берзНИК - GODINA III - BROJ 79 - 22 ЈУНИ 2009 GODINA (PRILOG NA TENDERNIK)

промоција
Билборд-туристичка
www.berznik.com.mk
 Data 22. 06. 2009 broj 79
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
М
инатата недела Светска банка не израдува-
ни одобри 19,3 милиони евра за Проектот за
условени парични трансфери во Република
Македонија. Целта на проектот е јакнење на
ефикасноста на системот на социјална помош
преку воведување на условени парични трансфери
и подобрувања во управувањето со системот на
социјална помош, соопшти мисијата на Светската
банка во Скопје.
Проектот за условени парични трансфери треба
да придонесе за намалување на сиромаштијата
преку промовирање на запишувањето и
завршувањето на средното образование на децата
од сиромашните семејства во Република
Македонија, со што ќе се создаде поквалитетна
работна сила ( се надевам вреднувана и добро
платена) која ќе помогне во остварувањето на
одржлив економски развој на сегашните и идни
генерации.
- Проектот е дел од напорите да се прекине
кругот на сиромаштија преку помагање на
сиромашните семејства да им обезбедат соодветно
образование на своите деца, така справувајќи се со
Билборд-туристичка
промоција
една од главнити причини за долгорочната
сиромаштија во многу домаќинства, вели Снежана
Плевко, водач на тимот на Светска банка што и
помогна на Владата во дизајнирањето на проектот.
Секако гест за поздравување, и на изведувачот и
на подржувачот ,а и на напорите на Владата
насочени кон подобрување на општото управување
со системот на социјална заштита и подобрување
на пристапот кон средното образование. Но сепак
Владата со ист интензитет треба да работи и
напроектите за отворање на работни места, оти
како сега стојат работите ние си ги школуваме
децата,ама оти нема кај да работат или уште
повеќе оти се неплатени, ним друг им ја јаде маката
– а државата останува само со трошокот за своите
кадри без поврат од вложеното, искористување на
знаењето.
Е сега факт е дека кризата си го прави своето, но
грото од нашиот народ и досега, бел ден не виде со
нашата речиси дводецениска трансфорамција,
приватизација. Па оттука без разлика на кризата,
ние и натаму си другаруваме со сиромаштијата.
Или како што стои во соопштението на Светска
банка сиромаштијата останува на високо ниво од 30
отсто...
Лобирање, промени и во делот на монетарната
политика. Полемиката дали на македонската
економија и е неопходна рестриктивна монетарна и
фискална политика и бранење на фиксниот девизен
курс на денарот или пак либерална политика и
флуктуирачки курс на денарот беа главни теми на
седницата на Собраниската комисија за
финансирање и буџет.
Makedonka Baldazarska Борис Стоименов смета дека на македонската
Glaven i odgovoren економија и се неопходни свежи средства за излез
urednik na берзНИК од економската криза и оти не може банкарскиот
e-mail: сектор да биде стабилен доколку релниот сектор
berzNIK@interNIK.com.mk нема доволно средства. Тоа, како што кажа, не
може да се обезбеди со рестриктивната монетарна
политика на НБРМ која доведе до зголемување на
каматните стапки на кредитите и до најголема
употреба на кредитите со девизна клаузула.
- Одржувањето стабилен девизен курс само ги топи
девизните резерви на државата, нема свежи пари
берзНИК
3
за реалниот сектор, а банките се заштитени.
Во такви услови никој не сака да презема
непотребен ризик и да вложува пари во
производството, туку полесно му е да ги вложи
парите во банка и да живее од камата. Сметам дека
треба нешто да се менува во економската политика
и да се оди на либерализација на кредитите. Јас не
сум за девалвација на денарот во овој момент, но
сметам дека треба да се престане тој да се брани
по секоја цена бидејќи на тој начин опаѓа
конкурентноста на нашите производи, смета
пратеникот Борис Стоименов и обвини дека
политиката на НБРМ создава негативна клима за
развој.
Претседателот на Комисијата Манасијевски смета
дека доколку се практикувала политиката што ја
бара Стоименов за држење на девизните резерви
на минимум ќе следела девалвација на денарот за
најмалку 20 до 30 отсто.
- Нивото на девизни резерви кои го држи НБРМ
ни овозможи во услови на криза да можеме да
потрошиме 600 милиони евра за одржување на
стабилноста на денарот. Фактот што гувернерот
Гошев кажа дека според последните
проекции на НБРМ од крајот на мај
годинава покриеноста на увозот со
девизни резерви во моментов е 3,6
месеци, покажува дека имаме уште
100-тина милиони евра со кои можеме
да ја одржуваме макроекономската стабилност,
рече Мансијевски.
Сиромашни или не, со рестриктивна монетарна
политика (нели стравот лозјето го чува) Македонија,
во овие услови на глобална финансиска криза
сепак е пазар на која се испреплетуваат интересите
и на ивеститорите и на политичарите...
Како и да е нашиот премиер е оптимист и верува
дека добрата бизнис клима ќе има влијание и на
донесувањето на датум за преговори за ЕУ. -
Очекуваме да ги довршиме сите наши обврски и да
добиеме позитивен извештај, а со тоа ќе имаме
добри шанси за датум за преговори. Останува да се
надеваме дека работите ќе одат во добар правец.
Засега има добра клима, истакна Груевски, кој
присуствуваше на самитот на Европската народна
партија, во која членува и владејачката ВМРО-
ДПМНЕ. Да потсетиме:Европската народна партија
на последните избори за Европскиот парламент
освои најголем број пратенички места. Таа ги
обединува демохристијанските, народните и
конзервативните партии од Европа. Во неа
членуваат германската ЦДУ на канцеларката
Ангела Меркел, Форца Италија на италијанскиот
премиер Силвио Берлускони, УМП на
претседателот на Франција Николас Саркози, како и
партиите на Јанез Јанша, Жозе Емануел Баросо и
други влијателни европски политички партии.
Имиња кои верувам уште како можат да и се најдат
на Македонија.
А кога сме кај добрата кбизнис клима, ледот го
пробија и новите билборди во некои од соседните
земји, Србија, Бугарија, Албанија,Словенија, каде
се промовира македонскиот туризам. Дека е тоа
така се уверивме на лице место – во центарот на
Љуљана стои македонски билборд.... а, ако ни
тргне туризмот, ќе тргнат и другите работи....Ако
ништо друго барем се вклопуваме во планот на ЕК
за -постигнување на зелените цели... Секако и во
желбата на нашиот претседател Иванов: Во Европа
не смее да недостасува волја за соработка и
оптимизам за заедничка иднина.
До следниот
понеделник
 4 берзНИК broj 79
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 22. 06. 2009

СоСтанок на коМитетот за Стабилизација и аСоцијација Меѓу република Македонија и еу

законодавството на правиот пат за еу

- Комитетот за стабилизација и асоцијација
меѓу Европската унија и Република Македонија
на 19 и 20 јуни оваа година во Брисел го одржа
шестиот состанок на кој ги разгледа
спроведените активности во врска со
политичките и економските критериуми, како и
напредокот на земјата во нејзиното
усогласување со правото на Унијата.
Резултатите од Комитетот ќе бидат
презентирани на Советот за стабилизација и
асоцијација, кој ќе се состане на 27 јули.
Практично со овој состанок на Комитетот за
стабилизација и асоцијација се заокружи
циклусот од седум секторски поткомитети во
рамките на Спогодбата за стабилизација и
асоцијација кои се одржаа меѓу ноември 2008
и април 2009.
Комисијата, како што стои во соопштението
на Секретаријатот за европски прашања, го
поздрави спроведувањето на изборите во 2009
година, подобрувањата постигнати во однос на
функционирањето на Собранието со
понатамошните мерки, како Законот за
Собрание, кои преостануваат да се усвојат,
потоа го поздрави напредокот во борбата
против корупцијата и ја охрабри земјата и
натаму да го зајакнува капацитетот на
институциите надлежни за борба против
корупцијата. Во однос на реформата на
полицијата, Комисијата ги охрабри властите да
го усвојат Законот за внатрешни работи, а
го потенцира и напредокот на полето на
државната администрација, иако се потребни
понатамошни напори, особено за измена на
Законот за државни службеници.
Во однос на економските критериуми,
земјата презентираше ажурирани податоци за
актуелниот економски развој, со фокус на
влијанието на глобалната криза и одговорот на
Владата, како и мерките за промовирање на
резултатите од комитетот ќе бидат презентирани на Советот
за стабилизација и асоцијација, кој ќе се состане на 27 јули
создавањето на услови за вработување и
подобрување на генералната бизнис клима. ЕУ
ја поттикна земјата одблиску да го следи
економскиот развој и ја потенцираше важноста
од продолжување со дисциплинирана
фискална политика. Комитетот за
стабилизација и асоцијација дискутираше за
Националната програма за усвојување на
законодавството на ЕУ (НПАА) и ја поздрави
праксата на Владата за годишно ажурирање на
националната програма врз основа на
Извештајот на ЕК за напредокот на земјата.
Комисијата ја поздрави и заложбата на земјата
за забрзување на имплементацијата на
преостанатите краткорочни критериуми од
Пристапното партнерство. Разгледана е
и актуелната состојба со Претпристапната
помош (ИПА) при што е утврдена потреба да
се забрзаат напорите за процесот на
децентрализираното управување со фондовите
на Европската унија. Беше поздравено
активното учество на земјата во неколку од
Програмите на заедницата.
ЕУ ја потврди добрата соработка со
властите во рамките на дијалогот за визна
либерализација. Комисијата потврди дека врз
основа на оценката дека сите критериуми за
визна либерализација се исполнети планира
да поднесе предлог за укинување на визите за
граѓаните на оние земји кои ги исполниле
условите. Во овој контекст, Комитетот за
стабилизација и асоцијација ја нотираше
перспективата за воспоставување заемен
безвизен режим до крајот на 2009 година.
Во соопштението се додава дека Комитетот
го разгледа и напредокот постигнат во
различните области опфатени со Спогодбата
за стабилизација и асоцијација, како
конкуренција и државна помош, внатрешен
пазар, супервизија на финансискиот сектор,
социјална политика, транспорт, енергетика и
животна средина. Комисијата препорача
понатамошни напори за што поскора
операционализација на Агенцијата за
супервизија на осигурувањето. Европската
Комисија го поздрави напредокот постигнат во
областа на заштитата на правата од
интелектуална и индустриска сопственост,
потврдувајќи дека се потребни постојани
напори за остварување на овие права.
Комисијата ја охрабри Владата да ги зајакне
постојните напори за зајакнување на правната
рамка и административниот капацитет во
областа на социјалната политика и
вработувањето, како и зајакнување на
консултациите со сите засегнати страни.
Комисијата потсетува на важноста од
целосна хармонизација и имплементација на
законодавството од областа на енергетиката,
во согласност со обврските од Договорот за
енергетска заедница, особено во врска со
пазарот на електрична енергија. Во областа на
животната средина, Комисијата го потврди
постигнатиот напредок и планираното
законодавно усогласување во областа на
отпадот, квалитетот на водата и заштитата на
природата, препорачувајќи континуирани
активности за ефикасна имплементација.
Состанокот коинцидира со иницијалната
фаза на подготовка на Годишниот извештај на
Европската комисија за напредокот на земјата,
кој ќе вклучи оценка за исполнување на
клучните приоритети од Пристапното
партнерство.

СудСки Совет заврши Со оценувањето МаневСки:

на работата на Судиите
на ред -претседателите на
судовите и врховниот суд
Позитивна оценка за работата на судиите на ниво на
Република Македонија, од страна на Судскиот совет во текот
на 2008 година.
- Нема многу негативни оценки за работата на судиите.
Најголем број од судиите ја имаат завршено квалитетно
работата и ги имаат остварено ориентациските
норми утврдени од Врховниот суд на Република Македонија,
рече Грчев. Тој додаде дека Врховниот суд за 2009 година има
утврдено нови ориентациски норми, кои Судскиот совет ќе ги
има предвид при донесувањето на оценките за работењето на
судиите за 2009 година, рече претседателот на Судскиот
совет Васил Грчев по минатонеделната седница на Советот.
За оценување, како што нагласи Грчев, останати се
претседателите на судовите и судиите од Врховниот суд. Во
однос на санкциите за судиите во однос на старите предмети
како што беше најавено од министерот за правда Михајло
Маневски, Грчев одговори дека само Судскиот совет може да
казнува колективно.
- Министерот Маневски не може да казнува, ниту пак кој
било член на Судскиот совет поединечно, туку тоа може да го
прави колективно Судскиот совет, нагласи Грчев. Тој додаде
дека Судскиот совет има иницирано едно такво размислување
и дека Советот одлучува за санкции, а министерот за правда
може својствено да зборува како член на Судскиот совет.
- Советот спроведе активности на таа релација,
претседателите на апелациските судови изготвија стратегии и
програма за решавање генерално на старите предмети. При
анализата што ја изврши на почетокот на годината
констатирано е дека е намален бројот на старите предмети, а
за тоа ќе се осврнеме и по годишните одмори, рече
претседателот на СС, Васил Грчев.
Секој граѓанин има право на правично
и јавно судење во разумен рок
- Mинистерот за правда Михајло
Маневски вели дека како член на Судскиот
совет може да иницира одредени постапки
за случаи во кои е утврдена повреда
на правото на граѓанинот за судење во
разумен рок, односно кога не е постапено
во согласност со етиката, законските рокови
и со обврските од страна на носителот на
судската функција.
Според министерот, Судскиот совет е
надлежен да води постапка за утврдување
на одговорност за одредени судии и да се
преземат соодветнии мерки, а сите членови
на Советот можат да иницираат постапка.
Според Европската конвенција за човекови
права, како што посочи, секој граѓанин има
право на правично и јавно судење во
разумен рок пред независен и непристрасен
суд основан со закон. Маневски потсети
дека во септември 2008 година во судовите
во Македонија имало вкупно 10.574 стари
предмети, од кои најголем број - 4.314 биле
граѓански, 1.659 стопански, потоа следуваат
кривични, стечајни, оставински и други
предмети. На крајот од 2008 година, како
што рече министерот, биле решени 3.272
стари предмети, а за решавање останале
7.478 предмети.
- На крајот на март 2009 година судовите
успеале да решат 4.624 стари предмети или
44 отсто, истакна Маневски, додавајќи дека
се очекува и понатаму да се работи за да се
надминат состојбите со решавање на
старите предмети.
Со Законот за судовите е создадена
можност Врховниот суд на Република
Македонија да постапува по жалбите кога е
повредено правото на граѓаните за судење
во разумен рок.
- Во текот на 2008 и 2009 година
Врховниот суд донел 11 пресуди со кои го
уважил барањето на странките и утврдил
дека е повредено правото на граѓанинот за
судење во разумен рок, истакна Маневски и
додаде дека се работи за кривични,
стечајни и парнични предмети. Маневски
како пример од овие пресуди посочи една
кривична постапка која траела пет години,
три месеци и 12 дена. Карактеристично,
како што рече, е тоа што буиле потребни
четири години и 10 месеци за жалбата за
првостепената пресуда од Основниот суд да
стигне до Апелацискиот суд, во кое време
настапила застаренсот на предметот.
- Постапката не е завршена во разумен
рок ако трае по 10, 15 и 20 години... затоа
што таква правда е и голема неправда за
граѓанинот кој чека судска одлука толку
долго време, подвлече министерот за
правда Михајло Маневски.
 Data 22. 06. 2009 broj 79
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
S O D R @ I N A 1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Европската банка за развој и одобри заем на Македонија
VOVED........................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 од 23,35 милиони евра за реализација на Проектот за
домување на социјално ранливи групи, информираат
BERZNIK - PONEDELNIK SREDA ....................................5-7 денешните весници. Координатор на Проектот ќе биде
Министерството за транспорт и врски, а ќе го имплементи-
ра Јавното претпријатие за стопанисување со станбен и
РЕГИОНАЛНИ БЕРЗИ.............................................8-9 деловен простор. Вкупната вредност на проектот е
50.700.000 евра, од кои еден дел државата ќе покрие со
буџетски средства. Имплементацијата на Проектот за
домување на социјално ранливи групи започна во 2007
КХВ..........................................................12-13 година. Досега се изградени три станбени објекти, а во тек
е изградбата на дополнителни 12. Co проектот е предвиде-
на изградба на 37 згради со 1708 станови во 19 градови.
РИКО..........................................................14-15 Почна испораката на негативните последици од кризата,
констатира Бизнис, врз основа на податоците дека вред-
носта на платниот промет минатиот месец е намалена на
229 милијарди денари, од априлската вредност од 268
МАКеДОнСКО СЛОВенСКИ фОРуМ..............16 милијарди денари. Зголемен е бројот на блокирани смет-
ки - 32.678, а во април биле 30.910. Падот на вредноста
на платниот промет се случува за првпат од почетокот на
годинава, кога се движеше по нагорна линија, од 216
СВЕТ ВЕСТИ.........................................................18-19 милијарди денари во јануари, 225 милијарди во февруа-
ри, 253 во март, до 268 милијарди денари во април, што ги
БЕРЗНИК - ЧЕТВРТОК-САБОТА ............20-23 исполни очекувањата дека последиците од кризата
допрва ќе се чувствуваат во нашата економија.
Паднаа надежите на пензионерите за повисоки пензии
НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА................................24 од наредниот месец. Иако од јули требаше да добијат зго-
лемени пензии за 10 отсто, ќе треба да се задоволат со
БЕРЗА..................................................25-26 зголемување од само три до четири проценти. Според
новите пресметки на Министерството за труд и социјална
политика, поради големиот пораст на просечната плата во
државата, таа ќе влијае врз зголемувањето на пензиите со
I M P R E S S U M 20, место со предвидените 50 проценти, како што беше
претходно планирано. Всушност, главната причина за
пониските јулски пензии е воведувањето на бруто-платите
од почетокот на годинава, односно додавањето на надо-
местокот за храна и за превоз во основната плата, со што,
иако вештачки, драстично скокна и статистичкиот просек
Izdava: INTERNACIONAL NIK AD - Skopje на платата во државата. Претстојното усогласување ќе се
Mediumska biblioteka i digitalna arhiva врши според намалени коефициенти, според привреме-
Redakcija na ната формула, 50 отсто трошоци на живот, според стати-
Adresa: Plo{tad MAKEDONIJA bb, p.fah 882 Skopje, 1000, стиката, и 20 отсто пораст на платите, и тоа ќе се случува
R.Makedonija два пати годишно. А, со оглед на фактот дека досега има
пораст на платите кој не може да се спореди со порастот
Tel. 02/25.32.800 faks: 02/25.32.839
на платите во втората половина од 2008 година, оваа при-
Internet: www.interNIK.com.mk; времена формула ќе значела реално усогласување.
e-mail: info@interNIK.com.mk Распределената дивиденда на Мактел ја скрои монетар-
ната политика на Македонија. Вака министерот за финан-
Izvr{en direktor: Zdravko Josifovski сии, Трајко Славески, минатата недела ги коментираше
Marketing: Ivona Josifovska мотивите за одлуката на Народната банка на Македонија
IKT Menaxer: Kiro Velkovski да ја зголеми резервацијата на депозитите со девизна
клаузула од 10 на 20 отсто, коментира Дневник. Според
Menaxer za delovni odnosi: Divna Pe{i} него, токму распределената дивиденда од 60 милиони
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI
MEDIUMI 2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI
e osnovan 2007 godina. 1. МАКЕДОНИЈА ДОБИ ЗАЕМ ОД 23 МИЛИОНИ ЕВРА ЗА СОЦИЈАЛНИ СТАНОВИ (****)
2. ПЕНЗИИТЕ МЕСТО 10, ЌЕ СЕ ЗГОЛЕМАТ ТРИ ОТСТО (***)
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI
ДНЕВНИК
MEDIUMI
с.6 BO КОНТРОЛАТА ЗА ЛЕТАЊЕ СЕ ВРАБОТУВА БЕЗ
Broj: 56
Data: 01.12.2008 КОНТРОЛА
с.7 ДИВИДЕНДАТА НА ТЕЛЕКОМ ГИ ДОКУСУРИ ДЕВИЗ-
НИТЕ РЕЗЕРВИ
SE DISTRIBUIRA SAMO SO PRETPLATA
с.7 ЕВН ОВОЗМОЖУВА ПЛАЌАЊЕ НА РАТИ
FOTO NASLOVNA:
ПРИСТАП ДО КАПИТАЛ БИЗНИС
с.2 БАНКИТЕ КРЕДИТИРААТ САМО ИЗДРЖАНИ БИЗНИС-
ПРОЕКТИ
Foto:
Robert Spasovski с.2 ЗГОЛЕМУВАЊЕ НА БРОЈОТ НА КРВОДАРИТЕЛИ
с.4 ПЛАТНИОТ ПРОМЕТ СЕ TOПИ - ПАРИ ЗА ТРОШЕЊЕ
Redakcija na СЕ ПОМАЛКУ
Internet distributiven sis-
tem: www.interNIK.com.mk с.5 ПЛАТНИОТ ПРОМЕТ СЕ TOПИ - ПАРИ ЗА ТРОШЕЊЕ
СЕ ПОМАЛКУ
Glaven i odgovoren urednik: Makedonka Baldazarska
Novinari: Vaska Mickoska с.6 ЕВН МАКЕДОНИЈА ПОВТОРНО ОВОЗМОЖУВА ПЛА-
Evoluator na vesti: Renata Tasovska ЌАЊЕ НА РАТИ
operatori: Mare Lazarevska, Martin Arsovski, \or|e Rexi} i
УТРИНСКИ ВЕСНИК
Darko Tripunovski
Fotoreporter: Robert Spasovski с.4 ДРЖАВАТА ГО ЗЕМА ТК „ПРИЛЕП” ПОД СВОЕ
с.5 БРУТО-ПЛАТАТА УДРИ ПO ПЕНЗИИТЕ: МЕСТО
Marketing, distribucija i proda`ba:
НАЈМАЛКУ 10, САМО ТРИ ОТСТО ЗГОЛЕМУВАЊЕ
INTERNACIONAL NIK AD - Skopje
с.7 РАБОТНИЦИ СЕ ОТПУШТААТ, A НЕВРАБОТЕНОСТА
СЕ НАМАЛУВА
берзНИК
5
15.06.2009 g. PONEDELNIK
евра, што им припаѓа на странските акционери и која
речиси еден месец лежи во три македонски банки, влијае-
ла гувернерот Петар Гошев да им ги зголеми трошоците
на банките за влоговите за кои гарантираат дека на денот
на исплатата ќе ја имаат истата вредност како кога биле
депонирани. Поради дивидендата на Телеком, банките
минатиот месец одлеале од државните девизни резерви
околу 35 милиони евра, тврди Славески. Странските
акционери во Телеком годинава, како и лани, ќе си ја
повлечат од Македонија дел од добивката.
Владата ќе го скусува рокот и постапката за добивање
концесии за радиофреквенции во фиксната и во мобилна-
та телефонија, и ја повика Агенцијата за електронски
комуникации да ја преиспита висината на надоместоците
за радиофреквенците. Владиниот портпарол Мартин
Мартиновски, како што пренесуваат печатените медиуми,
изјави дека причините за овие постапки, кои ќе повлечат
измени во Законот за електронски комуникации, се објас-
нуваат со тоа што со нив ќе се овозможи брз влез на нови
оператори. Тоа пак, според пресметките на Владата ќе се
рефлектира во намалување на цените, a ќе се зголемат и
обемот и квалитетот на услугите. Вкупниот телекому-ника-
циски пазар во Македонија во 2008 година се проценува
на 410 милиони евра, што приближно изнесува 7,5 отсто
од бруто домашниот производ. Најголем удел имаат теле-
фон-ските компании и тоа фиксната телефонија со уче-
ство од околу 124 милиони евра и мобилна телефонија со
дел од колачот од 228 милиони евра. Интернетот во теле-
комуни-кацискиот пазар учествува со 33 милиони евра, во
пренос на податоци се вратат околу 15 милиони евра, a
кабелските телевизии остваруваат приход од 8.7 милиони
евра.
Во берзанските анализи може да се прочита дека сегаш-
ната економска ситуација во Македонија не дава можност
да се очекува брзо враќање на инвеститорите на пазарот
на капиталот. Тешко да се зборува за стратегија за развој
во време кога сите пазарни учесници размислуваат како
да опстојат во бизнисот во услови на финансиска и свет-
ска економска криза. Берзата во изминатиот период пре-
живува во многу неповолен амбиент, прометот се стопи,
индексите се вратија на почетоците, странските инвести-
тори заминаа. Економијата нема доволно ликвидни сред-
ства, пред се за развојни активности на реалниот сектор.
Во моментов, многу е полесно да се дојде до средства од
домашни извори, пред се од населението, отколку да се
добијат надворешни извори на капитал.
Министрите за финансии на Г-8, групата осум индустрис-
ки најразвиени земји во светот викендов оценија дека
светската економија покажува знаци на стабилност и оти
треба да почне со подготовки за прекин на вонредните
стимулативни мерки кои се преземени со цел на земјите
да им се помогне полесно да ја надминат глобалната
финан-сиска и економска криза.
ВРЕМЕ
с.6 HE СМЕ МНОГУ ПО УСЛУГИТЕ
с.7 БАНКИТЕ ЛОВАТ МУШТЕРИИ СО ШАРЕНИ ПРИКАЗНИ
с.8 ЃУБРЕ И КРАЈ ДЕТСКИТЕ ИГРАЛИШТА
ВЕЧЕР
с.6 ЕКОНОМИЈАТА ПОКАЖУВА ЗНАЦИ НА ОПОРАВУ-ВАЊЕ
с.6 ВЛАДАТА ЌЕ РАЗВИВА БЕЗЖИЧНА ЕКОНОМИЈА
ВЕСТ
с.2 ЕВРОПСКАТА БАНКА ЗА РАЗВОЈ И ОДОБРИ ЗАЕМ
НА МАКЕДОНИЈА ОД 23,35 МИЛИОНИ ЕВРА
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.7 КOНЦЕПТОТ НА НАЦИОНАЛНИ КОМПАНИИ ОДАМНА
Е НАПУШТЕН
с.9 AМНЕСТИJА НА ПАРИТЕ ОД ВУЈЧЕ ОД СТРАНСТВО
с.9 НИПОВЦИ БАРААТ РЕВИЗИЈА НА СТЕЧАЈНАТА
ПОСТАПКА
ШПИЦ
с.8 СКАП ЖИВОТ НА РАТИ
с.8 ЌЕ СЕ РАЗВИВА „БЕЗЖИЧНА ЕКОНОМИЈА”
 6 берзНИК broj 79
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 22. 06. 2009

