Geogebra Voved 3 MK

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 69

Bone no

Ieorepa







Anropn: Judith Hohenwarter n Markus Hohenwarter

www.geogebra.org
Boee eo Ieoeepa

Hocnenn nsmenn : 15 Ox1ounpn 2009 r.
Hannmano sa Ieorepa 3.0

Onaa xnnra nxnyuyna ocnonnn nncrpyxnnn sa nnamnuxnor maremarnuxn co]rnep
Ieorepa. Ke ne ncxopncren sa nexn n sa camocrojno yuene

An1opn :
Judith Hohenwarter, judith@geogebra.org
Markus Hohenwarter, markus@geogebra.org
Hpeno na maxeoncxn: Hnna Crojanoncxa, emath@emathforall.com
co nomom na cryenrn na Texnnuxn ]axynrer, Vnnn. Cn. Knnmenr Oxpncxn, Fnrona

Ruueuua / An1opcko npano
Kpenpane na saennuxn oenenn npana - Hexomepnnjannn Enaxno cnoenenn
nnn na http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/
Cnoonn :
3a cnoenynane sa xonnpane, ncrnynnja n npenecynane na paornre
a ce nsuemann sa aanrnpane na paorara
Ho opeenn ycnonn :
Co oeneno npano. Hpenecynanero na paornre mopa a e npexy cmena na
opnrnnannnre anropn n cnopeynane na nnnxor www.geogebra.org (no ne no cexoj
cnyuaj cyrecrnnre ce oopenn nnn xopncrenn no namara paora).
Hexouepnnjannn. a ne ce xopncrn sa xomepnnjannn nenn.
Enaxno cnoenenn. Axo menyname, rpanc]opmnpame nnn xpenpame no onaa
paora, mopame a rn ncrnynpame pesynrarnre camo no ncrara nnn cnnuna
nnnenna no ona.
An1opu
Fnaroapenne na cnre unenonn na Hannonannara ]onannja sa nayxa (NSF) Math
n Science Partnership Project "Standards Mapped Graduate Education and Mentoring" o
Vnnnepsnreror unopna Arnanrnx n npercrannnnn o ponrennre o Broward County,
noceno nnepnre na npoexror Heinz-Otto Peitgen n Richard Voss, xon ja oxpapnja
namara paora n npo]ecopnre o Broward County, Guy Barmoha, Paul Beaulieu, James
Duke Chinn, Ana Escuder, Edward M. Knote, Athena Matherly, Barbara A. Perez, Lewis
Prisco, Jeffrey Rosen, n Megan Yanes, sa nnnnara xonrnnynpana nopmxa n coparxa sa
xpenpanero na onaa xnnra.
Onoj marepnjan e asnpan na copaorxa na NSF no Grant No. EHR-0412342, NSF
Math n Science Partnership "Standards Mapped Graduate Education and Mentoring". Kon
nno mncnena, naon n saxnyuonn nnn npenopaxn nspasenn no onoj marepnjan ce onne o
anropor (nre) ce neonxono nspasennre nornen o NSF.
Kuko qu ce kopmcvm oeuu knmru
'Bone no Ieorepa rn noxpnna cnre ocnonnn uexopn o nnamnuxnor
maremarnuxn co]rnep Ieorepa. O ena crpana onaa xnnra moxe a nn nocnyxn xaxo
ocnona sa none no ynpanynanero co paorara co nomom na ncxycrno na Ieorepa nonu.
O pyra crpana, onoj oxymenr moxe a ce ncxopncrn sa camocrojno yuene na
co]rnepor.
Co paorenero nns onaa xnnra xe nayunm xaxo ce xopncrn Ieorepa sa npeanane
n yuene maremarnxa o ocnonno yunnnmre (o 10 ronmna nospacr ) o nnno na cpeno
yunnnmre nnn nax ]axynrer. Cexnennara o axrnnnocrn re sanosnana co reomerpncxnre
anarxn, nnecynane na anreapcxn noaronn, xomann n cenexnnja na pasnnunn Ieorepa
oconnn. Cnope roa, mnorypojnocra o pasnnunnre maremarnuxn remn e npnxpnena no
peocne na sanosnanane co npomennnnocra na co]rnepor n sanosnanane co nexon
meron na noneynane na Ieorepa no rnoero cexojnenno npeanane.
ononnnrennn, nexn ce nxnyuenn no crpyxrypara na onaa xnnra, xon nn
osnonynaar npexono yuene na nonn nemrnnn n ncnnrynane na co]rnepor no
concrnena xena.
Cnre arorexn no onaa xnnra, ncro raxa xaxo npnnoxennre arorexn (ononnnrennn
Ieorepa arorexn, nnamnuxn paornn raenn ( worksheets ), arorexn sa cnnxn) ce
ocrannn na ne crpanara http://www.emathforall.com/gg/knigi/voved-mk.zip

Tn nocaxyname mnory saana n ycnemna paora co Ieorepa!

Judith & Markus.











Copxnna

Kako pa ce kopuc1u onaa kuura.............................................................................. 3
Coppxuua ................................................................................................................. 4
1. Huc1anauuja u nonep no Feorepa .................................................................... 6
Axrnnnocr 1: Hncrannpane na Ieorepa ......................................................................... 6
Axrnnnocr 2: 3auynynane na npnpyxnn arorexn ........................................................ 7
Hapen: Bro e Ieorepa n xaxo paorn ? .................................................................. 7
2. Up1ane no cnopepa co reoue1pucka kouc1pykuuja...................................... 9
Axrnnnocr 3: Hprane reomerpncxn ]nrypn n pyrn ojexrn ......................................... 9
Axrnnnocr 4: Cnnmane (3auynynane) na Ieorepa arorexn ....................................... 10
Axrnnnocr 5: Hprexn, xoncrpyxnn n recr co nneuene ................................................. 11
Axrnnnocr 6: Koncrpyxnnja na npanoaronnnx .............................................................. 12
Koncrpyxnnja ............................................................................................................. 15
Hponepxa na xoncrpyxnnjara ..................................................................................... 15
Axrnnnocr 7: Koncrpyxnnja na pamnocrpan rpnaronnnx .............................................. 16
3. Bnok Bexu 1 ..................................................................................................... 20
Axrnnnocr 1.a: Koncrpyxnnja na xnapar ...................................................................... 20
Axrnnnocr 1.: Koncrpyxnnja na mecroaronnnx ........................................................... 21
Axrnnnocr 1.n: Onxonen xpyr na rpnaronnnx ............................................................. 22
Axrnnnocr 1.r: Hpercrann cn ja reopemara na Tanec ..................................................... 23
4. Anreapcku nuecynana, kouaupu u qyukuuu ............................................... 25
Axrnnnocr 8a: Koncrpynpane ranrenrn na xpyror (1 en) ........................................... 26
Axrnnnocr 8: Koncrpynpane ranrenrn na xpyror (2 en) ........................................... 29
Bro axo mojor rnymen n expanor co onnp ne paoraar? ......................................... 29
Axrnnnocr 9: Hcnnrynane na napamerpnre sa xnaparen nonnnom .............................. 31
Axrnnnocr 10: Kopncrene na nnsrau sa menynane na napamerpnre ............................. 32
Axrnnnocr 11: Fnnnorexa na ]ynxnnn ........................................................................ 33
Bnsyennsannja na anconyrnn npenocrn ................................................................... 33
5. Hsnesynane ua cnuku no knunopp ............................................................. 37
Axrnnnocr 12a: Hsnesynane na nprexn no xnnnop ................................................... 37
Hsnesynane na cnnxn no xnnnop ................................................................................ 38
Axrnnnocr: 12. Bnecynane na cnnxa npn opaorxa na rexcr oxymenr .................... 39
Hamanynane na ronemnnara na cnnxara..................................................................... 39
6. Bnok Bexu 2 ................................................................................................... 40
Conern n npenopaxn ....................................................................................................... 40
6.1 Hapamerpn na nnneapna enaxnocr .......................................................................... 40
Hponec na xoncrpyxnnja ............................................................................................ 41
6.2 Hpnxaxynane na nsnon uynxnnja sa naxnon ...................................................... 42
6.3 Kpenpaj uynxnnonanno omnno nrpa ................................................................. 43
6.4 Kpenpane na Ieomerpncxn memopncxn ]nrypn nrpa .......................................... 43
7. Bue1uynane ua cnuku no rpaquukuo1 nposopeu ......................................... 45
7.1 Anarxa sa nprane na cnmerpnunn ]nrypn ............................................................... 45
7.2 Hoecynane na ronemnna n npecnnxynane na cnnxa ............................................... 47
3aaun ........................................................................................................................ 47
7.3 Hpnxaxynane na cnnxa no orneano ....................................................................... 48
7.4 Hcrpaxynane na oconnnre na npecnnxynanero .................................................... 48
8. Buecynane ua 1ekc1 no rpaquukuo1 nposopeu............................................. 50
8.1. Koopnnarn na rouxnre xon ce opasynaar ............................................................ 50
8.1.1 Bnecynane na crarnuxn rexcr ........................................................................... 50
8.1.2 Bnecynane na nnamnuxn rexcr ........................................................................ 50
8.1.3 Vconpmynane na nnamnuxara ]nrypa ............................................................. 51
3aaua ......................................................................................................................... 51
8.2 Pornpane na mnoryaronnnxor ................................................................................. 51
ncxycnja ................................................................................................................... 53
9. Bnok Bexu 3 ................................................................................................... 54
Conern n rpnxonn ....................................................................................................... 54
9.1 Cncrem na nnsyennsannja na panenxa ...................................................................... 54
Koncrpyxnncxn nponec .............................................................................................. 54
9.2 Bnecynane na cnnxa ................................................................................................. 55
Koncrpyxnncxn nponec .............................................................................................. 56
9.3 Koncrpynpane na crpmen rpnaronnnx ..................................................................... 56
9.4 Hsnesynane na nnpamnara no Hynp ........................................................................ 58
10.Kpeupane c1a1uuuu kopucuu ua1epujanu .................................................... 61
10.1. Cnnmane na cnnxa xaxo arorexa ......................................................................... 61
peupane na urypaa............................................................................................... 61
10.2. Bmernynane cnnxn no MS Word ........................................................................... 62
11. Kpeupane ua puuauuuuu pao1uu nuc1onu ................................................ 64
Bone: GeoGebraWiki n Kopncnnuxn uopym ................................................................ 64
11.1 Kpeupane ua ouua+u:eu paoomeu .ucm ................................................................ 65
11.2 Hoooopveane ua ouua+u:uu paoomuu .ucmoeu .................................................... 67
11.3 Ooesoeoveane ouua+u:uu paoomuu .ucmoeu ua cmvoeumu .................................. 69

6

1. Hncvunuqmgu m eoeeq eo |eore5pu
Ak1unuoc1 1: Huc1anupane ua Feorepa
Uoproooaa
Kpenpaj nona nanxa co nme Geogebra_Voved (nnn IeorepaBone) na paornara
nonpmnna (desktop) na rnoj xomnjyrep.
Cyrecrnja: 3a npeme na paornnnnnara, sauynaj rn cnre arorexn no nanpanenara nanxa co mro
xe cn ja onecnnm paorara sa nonecno naorane.

Hnc1annpane CO nn1epne1 npnc1an
Hncrannpaj ro Ieorepa Becrapr (WebStart)

Ornopn ro cnojor nnrepner npeapynaun n nannmn ro cnennon nnnx.
www.geogebra.org/webstart.
Hpnrncnn na xonuero WebStart.

3aenemxa: Co]rnepor xe ne anromarcxn nncrannpan no rnojor xomnjyrep. Enncrneno
nemro mro rpea a nanpannm e a rn npn]arnm cnre nopaxn co OK nnn YES.

Cyrecrnja: Vnorpeara na WebStart nma nexonxy npenocrn sa nouernara nncranannjara,
oxonxy nmam ocranna nnrepner xonexnnja:
He mopa a paornm co pasnnunn arorexn nejxn Ieorepa e anromarcxn nncrannpana
no rnojor xomnjyrep.
He e norpeno a nmam cnennjannn osnonn no xopncrenero na WebStart, xoj e noceno
xopncno sa xomnjyrepcxnre naoparopnn n nanron xomnjyrepn no yunnnmrara.
WebStart moxe a ce xopncrn ncro raxa opo n xora ne cme npnxnyuenn na nnrepner.
Bo cnyuaj axo nmam nnrepner xonexnnja nocne nouernara nncranannja, WebStart
excnpecno nponepyna ocrannn naorpaynana n nnnno anromarcxo nncrannpane. Ha
roj naunn xe ce paorn co nona nepsnja na Ieorepa.

Hnc1annpane BE3 nn1epne1 npnc1an
Tnojor nonu no paornnnnnara xe oesen nncrannpane na arorexn npexy USB
ypen nnn CD-a.
Konnpaj ja nncrannnonara arorexa o nocnrenor na noaronn no xpenpanara
IeorepaBone nanxa no rnojor xomnjyrep.

Cyrecrnja: Fnn cnrypen exa ja nmam norpenara nepsnja sa rnojor oneparnnen cncrem.

Hpnmepn: MS Windows: Ieorepa_3_0_0_0.exe MacOS: Ieorepa_3_0_0_0.zip
noen xnnx na Ieorepa nncranannonnor ]ajn n cneene na nncrpyxnnnre o
nncrannnonnor nomomnnx.



Ak1unuoc1 2: 3auynynane ua npuppyxuu pa1o1eku

Hpenseuane na npnpyann a1o1exn n nnnno sauynynane no xounjy1epo1
Tnojor Ieorepa npesenrep xe oesen npnpyxnn arorexn npexy USB nnn CD.
Konnpaj ro nanxara IeorepaBoeeoamomeru o nocnrenor na noaronn no nexe
xpenpanara IeorepaBone nanxa no xomnjyrepor.
nnn
Cnymrn ro snnonannor oxymenr o http://www.emathforall.com/gg/knigi/voved-mk.zip
3auynaj ro snnonannor oxymenr no IeorepaBone nanxara.
Excrpaxrnpaj rn arorexnre no xomnjyrepor. Bo sanncnocr o oneparnnnnor
cncrem nocrojar pasnnunn nocranxn sa a ce nanpann roa :

Hpnmep: MS Windows XP : ecen xnnx na snnonannor oxymenr n cneene na nncrpyxnnnre o
nomomnnxor sa excrpaxrnpane ( Extraction Wizard ). MacOS: noen xnnx na snnonannor
oxymenr.
Hapepu: L1o e Feorepa u kako pao1u ?
Ccnoonu unopmaquu sa Ieore6pa
Ieorepa e nnamnuxn maremarnuxn co]rnep sa xopncrene na reomerpnja, anrepa n
npecmerxn no yunnnmrara.
O ena crpana Ieorepa e nnrepaxrnnen reomerpncxn cncrem. Moxem a xoncrpynpam
co rouxn, nexropn, orceuxnn, npann n xonycnn npecenn xaxo ]ynxnnn npn nnnna psa npomena
noonna.
O pyra crpana nsenauynanero n xoopnnarnre xe moxar a ce nnecar npexrno.
Cnope roa Ieorepa ja nma cnoconocr sa paora co npomennnnn sa poenn, nexropn n rouxn.
Hponaora nsnon n nnrerpann n nyn xomann xaxo xopen nnn reme.
Onne na nornen ce xapaxrepncrnunn sa Ieorepa: nspasor no anrepara
xopencnonnpa co ojexrn o reomerpnjara n oparno.
Ieore6pa aopucnuuau unepe[c
Ieorepa xopncnnuxnor nnrep]ejc ce cocron o rpa]nuxn nposopen n nposopen sa
anrepa. O ena crpana moxeme a ynpanyname co reomerpncxn anarxn co rnynuero no
peocne sa xpenpane na reomerpncxn xoncrpyxnnn na nonpmnnara sa nprane o rpa]nuxnor
nposopen. O pyra crpana, moxeme npexrno a nnecyname anreapcxn xomann n ]ynxnnn
nnarpe no nonero sa nnecynane xopncrejxn racrarypa. oexa rpa]nuxoro npercranynane na
cnre ojexrn e npnxaxano na nposopenor, nnnnoro anreapcxo nymepnuxo npercranynane e na
anreapcxnor nposopen.
Kopncnnuxnor nnrep]ejc o Ieorepa e ]nexcnnnen n moxe a ce npncnocon no
norpea sa cryenrn. Axo xopncrnm Ieorepa no ocnonno yunnnmre, moxen xe caxam a ro
cxpnem anrepa nposopenor, nonero sa nnecynane n xoopnnarnnre ocxn n a paornm co
nonpmnnara sa nprane n anarxnre sa reomerpnja. Hoonna moxem a ro nonenm n
xoopnnarnnor cncrem xopncrejxn mpexa co nen onecnynane na paorara co nenopojnn
xoopnnarn. Bo cpenoro yunnnmre, moxen xe caxam a xopncrnm nnecynane na anrepa no
peocne sa noneynane na yuennnnre nns anrepara.

