Organizacija preduzea

Seminarski rad

I. UVOD Seminarski rad Razvoj novog proizvoda ima za cilj da objasni da su istraivanje i razvoj krucijalni element usavravanja poslovanja preduzea, koji tee da usavravanjem pojedinih dijelova proizvodnog procesa a vezano za povean obim proizvodnje, pobolja kvalitet i kvantitet proizvoda i smanji cijenu kotanja proizvoda. Te na taj nain svojim poslovanjem lansira proizvod kako na domae tako i na inostrano trite, odnosno da stabilizira postojee odnose prema kupcima ili to je naravno i cilj osvojiti, privui nove kupce. S obzirom da je konkurencija na tritu veoma velika i jaka, preduzee mora obnavljati svoj proizvodni program novim proizvodima. Samim tim bez istraivanja se ne bi moglo utvrditi ta je to novo to jednom preduzeu treba da bi se jo uspjenije probilo na trite, (ali s obzirom na svjetsku ekonomsku krizu) da bi uopte i opstalo i zadralo pozitivno postojee stanje trita.

Organizacija preduzea

Seminarski rad

1. RAZVOJ NOVOG PROIZVODA

Termin razvoj novih proizvoda u poslovanju se koristi za opisivanje procesa kojim poduzee lansira novi proizvod ili uslugu na trite. Za konani uspjeh nekog proizvoda (tj. njegove politike proizvoda) vano je da se usporedno s njegovim tehnikim razvojem razvija i marketing (istraivanja i analize) koji prati taj proizvod. Pojam novi proizvod je dosta irok iako se to u prvi mah ne ini ba tako. Uvrijeeno je miljenje da je novi proizvod samo proizvod koji predstavlja neto revolucionarno, neto to jo ne postoji na tritu. Meutim, takav proizvod je samo jedan tip novih proizvoda. Razlikujemo 6 vrsta novih proizvoda, s obzirom na to koliko je on nov za trite, ali i za poduzee. 1. potpuno novi proizvod (proizvod koji se razvija prema tritu, nov je za trite, ali i za poduzee) 2. linija novih proizvoda (omoguuje poduzeu da izae na nova trita) 3. nadopuna linije 4. poboljanja proizvoda 5. repozicionirani proizvod (proizvod sa minimalnim promjenama, ali usmjeren na potpuno novi ciljni segment) 6. proizvod proizveden sa manjim trokovima Neko proizvodno preduzee moe na vie naina dolaziti do novih proizvoda. Taj nain uvelike ovisi o stupnju razvoja drave i gospodarstva koji u konanici rezultiraju financijskim sredstvima koja su na raspolaganju poduzeima za stjecanje novih proizvoda. Nekoliko je naina stjecanja novih proizvoda : 1. kupovinom poduzea, a samim time i proizvoda tog poduzea 2. kupovinom patenata 3. kupovinom licence
4.

razvojem novih proizvoda

http://hr.wikipedia.org/wiki/Razvoj_novih_proizvoda

Organizacija preduzea

Seminarski rad

Najvrjedniji put je svakako razvoj novih proizvoda, ali si takav put ne mogu priutiti sva poduzea jer se uz takav nain stjecanja novih proizvoda vee veliki iznos financijskih sredstava. Financijska stabilnost je preduvjet takvom razvoju jer se razvoj kvalitetnih novih proizvoda moe protegnuti na dui period i njegov pay-back period (period kad e proizvod vratiti uloena sredstva) je vei od ovih ostalih alternativa. Razvoj novih proizvoda je rizian potez i esto se smatra hrabrim korakom u poslovanju preduzea. Zbog toga preduzea koja ulaze u razvojni proces imaju odreena oekivanja od tog proizvoda u budunosti.

da ih proizvod uini inovatorskim poduzeem da pomou novog proizvoda obrane trini udio da osvoje nova trita da iskoriste tehnologiju na nov nain

2.

