Download as ppt, pdf, or txt
Download as ppt, pdf, or txt
You are on page 1of 71

ETL ATI TPLERNDE RZGAR YKLERNN DENEYSEL VE NMERK OLARAK NCELENMES

Mak.Y.Mh. Mustafa Atmaca

Haziran 2003 - Sakarya

1. Giri 2. Ama ve Yntem 3. Literatr Aratrmas 4. Deneysel Yntem ve Sonular 5. Rzgar Basn lmleri 6. llen Verilerin Hesaplama Metodu 7. Basn Katsaylar iin Deneysel lmler 8. Deneysel Ortalama Basn Katsaylar 9. Trblans Younlu lmleri

10. Nmerik Metod ve Hesaplamalar 11. A Says ve Trblans Modeli Etkisi 12. Hesaplama Uzay zellikleri ve Snr artlar 13. Basn Katsaylar iin Nmerik Hesaplamalar 14. TS498e neri 15. Sonular ve Tartma

GR
Yapnn en st eleman olan atlar; binay yukardan gelen
yamur, kar, rzgar ve dier atmosferik etkilerden (souk, scak) korur. Bu nedenle fonksiyonel olarak bir yapda ok fazla nemi vardr. Rzgar etkisinin tespiti iin ncelikle yap civarnda

rzgarn

zelliklerinin

bilinmesi

gerekir.

Rzgar

zelliklerinin bilinmesi iin, rzgarn yap civarndaki hznn dorultu ve iddetinin yer ve zamanla deiiminin

bilinmesi yeterlidir.

Ama ve Yntem
lkemizin eitli blgelerinde ok sk aralklarla at umalar ve at kmeleri ile karlalmaktadr ve atlarla ilgili bu olaylar sonucunda hem can kayplar, hem de byk maddi kayplar ortaya kmaktadr. Literatr almas neticesinde yurt dnda atlar zerinde bu tarz almalarn yaygn olduu, fakat Trkiyede yeterli olmad grlmtr. Trkiyede ise lkemize zg atlar zerinde deneysel ve nmerik aratrmalarn yaplabilmesi, bu konudaki lkemizdeki an kapatlmas amalanmtr

Bu kayplarn nne geebilmek ve bu olaylarn sebeplerinin gereki olarak tespiti amac ile farkl at modelleri (=10o, =20o ve =30o eimli beik tipi atlar) zerindeki rzgar

yklerini incelemek amac ile rzgar tnelinde deneysel


lmler yaplm, daha sonra bu atlarn nmerik modelleri oluturulup nmerik zmler elde edilmi ve deneysel sonular ile karlatrlmtr. Deneysel lm yaplamayan model ve tipteki atlar iin de daha sonra

nmerik simlasyon almalar yaplabilecektir.

Literatr Aratrmas

Stathopoulos ve Saathoff [1] , alak binalarn ok-kademeli eimli atlarn dizayn iin uygun yerel basn katsaylarnn belirlenmesi zerinde almlardr. zellikle 4:12 ve 12:12 eimli atlar zerinde llen yerel basn katsaylar zerinde kademe miktar ve at eiminin etkisini aratrmak iin rzgar tnelinde test etmilerdir.

S.Reichrath ve T.W. Davies [13] ok kademeli Venlo-tip sera at zerinde basn dalmlarnn doruluunu test etmek amacyla CFDde simlasyonu almas yapmlardr. CFD yntemi ile bulunan sonular deneysel verilerle olduka uygunluk gstermi ve gelecekte sera simlasyonlar iin olduka gven vermitir.

