Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

w w
d1 t1

w .v
im bt u

2. ng ng c p Khi im bt u c cao khng to p lc do trng lc, ngi ta s s dng bm vn chuyn nc n im cn cung cp. H thng ny c c im sau: - D dng qun l p lc nc trong ng ng - H thng b nh hng bi iu kin a hnh Khi thit k v lp t mt tuyn ng, ngi ta phi xem xt n cc iu kin sau y: 1) ng ng phi c thit k v lp t sao cho mi im ca ng ng phi nm di ng dc thy lc

nc
dc thuy lc nho nht

t1 h h2 d2 t2 t t2

Nguyn Lan Phng

h1

ol

d. v

CHNG 4 : THI CNG, QUN L, VN HNH H THNG CP NC 4.1 Thi cng lp t ng ng cp nc 4.1.1 Khi nim chung 4.1.1.1 Phn loi ng, cc iu kin chung Cc loi ng ng c s dng, phn loi theo phng thc vn chuyn ta c ng ng khng p v ng ng c p. 1. ng ng khng p Cc ng ng ny s dng trng lc hot ng, nu nc c vn chuyn bng t chy t cc im c cao cao hn n cc im tiu th. c im ca loi h thng ny: - Khng cn ng c hay bt k nng lng no khc - Li v mt kinh t do u t ban u cho thit b nh, qun l v vn hnh n gin - c s dng rng ri nhng ni c a hnh thun li, c dc cao

n
84

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

4.1.1.2 a im v su chn ng quyt nh a im v su chn ng ta cn xem xt cc vn sau: 1) Nu ng ng t di ng cng cng th phi lu ti tt c cc lut l v quy tc ca a phng. 2) su t ng s c quyt nh sau khi xem xt cc yu t nh ti trng b mt cng nh cc yu t khc. su ny c t ra chnh l vi mc ch bo v cc thit b di lng t khi cc h hi do p lc t v ti trng trn mt t. V vy, su yu cu c th s rt khc nhau, ph thuc vo loi t. 3) Trong bt k trng hp no, ng knh ng cng ln th su chn ng cng ln. Nu ng ng t trn ng b hoc cc khu vc cm phng tin giao thng qua li th su chn ng c th c gim xung ng k. Ti cc im m mc nc ngm cao v c kh nng y ni ng dn nc th cn phi m bo su c p lc t khng ng b y ni ln. 4) Khi cc ng ng c chn ngang qua hoc gn cc thit b ngm khc, chng phi m bo cch t nht 30 cm. . 5) Khi ng ng phi t trong cc khu vc khng thch hp, cc bin php duy tr n nh ca t cn phi c tin hnh sau khi iu tra y la chn loi ng s dng ta phi cn c vo nhiu yu t, ni chung cc ng ng cp nc th thng dng cc loi ng gang do, ng thp hoc i khi l ng nha
Nguyn Lan Phng

w w

w .v

nc

ol

2) S dng bn , cc s liu iu tra thc t trn mt s im d kin t ng i qua, vic thit k v lp t s c quyt nh da trn s xem xt tng th mt thy lc, kinh t, duy tr bo dng, vn hnh... 3) Trnh s i hng v chiu ngang cng nh chiu ng. Khi khng th trnh c m phi t on ng cao hn ng dc thy lc nh nht, th on ng ng pha trn cn c tng kch thc gim cc tn tht ma st, nh s nng ng dc thy lc nh nht ln cao hn tuyn ng, cn on pha sau cn thu nh ng knh li. 4) Tuyn ng phi c tnh ton sao cho trnh c cc im khng n nh c th xy ra l t, cc on dc i ln hoc i xung t ngt v cc on ngot dc. 5) Tuyn ng phn phi s c thit k to thnh mt mng li. Trn cc vng c s thay i ln v cao , h thng phn phi nc nn chia lm cc vng p lc khc nhau. S phn chia ny s m bo p lc yu cu tng vng v ng ng phn phi s khng b qu ti

d. v

n
85

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

4.1.2.2 o ho Da trn cc tuyn vch , ta tin hnh o ho thi cng v lp t tuyn ng - i vi cc ng ng cp nc o ho cng kh su, do ta cn lu cc bin php k thut m bo an ton cho cng nhn - Khi tin hnh cm tuyn ta cn lu kho st a cht khu vc o, lu v mt quy hoch, xem khu vc ng ng i qua c cc cng trnh ngm no t hoc va mi thi cng khng , c lm nh hng n cht lng ca cc cng trnh khc khng 4.1.2.3 Lp ng Cng tc lp ng l cng tc rt quan trng, n s quyt nh cht lng ca cng trnh, an ton, bn, cng nh iu kin bo dng cho tuyn ng. tin hnh lp ng ta tin hnh theo cc bc sau: Vn chuyn ng t kho bi ra cng trng, cng tc ny c tin hnh lin tc trong qu trnh thi cng. Trong trng hp c php thi cng ban ngy ta cn chun b sn bi gn ni cng trng thi cng ri vn chuyn ng n. Qu trnh ny c thc hin bng c gii l ch yu. Cc loi ng c ng knh t 100 mm tr ln lm bng gang do hoc thp u c trng lng rt ln, ta vn chuyn n bng t ri cu d xung bng cu trc hoc bng chnh cc loi gu xc kt hp. - Khi cu ng trong cc iu kin mt bng v khng gian cht hp, phi lu trnh ng chm dy cp in, nh ca hay cy ci.
Nguyn Lan Phng

w w

w .v

nc

ol

4.1.2 Cch lp t ng ng c p thi cng mt ng ng ta phi tin hnh qua cc bc sau: - Xc nh tuyn, ly mc. - o ho, lm nn. - H ng, lp ng. - Lp ng, kim tra p lc 4.1.2.1 Cm tuyn - Da trn bn v thit k chi tit, thi cng c ta phi xc nh tuyn thi cng tnh ton, la chn cc phng n thi cng thch hp. Cng tc cm tuyn ny i hi phi c cc kin thc v trc a, a cht v c bn v. - S dng cc loi my kinh v xc nh cao ca tuyn, cn xc nh chnh xc cao , t c th tnh ton c su chn ng, chiu su cn o - Nu cng trng thi cng trong thnh ph, i qua cc ng giao thng, cm tuyn ta s dng cc thit b nh du bng inh cm, nu cng trng thi cng i qua rung, t trng th ta c th phi cc btng nh du tuyn.

d. v

n
86

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

- Trong bi ng, phi t cc gi bng g t ng ln trn , bi phi c san bng phng, trnh ln nhng ni c a th nghing, d lm ng ln. Phi c cc bin php neo buc ng, khng cht ng cao hn mc quy nh, khi t ng phi m bo nh nhng, khng c va chm mnh xung t hoc va p gia cc cy ng vi nhau. - Khi thi cng lp t, cc cy ng c vn chuyn ra v tr lp t c th bng phng php th cng l dng xe ci tin hoc khing tay. Khi , ng s c t mt bn thnh ho, khng t bn pha c t o v c th ng s ln xung ho. - Khi h ng ta c th h ng xung mng th cng bng cc phng php th cng hoc bng my. i vi cc loi ng nh th h th cng, nhng i vi cc loi ng ng knh ln hn 500 mm th trng lng mt cy ng (6 m) l rt nng, thng phi s dng cn trc. - Khi h ng bng phng php th cng, ta cho cng nhn qun dy thng xung quanh ng ri h t mp hao, ln dn cung mng thi cng - H ng bng phng php c gii th c th s dng ti h ng hoc thng dng nht l tn dng lun xe cu gu xc. Trn gu xc c mc, ta s dng lun mc ny treo buc ng v h ng, khi cng nhn ch vic ng di ho v iu chnh ng h ng v tr. Mt trong nhng yu cu khi lp t tuyn ng l cao ca ng, su chn ng. - xc nh su chn ng khi thi cng ngi ta lm nh sau: t cc thc mc ti cc v tr thch hp, sau khi t ng xung th ta s dng mt thc cy o t nh ng v ngm so vi hai thc mc gn k nhau. Trn thc t, ngi ta thng xc nh chnh xc cao ca mt bng thi cng ri o bng cch t thc ngang trn ming ho, sau o t thc xung n nh ng kim tra. - Ngoi ra, khi thi cng cc ng ng c ng knh ln, ngi ta c th s dng cc thit b hin i nh my o kinh v o trc tip hoc t cc thit b o bng larser pha trong ng o. - Sau khi hon thin cc cng vic chun b nn t ng, ta bt u tin hnh lp ng. Tt c cc on ng trc khi lp u phi c lm sch bi bn, du m pha ngoi phi c lm sch, trong trng hp lp ng lt th ta cn phi lm sch c lng trong ca ng. - on ng lp s c lp li ngay lp tc. ch h mt on u ni tin hnh lp cc on ng tip theo sau
Nguyn Lan Phng

