NGI THAM GIA T TNG TRONG TH TC GII QUYT VIC DN S T QUY NH CA B LUT T TNG DN S TS.

Nguyn Minh Hng - Ging vin Hc vin T Php Nguyn Vn Tin - Cng ty lut TNHH Trng Hi Tip s 05/2010 Ngi i din theo y quyn ca ng s trong vic dn s c hiu l ngi thay mt ng s tham gia vo qu trnh gii quyt vic dn s bo v quyn v li ch hp php cho ng s theo s y quyn ca ng s. Trong thc tin, rt nhiu trng hp ng s thng khng c kinh nghim tham gia t tng v thiu s hiu bit php lut y , v vy, bo v quyn li cho ng s BLTTDS quy nh ng s c th y quyn cho Lut s hoc ngi khc (tr nhng trng hp khng c lm ngi i din theo quy nh ti iu 75 BLTTDS) i din tham gia t tng bo v quyn v li ch hp php ca mnh trong vic dn s, ngoi tr i vi vic ly hn v lin quan n quan h tnh cm gia cc ng s (iu 73 BLTTDS). Vic y quyn phi c th hin di dng hp ng u quyn ("l s tho thun gia cc bn, theo bn c u quyn c ngha v thc hin cng vic nhn danh bn u quyn, cn bn u quyn ch phi tr th lao, nu c tho thun hoc php lut c quy nh"1), trong phi nu r phm vi y quyn. Hp ng y quyn l cn c php l xc nh phm vi y quyn, ngha v ca ngi c y quyn, ng thi xc nh trch nhim dn s ca ngi y quyn hoc ngi c y quyn khi tham gia vo quan h t tng dn s. ng s c th y quyn cho ngi i din mt phn hoc ton b cc quyn v ngha v t tng ca mnh. Ngi i din theo y quyn c thc hin cc quyn v ngha v t tng ca ng s trong phm vi y quyn (iu 74 BLTTDS). Lin quan n ngi i din theo y quyn, mt tnh hung t ra l trong vic dn s trng hp trc ngi yu cu lp hp ng y quyn cho ngi i din c nhn danh v

iu 581 B lut Dn s

thay mt mnh lm n yu cu, k tn vo n yu cu v tham gia vo qu trnh gii quyt vic dn s bo v quyn v li ch hp php cho mnh. V vy, ngi i din theo y quyn lm n yu cu gii quyt vic dn s v k tn trong n . Vn t ra l Ta n c chp nhn n yu cu khng? Tng t i vi v n dn s c php lut t tng dn s quy nh, c th iu 161 BLTTDS2 quy nh: "C nhn, c quan, t chc c quyn t mnh hoc thng qua ngi i din hp php khi kin v n (sau y gi chung l ngi khi kin) ti To n c thm quyn yu cu bo v quyn v li ch hp php ca mnh". Theo quy nh ny th, nguyn n c th y quyn cho ngi i din hp php ca mnh lm n khi kin v k tn trong n khi kin . Tuy nhin, ti tiu mc 1.1, mc 1, phn I Ngh quyt s 02/2006/NQ - HTP ngy 12/5/2006 ca Hi ng Thm phn Ta n nhn dn ti cao hng dn thi hnh cc quy nh trong phn th hai "Th tc gii quyt v n ti Ta n cp s thm" ca B lut T tng dn s (sau y gi tt l Ngh quyt s 02/2006/NQ - HTP) quy nh: "i vi c nhn c y nng lc hnh vi t tng dn s, th c th t mnh hoc nh ngi khc lm h n khi kin v n. Ti mc tn, a ch ca ngi khi kin trong n phi ghi h tn, a ch ca c nhn . ng thi phn cui n, c nhn phi k tn hoc im ch". Vi quy nh ny c th hiu ngi i din theo y quyn ca nguyn n khng c k vo n khi kin. Vy, i vi vic dn s c p dng tng t nhng quy nh ny i vi trng hp ngi yu cu y quyn cho ngi i din lm n v k tn vo n yu cu gii quyt vic dn s hay khng? Chng ti cho rng, hng dn nh tiu mc 1.1, mc 1, phn I Ngh quyt s 02/2006/NQ - HTP l khng hp l. Bi l, khi tn ti hp ng y quyn hp php, ch ca ngi y quyn th hin r trong ni dung v phm vi y quyn. V vy, khng nht thit buc ngi khi kin phi trc tip vit v k vo n m cn c theo hp ng y quyn c xc lp gia ngi
2

