢ëëùóôå üðùò ëÝåé êáé ìßá ðáëéÜ êéíÝæéêç ðá-
ñïéìßá “ìéá åéêüíá áîßæåé üóï 1000 ëÝîåéò”.
ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
15

Ó÷. 1.2. ÃñÜöçìá ñáâäïãñÜììáôïò ãéá ôï ÷áñáêôçñéóìü åðßäïóçò óôï ìÜèçìá.

ÔÝëïò ìðïñåß áêüìç íá õðïëïãéóôåß ç ìÝóç ôéìÞ ôçò âáèìïëïãßáò, êá-

èþò êáé ç ôõðéêÞ áðüêëéóç ðïõ äåß÷íåé ðüóï êáôÜ ìÝóï üñï áðÝ÷ïõí ïé
âáèìïëïãßåò áðü ôç ìÝóç ôéìÞ.
Ãéá ôçí ïëïêëÞñùóç ôçò áíÜëõóçò ôïõ ðñïâëÞìáôïò, èá ðñÝðåé íá ãß-
íïõí áíÜëïãåò åíÝñãåéåò êáé ãéá ôá õðüëïéðá ôñßá ìáèÞìáôá åéäéêüôçôáò.
Ìå ðáñüìïéï ôñüðï èá ðñÝðåé íá õðïëïãéóôïýí êáôáñ÷Þí ïé åðéäüóåéò
ôùí ìáèçôþí ôçò Ã’ ôÜîçò Ëõêåßïõ Ôå÷íïëïãéêÞò Êáôåýèõíóçò ôïõ åíüò
ó÷ïëåßïõ êáé óôç óõíÝ÷åéá üëùí ôùí ó÷ïëåßùí ôçò ÷þñáò, äçìéïõñãþíôáò
êáé ãéá áõôÜ ôá ìáèÞìáôá ôïõò áíôßóôïé÷ïõò ðßíáêåò êáé ôá êáôÜëëçëá
ãñáöÞìáôá.
Åäþ ç Õðçñåóßá ÐëçñïöïñéêÞò êñßíåé üôé Ý÷åé ïëïêëçñþóåé ôçí áíÜëõóç
ôïõ ðñïâëÞìáôïò, ðïõ ôçò æçôÞèçêå íá ëýóåé. Èåùñåßôáé üôé ôï ðñüâëçìá
Ý÷åé êáôáíïçèåß ðëÞñùò. Åßíáé ãíùóôü ðëÝïí ôï ðåñéâÜëëïí ôïõ ðñïâëÞ-
ìáôïò, ðñþôá óôï åðßðåäï ó÷ïëåßïõ êáé êáôüðéí óôï åðßðåäï üëçò ôçò ÷þ-
ñáò, åíþ ç ðçãÞ ôùí äåäïìÝíùí åßíáé ïé êáôáóôÜóåéò âáèìïëïãéþí, ïé ï-
ðïßåò õðÜñ÷ïõí. Ôá æçôïýìåíá áðïôåëÝóìáôá Ý÷ïõí áðïóáöçíéóôåß, êáé ç
ìïñöÞ ðïõ ðáñÝ÷ïíôáé åßíáé ôüóï áñéèìçôéêÞ (áðüëõôç êáé ðïóïóôéáßá),
üóï êáé äéáãñáììáôéêÞ.
16 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

ÓõìðåñáóìáôéêÜ áðü üëá ôá ðáñáðÜíù äéáöáßíåôáé ðùò ôá óôÜäéá á-

íôéìåôþðéóçò åíüò ðñïâëÞìáôïò åßíáé ôñßá (ó÷Þìá 1.3):
ë êáôáíüçóç, üðïõ áðáéôåßôáé ç óùóôÞ êáé ðëÞñçò áðïóáöÞíéóç ôùí
äåäïìÝíùí êáé ôùí æçôïýìåíùí ôïõ ðñïâëÞìáôïò
ë áíÜëõóç, üðïõ ôï áñ÷éêü ðñüâëçìá äéáóðÜôáé óå Üëëá åðß ìÝñïõò á-
ðëïýóôåñá ðñïâëÞìáôá
ë åðßëõóç, üðïõ õëïðïéåßôáé ç ëýóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò, ìÝóù ôçò ëýóçò
ôùí åðéìÝñïõò ðñïâëçìÜôùí.

