Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 39

ia;; %S j a fha levm;

2008 1 l,dmh

ISSN - 1391-7307

igyk wNsfhda.h - iqks,d wffialr yuqj - ol=Kq wm%sldkq kdhsldjla jk m%.,CIa f.dakao - iqld fmfrd f,daflg f,dlals - tkd u,aldka;s n,kak uu weh - iqld fmfrd l l,amkd Tj f,v jQ iudchl yDo idCIsh - iS;d rxckS

2 4 6 12 14 21 23 27 30 32 35 36

ixialrKh iqld fmfrd iqks,d wffialr fYaI odhl;ajh lreKd fmfrd m%ldYk ks,OdkS f,dhqoka ch;%d we;=<; ;%" miqmsg .%e*sla ksudKh ouhka;s uq;=l=udrf.a ljrfha PdhdrEm ikachs wy,aj;a msgljrh" msgq ieliqu f,dhqoka ch;%d

cd;sl ixjOkhg uqo,a fhof ''' - moaud me,shka 21 jk ishjfia ldgQka Ys,amSka''' - f,dhqoka ch;%d fll;dj - uf.a kvqj ;ju;a Wid nxl=j Wv - lreKd fmrd wfma ni f;mrd lrk ldgQka mmam,d - lreKd fmfrd wfka wkspx - risld mdks

m%ldYkh ldka;dj yd udOH iduQyslh 174" w,aia wejksHq" ldi,a h" fld<U 8" Y%S ,xld rl:k ( 0112-5632045 2690201$5635900 *elaia ( 0112-690201 Bf,a ( womedia@sltnet.lk fyda options@sltnet.lk

igyk

f 2008 jif m<uq l,dmhhs' .;jqKq udi lsysmhl ld,h ;=< wms w;e iqfYaI wjia:djka lsysmhla u miqlrf.k wdjd' ia;S%ka yehg thska m%Odk ;ekla .kq ,nkafka ud;= 08 odg fh ;snqKq cd;Hka;r ldka;d kh hs' yeu wjqreoaol u jf.a fujr;a ldka;d kfha f rf ia;%Skaf.a y~" iduh" m%cd;ka;%jdoh" iudkd;au;djh fjkqfjka jf.au ia;%Skag tfrys m%pKav;ajh fukau by, k.sk nvq,g tfrysj;a wj jqKd' ldka;d ixOdk .Kkdjla tl;= f j,d fld<U meje;a jQ Woa f >da I K jf.a u wE; tms g .udkj,;a lka;d kh fjkqfjka ia;%Skaf.a whs;sjdisl .ek l;dny flfrk O jQ l%shdldrl islrkq ,eu i;=gg ldrKhla' Bg miafi wms ieuref isxy, yd yska w;a wjq r eoa o ' yq fofkla lS f fief wjqre ojia fol .;lr .;af;a fndfydu wudrefjka lsh,hs' talg fya;=jqfka b;sydifha fjk ljrodg;a jvd f ief nvq < by,gu .sh tlhs' idudkH ck;djg fuh ord .ka k u ne ;rf , by, hdula ' ol=fKa wmsk hdka;ka y wjqre lEjd' t;a byg Wka jefgk fndan nh;a tlal w;HdjYH wdydr jH mjd , .kak ke;s ;;a ; a j hla hgf;a hq o a O hg uejq K q W;= r e kef.kys r m% f oa Y j, j;a jk nyq ; rhla fou< ck;dj jf.au tu m<d;aj, j;ajk uqia,s iy isxy, ck;dj uqyqK fokakg we;a f ;a " uq y q K foka is ka f ka fudk;r Ialr ;;a;ajhkag fjkakg we;so@

l=iaisfha nrg lr.ykak fj,d ;sfhk ia;%Skag ;ud f fldhs tfla , by, .sh;a jefhka ;ef,kak isoaOfj,d ;sfhkafka' wehs orefjd lshkafka wf nv.skshs lsh,fka' nvq , ;r o ia;%Skag nrla jqfka@ wehs yuq q o df iy fmd,S i s f ha fia j h lrk" l%shdka; rdcldfha fh,d bkak mq;=ka" iehka" {d;Ska bkak f.j,aj, wh;a wjqre ojia fla ;rla fkf" yeuodu ld,h .; lrkafka ysf;a .skaofrka' fldhs fudfydf;a krl wdrxhla ,efnhso lshk nfhka' ol=fKa isxy, wu,d" ;d;a;,d kaoEjreka ;rla fkdf" uqia,s fjd fou< fjd orejka bka k fldhs foums h ;a hq o a f og" igkg" wr.,hg .sh mqreIhska bkak fldhs |;a ojia .; lrkafka nfhka" ieflka' talg cd;s fNaohla kE' ta;a oekak urKhg ,lafjkak" w;=reoyka fjkak" hqoaO N+hgu hkak fk keye' miq.sh ld,h mqrdu jefhka w;=reoyka jqfka ?g ld, f.or ksodf.k ysh whhs' iqmdg jEka tllska we;a wdhqO fmkak, f.ksp nj ;uhs oelmq - gqj wh lSf' ta ;rl=;a fkf" oeka udOHfkaf.a mjq,aj, wh;a bkafk nfhka' fldhs fudfydf;a krl wdrxhla ,efnhso lshk nfhka' miq.sh ldf,a .ska .gu udOHfkag t,a,jqqK uer m%ydr" >d;khg ,lals ksihs f idOdrK nh ta Wohf.a mjq,aj, whg we;s f j,d ;s f hka f ka ' f ls i s u fohlg inkaOhla ke;s idudkH ck;djg;a mdf neye,d hkak fj,d ;sfhkafk nfhka yd

weh 1 l,dmh 2008

ieflka ' wehs @ fld;ek fldhs f,df fndanhla mqmqrhs o fkdokakd ksid' igkaldfhla yehg uereK;a rKrefjla yehg uereK;a urdf.k uefrk fndanlrefjla jqk;a fndanhlg wyqfj,d uereK;a f yefudau wu,d oi udihla l=i ordf.k bo,d f,daflg yslrmq ;' hq o a O h ks i d hhka f ka - w;= r eoyka fjkafka wu,d f,a ls fmdj,d wfkal la |,d yok-jvk orefjda' ta ;rla fkf f l= re hq o a O h fjkq f jka ia ; % S k a g ;u ia ; S % ; a j fhka jka f.jka k ;a is fjkjd' fmd,sia uqrfmd,l ,sx.sl n,y;aldrhg ,lafj,d urd oeuqKq l%sIdka;s l=udriajd f l=re" f,aP hqoaOh fjkqfjka ;u ia;%S;ajfhka jka f.j wka;suhd fkdjk nj mila jkafka" myq.sh ojiaj, kef.kysr m%foaYfha rcfha ikakoaO yuqodjka w;ska ,sx.sl ysxikhg" ,sx.sl n,y;aldrhg ,lajqk ia;%Ska ms<snoj wmg wikakg olskakg ,efnk ksihs' ksia ; ;rla fkf" ksialu jf.au ksia .re;ajh kdY lrk" foam, kdY lrk hqoaOhg tfrysj iduh fjkqfjkq;a lvlrk udkj whs;sjdislj,g tfrysj m%cd;ka;%jdoh fjkqfjkq;a ia;S%ka yehg wmg mdrg nyskak fj,d ;sfhkafk f ks i hs ' ckjd.s l hq o a O hg ;s r idr foaYmd,k iula b,a,,d f rf ia;%Ska mdrg neyemq b;sydih Bfha fmfod fkf th oYl follg;a tydg j hkjd' ta;a tod fuod ;=r ld,hla uq,af,a hqoaOhg O i bm;a lrmq rchka iska ta ioyd jk ia ; % S k a f .a woyia fhda c kdj,g weyqlka kafka keye' idlPdj,g ia;%Skaf.a iyNd.s;ajh ,nd.kak Wkkajla oelajQf keye' b;d iq jYfhka fyda tjeks W;aidyhla orE b;sydifha m%:u iy tlu wjia:dj .ek wmg isys.kajkafka 2002-2003 jirj, iduh i|yd W;aidy reKq idu ls%hdj,sh ;=<hs' fuu idu l%shdj,shg idfmaCIj m;aflreKq Wm lgq mfyka tlla ldka;d lgqjla jqKd' tA i|yd ,xldf rdcH ksfhdackh lrka ldka;djka msila iy L.T.T.E. ixOdkh ksfhdackh lrka ldka;djka msila m;afldg ;snqKd'

fuys lghq;= ;kslru idu ls%hdj,sh u; mok u ksidu idu ls%hdj,sh wvmK jk g fuu lgqj o wvmK u iy ia;%Skaf.a y~g ;snQ bvlv jeiShdu lK.dgqjg lreKla jQjd' tfy;a wm fuh isysm;a lrkafka tod fuod ;=r rdcH ugka iduh i|yd flreK idlPd ixjdo" l%shdj,Ska ;=< is jQ m<uq iy tlu ldka ; d iyNd.s ; a j h fuhjk ksidfjks' flfia kuq ; a iduh" m% c d;ka ; jdoh .relrk f rf ia;%Ska yehg wms yeuodu;a wfma fhda c kd woyia bm;a l<d' wfma iyNd.s;ajfha jeo.;alu wjOdkhg fhduq lsug fjfyi oerejd' fldfydu kuq;a rf ck.ykfhka Nd.hlg;a jvd je hqoaOfha je nr Rcqj iy jl%j orkakg fj,d ;sfhk ia ; % S k a jk wfma wfma l a I dj k idlPd ud.fhka hqoaOhg ;sridr foaYmd,k iula fidhd .ekS u hs ' wm nrm;, f,i wfma md,lhskaf.ka b,a,d iskafka thhs' idudkH ck ;h hjq,g weo oeuQ" f rg .s,.;a ckjd.sl hqoaOhg iu iaridr foaYmd,k iula i fjklla k fkdf' hqoaOfhka iduh kd.;a ;ekla ms<snoj wmg k wikakg" olskakg" lshjkakg ,e ke;' tksid rg .sks wjq,k cd;Sjdkaf.a jyis niaj,g hg fkd ;j ;j;a wfma orejka hq o a O hg ,s fkdfldg jy jyd idlPd wdrN lsug lghq;= lrk f,i wm rcfhka b,a,d iskjd' ta ioyd ia;%Skaf.a iyNd.s;ajh ;yjqre lrk f,ig;aa wm b,a,d iskafka wm hqoaOfha f.dre njg m;aj isk ksidu u fkdf' idu idlPdj,g iyNd.sug woyia fhdackd bm;a lsug ia;%Ska yehg wmg whs;sjdislula o ;sfnk ksidfjks' th tla i ;a cd;S k a f .a ixOdkh is k a 1325 ixfYdaOkfhka mjd bm;a fldg ;sfnkakls' ish mlaI" foaYmd,k lKavdh" ikakoaO lKvdh nyqck ixOdk" ldka;d ixOdk hkd is h fokdf.a iyNd.s ; a j h we;s j hqoaOhg ;sridr foaYmd,k iula fiu ioyd jydu idu idlPd wrUk f,ig wms rchg fufia n,lr lshd iskjd'

2008 1 l,dmh weh

wNsfhda.h
Tn yuqf ;nk
weh l,dmh Tf w;g m;ajkafka O ;SrKd;aul is /,a,la wm jhs k .s , .ka k d fudfyd;l h' cd;s l ugf foaYmd,k yd wdl wnqohka ;sj% fjoa " hq o a O fha mdl W;= r e-kef.kys r m<d;aj, fukau w.kqjr j;a jk is,a jeishkaf.a ysi u; m;s; fjka mj;S' fkka k by, hk jk hou yuqf nyq;rhla ,dxlslhka iqiq,k w;r" wfuldkq fvd, ,shka .Kkdjla ho lrka wm iska yuqodm;sg iqfLdamfNda.S jdykhla , .;a nj o wdrx f' fujeks mriamrhka iu j;a fjka wm udkj ysl' iudkd;au;djh iy m%cd;ka;%jdoh ms<sn| jQ wfma isyskh /l.; hq;=u h' Bg Yd, rel=,la fia miq .sh kl tlai;a cd;Skaf.a ixOdkfha uyd iNdj iska ,xld rchg udkj ysl ljqkai,fha wdikh wys lf<a ,xldj ;=< mj;sk udkj ysl W,a,x>Kh ms<sn|j rcfha wjOdkh fhduq lrka h' wm yuq f we;s m% O dk;u .egj k m%pKav yd w.;a foaYmd,kh" m%cd;ka;%jd rduqj ;=<g lelr .ekSu h' jrla wm ck;d uqla;s fmruqK fjkqfjka th lf<ah' ka wm l,la zlreKd mdYjhZ kka yekajQ ikakoaO l,a,shg tu fodr jD; fldg we;' tA fomsiu n,y;aldrfha foaYmd,kh w; yer oud we;s njg wmg 100] iy;shla ke;;a" zms , a , hdka Z fyda u,a rjxY fyda o<|d ud,s.djg f.dia uydkdhl ysjrekag je| kuialdr lrk oYk foi wm n,d isfha;a" iskafka;a wfmaCId iy.;j h' tfy;a uqla;s fld ixOdkh fj; f iudj .= lrkakg wm ;ju;a ue,s h' tA wehs@ wm wmf.ka u weish hq;= m%Yakhls' Tjqka n,h i|yd flafj,a
4 weh 1 l,dmh 2008

lsf iajhx-md,kh i|yd jQ ;u wr., wruq K w; fkdyk ks i d o@ tfia k" hqoaOfhka jekiqkq iudchl iaridr iduhla wfmaCId lrk wm jeks wh l=ula l< hq;=o@ nyq O;a j hg .re lrk" iudkd;a u ;djh ms<s.kakd md,k rgdjla ilia fkdfldg wmg lsisodl;a n,h fnod.ekSf ls%hdj,shlg hd fkdyelsh' tfia fkdhk ;dla l,a" wmg Wreu jkafka hqoaOh yd .egqu muK u h' w.;a;ka w u ;nkafka Tjqkag f.!rjkSh iduhla" igka rduhla iy;sl l< yels ojilh' wjdikdjlg fuka tA oji kg k fndfyda wE; h' 2008 jif f olajd fou, ia;%Skag uqyqK ug isjQ iqfYaI ;;a;ajhka ms<sn|j i|yka l< hq ; = jka f ka wm rf mj;s k hq o uh ;;a;ajhka tA yryd ksrej;a flfrk ksid h' 2008 ud;= udifha ;%ia;jd lghq;=j,g inJO hehs w;a wvx.=jg .;a ;sikdh. keue;s mq j ;a m ;a l,dfhd iu Tyq f .a ldhd,h ms y s f.dvke.s , a f ,a u ms y s uqKd,fha yslre fcisyrka iy fcisyrkaf.a | ue,u w;awvx.=jg .kakd ,' Tjqka Widhla yuqjg meK jQfha uehs ui w. h' ue,u ie;alulg miqj isk ksid wehg ffjoH myiql ,nd.kakehs f olajd l< b,a,j,g lsis m%;spdrhla ke;' 2008 fmnrjd udifha mgka wlalfm;a;=fjka wmg jd;djQfha hqouh ;;a ; a j hka hgf;a ia ; % S k a g trys j is jk m%pKav;ajfha kj;u jd;djls' i;s .Kkdjla mqrd wd,hfjnq m%foaYfha fou, .udk fida is h l fhKq fYa I ldh n,ldfha ms ia " tu fufyhq mCIK lghq;=j, tla wx.hla jYfhka ksfjiaj,

is is h fokd fhda . ; lf<a h ' f wjia:dj, fidais fufyhq ms<sn|j ksl=;a flreKq ckdm;s ks f hda . fkd;ld ia ; % S ks , Odka iyNd.s fkdjQ nj . jdiS y q meKs,s l<y' tfy;a f fidais fufyhqu ms < s n | Tjq k a f .a m% n ,;u meKs , a , fuh fkdf' fidaish is flreKdg miq kj, rd;%sfha tu ksfjia fj; meKs is,a weka ieriqkq msila l%udkql+, f,i f;dard.;a ks f jia j , ia ; % S k a ,s x .s l n,y;a l drhka g f.dre lsuhs' fidaisfha ykd.;a ia;%Ska muKla is ksfjia fj; f msi meKs nj .uqkaf.a u;hhs' tfy;a Tjqkaf.a is;a jvd;a u ii, lf<a" isug miqk kej; jrla tu ksfjiaj,g meK" kej; jrla tu mjq,a fhda.; lsuhs' ;u hKshka w;jrfhka frd.ekSug ;e;a l< msfhla tu msif.a fjmyrg ,la h .ssfhah' fld,d,a .f tA jeishd yuqodf mCIK lghq;=j,g ndOd l< fya ; = f jka fjmyrg ,la j Q nj" ks , jd;djhs' f isf m%Odk m%fya,sldj jYfhka .uqkag;a wmg;a u;=jkafka fhda .; lsSf iajNdjhhs' n,y;aldrhg ,lajQ ia;%Skag fYaIfhka ;u rEm rcfha yuqodjka i;=u wkd.;h ms<sn|j o hjeoauls' ,sx.sl w;jrhg ,la ;eke;a;sh .ydjg m;alrk ,dxlsl iudcfha f n,y;aldrhka ms<sn| wd,hfjnq ia;%Ska ks, meKs,a,la fkdlsu ms<sn|j wm mquhg m;ah hq;= ke;' tfy;a wjdikdjl uy; mj;s k kS ; s h g wkq j " meKs,a,la ke;s ;ek" isula o ke;' tu.ska j.lsj hq;a;kag fujeks is ksIam%Nd lsug u mEfoa'

f is j,g iu.dj uvl,mq f l,al=vd m%foaYfha ud;= 4 iy 5 hk kj, ksfjia follska wd'fmd'i' Nd.hg mdv lrka is hka fofofkl= meyer f.k hk ,' Tjq k a uehs 15 ;u ks f jia fj; meKsh;a f olajd tA meyerf.k hdu ms<sn| ksis mCIKhla ke;' jjqkshdf .ul lismamq uqo,d,sg tfrys cku;hla f.dv k.ka is ia;%shla fj ;nd >d;kh lrk ," uehs 13 jeks o d hdmkfha iQ ;u uy uEKs h ka neyelS u g .s h udkj ys l ls % h dldks ufyaiaj f,dhqo >d;kh lrk ," uehs 26 k zms,a,hkaZ l,a,sh iska meyer f.k .s h d hehs iel lrk uq i a , s ;reKhs k a fofokd wdmiq ,ndfok fuka b,a,d trdjQys l< Woaf>daIKhlg fj ;enQ fYaI ldh n,ldfha msia 48 ye uqia,s ia;%shlf.a urKhg j.lsj hq;=h' f wmg ,efnk wiq n jd;dj,s k a fidpuls ' f is ud,djka yuqf udkjjdka yehg wmg hqofrda u yer fjk;a udj;la ke;' wfma ; f wjdikdjka ; is l% u fhka lvd fjka l rjd .ekS u g k ydialula wjYH nj ienEh' tfy;a fohka" N+;hka .ek wvqfjka Yajdi lrk ud jeks flfkl=g" tfia u Tn jeks flfkl=g tA ydialu is l< hq;af;a wm u h' wm iy wm jeks hqo frda" udkjjd ,dxlsl msi tlg ne| ;nk ck;d jHdmdrhl wvq j fjk ljodg;a jefhka fkk fujka hq.hl" tjeks ck;d jHdmdrhlg w;d,u f wNsfhda.h wm yuqf h' iqks,d wffialr

kauhs
tlai;a cd;Skf a .a udkj ysl fldiug f;am;a fkdjqkdg lula ke;'

ckudOHfka >d;khlsu-meyerf.khdu" mqo.,hska w;=reoyka u" iq jEkaj,ska meK mqo. a ,hska meyerf.k hdu" uyu u<isrere yuqu" ikakoaO yuqod iy lKavdh iska ia;k S% g a ,sx.sl n,y;aldrl lsu'