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Стратегијата за развој на енергетиката во
Македонија за период 2008-2020 со визија до 2030,
- топ вест во денешните весници. -Крајно време е
да се почне инвестициски циклус во енергетскиот
сектор, а ако тоа не се направи до 2020 година, ќе
бидеме целосно зависни од увоз на електрична
енергија, а Европската Унија ќе не принуди да ги
затвориме термоцентралите Битола и Осломеј-
предупреди академик Томе Бошевски, на вчераш-
ната презентација на стратегијата, што ја изготви
МАНУ. - Не можам да кажам дека ќе станеме извоз-
ник на струја ако се реализира предвиденото во
Стратегијата, но во одредени периоди од годината
ќе можеме да извезуваме. Не може да очекуваме
странците да ни ги решат проблемите, туку мора
да обезбедиме средства во износ од 20 до 30 отсто
за учество во изградбата на енергетските објекти -
рече академик Бошевски. Тој нагласи дека во
последните 20 години не се вложувало доволно во
енергетскиот сектор, поради што земјата троши
огромни средства за увоз на електрична енергија.
Во Македонија се плаќа најниска цена на струјата.
Таа е за околу три пати пониска од просечните
цени на струјата во ЕУ, а дури за 50 проценти
помала во споредба со земјите од регионов, како
што се Хрватска, Бугарија, Романија и Словенија.
Моменталната ниска цена е една од главните при-
чина за лошата состојба во домашниот енергетски
систем и поради тоа, според академик Глигор
Каневче, поскапувањето на струјата е неизбежно.
Притоа, од неа треба да се симне социјалната ком-
понента, што е во надлежност на други институ-
ции. Инаку, Стратегијата содржи две развојни
опции - или изградба на три нови термоцентрали
со капацитет од по 300 мегавати или изградба на
нуклеарна централа до 2026 година, со капацитет
од 1.000 мегавати. За реализација на првата идеја,
потребни се 4 милијарди евра, а за втората околу
5 милијарди евра, од кои до 2020 година би се
потрошиле три милијарди евра.
И аранжманот со ММФ се најде на насловниците
на денешните печатени медиуми. -Сега е вистин-
ски момент за дополнителен аранжман со
Светската банка, поради пониските приходи во
буџетот, предизвикани од последиците од глобал-
ната економска криза. Вака, министерот за финан-
сии Трајко Славески му ја објаснил потребата на
земјава за кредит на извршниот директор на
Светската банка, Рид Треферс, на средбата на
Годишното собрание на Холандската конституенца
на Светската банка и на Меѓународниот монетарен
фонд, кое се одржува во Будва, Црна Гора. -
Пролетоска им пренесовме на претставниците на
Светската банка дека сакаме да склучиме договор
за кредитниот аранжман ДПЛ. Извесен период
бевме во дилема дали ни е неопходен овој заем.
Но, поради помалите приходи во буџетот, одлучив-
ме дека сега е вистински период за него - изјави
Славески. Ако Бордот на директори на Светската
банка го прифати барањето, Македонија ќе може
да земе 40 милиони евра, откако ќе ги заврши
реформите за кои ќе бидат наменети парите.
Во Вечер може да се прочита извештајот на Cullen
International за телекомуникацискиот пазар за
Западен Балкан, според кој Македонија и натаму ја
држи златната средина во однос на цените на
телекомуникациските услуги. Според извештајот,
во земјите -членки на ЕУ и во уште 30-тина држа-
ви, вклучително и во Македонија, покажува дека од
2006 година до сега, кај нас речиси и да нема
корекција на цените на локалните и националните
разговори во фиксната телефонија и на месечната
претплата што ја плаќаат корисниците. Во овој
период е забележано само намалување на цените
на меѓународните разговори преку фиксна линија.
Стандардната месечна претплата за користење на
фиксен телефон во Македонија, за чие укинување
од поодамна постои граѓанска иницијатива, изне-
16.06.2009 g. VTORNIK
сува 7,67 евра. Поскапа претплата од нас плаќаат
корисниците во Косово (8,07 евра со вклучени 10
евра во разговори) и во Хрватска (10,13 евра со
вклучени 1,7 евра во разговори). Најевтина пре-
тплата имаат корисниците во Албанија со 2,33
евра и во Србија - 2,6 евра.
Цените на млекото, маслото и на месото на паза-
рите во Европската Унија ќе паѓаат во следниот
период, а се очекува и помала понуда на храна,
особено кај новите земји - членки. Сепак, на сре-
ден рок се очекува нормализирање на цените. Ова
е прогнозата на Европската комисија, презентира-
на на конференцијата Земјоделство и проширува-
ње на ЕУ, која викендов се одржа во Загреб. Како
што пренесуваат весниците, во најтешка ситуација
сега се наоѓаат пазарите на млеко и на месо во
Европската Унија. Цените на сирењето и на други-
те млечни производи се повеќе паѓаат, а се нама-
лува и понудата. - Тешката ситуација во млечната
индустрија се гледа и по се пониската откупна цена
на млекото, која сега се движи од 20 до 25 центи за
литар. Тешкиот период ќе трае околу четири годи-
ни, но оптимисти сме дека на среден рок состојба-
та ќе се среди. Очекуваме дека во следниот
период производството на млеко во ЕУ ќе се зголе-
ми, но ќе мора да го намалиме извозот на другите
пазари, поради големата побарувачка кај нас -
рече Пјер Баску од Генералниот директорат за
земјоделство и рурален развој во Европската
комисија.
Винарницата Фонко доби сребрени медали во
Канада, на најважното и најпрестижното оценува-
ње на вино во Северна Америка. Како што
соопшти винарницата, сребрените медали се за
вината каберне, совињон и шардоне. Фонко во
изминатите седум години добил четириесетина
златни и сребрени признанија за квалитет на
европски и светски вински манифестации.

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI

1. АКАДЕМЦИТЕ СМЕТААТ ДЕКА СТРУЈАТА ТРЕБА ДА ПОСКАПИ (*****)
2. ММФ НУДИ ЕВТИН КРЕДИТ, ВЛАДАТА СЕ МИСЛИ (****)

ДНЕВНИК с.8 АТОМСКА ЦЕНТРАЛА ВО РАЦЕТЕ НА ЈАВНОСТА

с.6 МРАК БЕЗ ИНВЕСТИЦИИ ВО ЕНЕРГЕТИКАТА
с.6 СЛАВЕСКИ: ВИСТИНСКО ВРЕМЕ ЗА КРЕДИТ ОД СВЕТСКА БАНКА
с.7 НЕМА КОЈ ДА ВРТИ МОТИКА
с.7 КОНТРОЛОРИТЕ НА ЛЕТАЊЕ ЌЕ ПРЕГОВАРААТ ЗА ВРАБОТУВАЊАТА
БИЗНИС
с.2 МАКЕДОНЦИ ИЛИ ХРВАТИ ЌЕ ГО ДОГРАДУВААТ ПАРЛАМЕНТОТ
с.2 ЕДЕН ВОЗ ПОМАЛКУ НА СИТЕ РЕЛАЦИИ
с.2 МАКЕДОНИЈА БАРА НОВ ЗАЕМ ОД СВЕТСКА БАН-КА
с.2 ПРЕЗЕНТИРАНА НАЦРТ- СТРАТЕГИЈАТА ЗА РАЗВОЈ НА ЕНЕРГЕТИКАТА
с.4 БАНКАРСКИОТ CИCTEM ОТПОРЕН HA КРЕДИТЕН PИЗИK
с.5 БАНКАРСКИОТ CИCTEM ОТПОРЕН HA КРЕДИТЕН PИЗИK
с.6 СКОПСКИОТ РЕГИОН ГО ПОЛНИ БУЏЕТОТ
с.9 АКЦИИ НА ОХРИДСКА БАНКА СЕ ПРОДАДОА ЗА 2,6 МИЛИОНИ ДЕНАРИ
УТРИНСКИ ВЕСНИК
с.3 ММФ НУДИ ЕВТИН КРЕДИТ, НИЕ БАРАМЕ СКАПИ ПАРИ
с.4 ЗА СОБРАНИСКИТЕ КУПОЛИ НЕМА КРИЗА
с.7 ИМАМЕ НАЈНИСКА ЦЕНА, НЕИЗБЕЖНА ПОСКАПА СТРУЈА
ВРЕМЕ
ВЕЧЕР
с.3 ХРВАТСКИ „КОНСТРУКТОР ИНЖЕНЕРИНГ СО НАЈНИСКА ЦЕНА
с.6 АКАДЕМЦИТЕ СМЕТААТ ДЕКА СТРУЈАТА ТРЕБА ДА ПОСКАПИ
с.6 НАМАЛЕН БРОЈОТ НА ВОЗОВИ
с.7 ФИКСНОТО “АЛО” BO МАКЕДОНИЈА МЕЃУ НАЈ-ЕВТИНИТЕ
с.7 ВИСТИНСКИ MOMEНT ЗА ДОПОЛНИТЕЛЕН АРАНЖМАН CO СВЕТСКА БАНКА
ВЕСТ
с.3 “ГРАНИТ”, “БЕТОН” И ХРВАТСКИОТ “КОНСТРУКТОР” СО ПОНУДИ ЗА ДОГРАДБА
НА ПАРЛА-МЕНТОТ
с.6 МАКЕДОНИЈА БAPA 40 МИЛИОНИ ДОЛАРИ ЗАЕМ OД СВЕТСКАТА БАНКА
с.6 СТРУЈАТА ДA ПОСКАПИ 50 НАСТО
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.7 ОХИС ОТПУШТА 450 РАБОТНИЦИ
с.8 СЛАВЕСКИ ПОБАРА 40 МИЛИОНИ ДОЛАРИ ОД СВЕТСКАТА БАНКА
с.8 BO СКОПЈЕ CE ПРАВИ НАЈДОБРАТА „КОКА-КОЛА” ВО СВЕТОТ
с.8 ЕНЕРГЕТСКАТА НЕЗАВИСНОСТ ЌЕ НЕ ЧИНИ ПЕТ МИЛИЈАРДИ ЕВРА

