PORADNIK

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 50

lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.

Poradnik dla projektantw i uytkownikw


1






ZAWORY BEZPIECZESTWA
Poradnik dla projektantw
i uytkownikw























lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
2

































lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
3

I N F O R M A C J A
o lskich Zakadach Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.

lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK s firm o ponad stuletniej tradycji
w zakresie produkcji armatury.
Na przestrzeni lat profil produkcji ustabilizowa si, zmieniajc jednak procentow swoj
struktur. Gwn przyczyn tych zmian by zakup, w 1974 roku, licencji na zawory
bezpieczestwa niemieckiej firmy Bopp und Reuther.
Wdroenie do produkcji szerokiego asortymentu armatury zabezpieczajcej
w zakresie zakupionej licencji, a take uzupenienie jej o wyroby wasnej konstrukcji
sprawio, e SZAP ARMAK sta si wiodcym producentem armatury zabezpieczajcej na
rynku krajowym, a take jej eksporterem.
Podstawowym asortymentem produkcji s nadal zawory bezpieczestwa. Nastpne w
kolejnoci s zawory zaporowe elektromagnetyczne i pynowskazy. Uzupenienie stanowi
armatura cika tj. zasuwy i zawory zwrotne.
Armatura produkowana jest na bazie procesw technologicznych, ktre zapewniaj jej
wysok jako i niezawodno dziaania.
Wychodzc naprzeciw yczeniom klientw, firma realizuje take zamwienia
specjalne, dostosowujc produkowan armatur do potrzeb klienta, wynikajcych bd ze
specyficznych warunkw eksploatacji, bd wymaga przepisw branowych.
Chcc sprosta wymaganiom nowoczesnego rynku, przedsibiorstwo opracowao
System Zarzdzania Jakoci zgodny z midzynarodow norm ISO 9002, ktry zosta
wdroony w 1994 roku. Rok pniej uzyskano certyfikat TV CERT, zawiadczajcy
o wprowadzeniu i stosowaniu tego systemu.
W roku 2002 nastpia recertyfikacja Systemu Zarzdzania Jakoci pod ktem
wymogw normy ISO 9001:2000. Przeprowadzony przez TV audit, potwierdzi zgodno
systemu stosowanego w firmie z powysz norm. Efektem tego byo uzyskanie certyfikatu
TV CERT zawiadczajcego, e ARMAK wprowadzi i stosuje System Zarzdzania
Jakoci w zakresie projektowania i produkcji armatury przemysowej zgodnie z norm
ISO 9001:2000.
W roku 2001, w zwizku z wymogami Dyrektywy Unii Europejskiej nr 97/23/WE, firma
wystpia do TV CERT z wnioskiem o certyfikacj zaworw bezpieczestwa wg moduu
B i D tej Dyrektywy. W wyniku przeprowadzonego auditu oraz badania typu zgoszonych do
certyfikacji wyrobw, w lutym 2002 roku uzyskano stosowne certyfikaty, uprawniajce
SZAP ARMAK Sp. z o.o. do znakowania zaworw bezpieczestwa znakiem CE wraz
z numerem jednostki notyfikowanej 0045.
W roku 2004 uzupeniono powysze certyfikaty, uzyskujc dla pozostaych typw
zaworw bezpieczestwa certyfikaty UDT-CERT na zgodno z wymogami Dyrektywy
nr 97/23/WE, uprawniajce do znakowania tych zaworw znakiem CE wraz z numerem
jednostki notyfikowanej 1433.
ARMAK wsppracuje z europejskimi producentami armatury takimi, jak:
Bopp & Reuther, Parker, Brkert, a swoje wyroby eksportuje midzy innymi do: Niemiec,
Austrii, Francji, Szwecji, Finlandii, Wgier, Sowacji, Czech, Rosji, Ukrainy, Litwy, Rumunii,
Bugarii, a take do Egiptu, Arabii Saudyjskiej, Tajlandii i Malezji. Produkowane wyroby
znajduj zastosowanie w brany: energetycznej, ciepowniczej, spoywczej, hutniczej,
przemyle wydobywczym, okrtowym i kolejnictwie.
Nasza strona www. jest wykonana w penych wersjach jzykowych: polskiej,
rosyjskiej, niemieckiej, angielskiej, francuskiej i hiszpaskiej.






lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
4
Spis treci
1. Przeznaczenie zaworw bezpieczestwa i podstawowe okrelenia
2. Przewody przyczne urzdze zabezpieczajcych
3. Klasyfikacja i oznaczanie zaworw bezpieczestwa produkcji SZAPARMAK
4. Prezentacja niektrych wykona
5. Obliczanie przepustowoci urzdze zabezpieczajcych przed nadmiernym
wzrostem cinienia
6. Zwikszanie przekroju kanau dopywowego zaworw bezpieczestwa przy
przepywie cieczy o duej lepkoci
7. Siy reakcji przy odprowadzaniu gazw, par i cieczy z zaworw bezpieczestwa
8. Wpyw przeciwcinie
8.1 Przeciwcinienie wasne
8.2 Przeciwcinienie obce
9. Zagadnienia eksploatacyjno montaowe
9.1 Monta zaworw bezpieczestwa
9.2 Eksploatacja zaworw bezpieczestwa
10. Sposb zamawiania
11. Uwagi
56
7
8
914

1526

2728
2829

2930

3032


32
32

Spis tabel

Wartoci wspczynnikw wypywu i
c

Tabela 1. Zawory bezpieczestwa konierzowe penoskokowe
Tabela 2. Zawory bezpieczestwa konierzowe proporcjonalne
Tabela 3. Zawory bezpieczestwa z przyczami gwintowymi
Wielkoci zaworw i maksymalne cinienia pocztku otwarcia
Tabela 4. Zawory bezpieczestwa konierzowe proporcjonalne
Tabela 5. Zawory bezpieczestwa konierzowe penoskokowe
Dane pomocnicze do doboru zaworw bezpieczestwa
Tabela 6. Waciwoci par i gazw
Tabela 7. Wielkoci termodynamiczne dla pary wodnej nasyconej
Tabela 8. Wielkoci termodynamiczne dla pary przegrzanej
Tabela 9. Gstoci waciwe cieczy
Tabela 10. Gstoci waciwe i entalpia dla wody
Tabela 11. Wartoci charakterystyczne dla gazw i par
Zakresy cinie
Tabela 12. Zawory bezpieczestwa konierzowe penoskokowe
Tabela 13. Zawory bezpieczestwa konierzowe proporcjonalne
Tabela 14. Zawory bezpieczestwa konierzowe penoskokowe i proporcjonalne wykonanie CrNi
Tabela 15. Zawory bezpieczestwa z przyczami gwintowymi
Wydajnoci zaworw
Tabela 16. Zawory bezpieczestwa konierzowe penoskokowe Si 6301/02/03/04
Tabela 17. Zawory bezpieczestwa konierzowe proporcjonalne Si 2501/02
Tabela 18. Zawory bezpieczestwa konierzowe penoskokowe Si 6301M
Tabela 19. Zawory bezpieczestwa z przyczami gwintowymi nr kat. 781
Tabela 20. Zawory bezpieczestwa z przyczami gwintowymi nr kat. 775 i 775-I
Spis zacznikw
Zacznik nr 1. Arkusz techniczny zaworw bezpieczestwa
Zacznik nr 2. Przykad tabliczki znamionowej zaworu bezpieczestwa


lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
5

1. Przeznaczenie zaworw bezpieczestwa i podstawowe okrelenia

Niedopuszczalnemu wzrostowi cinienia we wspczesnych urzdzeniach cinieniowych
i instalacjach technologicznych zapobiegaj przede wszystkim oglnie stosowane ukady
regulacji, a na wypadek ich awarii - w technice pomiarowej i regulacyjnej stosowane s rone
blokady i zabezpieczenia. Wszystkie te systemy maj jednak zasadnicz wad wymagaj
zewntrznego rda energii, co powoduje, e w przypadku awarii tego rda, nie mog
zagwarantowa bezpiecznej pracy urzdzenia / instalacji. Zawory bezpieczestwa
sprynowe nie potrzebuj doprowadzania energii z zewntrz i z tego wzgldu s
podstawowym elementem ukadw zabezpieczenia, a ich zadaniem jest zabezpieczanie
urzdze / instalacji cinieniowych (kotw, zbiornikw, rurocigw itp.) przed nadmiernym
wzrostem cinienia powyej zadanej wartoci granicznej.
Mechanizm dziaania zaworu bezpieczestwa przedstawia si w sposb nastpujcy:
- po osigniciu cinienia pocztku otwarcia zawr musi si zacz otwiera;
- przy dalszym wzrocie cinienia powinien przej strumie czynnika i stabilnie go
odprowadzi;
- po spadku cinienia w systemie powinien ponownie szczelnie si zamkn

W zaworach bezpieczestwa bezporedniego dziaania bdcych przedmiotem niniejszego
opracowania, proces otwarcia i zamknicia odbywa si wycznie pod wpywem siy
wywieranej przez czynnik roboczy oraz przeciwstawnej siy mechanizmu zaworowego,
ktrym jest spryna lub ciarek.
Przebieg zmiennoci cinienia w urzdzeniu zabezpieczonym zaworem bezpieczestwa
bezporedniego dziaania w funkcji czasu przedstawia poniszy wykres:













Pod pojciem parametrw roboczych zaworu bezpieczestwa naley rozumie:

- p
o
cinienie, przy ktrym nastpuje pocztek otwarcia zaworu bezpieczestwa
(cinienie pocztku otwarcia)
- p
1
cinienie, przy ktrym grzybek zaworu uzyskuje max skok (cinienie zrzutowe)
- p
z
cinienie, przy ktrym nastpuje szczelne zamknicie zaworu (cinienie zamknicia)
- b
1
procentowy przyrost cinienia pocztku otwarcia przed urzdzeniem
zabezpieczajcym, niezbdny do uzyskania penego skoku i tym samym max
przepustowoci
- b
2
procentowy spadek cinienia pocztku otwarcia przed urzdzeniem
zabezpieczajcym, niezbdny do szczelnego zamknicia
- p
r
cinienie robocze urzdzenia zabezpieczanego (cinienie prawidowej pracy
urzdzenia)


lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
6
Obszar pracy zaworu bezpieczestwa mieci si pomidzy cinieniem dopuszczonym dla
zabezpieczanego urzdzenia (p
max
), a max. cinieniem, jakie moe wystpi w urzdzeniu
po otwarciu zaworu bezpieczestwa (1,1 p
max
).
Cinienie robocze urzdzenia (p
r
), nisze od cinienia dopuszczonego (p
max
), pozwala na
swobodn regulacj cinienia w urzdzeniu w zakresie p
r
p
max
, bez spowodowania
otwarcia zaworu bezpieczestwa.

Prawidowo dobrane urzdzenie zabezpieczajce powinno spenia nastpujce dwa
podstawowe warunki:

- powinno skutecznie zabezpiecza urzdzenie cinieniowe przed wzrostem cinienia
ponad wartoci przekraczajce dopuszczalne cinienie urzdzenia najwyej o 10%
- nie powinno zakca swoim dziaaniem prawidowej eksploatacji zabezpieczanego
urzdzenia cinieniowego

Spenienie tych zada wymaga od projektanta odpowiedniego przyporzdkowania obszaru
cinie roboczych urzdzenia zabezpieczajcego poszczeglnym strefom cinie
waciwych dla zabezpieczanego urzdzenia cinieniowego.

Oglne wskazwki przy okrelaniu wartoci cinienia pocztku otwarcia zaworu
bezpieczestwa.

W przypadku maych rednic gniazda zaworu (d
o
< 20 mm), powierzchnie uszczelniajce s
tak niewielkie, e osigane tolerancje wykonania maj istotny wpyw na cinienie pocztku
otwarcia i szczelno zamknicia.
Dlatego te zaleca si w tym przypadku zwikszenie rnicy pomidzy cinieniem roboczym
zabezpieczanego urzdzenia cinieniowego a cinieniem pocztku otwarcia zaworu
bezpieczestwa (roboczej rnicy cinie).
Podobnie przy niskich cinieniach pocztku otwarcia robocza rnica cinie jest z reguy
wiksza anieli w przypadku wyszych cinie pocztku otwarcia.
Poniszy wykres obrazuje zalecenia w tym zakresie w oparciu o rda niemieckie:




















Ponadto wpywy zewntrzne w postaci uderze mechanicznych czynnika od strony dopywu,
czy te pulsowanie strumienia (jak np. w sprarkach tokowych), wymagaj rwnie
wikszej roboczej rnicy cinie


lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
7
2. Przewody przyczne urzdze zabezpieczajcych

Ponisze informacje podane s w oparciu o przepisy WUDT-UC-WO/A, jak rwnie
o opracowanie Centralnego Laboratorium Dozoru Technicznego Urzdzenia
zabezpieczajce przed wzrostem cinienia.
Pod pojciem przewody przyczne naley rozumie zarwno przewody dopywowe jak
i odpywowe, czone bezporednio do krcw urzdzenia zabezpieczajcego.
Przewody przyczne powinny by moliwie jak najkrtsze, a ich ksztat geometryczny
moliwie prosty. Przewody dopywowe powinny by poczone zasadniczo bezporednio do
krcw zabezpieczanych przestrzeni cinieniowych, a ich konstrukcja, materiay oraz
stosowne obliczenia wytrzymaociowe lub normy techniczne, powinny by cile
dostosowane do parametrw roboczych zabezpieczanego urzdzenia cinieniowego.
Przewody przyczne powinny by prowadzone z moliwie jak najmniejszymi zmianami
kierunkw przepywu. Generalnie powinny spenia nastpujce wymagania:

- rednica wewntrzna przewodu dopywowego / odpywowego powinna by nie mniejsza
od najwikszej rednicy wewntrznej krca dopywowego / odpywowego zaworu
bezpieczestwa
- o przewodu dopywowego powinna stanowi lini wznoszc na caej swej dugoci
- poszczeglne odcinki przewodu odpywowego nie powinny tworzy wygi syfonowych
- zmiany kierunkw przepywu powinny by realizowane przy zachowaniu ktw nie
mniejszych ni 90
o

- promienie gicia przewodw nie powinny by mniejsze ni 3 krotna rednica
przewodw
Obowizuje te zasada mwica o wykonaniu moliwie krtkiego przewodu
doprowadzajcego czynnik do zaworu bezpieczestwa tak, aby strata cinienia w tym
przewodzie (przy maksymalnej przepustowoci) nie przekraczaa 3% rnicy cinie midzy
cinieniem zadziaania zaworu a przeciwcinieniem obcym.
Ponadto przewody przyczne powinny by zaprojektowane z uwzgldnieniem kompensacji
wydue cieplnych, a mocowanie korpusu zaworu bezpieczestwa, jak i przewodw
przyacznych, powinno uwzgldnia statyczne i dynamiczne oddziaywanie czynnika
roboczego.
Odprowadzenie czynnika roboczego z zaworu nie powinno stwarza zagroenia dla
otoczenia. Przewody odprowadzajce czynniki palne, rce, trujce i wybuchowe powinny
by wykonane w sposb zapewniajcy bezpieczestwo.

Stosowanie armatury zaporowej na przewodach przycznych zaworu bezpieczestwa jest
niedopuszczalne. Dla zbiornikw zawierajcych czynniki palne, rce, trujce lub
wybuchowe, waciwy organ Dozoru Technicznego moe wyrazi zgod na zastosowanie
armatury zaporowej ze spenieniem warunkw przepisw dozorowych.
Na przewodach dopywowych i odpywowych zaworw bezpieczestwa dopuszcza si
stosowanie zaworw przeczalnych o konstrukcji wykluczajcej jednoczesne odcicie
wszystkich zaworw, przy czym nie odcite zawory bezpieczestwa powinny mie
wystarczajc przepustowo. Powierzchnia wolnego przelotu zaworw przeczalnych
powinna by nie mniejsza ni najwiksza powierzchnia przekroju przewodu przycznego.
Przewd odpywowy tj. czcy urzdzenie zabezpieczajce z atmosfer lub przestrzeni
zrzutow, powinien by prowadzony na caej swej dugoci z odpowiednim spadem
i zaprojektowany z uwzgldnieniem moliwoci skutecznego odprowadzenia skroplin, a take
zabezpieczenia przed zamarzaniem.
Przy stosowaniu na przewodach odpywowych rozpraczy czy tumikw dwiku, naley
rwnie uwzgldnia wskazwki ujte w przepisach dozorowych lub szczegowych, przy
czym generalnie nie powinny one zakca pracy zaworu, a dodatkowe opory przepywu
powinny zosta uwzgldnione przy obliczeniach przewodu odpywowego i przepustowoci
zaworu bezpieczestwa.

lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
8
3. Klasyfikacja i oznaczanie zaworw bezpieczestwa produkcji SZAP
ARMAK

Z uwagi na rodzaj przyczy zawory bezpieczestwa objte programem produkcji SZAP
ARMAK mona podzieli na dwie grupy:
- zawory bezpieczestwa z przyczami konierzowymi,
- zawory bezpieczestwa z przyczami gwintowymi,
- zawory bezpieczestwa z przyczem gwintowym na wlocie i konierzowym na wylocie.

Kady typ zaworw bezpieczestwa konierzowych oznaczony jest odpowiednim symbolem.
Symbol typu zaworu, okrelajcy jego odmian konstrukcyjn i materiaow, skada si
z dwu liter, czterech cyfr oraz literowego znaku wykonania. Litery oraz dwie pierwsze cyfry
okrelaj odmian konstrukcyjn, pozostae dwie odmian materiaow (szereg), rodzaj
wykonania okrela ostatnie litery.

Odmiany konstrukcyjne:
Si 57 .... zawr bezpieczestwa penoskokowy, ciarkowy, ktowy, konierzowy,
budowy zamknitej

Si 63 .... zawr bezpieczestwa penoskokowy, sprynowy, ktowy, konierzowy,
budowy zamknitej

Si 61 .... zawr bezpieczestwa penoskokowy, sprynowy, ktowy, konierzowy,
budowy otwartej

Si 25 .... zawr bezpieczestwa proporcjonalny, sprynowy, ktowy, konierzowy,
budowy zamknitej

Si 23 .... zawr bezpieczestwa proporcjonalny, sprynowy, ktowy, konierzowy,
budowy otwartej

Odmiany materiaowe:
.... 01 eliwne
.... 02 staliwne
.... 03 staliwne z dysz wkrcan
.... 04 staliwne z dysz wkrcan
.... 02CrNi staliwne kwasoodporne

Wykonania:
..... P normalne
..... G gazoszczelne
..... C z ograniczeniem skoku do cieczy
..... WM wykonanie morskie
..... M z membran i gumowanym grzybem
..... 11A z gumowanym grzybem
..... B ze rub blokujc
..... W ze wstawk izolacyjn
. 01 z przyczami gwintowymi
. 02 z przyczami: gwintowe / konierzowe


lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
9
Przykadowe oznaczenia:

Si 6301 G zawr bezpieczestwa penoskokowy, sprynowy, ktowy, konierzowy,
budowy zamknitej, w wykonaniu gazoszczelnym
Si 2502. 11A zawr bezpieczestwa proporcjonalny, sprynowy, ktowy, konierzowy,
budowy zamknitej, w wykonaniu z gumowanym grzybem

Zawory bezpieczestwa z przyczami gwintowymi identyfikowane s nastpujcymi
numerami katalogowymi:

775 zawr bezpieczestwa penoskokowy, sprynowy, ktowy z przyczami
gwintowymi
Wykonania: P; G; C; WM; 11A;
775 I zawr bezpieczestwa penoskokowy, sprynowy, ktowy z przyczami
gwintowymi
Wykonania: P; G; WM
781 zawr bezpieczestwa proporcjonalny, sprynowy, ktowy z przyczami
gwintowymi
Wykonania: P; G; C; 11A
Si 6302/03/04.01; zawr bezpieczestwa penoskokowy, sprynowy, ktowy
z przyczami gwintowymi
Wykonania: P; G
Si 2502.01 zawr bezpieczestwa proporcjonalny, sprynowy, ktowy z przyczami
gwintowymi
Wykonania: P; G
782 zawr bezpieczestwa z przyczem gwintowym
Zawory bezpieczestwa z przyczami mieszanymi tj. gwintowe / konierzowe,
identyfikowane s nastpujcymi numerami katalogowymi:
Si 6303.02 i Si 6304.02 zawory bezpieczestwa penoskokowe, sprynowe, ktowe
z przyczami: gwintowe / konierzowe
Wykonania: P; G
Szczegowe informacje techniczne dotyczce poszczeglnych typw zaworw
bezpieczestwa objtych niniejszym opracowaniem, zawarte s w kartach katalogowych.

4. Prezentacja niektrych wykona
Wykonanie ze rub blokujc













Wykonanie to ma zastosowanie:
- przy prbie cinieniowej urzdzenia zabezpieczanego (np. przy prbie cinieniowej kota)
- przy ustawianiu cinienia pocztku otwarcia w przypadku rozmieszczenia wikszej iloci
zaworw bezpieczestwa rwnoczenie w miejscu zabudowy


lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
10
Wykonanie z gumowanym grzybem











Korzyci wynikajce z uszczelnienia mikkiego na siedlisku:
- wiksza szczelno w porwnaniu z uszczelnieniem metal metal;
- mniejsza wraliwo na zanieczyszczenia na siedlisku;
- zachowanie szczelnoci zamknicia nawet po wielokrotnym otwarciu;
- podwyszona skuteczno dziaania ( moe zosta zachowana mniejsza robocza rnica
cinie tj. cinienie pocztku otwarcia moe lee bliej cinienia roboczego)
Wykonanie z membran i gumowanym grzybem




Zastosowana membrana szczelnie oddziela komor
spryny od przestrzeni wypywowej kaduba zaworu,
chronic tym samym spryn i powierzchnie
prowadzce przed wpywem czynnika.