,xldf isjkafka ke;'


^fuh m%isoaO ia:dkj, we,u ;yk'&

2008 1 l,dmh weh

m%Odk OQrhla bis jir 8 l md,sfka;= foaYmd,k w;alSula iys; jQ weh wm iu fnod.;a wef.a w;alS" iudcfha fjkila lSug fjfyfik fldhsldg;a m%fhdackj;a jkq we;'

ol=Kq wm%l s dkq kdhsldjla jk m%.,CIa f.dakao lshhs'


f l=vd ld,h iy Tn fuf,i foaYmd,k{fhla ug" iudc ls % h dldks h la ug miq jQ ;;a;ajhka fudkjdo@
ud bkahdkq iNjhla iys; mjq,l bmK ol=Kq wms%ldkq cd;slfhla' iq wrdcHjdka iska uf.a uq;=ka ;a;ka bkahdfjka ol=Kq wm%sldjg /f.k we;a ;snqfK Wla j;=j, jev lsug llrejka f,ig' th yhg Tf rf f;aj;=j, jev lsug llrejka /f.k wd

weh 1 l,dmh 2008

PdhdrEm chka;s l=reW;=md,

m%.,CIa f.dakao k jQ ol=Kq wm%l s dkq ia;S% lsh % dldksh" foaYmd,k{jh" fkdue;s k udkj ysl l%h s dldksh wmg yuqjf Q ha weh miq.h s fkl fld<U meje;s fmd rdcH uKav,Sh rgj, ;reK lghq;= Ndr weu;sjrekaf.a if,kfha m%Odk llhd f,ig tu iNdj weu;Sug ,xldjg meK is fudfydf;a h' ol=Kq wm%l s dkq idu lsh % dj,sh ;=< fukau foaYmd,kh ;=< S% f a .a ksfhdacl;ajh by< ia;k ug 1994 isg 2002 jir olajdu ckdm;s fk,aika uekafv,df.a wdKavf q

l;djg iudkhs' kuq;a wms ka ol=Kq wm%sldkq cd;slhka' f bkahdkqjka mam;a llrejka" tjeks mjq,a mrmrdjl bmKq uf.a <ud ld,h t;r iqkaor tlla fkdf' kuq;a ud by< wOHdmkh ,eug ;r Nd.Hjka ; jqKd' ud l%shdld foaYmd,khg msiqfKa mdie,a YsIHdjlj is wjfhauhs' tjlg ol=Kq wm%sldj mqrdu b;d ;kau me;sr mej;=K liq jK fNaojdohg tfrys ls%hdld;ajhg ud wdjd' ug u;lhs f ld,fha meje;s wr.," igka ;=< m%cd uQ,sl b,a,S rdYshla ;snqKd' wOHdmkh" ksjdi" c,h" jeks fmd b,a,S rdYshla f ck;d wr.,j, ;snqKd' ud ye jevqKq mam;a llre mx;s m%cdjkag n,mE m%Yak ms<sn|j ls%hdld u ksrdhdifhkau isjQ fohla' f ld,fha md,lhka iska mam;a m%cdjka fjka lr,d ;snd' md,khg myiqjla ksid fjkake;s tfyu lf<a' bkahdkq l" iq" l-iq" Y% hkd jYfhka m%cdjka f jK fNaojdoh iska fjkalr,hs ;snqfKa' b;sx f jK fNaojdohg jf.au mam;alug tfrysj mrmrd .Kkdjla f.k .sh wr., bhg f.khdug ud jev l<d' fudkjf.a ixOdk jgd o f m%cdjka talrdYS isfha@ Odldr jQ m% c d ixOdk lKa v dh ;snqKd' fYaIfhka f m%cdjkag iudcfhka ;s n q K q wvq ie,ls , s ks i du tA wh is k a u foaYmd,k ixOdk f.dv kdf.k ;snqKd' ud jev lsug tk ld,h jk g f m%cdj ixOdk .; jev ls ug ;S r Kh fldg ;snqKd' 1970 .Kka j , ol= K q wm% s l df l wjfndaO;d jHdmdrh ^Black Congres& ;=<g ishfokdu f.dkqug mgka .;a;d' fuh foaYmd,k jHdmdrhla' iq wms%ldkq md,k me,eka;sh f ck;dj fjka lf<a zThf.d,a f ,d iq fkdjk whZ ls h ,hs ' RKjd msia f,ihs' b;sx" ux wms RKjd fkdjk ksid;a wmsgu wdfKsl jQ Okd;aulNdjhla wms < ;snQ ksid;a wms f.dkq jqKd ixOdk .; jqKd'

f ld,fha foaYmd,ksl jYfhka ol=Kq wms%ldj ;=< mej;sfha fudkjf.a miqula o@ 1970 .Kkaj, jdu n,f.j, n,mEu fuu m%cd ls%hdldkag" ixOdkj,g ;snqKd' wms llre lKavdh iu udlaiajdoh l;d lrkak mgka .;a;d' mx;s meje;ajqjd" l=vd llre lKavdhj,g' wms f m%N+ me,eka;sfha kdhl;ajh ms<sn|j fpkd;aulj ys;kak" l;d lrkak mgka .;a;d' ux ;rla fkf" ;j ia;%Ska msila yshd' wms fmd m% c djka f .a m% Y a k " nvq ," wOHdmkh" fi!LH jeks uQ,sl wjYH;djhka mok fldgf.k ixOdkh ug Tjqkag u fmkajqjd' f ld,fha;a Tn Yaj oHd, YsIHdjla f,i o lghq;= lf<a@ keye f ld,h jk g ux Yaj oHd, wOHdmkh wjika lr,d Ya j oHd,fha W.kajka ysfha' miqj ud tu /lshdfjka bj;a mQK ld,Skj jD;a;Sh i;s jHdmdrh iu jev ls ug mgka f.k ;s n q K d' fYaIfhka we fCIa;%fha ia;%S llrejka iu jev l<d' f ldf,a wms jD;a;Sh i;s kdhlhs k a m% c d kdhlhs k a mq y q K q ls ug wdh;khla mgka .;a;d' tu wdh;kh ;=< kdhl;a j h i|yd ia ; % S k a mq y q K q ls f wjia : djka i,id .ekS u g jD;a ; S h i;s jHdmdrh ;=<u wr., lrkakg wmg isjqKd' fuys m%;sM,hla f,ig wms ia;%S jevigykla wdrN l<d' tys uQ,sl;ajh f.k lghq;= lsug ug mqjkalu ,enqKd' ol=Kq wms%ldkq idu ls%hdj,sh ;=< Tnf.a iy Tn jgd f.dkq j Q ia ; % S k a f .a iyNd.s ; a j h f.dvke.=f flfiao@ ol=Kq wm%sldkq idu idlPd wdrN jQf" uekafv,d ysf yshuhs' 1990 uekafv,d ksoyi ,enqjd' 1992 jk;=re idu idlPd meje;s ldf,a wms wm%sldkq cd;sl fldka.%ih (ANC) ;=< jev l<d' idu ls%hdj,sh ;=< fYaIfhka ud we;= ia;%S ls%hdldkaf.a jev fldgi jqfKa ia;%Skaf.a y~ thg we;=,a lsuhs' ia ; % S k a f .a y~ thg we;= , a lf<a ke;s k ia;%Skaf.a whs;sjdisl thg we;=,a fkdjk

2008 1 l,dmh weh

nj wms kf.k yshd' wms ia;%Ska f i|yd f.dkq lsug mgka .;a;d' jHjia:d ixfYda O khla i|yd jev l<d' mq,a ia;%S ikaOdkhla f.dvke=jd' yeu ;rd;srulu ia;%Ska thg tl;= l<d' fkdfhl=;a cd;Ska" l" iq" Y% yefudau' O iudc mx;sj, ksfhdackhla fuys ;snqKd' O wd.j,g wh;a ms ia ys hd' fkdfhl= ; a foa Y md,k Yajdi" u;jdo ;snqKq wh f ikaOdkhg tl;= lr.;a ; d' ,CI 20 l ia ; % S k a f ikaOdkh jgd f.dkqjqKd' ys ; ka k tmd f ika O dk" idlPd f.dvke.=f b;d iduld mirhla ;=< lsh,d' b;du oreKq m%pKavld mirhl ;uhs wms f yeufoau lf<a' m%pKavld iq rch ksiaiqkag ;ck t,a, l<d' wo ,xldf yuq o df fkdfjk ika k oa O lKa v dh BY%dh,h mqyqKq lrkjd' tAldf,a ol=Kq wm%sldj inJOfhkq;a BY%dh,h f jf.au lghq;= l<d' rcfha yuq o df fkdjk ika k oa O lKavdhu BY%d,fha mqyqKq l<d' 1990 uekafv,d ksoyia jqKdg miqj ishu foaYmd,k mCIj, iyNd.s;ajfhka bhg f.k .sh idu idlPd" idu ls%hdj,sh wvmK ls ug iq rch fkdfhl= ; a foa l<d' udOHlrejka we;= fkdfhl= ; a iudc ls%hdldka >d;khg ,la l<d' kuq;a wm%sldkq cd;sl fldka.%i ^ANC& meye,s ;SrKhla f.k ;snqKd is,a ck;djg lsisu ydkshla fyda fmd foam,j,g lsisu ydkshla fkdl< hq;= njg' f ksid ck;dj ;=< wm%sldkq cd;sl fldka . % i hg ;s n q K q lS ;s h tA wdldrhgu /K' kuq;a ckudOH iq md,l rchg whs;s ksid Tjqka Yd, f,i jer u;jdo f.k .shd wm%sldkq cd;sl fldka.%ihg tfrysj' kuq;a wm%sldkq cd;sl fldka.%ihg l,am udOH ;snqKq ksidu ue;sjrKh tk;=re idu ls%hdld;ajh r|jdf.k hdug wmg mqjka jqKd' 1994 ueka f v,df.a rch ch.% y Kh ,nd.;a;dg miqj Tnf.a ls%hdld;ajhka fudk iajrEmhla o .;af;a@ fYaIfhka lshkak fka uekafv,df.a rch ue;sjrKfhka ch.%yKh lr,d ol=Kq wm%sldjg kj wdKavql%u jHjia:dj ilia lrk g" ud yqdla jev l<d ia;%S ikaOdkh Tiafia"
8 weh 1 l,dmh 2008

wmsg Wjukdjla ;snqfKa ol=Kq wm%l s dj mqrd me;sr mj;sk <slug tfrysj jev lsughs' hqouh n,h ;yjqre lsug wjYH m%;m s ;a;u s h fhdackdj md,sfka;j = g bm;a lrk g ud thg reoaOj Pkaoh kakd'
ol=Kq wm%sldkq ia;%Skaf.a wjYH;djhka f jHjia:djg we;=<;a lr .ekSug' ol=Kq wm%sldj ;=<;a f,dalfha yqdla rgj, jf.a im%odhsl mskaf.a wf;a je n,hla ;snqKd' Tjqka ia;%Ska my<g od,d ;ud ;SrK .kafka yqdla lreKq inJOfhka' WodyrK yg bv yd foa m , ,eu" inJOfhka f.da ; % s l kdhlfhd ;ud yeuodu;a ;Ska .;af;a' f ;;a ; a j hka ks i d ia ; % S k a g f,dl= widOdrKhlg uq y q K ug is ;s n q K d' yefok w;a kS; s idm%odhsl kS; s fkd ia;%Skag iudkj i,lk kS;s moaO;shla h hq;=hs lsh,d ia;%S ikaOdkh .ska .gu n,mE l<d' idu l;dj,g ia;%Skag iyNd.sug 50]l wjia:djla ,ndfok f,i;a kj jHjia:dj ;= < ia ; % S k a g md,s f ka ; = f mx.= l% u hla ,ndfok f,ig;a " ia ; % S k a ol= K q wm% s l dkq fldka.%ihg n,mE l<d' iudkqmd;sl Pkao l%uh ;=< ksfhdal kdu f,aLkfha iEu 3 jeks kugu ia;%shla ug kj jHjia:djg m%;sm;a;s we;=,;a l< hq;=hehs y~ ke.=jd'

kj ol=Kq wm%sldkq jHjia:dj flfia h hq;=hs l< l;d nyj,g ia;%Ska we;=,;a jqfka keye' kuq;a ,CI 20la .eyeKq ikaOdk .;fj,d msg b|,d f y~ ke.=jd' ol=Kq wm%sldkq fldka.%ih th ms<s.;a;d' fuys m%;sM,hla f,ig ckdm;s ueka f v,df.a m<uq md,s f ka ; = j g uka ; % S wdik 400 ka ia ; % S k a 120la ^30]la & f;a m;ajqKd' ud md,sfka;=jg .sfh;a f Pkaoh ch.% y Kh lr,d' ia ; % S k a g kdu fhda c kd ,ndf fudk ia;%Ska o m;a lrkafka lsh,d my< ugf lgq Tiafia m%cd;ka;%jdj idlPd fldg ;SrKh lsug ol=Kq wm%sldkq fldka.%ih Wkka jQjd' f ksid kslu ldf.a fyda kula fhdackd lsug mCIhg mqjka jqfKa keye' ienEf,iu my< ugf ia;%S kdhssldjka f i|yd m;ajQjd' kuq;a fuh wks;a mCI iska ls%hd;aul lf<a keye' b;du;a iq ia ; % S m% ; s Y ;hla ;ud w;s k a mCIj,s k a bm;a jqfKa' Tjqka m%;sm;a;shla f,ig fuh ms<s.;af;a keye' kuq;a ,CI 20 la ia;%Ska ikaOdk.; ishd' f ia;%S ikaOdkh ;=< lghq;= l< ia;%Ska" Tjqka ;u m%;srEmh ;u mCIh ;=< f.dvk.df.k ;u mCI iu flaj,a lr,d ;ukag kdu fhdackd ,nd.;a;d' ol=Kq wms%ldf iajdk ue;sjrK fldiula ;shkjd' thg meKs,s bm;a lsu mqjks' md,sfka;=j ;=< Tnf.a j.lSu jqfka l=ulao@ ug ndr jq f ka ol= K q wm% s l dkq cd;s l fldka.%ifha ^ ANC & uq,H lgqj fufyhughs' tu lgqf iNdm;s ;k;=rg ud m;a j q K d' th weu;s l ula fkdf' f lgqj ;=< fmd lKavdhula ykd.kak ,enqKd" wdKavqf wh-jeh yd n,,d ldka;d wh-jeh ^Women's Budget& ke;sk ia;%S-mqreI iudcNdjhg ixf flda K hls k a n,,d ^Gender Responce Budget& ilia l< whjehla wjYHhs lsh,d' tA fjkqfjka l;d l<d' b;sx" f wh yryd lgqjg woyia bm;a jqKd' uqo,a lgqj u.ska fuh 1994 jif uqo,a weu;s g bm;a l<dg miq j Tyq g th m%;sfCIam lsug nejqKd' 1994-1996 cd;sl wh-jehg fuu ia;%S-mqreI iudcNdjhg ixf uqo,a m%;sm;a;s tfyu mskau we;=<;a jQjd' kuq;a f jk g f,dal nexl= j " cd;Hka ; r uq , H wruq o , jeks

wdh;kj, n,mEu ksid f ia;%S ixf whjeh flka l lmamd jk ;;a;ajhla ;ud olskakg ;sfhkafka' ol=Kq wm%sldj ;=< wo jkg m%dfoaYSh ugfuka kej;;a ck;d wr.," ck;d y~ tla;eka lsf Wjukdjla olskakg ;sfhkjd' ia;%Skaf.a m%Yak inJOfhka muKla fkdf' wks;a mdYjj,ska nej;a wo ;;a;ajh imQKfhkau fjkia' fuf,i wo jkg tu ;;a;ajhkaf.a fjkila we;sug n,mdk ,o fya;= fudkjdo@ ol=Kq wm%sldkq fldka.%ifha fojeks wdKavqj jk g m<uq wdKa v q f jka kd.;a fyd| m% ; s m ;a ; s .gu mj;a j df.k hdf .eg u;= j q K d' uq , H lgq j " wkq lgq iu" ck;djf.a la.ek,sj,g weyqlka ,d tA wkq j m% ; s m ;a ; s yejd' ia ; % S k a g tfrys m%pKav;ajh" t'ths'$tAia jeks jevigyka j ,g uq o ,a fjka l<d' kuq ; a weuldkq n,mEj,g wkqj ol=Kq wm%sldjg fjkiaug isu;a" ol=Kq wm%sldjg ,sgn,h f.dvk.d .ekSug we;s ;on, wjYH;djh;a fmr mej;s ;;a;ajhka fjkia lsug m%Odk jYfhkau n,md ;sfnkjd' hqo mqyqKq" hqo wdhqO" jf.a hqouh wjYH;djhka jOkh lsu Tiafia ol=Kq wm%sldj n,j;a rdcHhla f,ig m;a lsug ^Amsdeel& Yd, uqo,la fjka l<d' f i|yd wh-jefhka Yd, f,i uqo,a fjka lsug ;S r Kh lrk fhda c kdj md,s f ka ; = j g f.kdjd' wmsg Wjukdjla ;snqfKa ol=Kq wm%sldj mqrd me;sr mj;sk <slug tfrysj jev lsughs' b;sx f hqouh n,h ;yjqre lsug wjYH m% ; s m ;a ; s u h fhda c kdj md,s f ka ; = j g bm;a lrk g ud thg reoaOj Pkaoh kakd' ol=Kq wm%sldkq md,sfka;=f l;dkdhl" ks f hda c H l;dkdhl fofokdu ia ; % S k a ' md,s f ka ; = f uka ; % S j hka f .a ixi|hla ;snqKd' wms wh-jeh .ek l;d l<d' ia;%Skag fjka j k wruq o ,a .ek l;d l<d' wks ; a foaYmd,k mCIj, ia;%S ksfhdacl;ajh .ek lsisu ffk;sl neula ;snqfka keye' kuq;a ANC ^ol=Kq wm%sldkq fldx.%ih& ;=< ;=kg
2008 1 l,dmh weh 9

ckdm;s uekafv,df.a wdKavj q ue;sjrKfhka ch.%yKh lr,d ol=Kq wm%l s djg kj wdKavqlu % jHjia:dj ilia lrk g" ud yqdla jev l<d' ia;S% ikaOdkh Tiafia ol=Kq wm%l s dkq ia;k S% f a .a wjYH;djhka f jHjia:djg we;=<;a lr .ekSug' ol=Kq wm%l s dj ;=<;a f,dalfha yqdla rgj, jf.a im%odhsl mskaf.a wf;a je n,hla ;snqKd' Tjqka ia;k S% a my<g od,d ;ud ;SrK .kafka yqdla lreKq inJOfhka' f i|yd ia;k S% a ,CI 20 la ikaOdk.' jqKd'
tlla f,ig ^3(1& fjkajQ ia;%S ksfhdacl;ajh folg tl ^2(1& olajd fjkia lsug fhdackd bm;a jQjd' tA lshkafka 50]l ksfhdacl;ajhla' fuh jehs lsh,d flaj,a lrk wh bkakjd' fokak tmd lsh,d n,mE ;sfhkjd' kuq;a is,a iudcfha ia;%Ska" ia;%S ls % h dldks h ka f fjkq f jka wr.,hla lrkjd' Tn md,sfka;f = jka bj;a jqfka fldhs ld,fhao@ Bg miqj Tf ldhNdrhka jqfka fudkjdo@ ud 2002 md,sfka;=fjka bj;a jqKd' ud l,ska lshQ hg ol=Kq wm%sldj hqolrKh ls ug f.k wd m% ; s m ;a ; s j ,g tfrys j md,sfka;=f uf.a Pkaoh md l<d' <ud IK Yd, jYfhka isfjkjd' ud <ud IK ms<sn| weyqlka lr,;a (Hearings) tA i|yd y~la u;= fkdlr wms fldfyduo ksiqkag uQK fokafka@ Tn md,sfka;=fs ish ol=Kq wm%sldkq ia;%Ska fjkqfjka kd.;a foa fudkjdo @ ud t'whs'$tAia ms<sno jd;dj bm;a l<d' l,s k a ioyka l< hg <ud IK ms<snoj weyqlka l<d' (Hearings) uu ;rla fkdf" md,sfka;=f ldka;d ixi|h yehg wms meje;s kS ; s ;s fjkia lr .ekS u g;a w;s k a kS ; s ;s we;= , ;a lr .ekS u g;a lghq ; = l<d' f w;ka m% O dk ;ekla .kakjd iu,sx.sl whs;sjdisl ;yjqre lr.ekSu" .e.ekS k;r lsu ^Termination
10 weh 1 l,dmh 2008