PROIZVOD

Proizvod je konani rezultat proizvodne djelatnosti koji, za razliku od usluge, postoji i nakon to je dovren proces njegove proizvodnje. Proizvod mora svojim oblikom i svojstvima zadovoljiti odreenu potrebu. Proizvod je rezultat ovjekove proizvodne aktivnosti koja ima za cilj stvaranje novih predmeta ili usluga pogodnih za podmirenje ekonomskih linih i drutvenih potreba to svojstvo proizvoda da je podesan za podmirenje potreba ini njegovu upotrebnu vrijednost odnosno njegov upotrebni kvalitet. Proizvod predstavlja neposredan materijalni rezultat procesa rada proizvodnih sistema. Zapravo, proizvod je roba odreenog kvaliteta koji svoju vrijednost potvruje tranjom na tritu.

Organizacija preduzea prof dr. Asib Alihodi

Organizacija preduzea

Seminarski rad

Na osnovu toga moe se rijei da su karakteristike proizvoda osnova za odreivanje osnovnih karakteristika proizvodnog sistema. Proizvodni sistemi, u zavisnosti od svoje specifinosti, odreuju svoj osnovni cilj koji se moe definisati reenicom: Proizvoditi adekvatan proizvod, po zahtjevu i na vrijeme, uz najmanje trokove i maksimalno dobar kvalitet. Za ocjenu efekata rada proizvodnog sistema potrebno je raspolagati injenicama koje se odnose na: 1. Uee novih proizvoda u programu proizvodnje; 2. Skraenje vremena razvoja i uvoenja novih proizvoda; 3. Nov prilaz u organizovanju porocesa proizvodnje.

3. PROCES RAZVOJA PROIZVODA

Da bi proizvod postao aktivan izvor profita, nuno je, ne samo identifikovanje i/ili kreiranje ideja nego i skrupulozno voenje procesa njegovog razvoja zakljueno sa adekvatno koncipiranim programom njegove pezentacije na tritu. U tom procesu, treba respektovati, kako potrebe i ukuse potroaa, tako i razvoj tehnike i tehnologije i ponaanje konkurencije. Osim toga, relevantno je odmjeriti brzinu njegovog razvoja kako bi se njegovo pojavljivanje na tritu uskladilo sa razvojem tranje. U svemu tome, osnovno je da se njegovim razvojem steknu konkurentske prednosti kao osnova za obezbjeivanje vitalnosti preduzea. U poslovnoj literature i praksi mogue je nai razliite, manje ili vie detaljne postupke i tehnike planiranja uvoenja novog proizvoda na trite. Veina, meutim, istie sljedee faze kao kljuna podruja analize koja treba obuhvatiti postupak uspjene transformacije ideje u firmi novog proizvoda: stvaranje ideja; preliminarno sortiranje ideja; ekonomska kriza; razvoj proizvoda; trino testiranje, i komercijalizacija.

Organizacija preduzea
Organizacija preduzea prof dr. Asib Alihodi

Seminarski rad

Da bi se proces razvoja proizvoda mogao efikasno sprovesti u jednom preduzeu neophodno je istraiti faze analize koja treba obuhvatiti postupak uspjene transformacije ideje u firmi novog proizvoda: stvaranje ideja; prijeliminarno sortiranje ideja; razvoj proizvoda; trino testiranje, i komercijalizacija. Svaranje ideja obuhvata kreiranje i prikupljanje ideja za razvoj novog proizvoda. Prikupljanje ideja je najuinkovitije ako se vri poevi direktno od prodavaa tog proizvoda pa do samog miljenja potroaa.

Prijeliminarno sortiranje ideja se odnosi na samu prodaju i distribuciju proizvoda, snabdijevanje sirovinama i uticaj na postojee proizvode.

Razvoj koncepta proizvoda i njegovo testiranje. pored ideje o proizvodu, razlikuje i koncept proizvoda. Utvreni koncept proizvoda treba testirati kod grupe potroaa da bi se dobile njihove reakcije na dati koncept proizvoda. . Trino testiranje, neophodno je testirati kompletan proizvod i sredstva njegove promocije. Kroz ovo ispitivanje preduzea eli da, na bazi autentine prodajne situacije, otkrije stepen interesovanja za proizvod i sagleda efikasnost ulaganja u pojedine instrumente marketinga, da bi na bazi rezultata sainilo adekvatan program prezentiranja proizvoda na tritu.

