A-PDF WORD TO PDF DEMO: Purchase from www.A-PDF.

com to remove the watermark

1.1 TTRESMLER SEBEPLER

Dinamik sistemlerdeki titreimler, d kuvvetler ve sistemin bu d kuvvetlere cevap verme zelliinden kaynaklanr. Dolaysyla d kuvvetler veya sistemin bu kuvvetlere cevap verme zellii deitirilerek sistemin titreim zellii deitirilmi olur. Uyarc kuvvetler ya sistemin bal olduu temelden gelen bir kuvvet veya herhangi bir d kuvvet donen sistemlerde dengelenmi ktle, motorlarda gidip gelen ktleler, darbe kuvvetli deprem vs. gibi titretirici zellikteki kuvvetler olabilir.

1.2 SSTEMLER TTRESM A ALZ

Sistemlerin tabii frekanslarn ve titreim cevaplarn tespit etmek olduka nemlidir. nk makinenin alma hznn kritik hzla akt 'rezonans'durumunda genlikler sonsuza gider, gurultulu ve gerilmeler artar, sistem tahrip olur. Bu yzde sistemlerin tabii frekans-kritik hz -analizi yaplr.

1.3 TTRESM ELEMA LARI

ok genel manada titremekte olan bir titreim sisteminin elemanlar ktle(m), yay(k), sonum (c) ve zorlayc kuvvet (F(t)) dr. Bu sistem% herhangi bir x konumundayken m ktlesi kx yay kuvvetinin ve cx sonum kuvvetinin ise mx atalet kuvvetinin etkisinde olup bu kuvvetler hareketin tersi ynndedir. Eer zorlanm titreim durumu sz konusu ise ktleye birde zorlayc kuvvet eklenir. Bu tur titreim durumunda yay eleman skarak veya uzayarak enerji depo eder. Sonum eleman ise enerjiyi sya dntrerek snmler, yutar. Ktle ve ktlesel atalet momentleri srasyla atalet kuvveti ve momenti terimlerini oluturur. te yandan lineer yay eleman durumu iin yayda biriken enerji ve yay kuvveti yayn geometrisine, yay sabiti ile titreim esnasnda yaydaki skma oranna baldr. Bununla beraber Hook kanununa uymayan yani lineer olmayan yay davranlarda vardr. Su kadarn belirtmek gerekir ki yay kuvveti ancak yayn iki ucu arasnda bir uzama ve skma olmas halinde vardr. Aksi halde yoktur. Sonum eleman iin durum biraz farkl olup, lineer viskoz sonum eleman yayn iki ucu arasndaki izafi hareketin hz ile orantl bir sonum kuvveti dourur. Su halde titresen sistemlerde sonum kuvveti dolaysyla yutulan enerji sonum sabiti ve titreim hz ile orantldr. Bununla beraber lineer olmayan sonum eleman da vardr. Eer bir sistem zorlayc bir kuvvet veya momentin etkisi" i titreiyorsa bu duru-a ZORLA MIS TTREM denir. Zorlanm titreim frekans zorlayc kuvvetin frekansna einir. ayet sisteme srekli etki eden zorlayc bir etki olmayp sistem balangta titremsek zere belirli bir konumda braklmsa byle hareketlere SERBEST TTREM denir. Scrocs; Litresini durumunda sistemin titreim frekans, sistemin tabi frekansna eittir. Sistemlerin tabi frekanslar elastiklik (yay)zelliklerine bal olup dardan etkilerle deimez. Zorlayc kuvvetin tabi bir etkisi yoktur. Ancak sonum elemannn ok az bir etkisi olabilmektedir. Eer bir sistem lineer yay ve lineer sonum elemanlarna sahipse titreim acsndan byle sistemlere L EER SSTEM denir. Aksi halde sistem lineer deildir.