8

Ccnoono aopucene na anaaue
Axrnnnpane na anarxara co xnnxnynane na xonuero xoe oronapa na npnxaxanara
nxona.
Ornopane na nanerara co anarxn co xnnxnynane na noonnnor en o xonuero n
nsnpane pyra anarxa o onaa nanera co anarxn.
Cyrecrnja: Hemopa a ce ornopa nanerara co anarxn sa cexoe nsnpane na anarxa. Axo nxonara
na nocaxynanara anarxa e nexe npnxaxana no xonuero, moxem npexrno a ja axrnnnpam.
Cyrecrnja: Hanernre co anarxn copxar cnnunn anarxn nnn anarxn xon renepnpaar ncr nn na
non ojexr.
Hponepn o Ho+ou no nenrara co anarxn sa a nnem xoja anarxa e nexe axrnnna n xaxo
paorn.

2. Upvuue eo cnopeq5u co reoevpmcku
koncvpykqmgu
Ak1unuoc1 3: Up1ane reoue1pucku qurypu u ppyru ojek1u
Uoproooaa
Coxpnj ro anreapcxnor nposopen n xoopnnanrnnre ocxn (Hoe.eo - menn).
Hpnxaxn ja xoopnnarnara mpexa (Hoe.eo - menn).












pane cnuau co Ieore6pa
3a a ce nanpraar ]nrypn (np. xnapar, npanoaronnnx, xyxa, pno..) na nonpmnnara sa
nprane, ce xopncrar rnymenor n cnennne anarxn.



Hona rouxa Hono!


Homecrynane Hono!


Hpana nns ne rouxn Hono!


Orceuxa nomery ne rouxn Hono!


Fpnmene na ojexr Hono!


Konunna: Honnmrn/Honropn Hono!


Homecrynane na nonpmnnara sa nprane
(rpa]nuxnor npnxas)
Hono!


3ymnpane (3ronemynane/Hamanynane) Hono!
10

mo pa ce oew6a
Kaxo a ce cenexrnpa nexe nocroeuxn ojexr.
3aenemxa: Kora noxaxynauor ce naora na ojexror, ncrnor ja menyna cnojara ]opma n
roa o xpcr no crpenxa. Co xnnxnynane ce cenexrnpa coonernnor ojexr.
Kaxo a ce xpenpa rouxa xoja xe nexn na ojexr.
3aenemxa: Touxara e npnxaxana co cnerno cnna oja. Co nomom na rnymenor nneun ja
n nponepn ann rouxara nexn na ojexror.
Kaxo a ce xopernpaar rpemxnre uexop-no-uexop xopncrejxn rn xonunnara Houuumu
(Undo) n Hoemopu (Redo).

Hpeynpeynane: Hexon anarxn onosmoxynaar rouxnre a ce xpenpaar n es a nocron nexoj
ojexr.

Hpnmep: Anarxara Omce:ra no+erv oee mo:ru moxe a ce npnmenn sa ne nocroeuxn rouxn
nnn na npasna nonpmnna sa nprane. Hmeno, co nomom na onaa anarxa xnnxnynajxn na
nonpmnnara sa nprane ce xpenpaar coonernnre rouxn n orceuxara mery nnn.

Ak1unuoc1 4: Cuuuane (3auynynane) ua Feorepa pa1o1eku
Cnuma[ ro qpewo
Ornopn ro amomera mennro n nsepn Cuu+u.
Cenexrnpaj ja nanxara IeoeeopaBoeeo no npnxaxannor njanor nposopen.
Hannmn nme na Ieorepa arorexara.
Knnxnn na Cuu+u sa a sanpmn nponecor na sauynynane.

3aenemxa: arorexara co excrensnja .ggb e xpenpana. Onaa excrensnja (rnn) ce onecyna na
Ieorepa arorexnre n yxaxyna exa rne moxe a ce ornopar enncrneno co Ieorepa.

3aenemxa: arorexnre rpea npannnno a ce nmenynaar: no nmero na arorexara a ce
nsernyna npasno mecro n cnennjannn snann nejxn moxe a ce nojanar nenorpenn nponemn
npn npe]pnynanero na arorexara na pyrn xomjyrepn. Kaxo samena moxe a ce xopncrar
onna npra nnn ronemn yxnn (np. prv_crtez.ggb)
mo pa ce oew6a
Kaxo a ce ornopn non Ieorepa nposopen (o mennro amomera Hoe nposope).
Kaxo a ce ornopn npasen Ieorepa nnrep]ejc no ncrnor nposopen (o mennro
amomera Hoe nposope).
3aenemxa: Hpe a ce ornopn nonnor npasen expan Ieorepa xe nocrann npamane sa
sauynynane na nocroeuxara xoncrpyxnnja oxonxy ncrara nperxono ne e sauynana.
Kaxo a ce ornopn nexe nocroeuxa Ieorepa arorexa (o mennro amomera - Omeopu).
o nnxn ce nns copxnnara na nanxara no npnxaxannor nposopen.
o Cenexrnpaj ja Ieorepa arorexara (co excrensnja .ggb).
o Knnxnn na Omeopu.

Ak1unuoc1 5: Up1exu, kouc1pykuu u 1ec1 co nneuene
Ornopn ro paornnor nncr: A05_Crtanje_Konstrukcija_Kvadrati.html .







12




Axrnnnara raena npnxaxyna nexonxy xnaparn xoncrpynpann na pasnnunn naunnn.
Hcnnraj rn cnre remnna na xnaparnre co nomom na rnymenor.
Vrnpn xon o uernpnaronnnnnre ce xnaparn, a xon camo nnuar na xnaparn.
Hpernocrann xaxo e onen cexoj o xnaparnre.
3annmn rn cnonre npernocranxn na xaprnja.
ucaycu[a
Koja e pasnnxara mery nprex n xoncrpyxnnja?
Bro e recr co nneuene n somro e naxen?
3omro e naxno ]nrypnre a ce xoncrpynpaar namecro camo a ce npraar no
nnrepaxrnnna reomerpncxa nporpama?
Bro rpea a ce snae sa reomerpncxnre ]nrypn npe a ce sanoune co nnnnara
xoncrpyxnnja xopncrejxn axrnnna maremarnuxa nporpama?

Ak1unuoc1 6: Kouc1pykuuja ua npanoaronuuk
Uoproooaa
Vrnpn rn cnojcrnara na npanoaronnnxor npe a ja sanounem xoncrpyxnnjara.
3aenemxa: uexopnre neonxonn sa xoncrpyxnnja na npanoaronnnx moxe a ce
nornenar na A06_Pravoagolnik_Konstrukcija.ggb xopncrejxn rn xonunnara na nenrara
sa nannrannja.
Ornopn nona Ieorepa arorexa.
Coxpnj ro anrepa nposopenor, nonero sa nnecynane n xoopnnarnnre ocxn (Hoe.eo
menn).

Cmenn ro noecynanero sa oenexynane no Ca+o uoeu mo:ru (menn Onuu -
Ooe.erveane).
8ooepyoane noou anaau
Anarxn sa nopmanna npana n napanenna npana.
3aenemxa: 3a a ce xpenpa nopmanna npana/napanenna npana xoja mnnyna nns aena
rouxa, rpea a ce xnnxne na nexe nocroeuxnre npana n rouxa.
Anarxa sa Hpecer ua oea oofermu.
3aenemxa: 3a a ce one npeceunara rouxa ce xnnxnyna na npeceunara rouxa na na
ojexrn. Co eno no pyro xnnxnynane na nara ojexrn ce onnaar cnre npeceunn
rouxn.
A.amra sa Muoevaeo.uur
3aenemxa: 3a a ce xpenpaar remnnara na mnoryaronnnxor rpea a ce xnnxne na
nonpmnnara sa nprane nnn na nexe nocroeuxnre rouxn. Mnoryaronnnxor xe ce sarnopn
xora xe ce nonpsar nocnenoro n npnoro reme!
Temnnara cexoram rpea a ce nonpsynaar no nacoxa cnpornnna na crpenxnre na
uaconnnxor!

3aenemxa: oxonxy nmam nponem npn xopncrenero na nexoja anarxa moxe a npounram
nomom sa nenrara co anarxn.

3aenemxa: Hpoaj rn cnre nonn anarxn npe a ja sanounem xoncrpyxnnjara.























14

























Kouc1pykuuja

1

Orceuxa AB
2

Hopmana na orceuxara AB xoja mnnyna nns rouxara B
3

Hona rouxa C na nopmanara
4

Hapanenna npana na orceuxara AB xoja mnnyna nns rouxara C
5

Hopmana na orceuxara AB xoja mnnyna nns rouxara A
6

Hpeceuna rouxa D
7

Mnoryaronnnx ABCD


3aenemxa: 3a a ce sarnopn mnoryaronnnxor nonropno xnnxnn na npnoro
reme.
8

Cnnmane na xoncrpyxnnjara

Rponepka ua kouc1pykuuja1a
1. Hsnpmn nponepxa ann xoncrpyxnnjara e rouna.
2. Hpnxaxn ja nenrara sa nannrannja (menn Hoe.eo Henra sa nannrannja ) sa a ja
nponepnm xoncrpyxnnjara uexop-no-uexop xopncrejxn rn xonunnara.
16

3. Hpnxaxn ro Ueropu ua roucmpvrufma (menn Hoe.eo) co unja nomom uexop-no-uexop
xe ja nponepnm xoncrpyxnnjara na npanoaronnnxor.
o Onn ce a ro npomennm peocneor na nexon uexopn no xoncrpyxnnjara
nneuejxn nnnnja co rnynuero. 3omro onaj npnnnnn na paora HE e cexoram
rouen?
o Ipynnpaj nexonxy uexopn na xoncrpyxnnjara npnnaroynajxn rn rouxnre na
npexnn:
Hpnxaxn ja xononara To:ra ua nperuu (menn Hoe.eo Ueropu ua
roucmpvrufa)
Ipynnpaj rn uexopnre na xoncrpyxnnjara co nponepynane na Cermopom
mo:ru ua nperuu na nocnennor uexop no rpynara.
Hpomenn ro npnnaroynanero no Hpuraru eu ca+o pasoe.uume mo:ru
(menn Hoe.eo Ueropu ua roucmpvrufa)
Kopncrn ja nenrara sa nannrannja sa a ja nponepnm uexop no uexop
xoncrpyxnnjara. ann npannnno rn npnnaron pasennnre rouxn?

Ak1unuoc1 7: Kouc1pykuuja ua pauuoc1pau 1puaronuuk
Uoproooaa
Vrnpn rn oconnnre na pamnocrpan rpnaronnnx npe a ja sanounem xoncrpyxnnjara.
3aenemxa: uexopnre xon ce neonxonn sa xoncrpyxnnja na pamnocrpan rpnaronnnx
moxe a ce nornenar na:A07_Ramnostran_Triagolnik_Konstrukcija.ggb xopncrejxn rn
xonunnara o nenrara sa nannrannja
Ornopn nona Ieorepa arorexa.
Coxpnj ro anreapcxnor nposopenor, nonero sa nnecynane n xoopnnarnnre ocxn
(Hoe.eo menn).
Cmenn ro noecynanero sa oenexynane no Ca+o uoeu mo:ru (menn Onuu -
Ooe.erveane).
8ooepyoane noou anaau
Anarxara Kpvruua co eumap uus oaoeua mo:ra
3aenemxa: Co npnnor xnnx ce xpenpa nenrapor, a co nropnor xnnx ce onpeenyna
panycor na xpyxnnnara.
Anaaaa Uoaawu]coapu o6[ea
3aenemxa: Oenexn rn cnre ojexrn xon rpea a ce coxpnjar, a noroa npnmenn pyra
anarxa sa a moxem a rn ynorpenm ounrnennre npomenn!
Anarxara Aeo.
3aenemxa: Knnxnynaj na rouxnre no nacoxa cnpornnna o crpenxnre na uaconnnxor
nejxn Ieorepa cexoram xpenpa arnn xon ce nosnrnnno nacouenn.
3aenemxa: oxonxy nmam nponem npn xopncrenero na nexoja anarxa moxe a npounram
nomom sa nenrara co anarxn.
3aenemxa: Hpoaj rn cnre nonn anarxn npe a ja sanounem xoncrpyxnnjara.








18









koncpyaqu[a
1

Orceuxara AB
2

Kpyxnnna co nenrap no rouxara A xoja mnnyna nns rouxara B

3aenemxa: Bneuejxn rn rouxnre A n B nponepn ann xpyxnnnara e
cnoena co nnn.
3

Kpyxnnna co nenrap no rouxara B xoja mnnyna nns rouxara A

3aenemxa: Bneuejxn rn rouxnre, nponepn ann xpyxnnnara e cnoena co
nnn.
4

Hpecexynane na nere xpyxnnnn sa a ce one rouxara C
5

Mnoryaronnnx ABC no nacoxa cnpornnna o crpenxnre na uaconnnxor
6

Coxpn rn xpyxnnnnre
7

Hpnxaxn rn nnarpemnnre arnn na rpnaronnnxor

3aenemxa: Mnoryaronnnxor xpenpan no nacoxa na crpenxnre na
uaconnnxor rn opeyna nanopemnnre arnn!
8

Cnnmane na xoncrpyxnnjara
Upooepaa na aoncpyaqu[aa
1. 3a a ce nponepn ann xoncrpyxnnjara e rouna, ce npnmenyna recror co nneuene .
2. 3a a ja nperneam xoncrpyxnnjara uexop no uexop, npnxaxn ja nenrara sa nannrannja
nnn ncxopncrn ro nporoxonor sa xoncrpyxnnja.
kopucene na Coo[coa pu[anoro sa nopo6pyoane na aoncpyaqu[aa
Hocrojar nonexe naunnn sa npncranynane o Kapaxrepncrnxn njanoror:
ecen xnnx (MacOS: Konrpon - xnnx) na ojexr
Hsepn Kaparmepucmuru o narauxo mennro
noen xnnx na ojexr no Ho+ecmveane pexnm.
mo pa ce oew6a
a ce nsepar pasnnunn ojexrn o nncrara na nenara crpana n a ce ncnnraar
xonunnara mro ce na pacnonarane sa cnojcrnara na pasnnunnre rnnonn ojexrn.
a ce nsepar nexonxy ojexrn n no ncro npame a ce npomenn opeeno cnojcrno xaj
ncrnre.