M.Tutar ve G. Ouz [27,28] ,almalarnda, iki bina konfigrasyonu etrafndaki trblansl snr katman akm Byk eddy Simlasyonu (BES) metodu yardmyla zmlemilerdir. Tek bina konfigrasyonu iin test edilen zaman ve/veya yer ortalamal Navier-Stokes denklemlerine dayal trblans modelleri ierisinde RNG alt-a lekli BES metodu daya iyi performans veren trblans modeli olarak bu alma iin seilmitir. Zaman baml simlasyonlar sonlu hacim yntemine dayal olarak gerekletirilmitir. Deneysel veri ile karlatrlan sonular BES metodunun ilgili akm zmlemede olduka baarl olduunu gstermilerdir.

at ekilleri

atlar, genellikle aadaki ekillerde yaplr:


a)Sundurma at b)Beik at c) Krma at d) Mansard at e) Kule at f) Fenerli at g) Set at h) Kombine at

(a)

(b)

(c)

(d)

(e)

(f)

(g)

(h)

DENEYSEL YNTEM VE SONULAR


Deneyler 32x32 cm kesitli ve plexiglas dan yaplm test blgesine sahip , ses alt-dk hzl, ak evrimli, kapal deney odal ve emi tip olan hava tnelinde gerekletirilmitir. Tnelin ematik resmi aada gsterilmitir. Hava tnelinde, 5.5 kWlk bir fan ile yapay rzgar oluturulmu ve fann devir ayar, hz kontrol nitesiyle gerekletirilmitir. Yaplan trblans lmlerinde, lm ekipman olarak kzgn tel anemometre cihaz kullanlmtr.

1- Giri az, 2- Dinlenme Odas, 3- Kollektr, 4- Test Blgesi, 5Difzr Adaptr 6-Difzr,7- k dinlenme Odas, 8- Fan Balants, 9- Fan Kabini, 10- Fan, 11- Tnel asesi, 12- Tnel Tayc Tekeri, 13- Hz Kontrol nitesi, 14- Pitot tp, 15- Manometre, 16Scaklk probu, 17- Bilgisayar, 18- Kzgn Tel Anemometre nitesi, 19Osiloskop, 20- Masa, 21-at Modeli, 22- Fark Basn sensr 23-Veri aktarma nitesi 24- G ler 25-Veri aktarma balants

Rzgar Basn lmleri


Her durumda basn lmleri yapnn kenarndan merkezine doru tekrarlanarak elde edilir. Yapnn yzeyine 50 adet tapa ve bu tapalara 1.5 mm i apnda 600 mm uzunluunda hortumlar balanmtr. Burada kullanlan hortumlar T.Stathopoulos ve P. Saathof [24] kullandklaryla benzerlik gstermektedirler. at zerine gelen rzgar ykleri ilk olarak lme aral 0-10 mbar olan ASHCROFT marka RXLDP model fark basn sensrleri tarafndan analog sinyallere daha sonra veri toplama kart ile saysal hale dntrldkten sonra yazlm sayesinde bilgisayarda basn deerleri okunur.

ASHCROFT marka RXLDP model fark basn sensrlerinin zellikleri lm aral: 0-10 mbar lm hassasiyeti %1 Veri Toplama Kartnn zellikler: 100 kHz rnekleme frekans

at modelinin boyutlar noktalarnn gsterilmesi

ve

model

zerindeki

lm

llen verilerin hesaplama metodu


Boyutsuz bir katsay olan Basn katsays (Cp) aadaki gibi tanmlanr [14] :

Cp

PP 0 1 V 2 2

Burada P, at modelinin herhangi herhangi bir noktasndaki statik basncdr. Po test kesitinde niform akmdaki statik basntr, havann younluu ve V, niform akmdaki hzdr. Ortalama rzgar basnc (Port) ve ortalama rzgar basn katsays (Cport) aadaki gibi hesaplanr.

P 1 .dA 1P 2 .dA2 P 3 .dA3 .......... .......... P 50 .dA50 Port dA1 dA2 dA3 .......... . dA50

C port

c p1 .dA1 c p 2 .dA2 c p3 .dA3 .......... .......... ........ c p50 .dA50 dA1 dA2 dA3 .......... .dA50

Burada, Port ortalama rzgar basnc,dAi i noktas etrafndaki yzey alan, cpi i noktasndaki yersel basn katsaysdr. Deneylerde rzgar hz 20 m/s olarak alnmtr

Yersel Basn Katsaylar iin Deneysel lmler:

ekil =10oeimli atnn =30 ve 60o rzgar geli asnda deneysel olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

ekil =10oeimli atnn =90o rzgar geli asnda deneysel olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

