Bab 3 : TAMADUN AWAL ASIA TENGGARA
Kerajaan agraria juga terdapat di kawasan
Pengenalan
1. Tamadun awal di Asia Tenggara terbentuk
secara evolusi
2. Asia Tenggara terbahagi kepada dua
a. Tanah Besar Asia tenggara
b. Kepulauan Asia Tenggara
3. Tamadun awal di Tanah Besar Asia
Tenggara wujud di Funan, Chenla, Angkor,
Sukhotai dan Ayuthia
4. Tamadun awal di Kepulauan Asia Tenggara
ialah Kedah Tua, Gangga Negara,
Langkasuka, Srivijaya, Majapahit,
Singhasari dan Mataram
5. Pada abad ketiga sumber dari China
menyatakan Funan pernah wujud. Ini
menunjukkan kerajaan Funan telah wujud
sebelumnya, kemungkinan pada abad kedua
Masihi
6. Data arkeologi menunjukkan kerajaan
Funan wujud pada .abad ketiga dengan
terjumpanya seni arca yang dipengaruhi
oleh langgam seni arca Amaravati dari
India
7. Tamadun di Asia Tenggara telah menjalin
hubungan diplomatik dengan China dan
hubungan kebudayaan dengan India
8. Hubungan antara petempatan awal di Asia
Tenggara telah wujud sejak Zaman Logam
9. Pembentukan tamadun awal di Asia
Tenggara dikaitkan dengan perdagangan
maritim.
Kerajaan Agraria
1. Kerajaan agraria ialah kerajaan yang
menjalankan kegiatan ekonomi berasaskan
pertanian, penternakan dan pungutan hasil
hutan dan sungai
2. Terbentuk di kawasan pertanian yang
subur seperti di lembah sungai
3. Contohnya ialah kerajaan Dvaravati di
Sungai Menam (Thailand) dan Sungai
Irrawaddy (Myanmar), kerajaan Sungai
Merah (Vietnam) dan kerajaan Sungai
Mekong (Kemboja, Laos dan Vietnam)
4.
pedalaman seperti kawasan berbukit dan
lereng gunung berapi. Contohnya ialah
kerajaan Taruma di Tanah Tinggi daeng
(Indonesia)
5. Antara kerajaan agraria awal ialah
Sailendra (Jawa Tengah), Angkor
(Kemboja) dan Sukhotai (Thailand).
6. Terdapat kerajaan agraria yang menjadi
kerajaan maritim seperti kerajaan Funan.
7. Tanaman utama ialah padi sawah dan padi
huma.
8. Tanaman sampingan ialah jagung, pisang,
keledek dan sayur-sayuran
9. Masyarakat agraria menghasilkan pelbagai
rempah seperti cengkeh dan lada hitam
serta mengumpulkan hasil hutan seperti
kayu gaharu, kapur barus, tanduk,gading,
damar, kayu cendana, dan buah-buahan
10. Sarang burung dari gua diambil untuk
perdagangan..Mereka juga menangkap ikan
dan menternak binatang.
11. Lebihan pertanian dipasarkan atau untuk
penduduk lain dan kerajaan maritim.
12. Perkembangan pertanian dipengaruhi oleh
pembinaan sistem pengairan yang baik
seperti sumber dari Sungai Mekong dan
Tasik Tonle Sap
13. Kerajaan Angkor menjadi kuat dan agung
kerana kedudukannya berhampiran dengan
Tasik Tonle Sap.
Kerajaan Maritim
1. Kerajaan Maritim ialah kerajaan yang
menjalankan kegiatan ekonomi berasaskan
perdagangan dan kelautan.
2. Kerajaan Maritim berfungsi sebagai
pelabuhan
3. Terletak berhampiran dengan pesisir
pantai, lembah sungai dan kepulauan
4. Contohnya ialah Langkasuka (Sungai
Yarang) kerajaan Srivijaya (Sungai Musi),
kerajaan Kataha / Chieh-Cha / Kedah Tua
(Sungai Merbok dan Sungai Muda), Mo-lo-
yo (Sg Batang Hari), Kalah (Sg Takuapa),
Fo-lo-an (Sg Terengganu), Peng-keng (Sg
 Pekan) dan kerajaan Tiumah (Pulau 19. Kerajaan maritim dan kerajaan agraria
Tioman,Pahang). saling bergantung antara satu sama lain
5. Petempatan kegiatan menangkap ikan dan atau saling melengkapi.
memungut hasil laut berkembang menjadi
perkampungan nelayan. Akhirnya menjadi Pengaruh Agama Hindu dan Buddha
pelabuhan pembekal yang membekalkan dalam Kerajaan Awal
hasil tempatan.