Wykonanie ze wstawk izolacyjn












Wykonanie to jest zalecane w przypadku czynnikw o wysokich i niskich temperaturach.
Zastosowanie wstawki izolacyjnej oddala i tym samym chroni spryn przed niekorzystnym
wpywem tych temperatur









lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
11
WARTOCI WSPCZYNNIKW WYPYWU i
c

Tabela 1. Zawory bezpieczestwa konierzowe penoskokowe
Zawory w wykonaniu
dla cieczy (wersja C)

dla par i gazw

c


b1 = 10%
Typ zaworu DN d
o

b1= 0,1 bar
p > 1 bar
lub
b1= 10%
1<p>1,4 bar

b1 = 10%
p >1,4 bar
p > 6 bar p > 6 bar
b1= 25%
Wspczynnik dla
par i gazw
b1=10%
20x32 16
25x40 20
32x50 25
40x65 32
50x80 40
65x100 50
80x125 63
100x150 77
125x200 93
Si 6301
Si 61/6302
Si 6302 CrNi
2)
Si 61/6303

150x250 110
0,72 0,78 0,01 0,28 0,28 0,36
200x300 155 0,70 0,74 0,21
1)
300x400 220 0,19
1)
Si 61/6303

400x500 280
0,54 0,70
0,01
1)
0,16
1)
-
25x40 16
32x50 20
40x65 25
50x80 32
65x100 40
80x125 50
Si 61/6304

100x150 63
- 0,78 0,28 - 0,36

b1 = 15%
p1,4 bar
b1 = 10%
p>1,4 bar
20x32 16
25x40 20
32x50 25
40x65 32
50x80 40
65x100 50
80x125 63
Si 6301M
100x150 77
0,72 0,78 0,50 0,50
























b
1
= 15%

20x32 16
25x40 20
32x50 25
40x65 32
50x80 40
65x100 50
80x125 63

0,50
100x150 77
125x200 93
Si 5701/02
Si 5702CrNi
2)
150x250 110
0,46






1)
wartosci teoretyczne zalecane przez CLDT Poznan
2)
wykonanie CrNi tylko do DN 100x150
Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
12

Tabela 2. Zawory bezpieczestwa konierzowe proporcjonalne

Wspczynnik wypywu
dla par i gazw dla cieczy
c

b
1
= 25%
Typ zaworu DN d
o

b
1
= 10% b
1
= 10%
p < 1,2 bar p 1,2 bar
15 x 15
1)
12
20 x 20 12
25 x 25 16
32 x 32 20
40 x 40 25
50 x 50 32
65 x 65 40
80 x 80 50
100x100 63
125x125 77
150x150 93
Si 2501
Si 23/2502
Si 2502 CrNi
2)

200x200 110
0,25 0,006

0,065

0,25
1) DN 15 x 15 tylko dla typu Si 2501;
2) Wykonanie CrNi tylko do DN 100 x 100

Tabela 3. Zawory bezpieczestwa z przyczami gwintowymi


Wspczynnik wypywu
dla par i gazw dla cieczy
c

b
1
= 10% b
1
=15%
Typ zaworu DN d
o

0,5p<1,5
bar
1, 5p<16
1)
bar
0,3p<0,5
bar
b
1
=10% b
1
=25%
10x10 10
15x15 12
20x20 16
781
781.11A
25x25 20
0,20 0,25 0,19 0,01 0,20
20x20 16 0,20
781C
781C.11A 25x25
1)
20


0,25

1) DN 25 tylko do p = 10 bar
Wspczynnik wypywu
dla par i gazw dla cieczy
c
(wersja C)
b
1
= 10% b
1
= 25%
Dla par i gazw
w wersji C
b1 = 10%
Typ
zaworu
DN d
o

Zakres cisnien
bar
b
1
=10%

1,5 p <5 bar 5 p 16 bar 1,5 p <16 bar
1,5>p<2,5 0,73
20x 32 16
2,5>p<16 0,78
1,5>p<2,3 0,73
25x 40 20
2,3>p<16 0,78
1,5>p<1,9 0,71
1,9>p<3,5 0,76
775
32x 50 25
3,5>p<16 0,78
0,03 0,27 0,27
0,36

Wspczynnik wypywu dla par i gazw
Typ
zaworu
DN d
o
b
1
= 0,1 bar
p >1,0 bar
b
1
= 10%
1,0 < p 1,5 bar
b
1
= 10%
1,5 < p 2,5 bar
b
1
= 10%
p >2,5 bar
20 x 32 16
25 x 40 20
775-I
32 x 50
1)
25
0,58 0,58 0,72 0,78
1) DN 32x50 tylko do p = 10 bar



Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
13


Zawory w wykonaniu
dla cieczy (wersja C)

dla par i gazw

c


b1 = 10%
Typ zaworu DN d
o

b1= 0,1 bar
p > 1 bar
lub
b1= 10%
1<p>1,4 bar

b1 = 10%
p >1,4 bar
p > 6 bar p > 6 bar
b1= 25%
Wspczynnik dla
par i gazw
b1=10%
20x32 16
25x40 20
32x50 25
40x65 32
Si6302.01
Si6302.01 CrNi


50x80 40
0,72 0,78 0,01 0,28 0,28 0,36

Zawory w wykonaniu
dla cieczy (wersja C)

dla par i gazw

c


Typ zaworu DN d
o

b1= 0,1 bar
p > 1 bar
lub
b1= 10%
1<p>1,4 bar

b1 = 10%
p >1,4 bar
b1 = 10% b1= 25%
Wspczynnik dla
par i gazw
b1=10%
20x32 16
25x40 20
32x50 25
40x65 32
Si6303.01
Si 6303.02
1)


50x80 40
- 0,78 0,28 - 0,36


Zawory w wykonaniu
dla cieczy (wersja C)

dla par i gazw

c


Typ zaworu DN d
o

b1= 0,1 bar
p > 1 bar
lub
b1= 10%
1<p>1,4 bar

b1 = 10%
p >1,4 bar
b1 = 10% b1= 25%
Wspczynnik dla
par i gazw
b1=10%
25x40 16
32x50 20
40x65 25
Si6304.01
Si 6304.02
1)

50x80 32
- 0,78 0,28 - 0,36
1)
Przyqcza: gwintowe / konierzowe (wlot/wylot)


Typ zaworu DN
dla par i gazw
b
1
10%
10
15
20
0,65
782
25 0,57
Powyzsze wartosci wspczynnika dotyczq <0,25. Dla wartosci <0,25 wspczynnik wypywu nalezy odczytywac
z ponizszego wykresu.





Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
14




















Tabela 4. ZAWORY BEZPIECZESTWA PROPORCJONALNE TYP Si 23 i Si 25
Wielkoci zaworw i maksymalne cinienia pocztku otwarcia

DN
dla szeregu 01; 02
15x15
1)
20x20
25x25 32x32 40x40 50x50 65x65 80x80
100 x
x 100
125 x
x 125
150 x
x 150
200 x
x 200
Siedlisko
d
o
w ( mm)
12 16 20 25 32 40 50 63 77 93 110
A w (mm
2
) 113 201 314 491 804 1257 1964 3117 4657 6793 9503
0,25
01
2)
1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6
Max P
p.otw.

dla szeregu
02 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 2,5 1,6
1) tylko dla szeregu 01
2) Dla pary wodnej obowiqzujq ograniczenia dla zeliwa (szereg 01): maksymalna temperatura robocza 200
o
C i
maksymalne cisnienie robocze 10 bar.
Tabela 5. ZAWORY BEZPIECZESTWA PENOSKOKOWE TYP Si 63 i 61
Wielkoci zaworw i maksymalne cinienia pocztku otwarcia

01;02
2)
03
20 x
x 32
25 x
x 40
32 x
x 50
40 x
x 65
50 x
x 80
65 x
x100
80 x
x125
100x
x150
125x
x200
150x
x250
_
200x
x300
_
300x
x400
400x
x500
DN
dla szeregu
04
25 x
x 40
32 x
x 50
40 x
x 65
50 x
x 80
65 x
x100
80 x
x125
100x
x150
125x
x200
150x
x250
_
200x
x300
_
300x
x400
_ _
Siedlisko
d
o
w (mm)
16 20 25 32 40 50 63 77 93 110 125 155 180 220 280
A w (mm
2
) 201 314 491 804 1257 1964 3117 4657 6793 9503 12270 18870 25450 38010 61575

4)
0,78 0,74 0,70
01
3)
1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,25 1,0 - - - - -
02 4,0 4,0 4,0 3,2 3,2 3,2 2,5 2,0 1,25 1,0 - - - - -
03 6,2 6,2 6,2 5,0 5,0 5,0 4,0 3,2 2,5 1,6 - 1,0 - 0,7 0,45
Max P
p.otw.

dla szeregu
04
1)
9,5 9,5 9,5 9,5 9,5 7,8 6,2 4,0 3,2 - 2,0 - 1,0 - -
1) Program produkcji szeregu 04 obejmuje zakres DN 25 100. Wiksze DN tylko po uprzednim uzgodnieniu
z producentem.
2) Szereg 01 i 02 tylko do DN 150x250
3) Dla pary wodnej obowiqzujq ograniczenia dla zeliwa (szereg 01): maksymalna temperatura robocza 200
o
C i
maksymalne cisnienie robocze 10 bar.
4) Szczegowe informacje dotyczqce wartosci wspczynnika - patrz tabela


0,2
0,3
0,3
0,4
0,4
0,5
0,5
0,6
0,6
0,7
0,7
0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9


DN25
DN10 - DN20
Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
15


5. Obliczanie przepustowoci urzdze zabezpieczajcych przed
nadmiernym wzrostem cinienia
Prawidowe dziaanie zaworu bezpieczenstwa mozna osiqgnqc jedynie poprzez wasciwy
dobr jego wielkosci, co oznacza, ze przepustowosc zaworu nie moze byc mniejsza od
maksymalnej wydajnosci urzqdzenia bdqcego zrdem cisnienia w instalacji (np. kota,
sprzarki, czy pompy), z drugiej zas strony zbyt duzy zawr bezpieczenstwa, ze wzgldu na
skonnosc do niestabilnosci (np. drgania), moze spowodowac znaczne uszkodzenia
instalacji.
Przedstawionq ponizej metodyk doboru podano w oparciu o przepisy WUDT-UC-WO-A/01.
Zwracamy jednak uwag, ze przy doborze urzqdzen zabezpieczajqcych obowiqzujq oprcz
w/w przepisw rwniez normy bqdz przepisy szczegowe, np. przepisy dozorowe dla kotw
parowych WUDT-UC-KP, wodnych WUDT-UC-KW, normy dla ciepownictwa, dla instalacji
petrochemicznych (np. API) itp., ktre projektant powinien uwzgldnic, jako osoba
odpowiedzialna za prawidowy dobr urzqdzenia zabezpieczajqcego.
W przypadku zaworw bezpieczenstwa eksportowanych, obowiqzujq rwniez stosowne
przepisy kraju, w ktrym zawory bdq eksploatowane. Metodyk doboru podaje rwniez
aktualnie obowiqzujqca norma PN-EN ISO 4126 -1 Urzqdzenia zabezpieczajqce przed
nadmiernym wzrostem cisnienia. Czsc 1: Zawory bezpieczenstwa.

Przepustowosc urzqdzen zabezpieczajqcych nalezy obliczac wedug ponizszych wzorw:

a) dla pary wodnej: m = 10 x K
1
x K
2
x x A ( p
1
+ 0,1 )
b) dla par i gazw: m = 10 x K
1
x K
2
x x A ( p
1
+ 0,1 ) x
Z
1

c) dla cieczy: m = 5,03 x
c
x A x
1 2 1
) ( p p
w ktrych:

m (kg/h) - przepustowosc zaworu bezpieczenstwa
- wspczynnik wypywu zaworu bezpieczenstwa dla par i gazw

c
- wspczynnik wypywu zaworu bezpieczenstwa dla cieczy
A ( mm
2
) - obliczeniowa powierzchnia przekroju kanau dopywowego zaworu
bezpieczenstwa
p
1
(MPa) - cisnienie zrzutowe
p
2
(MPa) - cisnienie odpywowe

1
(kg/m
3
) - gstosc cieczy przed zaworem bezpieczenstwa przy cisnieniu p
1

i temperaturze T
1

K
1
- wspczynnik poprawkowy uwzgldniajqcy wasciwosci czynnika
roboczego i jego parametry przed zaworem bezpieczenstwa
K
2
- wspczynnik poprawkowy uwzgldniajqcy wpyw stosunku cisnien
przed i za zaworem bezpieczenstwa
M
1
(kg/kmol) - masa molowa pary lub gazu
T
1
(K), t
1
(
o
C) - temperatura pary lub gazu przed zaworem bezpieczenstwa przy cisnieniu p
1


Z - wspczynnik scisliwosci, ktrego wielkosc nalezy wyznaczac z rys. 4
na podstawie zredukowanej temperatury T
r
i zredukowanego cisnienia p
r
okreslanych wg wzorw:
T
r
=
kr
T
T
1
p
r
=
kr
p
p
1

T
kr
(K) - krytyczna temperatura gazu
P
kr
(MPa) - krytyczne cisnienie gazu




Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
16


Wartoci wspczynnika K
1
nalezy wyznaczac:
- dla pary wodnej wg rys. 1
- dla par i gazw wg rys. 2 lub wg ponizszego wzoru:
K
1
= 5,46 x
max
1
T
M
r

W ktrym:

max
wspczynnik rozprzenia adiabatycznego

Warto wspczynnika K
2
nalezy wyznaczac z rys. 3 w zaleznosci od i .

Wartosc nalezy okreslac wg wzoru:
=
1 , 0
1 , 0
1
2
+
+
p
p

wspczynnik K
2
= 1, jezeli
kr


kr


krytyczny stosunek cisnien wyznaczony wg tabeli 2 lub wg wzoru:
kr
=
1
1
2

Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.


Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
17



















































Rysunek 1.
S
l
q
s
k
i
e

Z
a
k

a
d
y

A
r
m
a
t
u
r
y

P
r
z
e
m
y
s

o
w
e
j

A
R
M
A
K


S
p
.

z

o
.
o
.




P
o
r
a
d
n
i
k

d
l
a

p
r
o
j
e
k
t
a
n
t

w

i

u
z
y
t
k
o
w
n
i
k

w







































































1
8



R
y
s
u
n
e
k

2
.

S
l
q
s
k
i
e

Z
a
k

a
d
y

A
r
m
a
t
u
r
y

P
r
z
e
m
y
s

o
w
e
j

A
R
M
A
K


S
p
.

z

o
.
o
.




P
o
r
a
d
n
i
k

d
l
a

p
r
o
j
e
k
t
a
n
t

w

i

u
z
y
t
k
o
w
n
i
k

w







































































1
9



R
y
s
u
n
e
k

3
.

Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
20






















































Rysunek 4.
Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
21
Tabela 6. Waciwoci par i gazw

Nazwa par i gazw
Wzr
chemiczny
M
r

(kg/kmol)

kr

max
T
kr
p
kr

1 2 3 4 5 6 7 8
Dowtherm
Freon 113
Freon 114
Butan
Eter metylowy
Freon 11
Propan
Freon 12
Freon 13
Freon 22
Chlorek metylu
Etan
Acetylen
Etylen
Ozon
Dwutlenek wgla
Metan
Siarkowodr
Amoniak
Chlor
Gaz miejski
Gaz generatorowy
Azot
Jodowodr
Powietrze
Dwutlenek siarki
Tlenek wgla
Tlen
Wodr
Chlorowodr
Hel
Ksenon
Neon
Argon
Krypton
Para wodna nasycona i
przegrzana
-
C
2
F
3
Cl
3

C
2
F
4
Cl
2

C
4
H
10

C
2
H
6
O
CFCl
3

C
3
H
8

CF
2
Cl
2

CF
3
Cl
ChF
2
Cl
CH
3
Cl
C
2
H
6

C
2
H
2

C
2
H
4

O
3

CO
2
CH
4

H
2
S
NH
3

Cl
2

-
-
N
2

HJ
-
SO
2

CO
O
2

H
2

HCl
He
Xe
Ne
Ar
Kr
H
2
O
-
-
170,90
58,12
46,07
137,37
44,09
120,92
-
86,48
50,50
30,70
26,04
28,05
48,00
44,00
16,04
34,08
17,03
70,91
-
-
29,02
127,93
29,96
64,06
28,01
32,00
2,02
36,46
4,00
131,13
20,18
39,94
83,70
18,00
1,05
1,08
1,11
1,11
1,11
1,12
1,14
1,15
1,15
1,19
1,20
1,22
1,23
1,24
1,29
1,30
1,30
1,30
1,32
1,34
1,34
1,39
1,40
1,40
1,40
1,40
1,40
1,40
1,41
1,42
1,66
1,66
1,67
1,67
1,68
-
0,597
0,590
0,583
0,583
0,583
0,580
0,576
0,574
0,574
0,566
0,564
0,560
0,558
0,556
0,547
0,545
0,545
0,545
0,541
0,538
0,538
0,530
0,528
0,528
0,528
0,528
0,528
0,528
0,526
0,524
0,488
0,488
0,487
0,487
0,486
0,543
0,437
0,442
0,446
0,446
0,446
0,448
0,450
0,452
0,452
0,457
0,458
0,461
0,462
0,463
0,470
0,471
0,471
0,471
0,474
0,476
0,476
0,483
0,484
0,484
0,484
0,484
0,484
0,484
0,485
0,486
0,512
0,512
0,513
0,513
0,514
-
-
-
-
406,85
400,15
-
369,95
384,65
-
-
414,65
308,15
308,85
282,65
268,15
304,15
190,65
373,55
405,55
417,15
-
-
126,05
423,93
132,43
430,60
134,45
154,35
33,25
324,55
5,25
289,75
44,45
150,75
209,35
-
-
-
-
3,87
5,40
-
4,35
4,01
-
-
6,81
5,04
6,41
5,17
9,36
7,55
4,71
9,50
11,05
7,84
-
-
3,25
-
3,84
8,04
3,57
5,05
1,32
8,41
0,24
5,89
2,73
5,23
5,49
-
Wartoci wykadnika adiabaty i
max
podano w tabeli dla cinienia absolutnego 0,1MPa i temp. 0
o
C

lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
22
Entalpia waciwa Entalpia waciwa
Cinienie
absolutne
kg/cm
2

Temperatura

o
C
Objto
waciwa
m
3
/kg
Gsto
waciwa*
kg/m
3

ciecz
kcal/kg
para
kcal/kg
Entalpia
parowania
kcal/kg
Cinienie
absolutne
kg/cm
2

Temperatura

o
C
Objto
waciwa
m
3
/kg
Gsto
waciwa*
kg/m
3

ciecz
kcal/kg
para
kcal/kg
Entalpia
parowania
kcal/kg
p t v p i` i r p t v p i` i r
1,0
1,1
1,2
1,3
1,4
1,5
1,6
1,7
1,8
1,9
2,0
2,2
2,4
2,6
2,8
3,0
3,2
3,4
3,6
3,8
4,0
4,2
4,4
4,6
4,8
5,0
5,5
6,0
6,5
7,0
7,5
8,0
8,5
9,0
10,0
11,0
12,0
13,0
14,0
15,0
99,1
101,8
104,3
106,6
108,7
110,8
112,7
114,6
116,3
118,0
119,6
122,6
125,5
128,1
130,6
132,9
135,1
137,2
139,2
141,1
142,9
144,7
146,4
148,0
149,6
151,1
154,7
158,1
161,2
164,2
167,0
169,6
172,1
174,5
179,1
183,2
187,1
190,7
194,1
197,4
1,725
1,578
1,455
1,350
1,259
1,180
1,111
1,050
0,995
0,946
0,902
0,825
0,760
0,705
0,658
0,617
0,580
0,548
0,520
0,494
0,471
0,449
0,430
0,413
0,396
0,382
0,349
0,321
0,298
0,278
0,260
0,245
0,231
0,219
0,198
0,181
0,166
0,154
0,143
0,134
0,580
0,634
0,687
0,741
0,794
0,847
0,900
0,952
1,005
1,057
1,109
1,213
1,316
1,418
1,520
1,622
1,723
1,824
1,925
2,025
2,125
2,225
2,324
2,423
2,522
2,621
2,867
3,112
3,356
3,600
3,846
4,085
4,327
4,568
5,049
5,530
6,010
6,488
6,967
7,446
99,1
101,8
104,3
106,7
108,8
110,9
112,9
114,8
116,5
118,2
119,9
122,9
125,8
128,5
131,0
133,4
135,6
137,8
139,8
141,8
143,6
145,4
147,2
148,9
150,5
152,1
155,8
159,3
162,6
165,6
168,5
171,3
173,9
176,4
181,2
185,6
189,7
193,5
197,1
200,6
638,5
639,4
640,3
641,2
642,0
642,8
643,5
644,1
644,7
645,3
645,8
646,8
647,8
648,7
649,5
650,3
650,9
651,6
652,2
652,8
653,4
653,9
654,4
654,9
655,4
655,8
655,9
657,8
658,7
659,4
660,2
660,8
661,4
662,0
663,0
663,9
664,7
665,4
666,0
666,6
539,4
537,6
536,0
534,5
533,2
531,9
530,6
529,3
528,2
527,1
525,9
523,9
522,0
520,2
518,5
516,9
515,3
513,8
512,4
511,0
509,8
508,5
507,2
506,0
504,9
503,7
501,1
498,5
496,1
493,8
491,7
498,5
487,5
485,6
481,8
478,3
475,0
471,9
468,9
466,0
16
17
18
19
20
22
24
26
28
30
32
34
36
38
40
42
44
46
48
50
55
60
65
70
75
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
190
200
210
220
200,4
203,3
206,1
208,8
211,4
216,2
220,7
225,0
229,0
232,8
236,4
239,8
243,0
246,2
249,2
252,1
254,9
257,6
260,2
262,7
268,7
274,3
279,5
284,5
289,2
293,6
302,0
309,5
316,6
323,2
329,3
335,1
340,6
345,7
350,7
355,4
359,8
364,1
368,2
372,1
0,126
0,119
0,113
0,107
0,102
0,092
0,085
0,078
0,073
0,068
0,064
0,060
0,056
0,053
0,051
0,048
0,046
0,044
0,042
0,040
0,036
0,033
0,030
0,028
0,026
0,024
0,021
0,018
0,016
0,015
0,013
0,012
0,011
0,0096
0,0087
0,0078
0,0070
0,0062
0,0054
0,0045
7,925
8,405
8,886
9,366
9,846
10,81
11,78
12,75
13,72
14,70
15,69
16,68
17,68
18,68
19,69
20,71
21,73
22,76
23,80
24,85
27,50
30,21
32,97
35,78
38,66
41,60
47,71
54,21
61,08
68,42
76,23
84,68
93,90
104,0
115,2
128,0
143,0
161,2
185,7
223,0
203,9
207,1
210,1
213,0
215,8
221,2
226,1
230,8
235,2
239,5
243,6
247,5
251,2
254,8
258,2
261,6
264,9
268,0
271,2
274,2
281,4
288,4
294,8
300,9
307,0
312,6
323,6
334,0
344,0
353,9
363,0
372,4
381,7
390,8
400,3
410,2
420,4
431,5
444,7
463,4
667,1
667,5
667,9
668,2
668,5
668,9
669,3
669,5
669,6
669,7
669,7
669,6
669,5
669,3
669,0
668,8
668,4
668,0
667,7
667,3
666,2
665,0
663,6
662,1
660,5
658,9
655,1
651,1
646,7
641,9
636,6
631,0
624,9
618,3
610,8
602,5
593,2
582,3
568,1
547,0
463,2
460,4
457,8
455,2
452,7
447,7
443,2
438,7
434,4
430,2
426,1
422,1
418,3
414,5
410,8
407,2
403,5
400,0
396,5
393,1
384,8
376,6
368,8
361,2
353,5
346,3
331,5
317,1
302,7
288,0
273,6
258,6
243,2
227,5
210,5
192,3
172,8
150,8
123,4
83,6
Dane krytyczne 225,5 374,2 0,00307 319,0 502 502 0
* 1kG/cm
2
= 0,0981 MPa; Wartoci z tabeli dla pary wodnej podano wg VDI nakad 6, wydanie A, 1963r. (Wartoci dla temp. t i objtoci waciwej v zaokrglono)
Tabela 7. Wielkoci termodynamiczne dla pary wodnej nasyconej
lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
23
Tabela 8. Wielkoci termodynamiczne dla pary przegrzanej
(objto waciwa v pary przegrzanej w m
3
/kg)