w w

w .v

nc

ol

d. v

n
87

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

i vi cc loi ng c p lc ta c mt s loi u ni nh sau: a. Lp t vi mi ni ming bt Cu to ca mi ni ming bt c gii thiu trn hnh 4.2 v 4.3. Theo tiu chun ca cc nh sn xut ng, mi ni ming bt c lp t vi cc ng sn xut sn. Di y l mt s cu to n gin ca mi ni ming bt cho cc loi ng ng c kch thc 80 n 2600 mm. Cc loi ng ny c sn xut mt u loe ra, c cc g, nc pha trong ming loe (gi l ming bt) lp t giong cao su, u kia c mi trn lc lp t c d dng. Vic lp bao gm cc thao tc : lp giong, a u ng vo ming bt v dng lc thc lp hai ng vo vi nhau. Ta s xem xt c th cc bc tin hnh.
Giong cao su

u ni

u ni

nc
u ni Ming m

Hnh 4-2 Mi ni ming bt (ng knh 80 - 600)

Cht hnh ch T

w .v w w
Nguyn Lan Phng

Cc bc tin hnh nh sau: - ng ng phi c tin hnh lm sch, i vi mi ni ming bt th ta phi ht sc lu n phn ming bt. Phn ming bt phi c lm sch k cng, khng c cc vt nh ct bi dnh trong, s dng gi t lau qua sau phi lau li bng gi kh. - Sau khi lm sch mt trong ca ming bt ta tin hnh lp giong cao su. i vi tng loi ng ng ta c cc cch lp khc nhau (xem hnh 4.3) . Trc khi lp ta phi kim tra k lng giong xem c b li khng, v ch cn mt li nh trn giong cng c th lm mi ni b h. C nhiu trng hp giong b st hoc 88

ol
Giong cao su

Hnh 4-3

d. v
Ming bat u c mai thun

n
Ming bat

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

w .v w w
Nguyn Lan Phng

Hnh 4-4 Cch lp ng giong cao su Trong khi dng ti p ng vo ta phi m bo ng gi thng. Dng ti p ng cho n khi ng ni c lp vo ming bt n vch chun. Sau , ta kim tra xem v tr ca giong c b thay i hay khng bng cch s dng dng c o khe h 89

nc

ng knh 80-250
Ming bat

ol
Ming bat Giong cao su

b tch lm hai phn theo ng ghp, nu ta khng th s tht bi trong vic th p lc. - u ni phi c lm sch v phi m bo c vt theo ng tiu chun (thng thng cc nh sn xut mi vt sn). Nu trong trng hp ct ng th ta phi mi vt tr li theo ng tiu chun sn xut lp ng vo giong c thun tin. Lu kim tra u ni, m bo khng c cc cnh sc c th rch giong cao su khi lp, gy r r. Sau khi lau sch ct bi, ta bi m c dng vo u ni cho n vch quy nh trn ming ng v bi vo mt trong ca ming bt. - Sau khi bi m ta bt u tin hnh a ng vo lp, s dng cc thit b treo buc a ng xung, ng cao v u ni khp vi u bt, khi ta c th tm thi lp mt t ct xung lm gi cho phn pha sau ng. - a ng vo ta dng cc thit b ti tay lp ng. u bt c sn cc cp thp, sau ta t cp vo ng ng mi v dng ti p ng vo. S dng hai ti p ng vo. S dng hai ti i vi cc loi ng ng t 700 n 1200 mm, i vi cc loi ng ng 1400 n 2000 mm ta s dng ba ti.

d. v
Giong cao su

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

- Dng c o h (Feeler gauge) a vo k h gia ming bt v u ni vng xung quang ng ng. - Sau khi lp t xong ta tin hnh tho b ti v cp, ct xung, m theo lp v sau tho b cc dng c treo buc. Trong trng hp dng thi cng, cc u ng phi c bc cn thn trc khi hon tr mt ng khi tip tc cng vic thi cng ta khng phi mt cng lm v sinh.

Dng c o h

nc w w w .v
Nguyn Lan Phng

ng knh 80-600 mm

ng knh 700-2000 mm Hnh 4.5: o h

b. Lp t ng ng vi mi ni c kh (xem hnh 4.6 ; 4.7) Mi ni c kh c kh nng lm vic rt cao. Cng vic lp t mi ni c kh bao gm cc vic lp c v xit cht. Trnh t tin hnh nh sau: - Lau sch phn ming loe v phn ng trn (phn cui ng), bi du m vo ming loe, u ni v giong cao su.

ol

d. v
Dung cu o h
Dung cu o h

n
90

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

Hnh 4-6: Lp t mi ni c kh

- t ming m vo u ng trn sau lng tip giong cao su vo phn ng trn. - a u ng trn vo trong phn ming loe mt cch chc chn v u, trnh lm chch v mt bn no v khi xit c th s nghin ln giong cao su lm st hay t giong. Trong qu trnh a ng vo phi gi thng ng. - y ming m v pha ming loe v cn chnh sao cho n nm chnh gia, u, phn di ca ming m phi p cht vo giong cao su. Lc bt u lp ng qua cc l khoan sn v vn cht s b bng tay. - Xit cht c bng cc thit b c kh. Vic xit c c th tin hnh theo trnh t di y trc, sau l c trn nh, tip theo l vn u c hai bn thnh ng v cui cng l vn cht tt c cc c cn li. Vic xit c ny phi tin hnh rt cn thn, trnh lm u v c th lm hng c hoc nghing tm m dn n khng u, gy k h. Mi ln xit c ch xit n mt mc no y ri chuyn sang cc c khc. Qu trnh xit c phi tin hnh lm nhiu ln m bo cc c c xit u. i vi cc ng ng c ng knh ln i khi vic xit c phi tin hnh l nm ln hoc hn. Sau kim tra cht ca cc con c, nn dng thit b vn xon (torque wrench ) kim tra cht ca c. c. Mi ni mt bch Hai u ng c bch, ta cng tin hnh nh mi ni c kh. iu ch yu y l cch lp giong vo gia bch. - Cch thc tin hnh: h ng tng t, cn lu khi lp bch th ct giong m phi hai tai tha ra hai bn c th iu chnh giong vo ng v tr.

w w

w .v
Nguyn Lan Phng

nc

ol

d. v

n
91

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

- Mi ni mt bch ni cng, khng cho php c nghing lch, do thng c lp t ti cc v tr bn, trc cc thit b nh van kha, ng h o v trong cc h van. d. Mi ni hn Mi ni hn noi chung ch c p dng cho cc loi ng thp v n c kh nng hn tt, cn cc loi ng gang mm hay ng km ni chung rt kh hn do t s dng mi ni hn. Cng nh tn gi ca mi ni ta thy cc bc tin hnh mi ni hn cng n gin. - u ni ng l hai u trn, c lm sch bi bn v m bo kh ro. S dng cc thit b treo buc a ng vo v tr, a hai u ng tip xc nhau (cc u ng phi c m bo ni kht vi nhau, nu cha kht th phi mi hoc ct li). Sau hn chm my mi c nh ng li, lp mt t ct ng c gi cht ri bt u tin hnh hn ng. - Trong nhiu trng hp ta phi hn t u trn thnh u bch, cng vic ny tin hnh cng n gin nhng ch c yu cu l khi ly du ct ng v hn phi tht chnh xc, nu khng s c vnh h gia ng v bch. - Lu khi hn ni ng ta phi p b lp btng lt ng (nu c) cch im hn t nht l 20 cm khng nh hng ti mi hn. Tng t, lp bo v ng bn ngoi cng cn phi co b i t nht 20 cm trnh khi hn do nhit cao lm chy lp bo v vo phn tip xc, lm hng mi hn.