BLM 2
TARFLER
Titreim genel anlamda bir sistemin denge durumu etrafndaki dalgalanmalar olarak dnlebilir. Bu yaklamla sadece mekanik sistemler deil, akkanl, sl, elektriksel sistemler vb. de benzeri titreime sahip olabilirler. rnein ar bir vasta yoldan geerken ayamz altnda hissettiiniz alan bir arabann kaputuna dokununca hissedilen, vites kutusundan gelen uultu, ehir ebekesi gerilimindeki dalgalanmalar sonucu elektrik ampulmn parlaklnn deimesi veya bir seker hastasnn kanndaki seker miktarnn dalgalanmas bir titreim problemi olarak alglanabilir. Bu problemler benzer yntemlerle analiz edilebilir. Bu bolumun konusu mekanik sistemlerin titreimidir. Birok makine paras periyodik hareket yapacak ekilde tasarmlanr. Bu hareketler srasnda makinelerin eitli elemanlarna zamana Gore deien kuvvet ve momentler uygulanr. Bunun sonucu titreimler ortaya kar.

Titreimlerin ve beraberinde gelen kuvvet ve moment deiikliklerinin tasarmlarda dikkate alnmas gereklidir. Zira makinelerde titreimler, statik kuvvetlerin tesinde zamana Gore deien kuvvetlere sebep olur. Bu kuvvetlerin genliklerinin byk olmas ise baz paralarn mukavemet snrlarnn tesinde yklenmesine ve kalc deformasyonlara sebep olabilir. Makinelerde titreim olmas genelde istenmez. nk titreimler srasnda makine paralarna uygulanan kuvvetler gurultu, yksek gerilmeler, anma, malzeme yorulmas gibi istenmeyen davranlara sebep olur. Ancak titreimden yalanan baz makineler da vardr. Gnlk hayatta sk sk karlatmz titreimli yol silindirleri, titreimli konveyrler, darbeli matkaplar, masaj makineleri, elektrikli tras makineleri bunlar arasndadr. Makineler sadece statik yklere Gore deil, alma srasnda karlaabilecekleri titreimler dikkate alnarak dinamik yklere Gore tasarmlanrlar. Ancak bir makine tasarmlanp imal edildikten sonra da beklenmedik titreimler ortaya kabilir. Bu durumda titreimlerin ortadan kaldrlmas iin gerekli deiikliklerin yaplmas ve nlemlerin alnmas gerekir. TA IMLAR Makinelerde karlalan titreimlerde hareket genellikle bir sure sonra kendini tekrar eder. Bu trden titreime 'periyodik titreim' denir (Sekil 2,1). Hareketin kendisini tekrar ettii zaman aralna 'pcriyod' denir. Periyot T ile gsterilir. Periyodik titreimin bir periyottuk blmne 'salnm' denir. Birim zamandaki salnm saysna (O titreimin 'frekans' denir. Frekansla pcriyod arasndaki iliksi, f = l/T seklinde gsterilir. Frekans birimi salnm says/zaman olup SI birim sisteminde salnm/saniye'dir. Salnm/saniye olarak ifade edilen frekans biriminin ad Hertz (Hz)'dir. ekil 2,1. Periyodik Titreim

ekil 2,2. Harmonik Titreim

ekil 2,3. Ayn Periyotlu ki Titreim Arasndaki Faz Fark

Periyodik titreim zaman. inde btn zellikleri deimeden kendisini tekrar ediyorsa (sekil 2,1.) buna duraan 'periyodik titreim' denir. En basit duraan periyodik titreim 'Harmonik titreim' dir. Bu tur titreimde hareket bir sins dalgas seklinde deiir. Harmonik titreim hareketi, hareketi tanmlayan koordinat x ve zaman t cinsinden (t = O uygun zamanda seilerek) x = o sin wt seklinde bir sins fonksiyonu olarak ya/.labilir. Burada o titreim genliidir, Harmonik titreimde hareketin ortalama deerden en fazla ayrld miktara 'genlik' denir. Dolays ile denklem ile tanmlanan titreimin genlii xo'dr. Harmonik titreim matematiksel olarak asadaki formullerle de tanmlanabilir. x = A sin (wt + o) x = A cos wt x = A cos (wt 4- o) x = A sin wt + B cos wt

