Bene Benetan 6º

L E H E N
H E Z K U N T Z A
Bene-benetan
E U S K A R A
Zubia
Santillana
Aurkibidea
Ikasgaia Arrantzaleak eta piratak
4. or.
Gaia eta hiztegia

Ni eta nire mundua
Hizkuntz funtzioak
Eguneroko gauzak kontatu
Gramatika egiturak
IZAN aditza lehenaldian
Jokin MacJakin
14. or.
Orain eta lehen
Lehenaldiaz hitz egin
UKAN aditz singularra lehenaldian
Albiste xelebreak
24. or.
Komunikabideak
Iritziak eman
ARI IZAN aditza lehenaldian ZER-NORI-NORK aditzak orainaldian (hari)
Artearen eskutik
34. or.
Kultura
Esamolde jatorrak erabili
Norena ote?
46. or.
Senideak eta adiskideak
Barne egoerak azaldu
ZER-NORI-NORK aditzak orainaldian (haiei) SUPERLATIBOA (rik ena) ZER-NORI-NORK aditzak orainaldian (nik zuri / zuk niri)
Asmatzaileen lehiaketa
56. or.
Zientzia eta teknika
Prozesuak azaldu
Mandatuak egiten
Dendak eta lanbideak

66. or.
Lehentasunak adierazi
Iker eta Dominique

78. or.
Europa
Kantitateak konparatu
UKAN aditz plurala lehenaldian
Martin Txiki
88. or.
Natura
Orientabideak eman
ERE partikula
Bertsotan
98. or.
Euskal Herriko ohiturak eta jaiak
Lekuak deskribatu
NON/NONDIK/NORA pluralean
GRAMATIKA
Pausoz pauso
110. or.
Irakurgaiak
Eskola munduan
Jolasak eta kantak

ESKULANA:
Eskolarako ontzia
KANTA:
Guk euskaraz
JOLASA:
Beltzak eta zuriak
Aditzen dominoa
KANTA:
Ameriketara joan nintzen

ESKULANA:
Telebistari buruz
Iragarki laburrak
KANTA:
1. Berrikusketa
44. or.
Pasaiako herritik
BERRIKUSKETARAKO JOLASA:
Munduko ipuinik laburrena eta luzeena
Jakintsuen jolasa
KANTA:
Baga, biga, higa

ESKULANA/JOLASA:
IZAN aditza lehenaldian UKAN aditza lehenaldian ARI IZAN aditza lehenaldian Eguneroko gauzak kontatu Lehenaldiaz hitz egin
Agurtzeko erak munduan
Familien jolasa
KANTA:
Aita Periko
ESKULANA/JOLASA:
Antzinako denboretan
Antzinako jolas bat

KANTA:
2. Berrikusketa
76. or.
Jaiki, jaiki
Lanbide zaharrak
Denden jolasa
KANTA:
Trapu zaharrak
JOLASA:
ZER-NORI-NORK aditzak SUPERLATIBOA Lehentasunak adierazi Barne egoerak azaldu Senideen izenak ezagutu
Filipides korrikalaria
Potolus Erroman
KANTA:
Paristik natorren artista

ESKULANA:
Buruzagiaren gutuna
Hostoen mosaikoa
KANTA:
3. Berrikusketa
108. or.
Goizean argi hastean

Gure jaiak
Jaien jolasa
KANTA:
Agur, jaunak
UKAN aditz plurala lehenaldian ERE partikula NON/NONDIK/NORA pluralean Kantitateak konparatu Orientabideak eman
HIZTEGIA
Goazen hitzak bilatzera

120. or.
1.
GAIA
Arrantzaleak eta piratak

Dokumental honetan euskal arrantzaleen bizimodua ikusiko dugu. Kattalin txikitan oso bihurria zen eta orain berdin segitzen du. Gainera, irudimen handia du eta abentura pila asmatzen du. Gaur beste abentura bat asmatu du eskolan.
Gure arrantzaleak askotan Afrikara joaten dira arrain bila.
Bide luzea da eta arrisku asko daude bidean: haize gogorra, ekaitza, olatu handiak
Arrantzaleek Afrikako kostaldean sareak botatzen dituzte eta

4 Lau
eta ordu eta egun asko pasatu eta gero, beren altxor maitea harrapatzen dute: atun lodi-lodiak.
Zer pentsatzen ari da Kattalin orain?
Zertan ari zara, Kattalin? Ea, erantzun! Nortzuk joaten dira Afrikara?
Piratak!!!
! R! KAR KA A K
R!
5 Bost
ZU OSO POTOLOA ZINEN!
1 Irakurri eta erantzun

Zertan ari zara, amona? Argazki zaharrak ikusten ari naiz. Nolakoa zinen zu txikitan? Orain zaharra eta itsusia naiz, baina txikitan oso neskato polita nintzen. Eta nolakoa zen aitona? Aitona orain gizon argala da, baina txikitan oso potoloa zen. Eta nolakoa nintzen ni? Zu ere oso potoloa zinen!
Nolakoa zen amona txikitan?
Nolakoa zen Kattalin txikitan?
Amona txikitan oso neskato polita zen.

Nolakoa zen aitona txikitan? Kattalin txikitan argala zen?
2 Osatu esaldiak
Atzo
Gaur
ABUZTUA
Astelehena
UZTAILA
IZAN aditza orain eta lehen

Lotu pertsonak eta aditzak. NOR Gu Haiek Zuek Ni Hura Zu ORAIN naiz zara da gara LEHEN / nintzen / zinen / zen / ginen
Igandea
31
Gaur astelehena da.
Atzo
Gaur abuztuaren 1a da.
Atzo
Gaur laneguna da.
zarete / zineten dira / ziren

6 Sei
jaieguna
Galdetu lagunari: Zer egun da gaur? Zer egun zen atzo?
3 Begiratu eta osatu
4 Bete hutsuneak
Zer moduzko dantzariak zineten zuek txikitan?
Gu orain dantzari onak gara, baina lehen oso txarrak Eta zuek lehen txapeldunak saskibaloian, ezta?
Amona orain zaharra da, baina lehen gaztea zen. Aitona orain lodia da, baina Amaren ilea orain horia Aitaren bizarra Kattalin
Ez, onenak Lepoluze taldeko mutilak . Gu bigarren onenak
5 Bete inkesta hau
Ume beldurtia zinen? Bai, ni beldurtia nintzen. Ez, ni ez nintzen beldurtia. Ume negartia zinen? Bai, ni negartia nintzen. Ez, ni ez nintzen negartia.
Ume lotsatia zinen? Bai, ni lotsatia nintzen. Ez, ni ez nintzen lotsatia. Ume txizatia zinen? Bai, ni txizatia nintzen. Ez, ni ez nintzen txizatia.
Emaitzak
Baiezko erantzunak: 0. Zu oso ume jatorra zinen. 1. Zu ume jatorra zinen. 2. Zu ume normala zinen. 3. Zu ume petrala zinen. 4. Zu oso ume petrala zinen.
7 Zazpi
EGUNERO-EGUNERO
1 Irakurri testuak eta egin esaldiak
2 Begiratu irudiei eta osatu esaldiak

1 2 3 4
KANADA
igo
sartu
irten
jaitsi
1 Gauero, lapurra eskaileretatik isil-isilik
igotzen da.
Linda Smith
Linda, egunero, goizeko zazpi eta erdietan jaikitzen da. Zortzietan gosaltzen du. Bederatzietan eskolara heltzen da eta ordu batean eskolan bazkaltzen du. Arratsaldeko bostetan etxera itzultzen da eta gaueko hamarretan ohera joaten da. 2 Gero, etxera 3 Ondoren, 4 Azkenean,
SRI LANKA
3 Bete hutsuneak
Linda zazpi eta erdietan jaikitzen Anil Linda Anil ez bost eta erdietan gosaltzen ordu batean bazkaltzen eskolara joaten.
Linda bostetan etxera itzultzen Anil zortzi eta erdietan lotara joaten
Anil Mahaweli
Anil, egunero, goizeko bostetan jaikitzen da eta bost eta erdietan gosaltzen du. Seietan lanean hasten da aitarekin eta eguerdiko hamabietan bazkaltzen du. Arratsaldeko zazpietan etxera itzultzen da eta zortzi eta erdietan lotara joaten da. Egin honelako esaldiak:
EGUNEROKO GAUZAK KONTATZEKO

Idatzi zenbakiak. 1 Ni egunero Jonek askotan Zuk batzuetan Ama beti
8 Zortzi
egia esaten duzu. pozik egoten da. gela garbitzen du. 1 goiz heltzen naiz.
Linda goizeko zortzietan jaikitzen da. Anil, ordea, goizeko bostetan jaikitzen da.
4 Pentsatu erantzuna
Langile honek, egunero, zortzi ordu ematen ditu lanean eta bazkaltzeko ordubete dauka. Langile hau beti arratsaldeko seietan irteten da lanetik. Zer ordutan hasten da langile hau lanean?
6 Idatzi. Zer egiten duzu zuk egunero?
Ni goizeko zortzietan
jaikitzen naiz.
jaiki
Ni
Mendizale hau, igandero, Gorbeiara igotzen da. Haren etxetik tontorrera bost ordu daude. Bidean ordu erdiko atsedenaldia hartzen du. Beti goizeko zazpietan irteten da. Zer ordutan heltzen da gora mendizalea?
eskolara joan
bazkaldu
5 Irakurri
POTOLO MENDIAN
jolastu
Askotan erortzen dira mendizaleak?
oheratu Idatzi: Zer ordutan jaikitzen zara asteburuetan? Zer ordutan irteten zara kalera? Zer gehiago egiten duzu?
Ez, behin baino ez dira erortzen!

9 Bederatzi
NIRE GELA
1 Begiratu irudiari eta bete hutsuneak
gainean
azpian
ondoan
aurrean
atzean
Nire gela gaur hankaz gora dago. Bizikleta ohearen Lanparatxoa mahaiaren Irudia armairuaren Landarea atearen Tiraderak armairuaren Esan: Non dago gauza bakoitza zure gelan? dago. dago. dago. dago.
2 Begiratu eta erantzun

Leihotik begira
3 Markatu BAI ala EZ
ETXEAN LAGUNDU?
BAI EZ
Nik egunero ohea egiten dut. Nik beti jostailuak batzen ditut. Nire gelako leihotik begiratzen ari naiz. Aurrean etxe handiak ikusten ditut. Etxe horiek zuriak dira. Etxeen gainetik mendi bat ikusten dut. Eta mendien gainetik zeru urdina ikusten dut. Orain zure txanda da: Zer ikusten duzu zeure gelako leihotik?
10 Hamar
Nik askotan mahaia prestatzen dut afaltzeko. Nik larunbatero hautsa kentzen dut. Nik igandero gosaria prestatzen dut.
4 Konparatu bi irudiak
Lehen Orain
Gela hau lehen oso itsusia zen. Hormak lehen moreak Ohea lehen zaharra Errezelak lehen laranjak Irudiak lehen tristeak
Gela hau orain oso polita da.
5 Ipini zenbakiak
1 sarrera egongela sukaldea logelak bainugela korridorea balkoia komuna 7 8 3 2 4 1 6 7 5 7
Esan: Zer da gela bakoitza? Zeren ondoan dago sukaldea? Zer dago gela bakoitzean?
11 Hamaika
IKUSI ETA IKASI
1 Irakurri
Eskola munduan
Tanzaniako eskolak oso bereziak izaten dira. Goizetan, umeek irakurtzen eta idazten ikasten dute maisuarekin. Eta arratsaldeetan, lurra lantzen eta buztinezko ontziak egiten ikasten dute herriko gizon zaharrekin. Tanzaniako umeak benetako artistak dira!
Australia oso lurralde handia da eta familia asko herrietatik urrun bizi dira. Eta haien umeak ezin dira eskolara joan, noski. Horregatik, ume horiek irratiz ikasten dute. Irakasle batek irratiz esplikatzen ditu gauza guztiak, eta horrela, umeek etxean ikasten dute lasai-lasai!
Txinako ume asko eskolara bizikletaz joaten dira. Batzuek berrogei kilometro egiten dituzte bizikletaren gainean. Eta eskolara heldu eta gero, ikasle guztiek gimnastika egiten dute jolaslekuan. Ikasle txinatarrak oso nekatuta egoten dira eskola hasi baino lehen!
2 Markatu erantzuna
Tanzanian Ikasleak eskolara bizikletaz joaten dira. Ikasleek lurra lantzen ikasten dute. Ikasleek kirol pila egiten dute. Ikasle batzuk ezin dira eskolara joan. Herriko gizon zaharrak ere maisuak dira. Ikasleek irratiz ikasten dute.
12 Hamabi
Australian
Txinan
3 Egin azterketa hau

AZTERKETA LABURRA
MATEMATIKA 1. Zenbat dira berrogei eta hogei? 2. Zein zenbaki falta da?: hamazazpi, hamazortzi, GEOGRAFIA 3. Zein kontinentetan dago Brasil? , hogei.
4 Ikasi eta kantatu
Guk euskaraz
4. Zein da munduko mendirik garaiena? INGELESA 5. Nola esaten da txakurra ingelesez? EUSKARA 6. Nire aitaren anaia nire da. Euskara putzu sakon eta ilun bat zen. (bis) Eta zuek denok ur gazi bat atera zenuten handik nekez. (bis) Guk euskaraz. Zuk zergatik ez? (bis)
URKO
5 Egin eskulan hau
Kartoi mehe zuri batean marraztu kanguru bat. Honela:
Itsatsi kanguruaren bi zatiak.
2 Moztu pospolo kaxaren

goiko aldea.
13 Hamahiru
2.
GAIA
Jokin MacJakin
rrian Texas he , o k s a la ur te rak eta Orain de legerik eta lapur n. en n kaleeta e ez zego ir z i s u k nag gaizkilea
Halako egun batean
Baina Jokin MacJakin sheriffak legea ekarri zuen. Bera gizon txikia eta lasaia zen, baina oso azkarra.
Eman diru guztia! Azkar!
Nagusi! Nagusi! Lapur batzuk banketxera sartu dira!
Goazen, nagusi! Bestela, ihes egingo dute!
Lasai, mutilok! Zuek itxi herriko kale guztiak.

14 Hamalau
Nolakoak ziren lapurrak?
Lapur bat bizarduna zen eta zapi horia zuen.
Beste batek kapela handia zuen eta betokerra zen.
Beste batek ez zuen ilerik eta oso lodia zen.
Jokin MacJakinek herriko jende guztia bildu zuen plazan. Lapurrek hantxe egon behar zuten.
Nortzuk ziren lapurrak? Seinalatu irudian.
15 Hamabost
LEHEN ETA ORAIN
1 Lotu galderak eta erantzunak

1 Zuk lehen bazenuen etxerik?
Zuk lehen bazenuen autorik? Zuk lehen bazenuen zaldirik? Zuk lehen bazenuen arropa dotorerik? Bai, nik lehen banuen pottoka polit bat.
1 Bai, nik lehen banuen txalet handi bat.

Bai, nik lehen banuen Ferrari luze bat. Bai, nik lehen banuen frak dotore eta garesti bat.
Pentsatu: Zer idatzi dute botiletan?
2 Bete hutsuneak
3 Idatzi hitz bakoitzaren lehen letra

Nolakoa da naufragoen uhartea?
Naufragoen uhartea
da.
UKAN aditza orain eta lehen

Naufragoak ez zuen txalet handirik, txabola zikin bat baizik. Naufragoak ez motor Naufragoak Naufragoak traje
16 Hamasei
Markatu aditza. Nik orain dut duzu du dugu duzue dute nuen zenuen zuen genuen zenuten zuten
auto baizik. zuen pottokarik,
Zuk lehen Hark atzo Guk gaur
zahar bat baizik. frak dotore ,
Zuek aurten Haiek iaz
4 Erantzun
5 Irakurri
Zuk bazenuen triziklorik txikitan? Bai, nik txikitan banuen triziklo eder bat.
Zuhaitz gaineko txabola

Guk txikitan txabola bat genuen zuhaitz baten gainean. Eta txabolara igotzeko, eskailera bat genuen. Txabola hartan denetarik genuen: mahai txiki bat, aulkiak eta abar. Urte asko pasatu dira eta gu orain ez gara han jolasten. Txabola horretan orain txoriek beren habiak egiten dituzte. Hitz egin: Txikitan zuek bazenuten horrelako txabolarik? Zein zen zuen gustuko txokoa?
Nire trizikloa horia zen.

Zuk bazenuen panpinarik txikitan? Zuk bazenuen baloirik txikitan?
6 Osatu esaldiak
Orain txabola ederra dut. Lehen ez
Orain janari pila dut. Lehen
nuen etxerik.
Orain arkua dut. Lehen
Orain denetarik dut.
17 Hamazazpi
ezer.
Hitz egin: Zure ustez, zer eraman behar da uharte batera? Zertarako? Aipatu hiru gauza.
KAMERAREN AURREAN
1 Markatu erantzun zuzena
Charlot parkean eserita zegoen. Charlotek neska eder bat ikusi zuen. Charlotek bere lagun bat ikusi zuen.
Mimoak badu biboterik?
Lehen irudian mimoak ez du biboterik. Bigarren irudian mimoak badu bibotea.

Mimoak badu kapelarik?
Mimoak badu makilarik?
Mimoak badu jakarik?