w w

w .v
Hnh 4-7: Cc thao tc khi lp mi ni c kh Mi ni hn c mt u im ni bt l kn c m bo, tuy nhin ho o phi rng tin hnh hn ni. Ti cc im ni b hoc cc im i hng th ta thng p dng mi ni hn. Ti cc im m hai u ni c nh th on gia ta cng phi tin hnh ni bng hn. Khi cn o chnh xc khong 92
Nguyn Lan Phng

nc

ol

d. v

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

cch gia hai u ng, c th l mt u vn tin hnh ni bch hoc ming bt cn u kia s ni hn. Ct chnh xc theo khong cch gia hai u ng, c th l mt u vn tin hnh ni bch hoc ming bt cn u kia s ni hn. Ct chnh xc theo khong cch o c, sau ly du nh ng v ta m mt ca phn u hn, ca ny c m bng ct hoc dng que hn thi t ra. Khi u ni ta s hn mt trong ng bng cch a que hn qua ca ny v hn, sau khi hn xong ta s hn li ca ny, v nh vy ng s kn. Mt trong nhng yu cu ca ng ng c p l cc thit b i km c nh ng. Ti cc im ngot lun phi c cc gi m bo chu p lc cho t, trnh trng hp ng b p lm x dch, gy bung ng ng. Cc gi ny cn c tnh ton cn thn, m bo yu cu v khi p lc nc t ln thnh ng s to thnh mt p lc rt ln. 4.1.2.4 Lp t Sau khi lp ng xong ta phi tin hnh lp t ngay tn dng s lm vic ca my gu xc. Lp ct m di y ng phi m bo dy 30 cm, c m cht. Sau ln lt ct xung thnh tng lp c dy khng qu 30 cm v cng phi m tht k. Cui cng mi lp tr cui v ph mt ng (nu nh ng i qua ng). Cng tc nghim thu th p c tin hnh sau khi chn ng xong. Chi tit xem phn th p lc ng ng. 4.1.3 Thi cng, lp t ng ng qua ng tu v ng t Cc phng php thi cng kn ng ng v cc cng trnh ngm: - Dng khoan - Khng dng khoan * Trng hp dng khoan - Lin tc: khoan tay, khoan my.v.v. - Phng php moi hang, dng khung o. - Khng lin tc: + TBM (Tunnel Boring Machines) hoc tm chn; + Pipe Jacking (kch ng); + Dao ct; + Excavator; * Trng hp khng dng khoan - Dng ba p; - p t; p bng kh nn; - N mn nh hng;
Nguyn Lan Phng

w w

w .v

nc

ol

d. v

n
93

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

* Kt hp Phng php tm chn: S dng tm chn c kh: ng knh c th ti 2 - 6m. Chiu di on ng L = 3 6m. - Tm chn bng thp, hnh tr (nng hng chc tn), di chuyn bng kch thy lc, ta vo khi p ca ng hm. - Trc quay quay a ct hnh nn, trn c gn nhiu l kim loi nh (hp kim cng), to lc xoy vo lng t v vo t - Phn lc t thnh vm (qua h t) sau khi kch thy lc tc dng s to lc tnh tin v pha trc cho khung hnh bnh hnh (kch thy lc t vo thnh ng hm). - Tc o: 0,8 - 1m/h. - t c nghin nh v a ln bng ti, xe gong hay xi bng nc v bm hn hp bn ln mt t. - Sau khi o, thnh ng hm c ghp bng cc tm btng hay btng thnh hnh vm. Sau t ng cng ngm. Phng php khung o - o n u, kch ng vo n . - Sau mi on nht nh, phi b sung kch thy lc trung gian. Ly cc on ng sau lm im ta, y on trc. Sau kch pha sau y ng ln v tr c ca kch trung gian

w w

w .v
tip lp th hai .v.v. ng knh mt vi nt. t sang hai bn.
Nguyn Lan Phng

Ba (hnh dng khc nhau) rung, ph v t, (c s dng khi gp t cng,

...). t ny c xc chuyn ra ngoi y l phng php thi cng mi N mn. Khoan tng lp - gi mn theo l khoan - n - xc b t - n mn ph Thi cng ng hm nghing. V d: ng ng dn nc v tucbin thy in, Phng php o ng hm dng cc thit b p (kh, thy lc) cc mnh p

Phng php o dng kch thy lc - thi cng theo phng php ny ta o ho hai bn ng tu (ng t hay b sng) hai h thi cng, chiu di v rng lp t cc thit b. Kch thc h ph thuc vo c ng knh thi cng, chiu su t ng, loi t ni thi cng, loi thit b s dng

nc

ol

d. v

n
94

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

- Sau khi o h, ta gai c thnh h chu lc bng vn di ti hoc btng to nn tng chu p lc. Kch thy lc s t trc tip ln thnh tng, u kia c p vo cc khi m. Cc khi m ny li c p vo tm dn ti hay vng m chu lc ri t ln u ng. ng ng p dng phng php ny c ng knh t 700 mm tr ln ( khng gian lm vic). - Trc tin ta o moi theo ng v tr ri sau a ng vo, dng kch kch ng vo. Sau mt thi gian ta lp thm cc khi m, bao gi khi m di th ta thay lun bng mt cy ng mi. - u trong ca ng c cu to c bit o t, c t bng chuyn t v cc xe ch t loi nh ngay trong lng ng vn chuyn t ra ngoi. - Ton b phn ng kch c t trn mt b ng ray nh hng chnh xc v gim ma st vi mt t khi kch ng. - Sau khi ng m sang u bn kia th ta tin hnh cc bin php c nh, gia c v ni ng nh thng thng y l k thut mi v rt tin tin, hin ang c s dng rng ri trong thi cng c bit v dn dn thay th hon ton cc phng php thi cng th cng nh o moi, khung o. 4.1.4 Lp t ng ng di nc vt qua sng, sui, m, h... 4.1.4.1 Yu cu chung Khi tuyn ng dn nc buc phi vt qua sng, sui, m, h, ngi thit k buc phi tnh ton kinh t, k thut chn mt trong hai gii php: cho ng i ni trn cu hay t ng chm di y h. thit k ng t chm di nc phi xem xt cc im sau: 1. Thu nhp cc ti liu kho st cn thit - Bnh cao khu vc t ng chn v tr tuyn ph hp vi quy hoch, iu kin thi cng lp t v qun l sau ny. - Mt ct ngang lng sng, sui, m, h ti cc im d nh t ng - Dao ng mc nc theo ma (thng k nhiu nm) - Cht lng nc, nh gi n mn ca nc, hm lng ph sa - Biu phn b lu tc ca sng sui theo chiu su v theo chiu ngang sng. Ti liu nh gi xi l, bi p hai b v lng sng h. - Ti liu a cht lng sng v hai bn b nh gi chu ti v n nh ca nn t ng. 2. Chn v tr tuyn ng trn mt bng tha mn cc iu kin - Ph hp vi quy hoch s dng mt t, mt nc ca vng
Nguyn Lan Phng

w w

w .v

nc

ol

d. v

n
95

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

- C t thc hin vic tp kt vt t, lp, hn, ni ng, c tuyn dn di a ng t b sng xung trong khi t ng. Mt tuyn chnh t nht c hai nhnh t ngm - C v tr cho cc phng tin bo qun sa cha sau ny
4 3 3 4 2 5 3 4 3 4 2 4 2 4 3 3

w w

3. Chn tuyn t ng theo mt ct ngang sng - Nu lng sng bin i, b b xi l, ng phi chn su vo b trnh xi l trong tng lai - Khi lng sng rng , n nh, su nh, u ng hai bn trn mc nc ngm c th lm ng thng c c vt hai u trnh ng sut khi ng phi un cong - Khi b sng su, b dc, khng th lp lin tc c vt hai u ng, phi t ng hn lin tc, ng nm v tr un cong theo cong mng t ng, bn knh R > Rcho php.