of Pregnancy) mk; hgf;a .idj kS;s.;u hkdh' iu,sx.slhskag fjkialulg Ndckh fkd jev lsf whs;sh oeka wfma rf ;shkjd' fYaIfhkau ldka;djkag ixfS jQ wh-jeh kd .ekSug wms iu;a jqKd' kuq;a oeka ol=Kq wdishdf ikaoNh fnfykau fjkia f.k hka ;sfhk nj lshkak fka' md,sfka;=fjka bj;a oeka Tn fudkjdo lrkafka@ ud ia;%S ls%hdldkshla f,i;a udkj ysl l% s h dldks h la f,i;a jev lrkjd' rch me;af;ka .;af;d;a ol=Kq wm%sldkq md,s f ka ; = j ms < s n oj miq mr ls ug m;alr,d ;sfhk lgqf iNdm;s yehg jev lrkjd' jefhka jev ls ug yels h dj ;s f nka f ka md,sfka;=j ;=< bka o ke;sk thska msg; iska o@ md,sfka;=j ;=< ;ud je jev fldgila lsf yelshdj ;sfnkafka' talg fya;=j ud olsk hg md,sfka;=j ;=< bkak ldf, wmg n,h jefhka ;suhs' n,hla ke;;a n,hla f.dvk.d .kak mqjks' kuq;a n,h fudk foa i|yd fldhs wdldrhg md lrkjdo lshk ldrKh u; ;ud tys fyd| fyda krl /fokafka' wmg wjYH k n,h fyd| foa fjkqfjka fhdojkak mqjks' oeka uu md,sfka;=f bkak ldf,a tys ;snqK ldka ; d lgq j n,h we;s ;ekla lrka k

fndfyda jev l<d' uq,ska th n,hla ke;s lgqjla' kuq;a ud tys iNdm;s jQjdg miqj" th n,hla we;s ;ekla njg m;a l<d' tys ud jev lf<a n,h we;s mokka' n,h ;sfhk fndfyda ;eka j ,g ud .s h d' ud ls h ka k g W;aidy orkaafka n,h ke;s ;ekl jqk;a n,hla f.dv k.d.kak wmg yelshdj ;sfnk njhs' ta;a m%Yakhla ;sfhkafka f n,h wmg ,enq f Ka h ;k;= r la yryd k wmg ta ;k;= r e" ;;a ; a j h kA whg mq jks wms j md,kh lrkak' kuq;a wms" ck;dj wmsg kak n,h .ek k Yajdi lrkafka wms n,fhka mylrkak mqjka ta ck;djg ;rhs' b;sx uu yeuodu;a ck;djf.a me;af;a bkakjd ta whf.a n,h .ek Yajdih ;shka ta wh fjkqfjka fmkS iskjd' Tnf.a m%Yakhg ;j;a ms<s;=rla ;shkjd ta ;uhs md,sfka;=fjka msg bkakfldg je n,hla ;shkjd fpkhg iy n,mE lsrSug' oeka ud iNdm;s ; a j h ork md,s f ka ; = miq mr lgq j yryd ug wmla I md;S miqmrula lsug mqjks' fyd| foa w.h lsug;a wvqmdvq j,;d fmkajd ug;a wjYH fpkh lsug;a mqjks' b;sx ud ys;kjd fome;af;kau tlsfklg fjkia wdldrfha kuq;a m%fhdackj;a jev fldgila ck;dj fjkqfjka lrkak mqjka lsh,d' wjika jYfhka Tf rf idu l%shdj,sh ;=< Tn ,enQ w;aoelSj,g idfmalaIj ,xldf iduh f.dvk.d .ekSu inkaOfhka Tn ys;kafka fudkjdo@ uf.a woyi fuh tla l% s h djla fkdj ls%hdj,shla h hq;= njhs' idlPdj" tl;djh" wfkda k H .re;a j h iy iduh flfrys Ya j dih ;eh hq ; = u hs( is h u n,f." mdYjhka tlg tl;= h hq;=uhs' yeufokdf.au iyNd.s;ajh b;du;au wjYHhs' fuys wka; inkaOh" wka; ikaksfokh b;du;a jeo.;a' wm tlsfkldf.a m%Yakj,g jf.au tlsfkldg wduka;%Kh lsf mjd ie,ls,su;a h hq;=hs' iEu l=vd ldrKhla flfrysu Yd, f,i wjOdkh fhduq lsrSu;a fkdi,ld yej,s k a iy fjkia f ldg ie,lS j,s k a bj;a ug;a wm j.n,d .; hq;=uhs' ol=Kq wm%sldf idu l%shdj,shg iEu fofkl=f.au iyNd.s;ajh ,nd.;a;d'

w;=reoyka jQjkaf.a mjq,aj, wh ixOdk .; jkg iq cd;slhskag tu ixOdk we;=,g tkakg kdhl;ajh .kakg wjia:dj ;snqKd' mam;a l cd;slhska iq cd;sl mjq,aj, whg Wo l<d ;u {d;Ska fidhd .ekSug' ish isj,g uey;af b;d fyd| hdka;%Khla yejd ixOdk tlg tl;= jqKd cd,.; jq K d is h ,a , gu jeh idufha wjYH;djh uQ,sl lr.;a;d' wmlaImd;Sj jev l<d' ish fokdgu .re;ajhla iy j.lSula ;snqKd f l%shdj,sh ;=<' f i|yd rchg jf.a u is ,a iudc ixOdkj,g ;s f hk ldhNdrh w;s Yd,hs' oeka ,xldf jqk;a wmg mqjka fjkak fk wdKavqjg tfrys jk y~ L.T.T.E. tlg mlaI fkdjk y~la f,i u;=fldg fmkaug' th wjYHhs' ta iuu ish,q n,f. tla;eka lr.; yels Wmdh Wml%u wm ykd .; hq;=hs' wu;l lrka k tmd fuys is h u iudc ixOdkj,g" b;d Yd, ldhNdrhla ;sfnk nj' iduh kd.ekSu Ialrhs' kuq;a uykais jqfkd;a l< yelshs'
idlPdj yd igyk

iqld fmfrd

jegySu
wvla wd l, os uf.ys uZis; we rej uqk .eiqKs ug kqKs hu tl jq nj '''''''' tfy;a Tyqf.a isf;ys we rej fkdjk nj zudZ
m;aKs .=Kfialr
2008 1 l,dmh weh 11

f,daflg f,dlals

f,lg miafi mndg ys ; = k biair jf.a m;a;fl fld,ula ,sfjd;a fyd|hs lsh,d' tA;a .EKq ,shk fld," y flda,ula jf.a ;sfha fkao@''' .=re uKav,fha wdpdhjrfhla ;j;a wdpdhjrfhl=g lshkj mndg weyqKd' wksl thd, fudkj ,shkak o" foaYmd,kh hqoaOh" 13 jk wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkh uvl,mqfj Pkao WKqiqu" j okakj o@ tA k kE' yhg nvq , .ekj;a okakjo@ Iqj tlg WoaOuk f.h .ek k okafku kE tA fudlo@'''

ld

wk weuj;a m<k wdNrKj;a .eyeKshlf.a nqo a h" oekqj;a nj uksk fkfuhs' fudk .EKshla jqk;a ,iaikg wekafod;a ,iaikhs' wjYH tlu foa ldka;djkaf.a oekqu" nqo a h jOkh lr.kak mqjka yg udOH yiqrejk tlhs' tfyu ke;=j yeuodu;a tlu lKakdfhka uQK nefjd;a fmakf a k tlu uqyK q la ;rhs' w;a yg n,kak t;fldg w;a foa olS''''

wehs fjd f kd,;djka hk tkfldg wk we m<k f;drn,a oelalu ysf;kjo wfma rf WoaOukhla ;sfhkjo lsh,''' yenehs tA .=rejrekag wu;l fj,dhs ;snqfK YsIHhka w;r ckms%h yg wdl oHdj W.kajk .=rejh mnd nj' tA ;rla fkfuhs weh Ih ksfoaYhg wu;rj" wdl oHdj W.kajkak m%dfhda.sl f,dalfha WodyrK;a fhdod .kakjd' fldfydu jqk;a tA .=rejrekag jefhka ;uka W.kajk YsIHhka mq,a is;=,sj,ska yev.eiqk wh nj mnd oekf.k ishd' orefjd yu m%dfhda.slhs' tA jf.au ;dlslhs' tA;a tA whg W.kajk iuyr

12

weh 1 l,dmh 2008

.=rejre orejkaf. tA oCIl w.h lrkafk kE' <uhs leu;shs Ih lreKq jf.au iudh lreKq;a oek.kak' fmd;am;a lshj, fjk;a udOH Nd;d lr, Tjqkaf. oekqu mq,afj,d thd, k fld,ul .EKq" msnj fidhkak W;aidy lrk tlla kE' mnd''' f ief fld, tl ,shkafk u,a m;a;flgo@ fudlla''' tfyu weyqj;a mnd oekf.k ysh u,a m;a;r lshkafk fudkjo lsh,d Th .Ekqkag ueyq f.;= W.kajk" ojia ;=ka ish yegmfyau ukud,shkag wkaok m;a;r ;sfhkafk" wkak tAjghs u,a m;a;r lshkafk''' f yeufohlau Wmydi l;d wehs ms%hka; .eyeKshla' wdl oHdj .ek foaYmd,kh .ek" hqo jd;djrKh .ek ,smshla ,sfjd;a udOH idlPdjla fufyh jqfjd;a" tAl wid:lhs lsh, o Thd lshkafk mnd m%Yakh t,a, l<d' kE'''' b;sx'''' ms .==rejre ksYaYohs''' tfyu fkfuhs uu lshkakx Thd, ys;k y'''' tA fufyuhs" Thd, yefudau ks;ru ys;kafk .eykqkaf. oekqu wvqhs" tA wh iudc.; jk ld,h wvqhs lsh,dfka' tA;a

Thd,f. msKq fjp ;lj,g jvd m%dfhda.sl f,dafla j;a jk tA ;=<u iudc.; jk oekqu ,nk .eyeKqkaf.a oekqu Thd,g jvd jehs' je/oao Thd, tAl ms<s.kak iQodk ke;s tlhs' tfyu fkfuhs mnd oex n,kak" msfhla ,shk l;=jelshla jqk;a fldpr k nr iro@ wehs tAl .EKshlg kak k th;a tA jf.au ,shd fka' y tAl me;a;lgu oduq flda' Thd lshkak foaYmd,k oHdj" wdl oHdj" kS;sh W.kajk ckm%sh .=rejhka .ek''' Th lshkafk hqIka .=rejreka .ek fjkak we;s' y tfyu ys;uqflda''' wehs ms%hka; Th;a Th hqIka wOHdmkh ,ndmq flfklafka' Thdu okak yg tA .=rejre Ih lreKqj,g jvd jemqr W.kajkafk fomsg lefmk l=Kqyrem fkao@ tAjdj,g yskdfj,d b, weg weo.kak orefjd wka;sug kj;skafk fld;kska o@''' wkak Th is;s,s ;uhs jeo.;a' fudlo Thd, ys;kafk Thf.,af,d lhla yjig tl;=fj,d uOHidrh iys;j ;shk foaYmd,k idlPd wdl Yaf,aIK" hqo i"

fkdaf uey;a ms<sn| idlPd yu .eUqrehs lsh, fkao@ T;khs jerk ;ek yeuodu;a Thd,d idlPd lrkj' wka;sug idlal=j ysia fjkjd' wka;suhg .Ekq ,shk fld, lsh lshd yskdfjkj' okakjo wms yskdfjkj' okakjhs lsh,d ys;df.k bkak Thd,f. fkdoekqj;alug''' mnd lshdf.k .shdh' .=re uKav,fha .=rejreka fndfyda fofkl=f.a uqyqKq weUq,a jqj;a lsisfjla kej; l;d lf<a ke;' wk weuj;a m<k wdNrKj;a .eyeKshlf.a nqoah" oekqj;a nj uksk fkfuhs' fudk .EKshla jqk;a ,iaikg wekafod;a ,iaikhs' wjYH tlu foa ldka;djkaf.a oekqu" nqoah jOkh lr.kak mqjka yg udOH yiqrejk tlhs' tfyu ke;=j yeuodu;a tlu lKakdfhka uQK nefjd;a fmakafk tlu uqyqKla ;rhs' w;a yg n,kak t;fldg w;a foa olS'''' mnd wjidk jelsh lshdf.ku mka;shlg hdug ke.S ishdh' tl tl j.fha uqyqKq y;/ia weo hk wmQrej weh weia fldKska n,ka ri ka|dh' tkd u,aldka;s

2008 1 l,dmh weh

13

.iZ,a ,ajd,a
ug yuqjQfha bkahdf ysudp,a m%dka;fha" isoand m%foaYfha ysud,hdka ljeh fmfkk ka jQ rlald keue;s ruKSh l=vd .udkfha cdf.da .%dh mqyqKq uOHia:dkfha hs' weh bkahdf mkacd iy yhdkd rdcHhkays w.kqjr f,i ie,flk pka.d isg tys meKsfha jhi wjqre 25 ,sx.sl fjkilg ,la jQ wef.a ; w;aoelSu wm yd fnod .ekaughs' th ldka;dj iy ,sx.sl whs;sjdisl ms<sno wfma jevuqf tla ieisjdrhla h' uqjmqrd iskdiS l;d lrk wef.a uqyqfKa ms b;s hk ;r ukqIH;ajfha lreKdj iy wdorh .e ;snqKehs ug is;=Ks' wefik fkdwefik yka" b;d meye,s" ye.=nr tfy;a iaridr f,iska lS wef.a l;dj ud fuf,i Tn iu fnod.kafka" ,dxlSh iudcfha ;ju;a mq,a f,i wmf.a wjOdkh fhduq fkdjQ tfy;a wfma iudcfha fjkia fldg ie,lSug >Dcq f,i f.drejk" W;am;a;sfhka miqj ;fha lsish wjhl ,sx.sl fjkilg Ndckh jk ^Trans Gender and Trans sexuality) ixl%dka;s ,sx.sl wjfhys j;a jk .eyeKqka iy ksiqka foi ukqIH;ajfhka hq;=j n,d Tjqkaf.a whs;sjdisl /l.ekSug fm<.efikakehs Tng wdrdOkd lsugh( Tfnka b,a,d isugh( weh wm iu. fnod.;a wef.a l;dj ;jrg;a fmdaIKh lrkq msKsi bkahdf The Week k jQ irdf 2008 ud;= l,dmhg weh iska ,shk ,o zn,kak" uu wehZZ- See, I am She! keue;s ,smsfha tk lreKq o tl;= .;a nj i|yka lrkq leue;af;'
14 weh 1 l,dmh 2008

zn,kak''' uu

zY,H ffjoHjrfhl=f.a msyh s " ksoyi ioyd ud lmd,k ;=re jir 25 la mqrd ms isrerl uu isr isfhZ

wehZ

iZ ,a ,ajd,a k jQ N fh!jkfha isk f iqkaor hqj;sh wmg lS wef.a l;djhs f' wm fuh m%isoaO lrkq ,nkafka f iq ;r ck fldgif.a whs ; s j dis l ms<snoj ck;dj oekqj;a lsug .iZ,a ;=< we;s wfmalaIdj o uqqkam;a lrkq msKsih. Y,H ffjoHjrfhl= f .a ms y s h , ks o yi ioyd ud lmd,k ;=re jir 25 la mqrd ms isrerl uu isr isfh .iZ,a The Week irdjg ,shQ ,smsh wdrN lrkafka tf,isks. tod ud pka.dys .=Kard wo .iZ,a ,ajd,aZZ uf.a f l;dj Tng lsj hq;=uhs. udf.a ,sx.sl mhdih ms<sno l;dj fyj;a udf.a uqla;sh ms<sno l;dj. wehs ud Tng th lshkafka@ ud fukau ;ud wlue;s isrerla ;=< isr lak oyia .Kkla .eyeKqka iy mska f f,dj mqrd isk ksid. Tjqka ;u wNHka;l fm<Uu ijd.kq ,nkafka, fldkalsf h, tfia ye.S we;su ksjer o hkak ms<snoj jk wiarNdjh, ;ud wjg iskakka fuh jrola f,i oelSug bv;su hk lreKq ksidhs. ta;a ug wjYHhs ck;dj oekqj;a lsug. ud fjkqfjka ud f;dardfkd.;a p;hla ;=< wjqre 25 la /l=fKa flf,i o lshd fy<sor lsug ug wjYHhss. ud uf.a mjqf,a ;=kajekshd f,i Wm; ,enqf ms orejl= f,ihs' jhiska jeh;au ug f;areKd wka ms <uhskag jvd uf.a .;s . = K " yeis j, fjkila ;s f nk nj. we;af;kau ud ;=< ;snqfKa .eyeKq <ufhl=f.a yeis iy .;s ,laIK . fuh ug imQKfhkau f;are.; fkdyels fohla jqKd . uf.a <udh ms<sno mS%;su;au u;lhka f .ka tlla jka f ka ud mdie,a kdgHhl ldka;d p;hla r.mE ojihs. f kdgH fmryqrej, b;du;a kElka r.mE kjd uuhs. kdgH r oelau i|yd w,xldr idhlska ieriqKq ud, uf.a mshdg lSjd, uf.a rmEu fydka isjqfkda;ska fyd|u iydh ks,sh f,i ud ksYaphg Ndckh jkq we;s nj. ud tfia lshQ g fyd|u iydh kjd hkqfjka Tyq th ksjer l<d. ;l l< ud Tyqf.a ;lhkays wvqmdvq fidhkakg jQjd' kuq;a fya;=j iy u;h Tyqf.a me;af;au ;snqKd' uf.a isf;a b;s jQfha wjq,la muKhs' yeis" .;s.=K fukau ukiska o reoaO ,sx.hlg keUqre jQ orejl= iodld,slj fuu