Ó÷. 1.3. ÓôÜäéá áíôéìå-

ôþðéóçò ðñïâëÞìáôïò 1.5 Êáôçãïñßåò ðñïâëçìÜôùí
Ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ áðáíôþíôáé ôüóï óôïõò äéÜöïñïõò åðéóôçìïíé-
êïýò ôïìåßò, üóï êáé óôçí êáèçìåñéíÞ ìáò æùÞ, ðïéêßëïõí ùò ðñïò ôç öýóç
ôïõò. Áðü ôá ðáñáäåßãìáôá ðïõ Ý÷ïõìå ðáñáèÝóåé, Ý÷åé ãßíåé áíôéëçðôü
ðùò ôá ðñïâëÞìáôá äåí ó÷åôßæïíôáé õðï÷ñåùôéêÜ êáé áðïêëåéóôéêÜ ìå ôá
ìáèçìáôéêÜ Þ ãåíéêüôåñá ìå ìáèçìáôéêÝò êáé õðïëïãéóôéêÝò äéáäéêáóßåò ìå
óêïðü ôçí åðßôåõîç ëýóçò ôïõò. Ç äéáöïñåôéêÞ öýóç ôùí ðñïâëçìÜôùí å-
ðéôñÝðåé ôçí êáôçãïñéïðïßçóÞ ôïõò óýìöùíá ìå ðïéêßëá êñéôÞñéá.
1. Ìå êñéôÞñéï ôç äõíáôüôçôá åðßëõóçò åíüò ðñïâëÞìáôïò, äéáêñßíïõìå
ôñåéò êáôçãïñßåò ðñïâëçìÜôùí :
ë Åðéëýóéìá, åßíáé åêåßíá ôá ðñïâëÞìáôá ãéá ôá ïðïßá ç ëýóç ôïõò åßíáé
Þäç ãíùóôÞ êáé Ý÷åé äéáôõðùèåß. Åðéëýóéìá ìðïñåß åðßóçò íá ÷áñáêôç-
ñéóôïýí êáé ðñïâëÞìáôá, ôùí ïðïßùí ç ëýóç äåí Ý÷åé áêüìá äéáôõðù-
èåß, áëëÜ Þ óõíÜöåéÜ ôïõò ìå Üëëá Þäç åðéëõìÝíá ìáò åðéôñÝðåé íá èå-
ùñïýìå óáí âÝâáéç ôç äõíáôüôçôá åðßëõóÞò ôïõò.
ë ÁíïéêôÜ, ïíïìÜæïíôáé åêåßíá ôá ðñïâëÞìáôá ãéá ôá ïðïßá ç ëýóç ôïõò
äåí Ý÷åé ìåí áêüìá âñåèåß, áëëÜ ðáñÜëëçëá äåí Ý÷åé áðïäåé÷èåß, üôé äåí
åðéäÝ÷ïíôáé ëýóç. Óáí ðáñÜäåéãìá áíïéêôïý ðñïâëÞìáôïò ìðïñïýìå
íá áíáöÝñïõìå ôï ðñüâëçìá ôçò åíïðïßçóçò ôùí ôåóóÜñùí ðåäßùí
äõíÜìåùí, ðïõ áíáöÝñïõìå óå ðñïçãïýìåíç ðáñÜãñáöï.
ë ¢ëõôá, ÷áñáêôçñßæïíôáé åêåßíá ôá ðñïâëÞìáôá ãéá ôá ïðïßá Ý÷ïõìå
öôÜóåé óôçí ðáñáäï÷Þ, üôé äåí åðéäÝ÷ïíôáé ëýóç. ÔÝôïéïõ åßäïõò ðñü-
âëçìá åßíáé ôï ãíùóôü áðü ôïõò áñ÷áßïõò åëëçíéêïýò ÷ñüíïõò ðñüâëç-
ìá ôïõ ôåôñáãùíéóìïý ôïõ êýêëïõ. Ôï ðñüâëçìá áõôü èåùñåßôáé Üëõ-
ôï, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá ç ëýóç ðïõ åðéäÝ÷åôáé åßíáé ðñïóåããéóôéêÞ.
ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
17