w .v
Nguyn Lan Phng

4. Chn vt liu ng i vi ng ng t di nc, vic chn vt liu lm ng phi tnh n cc iu kin c bit trong thi cng, qun l v s phc tp trong qu trnh sa cha ng, cc mi hn v cc dng mi khc phi c cht lng cao l iu kin c bn m bo bn lu di ca ng ng. Trong thc t xy dng ng nc thng p dng ng thp c c tnh nh bng 4-1 96

nc

Hnh 4-8: S b tr ng t chm di nc 1-ng dn nc chnh; 2-Cc tuyn ng vt sng 3- Van iu khin; 4-Mi co dn; 5-B sng

ol
5 5

d. v
5 4 3 1 3 4

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

Bng 4-1 ng knh ng, mm 510 660 400 Chiu dy Hm lng Hm lng ng, mm carbon, % mangan, % 12,7 18,6 9,25 0,20 - 0,30 0,21 - 0,29 0,20 - 0,28 0,55 - 0,90 0,65 - 0,98 0,60 - 0,80 Hm lng lu hunh, % 0,018 - 0,037 0,020 - 0,035 0,020 - 0,037 Gii hn chy, kG/mm2 36,6 36,6 31,6

w .v
= PD n

5. Chn ng knh ng Khi chn ng knh ng phi xt cc iu kin: - Mt ng ng chnh trn b cn c t nht hai ng nhnh t qua sng - ng knh cng b th mi ni cng bn khi chu lc cng - Tr s ca p lc thy ng tc dng ln ng ng t l thun vi ng knh ng - un cong ca ng ng t l nghch vi mmen khng ca ng. Nu tng ng knh ca ng, lm tng mmen qun tnh ca mt ct ng tc lm tng cng ca ng, do ng cng ln i hi tuyn ng phi c bn knh cong cng ln. Mt khc, nu ng knh ng cng b th tn tht p lc trong ng cng ln. 6. Xc nh chiu dy thnh ng Do iu kin thi cng v qun l ng ng di nc khc vi ng ng t trn cn, do chn chiu dy phi da vo cc iu kin c bit ca ng v phi tham kho kinh nghim cc cng trnh trong v ngoi nc quyt nh. Theo kinh nghim ca Lin X c v M th chiu dy ng ng t di nc xc nh theo cng thc:

w w
vic

Trong : P- p lc thy ng ln nht trong ng (p lc th, hoc p lc lm cng p lc va), kG/cm2 ; Dn- ng knh ngoi ca ng, cm; R- gii hn chy tiu chun, kG/cm2; K- h s ng nht ca vt liu; n1- h s vt ti, thng ly bng 1,15; m- h s iu kin lm vic ly bng 0,75

7. Khong cch gia cc ng t di nc

Nguyn Lan Phng

nc
RKm 2 + P n1
'

ol

d. v

n
97

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

+ ng D = 600900mm v ln hn khong cch gia cc ng l 50m

8. su chn ng, chiu rng mng t ng Chn su chn ng phi xt n: - Kh nng ph hoi ca cc thit b neo tu, thuyn - Kh nng bo mn lm su lng sng - Trnh nh hng ca cc phng tin no vt lng sng n ng ng - ng ng c chn su t nht 0,5m t mt t n nh n nh ng - Khi lng sng l t , lng h n nh, chiu su mng t ng: h = D + 0,5m - i vi sng ln c tu thuyn i li, lng sng l t ph sa, ct pha st...chiu su chn ng lng sng t 3 n 3,7m, hai pha b t 5 n 8m, m bo cong cho php ca tuyn ng v phng nga xi l hai b - Chiu rng y mng: B = D + 2b, m Trong : D- ng knh ngoi ca ng bc chng g v bc lp bo v; b- khong cch t mp ng n chan taluy, b = 0,5 i vi nn chc, ; b = 1m i vi nn t ct - dc ca taluy i vi t ct ht nh 1:3,5 Ct ht trung v ln 1:2,5
Nguyn Lan Phng

w w

w .v

nc

ol

- i vi lng sng c kh nng i dng, lng sng khng n nh, b b xi l nhiu, khong cch gia hai ng ly bng 150m v ln hn

d. v

Khong cch gia cc ng xc nh theo yu cu: - Bo m sa cha mt ng khng lm nh hng n kt cu v n nh ca cc ng cn li - Khi mt ng b v khng gy nh hng n nn mng v n nh ca cc ng cn li - Khi mt ng hng cc ng khc lm vic bnh thng v ti c 70% cng sut Theo kinh nghim ca Lin X c v M, chn khong cch gia cc ng nh sau: - i vi lng sng n nh, b khng b xi l: + ng D < 500mm khong cch gia cc ng l 30m + ng D = 500mm khong cch gia cc ng l 40m

n
98

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

t st pha ct Si v trn 40% t st b , r i

1:2 1:1,5 1:1,5 1:1

w w

4.1.4.2 Cc phng php t ng Vic thi cng lp t ng ng di nc gm cc vic sau: - Chun b mt bng, vn chuyn cc cu kin v vt liu nh ng, vt liu bc cch ly, vt liu bo v, vt liu c con dn...n xng cng trng - Hn hoc lp ng thnh tng on hoc ton chiu di - Lm sch b mt ng - Qut bc lp cch ly chng g v xm thc ng - c con dn, hoc lp phao - o mng t ng qua sng, mng o xong phi t ng ngay, nu ko di s b ph sa dng y bi lp - t ng ng - Th con dn n nh ng - Lp mng t ng - Hon chnh vic gia c hai u ng trn b, lp cc thit b h van hai u - Th p lc t ng ng xung mng di lng sng, t thc t xy dng Lin X c, M v qua thc t thi cng nc ta, p dng cc phng php sau: 1- ng ng t nm trn cc gi ta (phao ni) sau khi xc nh chnh xc v tr, th dn xung y mng 2- Ko ng ng trt dc theo y mng 3- Th ng ng bng phng php bm nc vo ng ng chm t do xung y mng 4- t ng bng phng php ni di dn ng ng trn x lan ni A - T NG NG BNG CC PHAO NI Sau khi hn, bc ng, theo chiu di ca tuyn ngi ta bt hai u ng, sau lp van mt u bm nc vo v lp van x kh u kia ca ng. Bc tip theo l ct phao vo ng, a ng xung nc, dng tu ko t ng vo tuyn, gi ng ng v tr, bm nc vo cho y ng ng chm xung ngang mt nc, lc ny ng c gi ni l do cc phao lm nhim v nh cc gi ta, sau ln lt tho phao ng chm xung mng t ng. B - T NG NG BNG PHNG PHP
Nguyn Lan Phng

w .v

nc

ol

d. v

n
99

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

2m

4) Phi c my ph ko v km gi ng, kim tra vn tc ca sng, vn tc dng y, phng ca mng t ng

w w
Nguyn Lan Phng

w .v
Hnh 4-9: S lp v tho phao khi th ng 100

nc

ol

d. v

dn thng ly ng knh bng hoc ln hn ng cn t. Chiu di ng dn 1

KO NG DC THEO Y MNG Sau khi hn lp ng theo tuyn, bc lp cch ly v bo v, ngi ta t ng ln cc con trt thnh tuyn thng hay tuyn cong vi bn knh cong cho php ty theo mt bng thi cng, sau dng cp gn vo u ng, ko ng trt dc theo y mng sang b bn kia bng my ko (xem s hnh 4.17) Trc khi ko ng phi thc hin nhng vic sau: 1) t trc dy cp ko theo tm dc mng t ng qua lng sng 2) Gn phao gim trng lng dc ng (nu cn) 3) Lp t u ko (u buc cp) vo ng, ni vi on ng dn. on ng

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

I I

3 2

II Ct doc II

4 1 3 Ct I-I 3 1 2 2.0 2.0 2.0 5 4

Mt bng 6

Ct II-II

Hnh 4.17. S keo ng qua sng

1- ng ng; 2- Con trt; 3- Phao giam tai trong (nu cn); 4- May phu keo ng 5- Dan han, lp lp bao v ng; 6- Rong roc c nh; 7- May keo ng

w w

w .v
Nguyn Lan Phng

4.2 Qun l mng li cp nc 4.2.1 Qun l k thut mng li cp nc v h thng dn nc 4.2.1.1 Tip nhn ng ng v qun l Cc ng ng cp nc trc khi a vo s dng phi c th p lc, thau ra theo ng yu cu tiu chun H thng cp thot nc bn ngoi. Quy hoch thi cng nghim thu, v phi iu kin phc v cho cng tc qun l h ga, van, cc im x.v.v. C quan qun l phi phi hp vi c quan thi cng v thit k phi do c quan qun l lu gi Trc khi tip nhn ng ng vo qun l phi tin hnh cc cng vic sau y A - TH NGHIM P LC NG NG 1. Vic th nghim p lc ng ng phi tun theo mt s nguyn tc sau - Vic th nghim p lc ng ng phi c tin hnh trc khi lp t. C th th vi tng on ng ring bit hoc th nghim vi tng tuyn ng. C th kt hp th nghim c thit b v mi ni. p lc th bng 1,5 ln p lc cng tc - Trong qu trnh th nghim khng iu chnh li mi ni - Trong qu trnh th nghim nu c g nghi vn phi gi nguyn gi tr p lc thi im kim tra xem xt ton b ng ng, c bit l cc mi ni 2.Th nghim p lc ng ng ti hin trng Mc ch ca vic th p lc ng ng m bo rng: tt c mi ni trn tuyn ng, cc im lp ph tng, cc gi , t ct... u chu c p lc va p 101