Charlotek barre egin zuen . Charlot etxera joan zen. Charlotek lore bat moztu zuen.
3 Idatzi pertsonaia hauen izena
Charlot neskarekin ezkondu zen. Charlotek txakurra jo zuen. Charlotek lasterka alde egin zuen.
: oihanean bizi da eta animalia guztien laguna da. Igerian oso ona da. : haren aita Walt Disney da. Bera itsasoan bizi da eta ez du zangorik. : pertsonaia hau beste mundu batetik etorri da eta beti Nire etxea! esaten du.
18 Hamazortzi
4 Bilatu lau oker irudian
5 Idatzi lehenaldian
Tom Sawyer
Tom Sawyer oso mutiko zuen bihurria da. Tom orain etxean dago eta armairu zegoen batean marmelada ikusi du. Tomek marmelada guztia jan zen du eta, gero, kalera joan da. Baina izeba konturatu da eta Tom zigortu du.
Adibidez: Eguzkia ez da berdea, horia baizik.

B
E NETAN
Tom Sawyer
LEHENALDIAZ HITZ EGITEKO

Gogoratu.
Gaur
Anak esan du. Anak egin du. Ana etorri da. Ana joan da.
Atzo
Anak esan zuen. Anak egin zuen. Ana etorri zen. Ana joan zen.
Tom Sawyer oso mutiko bih urria Tom egun hartan etxean armairu batean marmelada ikusi Tomek marmelada guztia jan eta, gero, kalera joan Baina izeba konturatu eta Tom zigortu
eta

Gure denboran herrian zinema bakarra zegoen eta sarrerak hiru zentimo balio zuen. Orduan, filmak mutuak ziren eta irudiak zuri-beltzean ziren. Zenbat zinema zegoen agurearen herrian? Zenbat balio zuen sarrerak orduan? Filmek bazuten ahotsik? Filmek bazuten kolorerik?
Pentsatu: Orain zenbat balio du zinemako sarrerak? Zenbat zinema daude zure herrian? Askotan joaten zara zinemara? Nolako filmak gustatzen zaizkizu zuri?
19 Hemeretzi
GAUZA GALDUEN BILA

Egun on, jaun-andreok! Zer galdu duzue? Begira, nik atzo operan zapata bat galdu nuen. Nik orain hiru egun mendian zaldia galdu nuen.
Nik herenegun zesta bat galdu nuen pilotalekuan. Zer galdu zuen emakumeak?
Nik joan den astean kalean neure erratza galdu nuen.
Noiz galdu zuen sorginak erratza? Nork galdu zuen zaldia?
Emakumeak zapata bat galdu zuen.

Non galdu zuen pilotariak zesta?
2 Osatu eta antzeztu elkarrizketa hau
3 Erantzun
Noiz galdu Mendian galdu galdu
zuk zaldia? galdu zenuen, bada?
Norena da txanoa? Norenak dira giltzak? Norena da pilota?
Eta nolakoa zen zure zaldia? zaldia zen.
Idatzi: Egin elkarrizketa berbera beste hiru pertsonaiekin.
Norenak dira eskularruak?
20 Hogei

Ni Markinan jaio nintzen 1960. urtean. Txikitan, herriko pilotalekuan ikasi nuen zesta-puntan jokatzen. Gaztetan, hogei urterekin, Miamira joan nintzen pilotari. Han partida eta diru asko irabazi nuen. Hamar urte geroago, Euskal Herrira etorri nintzen. Orain erretiratuta nago. Zein urtetan jaio zen pilotaria?
5 Ikasi eta kantatu
Ameriketara joan nintzen

Zein urtetan joan zen Miamira? Zein urtetan etorri zen Euskal Herrira? Zenbat urte ditu orain? Ameriketara joan nintzen xentimorik gabe, handik etorri nintzen, maitea, bost milioiren jabe. Txin-txin, txin-txin, diruaren hotsa. Harexek ematen dit, maitea, bihotzean poza.
6 Begiratu eta idatzi

Gure pilotaria Miamira joan zen. Baina berak ez zuen hiria ezagutzen eta buelta handia egin zuen pilotalekura joateko. Zure ustez, nondik joan behar zuen?
Lehenik, pilotaria aireportutik Freedom kalera joan zen. Gero, Freedom kaletik Hills kalera joan zen. Azkenean, handik pilotalekura heldu zen.
21 Hogeita bat
Baina, lehenik, aireportutik . Gero, Azkenean,
ORAIN DELA URTE ASKO
1 Irakurri
Beltzak eta zuriak
Orain dela urte asko, munduko elefante guztiak beltzak edo zuriak ziren. Eta elefante beltzak eta zuriak ez ziren lagun onak. Beti haserre eta beti borrokan ibiltzen ziren. Horregatik, urte batean gerran hasi ziren. Oso gerra gogorra eta luzea izan zen, eta elefante gehienak hil ziren. Baina, beti bezala, bi taldeetan elefante batzuk bakezaleak ziren eta ez zuten gerrarik nahi. Horregatik, basoan ezkutatu ziren gerra amaitu arte. Handik urte batzuetara, elefante horiek basotik irten ziren, baina orduan ez ziren ez beltzak, ez zuriak, grisak baizik. Eta zoriontsu bizi izan ziren elkarrekin. Hala ere, orain elefante grisak haserretzen hasi dira. Arrazoia hauxe da: batzuek belarri handiak dituzte, eta besteek, ordea, belarri txikiak
DAVID McKEE Beltzak eta zuriak (laburtua)
2 Idatzi EGIA (E) ala GEZURRA (G)
3 Pentsatu eta idatzi erantzuna
Orain dela urte asko, elefante guztiak urdinak ziren. Elefante beltzak eta zuriak borrokan ibiltzen ziren beti. Gerra hartan ez zen elefanterik hil. Elefante batzuk etxean ezkutatu ziren. Urte batzuk geroago, basotik elefante grisak irten ziren. Orain elefante grisak lagun handiak dira.
M. Polo Txina 1271
K. Kolon Amerika 1492
N. Armstrong Ilargia 1969
Marco Polo orain dela zazpiehun urte
Txinara joan zen.

Kristobal Kolon orain dela
urte Ameriketara joan

Neil Armstrong
22 Hogeita bi
4 Idatzi
5 Irakurri
POTOLO ZOOAN
ORAIN DELA ZENBAT URTE?
Nire ama orain dela urte jaio zen. Nire aita Nire gurasoak urte ezkondu Eta ni jaio
Begira, Potolo! Tximino hori zu bezalakoa da. Egon isilik. Hori ez da esaten.
Lasai, tximinoak ez daki euskaraz!
6 Jolastu
Nola jolastu
1. Lehenik, kartoi mehe zuri batean honelako 24 fitxa egin. 2. Gero, fitxa horiek ebaki. 3. Gero, alboko lagunarekin dominoan jolastu. Honela:
aiz in r r eto en zir n irte u uz id s ero en nu u t r ha u ug id s ika ten zu n a es
ra za n joa
en iz l i ib
te du n a es
rri eto zen t nin
an em zue du
on eg en gin
a li d ibi
si ero uen n ze
u id itx
an em uten n ze
t du u rt ha
si ika uen n ge
ra ga n o eg
n iza ten e zin
n irte
a dir
n joa
en zin
te are z n iza
en zu i x it
23 Hogeita hiru
3.
GAIA
Albiste xelebreak
Jon eta Pilar kazetari gazteak atzo hasi ziren lanean E gun on egunkarian. G ure ustez, haien lehen lana benetan zaila izan zen.
Aizu, Jon! Patxi Papagorri aktore ospetsua gure herrira etorri da. Orain Palace hotelean dago. Zoaz bertara eta egin elkarrizketa bat berari. Aizu, Pilar! Orain dela gutxi, balea bat igerian ikusi omen dute portuaren inguruan. Zoaz bertara eta idatzi artikulu bat. Bai, berehalaxe!
Bai, berehalaxe!
EGUN ON
Non utzi ote dut motorra? Taxi! Taxi!
Arraioa!
Arraioa!
Zure ustez, zer egin behar du Jonek? Zure ustez, zer egin behar du Pilarrek?
24 Hogeita lau
Barkatu, baina ezin duzu Papagorri jauna ikusi.
Itxarooonn!!!
Ez nago ados.
(*81 21
Baina hurrengo goizean Atzo aktore ezagun bat etorri zen gure herrira. Guk aktorea herriko hotelean ikusi genuen. Une hartan, aktorea egunkaria irakurtzen ari zen. Mmmmm Ene! Jainko maitea!
(*81 21
Balea gure hotelean
Atzo balea izugarri bat etorri zen gure herrira. Guk balea herriko hotelean ikusi genuen. Une hartan, balea egunkaria irakurtzen ari zen.
Azaroak 15
Aktorea gure kostaldean

Atzo aktore ezagun bat agertu zen gure kostaldean. Guk aktorea portuaren inguruan ikusi genuen. Une hartan, aktorea igerian ari zen lasai-lasai.
Atzo balea izugarri bat agertu zen gure kostaldean. Guk balea portuaren inguruan ikusi genuen. Une hartan, balea igerian ari zen lasai-lasai. Mmmm
25 Hogeita bost
Bi artikuluak nahasita agertu dira. Zeuk zuzendu.
BAI ERREPORTAJE ONA!
Zertan ari zinen portuan, Pilar? Ni argazkiak egiten ari nintzen. Eta nola gertatu zen dena? Begira. Neskato hau bere txakurrarekin paseatzen ari zen. Umetxoa arrantzan ari zen lasailasai eta, halako batean, uretara erori zen. Baina egin duzu argazkirik? Bai. Begiratu.
paseatu
saltatu
salbatu
erori
1 Hemen, neska bere txakurrarekin paseatzen ari zen. 2 Hemen, umetxoa 3 Hemen, neska eta txakurra 4 Eta azken argazkian,
2 Bete hutsuneak
1 Gizonak atea zabalduko du. 2 Gizona atea Zu zertan ari portuan, Irati? 3 Gizonak
Ni txakurrarekin paseatzen Umetxoa jolas Ez, umetxoa ez Une hartan, bera arrantzan ari Eta uretan, umetxoa igerian ari ala ito Ni ari zen? ustez, umetxoa ito ari zen. zen, ezta? jolasten 1 Emakumeak leihoa 2 Emakumea 3 Antzeztu binaka: Zer egingo duzu orain? Zer egiten ari zara? Zer egin duzu?
26 Hogeita sei
Zorionak zuri eta zure txakurrari, Irati!

orain
Zertan ari da Irati orain? Zertan ari zen Irati lehen?
orain
orain lehen lehen
Zertan ari da Pilar orain? Zertan ari zen Pilar lehen?

lehen
Zertan ari da txakurra orain? Zertan ari zen txakurra lehen?
Pentsatu: Zertan ari zara orain? Zertan ari zinen atzo goizeko zortzietan? Eta eguerdiko hamabietan? Eta zertan ari zinen gaueko hamarretan?
5 Irakurri
ARI IZAN aditza orain eta lehen
Lotu aditzak. Orain ikasten Lehen jolasten Gaur jaten Atzo edaten Aurten egiten Iaz ikusten ari naiz / ari nintzen ari zara / ari zinen ari da / ari zen ari gara / ari ginen ari zarete / ari zineten ari dira / ari ziren Ez, kirolak irakurtzen ari naiz. Zer? Pasatu ahal dut orrialdea? POTOLO AUTOBUSEAN
6 Bilatu hutsak
Gure taldea txapeldun
Jonek artikulu honetan bi huts egin ditu. Zeintzuk? Lehen hutsa:
ketako Atzo, gure taldeak eskubaloi txapel izan zen. finala jokatu zuen. Par tida Vitorian atzen ari eta Gure jokalariak ez ziren ondo jok hoak gol bat 21-20 galtzen ari ziren. Baina Ain sar tu zuen. egin zen eta Edurnek penalti bat ak! Penaltiz, baina azkenean txapeldun
27 Hogeita zazpi
Bigarren hutsa:
MAHAI INGURUA

Egun on, entzuleok! Gure lau gonbidatuek zooaz hitz egingo dute. Zein da zuen iritzia? Nire ustez, zooa egitea oso ideia ona da. Horrela, jendeak munduko animalia guztiak ikusiko ditu.
Nik ez dut zoorik nahi. Animaliak arriskutsuak dira eta zootik ihes egin ahal dute. Ni ez nago ados. Gure herrian ez dugu zoorik behar. Guk parkeak behar ditugu umeentzat. Zooetan animaliak oso ondo bizi dira, nik uste. Ondo zainduta daude eta asko jaten dute.
F. Beitia
M. C. Garca
I. Lasa
L. Pozo
Zooaren alde Zooaren aurka
2 Konparatu animaliak
handia elefantea Bi eta bi lau dira. hipopotamoa lehoia tximinoa Ez, bost dira. Nire ustez, katuak arrazoia du. tigrea gorila Nire ustez, txakurrak ez du arrazoirik. Ni ados nago Egin honelako esaldiak: Nire ustez, lehoia Ni ez nago ados arekin. arekin. trebea indartsua
IRITZIAK EMATEKO
Osatu esaldiak.
tigrea baino indartsuagoa da.

28 Hogeita zortzi
3 Ordenatu esaldiak
Entzule batek gure irratira deitu du, bere iritzia emateko. Zer uste duzu zuk?
4 Egin inkesta hau lagunei
Zooetan animaliak triste bizi dira. ADOS DAUDE: EZ DAUDE ADOS:
Zooetan animaliak seguruago bizi dira. ADOS DAUDE: EZ DAUDE ADOS:
Ni / nago. / aurka / zooaren ustez, / Nire / da / beharrezkoa. / ez
Kiroldegiak eta jolas parkeak zooak baino beharrezkoagoak dira. ADOS DAUDE: EZ DAUDE ADOS:
Zure ustez, herrian zooa egin behar da? kaioletan / asko / Animaliek / dute. / sufritzen BAI: Nire / haiek / ustez, / behar dute. / bizi / libre Esan: Eta zuk, zer uste duzu? Zooen alde ala zooen aurka zaude? EZ :
5 Markatu erantzuna. Zure ustez, zer gertatuko da?
Nire ustez, aurrelariak gola egingo du. Nire ustez, atezainak baloia geldituko du. Nire ustez, aurrelariak baloia apurtuko du.
Nire ustez, zaldiak beste mendira salto egingo du. Nire ustez, zaldia zulotik eroriko da. Nire ustez, zaldia mendi ertzean geldituko da.
29 Hogeita bederatzi
Nire ustez, laster euria egingo du. Nire ustez, laster eguzkia irtengo da. Nire ustez, gaur bero handia egingo du.
HURBILAGO ETA ARINAGO
Ni Samuel Morse zientzialaria naiz. XIX. mendean, makina zoragarri bat asmatu nuen, mezuak kablez oso urrunera bidaltzeko.
Ni Guglielmo Marconi zientzialaria naiz. Joan den mendean, gailu harrigarri bat asmatu nuen, etxetik albisteak eta musika entzuteko.
Ni Graham Bell zientzialaria naiz. XIX. mendean, bukaeran, tresna miresgarri bat asmatu nuen, urruneko jendearekin hitz egiteko. Samuel Morse jaunak asmatu zuen. Graham Bell jaunak asmatu zuen. G. Marconi jaunak asmatu zuen.
2 Osatu mezua

zien tzien museoa
a/ e /i/o/u
Z r N m d z,
d sk d ?
n g . Bai, nor da? Nondik deitzen ari zara? Norekin zaude? Eta zertan ari zarete?
30 Hogeita hamar
d rk
G r
b l gt k
t l gr m b d ltz n
sk
d tg
g n r . r ntz n
l st r
ng
z n!

GIPUZKOA BIZKAIA
5 Ikasi eta kantatu

Pasaiako herritik
Pasaiako herritik dator notizia zezen bat izan dela jenioz bizia. Kontatutzera noa bistan ikusia, alegratzeko triste dagoen guztia.
ARABA
NAFARROA
Gutun hau Donostiara doa. Orduan,
Gipuzkoako postontzian sartuko dut.

Beste gutun hau Bilbo Beste hau Eta azken gutuna
. Orduan, . Orduan,
postontzian sartuko dut.
Santiago eguna Pasaian seinale, ailegatu ez denak egin beza galde. Hasieran jendea zezenaren alde, azkenean ez ziren arrimatuzale.
6 Egin galderak
h
an dia
Pipergorri Pizzeria, gabon! ? Pizza bat nahi dut, mesedez. Pizza txiki bat nahi dut. Hiru lagunentzat da. ? Ez, ez dut tipularik nahi. Ederki, bost minutuan etxean edukiko duzu. Gero arte. Mila esker eta agur. Eskatu: Beste irudiari begira, egin telefonozko elkarrizketa hau.
31 Hogeita hamaika
xi
kia
? ?
ha
nd
ia
xik
ia
TELEBISTARI BEGIRA
1 Irakurri
Telebistari buruz
Telebista gauza handia da. Baina, gauza guztiek bezala, telebistak ere alde onak eta alde txarrak ditu. Hona hemen batzuk:
ALDE ONAK
Telebista ikustea oso interesgarria da. Telebistan urruneko lekuak, jendeak eta gauzak etxean ikusi ahal ditugu. Telebista entretenigarria da. Telebistak denbora pasatzen laguntzen du. Zuretzat orain Euskal Telebista ikustea oso komenigarria da. Horrela, zure euskara ondo pasatzeko erabili ahal duzu.
ALDE TXARRAK
Telebista gehiegi ikustea ez da oso egokia. Azkenean, berak hitz egiten du eta guk isilik egon behar dugu. Telebistan kirola ikustea ondo dago, baina askoz hobeto dago zuk zeuk kirola egitea. Zappinga gelditu gabe egitea ez da ona. Azkenean, nekatu eta zoratu egiten zara.
K a ix o
2 Lotu hitzak
3 Pentsatu eta idatzi
kirolak telesailak dokumentalak mahai inguruak lehiaketak iragarkiak
ikusgarriak NIRE GUSTUKO TELESAIOAK barregarriak Euskaraz hauek gustatzen zaizkit: entretenigarriak interesgarriak negargarriak aspergarriak 1 2 3 Erdaraz hauek gustatzen zaizkit: 1 2 3
Egin honelako esaldiak: Nire ustez,
dokumentalak interesgarriak dira.