=20oeimli atnn =0 ve 30o rzgar geli asnda deneysel olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

=20oeimli atnn =60 ve 90o rzgar geli asnda deneysel olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

=30oeimli atnn =0 ve 30o rzgar geli asnda deneysel olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

=30oeimli atnn =60 ve 90o rzgar geli asnda deneysel olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

Deneysel olarak elde edilen grafiklere bakldnda,10o eimli atda kritik emme basn katsaylar 0o ve 30o rzgar geli alarnda x/S=0.1 ve x/S=0.5 de 60o ve 90o geli alarnda x/S=0.5 de, 20o ve 30o eimli atlar iin 0o ,30o, 60o ve 90o geli alarnda kritik basn katsaylar x/S=0.5 de meydana gelmitir.10o,20o ve 30o eimli atlar iin 90o geli asnda z/d=0.16, 0.33, 0.5 ve 0.66 oluan emme basn katsaylar dier geli alarna nazaran daha dk olmutur.

10o,20o ve 30o eimli atlar iin 60o ve 90o rzgar geli alarnda en yksek emme basn katsaylar z/d=0.83 de meydana gelmitir. 30o eimli atda 0o ,30o ve 60o rzgar geli asnda x/S=0~0.4 arasnda pozitif basn katsaylar olumutur.

Deneysel Olarak Elde Edilen Ortalama Basn Katsaylar

Ters eimde oluan ortalama basnlar kar eime nazaran daha byk ve emme eklindedir. =20o eimli atda =0o geli asnda ortalama basnlar sfr deerine yaklamtr. =30o eimli atda =0o geli asnda ortalama basnlar basma eklinde olup =30o,=60o ve =90o geli alarnda emmeye dnmtr.

Trblans Younluu lmleri Bu ksm, eitli at modellerinde deiik rzgar alarnda at modelleri zerinde meydana gelen trblans younluklarnn deneysel olarak incelenmesi sonucu elde edilen verileri ierir.. Trblans younluklar z/d=0.5 de elde edilmitir.

Tek Kanall Kzgn Tel Anemometre Modl Voltaj k: 0-10 V Prob Diren lm Hassasiyeti: % 0.1 Minyatr Prob Sensr Direnci: 3.5 ohm Max.Sensr Scakl: 300 oC Vmin=0.02 m/s Vmax=500 m/s

=10o eimli atda =0 ve 30o rzgar geli asnda at zerindeki noktalardan test kesit alannn orta eksenine kadar olan mesafede llen trblans younluklar
.

=10o eimli atda =90o rzgar geli asnda at zerindeki noktalardan test kesit alannn orta eksenine kadar olan mesafede llen trblans younluklar
.

=20o eimli atda =0 ve 30o rzgar geli asnda at zerindeki noktalardan test kesit alannn orta eksenine kadar olan mesafede llen trblans younluklar

=20o eimli atda =60 ve 90o rzgar geli asnda at zerindeki noktalardan test kesit alannn orta eksenine kadar olan mesafede llen trblans younluklar

=30o eimli atda =0 ve 30o rzgar geli asnda at zerindeki noktalardan test kesit alannn orta eksenine kadar olan mesafede llen trblans younluklar

=30o eimli atda =90o rzgar geli asnda at zerindeki noktalardan test kesit alannn orta eksenine kadar olan mesafede llen trblans younluklar

ekil 3.25-3.36da deneysel olarak elde edilen sonulara bakldnda =10o eimli atda =0o rzgar geli asnda A yolu (x/S=0 , y/H=0.23~0.5) boyunca en dk trblans younluklar olumu olup =30o geli asnda A yolu (x/S=0 , y/H=0.23~0.5) ve B yolu (x/S=0.2 , y/H=0.25~0.5) boyunca =60o rzgar geli asnda D yolu (x/S=0.75 , y/H=0.25~0.5) ve E yolu (x/S=1 , y/H=0.23~0.5 ) boyunca en yksek trblans younluklar meydana gelmitir. =20o ve =30o eimli atlarda =0o ,=30o ve =60o geli alarnda en yksek trblans younluklar D yolu (x/S=0.75 , y/H=0.25~0.5)ve E yolu (x/S=1 , y/H=0.23~0.4 ) boyunca meydana gelmitir.

