GZ TANI VE TEDAV CHAZLARI KONU: TONOMETRE CHAZI

HAZIRLAYANLAR: EMRE AKCA OUZ CN MAHMUT ALANBAY DURMU UYSAL MEHMET DOAN

IINDEKILER

Tonometre nedir? Tonometere eitleri Goldmann (aplanasyon) tonometre Mackay-marg tonometresi (tono pen) Dinamik kontur (pascal) tonometresi Schiotz tonometre Hava flemeli tonometre (non-kontakt) Dijital tonometreler Dijital tonometre paralar Dijital tonometre arzalar

TONOMETRE NEDR ?
TONOMETRE insan gznn gz ii basncnn (GB) takibi iin gelitirilmitir cihazlardr. Gzlerimizin iinde akz denilen su gibi bir sv vardr. Akz svs lensin balant noktalarnn yaknndaki silier cisimden salglanr. Bu sv ( akz) gzn eklini oluturacak basnc meydana getirir. Bu basnca gz ii basnc (GB) denir. Kiilerde GB 14-16 mmHg civarndadr. 20-21 mmHgya kadar ki deerler de normal kabul edilebilir. Bu deerlerin st veya alt anormal kabul edilir. Bireyden bireye gz ii basnc deiir.

TONOMETRE ETLER
1-) Goldmann (Aplanasyon) Tonometresi 2-) Mackay - Marg Tonometresi (tono pen) 3-) Dinamik Kontr Tonometre (PASCAL TONOMETRE) 4-)Schiotz Tonometresi

5-)Hava flemeli Tonometre (Non-kontakt Tonometre)

6-) Dijital Tonometreler

Goldmann (Applanation) Tonometresi

Gz doktorunuz bir applanation tonometresi ile daha hassas bir test yapabilir. Applanation tonometresi genellikle bir lambaya (gz muayenesi iin kullanlan lamba) taklabilen karmak bir alettir. Bu test iin uzanmak yerine dik oturmanz gerekir. Gzleriniz damlalarla uyuturulur ve tonometre dorudan doruya gznzn stne yerletirilir. Bu cihazn gstergeleri gz basncn (tansiyonunu) belirlemekte ok hassastr.

MACKAY-MARG TONOMETRE
Mackay-Marg tonometre de bir 1 mm apl merkez dalg ile 5 mm apl disk vardr. Mackay-Marg brlerine gre daha hassas ve poplerdir, ancak bu poplerlii Goldmann tonometre at. MacKayMarg tonometre, Schiotz tonometre moda benzer bir kovan iinde hareket eden bir piston araclyla kornea da lm gerekletirir.

Pistonun gezi elektronik bir dntrc ile birletiinde ve grafiksel bir kat hareketli erit zerindeki pistonun hareketini kaydeder. Milimetrik kat, kornea ve GB dzletirmek iin gerekli kuvvet toplamna pistonu ilk girintiler kornea tarafndan kayt edilir. MacKay-Marg dalga formu dahili bir mikroilemci tarafndan analiz edilir.

Paskal Dinamik Kontur Tonometre

Dinamik kontur tonometre (DKT) sreen lm yapan yeni bir tip tonometredir. Hem gz ii basncn (GB) hemde okler puls amplitd (OPA) e zamanl olarak ler. Blaise Pascaln XVII. yzylda tanmlad hidrostatik basn kanununu gre; ince, elastik bir membran iinde bulunan sv veya gazlara dardan belirli bir dik kuvvet uygulandnda, bu kuvvet membrann tm i yzeyine eit olarak dalr. DKTnin alma prensibi bu esasa dayanmaktadr.

Kornea dndan ve iinden gelen basn farknn sfr olduu hipotetik (varsaylan) kornea ekli kontur prensibi zerine kurgulanmtr. Bu hipotetik kontura uydurulan ve korneaya temas eden bu tonometrenin ucu kornea eklinin istenen kontura girmesine izin verir. Tonometre ucuna santral ve konkav(gz i bkeyi) olarak gml bulunan basn alglaycs GBi dorudan transkorneal olarak ler.