32 Hogeita hamabi
4 Idatzi
Egunero zurekin euskaraz!
LARUNBATA
17:00 18:00 18:30 19:30 20:00 20:30 22:15 Printze urdina Telesaila Txin-txin Lehiaketa Zarata terdi Rock kontzertua Bopy eta bere lagunak Marrazki bizidunak Teleberri Eguneko albisteak Futbol partida (Eibar-Barakaldo) Marx anaiak operan Umorezko filma
IGANDEA
17:00 18:00 18:30 19:00 20:00 20:30 21:00 Simbad marinela Abenturazko filma Espazioko bidaia Marrazki bizidunak Binan-binan Lehiaketa Afrikako oihanean Dokumentala Teleberri Eguneko albisteak Kiroldegitik Kirol albisteak Guztiak susmagarri Misteriozko filma Asteburu honetan, bai larunbatean eta bai igandean, ordu eta erdi daukazu telebista ikusteko. Aukeratu zure gustuko telesaioak: Datorren larunbatean
nik eta ikusiko ditut.

Datorren igandean
nik eta ikusiko ditut.
5 Egin honelako collage bat
Terrier arrazako txakurkumeak oparitzen ditut. Nire txakurrak sei kume egin ditu eta nik ezin ditut guztiak zaindu. Deitu Patxiri Donostiako 740817 telefonora.
Matematika liburua galdu nuen atzo. Irakaslea oso haserre dago nirekin. Lagundu, mesedez. Nagore naiz eta nire telefonoa 870429 da.
Mendiko bizikleta saldu nahi dut. Benetan merkea eta ona da. Deitu 356228 telefonora. Idoia dut izena.
, NAK O I R ZO ER AND
33 Hogeita hamahiru
4.
GAIA
Artearen eskutik
ikasleak Jolasgura eskolako un eg Madrilera joan dira rain El batzuk pasatzera. O ederra eo Prado izeneko mus ikustera doaz.
Adi guztiok, mesedez! Txartela gizon honi eman behar diozue. Bera museoko gidaria da eta dena erakutsiko digu. Beraz, jaramon handia egin behar diogu berari. Areto zabal honetan, XVII. mendeko artearen adibide eder batzuk ikusi ahal ditugu. Mar, mar, mar
Ulertu diozu ezer?
?
Komuna, mesedez? Ni ere banoa!
Nik ez diot piperrik ere ulertu.
Utzi bakean!
Hauxe bai gizon aspergarria!

34 Hogeita hamalau
Hemengo areto hau hutsik dago. Goazen!
Bai margolan ederra! Eta bai neska ederra ere! Benetakoa dirudi! Izan ere, benetakoa naiz eta Bai, margolanetako pertsonaiak bizirik gaude. Jendearen aurrean geldirik egon behar dugu, baina argiak itzali eta gero, dantzan eta jolasean hasten gara. Etorri neure lagunekin jolastera!
Hiru ordu geroago Zer eman dizu printzesak? Hori gu bion arteko sekretua da
Zer eman dio printzesak mutikoari? Bilatu irudian.
35 Hogeita hamabost
TXOTXONGILO PILA BAT!
1 Bete hutsuneak
Zer egin diozu zuk sorginari? Zer egin zuk sorginari?
Nik sorginari egin diot.
Nik sorginari egin
Zer egin diozue zuek sorginari?
Zer egin zuek sorginari?
Guk sorginari egin diogu.
Guk sorginari egin
2 Erantzun
ZER-NORI-NORK aditzak (hari)
Aukeratu hitzak. Nork: nik, guk Nori: aitari, loreari Zer: oparia, agur Zer egin dio lehen ikasleak sorginari? Zer egin dio bigarren ikasleak sorginari? Zer egin diote hirugarren ikasleek sorginari? Zer egin diote laugarren ikasleek sorginari? Zuk Hark umeari Zuek Haiek osabari amari ogia ekarri diot. dirua eskatu diozu. eman dio. ura bota diozue. esan diote. Aneri ordua galdetu diogu.
36 Hogeita hamasei
3 Osatu esaldiak
Nik liburua erosi dut.

haizea / kapela / eraman Haizeak txorimaloari
Nik lagunari liburua erosi diot.

Zuk txokolatea ekarri duzu.
Zuk Koldori
Hark erantzuna eman du.
kapela eraman dio.
Hark irakasleari
Guk bizikleta hartu dugu.
euria / arropa / busti Euriak txorimaloari
Guk osabari
Zuek ordua galdetu duzue.
Zuek gizonari
Haiek gutuna idatzi dute. txoriak / ilea / jan
Haiek amonari
Hitz egin: Nik arkatza hartu dut. Nik Mikeli arkatza hartu diot.
5 Antzeztu taldeka
1. MAMUA: SORGINA: 1. MAMUA: SORGINA: Fermina! Etorri, mesedez! Zer nahi duzu, mamu itsusi horrek? Oraintxe, lagunok! Ai! Ai! Ai! Kendu sare hau gainetik! Bestela, ikusiko duzue! 2. MAMUA: Orain erratza apurtuko diogu. Krask! 3. MAMUA: Eta sorginari ostiko bat emango diogu ipurdian. Pum! 1. MAMUA: Eta gaztelua gurea izango da! 1. MAMUA: Nire ustez, erratz magikoa lapurtu behar diogu sorginari, gazteluan bakean bizitzeko. 2. MAMUA: Bai, baina nork kenduko dio? 3. MAMUA: Nik ez diot kenduko. Beldur naiz. 1. MAMUA: Tranpa bat egingo diogu. Nik berari gozoki bat emango diot eta zuek biok, atzetik etorrita, sare bat sartuko diozue burutik behera. 2. MAMUA: Bai, eta orduan erratz magikoa lapurtuko diogu. 3. MAMUA: Goazen, bada.
37 Hogeita hamazazpi
KULTUR ETXEA
1 Bilatu esaera egokia

HASIERAKO AGURRAK
Ondo esan beharko. Eta zu, zer moduz? Hementxe, bada, lan eta lan.
BUKAERAKO AGURRAK
Agur eta ondo segi, lagunok. Mila esker eta hurrengora arte.
ZORIONAK
Zorionak eta urte askotarako! Urte askoan txapela kaskoan!
JATEKO ORDUAN
Eskerrik asko eta berdin. Gustu baduzu?
Kaixo, zuzendari! Zer moduz?
BARKAMENAK
Barkatu, jauna, nahi gabe izan da. Sentitzen dut, jauna, ez dut nahita egin.
Ondo esan beharko. Eta zu, zer moduz?
AURKEZPENAK
Hauxe da nire azken lana! Hona hemen nire artelana!
ONGI ETORRIAK
Bai, ongi etorri gure zinemara. Bai, sartu, sartu beldurrik gabe.
MESEDEAK
Liburu hauek nahi ditut, mesedez. Eman liburu hauek, faborez.
HARRIDURA
Aitaren eta semearen! Bai sendoa gure mutila! Hori da indarra hori!
BAIMENA
Bai, noski. Hobe ez.
ARRISKUA
Kontuz, gizona! Atea apurtuko duzu eta! Ibili kontu handiagoz, aizu!
38 Hogeita hamazortzi
Sartu ahal naiz, maisu jauna?
Beste bat! Beste bat!
Hemen da beldurrezko filma? On egin!
Ez duzu ikusten ala?
Hogei liburu nahi dituzu? Hor konpon, Mari Anton!
39 Hogeita hemeretzi
EUSKAL KULTURAREN INGURUAN
1 Irakurri eta buruz ikasi

Munduko ipuinik laburrena
Bele batek ba omen zuen hego bat motza eta bestea luzea. Hauxe bai kontu luzea!
Munduko ipuinik luzeena

Behin batean hiru gizon suaren inguruan eserita zeuden eta haietako batek ipuin hau kontatu zuen: Behin batean hiru gizon suaren inguruan eserita zeuden eta haietako batek ipuin hau kontatu zuen: Behin batean hiru gizon suaren inguruan
2 Bete hutsuneak
3 Ikasi eta kantatu
Mari, basoko andrea

Euskal Herriko ipuin zaharretan, Mari animalia eta pertsona guztien jainkosa azpian bizi gustatzen . Mari lur , baina kanpora irtetea . Ipuin batzuetan, Marik eta, beste jendeari.
Baga, biga, higa

Baga, biga, higa, laga, boga, sega, zai, zoi, bele, arma, tiro, pun! Xirrixti-mirrixti, gerrena plat, olio-zopa, kikili-salda hurrup, edan edo klik Ikimilikiliklik!
jendeari mesede asko egiten batzuetan, kalte egiten
Esan: Nolako ilea du Marik? Nolako oinak ditu? Zeren gainean eserita dago?
40 Berrogei

irakurle kantari ikusle entzule idazle
Jasono Osorok euskaraz idazten du. Haren liburuak jende askok irakurtzen ditu.
Koldobika Jauregi eskultore ospetsua da. Haren eskulturak jende askok ikusten ditu.
Mikel Urdangarinek euskaraz kantatzen du. Haren kantak jende askok entzuten ditu.
Jasone Osoro euskal idazlea da.
Jasonek irakurle asko ditu.

Koldobika Jauregi euskal Mikel Urdangarin euskal
5 Idatzi
6 Irakurri
POTOLO MUSEOAN
NIRE AZKEN LIBURUA Liburuaren izenburua: Idazlearen izena: Argitaletxea: Pertsonaia nagusiak: Gustatu zaizkit, Potolo! Margolanak asko gustatu zait.
A! Zuri ere bai?

41 Berrogeita bat
JAKINTSUEN JOLASA
1 Jolastu binaka
Nola jolastu
Jakintsuak izateko, Jakituriaren Etxera joan behar duzue. Honela: Bideetako galderak banan-banan erantzun behar dituzue. Erantzun zuzena eman behar duzue beti. Bestela, txanda bat jolastu gabe. Bidegurutzera helduta, bide bat aukeratu behar duzue goiko bidea, erdikoa edo behekoa eta handik Jakituriaren Etxeraino segitu. Jolas honetan ez dago irabazlerik. Garrantzitsuena Jakituriaren Etxera heltzea da!
Nik orain badut erlojua, baina lehen ez
Ni orain handia naiz, baina lehen Zu orain ona zara, baina lehen
Nork asmatu zuen telefonoa?
Nork asmatu zuen irratia?
Aitona orain zaharra da, baina lehen
Nork asmatu zuen telegrafoa?
Mirenek orain badu liburua, baina lehen ez
42 Berrogeita bi
Zure ustez, Basajauna gaiztoa da?
Ni orain jaten ari naiz, baina lehen
Gu lehen 7etan jaiki gara. Gu egunero
Sartu ahal naiz? Bai,
Zuek lehen 8etan gosaldu duzue. Zuek egunero
Gu orain edaten ari gara, baina lehen
Zuk orain baduzu bizikleta, baina lehen ez
Amaordea ona da. Ados zaude?
Kaixo. Zer moduz?
Zure ustez, nolakoak dira Prakagorriak?
On egin!
Haiek lehen 9etan oheratu dira. Haiek egunero
Zuek orain ikasten ari zarete, baina lehen
43 Berrogeita hiru
1.
BERRIKUSKETA
Lagunak etxean
1 IZAN aditza lehenaldian. Bete hutsuneak
Aspaldiko irudiak
Julia, Jon, Irune eta Iigo aspaldiko lagunak dira. Gaur euria ari du eta lau lagunak etxean geratu dira aspaldiko irudiak ikusten. Ni orain argala naiz, baina txikitan
Gu orain ume garbiak baina lehen
Jon orain oso altua baina txikitan
Eta zu, Irune, txikitan negarti hutsa
Eta zuek guztiok txikitan nahiko bihurriak
2 EGUNEROKO GAUZAK KONTATU. Egin esaldiak

JAIKI: Goizeko 7,30ean GOSALDU: Goizeko 8etan BAZKALDU: Eguerdiko 1ean AFALDU: Gaueko 9,30ean OHERATU: Gaueko 10etan
Julia goizeko 7,30ean jaikitzen da.
Jon, ordea, goizeko 8etan jaikitzen da.

Juliak
Jonek
JAIKI: Goizeko 8etan GOSALDU: Goizeko 8,15ean BAZKALDU: Eguerdiko 2etan AFALDU: Gaueko 10etan OHERATU: Gaueko 11etan
44 Berrogeita lau
3 UKAN aditza lehenaldian.

Bete hutsuneak
4 LEHENALDIAN HITZ EGIN.

Idatzi lehenaldian
IIGO: Nik orain txakur bat baina lehen katu bat JULIA: Bai, zuk orain txakur bat baina lehen katu bat IRUNE: Jonek orain txori bat baina lehen ahate bat JON: Orain guztiok
Gaur goizean, etxetik geltokira joan naiz. Han dirua poltsikotik atera dut. Baina bi txanpon lurrera erori dira eta buelta-bueltaka hasi dira. Ni lasterka hasi naiz txanponen atzetik, baina biak estoldako zulotik sartu dira. Azkenean, oinez joan naiz eskolara! ,
Atzo goizean,
maskota
bat eta lehen ere guztiok
5 ARI IZAN aditza lehenaldian. Osatu esaldiak

orain
Julia orain Julia lehen

orain
orain
lehen
lehen
Jon orain Jon lehen

45 Berrogeita bost
Irune orain
lehen
Irune lehen
5.
GAIA
Norena ote?
Norena ote da? Abenduaren 28a da, egun berezia bromak egiteko. Bixente eta Maite neba-arrebak dira. Gaur opari xelebre bat bidali diete etxera.
Opari hau zuen izenean dator.
Ez dakit. Paketean ez da izenik agertzen.
Zabaldu azkar!
! IXENTE B A T TE E TE AI MAI INUZEN I A B K IO ZUEK B
Inozentada ederra egin digute! Nor izan ote da baina? Begira! Kutxa barruan ohar bat dago!
Irakurri, faborez!
46 Berrogeita sei
OHARRA
ra, dakizue, ezta? Ti Nor ote naiz? Ez en pista batzuk: bada. Hona hem i letra ditu. 1. Nire izenak se ra ez hasten da. 2. Nire lehen deitu harragoa naiz. 3. Zuek baino za asoa ikusten da. 4. Nire etxetik its
Nire ustez, hiru susmagarri daude: osaba Manuel, Martin gure adiskidea eta Mertxe lehengusina.
Hirurei fitxa bana egingo diegu pista horiekin. 1. Martin
1. Mer txe 2. Etxegarai
2. Etxezarreta 3. Gu baino zaharragoa da. 4. Gasteizen bizi da.
eagoa da. 3. Gu baino gazt da. 4. Donostian bizi

1. Manuel 2. Etxaniz
3. Gu baino zaharragoa da. 4. Donostian bizi da.
Asko kostata, baina azkenean harrapatu egin dugu!
Ikusiko du bromazale horrek datorren urtean!
Nork bidali die pailazoa? Nola dakizu hori? Eman lau arrazoiak.
47 Berrogeita zazpi
ETXEKOAK
1 Asmatu. Nor hitz egiten ari da?

Aitona-amona hauek orain dela berrogei urte ezkondu ziren. Beren senideek festa bat prestatu nahi diete. Orain opariak biltzen ari dira. semea aita
ama
alabak erosi diet. : Badakit zer den zure oparia. Liburua erosi diezu. : Bada, nik ez diet ezer erosi. Ahaztu egin zait! : Nik irakurtzeko gauza bat
AMA
: A! Aitona-amonen opariak : Ezetz igarri! Guk musika
prestatzen ari zarete. Zer erosi diezue, bada? entzuteko tresna bat erosi diegu. : Badakit. Irratia erosi diezue. : Eta zuk zer erosi diezu?
2 Aldatu esaldiak
ZER-NORI-NORK aditzak (haiei)
Aukeratu hitzak. Nork: nik, guk Nori: lagunei, gurasoei Zer: baloia, atea Amak aitona-amonentzat margolana erosi du.
Amak aitona-amonei margolana erosi die.