с.6 СЛАВЕСКИ БАРА ЗАЕМ ОД 40 МИЛИОНИ ЕВРА ШПИЦ

с.6 ДРЖАВАТА ЌЕ ПОМАГА ЗА СТАНДАРДОТ ХАСАП
с.8 ПОСКАПА СТРУЈА ЕНЕРГЕТСКИ КОЛАПС!?
с.8 ЌЕ ПОЕВТИНАТ МОБИЛНИТЕ РАЗГОВОРИ с.8 СЛАВЕСКИ БАРА 40 МИЛИОНИ ДОЛАРИ OД СВЕТСКА БАНКА
 Data 22. 06. 2009
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
1. KRATOK pREglED NA NASTANI
Огромен интерес за државните записи со девизна
клаузула вчера покажаа стопанството, банките и гра-
ѓаните. Како што пренесуваат денешните печатени
медиуми, Министерството за финансии ја продаде
целата емисија на тримесечни и на 12-месечни запи-
си во вредност од 16,2 милиони евра. И инвестито-
рите бараа двојно повеќе, што потврдува дека во
Македонија најбарана работа е стабилноста на
денарот. Експертите коментираат дека со овие
обврзници за кои државата гарантира дека кога ќе ги
исплати ќе бидат со иста вредност во однос на евро-
то, не само што нема да ги намали каматите на бан-
ките туку и ќе му ги скусат можностите на стопан-
ството за инвестиции. Затоа тие предупредуваат
дека Владата и НБРМ ќе ја замрат стопанската
активност. Инаку, вчера се реализирале сите триме-
сечни државни записи со девизна клаузула во вкуп-
на вредност од 10,5 милиони евра и каматна стапка
од 5,25 отсто, како и 12-месечните записи со девиз-
на клаузула во вредност од 5,5 милиони евра, со
каматна стапка од 7 проценти. Состојбата на емиту-
ваните државни хартии од вредност заклучно со вче-
рашната аукција изнесува 139,3 милиони евра.
Голем интерес, сепак, имало и за тримесечни запи-
си, без девизна клаузула, со кои Владата успеала во
буџетот да собере 14 милиони евра, а бараше 19,5
милиони евра. Но, затоа за овие краткорочни записи
ќе плати камата од 9,43 отсто. Само за споредба, на
минатата аукција каматата изнесуваше 9,2 отсто.
Министерството за финансии од почетокот на годи-
нава преку издавање државни хартии од вредност се
задолжило за 17,3 милиони евра, а заклучно со 31
декември минатата година состојбата на емитувани-
те хартии од вредност била 122 милиони евра.
Поголема транспарентност на компаниите, но и
поголема отвореност кон потенцијалните инвестито-
ри ќе овозможи електронското доставување на
финансиските извештаи и тековните информации до
Регистарот на Комисијата за хартии од вредност.
Како што информираат весниците, на вчерашната
презентација, Марина Наќева - Кавракова, претседа-
тел на Комисијата за хартии од вредност објасни
дека за да се одржи домашниот систем стабилен во
услови на глобална финансиска криза, неопходно е
broj 79
да се преземат активности кои ќе овозможат поголе-
ма дисциплина од сите учесници на пазарот на капи-
тал. - Електронското доставување на податоците ќе
овозможи за сите да има ист третман и правила на
игра, а токму транспарентноста е таа која дава про-
ценка за ризиците и бенефитите од инвестирањето,
како и создавањето на здрава инвестициона клима -
вели Наќева- Кавракова. Таа смета дека ова е осо-
бено значајно кога инвеститорите се претпазливи и
се помалку се одлучуваат да инвестираат.
Во Македонија се пие најквалитетна кока-кола.
Скопската пиварница доби исклучително признание
од Кока-Кола, според кое е рангирана на првото
место во однос на квалитетот на пијалаците кока-
кола меѓу 178 полнилници во системот на мултина-
ционалната компанија во светот. Признанието е
уште поголемо поради фактот дека анализите на
пијалаците се правени врз основа на примероци
земени директно од продажната мрежа и проверува-
ни во текот на целата година од страна на компа-
нијата Кока-Кола во светски рамки. -Со задоволство
можам да кажам дека производите на Кока-Кола
произведени во Македонија се со највисок квалитет,
истакна регионалниот претседател на компанијата
Кока-Кола, Тим Брет.
Весниците информираат и за средбата меѓу сто-
панствениците од Македонија и од Косово која се
одржа во Приштина, на која тие побараа подобро
искористување на трговските можности, балансира-
ње на трговскиот однос и намалување на админи-
стративните бариери. Македонија, која е еден од
главните трговски партнери на Косово, поради еко-
номската криза, во првото тримесечје годинава
бележи пад од 29,1% на извозот, односно 9 % на уво-
зот. Според Бранко Азески, претседател на
Стопанската комора на Македонија, кризата не е
главниот виновник за намалената соработка. -
Нашата држава е присутна на косовскиот пазар
повеќе поради индивидуална иницијатива на одре-
дени фирми отколку како резултат на државна
трговска стратегија. Оттаму, потребен е стратегиски
пристап за трговска размена со Косово, двете држа-
ви да формираат мешовита комисија во министерст-
вата за економија, изготвување аранжмани за избег-
берзНИК
7
17.06.2009 g. SREDA
нување на двојното оданочување и заштита на
странските инвестиции, потенцира Азески.
Турски, египетски и туниски авиокомпании ги презе-
доа чартер - летовите на МАТ, со кои туристичките
агенции летово ги превезуваат граѓаните до дестина-
циите за годишен одмор. Договорите што домашната
авиокомпанија ги потпиша со агенциите уште пред
неколку месеци се раскинати, бидејќи единствениот
авион на МАТ не лета повеќе од еден месец поради
несогласувањата со Агенцијата за цивилно воздухо-
пловство (АЦВ). Иако од МАТ првично ветуваа дека
ситуацијата ќе се среди до почетокот на летната сезо-
на, агенциите беа принудени да бараат алтернатива
во последен момент. Од авиокомпанијата, пак, тврдат
дека им помогнале на туристичките агенции да се
договорат со другите авиокомпании за да ги организи-
раат чартерите.
Интересна вест доаѓа од Србија. Гувернерот на
Народната банка на Србија Радован Јелашиќ, им
препорачува на граѓаните да ги тужат банките ако не
ги вратат на претходното ниво маржите на веќе
одобрените кредити, кои незаконски ги зголемиле, а
во тоа ќе им помогне Народната банка на Србија. -
Клиентите не треба да го плаќаат цехот што банките
невнимателно краткорочно се задолжувале со
странство и пласирале пари на подолг период -
појасни гувернерот. Тој најави дека ќе побара од бан-
ките да се изјаснат дали ќе ги вратат каматите.
Продажбата на нови автомобили во Европа во мај
годинава забележа намалување, 13-ти месец едно-
подруго. Продаж-бата во мај се намалила за 4,9
отсто во споредба со истиот месец лани, а во први-
те пет месеци од годинава продажбата на нови авто-
мобили паднала за 13,9 отсто во споредба со истиот
период од 2008 година. Најголем пад на продажбата
на нови возила во првите пет месеци од годинава е
забележан во Исланд од дури 89,5 %, па следуваат
Летонија 80,1 %, Литванија 70,7%, Естонија 66,5%,
Ирска 63,9 %, Романија 57,6 и Унгарија 50,4 отсто.
Во еврозоната продаж-бата во мај најмногу паднала
во Шпанија - за 38,7 % и во Велика Британија - за
24,8 %, а единствено зголемување е регистрирано
во Германија.

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI

1. СЕ РАЗГРАБАА ДРЖАВНИТЕ ЗАПИСИ (*****)
2. НАШАТА „КОКА-КОЛА” Е НАЈВКУСНА НА СВЕТОТ (****)
ДНЕВНИК ВРЕМЕ
с.7 ДРЖАВНИТЕ ЗАПИСИ ГО ГОРАТ ДЕНАРОТ с.7 СЕ РАЗГРАБАА ДРЖАВНИТЕ ЗАПИСИ
с.7 ВЕЛЕШАНИ ГИ БАРААТ УКИНАТИТЕ ВОЗОВИ с.7 ЛЕБОТ ЌЕ НИ ЗАЛЕТНЕ
с.8 ТУРСКИ И ЕГИПЕТСКИ АВИОНИ ГИ ПРЕЗЕДОА ЧАРТЕРИТЕ НА MAT с.7 ВО МАКЕДОНИЈА СЕ ПИЕ НАЈКВАЛИТЕТНА „КОКА-КОЛА”
с.8 ПОВЛЕЧЕНА СПОРНАТА СИСТЕМАТИЗАЦИЈА ВО КОНТРОЛАТА НА ЛЕТАЊЕ с.9 „ПЕКАБЕСКО” НАЈПОВОЛЕН ПОНУДУВАЧ
с.8 МАКЕДОНСКАТА „КОКА-КОЛА” Е НАЈВКУСНА НА СВЕТОТ
ВЕЧЕР
БИЗНИС
с.3 ГОЛЕМ ИНТЕРЕС ЗА ЗАПИСИТЕ СО ДЕВИЗНА КЛАУЗУЛА
с.2 МАКЕДОНИЈА НА ВРВОТ ОД СВЕТСКАТА ТОП-ЛИСТА
с.6 МАКЕДОНСКАТА COCA-COLA НАЈДОБРА ВО СВЕТОТ
с.2 „ПЕКАБЕСКО” ЌЕ ГРАДИ ПРОИЗВОДСТВЕН ЦЕНТАР ЗА СУВОМЕСНИ ПРОИЗВОДИ
с.6 КОМПАНИИТЕ ПО ЕЛЕКТРОНСКИ ПАТ ЌЕ ГИ ДОСТАВУВААТ ИНФОРМАЦИИТЕ
с.5 ТРАНСПАРЕНТНИТЕ КОМПАНИИ АТРАКТИВНИ ЗА ИНВЕСТИТОРИТЕ
с.5 СПАС ОД КРИЗАТА ЗА МАЛИТЕ И СРЕДНИ ПРЕТПРИЈАТИЈА
с.8 ИЗВРШЕНА РЕДОВНА РЕВИЗИЈА НА МБИ10 И МБИД
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.9 МБИ-10 ОПАДНА ЗА 2,91 ПРОЦЕНТ
с.7 КОМПАНИИТЕ ДОБИЈА ЛОЗИНКА ЗА ТРАНСПАРЕНТНОСТ
УТРИНСКИ ВЕСНИК с.8 ОГРОМНА ПОБАРУВАЧКА ЗА ДРЖАВНИТЕ ЗАПИСИ СО ДЕВИЗНА КЛАУЗУЛА
с.5 ЗАВРШИ ИЗГРАДБАТА НА ОБИКОЛНИЦАТА НА СКОПЈЕ
с.8 МАКЕДОНИЈА ШАМПИОН ЗА „КОКА-КОЛА”
с.7 НЕДОСТИГААТ 500 МИЛИОНИ ЕВРА, ВЛАДАТА СЕ ЗАДОЛЖУВА НА СИТНО
с.7 ЌЕ ДОБИЈАТ ЛИ ФИРМИТЕ ЕВТИНИ КРЕДИТИ? ШПИЦ
с.7 СЕ ГРАДИ МРЕЖА ВО МАКЕДОНИЈА с.9 ДРЖАВАТА ГАРАНТИРА ЗА ЗАЕМОТ ОД 100 МИЛИОНИ ЕВРА
с.7 БИЗНИСМЕНИТЕ БАРААТ ПОГОЛЕМА СОРАБОТКА МЕЃУ МАКЕДОНИЈА И КОСОВО с.9 МАКЕДОНИЈА ПИЕ НАЈКВАЛИТЕТНА „КОКА-КОЛА” ВО СВЕТОТ
с.8 BO МАКЕДОНИЈА СЕ ПИЕ НАЈКВАЛИТЕТНА „КОКА-КОЛА”
с.9 ПЕКАБЕСКО ЌЕ ГРАДИ ПОГОН ЗА СУВОМЕСНИ ПРОИЗВОДИ
с.8 КХВ ГИ ДИСЦИПЛИНИРА КОМПАНИИТЕ
8 берзНИК broj 79
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 22. 06. 2009

NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST VO REGIONOT ZA PERIOD OD 11 - 18. 06 2009

Data 22. 06. 2009 broj 79
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
9
NAJLIKVIDNI HARTII OD VREDNOST VO REGIONOT ZA PERIOD OD 11 - 18.06 2009
10 берзНИК broj 79
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 22. 06. 2009

реГионална соработка за развој на земјоделството и руралниот развој

словенечки искуства за користење на европските пари

На Скопски саем ќе се основа компетентен во рамките на соработка, која се организира и спроведува преку
центар за регионален развој на земјоделство- Групацијата ера, фирмата ера агрина и комората за земјоделство и
то, индустријата за храна и руралниот сектор,
преку кој ќе се координира работата на струч- шумарство на словенија, на скопски саем ќе се отвори компетентен цен-
ните лица и други експерти од овие области. тар, каде производителите и фармерите стручно ќе се едуцираат за
Во Центарот, кој се очекува да биде промови- аплицирање пред европските фондови
ран во септември годинава, македонските про-
изводители и фармери ќе може да добијат
стручни совети за аплицирање на средствата
од ИПАРД фондовите, како и за ефектуирање
на средствата што овде ќе се пласираат. Ова
се дел од активностите што се договорени во
рамките на тридневната работна посета на
Македонија на делегацијата од Комората за
земјоделство и шумарство на Словенија, пред-
водена од претседателот Цирил Смркољ, чиј
домаќин беше Групацијата ЕРА. Инаку, целта
на посетата беше да се воспостави соработка
на регионално ниво во областа на земјодел-
ството, производството на храна и руралниот
развој.
Според претседателот на словенечката
Комора за земјоделство и шумарство, -
Македонија има услови за развој на земјодел-
ството и селото, за што големо влијание имаат
компаративните предности и долгогодишната
традиција. Токму затоа словенечките позитивни
искуства на тој план може да се искористат и
за развој на руралниот туризам, област во која
Словенија има постигнато солидни резултати.
Во рамките на тридневната посета, делега-
цијата на словенечката комора оствари средба
со министерот за земјоделство и шумарство на
РМ, Ацо Спасеноски, со словенечкиот амбаса- оваа соработка на ниво на регионот ќе се коор- но сила за радикални промени. –Поради сето
дор Ален Брајан Бергант, директорот на динираат и спроведуваат преку Групацијата ова мислиме дека нашата улога како мост овде
Агенцијата за финансиска поддршка во ЕРА, со седиште во Скопје, и нејзината фирма е многу важна, со цел работите да се унапре-
земјоделството и руралниот развој, со ФФРМ, - ќерка ЕРА Агрина. Како што истакна претсе- дат. Од друга страна, ние преку Центарот ќе ги
како и со претседателот на регионалната сто- дателот на ЕРА Групацијата, Гвидо Омладич, поврзуваме компаниите кои сакаат да бидат
панска комора на Лесковац, од Република отворањето на компетентниот Центар за регио- партнери, да вложуваат во земјоделството –
Србија, која е дел од проектот на регионална нален развој на земјоделството, индустријата рече Омладич. – Во сите овие активности
соработка кој ЕРА Групацијата и комората го за храна и руралниот сектор, е од причина што имаме поддршка од словенечката Амбасада,
започнаа пред две недели. некои активности во овие области во државава која ни помага во пристапот при пренос на тех-
Сите активности околу реализацијата на се прават многу парцијално и дека нема довол- нологија, знаења, и текови на стоката меѓу
Македонија и Словенија.
- Со влезот во Европската унија, не сме задоволни што Унијата дава многу малку средства Во рамките на соработката веќе е договоре-
за поддршка за развој на земјоделството. Не зборувам за рурален развој, туку за развој на но присуство на македонските фармери на
земјоделството, бидејќи сите земји, новите членки во ЕУ, а посебно тие што доаѓаат, се во претстојниот земјоделски саем во Горна
тешка ситуација на подрачјето на развој на земјоделската технологија. Ние тешко ќе ги Радгона во Словенија преку нивната фармер-
постигнеме барем приближно да им бидеме конкурентни на старите членки, а со тоа да ска асоцијација, а договорено е и регионот да
оствариме и приближен социјален стандард на селаните – рече Смркољ. – Кажано низ се претстави на Меѓународниот саем за широ-
бројки, годинава од европскиот буџет се издвоени 42 отсто за поттикнување на развојот во ка потрошувачка, со посебен акцент на агро
земјоделството и во руралниот сектор. Од нив, 33 отсто се за земјоделството, а девет отсто секторот, што ќе се одржи годинава во септем-
за руралниот развој, а во вкупна вредност тоа изнесува 88 милијарди евра. Тоа не е многу. ври на Скопски саем.
Но, уште повеќе загрижува што тие средства од година во година се намалуваат.

ProdamSam.com Промовираше сектор за инвестиЦии

Централизиран извор на информации за инвеститорите

ProdamSam.com, првата интернет-страница што овозможува
непосредно објавување на недвижности врз основа на продавач –
купувач - без посредник на подрачјето на Источна и Јужно-централна
Европа, го промовираше својот сектор за инвестиции, кој ќе им овозмо-
жи на инвеститорите за недвижности да креираат свои профили на веб
страницата, преку кои можат да ја претстават својата целокупна понуда
на недвижности. Всушност, преку овој сектор, архитектите, декоратери-
те, инженерите, адвокатите, агентите за осигурување, советниците за
финансии, набавувачите, квалификуваните занаетчии и другите давате-
ли на услуги поврзани со имот, имаат единствена можност да се пре-
тстават на потенцијалните клиенти.
-Инвеститорите имаат можност да ги уредуваат своите проекти и огла-
си, како и да го следат бројот на посети на секој оглас поединечно на
страницата, што го прави Секторот за инвеститори моќна алатка за мар-
кетинг, -вели директорот на компанијата ProdamSam.com, Душан
Благање. -Концептот на интернет - страницата им овозможува на
поединците и инвеститорите сами да купуваат и продаваат недвижности
Преку овој сектор ќе им овозможи на инвеститорите
за недвижности да креираат свои профили на веб
страницата, преку кои можат да ја претстават својата
целокупна понуда на недвижности
и да ги надминат тековните потешкотии на пазарот на недвижности.
Некои од предностите на овој приод се заштеда на пари за провизија и
добивање целосни информации за понудата на пазарот, преку централи-
зиран извор на информации.
Инаку, ProdamSam содржи информации за недвижности за 14 европ-
ски земји со комбинирана популација од 170 милиони жители, а страни-
цата е промовирана на 12 јазици ширум светот. Услугите на
ProdamSam.com се достапни во Македонија, Хрватска, Словенија, Црна
Гора, Србија, Босна и Херцеговина, Република Чешка, Словачка, Полска,
Украина, Белорусија, Бугарија, Романија, Молдавија и се шират и пона-
таму.
 data 22. 06. 2009 broj 79
BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI
берзНИК
11
Од средиНата На идНиОт Месец

распределба на државното земјиште

по електронски пат
Јавните наддавања за отуѓување и давање под закуп државно
градежно неизградено земјиште од наредниот месец ќе се одвиваат по
електронски пат, најави министерот за транспорт и врски Миле
Јанакиески.
Првите аукции преку електронскиот систем ќе се одржат на 13-ти,
14-ти, и 15 наредниот месец преку Интернет-страницата www.aukcija-
mtc.gov.mk. Преку веб-страницата идните корисници транспарентно,
навремено, јасно и брзо ќе можат да аплицираат и до крај да го следат
процесот на јавно наддавање, истакна Јанакиески.
Тој очекува оти воведувањето на електронското наддавање да
резултира со поголема заинтересираност од правните и од физичките
лица за државното земјиште што се нуди на продажба или на
долготраен закуп. Системот за јавно наддавање по електронски пат,
укажа министерот за транспорт, покрај придобивки за учесниците на
јавните наддавања ќе обезбеди и засилување на транспарентноста во
работењето на Министерството, но и заштеда на време и простор, како
и елиминирање на секаква можност за манипулација со процесот на
јавното наддавање.
Заинтересираните учесници на јавните наддавања откако ќе
биде објавен потребниот оглас треба да достават документ за уплатен
депозит како услов за учеството до Министерството за транспорт и
Воведувањето на електронското наддавање ќе
резултира со поголема заинтересираност од правните
и од физичките лица за државното земјиште што се
нуди на продажба или на долготраен закуп,
засилување на транспарентноста во работењето, но и
заштеда на време и простор, како и елиминирање на
секаква можност за манипулација со процесот на
јавното наддавање
врски и е-маил адреса. Со тоа од Министерството добиваат корисничко
име и лозинка со кои ќе се регистрираат во електронскиот систем.
Откако ќе ги внесат бараните податоци добиваат посебна лозинка што
ќе ја знаат само тие и со која ќе може да учествуваат во наддавањето.
Според законските прописи, електронското јавно наддавање може да
трае од 30 минути до еден час. Доколку во последните три минути од
истекот на времето за наддавање биде дадена понуда од кој било од
учесниците наддавањето се продолжува за уште две минути за да се
спречи злоупотреба на системот. Аукцијата може да се продолжува
трипати по две минути.

