BAB 1 : TAMADUN AWAL MANUSIA Muka surat 23-28 1. Tamadun Indus ialah tamadun yang terawal di India.

Tamadun ini telah muncul pada sekitar tahun 2500 S.M. dan mula merosot pada tahun 1800 SM. Namakan dua bandar terancang dalam Tamadun Indus. (i)............................................................. (ii).............................................................

(a)

[ 2 markah ]

(b)

Nyatakan dua ciri bandar terancang Tamadun Indus (i)....................................................................................................................... (ii)..................................................................................................................... [ 2 markah ] (c) Apakah usaha yang dijalankan oleh masyarakat Tamadun Indus untuk meningkatkan lagi mutu bahan binaan? (i)................................................................................................................................... (ii).................................................................................................................................. [ 2 markah ]

(d)

Jelaskan aktiviti ekonomi masyarakat tamadun Indus? (i)................................................................................................................. (ii)............................................................................................................... [ 2 markah ]

(e)

Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, apakah pengajaran sikap yang perlu dicontohi oleh masyarakat hari ini daripada Tamadun Indus? (i)...................................................................................................................................... (ii)..................................................................................................................................... [ 2 markah ]

2. (a)

Tamadun merujuk kepada perkembangan manusia yang berlaku secara berperingkat meliputi aspek politik, ekonomi, sosial dan pemikiran. Berikan maksud tamadun mengikut pandangan sejarawan berikut: (i) Goldon Childe ............................................................................................................................................. [1 markah ] (ii) Syed Naquib al-Attas ..............................................................................................................................................[ 1 markah ]

(b)

Senaraikan empat ciri tamadun awal manusia (i)................................................................................................................................ (ii).............................................................................................................................. (iii).............................................................................................................................. (iv).............................................................................................................................. Nyatakan peranan sungai dalam pembentukan tamadun awal manusia. (i)................................................................................................................................ (ii)...............................................................................................................................

[ 2 markah ]

(c)

[ 2 markah ]

(d)

Pada pendapat anda, mengapakah pembangunan lahiriah dan rohaniah penting dalam kehidupan masyarakat hari ini? (i)................................................................................................................................. (ii)...............................................................................................................................

JAWAPAN (a) Namakan dua bandar terancang dalam Tamadun Indus. (i) Harappa (ii) Mohenjo-Daro (b) Nyatakan dua ciri bandar terancang di Mohenjo-Daro dan Harappa. F1 Teratur dan sistematik F2 Bandarnya terbahagi kepada dua bahagian F3 Di kelilingi oleh tembok F4 Bahagian utamanya merupakan pusat pentadbiran dan keagamaan F5 Bahagian kedua ialah kawasan perumahan F6 Disusun berasaskan blok berbentuk empat segi F7 Setiap blok dipisahkan oleh jalan raya yang lurus F8 Terdapat sistem kumbahan terancang F9 Sungai berfungsi sebagai jalan perhubungan

[ 2 markah ]

[ 2 markah ] (c) Apakah usaha yang dijalankan oleh masyarakat Tamadun Indus untuk meningkatkan lagi mutu bahan binaan? F1 Pemahaman tentang ilmu geometri F2 Tidak hanya bergantung pada panas matahari F3 Batu bata dihasilkan melalui pembakaran dengan suhu yang tinggi F4 Pengetahuan dalam ilmu matematik [ 2 markah ] Jelaskan aktiviti ekonomi masyarakat tamadun Indus? F1 Menjalankan pelbagai kegiatan ekonomi seperti perdagangan / pertanian / pertukangan / pembuatan / artisan F2 Aktiviti perdagangan membabitkan perdagangan luar termasuk dengan Mesopotamia F3 Bukti penemuan cop mohor Indus di Mesopotamia F4 Hasil perdagangannya ialah emas/gading gajah/manik/hasil pertanian F5 Petani bercucuk tanam makanan seperti barli/kacang F6 Golongan artisan menghasilkan barangan logam dan tembikar [2 markah]

(d)

(e)

Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, apakah pengajaran sikap yang perlu dicontohi oleh masyarakat hari ini daripada Tamadun Indus? F1 Menerima pandangan dan pendapat F2 Bertukar pandangan dengan pihak lain F3 Pertukaran teknologi F4 Meningkatkan hubungan antarabangsa F5 Memajukan ekonomi F6 Menjalin hubungan dagangan [ 2 markah ]

2. (a)