Semeak aitona-amonentzat liburua erosi du. Alabek aitona-amonentzat irratia erosi dute. Aitak ez du ezer erosi aitona-amonentzat.
Zuk Hark umeei Zuek
gurasoei musu eman diet. dirua utzi diezu. bota die. katuei esnea eman diegu. egia esan diezue. itxi diete.
Haiek neskei
48 Berrogeita zortzi
3 Begiratu irudiari eta bete hutsuneak

Telmo
aitona
Julia
amona
Victor
aitona
Petra
amona
Luis
osaba
Sara
izeba
Maite
ama
Emilio
aita
Ana
lehengusina
Xabier
lehengusua
Bego
arreba
Jon
ni
Josu
anaia
Iker
anaia
Nik Nire arrebak Julia Telmoren
anaia ditut. Sararen alaba da. du izena. da. da.
Nire Luis Sararen
nire lehengusua da. nire amaren koinatua da. ez du neba-arrebarik. da. da.
Emilio Victorren eta Petraren
Nire ama Xabierren
Galdetu lagunari: Zenbat neba-arreba zarete? Zenbat osaba-izeba dituzu? Eta zenbat lehengusu-lehengusina dituzu? Nola dute izena zure aitona-amonek?
4 Ikasi eta kantatu
5 Idatzi
NIRE SENIDEEN IZENAK Aitona-amonak: Gurasoak: Neba-arrebak: Osaba-izebak:
Aita Periko
Aita Periko, seme Joaniko, zer daukazu afaltzeko? Aza-olio goxo-goxoa, arto beroaz jateko.
49 Berrogeita bederatzi
GOSEA ETA NEKEA
1 Aldatu esaldiak
Ni hotz naiz. Ni egarri naiz. Ni beldur naiz. Ni logura naiz. Ni gose naiz.
Nik arropa lodiagoa behar dut. Nik ez dut aurrera segitu nahi.
Nik zerbait edan nahi dut.
Nik zerbait jan behar dut.
Nik lo egin nahi dut.
2 Lotu esaldiak
1 2 3 4 5 Gaur gose naiz Arantza beldur da Gaur goizean logura ginen Patxi egarri zen Hotz zara?
3 Irakurri eta osatu

zoratuta
tuta asper
nekatuta
harrituta
Nik ez dakit zer egin ongi pasatzeko. Guztiz eta litro bat ur edan du. eta berandu jaiki gara. eta txuleta ederra jango dut. eta ez du zaldiz ibili nahi. Zergatik ez duzu jaka janzten?
aspertuta
nago. gaude. daude gurekin.
Atzo guk partida gogorra jokatu genuen eta gaur oso Irakasleak Orain den-dena ikasten dugu. Nire lagunak oinez joan dira Bilbotik Durangora.
50 Berrogeita hamar
daude!
4 Bete hutsuneak
BARNE EGOERAK ADIERAZTEKO
Lotu irudiak eta esaldiak. Koldo Julia 2 Haurra logura da. Haurra beldur da. Haurra gose da. Koldo eta Julia Juliarekin Koldorekin doa. doa. doaz.
elkarrekin
5 Pentsatu eta erantzun
Aitona Amona
amonarekin aitonarekin
dago. dago.
Aitona-amonak elkar
Nire ikasgelan berrogeita zortzi begi, hogeita lau sudur eta zortzi betaurreko pare daude. A, eta neskak hamar dira. Zenbat lagun daude ikasgelan? Zenbat lagunek erabiltzen dituzte betaurrekoak? Zenbat mutil daude?
Ni Zu Gu
zurekin nirekin
nator. zatoz.
Esan: Norekin zaude zu orain? Eta nor dago zurekin? Orduan, nola zaudete zuek?
6 Irakurri
POTOLO GOSE DA Aizue, eta ni gose naiz! Lagun hauek Amaia eta David dira. Eta zu Jose zara, ezta?
Jose ez! NI GOSE NAIZ! GOSE!!! GOSE!!!

51 Berrogeita hamaika
ADISKIDE LEIALAK
1 Irakurri testuak eta osatu laukia

Ardi txakurrak San Bernardo txakurrak
San Bernardo txakurrak bidaiarien adiskide leialak dira. Txakur hauek jende galdua bilatzen dute mendian. Eta beraiek ez dira inoiz ere galtzen! Ardi txakurrak artzainen adiskide leialak dira. Txakur hauek ardiak zaintzen dituzte. Eta ez zaie ardi bat ere galtzen! TXAKURRAK Ardi txakurrak San Bernardo txakurrak Gida txakurrak NOREN ADISKIDEAK DIRA? Gida txakurrak itsuen adiskide leialak dira. Txakur hauek itsuei kalean ibiltzen laguntzen diete. Bai, gida txakurrak itsuen begiak dira! ZERTAN LAGUNTZEN DIETE?
Gida txakurrak
Artzainen adiskideak dira. Jende galdua bilatzen dute.
2 Bete hutsuneak
Suhiltzaileak lanean
Gaur goizean, Gasteizko etxe batean piztu ipini ikusi heldu deitu sartu bota itzali geratu hartu sute handi bat batek ate azpitik sua orduan, suhiltzaileei Suhiltzaileak berehala Eskailera luze bat hormaren kontra eta leihotik dira. Suhiltzaileek ur asko dute eta sua berehala Etxea guztiz erreta .
52 Berrogeita hamabi
da. Auzoko du eta, die. dira. dute
dute. da, baina,
zorionez, suhiltzaileek ez dute minik
Udan, Euskal Herriko hondartzetan sorosleak itsasoari begira egoten dira beti, zein bandera ipini jakiteko. Jendeak, ordea, ez die beti kasurik egiten eta sorosleek beren bizia arriskuan jarri behar dute, pertsona horiek salbatzeko.
Itsasoa nahiko zakar dago. Itsasoa bare dago. Itsasoa oso zakar dago.
Ezin da bainurik hartu. Bainua hartu ahal da. Bainua kontuz hartu behar da.
Itsasoa bare dago. Bainua kontuz hartu behar da.
4 Aldatu esaldiak
5 Antzeztu binaka
Leirek eta Sergiok elkarrekin ikasten dute.
Leire eta Sergio ikaskideak dira.

Manu eta Nerea elkarrekin jolasten dira. Rafak eta Anek elkarrekin lan egiten dute. Mutil hauek talde berean jokatzen dute.
Suhiltzaileak, esan. Zer gertatzen da? Aizu, etxeko giltza galdu dut. Non bizi zara, bada? Anboto kaleko 18an, lehen solairuan. Ondo da. Berehala joango gara. Eskerrik asko eta azkar etorri, mesedez. Segi antzezten: Etxeko sukaldea suak hartu du. / Gizon bat etxeko igogailuan trabatuta geratu da.
53 Berrogeita hamahiru
AGUR TERDI
1 Irakurri
Agurtzeko erak munduan
Munduan herri asko daude eta herri horietan oso ohitura desberdinak daude, noski. Esate baterako, jendea agurtzeko moduak oso desberdinak dira lurralde batetik bestera. Japonian, adibidez, jendeak burua makurtzen du, adiskideak agurtzeko. Batzuetan, bi lagunek batera makurtzen dute burua eta kaskarreko galanta hartzen dute! Indian, ordea, jendeak eskuak otoitz egiteko moduan ipintzen ditu, adiskideak agurtzeko. Agurretan ere Indiako jendea oso lasaia da. Frantzian, bestalde, jendeak bi musu emateko ohitura du, adiskideak agurtzeko. Hala ere, askotan ez dute jakiten non eman lehen musua: ezkerreko masailan ala eskuinekoan. Alaskan, eskimalek agur bitxiagoa erabiltzen dute: bi lagunek sudurrak igurzten dituzte elkarren kontra. Jakina, han hotz handia egiten du eta horrela sudurra berotzen dute!
2 Idatzi
Japonian NORK: Jendeak ZER: burua makurtzen du. Indian NORK: ZER: Frantzian NORK: ZER: Alaskan NORK: ZER: Esan: Nola agurtzen dituzu zuk adiskideak?: Eskua ematen diet; Musu ematen diet;
Ikusi arte!
Zer? Noiz etorriko zara? Bihar etorriko naiz. Orduan,
bihar
arte.
Noiz itzuliko zara etxera? Laster itzuliko naiz. Orduan, arte.
Noiz ekarriko duzu liburua? Arratsaldean ekarriko dut. Orduan,
54 Berrogeita hamalau
4 Egin eskulan hau eta jolastu

Nola jolastu
Lehenik, kartak nahasi behar dituzue. Gero, jokalari bakoitzak 6 karta hartuko ditu. Beste karta guztiak mahaiaren erdian utzi. A jokalariak B jokalariari karta bat eskatuko dio. Bi gauza gertatu ahal dira: 1) Lagunak badauka karta hori. Orduan, A jokalariak eskatzen segituko du. 2) Lagunak ez dauka karta hori. Orduan, A jokalariak karta bat hartuko du mahai gainetik eta B jokalaria eskatzen hasiko da.
Nola irabazi
Jolas honetan irabazteko, besteek baino familia gehiago osatu behar dituzu.
Nola eskatu kartak

Kartak honela eskatu behar dira: Badaukazu Txinako amona? Bai, badaukat. Hartu. Badaukazu Laponiako alaba? Ez, ez daukat. Orain nire txanda da. Badaukazu?
1 TXINA
1 TXINA
1 TXINA
1 TXINA
1 TXINA
1 TXINA
AITONA
AMONA
AITA
AMA
SEMEA
ALABA
2 LAPONIA
2 LAPONIA
2 LAPONIA
2 LAPONIA
2 LAPONIA
2 LAPONIA
AITONA
AMONA
AITA
AMA
SEMEA
ALABA
3 UGANDA
3 UGANDA
3 UGANDA
3 UGANDA
3 UGANDA
3 UGANDA
AITONA
AMONA
AITA
AMA
SEMEA
ALABA
4 TXILE
4 TXILE
4 TXILE
TXILE
4 TXILE
4 TXILE
AITONA
AMONA
AITA
AMA
SEMEA
ALABA
55 Berrogeita hamabost
6.
GAIA
Asmatzaileen lehiaketa
o New Yorkek e rn Jules Ve ientzia Elkarteak z ditu, bultzatzen eta teknika at lehiaketa b eta urtero, rik ri a du, asmak antolatzen ritzeko. onenak sa
lehiaketa mat a ileen z Gabon, jaun-andreok! Urtero bezala, hemen gaude munduko asmakaririk onenak welcome! bienvenue! saritzeko. Aurten, hiru lehiakide aurkeztu dira. benvenuto! bienvenidos! Lehen lehiakidea Japoniatik dator. Aurrera! ongi etorri!
as
Nik munduko pilarik iraunkorrenak asmatu ditut. Ez dira inoiz ere gastatzen!
Eta pila honek indar berezia ematen die jostailuei
Lehenik, jostailua zabaltzen da, eta gero, pila sartzen da. Prest! Nik munduko betaurrekorik zoragarrienak asmatu ditut.
Bigarren lehiakidea Finlandiatik dator.

56 Berrogeita hamasei
Finlandian oso eguraldi txarra egoten da beti, baina betaurreko hauekin dena alaiago ikusten da.
Hirugarren lehiakidea Etiopiatik dator.
Nik hauts magiko batzuk asmatu ditut, euria ekartzeko.
Euria lortzeko, lehenik, sua piztu behar da. Gero, hautsak sutara botatzen dira. Orduan, kea sortzen da eta ke horrek goian hodeia osatzen du.
Eta laster euria hasten da.
Gure epaileek orain erabakia hartuko dute.
A. Watanabe JAPONIA M. Birger FINLANDIA H. Abebe ETIOPIA
Epailea zeu izango zara. Eman 3 puntu asmatzaile onenari, 2 puntu bigarrenari eta 1 puntu azkenari. Gero, zenbatu gelako lagun guztien puntuak arbelean, txapelduna ezagutzeko.
57 Berrogeita hamazazpi
LANIK HANDIENAK

Txinako Harresi Handia oso luzea da: 6.325 km. Astronautek ere ikusten dute Ilargitik! Sidney hiriko zubiak 50 metroko zabalera du eta 12 bide ditu autoak, trenak, bizikletak eta jendea pasatzeko.
Chicagoko Sears etxe orratzak 110 solairu ditu eta 443 metroko altuera du. Zein da munduko harresirik luzeena? Zein da munduko etxe orratzik garaiena?
Mantxako Kanaleko tunelak Frantzia eta Ingalaterra lotzen ditu itsasoaren azpitik eta 37 kilometro ditu. Zein da munduko tunelik handiena? Zein da munduko zubirik zabalena?
2 Aldatu esaldiak
SUPERLATIBOA (rik ena)
Ikasi.
Saharako basamortua beste guztiak baino handiagoa da.
Sahara munduko basamorturik handiena da.

Groenlandia uhartea beste uharte guztiak baino handiagoa da. Nilo ibaia beste ibai guztiak baino luzeagoa da. Asia beste kontinente guztiak baino zabalagoa da.
Everest
Everest mendia beste biak baino garaiagoa da. Munduan ez dago bera baino mendi garaiagorik. Hau da: Everest munduko mendirik garaiena da.
58 Berrogeita hamazortzi
3 Irakurri testua eta bete hutsuneak

Trenaren historia
1825. urtean, lehen trena sortu zen. Tren honek ordubete behar zuen 25 kilometro egiteko. 1830. urtean, Rocket trena asmatu zen. Tren honek ordu batean 56 kilometro egiten zituen. 1868. urtean, Pullman trena asmatu zen. Tren hartan kafetegia eta oheak zeuden. 1879. urtean, Siemens tren elektrikoa asmatu zen. Tren honek ia ez zuen kerik botatzen. Munduko trenik 1825. urtekoa da. 1830. urtean, Rocket trena munduko trenik 1868. urtean, Pullman trena trenik zen. zen. garbia erosoa zaharra arina
1879. urtean, Siemens trena munduko zen.
4 Erantzun

Garraiobideak
Non daude piramideak?
Non dago Taj Mahal jauregia? Garraiobiderik arinena Garraiobiderik motelena Garraiobiderik garestiena Non dago Pisako Dorrea? Garraiobiderik merkeena da. da. da. da.
Esan: Zure ustez, zein da garraiobiderik seguruena? Eta erosoena?

59 Berrogeita hemeretzi
PAPER ARTEAN
1 Bete hutsuneak
Geroago Azkenean
Lehenik Gero
Hauek behar dituzu: paper zaharrak ur epela irabiagailua iragazkia saretxoa zapia
, papera zatitu
behar duzu. Zatiak ur epelean sartu behar dituzu bi orduz.
, paperaren
eta uraren nahastea irabiatu eta iragazi behar duzu.
, nahastea sarearen gainean ipini behar duzu. Nahastearen gainean zapi bat eta pisua ipini behar dituzu.
, zapia eta pisua kendu behar dituzu eta orria lehortzen utzi behar duzu. Baduzu paper berria!
2 Erantzun. Zertarako balio du paperak?
3 Markatu BAI ala EZ
ZURE PAPERAK paketeak bildu edariak gorde maketak egin
BAI EZ
Koadernoak amaitu gabe botatzen ditut. Orriaren bi aldeetatik idazten dut beti.
eskuak lehortu
hormak apaindu
Egunkariak birziklatzera eramaten ditut. dirua egin Kalean paperak lurrera botatzen ditut.
Egin honelako esaldiak:
Paperak paketeak biltzeko balio du.

60 Hirurogei
4 Bete hutsuneak
forratu

zuloa aurkitu gurpila puztu partxea ipini zuloa garbitu
pape r den da
Lehenik, zuloa aurkitu paperontzia orrialdea
behar duzu.
Bota paper horiek paperontzira. Arkatz hau Bigarren Liburua erosi dut. irakurtzen ari naiz. behar dut. Gero,
PROZESUAK AZALTZEKO
Lotu.
Geroago,
3 Lehenik, estalkia altxatu behar duzu.

Gero, pila zaharrak atera behar dituzu. Geroago, berriak sartu behar dituzu. Azkenean, estalkia itxi behar duzu.
Azkenean,
6 Irakurri
POTOLO ZINEMAN Zertarako nahi duzu beste sarrera bat?
Lehengo sarrera ateko gizon horrek apurtu du eta!