NMERK METOD VE HESAPLAMALAR Yksek kapasiteli bilgisayarlarn gelimesiyle 1990lardan beri CFD nin kullanlmas yaygnlamtr. CFD nin bu kadar ok kullanlmasnn sebebi ucuz oluu ve nispeten hassas simlasyon sonular vermesidir. Normalde veri elde etmek iin, deneysel lm ve nmerik simlasyon olarak 2 tr yaklam vardr. Deneysel sonular tam ve gvenilirdir, fakat pahal ve fazla zaman alan bir yntemdir.

CFD ekstra bir masrafa gerek duyulmakszn birok artlar altnda, byk ve deiik geometrilerde sonular retebilmektedir. Zero-Equation Trblans Modeli Zero-equation model en basit trblans modeldir. Bu model trblent viskoziteyi ifade etmek iin tek bir cebirsel ifade kullanr.

t= 0,03874..V.l (4.1) l = Uzunluk faktr V = Yersel Ortalama hz = Hava younluu Uzunluk faktr ( l ), kat yzeye en yakn mesafeden olan uzaklk. 0,03874 farkl i hava aklar iin uygun deneysel bir sabittir Navier-Stokes Denklemi Sktrlamaz, kararl bir ak iin Sreklilik ve X ynndeki momentum denklemleri u ekildedir.

u v w 1 dP 2u 2u 2u u v w 2 2 2 x y z dx x y z

A SAYISI VE TRBLANS MODEL ETKS

A Tr A B

Max.Nod says 4812 5813

Max. Eleman Says 23668 29538

Ortalama Bal Hata Oran % 40,18 33,46

C
D E

6945
8689 11761

35574
45512 63160

20,45
8,32 10,22

A saysnn etkisi 20o eimli atda 0o rzgar geli asnda test edilmitir. Grafikte grld gibi hassas a yapma (E), kaba a (A)ya oranla deneysel sonulara yakn sonu vermesine ramen belli deerden sonra a saysn artrmas daha fazla sapmalara neden olmaktadr

Trblans modelinin etkisi de 20o eimli atda 0o rzgar geli asnda test edilmitir. stteki grafikte grld gibi 6 adet trblans modeli Flotran analizde test edilmitir. kan sonulara bakldnda Zeroequation trblans modeli dier trblans modellere nazaran deneysel deerlere en yakn sonucu vermitir.

HESAPLAMA UZAYI ZELLKLER VE SINIR ARTLARI

20o at iin 0o geli asnda rzgar yklerini hesaplamak iin tasarlanan hesaplama uzaynn geometrik zellikleri (a) ve (b) boyutlu grnm (c) n kesit grnm

Snr artlar
Nmerik hesaplama iin aadaki snr artlar kullanlmtr. 1. Bu almada hava akm atmosferik snr tabakas akm olduundan tamamen trblansl bir karakteristie sahiptir ve akmn bu zelliklerini belirtmek amacyla girite trblans snr artlarnn oluturulmas gerekmektedir.Trblans modeli olarak Zero-equation modeli kullanlmtr.

2. kta serbest k akm snr artlar : k dzlemine normal ada olan tm akm deikenlerinin difzyon aklarnn sfr deerinde olduu kabul edilmitir.Dier yandan k hz ve basnc ise akmn tam gelimi akm olduu kabul edilerek ele alnmtr.

3. Hesaplama uzaynn yan ve st yzeylerinde serbest-kayma (free-slip) snr artlar: Normal hz bileenleri ve tm hz bileenlerinin normal gradiyentlerinin sfr deeri aldklar kabul edilmitir.