2. Ìå êñéôÞñéï ôï âáèìü äüìçóçò ôùí ëýóåþí ôïõò, ôá åðéëýóéìá ðñï-

âëÞìáôá ìðïñïýí íá äéáêñéèïýí óå ôñåéò åðßóçò êáôçãïñßåò :
ë ÄïìçìÝíá, ÷áñáêôçñßæïíôáé åêåßíá ôá ðñïâëÞìáôá ôùí ïðïßùí ç åðß-
ëõóç ðñïÝñ÷åôáé áðü ìéá áõôïìáôïðïéçìÝíç äéáäéêáóßá. Ãéá ðáñÜ-
äåéãìá, ç åðßëõóç ôçò äåõôåñïâÜèìéáò åîßóùóçò áðïôåëåß Ýíá äïìçìÝ-
íï ðñüâëçìá, áöïý ï ôñüðïò åðßëõóçò ôçò åîßóùóçò åßíáé ãíùóôüò êáé
áõôïìáôïðïéçìÝíïò.
ë ÇìéäïìçìÝíá, ïíïìÜæïíôáé ôá ðñïâëÞìáôá åêåßíá ôùí ïðïßùí ç ëýóç
åðéäéþêåôáé óôá ðëáßóéá åíüò åýñïõò ðéèáíþí ëýóåùí, áöÞíïíôáò
óôïí áíèñþðéíï ðáñÜãïíôá ðåñéèþñéá åðéëïãÞò ôçò. Óáí ðáñÜäåéãìá
çìéäïìçìÝíïõ ðñïâëÞìáôïò ìðïñïýìå íá áíáöÝñïõìå Ýíá ðñüâëçìá
üðïõ Ýíáò ôáîéäéþôçò áíáæçôÜ íá åðéëÝîåé ôï ìåôáöïñéêü ìÝóï ìåôáêß-
íçóÞò ôïõ áðü Ýíá ìÝñïò óå êÜðïéï Üëëï. Ôï ðñüâëçìá åßíáé çìéäïìç-
ìÝíï, äåäïìÝíïõ üôé ç ëýóç ðïõ èá åðéëåãåß, ðñÝðåé íá áíáæçôçèåß óå
Ýíá óýíïëï óáöþò ðñïêáèïñéóìÝíï ðïõ óõìðåñéëáìâÜíåé üëá ôá äéá-
èÝóéìá ìåôáöïñéêÜ ìÝóá.
ë Áäüìçôá, ÷áñáêôçñßæïíôáé ôá ðñïâëÞìáôá åêåßíá ôùí ïðïßùí ïé ëý-
óåéò äåí ìðïñïýí íá äïìçèïýí Þ äåí Ý÷åé äéåñåõíçèåß óå âÜèïò ç äõíá-
ôüôçôá äüìçóÞò ôïõò. Ðñùôåýïíôá ñüëï óôçí åðßëõóç áõôïý ôïõ ôý-
ðïõ ðñïâëçìÜôùí êáôÝ÷åé ç áíèñþðéíç äéáßóèçóç. ÐáñÜäåéãìá áäü-
ìçôïõ ðñïâëÞìáôïò åßíáé ç åðéëïãÞ ôïõ ôñüðïõ, ôïõ ôüðïõ êáé ôïõ
÷ñüíïõ åíüò åöçâéêïý ðÜñôõ. Åßíáé óáöÝò üôé äåí õðÜñ÷åé êáíÝíáò
ðñïäéáôõðùìÝíïò ôñüðïò ïñãÜíùóçò åíüò åöçâéêïý ðÜñôõ êáé üëïé ïé
ðáñÜãïíôåò ðïõ èá ôï äéáìïñöþóïõí åðáößïíôáé óôçí áíèñþðéíç áß-
óèçóç êáé ðñïôßìçóç ôùí äéïñãáíùôþí ôïõ.
3. Ôï êÜèå ðñüâëçìá óå üôé áöïñÜ óôçí åðßëõóÞ ôïõ, åßíáé óôåíÜ óõíäå-
äåìÝíï ìå ôçí Ýííïéá ôïõ áëãüñéèìïõ ðïõ ðáñïõóéÜæïõìå áíáëõôéêÜ
óôï åðüìåíï êåöÜëáéï. Ìå êñéôÞñéï ôï åßäïò ôçò åðßëõóçò ðïõ åðéæç-
ôïýí, ôá ðñïâëÞìáôá äéáêñßíïíôáé óå ôñåéò êáôçãïñßåò :
ë Áðüöáóçò, üðïõ ç áðüöáóç ðïõ ðñüêåéôáé íá ëçöèåß óáí ëýóç ôïõ Ìå ìéá áðëïðïéçìÝíç ðñï-
ðñïâëÞìáôïò ðïõ ôßèåôáé, áðáíôÜ óå Ýíá åñþôçìá êáé ðéèáíüí áõôÞ ç óÝããéóç, áëãüñéèìïò åßíáé
áðÜíôçóç íá åßíáé Ýíá “Íáé” Þ Ýíá “¼÷é”. Áõôü ðïõ èÝëïõìå íá äéáðé- ìéá “óõíôáãÞ” ðïõ ðñïóäéï-
óôþóïõìå óå Ýíá ðñüâëçìá áðüöáóçò åßíáé áí õðÜñ÷åé áðÜíôçóç ñßæåé ôé ðñÝðåé íá êÜíïõìå
ðïõ éêáíïðïéåß ôá äåäïìÝíá ðïõ èÝôïíôáé áðü ôï ðñüâëçìá. êÜôù áðü ïñéóìÝíåò óõíèÞ-
êåò, Ýôóé þóôå íá öôÜóïõìå
óôïí åðéèõìçôü óêïðü.
ÐáñÜäåéãìá: Äßäåôáé Ýíáò áêÝñáéïò áñéèìüò Í êáé ôï ðñüâëçìá ðïõ
ôßèåôáé åßíáé, áí ï áñéèìüò Í åßíáé ðñþôïò.