nc

ol

d. v

n
7

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

w w
hn

w .v
Nguyn Lan Phng

ca nc trong ng khi lm vic v m bo kn nc. Trc khi th p lc, phi m bo nn mng ng n nh, cc gi bng btng cng chu lc v cch ly ton b cc nhnh r; van x cn, van x kh bng mt bch t ti cc im c van x kh phi lp tm ng cao su c van chn x ht kh trong ng ng (quy trnh th p lc hnh 4.11) * La chn on ng th p lc Tt c cc ng ng u phi th p lc trc khi nghim thu. Vic la chn th p lc ca tng on ng l quan trng, n ph thuc vo chiu di on ng mun th, v tr cc loi cn ct, van x kh, lng nc cung cp th p lc...V tr van v h van l nhng yu t cn c xem xt y . Van v h c th c s dng nh nhng im cui ca on th * La chn p lc th Vic la chn p lc th ca ng ng tun theo mt s tiu chun nht nh. Tuy vy, thng thng ty theo tng cng trnh m cc nh thu u c t ra nhng tiu chun ring cho mnh - Sau khi t ng, tt c cc ng mi phi c kim tra p lc trc khi a vo s dng, p lc th ti thi im cao nht phi ln hn 1,5 ln p lc lm vic bnh thng ca ng - p lc th khng c nh hn 1,25 ln p lc lm vic ln nht ca on ng - p lc th khng c vt qu gii hn p lc ca ng hay ca gi thit k - Thi gian th p lc ca tng giai on phi m bo t nht l hai gi - Trong khong thi gian th p lc, s chnh lch p lc khng c qu 0,35bar - Nu u cui ca on th p lc l van hoc vi nc th p lc khng c vt qu hai ln gii hn chu ng ca van mc d c cc gi chu lc - i vi cc yu cu chung th ta c th p dng cc tiu chun th p nh sau: + ng ng truyn dn (c kch thc D = 300 tr ln) th p lc th l 6 bar + ng ng phn phi (c D = 100 300) p lc th l 2-4-2 bar + ng ng dch v (D = 32 75) p lc th c th l 2-4-2bar hoc nh

nc

ol

d. v

n
102

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

Bt u th

La chon oan th va ap lc

Chun b hai u oan th

Kim tra hai u oan th Lp t thit b bm nc Bm nc vao ng Lp thit b th ap lc

w .v w w
Nguyn Lan Phng

nc
Xa nc

Kim tra

Hnh 4.-11: Quy trnh th p lc - i khi i vi cc loi ng ng dch v ngi ta khng yu cu th p lc m ch yu cu th kn ca cc ng ng

3.Bm nc vo ng Vic bm nc vo trong ng s c tin hnh mt cch t t m bo rng kh c thot ht ra ngoi. Vic m bo kh thot ht ra ngoi l rt quan trng v nu nh kh khng thot ht ra ngoi th s rt nguy him v n c th gy ra kh nn trong lng ng. Trong khi bm, nu pht hin thy r r nc ra ngoi th cn sa cha ng ng ngay lp tc ng ng nn trong tnh trng bm nc vo trong vng 24 ting n nh ng 103

ol
Thao d cac thit b Kt ni vi mang ng

d. v
Xa nc iu tra hin trng

n
Tin hanh sa

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

w w

6. Tin hnh th p Sau khi bm nc vo trong ng ng, t c p lc yu cu th ta ngng bm v trong mt gi, sau tip tc bm nc vo b vo tr s p lc b st i trong vng mt gi va ri. Sau mt gi na ta li lp li cc bc tin hnh, cng lng nc bm vo trong vng hai gi ta s c c lng nc tht thot. i vi p lc 2-4-2 c ngha l hai gi u ta gi p lc l 2 bar, sau ta nng ln 4 bar v gi trong hai gi ri sau cng ta h xung 2 bar v gi trong vng hai gi 7. Cng tc hon thin Sau khi hon thnh cng tc th p, nc trong ng s c x, nu nh cc on ng tip theo c th c kim tra th lng nc ny c th c s dng bm vo cc on ng th tip theo. Khi u ni cc on ng li vi nhau th cc dng c phc v cho vic th p lc cng s c thp b. Cc gi btng c th c dng li, ni chung l cc dng c khc nh tm dn ti, thanh vng chng...u c s dng li u ni on va th p vi cc on ln cn c tin hnh ngay sau khi vic th p c hon chnh. u ni c th s dng on ng vng m hoc ni bng bch

w .v
Nguyn Lan Phng

B. SC X ST TRNG NG NG Sau khi th p lc, ng ng phi c sc x ty ra sch t ct hoc d vt nm trong ng ng. Vn tc nc sc x ly bng 1,1-1,2 vn tc ln nht khi ng ng lm vic. Nc sc x cho chy ra mng hoc cng thot nc. Sau khi sc x , ng ng phi c st trng bng clo. Lng clo st trng ly bng 40 50 mg/l. Lng nc c nng clo 40-50mg/l c ngm trong ng ng 4-6h, sau c x i v ra bng nc sch. Qu trnh ra bng nc sch kt thc khi hm lng clo cn li trong nc ra 0,4-0,5mg/l 104

nc

ol

d. v

5.Cc thit b cn cho vic th p lc ng ng - Bm p lc (loi bm piston) : 1 b - Bm o p lc : 1 b - Bm ghi bin ng p lc : 1 b - Vi ht : chiu di cn thit - Vi ni : chiu di cn thit - Vi chy trn : chiu di cn thit - B cha nc v thit b nh lng : 1 b : 1 b - Cc thit b ni (gm c van v vi)

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

C. KIM TRA P LC Khi bt u cp nc vo mng li ng ng phi dng k theo di p lc u v cui on ng nhm kim tra iu kin lm vic , ng thi xc lp mt ch cng tc hp l cho khu vc m ng ng ny cung cp D. BIN BN BN GIAO A VO S DNG Khi tip nhn ng ng mi a vo s dng phi phi hp vi c quan thi cng v thit k kim tra xem c ng yu cu ca thit k hay khng. Tt c cc sai st hoc iu chnh thit k u phi ghi vo bin bn bn giao cng nh h s thit k v phi c c quan qun l ct gi

4.2.1.2 Qun l k thut mng li cp nc 1. Nhim v chung Nhim v cng tc qun l ng ng bao gm: - Qun l tt ton b ng ng v cc cng trnh thit b trn bng cch thng xuyn kim tra v sa cha theo k hoch vch sn - Pht hin kp thi cc cng trnh khng p ng c iu kin khai thc bnh thng c bin php sa cha - Gi ch cng tc ti u, ngha l gi c p lc cng tc cao nht m vn ph hp vi iu kin kinh t k thut. Tng cng kh nng lu thng, gim tn tht v tin hnh sa cha khi cn thit - nh k kim tra lng clo d (ti thiu mt thng mt ln) trn ng ng phn phi - Kim tra cch s dng nc ca cc i tng tiu th v cc ng ng trong nh - Pht hin v gii quyt kp thi cc ch r r to iu kin tt cho cng tc qun l k thut mng li ng ng, mi nh my nc trn ng ng pht vo mng li chung cn t mt on ng kim chng hot tnh ca nc. Tng thi k (ba thng mt ln) tho on ng kim chng ra xem xt c b bo mn hay ng cn khng, t iu chnh cht lng nc pht vo mng li 2. T chc qun l mng li Cc mng li ln, phm vi rng (chiu di hn 100km) khi qun l phi phn ra tng vng, i vi cc mng li ng nh hn 100km ch cn t chc mt i qun l chung Phn vng qun l mng li da trn c s sau: - Khong cch gia hai im xa nht ca vng khng qu 8-10 km
Nguyn Lan Phng