Temperatura pary przegrzanej
o
C
Temperatura pary przegrzanej
o
C
Cinienie
absolutne
kg/cm
2
*

p
160 180 200 220 250 300 350 400
Cinienie
absolutne
kg/cm
2
*

p
250 300 350 400 450 500 550 580

1,0
1,1
1,2
1,3
1,4

1,5
1,6
1,7
1,8
1,9

2,0
2,2
2,4
2,6
2,8

3,0
3,2
3,4
3,6
3,8

4,0
4,2
4,4
4,6
4,8

5,0
5,5
6,0
6,5
7,0

7,5
8,0
8,5
9,0
10

11
12
13
14
15


2,024
1,838
1,684
1,553
1,441

1,344
1,259
1,184
1,118
1,058

1,004
0,912
0,834
0,769
0,713

0,664
0,662
0,584
0,551
0,521

0,494
0,470
0,448
0,427
0,409

0,392
0,354
0,323

2,120
1,926
1,764
1,627
1,510

1,409
1,320
1,242
1,172
1,109

1,053
0,956
0,875
0,807
0,749

0,698
0,653
0,614
0,579
0,548

0,520
0,494
0,471
0,450
0,431

0,413
0,374
0,342
0,314
0,291

0,270
0,253
0,237
0,223
0,199

2,215
2,013
1,844
1,701
1,579

1,473
1,380
1,298
1,226
1,160

1,102
1,001
0,916
0,845
0,784

0,731
0,684
0,643
0,607
0,574

0,545
0,519
0,494
0,472
0,452

0,434
0,393
0,359
0,331
0,306

0,285
0,266
0,250
0,235
0,210

0,190
0,173
0,159
0,146
0,135

2,311
2,100
1,924
1,775
1,648

1,537
1,440
1,355
1,279
1,211

1,150
1,045
0,957
0,882
0,819

0,763
0,715
0,672
0,634
0,600

0,570
0,542
0,517
0,494
0,473

0,454
0,412
0,376
0,347
0,321

0,299
0,280
0,263
0,247
0,221

0,200
0,183
0,168
0,155
0,144

2,453
2,230
2,043
1,885
1,750

1,633
1,530
1,440
1,359
1,287

1,222
1,111
1,017
0,938
0,871

0,812
0,761
0,715
0,675
0,639

0,607
0,577
0,551
0,527
0,504

0,484
0,439
0,402
0,370
0,343

0,320
0,299
0,281
0,265
0,237

0,215
0,196
0,181
0,167
0,155

2,691
2,445
2,241
2,068
1,920

1,792
1,679
1,580
1,492
1,413

1,342
1,219
1,117
1,031
0,957

0,892
0,836
0,787
0,743
0,703

0,668
0,635
0,606
0,580
0,555

0,533
0,484
0,443
0,408
0,379

0,353
0,330
0,311
0,293
0,263

0,261
0,239
0,220
0,204
0,190

2,927
2,661
2,439
2,251
2,089

1,950
1,828
1,720
1,624
1,538

1,461
1,328
1,217
1,123
1,042

0,972
0,911
0,857
0,809
0,766

0,728
0,693
0,661
0,632
0,606

0,581
0,528
0,483
0,446
0,414

0,386
0,361
0,340
0,321
0,288

0,261
0,239
0,220
0,204
0,190

3,164
2,876
2,636
2,433
2,259

2,108
1,976
1,859
1,756
1,663

1,580
1,436
1,316
1,214
1,127

1,052
0,986
0,927
0,876
0,829

0,788
0,750
0,716
0,684
0,656

0,629
0,572
0,524
0,483
0,448

0,418
0,392
0,368
0,348
0,313

0,284
0,260
0,239
0,222
0,207

16
17
18
19
20

22
24
26
28
30

32
34
36
38
40

42
44
46
48
50

55
60
65
70
75

80
90
100
110
120

130
140
150
160
170

180
190
200
210
220

0,145
0,136
0,128
0,120
0,114

0,103
0,093
0,085
0,078
0,072

0,067
0,062
0,058
0,054
0,051

0,162
0,152
0,143
0,135
0,128

0,116
0,105
0,097
0,089
0,083

0,0773
0,0723
0,0678
0,0638
0,0602

0,0570
0,0540
0,0513
0,0488
0,0465

0,0414
0,0371
0,0335
0,0303
0,0275

0,0250

0,178
0,167
0,158
0,149
0,141

0,128
0,117
0,107
0,099
0,092

0,0863
0,0809
0,0761
0,0718
0,0679

0,0644
0,0612
0,0583
0,0556
0,0531

0,0478
0,0432
0,0394
0,0361
0,0333

0,0307
0,0265
0,0231
0,0202
0,0177

0,0156
0,0137
0,0120
0,0103

0,194
0,182
0,172
0,162
0,154

0,140
0,128
0,118
0,109
0,101

0,0947
0,0889
0,0837
0,0791
0,0749

0,0711
0,0677
0,0646
0,0617
0,0590

0,0533
0,0484
0,0444
0,0409
0,0387

0,0351
0,0307
0,0270
0,0241
0,0216

0,0195
0,0177
0,0161
0,0147
0,0134

0,0123
0,0113
0,0103
0,0094
0,0086

0,209
0,197
0,186
0,176
0,167

0,151
0,138
0,127
0,118
0,110

0,103
0,0966
0,0910
0,0861
0,0816

0,0775
0,0739
0,0705
0,0674
0,0646

0,0584
0,0532
0,0489
0,0451
0,0419

0,0390
0,0342
0,0304
0,0273
0,0247

0,0225
0,0206
0,0189
0,0175
0,0162

0,0150
0,0140
0,0131
0,0122
0,0114

0,224
0,211
0,199
0,189
0,179

0,162
0,149
0,137
0,127
0,118

0,111
0,104
0,0982
0,0929
0,0881

0,0838
0,0798
0,0762
0,0729
0,0699

0,0633
0,0578
0,0531
0,0491
0,0458

0,0426
0,0375
0,0335
0,0301
0,0274

0,0250
0,0230
0,0213
0,0197
0,0184

0,0172
0,0161
0,0151
0,0142
0,0134

0,240
0,255
0,213
0,201
0,191

0,174
0,159
0,147
0,136
0,127

0,119
0,112
0,105
0,0995
0,0944

0,0898
0,0856
0,0818
0,0783
0,0751

0,0680
0,0621
0,0572
0,0529
0,0492

0,0460
0,0406
0,0363
0,0328
0,0298

0,0274
0,0252
0,0234
0,0218
0,0203

0,0191
0,0172
0,0169
0,0160
0,0151

0,249
0,234
0,221
0,209
0,198

0,180
0,165
0,152
0,141
0,132

0,123
0,116
0,109
0,103
0,0982

0,0934
0,0891
0,0851
0,0815
0,0781

0,0709
0,0647
0,0596
0,0552
0,0544

0,0480
0,0424
0,0380
0,0343
0,0313

0,0287
0,0265
0,0246
0,0229
0,0214

0,0201
0,0189
0,0179
0,0169
0,0160

*) 1 kG/cm
2
= 0,0981 MPa
Objto waciwa v wg tabeli pary wodnej VDI, nakad 6, wyd. A 1963r.















lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
24
Tabela 9. Gstoci waciwe dla cieczy

Czynnik
Wzr
chemiczny
Objto
waciwa

p
kG/m
3

Temperatura
wrzenia przy
760 mm Hg
o
C
Czynnik
Wzr
chemiczny
Objto
waciwa

p
kG/m
3

Temperatura
wrzenia przy
760 mm Hg
o
C

Etan
Etylen
Chloroetylen
Amoniak
Aceton
Benzyna
Benzol
Butan
Butylen
Olej napdowy
Dwufyl
Paliwo samolotowe IP4
Freon 12
Glikol
Gliceryna


C2H6
C2H4
C2H5Cl
NH3
CH3COOH3
-
C6H6
C4H10
C4H8
-
-
-
CF2Cl2
C2H4(OH)2
CHO4

326
346
1)

892
609
917
680
880
580
600
880
1060
670
1330
1140
1260

-88,6
-103,7
12,5
-33,4
56
80-130
80
-0,5
-6,3
175
256
70-90
-29,8
-
290

Olej opaowy lekki
Olej opaowy ciki
ug potasowy 20%
Olej maszynowy
Metanol
ug sodowy 20%
Naftalen
Nafta
Propan
Propylen
Kwas azotowy
Kwas siarkowy
Trjchloroetylen
Woda
Woda cika


-
-
KOH
-
CH3OH
NaOH
C10H6
-
C3H8
C3H6
HNO2
H2SO3
C2HCl3
H2O
D2O

850
950
1188
910
792
1220
1145
810
500
550
1560
1400
1470
998
1100

175
220-350
-
380
64,7
-
218
150-300
-42,1
-47,8
86
338
87
100
101,4
1) Gsto przy 20
o
C, przy etylenie 0
o
C


Tabela 10. Gstoci waciwe i entalpia dla wody

Temper.
Objto
waciwa
Gsto
waciwa
Entalpia Temper.
Objto
waciwa
Gsto
waciwa
Entalpia Temper.
Objto
waciwa
Gsto
waciwa
Entalpia
v` p` i` v` p` i` v` p` i`
o
C m
3
/kg kG/m
3
kcal/kg
o
C m
3
/kg kG/m
3
kcal/kg
o
C m
3
/kg kG/m
3
kcal/kg

0
2
4
6
8
10
12
14
46
18
20
22
24
26
28
30
32
34
36
38


0,001000
0,001000
0,001000
0,001000
0,001000
0,001000
0,001000
0,001001
0,001001
0,001001
0,001002
0,001002
0,001003
0,001003
0,001004
0,001004
0,001005
0,001006
0,001007
0,001000

1000
1000
1000
1000
1000
1000
999
999
999
999
998
998
997
997
996
996
995
994
993
992

0,0
2,01
4,02
6,03
8,04
10,04
12,04
14,04
16,04
18,04
20,03
22,03
24,02
26,01
28,01
30,0
32,0
34,0
36,0
38,0

40
45
50
55
60
65
70
75
80
85
90
95
100
110
120
130
140
150
160
170

0,001008
0,001010
0,001012
0,001014
0,001017
0,001020
0,001023
0,001026
0,001029
0,001032
0,001036
0,001039
0,001043
0,001051
0,001060
0,001070
0,001080
0,001090
0,001102
0,001114

992
990
988
986
983
980
978
975
972
969
965
962
958
951
943
935
926
917
907
897

39,98
44,96
49,95
54,95
59,94
64,93
74,94
79,95
84,96
98,98
95,01
100,04
110,12
120,30
130,40
140,60
150,90
161,30
171,70

180
190
200
210
220
230
240
250
260
270
280
290
300
310
320
330
340
350
360
370

0,001127
0,001141
0,001156
0,001173
0,001190
0,001209
0,001229
0,001251
0,001275
0,001302
0,001332
0,001365
0,001404
0,001448
0,001499
0,001562
0,001641
0,001747
0,001907
0,002230

887
876
865
853
840
827
814
799
784
768
751
732
712
691
667
640
609
572
524
448

182,2
192,8
203,5
214,3
225,3
236,4
247,7
259,2
271,0
283,0
295,3
308,0
321,0
334,6
349,0
364,2
380,7
398,9
420,9
452,3

Wartoci stanu nasycenia z tablic pary wodnej podano wg VDI, nakad 6, wydanie A 1963






lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
25
Tabela 11. Wartoci charakterystyczne dla gazw i par

Czynnik
Wzr
chemiczny
Masa
drobinowa
M
Gsto
1)

n
(kg/Nm
3
)
Staa
gazowa
R
Wykadnik
adiabaty
kr max
Temp.
wrzenia
2
)
o
C
Entalpia
parowania
3)

r
(kcal/kg)
Temp.
krytyczna
o
C
Krytyczne
cinienie
absolutne
Acetylen
Amoniak
Argon
Etan
Etylen
Para benzenu
Butan
Butylen
Chlor
Chlorowodr
Dwufenyl
Dwufyl
Gaz ziemny
Fluor
Freon 12
Gaz generatorowy
Hel
Heksan
Dwutlenek wgla
Tlenek wgla
Gaz koksowniczy
Powietrze
Metan
Metanol
Chlorek metylu
Pentan*
Propylen*
Propan*
Tlen
Dwutlenek siarki
Siarkowodr
Cizka woda
Gaz miejski
Azot
Chlorek winylu*
Para wodna nasycona
Para wodna przegrzana
Wodr
C
2
H
2

NH
3

Ar
C
2
H
6

C
2
H
4

C
6
H
6

C
4
H
10

C
4
H
8

Cl
2

HCl
C
12
H
10

-
-
F
2

CF
2
Cl
2

-
He
C
6
H
14

CO
2

CO
-
-
CH
4

CH
3
OH
CH
3
Cl
C
5
H
12

C
3
H
6

C
3
H
8

O
2

SO
2

H
2
S
D
2
O
-
N
2

C
2
H
3
Cl
-
H
2
O
H
2

26
17
39,9
30,1
28
78,1
58,1
56
70,9
36,5
154,1
165,7
16,6
37,8
120,9
23,5
4
86,1
44
28
11,8
29
16
32
50,5
72,1
42
44
32
64
34
20,03
11,8
28
62,5
18
18
2
1,17
0,77
1,78
1,35
1,26
3,84
2,7
2,58
3,17
1,64
6,88
3,8
0,74
1,69
5,4
1,13
0,18
3,94
1,977
1,25
0,54
1,29
0,72
1,43
2,31
3,45
1,91
2,01
1,43
2,92
1,54
0,89
0,54
1,25
2,78
-
-
0,089
32,6
49,8
21,2
28,2
30,2
10,8
14,6
15,2
11,9
23,2
5,5
5,12
51
22,3
7,02
36,1
211,8
9,9
19,2
30,3
71,5
29,3
52,9
26,4
16,8
11,7
20,2
19,2
26,5
13,2
24,6
-
71,5
30,2
13,6
-
-
420,8
1,23
1,32
1,67
1,20
1,25
1,12
1,11
1,20
1,34
1,42
-
1,05
1,3
-
1,14
1,39
1,66
1,06
1,30
1,4
1,34
1,4
1,3
1,24
-
1,08
1,14
1,14
1,4
1,27
1,3
-
1,34
1,4
1,29
1,135
1,3
1,41
0,553
0,554
0,487
0,565
0,555
0,581
0,582
0,565
0,539
0,530
-
0,596
0,548
-
0,576
0,540
0,448
0,594
0,548
0,530
0,539
0,530
0,548
0,557
-
0,589
0,576
0,576
0,530
0,551
0,548
-
0,539
0,530
-
0,577
0,548
0,529
0,467
0,475
0,514
0,458
0,466
0,448
0,446
0,458
0,478
0,486
-
0,437
0,473
-
0,451
0,481
0,513
0,439
0,473
0,484
0,478
0,484
0,473
0,464
-
0,442
0,450
0,450
0,484
0,469
0,473
-
0,478
0,484
0,472
0,450
0,473
0,485
-83,6
-33,4
-186
-88,6
-103,7
80,1
-0,5
-6,3
-34
-85
256
256
-
-188
-29,8
-
-269
68,7
-78,4
-191,6
-
-193
-161,5
64,7
23,7
36,1
-47,8
-42,1
-183
-10
-60,4
-101,4
-
-195,7
-14
100
-
-252,8
198
327
38
117
125
94,4
92,1
96
62
106
74,4
69
-
38
39,8
-
4,9
80,3
137
52
-
47
122
263
102
85,4
105
102
51
96
131
494,2
-
48
-
540
-
110
35,5
132,4
-117,6
32,1
13,0
288,5
153
146,4
146
51
495
-
-
-129
111,5
-
-267,9
235
31
-138,7
-
-140,7
-81,5
232,8
141,5
197,2
97
95,6
-118,0
157,3
99,6
371,5
-
-147,1
-
374,2
-
-239,9
6,41
11,5
5,23
5,04
5,17
4,95
3,87
4,1
7,84
8,41
3,29
-
-
5,5
3,96
-
0,238
3,10
7,55
3,57
-
3,84
4,71
8,13
6,81
3,41
4,71
4,35
5,05
8,04
9,50
21,44
-
3,25
-
22,56
-
1,32


Wartosci podano wg tablic VDI.
1)
Gstosc gstosc wasciwa przy 0
o
C i 760 mm Hg
2)
Temperatury wrzenia przy 760 mm Hg
3)
Entalpia parowania przy temperaturze wrzenia











Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
26

Dodatkowo w opracowaniu niniejszym podajemy metodyk doboru zaworw
bezpieczenstwa do kotw wodnych wg WUDT-UC-KW.
Wymagana przepustowosc urzqdzen zabezpieczajqcych
qczna przepustowosc urzqdzen zabezpieczajqcych na kotle powinna wynosic:
r
N
m m m m
m
3600 ...
2 1
+ + + =
gdzie:
m qczna przepustowosc urzqdzen zabezpieczajqcych
m
1
, m
2
m
n
(kg/h) przepustowosc poszczeglnych urzqdzen zabezpieczajqcych
N (kW) najwiksza trwaa moc cieplna kota
r (kJ/kg) ciepo parowania wody przy cisnieniu przed zaworem bezpieczenstwa
Powierzchnia przekroju kanaw dopywowych zaworw bezpieczenstwa powinna byc obliczona
dla pary wodnej nasyconej. Dla kotw okreslonych w p. 2.2.5 poz. b i c przepisw
DT-UC-90/KW-01, przy obliczaniu powierzchni przekroju zaworw bezpieczenstwa mozna
uwzgldnic udzia pary i wody w mieszance parowo-wodnej przepywajqcej przez zawr po jego
zadziaaniu, stosujqc ponizsze wzory:

A = A
p
+ A
w
) 1 , 0 ( 10
1 2 1
2
+

=
p K K
m X
A
p


1 2 1
2
) ( 03 , 5
) 1 (


=
p p
m X
A
c
w

gdzie:
A (mm
2
) sumaryczna obliczeniowa powierzchnia kanaw dopywowych zaworw
bezpieczenstwa
A
p
(mm
2
) obliczeniowa powierzchnia przekrojw kanaw dopywowych zaworw
bezpieczenstwa niezbdna do odprowadzenia pary
A
w
(mm
2
) obliczeniowa powierzchnia przekrojw kanaw dopywowych zaworw
bezpieczenstwa niezbdna do odprowadzenia wody
K
1
, K
2
, p
1
, p
2
, p
1
, o, o
c
, - oznaczenia podane na poczqtku p. 5 niniejszego opracowania
X
2
udzia pary w mieszance parowo-wodnej odprowadzanej przez zawory
bezpieczenstwa, okreslony wg wzoru
r
i i
X
2 1
2

=
w ktrym:
i
1
(kJ/kg) entalpia wody przed zaworem bezpieczenstwa przy nadcisnieniu p
1

i
2
(kJ/kg) entalpia wody na wylocie z zaworu bezpieczenstwa przy nadcisnieniu p
2

r (kJ/kg) ciepo parowania wody przy cisnieniu przed zaworem bezpieczenstwa


Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
27
6. Zwikszanie przekroju kanau dopywowego zaworw bezpieczenstwa
przy przepywie cieczy o duzej lepkosci
W ramach doboru kanaw przepywowych zaworw bezpieczenstwa dla cieczy o zwikszonej
lepkosci lub dla mieszanin z udziaem cieczy lepkiej, zaleca si obliczeniowe zwikszenie
charakterystycznego przekroju kanau dopywowego za pomocq wspczynnika korekcyjnego K
v
.
Obowiqzuje zaleznosc:



gdzie:
A
v
- przekrj kanau dopywowego po korekcie na lepkosc
A
o
- wymagany przekrj kanau dopywowego zaworu dla tej samej wydajnosci przepywu
czynnika o lepkosci rwnej lepkosci wody, przy identycznych pozostaych warunkach
rozprzenia.
Obliczenie wspczynnika korekcyjnego K
v
nie jest wymagane dla czynnikw o lepkosci
kinematycznej mniejszej niz 1010
-6
m
2
/s. W tych przypadkach przyjmuje si K
v
= 1.
Po okresleniu liczby Reynoldsa z uwzgldnieniem wczesniej obliczonego przekroju A
o
i lepkosci
czynnika przepywowego, wyznacza si wspczynnik korekcyjny K
v
, korzystajqc z wykresu K
v

f(Re) lub obliczeniowo z podanych w ponizszej tabeli zaleznosci.
Obliczanie liczby Reynoldsa:

gdzie:
q
v
[m
3
/h] - odprowadzany strumien objtosciowy
v [m
2
/s] - lepkosc kinematyczna przepywajqcej cieczy
A
o
[mm
2
] - przekrj obliczeniowy odniesiony do wody

Wspczynnik korekcyjny ze wzgldu na lepkosc wg firmy LESER:

Kv Zakres obowiqzywania
0,6413+0,2669ln(Re) 34 > Re > 200
0,5735+0,4343ln(Re)-0,04093ln2(Re)
+0,0013081ln3(Re)
200 < Re > 60000
1 Re > 60000

W literaturze spotyka si rwniez zaleznosc pokrywajqcq w sposb ciqgy cay obszar Re >
60000.



Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
28

7. Siy reakcji przy odprowadzaniu gazw, par i cieczy z zaworw
bezpieczenstwa
Przy zrzucie czynnika z zaworu bezpieczenstwa powstajq siy reakcji, ktre muszq byc przejte
z zaworu przez przewody przyqczne oraz punkty mocowania. Wielkosc si reakcji ma przede
wszystkim znaczenie dla prawidowego rozmieszczenia punktw mocowania. Nalezy przy tym
zwrcic uwag, aby naprzenia statyczne, dynamiczne i termiczne z przewodw do-
i odprowadzajqcych nie zostay przeniesione na zawr. Kierunek si reakcji jest przeciwny do
kierunku wypywu czynnika z zaworu.







K
v

Liczba Reynoldsa (Re)
Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
29
Stosowane formuy obliczeniowe (podane na podstawie literatury niemieckiej):
Dla par i gazw:
P
n
= p
o

( )
2
1
2

+

d
d
o



Dla p
n
>p
u
:
F
R
=

+
u o o
p d p d
2 2
2
2
40


Dla zaleznosci cisnien rznych od p
n
>p
u
:
F
R
=
o
o
p
d
d

2
4
2 2
20


Dla cieczy:
F
R
= ( )
u o
o
p p
d
d

2
4
2
20


Gdzie:
d
o
najwiksza srednica wypywu
d srednica wewntrzna przewodu wypywowego
F
R
sia reakcji
- wykadnik adiabaty
p cisnienie zadziaania jako nadcisnienie
p
o
cisnienie absolutne w przestrzeni cisnieniowej = cisnienie zadziaania + p
u
+ przyrost
cisnienia potrzebny do penego otwarcia (b
1
)
p
n
cisnienie absolutne przy wydmuchu
p
u
absolutne cisnienie otoczenia
o wspczynnik wypywu
- wspczynnik ekspansji adiabatycznej
8. Wpyw przeciwcisnien
Zgodnie z rznymi przepisami, medium wypuszczane przez zawr bezpieczenstwa nalezy
bezpiecznie odprowadzic. Przy mediach takich jak np. czyste powietrze, moze to nastpowac
bezposrednio do atmosfery z otworu wylotowego zaworu lub za posrednictwem krtkiego
przewodu z ujsciem do atmosfery. W przypadku substancji toksycznych lub niebezpiecznych dla
srodowiska z uwagi na parametry lub wasciwosci wydmuch musi nastpowac do ukadu
zamknitego (np. zbiornika, kolektora zbiorczego). Z takiego uwarunkowania wynikajq
najczsciej znaczne dugosci przewodw odpywowych z dodatkowymi kolanami. Przy bardziej
rozbudowanych systemach zabezpieczen, gdzie mamy do czynienia z wikszq ilosciq zaworw
bezpieczenstwa, czsto do tego dochodzi jeszcze znaczna ilosc przewodw. Przeciwcisnienie
tworzqce si w wyniku oporw przepywu w przewodach odpywowych nie pozostaje bez wpywu
Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
30
na charakterystyk i dziaanie zaworu bezpieczenstwa. Efektem tego oddziaywania moze byc
obnizona przepustowosc zaworu oraz niestabilnosc pracy w postaci drgan.
8.1 Przeciwcisnienie wasne
Jest to przeciwcisnienie powstajqce w przewodzie odpywowym podczas wydmuchu z zaworu
bezpieczenstwa. Jego maksymalnq, dopuszczalnq wartosc dla kazdego typu zaworu
bezpieczenstwa podaje producent. Z zasady dla standardowych konstrukcji zaworw
bezpieczenstwa nie przekracza ono 15% wartosci cisnienia zadziaania (poczqtku otwarcia)
minus przeciwcisnienie obce (jezeli wystpuje).
Niedopuszczalne wyzsze przeciwcisnienie wpywa na:
wielkosc skoku (nie zostaje osiqgnita przynalezna wartosc wspczynnika wypywu)
dziaanie zaworu (zawr moze pracowac niestabilnie w wyniku czego mogq powstawac
drgania i uderzenia w zabezpieczanej instalacji)
W przypadkach, gdy przeciwcisnienie wasne przekracza dopuszczalnq wartosc stosuje si
zawory bezpieczenstwa wyrwnowazone, z mieszkiem sprzystym ze stali nierdzewnej, ktry
obok funkcji uszczelniajqcych peni takze rol kompensatora przeciwcisnienia przekraczajqcego
owe 15%. Ze wzgldu na rwnosc efektywnego przekroju uszczelnienia mieszka i gniazda
zaworowego siy powstajqce na skutek rosnqcego cisnienia znoszq si i nie majq wpywu na
skok zaworu i tym samym jego przepustowosc.
By mc okreslic wielkosc przeciwcisnienia wasnego w przewodzie odpywowym muszq byc
znane:
dugosc oraz srednica przewidywanego przewodu odpywowego
ilosc, rodzaj oraz dane ewentualnego osprztu przewidzianego do zamontowania na
przewodzie odpywowym
cisnienie zadziaania zaworu bezpieczenstwa
rodzaj czynnika odprowadzanego przez zawr
maksymalny mozliwy zrzut masowy (przepustowosc) z zaworu
Ze wzgldu na to, ze formuy pozwalajqce na okreslenie wielkosci tego przeciwcisnienia nie
majq charakteru obligatoryjnego, sq przywoywane przez rzne zrda i mogq wystpowac
pewne odchylenia w wynikach w niniejszym opracowaniu nie podajemy konkretnej formuy,
pozostawiajqc projektantowi jej indywidualny wybr.
8.2 Przeciwcisnienie obce
Jest to przeciwcisnienie wystpujqce w przewodzie odpywowym bdqcym czsciq dalszego
systemu cisnieniowego, w ktrym panuje cisnienie wyzsze od atmosferycznego.
Przeciwcisnienie to moze miec charakter stay lub zmienny. W przypadku przeciwcisnienia
obcego staego zawr bezpieczenstwa ustawiany jest na cisnienie rznicowe tj. cisnienie
zadziaania minus przeciwcisnienie. Przy przeciwcisnieniach obcych o charakterze zmiennym
nalezy stosowac zawory bezpieczenstwa z mieszkiem sprzystym , ktry kompensuje wpyw
tego przeciwcisnienia na dziaanie zaworu.
9. Zagadnienia eksploatacyjno montazowe

9.1 Montaz zaworw bezpieczenstwa

Przed zamontowaniem na instalacji nalezy sprawdzic, czy zawr bezpieczenstwa nie zosta
uszkodzony lub zanieczyszczony w czasie transportu, oczyscic powierzchnie konierzy
przyqczeniowych ze srodka konserwujqcego (o ile taki zosta zastosowany) oraz usunqc
ewentualne zanieczyszczenia z kanaw przepywowych.
Po zamontowaniu zluzowac dzwigni przez usunicie drutu mocujqcego.




Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
31
Zawory bezpieczenstwa nalezy montowac w pozycji pionowej. Miejsce zamontowania powinno
speniac nastpujqce warunki:
- powinno byc dostpne i dobrze oswietlone
- w przypadku stosowania zaworw bezpieczenstwa budowy otwartej miejsce zabudowy
powinno uwzgldniac wymogi BHP (tj. zadziaanie zaworu nie powinno stwarzac zagrozenia
dla zdrowia i zycia obsugi)
- powinno byc zabezpieczone przed wpywem warunkw atmosferycznych, w przypadku
zamontowania zaworu na zewnqtrz, musi byc on zabezpieczony przed zamarzaniem
i opadami atmosferycznymi
Przy podqczaniu zaworu do przewodw przyqcznych nalezy stosowac uszczelnienia zgodne
z obowiqzujqcymi normami i dobrane pod wzgldem materiaowym do rodzaju i parametrw
roboczych czynnika przepywowego. Sruby qczqce konierze zaworu z konierzami przewodw
przyqcznych nalezy dokrcac rwnomiernie i na przemian. Nalezy unikac wszelkich
dodatkowych naprzen w poqczeniach z przewodami przyqcznymi, a zawr nie moze stanowic
konstrukcji nosnej dla osprztu urzqdzenia cisnieniowego, na ktrym jest zamontowany, jak
rwniez nie moze byc narazony na odksztacenia spowodowane wadliwym montazem
przewodw przyqcznych. Montaz przewodw przyqcznych powinien speniac warunki opisane
w punkcie 2 niniejszego opracowania.

9.2 Eksploatacja zaworw bezpieczenstwa

Zawory bezpieczenstwa wymagajq szczeglnie starannej i odpowiedzialnej obsugi. Wszelkie
niedociqgnicia eksploatacyjne mogq prowadzic do uszkodzenia mechanizmu zaworowego,
a w nastpstwie tego do uszkodzenia caego urzqdzenia cisnieniowego.
W czasie eksploatacji zaworw bezpieczenstwa nalezy zwracac szczeglnq uwag na:
- Prawidowe nastawienie zaworu bezpieczenstwa, odpowiednio do parametrw roboczych
urzqdzenia cisnieniowego
- Wasciwe zabezpieczenie zaworu przed samowolnq regulacjq i mozliwosciq jego
zablokowania
- Okresowe sprawdzenie prawidowosci dziaania zaworw bezpieczenstwa
- Zabezpieczenie mechanizmu zaworowego przed mozliwosciq uszkodzenia
- Prawidowq gospodark remontowq

Waznym zagadnieniem przy eksploatacji zaworw bezpieczenstwa jest sprawdzanie
prawidowosci ich dziaania przez przedmuchiwanie. Nalezy przy tym pamitac, ze zbyt czste
przedmuchiwanie moze prowadzic w konsekwencji do uszkodzenia powierzchni uszczelniajqcych
siedliska i grzyba zaworu bezpieczenstwa i tym samym do utraty szczelnosci zamknicia,
natomiast zupeny brak przedmuchiwania powoduje z reguy zapieczenie mechanizmu
zaworowego, co moze miec powazne nastpstwa. Czstotliwosc przedmuchiwania zalezy przede
wszystkim od warunkw eksploatacyjnych, jak rwniez od wymagan ujtych w przepisach
szczegowych, dotyczqcych danego typu instalacji lub urzqdzenia cisnieniowego. Czasokresy
przedmuchiwania zaworw powinny byc podane w instrukcji ruchowej danej instalacji lub
urzqdzenia cisnieniowego. Przedmuchiwanie nalezy przeprowadzac przy uzyciu dzwigni, ktrej
uruchomienie powoduje zluzowanie nacisku sprzyny, pozwalajqc tym samym na minimalny
wznios grzyba i przepyw czynnika. Zluzowanie to jest mozliwe przy cisnieniu wynoszqcym co
najmniej 80% cisnienia roboczego.

W nastpujqcych przypadkach, za zgodq dozoru technicznego, mozna zastosowac zawory
bezpieczenstwa bez urzqdzenia do ich przedmuchiwania:
Gdy proces technologiczny nie zezwala na przedmuchiwanie.
Jezeli uzycie takiego urzqdzenia jest niedopuszczalne ze wzgldu na wasnosci czynnika
roboczego ( trujqce, wybuchowe itp.).
Gdy przedmuchiwanie moze spowodowac wadliwe dziaanie zaworu.
Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
32

W takich przypadkach zawory bezpieczenstwa powinny byc poddawane okresowej kontroli ze
sprawdzeniem prawidowosci dziaania na stanowisku prbnym bez zmiany ich nastawienia.
Sprawdzanie takie powinno byc przeprowadzane przez osob posiadajqcq stosowne
uprawnienia, w regularnych odstpach czasu, jednak nie rzadziej niz 1 raz na 6 miesicy
(informacj t podajemy na podstawie polskich przepisw dozorowych)
W czasie normalnej pracy zaworu bezpieczenstwa bardzo czsto wystpuje uszkodzenie
mechanizmu zaworowego, w wyniku m.in. zbyt czstego przedmuchiwania, wadliwego montazu
lub zanieczyszczen pochodzenia korozyjnego. Uszkodzenie powierzchni uszczelniajqcych
siedliska i grzyba zaworu prowadzi do nieszczelnosci. Z reguy, we wstpnej fazie, mozna je
usunqc poprzez regeneracj tych powierzchni (np. docieranie, polerowanie).
Jednakze w przypadku dugotrwaych nieszczelnosci, dochodzi zazwyczaj do erozyjnych ubytkw
materiau powierzchni uszczelniajqcych i wwczas zawr musi zostac odstawiony do remontu lub
wymieniony na nowy. Remonty zaworw bezpieczenstwa powinny byc w pierwszej kolejnosci
wykonywane przez producenta zaworu bezpieczenstwa, ktry jest w stanie w sposb
autorytatywny okreslic zakres remontu, bqdz tez przez firmy lub zespoy remontowe posiadajqce
stosowne uprawnienia dozoru technicznego.
10. Sposb zamawiania
W zamwieniu nalezy ujqc nastpujqce dane:
Nazw i nr katalogowy zaworu bezpieczenstwa
Srednic nominalnq (DN) zaworu
Cisnienie poczqtku otwarcia lub zakres cisnien poczqtku otwarcia
Temperatur czynnika
Rodzaj czynnika
W przypadku zapytan ofertowych, zwaszcza dotyczqcych zaworw bezpieczenstwa
zastosowanych na czynniki agresywne bqdz specyficzne (na temat ktrych trudno znalezc dane
w oglnodostpnych materiaach zrdowych), wskazane jest posuzenie si Arkuszem
technicznym zaworu bezpieczenstwa.

11. Uwagi

Przy odbiorze dozorowym instalacji wymagane jest posiadanie obliczen przepustowosci, wg
wymagan przepisw UDT (w przypadku zaworw bezpieczenstwa eksportowanych, obowiqzujq
rwniez stosowne przepisy kraju, w ktrym zawory bdq eksploatowane) lub przepisw
szczegowych, ktre sq potwierdzeniem prawidowego doboru zaworu bezpieczenstwa do
instalacji lub urzqdzenia cisnieniowego.











Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
33


ARKUSZ TECHNICZNY ZAWORW BEZPIECZENSTWA Arkusz........Arkuszy...............
Zamwienie Nr z dnia Pismo Nr z dnia
Oferta Nr z dnia Decyzja komisji Nr z dnia

Pozycja Nr
Ilosc sztuk
Przeznaczenie
Typ zaworu / srednica nominalna/

DANE EKSPLOATACYJNE
Rodzaj czynnika

Masa czqsteczkowa

Cizar wasciwy kG/m
3


Wykadnik adiabaty
5)


Cisnienie robocze /nadcisnienie/ MPa

Max dopuszczalne cisnienie rob. MPa

Dopuszczalne przekroczenie cisnienia
1)
MPa
/nadcisnienie/


Dane o
urzqdzeniu
lub
instalacji
Temperatura robocza
o
C

Cisnienie poczqtku otwarcia MPa /nadcisnienie/

Max mozliwe przeciwcisnienie MPa /nadcisnienie/

Cisnienie nastawy MPa /nadcisnienie/

Wzrost cisnienia ponad cisnienie otwarcia w % / b
1
/
2/


Spadek cisnienia ponizej cisnienia otwarcia w % / b
2
/
3/


Temperatura przy wydmuchu
o
C

Wymagana wydajnosc zaworu / kg/h /


WYKONANIE ZAWORU

Rodzaj zaworu / penoskokowy ; proporcjonalny /
Element obciqzajqcy / sprzyna ; cizarek /
Kadub
Sprzyna


Materia
Elementy uszczelniajqce
Nr normy / PN ; DIN /
DN mm
PN MPa
Konierz
wlotowy /
konierz
wylotowy
Powierzchnie uszczelniajqce
4/

Wymagany mm
2
Przekrj kanau
dopywowego
Dobrany mm
2

Normalne /P/ z przedmuchem
Gazoszczelne /G/ z przedmuchem
Gazoszczelne /G/ bezdzwigniowe
Z ograniczeniem skoku do cieczy /C/

1/
Dopuszczalne przekroczenie max dopuszczalnego cisnienia roboczego przy penym wydmuchu
2/
b1 /%/ procentowy wzrost cisnienia niezbdny do uzyskania penego otwarcia /penego skoku/zaworu bezpieczenstwa
3/
b2 /%/ procentowy spadek cisnienia niezbdny do szczelnego zamknicia zaworu bezpieczenstwa
4/
Powierzchnie konierzy / gadkie; z rowkiem; z wystpem itp./
5/
Podac w przypadku mieszaniny jako zastpcza
UWAGI :

Data Opracowa Zatwierdzi Telefon Nazwa firmy






Zaqcznik nr 1.
Slqskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uzytkownikw
34






























Dodatkowo na konierzu wylotowym wybijane sq w kolejnosci:
- rok produkcji / zakad / nr kolejny
- nr sprzyny
- zakres cisnien lub cisnienie poczqtku otwarcia
- nr stanowiska montera
- znak KJ
PRZYKAD TABLICZKI FIRMOWEJ ZAWORU BEZPIECZENSTWA
OBOWIAZUJACEJ W SLASKICH ZAKADACH ARMATURY PRZEMYSOWEJ
SLASKIE ZAKADY ARMATURY PRZEMYSOWEJ

Si bar
bar

0045


1 2 3 4 5 6
Oznaczenia wystpujce na tabliczce znamionowej
1. Typ zaworu bezpieczestwa
2. rednica gniazda d
o

3. Numer spryny
4. Wykonanie (P normalne, G gazoszczelne)
5. Wspczynnik wypywu
6. Cinienie pocztku otwarcia lub zakres cinie pocztku otwarcia
Zacznik nr 2.
lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
35


ZAWORY BEZPIECZESTWA KONIERZOWE PENOSKOKOWE - ZAKRESY CINIE


Si 6301/02/03/04; Si 6102/03/04
Zakres cinie
MPa bar
Szereg 20 x 32 25 x 40 32 x 50 40 x 65 50 x 80 65 x 100 80 x 125 100 x 150 125 x 200 150 x 250 200 x 300 300 x 400
1)
400 x 500
1)
0,045 0,068 0,450,68 L-4010 L-4026 L-4042 L-4059 L-4076 L-4093 L-4110 L-4126 L-4127 L-4142 L-4171
0,066 0,10 0,661,0 L-4011 L-4027 L-4043 L-4060 L-4077 L-4094 L-4111 L-4127 L-4128 L-4143 L-4172
L-4198
0,30,42
L-4569
0,250,28
0,095 0,14 0,951,4 L-4012 L-4028 L-4044 L-4061 L-4078 L-4095 L-4112 L-4128 L-4129 L-4144 L-4173
0,13 0,19 1,31,9 L-4013 L-4029 L-4045 L-4062 L-4079 L-4096 L-4113 L-4129 L-4130 L-4145 L-4174
L-4199
0,40,55
L-4570
0,280,31
0,18 0,26 1,82,6 L-4014 L-4030 L-4046 L-4063 L-4080 L-4097 L-4114 L-4130 L-4131 L-4146 L-4175
0,25 0,36 2,53,6 L-4015 L-4031 L-4047 L-4064 L-4081 L-4098 L-4115 L-4131 L-4132 L-4147 L-4176
L-4200
0,520,7
L-4571
0,310,36
0,35 0,50 3,55,0 L-4016 L-4032 L-4048 L-4065 L-4082 L-4099 L-4116 L-4132 L-4133 L-4148 L-4177
0,48 0,63 4,86,3 L-4017 L-4033 L-4049 L-4066 L-4083 L-4100 L-4117 L-4133 L-4134 L-4149 L-4178
L-4201
0,650,9
L-4572
0,360,42
0,6 0,8 6,08,0 L-4018 L-4034 L-4050 L-4067 L-4084 L-4101 L-4118 L-4134 L-4135 L-4150 L-4179
0,75 1,0 7,510 L-4019 L-4035 L-4051 L-4068 L-4085 L-4102 L-4119 L-4135 L-4136 L-4151 L-4181
L-4202
0,81,1
L-4573
0,420,5
0,95 1,25 9,512,5 L-4020 L-4036 L-4052 L-4069 L-4086 L-4103 L-4120 L-4136 L-4137 L-4165
1,2 1,6 1216 L-4021 L-4037 L-4053 L-4070 L-4087 L-4104 L-4121 L-4137 L-4152 L-4166
L-4203
1,01,4
L-4574
0,50,6
1,5 2,0 1520 L-4022 L-4038 L-4054 L-4071 L-4088 L-4105 L-4122 L-4138 L-4153
1,8 2,5 1825 L-4023 L-4039 L-4055 L-4072 L-4089 L-4106 L-4123 L-4152 L-4154
L-4204
1,31,8
L-4575
0,60,7
2,3 3,2 2332 L-4024 L-4040 L-4056 L-4073 L-4090 L-4107 L-4138 L-4153
3,0 4,0 3040 L-4025 L-4041 L-4058 L-4089 L-4106 L-4123 L-4139 L-4153
L-4205
1,72,3
L-4576
0,70,8
3,8 5,0 3850 L-4040 L-4056 L-4073 L-4090 L-4107 L-4124 L-4138 L-4154
4,8 6,2 4862 L-4041 L-4058 L-4074 L-4089 L-4106 L-4123 L-4139 L-4155
L-4206
2,23,0
L-4577
0,80,95
6,0 7,8 6078 L-4057 L-4073 L-4090 L-4107 L-4124 L-4140
7,5 9,5 7595
0
,
1