lk u ifade sins fonksiyonunun /zamana Gore kaydrlm halleridir. Son ifade ise. x= A + B sin (wt + o) o = tan (B/A) Okluundan bir sins fonksiyonu seklinde yazlabilir, w terimine 'dairesel frekans' denir. Dairesel frekans radyan/saniye birimiyle ifade edilir. Titreimin bir sanm T zamanda olduuna Gore ve sins fonksiyonunun argman bir salnmda 2 radyan deitiine Gore; wt = 2 olduundan w, T ve farasnda su bantlar vardr. w = 2 fl>2 f titreim srasnda hareketin zellikleri deisiyorsa, bu tur titreime 'gecici (transiet) titreim' denir. Genlii azalan bir Harmonik titreim gecici titreime rnek gsterilebilir. Dalga sekli ve periyodu ayn iki hareket dnelim (sekil 2,3). A hareketi B hareketinden d zaman kadar nce olmaktadr. Birbiriyle ayn dalga sekli ve periyoda sahip iki dalga arasndaki bu zaman farkna 'gecikme zaman' ( d) denir. Bu iki hareket arasndaki faz acs veya faz fark (o) ise, o =wtd olarak tanmlanr. Burada w hareketlerin ortak dairesel frekansdr. Titreimde bulunan bir sisteme hareketi srasnda d kuvvetler ve momentler uygulanp uygulanmayabilir. Bu sisteme herhangi bir d kuvvet veya moment uygulanmazken sistemin yapt titreime 'serbest titreim' denir. Sistemin serbest titreiminin frekansna bu sistemin 'tabii (doal) frekans' denir. Tabii frekans n indisi kullanlarak radyan/saniye cinsinden (wn) veya salnm/zaman cinsinden (fn) ifade edilir. Serbest titreim srasnda sistemin zerinde hibir d etki olmadndan serbesttitreim frekansn tamamen sistemin kendi parametreleri belirler. D kuvvetlerin etkisi altnda olan titreime 'zorlam titreim' denir. Zorlayan kuvvet Harmonik bicimde deisiyorsa buna 'Harmonik zorlama' denir. Zorlama frekans zorlanan sistemin tabii frekans ile aynysa buna 'rezonans durumu' denir. Rezonans kanlmas gereken bir durum olup uygulamalarda sistemlerin rezonansa gelmemesine ok dikkat edilmelidir.

BLM 3
TTREM VETTREMLER LLMES

3.1Giris
Bu bolmde titreim hakknda detayl bilgi verilecektir. Titreimin sebeplen anlatlacak ve titreim seviyesini len ivme alglayclardan bahsedilecektir. 3.2 titreimin Tarihesi nsanolunun endstride kullanmak zere makineleri retmeye balamasndan ve zellikle bu makineleri motorlar vastasyla altrmaya balamasndan itibaren titreim probleminin yok edilmeye allmas (azaltlmas veya izole' edilmesi) mhendisleri megul etmitir. Yava yava titreim izolasyonu ve azaltra tekniklerinin makine dizaynnn tamamlaynca bir paras haline gelmesiyle, titreimlerin doru bir ekilde llmesi ve analizi nemli bir ihtiya haline gelmitir. Fabrika mhendislerinin tecrbeli kulaklar ve dokunular veya titreim len basit optik aletler gemiin yava ve hantal makineleri iin bu ihtiya yeterince tatmin edilmitir. Son 15-20 yldr byk gerilimler altnda ve yksek hzlarda alan makinelerin incelenmesinde kullanlmak zere tamamen yeni bir teknoloji gelitirilmitir. Piezoelektrik ivme alglayclarn kullanm ile titreimin elektrik sinyallerine dntrlmesi, olcum ve incelemede elektroniin avantajlarn kullanma isleri ok kolaylamtr. 3.3 Tiresini ereden Gelir? Uygulamada titreimden kanmak zordur. Genellikle retim toleranslarnn, boluklarnn makine paralarnn yuvarlanan veya birbirine srten paralarnn dinamik etkilerinin sonucunda ve dnel makinelerin yda krank biyel mekanizmalarnn balanssz kuvvetlerinin sonucunda titreimler olumaktadr. Genellikle kk, dikkate alnmas gereksiz titreimler, yap paralarnn bazlarnn tabii frekansnda zorlama yaparak, bu titreimlerin etkisini byltr ve nemli bir titreim ve gurultu kayna oluturulan Bununla birlikte baz zamanlar mekanik titreimler nemli bir grevi de yerine getirirler.