w w

w .v

nc

ol

d. v

n
105

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

Bng 4.2D kin s lng cng nhn qun l mng li Chiu di mng li, km n 80 80150 150200

ol
S cng nhn n 24 2141 3848 S t 2 3 4

Cng nhn qun l H s 1 0,9 0,8

nc
0,3 0,27 0,24

Tiu chun s dng nhn lc trn 1km ng

w w

w .v
Nguyn Lan Phng

T qun l c nhim v bo qun tt mng li ng khng ngng cp nc cho ni tiu th. S ngi trong mi t t nht l ba ngi. T qun l phi c cc ti liu k thut cn thit nh s mng li, s hnh trnh, s nht k. Bn s mng li phi c t l t 1:200 n 1:500 , trong ghi ng knh, chiu di ng, chn ng, vt liu ng, vt liu ni ng, ngy t ng. Sau khi hon thnh xong cng vic phi ghi bin bn v lu trong h s mng li ng T sa cha c nhim v pht hin v nhanh chng khc phc cc h hng trn mng li. Theo yu cu ca iu vin trc ban, t sa cha phi c phng tin vn chuyn nhanh kp v thi khai trin cng vic. Khi c nhng cng vic sa cha ln phc tp, i trng i qun l c th iu ng tp trung nhn lc cho t sa cha 4.2.2 NI DUNG C BN CA VIC QUN L MNG LI

d. v
Cng nhn sa cha S cng nhn 6 9 12

- Chiu di ng mi vng khng qu 60-80km i qun l ng thnh ph (hoc tng vng) c nhim v: - Bo qun mng li lm vic tt - Nghin cu ch lm vic ca tng vng trn ton mng li v d kin cc im cn pht trin - Pht hin nhng ch cn sa cha hoc thay th - Gim st cng tc xy dng cc on ng mi v tip nhn chng vo qun l - Lp t cc ng ng vo nh - thng k cc cng trnh v thit b trn mng i qun l chia ra cc t qun l v t sa cha vi s lng cng nhn ty theo khi lng cng tc c giao. S lng cng nhn qun l c th d kin theo bng 4.2

n
Tng s cng nhn ton mng n 30 3050 5060 106

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

Cng tc qun l mng li cp nc bao gm bo qun mng li v sa cha mng li 4.2.2.1 Bo qun mng li Bo qun mng li bao gm cc cng vic sau: - Quan st nh k v tnh trng hot ng ca tt c cc thit b v cng trnh nm trn mng li tin hnh sa cha, phng nga - Theo di ch hot ng ca mng (o p lc nhng im tiu biu nht nh) - Bo m v sinh (thau ra nh k) Khi theo di ch hot ng ca mng li (o p lc cn ch ): - S phn phi p lc t do trn ton mng - Hng dng chy - nh hng ca cc i tng dng nc n p lc t do ca mng Chn cc im o p lc nh sau: - Cc tuyn ng ng chuyn nc chnh t trm bm n cc tuyn phn phi - Trn cc ng ng phn phi nhnh ti cc khu vc xy dng c cc tng cao khc nhau - Trn cc tuyn ng ct hay tuyn ng ngoi vi thnh ph Kt qu tnh ton p lc t do c dng thnh biu p lc t trm bm n cui mng theo cc gi khc nhau trong ngy K hoch nh k theo di ch lm vic v bo qun mng li c th tham kho bng 4.2 Bng 4.3nh k theo di ch lm vic v bo qun mng li STT Tn cng vic

w .v w w
1 2 Quan st tnh trng k thut ca ng lun (Xiphng)
Nguyn Lan Phng

nc

ol
Thnh phn cng vic

i dc theo tng tuyn kim tra tnh Quan st dc trng ca mng li v cc thit b nm mng li v cc trn mng li nh cc np h van, h thit b nm thm, hng cha chy, van x kh .v.v. Pht trong mng li hin cc ch h hng st l, r r v cc s c khc Kim tra vic r r ca ng lun qua sng bng ng h o nc hoc bng cc phng tin khc

d. v

n
Thi hn 2 thng 1 ln Hng nm 1 ln 107

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

Quan st cc ng ng ngm ngang ng

Quan st cc ch ng ng chuyn tip ct ngang nm trong tuynen t di ng st v cc thit b t trong Xc nh tnh trng k thut ca ng ng dn nc vo cng trnh nh : van, h van, ng dn, ng h o nc, cc van vi nh v ng nhnh trong h ng h. Kim tra tnh hnh cp nc cho cng trnh v hin trng r r mng li bn trong

Hng nm 1 ln

Quan st k thut cc ng ng vo nh

12 nm 1 ln

nc
Thau ra st trng

Nghin cu ch lm vic ca mng li ng dn nc Thau ra mng li

ol

Pht hin vic phn b p lc t do trn mng li ng dn nc ca thnh ph bng p k t ti cc im kim tra

1. Ra cc on ng ct 2. Ra cc on ng vng

w .v
8 Kim tra nc d tr trong cc b cha nc ngm

Kim tra nc d tr trong cc b cha v nc d phng cha chy

w w

Thau ra, st trng b cha v i cha

4.2.2.2 Sa cha mng li Sa cha mng li bao gm c vic sa cha t xut ln vic sa cha theo k hoch nh k c sa cha nh v sa cha ln Sa cha nh theo nhng bn k khai cng vic c xc lp khi kim tra mng li theo chu k

Nguyn Lan Phng

d. v

Quan st v kim tra cc b phn Quan st v iu chnh s lm vic ca cc phn phi nc b phn phn phi nc ng ph ng ph

n
Hng thng 1 ln 23 thng 1 ln Ty thuc iu kin tng ni, ti thiu 5 nm 1 ln Thng xuyn Hng nm 1 ln 108

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

Bng 4.4Cc loi cng vic sa cha nh v ln ca mng li ng dn Tn cng vic Van

Hng cha chy

w .v
3 Vi cng cng

w w

Van x kh v van an ton ng dn nc vo nh

Bo v Sa cha cc h hng cc o cc h kim tra ti ch ng ng ng ng b. Lm mt chnh lch in c in th ng ln nht so vi mt khi han th gia ng ng v t t xc nh tnh n mn. Lp thit b 109

Nguyn Lan Phng

nc
Sa cha gi , thay bulng v m lt. Sn v Sa cha ti ch cc b phn h hng, sn v Thay bu lng v m lt iu chnh s lm vic ca chng. Sn li Sa cha ti ch cc h hng cc b

Chn cht cc ti van. Xit cc cu. Thay bulng v m lt. Sn v van

ol

STT

Thnh phn cng vic

d. v
Thc hin

Sa cha ln bao gm sa cha thay th phc hi tng on ng v ph tng thit b, thau ra v bo v ng khng b n mn, sa cha xiphng, ng hm v cc cng vic nng n khc. Ni dung chu k sa cha gii thiu cc bng 4.3 v bng 4.4 Trong iu kin c th, nn tin hnh cng tc th p lc ng, xc nh lng r r trong cc on ng v tin hnh sa cha Ngt nc sa cha mt on ng phi cn c vo s b tr van m ng t van nh n van ln. y ht khng kh c trong ng, phi m van t t v bt u t im thp nht. X khng kh trong ng qua van x kh hoc cc vi phun t trc cc hng cha chy. Nhng vi phun ny t cch nhau ti a 500m

Tho van, lau sch, bi du m v thay cc b phn hng, gt khoan. Thay giong, thay van hng Sa cha cc phn h hng, thay cc hng khng thun tin. Lp cc hng mi Sa cha, thay cc chi tit b hng. Sa cha lng xi mng v nha ng rnh mng. Thay hon ton cc tr vi h hng, lp t cc bng ch dn Sa cha thay cc chi tit hng. Thay van mi t lai cc on ng b hng, lm sch ng bng phng php thy lc, ha hc hay c hc khi phc kh nng chuyn ti nc

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

g do cc dng ha in n mn

vng cc ant

bo v ng ng

Cc ng ng dn vo mng li

Thay th cc b tng on ng r r

w .v
8 H van, h thm

w w
9 1

ng ngm qua sng (xiphng) v ming x nc

Bng 4.5 Chu k cng tc sa cha ln thit b cng trnh v mng li STT Tn cng trnh Tnh cht sa cha Mng li - Thay th cc on ng b Chu k, nm Ty tng mc cn thit 110

Nguyn Lan Phng

nc
Bt cc ch r nt n. Sa cha cc mc bt v thang. Sa cha thnh y v cc ch b bong rp lp trt trong h van, h thm Thau ra xiphng

Thay cc on ng, trong trng hp cn thit c th dng ng bng vt liu khc, nhng di ca tng on ng khng c vt qu 200m trong 1km Kho st s r r ca on ng trong mng li , sau khi sa cha ln, dng cc dng c chuyn mn th on ng bng nc v tm cch ngn chn ngay ch h hng khm ph. Ra bng gi+ nc ha hc v c hc cc on ng Thay th hon ton lp bo v ca ng ng. Thay cc ng bc. Thay cc mi ni chng han g n mn mng li Sa cha cc h thm xy gch v , tho d v thay cc tm np Tho ri v thay cc ph tng b mn v cc phn bn ngai Thay cc rnh v np b n mn Sa cha phn xy v trt h

ol

d. v

Thay v sa tm lt trong h, chng thm h Xy li c v ming h, thay mc v lm thang mi. Xy li u ni xiphng v ming x. Thay lp bc chng han g v cc b phn khc ca xiphng