wkkH;djh ioyd jQ m%Yakh ;+< isr, ;u iu jhia lKavdhj, Wmydid;aul iskdfjka iy wj{d iy.; k mgnefuka .e, isug ux fm;a fidhka is. lsisodl iykhla ,nd.; fkdyels yoj; ojkakd jQ f ;;a ; a j hg yeuodu;a uq y q K ug ug isjqKd. fuf,i ud oy;=ka jk hg t<Uqkq ieKska lKakdh iu ;=reo meje;au k;r lr oukq ,enqjd. mdie,a ks, weug ysfia ;,mamdjla neu wksjdhh jqKd. tajf.au iajNdjOuh uf.a uqyqKg flia tlafldg ;snqKd. ug ks;ru ys;=fka f we uf.a ujf.a we jf.a fjkjd k fldpr fyd|o lshdhs. flia l<U ,iaikhehs ug oefkkafka th ;,mamdj ;=< T;d ;sfnkjdg jvd f.d;d ;sfnk ghs' fi,a," lsug ud m%shhs th l%sl fkd .=rejhlf.a fyda fjk;a tjeks p;hlg msiS lrk fi,a,ula k, ud fndfyda leue;shs ;=hkag ;=rkag jvd. ud l=vd l, uf.a ujf.a we we|f.k fi,a, l<d. wy, my, f.j,aj,g .shd' z.EKq <ufhla jf.auhsZ taa wh ug lSjd' ud thska f,dl= i;=gla ,enqjd. ud fuf,i ujf.a we we| fi,a, lrk g uf.a ;d;a;d Tyqf.a leurdfjka uf.a msx;+r .;a;d. tajd foi n,d wms yefudau i;=gq jqKd. tA ;rla fkdf' ud .eyeKq <ufhl= fia yeisfrka rl:kfhka wuq;a;ka iu l;d l<d' udf.a foudmshka f jev .ek WfmaCIdfjka nejd i ug o~qj lf<a keye' fndfyda wjia:dj, ud ;=< .eyeKq <ufhl=f.a .;s ,laIK we;s nj lshkakg ug isjqKd. ud tfia lshkafka wehs oehs ug imQKfhkau f;are .; fkdyels ldrKdjla jqKd. ta iuu tfia m%ldY lsu fodia iys; hehs hk yeSu .eUqre-m;af,ka u;= jQf jD; lrk ,o lrduhlska j;=r .,dhka k d fia h s . ta ; a Bg;a jvd .eUq r e ;ekls k a i;= g q .xd mek kexf.a uf.a wNHka;rfha jQ yeS f,dalhdg m%oYkh lrkakg yelsjQ ksidhs. tfy;a th i;=gq ug ldrKdjla hehs lsisjl= ug lshd fkd;snqKd fiau tf;la th lsisfjl=g f;are .ekSug o yels ;snqfKa keye. flfia kuq;a jhiska jefv;au f i;=g N=la;s kakg ug wjia:djla ,enqfKa keye.
2008 1 l,dmh weh 15

iQodkula ud ;=< ;snqfKa keye' ms Yrhl isr ia;%S is;=-me;= iy .;s ,CIK wkqj j;a jqKq" tAjdgu we l< ud ;j ;j;a hjqf,ka hjq,g m;ajkakg jqKd' tys m%;sM,h jqfka Nd.hg fmr khl ud f.oka mekhduhs' hkafka fld;ekghs lsisu wruqKla fkd;snqKq ud we lla nE.hlg oud f.k f.oka .shd' ug fndfyda wdorh lrk ud f;are .ekSug W;aidy orK uf.a foumshkag ud f lrkafka je/oaolah hk yeSfuka uf.a is; fmf<kakg jQ kuq;a ud bhgu .shd' hk ;ekla ms<sn|j wruqKla ug ;snqfKa keye' tA;a fldahl ke.S rgu .shd' tjlg ms <ufhlaj ish;a" rd;%S ljr ueo wruqKla ke;sj ;ksu hdf wdkj ms<sn| ud tA m<uq rd;%sfha u bf.k .;a;d' ud nei.;a hmf,ka f.org rl:k weu;=ula .;a;d' ud tys isk nj kq kakd' ;d;a;df.a b,a,Su u; Tyqf.a <u hdfjla tA rd;s%fha ud fidhdf.k wdjd' Tyq lsisu fohla uf.ka weiqf keye' wvqu ;rka wehs f.oka wdf lshdj;a'''' tA rd;%sfha Tyq ug kjd;eka ,ndka k d' b;du by<s k a wd.ka;=l i;aldr lrkq ,enqjd' myqjod Wfoau uf.a ;d;a;d wdjd ud fidhdf.k' f.org tk;=reu;a" Bg miqj;a Tyq ud f.oka hdu .ek lsisu fohla uf.ka weiqf keye' f.or ishfokdu ud b;du;a wdofrka ms<s.;a;d' jvd;a wdorh lrkakg mgka .;a;d' Tjqka .ska .gu hqla;s iy.; f,i uf.a yeS f;are .kakg W;aidy l<d' uf.a mjqf,a idudlhska iy udf.a ;=rka fj;ska ,o wdorh ug Yd, msgqn,hla jqKd' uq, uf.a foumshkag f;are .kakg fkdyels jqKd ms orefjl=g .eyeKq orefjl= f,ig yeS we;sfjkafka flf,i o lshd' tfy;a Tjqka f ms<sn|j f;are .ekSug W;aidy u w;ayefha keye' Tjqka lshd ishd ud is;k ms < s f j, fjkia lrka k g ls h d' tg ud ,f;daks ke.=jd' fuh ud is;k ms<sfj, ms<sn| m%Yakhla fkdf lshd' th uf.au iajNdjh ms<sn| m%Yakhla' fufiau ud iska f;dard.;a fohla fkdf' zz;d;a f ;a fuh ud Wmka wdldrhhs'ZZ ud yojf;a m;=f,kau lE .eiqjd' uf.a mjqf,a whg uf.a imQK f.!rjh mqo lrkjd' ud f;are .ekSu iy mjqrla fia ke.S iska ud wdrCId lr.ekSu ms<sn|j'

.i,a .=Kardj ish '''

ia ; S % - mq r eINdjh ms < s n oj iudcfha mj;s k m%;srEm fjkia lrkakg fyda tajdg wNsfhda. lrkakg wjia:djka ,d lr.ekSu b;du;au Ialrhs. iudh ms<s.ekSj,g mska isjk foa foi iudch n,kafka wj{dfjka. thska msg l,amkd lrk, yeisfrk wh inJOfhka iudch olajk m%;spdr yu rhs' f .ek iudchg fodia lSfuka m%fhdackhla keye. fya;=j ;kd ksulrk ,o, fok ,o jkdl u; msysgd iudch lghq;= lsug yqre isk ksid. kuq;a iudchg fjkia h yelshs. ish u;jdo wdl,am fjkia lr.; yelshs. f ksid jvd jeo.;a jkafka, iudch fjkia lsug fjfyi oeuhs. u,ajr h iEu flfkl=f.au ;fha b;d jeo.;a wjia:djla' ;u ,sx.sl;ajh f;are .ekSug W;aidy orkakd jQ ms<s;=re fkd,nk m%Yak we;sjk f wjfha " ug fydka u;lhs" ud tu m%Yakj,ska u i|yd ms fmdma .dhlfhl= f .a yeS mq n q jka k d jQ ix.S; fhda kerug keUqre jQ wdldrh' ud ;dreKhg t<fUk iufha ud fj; Wod jQ fndfyda ks ke;s rd;%S ld,hkays" m%:u jrg ud ;=< iaridr yeSula fudajkakg jQjd' th k zzuu fjkia' tA fjki ieuod mj;skaklaZZ hkqfjka' f yg fndfyda udkis l mS v djka " ye,yemamS ueo" lska l Wiiafm< Nd.hg k ,xjq K d' tA ; a Nd.hg uQ K ug ;r Yla;shla ud ;=< ;snqfka keye' tA ud jev ne woCIfhl= ksid fkfjhs' mdief,a ma;su;a" oCI YsIHfhl= f,ig kula kd is ud ms<n s |j .=rejreka fndfyda n,dfmdfrd;a;= ;nd ;snqKd' tA ; a Nd.hg uq y q K ug ;r udkis l
16 weh 1 l,dmh 2008

m%md;hl whsfka ud weohk fudfyd;l uf.a whshd;a" wlald;a ud jefgkakg fkd ;olr w,a,d .;a;d' fldfydka fyda Nd.hg fydka uqyqK ug ug mqjka jqKd' udj m%isoaO bxfkare Ya j oHd,hlg we;= , ;a flreKd' uf.a ;fhka wjqre 4 la ms fkajdisld.drhl .; lrka k g jq K d' tA iudchg uq y q K fokakg;a" ud ms<sn|j tfy;a fufyka weyqK jpk ord.kakg;a yqrefjkakg ug isjqKd' ys; mErE l;d w;r zzl;d lrkafka yu fldau, ;df,gZZ" zzwekafka yhg fl,af,la jf.aZZ" zzfldprj;a kdk ldurhg hkjd we udre lrkak'ZZ jf.a l;d ks;ru weiqKd' m<uq jif lshkakg ne;r fujeks wm%ikak w;alSj,g uqyqKfokakg isjqk;a tA jir y;rl ld,h ;ud uf.a ;fha ,ia i k ld,h' f Wmydid;a u l jpk y~j,a" iskdjkays wys iajrh uOHfha ;snqKd b;d jkd uqyqKq lSmhla' Tjqka uf.a ;= r ka njg m;a j q K d' ud fj; wekq mo t,a,jk wjia:djkaj, A Tjqka ud fjkqfjka rKa v q j ,g mjd .s h d' f wdldrhg Ya j oHd,fha ;h u; ksoyi;a Ih ndysrj ud we lrk foa ms < s n |j .fIKh lrka k g;a wjia : dj ,ndka k d' jdo-jdo" .dhkh" Ya j oHd, kdgH wOHCIKh" ;=rka iu rd;%S ld,j, fkdaoh i|yd ryis.;j ;%m ne,Sug hdu jf.au fkdao pdldj,;a fhKd' flfia fyda Ya j oHd,fha bf.kS f lghq;= wjika jQ iekska ug w;sYd, uDldx. jHdmdrhl /lshdjla ,enqKd' tys fih u; jQ m.Klh" oHd.drh i|yd fjka l < fldgi" iud.f nia r :h" ldhd,fha fld.dr jeksfoaj,ska msg f,dalhla ug fkd;snqK ;r' iud.f isodyla muK jk fiajl ixLHdfjka fyd|u ishhg oyh w;rg ud o we;=,;a lrkq ,enqjd' meh 18 l jev kj,g lsisfkl ud reoaO fkdjqfKa th ldhd,fha ;ek ;ek flreKq ud inJO iup,hg uqiq jQ woyiaj,ska wE;a isug ug wjia:dj ,ndka ksihs' h<s;a c;fha Yajdi Nx.;ajhg m;aug ug isjQjd' uf.a ;hg w;a ys; ;=rka tlalr .ekSf n,dfmdfrd;a;=j ud ;=<ska bj;a jkg ug wjYH jqKd t;ekska m,d

hkakg' we;e wjia:dj, ug ud fj;skau m,dhkakg mjd is;=Kd' ;kslf fokdj b;d oreKq f,i ud mSvdjg m;a l<d' fujeks we;e wjia:dj, ud wka;cd,h ;=< ud fuka jQ fjk;a wh is hs fidhd nejd' uf.a is;g iekis,a,la f.kdjd ud fuka fndfyda ms ia " ck lKa v dh is k nj k.ekSfuka' Tjqka ;u whs;sjdisl .ek l;d lrk nj o ud fidhd.;a f;dr;= r e w;r jqKd' f u.ska ug ms ;=rka yuqjqKd' f w;ka uf.a ;hg fndfyda im jQ ;=rka fofofkl= ishd' tA;a Tjqka uf.a ;hg uq, mgkau wod< fkdjQ msfhl= uf.ka n,dfmdfrd;a ; = jQ j d' l% u fhka ud f;are .;a;d" fujeks ;;a;ajhlg m;au wiajdNdl" widudkH fohla fkdj udkqISh wjYH;djhla nj' ldrKd ;= k la ks i d f /ls h dfjka iuq.ekSug ug isjqKd' bka m<uq jekak k"

"

fohka widOdrK hehs ud l,ska is;d ish;a miqj ug f;areKd t;=ud ud yg widOdrKhla fldg ke;snj' t;=ud ud kslu mqo. a ,fhl= f,ig m;afldg fkdue;s nj'

"

2008 1 l,dmh weh

17

uf.a rdcld ia:dkfha ks, weu jQ lih ghs m h yd l,s i u weu ug fldfy;a u /lshdj wm%sh lrjkakla jQjd' fojekak jQf" uf.a /lshdj ksy~" kSri tAldld tlla uhs" ;= k a j ka k k" fjk;a .e,fmk ;eklg hdug ud ;=< ;snQ Wkkajhs' miqj ud uf.a isysk k.rh jk uqndhs fj; msiqKd' tys ud ;%m ksIamdokh ms<sn|j tla wjqre maf,daud mdGud,djla yeoErejd' ienekau ud i;=gg m;ajQjd' ug .e,fmk jD;a;Sh th nj f;are .;a;d' ud ks r ;= r e mS v djg m;a l < bjis h fkdyels w;suy;a jQ is;a fokdjg ;%m ludka;h fokd kdYlhla jQjd' bf.kq jir wjidkfha jd;d ;%mg ksmof wjika jgh i|yd Ih fCIa;%hka f;af ld,h t<Uq K d' f ldh wmg mejrefka ih fofkl= f .ka hq ; a lKa v dhul lKa v dh ls%hdldrlula f,ighs' zzixl%dka;s ,sx.sl;ajhZZ(Transsexuality) wfma lKavdhf f;audj f,ig ud fhdackd l<d' ud ms<sn|j okakd ;=rka fofofkl= w;a Tijd thg tl;djh m< l<d' th ug b;du;a ye=nr fudfyd;la jq f Ka ud f;a r e.;a ohdnr ;=rka fofofkl= uf.a ;fha ug uqK.eiS ;s n q K q ks i dhs ' bla u ks k a ;j;a ;= r ka ;=kafofkl= thg tl;djh m< l<d' tg wfma lKavdhu imQK jqKd' wfma lKavdhu ;%mh i|yd f;dard.;a ud;Dldj jQfha "To be or Not to be" ^ug fyda fkdug& h' th b;d .e,fmk nj yeS.sh;a miqj ug ye=Kd th fjkia l< hq;= nj' miqod Wfoa uf.a is; fhdackd lf<a "To be....Me " hk kuhs' f ;%mgh weiqka iudchg lrk t<sorj ud lsisfkl ie,iq lf<a keye' f;dr;=re fidhdf.k hoa wmg yuqjQ ud fukau jQ wfkla whf.a ;;a;ajhka tfiauhs' b;d blaukska ud f;are .;a;d ud uqyqK ug h jQ rdlaIhdg uqyqKu" ud wfkla whf.ka n,dfmdfrd;a;= jk nj' miqj ld,h Wodjqkd' zzuu''' uu uZZ fjkqfjka fmkS iskakg' th Ndr.kakg" iurkakg iy thg wdorh lrkakg' wfma lKavdh ;%mgfha leurdjg uqyqK ug ud ;SrKh l< oji b;du;a iqkaor jf.au mqu iy.; ojila jqKd' wmg mqjka jqKd uf.a l;dj jf.au l;d lshk ud fukau
18 weh 1 l,dmh 2008

;fha mSvdjkag uqyqK fok ;j;a wh fidhd hkakg' ;j;a whf.a l;dj,g weyqlka ug' wfma l;d wkdjrKh lr.ka k g wmg yelsjqKd' fohka widOdrK hehs ud l,ska is;d ish;a miqj ug f;areKd t;=ud ud yg widOdrKhla fldg ke;snj' t;=ud ud kslu mqoa.,fhl= f,ig m;afldg fkdue;snj' ud fohkaf.a leue;a;g tl nj ug mila jqKd' "To be... Me" tu jif fyd|u jd;d ;% m h njg m;a j q K d' ud uf.a yeS " wjYH;djhka f,dalhg wkdjrKh l<d' ud fukau f m%Yakfhka mSvdk oyia .Kkla .eyeKqkaf.a iy ksiqkaf.a yeS f,dalhg bm;a l<d' jir .Kkdjla ;s i a f ia ud f;dr;= r e fidhka lshka ish SRS (Sex Reassignment Surgery) k jQ ,sx.h fjkia lsu ms<sn| jQ Y,Hluh ms<sn|j' ;%mh ksmoug wod<j l< uf.a mfha I Khka ud yg kej;;a iy;sl l<d uf.a ;;a;ajh ms<sn|j i;=gq u b;d ksjer nj fukau th uf.a whs;sjdislula nj' ud ;%mgh /f.k f.or wdjd' fjkil wjYH;djh ;% m h ;= < s k a oyd la j q j d' ;%mh kerUQ uf.a ;d;a;d uf.ka weiqf tlu m%Yakhhs' zzb;sx Tn ljod o tA i|yd hkafka@ZZ lshdhs' Tyqf.a m%Yakh ug ;jrg;a is;ka ,;fjkakg bvkafka keye' jir tl yudrlg by; ud wdrN l<d' uf.a ,sx.sl mj;k ls%hdj,sh th fndfyda rg ;j;a jirl muK ld,hla .ekSug bv ;sfnkjd' fuu mj;k ld,h" iudh" Ydl yd udkisljo b;d iqj myiq ld, iSudjla fkdf' ud b;du;a jdikdjka; jqKd' fndfyda m<mqre ;%m wOHCIlfhl= Tyq f .a iydhlhd f,i ud f;da r d.;a ; d' Tyqf.a ldhd,fha fiajl msi ug fohka ,ndka uy+ im;la jq K d' Tjq k a uf.a ;;a;ajh Wmu f,i f;are .kakg W;aidy rejd' uf.a mj;k ld,h ;=< ug myiqj iy;sl l<d' tfy;a ud yg ,enqKq wekqmo" iup,h fjkqjg wdorh" lreKdj" ixf nj ud fj; .,d tkakg jqKd' wjika udi 20 ;=< " lKakdh ;=<ska ud gqjd uf.a wNHka;rh fifuka tf;la iar jYfhkau yev .efika mj;sk nj' fuh ug ks ys ke;s i;=gla f.k kakd' ud wikakg mq,