3aenemxa: 3a a ce nsepar cnre nocaxynann ojexrn rpea a ce pxn npnrncnar Ctrl
(Konrpon) - racrepor (MacOS: ornopn Jaonxo-xnnx).
a ce nsepar cnre ojexrn o ncr rnn xnnxnynajxn na coonernnor nacnon.
a ce npnxaxar npenocrnre na pasnnunnre ojexrn n a ce ncnpoaar pasnnunn
crnnonn sa nmenynane.
a ce nsmenar xapaxrepncrnxnre na opeenn ojexrn (np. oja, crnn,...).
20

3. bnok e5m 1
Onoj nox nexn ce cocron o nanera reomerpncxn axrnnnocrn o ne pasnnunn nnnoa
na nponemn: Ocnonnn saaun n Hanpenn saaun. Moxem a oepem saaun o rnoj nnrepec
n a paornm na nnn cam/a nnn co xonera.
Cooeu u 1puaoou
Pesnmnpaj rn oconnnre na reomerpncxara ]nrypa xoja caxam a ja xpenpam.
Onn ce a onyunm xon Ieorepa anarxn moxar a ce xopncrar sa a ce xoncrpynpa
]nrypa axo ce npnmenar onne napamerpn (np. Hpae aeo. - anarxa Hop+a.a).
Hponepn ann snaem a rn xopncrnm cnre anarxn npe a ja nounem xoncrpyxnnjara.
Axo ne snaem a xopncrnm opeena anarxa, axrnnnpaj ja n npounraj o nenrara co
anarxn sa nomom.
3a cexoja naxna axrnnnocr, ornopn non Ieorepa ]ajn, coxpnj ro anrepa nposopenor n
xoopnnarnnre ocxn.
Moxem axo caxam a rn cnnmnm rnonre arorexn npe a nounem nona axrnnnocr.
He rn saopanaj Houuumu n Hoemopu xonunnara no cnyuaj na rpemxa.
uecro xopncrn ja Ho+ecmu anarxara sa a ja nponepynam rnojara xoncrpyxnnja (np.
ann ojexrnre ce nanncrnna nonpsann, ann nmam xpenpano nexon nenorpenn
ojexrn).
Axo nmam npamana npamaj ro npno xonerara npe acncrenror.
Ak1unuoc1 1.a: Kouc1pykuuja ua knappa1
knacuuaaqu[a: Ccnoona sapaua
Bo onaa axrnnnocr xe rn xopncrnm cnennne anarxn. Hponepn ann snaem a rn
xopncrnm cnre anarxn npe a nounem co xonxpernara xoncrpyxnnja na xnaparor.

Orceuxa nomery ne rouxn Mnoryaronnnx
Hopmana Hpnxaxn/coxpnj ojexr
Kpyxnnna co nenrap nns rouxa Homecrynane
Hpecex na na ojexrn

3aenemxa: Moxem a ja nornenem arorexara A_1a_Kvadrat_Konstrukcija.html axo ne cn
cnrypen sa xoncrpyxnncxnor nponecc.
koncpyaqucau npoqec
1. Hanpraj orceuxa a=AB nomery rouxnre A n B
2. Koncrpynpaj nopmana b na orceuxara AB nns rouxa B
3. Koncrpynpaj xpyxnnna c co nenrap B nns rouxa A
4. Hajn ja npeceunara rouxa C na xpyxnnnara c co neprnxanna npana b
5. Koncrpynpaj nopmana d na orceuxara AB nns rouxa A
6. Koncrpynpaj xpyxnnna e co nenrap A nns rouxa B

7. Hajn ja npeceunara rouxa D na xpyxnnnara e co neprnxanna npana d
8. Kpenpaj mnoryaronnnx ABCD.
3aenemxa: He saopanaj a ro sarnopnm mnoryaronnnxor co xnnxane na rouxara A orxaxo xe
ja cenexrnpam D.
9. Coxpnj rn xpyxnnnnre n nopmannre
10. Hsnen recr co nneuene sa a nponepnm ann xoncrpyxnnjara rn e rouna.



Hpensnnx: Moxem nn a ce cernm na pyr naunn sa xoncrpyxnnja na xnapar?

Ak1unuoc1 1.: Kouc1pykuuja ua mec1oaronuuk
knacuuaaqu[a: Ccnoona sapaua
Bo onaa axrnnnocr xe rn xopncrnm cnennne anarxn. Hponepn ann snaem a rn
xopncrnm cnre anarxn npe a nounem a ro xoncrpynpam mecroaronnnxor:

Kpyxnnna co nenrap nns rouxa Aron
Hpecex na na ojexrn Hpnxaxn/coxpnj ojexr
Mnoryaronnnx Hpemecrn

3aenemxa: Moxen xe nmam norpea a nornenem no A_1b_Sestoagolnik_Konstrukcija.html
arorexara axo ne cn cnrypen oxony xoncrpyxnncxnor nponec.
koncpyaqucau npoqec
1. Hanpraj xpyxnnna co nenrap A nns rouxa B
2. Koncrpynpaj pyra xpyxnnna co nenrap B nns rouxa A
3. Hpeceun rn nere xpyxnnnn sa a rn onem remnnara C n D
4. Koncrpynpaj nona xpyxnnna co nenrap C nns rouxa A
5. Hpeceun ja nonara xpyxnnna co npnara co nen a ro onem remero E
22

6. Koncrpynpaj nona xpyxnnna co nenrap D nns rouxa A.
7. Hpeceun ja nonara xpyxnnna co npnara sa a ro onem remero F.
8. Koncrpynpaj nona xpyxnnna co nenrap E nns rouxa A.
9. Hpeceun ja nonara xpyxnnna co npnara sa a ro onem remero G.
10. Hanpraj mecroaronnnx FGECBT
11. Kpenpaj rn arnnre na mecroaronnnxor.
12. Hsnen recr co nneuene sa a ja nponepnm rounocra na xoncrpyxnnjara.


Hpensnnx: Onn ce a najem ojacnenne sa xoncrpyxnncxnor nponec
3aenemxa: Konxan panyc nmaar xpyxnnnnre n somro?

Ak1unuoc1 1.n: Oukoneu kpyr ua 1puaronuuk
knacuuaaqu[a: nanpepna sapaua
Hpn onaa axrnnnocr xe rn xopncrnm cnennne anarxn. Hponepn ann snaem a rn
xopncrnm anarxnre npe a nounem co xoncrpyxnnjara

Mnoryaronnnx Kpyxnnna co nenrap nns rouxa
Cnmerpana na orceuxa nono! Hpemecrynane
Hpecex na na ojexra

3aenemxa: Axo ne cn cnrypen sa xoncrpyxnncxnor nponec nornenn ja arorexara:
A_1c_Opisankrug_Triagolnik_Konstrukcija.html.
koncpyaqucau npoqec
1. Kpenpaj rpnaronnnx ABC no concrnen nsop.
2. Koncrpynpaj Cu+empa.a ua omce:ra sa cexoja crpana o rpnaronnnxor. 3aenemxa:
Anarxara nnnncxn ncexrop moxe a ce npnmenn na nocroeuxa orceuxa.

3. Kpenpaj rouxa na nxpcrynane D o na nnnncxn ncexropn. 3aenemxa: Anarxara
Hpecer ua oea oofermu, ne moxe a ce npnmenn na npecex na rpnre nnnnn. Hnn oepn
ne o rpn ncexropcxn nnnnn nocneonarenno, nnn xnnxnn na rouxara na npecex n
oepn ena npana o nncrara na ojexrn no onaa nosnnnja.
4. Koncrpynpaj xpyxnnna co nenrap D nns eno o remnnara na rpnaronnnxor ABC.
5. Hsnen recr co nneuene sa nponepxa na rounocra na xoncrpyxnnjara.




Hpensnnx: Hsmenn ja rnojara xoncrpyxnnja sa a oronopnm na cnennne npamana::
1. ann moxe nenrapor na rpnaronnnxor a nexn nanop o rpnaronnnxor? Axo moxe, sa
xon nnonn rpnaronnnnn ona e moxno?
2. Onn ce a najem ojacnynane sa xopncrene na nnnncxn ncexropn sa a ce xpenpa
nenrap na rpnaronnnx onxonen o xpyxnnna

Ak1unuoc1 1.r: Rpe1c1anu cu ja 1eopeua1a ua Tanec
knacuuaaqu[a: nanpepna sapaua
Hpe a nounem co xoncrpyxnnjara, nponepn ro nnamnunnor paoren nncr napeuen
04_Talesova_Teorema.html sa a ce nnn ann yuennnnre xe orxpnjar mro Tanec nanpannn npe
2600 ronnn.
Bo onaa axrnnnocr xe rn xopncrnm cnennne anarxn. Fnn cnrypen exa snaem a rn xopncrnm
anarxnre sa onaa xoncrpyxnnja.

Orceuxa nomery ne rouxn Mnoryaronnnx
Honyxpyr nns ne rouxn nono! Aron
Hona rouxa Hpemecrynane

3aenemxa: Axo ne cn cnrypen sa xoncrpyxnncxnor nponec, nornenn no arorexara
A_1d_Talesova_Teorema_Konstrukcija.html.
24

koncpyaqucau npoqec
1. Honneun orceuxa AB.
2. Koncrpynpaj nonyxpyr nns rouxnre A n B. 3aenemxa: Peocneor na oenexynane
(xnnxnynane) na rouxnre A n B ro opeyna npanenor na nonyxpyror.
3. Kpenpaj nona rouxa C na nonyxpyror
Coner: Hponepn ann rouxara C nanncrnna nexn na naxor co nneuene co rnymenor.
4. Kpenpaj rpnaronnnx ABC
5. Kpenpaj nnarpemnn arnn na rpnaronnnxor ABC

Hpensnnx: Onn ce a najem rpa]nuxn oxas sa onaa reopema.
3aenemxa: Kpenpaj cpenmna rouxa O na orceuxara AB n npnxaxn ro panycor OC xaxo
orceuxa.


4. Anre5upckm enecyeuuu, kounqm m qynkqmm
Huenynaj ro nonno1 ojex1 co nnmynane u+e = npe anreapcxoro npercranynane na
ncrnor. Ha npnmep: P=(3, 2) ja xpenpa rouxara P.
Mnoaene1o rpea a ne nneceno co xopncrene na snesa (*), nnn npasno mecro
nomery mnoxnrennre. Ha npnmep: a*x nnn a x.
Ieorepa npann pasnnxa nouery roneun n uann yxnn! Cnope roa, ronemnre n
mannre yxnn ne cmear a ce memaar.
3aenemxa:
o Touxn cexoram ce nnmynaar co ronemn yxnn. Ha np.: A = (1, 2).
o Orceuxn, npann, xpyxnnnn, ]ynxnnn ... cexoram ce nnmynaar co mann yxnn.

Ha npnmep: Kpyxnnnara c: (x-2)^2+(y-1)^2=16.
o Hpomennnna x no ]ynxnnja n npomennnnn x n y no e]nnnpane na xonycen npecex
cexoram rpea a nar co mann yxnn. Ha npnmep: f(x)=3*x+2.
oxonxy caxame a xopncrnme nexoj ojex1 no nexoj anreapcxn nspas nnn xomana,
ncrnor rpea a ro xpenpame npe a ro xopncrnme neronoro nme no nonero sa
nnecynane. Ha npnmep:
o y=a x + b ja xpenpa npanara unnmro napamerpn ce nexe nocroeuxnre npenocrn a n b.
o Hpana [A, B] ja xpenpa npanara nns nocroeuxnre rouxn A n B.
3a no1npynane na nexoj nspas no nnecynanero na ncrnor no nonero sa nnecynane,
npnrncxame na racrepor Enter (Eumep).
Io o1nopaue nposopeno1 sa nomom sa xopncrene na nonero sa nnecynane n xomannre
co xnnxane na snaxor sa npamana na nenara crpana o nnesnoro none.
Hopaxa sa rpemxa: Cexoram unraj rn nopaxnre rne moxar a rn nomornar sa a
pemnm nexoj nponem!
Kouann1e moxe a nar nnecenn nnn cenexrnpann o nncrara mro ce naora o
nonero sa nnecynane.

Coner: Axo ne snaeme xon napamerpn ce apaar no sarpaara sa xomanara, xora xe ro nmame
nenoro nme na ncrara, no nonero sa nnecynane rpea a npnrncneme na racrepor F1. Bo
nposopenor mro ce nojanyna nma ojacnynane sa cnnraxcara n norpennre napamerpn sa
xomanara.
An1oua1cxo xounne1npane na xouana1a: nocne nnmynanero na npnnre ne yxnn
o xomanara no nonero sa nnecynane, Ieorepa ce onyna a ja xomnnernpa
xomanara.
o Axo Ieorepa ja npenoxyna xomanara mro ja nocaxyname, npnrncxame Enter
(Eumep) co mro xypcopor xe ce npemecrn no sarpanre.
o Axo npenoxenara xomana ne e raa mro caxame, rpea a npoonxnme co
nnecynane ce oexa ne ce cnoxn npenoxenara.


26

Ak1unuoc1 8a: Kouc1pyupane 1aureu1u ua kpyro1 (1 pen)
Ornopn ja nnamnuxara paorna crpana A08_Tangenti_Kruznica.html. Cnen rn uexopnre sa a
orxpnem xaxo ce npraar ranrenrn na xpyror.

1. Ce xoncrpynpa xpyxnnna co nenrap no rouxara A n panyc AB .









2. Ce nsnpa rouxa C xoja ce naora nanop o xpyxnnnara.













3. Ce nonnexyna orceuxa AC











4. Ce naora cpenmna rouxa D na orceuxara AC











5. Ce xoncrpynpa nropa xpyxnnna co nenrap no D n panyc DA.











28

6. Ce onpeenynaar npeceunnre rouxn E n F na nropara xpyxnnna co npnara.











7. Ce nonnexyna npana CE; raa e npnara ranrenra.











8. Ce nonnexyna npana CF; raa e nropara ranrenra.









ucaycuu
Kon anarxn rn xopncreme sa nonropno xpenpane na xoncrpyxnnjara?
ann nocroeja nonn anarxn xon ea npenoxenn na xoncrpyxnncxnor nponec? Axo a,
xaxo eme naunnor na xopncrene na nonara anarxa?
ann ja saenexa nenrara co anarxn xoja ce naora npnnoxena na ecnara crpana?
ann mncnnm exa rnonre cryenrn xe moxar a paoraar na naxna nnamnuna paorna
crpana n camnre ceecn a osnanaar nonexe sa xoncrpyxnncxnre nponecn?

Ak1unuoc1 8: Kouc1pyupane 1aureu1u ua kpyro1 (2 pen)
L1o ako uojo1 rnymeu u ekpauo1 co ponup ue pao1aa1?
3amncnn cn exa rnojor rnymen n/nnn expanor co onnp npecranane a paorar oexa
rn cnpemam Ieorepa oxymenrnre sa yrpemnnor uac. Kaxo xe ro sanpmnm oxymenror mro ro
xoncrpynpam?
Ieorepa rn npenara anreapcxn nnecynana n xomann no oaroxor na reomerpncxnre
anarxn. Cnre anarxn nmaar ycornacenn xomann, na raxa rne moxar a ce xopncrar es
xopncrene na rnymenor.

3aenemxa: Ieorepa nma nonexe xomann orxonxy reomerpncxn anarxn. Ha saroa, ne cexoja
xomana oronapa co reomerpncxnre anarxn!

3aaua 1: Hponepn ja nncrara co xomann xoja ce naora o nonero sa nnecynane n nornenn
xaxo ce npercranenn xomannre mro oronapaar na anarxnre. Kaxo mro moxem a saenexnm
no nperxonara axrnnnocr, xoncrpynpanero na renrenrn na xpyr moxar a nar sanpmenn
camo co xopncrene na reomerpncxn anarxn. Cera xe ja xpenpame ranrenrara camo co nnecynane
npexy racrarypara.
Uoproooaa
Ornopn nona Ieorepa arorexa.
Hpnxaxn ro anreapcxnor nposopen n nonero sa nnecynane, xaxo n xoopnnarnnre ocxn
(Hoe.eo menn).
Upoqec na aoncpyupane
1 A = (0, 0) Touxa A.

Coner: Ocnrypaj ce exa ja sarnopn sarpaara.
2 (3, 0) Touxa B.

Coner: Axo ne ro nannmem nmero ojexrnre ce
nmenynaar no an]aercxn peocne.
3 k = KpyannnaA, B] Kpyxnnna co nenrap no A npexy rouxara B.

Coner: Kpyxnnnara e sanncen ojexr.

3aenemxa: Ieorepa npann pasnnxa mery nesanncnn n sanncnn ojexrn. oxonxy npexrno rn
menyname nesanncnnre ojexrn co rnymenor nnn racrarypara, sanncnnre ojexrn ce aanrnpaar
na nnnnnor nesanncen ojexr. Ha raxa, ne e naxno na xoj naunn (rnymen nnn racrarypa) een
ojexr nouerno e xpenpan!