SCHIOTZ TONOMETRE

BUGN BIROK EIT TONOMETRI TESTI YAPLMAKTADR. AILE DOKTORUNUZ, BUNLARDAN BIRINI SCHIOTZ TONOMETRESINI KULLANARAK, NORMAL BIR CHECKUP SRASNDA YAPABILIR. YATAR POZISYONDA IKEN KORNEANZA ANESTETIK DAMLALAR DAMLATLR. ONDAN SONRA BIR ALET
DORUDAN DORUYA ANESTEZI ALTNDAKI KORNEA ZERINE YERLETIRILIR. TONOMETRENIN ARL GZDE UKURLUK YAPAR. BU UKURLUUN BOYUTU ALETIN ZERINDEKI BIR CETVELDE OKUNUR VE BIR EVIRME TABLOSUNA BAKARAK GZ II BASNC BELIRLENIR. GIRINTININ MIKTAR GZ IINDEKI BASNCA DORUDAN ORANTLDR VE EER BIR AKSILIK VARSA BELIRTEBILIR

10

Haval Tonometre (Non-kontakt Tonometre)

Hava flemeli tonometreler bu gruba girer. Cihazn gze temas yoktur. Kornea yzeyi aletten pskrtlen hava ile dzletirilir ve yansyan hava tekrar alet tarafndan alglanarak lm yaplr. Hastann lm srasnda uyumu nemlidir. Doru yaplmayan lmlerde yanl yksek deerler elde edilebilir.
18

DJTAL TONOMETRELER
Dijital tonometreler kullanm kolay ve basittir.Bu tonometreler kii kendiside gz basncn lebilir.Bu tonometrelerde prob sayesinde gz basnc llr. Bu dijital tonometreler schotz tonometrelerin dijital halidir diyebiliriz.Bu tonometrelerde prob gze bask uygular ve bylece basn llr.

13

TONOMETRE PARALARI
1. Aln destei 2. Aln destei ayar tekeri 3. Ekran 4. Manon 5. Seme dmesi 6. lm dmesi 7. Prob taban 8. Orta oluk

CHAZIN AILMASI
Tonometreyi amak iin lm dmesine basn. Tm LED'ler ksa bir sre yanar. Alt GB LED'lerinden biri 2 saniye yanmaya devam ederken tm dier LED'ler sner. LED, pil voltajn gsterir. -YEL = TAM -SARI = DK -KIRMIZI = AZ, pili deitirin

19

GB gsterge LED'leri
Pil voltajn gstermek iin bir gsterge LED'i 2 saniye yanmaya devam eder

PROB LED' K ONUM LED' TEKRARLA LED' TEMZLE LED'

20

Pilleri deitirme
Pil blmesi kilitleme vidasn bir tornavida ile an. Pil blmesi kapan kartn. Eski pilleri kartn. Yeni piller (drt AA pil) taklr. Pilleri pil blmesi iindeki emalara uygun olarak takn, + ular tonometrenin ekran tarafnda aa bakmal (arka taraf) ve - ular lm tarafnda aa bakmaldr (n taraf). Pil blmesini geri takn ve tornavida ile hafife vidalayarak sabitleyin. Kapa yerine vidalarken ar g uygulamamaya dikkat edin.

21

PROBUN YKLENMES
Tonometrelerde tek kullanmlk problar kullanlmaktadr.Bu problarn ekli tonometre cihazndan cihazna deiir.

22

Prob tabann deitirme

Birka ay kullanmn ardndan, prob tabannda toz birikebilir ve prob hareketini etkiler. Prob artk rahat hareket etmiyorsa prob taban deitirilmelidir. Prob taban manonunu skn ve gvenli bir yere yerletirin. Tonometreyi aa eerek prob tabann kartn ve prob tabann tonometreden skn. Tonometreye yeni bir prob taban takn. Prob tabann kilitlemek iin manonu vidalayn.

23

YEDEK PARALAR VE SARF MALZEMELER

Tek kullanmlk problar. Prob taban deitirme kiti

Dezenfekte ve temizleme
Tonometre yzeyi, piyasada mevcut, andrc olmayan bir temizleyici veya suda %70 alkol zeltisi kullanarak temizlenebilir. Tonometre yzeylerini bastrmadan silin. Prob tabanndan dikkatlice izopropil alkol enjekte ederek prob taban tonometre dnda dikkatlice temizlenebilir. Prob tabanna dikkatlice hava tutarak ve paray (rnein bir sa kurutma makinesi ile) dikkatlice starak prob tabann kurutun.

24

bAtt

Pil gc dk

Pilleri deitirin.

E 01

Prob hi hareket etmedi.

Bu hata mesaj tekrarlanrsa, manon ksa bir sre aa bakacak ekilde tonometreyi an. Hata mesaj tekrarlanrsa, prob tabann skn ve yeni prop ile deitirin
lm ok uzakta yapld. lm ok uzakta gerekletirildi veya tonometre yukar doru ok eik olduundan dolay meydana gelmitir.

E 02 E 03

Prob gze temas etmedi. Prob hz ok dkt.

E 04

Prob hz ok yksekti.

Tonometre muhtemelen aa eiktir. Orta oluun yatay konumunda olduundan emin olun. 25

E 08

Kt veri.

E01E07'de anlatlanlar dndaki bir nedenden dolay hatal lm.

26