rnein para besleyicilerde, beton sktrclarda,ultrosonik ykama sistemlerinde, tas delme makinelerinde biz bilinli olarak titreim meydana getiririz. Titreim test makinelerinin oka kullanld uygulamalardan biri de bir cihazn titreiminin fiziksel veya fonksiyonel etkilerinin incelenmesi istenilen veya onlarn titreimli evreye kars koymalarnn belirlenmesinin istenildii durumlarda, bu kanlara kontroll bir titreim enerjisi vererek sonucunu aratrma ilemidir. Titreimin meydana getirdii enerjiyi kullanan makinelerin veya dzgn bir ekilde alacak mekanik retimlerin bakm ve onarmnda kullanlacak olan titreim almalarndaki temel ihtiya olcum ve analiz ile oluan titreimlerin dzgn bir ekilde tanmlanabilmesidir. 3.4 titreim nedir? Bir cisim belirli bir referans noktas etrafnda salnm hareketi yapyorsa bu salnm hareketini tanmlamak iin kullanlan terim titreimdir. Bir saniyedeki salnm saysna frekans denir ve birimi hertzdir. Tek bir bileenden meydana gelen hareket tek frekansta oluur. Buna rnek olarak akort masas veya iten yanmal makinelerin pistonunun hareketi verilebilir. Titreim deiik frekanslardaki es zamanl bileenlerden oluuyorsa bu durumda tek titreim bileenden bahsedilemez. Titreim sinyalleri genellikle ok sayda frekanslardaki titreimlerin es zamanl olarak olumasndan meydana gelmitir. Bu yzden de sadece basit bir baklsa derhal titreimin ka tane bileeni olduu ve bu bileenlerin hangi frekanslarda olduu sylenemez. Bu bileenler titreim genliinin frekansa Gore deiimi izilerek tespit edilebilir. Tiresini sinyalinin tek tek frekans bileenlerine ayrlarak incelenmesine frekans analizi denir. Frekans analizi kestirimci bakm mhendisliinin temel tas olarak dnlebilir. Titreim seviyesini frekansn fonksiyonu olarak gsteren grafik "Frekans Spcktrogram" olarak adlandrlr. Bir makinenin frekans analizi yapldnda normal olarak belirli sayda etkin periyodik frekans bileenleri gze arpar ki bunlar makinenin eitli paralarnn temel hareketlerinin titreimleriyle balantlandrlabilir. 3.5 titreim Seviyesinin Belirlenmesi Titreim iddetini belirlemede kullanlan nemli karakteristiklerden olan titreim genlii birka yolla belirlenebilir. Sekil l.1 de tepeden tepeye mesafe, tepe mesafesi, ortalama mesafe ve RMS (RootMean Squarc- Kareler Ortalamasnn Karekoku) arasndaki ilikiler bir sins dalgas iin gsterilmitir. Tepeden tepeye mesafe titreimin genliinin alaca byk ve en, kk deerleri gsterdiinden zellikle titreim yerdeistirmesinin nemli olduu veya en byk gerilmelerin dikkate alnmas gerektii yda mekanik boluklarn nem tad yerlerde kullanldr. Tepe deeri zellikle ksa zaman aralnda olan sok titreimleri gstermesi acsndan nemlidir. Fakat bu yalnzca en byk deere ulap ulamadn gsterir. Titreimin zaman iinde nasl deitiini gstermez. Ortalama deer zaman iindeki deiimi de gz nne almakla beraber uygulamadan fiziki bir deere dorudan doruya balandrlmadndan fazlaca bir nem tamaz. RMS deeri ise titreim lmlerinde en uygun deeridir. Bunum sebebi titreimin zamana bal olarak deimesini de dikkate almakla beraber, titreimin ihtiva ettii enerji miktar, yani titreimin tahrip Gcyle dorudan balatrlabilir.