;

0
,
2

;

0
,

3

;

0
,
4


L-4058 L-4074 L-4091 L-4108 L-4125





L-4207
2,93,8
L-4578
0,951,1
L-4208
3,74,8
L-4579
1,11,3
L-4209
4,76,0
L-4580
1,31,7
L-4210
5,67,0
L-4581
1,72,2
L-4582
2,22,8
L-4583
2,83,5


L-4584
3,54,2





Uwaga: Powyej linii grubej materia spryny drut patentowany BI
Poniej linii grubej materia spryny 51CrV4

Szereg 01;02
Szereg 03
Szereg 04


L-4585
4,24,5







Tabela 12.
2) w przypadku DN300x400 i DN400x500 zakresy cinie podano w barach
lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
36




ZAWORY BEZPIECZESTWA KONIERZOWE PROPORCJONALNE - ZAKRESY CINIE

Si 25 01/02 Si 23 02


Zakres cinie
MPa bar
Szereg 15 x 15
1)
20 x 20 25 x 25 32 x 32 40 x 40 50 x 50 65 x 65 80 x 80 100 x 100 125 x 125 150 x 150 200 x 200
0,045 0,068 0,450,68 L-4001 L-4001 L-4010 L-4026 L-4042 L-4059 L-4076 L-4093 L-4110 L-4126 L-4127 L-4142
0,066 0,10 0,661,0 L-4002 L-4002 L-4011 L-4027 L-4043 L-4060 L-4077 L-4094 L-4111 L-4127 L-4128 L-4143
0,095 0,14 0,951,4 L-4003 L-4003 L-4012 L-4028 L-4044 L-4061 L-4078 L-4095 L-4112 L-4128 L-4129 L-4144
0,13 0,19 1,31,9 L-4003 L-4003 L-4013 L-4029 L-4045 L-4062 L-4079 L-4096 L-4113 L-4129 L-4130 L-4145
0,18 0,26 1,82,6 L-4004 L-4004 L-4014 L-4030 L-4046 L-4063 L-4080 L-4097 L-4114 L-4130 L-4131 L-4146
0,25 0,36 2,53,6 L-4004 L-4004 L-4015 L-4031 L-4047 L-4064 L-4081 L-4098 L-4115 L-4131 L-4132 L-4147
0,35 0,50 3,55,0 L-4005 L-4005 L-4016 L-4032 L-4048 L-4065 L-4-82 L-4099 L-4116 L-4132 L-4133 L-4148
0,48 0,63 4,86,3 L-4005 L-4005 L-4017 L-4033 L-4049 L-4066 L-4083 L-4100 L-4117 L-4133 L-4134 L-4149
0,60 0,80 6,08,0 L-4006 L-4006 L-4018 L-4034 L-4050 L-4067 L-4084 L-4101 L-4118 L-4134 L-4135 L-4150
0,75 1,0 7,510 L-4006 L-4006 L-4019 L-4035 L-4051 L-4068 L-4085 L-4102 L-4119 L-4135 L-4136 L-4151
0,95 1,25 9,512,5 L-4007 L-4007 L-4020 L-4036 L-4052 L-4069 L-4086 L-4103 L-4120 L-4136 L-4137 L-4152
1,2 1,6 1216
0
1

;

0
2

L-4007 L-4007 L-4021 L-4037 L-4053 L-4070 L-4087 L-4104 L-4121 L-4137 L-4139 L-4154
1,5 2,0 1520 L-4008 L-4008 L-4022 L-4038 L-4054 L-4071 L-4088 L-4105 L-4122 L-4138 L-4140
1,8 2,5 1825 L-4008 L-4008 L-4023 L-4039 L-4055 L-4072 L-4089 L-4106 L-4123 L-4139 L-4141
2,3 3,2 2332 L-4009 L-4009 L-4024 L-4040 L-4056 L-4073 L-4090 L-4107 L-4124 L-4140
3,0 4,0 3040
0
2

L-4009 L-4009 L-4025 L-4041 L-4058 L-4074 L-4091 L-4108 L-4125 L-4141


1) DN 15x15 tylko dla Si 2501


Uwaga : Powyej linii grubej materia spryny drut patentowany BI
Poniej linii grubej materia spryny 51CrV4











Tabela 13.
lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
37

ZAWORY BEZPIECZESTWA KONIERZOWE PENOSKOKOWE - WYKONANIE CrNi

ZAKRESY CISNIE

Si 6302 CrNi
Zakres cinie
MPa
bar
20 x 32 25 x 40 32 x 50 40 x 65 50 x 80 65 x 100 80 x 125 100 x 150
0,05 0,15 0,51,5 L-4216 L-4221 L-4226 L-4231 L-4236 L-4241 L-4246 L-4251
0,15 0,5 1,55,0 L-4217 L-4222 L-4227 L-4232 L-4237 L-4242 L-4247 L-4252
0,5 1,0 5,010 L-4218 L-4223 L-4228 L-4233 L-4238 L-4243 L-4248 L-4253
1,0 1,8 1018 L-4219 L-4224 L-4229 L-4234 L-4239 L-4244 L-4249
L-4254
1,0 1,6
1,8 4,0 1840 L-4220 L-4225 L-4230
L-4235
1,8 3,2
L-4240
1,8 3,2
L-4245
1,8 3,2
L-4250
1,8 2,5
L-4138
1)

1,5 2,0
1) Spryna z materiau 50HF. Spryny naraone na dziaanie chemiczne naley niklowa.


ZAWORY BEZPIECZESTWA KONIERZOWE PROPORCJONALNE WYKONANIE CrNi
ZAKRESY CINIE

Si 2502 CrNi
Zakres cinie
MPa bar
20 x 20 25 x 25 32 x 32 40 x 40 50 x 50 65 x 65 80 x 80 100 x 100
0,02 0,15 0,21,5 L-4211 L-4216 L-4221 L-4226 L-4231 L-4236 L-4241 L-4246
0,1 0,5 1,05,0 L-4212 L-4217 L-4222 L-4227 L-4232 L-4237 L-4242 L-4247
0,2 1,0 2,010 L-4213 L-4218 L-4223 L-4228 L-4233 L-4238 L-4243 L-4248
0,8 1,8 8,018 L-4214 L-4219 L-4224 L-4229 L-4234 L-4239 L-4244 L-4249
1,8 4,0 1840 L-4215 L-4220 L-4225 L-4230 L-4235 L-4240 L-4245
L-4250
1,8 3,2

Materia spryn: stal chromowo niklowa w gat. 1H18N9 (X10CrNi18-8)

Zastosowanie:
Spryny z materiau 1H18N9 (X10CrNi18-8) stosowane s w przypadku temperatur czynnika przepywowego poniej 60
o
C oraz w przypadku naraenia spryn na dziaanie chemiczne. Ponadto spryny CrNi
stosowane s w zaworach bezpieczestwa w podstawowych wersjach materiaowych dla temperatur czynnika od 250
o
C do 400
o
C, gdzie spryny z drutu patentowanego klasy B nie mog by zastosowane.

Uwaga:

W przypadku, gdy wymagane cinienie pocztku otwarcia zaworu bezpieczestwa wystpuje w obu ssiadujcych zakresach cinie, stosuje si spryn CrNi o niszym zakresie, odwrotnie anieli w przypadku
spryn z drutu patentowanego klasy B i ze stali 51CrV4 (w tych przypadkach stosuje si spryny o wyszym zakresie).
Tabela 14.
lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
38



ZAWORY BEZPIECZESTWA PROPORCJONALNE Z PRZYCZAMI GWINTOWYMI
NR KAT. 781

DN 10 DN 15 DN 20 DN 25
Zakres cinie Zakres cinie Zakres cinie Zakres cinie
MPa bar
Nr
spryny
MPa bar
Nr
spryny
MPa bar
Nr
spryny
MPa bar
Nr
spryny
0,03 0,05 0,30,5 B-4011a 0,03 0,05 0,30,5 B-4011a 0,03 0,05 0,30,5 B-4011a 0,03 0,05 0,30,5 B-4011a
0,05 0,16 0,51,6 B-4012a 0,05 0,14 0,51,4 B-4012a 0,05 0,15 0,51,5 B-4012a 0,05 0,10 0,51,0 B-4012a
0,15 0,28 1,52,8 B-4013a 0,12 0,25 1,22,5 B-4013a 0,14 0,33 1,43,3 B-4014a 0,09 0,16 0,91,6 B-4013a
0,27 0,47 2,74,7 B-4014a 0,24 0,47 2,44,7 B-4014a 0,32 0,70 3,27,0 B-4016a 0,15 0,23 1,52,3 B-4014a
0,45 0,9 4,59,0 B-4017a 0,45 1,6 4,516 B-4017a 0,68 1,6 6,816 B-4018a 0,22 0,30 2,23,0 B-4015a
0,85 1,6 8,516 B-4018a 0,28 0,48 2,84,8 B-4016a
0,45 0,60 4,56,0 B-4017a

0,55 1,0 5,510 B-4018a


ZAWORY BEZPIECZESTWA PENOSKOKOWE Z PRZYCZAMI GWINTOWYMI
NR KAT. 775

DN 20 DN 25 DN 32
Zakres cinie Zakres cinie Zakres cinie
MPa bar
Nr spryny
MPa bar
Nr spryny
MPa bar
Nr spryny
0,15 0,26 1,52,6 L-4014 0,15 0,24 1,52,4 L-4028 0,15 0,20 1,22,0 L-4046
0,25 0,37 2,53,7 L-4015 0,23 0,36 2,33,6 L-4031 0,19 0,36 1,93,6 L-4047
0,36 0,50 3,65,0 L-4016 0,35 0,47 3,54,7 L-4032 0,35 0,60 3,56,0 L-4049
0,48 0,64 4,86,4 L-4017 0,44 0,80 4,48,0 L-4034 0,55 0,80 5,58,0 L-4050
0,60 0,80 6,08,0 L-4018 0,75 1,2 7,512 L-4036 0,75 1,2 7,512 L-4052
0,76 1,05 7,610,5 L-4019 1,15 1,6 11,516 L-4037 1,15 1,6 11,516 L-4053
1,0 1,25 1012,5 L-4020
1,2 1,6 1216 L-4021



NR KAT. 775-I

DN 20 DN 25 DN 32
Zakres cinie Zakres cinie Zakres cinie
MPa bar
Nr spryny
MPa bar
Nr spryny
MPa bar
Nr spryny
0,045 0,16 0,451,6 L-4003 0,045 0,10 0,451,0 L-4003 0,045 0,09 0,450,9 L-4003
0,15 0,35 1,53,5 L-4005 0,09 0,20 0,92,0 L-4005 0,08 0,15 0,81,5 L-4005
0,33 0,70 3,37,0 L-4006 0,19 0,38 1,93,8 L-4006 0,14 0,27 1,42,7 L-4006
0,68 1,26 6,812,6 L-4007 0,37 0,68 3,76,8 L-4007 0,25 0,50 2,55,0 L-4007
1,25 1,6 12,516 L-4008 0,66 1,15 6,611,5 L-4008 0,48 0,80 4,88,0 L-4008
1,1 1,6 1116 L-4009 0,78 1,0 7,810 L-4009
Uwaga: Materia spryny drut patentowany BI



Uwaga:
Powyej linii grubej materia spryny drut
patentowany BI
Poniej linii grubej materia spryny
51CrV4

Uwaga: Materia spryny drut
patentowany BI

Uwaga:
Materia spryny drut patentowany BI

Tabela 15.
lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
39





ZAWORY BEZPIECZESTWA PENOSKOKOWE Z PRZYCZEM GWINTOWYM
NR KAT. 782



DN 10 d
o
= 10 DN 15 d
o
= 12 DN 20 d
o
= 16 DN 25 d
o
= 20
Zakres cinie
bar
Nr spryny
Zakres cinie
bar
Nr spryny
Zakres cinie
bar
Nr spryny
Zakres cinie
bar
Nr spryny
1,0 2,1 B 4012a 1,0 2,1 B 4012a 0,7 1,1 B 4012a 0,7 1,0 B 4013a
2,0 3,2 B 4013a 2,0 3,2 B 4013a 0,95 1,5 B 4013a 0,95 2,0 B 4014a
2,95 5,4 B 4014a 3,1 5,15 B 4014a 1,45 2,7 B 4014a 1,85 2,9 B 4015a
5,0 8,3 B 4015a 5,0 8,3 B 4015a 2,5 4,1 B 4015a 2,85 4,85 B 4016a
7,9 13,0 B 4016a 7,8 13,5 B 4016a 4,0 7,0 B 4016a 4,7 6,0 B 4017a
12,9 15,9 B 4017a 13,2 15,8 B 4017a 6,9 10,2 B 4017a 5,9 10,0 B 4018a
14,7 19,8 B 4018a 14,8 19,7 B 4018a 10,0 14,2 B 4018a 9,8 12,0 B 4020
18,9 25,0 B 4020 19,2 22,0 B 4020 13,5 17,8 B 4020 11,1 16,0 B 4021
16,8 20,0 B 4021




Uwaga:
Materia spryny drut patentowany BI

s
k
i
e

Z
a
k

a
d
y

A
r
m
a
t
u
r
y

P
r
z
e
m
y
s

o
w
e
j

A
R
M
A
K


S
p
.

z

o
.
o
.




P
o
r
a
d
n
i
k

d
l
a

p
r
o
j
e
k
t
a
n
t

w

i

u

y
t
k
o
w
n
i
k

w







































































4
0

T
a
b
l
i
c
a

w
y
d
a
j
n
o

c
i

d
l
a

p
o
w
i
e
t
r
z
a


p
r
z
y

t
e
m
p
e
r
a
t
u
r
z
e


2
0
o
C


w


t
/
h



w
g



W
U
D
T
-
U
C
-
W
O
-
A
/
0
1

W
i
e
l
k
o


z
a
w
o
r
u


(

w
l
o
t

x

w
y
l
o
t
)

S
i

6
3
0
1
,

S
i

6
1
/

6
3
0
2

S
i

6
1
/

6
3
0
3

2
0
x
3
2

2
5
x
4
0

3
2
x
5
0

4
0
x
6
5

5
0
x
8
0

6
5
x
1
0
0

8
0
x
1
2
5

1
0
0
x
1
5
0

1
2
5
x
2
0
0

1
5
0
x
2
0
0

2
0
0
x
3
0
0

3
0
0
x
4
0
0

4
0
0
x
5
0
0

S
i

6
1
/

6
3
0
4

2
5
x
4
0

3
2
x
5
0

4
0
x
6
5

5
0
x
8
0

6
5
x
1
0
0

8
0
x
1
2
5

1
0
0
x
1
5
0







S
i
e
d
l
i
s
k
o

d
o


(
m
m
)

1
6

2
0

2
5

3
2

4
0

5
0

6
3

7
7

9
3

1
1
0

1
5
5

2
2
0

2
8
0

0
,
0
4
5

0
,
0
5

0
,
0
6

0
,
0
8

0
,
1

0
,
1
7
3

0
,
1
7
9

0
,
1
9
2

0
,
2
1
8

0
,
2
4
3

0
,
2
7
0

0
,
2
8
0

0
,
3
0
0

0
,
3
4
0

0
,
3
8
0

0
,
4
2
3

0
,
4
3
8

0
,
4
6
9

0
,
5
3
2

0
,
5
9
4

0
,
6
9
2

0
,
7
1
8

0
,
7
6
9

0
,
8
7
1

0
,
9
7
3

1
,
0
8

1
,
1
2

1
,
2
0

1
,
3
6

1
,
5
2

1
,
6
9

1
,
7
5

1
,
8
8

2
,
1
3

2
,
3
7

2
,
6
8

2
,
7
8

2
,
9
8

3
,
3
7

3
,
7
7

4
,
0
1

4
,
1
6

4
,
4
5

5
,
0
4

5
,
6
3

5
,
8
5

6
,
0
7

6
,
4
9

7
,
3
6

8
,
2
2

8
,
1
8

8
,
4
9

9
,
0
8

1
0
,
2
9

1
1
,
5
0

1
6
,
7
0

1
7
,
3
1

1
8
,
5
4

2
1
,
0
0

2
3
,
4
6

3
1
,
8
2

3
2
,
9
9

3
5
,
3
3

4
0
,
0
2

4
4
,
7
0

5
1
,
5
5

5
3
,
4
4

5
7
,
2
4

6
4
,
8
2

7
2
,
4
1

0
,
1
2

0
,
1
5

0
,
1
8

0
,
2
1

0
,
2
5

0
,
2
6
8

0
,
3
3
2

0
,
3
7
4

0
,
4
1
5

0
,
4
7
0

0
,
4
2
0

0
,
5
1
9

0
,
5
8
4

0
,
6
4
8

0
,
7
3
5

0
,
6
5
6

0
,
8
1
2

0
,
9
1
3

1
,
0
1

1
,
1
5

1
,
0
7

1
,
3
3

1
,
4
9

1
,
6
6

1
,
8
8

1
,
6
8

2
,
0
8

2
,
3
4

2
,
6
0

2
,
9
4

2
,
6
2

3
,
2
5

3
,
6
5

4
,
0
6

4
,
6
0

4
,
1
6

5
,
1
5

5
,
8
0

6
,
4
4

7
,
2
9

6
,
2
2

7
,
7
0

8
,
6
6

9
,
6
2

1
0
,
9
0

9
,
0
7

1
1
,
2
3

1
2
,
6
3

1
4
,
0
3

1
5
,
9
0

1
2
,
6
9

1
5
.
7
1

1
7
,
6
7

1
9
,
6
2

2
2
,
2
4

2
5
,
9
2

2
9
,
6
0

3
3
,
2
9

3
6
,
9
7

4
1
,
8
9

4
9
,
3
8

5
6
,
4
0

6
3
,
4
3

7
0
,
4
5

7
9
,
8
2

7
9
,
9
9

9
1
,
3
8

1
0
2
,
7
5

1
1
4
,
1
3

1
2
9
,
3
0

0
,
3

0
,
4

0
,
5

0
,
6

0
,
8

0
,
5
3
9

0
,
6
7
7

0
,
8
1
5

0
,
9
5
3

1
,
2
3

0
,
8
4
1

1
,
0
6

1
,
2
7

1
,
4
9

1
,
9
2

1
,
3
2

1
,
6
5

1
,
9
9

2
,
3
3

3
,
0
0

2
,
1
5

2
,
7
1

3
,
2
6

3
,
8
1

4
,
9
2

3
,
3
7

4
,
2
4

5
,
1
0

5
,
9
6

7
,
6
9

5
,
2
6

6
,
6
2

7
,
9
6

9
,
3
1

1
2
,
0
1

8
,
3
5

1
0
,
5
0

1
2
,
6
4

1
4
,
7
7

1
9
,
0
6

1
2
,
4
8

1
5
,
6
9

1
8
,
8
9

2
2
,
0
7

2
8
,
4
8

1
8
,
2
0

2
2
,
8
9

2
7
,
5
5

3
2
,
2
0

4
1
,
5
4

2
5
,
4
7

3
2
,
0
2

3
8
,
5
4

4
5
,
0
4

5
8
,
1
1

4
8
,
0
3

6
0
,
3
2

7
2
,
6
1

8
4
,
9
0

1
0
9
,
4
7

9
1
,
5
3

1
1
4
,
9
4

1
3
8
,
3
6

1
6
1
,
7
7

1
8
5
,
1
8
1
)

1
4
8
,
2
7

1
8
6
,
2
0

2
0
5
,
1
7
2
)