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

ng ng

w w

w .v
4 5

Cc b cha nc sch - Bng pittng ct thp - Xy gch np btng - Bng kim loi

i nc bng - Sa cha bu i, ng ng 5 gch hoc v ph tng bn trong i btng i nc bng - Sa cha lu bn v sn kim loi chng g - Sa cha cc kt cu i, chn i, ng ng v ph tng trong i v sn chng g 3 5

4.2.2.3 Ty ra, kh trng ng ng cp nc 1. Ty ra ng ng cp nc Trong qu trnh qun l, s dng cc ng ng cp nc c th b ng cn (cn v c hoc hu c) bn trong ng ng lm tng tn tht p lc v gim kh Nguyn Lan Phng 111

nc

- Sa cha kt cu - Sa cha kt cu - Sa cha kt cu v sn chng g

ol

ng ngm qua sng

- Ra gi + nc v st trng

d. v
3 10 5 3

hng - Thay th van - Sa cha ln cc van - Thay th hng cha chy - Sa cha ln cc hng cha chy - Thay th cc vi cng cng - Sa cha ln cc vi cng cng - Sa cha ln cc h van, h thm (khng thay np y) - Thay th cc np y h van bng kim loi

20 6 20 4 10 2 6 20

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

nng vn chuyn ca ng ng. Trong nhng trng hp nh vy phi ty ra ng ng. pht hin kh nng ng cn trong ng ng, mi trm x l nc trn ng ng pht vo mng li chung cn thit mt on ng kim chng hot tnh ca nc. Tng thi k (ba thng mt ln) tho on ng kim chng ra xem xt c b bo mn hay ng cn m iu chnh cht lng nc pht vo mng v tin hnh ty ra ng ng sc x ty ra ng ng c th dng cc bin php sau: a. Ty ra bng nc p lc ty ra ng ng bng dng nc p lc c th tng tc nc chy trong ng t 2,5 n 4 ln tc cho php lm vic ca ng ng bng cch ng, m cc van chn trn cc on ng cn ty ra, bin php ny c th ty ra c cc loi cn mm hoc cn vi sinh vt b. Ty ra bng nc kt hp vi kh nn Tc hn hp nc v kh nn trong ng ty ra l 2-5m/s (i vi cn mm) v n 10m/s (i vi cn cng), thi gian sc x, ty ra t 15 n 30 pht

CaCO3 + HCl CaCl2 + H2O + CO2 c x cng vi nc ra ngoi

w w

w .v
Nguyn Lan Phng

2. Kh trng ng ng cp nc Cc bin php ty ra ng ng trn sau khi kt thc phi c kh trng bng clo Lng clo kh trng ly bng 40-50mg/l, c ngm trong ng ng 46h. Sau c x i v ra bng nc sch. Qu trnh ra bng nc sch kt thc khi hm lng clo trong nc ra cn li 0,5-0,5mg/l 4.2.2.4 Qun l b cha v i nc Qun l b cha, i nc bao gm: - Hng ngy phi kim tra cht lng nc - Thng xuyn theo di mc nc - Kim tra kha np, ng trn, ng thng hi h van x Khi xy dng b cha , i nc phi c thit b bo v sau: - Ca vo cc b cha v i nc phi c kha v cp ch - Cc ca thng hi phi c li chn - Thc bo hoc tn hin bo mc nc 112

nc

c. Ty ra bng thy lc kt hp vi c kh d. Ty ra bng ha cht Bin php ny dng axit HCl nng 8-10% a vo ngm trong ng ng trong thi gian 2-3h. Khi cn CaCO3, s b ha tan theo phn ng:

ol

d. v

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

- Kha nc kiu xiphng ng trn ngn nga cc cht bn vo b v i Mt s quy nh khi thau ra , sa cha b cha, i nc 1. Hng nm mt ln, nu c s gim t ngt cht lng nc phi x ht nc thau ra v kh trng Mi ln thau ra, sa cha i, b phi lm bin bn ghi r: - Thi gian m kha, tho cp ch - Thi gian kt thc v phng php st trng - Cc nhn xt v tnh trng v sinh trc v sau khi ra 2. Sau khi ra hoc sa cha b v i phi c st trng bng cch ngm nc clo nng 25mg/l trong 24 gi. Sau x kit v cho nc sch chy vo y b, ly nc th nghim, thy m bo cht lng mi c pht nc vo mng li phn phi 3. Trc khi vo b v i, ton b cc dng c lm vic mang theo (k c ng cao su) u phi ngm nc clorua vi vi nng 1%. Cng nhn v cn b kim tra vo b, i phi c mc qun o bo h lao ng c st trng nc

4.2.3 QUN L NG H O NC V TNH TON LNG NC 4.2.3.1 iu kin k thut qun l, chn v t ng h Chn kiu v c ng h phi t c iu kin v lu lng ti a v ti thiu ca ng ng, khng vt ra ngoi gii hn v chnh xc ca ng h xc nh c ng h hp l cn tnh lu lng gi ti a dng trong nh, thng thng lu lng gi ti a tnh theo tiu chun dng nc hin hnh v bng 10% lu lng ngy ca ngy . Lu lng gi ti thiu bng khong 2% lu lng ngy ng h trc ng phi t nm ngang. ng h trc ngang c th t nm ngang hoc thng ng. Nu dng ng h trc ngang th hng nc chy phi i t di ln. Trc v sau ng h phi c mt on ng thng ti thiu. i vi ng h trc ng trc v sau 0,2m. i vi ng h trc ngang trc 1,0m sau 0,5-1,0m 4.2.3.2 Qun l ng h cc trm bm v kim tra lng nc pht ra Tt c cc ng h trm bm v ng dn phi c kim tra v cp ch vi s c mt ca b phn tnh ton nc Hng thng 1-2 ln b phn tnh ton nc cng vi trm trng ghi li ch s ca ng h, hng thng, hng qu v su thng tnh c lng nc chnh
Nguyn Lan Phng

w w

w .v

nc

ol

d. v

n
113

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

w w

w .v
Nguyn Lan Phng

4.2.3.3 Chng cc hao ht nc v kim tra cng tc ca cc ng nhnh vo nh B phn tnh ton nc ph trch cng tc kim tra s dng nc ca ni tiu th. B phn tnh ton nc phi kim tra tnh trng cc ng ng trong nh , dng c thit b v sinh v tiu chun s dng nc Trng hp pht hin nhng sai st trong vic s dng nc, nhn vin kim tra phi yu cu nh ch v sa cha theo ng cc iu khon ghi trong hp ng. Trng hp ti phm s lp bin bn bo cho x nghip qun l bit. Nu vi phm nhiu ln, nhn vin kim tra c quyn yu cu tm nh ch cp nc cho i tng 4.2.4 THT THOT NC V CC BIN PHP QUN L MNG LI GIM THT THOT, THT THU NC 4.2.4.1 Cc nguyn nhn gy tht thot v tht thu nc Cc nguyn nhn gy tht thot v tht thu nc chia lm hai loi: Tht thot c hc v tht thot, tht thu do qun l 1. Tht thot c hc * Khu sn xut (trm x l) T l lng nc x l so vi cng sut thit k c coi l nhng tht thot c hc, bao gm: Nc x cn cc b lng, ra gin ma Nc ra cc b lc: ph thuc vo k thut ra, kiu ra, trang thit b phc v vic ra b.. R r qua cc van trong sut qu trnh lm vic ca trm: ph thuc vo cht lng ca cc van lp t trong trm Tht thot lin quan n cc yu t k thut v qun l 114

nc

ol

d. v

xc pht ra. Nu c s nghi ng chnh xc ca ng h, trm trng phi mi b phn tnh ton nc n lm bin bn v tm phng php gii quyt Hng ngy trm phi ghi ch s ca ng h v cc biu t ghi lm ti liu gi cho b phn tnh ton tin nc Hng nm, x nghip phi t chc tng kim tra cc thit b t ghi ca cc ng h Venturi v cc thit b tnh ton nc vi s c mt ca c quan qun l cp trn cc ng nhnh vo nh khng c ng h, hng qu mt ln phi t ng h kim tra lin tc trong vi ngy xc nh li lng nc s dng thc t ca ni tiu th. S ch ca ng h kim tra ny l c s hiu chnh hp ng