Coner 1: Axrnnnpaj ro naunnor Ho+ecmveane n na narn xnnxnn na ojexror no anreapcxnor
nposopen no peocne sa a ro npomennm anreapcxnor npnxas xopncrejxn ja racrarypara.
Hpnrncnn Enter (Eumep) xora xe nem roron.

30

Coner 2: Moxem a rn xopncrnm crpenxnre sa a ro nomecrnm nesanncnnor ojexr no nonexe
nacoxn. Axrnnnpaj ro naunnor Ho+ecmveane n cenexrnpaj ro ojexror (na np. nesanncnara
rouxa) no xoj nno nposopen.
Hpnrncnn na crpenxnre rope/ony nnn neno/ecno sa a ro nomecrnm ojexror no
nocaxynannor npanen.

4 C = (5, 4) Touxa C.
5 s = O1ceuxa[A, C] Orceuxa AC.
7 D = Cpenna[s] Touxa D cpenna na orceuxa AC.
8 j = Kpyannna[D, C] Kpyxnnna co nenrap no D npexy rouxara C.
9 Hpecex[k, j] E n F npeceunn rouxn na nere xpyxnnnn.
10 Hpana[C, E] Tanrenra npexy rouxnre C n E.
11 Hpana[C, F] Tanrenra npexy rouxnre C n F.



Hponepxa n nonpanxn na xonc1pyxnnja1a
Hsnen ro recror co nneuene sa a ce nponepn ann xoncrpyxnnjara e rouna.
Cmenn rn xapaxrepncrnxnre na ojexror sa a ro noopnm nsrneor na xoncrpyxnnjara
(na np.: oja, eennna na nnnnnre, nomomnnre ojexrn ncnpexnnarn,...)
Cnnmn ja xoncrpyxnnjara.

ucaycuu
ann ce nojannja nexon nponemn nnn npeuxn npn xoncrpyxnncxnor nponec?
Koj naunn na xoncrpyxnncxn nponec (rnymen nnn racrarypa) rn ce onana nonexe n
somro?
3omro rpea a ce xopncrn nnes npexy racrarypa xora ncroro moxeme a ro nanpannme
xopncrejxn rn anarxnre?
Coner: Hocrojar xomann xon ce ocrannn, no ne ce enaxnn co reomerpncxara anarxa.
ann e nrno na xoj naunn e xpenpan ojexror? ann moxe a ce cmenn na anreapcxnor
nposopen (xopncrejxn ja racrarypara) ncro xaxo no rpa]nuxnor nposopen (xopncrejxn ro
rnymenor)
Ak1unuoc1 9: Hcnu1ynane ua napaue1pu1e sa knappa1eu nonuuou
Bo onaa axrnnnocr xe rn ncnnryname napamerpnre na xnaparnnor nonnnom. Ke
norneneme xaxo Ieorepa moxe a ce nnrerpnpa no rpannnonannnre yunrencxn oxonnnn n
xaxo e xopncen sa pasnnunn axrnnnocrn, xaxo mro e cryenrcxoro yuene.
Cnen rn nncrpyxnnnre mro ce naoraar no crpannnara mro cneyna n sannmn rn rnonre
pesynrarn n nayynana oexa paornm co Ieorepa. Tnonre saenemxn xe rn nomornar
oexa rn cnenm pasrneynanara o onaa axrnnnocr.

Mcnuyoane na napamepue sa aoappaen nonunom
1. Ornopn nona Ieorepa arorexa.
2. Bnecn f(x)=x^2 n npnrncnn Enter (Enrep). Koj onnx ro nma rpa]nxor na ]ynxnnjara?
3annmn ro oronopor na xaprnja.
3. Bo naunnor Ho+ecmveane xnnxnn na nonnnomor no anreapcxnor nposopen n
xopncrn rn crpenxnre rope n ony .
4. Kaxo ce menyna rpa]nxor na ]ynxnnjara? 3annmn no saenemxnre.
5. Kaxo ce menyna panencrnoro na nonnnomor? 3annmn no saenemxnre.
6. Honropno, no naunnor nomecrynane, xnnxnn na nonnnomor no anreapcxnor nposopen n
xopncrn rn crpenxnre neno n ecno
7. Kaxo ce menyna rpa]nxor na ]ynxnnjara? 3annmn no saenemxnre.
8. Kaxo ce menyna panencrnoro na nonnnomor? 3annmn no saenemxnre.
9. Bo naunnor nomecrynane na narn xnnxnn na panencrnoro na nonnnomor. Co
racrarypara npomenere ro panencrnoro no f(x)=3 x^2. Coner: Kopncrn snesa * nnn
npasno mecro sa a nnecnm mnoxene.
a) Onnmn xaxo ce menyna rpa]nxor na ]ynxnnjara.
b) Honropno npomenn ro panencrnoro co nnmynane pasnnunn npenocrn sa napamerpnre
(na np. 0.5, -2, -0.8, 3). 3annmn no saenemxnre.
ucaycuu
ann ce nojannja nexon nponemn nnn npeuxn npn xopncrene na IeoIepa?
Kaxo moxe naxnara nocranxa (IeoIepa no xomnnannja co nncrpyxnnn na xaprnja) a
nre nnrerpnpana na rpannnonanna nacranna oxonnna?
ann mncnnm exa e moxno a nm aem naxna axrnnnocr sa omamna saaua na rnonre
cryenrn?
Ha xoj naunn nnamnuxoro ncrpaxynane na napamerpnre na nonnnom moxe a nnnjae na
yuenero na rnonre cryenrn?
ann nmam neja sa pyrnre maremarnuxn remn xon moxar a ce nsyuynaar na cnnuen
naunn (xaprncxa paorna crpana no xomnnannja co xomjyrepn)?
32


Ak1unuoc1 10: Kopuc1ene ua nusrau sa ueuynane ua napaue1pu1e
Aje a npoame nonnamnuen nar sa ncrpaxynane na napamerpnre na nonnnomor
f(x) = a x^2 co xopncrene na nnsraun sa menynane na napamerpnre.
Uoproooaa
Ornopn nona Ieorepa arorexa.
Hpnxaxn ro anreapcxnor nposopen n nonero sa nnecynane, xaxo n xoopnnarnnre ocxn
(Hoe.eo menn).
Upoqec na aoncpyupane

1 a = 1 Kpenpane na npomennnnara a.
2 f(x) = a * x^2 Bnecynane na xnaparnnor nonnnom f.

Coner: He saopanaj a nnecnm snesa * nnn npasno mecro
mery a n x^2.
Upecaoyoane na 6po[o aaao nusrau
3a npnxaxynane na poj xaxo nnsrau no rpa]nuxnor nposopen rpea a npnrncnem
ecen xnnx na npomennnnara no anreapcxnor nposopen n a ro cenexrnpam Hpuraru eo
oofermom.
Ycoopmyoane na aoncpyaqu[aa
Aje a xpenpame pyr nnsrau b mro xe rn xonrponnpa xoncranrnre no nonnnomnoro
panencrno f(x) = a * x^2 + b.

3

Kpenpane na nnsrauor b co xopncrene na Husea:
anarxara.

Coner: Axrnnnpaj ja anarxara n xnnxnn na
nonpmnnara sa nprane. Kopncrn rn cranapnnre
naroynana n xnnxnn Hpu+euu(usepuu).
4 f(x) = a * x^2 + b Bnecn ro nonnnomor f.

3apaua
Hpomenn ja npenocra na a co nomecrynane na rouxara na nnsrauor co rnymenor. Kaxo
roa nnnjae na rpa]nxor na nonnnomor?
Bro ce cnyuyna co rpa]nxor xora npenocra na a e noronema o 1, b mery 0 n 1 nnn c e
nerarnnno? 3annmn ro no saenemxa.
Hpomenn ja npenocra na b. Kaxo roa nnnjae na rpa]nxor na nonnnomor?


Ak1unuoc1 11: Bunuo1eka ua qyukuuu
uynxnnnre mro ce ocrannn no Ieorepa ce pasenenn no pasnnunn nnonn (na np.
rpnronomerpncxn ]ynxnnn, ]ynxnnja o anconyrnn npenocrn, excnonennnjanna ]ynxnnja).
uynxnnnre ce onecynaar xaxo ojexrn n moxar a ce xopncrar no xomnnannja co
reomerpncxnre xoncrpyxnnn.

3aenemxa: Hexon o ocrannnre ]ynxnnn moxar a nar cenexrnpann o mennro mro ce
naora o nonero sa nnecynane. Hajere ja nenocnara nncra co ]ynxnnn nopxana o Ieorepa
no Ieorepa oxymenror sa nomom na nnrepner (http://www.geogebra.org/help/documk).

Busyenusauuja ua ancony1uu npepuoc1u
Ornopn nona Ieorepa arorexa. Ocnrypaj ce exa anreapcxnor nposopen, nonero sa
nnecynane n xoopnnarnnre ocxn ce nxnyuenn.
1 f(x) = abs(x) Bnecynane na ]ynxnnjara f sa anconyrna npenocr.
2 g(x) = 3 Bnecynane na xoncranrnara ]ynxnnja g.
3

Hpecex na nere ]ynxnnn.

Coner: Moxen xe caxam a ro sarnopnm anreapcxnor nposopen n a rn npnxaxem nmnnara n
npenocrnre xaxo narnnc na ojexror.



(a) Homecrn ja xoncranrnara ]ynxnnja co rnymenor nnn xopncrn rn crpenxnre.
y-xoopnnarara o cexoja npeceuna rouxa ja npnxaxyna anconyrnara npenocr o
x-xoopnnarara.
34

() Homecrn ja ]ynxnnjara na anconyrna npenocr rope nnn ony xopncrejxn ro
rnymenor nnn crpenxnre. Bo xoja nacoxa ce menyna panencrnoro na ]ynxnnjara?
(n) Kaxo moxe a ce ncxopncrn onaa xoncrpyxnnja sa a ce npnnnxar cryenrnre o
nonmor anconyrna npenocr?
Coner: Cnmerpnjara o rpa]nxor na ]ynxnnjara yxaxyna exa e noonuaeno a nma ne
pemennja sa een nponem sa anconyrna npenocr.
Cnowyoane na cunycnu 6panoou
3nyunnor pan maremarnuxn moxe a ce npercrann xaxo xomnnannja o cnnycnn
panonn. Cexoj mysnuxn ron e xomnonnpan o nexonxy cnnycnn panonn o ]opmara
y(t) = a sine(et+). Amnnnryara a ja osnauyna jaunnara na rnacor oexa ]pexnennnjara c ja
opeyna nncnnara na rnacor. Hapamerapor e napeuen ]asa n noxaxyna xaxo snyunnor pan
ce menyna o npemero.
Axo na cnnycnn pana ce npennerar, ce cnyuyna cnoxynanero. Ona snaun exa
cnnycnnre panonn ce sronemynaar nnn ce namanynaar cexoj noceno.
Hne moxeme a ja cnmynnpame onaa nojana co Ieorepa sa a ncnnrame exa
cnennjannnor cnyuaj uecro ce cnyuyna no npnpoara.

1

Kpenpaj rpn nnsraun a_1, c_1 n _1.

Coner: a_1 ana nexoj nnexc. Hne moxeme a
cenexrnpame narnncxn yxnn o mennro mro ce
naora o nonero H+e no Husea: nposopenor.
2 g(x)= a_1 sin(e_1 x+_1) Bnecynane na cnnycnara ]ynxnnja g.

Coner: Honropno, moxeme a cenexrnpame
narnncxn yxnn.

(a) Hcnnrynane na napamerpnre na rpa]nxor o cnnycnara ]ynxnnja co menynane na
npenocrnre na nnsrauor.

3

Kpenpaj rpn nnsraun a_2, c_2 n _2.
4 h(x)= a_2 sin(e_2 x + _2) Bnecynane na pyra cnnycna ]ynxnnja h.
5 sum(x) = g(x) + h(x) Kpenpane na snp o nere ]ynxnnn.

() Hpomenn ja ojara na rpnre ]ynxnnn sa nonecno a ce nenrn]nxynaar.



(n) Crann sa a1=1, c1=1 n 1 = 0. 3a xoja npenocr na a2, c2 n 2, snpor xe nma maxcnmanna
amnnnrya?
Coner: Bo onoj cnyuaj pesynranrnnor rnac nma maxcnmanna jaunna.

(r) 3a xon npenocrn o a2, c2 n 2 nere ]ynxnnn ce nonnmrynaar?



Coner: Bo onoj cnyuaj nonexe ne ce cnyma rnac.
36



Coner: Bo onoj cnyuaj ]ynxnnnre n cymara ce cnear onocno ce no ]asa.



5. Hzeezyeuue nu cnmkm eo knmn5opq
Ipa]nuxnor npnxas na Ieorepa moxe a ce nsnesyna xaxo cnnxa no xnnnopor na
rnojor xomnjyrep. Horoa ncrara moxe necno a ce nmerne no nexoj rexcr nnn no
oxymenr sa npesenrannja, xoj mro rn onosmoxyna a xpenpam npnxnann cxnnn sa
recronn, xnnsonn n nexon enemxn nnn maremarnuxn nrpn.

Ak1unuoc1 12a: Hsnesynane ua up1exu no knunopp
kpeupane na cauqa
Ornopn non Ieorepa oxymenr n nponepn exa ryxa ce naoraar anreapcxnor nposopen,
nonero sa nnecynane n xoopnnarnnor nouerox.

1 f(x) = 0.5x
3
+ 2x
2
+ 0.2x - 1 Bnecynane na nonnnomor f
2 R = Kopenn[ f ] Kpenpane na xopennre na nonnnomor f

3aenemxa: oxonxy nma nonexe o een xopen
Ieorepa cama xe xpenpa nmnna, xaxo na npnmep
R = (R
1
, R
2
, R
3
).
3 E = Exc1peua[ f ] Kpenpane excrpema na nonnnomor f
4

Kpenpane ranrenrn f no E
1
n E
2
5 I = HpenojnaTouxa[ f ] Kpenpane npenojna rouxa na f

3aenemxa: Moxe a ro cmennme n npnnaronme ojexror (r.e. a ja menynane ojara, crnnor
na ranrenrara, noxaxynanero na nmero n npenocra na ]ynxnnjara).


38



Hsnesynane ua cnuku no knunopp
Ieorepa nma moxnocr a ro nsnesyna nennor rpa]nuxn npnxas no xnnnopor. 3aroa
mopam a ro namannm Ieorepa nposopenor sa mro nomanxy npasen npocrop a nma no
rpa]nunxnor npnxas (nnn kubna_funkcija.ggb).
Hpemecrn ja ]nrypara (nnn penenanrnnor cexrop) na ropnnor nen xom na nonpmnnara
sa nprane (rpa]nuxnor npnxas), xopncrejxn ja anarxara Ho+ecmveane ua
noepuuuama sa pmane (nnn na nenara cnnxa).
3aenemxa: Hcro raxa moxem a rn xopncrnm n anarxnre sa symnpane: 3eo.e+veane
n Ha+a.veane sa a ce norornn rnojara ]nrypa sa nsnesynane.
Hamann ja ronemnnara na Ieorepa nposopenor co xnnxnynane n nneuene na onnnor
ecen xom (nnn ja ecnara cnnxa).
3aenemxa: Hoxaxynauor xe ce npomenn xora xe ce nocrannme co rnynuero na xpaennre
nnn xomennre na Ieorepa nposopenor.


Ieorepa npe namanynane na ronemnnara Ieorepa no namanynane na ronemnnara

Kopncrene na arorexa mennro sa nsnesynane na rpa]nuxnor npnxas no xnnnopor:
Hsnesynaj rpa]nuxnor npnxas no xnnnopor
3aenemxa: Kopncrn ja xomnnannjara na racrepnre Ctrl Shift C.
Tnojor nprex e cnnmen no xnnnopor n moxe a ne nnecen no nno xoj rexcr
oxymenr nnn oxymenr sa npesenrannja.


Ak1unuoc1: 12. Buecynane ua cnuka npu opao1ka ua 1ekc1
pokyueu1
8necyoane na cnuaa op anun6opp
Ho nsnesynane na nprex o Ieorepa no xnnnopor na rnojor xomnjyrep moxe a ro
nnecem no nno xoj rexcr oxymenr (na npnmep MS Word).
Ornopn non rexcr oxymenr.
O mennro Vpeoveane (Edit) - nsepn B+emuu (Paste). Onaa cnnxa xe ne nmernara
onamy xae mro noxaxyna noxaxynauor.
3aenemxa: Ona ce npann n co crncnynane na racrepnre Ctrl V.