Berikan maksud tamadun mengikut pandangan sejarawan berikut: (i) Goldon Childe F1 Pencapaian lahiriah merupakan kayu ukur kemajuan tamadun dalam sesebuah masyarakat F2 Pembangunan lahiriah F3 Pembangunan dalam hal-hal kebudayaan F4 Pembangunan dalam penulisan, undang-undang, kesenian dan pembandaran [1 markah ] (ii) Syed Naquib al-Attas F1 Pencapaian tahap tatasusila yang tinggi oleh sesebuah masyarakat F2 Pencapaian kebudayaan yang luhur oleh sesebuah masyarakat F3 Pembangunan lahiriah dan rohaniah

[ 1 markah ]

(b)

Senaraikan empat ciri tamadun awal manusia F1 Petempatan kekal F2 Kehidupan berorganisasi F3 Sistem pemerintahan F4 Pengkhususan pekerjaan F5 Agama dan kepercayaan F6 Bahasa dan sistem tulisan [ 2 markah ]

(c)

Nyatakan peranan sungai dalam pembentukan tamadun awal manusia. F1 Kesuburan tanah F2 Untuk pertanian F3 Mengairi kawasan pertanian F4 Kemudahan bekalan air F5 Sumber makanan F6 Kemudahan pengangkutan dan perhubungan

[ 2 markah ]

(d)

Pada pendapat anda, mengapakah pembangunan lahiriah dan rohaniah penting dalam kehidupan masyarakat hari ini? F1 Melahirkan masyarakat sihat dari segi fizikal dan mental

F2 F3 F4 F5

Membantuk masyarakat bermoral tingginya Melahirkan masyarakat yang saling hormat menghormati Mewujudkan perpaduan (mana-mana jawapan yang munasabah)

[ 2 markah ]

SOALAN ESEI : KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA 1. Kemunculan Tamadun Hwang Ho adalah kesan daripada kesan kesuburan tanah yang terdapat di Lembah Hwang Ho atau Sungai Kuning.

( a ) Jelaskan sistem pemerintahan Tamadun Hwang Ho.? ( b ) Apakah amalan kepercayaan masyarakat Hwang Ho.?

[8 Markah ]

[ 8 Markah ] ( c ) Terangkan sumbangan tamadun Hwang Ho terhadap peradaban masyarakat China pada hari ini.? [ 4 Markah ]

SKIMA JAWAPAN Bil Soalan Soalan 1(a) Butiran F1 Sistem pemerintahan beraja. H1a Pengganti raja dilantik daripada kalangan saudara lelaki yang muda atau anak lelaki raja. F2 Raja-raja Shang berkuasa dalam politik, ekonomi, sosial dan agama. H2a Berkuasa di kawasan pusat pentadbiran H2b Percaya kuasa raja mandate dari Tuhan H2c Tidak perlu mendapat pengesahan politik. H2d Raja-raja Shang keturunan pemerintah agama. F3 Urusan pentadbiran H3a Bangsawan dan pegawai kerajaan membantu raja. H3b Bangsawan membantu raja bagi wilayah luar pusat pentadbiran. H3c Bangsawan bertanggungjawab mentadbir wilayah. H3d Bangsawan berhak mewujudkan pentadbiran sendiri memungut cukai pertahanan dan undang-undang. F4 Raja Dinasi Chou H4a membahagikan pemilikan tanah pada wilayah-wilayah H4b melantik pembesar tempatan di setiap wilayah. H4c Mengikat pembesar dengan ikrar taat setia kepada pemerintah Chou. H4d Pembesar memberi hadiah kepada pemerintah seperti kereta kuda, senjata gangsa, hamba dan binatang. Markah 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

H4e H4f H4g H4h (b) F1 H1a F2 F3 H3a H3b F4 H4a H4b F5 H5a H5b H5c

Pembesar melindungi raja Memberi bantuan tentera pada masa perang Menjadi ketua agama Menjalankan upacara pengorbanan.

Mengamalkan kepercayaan animisme Menyembah bukit, sungai dan gunung. Mengamalkan penyembahan roh nenek moyang Mengamalkan kepercayaan politeisme. Menyembah Tuhan Syurga ( Shang Ti ) Menyembah Tuhan bumi ( tu ) Upacara penyembahan Melibatkan permainan muzik dan tarian. Upacara korban di ketuai oleh golongan bomoh Perjumpaan tulang binatang dan kulit kura-kura di Anyang Tulang yang ditemui dikenali sebagai tulang oracle. Fungsi tulang ini untuk meramal sesuatu keadaan. Bomoh yang terlibat dalam upacara penilikan akan meletakkan tulang diunggun api sehingga merekah. H5d Rekahan ini ditafsirkan dan di sabitkan dengan sesuatu kejadian.