61 Hirurogeita bat
SATELITEAK

Satelite artifizialak
Nola heltzen Amerikako irratien
2 Ordenatu esaldiak
Italiako satelite gaizto batek errezeta honen esaldiak nahasi ditu. Zeuk zuzendu behar dituzu.
eta telebisten seinaleak Europara?
Lurreko antenetako seinaleak zuzen ateratzen , baina Lurra biribila da . ? eta seinale horiek airean galtzen Zer egin arazo hau konpon
Urak irakin eta gero, makarroiak lapikora bota, egosteko. Azkenean, makarroiak lapikotik atera eta tomatearekin eta tipularekin nahasi. Lehenik, lapiko batean ura eta gatza bota eta sutan jarri, berotu arte. Gero, zartagin batean olioa bota eta bertan tomatea eta tipula frijitu.
1 Hona hemen nola egin makarroiak. 3 Osatu hitz gurutzatuak

Satelite artifizialak bueltaka ibiltzen Lurraren inguruan. Orduan, antena bateko seinaleak hartzen dituzte eta beste antena batera bidaltzen .
U Z Z I L T G T R
Gaur egun, satelite asko dabiltza Lurraren inguruan. Laster, zeruan ere semaforoak ipini ditugu.
1. Planetarik handiena. 2. Lurraren satelitea. 3. Planetarik urrunena. 4. Planeta guztiei beroa ematen die. 5. Zeruko argi distiratsuak.
62 Hirurogeita bi

Eguraldia
Satelite artifizialek leku bateko eguraldia ezagutzeko ere balio dute. Beheko mapan Euskal Herriko gaurko eguraldia daukagu. oskarbi dago hodeiak daude euria ari du lainoa dago elurra ari du
ASTRONAUTAK
N. ARMSTRONG E. ALDRIN M. COLLINS
Jaun-andreok! Gaurko eguna historikoa da: gizakia IIargira heldu da! Zein urtetan heldu zen gizakia Ilargira? Zenbat astronauta joan ziren? Zein zen espazio ontziaren izena?
haizea dabil
5 Asmatu eta egin irudia
Zeruan bizi naiz, gauez irteten naiz eta itxuraz aldatzen naiz.
Bizkaian gaur haizea dabil. Gipuzkoan Araban Nafarroan Lapurdin eta Nafarroa Beherean
Zeruan gora eta behera, beti alde batetik bestera. Baditut buztana eta burua eta gorputz osoan sua.
Eta Zuberoan Hitz egin: Nolako eguraldia dago gaur? Bero dago? Euria ari du? Haizea dabil?
63 Hirurogeita hiru
ANTZINAKO GAUZA BERRIAK
1 Irakurri
Antzinako denboretan
Antzinako denboretan, Lurraren gainean ez zegoen zubirik, ibaiak pasatzeko. Biderik ere ez zegoen, mendietara igotzeko. Eta aulkirik ere ez zegoen, jendea lasai esertzeko. Antzinako denboretan, jendeak ez zuen zapatarik, oinetan minik ez hartzeko. Eta betaurrekorik ere ez zuen, gauzak hobeto ikusteko. Gainera, umeek ez zuten baloirik, futbolean jolasteko! Antzinako denboretan, Lurraren gainean ez zegoen ez surik, ez lapikorik, makarroiak berotzeko. Egia esan, denbora haietan makarroirik ere ez zegoen. Denbora haietan, ez zegoen ezertxo ere. Baina antzinako denboretan, gizonak eta emakumeak bizi ziren Lurrean. Gizonak eta emakumeak lanean hasi ziren eta gauza pila asmatu zuten. Hala ere, oraindik gauza asko asmatu gabe daude. Hasiko gara lanean?
GIANNI RODARI Telefonozko ipuinak (laburtua)

Non esertzen zen antzinako jendea? Aulkietan esertzen zen. Lurrean esertzen zen. Zutik egoten zen beti. Nola pasatzen zen jendea ibaiaren alde batetik bestera? Zubitik pasatzen zen, noski. Igerian pasatzen zen. Hegaz pasatzen zen. Non bizi ziren antzinako gizon-emakumeak? Kanpadendetan bizi ziren. Kobazuloetan bizi ziren. Zuhaitzetan bizi ziren.
3 Ikasi eta kantatu
Jaiki, jaiki
Jaiki, jaiki, euskaldunak, argia da zabala. Itsasoan ageri da argi gozo biguna. Bere aurrean beldurtu eta ihes doa iluna.
64 Hirurogeita lau
4 Begiratu irudiei eta bete hutsuneak

Nork pintatu ditu mamut hauek kobazuloko horman? Ene! Golfeko hezurra apurtu duzu!
pintatu ditu hauek horman? Noiz bukatuko duzu pterodaktilus hori? Oraindik suari begira? Guztiok lotara!
Golfeko apurtu duzu!
bukatuko duzu hori?
Oraindik begira? Guztiok
5 Egin eskulan hau eta jolastu
Burua nekatu nahi duzu? Txinako Tangram jolasa primerakoa da burua nekatzeko. Honela prestatu behar duzu: 1. Lehenik, kartoi mehe zuri bat hartu eta lauki handi bat marraztu bertan. 2. Gero, laukiaren barruan zazpi atal geometriko hauek egin eta margotu.
3. Ondoren, atalak banan-banan ebaki. 4. Azkenean, saiatu irudi hauek osatzen!
65 Hirurogeita bost
7.
GAIA
Mandatuak egiten
ak ar-emazte n Goitia sen arrera joa h a z e ld a Baina herriko k egitera. ta e k s ro e rbait dira k beste ze a rr u k a tx haien iago du egin nah
Denda honetan debekatuta dago txakurrak sartzea. Itxarongo didazu hemen txakurrarekin?
Bai, joan lasai. Hemen itxarongo dizut. Pixka bat geroago Bai argazki politak! Nongoak ote dira? Benetan esaten dizut, Begoa. Puxi beste txakur baten atzetik joan da.
Goazen Puxiren bila.
Bien bitartean
DENDARIEN KALEA
IKA BOT RA AR H A Z EA KAL
RIEN DENDA A KALE
Txakur arraioak!
Automobilean bilatuko dugu?
Ez, nik nahiago dut oinez joan. Horrela, denda guztietan galdetuko dugu.
66 Hirurogeita sei
BISIGU KALEA
Segitu txakur horiei!
Ikusi duzu txakur beltz handi bat?
Bai, eta laranja guztiak bota ditu!
AZOKA KALEA
Zuk ordainduko didazu txuleta?
Ederki, Bizkor! Txuleta ederra ekarri didazu eta lagun berria ere ekarri didazu. Bihar elkarrekin joango zarete erosketak egitera.
DENDARIEN KALEA
KALE NAGUSIA
P
LAZ
A AZ ZO OK KA A K KA AL LE EA A
RIBI
Markatu bidea eta esan: nondik nora ibili dira txakurrak?
67 Hirurogeita zazpi
ITURRIAGA KALEA
BO OT T II K KA A Z ZA AH HA AR RR RA A K KA AL LE EA A B BISIGU KALEA PORRU KALEA
LA
BI
DENDARIK DENDA
lo r a de nd
a
K I R O L D E N D A
t jan
zi
den
da
J ANARI D EN D A
LI
BU
F
N RA DE GI A
T RU
DE
A ND
RU
DE
ND
AR
Non erosiko didazu pastela? Gozotegian erosiko dizut. Non erosiko didazu baloia? Non erosiko didazu ogia? Non erosiko didazu mahatsa?
Ok
in d
eg
ia
GO ZOT EGI A
H A R A T E G I A
Non erosiko didazu alkandora berria? Non erosiko didazu txorizoa? Non erosiko didazu ipuina?
2 Zuzendu okerrak
Bisigua harategian erosi dut.
Bisigua arrandegian erosi dut.

Fruta denda horretan oso lore ederrak daude. Liburu dendan ez da bizikletarik geratzen. Galtzerdi hauek janari dendan saltzen dira. Arrandegi horretako oilaskoak oso onak dira.
ZER-NORI-NORK aditzak (nik zuri / zuk niri)

Aukeratu hitzak.
I Nork: nik, zuk

I I I I
Nori: zuri, niri

komikia utziko dizut. ipuina utziko didazu. dirua emango dizut. esnea erosiko didazu.
68 Hirurogeita zortzi
3 Osatu elkarrizketa
4 Erantzun. Nora doa bakoitza?
tegia Hara
Aroztegia
Okinde gia
Egun on, Felix. Baita zuri ere, Edurne. Ipiniko
didazu
kilo bat arrain, mesedez? ? Okina Okina Harakina Arotza Harakina Arotza
Bai, orain ipiniko Nolako arraina emango Arrain on-ona emango Ikusiko dugu. Hori bihar esango Bai, bai, bihar esango Hitz egin binaka: Egin elkarrizketa hau harategian eta fruta dendan, kilo bat haragi eta kilo bat mahats eskatzeko.
5 Osatu elkarrizketak
gidabaimena, faborez?
zati bat, mesedez?
liburu hori?
Bai, pozik etxean daukat eta. ezin dizut erakutsi erakutsiko didazu emango didazu emango dizut
69 Hirurogeita bederatzi
oso garestia da eta. ez dizut erosiko erosiko didazu
MILA LANBIDE
1 Bete inkesta hau
ta s ke n I
NIRE GUSTUKO LANBIDEA

o
Zer nahiago duzu, buru-lana egin ala eskulana egin?
Buru-lana egin.
Eskulana egin.
Zenbakiak gustatzen zaizkizu ala letrak nahiago dituzu?
o Gauzak
sortzea gustatzen zaizu ala gauzak konpondu nahiago duzu?
Zenbakiak.
Letrak.
Gauzak sortzea.
Gauzak konpondu.
Zu ingeniaria, ekonomista edo arkitektoa izan ahal zara.
Zu idazlea, kazetaria edo abokatua izan ahal zara.
Zu pintorea, argazkilaria edo jostuna izan ahal zara.
Zu mekanikaria, argiketaria edo iturgina izan ahal zara.
Esan: Zein lanbide atera zaizkizu? Ados zaude lanbide horiekin? Hiruretatik zein duzu gustukoen? Beste lanbideren bat nahiago duzu?
2 Idatzi
LEHENTASUNAK ADIERAZTEKO
NIRE GURASOEN LANBIDEA Nire aitak lan egiten du. Bera Nire amak lan egiten du. Bera da. da. batean Niri musika entzutea gustatzen zait. Nik, ordea, musika jo nahiago dut. batean Ikasi.
70 Hirurogeita hamar
3 Egin esaldiak
pastela jan Pastela jatea erraza da. pastela egin
4 Bete hutsuneak
kirola egin dantza egin Niri kirola egitea gustatzen zait. Bada, nik dantza egin
irina
Baina pastela egitea zaila da.
nahiago dut. telebista ikusi musika entzun Niri telebista ikustea
Zirriborroak egin / Irudi politak egin
Liburu bat irakurri / Liburu bat idatzi
Bada, nik musika entzun
Futbolean jokatu / Futbolari ona izan
mendira joan
eguzkia hartu mendira
gustatzen zait. Automobila gidatu / Automobila konpondu Bada, eguzkia
5 Aldatu esaldiak
bulegaria liburuzaina sukaldaria marrazkilaria
Neska honen lana marrazkiak egitea da.
Neska hau marrazkilaria da.

Gizon honek bulego batean lan egiten du. Emakume honek liburuak zaintzen ditu. Mutil honen lana janariak prestatzea da.
71 Hirurogeita hamaika
LAN ETA LAN
1 Irakurri
Lanbide zaharrak
Ez dakizu zein lanbide aukeratu? Ni gauza batez ziur nago: olagizona, talaiaria edo sardinketaria ez zara izango. Jakina, lanbide horiek aspaldian desagertu ziren eta. Olagizonek Euskal Herriko mendietako burdina lantzen zuten. Lehenik, burdina sutan berotzen zuten eta, gero, mailu handi batez burdina hori tiriki-tauki, tiriki-tauki moldatzen zuten. Nolako beroa eta nolako zarata! Talaiariak mendi baten gainetik itsasora begira egoten ziren, arrainak nondik agertuko. Arrainak ikusi eta gero, herrian abisua ematen zuten eta arrantzaleak itsasora irteten ziren, arrain haiek harrapatzera. Sardinketariak arrain saltzaile bereziak ziren. Arraina buru gainean eramaten zuten, saski baten barruan, eta herriz herri ibiltzen ziren arraina saltzen. Eta kale guztietan Sardina freskueee! oihukatzen zuten. Zer? Lanbide gogorrak, ezta?
2 Bete fitxa hauek

ibiltzen ziren. arraina saski baten barruan eramaten zuten. nekatzen ziren. Euskal Herriko burdina lantzen zuten. lanean asko kalez kale
3 Ikasi eta kantatu

Trapu zaharrak
Trapu, trapu zaharrak! Atera, atera trapuak saltzera! Nik erosten ditut modu onean. Arditean prakak, kuartuan abarkak, eta burni zaharrak txanponean.
JOSE M. IPARRAGIRRE
egoten ziren. ematen zuten.
itsasora begira herrian abisua
72 Hirurogeita hamabi
4 Idatzi zenbakiak irudian
artzaina
lorezaina
erizaina
atezaina
udaltzaina Azaldu: Non dago erizaina? Zeren ondoan dago ertzaina? Zeren aurrean dago udaltzaina? Non daude besteak?
ertzaina
5 Bete hutsuneak
6 Irakurri
POTOLO OSPITALEAN Zer moduz zaude gaur?
loreak
herria
atea
ardiak Artzainak Udaltzainak Lorezainak Ertzainak Erizainak Atezainak
trafikoa
gaixoak zaintzen ditu. zaintzen du. zaintzen zaintzen zaintzen zaintzen

73 Hirurogeita hamahiru
ardiak
Hori zeuk esan behar didazu niri!
DENDEN JOLASA
1 Irakurri
Nola jolastu
Jolasteko, dado bat eta fitxa batzuk behar dituzu. Jolasten hasteko, dadoan 6 zenbakia atera behar duzu. Aurrera egiteko, galderaren erantzuna ondo eman behar duzu. Bestela, txanda bat jolastu gabe. Galderak honelakoak izango dira:
ZUBIA LIBRE DAGO. JOAN 9. LAUKIRA.
Zer duzu zure gurasoen semea?
Senideak
Adibidez: Zer duzu zure aitaren ama?
Amona dut. Superlatiboa

Adibidez: Asia / zabala
Arraina eskatu arrandegian.
Asia munduko kontinenterik zabalena da. Dendak

Adibidez: Non erosten dituzu sagarrak?
Sagarrak fruta dendan erosten ditut. Barne egoerak

Adibidez: Lo egin nahi duzu. Zer esaten duzu?
Jan nahi duzu. ? Zer esaten duzu
GORRIA. SEMAFORO LASTU JO BI TXANDA GABE.
Ni logura naiz. Zer-Nori-Nork aditzak

Adibidez: Eskatu esnea dendan.
Emango didazu esnea, mesedez?
Nora joa ogia e ten zara roste ra?
Zer duzu zure amaren aita?
Everest / garaia
74 Hirurogeita hamalau
Nora joaten zara arropa eroste ra?
MERKEALDIAK. JOAN 23. LAUKIRA.
Groenlandia / handia
Pastela eskatu gozotegian.
Lo egin nahi duzu. Zer esaten duzu?
Zer duzu zure aitaren anaia?
Haragia eskatu harategian. Nilo / luzea

DENDA ITXITA DAGO. HASI BERRIRO.
Non erosten dituzu ipuinak?
Nora joaten zara arraina erostera?
bare osa u z u z Zer du en alaba? izeb
Ze rd u em zu o az sa te ba a? re n
Txinako Harresia / luzea
Edan nahi duzu. Zer esaten duzu?
Kafea eskatu janari dendan.
75 Hirurogeita hamabost
2.
BERRIKUSKETA
Lagunak kalean
1 ZER-NORI-NORK aditzak. Bete hutsuneak
Lagunak azokan
Lau lagunak orain kalean daude. Herrian eskulangileen azoka dago eta lau lagunek beren senideei zerbait erosi nahi diete. Gero, jolastera joango dira. Zer erosiko zuk amonari?
Nik gurasoei saski merke hori erosiko
Nik amonari pitxer hau erosiko
Julia, utziko diru apur bat? Dirua bihar itzuliko
2 LEHENTASUNAK ADIERAZI. Osatu esaldiak

1 2
in 1. korrika egin / igeri eg diak marraztu 2. kromoak trukatu / iru in 3. kirola ikusi / kirola eg / sokasaltoan ibili 4. ezkutaketan jolastu
1. Iigori korrika egitea gustatzen zaio,
baina igeri egin nahiago du. 3 4

2. 3. 4.
76 Hirurogeita hamasei
3 SUPERLATIBOA.
Konparatu lau lagunak
4 BARNE EGOERAK AZALDU.

Aldatu esaldiak
Nik ura edan behar dut.
Nik ogitartekoa jan nahi dut. neskak: argala/lodia
Nik lo egin nahi dut.
Julia Irune
mutilak: alaia/tristea
Iigo Jon
lagunak: handia/txikia
Julia Iigo
Nik dutxa bat behar dut.
5 SENIDEAK. Idatzi zenbakiak irudietan

1 izeba 2 amona 3 neba 4 aita 5 osaba 6 ahizpa 7 aitona 8 lehengusua 9 ama 10 lehengusina
77 Hirurogeita hamazazpi
Tomas
IA N IR E F A M IL
Loli
Ramon
Benita
Patxi
Mertxe
Miren
Angel
Bea
Iaki
Nora
Ni
Ibai
Iker
8.
GAIA
Iker eta Dominique

n gero Gaur egun, Europa aten dira eta ume gehiago jo ra ikastera. beste herrialde bate inique Esate baterako, Dom a aurten frantziarra da, bain batekin Hondarribiko familia biziko da.
Laster, Dominique Paristik etorriko da gurekin bizitzera. Oso jatorra eta atsegina izan behar duzu berarekin.
Bai, ama. Egon lasai.
Hauxe da Dominique. Erakutsi etxea berari.
Hau nire gela da. Gustatzen zaizu?
Ongi etorri, Dominique! Etorri nirekin. Eta beste hau zure gela da. Gustatzen zaizu?
Bai, oso polita da. Gainera, zuk nik baino jostailu gehiago dituzu. Hara! Nik ere banituen honelako geziak Parisen!
Ez, niri ez zaizkit panpinak gustatzen. Zure gela hartuko dut.