ë ÕðïëïãéóôéêÜ, üðïõ ôï ðñüâëçìá ðïõ ôßèåôáé áðáéôåß ôç äéåíÝñãåéá õ-

18 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

ðïëïãéóìþí, ãéá íá ìðïñåß íá äïèåß ìßá áðÜíôçóç óôï ðñüâëçìá. Óå

Ýíá õðïëïãéóôéêü ðñüâëçìá æçôÜìå íá âñïýìå ôç ôéìÞ ôçò áðÜíôçóçò
ðïõ éêáíïðïéåß ôá äåäïìÝíá ðïõ ðáñÝ÷åé ôï ðñüâëçìá.

ÐáñÜäåéãìá: Äßäåôáé Ýíáò áêÝñáéïò áñéèìüò Í êáé æçôåßôáé íá âñåèåß

ðüóåò äéáöïñåôéêÝò ðáñáãïíôïðïéÞóåéò ôïõ Í õðÜñ÷ïõí.

ë Âåëôéóôïðïßçóçò, üðïõ ôï ðñüâëçìá ðïõ ôßèåôáé åðéæçôÜ ôï âÝëôéóôï

áðïôÝëåóìá ãéá ôá óõãêåêñéìÝíá äåäïìÝíá ðïõ äéáèÝôåé. Óå Ýíá ðñü-
âëçìá âåëôéóôïðïßçóçò áíáæçôïýìå ôçí áðÜíôçóç ðïõ éêáíïðïéåß êá-
ôÜ ôïí êáëýôåñï ôñüðï ôá äåäïìÝíá ðïõ ðáñÝ÷åé ôï ðñüâëçìá.

ÐáñÜäåéãìá: Äßäåôáé Ýíáò áêÝñáéïò áñéèìüò Í êáé æçôåßôáé ðïéá åßíáé

ç ðáñáãïíôïðïßçóç ãéá ôï Í ìå ôï ìåãáëýôåñï ðëÞèïò ðáñáãüíôùí.