1 1 1 1 Maks:8 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

(c)

F1 Sistem Tulisan Ideogram H1a Tulisan ideogram bentuk symbol hasil daripada amalan penilikan tulang oracle. H1b Digunakan dalam bidang penulisan dan percetakan. H3c Di ajar disekolah F2 Aspek kepercayaan. H2a Pemujaan roh nenek moyang H2b Unsur pemujaan. H4c Unsur korban manusia digantikan dengan unsur makanan, duit kertas dan barang perhiasan. H4d Konsep Yin dan Yang ( Kuasa Pasif dan aktif ) H4e Konsep Feng Shui ( hubungan antara manusia dengan alam sekitar. ) F3 Sistem Kalendar ( Pemerintahan Shang ) H3a Terdapat 30 hari sebulan dan 360 hari setahun H3b Digunakan untuk menentukan musim menanam dan musim menuai H3c Digunakan juga untuk aktiviti harian seperti perkahwinan, perburuan atau pengkebumian. F4 Pengalaman falsafah perang Sun Tzu. H4a Karya The Art of War H4b Membincangkan selok belok perang dan cara menangani musuh. H6c Diaplikasikan sebagai taktik dalam urusan perniagaan.

Maks: 8 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Maks:4

2. Antara sumbangan tamadun Mesopotamia kepada manusia sejagat ialah Kod UndangUndang Hammurabi yang telah digubal semasa Raja Hammurabi memerintah Babylon. a) Jelaskan Kod Undang-Undang Hammurabi [ 6 Markah] b) Selain kod undang-undang Hammurabbi, jelaskan sumbangan Tamadun Mesopotamia dalam bidang tulisan dan perkembangan ilmu astronomi. [ 10 Markah ] c) Apakah kepentingan undang-undang kepada masyarakat pada hari ini ? [ 4 Markah]

SKIMA JAWAPAN Bil Soalan Butiran F1 Undang-undang yang tertua didunia. F2 Mempunyai 280 undang-undang H2a Meliputi semua aspek kehidupan. F3 Hukuman dan denda berbeza mengikut lapisan masyarakat. F4 Undang-undang berdasarkan prinsip hukuman ke atas penjenayah adalah setimpal dengan kesalahan yang dilakukan. F5 Undang-undang menekankan prinsip perikemanusiaan. H5a serta hak indivdu F6 Undang-undang ini ditulis pada tiang-tiang besar yang tinggi H6a untuk memudahkan rakyat mengetahuinya. Markah 1 1 1 1 1 1 1 1 1 [Mak:6] 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

F1

Kewujudan sistem tulisan membawa kepada sistem pendidikan. H1a yang bertujuan untuk melahirkan juru tulis H1b kehadiran juru tulis membolehkan urusan pentadbiran dan perniagaan direkodkan H1c dalam perdagangan semua urusan jual beli disertakan resit, nota dan surat kredit. H1d tulisan juga melahirkan tradisi kesusasteraan H1e Hasil kesusasteraan yang terkenal ialah epik Gilgamesh H1f Epik ini berkenaan falsafah dan cara hidup orang Mesopotamia F2 Tamadun Mesopotamia penyumbang kepada perkembangan ilmu astronomi H2a Pencerapan terhadap pergerakan bulan, bintang dan matahari membawa kepada perkembangan ilmu matematik H2b Seperti system mengira perpuluhan, menambah, menolak, mendarab, membahagi dan punca ganda H2c Membawa kepada perkembangan ilmu geometri

H2d Kemahiran dalam bidang astronomi membolehkan mereka mengguna jalan laut. H2e Mencipta kalendar yang berasaskan system solar yang mengandungi 12 bulan dalam 1 tahun

1 1 [Mak:10]

c)

F1 F2 F3 F4 F5

Mengawal tingkah laku manusia Mewujudkan keamanan dalam masyarakat Mewujudkan keharmonian dalam masyarakat Meningkatkan ekonomi Negara Mewujudkan kestabilan politik

1 1 1 1 1 [Mak:4]

[ Mana-mana yang munasabah ]