6. Antara pelabuhan pembekal ini ialah Cara-cara kedatangan Pengaruh Hindu
Jenderam Hilir dan Klang (Selangor), dan Buddha.
Kuala Berang (Terengganu) dan Kuala 1. Pendapat pertama dibawa oleh golongan
Selinsing (Perak). Ksyastria atau tentera iaitu golongan
7. Pelabuhan pembekal berkembang maju penakluk dari India
menjadi pelabuhan kerajaan seperti di 2. Kedua dibawa oleh pedagang atau vaisya.
Champa, Kedah Tua, Langkasuka dan 3. Ketiga dibawa oleh golongan Brahmin atau
Srivijaya. pendita.
8. Pelabuhan ini menjadi tarikan pedagang 4. Keempat menyatakan proses ini berlaku
dari Teluk Siam, Kemboja, Vietnam, China, melalui pengambilan aspek kebudayaan
India dan Barat. India yang menarik dan disesuaikan
9. Pelabuhan Kedah Tua dan Srivijaya yang dengan budaya tempatan.
terletak di Selat Melaka dan Selat Sunda 5. Para sejarawan dan bersetuju dengan
telah menadi pelabuhan entrepot. pendapat keempat
10. Pelabuhan ini memperdagangkan hasil 6. Bukti kemasukan pengaruh kebudayaan
buminya dan hasil dari kerajaan lain. India
11. Penduduk kerajaan maritim terdiri a. Candi di Lembah Bujang ada ciri Hindu
daripada orang tempatan, orang laut dan dan Buddha
pedagang luar. b. Candi di Srivijaya ada ciri Buddha
12. Bahasa Melayu telah menjadi bahasa c. Candi di Angkor ada ciri Hindu dan
perhubungan atau lingua franca kerajaan Buddha
maritim di Asia Tenggara. d. Pada tahun 671 M I-Ching
13. Perkembangan kerajaan maritim juga mencatatkan terdapat agama Buddha
didorong oleh semangat masyarakatnya di Srivijaya.
untuk meneroka dan berdagang dengan
masyarakat luar. Pengaruh Hindu dan Buddha dalam
14. Mereka mahir membuat perahu dan kapal Sistem Pemerintahan
layar serta mahir berpandukan bintang 1. Seorang ketua di Asia Tenggara mendapat
untuk belayar. gelaran raja.
15. Kerajaan maritim terulung di Asia 2. Raja berkuasa mutlak dalam semua aspek
Tenggara ialah Srivijaya. pemerintahan.
16. Kerajaan Srivijaya mempunyai bala 3. Perintah raja menjadi undang-undang yang
tentera laut yang besar. wajib dilaksanakan.
17. Penduduk Kedah Tua menganut agama 4. Penderhaka tidak akan diampunkan.
Buddha dan kemudian Hindu. 5. Raja merupakan bayangan tuhan dan
18. Perkembangan Kedah Tua juga dipengaruhi lahirlah konsep dewa-dewa, unsur mitos
oleh Gunung Jerai yang menjadi panduan dan legenda.
kapal pedagang, kedudukan strategik dan
.terlindung daripada angin monsun.
6. Adat istiadat seperti pertabalan raja
diwujudkan untuk mengukuhkan kedaulatan
raja.
7. Untuk menjadi raja yang terulung mereka
mendirikan kompleks kota yang
melambangkan konsep alam semesta atau
orde kosmos.
8. Contohnya Raja Suryavarman II telah
membina Angkor Wat.
9. Upacara mengangkat sumpah telah wujud
pada zaman Srivijaya.
10. Perdagangan membolehkan masyarakat
berinteraksi dengan negara luar.
11. Interaksi antarabangsa membolehkan
proses asimilasi budaya berlaku.

Pengaruh Hindu dan Buddha dalam

Kesenian dan Kesusasteraan.
1. Antara warisan kesenian kerajaan awal
ialah monumen.
2. Monumen ialah binaan yang dibuat
daripada batu bagi memperingati orang
ternama atau peristiwa penting.
3. Monumen boleh berupa candi, kuil, wat,
stupa, arca dan patung.
4. Candi berperanan sebagai rumah ibadat,
tempat menyimpan abu mayat raja dan
keluarganya dan tempat menyimpan patung
dewa utama serta melambangkan
keagungan pemerintah.
5. Patung yang dina mengikut gaya tertentu.
6. Kewujudan bahasa Sanskrit di Asia
Tenggara meningkatkan pencapaian dalam
bidang intelek masyarakat. Contohnya
batu berurat.
7. Banyak inskripsi ditulis dalam bahasa
Melayu kuno.
8. Terdapat beberapa perkataan Sanskrit
mengalami penyesuaian dalam bahasa
Melayu