Basn Katsaylar iin Nmerik Hesaplamalar


Bu ksm, eitli at modellerinde deiik rzgar alarnda at modelleri zerinde meydana gelen rzgar basn katsaylarnn, nmerik olarak incelenmesi sonucu elde edilen verileri ierir. Hesaplanan rzgar basnlar denklem 3.1 de yerine konularak rzgar basn katsaylar hesaplanmtr. ekillere bakldnda kritik basnlarn nispeten ke yzeylerde ve at srt blgesinde meydana geldii grlmektedir.

10o eimli atnn 0 ve 30o rzgar geli asnda nmerik olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

10o eimli atnn 60 ve 90o rzgar geli asnda nmerik olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

.20o

eimli atnn 0 ve 30o rzgar geli asnda nmerik olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

20o eimli atnn 90o rzgar geli asnda nmerik olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

30o eimli atnn 0 ve 30o rzgar geli asnda nmerik olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

30o eimli atnn 60 ve 90o rzgar geli asnda nmerik olarak elde edilen rzgar basn katsaylar

TS498 E NER
Trk Standartlar Enstits tarafndan Kasm 1997de yaymlanan TS 498 (Yap Elemanlarnn Boyutlandrlmasnda Alnacak Yklerin Hesap Deerleri)de beik tipi atlarda 0o rzgar geli as iin ortalama basnlar iin formller sunulmutur. Bu blmde nmerik sonulardan yola karak TS498de ortalama basnlar iin verilen denklemin geniletilmesi ynnde neriler sunulmutur.

lk olarak Tablo 5.1-5.2de 10o eimli at iin =0 rzgar geli asnda nmerik elde edilen sonular TS 498 Tablo5 de sunulan deerlerle karlatrlmtr.

Zeminden Yseklik(m)

TS 498 Tablo 5'de verilen Rzgar hz V (m/s)

TS 498 Tablo 5'de verilen Emme, q (Pa)

TS 498 Tablo 5'de verilen Kar Eimdeki Rzgar Basnc (Pa) (1,2.Sin-0,4).q

Kar eimde Nmerik elde edilen Ortalama Rzgar Basnc (Pa)

% Fark

0-8

28

500

-95,81

-87,01

9,18

9-20

36

800

-153,29

-137,98

9,99

21-100

42

1100

-210

-184,78 12,01

>100

46

1300

-249,1

-224,92

9,71

Tablo . 10o eimli at iin =0ode kar eimde TSE 498 Tablo 5' de verilen deerlerle nmerik olarak elde edilen sonularn karlatrlmas

Tabloya bakldnda nmerik olarak bulduumuz deerler TS 498 Tablo 5 de sunulan deerlerle uygunluk gstermektedir. Buradan hareketle, aada tablo da 10o eimli at iin deiik hzlar, ve rzgar alar iin nmerik olarak hesaplanan ortalama basnlar sunulmutur.

Zeminden Ykseklik (m)

TS 498 Tablo5'de verilen Rzgar hz V (m/s)

TS 498 Tablo 5'de verilen Emme, q (Pa)

TS 498 Tablo 5'de verilen Ters Eimdeki Rzgar Basnc (Pa) 0,4.q

Ters eimde Nmerik elde edilen Ortalama Rzgar Basnc (Pa)

% Fark

0-8

28

500

-200

-217,87

8,20

9-20

36

800

-320

-367,11

12,83

21-100

42

1100

-440

-504,40

12,77

>100

46

1300

-520

-602,30

13,66

Tablo. 10o eimli at iin =0ode ters eimde TSE 498 Tablo 5' de verilen deerlerle nmerik olarak elde edilen sonularn karlatrlmas

=10o

Rzgar As

Hzlara gre Ortalama Basnlar (Pa)

Hzlara gre Ortalama Basnlar (Pa)

Kar Eim (E)

Ters Eim (F)

V=28

V=36

V=42

V=46

V=28

V=36

V=42

V=46

=0o

-87,01

-128,332

-175,26

-215,496

-217,87

-372,112

-507,591

-612,121

=30o

-150,43

-246,757

-343,415

-411,859

-251,55

-416,774

-570,507

-684,394

=60o

-134,42

-220,609

-297,144

-363,762

-234,87

-387,074

-524,605

-636,23

=90o

-29,35

-36,7665

-54,6841

-78,9256

-35,88

-39,41

-62,62

-82,69

=10o eimli atda farkl hz ve ynler iin nmerik elde edilen ortalama basnlar

Bu tablodaki deerlerden yola karak TS 498de P=(1,2*Sin 0,4)*q sunulan forml farkl eim ve rzgar geli alar iin yetersiz kalm olup bu forml aadaki Tablodaki gibi geniletebiliriz.