Komercijalizacija na bazi rezultata analize iz prethodnih faza nuno je napraviti plan angaovanja sredstava i kadrova koji su potrebni za proizvodnju i plasman dotinog proizvoda. Zavisno od karaktjera proizvoda, potrebno je ocjeniti tempo njegovog uvoenja na trite. S obzirom na povezanost faza analize i tempa uvoenja, esto se koristi tehnika mreog planiranja za skiciranje postupka sprovoenja inovativnih zahvata.

Organizacija preduzea
Organizacija preduzea prof dr. Asib Alihodi

Seminarski rad

3.1. RAZVOJ PROIZVODA

Poslovni proces razvoja je veoma znaajan za rad i funkcionisanje svakog preduzea, U razvoju se vri priprema proizvodnje u tehnikom i tehnolokom smislu (projektuje se i konstruie novi proizvod, razrauje se tehnoloki postupak proizvodnje, izrauje se prototip i realizuje se nulta serija kao test spremnosti za serijsku proizvodnju). Otkrie i razvoj proizvoda Prouavanje prakse pokazuje daje razvijanje novih i poboljanje postojeih proizvoda uvijek vezano sa veim ili manjim rizikom. Ova tvrdnja se zasniva na sledeim injenicama: Najvei broj ideja o novim proizvodima nikada nije ostvaren, niti su zamiljeni proizvodi stigli do trita. Mnogi proizvodi koji su stigli do trita pokazali su se kao neuspjeni. Proizvodi koje je trite prihvatilo brzo su prijestali da budu atraktivni.

ivotni ciklus proizvoda i poslovni rizik Pod ivotnim ciklusom proizvoda podrazumeva se niz sukcesivnih faza koje prolazi svaki proizvod od trenutka kada se lansira na trite do trenutka kada se povue kao neinteresantan za trite. ivotni ciklus novog proizvoda obuhvata sledee faze: uvoenje na trite, porast plasmana, zrelost, i zasienost, opadanje.

Organizacija preduzea prof dr. Asib Alihodi

Organizacija preduzea
Prezentacija poslovna organizacija ekonomski fakultet Travnik

Seminarski rad

Analiza istraivako-razvojnog procesa Istraivako razvojni proces, u bilo kojoj oblasti, poinje radjanjem ideja o rcenju nekog problema bilo puteni primjene nekog ve poznatog ili novog naunog otkria, bilo putem primjene nekog iskustva koje je ili nije ve korieno. Meutim da bi se pristupilo rjeavanju problema i istraivakom razvoju proizvoda moramo biti upoznati s tim problemom na koji se sam istraivaki proces odnosi. Otkrivanje i prepoznavanje problema, samim tim njegovo rjeavanje, moe se direktno otkriti u samom poslovanju preduzea konkretno u proizvodnji znai unutranje lociranje problema. Ali i vanjski faktori ,ovdje se konkretno misli na kupce proizvoda tj. potroae, imaju veliki doprinos otkrivanju problema i nedostataka proizvoda zbog kojih se vri analiza istraivakog razvojnog procesa. Na osnovu ovog kratkog opisa istraivako-razvojnog procesa, moe se izvriti njegova podjela na sljedee faze: raanje ideja, selekcija ideja, razvoj ideje (poboljanje ili razvoj proizvoda), ispitivanje trita, komercijalizacija, plasman ili trina realizacija.

RAANJE IDEJA

Ideje o novim proizvodima mogu poticati od ljudi koji imaju smisla za inovaciju, Proces stvaranja ideje da bi neko novo nauno otkrie ili tehnoloko dostignue moglo da se iskoristi za stvaranje novog proizvoda ili da se novom kombinacijom ve poznatih otkria i tehnolokih dostignua moe dobiti novi proizvod bolji od postojeih. Ovim putem stvaraju ideje ljudi koji dobro poznaju oblast o kojoj se radi. To mogu biti nauni radnici, inenjeri, rukovodioci i radnici.
Organizacija preduzea prof dr. Asib Alihodi Prezentacija poslovna organizacija ekonomski fakultet Travnik