1.6 Ðñüâëçìá êáé õðïëïãéóôÞò

Ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ êáèçìåñéíÜ óõíáíôÜìå äåí åßíáé ðñïâëÞìáôá ôïõ
÷þñïõ ôùí ìáèçìáôéêþí, ôçò öõóéêÞò Þ ôçò óôáôéóôéêÞò. ÓõíÞèùò åßíáé ëé-
ãüôåñï Þ ðåñéóóüôåñï óýíèåôá ðñïâëÞìáôá ðïõ ç áíôéìåôþðéóÞ ôïõò ãß-
íåôáé áðïêëåéóôéêÜ êáé ìüíï ìå âÜóç ôïõò óõëëïãéóìïýò ìáò êáé ôç óêÝøç
ìáò. Óå êÜðïéåò ßóùò ðåñéðôþóåéò ÷ñåéÜæåôáé íá ðéÜóïõìå ìïëýâé êáé ÷áñ-
ôß, Þ Ýóôù êáé êÜðïéï êïìðéïõôåñÜêé, ãéá íá êÜíïõìå ìåñéêïýò áíáãêáßïõò
õðïëïãéóìïýò. ¼ìùò ïé üðïéåò ðñïóðÜèåéåò áíôéìåôþðéóçò ðñïâëçìÜ-
ôùí óôçñßæïíôáé óôéò íïçôéêÝò ìáò äõíÜìåéò, óôç óõëëïãéóôéêÞ ìáò êáé óôç
éêáíüôçôá ëÞøçò áðïöÜóåùí.
Êáé ïé õðïëïãéóôÝò ðïõ Ý÷ïõí êõñéïëåêôéêÜ åéóâÜëëåé óôç æùÞ ìáò, ðïõ
êáèçìåñéíÜ åñ÷üìáóôå óå åðáöÞ ìáæß ôïõò, ðïõ áíáíôßññçôá åöáñìüæï-
íôáé óå Ýíá ìåãÜëï åýñïò ôïìÝùí êáé äñáóôçñéïôÞôùí, ó÷åôßæïíôáé ìå ôçí
åðßëõóç ðñïâëçìÜôùí, êáé áí íáé ìå ðïéï ôñüðï;
Áíáìößâïëá ðñïâëÞìáôá ëõíüíôïõóáí êáé ðñéí ôç “ãÝíåóç” ôùí õðï-
ëïãéóôþí. Ç éêáíüôçôá ôïõ áíèñþðïõ íá áíôéìåôùðßæåé êáé íá åðéëýåé
ðñïâëÞìáôá åßíáé ðïëý ðñïãåíÝóôåñç ôçò åìöÜíéóÞò ôïõò. Ïé õðïëïãé-
óôÝò Þñèáí ó÷åôéêÜ ðÜñá ðïëý ðñüóöáôá ãéá íá äñÜóïõí åðéêïõñéêÜ
óôçí áíèñþðéíç äñáóôçñéüôçôá.
Ç Ýíá ðñïò Ýíá áíôéðáñÜèåóç óôïé÷åßùí ìåôáîý áíèñþðïõ êáé õðïëï-
ãéóôÞ åßíáé Ýíá åíäéáöÝñïí “ðáéãíßäé”. Ç ÐëçñïöïñéêÞ äåí Ý÷åé íá êÜíåé
ðëÝïí ìüíï ìå ôïõò õðïëïãéóôÝò, áëëÜ ìå ôïí ôñüðï æùÞò ôïõ áíèñþðïõ.
Ôï áíèñþðéíï åßäïò, íïÞìïí ïí, äéáèÝôåé Ýìöõôåò üëåò åêåßíåò ôéò éêáíüôç-
ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
19

ôåò ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôçí åðéôõ÷Þ áíôéìåôþðéóç ìéáò ôåñÜóôéáò ãêÜ-
ìáò ðñïâëçìÜôùí. Ç ðïëõðëïêüôçôá ôùí óõëëïãéóìþí ðïõ ìðïñåß íá å-
êôåëåß ï áíèñþðéíïò åãêÝöáëïò åßíáé åîáéñåôéêÜ ìåãÜëç. Ï áêñéâÞò ôñüðïò
ëåéôïõñãßáò ôïõ áíèñþðéíïõ åãêåöÜëïõ åîáêïëïõèåß íá ðáñáìÝíåé Ýíá á-
íáðÜíôçôï, ôïõëÜ÷éóôïí ðñïò ôï ðáñüí, åñþôçìá.
Ç “óýãêñéóç” ëåéôïõñãéþí áíèñþðïõ êáé õðïëïãéóôÞ åðéöÝñåé âÝâáéá
ìéá ôåñÜóôéá ðïéïôéêÞ äéáöïñÜ õðÝñ ôïõ áíèñþðïõ. Ï õðïëïãéóôÞò äåí
åßíáé Ýíáò çëåêôñïíéêüò åãêÝöáëïò. Áõôü ðïõ êÜíåé äåí åßíáé ôßðïôå ðåñéó-
óüôåñï áðü ôï íá ÷åéñßæåôáé óôïé÷åßá, åíþ ôï áíèñþðéíï ðíåýìá ìðïñåß íá
óêÝðôåôáé, íá ðáñÜãåé éäÝåò. Ôï óçìåßï áõôü åßíáé ðñùôáñ÷éêÞò óçìáóßáò,
ðñïóäéïñßæïíôáò ìéá áíáìöéóâÞôçôá ôåñÜóôéá ðïéïôéêÞ äéáöïñÜ. Ôï óç-
ìåßï åêåßíï óôï ïðïßï ï õðïëïãéóôÞò õðåñôåñåß Ýíáíôé ôïõ áíèñþðïõ, åßíáé
ç ôá÷ýôçôá åêôÝëåóçò ôùí ðñÜîåþí ôïõ, ôá÷ýôçôá ç ïðïßá âåëôéþíåôáé
óõíÝ÷åéá êáôÜ áëìáôþäç ôñüðï ìå ôçí ðñüïäï ôçò ôå÷íïëïãßáò.
ÐñïâëÞìáôá ôá ïðïßá áðáéôïýí ðïëëïýò õðïëïãéóìïýò ãéá ôçí áíôéìå-
ôþðéóÞ ôïõò, åíäåßêíõíôáé ãéá áíÜèåóç ðñïò åðßëõóç óå õðïëïãéóôÞ. Áðü
ôá ðáñáäåßãìáôá ðïõ áíáöÝñèçêáí óôï êåöÜëáéï, áõôü ôï ðáñÜäåéãìá
ôïõ ïðïßïõ ç åðßëõóç èá ìðïñïýóå íá áíáôåèåß óå õðïëïãéóôÞ åßíáé ôï ðá-
ñÜäåéãìá 3 ó÷åôéêÜ ìå ôá áðïôåëÝóìáôá öïßôçóçò ôùí ìáèçôþí.
Ïé ëüãïé ðïõ áíáèÝôïõìå ôçí åðßëõóç åíüò ðñïâëÞìáôïò óå õðïëïãé-
óôÞ ó÷åôßæïíôáé ìå
3 ôçí ðïëõðëïêüôçôá ôùí õðïëïãéóìþí,
3 ôçí åðáíáëçðôéêüôçôá ôùí äéáäéêáóéþí,
3 ôçí ôá÷ýôçôá åêôÝëåóçò ôùí ðñÜîåùí,
3 ôï ìåãÜëï ðëÞèïò ôùí äåäïìÝíùí.
¼óï êáé áí ôõ÷üí îáöíéÜæåé, ï õðïëïãéóôÞò äåí ìðïñåß íá åêôåëåß ðáñÜ
ìüíï ôñåéò ëåéôïõñãßåò :
3 ðñüóèåóç, ç ïðïßá áðïôåëåß ôç âáóéêÞ áñéèìçôéêÞ ðñÜîç, äåäïìÝíïõ
üôé êáé ïé Üëëåò áñéèìçôéêÝò ðñÜîåéò ìðïñïýí íá áíôéìåôùðéóôïýí,
óáí äéáäéêáóßåò ðñüóèåóçò
3 óýãêñéóç, ç ïðïßá óõíéóôÜ ôç âáóéêÞ ëåéôïõñãßá ãéá ôçí åðéôÝëåóç ü-
ëùí ôùí ëïãéêþí ðñÜîåùí,
3 ìåôáöïñÜ äåäïìÝíùí, ëåéôïõñãßá ðïõ ðñïçãåßôáé êáé Ýðåôáé ôçò åðå-
îåñãáóßáò äåäïìÝíùí.
Ïé ëåéôïõñãßåò áõôÝò åßíáé áñêåôÝò, þóôå ï õðïëïãéóôÞò íá åðéôåëÝóåé
ìå åðéôõ÷ßá êÜèå åßäïõò åðåîåñãáóßá. Ìå âÜóç áõôÝò ôéò ôñåéò ëåéôïõñãßåò
20 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