SONULAR VE TARTIAMA 1) 10o,20o ve 30o eimli atlar iin 0o ,30o, 60o ve 90o geli alarnda, nmerik ve deneysel olarak elde edilen Cp (basn katsays) dalmlarna bakldnda deneysel lmler ile nmerik hesaplamalar arasnda basn katsays (Cp) deerleri asndan genelde uyumlu sonular elde edilmesine ramen baz noktalarda uyumsuzluk grlmtr. Bu sapmalar daha ok at ke noktalarnda ve srt yzeylerde meydana gelmitir. Bu farkllklarn sebebi olarak ; grid yaps, a boyutu, rnek uzaynn boyutu, seilen trblans modelin yetersizlii ve bu yzeylerde deneysel olarak hassas bir lm yaplamamas olarak aklanabilir.

Ayrca hava akmnn doru olarak modellenmesi ve basn deerlerinin hesaplanmasnda CFD nin yetersiz kalmas bu farkllklarn sebebi olarak aklanabilir. Genel olarak sonular gz nne alndnda bu konuda deneysel olarak lmleri yaplamayacak at modelleri iin CFD analizi yaplarak gvenilir sonu ve yorumlamalar yaplabileceini gstermektedir

2) Nmerik hesaplamalarda ilk olarak a saysnn etkisi aratrlmtr. ekil 4.1 de grld gibi hassas a yapma, kaba aa nazaran deneysel sonulara daha yakn sonular vermitir. 3) Nmerik hesaplamalarda daha sonra trblans modelinin etkisi aratrlmtr. Bunun iin ANSYS-Flotran da 6 adet trblans modeli (k-, RNG,Grimaji,Zeroequation,New k-, Shi-Zhu-Lumley) test edilmitir. Testler neticesinde, Zero-equation trblans modeli ekil 4.2 de de grld gibi deneysel sonulara en yakn sonucu vermitir. Bundan dolay burada yaplan tm nmerik hesaplamalarda Zero-equation trblans modeli kullanlmtr.

4 ) 10o eimli atda kritik emme basn katsaylar 0o ve 30o rzgar geli alarnda x/S=0.1 ve x/S=0.5 de 60o ve 90o geli alarnda x/S=0.5 de, 20o ve 30o eimli atlar iin 0o ,30o, 60o ve 90o geli alarnda kritik basn katsaylar x/S=0.5 de meydana gelmitir. 5) 10o,20o ve 30o eimli atlar iin 90o geli asnda z/d=0.16, 0.33, 0.5 ve 0.66 oluan yersel basn katsaylar dier geli alarna nazaran daha dk olmutur. 6) 10o,20o ve 30o eimli atlar iin 60o ve 90o rzgar geli alarnda en yksek emme basn katsaylar z/d=0.83 de meydana gelmitir.

7) 30o eimli atda 0o ,30o ve 60o rzgar geli asnda x/S=0~0.4 arasnda pozitif basn katsaylar olumutur.
8) Kar ve ters eimde deneysel olarak elde edilen ortalama basn katsaylar ekil 3.15-3.16 da gsterilmi olup genelde uyumlu sonular elde edilmitir. a) Ters eimde oluan ortalama basnlar kar eime nazaran daha byk ve emme eklindedir. b) =20o eimli atda =0o geli asnda ortalama basnlar sfr deerine yaklamtr. c) =30o eimli atda =0o geli asnda ortalama basnlar basma eklinde olup =30o,=60o ve =90o geli alarnda emmeye dnmtr.