Sinusoidal sinyaller iin. Yer deislirme hz ve ivme genlikleri matematiksel olarak, frekans ve zamann fonksiyonu olarak balantlandrlmstr. Bu grafiksel olarak diyagramda gsterilmektedir. Eer faz. Zaman ortalama lmleri yapld zaman ki gibi ihmal edilirse, hz seviyesi ivme sinyalini frekansla orantl bir faktre blerek elde edilir. Bu blme olcum cihazlarndaki elektronik integrallerle yaplr. Titreim parametreleri evrensel olarak ISO referanslar) la uygun bicimde metrik birimlerle llmekledir, bunlar tabloda gsterilmitir. Yerekimi ivmesi ise "g" ad gecen birimlerin dnda olmasna ramen ivme iin byk ounlukla kullanlmaktadr.%2'lik kk bir aralkta dnm ok basit bir ey olduundan 10 (9,81)'in her ikisi de ivme iin kullanlabilir. 3.7 vme, Hz veya Yer deistirme Parametrelerini Seerken Kullanlan Varsaymlar Titreimden kaynaklanan ivmeyi aratrrken sadece bu parametreye bal kalmayz elektronik integrallerle ivmeyi, hz ve yer deistirmeye dntrebiliriz. Modern titreim lmler her u parametreyi de lmek iin hazrlanmtr.Bir tek kez geni frekans bana titreim olcumu yapldnda, eer sinyal birok frekansta bileenlere sahipse parametre secimi nemlidir. Yer deitirme lmleri, arlkl olarak dk frekans bileenlerini verecektir.

Tecrbelere gstermektedir ki 10 - 1000 Hz aras deerlerde llen titreim hznn1 genel RMS deeri, titreim iddetinin en iyi gstergeleridir. Bunun iin syle bir aklama yaplabilir, belirli bir hz seviyesi, bir enerji seviyesine kars gelir, bu yzden dk ve yksek frekanstaki titreimler, titreim enerjisi ynnden eit arlkl olarak llr. Uygulamada pek ok makine, mahal, dzgn bir hz spektrumuna sahiptirler. Dar bant frekans analizi yapldnda seilen parametrelerin grafik kd zerinde nasl bir eilim gsterdii biraz nce bahsedilen diyagramda gsterilmektedir. Bu parametre seimini kolaylatracak pratik varsaymlardan dolay, normal olarak hz veya ivme parametresi frekans analizi ilemlerine Gore seilir. vme lmleri, yksek frekans titreim bileenleriyle belirlendiinden bu paremetreler, ilgilenilen frekans snr yksek frekanslar ierdiinde kullanlrlar. Mekanik sistemlerin tabiat yledir ki fark edilebilir yer deistirmeler sadece dk frekanslarda oluur. Bu sebeple mekanik titreimlerin, genel erevesinde yer deitirme lmleri snrl deerlerdedir. Makine elamanlar arasnda da kk aklklar goz onune alndnda, titreimsel yer deitirme nemli bir anlam kazanr. Yer deitirme, genellikle donen makine paralarndaki dengesizliin bir gstergesi olarak kullanlr. nk izafi olarak byk yerdeistirmeler aft dnme frekanslarnda meydana gelir ki bu frekans, dengeleme maksadyla zerinde durulan frekanstr. 3.8 Logaritmik Skala ve Dcsihcllcr Frekans genellikle logaritmik skalada izilir. Bunun etkisi de grafik zerinde dk frekanslarn genisletilmesi ve yksek frekanslarn bastrlmas seklinde gorulecektir. Sonuta ayn grafik znrl btn grafik zerinde elde edilecektir ve boyutunu makul bir oranda muhafaza edecektir. Logaritmik skala ayn zamanda titreim genliini lmek iinde kullanlr. Bu desibel skalann karslatrma dzeylerine yardm iin kullanlmasna olanak verir. Desibel (dB). Bir dzeyin baka bir referans dzeyine Gore olan orandr ve sonuta boyutu yoktur. Fakat mutlak titreim dzeylerini aktarmak iin. Referans dzeyinin olmas gerekir. rnein herhangi bir aklama yapmakszn bir titreim dzeyinin baka bir dzeyden 10 db daha byk olduunu syleyebiliriz fakat titreim dzeyinin 85 dB olduunu sylemeyi tercih edersek bir referans dzeyini belirtmeliyiz. Byle olunca titreimsizinin 10-q m/s referansna Gore 85 dB olduunu sylemeliyiz. Standart dB referans dzeyleri tabloda gsterilmitir.