На Оглас уште 23.000 хектари зеМјОделскО зеМјиште

Осум огласи за распределба на

државните ниви
Министерството за земјоделство, шумарство
и водостопанство изготви уште еден Акционен
план за распределба на државното
земјоделско земјиште за втората половина од
2009 година, според кој, ќе се објават осум
јавни огласи за распределба на околу 23.000
хектари што ќе ги опфаќа сите региони во
земјава. На секои три недели почнувајќи од 25
овој месец, Министерството ќе распише огласи
за распределба на слободно земјоделско
земјиште во државна сопственост со површина
до 10 хектари. На 25 јуни ќе се огласи
слободното државно земјоделско земјиште за
општините Битола, Гевгелија, Валандово,
Чаир, а на 10 јули за Гази Баба, Крушево,
Гостивар, Македонски Брод и Карпош.
Јавниот оглас за Струмица, Крива Паланка,
Струга и Кисела Вода, Министерството ќе го
распише на 25 јули годинава, а за Свети
Николе, Радовиш, Дебар и Пробиштип, огласот
ќе се објави на 10 август. На 25 август,
Министерството ќе го распише огласот за
распределба на слободно земјоделско
земјиште во Кавадарци, Неготино, Куманово и
Демир Хисар, а на 10 септември ќе се распише
и оглас за Штип, Делчево, Виница и за
Кратово. Дел од земјоделското земјиште во
Велес, Кочани, Берово и Тетово ќе се огласи на
25 септември, а на 10 октомври и за општините
Прилеп, Ресен, Охрид и Кичево.
- За подигање на долгогодишни насади
(лозја, овоштарници, хмељ) земјоделското
земјиште ќе се издава за период до 30 години,
за маслинарници до 50 години, а за
одгледување на други земјоделски култури,
државното земјоделско земјиште ќе се издава
под закуп за период до 15 години.
На секои три недели почнувајќи од 25 овој месец, па до крајот на година-
ва, Министерството ќе распишува огласи за распределба на слободно
земјоделско земјиште во државна сопственост со површина до 10
хектари. На досегашните огласи, најголем интерес за закуп има во
региони каде има раноградинарски производи, овошни и лозови насади.
Времетраењето на закупот за ливади е до 15 Само за последните две и пол години,
години, за рибници до 20 години, а за спортско- додаде тој, по пат на јавни огласи објавени
рекреативни активности и за рурален туризам се вкупно 17 огласи со вкупно огласена
до 30 години. Право на учество на јавниот површина од околу 40.000 хектари
оглас имаат домашни физички и правни лица и земјоделско земјиште. Согласно Законот за
странски правни лица, истакна Спасеноски. земјоделско земјиште, истото може да го
Физичките лица треба да се регистрирани користи само оној кој има договор за негово
како земјоделци или како трговци поединци, а користење и врз основа на тоа плаќа.
старанските правни лица имаат право да Секој кој не го употребува земјоделското
учествуваат на јавните огласи доколку имаат земјиште за наменета за која му е дадено,
регистрирано подружници во Република секој кој врши негово оштетување или
Македонија. На домашните и на странските деградирање, го рента и остварува приход од
правни лица или нивните подружници, него со издавање подзакуп, за сите нив
земјоделското производство или преработката предвидени за законски казни кои се многу
на земјоделски производи, треба да им е високи и се движат од пет до 30 илјади евра.
примарна дејност, или земјоделското земјиште Инспекторатот врши раскинување на
да им е потребно за вршење на научно- договорите за користење на тоа земјиште. Во
истражувачки дејности. овие две ипол години Инспекторатот има
- Детални информации за огласените повеќе од 1.000 казни, истакна Спасеноски.
површини, заинтересираните ќе можат да Злоупотребите во делот на рентање на
најдат во подрачните единици на земјоделското земјиштето, узурпирање или
Министерството, во месните заедници и во негово оштетување, како што рече, се
општините каде што е распишан огласот ќе намалени поради активностите на
бидат истакнати податоците за парцелите. Инспекторатот и превентивно високите
Министерството продолжува со понатамошни казни предвидени во Законот за
активности согласно Акциониот план за земјоделско земјиште донесен во 2007
работа и по одреден временски период ќе година. Најголем интерес за закуп на
бидат понудени и парцели без ограничување земјиште има во региони каде има
на големината на површината, нагласи раноградинарски производи, овошни и
Спасеноски. лозови насади.
12 берзНИК
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
елеКтронсКо ДостаВуВање на поДатоци Во регистарот на Комисијата за Хартии оД ВреДност
КХВ - медиум за промоција на акционерските друштва
A
кционерските друштва со посебни
обврски за известување, електронски ќе
ги доставуваат финансиските извештаи и
тековните информации до Комисијата за
хартии од вредност. За таа цел, на секое
акционерско друштво му се додели корисничко
име и лозинка за пристап на новата веб-
страница на КХВ, чија изработка пак е
поддржана од УСАИД Проектот за деловно
опкружување. Како што истакна марина
наќева Кавракова, претседателката на
Комисијата за хартии од вредност на
промоцијата на Проектот за електронско
доставување на податоци во Регистарот на
КХВ, -одржувањето на стабилен финансиски
систем подразбира дисциплина од страна на
сите учесници на пазарот на капитал. Особено
сега, во услови на глобална финансиска криза
мора да се прифатат модели кои ги бараат
актуелните состојби и да се преземаат
активности кои овозможуваат зголемување на
довербата и на стабилноста.
- Наша цел е да имаме цврсто регулиран
пазар и силна дисциплина. Од наш аспект,
значајно е сите да имаат ист третман и за сите
да важат истите правила на игра.
Транспарентноста е таа која дава можност за
проценка на ризиците и бенефитите од
инвестирањето, за создавање на атрактивна
инвестициска клима, односно привлекување на
домашни и странски инвеститори, начин на
промоција – рече Наќева Кавракова. -
Транспарентноста е двигател на пазарот на
капитал, практика на развиените земји и една
од директивите на ЕУ и принцип на
Меѓународната организација на Комисиите за
хартии од вредност-IOSCO. Особено сега, во
услови кога инвеститорите се претпазливи
каде ќе инвестираат, компаниите мора сами да
се промовираат и да се наметнуваат пред
инвеститорската јавност.
Во насока на зголемување на
транспарентноста на пазарот на хартии од
вредност, во изминатиот период КХВ спроведе
низа активности. Реализирани се едукативни
работилници од Струмица до Дебар, од Битола
до Куманово, со цел на компаниите да им се
објасни дека објавувањето на информации во
Регистарот е бенифит за компанијата, а не
само обврска што ја пропишува Законот за
хартии од вредност . Потоа, изработен е и
специјален Прирачник за акционерските
друштва со посебни обврски за известување во
кој на едно место се прикажани обврските за
broj 79
Data 22. 06. 2009
Доставувањето на финансиски и други информации преку веб страницата
на КХВ ќе ја зголеми транспарентноста на пазарот на хартии од вредност,
ефикасноста на супервизијата, довербата на инвестициската и општата
јавност за инвестирање во друштвата, ќе ги намали трошоците на
компаниите и ќе ги мотивира оние кои што досега не користеле интернет
комуницирање, да го модернизираат своето работење
доставување на финансиските извештаи и искреното и точно известување, како и
обрасците што треба да се пополнувате, а со компетентни поединци кои ќе го направат тоа.
цел навремено и целосно обелоденување на Компаниите треба да се прилагодуваат кон
податоците во Регистарот. потребите на инвеститорите, уште повеќе
-Ефектите од досегашните активности се треба да направат чекор понапред, односно
мерливи. Драстично се зголеми бројот на преку информации да им се наметнат на
објавите од финансиска и нефинансиска инвеститорите. И покрај тоа што кризата е се
природа од страна на друштвата. Тоа уште тука и влијае на работењето на
подразбира дека компаниите кои се водат во компаниите, тие треба подготвено да го
Регистарот, а во моментов активни се 137, пречекаат крајот на кризата и да се соочатите
полека сфаќаат дека објавувањето на со конкуренцијата која престои. Тоа можете да
податоци е во нивна полза. Тоа е целта на се направи само преку транспарентно
Комисијата за хартии од вредност како работење, порача Наќева Кавракова.
регулатор на пазарот на капитал – истакна Со електронското доставување на
Наќева Кавракова. финансиските извештаи и тековните
Анализите покажуваат дека најдобар модел информации, пазарот на хартии од вредност
за промоција е навремено и точно објавување да биде побогат со релевантни информации за
на финансиски извештаи кои даваат слика за друштвата, со што ќе се придобива довербата
целокупното работење на друштвото. Затоа, со на инвеститорите. Ефикасниот, фер и
проектот за воведување на електронско транспарентен пазар на капитал придонесува
доставување на финансиски извештаи и на за поголем раст и развој на целокупната
тековни информации од страна на самите економија, за создавање нови работни места, а
акционерски друштва со посебни обврски за со тоа и за подобар стандард на граѓаните.
известување од Регистарот што го води КХВ, ќе -Доставувањето на финансиски и други
и се овозможи на секоја компанија самостојно информации преку веб страницата на КХВ ќе ја
и навремено да ги објавува информациите за зголеми транспарентноста на пазарот на
своето работење на веб страната на хартии од вредност, ефикасноста на
Комисијата. - Со новиот електронски начин на супервизијата, довербата на инвестициската и
објавување на податоци во Регистарот на општата јавност за инвестирање во друштвата,
акционерски друштва со посебни обврски за ќе ги намали трошоците на компаниите и ќе ги
известување ќе се зголеми транспарентноста мотивира оние кои што досега не користеле
на акционерските друштва, ќе се олесни интернет комуницирање, да го модернизираат
постапката за објавување на информации своето работење-рече мери цуцулоска,
поврзани со работењето на компаниите, а за специјалистот за проект менаџмент од
ажурноста на податоците директно Канцеларијата за економски развој на УСАИД,
одговорноста ќе ја сноси друштвото. Во овој Проект за деловно опкружување. - Посветени
процес, Комисијата за хартии од вредност ќе на визијата за подоброто корпоративно
биде медиум за промоција на акционерските управување во нашата земја верувам дека
друштва- објасни Наќева Кавракова. компаниите набро ќе ги почувствуваат
Според неа, повеќе нема можност да се ефектите од зголемената транспарентност.
бараат виновниците кај некој друг, бидејќи Времето и искуството покажаа дека најголема
преку овие податоци ќе се гледаат намерите и репутација на пазарот, најдобра деловна
стратегиите на менаџментот на друштвото. -Во соработка и најдобри финансиски резултати
овие времиња потребни се компании водени остваруваат токму компаниите со висока
од менаџери кои ја разбираат важноста на транспарентност.
 data 22. 06. 2009
BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI
Македонските производители,само посетители
Нашите стопанственици се заинте-
ресирани за презентација на овој
милански саем , но како што велат
засега тоа за нив е скапа работа,
без партиципација од државата,
меѓутоа за неколку од нив и посе-
тувањето на Tutfood е чекор преку
кој што може да се опипа пулсот
на европскиот пазар за македон-
ските производи
в
тората италијанска саемска манифеста-
ција Tutfood на Саемот во Милано (SpA),
кој се одржа од 10 до 13 јуни оваа годи-
на ја посетија над десетина македонски сто-
панственици во организација на Стопанска
комора на Македонија.
Нашите стопанственици се заинтересирани
за презентација на овој милански саем , но
како што велат засега тоа за нив е скапа рабо-
та, без партиципација од државата, меѓутоа за
неколку од нив и посетувањето на Тутфоод е
чекор преку кој што може да се опипа пулсот
на европскиот пазар за македонскиот про-
извод.
За компанијата Золива лтд. која располага
со10.000 хектари родни плантажи на маслинки
и 20 000 хектари ново посадени, чиј род се
очекува за три години, Tutfood е одлична мож-
ност за запознавање и остварување контакти
со производители на маслинки од овој регион.
Според првиот човек на оваа фирма Зоран
Стојановски, идејата за посета на саемот се
информациите како тоа се организира и функ-
ционира на италијанскиот пазар, какви се
нашите можности за пласман на овие пазари.
Остваривме многу контакти, има расположение
од Италијанците за нашите маслинки. За нас
Саемот е малку вон сезона, затоа што откупот
на маслинката се реализира од октомври до
декември и во основа во тој период се склучу-
ваат и преговорите. Сега не може конкретно да
се разговара за цени затоа што и ние и тие
имаме финален производ. Но, во секој случај
соработката што ја имаат тие на релацијата со
Грција и Шпанија уште како ќе ни користи.
Значи имаме иста цел, да најдеме суровина и
да извеземе готов производ на италијанскиот
пазар. Тие работат на принцип 99 отсто дома-
шен и еден отсто странски производи-увоз. Но,
broj 79
ToTfood во МилаНо заврши
токму тој еден отсто странско е нашиот капаци-
тет, така што тука можеме да се вклопиме со
нивните побарувања. Дефинитивно на сае-
мот видовме многу иновации, нови начини на
работа на кои ние допрва треба да се навикну-
ваме и прилагодуваме.
За Антарес од Кочани, чија основна дејност
е откуп и преработки на диви печурки, билки и
шумски плодови, преработка и извоз на свежо
овошје и зеленчук- Тутфоод претставува богат-
ство на контакти во кои гледаат наши идни
потенцијални клиенти. Начелно имаат договор
со неколку фирми за откуп на печурки.
Сопственичката Биљана Стоимировска вели
дека Македонија изобилува со квалитетни
овошја и зеленчук и можеме да бидеме конку-
рентни на пазарите во Европска Унија.
Младите сопственици на Рибникот Дошница
од Неготино,фирма за производство на
пастрмка и лосос го посетија саемот со цел да
се информираат како примарното производ-
ство на свежа риба да го доведат до степен-
преработено како замрзната. Освен пастрмка и
лосос тие одгледуваат и есентра од која се
произведува кавијар. Производство поради што
и го посетија миланскиот саем, каде велат дека
начелно воспоставиле контакти за производ-
ство на кавијар.
Меѓу компаниите кои го посетија Тутфоод во
организација на СКМ беа и сопствениците на
фирмата за кондиторски производи Лион од
берзНИК
13
Свети Николе, потоа производитеите на ориз,
Кинг трејд од Виница и претставници од рако-
водниот тим на фабриката за масло, Благој
Ѓорев од Велес.
Tutfood за првпат на миланскиот саем е
одржан во 2007 година и се одржува на секои
две години. Годинава посетеноста на саемот за
храна е зголемена за 30 проценти во однос на
првоодржаниот, па така прехранбените брендо-
ви на италијанските и светските производители
ги дегустираа над 30.000 посетители од кои
дури 25 проценти беа од странство. Годинава
на Tutfood во организација на Фиера Милано
Интернатионал Спа, во четири саемски хали на
површина од 74.000 метри квадратни и околу
40.000 метри квадратни нетто изложбен про-
стор се претставија 1.550 излагачи од 30 земји.
За првпат годинава меѓу 200-те странски изло-
жувачи учествуваа и компании од прекуокеан-
ските земји од Африка,САД и Канада.
Основните цели на Саемот се да се видат
иновациите, интернационализација и убавина-
та во организацијата , производството и плас-
манот на храна–перфектна комбинација која
што ќе биде изложена и на Саемот Експо 2012,
кога Милао ќе биде во фокусот на светската
изложба за храна. Компаниите кои учествуваа
на Тутфоод веќе имаат резервирани штандови
за презентација на своите производи на Експо
2012, што е огромна можност за бизнисот.
Всушност Tutfood претставува првиот чекор
кој производителите ги води до саемската
манифестација Експо 2015, кога главна тема ќе
се базира на мотото: Прехранување на плане-
тата и енергија за живот, со кои Милано,
Миланскиот Саем и Туттофоод ќе постанат
водечки светски настани во гастрономскиот
сектор. Преку овие саемски манифестации
организаторот обезбедува присуство на најваж-
ните купувачи на италијанската и странската ,
како и купувачи на странските прехранбени
производи според потребите и барањата на
потрошувачите.
Саемот во Милано има амбиција да прерас-
не во интернационален саем за храна мода и
мебел. Всушност Милано е познат по три Ф:
Food-Fashion-Furniture (Храна-Мода-Мебел).
Меѓународниот атрактивен саем Tutfood е
прекрасен гастрономски настан во Италија на
кој се претставува добриот начин на живеење
и традиционалната кујна , како кујните , култу-
рите на сите изложувачи пред голем број на
посетители , купувачи, увозници, продавачи на
големо, менаџери и новинари со цел да се
овозможат единствени цени на европскиот
пазар.
14 берзНИК
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
МаКеДонСКиот ПазаР и натаМу интеРеСен за СлоВенечКи РиКо
Во фокус –енергетските
и еколошки постројки
С
опственикот на словенечката компанија
РИКО која е главен изведувач за изград-
бата на ХЕЦ Св. Петка, Јанез Шкрабец,
минатата недела прослави 20 години од рако-
водењето со компанијата. Повод кој Шкрабец
го искористи да ги презентира потенцијалите
на својата компанија и пред македонските
медиуми, дотолку повеќе што Македонија е
интересен потенцијален пазар за Рико, пред се
во областа на енергетиката и екологијата.
Претпријатието Рико е веќе присутно на
македонскиот пазар со изградбата на ХЕЦ Св.
Петка, каде е вклучен со проектно водење, кој
секако не ги заборави да ги ангажира како
подизведувачи со 40 отсто реномираните
домашни компании. Според карактеристиките
оваа хидроелектрана е капитален објект со
капацитет од 36,4 мегавати и заедно со ХЕЦ
Козјак и ХЕЦ Матка 1 ќе биде дел од системот
на три каскадни хидроцентрали на реката
Треска. Годишно ќе произведува 63,5 милиони
киловат часови електрична енергија. Покрај
изградбата на хидроцентралата на реката
Трeска, Шкрабец, сопственикот на Рико,
најавува интерес за учество на новиот тендер
за изградба на хидроцентралите Чебрен,
Галиште и Бошков Мост, како и за и проектот
Вардарска долина, односно каскадните
централи на реката Вардар. И покрај големиот
интерес од многу фирми за изградба на овие
хидроцентрали Шкрабец, очекува на тендерот
фер игра и од страна на оние кои ги издаваат
концесиите и оние кои учествуваат на истиот.
Инаку, Рико веќе учествуваше на неуспешните
тендери за изградба на овие хидроцентрали.
broj 79
Data 22. 06. 2009
Компанијата Рико во Македонија е позната по изградбата на
хидроцентралата, Св. Петка. Досегашната добра соработка со
Македонија ја продолжуваат и во областа на екологијата- доверена им е
изградбата на комунално пречистителната направа за отпадните води во
населбата Волково, а во соработка со словенечки стручњаци ја израбо-
тија и Стратегијата за управување со медицински отпад во Македонија
Според портфолиото Рико има искуство во терен се соочиле со поинаква состојба од
изградба на хидроцентрали, не само во она утврдена со геолошките истражувања, на
Македонија, туку и во Словенија и Украина. одложување на рокот за завршување на
Слично на она што го работи во Македонија, изградбата влијаела и промената на
хидроцентралата Св. Петка се и изградбата на законодавството во Македонија, според кое
петте хидроелектрани по течението на Сава. уште на почетокот требало да изработат
Првата хидроелектрана, Боштањ, која евеќе во дополнителен план кој претходно при
функција за чија изградба се потрошени околу пријавувањето на тендерот не бил планиран. -
90 милиони евра има инсталирана моќ од 32,6 Работите се интензивирани сега и се работи во
мегавати и ќе произведува 115 гигавати елек- три смени за да се интензивираат работите,
трична енергија. Сега е при крај и втората, хид- вели Голтеш.
роелектраната Бланца. Вкупната исталирана Од Рико потенцираат дека и кај македон-
моќ на петте електрани ќе биде 150 мегавати, скиот хидроелектрана има поместувања во
или моќта на Бланца која е веќе пред пуштање однос на планираната инвестиција, како и кај
во употреба би требало да биде околу 30 сите хидроцентрали што се градат во светски
мегавати, со проток од 500 кубни метри, и про- рамки, бидејќи цената на светскиот пазар
водност од 4.000 кубни метри. Таа со својот расте и во моментов изнесува околу 2,5
капацитет би можела да опслужува со елек- милиони евра на инсталиран мегават. Оттаму,
трична енергија околу 3 000 домаќинства. појаснуваат, и централата Бланца која
Разликата меѓу Бланца и Св. Петка, како првично било предвидено да вредни 60
што објасни Матијаж Голтеш, одговорен на милиони евра, вредноста на крајот е 100
проектот на Св. Петка е теренот и геологијата, милиони евра. И инвестициските оценки за ХЕ
која всушност е еден од факторите што Кршко чија првична инвестиција се планирала
влијаеше на пролонгирање на работите и на 60 милиони евра сега е зголемена и се
пробивање на првично предвидениот план за предвидуавдека ќе изнесува 100 милиони
завршување на изградбата во 2009 евра,а предвиден рок за нејзино завршување
година. Голтеш вели дека покрај тоа што на е 2012 година.
 Data 22. 06. 2009
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
За разлика од Македонија во Словенија,
државата го стимулира градењето на хидро-
електрани и сите други видови на алтернатив-
ни извори на енергија не само со неповратни
средства, туку се обврзува да ја откупува цела-
та енергијата која се произведува од вода,
ветер, сонце и тоа по поволни пазарни цени.
Ваквиот потег се третира како државна стиму-
лација за изградба на енергетски капацитети, а
што треба да се спроведува како дел од
европската регулатива според која до 2020 г.
во вкупната енергија во секоја држава, обнов-
ливите, алтернативни извори на енергија треба
да зафаќаат по 20 проценти.
Во делот на енергетиката освен на Св
Петка и на Сава, Рико работи и на проектната
студија –изградба на каскадни хидроелектрани
на реката Аргун во Чеченија, Русија, која е во
процес на изградба.
Претпријатието работи на повеќе проекти во
Украина, Русија и Белорусија, а за Македонија
освен делот од енергетиката велат дека се
подготвени за повеќе проекти и во областа на
екологијата со цел Македонија да стане
еколошка земја.
На подрачјето на екологијата Рико ја продол-
жува традицијата на производство на комунал-
на опрема, која ја надградува со инженеринг
услуги и со водење на проектите -клуч на рака,
како при изградба на јавна комунална инфра-
структура, така и во индустријата.
Претпријатието во овој домен нуди целосни
решенија во областа на подготвување и чисте-
ње на отпадните води, стопанисување со отпа-
доците и искористување на обновливите изво-
ри на енергија. Дејноста на претпријатието
вклучува и советување, изработка на стручна
студија и стратешки документи, планирање и
изведување на проектите,а по потреба и
помош за изведување при обезбедување на
извори на финансирање.
broj 79
-На ова поле во Македонија добро
соработуваме. Почнавме со еден проект за
изработка на национална стратегија за
управување со отпад со Министерството за
животна средина и просторно планирање, а
сега ќе работиме на проект за изработка на
национална стратегија за управување води,
велат во Рико. Тие во Македонија ќе ја
берзНИК
15
Градежен инженеринг
поголеми рефернтни проекти во делот
на изградба на дрвени куќи кои рико ги
изведува од проектирање, преку про-
изводство во сопствена пилана до мон-
тажа на одредена локација се вбројуваат:
-изработката на логистичкиот комплекс,
интереуропа, а.д. Москва, руска федера-
ција (2007-2008 година);
-изградба на населба од 160 дрвени
куќи во оксфорд која започнала во 2006
г. и се уште е во тек.
-Хотел петар I во Москва, како и хотел-
скиот комплекс Лужники кој е во првата
фаза на изградба исто така во Москва
изработува и комунално пречистителна
станица за отпадни води во населбата Волково
во општина Ѓорче Петров, за што веќе е
потпишан договор. Проектот е вреден близу
шест милиони евра за што е обезбедена и
донација од словенечката Влада. Изградбата
треба да заврши за три години. Инаку тие уче-
ствуваат и во изградба на Централна направа
за чистење и канализациска инфраструктура
на општина Трбовље.
Рико освен направата за прочистување на
исцедената вода од депонијата за безопасен
отпад што ја гради во рамките на надградува-
њето на регионалниот центар за управување
со отпадоци Љубљана - Барје, соработува и
при градењето на комплексот МБО - механичко
биолошка обработка на отпадоците на депо-
нијата Љубљана – Барје, каде со рециклирање
на отпад (дневно собираат 531 тон отпад) про-
изведуваат 21,2 киловат часа електрична енер-
гија со која можат да се покријат отприлика
6000 домаќинства.