1
,
0

1
,
2

1
,
4

1
,
6

1
,
8

1
,
5
0

1
,
7
8

2
,
0
6

2
,
3
3

2
,
6
1

2
,
3
5

2
,
7
8

3
,
2
1

3
,
6
4

4
,
0
7

3
,
6
8

4
,
3
5

5
,
0
2

5
,
7
0

6
,
3
7

6
,
0
2

7
,
1
2

8
,
2
3

9
,
3
3

1
0
,
4
3

9
,
4
1

1
1
,
1
4

1
2
,
8
6

1
4
,
5
9

1
6
,
3
1

1
4
,
7
1

1
7
,
4
0

2
0
,
1
0

2
2
,
7
9

2
5
,
4
9

2
3
,
3
4

2
7
,
6
2

3
1
,
9
0

3
6
,
1
8

4
0
,
4
5

3
4
,
8
7

4
1
,
2
6

4
7
,
6
6

5
4
,
0
5

6
0
,
4
4

5
0
,
8
7

6
0
,
1
9

6
9
,
5
1

7
8
,
8
4

8
8
,
1
7

7
1
,
1
6

8
4
,
2
0

9
7
,
2
5

1
1
0
,
2
9

1
3
4
,
0
5



2
,
0

2
,
2

2
,
4

2
,
6

2
,
8

2
,
8
8

3
,
1
6

3
,
4
4

3
,
7
1

3
,
9
9

4
,
5
1

4
,
9
4

5
,
3
7

5
,
8
0

6
,
2
3

7
,
0
5

7
,
7
2

8
,
4
0

9
,
0
7

9
,
7
4

1
1
,
5
4

1
2
,
6
4

1
3
,
7
5

1
4
,
8
5

1
5
,
9
5

1
8
,
0
4

1
9
,
7
7

2
1
,
4
9

2
3
,
2
2

2
4
,
9
4

2
8
,
1
9

3
0
,
8
8

3
3
,
5
8

3
6
,
2
7

3
8
,
9
6

4
4
,
7
3

4
7
,
0
7

5
3
,
3
0

5
7
,
5
7

6
1
,
8
1

6
6
,
8
4

7
3
,
2
3

7
9
,
6
2

8
6
,
0
2

9
2
,
4
1

9
7
,
4
9

1
0
6
,
8
2

1
1
6
,
1
4





3
,
0

3
,
2

3
,
4

3
,
6

3
,
8

4
,
2
6

4
,
5
4

4
,
8
2

5
,
0
9

5
,
3
7

6
,
6
6

7
,
0
9

7
,
5
2

7
,
9
5

8
,
3
9

1
0
,
4
2

1
1
,
0
9

1
1
,
7
6

1
2
,
4
4

1
3
,
1
1

1
7
.
0
6

1
8
,
1
6

1
9
,
2
6

2
0
,
3
7

2
1
,
4
7

2
6
,
6
7

2
8
,
3
9

3
0
,
1
2

3
1
,
8
4

3
3
,
5
7

4
1
,
6
7

4
4
,
3
6

4
7
,
0
6

4
9
,
7
6

5
2
,
4
5

6
6
,
1
3

7
0
,
4
0

7
4
,
6
9

7
8
,
9
7

8
3
,
2
5

9
8
,
8
0

1
0
5
,
1
9







4
,
0

4
,
4

4
,
8

5
,
2

5
,
6

6
,
2

5
,
6
4

6
,
2
0

6
,
7
5

7
,
3
0

7
,
8
5

8
,
6
8

8
,
8
2

9
,
6
8

1
0
,
5
4

1
1
,
4
0

1
2
,
2
6

1
3
,
5
6

1
3
,
7
9

1
5
,
1
3

1
6
,
4
8

1
7
,
8
3

1
9
,
2
0

2
1
,
2
0

2
2
,
5
7

2
4
,
7
8

2
6
,
9
9

2
9
,
2
0

3
1
,
4
1

3
4
,
7
2

3
5
,
3
0

3
8
,
7
5

4
2
,
2
0

4
5
,
6
5

4
9
,
1
0

5
4
,
2
8

5
5
,
1
5

6
0
,
5
4

6
5
,
9
3

7
1
,
3
2

7
6
,
7
2

8
4
,
8
1

8
7
,
5
2

9
6
,
0
8

1
0
4
,
6
4

1
1
3
,
2
0

1
2
1
,
7
5

1
3
4
,
5
9







Cinienie pocztku otwarcia w MPa ( nadcinienie)
6
,
5

7
,
0

7
,
5

8
,
0

8
,
5

9
,
0

9
,
5

8
,
9
7

9
,
7
8

1
0
,
4
7

1
1
,
1
6

1
1
,
8
5

1
2
,
5
4

1
3
,
2
3

1
4
,
2
1

1
5
,
2
8

1
6
,
3
6

1
7
,
4
4

1
8
,
5
2

1
9
,
5
9

2
0
,
6
7

2
2
,
2
1

2
3
,
9
0

2
5
,
5
8

2
7
,
2
7

2
8
,
9
5

3
0
,
6
4

3
2
,
3
2

3
6
,
3
7

3
9
,
1
3

4
1
,
8
9

4
4
,
6
5

4
7
,
4
1

5
0
,
1
7

5
2
,
9
3

5
6
,
8
7

6
1
,
1
8

6
5
,
4
9

6
9
,
8
1

7
4
,
1
2

7
8
,
4
4

8
2
,
7
5

8
8
,
8
5

9
5
,
6
0

1
0
2
,
3
8








1
)

W
y
d
a
j
n
o


p
r
z
y

m
a
k
s
y
m
a
l
n
y
m

c
i

n
i
e
n
i
u

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a

0
,
7
M
P
a
;
























2
)


W
y
d
a
j
n
o


p
r
z
y

m
a
k
s
y
m
a
l
n
y
m

c
i

n
i
e
n
i
u

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a

0
,
4
5
M
P
a



T
a
b
e
l
a

1
6
.

s
k
i
e

Z
a
k

a
d
y

A
r
m
a
t
u
r
y

P
r
z
e
m
y
s

o
w
e
j

A
R
M
A
K


S
p
.

z

o
.
o
.




P
o
r
a
d
n
i
k

d
l
a

p
r
o
j
e
k
t
a
n
t

w

i

u

y
t
k
o
w
n
i
k

w







































































4
1

T
a
b
l
i
c
a

w
y
d
a
j
n
o

c
i

d
l
a

p
a
r
y

n
a
s
y
c
o
n
e
j


w

t
/
h


w
g


W
U
D
T
-
U
C
-
W
O
-
A
/
0
1

W
i
e
l
k
o


z
a
w
o
r
u


(

w
l
o
t

x

w
y
l
o
t
)

S
i

6
3
0
1
,

S
i

6
1
/

6
3
0
2

S
i

6
1
/

6
3
0
3

2
0
x
3
2

2
5
x
4
0

3
2
x
5
0

4
0
x
6
5

5
0
x
8
0

6
5
x
1
0
0

8
0
x
1
2
5

1
0
0
x
1
5
0

1
2
5
x
2
0
0

1
5
0
x
2
0
0

2
0
0
x
3
0
0

3
0
0
x
4
0
0

4
0
0
x
5
0
0

S
i

6
1
/

6
3
0
4

2
5
x
4
0

3
2
x
5
0

4
0
x
6
5

5
0
x
8
0

6
5
x
1
0
0

8
0
x
1
2
5

1
0
0
x
1
5
0







S
i
e
d
l
i
s
k
o

d
o



(
m
m
)

1
6

2
0

2
5

3
2

4
0

5
0

6
3

7
7

9
3

1
1
0

1
5
5

2
2
0

2
8
0

0
,
0
4
5

0
,
0
5

0
,
0
6

0
,
0
8

0
,
1

0
,
1
1
9

0
,
1
2
3

0
,
1
3
2

0
,
1
4
8

0
,
1
6
6

0
,
1
8
6

0
,
1
9
3

0
,
2
0
6

0
,
2
3
2

0
,
2
5
9

0
,
2
9
1

0
,
3
0
1

0
,
3
2
3

0
,
3
6
2

0
,
4
0
4

0
,
4
7
6

0
,
4
9
3

0
,
5
2
8

0
,
5
9
3

0
,
6
6
2

0
,
7
4
4

0
,
7
7
1

0
,
8
2
6

0
,
9
2
7

1
,
0
4

1
,
1
6

1
,
2
0

1
,
2
9

1
,
4
5

1
,
6
2

1
,
8
4

1
,
9
1

2
,
0
5

2
,
3
0

2
,
5
7

2
,
7
6

2
,
8
6

3
,
0
6

3
,
4
3

3
,
8
4

4
,
0
2

4
,
1
7

4
,
4
6

5
,
0
1

5
,
6
0

5
,
6
2

5
,
8
3

6
,
2
5

7
,
0
1

7
,
8
3

1
1
,
4
8

1
1
,
9
0

1
2
,
7
0

1
4
,
3
6

1
5
,
9
8

2
1
,
8
8

2
2
,
6
8

2
4
,
2
0

2
7
,
3
6

3
0
,
4
5

3
5
,
4
4

3
6
,
7
4

3
9
,
2
1

4
4
,
3
2

4
9
,
3
3

0
,
1
2

0
,
1
5

0
,
1
8

0
,
2
1

0
,
2
5

0
,
1
8
3

0
,
2
2
5

0
,
2
5
2

0
,
2
8
0

0
,
3
1
6

0
,
2
8
6

0
,
3
5
2

0
,
3
9
4

0
,
4
3
8

0
,
4
9
3

0
,
4
4
7

0
,
5
5
0

0
,
6
1
6

0
,
6
8
4

0
,
7
7
1

0
,
7
3
2

0
,
9
0
0

1
,
0
1

1
,
1
2

1
,
2
6

1
,
1
4

1
,
4
1

1
,
5
8

1
,
7
5

1
,
9
7

1
,
7
9

2
,
2
0

2
,
4
6

2
,
7
4

3
,
0
8

2
,
8
4

3
,
5
0

3
,
9
1

4
,
3
4

4
,
8
9

4
,
2
4

5
,
2
2

5
,
8
4

6
,
4
9

7
,
3
1

6
,
1
8

7
,
6
1

8
,
5
2

9
,
4
7

1
0
,
6
6

8
,
6
5

1
0
,
6
4

1
1
,
9
3

1
3
,
2
5

1
4
,
9
2

1
7
,
6
6

2
0
,
0
6

2
2
,
4
7

2
4
,
9
6

2
8
,
0
1

3
3
,
6
4

3
8
,
2
2

4
2
,
8
2

4
7
,
5
6

5
3
,
3
8

5
4
,
5
0

6
1
,
9
1

6
9
,
3
6

7
7
,
0
4

8
6
,
4
7

0
,
3

0
,
4

0
,
5

0
,
6

0
,
8

0
,
3
5
9

0
,
4
4
9

0
,
5
3
8

0
,
6
2
5

0
,
7
9
9

0
,
5
6
1

0
,
7
0
1

0
,
8
4
0

0
,
9
7
7

1
,
2
5

0
,
8
7
8

1
,
1
0

1
,
3
1

1
,
5
3

1
.
9
5

1
,
4
4

1
,
7
9

2
,
1
5

2
,
5
0

3
,
2
0

2
,
2
5

2
,
8
1

3
,
3
6

3
,
9
1

5
,
0
0

3
,
5
1

4
,
3
8

5
.
2
6

6
,
1
1

7
,
8
1

5
,
5
7

6
,
9
6

8
,
3
4

9
,
7
0

1
2
,
3
9

8
,
3
2

1
0
,
4
0

1
2
,
4
7

1
4
,
5
0

1
8
,
5
1

1
2
,
1
4

1
5
,
1
6

1
8
,
1
8

2
1
,
1
4

2
7
,
0
0

1
6
,
9
9

2
1
,
2
1

2
5
,
4
4

2
9
,
5
7

3
7
,
7
7

3
2
,
0
6

3
9
,
9
6

4
7
,
9
2

5
5
,
7
2

7
1
,
1
6

6
1
,
0
9

7
6
,
1
5

9
1
,
3
1

1
0
6
,
1
6

1
2
0
,
3
7
1
)

9
8
,
9
7

1
2
3
,
3
6

1
3
5
,
4
1
2
)

1
,
0

1
,
2

1
,
4

1
,
6

1
,
8

0
,
9
7
4

1
,
1
5

1
,
3
2

1
,
5
0

1
,
6
7

1
,
5
2

1
,
7
9

2
,
0
7

2
,
3
3

2
,
6
1

2
,
3
8

2
,
8
0

3
,
2
3

3
,
6
5

4
,
0
8

3
,
9
0

4
,
5
9

5
,
3
0

5
,
9
7

6
,
6
8

6
,
1
0

7
,
1
7

8
,
2
8

9
,
3
4

1
0
,
4
4

9
,
5
2

1
1
,
2
0

1
2
,
9
4

1
4
,
5
9

1
6
,
3
1

1
5
,
1
1

1
7
,
7
8

2
0
,
5
3

2
3
,
1
5

2
5
,
8
9

2
2
,
5
8

2
6
,
5
6

3
0
,
6
8

3
4
,
5
9

3
8
,
6
8

3
2
,
9
4

3
8
,
7
5

4
4
,
7
5

5
0
,
4
6

5
6
,
4
3

4
6
,
0
7

5
4
,
2
0

6
2
,
6
0

7
0
,
5
9

8
6
,
8
0



2
,
0

2
,
2

2
,
4

2
,
6

2
,
8

1
,
8
5

2
,
0
2

2
,
2
0

2
,
3
8

2
,
4
7

2
,
8
8

3
,
1
6

3
,
4
4

3
,
7
1

3
,
8
6

4
,
5
1

4
,
9
4

5
,
3
7

5
,
8
0

6
,
0
4

7
,
3
8

8
,
0
9

8
,
8
0

9
,
5
0

9
,
8
9

1
1
,
5
5

1
2
,
6
5

1
3
,
7
5

1
4
,
8
6

1
5
,
4
6

1
8
,
0
4

1
9
,
7
6

2
1
,
4
9

2
3
,
2
2

2
4
,
1
6

2
8
,
6
3

3
1
,
3
7

3
4
,
1
1

3
6
,
8
5

3
8
,
3
4

4
2
,
7
8

4
6
,
8
7

5
0
,
9
6

5
5
,
0
5

5
7
,
2
8

6
2
,
4
0

6
8
,
3
6

7
4
,
3
3





3
,
0

3
,
2

3
,
4

3
,
6

3
,
8

2
,
7
3

2
,
9
1

3
,
1
0

3
,
2
8

3
,
4
6

4
,
2
6

4
,
5
4

4
,
8
4

5
,
1
2

5
,
4
0

6
,
6
7

7
,
1
0

7
,
5
7

8
,
0
1

8
,
4
4

1
0
,
6
2

1
1
,
6
2

1
2
,
4
0

1
3
,
1
1

1
3
,
8
2

1
7
,
0
7

1
8
,
1
7

1
9
,
3
9

2
0
,
5
0

2
1
,
6
1

2
6
,
6
7

2
8
,
3
9

3
0
,
2
9

3
2
,
0
3

3
3
,
7
7

4
2
,
3
2

4
5
,
0
6

4
8
,
0
8

5
0
,
8
3

5
3
,
5
9

6
3
,
2
3

6
7
,
3
3







4
,
0

4
,
4

4
,
8

5
,
2

5
,
6

6
,
2

3
,
6
3

3
,
9
9

4
,
3
7

4
,
7
3

5
,
0
8

5
,
6
4

5
,
6
8

6
,
2
3

6
,
8
2

7
,
3
8

7
,
9
4

8
,
8
1

8
,
8
7

9
,
7
4

1
0
,
6
7

1
1
,
5
5

1
2
,
4
2

1
3
,
7
8

1
4
,
5
3

1
5
,
9
5

1
7
,
4
8

1
8
,
9
1

2
0
,
3
3

2
2
,
5
7

2
2
,
7
2

2
4
,
9
4

2
7
,
3
2

2
9
,
5
6

3
1
,
7
9

3
5
,
2
8

3
5
,
5
0

3
8
,
9
7

4
2
,
6
9

4
6
,
1
8

4
9
,
6
7

5
5
,
1
2

5
6
,
3
4

6
1
,
9
5

6
7
,
7
5

7
3
,
3
0

7
8
,
8
4

8
7
,
4
9







Cinienie pocztku otwarcia w MPa ( nadcinienie)
6
,
5

7
,
0

7
,
5

8
,
0

8
,
5

9
,
0

9
,
5

5
,
9
7

6
,
4
2

6
,
8
7

7
,
3
2

7
,
7
8

8
,
2
3

8
,
6
8

9
,
3
2

1
0
,
0
8

1
0
,
8
0

1
1
,
5
1

1
2
,
2
2

1
2
,
9
3

1
3
,
6
4

1
4
,
5
8

1
5
,
7
7

1
6
,
8
8

1
8
,
0
0

1
9
,
1
1

2
0
,
2
2

2
1
,
3
3

2
3
,
8
7

2
6
,
0
2

2
7
,
8
6

2
9
,
6
9

3
1
,
5
3

3
3
,
3
6

3
5
,
2
0

3
7
,
3
2

4
0
,
9
1

4
3
,
8
0

4
6
,
6
8

4
9
,
5
7

5
2
,
4
5

5
5
,
3
4

5
8
,
3
1

6
3
,
0
8

6
7
,
5
3








1
)

W
y
d
a
j
n
o


p
r
z
y

m
a
k
s
y
m
a
l
n
y
m

c
i

n
i
e
n
i
u

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a

0
,
7
M
P
a






































2
)


W
y
d
a
j
n
o


p
r
z
y

m
a
k
s
y
m
a
l
n
y
m

c
i

n
i
e
n
i
u

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a

0
,
4
5
M
P
a





s
k
i
e

Z
a
k

a
d
y

A
r
m
a
t
u
r
y

P
r
z
e
m
y
s

o
w
e
j

A
R
M
A
K


S
p
.

z

o
.
o
.




P
o
r
a
d
n
i
k

d
l
a

p
r
o
j
e
k
t
a
n
t

w

i

u

y
t
k
o
w
n
i
k

w







































































4
2

T
a
b
l
i
c
a

w
y
d
a
j
n
o

c
i

d
l
a

w
o
d
y


p
r
z
y

t
e
m
p
e
r
a
t
u
r
z
e


2
0
o
C

w

t
/
h


w
g


W
U
D
T
-
U
C
-
W
O
-
A
/
0
1

W
i
e
l
k
o


z
a
w
o
r
u


(

w
l
o
t

x

w
y
l
o
t
)

S
i

6
3
0
1
C

S
i

6
1
/
6
3
0
2
C

S
i

6
1
/
6
3
0
3
C

2
0
x
3
2

2
5
x
4
0

3
2
x
5
0

4
0
x
6
5

5
0
x
8
0

6
5
x
1
0
0

8
0
x
1
2
5

1
0
0
x
1
5
0

1
2
5
x
2
0
0

1
5
0
x
2
0
0

2
0
0
x
3
0
0

3
0
0
x
4
0
0

4
0
0
x
5
0
0

S
i

6
1
/
6
3
0
4
C

2
5
x
4
0

3
2
x
5
0

4
0
x
6
5

5
0
x
8
0

6
5
x
1
0
0

8
0
x
1
2
5

1
0
0
x
1
5
0







S
i
e
d
l
i
s
k
o

d
o


(
m
m
)

1
6

2
0

2
5

3
2

4
0

5
0

6
3

7
7

9
3

1
1
0

1
5
5

2
2
0

2
8
0

0
,
0
4
5

0
,
0
5

0
,
0
6

0
,
0
8

0
,
1

2
,
1
2

2
,
2
3

2
,
4
5

2
,
8
3

3
,
1
6

3
,
3
1

3
,
4
9

3
,
8
2

4
,
4
3

4
,
9
4

5
,
1
8

5
,
4
6

5
,
9
8

6
,
9
2

7
,
7
2

8
,
4
8

8
,
9
4

9
,
7
9

1
1
,
3
4

1
2
,
6
5

1
3
,
2
6

1
3
,
9
8

1
5
,
3
1

1
7
,
7
2

1
9
,
7
7

2
0
,
7
2

2
1
,
8
4

2
3
,
9
2

2
7
,
6
9

3
0
,
8
9

3
2
,
8
8

3
4
,
6
6

3
7
,
9
6

4
3
,
9
5

4
9
,
0
3

4
9
,
1
3

5
1
,
7
9

5
6
,
7
2

6
5
,
6
6

7
3
,
2
5

7
1
,
6
7

7
5
,
5
4

8
2
,
7
4

9
5
,
7
8

1
0
6
,
8
5

1
0
0
,
2
5

1
0
5
,
6
7

1
1
5
,
7
5

1
3
3
,
9
9

1
4
9
,
4
8

1
4
9
,
3
4

1
5
7
,
4
2

1
7
2
,
4
5

1
9
9
,
1
2

2
2
2
,
6
3

2
7
2
,
1
7

2
8
6
,
9
0

3
1
4
,
2
8

3
6
2
,
9
0

4
0
5
,
7
3

3
7
1
,
2
9

3
9
1
,
3
8

4
2
8
,
7
3

4
9
0
,
0
6

5
5
3
,
5
0

0
,
1
2

0
,
1
5

0
,
1
8

0
,
2
1

0
,
2
5

3
,
4
6

3
,
8
7

4
,
2
4

4
,
5
8

5
,
0
0

5
,
4
1

6
,
0
5

6
,
6
2

7
,
1
5

7
,
8
1

8
,
4
6

9
,
4
6

1
0
,
3
6

1
1
,
1
9

1
2
,
2
1

1
3
,
8
5

1
5
,
4
9

1
6
,
9
6

1
8
,
3
2

1
9
,
9
9

2
1
,
6
6

2
4
,
2
2

2
6
,
5
2

2
8
,
6
5

3
1
,
2
6

3
3
,
8
4

3
7
,
8
5

4
1
,
4
4

4
4
,
7
6

4
8
,
8
5

5
3
,
7
1

6
0
,
0
6

6
5
,
7
7

7
1
,
0
4

7
7
,
5
2

8
0
,
2
4

8
9
,
7
4

9
8
,
2
6

1
0
6
,
1
3

1
1
5
,
8
2

1
1
7
,
0
4

1
3
0
,
9
0

1
4
3
,
3
3

1
5
4
,
8
1

1
6
8
,
9
4

1
6
3
,
7
4

1
8
3
,
1
3

2
0
0
,
5
1

2
1
6
,
5
7

2
3
6
,
3
4

2
4
3
,
8
8

2
7
2
,
6
6

2
9
8
,
6
9

3
2
2
,
6
2

3
5
2
,
0
0

4
4
4
,
4
6

4
9
6
,
9
2

5
4
4
,
3
5

5
8
7
,
9
6

6
4
1
,
5
2

6
0
6
,
3
2

6
7
7
,
8
9

7
4
2
,
6
0

8
0
2
,
0
9

8
7
5
,
1
5

0
,
3

0
,
4

0
,
5

0
,
6

0
,
8

5
,
4
8

6
,
3
2

7
,
0
7

7
,
7
4

8
,
3
9

8
,
5
5

9
,
8
8

1
1
,
0
4

1
2
,
1
0

1
3
,
1
1

1
3
,
3
8

1
5
,
4
5

1
7
,
2
7

1
8
,
9
2

2
0
,
4
9

2
1
,
9
1

2
5
,
2
9

2
8
,
2
8

3
0
,
9
8

3
3
,
5
6

3
4
,
2
5

3
9
,
5
4

4
4
,
2
1

4
8
,
4
3

5
2
,
4
7

5
3
,
5
2

6
1
,
7
9

6
9
,
0
7

7
5
,
6
7

8
2
,
0
0

8
4
,
9
4

9
8
,
0
6

1
0
9
,
6
2

1
2
0
,
1
0

1
3
0
,
1
0

1
2
6
,
9
0

1
4
6
,
5
1

1
6
3
,
7
9

1
7
9
,
4
3

1
9
4
,
3
8

1
8
5
,
1
1

2
1
3
,
7
1

2
3
8
,
9
1

2
6
1
,
7
3

2
8
3
,
5
4

2
5
8
,
9
6

2
9
8
,
9
6

3
3
4
,
2
2

3
6
6
,
1
5

3
9
6
,
6
5

3
8
5
,
6
0

4
4
5
,
2
6

4
9
7
,
8
1

5
4
5
,
3
2

6
2
9
,
6
9

7
0
2
,
7
5

8
1
1
,
4
6

9
0
7
,
2
4

9
9
3
,
8
4

1
0
7
3
,
4
7
1
)