3.9 Frekans Analizi edir? Titreimmetre bize geni bir frekans izgisinde llm bir tek titreim dzeyini verir. Frekans bandndaki her frekans parasn tek tek gstermek iin frekans analizi yaplr. Bu amala dar bir frekans bandnda bulunan sadece bu parann titreimleri geiren filtreler kullanlr. Filtrenin gei band btn frekans aralnda hareket ettirilir ve her bana iin ayr bir titreim dzeyi llr. Bu filtre sistemi tek devam sabit frekansl filtreler ierir veya alternatif olarak tek bir filtrenin ayarlanmas ile ayn ilem yaplabilir. 3.10 Sabit bana Genilii veya Sabit bana Genilik Yzdesi Frekans Analizi Titreim, sinyallerinin frekans analizi iin iki temel filtre kullanlr. Sabit bana genilii filtrelerin "titreimin bir sabit mutlak bana genilii vardr(3Hz, 10 Hz vb. gibi). Sabit bana genilii yzdeli filtreler ise filtre bana genilii ayarl frekans genilii ayarl merkez frekansn sabit bir yzdesidir. %3, %10 gibi iki izimde grafiksel olarak iki fitre tipini frekansn bir fonksiyonu olarak gstermektedir. Sabit bana genilii yzdeli filtrelerde sabit bir bana genilii muhafaza edildii grlyor. nk logaritmik frekans skalasna Gore veriler izilmitir. Bu geni bir frekans aral gzden geilecei zaman en ideal metodudur. Dier taraftan lineer frekans skalasnda her iki filtre tipini gsterdiimiz zaman sabit bana genilii filtresi sabit kararl gstermektedir. Sabit bana genilii yzdeli filtre ise lineer skalada artan frekansa Gore artan bir bana genilii vermektedir bu gerekte pratik deildir. Hangi tip frekans analizinin kullanlaca sorusu iin ksa bir cevap verilemez. Sabit yzdeli bana genilii analizi titreimlere maruz kalan mekanik sistemlerin doal tepkisine benzer ve geni bir frekans aralnn ksa bir chaart zerinde gsterilmesine olanak verir. Bu analiz metodu titreim lmlerinde en ok kullanlan analiz metodudur. Sabit bana genilii analiz yksek frekanslarda dahi iyi frekans kararll gsterir ve lineer frekans skalasnda gosterildii kadar uyumlu patern elde etmek iin deerlidir.
3.11. lme Aletleri Portatif, genel amal bir titreim metre daha ncede tanmland gibi genellikle kullanm iin en uygun lme aletidir, fakat titreim lmleri uygun bir BFK ses seviyesi ulam metresiyle de yaplabilir. Mikrofon yerine bir entegre (toplayc) adaptr ve ivme alglayc kullanlarak ivmenin RMS dzeyi, hz ve yer deiimi llebilir. Bununla beraber, bu metrelerin uygun bir arj amlikator girdisi yoktur ve her olcum parametreleri iin bunlar ayr ayr kalibre edilmesi ihtiyac vardr. Batarya ile alan filtreler eklenerek oktav, cte bir oktav ve dar bana genilii analizi yaplabilir. Laboratuar aletleri zellikle detay analizi dala azaltma ilemlerinde byk deerleri gsterirler. Temel bir lme zinciri akalemetre preamplifirutoru (muhtemelen harici filtresi olan) 'nu ierir. lme amplikalorti ve filtre genellikle birleik ekilde imal edilirler ve buna Frekans Analizr veya Spektrometre denir.