Organizacija preduzea

Seminarski rad

Znaaj ovih ideja lei u tome to novi proizvodi, razvijeni na ovim idejama, po pravilu, izazivaju krupne, a ponekad i revolucionarne promjene na tritu. Jedna ideja o razvoju novog ili poboljanju postojeeg proizvoda, moe se uzeti u razmatranje, odnosno moe ui u fazu selekcije samo ako je na odreeni nain definisana. Analiza ovog pitanja pokazuje da bi neophodne informacije trebalo da obuhvate: kratak opis proizvoda koji se predlae eventualno sa skicama, crteima ili uzorcima; kojim kupcima bi dati proizvod bio namijenjen; koje potrebe i elje kupaca bi zadovoljavao; da li bi dati proizvod predstavljao potpuno nov proizvod, proirenje postojee familije proizvoda, tj. predstavljao bi novog lana familije, poboljanje postojeeg proizvoda. da li bi dati proizvod predstavljao pronalazak i da li bi se mogao zatiti, Poto, kao to je ve reeno, predlagai ideja mogu biti ljudi iz raznih sredina i sa razliitim nivoom opteg i Tehnolokog znanja, sigurno je da nee uvijek biti u mogunosti da sami prue sve neophodne informacije, te bi u takvim sluajevima istraivako-razvojni sektor trebalo da prui odgovarajuu pomo.

SELEKCIJA IDEJA Neophodno je imati to vei broj ideja, jer je tada vea vjerovatnoa da e neke od njih uroditi plodom. Selekcija prikupljenih ideja predstavlja put koji obezbjeuje da se izaberu najbolje.

Organizacija preduzea prof dr. Asib Alihodi

Organizacija preduzea

Seminarski rad

Da bi se selekcija ideja mogla izvriti potrebno je prethodno prikupiti i obraditi relativno veliki broj informacija. Ovaj broj je daleko vei u sluaju razvoja novog proizvoda. Analiza ovog pitanja pokazuje da se prije svega moraju prikupili informacije o kupcima i informacije o konkurenciji. Informacije o kupcima treba da sadre sledee: ko su sadanji i potencijalni domai i eventualno inostrani kupci novog proizvoda, kakve su primjedbe kupaca na postojee proizvode, odnosno kakve su njihove elje i potrebe u pogledu osobina (tehnolokih performansi) buduih proizvoda. Postupak koji bi mogao da se koristi je sljedei: najprije bi trebalo, ako to nije ranije uinjeno, izvriti procjenu trokova razvoja i osvajanja novog proizvoda, zatim fiksnih i promjenljivih trokova proizvodnje, kao i procijeniti mogunost plasmana. Faza selekcije ne obezbjeuje svoenje globalnog rizika na minimum, mada tome znatno doprinosi, nego ona obezbjeuje samo to da se svede na minimum rizik da je loa ideja ula u fazu razvoja, a to mnogo znai, jer faza razvoja i faze posle nje, zahtjevaju najvee angaovanje ljudskih i materijalnih resursa, to u sluaju pogreno izabrane ideje, moe imati teke posljedice na poslovne rezultate organizacije.

RAZVOJ IDEJE (POBOLJANJE ILI RAZVOJ PROIZVODA) Svaki kupac ima odreene elje i potrebe koje zadovoljava kupovinom odreenih proizvoda. Ove elje i potrebe se formiraju kao rezultanta uticaja okoline i subjektivnih motiva kupaca, a realizuju se u zavisnosti od toga da li trite nudi adekvatne proizvode i to pod uslovima koji odgovaraju kupovnoj moi i drugim zahtjevima kupca. Da bi jedan proizvod zadovoljio elje i potrebe kupca on prije svega mora biti sposoban da obavlja odreene osnovne funkcije i to na nain koji kupcu odgovara.
Organizacija preduzea prof dr. Asib Alihodi