Hauanynane ua roneuuua1a ua cnuka1a
3a peynnpane na ronemnnara na cnnxara najopo e a ce nanpann no MS Word:
Co noen xnnx sa nnecynane na caxanara cnnxa.
Onpame ronemnna na cnnxara Size, xoja ce nojanyna no Format Picture nposopenor.
3amenn ja nncnnara/mnpnnara na cnnxara, xoja ce mepn no cm (inches) .
Horoa xnnxnn OK.
3aenemxa: oxonxy oje o cmena na ronemnnara na cnnxara, roram pasmepor n ce menynan.
oxonxy caxam a rn sauynam onxnnnre (na npnmep: yuennnnre rpea nemro a nsmepar),
nponepn ann ronemnnara na cnnxara e 100%.
3aenemxa: oxonxy cnnxara e nperonema sa a ja coepe na ena crpana, MS Word
anromarcxn xe ja namann, raxa mro n rannnara xe ce cmenn anromarcxn.
40

6. bnok e5m 2
Onoj nox nexn copxn ronem poj axrnnnocrn sa nexane na nexon anreapcxn
saaun, xomann n ]ynxnnn no Ieorepa. Axrnnnocrn o ne pasnnunn nnnoa ce ocrannn:
Ocnonnn saaun n Hanpenn saaun). Moxem a oepem saaua xoja xe ne o rnoj nnrepec,
na a paornm na nea n a ja npecmerynam.
Cone1u u npenopaku
3a cexoja o onne axrnnnocrn, ornopame non nposopen na Ieorepa onocno arorexa.
Hponepn ja nperxonara axrnnnocr, oxonxy rpea a ce npnxaxe nnn a ce coxpne
anrepa nposopenor, nonnnara sa nnecynane n xoopnnarnnor nouerox.
3auynaj ro rnojor oxymenr npe a ornopnm nona axrnnnocr.
He saopanaj sa xonunnara Houuumu n Hoemopu, no cnyuaj oxonxy nanpannm rpemxa.
uecro xopncrn ja anarxara Ho+ecmveane sa a ja nponepnm cnojara xoncrpyxnnja
(r.e. ann ojexrnre ce nonpsann, ann ce xpenpann nenorpenn ojexrn,...).
Hponepn ann ja snaem cnnraxcara sa nnecynane na anreapcxn nspasn n ]ynxnnn.
Hpounraj rn conernre n npenopaxnre cenexrnpann na noueroxor na Ocuoeuume
a.eeoapcru euecveana, Ko+auou u 4vuruu , a oxonxy nmam nponem npamaj ro rnojor
xonera.
Bnnmarenno nponepn mro nnecynam npe crncnynane Enter (Enrep). oxonxy ce nojann
nopaxa sa rpemxa, npounraj ja. Moxen raa xe rn nomorne a ro pemnm nponemor.
Hponepn ann snaem npannnno a rn xopncrnm reomerpncxnre anarxn npe
xoncrpyxnnjara. oxonxy ne snaem xaxo ]ynxnnonnpa nexoja anarxa, axrnnnpaj ja nnn
npounraj nemro sa nea no nenrara co anarxn sa nomom.
oxonxy nmam npamane, npamaj nexoj o rnonre xonern npe a ne npesenrnpana
npesenrannjara.
6.1 Rapaue1pu ua nuueapua epuaknoc1
Bo onaa axrnnnocr xopncrn rn cnennre anarxn, a roa ce nnesnnre anarxn n xomann.
Fnn cnrypen exa snaem xaxo a rn xopncrnm anarxnre npe noueroxor na caxanara
xoncrpyxnnja.


Hnsrau

Hpecex na na ojexra

Hnnnja: y = a x + b

Haxnon Hono!

Orceuxa nomery ne rouxn

Hpnxaxn / Coxpnj ojexr

Hpecex|npana, y-ocxa]

Homecrn

3aenemxa: Moxen npno caxam a ro nnnm oxymeror A_2a_prava_parametri.html .




Rpouec ua kouc1pykuuja
Bnecyname: npana : y = 0.8 x + 3.2

3aaua 1: Homecrn ja npanara no anrepa nposopenor co
xopncrene na crpenxnre o racrarypara. Koj o
napamerpnre e cnocoen sa npomena no roj npanen?

3aaua 2: Homecrn ja npanara no rpa]nxonor co nomom
na rnynuero. Koja rpanc]opmannja xe ja npnmennm no
onoj npanen?
2. Hspnmn ja npanara. Kpenpaj nnsrau m n b xopncrejxn pasnnunn napamerpn na nnsrauor.
3. Bnecn npana: y = m x + b.
3aenemxa: He saopanaj a xopncrnm snax sa nnrepnyxnnja nnn mecro sa yxaxynane na
ronem poj moxnocrn!
4. 3aaua 3: 3annmn my rn ynarcrnara na rnojor cryenr, xon xe ro noar nns ynarcrna
aenn npexy ncnnrynana na nnnjannero o opasonnnre napamerpn co xopncrene na
nnsrauor. Onne ynarcrna moxar a nar nannmann na xaprnja npexy Ieorepa
oxymenror.

Hpensnnx: Hoopn ja onaa xoncrpyxnnja co xomannre sa naxnon n y-npecex.

5. Kpenpaj npeceuna rouxa nomery npanara n y-ocxara.
3aenemxa: Kopncrn ja anarxara Hpecer ua oea ooferma nnn xomanara Hpecer
|Hpana, y-ocxara].
6. Kpenpaj rouxa no noueroxor n nanpraj ja orceuxara nomery rne ne rouxn.
7. Kopncrn ja anarxara Har.ou n xpenpaj naxnon- rpnaronnnx na npanara.
8. Coxpnj ro nenorpennor ojexr n nsmenn ro nsrneor na een o nnn.

42

6.2 Rpukaxynane ua usnopu Oyukuuja sa uaknou
Cone1: Hanpena saaua
Bo onaa axrnnnocr xe rn xopncrnme nnesnnre anreapcxn xomann. Fnn cnrypen opo a
snaem xaxo a ja xopncrnm onaa axrnnnocr, npe noueroxor na cexoja xoncrpyxnnja.


f(x) = x^2/2 + 1

S = (x(A), naxnon)

Hona rouxa

Orceuxa nomery ne rouxn

Tanrenra Hono!

Homecrynane

Haxnon = Haxnon[t]



3aenemxa: Moxen npno caxam a ro nnnm oxymenror A_2b_naklon_funkcija.html.

koncpyaqucau npoqec
1. Bnecynane na nonnnomor : f(x) = x^2/2 + 1
2. Kpenpaj nona rouxa A no ]ynxnnjara f.
3aenemxa: Homecrn ja rouxara A sa a ro
nponepnm orpannuynanero no rpa]nxonor.
3. Kpenpaj ranrenra t no ]ynxnnjara f npexy
rouxara A.
4. Kpenpaj naxnon na ranrenrara t, xopncrejxn:
naxnon = Haxnon[t]
5. e]nnnpaj ja rouxara S: S = (x(A), naxnon)
3aenemxa: x(A) ja npercranyname x-
xoopnnarara na rouxara A.
6. Honpsn rn rouxnre A n S, xopncrejxn orceuxa.
7. Hpenopaxa: Homecrn ja rouxara A no onxnna na ]ynxnnjara n nanpann npernocranxa
na naror na onoj naxnon, xoja oronapa na coonernara ]ynxnnja.

Coner: Hajn panenxa sa ]ynxnnjara Har.ou.
8. Bxnyun ranrenra na rouxara S. Homecrn ja rouxara A sa a rn nponepnm rnonre
xonrypn.
3aenemxa: ecen xnnx sa (MacOS: Ctrl-click) n cenexrnpaj Br.v:u mpaea.
9. Hajn panenxa sa naxnon na ]ynxnnjara. Bnesn no ]ynxnnjara n nomecrn ja rouxara A.
oxonxy e rouna ranrenrara na rouxara S raa xe ce connara co rpa]nxor.
10. Hpomenn ja panenxara o nnnnnjannnor nonnnom f sa a cosaem non nponem.

6.3 Kpeupaj Oyukuuouanuo pouuuo urpa
Knacn]nxannja: Ocnonna saaua
Bo onaa axrnnnocr xe nsyunm sa excnoprnpane na rpa]nx no xnnnop n nnecynane na
nexoj oxymenr no peocne sa xpenpane na xaprn sa nrpane na nrpara uynxnnonanno
omnno. Fnn cnrypen exa snaem xaxo a nnecnm pasnnunn nnonn ]ynxnnn npe noueroxor
na onaa axrnnnocr.
koncpyaqucau npoqec
1. Bnecn nponsnonna ]ynxnnja. Ha npnmep: e(x) = exp(x)
2. Homecrn ja ]ynxnnjara no ropnnor nen xom na nonpmnnara sa nprane n npnnaron ja
ronemnnara na Ieorepa nposopenor.
3. Hsnesynaj ja nonpmnnara sa nprane no xnnnop (no mennro amomera-Hseesveaf-
Hoepuuua sa pmane eo r.unoopo).
4. Ornopn non Word oxymenr.
5. Kpenpaj raena (no menn Table Insert Table) co ne xononn n nexonxy peonn.
6. Bmernn ro noxaxynauor no ena xennja o raenara. Bnecn ja ]ynxnnjara no xnnnop
(mennro Edit Paste nnn xomnnannja co xonunnara Ctrl V).
7. Hpnnaron ja ronemnnara na cnnxara oxonxy sa]axa nenorpeno mecro (co noen xnnx
ro ornopame nposopenor Format Picture, na xnnxnyname na xonuero Size).
8. Bnecn ja panenxara xoja ce cocron o pyrara ]ynxnnja nenam o cnnxara.
3aenemxa: Moxen caxam a ro xopncrnm ypeynauor sa panenxa.
9. Honropynaj rn uexopnre o 1 o 8 co pasnnunn ]ynxnnn (rpnronomerpnja,
norapnram).
3aenemxa: Crann panenxa n rpa]nxon na cexoja ]ynxnnja o omnnoro xaprnre.



6.4 Kpeupane ua Feoue1pucku ueuopucku qurypu urpa
Knacn]nxannja: Hanpeoua saoa:a
44

Bo onaa axrnnnocr xe yunme sa excnoprnpane na rpa]nx no xnnnop n nnecynane na
nexoj oxymenr no peocne sa xpenpane na xaprn sa memopncxn nrpn co reomerpncxn ]nrypn.
Fnn cnrypen xaxo xe xpenpam pasnnunn reomerpncxn ]nrypn (xaxo npanoaronnnx,
rpnaronnnx) npe sanounynanero na onaa axrnnnocr.
koncpyaqucau npoqec
1. Kpenpaj reomerpncxa ]nrypa no Ieorepa (r.n. pamnocrpan rpnaronnnx).
2. Kopncrn eo nposopeom Kaparmepucmuru sa a ja nanpannm xoncrpyxnnjara.
3. Homecrn ja ]ynxnnjara no ropnnor nen xom na nonpmnnara sa nprane n npnnaron ja
ronemnnara na Ieorepa nposopenor.
4. Hsnesynaj ja nonpmnnara sa nprane no xnnnop (no mennro amomera Hseos
Hoepuuua ua pmane eo r.unoopo). Ornopn non Word oxymenr.
5. Kpenpaj raena (no menn Table Insert Table) co rpn xononn n nexonxy peonn.
6. Hanpann ja nncnnara na peonnre n mnpnnara na xononnre a nar no 5 cm (2
inches).
3aenemxa: Bmernn ja nacoxara no raenara n ornopn Table Properties, xopncrejxn ro
mennro Table. Ha xonuero Row npnnaron ja nncnnara na peonnre. A na xonuero
Column nnecn ja mnpnnara. Ha xonuero Cell ce noecyna neprnxannara narexa o
nenrapor. Knnxnn OK xora xe nem norornen.
7. Hocrann ro xypcopor no ena o xennnre . Bmernn ja cnnxara o xnnnop (menn Edit
Paste nnn co nomom na xonunnara Ctrl V).
8. Hpnnaron ja ronemnnara na cnnxara oxonxy sa]axa nenorpeno mecro (co noen xnnx
n ornopame Format Picture nposopenor, na xnnxnyname na xonuero Size).
9. Bnecn nme na reomerpncxnre ]nrypn no xennnre no raenara.
10. Honropn rn uexopnre o 1 o 10 co pasnnunnre reomerpncxn ]nrypn (xpyr,
uernpnaronnnx, rpnaronnnx).







7. evnyeuue nu cnmkm eo rpuqmkmov
npozopeq
7.1 Ana1ka sa up1ane ua cuue1puuuu qurypu
Ornopn ja nnamnuxara paorna oxonnna A13_drawing_tool_symmetry.html. Cnen rn
ynarcrnara na paornara oxonnna n cosnaj xaxo rnonre cryenrn moxar a rn ncrpaxar ocxnre
na cnmerpnja na een nner.
3aenemxa: Ke nayunm xaxo a ce xpenpaar naxnn nnamnuxn paornn oxonnnn, noonna no
onaa paornnnnna.

ucaycu[a
Kaxo moxar rnonre cryenrn a crexnar snaene o onaa norornena xoncrpyxnnja?
Kon anarxn ce xopncrar sa a ce xpenpa onaa nnamnuxa ]nrypa?
Uoproooau
Ornopn nona Ieorepa arorexa.
Coxpnj ro anreapcxnor nposopen, nonero sa nnecynane n xoopnnarnnre ocxn. (Horne
- menn).
Upoqec na aoncpyaqu[a
1

Hona rouxa A
2

Hpnxaxn ro nacnonor na rouxara A
3

Honneun npana na ocna cnmerpnja nns ne rouxn
4

Hpecnnxaj ja rouxara no npanara sa a ja onem cnnxara A
5

Hanpann orceuxa nomery rouxara A n nejsnnara cnnxa A
7

Bxnyun rpara sa rouxnre A n A'
3aenemxa: ecen xnnx (MacOS: Ctrl xnnx) na rouxara n oepn Br.v:u
46

mpaea o mennro. Cexoram xora rouxara A ce npnnnxn, raa ocrana rpara
na nonero sa nprane.
8

Homecrn ja rouxara A sa a nanpram nnamnuxa ]nrypa.
ucaycu[a
Br.v:u mpaea onnnjara nma nexonxy cnennjannn xapaxrepncrnxn:
Cneenero e npnnpemen ]enomen. Cexoram xora ce ononynaar rpa]nxnre, rparara ncuesnyna.
Tparara ne moxe a ce sanamrn n ne ce noxaxyna no anreapcxnor nposopen.
3a pnmene na rparara, rpea a ce ononar nornenre (o mennro Hoe.eo Oouoeu
noe.eou nnn co xomnnannja na xonunnara Ctrl F. 3a MacOS: Open Apple-F).
Uo[auyoane na aoncpyaqu[aa
3aenemxa: Fnn cnrypen exa ja nmam cnnxara A13_flower.jpg, sauynana no rnojor xomnjyrep.

9

Bmernn ja cnnxara na nonpmnnara sa nprane.

3aenemxa: Knnxnn na onnnor nen xom o nonpmnnara sa nprane sa a ja
nmernnm cnnxara na raa nosnnnja.
10

Hpncnocon ja nosnnnjara na nmernarara cnnxa.
11
Hamecrn ja cnnxara xaxo cnnxa sa nosanna (nposopenor
Kaparmepucmuru, onnnja Ocuoeuo).
12
Hamann ja nononnerocra na cnnxara, (o Kaparmepucmuru nposopeom
onnnja Hse.eo).

3aenemxa: Ho cernpanero na cnnxara xaxo cnnxa sa nosanna rpea a ce
ornopn Kaparmepucmuru nposopeom npexy Vpeoveanemennro. Hema a
moxem nonexe a cenexrnpam nosanncxa cnnxa no rpa]nuxnor nposopen.