78 Hirurogeita hamazortzi
Arkua ere hortxe duzu.
Jolastuko gara indiarretara?
Hori berehala konponduko dut nik.
Bai, baina ez dut lumarik.
Lorategian
Ikusten duzu? Loroak ihes egin du!
Gezirik gabe geratu naiz. Ezin dut loroa harrapatu. Ibiliko gara futbolean?
Lasai, laster harrapatuko dut! Zeeer? Futbolean ere badakizu? Beste kristal bat, Iker? Dominique zintzo-zintzo dago txoriei begira eta zu, ordea
Zer pentsatzen ari da Iker? Dominique eta bera lagun onak izango dira?
79 Hirurogeita hemeretzi
EUROPAN ZEHAR

Atzo, Fernando Abrisketa zikloturistarekin hitz egin genuen. Fernandok Europako herri gehienak bisitatu ditu bere bizikletaren gainean. Noiz hasi zinen Europa bizikletaz ezagutzen? Orain dela hogei urte. Nik orduan hamabost urte nituen. Bakarrik joan zinen? Ez, aitarekin joan nintzen. Aitak eta biok oporrak genituen eta hamar egunean Frantzia ikusi genuen. Zenbat bidaia egin zenituen iaz? Iaz Vienara joan nintzen. Bi mila eta berrehun kilometro egin behar nituen eta hogeita bost egun besterik ez nuen. Eta zer moduz moldatzen zara europarrekin? Lehen arazo handiak nituen haiekin hitz egiteko, baina orain ingelesa ikasi dut eta primeran moldatzen naiz. Zenbat urte zituen Fernandok lehen bidaian? Lehen bidaia hartan bakarrik joan zen? Zenbat egun zituzten Frantzia ikusteko? Zenbat kilometro egin behar zituen Vienaraino? Eta zenbat egunean egin behar zituen? Zer moduz moldatzen da europarrekin?
2 Ikasi eta kantatu

UKAN aditz plurala orain eta lehen
Markatu aditza. Nik orain Zuk lehen Hark atzo Guk gaur Zuek aurten Haiek iaz ditut dituzu ditu ditugu dituzue dituzte nituen zenituen zituen genituen zenituzten zituzten
80 Laurogei
Paristik natorren artista

Paristik natorren artista bat naiz ni. Ondo jotzen dut! Baita guk ere! Txirula nik jotzen dut: txiruli, txiruli!
3 Begiratu irudiei eta bete hutsuneak

3. Hemen hogeita hiru urte Nik ogitartekoan Alemaniako saltxitxak
4. Hemen hogeita hamaika urte Gizon hark Suitzako erlojuak
1. Hemen hamabost urte eskuetan. 2. Hemen hogei urte
nituen
. Aitak
eta biok Frantziako gaztak
genituen
. Umeek
eskuetan Holandako tulipak
4 Bete fitxa hau
5 Bete hutsuneak
Astelehenean Barakaldotik Baionara joan
nintzen. 140 km egin nituen.

Asteartean Baionatik Autobus gorriak
Londreskoak dira.
dago. dago. dira. monumentu
egin nituen.
Asteazkenean eta ostegunean Ostiralean eta larunbatean
Eiffel Dorrea Kremlin Jauregia Errotak Partenoia zaharra da.
81 Laurogeita bat
EUROPAKO KIROL BAT

Korrika eta bultzaka
Jokatu duzu inoiz errugbian? Zaila da, ezta? Baloia salto-saltoka dabil eta zuk ezin duzu harrapatu. Gainera, arin egin behar duzu korrika, baloia aurrera eramateko, eta indar handia ere behar duzu, beste jokalariak gelditzeko. Errugbian hamabost lagunek jokatzen dute talde bakoitzean, hau da, futbolean, eskubaloian eta saskibaloian baino jokalari gehiago. Partidan bultzaka ibiltzen dira, baina, gero, guztiak lagun handiak dira. Hori da kiroltasuna! Errugbian zertarako egin behar da korrika? Errugbian zertarako behar da indar handia? Futbolean baino jokalari gehiago dira? Zure ustez, errugbia kirol gogorra da?
2 Begiratu laukiari eta idatzi
Bost Nazioen Txapelketa

IRABAZI GALDU
gehiago
gutxiago
Ingalaterrak Eskoziak baino partida gehiago irabazi ditu. Irlandak irabazi ditu. Frantziak Galesek gehiago irabazi ditu. Irlandak Frantziak baino partida irabazi ditu. gehiago irabazi ditu. gutxiago irabazi ditu.
82 Laurogeita bi
Ingalaterra Frantzia Eskozia Irlanda Gales
5 4 3 2 1
1 2 3 4 5
baino partida gehiago partida
baino partida baino partida
3 Osatu esaldiak
KANTITATEAK KONPARATZEKO
Osatu. Ni Zu
Nik dituzu.
baino gozoki gehiago ditut. baino gozoki gutxiago
cLeor John Ma 23 urte a 16 partid
Frank OHara 25 urte 28 partida
Paul Degrisse 27 urte 42 partida
URTE GEHIAGO Frankek Johnek baino urte gehiago ditu. Paulek Frankek baino URTE GUTXIAGO Johnek Frankek Frankek
Aldatu esaldiak
Konparatu: Johnek Frankek baino partida gutxiago jokatu ditu.
5 Aldatu esaldiak
John MacLeor Eskoziakoa da. John MacLeor Frank OHara Paul Degrisse Frantziakoa da. Paul Degrisse Gianni Rossi Italiakoa da. Gianni Rossi da. Umea oihu egiten ari da. da. Baloia bueltak egiten ari da. da. da.
eskoziarra
Baloia bueltaka dabil.
Frank OHara Irlandakoa da. Kangurua saltoak egiten ari da.
Esan: Zer dira Gasteizkoak? Eta Bilbokoak? Eta Donostiakoak? Eta zure herrikoak?
83 Laurogeita hiru
EUROPAKO UMEAK
1 Egin konparazioak
Orain dela gutxi, inkesta bat egin da Europako umeen bizimodua eta ohiturak konparatzeko. Hona hemen emaitzak: Liburuak hilean Alemania Austria Belgika Suedia Hilean, ume alemaniarrek ume austriarrek baino liburu dituzte. Hilean, ume austriarrek ume suediarrek baino liburu irakurtzen irakurtzen 3 liburu 2 liburu 1 liburu 3 liburu Kirola astean 5 ordu 6 ordu 4 ordu 3 ordu Telebista egunean 45 minutu 60 minutu 45 minutu 90 minutu
Ume alemaniarrek ume austriarrek ordu egiten. Ume telebistaren aurrean. ume baino minutu gehiago pasatzen dituzte Ume telebistaren aurrean. ume pasatzen dituzte kirola
Astean, ume belgikarrek ume suediarrek ordu dituzte kirola egiten. pasatzen
baino minutu gutxiago pasatzen
2 Idatzi
3 Asmatu hitzak
NIRE OHITURAK Nik urtean oporrak ditut. Nik hilean irakurtzen ditut. Nik astean egiten dut kirola. Nik egunean ikusten dut telebista. orduz orduz liburu hilabeteko
84 Laurogeita lau
Hogeita hamar egun ditu. Zazpi egun ditu. Hogeita lau ordu ditu. Hirurogei minutu ditu.
Hirurehun eta hirurogeita bost egun ditu.
Azkenean, Iker eta Dominique lagun handiak egin dira. Orain goxo-goxo hitz egiten ari dira etxeko atarian.
Zer ordutan jaikitzen zinen Frantzian?
Goizeko
Zenbat ikasgai zenituen eskolan?
Eskolan nik Etxean nik
ikasgai
Zenbat arrain zenituen etxean? Zenbat zuhaitz zenituen lorategian?
Lorategian nik
5 Bete hutsuneak
Dominique egunkari bat idazten hasi da Hondarribian.
6 Osatu mezua
Ikerrek mezu hau idatzi dio Dominiqueri, biharko plana azaltzeko.
ago berandu
kalean
Bihar, goizeko
Hendaiako joango gara. Han hartuko dugu eta
gehiago
askotan
Parisen bederatzietan oheratzen nintzen. Hemen, ordea, naiz. Parisen mendira gutxitan joaten nintzen. Hemen, ordea, joaten naiz. eta gero, dugu eta gara. oheratzen
egingo dugu. Gero, jango dugu eta, pixka bat jolastu hartuko itzuliko
Parisen arrain gutxi jaten nuen. Hemen, ordea, arrain jaten dut.
Parisen etxean jolasten nintzen. Hemen, ordea, jolasten naiz.
Azaldu: Nongo hondartzara joango dira? Zer egingo dute han? Zer jango dute? Nola itzuliko dira etxera?
85 Laurogeita bost
EUROPA ZAHARRA
1 Irakurri
Filipides korrikalaria
Orain dela 2.500 urte, greziarrak eta persiarrak gerran ari ziren. Eta borrokarik gogorrena Maraton herrian izan zuten. Persiarrek askoz soldadu gehiago zituzten, baina greziarrak oso gerrari trebeak ziren eta Maratoneko borroka hura irabazi zuten. Orduan, Milziades jeneral greziarrak Filipides soldaduarekin hitz egin zuen: Filipides, zu oso korrikalari azkarra zara. Zoaz Atenasera garaipenaren berri ematera. Maratonetik Atenasera 43 kilometro daude eta Filipidesek kilometro haiek guztiak korrika egin zituen. Bide luze hartan mendiak igo zituen, ibaiak zeharkatu zituen eta guztiz nekatuta heldu zen Atenasera. Irabazi dugu! Irabazi dugu! esan zuen Filipidesek Atenasen eta hilda erori zen. Gaur egun, Olinpiar Jokoetan 43 kilometroko lasterketa luzea egiten da Filipidesen omenez. Lasterketa horrek maratoia du izena.
GREZIAKO KONDAIRA ZAHARRA

Nortzuek irabazi zuten Maratoneko borroka? Persiarrek irabazi zuten. Greziarrek irabazi zuten. Nortzuek zituzten soldadu gehiago? Greziarrek. Persiarrek. Zertara joan zen Filipides Atenasera? Garaipenaren berri ematera. Aspaldiko lagunak ikustera. Nola heldu zen Filipides Atenasera? Ez zen heldu; bidean hil zen. Oso nekatuta heldu zen.
3 Irakurri
POTOLUS OLINPOAN
Azkar, Potolo! Azkena zara eta!

86 Laurogeita sei
motela laburra ahula Lehen saltoa Beste saltoa
azkarra indartsua luzea
luzea
izan da. izan da.
Lehen zaldia Beste zaldia
da. da.
Lehen atleta Beste atleta
da. da.
5 Jolastu eta bilatu hutsak
Gaur Potoloren eskolan antzerki klasikoa egingo dute. Antzeztokia Potolok prestatu du eta sei huts egin ditu. Bilatuko dituzu?
A EM ZIN
Erroman ez zegoen zebrabiderik. Erroman Erroman
Erromatarrek ez zuten hegazkinik. Erromatarrek Erromatarrek

87 Laurogeita zazpi
9.
GAIA
Martin Txiki
Antzinako denboretan, garia Basajaunek bakarrik zuten. Garia eta ogia ere bai, noski. Baina herritarrek ez zuten garirik. Eta ogirik ere ez, noski. Ipuin honetan garia nola lortu zuten ikusiko duzue. Ezin dugu honela segitu. Gure jendea gosez bizi da. Basajaunen basora joan behar dugu garia lapurtzera.
Ni ez naiz ausartzen. Ni ere ez. Ni ere ez.
Kaixo, lagunok! Zer duzue baina? Triste zaudete eta!
Basajaunek garia dute, baina ez digute guri eman nahi. Eta ezin dugu ogirik egin.
Lasai egon. Arazo hori neuk konponduko dut.
Eta pastelik ere ez.
Baina nola konponduko duzu, Martintxo? Zu oso txikia eta ahula zara eta.
Esan, nondik joan behar dut Basajaunen basora?
Baina azkarra ere bai.

88 Laurogeita zortzi
Herritik irten eta ezkerretara jo behar duzu. Gero, ibaia zeharkatu eta eskuinetara jo. Basajaunen basoa bertan daukazu.
Abiatu baino lehen Hau ere eramango dut.
Geroago
Nor zara zu, txikito? Zertara zatoz hona?
Zer sartu du Martin Txikik zakuan?
Martin Txiki naiz eta zuei apustua egitera nator. Eta Basajaunak salto luze-luzea egin zuen.
Baietz nik salto luzeagoa egin gari pilen gainetik?
Konforme. Neu hasiko naiz salto egiten.
Orain zure txanda da, gizontxo! Arraioa! Gure garia darama!
Kar-kar-kar! Gari piloaren erdian erori da!
Azaldu nola lapurtu zuen Martin Txikik Basajaunen garia.
89 Laurogeita bederatzi
INGURUKO ANIMALIAK
katua tximeleta urtxintxa
enara sagua usoak
ahatea
arrainak
Enara teilatuan dago.
Ahatea urmaelean dago. Urtxintxa zuhaitzaren gainean dago.
Katua ere teilatuan dago.

Usoak espaloian daude.
Sagua
3 Irakurri eta asmatu
Untxia zuri-beltza da.
Txakurra ere zuri-beltza da.

Untxiak lau hanka ditu. Untxiak belarri luzeak ditu. Untxiaren buztana laburra da. Untxia korrika dabil.
Nire katua lodia da. Nire katuak ile zuria du. Nire katuak bibote luzeak ditu. Nire katuak kriskitina du. Nire katua ere lodia da. Nire katuak ere ile zuria du. Nire katuak ere bibote luzeak ditu. Nire katuak ez du kriskitinik. Neskaren katua Mutilaren katua
90 Laurogeita hamar
da. da.

ERE partikula
Ikasi. behia Behiak esnea ematen du. Zozoak lumak ditu. Usoak ere lumak ditu. Arranoak ere bai. Zozoak ez du ilerik. Usoak ere ez du ilerik. Arranoak ere ez. belarra Behiak belarra pentsua Ahuntzak ere esnea ematen du. ahuntza
Bete fitxa hau
INGURUKO ANIMALIA TXIKIAK
mendia Behia mendian
ukuilua
Tximeletak hegoak ditu.
Segi lanean: Egin honelako esaldiak behiari eta ardiari buruz.
Erleak ere bai.

Igela saltoka dabil. Erlea horia eta beltza da. Matxinsaltoa ez da uretan bizi.
6 Irakurri
POTOLOREN ARRAINAK Aldatu diezu ura arrainei?
Igelak ez du eztirik egiten. Ez, oraindik ez dute dena edan.

91 Laurogeita hamaika
NATURA PAUSOZ PAUSO
1 Begiratu planoari eta ordenatu esaldiak
Bakiotik kilometro batera, Goitisoloalde auzuneko baserriak ikusiko ditugu. Larrondoatik gora bi kilometro egin ondoren, bidegurutze batera helduko gara. 1 Jatamendi Parkerantz igotzeko, Bakiotik Armintzarantz irten behar dugu. Bidegurutzean, eskuinetara jo behar dugu eta, laster, Jatamendi Parkera helduko gara. Han, ezkerretara jo behar dugu, Larrondoara heldu arte.
3 Osatu testua
Zenbat mahai daude Jatamendi Parkean?
Jatamendi Parkean hogeita bi mahai daude.

Zenbat erretegi daude? Badago iturririk Jatamendi Parkean? Badago paperontzirik? lotzen Badago begiratokirik? Bakio eta Bermeo bitartean, kostaldearen ondo-ondoan, uharte txiki bat , menditxo baten Gaztelugatxeko Donibane ermita ikusten . Zubi estu batek kostaldea eta uhartea . Ermitara heltzeko, eskailera . Eskailera honek ! luze bat igo behar ; uharte ,
berrehun eta hogeita bost maila

92 Laurogeita hamabi
4 Deskribatu irudia
5 Osatu orientabideak
Gaztelua ezkerraldean dago? Eta baserria? Zer dago gazteluaren aurrean? Zeren artean dago zubia?
Irene eskolara oinez joaten da. Eta eskola
ORIENTABIDEAK EMATEKO
Markatu.
haren etxetik urrun dago. Irene kalean bizi da. Bere kaletik kale aurrerago, ezkerretara Igeldo . Gero, berriz ere jotzen du eta kaletik sartzen da. Ireneren eskola kale horretan dago. Hitz egin: Nondik pasatzen zara zu etxetik eskolara joateko? joaten da. Handik, jotzen du Jaizkibel kaletik. Bi du
Udaletxean, ezkerretara hartu behar duzu. Kale Nagusitik zuzen segitu.
eskuinetara
Eta gero, ezkerretara eskuinetara jo behar duzu. Eliza hantxe dago.
6 Pentsatu erantzunak
Ikerren atzean neska bat esertzen da. Iker Aitorren eta Peruren artean esertzen da. Bi neskak elkarrekin esertzen dira. Aitorren atzean Sara dago. Iker Karmeleren aurrean dago. Peruren atzean ez dago inor. Alberto bakarrik esertzen da.
Aitor
93 Laurogeita hamahiru
BERDEAK ZARETE?
1 Bete inkesta hau
Nolako papera erabiltzen duzu idazteko? A Paper arrunta. B Paper birziklatua.
Mendian txoriak harrapatzen dituzu? A Bai. B Ez.
Gela batetik irtetean, nola uzten duzu argia? Nondik idazten duzu? A Paperaren alde batetik. B Paperaren bi aldeetatik. A A Argia piztuta uzten dut. B Beti itzaltzen dut argia.
Nola garbitzen duzu zeure burua? Nola joaten zara mendira? A Automobilez. B Oinez. Bainua hartzen dut. B Dutxa hartzen dut.
Mendian paperak eta hondakinak botatzen dituzu? B Ez. A Bai.