mq,d n,d is jpk ug wefykakg jqKd' l=,S r: hrd zzuev lydka cdkd ydhs ' ''@ZZ ^fkdakd" fldfygo hkak fk@& hkqfjka weiQ g th uf.a ijka ms k d hk hq r e ix.S;hla fuka jqKd' 2007 Tlaf;dan 19 jk k jefkda m a , dia (Vaginoplasty) keue;s Y,Hluh u.ska uf.a mqreI ,sx.h fjkqjg ia;%S cfkaJshla ilrkq ,enqjd nexfldla kqjr frday,l ' fodia;r fpgjq iska f Y,Hluh islrkq ,enqjd' ud m%d:kd l< m ia;%S yeS kS we;s uf.a is;g yoj;g .e,fmk u;=msg iajrEmhla o ud yg ,enqKd' ug klg fnfy;a fm;s y;rla fndkakg ;sfnkjd' Bg wu;rj ; ld,h mq r djgu fyda f udk m% ; s l dr ,nd.; hq ; = fjkjd' uqyqfKa frdau bj;a lsf oaHq;a m%;sldr o ,nd .kska iskjd' fuh ;j;a jirla muK ,nd.; hq;= m%;sldrhla' ud fidhd.ekSu i|yd jQ f ie;alug jQ hou ffjoH fpgjqf.a .dia;=j jQ fvd, 7"000 la o we;=j bkahdkq re' ,CI 5'5 la muK jqKd' ,sx.h fjkia lsf SRS Y,Hlu i|yd ;dhs,ka;h b;d m%isoaOh' ud tys .; l< i;s ;=kl ld,h ;=< ud gqjd O rgj," O ckj.j,g wh;a O jhia j , frda . S k a ' ffjoH fpgjq is k a uilg Vaginoplasty ie;al 20 la muK islrkq ,enq j d' ue fha ldka ; djla ;u iehd zzTyqf.aZZ Y,Hluh i|yd /f.k;a ;sfnkq gq uf.a yoj; WKq .shd' ud wka ; cd,fhka tjeks is .ek lshjd ;snqKd' tk iehd fyda | ixl%dka;s ,s x .s l wjfhys is k is h iylre fyda iyldh i|yd im ;=hl fyda ;=rl= f,i lghq;= l< wjia:djka' fuu w;alS ienekau msis wdorh ms<sn| w;alSula fkdfjkafkao@ Y,H ffjoHjrhdf.a iy;s l fhys ud ykajd ;snqfKa zzksire ldka;djlaZZ f,ighs' jpk folu n,j;a fYaIfhka m<uqjk jpkh jvd n,j;a h yelshs' kuq;a ug jvd;a n,j;a jkafka fojk jpkhhs' ujla u" we;a; jYfhkau" Wm; ,ndf yelshdj inJO fohla muKla fkdf' reoa O ,sx.hg keUqref udkisl ;;a;ajh we;a; jYfhkau msfhl= fyda .eyeKshl f,i fN!;slj fmkSisu muKla fkdf' ;jo th ufkda oHd;aul ;;a;ajhla o fkdf' wjidkfha lsjyelafla fuu ,sx.sl wkkH;djh ;yjqre lsu i|yd ffjoHuh ksjer lsula wjYH jk njhs' ug ;j;a msuid .ekSug fndfyda foa ;s f nkjd' ;j;a uu b;d Wjukdfjka is kjd uf.a ;hg ,n.ka k g ;a ; m%lD;sh iy iah;ajh' tA yefrkakg ug yis wjYH;djhla ;sfnkjd' we me<" mdjyka" lklr wdNrK iy Yr w,xlrK jH tl;= lr.kakg' kuq;a uu uE;l ms uid .;a " wfkla fndfyda wh ms uid fkd.;a tla fohla ;sfnkjd' thk ;hhs' f ish ls%hdldrlj, uf.a mjqf,a wh yeisrekq wdldrh fkdlshdu ne fohla' Tjqka tf,i yeisfrk f f,dafla isk tlu mqoa.,hska hehs ug isf;kjd' ;j;a tjeks jQ foudmshka" ifydaor ifydaoka f f,da l fhys fidhd.ekS u Ia l rnj uf.a Yajdihhs' Y,Hluh wjika h<s ; a ks j ig meKSug ksh;j is ud th l,a ouka ishd' msfhl= f,i f.oka msgj .sh ud .eyeKshl f,i f.hska msg tA udj; f.au hkafka flfiao@ ud fmKq m%Yakh thhs' ud frdayf,a isg ksjig wdf wi,ajeishka wei fkd.efgk f,djl hs' f.a we;=<gu l kla .;l< ud h<s;a uqndhg hdug f.oka msg;a jQfha" lsisjl= u f;dg yuq fkdjk wr uqiqjQ ys mdkaorhs' ud i;s folla muK uqndfha .; lsug is;d ishd' f w;r uf.a uj ug rl;kfhka l;d fldg lshd ishd ish,a,u y Tn oeka f.or tkak lshd' Tng Yajdi l< yels o@ ud f.or fkdis osk lsysmh ;=< uf.a mshd;a uj;a f.hska f.g f.dia ishu wi,a jeishka yuq " {d;S k a yuq udf.a leue;a ; iy
2008 2008 11 l,dmh l,dmh weh weh 18 19

Y,Hluh ms < s n |j Tjq k a oekq j ;a fldg ;snqKd' ug fuh Ya j di l< fkdyels fohla ' iudcfha lsish by, ugul j;a jk uf.a foudmshka ud fjkqfjka lrk f lemlsu .ek h<s;a ud lshkafka uf.a foumshka iy ifyda o r ifyda o hka jeks wh ;j;a f f,da l fha fld;klj;a ke;s njhs ' Tjq k a ksrka;rfhka uf.a i;=g-leue;a; fjkqfjkau bv i,id kakd' udkisl mSvdjka j,ska ud uqojd .;a;d' ta;a ud okakjd ud jeks ;;a;ajhg m;ajQ fndfyda fofkl= ud ;ru jdikdjka ; ke;s nj' Tjq k a f .a ;j,g jdikdj ,.dlr .ekSug wm Tjqkag iydh h hq;= jkafka ta ksihs' fuf,i ;u ,s x .s l wkkH;djh ;u ye.S- is;=- me;= j,g wkqj ;SrKh lsf wfma l a I dfjka hq ; = j udkis l mS v djka ueo j;ajk tfy;a ta i|yd wdl iy iudcuh jYfhka Yla;su;a fkdjQ fndfyda ixl%dka;s ,sx.sl ;;a;ajhg wh;a ckhd bkahdf j;a fjkjd' Tjqka zysrdZ hk kka ykajkq ,nkjd' fudjqkaf.ka we;e msila uy u j;a jkjd' ta jf.au ;j;a msila ,sx.sl jD;a;slhska f,i ;u ldj ilid .kakjd' fya;=j" wOHdmkh" /lshd wjia:djka we;= iudcfha fndfyda myiql fyda jrm%ido fj; ,dug Tjqkag we;s ndOdjka ksid' kuq;a Tjqka ukqIHhska" tfy;a iudch fudjqka o ukqIHhskah hk yeSfuka hq;=j Tjqka foi fkdn,k ksidu ksrka;rfhka u Odldr jQ ys x id-mS v djka g ,la ug Tjq k a g is j ;s f nkjd' bka hdf fuka u " Tf rf;a f,da l h mq r du;a fuf,i ixl% d ka ; s ,s x .s l wjhl j;aug isu (Trans sexual ,Trans gender) fya;=fjka iudcfhka fldka jQ fldka lrkq ,enQ .eyeKqka iy mska isk nj ud okakjd' uf.a l;djg weyqlka ka Tn ud ;ks fkdlrk nj ug Yajdihs' ud fukau jQ wka ish fokdu ;ks fkdlsug wms w;aje,a ne| .ksuq' Tng ud lrk wdhdpkh thhs'ZZ jevuq jg iyNd.s is O jhia lKavdhj,g wh;a jQ" O jD;a;Skag wh;a jQ" wdishdf rgj,a tfld<ylg muK wh;a ia;%S l%shdldkshka ish fokdf.a u mdfya
20 weh 1 l,dmh 2008

fofk;a wg l xjla tlal< .iZ,a f inkaOfhka wm ish fokdf.a u ukia tljr jD; lsug iu;a jqKd'

fuf;la th wfma m%Yakhla fkdf hehs is;d woaorg ;,a l< fydA iudcfha b;d iq msilf.a t;r .Kka fkd.; hq;= m%Yak - wmg uey;afjkakg g jvd nrm;, m%Yak iudcfha ;sfhkjd hehs lshka wu;l lr oeuQ fyda idm%odhsl u;jdohkag we;s h ksid fyda wjOdkh fhduq fkdl< ixl%dka;s ,s x .s l hs k a ms < s n |j iy Tjq k a uq y q K fok udkisl lmkhka ms<sn|j fukau ksiqka f,i Tjq k a f .a whs ; s j dis l ms < s n |j;a wm .eUqka is;kakg mgka .;a;d' fkdie,ls,af,ka iy ;Hdfjka jeiS ;snQ wmf.a is ; a ys wr refldg wdf,da l u;a lrkakg .i,a oe,ajQ l=vd bmkao t<sh uyd .skakla jQ fihls'
;u hqre yka .iZ,a .ehQ .iZ,a .S;hg lkafoka iqmdg ysu je;s jkska ,sfik ysud,h ljeh w;ka nei .sh ieoE ysre" wdf,dalh /f.k h<s;a miqod WoEikska wdmiq wdjd fiau" wm ish fokdu;a wdmiq ish rgj,a n,d msg;a jQfha .iZ,a ms<sn| jQ wdorKSh u;lh fuka u ixl% d ka ; s ,s x .s l hs k a f.a whs;sjdisl ms<sn| l%shdld f wfmaCIdj o we;s j h' ;ju;a wE;s k a wefika k d fia oefkk" wef.a hqre .S y~ uf.a is; ;=< we;s tu wfmalaIdjka jka jr w;a lrkjd hehs ug isf;a' iudcfha wjudkhg" wekq mohg" kskaodjg ,lajqKq iq;r ck fldgila jQ f ixl%dka;s ,sx.slhskaf.a" ,sx.sl whs;sjdisl we;= ishu whs;sjdisl ksia whs;sjdisl rduqj ;=< .%y lr.kafka flfiao@ ta i|yd l%shdld jkafka flfiao@ f idm%odhsl mqreI uQ,sl iudch ;=< th ienEu wNsfhda.hla nj f;are .ekSug wgqjd ld wjYH ke;' ta ; a fuu wNs f hda . chf.k wkqlmdjg fkdj f.!rjhg md;%jk ck fldgila f,i" ixl%dka;s ,sx.slhska yg ish wkkH;djh ;udf.a leue;a; m ;yjqre lr .ks ka j;a h yels ukq I H;a j h iq / flk iudchla wm f.dv k.ka f ka flfiao@ ud Tn bfhys ;nk m%Yakh thhs' iqld fmfrd
PdhdrEm ( ikachs w,yj;a - zThe WeekZ irdj" bkahd

y
y
kv;a;=j@
fldaj,ka fkdtkafku k b;ska f.khkak md i<U''' ug l=ug hkag .ukla ke;sj''' hkag kEu k .kak f Ksfujq, ug''' ldg''' ierfikak ;ks hyk''' ;e,S lgq hyk msg urd ks ? mqrd ilf<a n; fofokdg''' iuq.kak nelug''' ndf, nekaodg fm fjkau fnda lska ys;a kakdg l=ug l<la fy,d ms<s.kak ne is;g''' fodvuqj fldpr;a ys wmg''' lshkakg jpkhla ke;su fldg oejqKq yo u~, hg fldaj,ka udOgu fokak''' msp u,a wyqr b;s lr''' fmd Wkaf. ls W.=r''' tfkdald wurfialr bnd.uqj
m;a;sks uEKshka lkak.s k jQjdh' ;u iehd jk fldaj,ka lkak.Sh w;yer oud udO k jQ k<k miq mi .sfhah'

fm%auhg jka b,a,d


fmrod fml< Tnu o Widfha l+vqj < lflda we| me<| Wmeia hqjf,ys hka n,kd kS;s Ydrohska < fm%auhg jka b,a,d isrf.hg olalkag idCIs f,i fndre fodvkafka wjxlj fml< jrog o~qju o kqU uf.ka hkafka wdorh k fkdfuh n,af,dj;a fkdlkd fld<mdg lymdg .=remdg ks,amdg lvodis mdg mdka i,a,s i,a,s i,a,s hQ'' idkdhl
u,j" lelsrdj

y
21

2008 1 l,dmh weh

y
msfhl=f.a je<mqula
he<S we;s l x <s folfmdf<a ,she we; ;ksjqKq nj isks yo ;=f<a ue< .sh mq;= uqj ikikak yeu fjf,a u we; bv .hkg lh f mef,a ujq fifkyi wysj .sh fka isgka Tf yoj; bls kd y~ jefoa ijka .ef Tng fukau uf. o mqf;a .skak yo .ef weKdg myk ke;sj wr fuys ;sf mam;alu je yskaod .shdg uf. mqf;a wu;a oeka wm jdf.u <;fjkq we; mqf;a kqf <s ls iskyj ;=<ska uf.a mqf;a wud kqU isysfkka gqjdo ug isf;a tlg ysh jir myu oekqfK keye mqf;a tA jqKdg tk fojir l,amhls mqf;a tl tl ojila f.jkafk fokdj ysf;a .=<slrf.k nj okafka WUhs uuhs mqf;a t,a,S is <h u~f,ka .,jd kqU mqf;a fudk ys;lska kqfU wud .shdo uf. mqf;a ud ;ksjqK ,iska u;= fkl uf.a mqf;a uf.a mq;;a kqfU mq;= yd ;ksfo ysf;a ieu fofhda tla wudj rlSjd f fojir . .yg fkdoekS f.fjd <h u~f,a tfrkd ls mq;=g ,efjd isysfkka wm fofokd Tn <u fmfkajd kkaod fmfrd

k nq j
uf.a knqj .; fkdjqKs mehla" kla" uila" wjqreoaola is| oeug rere f.drye` rl=fil=g tfy;a''''''' mK fuka jk ne ls ksid /lafl isy;a jila mqrd kd,s ,shkf.a

y
a,Su u;" mdGl Tf b, kau wdOqksl l m%Khkaf.a fu djH ksudK lshkaf.a o l k ;Srhhs f' fr i|yd fjka fl kak' a weh fj; tj Tf ksudKh;

ejksHq ldi,a ( 174" w,aia w h" fld<U-8 045 rl:k( 5632

22

weh 1 l,dmh 2008

Tj f,v jQ iudchl

yDo idCIsh@
.= ld,Sk m%;sldrj,ska uev mj;ajd .ka k d iy cS ; ld,hla fnfy;a fndka idudkH ; .; ls ug is jk frda . kE;r we;' iuyrg mjq,lg tla wfhla fyda iskakg mqjk' yoj;a frda." h jehdj" wl rer mSvkh" weu" jl=.vq frda. wd nyq, frda. ;;a;ajhka ksido iuyr g ; ld,hu fnfy;a md lrka iskakg isf' flfia fyda fujeks iuyr frda . udrdka ; s l h' urKh .ek wks Y a ; yeS f uka j;a jka k g is f' tfy;a udkisl frda. hkq urKhg w; jkk frda. ;;a;ajhla fkdf' wdydr .ek l;d lrk g zug yd" ug vhfniaZ lshoa iuyr g tys hlsis .jhlao .uH f' tfy;a tjeks wk;=rla ke;s iuyr g > ld,hla fnfy;a md ls ug is jk udkisl frda.hla .ek iudch ;=< we;af;a .jhla fkdj fkd;ld yeuls ' hls ' lrka f ka mjq , g le<,la " wmlS ;s h la " wjudkhla fj;ehs i,ld fldka lr yeuls' ke;s k mjq f ,ka iudcfhka ms g ux lr yeuls' by; lS fyda tjeks .= ld,Sk frda.Ska tfkod meje;af fndfyda miai h

iS;d rxckS

T f.hla we;=f,a fud< f.hla we;s kEu flfkl=g kEu fudfyd;l udkisl frda.hla yefokakg bv we;s i;Hh wu;l lr" iudc wmjdoh kdufhka ;fhka wE;a lr we;s ksiqka fldGdYhla .ek wikakg ,eu fld;r fojdplhlao

kuq;a" ;h , wl jk kuq;a udkisl frda. ;;a;ajhlg m;a jQ flfkl=g tjeks nrm;, mriai ula fkdj wjYH jkafka f ukqiai iudcfha ksiqkag wjYH lrk wdorh" lreKdj yd /ljrKh muKs' tfy;a T f.hla we;= f ,a fud< f.hla we;s kEu flfkl=g kEu fudfyd;l udkisl frda.hla yefokakg bv we;s i;Hh wu;l lr" iudc wmjdoh kdufhka ;fhka wE;a lr we;s ksiqka fldGdYhla .ek wikakg ,eu fld;r fojdplhlao@ ;reK fha wxf.dv udkisl frday,g we;=j ue jhi;a miq lr uy h;a frdayf,au f.jk uq,a
2008 1 l,dmh weh 23

wys jQ ia ; S % mq r eIhka iudcfha udkis l fi!LHhg fld;r ys;lro@ 2007 iema;en ui 27 jeksod jkg wxf.dv udkisl frdayf,a fkajdisl frda.Ska 1025 la jd;d jQ w;r thska 674 la ms jQy' 351 la .eyeKq jQy' g wu;rj .= ld,Sk ldka;d fkajdislhka 800 la uq,af,ahdf msy s wxf.dv frday,g wkqhl q ; a tallfha is;s' ^Unit 2& ta wkqj uq ldka;d fkajdislhka ixLJdj 1151 ls' ms fkajdislhka m%udKfhka 98 fofkla iudc.; lsug yels wh fj;s' .= ld,Sk fkajdisl ldka;djkaf.ka ishhg 40 la u iudc.; lsug iqiq wh f,i ,ehsia;= ilid ta i|yd wod, lghq;= iQodk lrka isk nj jd;d fjhs' g udi fol ;=klg l,ska .= ld,Sk ldka;d fkajdislhka wg ishh blaujd is njo k .kakg we;' uE; 35 fofkl= /l n,d .ekSug mqKHdh;khlg Ndr we;' ;j;a 30 la Ndr .ekSug iq; k wdh;khla tl we;'

fuu frda.Skaf.ka fldgila .= l,la frdayf,a bkafka frdayf,a ish hq;= ksid fkdfjhs' Ndr.kakg flfkl= ke;s ksihs' iuyrekag {d;Ska ysh;a udkisl frda.hlg ,lau iudc wjudkhla" le,,la hg ys;,d ndr.kak leue;s keye' frda.shd wudk wudf.a wdorh orejkag ,e,d keye' orejkaf.a wdorh wudg ,e,d keye' iehdf.a me;af;kq;a tfyuhs'

;ju;a wxf.dv udkis l frda y , .ek lshkafka mqoa.,hka h .ekaugh' Tjqkaf.a is;a ;=< wkaod we;s ;%h" frda.Ska ne| ;nd ;sfnk" n,y;aldrfhka m%;sldr lrk tys hk tk whg lror isjk ;ekla f,ih' iuyre fkdoks;;a f jk g tu ;;a;ajh fjkia idudkH frday,lg jvd ikaiqka ;ekla njg th m;a we;' ;j rg;a th iudcfhka ijd we;s ;ekla fkdf' frday, ;=< wdl,amuh yd fN!;sluh fjkial / ila is we;' {d;Ska yd frda.Ska w;r yuq isf' {d;s ix. ls%hd;aul f' l<n,ld frda.shl= w,a,d ne| f.kdj;a w;a frda.Ska Ndr .kakd ia:dkfha f.dv k.d we;s wx. imQ K yis ta l lh ;= < m% ; s l dr lr md,kh fldg jdgqjg we;=,a lsu isf' tla tla ffjoHjrekg fjkajQ ;ks jdgq l%uh fjkqjg ffjoHjreka ish fokdgu yeu jdgq j u n,ka k g yels j k l% u hlg m%;sldr ls%hd;aul f' w;a frda.Ska iy .= ld,Sk frda.Ska tlg fkd;nd l%u ;=klg m%;sldr isf' w;a wh k 21 la Acute jdgqf;a fojkqj Medium Stay jdgqj,g;a f;jkqj .= ld,Sk frd.Ska Half Way Home ( w;r ue ksjiakh& kka ykajk fldgig;a hef'
24 weh 1 l,dmh 2008

frday,a wOHCI chdka fukaia uy;d

wkq,d uoaunKavdr uy;ah

fN!;sl jYfhka o h h fjkial is jqjo ie,ls,a,g .; hq;= ldrKh we;af;a frda y , ;= < fkdis h hq ; = " {d;S k a f .a /ljrKh hgf;a ish yels Yd, msila tys j;a uhs' thskq;a fYaIfhka .=ld,Skj tys .; lrka k g is jQ ldka ; djka je m%udKhla isuhs' f ;;a;ajh fjkia fldg f whg iudcfha wdorh /ljrKh ,nd ug lghq;= lsf j.lSu ork frday,a ldh uKa v ,fha ^udkis l frda y ,a j ,g fYa I s ; jD;a;slhka fldgila jk& ufkda iudh jev ks , Odka ^ PSW & w;r fcHIa G ;uhd jk