7.2 Ropecynane ua roneuuua u npecnukynane ua cnuka
Bo onaa axrnnnocr xe nayunm xaxo a noecnm ronemnna na nmernara cnnxa n xaxo a
rn oaem rne rpanc]opmannn na cnnxara no Ieorepa.
Uoproooau
Fnn cnrypen exa ja nmam sauynano cnnxara A14_Sunset_Palmtrees.jpg na rnojor
xomnjyrep.
Ornopn nona Ieorepa arorexa.
3arnopn ro anreapcxnor nposopen n coxpnj rn xoopnnarnnre ocxn.
koncpyaqucau npoqec
1

Bmernn ja cnnxara A14_Sunset_Palmtrees.jpg na nenara crpana na
nonpmnnara sa nprane.

2

Hona rouxa A na onnnor nen xom o cnnxara.
3

Hamecrn ja rouxara A xaxo npna aronna rouxa o rnojara cnnxa.

3aenemxa: Ornopn ro Kaparmepucmuru njanoror n cenexrnpaj ja
cnnxara no nncrara o ojexrn. Knnxnn na onnnjara Ocnonno n
cenexrnpaj ja rouxara A o narauxara nncra nenam o Aeo.

4

B = A + (3, 0)
5

Hamecrn ja rouxara B xaxo nropa aronna rouxa o cnnxara.

3aenemxa: Camo mro ja cmenn mnpnnara na cnnxara na 3cm.
6

Beprnxanna npana nomery nere rouxn na cpennara na nonpmnnara sa
nprane

7

Hpecnnxaj ja cnnxara no onoc na npanara

3aenemxa: Hoopo e a ja namannm nononnerocra na cnnxara sa
noopo a ja pasnnxynam o opnrnnanor.


3apauu
(a) Homecrere ja rouxara A co rnymenor.
Kaxo ona nnnjae na cnnxara?
() Homecrere ja cnnxara co rnymenor n
nnere xaxo ona nnnjae na cnnxara.
(n) Homecrere ja npanara na ocna
cnmerpnja co nneuene na nere rouxn co
rnymenor. Kaxo ona nnnjae nps cnnxara?




48

7.3 Rpukaxynane ua cnuka no ornepano
Bo onaa axrnnnocr xe nayunm xaxo a ja menynam ronemnnra na nmernara cnnxa o
nomomna ronemnna n xaxo a npnxaxynam cnnxa no orneano no Ieorepa.
Hsmenn ja xoncrpyxnnjara xpenpana no axrnnnocr 14a. oxonxy caxam a ro sapxnm n
opnrnnanor, roram rpea a ja sauynam rnojara arorexa.

koncpyaqucau npoqec
1 3anounn co ]nrypara xoja ja xpenpa no axrnnnocr 14a.
2

Hspnmn ja rouxara B sa a ja nparnm opnrnnannara ronemnna na cnnxara
3

Kpenpaj nona rouxa B no onnnor ecen xom o opnrnnannara cnnxa
4 Cernpaj ja nonara rouxa B xaxo nropa aronna rouxa na rnojara cnnxa.

3aenemxa: Cera moxem a ja menynam ronemnnara na cnnxara co nnxene na
rouxara B.
5

Kpenpaj nona rouxa D no ropnnor nen xom o opnrnnannara cnnxa
6 Cernpaj ja nonara rouxa D xaxo uernpra aronna rouxa na rnojara cnnxa

3apauu
(a) Kaxo nnxenero na rouxara D nma nnnjanne nps cnnxara n cnnxara no nea?
() Koja reomerpncxa ]opma ja ]opmnpaar nere cnnxn no cexoe npeme?



7.4 Hc1paxynane ua ocouuu1e ua npecnukynane1o
Bo onaa axrnnnocr xe xpenpam nnamnuxa ]nrypa xoja xe nm onosmoxyna na
cryenrnre a rn ncrpaxar oconnnre na npecnnxynanero.
Cera xe ja nsmennm xoncrpyxnnjara xpenpana no axrnnnocra 14. oxonxy caxam a ro
sauynam n opnrnnanor, roram rpea a ja sauynam rnojara arorexa.

koncpyaqucau npoqec
1 3anounn co ]nrypara xoja ja xpenpa no axrnnnocra 14
2

Honpsn rn rouxnre A n B
3

Honpsn rn rouxnre A n D
4

Hapanenna npana o orceuxara AB nns rouxara D
5

Hapanenna npana o orceuxara AD nns rouxara B
6

Hpeceun rn nere nnnnn sa a onem npeceuna rouxa C
7

Coxpnj rn nomomnnre ojexrn
8

Hpecnnxaj rn cnre uernpn aronnn rouxn na npanara sa a rn onem
nnnnre cnnxn
9

Honpsn rn rouxnre mro oronapaar co orceuxn (na np. rouxnre A n A)
10

Kpenpaj arnn mery npanara na ocna cnmerpnja n orceuxnre
3apaua
Homecrn rn aronnnre rouxn o opnrnnannara cnnxa, xaxo n npanara na ocna cnmerpnja.
Bro saenexynam xaj arnnre mery cermenrnre n npanara na ocna cnmerpnja? Kaxo moxeme a
ja napeueme npanara na ocna cnmerpnja no onoc na orceuxnre ]opmnpann o cexoja rouxa n
nnnnara coonerna npecnnxa?

50

8. necyeuue nu vekcv eo rpuqmkmov npozopeq
8.1. Kooppuua1u ua 1ouku1e kou ce oppasynaa1
Uoproooaa
Ornopn nona Ieorepa arorexa.
Hpnxaxynane na anreapcxnor nposopenor, nonnnara sa nnecynane, xoopnnanrna
ocxa n sarpan (Hoe.eo mennro).
Bo mennro Onuu axrnnnpaj ja mpexara.

1

Kpenpaj nona rouxa A = (3, 1)
2 Kpenpaj npana a: y = 0
3

Touxa xoja ce opasyna A, na npanara a sa a ce one rouxara A
4 Hpomena na ojara na npanara a n rouxara A.
5 Kpenpaj rouxa b: x = 0
6

Touxa xoja ce opasyna A, na npanara b sa a ce one rouxara A
1

7 Hpomena na ojara na npanara b n rouxara A
1
.
8.1.1 Buecynane ua c1a1uuku 1ekc1
Bnecn nacnon no rpa]nuxnor nposopen o Ieorepa co mro rnonre cryenrn xe snaar sa
xaxon nnamnuxn nsrne ce paorn:
Axrnnnpaj ja anarxara B+emuveane mercm n xnnxnn na ropnnor en o rpa]nuxnor
npnxas.
Bnecn rexcr no nocrojnnor nposopen:
Touxara na opasynane na xoopnnarnara ocxa
Knnxnn OK.
Hpnnaron ja nosnnnjara na rexcror co noecynane na anarxara Ho+ecmveane.

3aenemxa: Moxem a rn npomennm rexcror no Kparmepucmuru nposopeom
(nspasynanero, crnnor na ]onror, ronemnna na yxnn, ]opmarnpane). Ha xonuero Ocuoeuo
moxem a ja npomennm ]ynxnnjara na raenara sa a moxe a ce nomecryna mro nonexe.
8.1.2 Buecynane ua puuauuuku 1ekc1
nnamnuxnor rexcr cnyxn sa nexe nocrojnnre ojexrn n ce npncnocoyna sa anromarcxa
mon]nxannja, xaxo na npnmep A = (3, 1).
Ce axrnnnpa anarxara B+emuveane mercm n ce xnnxnyna na nonpmnnara sa nprane.
Ce nnecyna A = no nocroeuxnor nposopen:
3aenemxa: Ona xe ne crarnuxnor en o rexcror n nema a ce npomenn oxonxy
rouxara A ce nomecryna.

Ce nnecyna nnamnuxnor en o rexcror co xnnxnynane na rouxara A es pasnnxa ann
e no anreapcxnor nposopen nnn na rpa]nuxnor nposopen.
o Ieorepa ro nnecyna nmero na rouxara no nonero sa rexcr n ce oanaar osnaxn
oxony nexe nocrojnnor (crarnuxn) rexcr.
o ononnnrenno, Ieorepa rn oana cnmonnre a + sa nonpsynane na crarnuxnor
n nnamnuxnor en o rexcror.
Knnxnn ooaou.
3aenemxa: Texcror rn npnxaxyna xoopnnarnre na rouxara A n anromarcxn ce npnnaroyna na
nsmennre na neronara nosnnnja.
8.1.3 Yconpmynane ua puuauuuka1a qurypa
Bnecn nnamnuxn rexcr xoj xe rn noxaxe xoopnnarnre na rouxara na opasynane A n
A
1
.
3ymnpaj sa a ce npnxaxn noronemnor en na nnanor sa xoopnnnpane.
3aenemxa: Moxen xe caxam a ro npnnaronm pacrojannero na nonero na nnnnjara.
o Ornopn ro Kaparmepucmuru nposopenor no nonpmnnara sa nprane (ecen xnnx
sa / MacOS: noen xnnx na nonpmnnara sa nprane n cenexrnpaj
Kaparmepucmuru
o Cenexrnpaj Mpera
o Hponepn ja xyrnjara nenam o anarxara sa pacrojanne n npomenn ja npenocra
na nara rexcra no 1
3arnopn ro anreapcxnor nposopen n nonpann ro nennor rexcr sa a ne ce nomecrn
cnyuajno.



3apaua
ojn co nncrpyxnnnre sa a rn nonm rnonre cryenrn nns orxpnnane na penannnre
mery xoopnnarnre na opnrnnannre n rouxnre na opasynane co nomom na nnamnuxara
]nrypa.
8.2 Po1upane ua uuoryaronuuko1
Uoproooaa
Ornopn nona Ieorepa arorexa.
Coxpnj ro anreapcxnor nposopen n nonnnara sa nnecynane oxonxy ce nenorpenn.
52

Hpnxaxn ja xoopnnarnara ocxa n
Ornopn no Kaparmepucmuru njanoror sa nonpmnnara sa nprane:
o Ha nonero sa ocra xOcrasamenere ro pacrojannero x-Ocxa no 1
o Ha nonero sa ocra vOcra samenere ro pacrojannero y-Ocxa no 1
koncpyaqucau npoqec
1

Kpenpaj rpnaronnnx ABC
2

Hona rouxa D no noueroxor na xoopnnarnnor cncrem
3 Hpenmenynaj ja nonara rouxa no O

3aenemxa: Ieorepa nyn onnnja sa pso npenmenynane. Axrnnnpaj
Ho+ecmu n cenexrnpaj ojexr. Kora xe nounem a nnecynam nono nme sa
Ieorepa ornopn ro Hpeu+euveaf nposopenor.
4

Kpenpaj nnsrau sa aronor u

3aenemxa: Bo nposopenor sa nnsrauor nponepn ro aronor, nocrann ro a
ne na 90.
5

Pornpaj ro rpnaronnnxor ABC oxony rouxara O no aronor o
3aenemxa: Hponepn ann pornpa no nacoxa na crpenxnre na uaconnnxor.
7

Cermenr AO n AO
8

Aron AOA

3aenemxa: Cenexrnpaj ro aronor xoj pornpa no nacoxa na crpenxnre na
uaconnnxor. Coxpnj ro narnncor o onoj aron.
9

Homecrynane na nnsrauor n nponepxa na cnnxara o rpnaronnnxor
3acunyoane na aoncpyaqu[aa
1

Bnecn crarnuxn rexcr: Pomauuja ua Houueou
2

Bnecn nnamnuxn rexcr: "A = " + A
3

Bnecn nnamnuxn rexcr: "A = " + A
4

Homecrn ro nnsrauor no nocaxynanara nosnnnja
5 Hamecrn ja nosnnnjara na nnsrauor (Kaparmepucmura jasnue Husea:)
7 Hamecrn ja nosnnnjara na rexcror (Kaparmepucmura jasnue Ocuoeuo)



uckycuja
Kaxo moxem a ro xopncrnm onoj oxymenr sa a ce sanosnaem co xonnenror na porannja na
ojexr oxony xoopnnanrnnor nouerox?

54

9. bnok e5m 3
Bo onoj en nanpanen e een en o nexon axrnnnocrn sa nnecynane na cnnxa n rexcr no
rpa]nuxnor nposopen na Ieorepa. Axrnnnocra na ne pasnnunn nnnoa ce ocranrnn: Ocuoeua
saoa:a n Hanpeoua saoa:a. Moxem a oepem saaua o rnoj nnrepec n a paornm na nea
camocrojno nnn saeno co rnonre xonern.
Cone1u u 1pukonu
3a cexoja axrnnnocr, ornopn nona Ieorepa arorexa. Hornenn ja nperxonara
axrnnnocr oxonxy rn sarpea a ro npnxaxnm nnn coxpnem anreapcxnor nposopen,
nonnnara sa nnecynane n xoopnnanrnara ocxa.
oxonxy oepem nexoja o axrnnnocrnre a paornm roram ce nopasnpa exa
nnecynam cnnxa no Ieorepa, nn cnrypen exa rnojor xomnjyrep xe ja sauyna raa
cnnxa npe sanounynanero na axrnnnocra.
Moxen n caxan a ro sauynau rnojor oxymenr npe sanounynanero na nexoja nona
axrnnnocr.
He saopanaj sa Houuumu n Hoemopu xonunnara, oxonxy nanpannm nexoja rpemxa.
Bo merynpeme xopncrn ro n xonuero Hpe+ecmu, xoe onosmoxyna nopeynane na
xoncrpyxnnjara (r.e. ojexrnre ce nonpsann, n oxonxy nmam xpenpano nenorpenn
ojexrn).
Fnn cnrypen exa ja snaem cnnraxcara sa nnes no anreapcxnre ]ynxnnn . Hpounraj rn
conernre n rpnxonnre na noueroxor o cexoe nornanje na Ocuoeuu a.eeoapcru
euecveana, Ko+auou u 4vuruu, oxonxy nmam nexon nponemn npamaj ro rnojor
xonera.
Bnnmarenno nponepn rn nnesnnre ]ynxnnn npe crncnynane na racrepor Enter
(Eumep). oxonxy ce nojann nexoja rpemxa , npounraj ja! Moxen xe rn nomorne a ja
nonpannm rpemxara.
Fnn cnrypen xaxo xe ]ynxnnonnpaar reomerpncxnre anarxn npe noueroxor na
xoncrpyxnnjara. oxonxy ne snaem xaxo ]ynxnnonnpaar, npounraj no mennro Ho+ou.
oxonxy nmam npamana, npamaj ro rnojor xonera npe a ne npesenrnpano.

9.1 Cuc1eu ua nusyenusauuja ua paneuka
Kuacuquuauuja: Ocuoeua saoa:a

Bo onaa axrnnnocr xe ce sanosnaem co anreapcxnre nnesnn xomann. Fnn cnrypen
exa ja snaem cnnraxcara na anreapcxnre xomann npe noueroxor na cexoja xoncrpyxnnja.
Moxen caxam a ja nornenem nnamnuxara paorna oxonnna xoja ce naora no
A_3a_sistem_ravenki.html no peocne a osnaem xaxo rnonre cryenrn ja xopncrar
xoncrpyxnnjara sa pemanane na cncrem o nnneapnn panenxn.

Kouc1pykuucku npouec
1. Kpenpaj nnsrau m_1 n b_1 xopncrn pasnnunn noecynana na nnsrauor.
2. Kpenpaj nnneapna panenxa l_1: y = m_1 x + b_1.

3. Kpenpaj nnsrau m_2 n b_2 xopncrn pasnnunn noecynana na nnsrauor
4. Kpenpaj nnneapna panenxa l_2: y = m_2 x + b_2.
5. Kpenpaj nnamnuxn rexcr1: "Hnnnja 1: y = " + l_1
6. Kpenpaj nnamnuxn rexcr2: "Hnnnja 2: y = " + l_2
7. Koncrpynpaj rouxa A o nere nnnnn co xopncrene na anarxara ol Hpecer ua oea
oofermu nnn xomanara A = Hpecex[l_1, l_2].
8. Kpenpaj nnamnuxn rexcr3: "Onnnja: x = " + x(A)
3aenemxa: x(A) rn ja ana x-xoopnnarara na rouxara A.
9. Kpenpaj nnamnuxn rexcr 4: "y = " + y(A)
3aenemxa: y(A) ja ana y-xoopnnarara na rouxara A.