Organizacija preduzea

Seminarski rad

Pored toga, on mora biti sposoban da obavi i niz drugih sporednih funkcija i da ispuni niz drugih zahtjeva koje kupac postavlja. Rijetko kad kupac kupuje odreeni proizvod na osnovu samo jednog od ovih kriterijuma. Najee on ove kriterijume kombinuje, zavisno od vrste proizvoda sa jedne, i svoje prirode i motivacije sa druge strane. Oigledno je da najtei problem i jeste nai distribuciju svih moguih kombinacija i odatle nai kombinaciju koja ima najvei ponder, tj. koju e verovatno najvei broj kupaca koristiti pri donoenju odluke o kupovini datog proizvoda. Ako smo u tom pogledu u mogunosti da procjenimo kriterijume koje e kupac koristiti pri kupovini datog proizvoda, odnosno da odgovorimo na pitanja "zato kupac kupuje dati proizvod", onda smo u mogunosti da blie odredimo i strukturu, tok i dinamiku faze razvoja proizvoda, od toga e zavisiti koliko e se i na koji nain angaovati istraivako-razvojni kapaciteti organizacije.

ISPITIVANJE TRITA

Trini podaci predstavljaju samo osnovu za formulisanje prognoza o uspjehu budueg proizvoda. Sva ispitivanja trita i podaci koji se tom prilikom prikupe ne odnose se direktno na novi budui proizvod, jer on jo ne postoji, ve se odnose na potrebe i elje, funkcije, ukus, itd., kupaca za koje se pretpostavlja da bi mogli biti i kupci novog proizvoda. U tom cilju se vrlo dobro mogu koristiti i podaci o slinim proizvodima konkurencije, koje bi novi proizvod trebalo da potisne sa trita. Sve dok preduzea nije u stanju da svoj novi proizvod plasira na trite, nije ni u mogunosti da realno ocijeni njegove anse niti nain na koji e ga kupci prihvatiti Tek pojavom novog proizvoda na tritu i reakcijom kupaca na novi proizvod, mnoge dileme prestaju da postoje i dobija se jasna slika kakvu budunost novi proizvod ima.

Organizacija preduzea prof dr. Asib Alihodi

10

Organizacija preduzea

Seminarski rad

Posle prikupljanja informacija o reakciji kupaca, organizacija je u stanju da blie definie strategiju koju e dalje primjenjivali. Pri tome je od ogromnog znaaja postupak koji se koristi u analizi datih informacija, jer od njega e zavisiti da li e preduzea odbaciti proizvod koji je mogao da joj donese velike ekonomske koristi, ili e ui u proizvodnju proizvoda koji e je ekonomski skupo kotati ili ak i unititi.

KOMERCIJALIZACIJA (TRINA REALIZACIJA) Faza komercijalizacije obuhvata sve etape ivotnog ciklusa proizvoda: uvoenje, porast, zrelost, zasienost i opadanje. Uvoenje novog proizvoda na trite obuhvata niz aktivnosti koje preduzea mora izvriti da bi novi proizvod ve na prvom koraku obezbjedio uslove za dalje poveanje prodaje. U tu svrhu preduzea mora preduzeti odgovarajue korake u pogledu reklame i pripreme osoblja iz prodajne mree. Kada se radi o proizvodima iroke potronje, onda trokovi ovih priprema esto dostiu velike cifre. Svaki kupac prolazi kroz sljedei proces usvajanja novog proizvoda: kupac saznaje da se pojavio novi proizvod, kupac se upoznaje sa karakteristikama novog proizvoda (preko reklame, prospekta, linog kontakta sa prodavcem ili sa prijateljima koji su takoe dobili informacije o onovom proizvodu), kupac postaje zainteresovan za kupovinu novog proizvoda zbog njegovih tehnikih performansi, izgleda, cijene, uslova prodaje itd., kupac kupuje novi proizvod i (lino) ispituje njegove osobine, kupac prijenosi svoje miljenje o novom proizvodu na okolinu, kupac ponovo kupuje isti proizvod, odnosno usvaja ga.

Organizacija preduzea prof dr. Asib Alihodi

11

Organizacija preduzea

Seminarski rad

Iz cijelog ovog izlaganja izlazi da je u uslovima savremenog tehnolokog progresa, sve vea masa proizvoda na tritu, sve krai ivotni ciklus proizvoda i sve otrija konkurencija, a ove injenice nameu takvo voenje politike strategije koje se zasniva na poznavanju uticajnih faktora i zakonitosti, koje utiu na ponaanje okoline, a prije svega na ponaanje konkurencije i kupaca u odnosu na relevantni proizvod.

12