B erantzunak
Nora botatzen dituzu botila zaharrak? A Zabor poltsan sartzen ditut. B Ontzi berdeetan botatzen ditut.
0 1-2 3-4 5-6 7-8
Zu ez zara berdea, zikina baizik. Zu ere ez zara oso berdea. Oraindik berdeagoa izan ahal zar a. Zuk nahiko ondo zaintzen duzu Natura. Zuk ederki zaintzen duzu Natura . Zorionak!
2 Osatu ibilbide hau

Enara txori migratzailea da, hau da: uda Europan pasatzen du eta, neguan, Afrikara joaten da eguraldi beroaren bila. Honela: lehenik, Europako iparraldetik Europako jotzen du. Gero, Europako hegoaldetik Afrikako jotzen Eta azkenean, Afrikako Afrikako beroaren Azaldu: Zein da enararen bueltako bidea?
94 Laurogeita hamalau
jotzen du eguraldi

Europan hartza arriskuan dago?
Bai, Europan hartza arriskuan dago.

Eta zikoina? Afrikan gorilak arriskuan daude? Eta errinozeroak? Asian tigrea arriskuan dago? Eta panda hartzak?
4 Egin esaldiak
Ongi dago Gaizki dago
5 Osatu testua
Mendian zarata egin
Mendian zarata egitea gaizki dago.

Mendian hondakinak bildu
Antartika kontinente zuria da. Han hotz egiten du. Horregatik, bertan da inor bizi. Baina Antartikan asko daude: baleak, pinguinoak eta abar. dela gutxi, herri askotako gobernuek dokumentu Antartika zain . sinatu dute, lurrak eta animaliak
Mendian zuhaitzak moztu
Mendian sua itzali
Honela, Antartika kontinente eta garbia izango da beti.

95 Laurogeita hamabost
AMA LURRA
1 Irakurri
Buruzagiaren gutuna
1855. urtean, Seattle buruzagi indiarrak gutun eder hau idatzi zuen Estatu Batuetako presidentearentzat: Washingtongo buruzagi nagusiak gure lurra erosi nahi du eta guk bere proposamena onartu behar dugu. Bestela, gizon zuriak armak hartuko ditu eta gure aurka etorriko da. Baina nik hauxe galdetzen dut: nola erosi ahal da lurra? Nola erosi zeruko airea eta ibaiko ura? Beharbada ni gizon basatia naiz, baina ez dut ulertzen. Lur hau sakratua da guretzat. Lurra ez da gurea. Gu gara lurrarenak. Eta animaliak ere sakratuak dira guretzat. Hala ere, gizon zuriak milaka bufalo hil ditu, trenaren bidea egiteko. Beharbada ni gizon basatia naiz, baina hori ere ez dut ulertzen. Bukatzeko, mesede bat eskatuko dizut: guk bezala maitatu eta zaindu lurra.
SEATTLE BURUZAGIAREN GUTUNA (moldatua)
2 Markatu. Nork esan du gauza bakoitza?
3 Lotu silabak
a
A Gizon zuri batek B Indiar batek A Mendi honek asko balio du. Arrainak gure neba-arrebak dira. Bai gozoa belarraren usaina! Zuhaitz horiek ere moztuko ditugu. Musika txoriek asmatu zuten. Bide berria basotik pasatuko da.
li pa ri rro
ta sa na
kra tu txi
bi be li
Lehen lorea Bigarren lorea Hirugarren lorea Laugarren lorea
da. da. da. da.
96 Laurogeita hamasei
4 Idatzi izenak irudietan
5 Ikasi eta kantatu
LURRAREN OPARIAK marrubiak gereziak intxaurrak madariak mahatsa muxikak
Goizean argi hastean marrubiak

Goizean argi hastean, ene leiho hegian txori bat pausatzen da eta goratik hasten kantan. Txori ederra, hain alegera, entzuten haidanian, ene bihotzeko tristura laster duak aidian.
6 Egin eskulan hau
1. Mendian edo parkean era askotako hostoak hartu. 2. Etxean, hosto bakoitza bi paperen artean ipini. 3. Gero, liburu lodi baten barruan sartu. Bi edo hiru astean hostoak lehor egongo dira. 4. Hosto lehorrak kartoi mehe batean zure gustura itsatsi.
97 Laurogeita hamazazpi
10. GAIA
Bertsotan
Gure herrietako jaietan bertsolariak egoten dira beti. Bertsolarien lana oso zaila da. Norbaitek gai bat jartzen die eta haiek, bat-batean, bertsoak asmatu behar dituzte gai horri buruz. Ikusi nola.
Andoni eta Amaia bertsolari gazteak bertsotan hasteko prest daude. Lehen bertsoa Andonik botako du. Eta gaia hauxe izango da: Amaiak atzo zaku lasterketan parte hartu zuen.
Gero, lagunak atera ziren, bera utzita han bertan.
IRTEERA
Amaia ez zen ongi moldatu zakua sartzen oinetan. Horrexegatik bukatu zuen atzo gaueko hamaiketan.
HE
LM
UG
Denak joan ziren arin aurrera, Amaia astiro benetan.
Orain kantatu bertso osoa Pello Joxepe doinuan.

98 Laurogeita hamazortzi
Eta orain Amaiaren txanda da. Haren gaia hauxe izango da: Andoni gaur barraketara joan da.
Gure Andonik lehen pilota bota du nahiko aldrebes.
Barrakeroa haren atzetik irten da kopeta beltzez.
Bigarren bolaz barrakeroa kolpatu du modu txarrez.
aldre bes
Gure Andonik lehen pilota bota du nahiko aldrebes. Bigarren bolaz barrakeroa kolpatu du modu Barrakeroa haren atzetik irten da kopeta Eta Andoni hor ipini du txotxongiloaren
z txarre
ordez
beltzez
Eta Andoni hor ipini du txotxongiloaren ordez.
Amaia urduri dago eta ez du hitzen ordena ondo gogoratzen. Zuek ordenatu bertsoa eta, gero, kantatu Pello Joxepe doinuan.
99 Laurogeita hemeretzi
LANA ETA KIROLA

Euskal kirol batzuk
Euskal kirol gehienetan lanerako tresnak erabiltzen dira. Arrazoia hauxe da: jarduera horiek, kirola baino lehenago, lana izan ziren.
Segalariek lehen segaz zelaietako belarra mozten zuten. Orain, sega apustuetan, segalariek belar pila mozten dute denbora laburrean.
Aizkolariek lehen aizkoraz mendietako zuhaitzak mozten zituzten. Orain, gure herrietako jaietan, aizkolariek enbor lodiak mozten dituzte denbora laburrean.
Nongo belarra mozten zuten segalariek? Orain non mozten dute belarra?
Nongo zuhaitzak mozten zituzten aizkolariek? Orain non mozten dituzte enborrak?
2 Osatu testua
Non/Nondik/Nora
por tu etara
n rueta e n i tra
n herrieta
Lotu irudiak eta esaldiak. S S etxetik P etxeetatik S etxera P etxeetara
estrop adeta n
etxean P etxeetan
Arrantzaleak lehen ziren arrain bila. Eta
traineruetan
joaten azkar S Etxean atea zabalik dago. Etxeetan ateak zabalik daude. Gizona etxetik irteten ari da. Jendea etxeetatik irteten ari da. Ni etxera noa. Umeak etxeetara doaz.
100 Ehun
itzuli behar zuten, arraina ondo saltzeko. Gaur egun, gure kostaldeko estropadak antolatzen dira. Antzinako arrantzaleek bezala, gaurko arraunlariek lehenak izan behar dute.
3 Erantzun. Nondik nora joan dira?
4 Idatzi pluralean
Baserriko atea itxita dago.
Baserrietako ateak itxita daude.

Balkoiko leihoa zabalik dago. Erleak lore joan dira. Tximeletak zuhaitz zuhaitz Txoriak beheko goiko joan dira. Alboko zelaian ardiak daude. joan dira. Atzeko mendian zuhaitzak daude. lore Baserriko tximiniatik kea irteten ari da.
5 Osatu elkarrizketak
Harri hau minutu erdian jasoko dut. Ezetz jaso! Baietz jaso!
Nik enbor hauek ordu erdian moztuko ditut. Ezetz

101 Ehun eta bat
Guk tiraldi honetan erraz irabaziko dugu.
GURE HERRIETAKO AUZOLANAK
1 Irakurri
Ekidazu herri txikia da, baina, hala ere, bihotz handia du. Zer du, bada, Ekidazuk? Gauza gutxi, baina guztiak polit-politak. Udaletxearen aurrean plaza ederra dago, eta plazaren erdian iturri kantari bat, eta haren inguruan zuhaitz asko. Beste alde batetik, Ekidazuk baditu pilotaleku zahar bat, eskola berria, tren geltokia, hamar taberna, kafetegi bat eta hogeiren bat etxe handi eta txiki bere kale estuen barruan. Eta herriaren barrutik, baratze eta zelai berdeen artetik, erreka bihurri bat pasatzen da.
MIKEL ZARATE (moldatua)
2 Osatu testua
LEKUAK DESKRIBATZEKO
Lotu kontrako hitzak.
Plaza udaletxearen Herri handia Eliza zaharra Udaletxe dotorea Plaza garbia Kale luzeak Etxe zabalak itsusia txikia zikina laburrak estuak berria Plazaren haren Ekidazuko pilotalekua baina zuhaitz
dago. iturri bat dago eta . da, berria da. Hango kaleak
dira eta kale horietan hogei daude, gutxi gorabehera.
102 Ehun eta bi
3 Irakurri
POTOLO LAPURRETAN
Zer, Potolo? Berriz ere lapurretan?
Ez, sagar hau lurrera erori da eta bere lekuan ipintzen ari naiz.
Zenbat baserri daude mendiaren gainean? Non dago herriko eliza? Zenbat baserri daude pilotalekuaren inguruan? Anhauzen badago basorik? Non dago?
Euskal Herrian badago ohitura polit bat: auzolanak. Auzolanetan, auzoko guztiek elkarrekin egiten dituzte herriko lan batzuk, dirurik kobratu gabe.
Basoa garbi-garbi geratuko da.
Bide zabala egiten ari gara. Teilatua prest dago. Zertan ari dira auzoko hauek? Zertan ari dira auzoko horiek? Zertan ari dira auzoko haiek?
Hitz egin: Eskolan lanik egiten duzue auzolanean? Adibidez, jolaslekua garbitu, paperak bildu edo zuhaitzei ura bota? Zer gehiago egin ahal da eskolan auzolanean?
103 Ehun eta hiru
JAIETAN
1 Irakurri
Lekeitioko Kaxarranka
Ekainaren 29an, San Pedro egunean, zortzi mutilek kutxa bat lepoan hartzen dute eta haren gainean dantzari batek dantza egiten du.
Zuberoako Maskaradak
Neguan izaten dira. Herritarrek antzinako antzerki tradizionala egiten dute kalean.
Donostiako Danborrada
Urtarrilaren 19an, San Sebastian egunaren bezperan, donostiarrak soldaduz eta sukaldariz janzten dira eta danborrak jotzen dituzte hiriko kaleetatik.
Gasteizko Blusak
Abuztuaren 5ean, Andre Mari Zuriaren egunean, gazteek blusa luzea janzten dute eta kantuan eta dantzan ibiltzen dira.
Iturengo Zanpantzarrak
Otsailean, Inauterietan, Iturengo eta Zubietako gazteek ardi larruak janzten dituzte eta herri batetik bestera joaten dira joareak jotzen.
2 Bete lauki hau

NORTZUEK? NOIZ? ZER EGITEN DUTE?
Zortzi mutilek abuztuaren 5ean danborrak jotzen dituzte. Herritarrek
104 Ehun eta lau

Zenbat eguneko jaiak izango dira Itsasganan?
Bi eguneko jaiak izango dira.

Zer ordutan botako dute txupinazoa?
Zer egongo da larunbatean, arratsaldeko 6etan?
Abuztuak 14, larunbata Eguerdiko 12etan, txupinazoa udaletxe aurrean. Arratsaldeko 6etan, txotxongiloak antzoki berrian. Gaueko 10etan, bertsolariak herriko plazan.
Abuztuak 15, igandea Goizeko 8,30ean, txistularien kalejira herriko kaleetatik. Goizeko 11,15ean, bakailao txapelketa kiroldegian. Gaueko 9etan, rock jaialdia herriko parkean.
Nondik ibiliko dira txistulariak?
Non egingo da bakailao txapelketa?
Pentsatu: Lehenik, idatzi zure gustuko jai egitaraua. Gero, irakurri lagunei.
4 Ikasi eta kantatu
5 Idatzi
NIRE HERRIKO JAIAK Noiz dira zure herriko jaiak?
Agur, jaunak
Agur, jaunak, jaunak, agur, agur terdi. Denak Jainkoak eginak gara, zuek eta bai gu ere. Agur, jaunak, agur, agur terdi, hemen gara. Agur, jaunak.
105 Ehun eta bost
Zein santuren omenez ospatzen dira? Zenbat eguneko jaiak izaten dira? Zer egiten duzu zuk jaietan?
JAIEN JOLASA
1 Jolastu
Nola jolastu
Jolasteko, dado bat eta fitxa batzuk behar dituzue. Jolasten hasteko, dadoan 6 zenbakia atera behar duzu. Aurrera egiteko, galderaren erantzuna ondo eman behar duzu. Bestela, txanda batez ez zara jolastuko. Irabazteko, zure lagunak baino lehenago heldu behar duzu 18. laukira.
Nik / orain / 16 urte Nik / lehen / 15 urte
Ardia mendira doa. Ardiak
Galderak
Pailazoak: Ukan aditza lehenaldian. Nik orain 3 liburu. Nik lehen 4 liburu. Nire txakurra beltza da. Zurea berdina da.
Nik orain hiru liburu ditut, baina lehen lau nituen.

Buruhandiak: Ere partikula. Nire zapatak beltzak dira. Zureak berdinak dira.
Gure gela handia da. Zuena berdina da.
Zureak ere beltzak dira.

Pankartak: Pluralean idatzi. Txakurra txabolan dago. Txoria habian bizi da. Txoriak
Txakurrak txaboletan daude.

Zuk / orain / 3 arreba Zuk / lehen / 2 arreba
Nik 40 kromo ditut. Zuk 30 kromo dituzu.
Nondik joaten da kiroldegira?

106 Ehun eta sei
Goiko kalea oso luzea da, baina behekoa
Guk 4 irakasle ditugu. Zuek 3 irakasle dituzue.
Udaletxea berria da, baina eliza
Galderak
Musikariak: Kantitateak konparatu. Nik 10 lapitz ditut. Zuk 8 lapitz dituzu. Nondik joaten da herriko plazara?
Nik zuk baino lapitz gehiago ditut.

Planoak: Orientabideak eman. Nondik joaten da azokara?
Nondik joaten da antzokira?
Ezkerretara jo behar duzu.

Herri kirolak: Lekuak deskribatu. Plaza hau handia da, baina beste hori
Ezkerreko etxea polita da, baina eskuinekoa
Baina beste hori txikia da.
Amak 40 urte ditu. Aitak 39 urte ditu.
Guk / orain / 3 euro Guk / lehen / 2 euro
Gaur euria ari du. Atzo berdin.

107 Ehun eta zazpi
Artzaina menditik dator. Artzainak
3.
BERRIKUSKETA
Lagunak oporretan
1 UKAN aditz plurala lehenaldian. Bete hutsuneak
Lagunak hotelean
Lau lagunak kostaldeko herri batera joan dira oporretan. Oso urduri daude eta maletak berehala zabaldu dituzte. Baina arropa guztiak nahasi dituzte.
Eta guk arropa guztiak ederki antolatuta Zenbat alkandora zuk?
Guk lau bainujantzi Nik bost alkandora
Eta Jonek bi txano
2 KANTITATEAK KONPARATU. Osatu esaldiak
GEHIAGO
GUTXIAGO
Irunek hiru kanabera / Iigok bi kanabera
Juliak kanabera bat / Jonek bi kanabera
Irunek Iigok baino kanabera gehiago ditu.

Iigok lau arrain / Irunek bi arrain Irunek bi saski / Iigok saski bat
Juliak Jonek baino kanabera gutxiago ditu.