y quyn v ngi i din theo y quyn, ngi i din theo y quyn hon ton c quyn vit v k n. Ngi c y quyn s thay mt v i din cho ngi y quyn thc hin cc quyn v ngha v t tng trong phm vi v ni dung y quyn, ng thi chu trch nhim v cng vic y quyn. V vy, khng th cho rng nu ngi i din y quyn k vo n l khng th hin ch v nguyn vng ca ngi yu cu. V vy, trong trng hp ngi yu cu y quyn cho ngi i din lm n, k tn vo n yu cu Ta n gii quyt vic dn s th Ta n cn p dng iu 311, iu 161 BLTTDS chp nhn n yu cu v tin hnh th tc th l n yu cu sau khi kim tra y quyn hp php v phm vi y quyn bao gm c vic y quyn k n yu cu. 3. Ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s Ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s l ngi tham gia t tng c cc iu kin do php lut quy nh c ng s yu cu tham gia t tng bo v quyn, li ch hp php ca h. Ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s tham gia t tng t khi ng s nh tham gia t tng bo v quyn v li ch hp php ca h v c Ta n chp thun. Tuy nhin, i vi vic dn s, theo quy nh ti iu 313 BLTTDS th nhng ngi tham gia phin hp bao gm: i din Vin kim st nhn dn, ngi yu cu hoc ngi i din hp php ca h, ngi c lin quan hoc ngi i din hp php ca ngi c lin quan. Ngoi ra, trong trng hp cn thit, To n c th triu tp ngi lm chng, ngi gim nh, ngi phin dch tham gia phin hp. Nh vy, theo quy nh ny, phin hp gii quyt vic dn s khng c s tham gia ca ngi bo v quyn v li ch hp php ca ngi yu cu hay ngi c lin quan. Trong khi , i vi vic gii quyt v n dn s, theo quy nh ti iu 63 BLTTDS c s tham gia ca ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s. Chng ti cho rng, Mc d iu 313 BLTTDS khng quy nh v s tham gia ca ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s trong vic
3

dn s, tuy nhin theo nguyn tc: "To n p dng nhng quy nh ca Chng ny, ng thi p dng nhng quy nh khc ca B lut ny khng tri vi nhng quy nh ca Chng ny gii quyt nhng vic dn s" quy nh ti iu 311 BLTTDS v Lut Lut s th s c mt ca ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s trong qu trnh gii quyt vic dn s ni chung v ti phin hp gii quyt vic dn s ni ring l hp l. Mt khc, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s thng l nhng ngi am hiu php lut, do s c mt ca ca h ti phin hp gii quyt vic dn s s gp phn gip ng s bo v tt hn quyn v li ch hp php ca mnh. Ngoi ra, vic tham gia t tng ca ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s trong v vic dn s cn l quyn c bo m quyn bo v quyn v li ch hp php ca ng s khi h khng c kh nng t bo v quy nh ti iu 9 BLTTDS. iu 9 B lut T tng dn s quy nh: ng s c quyn t bo v hoc nh lut s hay ngi khc c iu kin theo quy nh ca B lut ny bo v quyn v li ch hp php ca mnh Bn cnh , iu 22 Lut Lut s s 65/2006/QH11 ngy 29 thng 6 nm 2006 ca Quc hi nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam v phm vi hnh ngh lut s quy nh, lut s tham gia t tng vi t cch l ngi i din hoc l ngi bo v quyn, li ch hp php ca nguyn n, b n, ngi c quyn li, ngha v lin quan trong cc ... vic v yu cu dn s, hn nhn v gia nh, kinh doanh, thng mi, lao ng v cc v, vic khc theo quy nh ca php lut. i vi vic gii quyt cc vic lin quan n hot ng ca trng ti thng mi Vit Nam, Php lnh Trng ti thng mi s 08/2003/PL-UBTVQH11 ngy 25 thng 2 nm 2003 ca y ban thng v Quc hi nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam cng nh Lut Trng ti thng mi s 54/2010/QH12 ngy 17 thng 6 nm 2010 ca Quc hi nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam (c hiu lc t ngy 01/01/2011 thay th Php lnh Trng ti thng mi) u quy nh v s tham gia t tng ca ngi
4

bo v quyn v li ch hp php ca ng s trong nhng trng hp ny. T nhng phn tch trn, chng ti cho rng, s l hp l v khoa hc hn nu b sung thm khon 5 vo iu 313 B lut T tng dn s theo hng nh sau: " Ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s phi tham gia phin hp theo giy triu tp ca To n; nu vng mt ln th nht c l do chnh ng th phi hon phin hp. Nu ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s vng mt ln th nht m To n c cn c xc nh c vic vng mt l khng c l do chnh ng hoc ngi ny c triu tp hp l n ln th hai m vn vng mt th To n tin hnh gii quyt vic dn s vng mt h; trong trng hp ny, ng s t bo v quyn v li ch hp php ca mnh." Trn y l mt s trao i ca chng ti v ngi tham gia t tng trong vic dn s. Rt mong nhn c s gp ca cc ng nghip v c gi.