3.12 titreim lmlerini Kullanma Tek. Geni frekans bandndaki titreim lmleri iyi bir titreim gstergesidir. Bunlar bir makinenin genel durumunu deerlendirirken veya titreimden pozisyonun verimlilii llrken kullanlabilir. llen gerek dzey daha nce ve bundan sonra llen deerlerle karslatrr ve yorumlanr veya baslm iddet kuvvetleri ile karslatrlr. izimde en son rneklerden dnel makinelerin titreim iddeti iin standart ve nerilerden karlm gsterilmektedir. ISO 2372 & 2373. Alman VD1 2056: 1964: ngiliz BS 4075 1971 ve alman DIN 45665 1968)

Bu da nemli bir gurultu kayna olabilir veya yksek kuvvetlerin dier makine elemanlarna gemesine yol aabilir. Dili tekerlekleri (arklar)ile di yk altnda sapma yapabilir ve diin ypranmas parann di gei frekansnda ve harmonisinde ykselmeye yol aacaktr. "Bundan da te kenar bana paralar harmonimler ve di gei frekans etrafnda oluur, periyodik gelimseler nedeniyle di merkezlilik gibi lk aa yukar kenar bandolar toothmesh frekans (ft) +- dilsi dnme frekans (fg)dc ikinci kenar band ft +- 2tg de grnr di gei armonikleri etrafnda benzer bir patern grnr (yani 2fl+-fg gibi) Kuvvet frekanslarn (mil hz. dilsi oran gibi) deitirmek pratik deildir. Bu nedenle istenmeyen titreimi azaltan dier metotlar kullanlr. rnein: makine elamann detuning etme (rezonans dekansn; deitirmek) onun ktlesi ve sertliini deitirme ile yaltma malzemeleri ile titreimin transferini nlemek ile, slak malzemeler ekleyerek titreim geniliini azaltmak ile salanacaktr. 3.13 Makine Durumu gstergesi Olarak titreim Makineler nadiren hi bir uyar vermeksizin bozulurlar. Hatann iaretleri genellikle bozulma makineyi kullanlmaz hale getirmeden nce vardr. Makine problemleri titreim dzeyinin artmas ile karakterize edilir. Makinenin d yzeyinde llecek titreim bir intikat olarak ele alnabilir ekilde gsterilen eri titreimin zamana kars olan durumunu gsteriyor, buradan bu umulan minimum mrne Gore tespit edilmi sabit aralklarla onarmlar yaplr. Titreim dzeyleri ihtiyac gsterene kadar onarmalar geciktirme, ama bozulmadan nce, daha byk hatalara yol acar ve retimde gecikmelere yol acar. Makinenin bu bakm nemli ekonomik avantajlar salar daha byk felaketlerin olmasn nler bozulmalar arasndaki ortalama zaman artrr. Bu teknikler zellikle srekli retim yapan endstrilerde yaygn olarak kullanlmaktadr. zin verilebilecek titreim dzeyi onarn yapmadan nce tecrbe yoluyla tespit edilebilir. Gnmzdeki genel dnce hareket edilecek titreim dzeyini ikiden kata (6-10dB yukar) kadar normal deerlendirilir. Titreim dzeylerinin frekans analizi ile var olan birok frekans kaynann parasn yerletirebiliriz. Bu makinenin normal artlarda alr Kendi frekans spektrumu bu makine iin referans olarak kullanlabilir.