Jonek bi arrain / Juliak hiru arrain Juliak saski bat / Jonek bi saski
108 Ehun eta zortzi
3 ERE partikula.
Begiratu eta idatzi
4 ORIENTABIDEAK EMAN.
Aldatu esaldiak
udaletxea
park ea
zine ma gaz telu a
eliza
Herriko parkera joateko, lau lagunek ezkerretara jo behar dute eta, gero, zuzen segitu behar dute. Parkea udaletxearen ondoan dago. Eta gaztelura joateko? Juliak buruan txanoa darama.
Iigok
Jonek bainujantzi horia du.
Irunek
Iigok ez darama betaurrekorik. Eta zinemara joateko?
Juliak
Irunek ez darama surfeko oholik.
Iigok
5 NON / NONDIK / NORA pluralean. Erantzun

ZABUAK
TXIRRIS
TAK
G U R P IL A
Non daude lau lagunak?
Nondik nora joan dira gero?
Nondik nora joan dira geroago?
109 Ehun eta bederatzi
GRAMATIKA
Pausoz pauso
BAT/BATZUK ARTIKULUA: -A/-AK
katu bat
katu batzuk
katua
katuak
1 Saskian katu bat dago. 2 Saskian katu batzuk daude.
1 Katua aulkiaren gainean dago. 2 Katuak aulkiaren gainean daude.
Katu handi bat
Katu txiki batzuk
katu handia
katu txikiak
3 Saskian katu handi bat dago. 4 Saskian katu txiki batzuk daude.
3 Katu handia mahaiaren azpian dago. 4 Katu txikiak mahaiaren azpian daude.
Orain zure txanda.
Orain zure txanda.
Txori 1 Zuhaitzean txori 2 Zuhaitzean txori
Txori dago. daude. 1 Ardi 2 Ardi
Ardi mendian dago. mendian daude.
Ardi
Txori berde 3 Kaiolan txori berde 4 Kaiolan txori beltz
Txori beltz dago. daude.
Ardi beltz 3 Ardi beltz 4 Ardi zuri
Ardi zuri ura edaten ari da. belarra jaten ari dira.
110 Ehun eta hamar
ERAKUSLEAK: HAU, HORI, HURA
ERAKUSLEAK: HAUEK, HORIEK, HAIEK
3 Liburu gorri hura
3 Liburu gorri haiek
2 Liburu hori
2 Liburu horiek
1 Liburu hau
1 Liburu hauek
1 Liburu hau zabalik dago. 2 Liburu hori itxita dago. 3 Liburu gorri hura apurtuta dago.
1 Liburu hauek zabalik daude. 2 Liburu horiek itxita daude. 3 Liburu gorri haiek apurtuta daude.
Orain zure txanda.
Orain zure txanda.
3 Auto eder
3 Auto eder
2 Auto
2 Auto
1 Auto
1 Auto
1 Auto 2 Auto 3 Auto eder
gogorra da. txikia da. oso azkarra da.
1 Auto 2 Auto 3 Auto eder

111 Ehun eta hamaika
gogorrak dira. txikiak dira. oso azkarrak dira.
ZENBAKIAK: BI, HIRU, LAU
ZENBAKIAK + ARTIKULUA
bi mutilak bi mutil 1 Lehen argazkian bi mutil daude.
hiru ume txikiak
1 Argazkiko bi mutilak ilehoriak dira. 2 Argazkiko hiru ume txikiak negarrez ari dira. ZENBAKIAK + ERAKUSLEAK
2 1 2
bi mutil hauek hiru ume txiki 2 Bigarren argazkian hiru ume txiki daude.
hiru ume txiki hauek
1 Argazkiko bi mutil hauek lagunak dira. 2 Argazkiko hiru ume txiki hauek jaten ari dira.
Orain zure txanda.
Orain zure txanda.
kirolari kirolari 1 Lehen irudian kirolari daude. 1 Irudiko 2 Irudiko kirolari gizon lodi
gizon lodi arraunlariak dira. plazan daude.
kirolari gizon lodi 2 Bigarren irudian gizon lodi daude. 1 Irudiko 2 kirolari gizon lodi
gizon lodi Oriokoak dira. hizketan ari dira.
112 Ehun eta hamabi
ASKO
GUTXI
lore asko 1 Balkoian lore asko daude.
lore gutxi 1 Leihoan lore gutxi daude.
lore gorri asko 2 Parkean lore gorri asko daude.
lore gorri gutxi 2 Lorategian lore gorri gutxi daude.
Orain zure txanda.
Orain zure txanda.
zuhaitz 1 Basoan zuhaitz daude.
zuhaitz 1 Herrian zuhaitz daude.
zuhaitz handi 2 Parkean zuhaitz handi daude.
zuhaitz handi 2 Lorategian zuhaitz handi daude.
113 Ehun eta hamahiru
BESTE
txakur bat 1 Kalean txakur bat dago.
beste txakur bat 1 Kalean beste txakur bat dago.
txakurra 2 Kaleko txakurra marroia da.
beste txakurra 2 Kaleko beste txakurra beltza da.
txakur hau 3 Txakur hau handia da.
beste txakur hau 3 Beste txakur hau txikia da.
Orain zure txanda.
sagu 1 Zuloan sagu dago.
1
sagu
sagu 1 Zuloan dago.
sagu 2 Zuloko sagu grisa da.
2
sagu
sagu 2 Zuloko beltza da.
sagu 3 Sagu arina da.
3
3
sagu sagu ez da arina.
114 Ehun eta hamalau
NORENA
NORK
umearen baloia 1 Baloia umearena da. 2 Baloia umeena da. NORENAK
umeen baloia
umeak 1 Umeak baloia gelditu du. 2 Umeek baloia apurtu dute. NORI
umeek
umearen baloiak 1 Baloiak umearenak dira. 2 Baloiak umeenak dira.
umeen baloiak
umeari
umeei
1 Atezainak umeari baloia kendu dio. 2 Atezainak umeei baloia kendu die.
Orain zure txanda.
Orain zure txanda.
mutil 1 Jolasa mutil 2 Jolasa mutil
jolasa
mutil da. da.
jolasa
mutil 1 Mutil 2 Mutil
mutil eskuan hamsterra du. eskuetan liburuak dituzte.
mutil
jolasak
mutil dira. dira.
jolasak
lagun 1 Mutilak lagun 2 Mutilak lagun
lagun jolasa eman dio. ipuina eman die.
1 Jolasak mutil 2 Jolasak mutil
115 Ehun eta hamabost
NONGO
NONDIK
baserriko atea
baserrietako ateak
tximiniatik
tximinietatik
1 Baserriko atea zabalik dago. 2 Baserrietako ateak itxita daude. NON
1 Tximiniatik kea irteten ari da. 2 Tximinietatik kea irteten ari da. NORA
baserrian
baserrietan
mendira 1 Ardia mendira doa. 2 Ardiak mendietara doaz.
mendietara
1 Baserrian tximinia dago. 2 Baserrietan tximiniak daude.
Orain zure txanda.
Orain zure txanda.
etxe 1 Etxe 2 Etxe
leihoa
etxe
leihoak
etxe 1 Emakumea etxe 2 Emakumeak etxe
etxe dator. datoz.
leihoa zabalik dago. leihoak itxita daude.
leiho 1 Leiho 2 Leiho txoria dago.
leiho
etxe 1 Gizona etxe 2 Gizonak etxe

116 Ehun eta hamasei
etxe doa. doaz.
txoriak daude.
IZAN aditza orainaldian 1 2 3
IZAN aditza lehenaldian
1 Ni orain handia naiz. 2 Zu orain handia zara. 3 Hura orain handia da. 4 Gu orain lodiak gara. 5 Zuek orain lodiak zarete. 6 Haiek orain lodiak dira.
1 Ni lehen txikia nintzen. 2 Zu lehen txikia zinen. 3 Hura lehen txikia zen. 4 Gu lehen argalak ginen. 5 Zuek lehen argalak zineten. 6 Haiek lehen argalak ziren.
Orain zure txanda.

INAUT
Orain zure txanda.

INAUTERIAK
ERIAK
1 4
3 6
1 4
2 5
3 6
5 1 Ni orain astoa 2 Zu orain astoa 3 Hura orain astoa 4 Gu orain printzesak 5 Zuek orain printzesak 6 Haiek orain printzesak 1 Ni lehen lorea 2 Zu lehen lorea 3 Hura lehen lorea 4 Gu lehen erleak 5 Zuek lehen erleak 6 Haiek lehen erleak
117 Ehun eta hamazazpi
UKAN aditz singularra orainaldian 1 2 3 1
UKAN aditz singularra lehenaldian 2 3
1 Nik orain katua dut. 2 Zuk orain katua duzu. 3 Hark orain katua du. 4 Guk orain jertse laburra dugu. 5 Zuek orain jertse laburra duzue. 6 Haiek orain jertse laburra dute.
1 Nik lehen arraina nuen. 2 Zuk lehen arraina zenuen. 3 Hark lehen arraina zuen. 4 Guk lehen jertse luzea genuen. 5 Zuek lehen jertse luzea zenuten. 6 Haiek lehen jertse luzea zuten.
Orain zure txanda.

1 2 3 1
Orain zure txanda.

2 3
1 Nik orain diru asko 2 Zuk orain diru asko 3 Hark orain diru asko 4 Guk orain autoa 5 Zuek orain autoa 6 Haiek orain autoa
1 Nik lehen diru gutxi 2 Zuk lehen diru gutxi 3 Hark lehen diru gutxi 4 Guk lehen bizikleta 5 Zuek lehen bizikleta 6 Haiek lehen bizikleta
118 Ehun eta hamazortzi
UKAN aditz plurala orainaldian 1 2 3 1
UKAN aditz plurala lehenaldian 2 3
1 Nik aurten hamabost urte ditut. 2 Zuk aurten hamabost urte dituzu. 3 Hark aurten hamabost urte ditu. 4 Guk aurten hamabi urte ditugu. 5 Zuek aurten hamabi urte dituzue. 6 Haiek aurten hamabi urte dituzte.
1 Nik iaz hamalau urte nituen. 2 Zuk iaz hamalau urte zenituen. 3 Hark iaz hamalau urte zituen. 4 Guk iaz hamaika urte genituen. 5 Zuek iaz hamaika urte zenituzten. 6 Haiek iaz hamaika urte zituzten.
Orain zure txanda.

1 2 3 1
Orain zure txanda.

2 3
1 Nik aurten zortzi barraskilo 2 Zuk aurten zortzi barraskilo 3 Hark aurten zortzi barraskilo 4 Guk aurten bost sari 5 Zuek aurten bost sari 6 Haiek aurten bost sari
1 Nik iaz bi barraskilo 2 Zuk iaz bi barraskilo 3 Hark iaz bi barrraskilo 4 Guk iaz hiru sari 5 Zuek iaz hiru sari 6 Haiek iaz hiru sari
119 Ehun eta hemeretzi
HIZTEGIA
a
aberats adiskide afaldu agertu agure ahate aho ahul ahuntz aireportu aitona aizkolari aizkora alaba aldapa alkandora altxor amona anaia antolatu apurtu arazo ardi argal argazki argi arin arkatz armairu arotz aroztegi arrain arrandegi arrano arrantzale arraun arreba arrisku arrunt artzain asmatu aste asteazken asteburu astelehen astiro asto atari atera atezain atun aulki aurka auzune azoka azterketa
120 Ehun eta hogei
bake bakoitz balea banketxe baratze barre egin basamortu baserri baso bazkaldu begiratu behar izan belar belarri beldur beldurti bele berandu berdin
R! KA KAR! KAR!
b
berri bertsolari betaurrekoak bete bibote bidali bide bidegurutze bihotz bilatu biribil bizar bizimodu borroka bota bulegari burdina buruhandi buztan
d
danbor dantzari debekatu deitu deitura denda dendari deskribatu diru dohainik dorre dotore
121 Ehun eta hogeita bat
e
edan edari egarri egia egongela egunkari eguraldi eguzki ekaitz eliza elkarrizketa elur emakume emazte enara enbor entzule epaile erabili erakutsi erantzi erdi erizain erle erloju erori erosi erosketa erratz erre errota esan eseri eskailera eskuin eskularruak esne estu euri ezker ezkondu ezkutatu
f
faborez falta izan familia farmazia festa film fruta fruta denda
122 Ehun eta hogeita bi
g
gai gaixorik gaizki gaizto galdetu galdu galtzerdi garai garbitu garesti gari gatz gazta gaztelu gela geltoki gerezi gertatu gezi giltza gizon gogor gosaldu gose gose izan gozoki gozotegi guraso gurpil gutun
h
habia haize harakin harategi harrapatu harritu hartz haserre hauts hegaz egin hegazkin hezur hilabete hiri hitz egin hodei hondartza horma hosto hotz
123 Ehun eta hogeita hiru
i
ibai igel igeri egin igo ilargi indartsu intxaur irabazi irrati irudi isilik itsaso itsusi iturri itxaron itxi itzali izeba
j
jai jaiegun jaiki jaitsi janari janari denda jantzi jaso jauregi jende jokalari jolastu jostailu jostun
k
kafetegi kantari kapela kazetari ke kirol kiroldegi komun konpondu korrika kostalde kutxa
124 Ehun eta hogeita lau
l
laino lanegun langile lapiko lapurtu lasterketa lege lehengusina lehiaketa lehortu liburu lodi logela logura lore lorezain lotsati luma
m
madari mahats mailu maisu maitatu makila makurtu mamu mandatuak marrubi matxinsalto mekanikari mendizale merke motel motor moztu musu
n
nahiago izan nahiko natura neba neba-arrebak negarti negu nekatu
125 Ehun eta hogeita bost
o
ogitarteko ohar ohe ohitura oihan oin okin okindegi opari opor ordaindu orri osaba ostiko
p
pailazo panpina paper paperontzi pilotari pixka piztu portu potolo pozik prest prestatu
s
sagar sagu saldu sare sari saski saskibaloi segalari seme senar senide sorgin sortu su sudur suhiltzaile sukaldari sukalde
126 Ehun eta hogeita sei
t
talde teilatu telebista tipula trebe tresna txabola txanda txano txartel tximeleta tximinia tximino txotxongilo
u
uda udaberri udaletxe udaltzain udazken ume untxi ur urrun urte urtxintxa uso
z
zabaldu zaku zaldi zango zapata zapi zarama zarata zatitu zelai zenbaki zeru zikin zubi zuhaitz zulo zutik zuzen
127 Ehun eta hogeita zazpi
Lehen Hezkuntzako Seigarren Mailarako BENE-BENETAN liburua Zubia Editoriala, S. A., eta Santillana Educacin, S. L.ren Hezkuntza Argitalpenetarako Sailek JAIME MASCARren eta JOSEBA SANTXOren zuzendaritzapean mamitu, diseinatu eta sorturiko talde lana da. Lan honen prestaketan ondoko hauek esku hartu dute: Testuak: Xabier Monasterio, Xabier Bilbao eta Gorane Lasa Hizkuntza zuzenketa: Iratxe Lpez, Leire Calle, Marta Martn eta Josu Arroyo Irudiak: Iigo Ordozgoiti Talde Teknikoa: Diseinua eta diagramazioa: Estudio Detrs Prestaketa eta muntaketa: Miren Pellejero, Maitane Barrena eta Almudena de la Torre Koordinaketa artistikoa: Pedro Garca Koordinaketa teknikoa: Miren Pellejero eta Jos Luis Verdasco Zuzendaritza artistikoa: Jos Crespo Zuzendaritza teknikoa: Angel Garca Edizio koordinazioa: Josu Arroyo Editorea: Jos Luis Alzu eta Ainhoa Basterretxea
2003 by ZUBIA, S. A./Santillana Educacin, S. L. Legizamon poligonoa. Gipuzkoa kalea, 31 48450 ETXEBARRI (BIZKAIA) Inprimatzailea:
ISBN: 84-8147-117-8 Lege gordailua:

Debekaturik dago, legeak ezarritako salbuespenak salbu, lan hau inola bikoiztea, banatzea, jendaurrean jakinaraztea zein eraldatzea, beraren jabetza intelektuala dutenen baimenik gabe. Aipatutako eskubideen urratzea jabetza intelektualaren aurkako delitua izan daiteke (Kode Penaleko 270. artikulua eta hurrengoak).

Bene Benetan 6º

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bene Benetan 6º

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

L E H E N

Gaia eta hiztegia

Orain eta lehen

Lehenaldiaz hitz egin

UKAN aditz singularra lehenaldian

ARI IZAN aditza lehenaldian ZER-NORI-NORK aditzak orainaldian (hari)

Esamolde jatorrak erabili

Senideak eta adiskideak

Barne egoerak azaldu

Zientzia eta teknika

Dendak eta lanbideak

Iker eta Dominique

UKAN aditz plurala lehenaldian

Euskal Herriko ohiturak eta jaiak

Jolasak eta kantak

Beltzak eta zuriak

Ameriketara joan nintzen

Munduko ipuinik laburrena eta luzeena

Baga, biga, higa

Agurtzeko erak munduan

Antzinako jolas bat

Paristik natorren artista

Goizean argi hastean

Goazen hitzak bilatzera

Arrantzaleak eta piratak

Gure arrantzaleak askotan Afrikara joaten dira arrain bila.

Arrantzaleek Afrikako kostaldean sareak botatzen dituzte eta

Zer pentsatzen ari da Kattalin orain?

ZU OSO POTOLOA ZINEN!

1 Irakurri eta erantzun

Nolakoa zen amona txikitan?

Nolakoa zen Kattalin txikitan?

Amona txikitan oso neskato polita zen.

IZAN aditza orain eta lehen

zarete / zineten dira / ziren

3 Begiratu eta osatu

Ez, onenak Lepoluze taldeko mutilak . Gu bigarren onenak

5 Bete inkesta hau

1 Irakurri testuak eta egin esaldiak

2 Begiratu irudiei eta osatu esaldiak

1 Gauero, lapurra eskaileretatik isil-isilik

EGUNEROKO GAUZAK KONTATZEKO

6 Idatzi. Zer egiten duzu zuk egunero?

Askotan erortzen dira mendizaleak?

Ez, behin baino ez dira erortzen!

1 Begiratu irudiari eta bete hutsuneak

2 Begiratu eta erantzun

3 Markatu BAI ala EZ

Gela hau orain oso polita da.

1 sarrera egongela sukaldea logelak bainugela korridorea balkoia komuna 7 8 3 2 4 1 6 7 5 7

IKUSI ETA IKASI

3 Egin azterketa hau

4 Ikasi eta kantatu

5 Egin eskulan hau

Kartoi mehe zuri batean marraztu kanguru bat. Honela:

Itsatsi kanguruaren bi zatiak.

2 Moztu pospolo kaxaren

Halako egun batean

Eman diru guztia! Azkar!

Nagusi! Nagusi! Lapur batzuk banketxera sartu dira!

Goazen, nagusi! Bestela, ihes egingo dute!

Lasai, mutilok! Zuek itxi herriko kale guztiak.

Nolakoak ziren lapurrak?