ЈанеЗ Шкрабец, основач и сопственик на рико

Зајакнување на позицијата на постојните пазари

1. како компанијата рико ја заврши 2008 г. во однос на обрт на капиталот, со која
нето добивка?
-Нето добивката за минатата година изнесуваше 1.193.600 милиони евра.

2. кои години во работењето на компанијата се со најголем подем во однос на реа-

лизација на плановите и на приходите?
-За Рико многу успешна беше 2002 година – имавме 92 милиони евра реализација.
Веќе во наредните години реализацијата падна дури на 23 милиони евра. Поголем пораст
забележавме во 2007 година, кога остваривме 73.700.000 милиони евра, што во споредба
со реализацијата во 2006 г. значи пораст од 320 проценти.

Минатата година реализиравме 80.000.000 евра промет.

3. какви се финансиските резултати во првиот квартал од годинава?

-Финансиските резултати во првиот квартал од оваа, тековна година се заокружуваат
на околу 22 милиони евра приход, односно реализација. Очекуваме дека оваа 2009 годи-
на да ја завршиме со промет од околу 90 милиони евра.

4. колку финансиската криза влијае на реализацијата на зацртаните планови за

тековната година. всушност дали засега им одложување или пак откажување на
одредени претходно прифатени договори за работа?
- Морам да нагласам, дека барем до сега не доживеавме некои од проектите да бидат
одложени или откажани, меѓутоа забележуваме проблеми кај плаќањето.

5. кои нови пазари во иднина се во фокусот на рико?

Нашата стратегија е насочена кон зајакнување на позициите на веќе постојните пазари:
тоа се државите од бившиот Советски сојуз (Руската федерација, Белорусија, Украина) и
поранешна Југославија (пред се во Македонија), а не толку во барање на нови пазари.
Очекуваме дека Рико во иднина ќесе потпира на подрачјето на енергетика и на екологија,
а помалку во индустрискиот инженеринг.
16 берзНИК broj 79
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 22. 06. 2009

ФоРмИРан макЕДонСко-СловЕнЕчкИ БИзнИС клУБ во ЉУБЉана

Словенија- вратата до ЕУ и светските пазари

– Присуство на македонските компании во Целта е да се направат македонските стопански субјекти препознатливи
Словенија, нивна соработка со словенечки во овој дел од Европа, а преку Словенија во ЕУ и да се освојат трети
партнери, проширување на соработката врз
основа на заемен економски интерес кој е
пазари, како во Русија и Блискиот и Далечниот Исток, каде словенечките
појдовен за секој стопански субјект, како и компании имаат значајно учеството.
поуспешен настап на нашите компании на
пазарите во ЕУ и од таму до трети пазари како
рускиот и оние на блискиот и далечниот исток е
целта на Македонско-словенечкиот бизнис
клуб кој на 17 јуни во Љубљана го одржа
основачкото собрание, а од 22 јуни 2009 и
официјално го отвори вицепремиерот на РМ
Зоран Ставрески .
Во Македонско-словенечкиот бизнис клуб на
почетокот има 60-тина компании од сите
категории - големи, средни и мали кои главно
соработуваат со Македонија, но идејата на
покренувачите на иницијативата за клубот е тој
број да се зголемува.
Идејата за негово формирање е покрената
од страна на македонската Амбасада во
Словенија, Стопанската комора на Словенија,
почесниот конзул на Македонија во Крањ, како
и поранешниот амбасадор на Словенија во
Македонија, а промовирана за време на
посетата на премиерот Никола Груевски на
почетокот на годината.
Според почесниот конзул Јанез Бохорич (на
почесниот конзулат на Македонија во Крањ,
отворен од 2007г.) претседател на УО на Сава
во Крањ, а кој председаваше со оснивачкото
Собрание смета дека соработката меѓу
Македонија и Словенија треба уште повеќе да
се развива, и тоа како комерцијалната, така и
на полето на инвестирањето. Тој потенцира
дека треба да се работи на зголемување на
потрошувачката на словенечки производи во
Македонија што би ги привлекло компаниите
да инвестираат во производство на тие стоки
во Македонија.
– Треба да се потрудиме повеќе да се купува проблем според првиот човек на словенечките субјекти препознатливи во овој дел од Европа, а
во Македонија, а со тоа ќе се воспостават стопанственици е што нема пари во стопан- преку Словенија во ЕУ и да се освојат трети
услови и да се инвестира во производство во ството, а банковниот и финансискиот систем не пазари, како во Русија и Блискиот и Далечниот
разни подрачја каде имате компаративни е во состојба да ги подржи не само инвести- Исток, каде словенечките компании имаат
предности, истакна Бохорич. ционите туку и тековните работи. Вториот про- значајно учеството. -
Тој додаде дека Македонија има големи блем според Милич е ниската меѓународна Идејата сметам ќе биде успешно остварена
потенцијали за инвестиции во туризмот потрошувачка во гранките во кои словенечкото познавајќи го капацитетот на членовите на овој
и енергетиката, но оти треба да се среди стопанство најмногу соработувало- автомобилска- Клуб, изјави Филиповски пред македонските
најпрво инфраструктура (од комунални пробле- та, белата техника и се што е поврзано со модер- новинари на основачкото собрание на клубот кој
ми па се до прометните сообраќајници) за да ното живеење на современиот човек. Или како додаде дека се работи за респектабилни
се привлечат инвеститорите. Како пример за што потенцира Милич - Словенија беше најмоќна компании од категоријата големи, средни и мали
тоа го зеде Охрид, кој според него е убаво и поврзана со индустриите на Германија, претпријатија.
место како многу малку во светот, но е лошо Австрија,Италија. Тој, излезот од кризата го гледа Претсдател на Клубот е поранешниот
сообраќајно поврзано, дури и со Скопје. во нови пазари. - Словенија и досега повеќе словенечки амбасадор во Македонија Марјан
Според Бохорич, Македонија е јака со квали- извезуваше, отколку што увезува во некои земји, Шифтар, кој истакна дека Клубот претставува за
тетни вина, а области во кои може да се но се уште има пазари со кои би можеле да ја него практична реализација на неговото богато
инвестира, покрај туризмот, се и малите зголемиме размнеата. Меѓу тие земји е и искуство и имресии од Македонија. - Ќе
хидроцентрали, производство на биодизел и Македонија со која размената е околу 350 направиме еден ефикасен систем, со кој
слично. Македонскиот пазар, Словенија го милиони евра и мислиме дека тоа може двојно да секојамесец ќе имаме по една средба и еднаш
гледа како можност за надминување на се зголеми. Овој Клуб ќе биде еден чекор кон годишно словенечко-македонски денови, изјави
кризата. подобро запознавање на сите оние кои работат Шифтар.
Генералниот директор на Стопанската на двата пазара, изјави Илич иако очекуваат Поголема активност иницијаторите на Клубот
комора на Словенија Само Хрибар Милич инвестициите во Словенија да се намалат за најавуваат од септември кога се очекува да бидат
истакна дека Словенија, во овој период на најмалку 20 отсто во однос на ланската година. формирани телата и органите на Клубот во полн
половина од годината очекува уште проблеми Амбасадорот на Република Македонија во капацитет. Меѓу компаниите во Клубот се ЕРА,
за словенечката економија, и подолга криза Словенија Самоил Филиповски истакна дека Рико, Искра, Крка, Леснина, Меркур, Сава,
поради светската економска криза. Најголем целта е да се направат македонските стопански Турбоинститут и други.
 Data 22. 06. 2009 broj 79
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
17
весТи... Балкан
ХрваТска

усвоена стратегија за енергетски развој

Хрватската влада минатата недела ја усвои
Стратегијата за енергетски развој на Република
Хрватска до 2020 година во која, која, покрај
другото, се предвидува во овој период во енер-
гетиката да се вложат околу 15 милијарди евра,
односно дека овој сектор во растот на хрват-
скиот БДП ќе учествува со 1 до 2 отсто годишно.
Со Стратегијата се предвидува изградба на две
гасни термоелектрани и две на увозен камен јаг-
лен, како и на хидроелектрана. До 2012 година
се предвидува да биде донесена конечна одлука
за евентуалната изградба на нуклеарна центра-
ла во Хрватска.
Тие планови се темелат на процената дека
растот на потрошувачката на енергија во
Хрватска до 2020 година ќе изнесува 3,1 отсто
годишно, при што се предвидува растот на
потрошувачката на електрична енергија да изне-
сува 4,3 отсто, а на енергија од гас за 4,7 отсто
годишно.

Црна Гора БуГарија

Пад на странските
инвестиции за 50 отсто
Странските директни инвестиции во Бугарија во првите четири месеци
од годинава во споредба со ланскиот период помали се речиси за 50
отсто, соопшти Бугарската централна банка.
Во вкупен износ тие достигнаа 955,4 милиони евра, што претставува
2,8 отсто од вредноста на домашниот производ, но се значително
помалку од учеството од 5,6 отсто во домашниот производ во однос на
минатата година.
Износот на директните странски инвестиции само во април беше 205
милиони евра, што е намалување од 71,6 отсто во однос на истиот
месец минатата година, кога изнесуваа 722 милиони долари.
Според објавените податоци, СДИ во Бугарија покриваат само 56,5
отсто од тековниот дефицит, додека лани во истиот период покриено-
ста изнесуваше 69,3 отсто. Бугарскиот надворешно трговски биланс во
првите четири месеци е негативен и достигна 1,6 милијарди евра. Лани
во истиот период билансот беше негативен и изнесуваше 2,5 милијарди
Телекомот исплатува евра.
Во овој период извозот падна на 3,5 милијарди евра, односно 30,4
уште 50 милиони евра отсто. Увозот е помал за 32,6 отсто и падна на 5,1 милијарди евра.

дивиденда
Околу 50 милиони евра нераспределена добивка од минатите
години ќе им биде исплатено на акционерите на црногорскиот
Телеком. Одлуката е донесена на вонредното Собрание на акцио-
нери на компанијата. Дивидендата би требало да биде едно евро
по акција, соопштуваат од компанијата, со објаснување дека
Собранието е свикано на барање на група малцински акционери,
кои доставиле и предлог одлука за исплата на дивидендата.
Тие предложиле износот од 50 милиони евра, остварен во изми-
натите години, вклучително и 2008, да им се исплати на акционери-
те на црногорскиот Телеком како аконтациска дивидена за 2009
година. Црногорскиот Телеком е единствениот телекомуникациски
оператор во Црна Гора чии акции котираат на тамошната берза.
Меѓу околу шесте илјади акционери, голем број се црногорски гра-
ѓани, што претставува посебна одговорност за компанијата.
-Ова е досега најголем износ на дивиденда исплатен во Срна
Гора и горди сме на тоа. Наспроти фактот дека Телекомот, како и
другите компании во Црна Гора, ги чувствува последиците од гло-
балната економска криза, ќе го исплатиме тој износ и со тоа ќе
покажеме дека сме стабилна компанија која и натаму ќе работи
успешно - рече Daniel Szasz, претседателот на Бордот на црногор-
скиот Телеком.
ГрЦија
Продадени уште пет
проценти на Дојче
Телеком
Грчката Влада соопшти дека ќе и продаде уште пет проценти од
телекомункацискиот оператор ОТЕ на германската компанија Дојче
Телеком за 647 милиони евра.
Грчкото Министерство за економија посочи дека Владата пакетот
акции од ОТЕ на Дојче Телеком ќе му го продаде по цена од 27,5
евра за акција, како што беше договорено минатата година, кога
грчката Влада и германската компанија склучија договор за подел-
ба на сопственоста и управувањето на ОТЕ.
По оваа продажба Грција во ОТЕ ќе учествува со 20 проценти,
додека Дојче Телеком со 30 отсто.
Грчкиот министер за економија Јанис Папатанасиу изјави дека
продажбата нема да ги засегне правата на Владата да врши конт-
рола врз поранешниот државен монопол.
18 берзНИК broj 79
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 22. 06. 2009

СВЕТ... ВЕСТИ...
ЕвроПСка унија

Паневропска контрола врз банките

Лидерите на Европската унија поддржаа воспоставување систем за
контрола на банките на ниво на Унијата со цел подготовки за борба
против какви било нови кредитни кризи. Договорот бил постигнат отка-
ко било намалено стравувањето на Велика Британија дека новото
паневропско тело може да навлезе во надлежностите на нејзините
национални регулатори за водење на секторот на финансиски услуги.
Предлозите вклучуваат основање три паневропски регулаторни тела
во следната година за да се обезбеди членките на ЕУ да воведат нови
прописи за надгледување како и формирање ново тело - Европска
управа за системски кризи - за мониторинг на ризици кои се закануваат
на стабилноста и финансискиот пазар.
Предлогот следува откако американскиот претседател Барак Обама
изнесе план за реформи за надгледување на американскиот финансис-
ки сектор. Во документот се додава дека каква било одлука од тие
тела нема на каков било начин да ги нарушува фискалните одговорно-
сти на членките на Унијата.