Hpensnnx: Kpenpaj nenrnuna xoncrpyxnnja mro xe rn osnonn nnsyennsannja na rpa]nuxa
onnnja na cncrem o xnaparen nonnnom.
3aenemxa: uynxnnjara rpea a ja xopncrn cnnraxcara f(x) =

9.2 Buecynane ua cnuka
Kuacuquuauuja: Ocuoeua saoa:a
Bo onaa axrnnnocr moxem a rn xopncrnm cnennre anarxn n xomann. Fnn cnrypen
exa snaem xaxo ce xopncrar anarxnre n xomannre npe noueroxor na cexoja xoncryxnnja.


Bnecn cnnxa


Bexrop mery ne rouxn Hono!
A = (1, 1)


Bexrop o rouxa Hono!

Mnoryaronnnx


Homecrynane
Bexrop[O, P]


Texcr
56


Kouc1pykuucku npouec
1. Ornopn nona Ieorepa arorexa. Hpnxaxn ro anreapcxnor nposopen, nonnnara sa
nnecynane, xoopnnarnnor cncrem n mpexara. Bo mennro Onnnn nxnyun ro xonuero
Mpera.
2. Bnecn A_3b_Bart.png no npnnor xnapar.
3. Kpenpaj rouxa A = (1, 1), B = (3, 1), n D = (1, 4).
4. Hoecn ja rouxara A a nn npna, B xaxo nropa, and D xaxo uernpra rouxa no cnnxara
(Kaparmepucmuru, jasnue Hosuufa).
5. Kpenpajre rpnaronnnx ABD no concrnen nsop.
6. Kpenpajre rouxa O = (0, 0) n rouxa P = (3, 1).
7. Kpenpaj nexrop u = Bexrop[O, P].
3aenemxa: Moxem a ja xopncrnm n anarxara Bermop +erv oee mo:ru.
8. Bnecynanero na cnnxara o crpana na nexrop ce xopncrn anarxara Buecveane ua
eermop.
9. Bnecere rn rpnre xpajnn rouxn A, B, n D no nexropor u.
10. Kpenpaj rpnaronnnx ABD.
11. Coxpn ja rouxara O co mro moxem a ro nnxnm. Cmenn ja ojara n ronemnnara sa a ja
sanounem xoncrpyxnnjara.

Hpensnnx
Bnecn nnamnuxn rexcr sa npnxas na
xoopnnarnre na rouxnre A, B, C, A, B, n D.
xoopnnarnre na nexropor u.



9.3 Kouc1pyupane ua c1pueu 1puaronuuk
Kuacuquuauuja: Hanpeoua 3aoa:a
Bo onaa axrnnnocr moxem a rn xopncrnm cnennre anarxn n xomann. Fnn cnrypen
exa snaem xaxo ce xopncrar anarxnre n xomannre npe noueroxor na cexoja xoncryxnnja.



Hpana nns ne rouxn

onxnna = x(B) - x(A)

Hopmana
Haxnon = nonrnynane /
onxnna

Hpecex na na ojexrn


Texcr

Mnoryaronnnx


Cpenna
nonrnynane = y(B) - y(A)


Homecrynane
koncpyaqucau npoqec
1. Hpnxaxn ro anreapcxnor nposopen, xoopnnanrnnor nouerox n mpexara.
2. Kpenpaj npana a nns nere rouxn A n B.
3. Koncrpynpaj nopmana b na y-ocxara nns rouxara A.

4. Koncrpynpaj nopmana c na x-ocxara nns rouxara B.
5. Kpenpaj nopmann b n c no rouxara C.
3aenemxa: Moxen n caxan a ja coxpnem neprnxannara npana.
6. Kpenpaj mnoryaronnnx ACB.
7. Hpecmeraj ro naxnonor - (npomenaV = y(B) y(A))
3aenemxa: y(A) ja npercranyna y-xoopnnarara na rouxara A.
8. Hpecmeraj ro naxnonor - (npomenaX = x(B) - x(A))
3aenemxa: x(B) ja npercranyna x- xoopnnarara na rouxara B.
9. Bmernn nnamnuxn rexcr 1: "npomena na y = " + npomenaV
Bmernn nnamnuxn rexcr 2: "npomena na x = " + npomenaX
11. Bnecn ja panenxara no nonero sa nnecynane n npecmeraj ro naxnonor na npanara a:
naxnonnpomenaV/npomenaX
12. Bmernn nnamnuxn rexcr3: "naxnon = " +naxnon.
13. 3amenn rn noecynanara no uexopnre na xoncrpyxnnja.
Upepusoua 1: 8necu punamuuen eac ao[ coppwu usoapoa
Kopncrenero na LaTeX ]opmyna, rexcror moxe a ro nsnrnyna nsnaoxor, xnaparen
xopen, nnn pyrn maremarnuxn cnmonn.
1. Axrnnnpaj ja anarxara B+emuveane mercm n xnnxnn na nonpmnnara sa nprane.
2. Bnecn: naxnonor = no B+emuveane mercm nposopenor.
3. Kopncrn ja LaTeX qop+v.ama n cenexrnpaj a/b o nncrara.
4. Hamecrn ro xypcopor no npnnor nap na ronemnre sarpan. Cenexrnpaj ro pojor
npomenaV.
58

5. Hamecrn ro xypcopor no npnnor nap na ronemnre sarpan.. Cenexrnpaj ro pojor
npomenaX.
6. Knnxnn OK.
Upepusoua 2: Upuqopcyoane na eac oo o6[ea
Kora nexoj ojexr xe ja samenn cnojara nosnnnja, npnnnpcrennor rexcr ce npnnaroyna
sa a ce nomecrn nonaraxa.
1. Kpenpaj cpena rouxa D na neprnxannara orceuxa, xopncrejxn ja anarxara Cpeouua
(Cpeoua mo:ra).
2. Kpenpaj cpena rouxa E na xopnsonrannara orceuxa.
3. Ornopn ro Hposopeom sa raparmepucmuru n cenexrnpaj ro mercmom1 (npo+euaV =
). Knnxnn na jasnuero sa Ho.oroa n oepn ja rouxara D o nncrara xoja ce naora o
Ho:emua mo:ra.
4. Cenexrnpaj mercm2 (npomenaX = ) n no Hposopeom sa raparmepucmuru n nocrann ja
rouxara E xaxo nouerna.
5. Coxpnj rn cpennre rouxn D n E.




9.4 Hsnesynane ua nupauupa1a no Rynp
Kuacuquuauuja: Hanpeoua saoa:a
Bo onaa axrnnnocr moxem a rn xopncrnm cnennre anarxn n xomann. Hponepn exa
snaem xaxo ce xopncrar anarxnre n xomannre npe noueroxor na cexoja xoncrpyxnnja. Hcro
raxa, nponepn ann ja nmam cnnxara A_3d_Louvre.jpg sauynano no rnojor xomnjyrep.



Bmernynane cnnxa


Hopmana

Hpana nns ne rouxn


Hpecex na na ojexrn

Haxnon


Hpnxaxn / Coxpnj ojexr

Aron


Orceuxa

Hona rouxa


Homecrynane

Hynp no Hapns e eno o najnocerennre mecra, a noeno n nosnar mysej no nennor cner.
Bo onaa srpaa ce uynaar enn o najnpennre ymernnuxn cnnxn, xaxo mro e cnnxara na
Heonapo a Bnnun, Mona Hnsa. Bo 1989 nnesor no onoj ojexr eme penonnpan n eme
nsrpaena craxnena nnpamna (noaronnre ce o http://en.wikipedia.org/wiki/Louvre, uenpyapn
20, 2008).
naanon na nuqeo na nupamupaa
1. Hcxnyun ja onnnjara sa Bpsveane ua mo:ra ua +pera, noecn ro 3aorpvrveanemo na
eno ennmanno mecro n xaj Ooe.erveane nsepn Cume uoeu oofermu (menn Onnnn).
2. Bnecn ja cnnxara A_3d_Louvre.jpg no npnnor xnapanr na xoopnnanrnnor cncrem raxa
a onnnor nen xom e no xoopnnarnnor nouerox.
3. Hamann ja cnnxara (na oxony 50%) n
noecn ja xaxo Hosaouucra c.ura
(nposopen sa xaparmepucmuru).
4. Kpenpaj npana nns ne rouxn, npnara
rouxa na noueroxor o nnpamnara, a
nropara na npnor o nnpamnara.
5. Kopncrn ja Har.ou anarxara sa a
xpenpam naxnon-rpnaronnnx.
3aenemxa: Hpomenn rn cnojcrnara na
naxnon-rpnaronnnxor.
3aenemxa: Haxnon-rpnaronnnxor e
nonpsan co npnara rouxa npn xpenpane.
6. Kpenpaj aron mery x-ocxara n npanara.
Upepusoua
Ocnonara na nnpamnara e xnapar co crpana o 35 merpn. Open ja nncnnara na
nnpamnara, xopncrejxn cnnunn rpnaronnnnn.
1. Kpenpaj nona rouxa C na npanara.
2. Koncrpynpaj naxnon-rpnaronnnx, xopncrejxn rn rouxnre C n B na ropnnor en o
nnpamnara.
3aenemxa: Kpenpaj npana nopmanna na y-ocxara nns rouxara C n npana nopmanna na x-
ocxara nns rouxara B na npnor o nnpamnara.
Kpenpaj ja rouxa D xaxo npecex mery nere npann nnnnn.
3aenemxa: Coxpnj rn xoopnnanrnnre ocxn.
3. Co orceuxn nonpsn ja rouxara D co rouxara B n C.
3aenemxa: 3amenn rn xapaxrepncrnxnre na orceuxnre sa a ne nnnnn.
60

3aenemxa: Axo caxam, npenmenynaj ja neprnxannara orceuxa no eucuua, a
xopnsonrannara no no.oeuua Ocuoea.
4. Homecrn ja rouxara C no npanara ce o xopnsonrannara orceuxa n na ncroro nnno xaxo
naror npe nnpamnara.
5. 3aenemxa: Hpecmeraj ja nncnnara na rpnaronnnxor xopncrejxn cnnunn rpnaronnnnn.
3aenemxa: Kopncrn ro naxnon rpnaronnnxor sa nonnor rpnaronnnx. 3anomnn exa
onxnnara na ocnonara e 35 m.
Hponepn ro rnojor oronop co Ieorepa
6. Hpnxaxn ro nmero n npenocra na nncnnara n ocnonara.
7. Bneun ja rouxara C ce oexa onxnnara na xopnsonranna orceuxa e 35/2 = 17.5.
3aenemxa: Moxen xe rpea sronemynane na xoncrpyxnnjara nnn nomecrynane na
rpa]nuxnor npnxas.
8. Hponepn ja nncnnara na nnpamnara ann oronapa co namnor pesynrar.
Komenrap
Bo peannocra, nnpamnara Hynp nma ocnona co onxnna o 35 m n nncnna o 21.65 m.
Ha npenara crpana nma naxnon 118, a aron na nnxnnnannja o oxony 52 (semeno o
http://de.wikipedia.org/wiki/Glaspyramide_im_Innenhof_des_Louvre#Daten, uenpyapn 22, 2008).


10.Kpempuue cvuvmnm kopmcnm uvepmgunm
10.1. Cuuuane ua cnuka kako pa1o1eka
Co onaa axrnnnocr xe nayunm xaxo a ce nsnese cnnxa o Ieorepa no arorexa. Cnopeeno
co nsnesynane cnnxa no xnnnopor, ona nsnesynauxa moxnocr nma nexonxy npenocrn:
Moxem a ja cnnmem rnojara cnnxa n noonna a ja xopncrnm nonropno. Ona ne e
nosmoxno co xnnnopor ce oexa noaroxor e ceymre sauynan npnnpemeno ramy n
nemoxe nonropno a ce xopncrn noonna no nexoja cecnja.
Moxem a openm pasmep o rnojara cnnxa xoj oara npenn axo caxam cryenrnre
a xopncrar cxnna co mepena.
Moxe a ja npomennm pesonynnjara na rnojara cnnxa n raxa a ja npomennm
ronemnnara na arorexara cnnxa. Pesonynnjara ro opeyna xnannreror na cnnxara: 3a
oap xnannrer na oneuarox ce npenopauyna nonncoxa pesonynnja (oxony 300dpi). 3a
a ce npe]pnn cnnxara no necajr n arorexara a ne nomana rpea a ce xopncrn
noonnaena pesonynnja o 72dpi.
3aenemxa: dpi nnn dots per inch e pojor na rouxn no een nnu (2,54 cm)
Moxem a ro openm ]opmaror na cnnxara. Ieorepa nyn nexonxy pasnnunn
]opmarn na cnnxn. Bo oxononara e nspano Portable Network Graphics (png), xoj e oap
sa nnecynane na cnnxa no soponen npepaorynau nnn co]rnep sa npesenrannja.
3aenemxa: Axo ne nosnanam pyrn ]opmarn ne ce rpnxn sa roa.
Kpeupane ua qurypa1a
Kpenpaj enocranna xoncrpyxnnja no Ieorepa. Ha npnmep xopncrn ro

sa a xpenpam xnapar, neroaronnnx nnn mecroaronnnx na nonpmnnara sa nprane.
Axrnnnpaj ja anarxara n xnnxnn na nonpmnnara sa nprane
nanarn sa a ja openm onxnnara na crpanara na npannnnnor
mnoryaronnnx.
Open ro pojor remnna (na npnmep, 6 sa mecroaronnnx) n no
nojanennor njanor nposopenor xnnxnere OK.

Honropno Ieorepa xe ro npenecn nennor rpa]nuxn nposopen xon arorexara cnnxa. Taxa,
mopa a a ro nanpannm nposopenor o Ieorepa noman co nen a ce namann nenorpennor
npocrop na nonpmnnara sa nprane:
Homecrn ja ]nrypara (nnn penenanrnnor en) na ropnnor nen aron na nonpmnnara sa
nprane co xopncrene na anarxara





62

3aenemxa: Axo caxam moxem a ja xopncrnm n anarxara 3ronemynane n Hamanynane
co nen a moxem nonpennsno a ja norornnm ]nrypara sa npenecynauxnor nponec.

Hamann ja ronemnnara na Ieorepa nposopenor co nneuene na nejsnnnor onen ecen aron
co nomom na rnynuero (nnn ecno na cnnxara noony).
3aenemxa: Hoxaxynamor xe ro cmenn cnojor onnx xora nen na een o paonnre nnn
aron o Ieorepa nposopenor.
Upenecyoane na cnuaa aaao paoeaa
Kopncrn ro arorexa mennro sa a ce excnoprnpa nonpmnnara sa nprane xaxo na
cnnxara:
arorexa Hsnos Honpmnna sa nprane xaxo cnnxa
3aenemxa: Moxe ncro raxa a ce xopncrar cxpareno n cnennre xonunna o racrarypara- Ctrl
Shift P.
Moxe a ce npomenar n noecynanara no nposopenor xoj ce nojanyna (]opmar na cnnxa,
oem, pesonynnja).
3aenemxa: Cexoram nponepynajre ja ronemnnara na cnnxara (in, cm nnn dpi- nnun,
canrnmerpn, rouxn no nnu). Axo cnnxara ne oronapa na napuero xaprnja norpeno e a ce
npomenn ]nrypara npe nocranynanero. Ona e ocoeno naxno axo caxare a ja sauynare
cnnxara na cxanara sa opaorxa na rexcr nnn npesenrannja na oxymenr.
Knnxnn na Hsnos n sauynajre ja cnnxara na namnor nanxa. Tnojara ]nrypa e cera
norornena a ne xopncrena no cexoja opaorxa na rexcr nnn npesenrannja na
oxymenr.