PdhdrEm ( iS;d rxckS

wkq,d uoau nKavdr uy;ah ta i|yd lem fuka lghq;= lrkakshls' frd.Ska ;ukaf.a mjq,a iu tl;= lsu yq dla wudrefjka " mia i ka " bjiS f uka lrkak k jevla' iuyr wh wjqre 25 la 30 la frdayf,a bkafka' frday,u ;ukaf.a ;h" ksji lrf.k th ;ukaf.a f,i i,lka j;a jk wh bkakjd' tla flfkla 1959 we;=,a fj,d ;sfhkafka" Wid frda.sfhla yg' ka thdf. mjq,a inkaO;d fydhkak keye' f whf.ka fldgila tmuK .= l,la frdayf,a bkafka frdayf,a ish hq;= ksid fkfuhs ' Ndr.ka k flfkl= ke;s ks i hs ' iuyrekag {d;Ska ysh;a udkisl frda.hlg ,la u iudc wjudkhla" le,,la hg ys ; ,d Ndr .ka k leue;s keye' frda . s h d wudk wudf.a wdorh orejkag ,e,d keye' orejkaf.a wdorh wudg ,e,d keye' iehdf.a me;af;kq;a tfyuhs' inkaO;d wE;a f j,d tl me;a ; ls k a ' j.lS f uka wE;a fj,d' iuyre ta ;;a ; a j h ;= < frda . S jQ mqoa.,hkaf.a foafmd< ,shd f.k" tajd l=K,d' Ndr ka ,smskj, ta whf.a ljqrej;a keye' oeka wms ;ks ;ks frda.Ska .ek fydhd n,kjd' Y%du jegqma fyda fjk;a wdodhula ,nk whf.a wdodhu fjk ldgj;a N=la;s kak fokafka keye' frda.shd fjkqfjka tajd ,nd fokak lghq;= lrkjd' iuyre frda.shd frdayf,a bkak w;f mqjka yehg we;a n,kak leue;shs' mjqf,a wdjdy jdyj,g n,mdhs jf.a m%Yak lsh,d f.or f.kshkak leue;s keye' wms ,sms ;=kla ;r od,d ms<s;=re ,efnhs o n,kjd' fydhd .;a; f.j,aj,g lsysm jr .syska l;d lr,d ta whf.a" jgd msgdf uki yo,d frda.shdg i,lkak k wdldrh .ek kqj;a lrkjd' wlue;s whf.a uki yokak yqdla uykais fjkak fjkjd' wfkla tl wms fnfy;a lr,d kslu f,vd Ndr fokjd fkfuhs' Tjqkaf.a jev ;kshu lr.kak" lEu yokak jf.au ta wh leue;s wdldrhg jD;a;Sh ls ; a i dj hgf;a fkdfhla jD;a ; S h uh lghq;=j,g mqyqKq lr,hs Ndr fokafka' .= ld,Sk frd.Ska Tjqkaf.a leue;a;" yelshdj wkqj frdayf,au jevj,g fhdoj,d Tjqkag f.ula lrkjd' wms fidhd ka / lshdj,g frdayf,a isg msgg .syska tk ms bkakjd' tfyu hjkafka fydka wCIKh

ldka;djka msila /ln,d .ekSug Ndr .ekSug m%:u Tjqka lrk w;al .ek mqqyqKqjla ,nkakg frday,g mefKk iq; ks,Odkshka iy frdayf,a jD;a;Sh ls;ail ks,Odkshka

l< wh' ta whg fkajdisldr fjka lr,d ,d ;sfhkjd' ta f.d,a, lKavdh jYfhka ;uka Wmhmq uqo,ska Whdf.k lkjd' wfma wCIKh ksid kdia;shla fjkafka keye' nexl=f b;s lrkjd' ta ;;a;ajhg we;a i,a,s b;s lr.;a lsysm fofkl= mjq,a iu l;d lr,d Ndr foka k mq jka fj,d ;sfhkjd' tfyu wh .syska ;ukaf.a ludka;h fydka lr f.k j;a fjkjd' frdayf,ka msg .sh;a ldka;djkag mqyqKq wxYhg we;a ueyq f.;=" ieris,s ;uka leue;s mq y q K q j ,nka k lghq ; = fhdod ;sfnkjd' fld<U wjg wh frday,g we;a tfyu jev lrkjd' wms ta foaj,a ie,iq fldg ;sfhkafka fyd| ms<s.ekSula iys;j Tjqka iudc.; lrkakhs' 1981 b|, wfma ;k;=f ,xldjgu ysfha mia fokhs ' wxf.dv y;rhs ' fma r dfoks f ha tlaflkhs' 2000 ;j ;=ka fofkla .;a;d' wxf.dvg thska tla flfkla ,enqKd' f ;k;=r i|yd iudc oHdj fyda ufkda oHdj ms<sn| fYaI Wmdhla wjYHhs' msi wvqlu" jdyk myiql ke;s lu ksid wms jev lf<a wudrefjka ' ka wmg jdykhla ,e,d ;sfhkjd' WmdOdka .kak fj,df wfma wOHCI;=ud iShla b,a,,d 55 la ,enqKd' ksh; Wmdh fkdjqK;a ta wh mqyqKq lr,d tall ;sfhk wfkla frday,aj,g od,d wxf.dvg 10 la .;a;d' ta wh fydka jev lrkjd' ka frd.Ska iudc.; lsf lghq;= .ek je fjfyila orka k wmg yels h dj ,e,d
2008 1 l,dmh weh 25

iS;d rxckS

;sfhkjd' fYaIfhka .= l,la ;siafia bkak ldka;djka heu .ek wms blauka lghq;= lrka bkakjd' ZZ ldka;djka je fofkla fufia wjqre is ;sia .Kka frday,l f.ug" fmdf udkisl frda.Ska inkaOfhka we;s w.;s.d" wkqlmd rys; iudc wdl,am blaujd .sh fya;=jlao ;sfnk nj fmfka' tk" ldka;djg Wreu we;s iudc N+ ldj yria f m%Yakhhs' mq;d n,kakg j, ujre t;s' iehd n,kakg kaoEjre t;s' Tjqka /l n,d .ekS u g yels ;;a ; a j hg meKs miq ;ukag l=uK fyda yelshdjla we;ak /f.k h;s' yelshdjla ke;;a wu,d orejka /l n,d .kakg leue;sh' wu,d ish frday, ;=< fkdish hq;= orejka isfhd;a tu mjq, ;=< Yd, m%Yak ;sfnkakg mqjk' wud ta m%Yak ;=< fjkjd fyda wirK we;=jd h yelsh' wikSm is ys kula n,kakg r neyer ujla meK isfha yoj;a ie;alulska miq we|g iskakg ffjoH Wmfoia ,e ;shh' idudkH iudch ;=< Whd msyd lkak fr fidaod" mska rlskafka .eyeKqkah' tfy;a .eyeKshg tu hq;=l mska w;ska bgq lrkakg is jQ g th Tjqkg wlue;s ldhhla fjhs ' f l;dj 2004 jif hdmkfha tys ufkda ffjoH fYa I { uydpdh ohd fidauiqkaor uy;d f.kao wikakg ,enqKd u;lh' wkq,d uoaunKavdr uy;ahg wkqj kEhska Ndr.ka k g wlue;s jQ fyda kEhs k a ke;s " wdodh bmhsh yels jD;a;shla lrka fnfy;a ksh; m .kska idudkH ;hla .; l< yels ms l=,shg ldurhla wrf.k msg f.dia j;a fj;s' tfy;a wm okakd m iudch ;=< ldka;djlg tf,i ;ksj j;a ug iqiq mirhla o ke;' mjq,a in|;d hEu" wfkHdakH ne riau" kEhska ke;s lu" udkisl frda.s ;;a;ajh ksidu foafmd< jxpd lr .ekSu ksid hk tk ux ke;s u fukau iudc wmjdohg fhka mjq,g Ndr fkd.ekSu jeks fya;= ksid f,dalh frday,la njg m;a jQ f .eyeKqkag fukau mskago ksiqka f,i iudch olskakg miq u ilid u wkq,,d jeks ks,Odkag muKla l< yels fohla fkdf' tfia n,d isuo YsIaG imkak
26 weh 1 l,dmh 2008

iudchlg fkdfyd' mqoa.,hka yd mjq,aj,g nr orkakg nek$wlue;sk yd orkakg mqoa.,hka fyda mjq,a ke;sk yDo idCIshla we;s iudchla ksy~ h hq;=o@ frday,a wOHCI chdka fukaia uy;df.a b,a,Su thg fyd| iula f,i fmfka' zz ldh uKav, lla wvq mdvq ;snqK;a bkak wh fyd|g jev lrkjd k lrf.k hkak mqjka' tal fkfuhs m%Yakh' fu;k bkak 800 la ;ru ldf.a y /ljrKh hgf;a n,d .kak mqjka wh' wiQ fofkl=g tl .dfka ksjiak 10 la yo,d 10 fofkla f wh kv;a;= lrkak Ndr .;af;d;a tal fldpr fiajhlao@ wjYH Wmfoia" u fmka iy mqyqKq fiajlhkq;a wmg ,nd fokak mqjka' k ;r msx lrk wh bkakjdfka' mjqf,a h .s h whg ms x ms K s i mka i ,a yok wh bkafka' ta jf.a odkm;shka y wdh;k y f ms i /l n,d .;a f ;d;a fudk ;r ms x lula o @ fudlo fjk frda y ,a j , jf.a fkfuhs " fufy bka k Ndr lrejka ke;s whf.a lEu u j,g wu;rj" we me< jf.au wfkla wjYH;d ish,a,;a wms n,kak fka'ZZ wxf.dv udkisl frdayf,a y~ f,i fuh m%ldYhg m;a jqjo rg mqrd fujeks ;;a;ajhg m;a jQ ia;S%ka mqreIhka kE;r we;' udkisl ffjoH tall msys frday,j,ska jd;djk frda.Ska ms<sn| ;;a;ajhka g fjkia h fkdyel' fjki k m%;sldr i|ydj;a iuyr m<d;aj, iqiq jgdmsgdjla fkdue;s uhs' myiql fkdue;s uhs' hdmkfha udkisl frda . S k a i|yd fka j dis l myiq l ;s n Q f;,smamf,a frday, w wdrCIl l<dmhg hg;a h' fmare ;=vqf frday, iqkdfhka kdYhg m;a h' hqoaOh" jHik udkisl frda.j,g fya;= ldrl fjoa ldka;djka jv jvd tajdfhka mSvdjg m;afjoa tjeks hqo l<dmhl m% ; s l dr i|yd we;a f ;a ls k myiqloehs hk ldrKh fjku l;d l< hq ; = ud;Dldjls ' flfia fj;;a frda . hg f.dre jQ flfkl=g ish,a,gu jvd wjYH wdorh" wjOdkh ,ndug yDoh ixf fkdfk ta iudcfha ks i q k a g Ys I a G imkak h yelso@ iS;d rxckS

xjOkh lrd fhduq jQ iy fhduqfjka mj;sk rgj,ska fndfyda fihska wikakg ,efnk fohls ia;h s% i|yd mj;akd wiudk;djh' fuh O rgj," O iudcj," O ugka olakg ,ef' fuu ;;a;ajhka ia;%Skag wjdis iy.; jQj;a" kQ;k f,dalfhys fyj;a fuu wNHdjldY hq.fha mjd ia;h s% iska fuu ;;a;j a h w;ahs'

cd;sl ixjOkhg uqo,a fhof oS

ia;%Skag idOdrKh bgqlsu


jI 1948 t<soelajQ udkj ysl m%{ma;f s ha iEu mqo. a ,fhl=gu ia;S% mqreINdjh" cd;sh" wd.u" ckj.h" jhi" mka;sh" NdIdj" foaYmd,k u;su;dka;r fld;r fjkia jqj;a" iudk whs;sjdisl N=la;s f whs;sh ;sh hq;=hehs meyeos,j s olajd we;' jI 1976 cd;Hka;r wdl" iudh" iy ixialD;sl iuq;sh u.ska f,dj wdl" iudh iy ixialD;sl whs;sjdisl iudkj N=la;s f whs;sh ;sh hq;= nj wjOdrKh flreKs' Y%S ,xld wdKavl q u % jHjia:df 12 jk j.ka;h s u.ska o" ia;S% mqreINdjfha iudkd;au;djh ms<n s |j i|yka lrhs' tu j.ka;shg wkqj kS;sh yuqf ia;%S-mqreINdjh" cd;sh" wd." NdIdj" l=,h" fyda foaYmd,k u;jdo wkqj fyda Tjqka Wmka ia:dkh u; fjkila fkdl< hq;= w;r ishfokd iudk mqoa.,hska f,i ie,lsh hq;=h' tfiau tlai;a cd;Skaf.a iyY% ixjOk b,lal (Millennium Development Goals) ;=< o ia;S% mqreI iudcNdjfha idOdrK;ajh ms<sn| ;yjqre lsf wjYH;djh iy tA ms<sn| Wmdh ud. o i|yka lr we;' isfvda (CEDAW) fyj;a ia;k S% g a tfrysj isjk ish wdldrfha fjkiafldg ie,lS ;=rka lsf

iuia; ck.yKfhka 52]lg wl m%udKhla ia;%S m%cdj u u rf ia;%Skag iudc idOdrKhla ;sfnk ne lshk idOlhla fkdf' Yaj oHd, ;=<" bxfkare mdGud,d yodrk isiqkaf.ka je m%;sY;h mskah' ;D;Sh ;dCIKsl mqyqKq jevigyka i|yd mj;skafka wju ldka;d odhl;ajhls' ukaofmdaIKh .eyeKq orejka ;=< fnfyka olakg ,ef' jvd;a kSrla;sfhka fmf<kafka ia;%Skah'
tlai;a cd;Skf a .a iuq;f s ha m%Odk wx.h jkafka wiudkl msgo q elSug lghq;= lsu iy iudk;ajh iy iu idOdrK;ajh we;s lsuhs' Y%S ,xldj fuu iuq;shg w;aika lrkq ,enqf jI 1981 h' fuu isfvda iuq;sh mok fldg ilia lrk ,o" ldka;d iudkd;au;djh i|yd bm;a l< Y%S ,xld ldka;d m%{ma;sh 1993 rch iska ms<s.kakd ,' tA wkqj ia;%Skaf.a udkj ysl mskag yd iudkju N=la;s u i|yd o lghq;=
2008 1 l,dmh weh 27

ie,iS u g rch is k a lghq ; = l< hq ; = nj wjOdrKh f' furg ia;%S whs;sjdisl ;yjqre lsu i|yd;a iudkd;au;djh i|yd;a ilia lr we;s Y%S ,dxlsl ia;k S% a i|yd jk cd;sl lsh % dld ie,eiau ;=<k s a o ia;S% mqreI iudcNdjh u; mok jQ wiudk;djh ms g q o ls ka idOdrK;a j h ;yjq r e lr we;' fuf,iska cd;Hka;r ugka iy cd;sl ugka o ia;%Skag o mqreIhskag fukau iu idOdrK;ajh iy ixjOk m%;, s dN iufia N=l; a s f whs;h s ;yjqre flreK o m%dfhda.slj .;a l< fuys h:d:h fnfyka fjkiah' mskag idfmaCIj wehg iudch ;=< ,efnkafka fojeks mka;sfha ie,ls,h s ' iuia; ck.yKfhka 52]lg wl m%udKhla ia;%S m%cdj uu rf ia;%Skag iudc idOdrKhla ;sfnk ne lshk idOlhla fkdf' Yaj oHd, ;=<" bxfkare mdGud,d yodrk isiqkaf.ka je m% ; s Y ;h ms ka h ' ;D;S h ;dCIKs l mq y q K q jevigyka i|yd mj;s k a f ka wju ldka ; d odhl;ajhls' ukao fmdaIKh .eyeKq orejka ;=< fnfyka olakg ,ef' jvd;a kSrla;sfhka fmf<kafka ia;k S% h a ' ia;%Ska i|yd nyq, f,i /lshd wjia:d Wod we;af;a my< ia:rhkayh s ' tAjd fndfydag olakg ,efnkafka j;= wxYfha" we fCIa;f % ha" foaYh S .Dy fiajdj iy ixl%uKsl .Dy fiajdj fyda ,sml s dr ugks' by< l<uKdldr ;,fha ia;%Skag m%udKj;a wjia:d ,efnkafka ke;' ldka;d / lshd hql; a h s fukau W!K /lshd hql; a h s o by< ugul mj;S" f,dj wka rgj,a iu ii|d n,oa Y%S ,xldf foaYmd,kh ;=< ia;%Skaf.a odhl;ajh mj;skafka b;du;a my< ugulh' md,sfka;j = ;=<;a m<d;a iNd iy m<d;a md,k wdh;k ;= < ;a ia ; % S ksfhdackh 5] lg o wvq ugul mj;S' tfiau fuu ;;a;ajh fjkia lsf ls%hdj,shla o fmfkkakg fkdue;' fuu fya;=j u; ia;%Skag isjk wiudk;d .ek fyda widOdrKh .ek y~la kexug we;s yelshdj o wvqfjhs' tu fya;=fjka ia;k S% a fjkqfjka kS;s ieliSf tA i|yd bm;a jk ia;k S% a o b;d w,am f' f ksid jHjia:dms;fha ia;%Ska fjkqfjka m%;sm;a;s wkqu; lr .ekSug isjkafka mskaf.a tl;djh ,nd.ksks' f fya;f = jka ,xldf ia;k S% a miq.d ;;a;j a hl isu wjdofhka ms<s.; hq;=h' rf ixjOk
28 weh 1 l,dmh 2008

lghq;= i|yd uqo,a fhof mskag idfmaCIj ia;S% iqNidOkh i|yd m%udKj;a wdfhdackhla is fkdue;' tfia is we;ak rgmqrd <s ia;k S% a ish fkdyel' rgl isjk ixjOkfha ldka;djg isjk wjdis ;;a;j a hka ykd.;a hqkf s * wdh;kh jI 2001 ia;S% mqreI iudcNdjfha wjYH;d ie,ls,, a g f.k tA wkqj ielish yels wh-jeh l%uhla ^Gender Budgeting& ykajdu lr we;' fuu ia;S% mq r eI iudcNdjh mok lr.;a wh-jeh m%;sm;a;Ska ilia lsf ixjOkh jk rgj, fYaIfhka wdishd" wm%sld" hqfrdamd iy ,;ska wfuldkq rgj, udkj im;a ixjOkhg m%uL q ;ajh ,nd ;sKs' miqj fmd rdcH uKav,h" wdishdkq ixjOk nexl=j" hqfrdamd ix.uh we;= cd;Hka;r ixOdk /ila ia;S% mqreI iudcNdh idOdrK;ajhg uQ,l s ;ajh ,ndfok wh-jeh ilia lsula i|yd odhl;ajh ,ndks' fuys n,fmdfrd;a;= jkafka mj;sk wh-jefha w;sfl uqo,a fjka lsula fkdf' mj;sk ixjOk ls%hdj,sh ;=< wiudk f,i im;a fnhdf wiudkl ke;slr ia;k S% a fjkqfjka o idOdrK f,i uqo,a fnhdf l%uhla ilia lsuhs" fyj;a ksis m uq,H im;a fnhk f,ig ixOdk lghq;= ie,iSuhs' fuys isflfrkafka ia ; % S k a g fYa I ;a j hla ,nd.ekS u fkdj idOdrK;ajh bgq lsuls' ia;%S-mqreI iudcNdjh mok fldg.;a widOdrKl mj;akd iudchla ;=< ixjOkh i|yd uqo,a fhof ia;%S iqnidOk lghq;= we;=<;a lsu wksjdhfhkau isl< hq;= fohla fjhs' Y%S ,xldf wdlh ;=< m%Odk ldhNdrhla bgq lrkafka ia;%Skah' foaYhkays fiajd u.ska" we ludka;h iy f;a yd rn ludka;j,ska rgg foaY ksuh ,ndfok uQ, idOlh we;af;a ia;%Skah' iuia; Y%S ,dxlSh wdlh ord isk n,lKq y;ka ;=klau ordf.k hk ia;%S mdYjh i|yd iu idOdrKhla is jkafkaoehs hkak m%Yk a hla fjhs' .Dyfha ksy~j is flfrk fia j djka h kq oKa v lg yiqfkdjk ksid tu fiajdjkays ksis we.hSula ,nd.; fkdyel' fuu o;a; /ial s f mj;sk l%ufofha wvqmdvq ksid fuu ;;a;j a h Wod we;' ksfji ;=<" lDIs" ldl odhl;ajfha iajhx/lshd wdh cd;sl ixjOkfha Wkak;sh i|yd ldka;djka odhl jQj;a tAjd ksif s ,i .Kkh ula fkdflf' f ksid fulS ldhhka ys wehg