äéåêðåñáéþíåé üëåò ôéò åñãáóßåò ðïõ ôïõ áíáèÝôïíôáé êáé åðéëýåé üëá ôá
ðñïâëÞìáôá ðïõ áíáëáìâÜíåé.
Åßíáé óáöÝò üôé ï Üíèñùðïò èá ÷ñåéáæüôáí ÷ñüíéá Þ êáé áéþíåò ãéá íá å-
êôåëÝóåé ôéò ðñÜîåéò åêåßíåò ðïõ ï õðïëïãéóôÞò ìðïñåß íá ôéò ïëïêëçñþóåé
ìÝóá óå ëßãá ìüëéò ëåðôÜ. Åßíáé ëïéðüí éäéáßôåñá ÷ñÞóéìç êáé óçìáíôéêÞ ç
ðñïóöïñÜ ôïõ. ¼ìùò äåí èá ðñÝðåé íá îå÷íÜåé êáíåßò ðùò ç éêáíüôçôá
ðïõ ðáñïõóéÜæåé ï õðïëïãéóôÞò åêäçëþíåôáé óå ðïóïôéêü åðßðåäï êáé ü÷é
óå ðïéïôéêü. Ìðïñåß íá áíôéìåôùðßóåé óýíèåôá ëïãéêÜ ðñïâëÞìáôá ìüíï
åöüóïí ï Üíèñùðïò Ý÷åé öñïíôßóåé ðñïçãïýìåíá, ìå ôç ÷ñÞóç êáôÜëëçëùí
ðñïãñáììÜôùí, íá ôïõ “äéäÜîåé” ôïí ôñüðï áíôéìåôþðéóçò êáé åðßëõóçò
áõôïý ôïõ åßäïõò ôùí ðñïâëçìÜôùí. ÐñÝðåé íá ãßíåé áðüëõôá êáôáíïçôü
ðùò ôá ðñïâëÞìáôá êáé ïé ëýóåéò ôïõ ðñïûðÞñîáí êáé åîáêïëïõèïýí íá õ-
ðÜñ÷ïõí áíåîÜñôçôá áðü ôïõò õðïëïãéóôÝò.