9) Deneysel ve nmerik olarak elde edilen ortalama basn katsaylar ekil 6.4-6.6da gsterilmi olup genelde uyumlu sonular elde edilmitir. a) =10o eimli at iin z/d=0.1667 de en dk ortalama emme basn katsays =0o de, en yksek ortalama emme basn katsays =90o de meydana gelmitir. Z/d=0.33, 0.5, 0.66 ve 0.83 de en dk emme basn katsays =90o de, en yksek emme basn katsays =60o de meydana gelmitir. b) =20o eimli at iin z/d=0.1667, 0.33, 0.5 ve 0.66 da en yksek ortalama emme basn katsays =90o de, en dk ortalama emme basn katsays =60o de meydana gelmitir. z/d=0.83 de en yksek ortalama emme basn katsays =60o de, en dk ortalama emme basn katsays =90o de meydana gelmitir.

c) =30o eimli at iin z/d=0.1667 de en dk ortalama emme basn katsays =0o de, en yksek ortalama emme basn katsays =30o de meydana gelmitir. z/d=0.33, 0.5 ve 0.66 da en yksek ortalama emme basn katsays =30o de en dk ortalama emme basn katsays =90o de meydana gelmitir. z/d=0.83 de en yksek ortalama emme basn katsays =60o de, en dk ortalama emme basn katsays =90o de meydana gelmitir.
10) =10o, =20o ve =30o eimli atlar iin =0o , =30o, =60o ve =90o geli alarnda at zerindeki belirli noktalardan tnel test kesitinin orta eksenine kadar olan mesafede trblans younluklar llm olup ekil 3.253.36 de gsterilmitir.

a) =10o eimli atda =0o rzgar geli asnda A yolu (x/S=0 , y/H=0.23~0.5) boyunca en dk trblans younluklar olumu olup =30o geli asnda A yolu (x/S=0 , y/H=0.23~0.5) ve B yolu (x/S=0.2 , y/H=0.25~0.5) boyunca =60o rzgar geli asnda D yolu (x/S=0.75 , y/H=0.25~0.5) ve E yolu (x/S=1 , y/H=0.23~0.5 ) boyunca en yksek trblans younluklar meydana gelmitir b) =20o ve =30o eimli atlarda =0o ,=30o ve =60o geli alarnda en yksek trblans younluklar D yolu (x/S=0.75 , y/H=0.25~0.5)ve E yolu (x/S=1 , y/H=0.23~0.4 ) boyunca meydana gelmitir.

11) =10o eimli at iin nmerik olarak bulduumuz deerler TS 498 Tablo 5 de sunulan deerlerle uygunluk gstermektedir. Buradan hareketle, aada tablo 5.3-5.9de farkl eimler , rzgar alar ve farkl hzlar iin nmerik olarak hesaplanan ortalama basnlar sunulmutur. Bu tablolardaki deerlerden yola karak TS 498de P=(1,2*Sin- 0,4)*q sunulan forml farkl eim ve rzgar geli alar iin yetersiz kalm olup bu forml Tablo5.10daki gibi geniletebiliriz.

12) Tablo 5.6de sunulan ortalama basn deerlerine bakldnda btn atlar iin kar eimde =0o =30o ve =60o rzgar geli alarnda at eimi arttka ortalama basnlar emmeden basmaya ynelmitir. Ters eimde oluan ortalama emme basnlar kar eime nazaran daha byk olmutur ve en dk emme basnlar =90o rzgar geli asnda meydana gelmitir. 13) Bu ekilde, deneysel lm yaplamayan farkl at modelleri ve deiik rzgar hz ve ynleri iin de, oluturulan nmerik model yardmyla bu farkl atlar zerindeki hz alanlar, basn dalmlar, rzgar yk deiimleri gibi sonular deneysel lme gerek duyulmadan bulunabilecektir.

Bylece lkemizde kullanlan eitli tipteki atlar zerinde meydana gelen at kmeleri, at umalar gibi byk maddi kayplara sebep olan olaylar daha gereki bir ekilde analiz edilebilecek, bu tip olaylarn nlenebilmesi iin atlar zerinde yaplmas gereken deiiklikler ele alnarak bu tip kazalarn nne geebilmek iin alnmas gereken tedbirler ortaya konulacaktr.

You might also like