9
5
8
,
6
8

1
1
0
6
,
9
9

1
1
7
4
,
1
4
2
)

1
,
0

1
,
2

1
,
4

1
,
6

1
,
8

9
,
3
8

1
0
,
2
7

1
1
,
1
0

1
1
,
8
6

1
2
,
5
8

1
4
,
6
5

1
6
0
5

1
7
,
3
4

1
8
,
5
3

1
9
,
6
6

2
2
,
9
1

2
5
,
1
0

2
7
,
1
1

2
8
,
9
8

3
0
,
7
4

3
7
,
5
1

4
1
,
1
0

4
4
,
4
0

4
7
,
4
6

5
0
,
3
4

5
8
,
6
5

6
4
,
2
6

6
9
,
4
1

7
4
,
2
0

7
8
,
7
0

9
1
,
6
4

1
0
0
,
4
0

1
0
8
,
4
5

1
1
5
,
9
4

1
2
2
,
9
7

1
4
5
,
4
4

1
5
9
,
3
4

1
7
2
,
1
2

1
8
4
,
0
0

1
9
5
,
1
5

2
1
7
,
3
0

2
3
8
,
0
7

2
5
7
,
1
6

2
7
4
,
9
0

2
9
1
,
5
7

3
1
6
,
9
6

3
4
7
,
2
6

3
7
5
,
1
1

4
0
0
,
9
9

4
2
5
,
3
1

4
4
3
,
4
1

4
8
5
,
7
9

5
2
4
,
7
6

5
6
0
,
9
6

7
0
4
,
0
1



2
,
0

2
,
2

2
,
4

2
,
6

2
,
8

1
3
,
2
6

1
3
,
9
1

1
4
,
5
3

1
5
,
1
2

1
5
,
6
9

2
0
,
7
2

2
1
,
7
3

2
2
,
7
0

2
3
,
6
2

2
4
,
5
2

3
2
,
4
0

3
3
,
9
8

3
5
,
4
9

3
6
,
9
4

3
8
,
3
4

5
3
,
0
6

5
5
,
6
5

5
8
,
1
2

6
0
,
4
9

6
2
,
7
8

8
2
,
9
5

8
7
,
0
0

9
0
,
8
7

9
4
,
5
8

9
8
,
1
5

1
2
9
,
6
0

1
3
5
,
9
3

1
4
1
,
9
8

1
4
7
,
7
7

1
5
3
,
3
5

2
0
5
,
6
9

2
1
5
,
7
3

2
2
5
,
3
3

2
3
4
,
5
2

2
4
3
,
3
7

3
0
7
,
3
1

3
2
2
,
3
1

3
3
6
,
6
5

3
5
0
,
4
0

3
6
3
,
6
2

4
4
8
,
2
7

4
7
0
,
1
4

4
9
1
,
0
7





3
,
0

3
,
2

3
,
4

3
,
6

3
,
8

1
6
,
2
5

1
6
,
8
0

1
7
,
2
9

1
7
,
8
0

1
8
,
2
8

2
5
,
3
8

2
6
,
2
5

2
7
,
0
2

2
7
,
8
0

2
8
,
5
6

3
9
,
6
9

4
1
,
0
4

4
2
,
2
5

4
3
,
4
7

4
4
,
6
7

6
4
,
9
9

6
7
,
2
1

6
9
,
1
7

7
1
,
1
9

7
3
,
1
4

1
0
1
,
6
0

1
0
5
,
0
7

1
0
8
,
1
5

1
1
1
,
3
0

1
1
4
,
3
5

1
5
8
,
7
5

1
6
4
,
1
7

1
6
8
,
9
8

1
7
3
,
8
9

1
7
8
,
6
6

2
5
1
,
9
5

2
6
0
,
5
5

2
6
8
,
1
9

2
7
6
,
0
0

2
8
3
,
5
5

3
7
6
,
4
2

3
8
9
,
2
8







Cinienie pocztku otwarcia w MPa ( nadcinienie)
4
,
0

4
,
4

4
,
8

5
,
2

5
,
6

6
,
2

1
8
,
7
6

1
9
,
6
7

2
0
,
5
5

2
1
,
3
9

2
2
,
2
0

2
3
,
3
5

2
9
,
3
1

3
0
,
7
3

3
2
,
1
0

3
3
,
4
1

3
4
,
6
7

3
6
,
4
9

4
5
,
8
2

4
8
,
0
6

5
0
,
2
0

5
2
,
2
5

5
4
,
2
2

5
7
,
0
5

7
5
,
0
4

7
8
,
7
0

8
2
,
2
0

8
5
,
5
5

8
8
,
7
8

9
3
,
4
2

1
1
7
,
3
2

1
2
3
,
0
3

1
2
8
,
5
2

1
3
3
,
7
6

1
3
8
,
8
1

2
0
3
,
6
3

1
8
3
,
3
0

1
9
2
,
2
4

2
0
0
,
8
0

2
0
9
,
0
0

2
1
6
,
8
8

2
2
8
,
2
2

2
9
0
,
9
1

3
0
5
,
0
9

3
1
8
,
6
8

3
3
1
,
6
8

3
4
4
,
2
1

3
6
2
,
1
9







1
)

W
y
d
a
j
n
o


p
r
z
y

m
a
k
s
y
m
a
l
n
y
m

c
i

n
i
e
n
i
u

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a

0
,
7
M
P
a



























2
)

W
y
d
a
j
n
o


p
r
z
y

m
a
k
s
y
m
a
l
n
y
m

c
i

n
i
e
n
i
u

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a

0
,
4
5
M
P
a




















W
y
k
o
n
a
n
i
e




z

o
g
r
a
n
i
c
z
o
n
y
m

s
k
o
k
i
e
m

d
o

c
i
e
c
z
y
.

s
k
i
e

Z
a
k

a
d
y

A
r
m
a
t
u
r
y

P
r
z
e
m
y
s

o
w
e
j

A
R
M
A
K


S
p
.

z

o
.
o
.




P
o
r
a
d
n
i
k

d
l
a

p
r
o
j
e
k
t
a
n
t

w

i

u

y
t
k
o
w
n
i
k

w







































































4
3

T
a
b
l
i
c
a

w
y
d
a
j
n
o

c
i

d
l
a

p
o
w
i
e
t
r
z
a


p
r
z
y

t
e
m
p
e
r
a
t
u
r
z
e


2
0
o
C


w


t
/
h



w
g



W
U
D
T
-
U
C
-
W
O
-
A
/
0
1

W
i
e
l
k
o


z
a
w
o
r
u


(

w
l
o
t

x

w
y
l
o
t
)

S
i

2
5
0
1
,

S
i

2
3
/

2
5
0
2

2
0
x
2
0

1
5
x
1
5
1
)

2
5
x
2
5

3
2
x
3
2

4
0
x
4
0

5
0
x
5
0

6
5
x
6
5

8
0
x
8
0

1
0
0
x
1
0
0

1
2
5
x
1
2
5

1
5
0
x
1
5
0

2
0
0
x
2
0
0

S
i
e
d
l
i
s
k
o

d
o


(
m
m
)

1
2

1
6

2
0

2
5

3
2

4
0

5
0

6
3

7
7

9
3

1
1
0

0
,
0
4
5

0
,
0
5

0
,
0
6

0
,
0
8

0
,
1

0
,
0
3
5

0
,
0
3
6

0
,
0
3
8

0
,
0
4
4

0
,
0
4
9

0
,
0
6
2

0
,
0
6
4

0
,
0
6
8

0
,
0
7
7

0
,
0
8
6

0
,
0
9
6

0
,
1
0

0
,
1
1

0
,
1
2

0
,
1
4

0
,
1
5

0
,
1
6

0
,
1
7

0
,
1
9

0
,
2
1

0
,
2
5

0
,
2
6

0
,
2
7

0
,
3
1

0
,
3
5

0
,
3
9

0
,
4
0

0
,
4
3

0
,
4
8

0
,
5
4

0
,
6
0

0
,
6
3

0
,
6
7

0
,
7
6

0
,
8
5

0
,
9
5

0
,
9
9

1
,
0
6

1
,
2
0

1
,
3
4

1
,
4
3

1
,
4
8

1
,
5
8

1
,
7
9

2
,
0
0

2
,
0
8

2
,
1
6

2
,
3
1

2
,
6
2

2
,
9
2

2
,
9
1

3
,
0
2

3
,
2
3

3
,
6
6

4
,
0
9

0
,
1
2

0
,
1
5

0
,
1
8

0
,
2
1

0
,
2
5

0
,
0
5
4

0
,
0
6
1

0
,
0
6
8

0
,
0
7
7

0
,
0
8
7

0
,
0
9
6

0
,
1
1

0
,
1
2

0
,
1
4

0
,
1
6

0
,
1
5

0
,
1
7

0
,
1
9

0
,
2
1

0
,
2
4

0
,
2
3

0
,
2
7

0
,
3
0

0
,
3
3

0
,
3
8

0
,
3
8

0
,
4
4

0
,
4
9

0
,
5
5

0
,
6
2

0
,
6
0

0
,
6
8

0
,
7
6

0
,
8
5

0
,
9
7

0
,
9
4

1
,
0
7

1
,
1
9

1
,
3
3

1
,
5
1

1
,
4
8

1
,
6
9

1
,
8
9

2
,
1
2

2
,
4
0

2
,
2
2

2
,
5
3

2
,
8
2

3
,
1
6

3
,
5
8

3
,
2
3

3
,
6
9

4
,
1
1

4
,
6
1

5
,
2
2

4
,
5
2

5
,
1
6

5
,
7
5

6
,
4
5

7
,
3
1

0
,
3

0
,
4

0
,
5

0
,
6

0
,
8

0
,
1
0

0
,
1
3

0
,
1
5

0
,
1
8

0
,
2
3

0
,
1
8

0
,
2
2

0
,
2
7

0
,
3
1

0
,
4
0

0
,
2
8

0
,
3
5

0
,
4
2

0
,
4
9

0
,
6
3

0
,
4
3

0
,
5
4

0
,
6
5

0
,
7
7

1
,
0
0

0
,
7
1

0
,
8
9

1
,
1
0

1
,
2
5

1
,
6
2

1
,
1
1

1
,
3
9

1
,
6
7

1
,
9
6

2
,
5
3

1
,
7
3

2
,
1
7

2
,
6
2

3
,
0
6

3
,
9
5

2
,
7
5

3
,
4
5

4
,
1
5

4
,
8
6

6
,
2
6

4
,
1
1

5
,
1
6

6
,
2
0

7
,
2
6

9
,
3
6

5
,
9
9

7
,
5
2

9
,
0
5

1
0
,
5
8

1
3
,
6
5

8
,
3
8

1
0
,
5
2

1
2
,
6
6

1
4
,
8
1

1
9
,
0
9

1
,
0

1
,
2

1
,
4

1
,
6

1
,
8

0
,
2
8

0
,
3
3

0
,
3
8

0
,
4
3

0
,
4
8

0
,
4
9

0
,
5
9

0
,
6
8

0
,
7
7

0
,
8
6

0
,
7
7

0
,
9
1

1
,
0
6

1
,
2
0

1
,
3
4

1
,
2
1

1
,
4
3

1
,
6
5

1
,
8
7

2
,
1
0

1
,
9
8

2
,
3
4

2
,
7
0

3
,
1
0

3
,
4
3

3
,
1
0

3
,
6
6

4
,
2
3

4
,
7
9

5
,
3
6

4
,
8
3

5
,
7
2

6
,
6
0

7
,
4
9

8
,
3
8

7
,
6
7

9
,
0
7

1
0
,
4
8

1
1
,
8
9

1
3
,
2
9

1
1
,
4
6

1
3
,
5
6

1
5
,
6
6

1
7
,
7
6

1
9
,
8
6

1
6
,
7
1

1
9
,
7
7

2
2
,
8
4

2
5
,
9
0

2
8
,
9
7

2
3
,
3
8

2
7
,
6
6

3
1
,
9
5

3
6
,
2
4

2
,
0

2
,
2

2
,
4

2
,
6

2
,
8

0
,
5
3

0
,
5
8

0
,
6
4

0
,
6
9

0
,
7
4

0
,
9
5

1
,
0
4

1
,
1
3

1
,
2
2

1
,
3
1

1
,
4
8

1
,
6
2

1
,
7
6

1
,
9
1

2
,
0
5

2
,
3
2

2
,
5
4

2
,
7
6

2
,
9
8

3
,
2
0

3
,
7
9

4
,
1
5

4
,
5
2

4
,
8
8

5
,
2
4

5
,
9
3

6
,
5
0

7
,
0
6

7
,
6
3

8
,
2
0

9
,
2
6

1
0
,
1
5

1
1
,
0
3

1
1
,
9
2

1
2
,
8
0

1
4
,
7
0

1
6
,
1
0

1
7
,
5
1

1
8
,
9
1

2
0
,
3
2

2
1
,
9
6

2
4
,
0
6

2
6
,
1
6

2
8
,
2
6

3
0
,
3
6

3
2
,
0
4

3
5
,
0
9

3
8
,
1
6



Cinienie pocztku otwarcia w MPa ( nadcinienie)
3
,
0

3
,
2

3
,
4

3
,
6

3
,
8

4
,
0

0
,
7
9

0
,
8
4

0
,
8
9

0
,
9
4

0
,
9
9

1
,
0
4

1
,
4
0

1
,
4
9

1
,
5
8

1
,
6
7

1
,
7
6

1
,
8
5

2
,
1
9

2
,
3
3

2
,
4
7

2
,
6
1

2
,
7
6

2
,
9
0

3
,
4
2

3
,
6
4

3
,
8
7

4
,
0
1

4
,
3
1

4
,
5
3

5
,
6
0

5
,
9
7

6
,
3
3

6
,
7
0

7
,
0
5

7
,
4
2

8
,
7
6

9
,
3
3

9
,
9
0

1
0
,
4
6

1
1
,
0
3

1
1
,
6
0

1
3
,
6
9

1
4
,
5
8

1
5
,
4
6

1
6
,
3
5

1
7
,
2
3

1
8
,
1
2

2
1
,
7
3

2
3
,
1
3

2
4
,
5
4

2
5
,
9
4

2
7
,
3
5

2
8
,
7
5

3
2
,
4
6

3
4
,
5
6

3
6
,
6
6

3
8
,
7
6

4
0
,
8
6

4
2
,
9
6





1
)

D
N

1
5
x
1
5

d
o
t
y
c
z
y

z
a
w
o
r
u

S
i

2
5
0
1


T
a
b
e
l
a

1
7
.

s
k
i
e

Z
a
k

a
d
y

A
r
m
a
t
u
r
y

P
r
z
e
m
y
s

o
w
e
j

A
R
M
A
K


S
p
.

z

o
.
o
.




P
o
r
a
d
n
i
k

d
l
a

p
r
o
j
e
k
t
a
n
t

w

i

u

y
t
k
o
w
n
i
k

w







































































4
4

T
a
b
l
i
c
a

w
y
d
a
j
n
o

c
i

d
l
a

p
a
r
y

n
a
s
y
c
o
n
e
j


w

t
/
h


w
g


W
U
D
T
-
U
C
-
W
O
-
A
/
0
1

W
i
e
l
k
o


z
a
w
o
r
u


(

w
l
o
t

x

w
y
l
o
t
)

S
i

2
5
0
1
,

S
i

2
3
/

2
5
0
2

2
0
x
2
0

1
5
x
1
5
1
)

2
5
x
2
5

3
2
x
3
2

4
0
x
4
0

5
0
x
5
0

6
5
x
6
5

8
0
x
8
0

1
0
0
x
1
0
0

1
2
5
x
1
2
5

1
5
0
x
1
5
0

2
0
0
x
2
0
0

S
i
e
d
l
i
s
k
o

d
o



(
m
m
)

1
2

1
6

2
0

2
5

3
2

4
0

5
0

6
3

7
7

9
3

1
1
0

0
,
0
4
5

0
,
0
5

0
,
0
6

0
,
0
8

0
,
1

0
,
0
2
3

0
,
0
2
4

0
,
0
2
6

0
,
0
2
9

0
,
0
3
2

0
,
0
4
1

0
,
0
4
3

0
,
0
4
6

0
,
0
5
2

0
,
0
5
7

0
,
0
6
5

0
,
0
6
7

0
,
0
7
2

0
,
0
8
1

0
,
0
9
0

0
,
1
0

0
,
1
1

0
,
1
1

0
,
1
3

0
,
1
4

0
,
1
7

0
,
1
7

0
,
1
8

0
,
2
1

0
,
2
3

0
,
2
6

0
,
2
7

0
,
2
9

0
,
3
2

0
,
3
6

0
,
4
1

0
,
4
2

0
,
4
5

0
,
5
1

0
,
5
6

0
,
6
4

0
,
6
6

0
,
7
1

0
,
8
0

0
,
8
9

0
9
6

0
,
9
9

1
,
0
6

1
,
2
0

1
,
3
3

1
,
4
0

1
,
4
5

1
,
5
5

1
,
7
5

1
,
9
4

1
,
9
6

2
,
0
2

2
,
1
7

2
,
4
5

2
,
7
2

0
,
1
2

0
,
1
5

0
,
1
8

0
,
2
1

0
,
2
5

0
,
0
3
6

0
,
0
4
1

0
,
0
4
5

0
,
0
5
0

0
,
0
5
7

0
,
0
6
3

0
,
0
7
2

0
,
0
8
0

0
,
0
9
0

0
,
1
0

0
,
1
0

0
,
1
1

0
,
1
3

0
,
1
4

0
,
1
6

0
,
1
6

0
,
1
8

0
,
2
0

0
,
2
2

0
,
2
5

0
,
2
5

0
,
2
9

0
,
3
2

0
,
3
6

0
,
4
0

0
,
4
0

0
,
4
5

0
,
5
0

0
,
5
6

0
,
6
3

0
,
6
2

0
,
7
1

0
,
7
8

0
,
8
8

0
,
9
9

0
,
9
8

1
,
1
2

1
,
2
4

1
,
3
9

1
,
5
7

1
,
4
7

1
,
6
7

1
,
8
5

2
,
0
8

2
,
3
4

2
,
1
4

2
,
4
4

2
,
7
0

3
,
0
3

3
,
4
1

2
,
9
9

3
,
4
1

3
,
7
8

4
,
2
4

4
,
7
7

0
,
3

0
,
4

0
,
5

0
,
6

0
,
8

0
,
0
6
6

0
,
0
8
1

0
,
0
9
6

0
,
1
1

0
,
1
4

0
,
1
2

0
,
1
4

0
,
1
7

0
,
2
0

0
,
2
6

0
,
1
8

0
,
2
2

0
,
2
7

0
,
3
1

0
,
4
0

0
,
2
9

0
,
3
5

0
,
4
2

0
,
4
9

0
,
6
3

0
,
4
7

0
,
5
7

0
,
6
9

0
,
8
0

1
,
0
2

0
,
7
3

0
,
9
0

1
,
0
7

1
,
2
5

1
,
6
0

1
,
1
5

1
,
4
0

1
,
6
7

1
,
9
5

2
,
5
0

1
,
8
2

2
,
2
2

2
,
6
6

3
,
1
0

3
,
9
7

2
,
7
2

3
,
3
2

3
,
9
7

4
,
6
3

5
,
9
3

3
,
9
7

4
,
8
4

5
,
7
9

6
,
7
5

8
,
6
5

5
,
5
5

6
,
7
8

8
,
1
1

9
,
4
5

1
2
,
1
1

1
,
0

1
,
2

1
,
4

1
,
6

1
,
8

0
,
1
8

0
,
2
1

0
,
2
4

0
,
2
7

0
,
3
0

0
,
3
1

0
,
3
7

0
,
4
3

0
,
4
8

0
,
5
4

0
,
4
9

0
,
5
8

0
,
6
6

0
,
7
5

0
,
8
4

0
,
7
6

0
,
9
0

1
,
0
4

1
,
1
8

1
,
3
2

1
,
2
5

1
,
4
8

1
,
7
0

1
,
9
3

2
,
1
5

1
,
9
5

2
,
3
1

2
,
6
6

3
,
0
1

3
,
3
7

3
,
0
5

3
,
6
1

4
,
1
5

4
,
7
0

5
,
2
6

4
,
8
4

5
,
7
3

6
,
5
8

7
,
4
7

8
,
3
5

7
,
2
4

8
,
5
7

9
,
8
4

1
1
,
1
5

1
2
,
4
7

1
0
,
5
6

1
2
,
4
9

1
4
,
3
5

1
6
,
2
7

1
8
,
1
9

1
4
,
7
7

1
7
,
4
8

2
0
,
0
7

2
2
,
7
6

2
,
0

2
,
2

2
,
4

2
,
6

2
,
8

0
,
3
3

0
,
3
7

0
,
4
0

0
,
4
3

0
,
4
6

0
,
5
9

0
,
6
5

0
,
7
1

0
,
7
6

0
,
8
2

0
,
9
2

1
,
0
0

1
,
1
0

1
,
0
2

1
,
2
8

1
,
4
5

1
,
5
8

1
,
7
2

1
,
8
6

2
,
0
0

2
,
3
7

2
,
5
9

2
,
8
2

3
,
0
5

3
,
2
7

3
,
7
0

4
,
0
6

4
,
0
4
1

4
,
7
6

5
,
1
2

5
,
7
8

6
,
3
4

6
,
8
9

7
,
4
4

8
,
0
0

9
,
1
8

1
0
,
0
6

1
0
,
9
3

1
1
,
8
1

1
2
,
6
9

1
3
,
7
1

1
5
,
0
2

1
6
,
3
3

1
7
,
6
5

1
8
,
9
5

2
0
,
3
4

2
1
,
9
1

2
3
,
8
2



Cinienie pocztku otwarcia w MPa ( nadcinienie)
3
,
0

3
,
2

3
,
4

3
,
6

3
,
8

4
,
0

0
,
4
9

0
,
5
2

0
,
5
6

0
,
5
9

0
,
6
2

0
,
6
5

0
,
8
8

0
,
9
3

0
,
9
9

1
,
0
5

1
,
1
1

1
,
1
6

1
,
3
7

1
,
4
6

1
,
5
4

1
,
6
3

1
7
3

1
,
8
2

2
,
1
4

2
,
2
8

2
,
4
1

2
,
5
5

2
,
7
1

2
,
8
4

3
,
5
0

3
,
7
3

3
,
9
5

4
,
1
8

4
,
4
3

4
,
6
6

5
,
4
7

5
,
8
3

6
,
1
8

6
,
5
3

6
,
9
3

7
,
2
8

8
,
5
5

9
,
1
0

9
,
6
5

1
0
,
2
1

1
0
,
8
2

1
1
,
3
7

1
3
,
5
7

1
4
,
4
4

1
5
,
3
2

1
6
,
2
0

1
7
,
1
8

1
8
,
0
5

2
0
,
2
7

2
1
,
5
8

2
2
,
9
0

2
4
,
2
0

2
5
,
6
7

2
6
,
9
6





1
)

D
N

1
5
x
1
5

d
o
t
y
c
z
y

z
a
w
o
r
u

S
i

2
5
0
1

s
k
i
e

Z
a
k

a
d
y

A
r
m
a
t
u
r
y

P
r
z
e
m
y
s

o
w
e
j

A
R
M
A
K


S
p
.

z

o
.
o
.