Áíáêåöáëáßùóç
Óôï êåöÜëáéï áõôü ðáñïõóéÜóôçêå ç äéá÷ñïíéêüôçôá ôïõ ðñïâëÞìá-
ôïò êáé Ýãéíå óáöÞò ç áíåîáñôçóßá ôçò ëýóçò ôïõ áðü ôïí õðïëïãéóôÞ. Åðé-
óçìÜíèçêáí âáóéêÜ óôïé÷åßá óôçí áíÜëõóç êáé óýíôáîç ðñïâëçìÜôùí
ðïõ áöïñïýí óôç óáöÞíåéá ôçò äéáôýðùóçò êáé êáô’ åðÝêôáóç óôçí êá-
ôáíüçóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò. Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜóôçêå ç Ýííïéá ôçò äï-
ìÞò åíüò ðñïâëÞìáôïò, ðïõ ïõóéáóôéêÜ áíÜãåé ôçí áíÜëõóÞ ôïõ óå Üëëá á-
ðëïýóôåñá. Ï êáèïñéóìüò äåäïìÝíùí êáé æçôïýìåíùí Þôáí áõôü ðïõ ìáò
áðáó÷üëçóå óôç óõíÝ÷åéá. Ïëïêëçñþíïíôáò ôï ðñþôï áõôü êåöÜëáéï
ðáñïõóéÜóáìå äéáöïñåôéêÝò êáôçãïñéïðïéÞóåéò ôùí ðñïâëçìÜôùí. ÔÝëïò
ðñïóäéïñßóáìå ôïõò ëüãïõò ðïõ óõíçãïñïýí õðÝñ ôçò áíÜèåóçò ðñïâëÞ-
ìáôïò óå õðïëïãéóôÞ, åíôïðßæïíôáò ôáõôü÷ñïíá ôéò ðïéïôéêÝò äéáöïñÝò á-
íôéìåôþðéóçò ðñïâëçìÜôùí áíÜìåóá óôïí õðïëïãéóôÞ êáé ôïí Üíèñùðï.

ËÝîåéò êëåéäéÜ
ÄåäïìÝíï, äéáãñáììáôéêÞ áíáðáñÜóôáóç, äïìÞ ðñïâëÞìáôïò, åðåîåñ-
ãáóßá äåäïìÝíùí, êáôçãïñßåò ðñïâëçìÜôùí, ðëçñïöïñßá, ðñüâëçìá.
ÁíÜëõóç ðñïâëÞìáôïò
21

ÅñùôÞóåéò - ÈÝìáôá ãéá óõæÞôçóç

ë Íá ãßíåé óõæÞôçóç ó÷åôéêÜ ìå ôçí áíôéìåôþðéóç ðñïâëçìÜôùí ìå ôç
÷ñÞóç õðïëïãéóôþí.
ë Íá ãßíåé óõæÞôçóç ó÷åôéêÜ ìå ôç äçìéïõñãßá ðñïâëçìÜôùí åî áéôßáò
ôçò ÷ñÞóçò õðïëïãéóôþí.
ë Ïé ìáèçôÝò íá áíáöÝñïõí éåñáñ÷þíôáò ôá óçìáíôéêüôåñá êïéíùíéêÜ
ðñïâëÞìáôá ðïõ êáôÜ ôç ãíþìç ôïõò ó÷åôßæïíôáé ìå ôçí åðéóôÞìç ôçò
ÐëçñïöïñéêÞò.
ë Íá äïèåß ï ïñéóìüò ôùí üñùí äåäïìÝíï, åðåîåñãáóßá äåäïìÝíùí, ðëç-
ñïöïñßá.
ë Íá ãßíåé ç ãñáöéêÞ áíáðáñÜóôáóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò ðïõ ðåñéãñÜöå-
ôáé óôï ðáñÜäåéãìá ôçò åíüôçôáò 1.4.
ë Íá áíáöåñèïýí ïé êáôçãïñßåò ôùí ðñïâëçìÜôùí.
ë Ãéá ðïéïõò ëüãïõò áíáèÝôåôáé ç åðßëõóç åíüò ðñïâëÞìáôïò óå õðïëï-
ãéóôÞ;
ë ÐåñéãñÜøôå ôïõò ôñüðïõò ðåñéãñáöÞò êáé áíáðáñÜóôáóçò ôùí ðñï-
âëçìÜôùí.