10.2. Bue1uynane cnuku no MS Word
8menyoane na paoeaa cnuaa oo nporpama sa o6pa6oaa na eac
Hocne nocranynanero na ]nrypara o Ieorepa no arorexa cnnxa, ncrara moxe a ja
nmernere no nporpama sa opaorxa na rexcr (na npnmep: MS Word).
Ornopere non oxymenr sa opaorxa na rexcr

O mennro Insert oepere Picture - From File.
Hsepere ja namara cnnxa o njanor nposopen mro ce nojanyna.
3aenemxa: Moxe a ce nnxn nns nanxnre co nen a ce naje.
Co npnrncxane na xonuero Insert nmernyna cnnxa no nosnnnjara na xypcopor.

Hauanynane ua roneuuua1a ua cnuku1e
Axo e norpeno, moxe a ce namann ronemnnara na cnnxara no MS Word:
nojno xnnxnere na nocranenara cnnxa.
Hsepere ro jasnuero Size no nojanennor nposopen.
Hpomena height / width-nncnna / mnpnna na cnnxara no cm (nnun) nnn nponenrn.
Hpnrncnere OK.


3aenemxa: Axo ja npomennm ronemnnara na cnnxara, ce mon]nnnpa n pasmepor. Axo caxare
a ce sapxn ncrnor pasmep (na npnmep, sa namnre cryenrn rpea o cnnxara a nsmepar
onxnna) rpea a nere cnrypnn ann ronemnnara na cnnxara e 100%.
3aenemxa: Axo cnnxara e npemnory ronema sa a ce cmecrn na ena crpannna na MS Word co
namanynane na cnojara ronemnna anromarcxn, ro npomenn cnojor pasmep-onoc.
64

11. Kpempuue nu qmnumnm pu5ovnm nmcvoem
Bone: GeoGebraWiki n Kopncnnuxn mopyu
uuauuuuu pao1uu nuc1onu
Ieorepa nn onosmoxyna a xpenpare cnon nnrepaxrnnnn nacrannn marepnjann, r.n.
nnamnuen paoren nncr, co nocranynane na nnamnunn ojexrnna ne crpann. Onuno,
nnamnunnor paoren nncr ce cocron o nacnon, xparxo ojacnynane, nnrepaxrnnnn anner,
xaxo n saaun n nacoxn sa namnre cryenrn.

Co nen a ce paorn co nnamnunn paornn nncronn namnre cryenrn nemaar norpea
a snaar xaxo a paorar Ieorepa nenocno. Hnrepaxrnnnnre ne crpannnn ce nesanncnn o
co]rnepor n moxe a ce oesen nnn npexy Hnrepner nnn co noxannn ypen sa cxnanpane.
GeoGebraWiki
GeoGebraWiki (www.geogebra.org/wiki) e snp na cnoonn nacrannn marepnjann (na
npnmep, nnamnuen paoren nncr), xon ea cosaenn o crpana na nacrannnnn o nennor cner.
Hocrojar pasnnunn nnxn sa nexonxy jasnnn (na npnmep, repmancxn, anrnncxn, ]pannycxn), co
nen a ce oprannsnpa nnnnara copxnna n a rn nanpann nonecnn sa npncran.


Cnre marepnjann na GeoGebraWiki ce no nnnenna Creative Common License
(www.geogebra.org / bg / cc_license / cc_license.htm). Ona snaun exa nmare npano a rn
xopncrar ecnnarno, nexomepnnjanna ynorpea, xaxo n exa moxere a xpenpare Aanrnpano
eno, axo ce ae xpenr na opnrnnannnor anrop.

Ieore6pa kopucnuuau 4opym

Ieorepa xopncnnuxnor ]opym (www.geogebra.org / ]opym) eme samncnen a nm
nonyn ononnnrenna nopmxa sa saennnara na Ieorepa xopncnnnn. Cosaen sa
nacrannnnn n nopxann rpynn na yuennnn o nacrannnnn, roa e nnar]opma no xoja ce
nocranynaar npamana n no xoja ce oronapa na npamana nonpsann co Ieorepa

.

Ieorepa xopncnnuxnor ]opym ce cocron o nexonxy ncxycnn na pasnnunn jasnnn xon
onosmoxynaar na xopncnnnnre a npamynaar n a oronopn na npamana no Ieorepa nonpsann
co nnnnnor npn jasnx.
11.1 Kpeupane ua puuauuueu pao1eu nuc1
Bo onaa axrnnnocr xe nayunre xaxo a xpenpare nnamnuen paoren nncr xoj nnycrpnpa
xaxo onnn n ropnn cymn n xon moxe a ce xopncrar sa anpoxcnmannja na nonpmnna nomery
]ynxnnjara n x-ocxara.
Horo1onxa
Ornopn nona Ieorepa arorexa.
Ha npnxasannor anrepa nposopen, nnecn none, n xoopnnarnn ocxn (Horne menn).
Hanpanere ja namara ]nrypa

1

Bnecere xyen nonnnom f(x) = -0.5x
3
+ 2x
2
x + 1
2

Kpenpajre ne rouxn A n B na x-ocxara
3aenemxa: Touxn xe ro opeynaar nnrepnanor.
3

Kpenpaj nnsrau sa poj n (nnrepnan o 0 o 50; co sronemynane sa 1)
66

4
Kpenpaj ropnacymaIopnaCyma[f, x(A), x(B), n]
3aenemxa: x(A) ja ana x-xoopnnarara o rouxara A
5 Kpenpaj onnacymaonnaCyma[f, x(A), x(B), n]
6 ABC Bnecn nnamnuen rexcr "Iopna cyma = " + ropnacyma
7 ABC Bnecn nnamnuen rexcr "onna cyma = " + onnacyma
8 Hpecmerynane na pasnnxara pas = ropnacyma onnacyma
9 ABC
Bnecn nnamnuen rexcr "Pasnnxa = " + pas
3aenemxa: Honpann ro nnsrauor n rexcror co xopncrene na njanor

Coner: Kopncrere ro nnsrauor n co nen a ce cmenn pojor na npanoaronnnnn xon ce xopncrar
sa npecmerynane na ropna n onna cyma. Bro ce cnyuyna co pasnnxara na ropnara n onnara
cyma (a) axo n e man () axo n e ronem? arorexa: gorna-dolna_suma.ggb
Hauanynane ua roneuuua1a ua Feorepa nposopeuo1

Ieorepa xe npenecn anreapcxn n rpa]nuxn nposopen no nnamnuna ]nrypa na
paornara raena. Co nen a ce sauyna npocrop sa ojacnynana n saaunre na nnamnuen
paoren nncr rpea a ro nanpann Ieorepa nposopenor noman sa npenoc.

Axo ne caxare a ro nxnyunre anrepa nposopenor norpeno e a ro coxpnere npe
nsnos.
Hpemecrn ja rnojara ]nrypa (nnn penenanrno en) na ropnnor nen aron na nprexor co
xopncrene na anarxar Move drawing pad tool
Coner: Moxe a ja xopncrnm anarxara sa symnpane co nen a ce norornn ]nrypa.
Hamanynane na ronemnnara na nposopenor Ieorepa co nneuene na nejsnnnor onen ecen
aron co rnynuero
Coner: Co noxaxynauor xe ro cmenn cnojor onnx xora nen na npenocr nnn aronor na
Ieorepa nposopenor.
3aenemxa: Haxo nnrepaxrnnnnre annern rpea a ce cmecrar na een expan, moxe a
ocrann npocrop sa rexcror na paornara raena, no mopa a ce ne cnrypen ann roj npocrop e
ononen sa a nm onosmoxn na cryenrnre nonecno a mannnynnpaar n excnepnmenrnpaar.
Hsnesynane puuauuuua pao1ua c1paua

Ho npnnaroynane na ronemnnara na Ieorepa nposopenor, nne cre cera cnpemnn sa
nsnos na ]nrypara xaxo nnamnuna paorna raena xopncrnrejxn ro mennro arorexa.
Hsnos - nnamnuen paoren nncr xaxo ne crpana
Coner: Hcro raxa moxe a ro xopncrnre xonuero o racrarypara Ctrl + - Shift - W.


Bo rexcr nonnnara xon ce nojanynaar no nposopenor nononnere (nacnon na paornara
raena, nmero na anropor n arym).
Bnecere xparxo ojacnynane sa nnamnunara ]nrypa no rexcr nonero Bnec.
Bnecere saaun n nacoxn sa cryenrnre no rexcr nonero Bnec nocne xoncrpyxnnjara
Knnxnn sa nsnos n sauynajre ja namara nnamnuna paorna raena.
Coner: Ieorepa xe xpenpa nexonxy ]ajnonn xon cexoram rpea a ocranar saeno, co nen
sa opxynane na ]ynxnnonannocra na nnamnunnor paoren nncr. Hpenopauyname
xepnpane na nona nanxa (na npnmep, nnamnunnPaornn nncronn) no pamxnre na
Ieorepa _Hncrpyxnnn nanxara co npnopnrer sa cnnmane na namnor nnamnuen paoren
nncr.
Cone1n n 1pnxonn sa cosanane na nnaununn pao1nn nnc1onn
Hocne cnnmanero na nnamnunor paornen nncr anromarcxn xe ne ornopen no
namnor nnrepner npenncrynau. Hponepere ro rexcror mro ro nneconre xaxo n
]ynxnnonannocra na nnrepaxrnnnnor anner. Axo caxare a ro npomennre namnor
nnamnuen paoren nncr nparere ce na Ieorepa a arorexara n nanpanere rn namnre
npomenn na ]nrypara. Hsnos na ]nrypara nonropno (moxere a ro xopncrnre ncroro
nme na arorexara o crapara nncr),ce npann co nen a ce nanpanar npnmenn.
Coner: Moxere a ro npomennre rexcror na nnamnuna paorna crpana na ncr naunn.
Ieorepa anromarcxn rn sauynyna namnre sanncn na nsnosor no nposopen sa nnamnuen
worksheets. Axo caxare a nanpannre npomenn no namara ]nrypa enocranno moxere a
ro sarnopnre n a ce npoonxn noonna.
Fnere cnrypnn exa namnor anner ne e npemnory ronem. Bamnre cryenrn ne rpea a
ce nnxar mery saaunre n ]nrypara, nejxn roa ro npann yuenero noremxo.
Bamara nnamnuna paorna crpana rpea a ce cmecn na een expan. Axo caxare a ce
nxnyuar nonexe o 3 saaun mro rpea a ce pasrneynaar, ce cosan ymre ena paorna
crpana xoj rn nxnyuyna ncrnre nnamnuna ]nrypn, no pasnnunn saaun.
11.2 Ropopynane ua puuauuuuu pao1uu nuc1onu
Hsnos njanor nposopenor sa nnamnunn paornn crpann ce cocron o ne jasnunna:
Onmro n Hanpeno. Bo nocnenara axrnnnocr ro xopncrnm jasnuero Onmro sa a oaere
ojacnynana, saaun, xaxo n nacoxn sa nnamnuna ]nrypa npe nsnos. Cera xe osnaere xaxo a
rn noopn namnre nnamnuna paorna crpana nxnyuynajxn pasnnunn ]ynxnnn no
nnrepaxrnnnnre ]nrypn co nomom na jasnuero Hanpeno.
68



Oyukuuouanuoc1
Co ecen xnnx: Bamere cryenrn xe nar no moxnocr co ecen xnnx na ojexror nnn
nonpmnnara sa nprexor sa a npncrannre o ]ynxnnnre na xonrexcr mennro (na
npnmep, npnxaxn / cxpnj ojexr nnn ernxera, rpara sa nxnyuynane / ncxnyuynane,
Kapaxrepncrnxn njanor).
Hpnxaxn nxona sa pecernpane na xoncrpyxnnjara: Hxonara sa pecernpane e npnxaxana
no ropnnor ecen aron na nnrepaxrnnnnor anner osnonynajxn namnre cryenrn a ja
pecernpaar nnrepaxrnnnara ]nrypa no cnojara npnonrna cocroja.
Co noen xnnx ce ornopa nposopenor na annnxannjara: Bamero cryenrnre xe moxar a
ro ornopar Ieorepa nposopenor co nojno xnnxnynane na nnrepaxrnnnnor anner.
Kopucuuukuo1 uu1epqejc
Hpnxaxynane na menn nnnnja: Menn nenrara e npnxaxana no pamxnre na
nnrepaxrnnnnor anner.
Hpnxaxnynane na anarnnxor: Anarnnxor e npnxaxan no pamxnre na nnrepaxrnnnnor
anner no momenror xora namnre yuennnn xopncrar anarxn sa reomerpnja.
Hpnxaxnynane na anarxara sa nomom: Bo xomnnannja co anarnnxor, moxe a ce
npnxaxe anarxara sa nomom no pamxnre na nnrepaxrnnnnor anner. Axo caxare namnre
yuennnn a xopncrar anarxn sa reomerpnja rne moxar a ja xopncrar o anarxara sa
nomom co nen a osnaar xaxo a rn xopncrar camocrojno pasnnunnre anarxn.
Hpnxaxynane na onacra sa nnes: Honero sa nnecynane e npnxaxano no onnnor en na
nnrepaxrnnnn anner osnonynajxn namnre cryenrn a ce xopncrn anreapcxa nnes n
xomann sa nnnnnre ncrpaxynana.
Bnpnna n nncnna na nnrepaxrnnnn anner: Moxere a npomennre mnpnna n nncnna na
nnrepaxrnnnn anner.
3aenemxa: Axo ce namann ronemnnara na anneror, naxnn enonn na nnamnunn
paorna nonpmnna moxene a nar nennnnnn nnn neyounnnn sa namnre cryenrn.
Coner: Axo ro nxnyunre mennnnnnjara, nenra co anarxn, nnn nonero sa nnes, moxen xe
caxare a ce npncnocon nncnnara na nnrepaxrnnnn anner.


3aaua

Kopncrere nnamnuna ]nrypa xpnpana no axrnnnocr 18 n npnxaunja xaxo noopena.
Kopncrere jasnuero sa nanpeno- Hanpeno tab sa a npoare pasnnunn onnnn n nponepere
xaxo namnor anner ce menyna coonerno.
11.3 Oesepynane puuauuuuu pao1uu nuc1onu ua c1ypeu1u
Moxere a ro noxaxere namnor nnamnuen paoren nncr xaxo npnmep na nexonxy
naunnn na namnre cryenrn. Meryroa, no cnre cnyuan mnory e naxno e a ce sapxar cnre
arorexn xon saeno ea cosaenn sa npeme na nponecor na nsnos.
3aenemxa: Kpenpann arorexn nmaar pasnnunn excrensnn na nme na arorexara (. Ggb,.
HTML,. Terna). Axo nexoja o onne arorexn neocracyna namara nnamnuna paora nema a
]ynxnnonnpa nonexe.
Rokanuu ypep sa cknapupane
Konnpaj rn cnre arorexn no ncra nanxa xpnpana na noxanen ype sa cxnanpane (na
npnmep, ]nem ncx, H). Kaxo namnre yuennnn ro xonnpaa nennor ]onep na nnnnnre
xomnjyrepn. Bamnre cryenrn xe mopa a ja ornopar arorexara co excrensnja na nme - HTML
no nnnnnor nnrepner npeapynau.
Hu1epue1 u GeoGebra Upload Manager
Axo caxare a ja noxaxere namara nnamnuna paora na rpea a rn oaere cnre
arorexn na ncra noxannja na ne cepnepor.
3aenemxa: Axo nemare cnoj ne npocropor, nanpaneno e roa sa a ne necno a
moxere a ja ncnparnre namara nnamnuna paora o ne cepnepor. Toa ce napexyna GeoGebra
Upload Manager (www.geogebra.org / mk / upload). Ho cosananero na xopncnnx moxe a rn
ncnparnre namnre arorexn o oenenara nanxa sa nac. GeoGebra Upload Manager e
cnennjanno xpenpan sa nnamnunn nspaorxn camo mopa a ce ncnparar arorexn co excrensnja
.html n .ggb (n HE .jar arorexn).
Hocne ncnpxanero na namnre arorexn na ne cepnepor moxe a nocrannre nnnx na
namnor nnuen ne-cajr nnn moxere a nm xaxere na namnre cryenrn xaxo npexrno a
npncranar na apeca na xoja ce naoraar nnamnunnre npnmepn xopncrejxn ja nenrara sa apecn
na nnrepner.

You might also like