ksis we.hSula fukau ksis iqNidOkhla isjkafka ke;' weh cd;sl ixjOk ls%hdj,sh fmdaIKh lrkjd muKS ' bka muKla wehg bgq j k idOdrKhla fyda we.hSula fkdue;'

mjq,a ixia:dj ;=< h wdldrhlska ujf.a wdodhu by< hkafka k" tA u.ska weh udkislj iy Ydlj hym;a ;;a;ajhl isk fyhska wdlh Yla;su;a jk ia;%Ska ls%hdYS,S;ajfhka orejkaf.a jev lghq;= o ksih s dldrj islrhs' tjka a u;a f,i lghq;= ia:djr mokula u; f.dvkef.k ujrekaf.a mmQK f' tfukau jvd;a nqo orejkag Tjqka ksis wOHdmkhla" mjq,a miqula lrhs' tg wehg iudch ;=< isjk Iu;d iy .eg ksis m ksrdlrKh lr .ekSug wjYH idrOu" wd.l iy wdl miqula o tf,isku a s |j ksis wjfndaOhla we;sf' ;u ksis fmdaIK lsh % dj,shla o ksis wdrCIdjla o mjq,a Wmdh ud. ms<n ixia:dj ;=< f.dv kef.a' tjka mjq,lska ysjk orejkag ksis wOHdmkhla ,ndfoka Tjqka hyu heug W;aidy orhs' fuu oekqu orejka jvd hym;a nqoau;a fmdaIKh u.ska weh fi!LH orejka fukau jeyshka njg hqo jd;djrKfha ;j;a imkak nj fukau rcfha iy m;af' fuh kEu rgl cd;sl m% ; s M ,hla f,i ia ; % S uQ , s l fjk;a jevigyka u.ska ,ndfok ixjOkh i|yd ,efnk iqNodhS mjq,j a , m%;Y s ;h 20]lg wjfndaOh m%fhdackhg f.k odhl;ajhls' jk ;;a;ajh kd isgqjd .kS' jvd je u fyj;a fujka hym;a wkd.; rcfha wK mk;a u.ska ,ndfok mjqf,a nr ;kslru mrmrdjla f.dvke.Sf kS;suh iyk .ek wjfndaOhla ia;%Skag Wiq,df.k hdug wruqKska ia;%Skaf.a wNsjDoah ,nd.kS' ;u mjqf,a ;j;a {d;s jd;djrKhla ilia i|yd jvd;a iudkd;au-;djfhka ia;%Ska ysxikfhka" mSvkfhka uhs' fuu ;;a;j a hka hq;j = uqo,a fhou rggu jevodhS uqojd .kakg lghq;= lrkakg u; ,xldf je hy meje;au i|yd .kakd iqNjd wjYH Yla;sh ,nd.kS' wjYH mshjrls' ck.yK m%;Y s ;hla jk oekqu yd miqu ,nd.kS' ia;k S% g a jefhka j;udkfha mj;s k hq o ia;k S% a fjkqfjka ia;k S% g a ;SrK rfgys wdl nr fukau jd;djrKh u.ska jvd;a mSvkhg .ekSf wjia:d je lsu ;=<ska mjq,a nr o /f.k hdug iy widOdrKhg m;a we;af;a rg ;=< hymd,khla fukau is ;sf' ia;%Ska iy orejkah' weh Ydl iudcfha hy meje;au o hqKq l< fukau udkislj mSvdjg yel' tg rg ;= < ks oNdjfhka iy ,laflfrk w;r" fuu ;;a;j a h wo rg ;=< uid ksudKYS,; S j a fhka hq;= kdhl;ajh .; yels ia;k S% a neg jOkhla isfjka mj;S' ia;k S% a jv jvd;a fjkqfjka hym; bgq lrk ia;%S mrmqrla ysjkq ysxikhg md;% fjka isk w;r" tu ;;a;ajh we;' je<elaug .kakd m%dfhda.l s mshjr m%udKj;a oehs f ksid cd;sl ixjOk ls%hdj,sfha weh ia;k S% g a u ielhla mj;S' fjkqfjka islrk wdfhdackh wehg fukau tfiau fuu hqo jd;djrKfha ;j;a m%;M s ,hla" iudchg o" iudch ;=<ska rggu o tA u.ska cd;sl ia;%S uQ,sl mjq,aj, m%;sY;h 20]lg jvd jeu" wdl ls % h dj,s h g o hym;la i wjevla fyj;a mjqf,a nr ;kslru ia;%Skag Wiq,df.k isfkdf' fuu lsh % doduh ms<n s |j md,lhska ksis hdug jd;djrKhla ilia uhs' fuu ;;a;ajhka wjfndaOhla ,nd lghq;= lsfuka wehg iudk u; ,xldf je ck.yK m%;Y s ;hla jk ia;k S% g a wjia:d Wodfjk w;r" rf wkd.;h fjkqfjka o jefhka rfgys wdl nr fukau mjq,a nr o / islrkq ,nk Yd, wdfhdackhla jkq we;' ia;h s% g f.k hdug is ;sf' kuq;a zwehZ fmdf isflfrk wiudk ie,ls,s bj;a lsfuka ksis wdlj in, lsf m%dfhda.sl jev ms<sfj,la m%fhdack ,nkakg k" tu m%;sm;a;sh jpkhg fyda iqNodhS iqNidOkhla ,ndfok ls%hdj,shla muKla iSud fkd l%h s dj,sfhka o ikd: l< hq;= wehf.ka ,nd.kakd fiajdjg idfmaCIj is fjhs' fkdf' fuu ;;a;ajhka j<lajd cd;sl ugka moaud me,shka ia ; s % h i|yd jvd;a wjOdkh fhduq ls f
2008 1 l,dmh weh 29

wjYH;djh fjk g jvd;a oefkkakg ;sf' ia;s%h in, lsu hkq iudch in, lsuhs' iudch in, u hkq cd;sl ixjOkh Yla;u s ;a uhs' f ksid cd;sl ixjOkh i|yd uqo,a fhduq lsf ia;%sh i|yd o idOdrK f,i myiql .,dhdf hdka;%Khla ms<sn|j je ie,ls,a,la oelau w;HdjYH f'

21 jk ishjfia ldgqka Ys,m a k S a ujk18 jk ishjfia

ia;%S m%;srEmh

ms yeu wjq r eoa f ou ud;= 8 jeks cd;Hka;r ia;%S kh iurkjd' wms jf.au f,dalh mqrdu ia;%Skaf.a ;;a;ajh Wiia lrka k g" ia ; % S k a f .a whs ; s j dis l ;yjq r e lrkakg ilia l< m%{ma;Ska yd iuq;Skaj,g w;aika ;enQ tA tA rgj,a iskq;a f kh fkdlvjdu iurkjd' tA ;rla fkfjhs cd;Hka ; r ia ; % S kh w<,d mq j ;a m ;a ,s m s " rEmjdyskS jevigyka jeks ls%hdldrl rdYshla isflfrkjd' fujr ud;= 8 ia;%S kh fjkqfjka m%Odk mqj;am;aj, m<jQ ldgQka rEm fudkjdo lshd Tn lSfofkla k gqjdo@ iuyr g fndfyda wh mqj;am;a yryd fkdgqj;a yeuodu Wfoag rEmjdysksfha ldYh jk mqj;am;a ms<sn| jevigyka j,ska tAjd olskjd' f jevigykaj,ska tAjd ;j;a lla Kq weUq,a od,u ia ; r lrkjd' ia j Kjdys k s f ha ldYkh jk uq , a m s g q j jevigyk fuhg WodyrKhla f,iska wm bm;a lrkafka tk wks;a pek,aj, mqj;am;a ms<sn| jevigyka wm fkdne ksid;a uq,amsgqj wka jevigykaj,g jvd ckm%sh tlla ;sfnk ks i d;a h' tod tA jevigyk fufyhjk fcHIa G udOHfhdg wu;l jq K dfoda fldfyfoda ud;= 8 lshkafk ia;%Ska fjkqfjka jeo.;a fohla l;d l< hq;= ojila lsh,d' tod zuq,amsgqfZ fmkajQ ldgQka ish,a,u ia;%S kh .ek jq k ;a wjdikdjlg tA ls i s u ldgQ k hls k a j ;a ia ; % S k a .ek jpkhls k a j ;a fyd|la m<jq f ka keye' fYa I fhka u ia ; % S ixOdk wmydihg ,lajk whqka ldgQka lsysmhlau m<jqKd' tu ldgQka w;r ;snQ tla ldgQkhla jqfka jir mkylg fmr ;u iehd .eiQ luq,a mdrla .ek fmd,Sishg meKs,s lrk f,i jhil w;a;ud flfkl=g ldka;d ixOdk ks f hda ;jhka ms ila Wmfoia ka nj lshfjk ldgQkhls' ;j;a ldgQkhla jqfka
30 weh 1 l,dmh 2008

ksjfia jevg isk ldka;djg ish jev yd ;u orejd n,d.kakd f,i wK ;uka ldka;d k Wf<, i|yd msg;aj hk whqrehs' ,dxlS h ia ; % S jHdmdrhg moku jegq f ka llre" f.d we;= fmd wr.,j, ia;%Skaf.a iyNd.s ; a j h f.dvke.+ O ls % h dldrl Tiafiah' tfukau ia;%Skaf.a wOHdmkh" Pkao whs;sh jeks ia;%Skagu iqfYaI jQ b,a,S fukau udkj ysl" jD;a;Sh" is,a iy foaYmd,k whs ; s j dis l jeks fmd jHdmdrh ;= < o lemfuka hq;=j lghq;= l< ia;%S kdhsldjka wmg kE;r b;sydih uik g uqK.efia' ,xldf llre igka b;sydih" iQhu,a jHdmdrh" ijck Pkaon,h i|yd jk igk hkdh thska lsysmhla muKS' f igkaj, fmruq K f.k ls % h d l< bifn,dyd" fmdka i s k dyd jeks r ia ; % S p; fuka u we.akia fmfrd" fvdka l%uisxy" hka .= K jOk jeks ia ; % S igka b;s y difha rjhka ieuug o ud;= 8 od hkq lu khls' kuq;a fuf;la l,a ia;%S ixOdk iska l< jev fpkh lrk tA ldgQka fplhska fyda tA j d we|mq ldgQ k a Ys , a m S k a g ud;= 8 jeksodgj;a ia;%Ska ms<sn|j iqNjd f,i hula bm;a lsug udkqIsl yeSula fkd;snqfka wehso hkak m%Yakls' ukao" wm rf ia;%Ska m%pKav;ajh ,lalrk mska" Tjqka lrk widOdrKl" fjkiafldg i,lk wdldrh .ek yq j d la f jk ldgQ k a ;% h la weug wu;l lf<a furg .eyeKqka tf,i mSvd fkd;shs hk uk#l,ams; f,dalhl Tjqka j;a jk ksido@ ;sfnk foa ;sfnk iefhkau fyda tAjdg mqoa.,sl fyda fmd woyia o fhdod ;j ;j;a jelr bm;a lsfuka h jevigykla fyda ksudKhla ckm%sh lrjd.ekSug is;kjd k th yqfolau wd;aud:ld" uqo,a miq mi yUd hEu mrud: lr.;a ls%hdjla i mj;sk

iudchg fyda ksiqkag ;sfnk wdorhlgehs lsj fkdyel' wd ld,Sk ldgQka Ys,amSka iska foaYmd,k{hska" iqm%lg mqoa.,hska fukau idudkH mqoa.,hska o Wmydihg ,la lsug fuka u tfkod foa Y md,ks l ixis o a ka o Wmydihg ,la lsug fuu ldgQka Ys,amh Wmfhda.S lr.;a;d' ;%hla jpk oyila j hk lshuk fYaIfhkau .e,fmkafka ldgQka ;% Ys,amhghs' tA iskyfjkau b;du oreKq ylg jqjo flfkl=g myrh yels ksidhs' wm iskafka hqKq hq.hlhehs lshd.kakd fujeks we;e ldgQka l,dlrejka ishjia .Kkdjla merKs ia;S% frda wdl,amu h<s h<s;a iudch ;=< jemsug W;aidy oeu iy Tjqkaf.a wdl,amu Yla;sh hqKq lrfkd.ekSu lK.dgqjg lreKls' fujeks ia;%S frdaOdl,am iys ; ldgQ k a m< u iy ia ; % S k a f .a m% Y a k idlPd flfrk ldgQka m< fkdug ;j;a fya;=jla jkqfha ms ldgQka Ys,amSka iska jir .Kkdjla mqrdu m%Odk mqj;am;a .%yKh lrf.k ;suhs' miq.sh ld,fha we;e foaYmd,k{hskag wmydi lsu msKsi Tjqka z.KsldjkaZ f,i ykajka .ska .gu bm;a l< ldgQka ms<sn|j;a fuys i|yka fkdlru neh' tA foaYmd,k{hskag wmydi l< ksid fkdf' Tjq k a g wmydi ls u i|yd tA fjkq f jka ia ; % S k a f .a jk jD;a ; S k a " ia ; % S k a ms < s n | iudcfha mj;s k u; yq j dola j ka tA j d foaYmd,k{hskag iudk lrka ;% bm;a lsu ia;%Skag l< wmydihla jk ksidhs' ksoyi ,efuka miqj f,dalfha fndfyda rgj,a wm rgg jvd bfhka iskafka o Tjqka fndfyda foaj,a ms<sn|j fYaIfhkau udkj ysl iy ia;%S whs;sjdisl ms<sn| iq N jd f,i wdl,a m iudch ;= < ;yjq r e lsug" iudc .eg wju lsug" jer foaj,a ksjer h hq;= l%u fmkajd ug ;u f;,s;=v wdhq O hla lr.;a ks i dhs ' iudcfha /,a , g wjYH foa ,ndfoka ,dN ,nkjdg jvd .=Kd;aul fyd|u foa ,nd foka iudch hym;a ;;a;ajhg f.dvk.d .ekSug W;aidy u wm yeufokdf.a u j.lS u hs ' wm iurka f ka cd;Hka ; r ia ; % S kh muKla fkdfjhs' jif ojia 365 ka O Ihka yd mqoa.,hska fukau .iafld<x .ek mjd wm

W;a i jdldrfhka iurka f ka " ye.S nrj isysm;a lrkafka Tjqkag fyda tA foaj,aj,g wf.!rj lsug fyda iudchg krl wdoY ,ndug fkdjk nj wm isys ;nd .; hq;=hs' wo jk g ,xldf wdlfha jenr fldgi orka f ka ia ; % S k a ' rgg foa Y ks u h je jYfhka Wmhd fokafka ixl%uKsl fiajh" we ludka;h iy j;= wdlhhs' b;sx f ludka; ;=fkysu nyq;r Y%uh ia;%Skaf.ks' ia;%Ska u; hefmk wdlhla iys; rgl j;a jk f Ys,amSkag ia;%S kfhaj;a Tjq k a f .a Y% u hg .re lrka k " Wfoa yjd Tjqkaf.a udOHj,ska lEfudr fok ud;D;ajhg .relrk hula ;u f;,s;=vg yiq lr.kakg neu ienekau fojdplhls' f rf ia;%S ixOdkj,g .ska .g u myr .ik f Ys,amSka ia;%Ska ;u m%Yak ms<sn|j fuka u rf fmd m% Y a k fjkq f jka o ixOdk.; lrka iudh ;;a ; a j hka hym;a lsug" ia;%S ixOdk oYl follg je ld,hla mqrd lghq;= lrk nj fkdokakjd h yelshs' ;ek ;ek orejka urdouk NSIK ld,hka ys tAjdg tfrysj uquy;a iudchu ksy~j is ;;a;ajhka ;=< mjd tAjdg tfrysj t<shg neiafia furf ia;%Ska nj;a" hqoaOhg tfrys j ;a nvq , by<hdug tfrys j ;a m% c d;ka ; % j doh yd udkj whs ; s j dis l lvug tfrys j ;a ks r ka ; rfhka mdrg niskafka;a ia;%Ska nj f Ys,amSka fkdokakjd h yelshs' tmuKl= ; a fkdj jir .Kkdjla mq r d ia;%Ska iska lrk ,o wr.,j," n,mE iy ls % h dldrlj, m% ; s M ,hla f,i ia ; % S k a f .a wdrCIdj fukau rf ixjOkh i|yd O kS;s ;s" wK-mk;a" m%;sm;a;s mkjd .ekSug f rf ia;%S ixOdkj,g yels ;sfnk nj f Ys,amSka fkdokakjd h yelshs' iudcfha hymej;aug k ck.yKfhka Nd.hlg;a jvd je ia;%Skaf.a odhl;ajh" iyNd.s ; a j h w;HjYH nj o" Tjq k a g .re lghq;= f,i ie,lSu o" Tjqka ms<sn|j hym;a iudh wdl,am f.dvke.Su o islsu iudc ls%hdldka fukau l,dlrejka" nqoau;=ka we;= iuia ; ck;djf.a u j.lS u la nj fkdlshdu neh' f,dhqoka ch;%d
2008 1 l,dmh weh 31

fll;dj
isiag uf.a <g we;a lsfj f,dl= wdvnflska' wehg ud .ek wdvnrhs' tA;a ug ux .ek wdvnrhla kE' leu;so nd,sldjg .syska m%;sM, n,, tkak''' <uhs Tlafldu jf.a we,a, ysh' ux uf.a wf;a ;snqKq ueyqu . nxl=j Wka ;sh, ke.sgd'' tA tl mdrgu nd,sldjg .syska m%;sM, n,, tkak wdYdjla ysf;a we;sjqkq yskao' tA wdYdj tA iefKkau wylg .shd' <uhs f.dvg hkafk fudkjgo@ ys;g lrorhla wrka tkako@ ug tfyu ys;=Kd' kE isiag" fk kE' isiag m%;sM, nejfka''' yq''' okakjo fudllao lsh, m%;sM,@

uf.a kvqj
stock.xchng.com

Wid nxl=j Wv
lreKd fmfrd h,a, wjika jQjdo" tfia ke;ak f iEu fohlu wdrNhoeZhs is;d .kakg ug neh'
32 weh 1 l,dmh 2008

is

okakjo kka;d Thdg Yaj oHdf,g hkak mqjka''' Thd Ndf. fyd|g" fndfydu by<ska mdiafj,d'''

;ju;a

ux yskdjqKd' ux jev ;=kgu tljf.a fyd|g mdv l<d' tl jf.a fyd|g ,sjd' ux okafk tprhs' m%;sM, .ek ug

ys;d.kak nE' tA yskaod ux lrndf.k ysh' kka;dg ztAZ ;=kla''' fjk ldgj;a kE'' ug isiagj nodf.k bkak ys;=K' tA;a tfyu lrkak nE uf.a ys;g wdj i;=g l<la jqKd' isiag tA l, oelald wehs ug wef~kafka'''@ ux okafk kE' f.org lsh, hjkak fko@ fldfyduo ux isiagf. tA m%Yafkg W;a;r fokafk''' f.or ljqo bkafk uf.a foaj,a .ek ys;, n,kakj;a''' wud wd.sh w;la kE' ;d;a;d isysuo .;sfhka ;ek ;ek wekjd' whshd lidohla lrf.k f.or yshg ux .ek jf.a j.la kE' yefudagu fla;a iefma;a bkak wud" uf.a nf orefjla bkak nj fodia;r uy;a;h lsj odg myqfjkao Wfoau f.oka .syska' fldfya .shdo ljqre tlal .shdo fudkjg .shdo lsh,d ljqre;a okafk kE' yfmdhs yfmdhs Tlafldau kdYhs' bjfrgu bjrhs''' lsh, Tfj w;a fok .y.;a;= ;d;a; ;ju;a" kka fodvjka .f wekjd' fr we|f.k mdfr hkak neye lsj whsh ux lkHdrdfug ndr wrf.k i;shla .; fjkak;a biaika ukud,shla f.org lekao.;a;d' b;ska ldgo ux uf.a Ndf. m%;sMf,a .ek lshkafk@ ljqo bkafk tAj