Âéâëéïãñáößá
1. Jacques Arsac, Les machines á penser Des ordinateurs et des hommes,
Seuil, Paris, 1987.
2. Emanuel Falkenauer, Genetic algorithms and grouping problems, Wiley,
1998.
3. Les Goldschlager & Andrew Lister: Computer Science A modern
introduction, Prentice Hall, 1990.
4. R. Kadesch, Problem Solving-Across the Disciplines, Prentice Hall
Engineering, Science & Math, 1996.
5. Nicholas Negroponte, Being digital, Alfred Knopf Inc, 1995.
6. G. Polya, How to solve it A new aspect of mathematical method,
Princeton University Press (second edition renewed), 1985.
22 ÁíÜðôõîç åöáñìïãþí óå ðñïãñáììáôéóôéêü ðåñéâÜëëïí

Äéåõèýíóåéò Äéáäéêôýïõ
ë http://snow.utoronto.ca/Learn2/targets8.htm
ÅíäéáöÝñïõóá, ÷ùñßò éäéáßôåñåò äõóêïëßåò óôçí êáôáíüçóç éóôïóåëßäá
ðïõ áíáöÝñåôáé óôçí åðßëõóç ðñïâëçìÜôùí. Ìåôáîý ôùí Üëëùí ðåñéëáì-
âÜíåé êáé áóêÞóåéò, êõñßùò ìáèçìáôéêþí êáé ëïãéêÞò, Üëëåò áðëÝò êáé Üëëåò
áñêåôÜ óýíèåôåò, ðïõ áíáöÝñïíôáé óå äéáöïñåôéêÜ ðåäßá äñáóôçñéüôç-
ôáò. ÐåñéëáìâÜíåé åðßóçò êáé óôïé÷åßá ãéá ôïõò äéáöïñåôéêïýò ãíùóôéêïýò
ôýðïõò ìÜèçóçò.
ë http://www.awesomelibrary.org/Classroom/Science/Problem_Solving/Pro
blem_Solving.html
Éóôïóåëßäá ìå áñêåôÜ åíäéáöÝñïõóåò áðüøåéò óå üôé áöïñÜ óôçí åðßëõ-
óç ðñïâëçìÜôùí. ÁñêåôÜ õøçëïý åðéðÝäïõ èåìáôïëïãßáò êáé ó÷åôéêÞò äõ-
óêïëßáò, ðñïôåßíåôáé ãéá ìáèçôÝò ìå áõîçìÝíï åíäéáöÝñïí.
ë http://www.suremath.com/suremath/suremath/essential.html
ÁñêåôÜ åýêïëç óôçí êáôáíüçóç êáé ôáõôü÷ñïíá ðïëý åíäéáöÝñïõóá é-
óôïóåëßäá ðïõ áíáöÝñåôáé óôçí åðßëõóç ðñïâëÞìáôïò. ÐåñéëáìâÜíåé á-
óêÞóåéò êáé ðñïâëÞìáôá ðñïò åðßëõóç, ðáñáèÝôïíôáò åíäåéêôéêÜ êáé ôéò
ëýóåéò êÜðïéùí ðñïâëçìÜôùí.
ë http://www2.hawaii.edu/suremath/click.html
Éóôïóåëßäá ìå éäéáßôåñá ÷áñïýìåíï êáé íåáíéêü ðåñéâÜëëïí, áíáöÝñåôáé
óôçí åðßëõóç ðñïâëÞìáôïò êáé ðåñéëáìâÜíåé, åêôüò áðü ôç èåùñßá ðåñß å-
ðßëõóçò ðñïâëÞìáôïò, ìéá óåéñÜ áðü ðñïâëÞìáôá ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü
äéáöïñåôéêÜ ó÷ïëéêÜ ìáèÞìáôá (Üëãåâñá, öõóéêÞ, ÷çìåßá) êáé Üëëïõò ôï-
ìåßò äñáóôçñéïôÞôùí.
ë http://www.infinn.com/creative.html
ÁñêåôÜ åíäéáöÝñïõóá éóôïóåëßäá ðåñéëáìâÜíåé äéäáêôéêü õëéêü ðïõ á-
íáöÝñåôáé óôç äçìéïõñãéêÞ óêÝøç, óôçí áíáêÜëõøç ìÝóù ôùí ðñïâëçìÜ-
ôùí êáé ôùí óêÝøåùí, óôéò äçìéïõñãéêÝò óõæçôÞóåéò êáé óôçí áíôáëëáãÞ á-
ðüøåùí ðïõ ïäçãïýí óå ãíùóôéêÜ áðïôåëÝóìáôá.