украина СаД

нема кредит без реформа на финансискиот сектор

гаранции од Еу
Европските банки не се подготвени да ја
кредитираат Украина без јасни гаранции од
Европската унија, изјави за руски медиуми
официјален европски претставник.
На средбата на врвот се разгледува проблемот
со испораката на гас за Европа која одново се
покажа дека може да биде прекината поради
намалената платежна способност на Украина.
Ризиците за кредити се многу големи и банките
можат да одобрат само со јасни гаранции од ЕУ,
нагласи изворот како коментар за барањето на
Киев за кредит од 4,2 милијарди долари. Тој
додаде дека повеќето банки во Европа добиле
есента големи антикризни пакети од европска
помош при услови да се откажат од трговски
проекти со голем ризик.
Еврозона
изгубени 1,22
милиони работни места
Земјите во 16 члената евро зона изгубија рекордни
1,22 милиони работни места во првото тромесечие,
што е најголем пад од почетокот на водењето на таа
евиденција од 1995 година, покажаа податоците од
статистичкото биро на Европската унија. Бројот на
вработените во првите три месеци падна 0,8 отсто
во однос на претходниот квартал, на 146,2 милиона,
а најголем пад е забележан во Шпанија (3,1 отсто),
Словачка (1,9 отсто) и Грција (1,8 отсто).
Американскиот претседател Барак Обама
предложи план за реформа на финансискиот
сектор, како обид за надминување на еко-
номската криза.
Во предлогот кој го упати на разгледување
на Конгресот, Обама бара проширување на
овластувањата на Управата за федерални
резерви, која во САД извршува улога
на централна банка, како и создавање на
нови федерални контролни агенции. -
Доколку имаме силни финансиски институ-
ции кои ќе придонесат луѓето повторно да
стекнат доверба во пазарите, тоа ќе ја
забрза економската санација, наведува
Обама во предлогот.
Администрацијата на Обама смета дека се
работи за најголеми реформи на американ-
скиот финансиски систем, од периодот на
Големата депресија, во почетокот на 30-тите
години од минатиот век.
Владините експерти посебно укажуваат на
значењето што треба да ја има новото регу-
латорно тело за контрола врз влијанието на
компаниите кои се сметаат за преголеми за
да можат да пропаднат, како и значајноста на
новите овластувања на федералната влада,
во случај на преземање на неуспешни
фирми, а пред нивен колапс.
Како важен дел од предлогот на Обама, се
наведува и предлогот за формирање на нови
федерални агенции за финансиска заштита,
кои би требало да ги заштитуваат корисници-
те на кредитните картички и должниците.
- Во нашиот систем на регулативи имаше
пропусти и мораме да го подобриме, вели
Кристина Ромеро, која е шеф на Одборот не
економските советници во Администрацијата
на Обама.
Според извештајот на Гласот на Америка,
потрошувачките организации ги поздравија
предлозите на администрацијата за реформа
на финансискиот сектор, но некои членови
на Конгресот изразуваат страв дека новите
овластувања ќе и дадат преголемо влијание
на федералната влада.
- Според предлогот на претседателот,
Администрацијата ќе треба да одлучи кој вид
на финансиски услуги ќе биде достапен и
мислам дека тоа претставува преголемо
мешање на владата во финансискиот сектор,
кој и така веќе има сериозни проблеми,
оцени Џон Бејнер, лидер на републиканското
малцинство во Претставничкиот дом на аме-
риканскиот Конгрес.
Обама очекува дека и покрај разликите
кои постојат меѓу претставниците на амери-
канската законодавна власт околу неговиот
предлог, планот за реформите на финансис-
киот сектор да биде усвоен до крајот на оваа
година, наведува Гласот на Америка.

ЛукоиЛ

Продор на пазарот
на северозападна Европа
Руската нафтена компанија Лукоил
објави дека купила удел во холандската
рафинерија на француската компанија
Тотал, со што се стекна со седиште во
северозападна Европа и го спречи оби-
дот за влегување во овој регион на најго-
лемата американска нафтена компанија
Valero Energy. Потпишувањето на догово-
рот, со кој се зголеми присутноста на
втората по големина руска нафтена ком-
панија во западна Европа, се поклопи со
државната посета на рускиот претседа-
тел Медведев на Холандија. Владата во
Кремљ преќутно ги поттикнува руските
компании да вложуваат во странство со
цел да ги шират врските и да го јакнат
руското влијание во странство.
Лукоил соопшти дека за својот удел ќе
плати 725 милиони долари, во рамките
на првата успешно спроведена аквизи-
ција после повеќегодишните настојувања
на оваа компанија да зачекори во рафи-
нерискиот сегмент на пазарот на северо-
западна Европа, клучниот пазар за суро-
ва нафта која се црпи од полињата на
Лукоил на рускиот север. Од Тотал не
наведуваат зошто се согласиле на оваа
трансакција, но во соопштението се
наведува дека Лукоил е најголем снабду-
вач на сурова нафта за Европа.
Лукоил лани купи 49 проценти од
рафинеријата на италијанската компа-
нија ERG Isab di Priolo, за што плати 1,35
милијарди евра , во рамките на догово-
рот кој му овозможува продор на запад-
ноевропскиот рафинериски пазар, како и
ширење на портфолиото на медитеран-
скиот пазар.
 Data 22. 06. 2009 broj 79
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
19
СВЕТ... ВЕСТИ...
BAnk of EnglAnd

Преуранети заклучоци за крај на кризата

Гувернерот на Банката на Англија
Мервин Кинг изјави дека се
преуранети тврдењата на некои
економисти и политичари дека
економската криза во неговата држава
е при крај. Во интервју за Саутенд
дејли ехо, тој укажа дека врз основа
на некои сигнали за успорување на
падот на економските активности не
треба да се даваат преуранети
заклучоци.
– Ние гледаме одредени анализи
дека опаѓањето на економскиот
пораст се успорува, но поради тоа не
треба да се смета дека рецесијата
одминала, изјави тој.
Шефот на британската емисиона
банка истовремено укажа на влошена
состојба во светската економија по
јакнењето на рецесивните тенденции
во најразвиените економии.
– Не треба да се очекува брзо
економско заздравување бидејќи тој
процес ќе трае подолго во однос на
периодот кога се појави кризата,
потенцира Кинг и укажа дека во
изминатите шест месеци,
намалувањето на економските
активности на глобално ниво било
многу остро.

Германија

Планирано ново задолжување од 310 милијарди евра

Германија би можела да биде принудена да
се задолжи за уште 310 милијарди евра до
2013., објавено е на интернет страницата на
германскиот неделник Der Spiegel, кој се пови-
кува на еден интерен документ на мини-
стерството за финансии.
За 2010 година, според планот на мини-
стерството за среднорочно финансирање,
предвидено е ново задолжување во висина од
86 милијарди евра, што е рекордна вредност
на новиот долг, наспроти планираните околу
48 милијарди евра за оваа година.
За 2011 година се планира дополнително
задолжување од 72 милијарди евра, за 2012
година натамошни 59 милијарди евра, а во
2013. нови 45 милијарди евра, што вкупно
изнесува 310 милијарди евра , пишува гер-
манскиот неделник.
Лани германската влада се задолжи за 11,5
милијарди евра со цел да го урамнотежи буџе-
тот во обидот да се извлече најголемата
европска економија од најтешката рецесија во
последните шеесетина години. Годинава
буџетскиот дефицит веројатно ќе изнесува 4,4
отсто од БДП, рече министерот за финансии,
Peer Steinbrueck.
Според Пактот за стабилност и раст,
членките на еврозоната мора да ги одржу-
ваат буџетските дефицити во висина до
најмногу 3% од БДП и да делуваат во
насока на урамнотежување на буџетите.
Европската комисија предвидува дека
буџетскиот дефицит во 13 од 16 земји
членки на еврозоната годинава и вгодина
ќе ја надмине горната граница од 3% од
БДП.

ЧеШка British AirwAys

Шкода- До еден месец работа без плата
најуспешна
компанија
Најголемиот чешки производител на авто-
мобили, Шкода, е прогласен за најуспешна
чешка компанија во анкетата на чешкиот
портал CzechTop100.
Наспроти кризата која најжестоко ја погоди
токму автомобилската индустрија, на Шкода
првото место на оваа листа и го обезбеди
приходот што е поголем од 7,4 милијарди
евра, додека на второто место со приходи
од 6,8 милијарди евра е чешкиот државен
електроенергетски гигант ЧЕЗ. На трето
место е енергетскиот гигант RWE Transgas,
со приходи од четири милијарди евра.
Добивката на претпријатијата од ранг листа- Најголемата британска авионска компанија директор.
та CzechTop100 вкупно е намалена за 15 Бритис Ервејз (БА) побара од сите свои Претставник на Бритис Ервејз соопшти дека
отсто, или 7,9 милијарди евра. вработени да се согласат да работат без плата илјада вработени се согласиле со идејата на
до еден месец, во настојувањето да се управниот тим на компанијата, но мнозинство
помогне побрзото излегување од сегашната или молчи или е против, за што ја имаат и
финансиска криза. Компанијата минатата поддршката на синдикатот. Претставник на
година ја заврши со рекордна загуба од 400 синдикатот изјави дека лесно му е на
милиони фунти. претседателот на компанијата да се откаже од
Претседателот на компанијата Вили Волс платата еден месец, кога тој годишно
има испратено писмо преку интернет до сите заработува над 730.000 фунти, или по 61.000
над 30.000 вработени на БА во Велика на месец, но дека тоа не може да си го
Британија, сугерирајќи им на луѓето да се дозволат најголемиот број од вработените.
согласат со предлогот на управата да не Според објаснувањето на менаџерскиот тим
земаат плата меѓу една недела и еден месец, на БА таквиот предлог не е непристоен, затоа
или да користат толку време неплатено што уште неколку светски познати компании,
отсуство, за да се помогне во заздравувањето како Катаи Пацифик од Хонгконг, им понудиле
на компанијата. Првиот човек на БА ги таква мерка на своите вработени, за
информирал своите вработени дека тој се излегување од сегашната криза. Синдикатите
откажува од својата јулска плата, а дека меѓутоа се спротивставуваат затоа што тоа би
неговиот пример ќе го следи и финансискиот можела да трае три, или дури и шест месеци.
20 берзНИК broj 79
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 22. 06. 2009

1. KRATOK pREglED NA NASTANI
Домашната економија се евроизира. -Ке се спаси-
ме ли од девалвација ако се заменат денарите со
евра?... Ова се насловите во денешен Бизнис,
односно Утрински весник, кои детално се осврну-
ваат на зајакнатото учество еврото во валутната
структура на вкупните девизни обврски и побару-
вања во банкарскиот систем, и на идејата за вове-
дување на еврото како платежно средство, која
потекна од дел од македонските бизнисмени. По
еврото, втора најзастапена валута е американ-
скиот долар, а швајцарскиот франк, како трета
најзначајна валута, го зајакна учеството во валут-
ната структура на јазот помеѓу активата и пасивата
со девизна компонента и забележа зголемување
за 2,6 проценти поени. Ова се случува од причина
што, граѓаните и од страв од девалвација и од кри-
зата, во изминатиот период своите заштеди ги пре-
твораа во евра. - Зајакнувањето на девизната ком-
понента кај депозитната база во банките се случу-
ва поради психолошките притисоци од неизвесно-
ста предизвикана од меѓународната финансиска
криза и несаканите ефекти врз домашната еконо-
мија, коментира Бизнис. Бизинсмените пак, смета-
ат дека од почетокот на кризата државава изгуби
многу пари од девизните резерви одржувајќи ја
стабилноста на девизниот курс. Според нив, најго-
лема позитивна страна од воведувањето на евро-
то би била елиминацијата на опасноста од девал-
вација. Оваа мерка би требало да се искомбинира
со врзување на увозот со извозот. Народна банка
на Македонија смета дека предлогот за воведува-
ње на еврото не е добар, како и дека земјава не ги
исполнува критериумите за таков чекор.
Гувернерот Петар Гошев вели дека воведувањето
на еврото е технички неизводливо, бидејќи
Европската унија не дозволува еднострано воведу-
вање на еврото, како и дека евентуален таков
потег не би ги решил преку ноќ економските про-
блеми на земјава.
Во весниците може да се прочита и дека каматни-
те стапки на комерцијалните банки не само што
нема да се намалат, туку постои и реална опасност
тие да пораснат и покрај намалените камати за
државните записи со девизна клаузула. И во бан-
ките се категорични дека новите владини обврзни-
ци со девизна клаузула нема да ги намалат камат-
ните стапки бидејќи тоа е долг во девизна против-
вредност, кој во принцип се разликува од денарски-
те кредити. Цената на банкарските кредити зависи
и од цената на изворите на средства за кредитира-
ње, а во моментов нема шанси за намалување на
пасивните каматни стапки зашто се уште има
релативно намалена ликвидност во банкарскиот
сектор велат во банките. Стручњаците сметаат
дека Владата продолжува да биде нелојален кон-
курент на пазарот на капитал, а емитувањето на
државни обврзници со девизна клаузула покажува
дека ни самата држава не верува во стабилноста
на денарот.
Текстилната, чевларската, тутунската и фарма-
цевската индустрија, но и туризмот и градежништ-
вото се главните сектори на кои треба да се потпре
нашата земја за да го зголеми извозот кон Русија.
Co тоа трговската размена драстично ќе се подо-
бри, но и ќе се намали дефицитот на земјава,
бидејќи дури една третина од минусот во трговска-
та размена се должи на дефицитот со Руската
Федерација. Во 2008 година трговската размена
меѓу двете земји достигна 964 милиони американ-
ски долари, од кој само 33 милиони отпаѓа на маке-
донскиот извоз во оваа земја. Овие бројќи ги пре-
зентираше Владимир Димитриевич Солоцински,
амбасадорот на Руската Федерација во
Македонија, на деловната средба на руските ком-
пании од Ростовскиот регион, организирана од
Македонско -Руската стопанска комора, а за која
известуваат денешните весници. Руската
Федерација е подготвена да и го исплати клирин-
18.06.2009 g. ЧЕТВРТОК
шкиот долг на Македонија, без оглед на светската
економска криза, изјави Солоцински. -Со ова пра-
шање, за кое мислам дека наскоро ќе најдеме
решение, се занимаваат министерствата за
финансии на Македонија и на Русија. Неодамна
зборував и со премиерот Никола Груевски. Тој ја
потврди заинтересираноста на Македонија за
решавање на овој проблем. Русија, исто така,
многу е заинтересирана за решавање на ова пра-
шање, зашто тоа ќе придонесе за развој на наши-
те економски односи. Без оглед на светската еко-
номска криза, ние сме подготвени да го исплатиме
овој долг. Парите и се потребни на Македонија.
Јавните наддавања за отуѓување и давање под
закуп државно градежно неизградено земјиште од
наредниот месец ќе се одвиваат по електронски
пат, изјави вчера министерот за транспорт и врски
Миле Јанакиески, пренесуваат печатените медиу-
ми. Системот за јавно наддавање по електронски
пат ќе обезбеди да се засили транспарентноста на
Министерството, но и заштеда на време и простор,
како и елиминирање на секаква можност за мани-
пулација со процесот. Министерот Јанакиески
најави дека од 1 јануари наредната година сите
јавни набавки во Министерството ќе се спроведу-
ваат по електронски пат.
Покрај економската криза, и визните бариери и
затворените граници го дотолчија транспортниот
сектор, така што сега обемот на работа е намален
за 80 отсто. Вака се пожалија транспортерите на
трибината на која од претставниците на канцела-
ријата на ЕУ побараа отворање на границите за
патниот сообраќај на превоз на стоки, бидејќи 90
отсто од нивната работа е со земјите наЕУ. Визите
се кочница транспортерите да бидат конкурентни,
флексибилни и брзо да ја завршуваат работата.
Пораката што сакаме да ја пратиме до ЕУ е целос-
но либерализирање на овој сегмент на пазарот,
рече Билјана Муратовска од Макамтранс.

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI

1. ЕЛЕКТРОНСКА ЛИЦИТАЦИЈА ЗА ДРЖАВНО ЗЕМЈИШТЕ (*****)
2. ДОМАШНАТА ЕКОНОМИЈА СЕ ЕВРОИЗИРА (***)
ДНЕВНИК
ВЕЧЕР
с.6 ПАРТИСКИ ПРОФЕСИОНАЛЕЦ ПРВ РЕГУЛАТОР с.7 ДО 50 % ПОПУСТ НА ТЕЛЕФОНИ
с.6 ОБВРЗНИЦИТЕ ЌЕ ГИ ДИГНАТ БАНКАРСКИТЕ КАМАТИ с.7 Т-МОБИЛЕ ЈА ШИРИ МРЕЖАТА
с.6 ЕЛЕКТРОНСКА ЛИЦИТАЦИЈА ЗА ДРЖАВНО ЗЕМЈИШТЕ с.7 ГУБИМЕ ДЕВИЗИ ОТИ КАМИОНИТЕ СЕ ВО ЛЕР
с.7 ГРЦИТЕ ГИ ПОГАЗИЈА ГАРАНЦИИТЕ ЗА „УСЈЕ” с.7 ПРИОРИТЕТ ФАРМАЦЕВСКИОТ СЕКТОР И ТУРИЗМОТ