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

Tng cng lng nc tn tht trong trm x l v dng cho bn thn trm cp nc thng l 6 n 10% cng sut ca trm. Nhng trm cp nc c thit b khng ng b, vn hnh bng tay v cht lng cc thit b van kha khng cao th t l tht thot c th ln hn 10% * Do mng li ng ng Mng li ng ng c nt do s dng qu lu v do cht lng ca ng c th gy r r trn mng li ng ng * R r ti cc khp ni, ph tng ni * R r ti cc van iu tit ca mng li Mng li ng ng cp nc c chia thnh ba cp. Mng cp I lm nhim v truyn dn, mng cp II lm nhim v phn phi v mng cp III l cc ng ng u ni vo nh. Theo nguyn tc, khng cho php cc h tiu dng u ni vi mng cp I v cp II. Nhng do cu to mng li c nhng phn khng c mng cp II, mng cp III u ni vi mng cp I hoc thm ch h tiu dng u trc tip vi mng cp I. Mt khc vic u ni khng c d kin v thit k trc, khng lp t bng cc ph tng ni v ai khi thy chuyn dng (loi ai chuyn dng cho cc loi ng knh ln khng c hoc rt him) m dng cc ai gia cng. Vic gia cng cc ai khi thy khng chnh xc cng vi vic dng vt liu khng ng quy chun ( nh dng dp xp thay cho cao su lm giong) sau mt thi gian s dng c th gy r r . Ti cc ng ng cp I v cp II, p lc cn kh ln nu c nhiu ai khi thy khng ng tiu chun nh trn s gy nn tht thot nc rt ln. Cc im u ni kiu ny, c nt ng ng gy tht thot ln v mt p cho mng li. C tn ti trn c th do nh hng ca thi bao cp, mng li ng ng khng p ng kp vi s pht trin ca cc khu dn c trong qu trnh th ha. Chng hn nh nhng khu vc c mng cp I i qua, dn c cha pht trin nn cha u t lp t mng cp II nhng c mt vi h tiu dng c nhu cu cp nc c th c p ng bng cch cho u ni trc tip vi ng ng truyn dn. Nhng tn ti nh trn gy tht thot nc rt ln v cn phi c gii quyt khi ci to mng li 2. Tht thot do qun l * Do cu to mng li khng hon chnh Vic u ni mng li khng ng nguyn tc, k thut u ni khng m bo, thit b v vt liu khng ng chuyn ngnh; vic qun l v cp php cha cht ch c th to nn cc tn ti v u ni khng ng nguyn tc dn ti tng tht thot nc trn mng li * Do vic trang b khng y
Nguyn Lan Phng

w w

w .v

nc

ol

d. v

n
115

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

* Do dng hp ng khon Mt trong nhng nguyn nhn c bn gy tht thot v tht thu nc l vic dng hp ng khon. Vic dng nc khon khng c bin php no khng ch lng nc tiu th m thc t lng nc tiu th bao gi cng ln hn lng nc tnh theo ha n thu tin nc. Mt khc nhng h dng nc khan nu thiu thc tit kim s gy lng ph lm nh hng chung n vic dng nc ca ton cng ng, gy nn tnh trng thiu nc trm trng nht l trong nhng thi gian dng nc cao im ca ma h * Do p lc trn mng li Mt s khu vc trong mng li, do cu to mng li khng c y mng cp II, khng c y cc van khng ch nn p lc d ti cc im dng nc kh ln, nht l trong nhng gi dng nc t v ban m, vi mt s im r r xc nh trn mng li, khi p lc tng th lng nc tht that cng tng ln 4.2.4.2 Cc bin php qun l gim tht that, tht thu nc * Kim sot tht thot Kim sot tht that cn m bo cc s liu thng k v s dng phi chnh xc. Cc phng php o sn lng, mc tiu th v cng tc ghi chp, phn tch s liu phi tin cy. m bo quy trnh kim sot r r hiu qu cn s dng nhng phng tin hin i. iu khin lu lng v p lc trong cc tuyn chnh v gia cc ranh gii khu vc khc nhau vi cc van chn iu khin t xa cho cc trng hp khn cp cng nh cho vic vn hnh bng h thng iu khin thng nht v h thng x l cc s liu tc thi. Thc hin vic theo di lin tc lng nc khng o m c bng vic ghi chp hng thng cc s liu sn xut, tiu th v s dng nc. Nhng s liu ny s c s dng tnh ton t l ghi ha n, hiu sut h thng v nhn t tht thot * Pht hin r r

w w

w .v
Nguyn Lan Phng

nc

ol

d. v

n
116

Vic trang b khng y ng h o nc dn n vic dng nc khon l nguyn nhn c bn gy tht thot v tht thu nc s c phn tch mc ch di y. Thm ch lp t ng h o nc nhng ngi tiu dng cn gian ln, dng cc bin php v hiu ha ng h Vic kim nh ng h khng ng theo thi gian quy nh (thng thng sau hai n ba nm phi kim nh mt ln), sai s ca ng h ln (do cc chi tit b mn, do cn bm...) theo chiu hng c li cho khch hng, cht lng v tui th ca ng h khng m bo cng l nguyn nhn gy nn tht thot khng m c mc d trang b thit b

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

Cp nht cc bn mng, s dng cc thit b pht hin c hiu qu. Tng cng cc trang thit b hin i v cc dng c cn thit phc v cho cng tc pht hin r r. Nng cao quan h vi khch hng v nng cao dn tr s em li thun li cho vic thu nhp thng tin v mc r r * Sa cha r r Cc im r r phi c sa cha ngay v nhanh chng khi nhn c thng tin. Quy trnh sa cha cn c ci tin ngy cng hiu qu. Cc chi nhnh nc phi c xe v kho vt t d phng c th tin hnh sa cha nhanh chng trong phm vi khu vc qun l

w w

w .v
Nguyn Lan Phng

* ng h o lu lng v ng h o nc Cn phi lp t ng h o lu lng trong cc khu vc phn phi kim tra iu chnh mc tiu th. Cc ng h ny cn c lp t vo nhng v tr c th o v kim sot c lu lng trong mt khu vc nht nh Cn c nhng ng h gi ph hp vi ngi tiu th. Tt c cc ng h c lp t phi c bo dng v cn chnh, kp ch v phi c kim tra nh k trong qu trnh s dng * Chnh sch gi trc Chnh sch gi nc cng vi h thng ghi thu c hiu qu s h tr cng tc gim lng nc mt mt, c bit l gim lng ph nc

* Xc nh cc thnh phn tht thot Cc thnh phn tht thot cn c xc nh chnh xc nh gi hiu qu ca h thng - Tht thot thc s: tnh theo phn trm so vi tng cng sut pht ra ti nh my. Tht thot thc s chnh l r r trn h thng: trn cc tuyn truyn dn, trong h thng phn phi v ph kin. Cc thnh phn ny c xc nh thng qua s o cc ng h nc ti nh my, ng h o lu lng tng trong cc khu vc cp nc, cc ng h nhnh v ng h tiu th trong cc khu vc nh - Tht thot khng thc s: phn nh mc tht thu do s dng lng ph, do s dng vt qu mc khon quy nh, do s dng nc tri php, do tiu cc trong cng tc ghi thu 117

nc

ol

* S dng h thng ghi thu ha n S dng h thng ghi thu ha n bng my vi tnh. Vic ghi ha n s ch yu da vo khi lng s dng thc t qua ng h hoc mc khan. H thng ghi thu ha n s tc ng ng k n cng tc gim lng nc mt mt. Cc chi nhnh nc s qun l c hiu qu ton b lu thng phn phi trong khu vc khi lp t cc ng h o cn thit

d. v

Bi ging: CP NC SINH HOT & CNG NGHIP

w w
Nguyn Lan Phng

w .v
118

nc

ol

d. v

* o to Cn c chng trnh o to thch hp trong lnh vc pht hin, sa cha r r, thit k, thi cng, c ng h * Xy dng m hnh qun l khch hnh trn a bn c s tham gia ca chnh quyn v cng an a phng * Nng cao dn tr v tng cng hiu qu php lut trong s dng nc v qun l ghi thu c s tham gia ca chnh quyn v cng an a phng. S gim c phn ln lng nc lng ph bng cch gio dc thi quen s dng nc hp l, loi b nhng u my u tri php vi s tr gip ca vic k hp ng tiu th v hn ch s dng my cng cng.