.ek i;=gq fjkakj;a''' wvq.dfk WUg fohshkaf. msysghs lsh, lshkakj;a''' ux isiagf. uQK yd nejd' isiag ux yd n,df.k bkakjd' ug u;lhs" ux tod wfka fohshfka''' wfka fohshfka lsh, foierhla lE .eyejd' oE;skau mmqjg .y.;a;d' tprhs' f,dl= isiag k lsj" wo kka;d fjkqfjka fyd| k tlla ,eyeia;s lrkj lsh,' tfyk" kka;d'''' f.org lsh, hjkak fk k ,shqula ,sh, fokakflda''' isiag uf.a <ska wE;g .shd' uu wdmiq ueyqu w;g .;a;' kka;dg frdaiu,a uykak mqjka y ,iaikg''' ueyqu w;g

wo Wfoa br mEj nj we;a;hs' tA;a ug ys; mqrd" lg mqrd yskdfjkak nE' uf.a kvqj ;ju;a Wid nxl=j Wv' lkHdrdfu" lkHd fidfydhqhka ljqrej;a tA kvqj .ek uf.a biairy l;d lrkafk kE' tA;a ug ka g wefykjd tA f.d,af,d kvqj .ek l;d lrk foaj,a' kka;d ksiaiq ;=kafokdju wr .;a; fka fudf<a we;s fl,a, kka;dg isysh ke;sfj,d ;sfhkafk Wka mek, .shdg miafi''' isiag ue,avd lsjd yhgu y' ug isysh ke;sjqfka Wka ;=kafokd ug nek, mhskq;a .y, .=remdr f.a .syska ;dmafmka mek,

ldgo ux uf.a Ndf. m%;sMf,a .ek lshkafk@ ljqo bkafk tAj .ek i;=gq fjkakj;a''' wvq.dfk WUg fohshkaf. msysghs lsh, lshkakj;a''' .kakfldgu isiag wEka lsj tA l;dj ug u;la fjkj' ux fldg Wf yev lrkak uyka ysh u,a fudaia;rh yd nejd' frdaiu,a ;=kla tlla lymdg" tlla frdaimdg''' oeka uu f uyka bkafka r;=mdg frdaiu,' frdaiu, tlal wdorh hdhs' ux wudg wdorh flrejd''' ;d;a;dg wdorh flrej''' whshg wdorh flrej''' tA wdorfhka ug b;=re jqfka ySks W,algq ;sfhk b;a; ;rhs' fyd|g ys; mqrd" lg mqrd yskdfjkak mqjka ojila zb|d .kskaZ lsh," mkai,a j;a;g we;=,a jqKdg miafi' y;r ojila biams;df, b|,d" f.or .shdg f.or bkak mqjkalula ;snqfK kE udihlaj;a' wu f.or kE' ;d;a; kkak;a;dfr wekj' whshf. nekq fl<jrla kE' nf orefjla ;shdf.k orejg whs;sldrfhla ke;=j .Eksfhl=g bkak nE' ux bnd.df; hkak uy mdrg wdj fkfjhs' uy mdrg wdfj fmd,sishg hkak' udj f kvqfjka blaukska ksoyia lr,''' nf bkak orejghs ughs bkak wkd:
2008 1 l,dmh weh 33

ksjdihla fydh, fokak lsh, fmd,sishg lshkakhs ux wdfj' nia tflahs isiag ud;d uqK .eyqfK' tAj Tlafldu isoaOfj,d oeka wjqre myla bjrhs' uf.a orejg;a oeka jhi wjqre y;rla fjkak <hs' nnd bkafk wdKavqfj <ud ksjdihl' Tyqg biams;df,ka kakq Wmamekak iy;sfla uj kka;d j;=f.or mshd fl brla jYfhka i|yka flrefj f lkHdrdfu isiag,d lsh,dj;a uu lsh,j;a fkfjhs' lkHdrdfu b|,d nnd ,enkak wudrefj,d tA biams;df,g hkfldgu ljqre ljqre;a f wr wmrdfolg f.dre fjp .EKq <uh ;uhs lsh, udj wkf.khs ysfh' fudlo tA biams;df,gu uu tA udi kjhl ;r ldf, lSmierhla wdj .shdfka' tod tA mkai, msmiafi md msgksfha ;rla fkfjhs' ug ;du;a wmrdOhla isoaO fjka ;sfhkjd' uf.a kvqj ;du wy, bjr kE" oeka uu Yaj oHdf,lg hkak;a iqiql ,ndf.k''' isiag ud;d lkHdrdfu ;dmafmka tyd me;af; ;sfhk wdKavqfj biafldaf,ghs" wOHdmk lkaf;darejghs oy myf<dia j;djla .syska ug biafldaf, Wiia fm< mx;shg we;=,afj,d bf.k .kak bv mdo,d kakd' ux uf.a wf;a ;sfhk ueyqu uy, bjr ke;s
34 weh 1 l,dmh 2008

frdaiuf,a fm;s tlal l;d flrejd' rCIdjlg .syska y ynqlr, uf.a fld meh yod.kak ug mqjka k f r;= frdaiu, jf.a ,iaikg''' ;d;a;,d fudkj jqK;a wudg orej jkjfka''' tA jqK;a lsh,d fodf;d, mshjk fldgu uf.a msmiafika y~la wdjd' kka;d ia''' ux ye,d nej' tA l=iaisfh Whk wud' kka;d ia Ndf. chgu mdia fkao@ kak wo ?g Tlafldagu fYaI lEula''' b;ska b;ska''' oeka y'''' oeka Tlafldu y''' Whk wud .gu lshjkj''' tA jqK;a lsh, mshj .;a; fof;d<ska ug yskdfjkak wudrehs' wms Tlafldgu y i;=gqhs' ux hkj j;af; rdudhshdg lshkak''' Whk wud fldfvdarfha me,e,a, w;ska Wiai, ldKqjg Wka mek, j;a;g .shd' ug uf.a wud u;la fjkafk bfg' wudg ,ec fjkak jevlr flrej yskao wud f.oru w;Er, hkak .shd' ux flrefj kE' ug isoaO jqKd' uf.a mq;= meh ug ,ec fjk jevla fkfjhs" ug uy ji je/ oaola lr, f,daflg Wmkakd' we;a;g ug mqjka o uf.a mq;= meh w;ayer, mek, hkak'''@

uu ueyqu;a wrf.k uf.a ldurhg wdjd' ys; fyd|gu wjq,a fj,d''' kE wjq,la kE' ys;g uy wvqjla oefkkj' fla uf.a lsh, ljqrej;a fkdyshg i;=gl uf.a lsh, ljqrey bkakj k ;uhs i;=g i;=gla fjkafk' tAl;a jer l;djla oeka lkHdrdfug we,a,;a wjqre myla ;r jqKd' fufya bkak yefudau uf.a wh lsh, ys;=fj ke;ak tAl ji je/oaola' ug f;a kafka f f.d,af,d' lkHdrdfu jf fldfvdaf biairy nrd|fhka ,s myka oe,afjkjd' f,ka tk wr tA myka t<shg nfhka jf.a f,u kej;s, n,df.k bkakj' lEu fih t<sh lrkafk bmyka t<sh' fifha ;ekska ;ek o,aj, ;sfhk bmykaj, t<sh yu fi!uHhs' tAf.d,af,d lEug iQodku fj,d hd{d lrkj' ug f fNdackh ,ndug Wmld jqKq f.dhd" l=iais wu" lkHdrdufha hoj,g w; fok ishfokd isysm;a lr, tA yfudagu msxkakd' lEu f, b;du irehs' lEug jdjQ miq l;d lsu fkdfydhs' tA;a ux lEu fnod.kak biafi,a,d l;d flrejd' isiag ug uf.a mq;d n,kak hkak mqjkao'''@ lkHd fifydhqfhd yefudau tljr ux yd nej' yefudaf.u uqyqKqj, ;snqfK T mqjks lsh,d ,shmq jpk fol'

msg rgj,ska f.kajd wfma rf <uhska fjkqfjka isxy, fou< fonia ljd ldYkh lrk rEmjdyskS ldgQk"a oeka flfgka uqo,a fmd fmd <g woaojk lu jevigyka njg m;aj we;' yekaoEfjk g <uhs" rEmjdyskS hka;% wi, is,a .ks;'s ldgQka fonia ljkafkda .crdfug jevh'

wfma ni f;mrd lrk


;=kag fuka fkdj ukqIH j.hdg ;u woyia m% l dY ls f udOHhla we;' tA jpkhs' l=uk NdIdjlska l;d l<;a ,sj;a tAjd jpkh' tA tA foaYhkays jpk Nd;d jk wdldrh ms < s n | j.lS u la ke;s k tu ;eke;a ; dg iudch iu .kqfokq lsu wiSre fjhs' jpk ye.S Wmoaojhs' yeS Wmojd .ekSug k tA wkqj jpk .ek ykd .ekSula wjYH fjhs ' <uhs k a nyf;da r k jhfia Tjqkag wefikakg i,iajk jpk ksjer tAjd h hq;= nj;a" hym;a YS,dpdr tAjd h hq;= nj;a ufkda oHd{hkaf.a u;hhs'

Tjqka fufia woyia lrkafka wehs@


tlla ksjer jpk fkdoek iudchg hk orejd iudch wdY%fha w;rux jk fyhsks' iudc ms<s.;a jpkhla i|yd h orefjl= Tyqf.a l,amkd Yla;sfhka fhdod.;a jpkhla Nd;d lrkafka k tA orejd iudcfha wjq,l megf,hs' tfia <uhdg hym;a YS,dpdr jpk wefika k g ie,eia fuka <uhs k a iudcfha hym;a f,i yeisfrhs' fo.=reka iska orejkag u|l= wvqke;sj h hq;= Okh k h;= k a iNd ueo yeis ug wjYH W.;aluhhs merKs woyila fjhs' h;=ka iNd ueog hkakg hym;a jpk Nd;h w;HjYH fjhs' fldfydu fldhs hg l;d l<du fudlo@ jpk yeisfrjdg fudk jrola o@ lshk foa wksldg jegfykjd k tA uoehs flfkl=g tfia ;l l< yelshs' ;lh kEu m,a fndrejla i;Hhla njg m;alrk uka;h % ls'

;lh kEu ldrKhla lKmsg yrjd tA fyd| ms g hhs tA ; a ; = .ka j k hka ; % h ls ' tfyhs k a ;lhg me;a;lska jevu lr isk f,i wdrdOkd fldg wms <uhska yd Tjqka i|yd flfrk ksudKj, ni ms<sn|j hula is;uq' msg rgj,ska f.kajd wfma rf <uhska fjkqfjka isxy, fou< fonia ljd ldYkh lrk rEmjdyskS ldgQka" oeka flfgka uqo,a fmd fmd <g woaojk lu jevigyka njg m;a j we;' yeka o Efjk g <uhs " rEmjdyskS hka;% wi, is,a .ks;s' ldgQka fonia ljkafkda .crdfug jevh' jhi wjqre 4" 5 mgka by<g <uhskaf.a wjOdkh oe f,i fhduq lrjdf.k we;s uu ldgQkaj, ni k .; hq ; a ; la u ke;ehs ls h ka k g bla u ka fkdjkafka" we;e kd,sldj, flfrk y~ lej,g fhdodf.k we;s ni iu;a ksidh' YS,dpdr ksidh' we;e ld, jljdkq j , " k.rfha ; a " .f;a <uhska w;r tljr me;sr hk lshuka t<s ols h s ' fuda v n,a , d''' jeks j oka o tjekakls' fudav msiaid hk jpkh o tfia k.rfha;a .f;a <uhska w;r tljr m%p,s;
2008 1 l,dmh weh 35

jQjls' ;u orejd tu jpk Nd;d lrk g ,cdjg m;aj wu,d ;d;a;,d" wfka f <uhd fldfyka bf.kf.k o ux okafk keye f jpkhs lKiai,af,ka lsh;s' tAjd orejkag W.kajkafka f.or id,hg jevu lr isk rEmjdysksfha ldgQka jevigyka nj Tjqyq fkdoks;s' fydng wkskak''' ;fg m,uqo@''' b,a,ka lka k o yoka f k''' ka k ;uhs f.a tl lsh,d jevla kE''' fudllao flaia tl''' md tl od, uf.ka f,d hkako@''' tAj yf|a mqf;a''' mmamqjlafk uu lkafk''' udr lEula ;uhs lEfj''' vn, tka f ka f me;a ; g''' nvla wykako@''' f wfma orejkag fmkajk we;e ldgQka jevigykaj, fonia iuyrls' fjd ckjyf tk fh hhs ;l lrka k g mq jks ' ;lh muKls k a wfma ukq i a i lu" yehdj wdrCId fkdfjhs ' ksudKlrKfha jvd;a fydka yeS we;s lsug fujeks jpk fujeks fh fhdod.kq ,nkakd th ;d;al;ajhg <xula f,i o ykajhs' fujeks fh iudcfhys we;snj i;Hhla k" tAjd ksudKj, Nd;d lsf jro lsuoehs m%Yak lrkq o we;' wm wu;l lrkafka" uymdrl rKavq onr jk .eyeKqka ks i q k a ls h d.ka k d wie jpk wm wfma ksudKj,g fhdod .kakjd o hk ldrKhhs' iudcfha ljr ugf ck fldgilg fyda m%odkh lrk ksudKh .ek tu ks udKlrejdg j.lS u la ;s h hq ; = h ' ks udKlrejd iudch yoka k g ks udK lrkafka ke;ehs hk ms<s;=r bm;a fldg ksudKlrejdg f iudc j.lSfuka neyer h fkdyelsh' h:d:jdj ksudK bm;a lsu tlls' iudchg wys;lr foa bm;a lsu jrols' wfma <ud mrmqr fujeks jpk Nd;hg yqre lru ;=< igyka jkafka l=ula o@ tAjd wkd.;fha iudc.; ls uh' fujeks wpdre nila" YS,dpdr fkdjQ nila iudc.; u foaYhl jkdlu my< oeuls' idys;H ksudK" yd fjk;a l,dlD;s ysjkafka" f wpdre fkdys l a u q K q ni Nd;d lrks ' foa Y hlg idrj;a yrj;a nila ;s u tu foaYfha jkdl je lrkakls' YS,dpdr
36 weh 1 l,dmh 2008

ksiqka jdih lrk foaYhla ni o YS,dpdr fjhs' ldgQka nia Wjfrka orejka wdrCId lr.ekSu ujqmshkaf.a j.lSula muKla fkdj" udOH ms<sn| j.lsj hq;a;kaf.a o j.lSuls' lreKd fmfrd

u cd; d;= 8 ldk Hk a;d a;r k h

akfw xpskw

p; ( f frdfI,a Thd,f.a oji fkao Bfh@ frdfI,a ( wfma oji fudllao tA'''@ p; ( wehs Bfha cd;Hka ; r ldka ; d khfka ' tA l Thd,g wks ; a ojia fia r u wms g ' tA l ;a krl keye .Ekqkag;a tl ojilaj;a fokak tmehs' frdfI,a ( p;" f Thd oka k jfk ldka;d k b;sydih .ek' tA kh ,nd.;af;a f,dafl mqrd ldka;dfjd wr., lr,d' b;s x tA wh ,nmq ch.%yK .ek kslka lg ;snqKq m,shg fodvjka f ka ke;s j fmd;la m;la lshj,d tAjd .ek;a bf.k .kak' p; ( tAhs fyaIdka Thd fudlo lshkafk f .Ekq whf. fka .ek' fyaIdka ( p; fu;k ;sfhkafka f .Ekq whg ms whg ls h ,d k m%Yakhla fkfuhs' wmsg wlue;af;ka y ms<s.kak fjkjd rf ck.yKfhka nd.hlg;a jvd bkafka ldka;dfjda' tA whf.a m%Yak .ekhs" tA whg lrk fjkia l .ekhs f l;dlrka f ka ls h ,d' b;s k a rf Nd.hlg;a je msilf.a m%Yak rgg wod< fjka f ka keoa o @ fjd f ysjg .kak k ldrKd fkfuhs fyd||''@ risld mdks

2008 cd;Hka;r ia;S% k ieure lsym s hla'''


zcd;Hka;r ldka;d kh ieuf ldka;d ixOdk tluq;=jz kka ixOdk 27 lska ie,;a cd,hla iska ud;= 8 k zzia;%Ska wms " ukq I H;a j fha myk ks f jka k g fkd /lf.k bhg hka f kuq Z Z hk uefhka uyje,s flaJfha iuka;%Khla meje;ah' wk;=rej uyje,s flaJfha isg fld<U ,smagka jgrjqu olajd jQ md.ukla ixOdkh lr ;s n q K s ' fuu jevigyk i|yd .d,a , " ynkaf;dg" ud;r" ;x.,a," l;r" wmdr" ;s%l=Kdu,h" je,slkao" y=rkafl;" fudKrd.," kqjr" kqjr t<sh" lgqkdhl iy fld<U ixOdkj,ska 2000 la muK msila iyNd.s ishy' fmdf ia;%Ska uqyqKfok m% Y a k yereKq fldg wo ,xldf mj;s k wnqOld foaYmd,ksl" wdl yd iudc m%Yak yuqf wo ia;%shg w;a ;sfnk ;;a;ajhgbrKug uqyqK fokafka flfiao hkak m%Odk foaYkj,ska bm;a fldg tAjd fmdf o ilPdjg Ndckh flreKs'' ldka;dj yd udOH iduQyslh iska jdIslj ixOdkh lrkq ,nk ;%mg Wf<, fujr;a ud;= 24" 25 iy 26 hk kj, fld<U reishdkq ixialD;sl uOHia:dkfha meje;aKs' 24 jeksod zo flaZ k jQ we*a.ksia:dkfha ludka; Yd,djla yd ne wr.,hla ms<sn| ;ekQ jd;duh ;%mgh o" 25 jeksod jdyh ;=< ia;%sh uqyqK fok wfkal mSvd lafjk zm%fjdalaZ yska ;%mgh o" 26 jeks k zixpdrZ keue;s u,hd, ;%mgh o oYkh flreKs' fj<| l,dmfha llre ixOdkhla jk ia;%S uOHia:dkh iska fujr cd;Hka;r ldka;d k ieureu ud;= 10 jeksodg fhdod ;snqKs' zzY%ufha whs;sh iqrlsuq''' ia;%Skag tfrys m%pKav;ajh msgqolsuqZZ uefhka lgqkdhl wejj;a; uxikafha is g wuka f odf chjOkmq r ia ; % S llre ksjyk olajd ixOdkh fldg ;s n Q md.ukg fld.a . ," h.u iy lgq k dhl hk ks o yia fj<| l,dm ;= f kka u llre fidfydhq hka iy O ixOdkj, ksfhda;hska 500 la muK iyNd.s jQy' ch;%d
2008 1 l,dmh weh 37

PdhdrEmh ' ch;%d

PdhdrEm chka;s l=reW;=md,

You might also like