БИЗНИС
с.2 МАКЕДОНСКИТЕ СТОПАНСКИ ПОТЕНЦИЈАЛИ НЕ-ПОЗНАТИ ЗА РУСКИОТ ПАЗАР
с.4 ДОМАШНАТА ЕКОНОМИЈА СЕ ЕВРОИЗИРА
с.4 ПОВЕЌЕ ПАРИ ОД ЕВРОПСКИОТ БУЏЕТ
с.5 ДОМАШНАТА ЕКОНОМИЈА СЕ ЕВРОИЗИРА
с.8 ТРИ РЕГИОНАЛНИ БЕРЗИ ВО ПЛУС -ТРИ ВО МИНУС
с.8 ОСЛАБЕ ВРЕДНОСТА НА ДОЛАРОТ
с.9 ПРОМЕТОТ ОД ТРГУВАЊЕТО САМО 6,9 МИЛИОНИ ДЕНАРИ
УТРИНСКИ ВЕСНИК
с.7 ЌЕ СЕ СПАСИМЕ ЛИ ОД ДЕВАЛВАЦИЈА АКО СЕ ЗАМЕНАТ ДЕНАРИТЕ СО ВРА?
с.7 ЕЛЕКТРОНСКА ЛИЦИТАЦИЈА ЗА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ
с.8 МОЖЕ ЛИ ДА СЕ ЗАМЕНАТ ДЕНАРИТЕ СО ЕВРА?
с.8 РУСИЈА ЌЕ НИ ГО ИСПЛАТИ КЛИРИНШКИОТ ДОЛГ?
ВРЕМЕ
с.6 ДРЖАВАТА НА ГРАДЕЖНИЦИТЕ ИМ ДОЛЖИ МИЛИОНИ ЕВРА
с.6 ЕВТИНИТЕ КРЕДИТИ ЌЕ СЕ ДАВААТ СО ГАРАНТИРАНА КАМАТА
с.7 РАБОТНИЦИТЕ СЕ ВРАЌААТ ОД ПРИНУДНА ПАУЗА
с.7 ПРОДАВАМЕ ДОБРО, ВО ОДНОС НА КРИЗАТА
ВРЕМЕ
с.6 ДРЖАВНОТО ЗЕМЈИШТЕ ЌЕ СЕ ДЕЛИ ЕЛЕКТРОНСКИ
с.6 КРЕДИТИТЕ НЕМА ДА ПОЕВТИНАТ
с.7 ВИНАТА НА „ФОНКО” СЕ ВРАТИЈА СО СРЕБРО ОД КАНАДА
с.7 ЦЕНАТА НА НАФТАТА УДРИ ПО ПРОИЗВОДИТЕ-ЛИТЕ
ВЕСТ
с.2 ДРЖАВНА ИНТЕРНЕТ AУКЦИJA ЗА ПРОЦАЖБА НА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ
с.3 MAKEДOНИJA ДOБИ 19,3 МИЛИОНИ EВPA OД СВЕТСКA БАНКА ЗА СОЦИЈАЛЕН
ПРОЕКТ
с.3 PУСИJA E ПОДГОТВЕНА ДA И ГO ИСПЛАТИ КЛИРИНШКИОТ ДОЛГ НА МАКЕДОНИЈА
с.6 САМО “МКД ШПЕДИЦИЈА” МОЖE ДA ФАТИ ПРОСТОР НА СИТЕ ГРАНИЧНИ ПРЕМИНИ
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.5 БРОДОВИ ПОД МАКЕДОНСКОТО ЗНАМЕ ЌЕ ЗАПЛОВАТ НИЗ СВЕТСКИТЕ МОРИЊА
с.8 ШЕНГЕН ДА ПАДНЕ И ЗА МАКЕДОНСКИТЕ КАМИ-ОНЏИИ
ШПИЦ
С.10 ВИЗНИОТ РЕЖИМ ГИ ДОКУСУРИ ТРАНСПОРТЕРИТЕ
С.10 ЕЛЕКТРОНСКА ПРОДАЖБА НА ДРЖАВНО ЗЕМЈИШТЕ
 Data 22. 06. 2009
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
1. KRATOK pREglED NA NASTANI
Македонија инвестициски рај на интернет и на
хартија, е генерално заклучокот од анализата
објавена во јунскиот број на двомесечниот бизнис-
магазин ФДИ кој е издание на FINANCIAL TIMES,
пренесуваат денешните печатени медиуми. -
Македонија е на трето место меѓу 20 земји на најпо-
сетувани инвестициски локации на Google интернет
пребарувачот. Bo текст со наслов -Наплив на инве-
стиции во Македонија се наведува дека земјава се
наоѓа во најпребаруваните -invest in, локации вед-
наш зад САД и Франција. Ваквиот бум на
Македонија се опишува како изненадувачки затоа
што за разлика од САД и Франција кои и претходно
биле во најпребарувани локации, Македонија
воопшто не се појавувала на досегашните рангира-
ња. Во Агенцијата за странски инвестиции велат
дека вакиот пробив на Македонија се должи на
појачаната економска промоција на земјава во све-
тот. Од друга страна, признаваат дека на тоа
влијаела и светската економнска криза, која ги при-
нудува компаниите да бараат алтернативни инве-
стициски локации за де ги намалат трошоците. На
листата со дваесет земји, зад Македонија се
Германија, Кина, Грција, Турција, Индија, Полска.
Според директорот на Агенцијата Виктор Мизо,
особен ефект за подобрувањето на имиџот на
Македонија имаше ТВ кампањата со двата спота за
инвестирање во Македонија, емитувани во март
годинава....
Денес топ тема во печатените медиуми повторно
случајот ЕВН –ЕЛЕМ поради кој Македонија уште
еднаш се најде на обвинителна клупа пред
Арбитражниот суд во Вашингтон. -ЕВН не не тужи
само поради ЕЛЕМ.-ЕВН нема да ја повлече тужба-
та пред Арбитражниот суд во Вашингтон дури и
Апелацискиот суд во Скопје да ја укине првостепе-
ната одлука според која Австријците треба да и
платат над 160 милиони евра на државната компа-
нија Електрани на Македонија за стари ненаплате-
ни побарувања. Според Питер Лаер, генерален
broj 79
директор на ЕВН Австрија, тужбата не го опфаќа
само случајот ЕЛЕМ, туку сите прашања и сите
теми што создадоа впечаток дека поетои желба
повторно да се национализира компанијата...
Разврската на тужбата, според Лаер, набрзо ќе
биде готова бидејќи Судот го цени обемниот финан-
сиски волумен на случајот, но тој не сакаше да
открие колкаво обесштетување побаруваат од
Македонија пред Судот во Вашингтон, пренесуваат
медиумите. Лаер најави дека ако не се надминат
несогласувањата со Владата за висината на инве-
стициите на EBH во Македонија, ќе поднесат тужба
и пред Меѓународниот суд во Лондон, кој е надле-
жен според купопродажниот договор за ЕСМ.
Во меѓувреме како што објави Време, ЕВН ги
замрзнува инвестициите во Макеоднија.-
Австриската ком-панија ЕВН ќе ги замрзне инвести-
циите во Македонија се додека не се реши спорот
со македонската Влада. Според Лаер, ЕВН плани-
рала во изминативе три години да вложи во земјава
една и пол милијарда евра, но, поради лошиот
третман од Владата, таа се премислила и не сака
парите да ги фрла в бунар. Бевме спречени да
инвестираме. He го добивме тендерот за изградба
на ТЕЦ Неготино и затоа планираните пари ги вло-
живме во градба на ваква централа во Валзум во
Германија, чијашто моќност е производство на 850
мегават-часови елекгрична енергија. Да се изграде-
ше таа термоцентрала во вашата држава,
Македонија ќе беше извозник, a не увозник на елек-
трична енергија изјави Лаер, на прес-конферен-
цијата во Валзум, во ЕВН Германија.
-Здружени во кластер за поголема конкурентност.-
Намалување на производствените трошоци,
поефикасна работна сила, подобар пристап до
пазарот, поголема конкурентност и привлекување
инвестиции се само дел од придобивките на кла-
стерското здружување, истакна вчера министерот
за економија Фатмир Бесими, отворајќи ја втората
меѓународна конференција за кластери, јави МИА.
берзНИК
21
19.06.2009 g. ПЕТОК
- Во Македонија има околу 10 кластери во различ-
ни области, информатичка технолошја, прехранбе-
на, чевларска и автомобилска индустрија, текс-
тил...
Странските експерти посочија дека постоењето на
кластерите е невозможно без државна поддршка, a
рецепт за успех е колку компаниите внимателно и
храбро ги носат одлуките. - За успешно функциони-
рање на кластерите клучна е улогата на фирмите,
нивната иницијатива за здружување, но мора да
постои и бизнис клима која ја создаваат и поддржу-
ваат Владата и јавниот сектор изјави Андреа Форти
од ЕУ комитетот за региони. Светската финансиска
криза ги погоди и кластерите
-Присуство на македонските компании во
Словенија, нивна соработка со словенечки партне-
ри, проширување на соработката врз основа на
заемен економски интерес, кој е појдовна точка за
секој стопански субјект, како и поуспешен настап на
нашите компании на пазарите во ЕУ и оттаму до
трети пазари како рускиот и оние на Блискиот и
Далечниот Исток, е целта на Словенечко-македон-
скиот бизнис клуб, кој во Љубљана одржа основач-
ко собрание. Клубот засега има 60-тина компании
од сите категории - големи, средни и мали, кои глав-
но соработуваат со Македонија, но идејата на
покренувачите на иницијативата за клубот е тој број
да се зголемува. Идејата за негово формирање е
покрената од македонската амбасада во Словенија,
Стопанската комора на Словенија, почесниот кон-
зул на Македонија во Крањ, како и поранешниот
амбасадор на Словенија во Македонија.
- Виното:Тен барелс каберне совињон, на скопската
винарија Шато Камник, е прогласено за светски
шампион во категоријата црвени суви вина на сае-
мот за вино во Љубљана. На најпрестижното оцену-
вање на вино, пак, што се одржа во Канада, во кон-
куренција на 1.900 вина од 600 различни производи-
тели, каберне совињон и шардоне на Фонко Вино
освоија две сребрени медали.

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI

1. „ИНВЕСТ ИН МАСЕДОНИЈА” МЕЃУ НАЈПРЕБАРУВА-НИТЕ НА „ГУГЛ” (*****)
2. ЕВН ВЕРУВА ВО КОМПРОМИС СО ВЛАДАТА (****)
ДНЕВНИК с.7 МАКЕДОНИЈА МОЖЕ ДА СЕ СПАСИ ОД ТУЖБАТА ВО ВАШИНГТОН?!
с.7 ФАРМЕРИТЕ ДА ГИ ПРИЈАВАТ ПОБАРУВАЊАТА ОД „СВЕДМИЛК”
ВРЕМЕ
с.7 ПРЕКУ КЛАСТЕРИ ДО ПОМАЛИ ТРОШОЦИ
с.7 ЧЕТИРИ КОМПАНИИ ГО САКААТ „ОХИС”
с.7 „ИНВЕСТ ИН МАСЕДОНИЈА” МЕЃУ НАЈПРЕБАРУВА-НИТЕ НА „ГУГЛ”
с.7 МАКЕДОНИЈА ТРЕТА ПO ИНВЕСТИЦИИ, АМА НА „ГУГЛ”
БИЗНИС с.7 ИСПУШТИВМЕ ЕДНА МИЛИЈАРДА ЕВРА ВО ЕНЕРГЕТИКАТА
с.2 ВЛАДАТА ГИ БРКА СТРАНСКИТЕ ИНВЕСТИТОРИ
с.9 ДВОКАТНИТЕ АВТОБУСИ ЌЕ НИ ГИ ПРАВАТ КИНЕЗИ
с.2 ЏЕНГЏОУ ЈУТОНГ ГРУПАЦИЈА - НАЈПОВОЛЕН ПО-НУДУВАЧ
с.2 ПРИЈАВУВАЊЕ НА ПОБАРУВАЊАТА ОД „СВЕД-МИЛК” ДО 12 ЈУЛИ ВЕСТ
с.3 МАКЕДОНИЈА ПРОПУШТИ 1,5 МИЛИЈАРДИ ИН-ВЕСТИЦИИ OД ЕВН с.6 НАПЛАТА НА ЗАДОЦНЕТИТЕ ПОБАРУВАЊА ОД МАКЕДОНСКА БАНКА
с.4 ВИСОКИ ПРИЗНАНИЈА ЗА КВАЛИТЕТОТ НА ДО-МАШНОТО ВИНО с.6 ПРИЈАВА НА ДОЛГОВИТЕ НА СВИДМИЛК ДO 12 ЈУЛИ
с.5 ЕКОНОМСКИОТ ИНТЕРЕС - ОСНОВА ЗА ДЕЛУВАЊЕ с.6 ЕВН: ПРВО НОВ ДОГОВОР СО ВЛАДАТА, ПОСЛЕ ПОВЛЕКУВАЊЕ НА ТУЖБАТА
с.5 КЛАСТЕРИТЕ СЕ БОРАТ ЗА ДА ЈА ЗГОЛЕМАТ КОН-КУРЕНТНОСТА
с.8 ТУРЦИТЕ НЕМА ДA И ПЛАЌААТ НАДОМЕСТОК НА ВОЗДУХОПЛОВНАТА ВЛАСТ
с.8 БАНКИТЕ ПРЕДИЗВИКАА ОПАЃАЊЕ НА АКЦИИТЕ
с.9 МБИ-10 СЕ ЗГОЛЕМИ ЗА 0,33 ПРОЦЕНТИ НОВА МАКЕДОНИЈА

УТРИНСКИ ВЕСНИК с.7 ЕВН ШЕТА НОВИНАРИ

с.8 ЕВН ВЕРУВА ВО КОМПРОМИС СО ВЛАДАТА
с.8 ФАРМЕРИТЕ ДА ГИ ПРИЈАВАТ ПОБАРУВАЊАТА ОД „СВЕДМИЛК” ДО 12 ЈУЛИ
с.9 МАКЕДОНИЈА ИНВЕСТИЦИСКИ РАЈ НА ХАРТИЈА И НА ИНТЕРНЕТ
с.9 ШТЕДАЧИТЕ ОД ПРОПАДНАТИТЕ БАНКИ ЌЕ СИ ГИ ЗЕМАТ ПАРИТЕ
ВЕЧЕР
с.5 ФАРМЕРИТЕ ДА ГИ ПРИЈАВАТ ПОБАРУВАЊАТА
с.6 ЗДРУЖЕНИ ВО КЛАСТЕР ЗА ПОГОЛЕМА КОНКУ-РЕНТНОСТ
с.6 МАКЕДОНИЈА Е ТРЕТА НАЈПОСЕТУВАНА ЗЕМЈА ЗА ИНВЕСТИЦИИ
с.7 ФАРМЕРИТЕ ДА ГИ ПРИЈАВАТ ПОБАРУВАЊАТА ОД „СВЕДМИЛК” ДО 12 ЈУЛИ
с.7 ВЛАДАТА ПАК БАРА КОНСУЛТАНТ ЗА ПРОДАЖБА НА ЧЕТИРИТЕ НАЈГОЛЕМИ ЗАГУБАРИ
с.8 МАКЕДОНИЈА МЕЃУ НАЈБАРАНИТЕ САЈТОВИ ЗА ИНВЕСТИРАЊЕ
с.8 ТРАНСПОРТЕРИТЕ ПРЕД КОЛАПС
ШПИЦ
с.8 ТЕЧЕ РОКОТ ЗА ЛОБАРУВАЊАТА ОД „СВЕДМИЛК”
с.8 СКОПЈАНИ ЌЕ СЕ ВОЗАТ BO КИНЕСКИ ДВОКАТНИ АВТОБУСИ
с.8 КРИЗАТА И ВО ПАТНИОТ СООБРАЌАЈ
22 берзНИК broj 79
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 22. 06. 2009

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Економската криза ќе удри уште пожестоко по
домашната економија до крајот на годината. Оваа
изјава на Петар Гошев, гувернерот на Народната
банка, дадена на вчерашната собраниска комисија
за финансирање и буџет, на која се расправаше по
годишниот извештај на работењето на Народна
банка за 2008 година, ја пренесуваат денешните
весници. Монетарната политика дополнително ќе
се стега, а извесно е само дека денарот нема да
девалвира, гарантира Гошев. Гувернерот се
посомнева и во последните проекции на НБМ за
тоа дека земјава годинава ќе падне во рецесија од
0,4 отсто. Тој предупреди дека макроекономската
стабил-ност на државата е ставена на коцка пора-
ди галопи-рачкиот раст на дефицит на платната
сметка, кој достигна 13 отсто од домашниот бруто-
производ. Ќе бидеме среќни ако постигнеме раст
близу нула отсто.- Но, треба да имаме во предвид
дека најголемите трговски партнери на Македонија
заглавија во длабока рецесија. Ако состојбите не
се стабилизираат на глобалниот пазар, нашиот
трговски дефи-цит ќе се продлабочува. Тој веќе
достигна 14 отсто од БДП. Тој сега е попроблема-
тичен бидејќи драстично се скусија изворите од
коишто финансиравме, рече Гошев. Тој прогнози-
раше дека кај банките, кои се во доминантна
сопст-веност на странски инвеститори, можно е во
наредниот период да се јави криза. Поради тоа, тој
очекува странските инвеститори помалку да ги
финансираат нашите банки, a и капиталот што ќе
им го дадат годинава да биде поскап. Гувернерот
очекува Македонија годинава да има повисок
буџетски дефицит од проектираниот бидејќи тој е
скроен со нереални очекувања дека БДП ќе биде 1
отсто, а инфлаци-јата 2 отсто.
За сите денешни печатени медиуми сепак најак-
ту-елен е спорот меѓу редовниот авиопревозник и
воздухо-пловната власт. MAT вчера најави кривич-
на пријава против директорот на АЦВ, Зоран
Крстевски, за повреда на службе-на должност и
нанесување огромна штета, по што Агенцијата
одговори дека ќе следуваат пријави за раковод-
ството на MAT за навреди, клевети и вршење при-
тисок врз институ-циите надлежни за воздухоплов-
ство да донесат одлуки спротивни на Законот.
Живко Груевски, еден од сопстве-ниците на MAT,
изјави дека повеќе месеци се реализира мега-
проект за уништување на MAT, со тоа што
Агенцијата тенденциозно бара прво едно, па потоа
друго сервисирање на носната нога на авионот, а
второстепената комисија и по 30 дена од жалбата
на MAT, се уште не дава одговор. -Ќе докажеме оти
на присилен, незаконски и брутален начин нашата
компанија е спречена да оперира, изјави Груевски,
појаснувајќи дека очекува сервисирањето на авио-
нот да заврши следната недела и тој да се вклучи
во редовен сообраќај. Агенцијата за цивилно воз-
духопловство соопшти дека немаa тенденција во
постапките и дека се сомнева оти со неизвршува-
њето на поправките на авионот, сопствени-ците на
MAT свесно ја доведуваат во прашање безбедно-
ста на воздухопловот на MAT.
Сведмилк континуирано интересен за јавноста и
весниците. Најновите информации се дека пелаго-
ниските фармери немаат кантарни белешки за
предаденото млеко без кои не можат да докажат
колку им должи млекарницата и да земат пари од
стечајот. Дел од млекарите што претходно добиле
белешки од млекарницата, ги доставиле до
Министерството за земјоделство, за да конкурира-
ат за субвенции за млеко и сега ги немаат кај себе.
Но, има и такви што не добиле потврди за преда-
деното млеко во млекарницата за неколку месеци
и сега немаат со што да го докажат долгот. Ако од
Сведмилк не им се издадат нови документи, тие ќе
останат без црно на бело за нивните поба-рувања,
а со тоа и без пари за предаденото млеко. -Имаме
проблем со откупните белешки зашто 50 отсто од
коопе-рантите ги немаат и не можат да ги преда-
дат во судот. Луѓето ги фати паника, не знаеја од
каде да ги бараат. Ако одиме сите во
Министерство да ги бараме, ќе направиме хаос.
Побаравме од менаџерот на Сведмилк, Драги
Ѓорги-евски, да ни испрати нови кантарни белеш-
20.06.2009 g. САБОТА
ки. Рокот за пријавување на побарувањата до
судот истекува на 12 јули и мора да побрзаме. Ако
не ги добиеме, ќе бараме да се продолжи рокот,
изјави Душко Иливски, еден од водачите на пела-
гониските фармери.
Околу 23.000 хектари државно земјоделско
земјиш-те од сите региони во земјава до крајот на
септември ќе биде распределено преку јавни огла-
си. Почнувајќи од четврток, па на секои три неде-
ли, Министерството за земјоделство ќе објави
осум огласи за распределба на слободното
земјиште со површина до 10 хектари, најави вчера
министерот за земјоделство, Ацо Спасеноски.
Заку-пувачите мора да го користат земјиштето
само за наме-ната за која им е издадено, при што
не смеат да го издаваат на други лица и да го
оштетуваат. Казните за непочитување на регулати-
вите се движат од пет до 30.000 евра. Според
министерот Спасеноски, злоупотребите на земјиш-
тата дадени по закуп се чести, но инспекторите
последниве години успеале да ги намалат. Според
него, интересот за закуп на земјиште е голем, при
што за закупувачите најинтересни се државните
парцели во регионите каде што се одгледуваат
овошни и лозови насади, како и раногради-нарски
производи. На јавните огласи може да се пријават
регистрирани земјоделци од земјава, како.и
домашни фирми чија примарна дејност е про-
изводство или преработката на земјоделски про-
изводи или земјиштето им треба за вршење
научноистражувачка дејност.
По повод 50-годишниот јубилеј на Технолошко-
металур-шкиот факултет во Скопје, а во согласност
со својата определба за активно вклучување во гра-
дењето на инфор-матичко општество, Космофон
донираше 10 компју-тери за опремување на каби-
нет по информатика во состав на факултетот.
Кабинетот по информатика ќе можат да го кори-стат
сите студенти на технолошкометалуршкиот факул-
тет. Co оваа донација Космофон ја потврдува
својата посве-теност за технолошки напредок во
процесот на образование на младите луѓе.

