Degë e Kimisë

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 2

Kimia organike sht deg e kimis, q studion prbrjen, strukturn, vetit, reaksionet dhe sintezn e komponimeve t karbonit.

N kimin organike nuk merren t gjitha komponimet e karbonit su oksidet e karbonit (CO,CO2), kriprat karbonate etj. q bjn pjes n kimin oraganike. Kimia organike si shkenc m vete sht themeluar von, n gjysmn e par t shek. XIX. Kimistt para dyqind vjetsh substancat kimike i ndanin n dy grupe: n substanca inorganike q fitoheshin nga bota jo e gjall dhe organike q fitoheshin nga bota e gjall. Kimisti suedez Bercelius pr her t par n vitin 1806 e pmendi termin kimi organike. Sipas tij komponimet organike prbhen nga po ato elemente , q prbjn komponimet inogranike, mirpo komponimet organike prfitohen vetm nga organizmat e gjall.kjo u quajt ndryshe "teoria vitaliste" Por ktyre mendimeve u dha fund shkenctari gjerman Friedrich Whler ku thot qe ai mund ta fitoi uren nga cianati i amoniumit(NH4OCN (aq) -nxehje-> CO(NH2)2(aq)). Tani numri i komponimeve organike t sintetizuara sht shume m i madh. Viti 1828 merret si baz e fillimit t kimis organike si shkenc. Termi kimi organike prdoret sot e atdit dhe ka t bj jo vetm me komponimet organike por edhe me ato komponime inorganike q mund t kthehen n organike me sintetizim n laborator. Komponimet Organike ndahen ne 2 grupe: 1.Komponimet Aciklike (Alifatike) - perkatesisht komponime me varg te hapur karbonik. Keto komponme ndahen ne dy grupe : ne komponime te ngopura ku bejne pjese Alkanet dhe ne komponime te pangopura ku bejne pjese Alkenet dhe Alkinet. 2.Komponimet Ciklike - perkatesiht me varg te mbyllur karbonik apo ne form te rrethit(unazes). Keto komponime ndahen ne 1.Karbociklike te cilat po ashtu ndahen ne Aliciklike ku bejne pjese Cikloalkanet,Cikloalkenet dhe Cikloalkinet. dhe ne Aromatike ku bene pjese Benzeni. dhe 2. Heterociklike ku bene pjese psh. Piridina.

Komponimet Organike po ashtu munde te ndahen edhe ne baze te grupeve funksionore. Ne baz te grupeve funksionore ndahen ne : Alkoolet -OH (grupi funksionor) Fenolet -OH ne unaze aromatike Aldehidet -CHO Ketonet C=H Acidet -COOH Amidet -CO NH2 Esteret -COOR Aminat Primare -NH2 Aminat Sekondare -NHAminat Terciare -N- .

You might also like