P
o
r
a
d
n
i
k

d
l
a

p
r
o
j
e
k
t
a
n
t

w

i

u

y
t
k
o
w
n
i
k

w







































































4
5

T
a
b
l
i
c
a

w
y
d
a
j
n
o

c
i

d
l
a

w
o
d
y


p
r
z
y

t
e
m
p
e
r
a
t
u
r
z
e


2
0
o
C

w

t
/
h


w
g


W
U
D
T
-
U
C
-
W
O
-
A
/
0
1

W
i
e
l
k
o


z
a
w
o
r
u


(

w
l
o
t

x

w
y
l
o
t
)

S
i

2
5
0
1

S
i

2
5
0
2

2
0
x
2
0

1
5
x
1
5
1
)

2
5
x
2
5

3
2
x
3
2

4
0
x
4
0

5
0
x
5
0

6
5
x
6
5

8
0
x
8
0

1
0
0
x
1
0
0

1
2
5
x
1
2
5

1
5
0
x
1
5
0

2
0
0
x
2
0
0

S
i
e
d
l
i
s
k
o

d
o


(
m
m
)

1
2

1
6

2
0

2
5

3
2

4
0

5
0

6
3

7
7

9
3

1
1
0

0
,
0
4
5

0
,
0
5

0
,
0
6

0
,
0
8

0
,
1

0
,
2
8

0
,
2
9

0
,
3
2

0
,
3
7

0
,
4
1

0
,
4
9

0
,
5
2

0
,
5
7

0
,
6
6

0
,
7
3

0
,
7
7

0
,
8
0

0
,
8
6

0
,
9
9

1
,
0
8

1
,
2
0

1
,
2
6

1
,
3
9

1
,
6
1

1
,
7
9

2
,
0
0

2
,
0
6

2
,
2
8

2
,
6
3

2
,
9
4

3
,
0
7

3
,
2
2

3
,
5
6

4
,
1
1

4
,
5
9

4
,
8
0

5
,
0
3

5
,
5
6

6
,
4
2

7
,
1
7

7
,
6
2

7
,
9
8

8
,
8
2

1
0
,
1
9

1
1
,
3
8

1
1
,
3
8

1
1
,
9
2

1
3
,
1
8

1
5
,
2
3

1
7
,
0
0

1
6
,
6
0

1
7
,
3
9

1
9
,
2
2

2
2
,
2
1

2
4
,
7
9

2
3
,
2
2

2
4
,
3
3

2
6
,
8
9

3
1
,
0
8

3
4
,
6
9

0
,
1
2

0
,
1
5

0
,
1
8

0
,
2
1

0
,
2
5

0
,
4
5

1
,
9
4

2
,
1
3

2
,
3
0

2
,
5
1

0
,
8
0

3
,
4
6

3
,
7
9

4
,
0
9

4
,
4
6

1
,
2
2

5
,
2
3

5
,
7
3

6
,
1
8

6
,
7
5

1
,
9
6

8
,
4
5

9
,
2
5

9
,
9
8

1
0
,
9
1

3
,
2
2

1
3
,
8
3

1
5
,
1
5

1
6
,
3
5

1
7
,
8
6

5
,
0
3

2
1
,
6
2

2
3
,
6
8

2
5
,
5
6

2
7
,
9
2

7
,
8
6

3
3
,
7
8

3
7
,
0
0

3
9
,
9
3

4
3
,
6
2

1
2
,
4
7

5
3
,
6
1

5
8
,
7
2

6
3
,
3
7

6
9
,
2
3

1
8
,
6
3

8
0
,
1
0

8
7
,
7
4

9
4
,
6
8

1
0
3
,
4
3

2
7
,
1
7

1
1
6
,
8
4

1
2
7
,
9
8

1
3
8
,
1
0

1
5
0
,
8
7

3
8
,
0
1

1
6
3
,
4
5

1
7
9
,
0
4

1
9
3
,
2
0

2
1
1
,
0
6

0
,
3

0
,
4

0
,
5

0
,
6

0
,
8

2
,
7
5

3
,
1
7

3
,
5
5

3
,
8
9

4
,
4
9

4
,
8
9

5
,
6
5

6
,
3
1

6
,
9
1

7
,
9
9

7
,
3
9

8
,
5
4

9
,
5
5

1
0
,
4
6

1
2
,
0
8

1
1
,
9
4

1
3
,
7
9

1
5
,
4
2

1
6
,
8
9

1
9
,
5
1

1
9
,
5
5

2
2
,
5
8

2
5
,
2
5

2
7
,
6
6

3
1
,
9
4

3
0
,
5
6

3
5
,
3
1

3
9
,
4
8

4
3
,
2
4

4
9
,
9
4

4
7
,
7
5

5
5
,
1
7

6
1
,
6
9

6
7
,
5
6

7
8
,
0
3

7
5
,
7
7

8
7
,
5
6

9
7
,
9
1

1
0
7
,
2
3

1
2
3
,
8
4

1
1
3
,
2
1

1
3
0
,
8
2

1
4
6
,
2
8

1
6
0
,
2
0

1
8
5
,
0
2

1
6
5
,
1
4

1
9
0
,
8
2

2
1
3
,
3
7

2
3
3
,
6
8

2
6
9
,
8
9

2
3
1
,
0
2

2
6
6
,
9
4

2
9
8
,
4
9

3
2
6
,
9
0

3
7
7
,
5
5

1
,
0

1
,
2

1
,
4

1
,
6

1
,
8

5
,
0
2

5
,
5
0

5
,
9
4

6
,
3
5

6
,
7
3

8
,
9
3

9
,
7
8

1
0
,
5
6

1
1
,
2
9

1
1
,
9
8

1
3
,
5
0

1
4
,
7
9

1
5
,
9
8

1
7
,
0
8

1
8
,
1
2

2
1
,
8
1

2
3
,
8
9

2
5
,
8
0

2
7
,
5
8

2
9
,
2
6

3
5
,
7
1

3
9
,
1
2

4
2
,
2
5

4
5
,
1
7

4
7
,
9
1

5
5
,
8
2

6
1
,
1
5

6
6
,
0
6

7
0
,
6
2

7
4
,
9
1

8
7
,
2
2

9
5
,
5
5

1
0
3
,
2
1

1
1
0
,
3
4

1
1
7
,
0
4

1
3
8
,
4
3

1
5
1
,
6
4

1
6
3
,
8
0

1
7
5
,
1
1

1
8
5
,
7
4

2
0
6
,
8
2

2
2
6
,
5
6

2
4
4
,
7
3

2
6
1
,
6
3

2
7
7
,
5
1

3
0
1
,
6
8

3
3
0
,
4
8

3
5
6
,
9
7

3
8
1
,
6
3

4
0
4
,
8
0

4
2
2
,
0
3

4
6
2
,
3
2

4
9
9
,
3
8

5
3
3
,
8
8

2
,
0

2
,
2

2
,
4

2
,
6

2
,
8

7
,
1
0

7
,
4
4

7
,
7
8

8
,
0
9

8
,
4
0

1
2
,
6
3

1
3
,
2
4

1
3
,
8
3

1
4
,
4
0

1
4
,
9
4

1
9
,
0
9

2
0
,
0
3

2
0
,
9
2

2
1
,
7
7

2
2
,
5
9

3
0
,
8
4

3
2
,
3
5

3
3
,
7
9

3
5
,
1
7

3
6
,
4
9

5
0
,
5
0

5
2
,
9
7

5
5
,
3
2

5
7
,
5
8

5
9
,
7
5

7
8
,
9
5

8
2
,
8
1

8
6
,
4
9

9
0
,
0
3

9
3
,
4
2

1
2
3
,
3
6

1
2
9
,
3
9

1
3
5
,
1
4

1
4
0
,
6
6

1
4
5
,
9
6

1
9
5
,
7
8

2
0
5
,
3
5

2
1
4
,
4
8

2
2
3
,
2
4

2
3
1
,
6
6

2
9
2
,
5
1

3
0
6
,
8
0

3
2
0
,
4
5

3
3
3
,
5
3

3
4
6
,
1
1

4
2
6
,
6
7

4
4
7
,
5
2

4
6
7
,
4
3


Cinienie pocztku otwarcia w MPa ( nadcinienie)
3
,
0

3
,
2

3
,
4

3
,
6

3
,
8

4
,
0

8
,
6
9

9
,
0
0

9
,
2
6

9
,
5
2

9
,
7
8

1
0
,
0
4

1
5
,
4
6

1
5
,
9
7

1
6
,
4
6

1
6
,
9
4

1
7
,
4
0

1
7
,
8
6

2
3
,
3
9

2
4
,
1
5

2
4
,
9
0

2
5
,
6
2

2
6
,
3
2

2
7
,
0
0

3
7
,
7
7

3
9
,
0
1

4
0
,
2
1

4
1
,
3
8

4
2
,
5
1

4
3
,
6
2

6
1
,
8
5

6
3
,
9
5

6
5
,
8
5

6
7
,
7
5

6
9
,
6
1

7
1
,
4
2

9
6
,
7
0

9
9
,
8
7

1
0
2
,
9
5

1
0
5
,
9
3

1
0
8
,
8
3

1
1
1
,
6
6

1
5
1
,
0
9

1
5
6
,
0
4

1
6
0
,
8
5

1
6
5
,
5
1

1
7
0
,
0
4

1
7
4
,
4
9

2
3
9
,
7
9

2
4
7
,
6
5

2
5
5
,
2
8

2
6
2
,
6
7

2
6
9
,
8
7

2
7
6
,
8
8

3
5
8
,
2
6

3
7
0
,
0
0

3
8
1
,
4
1

3
9
2
,
4
5

4
0
3
,
2
0

4
1
3
,
6
8



1
)

D
N

1
5
x
1
5

d
o
t
y
c
z
y

z
a
w
o
r
u

S
i

2
5
0
1

lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
46


Tablica wydajnoci dla wody przy temperaturze 20
o
C w t/h
wg WUDT-UC-WO-A/01
Wielko zaworu ( wlot x wylot)
Si 6301M
20x32 25x40 32x50 40x65 50x80 65x100 80x125 100x150
Siedlisko
d
o
(mm)
16 20 25 32 40 50 63 77
0,045
0,05
0,06
0,08
0,1
3,63
3,83
4,20
4,84
5,41
5,67
5,98
6,56
7,57
8,46
8,87
9,35
10,25
11,83
13,23
14,52
15,31
16,78
19,37
21,66
22,70
23,93
26,24
30,29
33,86
35,47
37,39
41,00
47,32
52,90
56,29
59,34
65,07
75,10
93,96
84,10
88,66
97,21
112,20
125,44
0,12
0,15
0,18
0,21
0,25
5,94
6,49
7,11
7,70
8,38
9,27
10,13
11,10
12,02
13,09
14,50
15,84
17,36
18,80
20,46
23,74
25,94
28,43
30,78
33,51
37,11
40,56
44,45
48,12
52,38
57,99
63,37
69,45
75,18
81,85
92,03
100,58
110,22
119,31
129,90
137,50
150,27
164,68
178,26
194,07
C
i

n
i
e
n
i
e

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a


w

M
P
a



(
n
a
d
c
i

n
i
e
n
i
e
)

0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
9,18
10,60
11,84
12,97
14,98
16,75
14,33
16,55
18,50
20,26
23,41
26,16
22,41
25,88
28,93
31,69
36,60
40,91
36,70
42,38
47,38
51,89
59,93
66,99
58,52
66,26
74,07
81,12
93,58
104,74
89,65
103,53
115,73
126,75
146,21
163,64
142,28
164,31
183,67
201,16
232,04
259,72
212,58
245,49
274,42
300,54
346,69
388,03


Tablica wydajnoci dla powietrza przy temperaturze 20
o
C w kg/h
wg WUDT-UC-WO-A/01
Wielko zaworu ( wlot x wylot)
Nr kat. 781 10x10
( x )
15x15
(x )
20x20
( x )
25x25
(1 x 1)
Siedlisko
d
o
(mm)
10 12 16 20
0,03
0,04
0,05
0,06
0,08
16,0
17,4
18,8
21,2
24,1
23,1
25,1
27,1
30,5
34,7
41,1
44,6
48,1
54,3
61,7
64,2
69,7
75,2
84,9
96,5
0,1
0,12
0,15
0,18
0,21
27,0
29,9
34,2
46,8
52,0
38,9
43,0
49,3
67,3
74,8
69,1
76,5
87,6
119,8
133,0
108,0
119,6
136,9
187,1
207,9
0,25
0,3
0,4
0,5
0,6
58,9
67,5
84,8
102,0
119,3
84,7
97,2
122,0
146,9
171,8
150,7
172,9
217,1
261,3
305,5
235,5
270,0
339,1
408,2
477,9
C
i

n
i
e
n
i
e

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a


w

M
P
a


(

n
a
d
c
i

n
i
e
n
i
e
)

0,8
1,0
1,3
1,4
1,6
153,9
188,4
240,2
257,5
292,0
221,5
271,2
345,8
370,6
420,4
394,0
482,4
615,1
659,3
747,7
615,4
753,6







Tabela 19.
lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
47
Tablica wydajnoci dla pary nasyconej w kg/h wg WUDT-UC-WO-A/01

Wielko zaworu ( wlot x wylot)
Nr kat. 781 10x10
( x )
15x15
(x )
20x20
( x )
25x25
(1 x 1)
Siedlisko
d
o
(mm)
10 12 16 20
0,03
0,04
0,05
0,06
0,08
11,0
12,0
12,9
14,6
16,5
15,9
17,2
18,6
21,0
23,8
28,2
30,7
33,1
37,3
42,3
44,1
47,9
51,7
58,3
66,1
0,1
0,12
0,15
0,18
0,21
18,4
20,4
23,2
31,6
35,1
26,5
29,3
33,4
45,5
50,5
47,1
52,1
59,5
80,9
89,8
73,6
81,5
92,9
126,3
140,3
0,25
0,3
0,4
0,5
0,6
39,6
45,1
56,2
67,1
78,3
57,0
64,9
80,8
96,6
112,7
101,4
115,4
143,8
171,8
200,5
158,4
180,2
224,7
268,4
313,2
C
i

n
i
e
n
i
e

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a


w

M
P
a


(

n
a
d
c
i

n
i
e
n
i
e
)

0,8
1,0
1,3
1,4
1,6
100,0
122,0
154,6
165,7
187,6
144,0
175,6
222,6
238,6
270,1
256,1
312,3
395,9
424,4
480,4
400,0
488,0

Tablica wydajnoci dla wody przy temperaturze 20
o
C w t/h
wg WUDT-UC-WO-A/01

Wielko zaworu ( wlot x wylot)
Nr kat. 781C 20x20
( x )
25x25
(1 x 1)
Siedlisko
d
o
(mm)
16 20
0,03
0,04
0,05
0,06
0,08
1,16
1,34
1,50
1,64
1,90
2,27
2,41
2,70
2,95
3,40
0,1
0,12
0,15
0,18
0,21
2,12
2,32
2,60
2,84
3,10
3,81
4,17
4,66
5,11
5,52
0,25
0,3
0,4
0,5
0,6
3,35
3,67
4,24
4,74
5,19
6,=2
6,60
7,61
8,51
9,32
C
i

n
i
e
n
i
e

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a


w

M
P
a


(

n
a
d
c
i

n
i
e
n
i
e
)

0,8
1,0
1,3
1,4
1,6
6,00
6,70
7,64
7,93
8,48
10,77
12,04


lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
48




Tablica wydajnoci dla powietrza przy temperaturze 20
o
C w t/h
wg WUDT-UC-90/WO-A/01


Wielko zaworu ( wlot x wylot)
Nr kat. 775 20x32
( x 1)
25x40
(1 x 1)
32x50
(1x 2)
Siedlisko
d
o
(mm)
16 20 25
0,15
0,18
0,2
0,32
0,35
0,38
0,50
0,55
0,59
0,76
0,83
0,89
0,25
0,3
0,4
0,5
0,6
0,47
0,54
0,68
0,75
0,95
0,74
0,84
1,06
1,27
1,49
1,12
1,28
1,65
1,99
2,33
C
i

n
i
e
n
i
e

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a


w

M
P
a

(

n
a
d
c
i

n
i
e
n
i
e
)

0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
1,23
1,52
1,78
2,06
2,33
1,92
2,37
2,78
3,21
3,64
3,00
3,71
4,35
5,02
5,70


Tablica wydajnoci dla pary nasyconej w kg/h wg WUDT-UC-WO-A/01


Wielko zaworu (wlot x wylot)
Nr kat. 775 20x32
( x 1)
25x40
(1 x 1)
32x50
(1x 2)
Siedlisko
d
o
(mm)
16 20 25
0,15
0,18
0,21
217
236
254
339
369
396
516
561
602
0,25
0,3
0,4
0,5
0,6
316
361
449
538
625
494
563
701
841
977
753
858
1096
1314
1537
C
i

n
i
e
n
i
e

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a








w

M
P
a



















(

n
a
d
c
i

n
i
e
n
i
e
)

0,8
1,0
1,3
1,4
1,6
799
975
1153
1324
1502
1248
1522
1801
2068
2346
1952
2381
2817
3235
3668








Tabela 20.
lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
49


Tablica wydajnoci dla wody przy temperaturze 20
o
C w t/h
wg WUDT-UC-WO-A/01

Wielko zaworu ( wlot x wylot)
Nr kat. 775C 20x32
( x 1)
25x40
(1 x 1)
32x50
(1x 2)
Siedlisko
d
o
(mm)
16 20 25
0,15
0,18
0,21
3,73
4,09
4,31
5,83
6,39
6,74
9,12
9,99
10,53
0,25
0,3
0,4
0,5
0,6
4,82
5,28
6,10
6,39
7,00
7,53
8,25
9,53
9,99
10,95
11,78
12,90
14,90
15,62
17,11
C
i

n
i
e
n
i
e

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a










w

M
P
a

(

n
a
d
c
i

n
i
e
n
i
e
)

0,8
1,0
1,3
1,4
1,6
8,10
9,04
9,91
10,70
11,45
12,64
14,13
15,48
16,72
17,87
19,76
23,08
24,20
26,14
27,95





lskie Zakady Armatury Przemysowej ARMAK Sp. z o.o.
Poradnik dla projektantw i uytkownikw
50
Tablica wydajnoci dla powietrza przy temperaturze 20
o
C w kg/h
wg DT-UC-90/WO-A/01
Wielko zaworu
Nr kat 782
DN 10

DN 15

DN 20

DN 25
1

Siedlisko
d
o
(mm)
10 12 16 20
0,07 - - 176,4 235,6
0,08 - - 188,9 259,7
0,1 83,7 120,5 214,4 293,8
0,12 95,4 137,3 244,3 335,1
0,15 111,5 160,5 285,5 392,7
0,18 127,2 183,1 325,8 449,1
0,21 143,4 206,4 367,2 515,5
0,25 164,8 237,3 422,1 588,7
0,3 175,5 256,5 442,5 604,8
0,4 220,4 322,1 555,7 759,3
0,5 265,3 387,8 668,9 914,3
0,6 310,2 453,4 782,1 1069,1
0,8 400,0 584,7 1008,5 1378,5
1,0 489,8 715,9 1234,9 1688,0
1,2 579,6 847,2 1461,3 1997,5
1,4 669,5 978,4 1687,7 2307,0
1,6 759,3 1109,7 1914,1 2616,5
1,8 849,0 1241,0 2140,5 -
2,0 938,8 1372,2 2366,9 -
2,2 1028,6 1503,5 - -
2,4 1118,4 - - -
C
i

n
i
e
n
i
e

p
o
c
z

t
k
u

o
t
w
a
r
c
i
a

w

M
P
a

(
n
a
d
c
i

n
i
e
n
i
e
)

2,5 1163,3 - - -

You might also like