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI

1. ГОШЕВ БАРА ОД ВЛАДАТА ИТНО ДА НАЈДЕ ДЕВИЗИ (*****)
2. ФРЧАТ КРИВИЧНИ ПРИЈАВИ НА РЕЛАЦИЈА МАТ - АЦВ (****)

ДНЕВНИК с.7 УШТЕ 23.000 ХЕКТАРИ НА ОГЛАС

с.7 СЕ ЗАОСТРУВА СУДИРОТ МАТ - АЦВ с.7 ЕДИНСТВЕНИОТ АВИОН УШТЕ НА ЗЕМЈА
с.9 МЛЕКАРИТЕ БЕЗ ДОКАЗ ЗА ДОЛГОТ ОД „СВЕДМИЛК”
с.9 НОВИ ОГЛАСИ ЗА ДРЖАВНИ НИВИ ВЕСТ
с.6 ЉУПЧО БОШЕВСКИ - ДИРЕКТОР НА ЈП “СТРЕЖЕВО”
УТРИНСКИ ВЕСНИК
с.7 МАТ ВЕЛИ ДЕКА ГО УНИШТУВААТ, НО УШТЕ НЕ ГО СЕРВИСИРАЛ АВИОНОТ
с.6 ФАРМЕРИТЕ НЕМААТ ДОКАЗ ДЕКА ПРЕДАВАЛЕ
МЛЕКО ВО „СВЕДМИЛК”
с.7 ГОШЕВ БАРА ОД ВЛАДАТА ИТНО ДА НАЈДЕ ДЕВИЗИ НОВА МАКЕДОНИЈА
с.8 MAT ОБВИНУВА ДЕКА АЦВ ЈА УНИШТУВА КОМПАНИЈАТА с.7 „ФЕРШПЕД” ОСТАНА И БЕЗ ЦАРИНСКИТЕ СКЛАДИШТА
с.8 MAT И АЦВ СТИГНАА ДО КРИВИЧНИ ПРИЈАВИ
ВЕЧЕР с.8 ШЕИКОТ ОД ОАЕ ЈА БЕНДИСА МАКЕДОНИЈА
с.6 ФРЧАТ КРИВИЧНИ ПРИЈАВИ НА РЕЛАЦИЈА МАТ - АЦВ
с.11 ДОМАШНИОТ СОРАБОТНИК НА „ЈУТОНГ” Е ОСУДУВАН ЗА ЗАТАЈУВА-
с.9 КОСМОФОН ПОДАРИ ИТ-ОПРЕМА ТМФ ЊЕ ДАНОК

ВРЕМЕ ШПИЦ
с.7 ДРЖАВАТА НЕМА ПАРИ, МОРА ДА СЕ ЗАДОЛЖУВА с.8 MAT И AЦB РАЗМЕНИЈА КРИВИЧНИ ПРИЈАВИ
с.7 СТОЧАРИТЕ ОСТАНАА БЕЗ ДОКАЗ ЗА ПРЕДАДЕНОТО МЛЕКО с.8 КРИЗАТА УШТЕ ЌЕ ЈА СТЕГА МОНЕТАРНАТА ПО-ЛИТИКА
 Data 1.06.2009 broj 76
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI VO NEDELNICITE
ГЛОБУС
С.26СВИЛЕН ГАЈТАН ЗА КРУПНИТЕ БИЗНИСМЕНИ
Бизнис-групацијата се плаши дека со постапката кон „Фершпед” - со
начинот на кој е изведена и основата која е поставена како услов - се оста-
ва голем простор за злоупотреба и можност на власта да определува кои
компании можат, a кои не можат да работат во една дејност
Последниве недели не е воопшто пријатно да си стопанственик.
Особено ако си со познато име, значи ако си сопственик или менаџер на
компанија која вработува повеќе стотини работници, јанѕата е секако
поголема.
ФОКУС
С.34 СТРАНСКИТЕ ИНВЕСТИТОРИ ДОБРО ГО ВЛАДЕАТ МАКЕДОН-
СКИОТ ЈАЗИК!
Bo услови кога цените се исклучително ниски, со толку низок промет
едно лице, странско или домашно може да предизвика пад/пораст на
цените на акциите со исклучително малку пари/акции. По сеизгледа
нашиве странци се свесни што точно се случува во домашните компа-
нии, па играат на ситно, колку за кафе и цигари де!
С.35 ЕЛЕКТРОНСКА КОМУНИКАЦИЈА CO КОМПАНИИТЕ ЗА ПОГОЛЕ-
МА ТРАНСПАРЕНТНОСТ
Повеќе нема можност да се бараат виновниците кај некој друг. Во овие
времиња потребни се компании водени од менаџери кои ја разбираат
важноста на искреното и точно информирање, вели Марина Наќева
Кавракова, директорка на КХВ. Компаниите во земјава по електронски пат
ќе ги доставуваат информациите за своето работење. Поголема транспа-
ретност на компаниите, но и поголема отвореност кон потенцијал-ните
инвеститори е целта на оваа новина што ја воведува Комисијата за хар-
тии од вредност.
С.36 ДИВИДЕНТИТЕ ГИ ЗГОЛЕМИЈА ЦЕНИТЕ
Македонската берза доживеа страшен пад, па токму поради тоа имав-
ме ситуација дивидендниот принос на некои места да биде двапати пови-
сок од приносот на банкарските каматни стапки за депозит и обврзниците
што е за светски размери ретко видена ситуација
Првата причина која ги привлече инвеститорите во изминатиов период
барем делумно да се вратат на берзата или подобро речено продавачите
да се повлечат, беа високите дивиденди кои на одредени места беа пого-
леми од годишниот принос на највисоките банкарски депозити, приносот
на обврзниците и од евентуланиот можен процент на девалвација на
денарот.
С.39 ПОГОЛЕМ ЦЕНОВЕН ПОРАСТ ВО ВТОРАТА ПОЛОВИНА НА ГОДИ-
НАТА
Секоја мала активност на куповната или продажната страна во момен-
тов предизвикува поголемо поместување на цените на одредени акции Ha
светските берзи во моментот, најмногу доминира терминот непредвидли-
вост или волатилност, како што љубат да кажат светските аналитичари.
КАПИТАЛ
С.25 ОСТАНА САМО БАЛОНОТ!
Македонија избрка или, поблаго кажано, не при-влече многу странски
инвеститори кои пројавија ин-терес за вложување во земјава. многу од
нив дојдоа, видоа и си отидоа. Несреќна околност или заслужена загу-
ба? Од гордост би рекле дека немавме среќа, но ако сме пообјективни,
ќе признаеме дека целокупниот амбиент во државата беше и е причина
што важни и големи странски компании ја заобиколуваат Маке-донија, а
инвестираат во соседството. капитал анали-зира кои странски инвести-
тори досега ги избркавме и зошто
С.32 БЕРЗАТА ЗА THE CO ДОБАР СТОМАК, ЗА ДРУГИТЕ БАНКАРСКИ
ДЕПОЗИТИ
Што да прави еден инвеститор кој располага co 20.000 евра и сака да
ги оплоди, a во главата му одѕвонува неизвесноста што ја создава еко-
номската криза?
Повеќето големи и профитабилни компании што котираат на
Македонска берза во последните неколку месеци најавија дека ќе поделат
берзНИК
23
OD 15.06 DO 20.06.2009 g. PONEDELNIK-SABOTA
дивиденда. Комерци-јална банка, Алкалоид, Фершпед, Гранит,
Макпетрол, Скопски пазар, Витаминка се само некои од моќните компании
на чии акционерски собранија беше изгла-сано дека дел од остварената
добивка во 2008 година ќе биде одвоена за дивиденда
С.36 МАЛКУ ФОНДОВИ ЌЕ ЈА ПРЕЖИВЕАГ КРИЗАТА
Неизвесен е опстанокот и идната форма на деветте отворени инвести-
циски фондови, како и на друштвата што управуваат со нив. Причините
сефинансиската криза и новиот Закон за инвестициски фондови. На маке-
донскиот пазар на капитал работат девет отворени инвестициски фондо-
ви, со кои раководат шест друштва за управување со фондовите. Илирика
Фунд Менаџмент управува со Илирика Југоисточна Европа и Илирика
Глобал растечки пазари, Иново Статуссо Иново Статус акции, КД -co КД
Брик и КД Јужен Балкан, Мој Фондсо Мој Фонд, Сава Инвестсо Сава
Растечки и Сава Балансирачки и КБ Публикум Инвестсо КБ Пуликум
Балансиран.
С.37 СЛУЧАЈОТ ФЕРШПЕД ТРЕБАДАБИДЕ ПОУКА ЗА СИТЕ!
Бранко Азески, Претседател на Стопанската комора на Македонија
Владата испраќа многу сериозен сигнал до г Јоите министерства и
управи да пхветат поголемо внимание на сугестиите на бизнис-заедница-
та при конципи-рањето на законските и подзаконските акти, затоа што во
нивното практично имплементирање можат да настанат грешки. Навидум
тие грешки изгледаат едноставни, но во суштина се многу сложени и со
негативни финансиски импликации.
С.58 ОПЕРАТИВНИОТ ЛИЗИНГ ВИСТИНСКИ ПОТЕГ ВО ВИСТИНСКО
ВРЕМЕ!
Иако многу автомобилски дилери во земјава и регионов под притисок
на економската криза ги намалија цените на автомобилите, Порше
Македонија реши да не го прави тој потег сметајќи дека тоае деградира-
ње на своите продукти. Компанијата реши на иновативен начин да и пока-
же заби на економската криза, воведувајќи ја услугата оперативен лизинг.
ФОРУМ
С.35 ВЕРБАТА ВО БЕРЗАТА НЕ ПОПУШТА
Македонска берза- минатата недела
МБИ10 ја заврши актуелната недела со солиден раст од 7,64%,
достигнуеајќи ниво од 2.678,54 поени. Така, на одреден начин, трендот на
раст кој владее со Берзата во последните два месеца доби потврда отка-
ко колебањето ш инвеститорите во изминатите денови не успеа значител-
но да го разниша забревтаниот МБИ10
С.36 ЗАСТАНУВАЊЕ ИЛИ САМО МАЛА ПАУЗА?
Светски берзи- минатата недела
Засега се чини дека САД се на вистинскиот пат. Вести кои особено
радуваа изминатава недела беа податоците од малопродажбата кои пока-
жаа зголему-вање од 0,5 насто споредбено со минатиот месец, и прво зго-
лемување после двомесечен пад. Охрабрува фактот што има зголемува-
ње во потрошувачката не само поради зголеменото трошење на гориво
како резултат на повисоката цена, туку и поради зголе-мешта потрошувач-
ка на мноѓу други производи.
С.37 МАКЕДОНИЈА ВО БАНКРОТ ДОКОЛКУ НЕ ЖИВНЕ ЕВРОПСКАТА
ЕКОНОМИЈА
Македонското стопанство очигледно не носи заработувачка од стран-
ство, поради што Народната банка во изминтиов период мораше
постојано да интервенира и од девизните резерви да го плаќа негативно-
то салдо на тековната сметка. Доколку се остварат најавите за понтамо-
шен пад на економската активност кај нашите најголеми трговски партне-
ри, Македонија ќе мора да позајмува пари за да не банкротира
С.39 КРИЗНОТО ВРЕМЕ Е ОДПИЧНО ЗА НОВИ ИДЕИ
Групацијата Капш е формирана во далечнта 1892 г. Ја сочинуваат Капш
КариерКом, Капш ТрафикКом и Капш БизнисКом, чијшто заеднички вкупен
промет лани изнесуваше околу 500 милиони евра. Клиенти на Капш се
телекомуникациските Гиганти Маѓар Телеком, Телеком Австрија,
Мобилком и нејзините подружници ВИП во Хрватска, Србија и
Македонија, бугарски Мобилтел, белорускот Велком, како и железниците
на Австрија и на Чешка. Минатата недела оваа групација отвори фирма и
во Македонија.
24 берзНИК
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА...
нОВО ОдОбренИе зА дОПОлнИТелен рАдИОФрекФенцИскИ ОПсеГ
Т-мобиле ќе ја подобрува мрежата за говорните сигнали
Т- Мобиле Македонија со дополнителен
радиофрекфенциски опсег, односно со одоб-
рение за користење радиофрекфенции од
опсегот 1730-1740 мегахерци и 1825 -
1835 мегахерци за обезбедување јавни мобилни
комуникациски мрежи и услуги на целата
територија на државата. Документот за вршење
на дополнителната услуга на раководството на
мобилниот оператор му го врачи директорот на
Агенцијата за електронски комуникации Петар
Ивановски на 17 јуни оваа година.
За користење на одобрението мобилниот
оператор плати еднократен паричен надомест од
два милиона и 100 евра.
- Т - Мобиле Македонија го доби одобрението
нА меѓунАрОднАТА
ВИнскА сценА
Винаријата Шато камник
–светски шампион
Во конкуренција од 487 Винарии од цел свет, и
преку 1000 примероци, со меѓународна
комисија од 65 одбрани дегустатори под
контрола на ОИВ ((International Organisation for
Grapewines and Wines-Paris)) се одржа
меѓународното оценување на вина и јаки
алкохолни пијалоци во Љубљана
Во категоријата на црвени вина најпрестижната
награда, World Champion – светски шампион ја
доби Винаријата Chateu Kamnik од Скопје,
Македонија за виното Ten Barrels Cabernet
Sauvignon 2006. Ова е прв пат во на ваков
престижен натпревар македонска винарија да
се закити со титулата World Champion.
Илија Малинковски сопственик на винаријата
Chateu Kamnik со Амбасадорот на Македонија
во Словенија г-дин Самоил Филиповски му
поклонија примерок од шампионското вино на
градоначалникот на Љубљана, г-дин Зоран
Јанковиќ.
Винаријата Chateau Kamnik е нова и модерна
винарија, основана во 2004 година, со
производен капациетет од 50.000 литри.
Винаријата поседува сопствени насади и е
опремена со најсовремена опрема за
преработка на грозје како и подрум за зреење
на високо квалитетното вино во буриња од
Американски и Француски даб.
Фонко вино-два
сребрени медаљи
На најпрестижното оценување на вино, пак,
што се одржа во Канада, Северна Америка,
во конкуренција на 1.900 вина од 600
различни производители, вината каберне
совињон и шардоне на Фонко Вино, освоија
две сребрени медали.
Винаријата Фонко, сместена на одбрана
локација во Неготинско, постои веќе девет
години. Co годишно производство на околу
150 илјади литри, се вбројува во малите
винарии, кои секаде во светот се носители на
квалитетот.
Винариите кои се носители на
висококвалитетно вино, ќе придонесат
Македонија да стане препознатлива на
пазарот меѓу винските земји производители
на квалитетни вина
broj 78
Data 13.06.2009
како најповолен понудувач на тендерот Директорот на АЕК посочи дека Агенцијата ќе
распишан од АЕК, а со него ќе изврши обезбеди услови и за останатите мобилни
проширување на сопствената мрежа и ќе оператори доколку имаат потреба од
обезбеди подобар капацитет за услугите кон проширување на своите мрежи.
корисниците, истакна директорот Ивановски, по Жарко Луковски, главен оперативен директор на
врачувањето на одобрението на главниот Т - Мобиле Македонија објасни дека
извршен директор на Т - Мобиле Македонија дополнителниот радиофрекфенциски опсег е
Мајкл Лоренс. потребен претежно за урбаните места каде ќе се
Ивановски додаде дека со доделување на подобри капацитетот на мрежата за говорните
одобрението АЕК ги потврдува заложбите за сигнали.
создавање услови за стабилна и доверлива - Сакаме 3 Г мрежата да ја ослободиме за
комуникациска инфраструктура, а со тоа што подобар пристап за интернет, а новата
пристапна и квалитетна понуда на електронските фрекфенција ни е потребна за подобра
комуникациски услуги на македонските покриеност на нашите корисници во урбаните
корисници. места, рече Луковски.
ГрчкАТА ВлАдА ГО ОдржА ВеТуВАњеТО:
дојче Телеком ќе купи уште пет
проценти од ОТе
- Грчката Влада соопшти дека ќе и
продаде уште пет проценти од
телекомункацискиот оператор ОТЕ на
германската компанија Дојче Телеком
за 647 милиони евра.
Грчкото Министерство за економија
посочи дека Владата пакетот акции од
ОТЕ на Дојче Телеком ќе му го продаде
по цена од 27,5 евра за акција, како
што беше договорено минатата година,
кога грчката Влада и германската
компанија склучија договор за поделба
на сопственоста и управувањето на
ОТЕ.
По оваа продажба Грција во ОТЕ ќе
учествува со 20 проценти, додека Дојче
Телеком со 30 отсто.
Грчкиот министер за економија Јанис
Папатанасиу изјави дека продажбата
нема да ги засегне правата на Владата
да врши контрола врз поранешниот
државен монопол.
ИнТернАцИОнАлнИОТ сОВеТ зА АерОдрОмИ нА еВрОПА
Претседателот на ТАВ, Шенер- член
на Одборот на директори
- Претседателот и главен извршен
директор на турскиот холдинг ТАВ
Европа и пошироко.
Интернационалниот Совет за
Сани Шенер е избран за член на
Одборот на директори на
аеродроми на Европа претставува 440
аеродроми во 45 европски
Интернационалниот совет за земји. Аеродромите што членуваат во
аеродроми на Европа, на годишната Советот покриваат 90 проценти од
средба на организацијата. комерцијалниот авиосообраќај во
- Интернационалниот Совет за Европа, а преку нив годишно
аеродроми на Европа одблиску ги минуваат 1,5 милијарда патници.
следи проблемите во авио Турски ТАВ склучи договор со
индустријата во земјите од ЕУ и македонската Влада за добивање под
дава значаен придонес во концесија и модернизација и изградба
воведувањето правила во на аеродромите во Скопје и Охрид.
цивилната европска авијација, наведе Според најавите, договорот треба да
Шенер во писмената изјава по повод почне со реализација од септември
изборот. годинава. Веќе оперира со аеродроми
Тој истакна дека со приклучувањето во Турција, Грузија и Тунис, а покрај со
на Одборот на Интернационалниот македонските најави оперирање и со
Совет за аеродроми на Европа има аеродромите Анталија Газипаса во
можност да придонесе за промоција на Турција и Енфида Зине Ел Абидине
интересите на авио индустрија во Бен Али во Тунис.
Data 22. 06. 2009 broj 79
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
25
NEDELEN PREGLED NA MAKEDONSKA BERZA
za period od 15.06. - 19.06. 2009 godina

VKUPEN PROMET NA MAKEDONSKATA

BERZA AD SKOPJE U^ESTVO NA ODDELNI PAZARNI
SEGMENTI VO VKUPNIOT PROMET

PREGLED ZA NAJTRGUVANI AKCII NA OFICIJALEN PAZAR

10 NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST

NA OFICIJALEN PAZAR
26 берзНИК broj 79
OFICIJALEN PAZAR ZA PERIOD OD 15.06. D0 19.05. 2009
Data 22. 06. 2009