SADRAJ

LIJEKOVI ZA LIJEENJE PEPTINOG ULKUSA CIMETIDIN ALTRAMET BELOMET RANITIDIN RANIBOS RANISAN RANITAL PEPTORAN ULCODIN RANOBEL OMEPRAZOL ULCOSAN ULTOP OMEPRAZID ORTANOL SINTETSKI SPAZMOLITICI I ANTIHOLINERGICI TROSPIJ SPASMEX BUTILSKOPOLAMIN BUSCOPAN PROPULZIVI METOKLOPRAMID REGLAN PYLOMID LAKSATIVI BISAKODIL DULCOLAX INTESTINALNI ANTIINFEKTIVI I ANTIDIJAROICI NIFUROKSAZID ENTEROFURYL SULFASALAZIN SULFASALAZIN EN SALAZOPYRIN EN ENZIMSKI LIJEKOVI LIPAZA + AMILAZA + PROTEAZA PANASE 10000 PANCREATIN LIJEKOVI ZA LIJEENJE EERNE BOLESTI INZULINI

14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 15 15 15 15 15 15 15 15 15 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 17 17

ORALNI ANTIDIJABETICI BIGVANIDINI METFORMIN GLUFORMIN SIOFOR 500 , 850 SULFONAMIDI GLIBENKLAMID DIABOS EGLUCON GLIBEDAL GLIBEN HLORPROPAMID DIABINESE MELPAMID KALIJ KALIJ HLORID KALIJ KLORID LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA KRV I KRVOTVORNE ORGANE ANTITROMBOTICI ANTAGONISTI VITAMINA K ETILBISKUMACETAT PELENTAN HEPARIN HEPARIN ENOKSAPARIN CLEXANE REVIPARIN CLIVARIN 1750 CLIVARIN MULTI ANTIHEMORAGICI FITOMENADION VITAMIN K KONAKION LIJEKOVI ZA LIJEENJE SLABOKRVNOSTI FERO FUMARAT HEFEROL FERO SULFAT RETAFER FERI OKSID POLIMALTOZA KOMPLEKS FERRUM LEK CIJANOKOBALAMIN VITAMIN B12 INFUZIJE ZAMJENE ZA PLAZMU DEKSTRAN SOLUDEX 1 , 40 , 70

17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 18 18 18 18 18 18 18 18 18 19 19 19 19 19 19 19 19 19 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20

OTOPINE ZA PARENTERALNU PREHRANU FRUKTOZA FRUKTOZA LEVULOZA GLUKOZA GLUCOSTERIL FRESENIUS 5% , 10% GLUKOZA 5% , 10% OTOPINE KOJE UTIU NA RAVNOTEU ELEKTROLITA RINGER LAKTAT RINGER-LACTAT RINGER LACTAT FRESENIUS OTOPINE SOLI RINGER RINGER FRESENIUS NATRIJ HLORID NATRII CHLORIDI INFUDIBILE NATRIJ KLORID SODIUM CHLORIDE FRESENIUS KALORIJSKE OTOPINE LGX 24% LGX 40% OTOPINE KOJE IZAZIVAJU OSMOTSKU DIUREZU MANITOL MANIT 10% , 20% MANITOL 5% , 10% , 20% DODACI INTRAVENOZNIM OTOPINAMA KALIJ HLORID KALIJ KLORID 7,4% NATRIJ BIKARBONAT NATRIJ BIKARBONAT NATRIJ HIDROGENKARBONAT LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA KARDIOVASKULARNI SISTEM LIJEKOVI SA DJELOVANJEM NA SRCE SRANO AKTIVNI GLIKOZIDI DIGOKSIN LANIBOS ANTIARITMICI PROPAFENON RYTMONORM AMIODARON CORDARONE AMIOKORDIN VAZODILATATORI ZA LIJEENJE BOLESTI SRCA

21 21 21 21 21 21 21 21 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 23 23 23 23 23 23 23 24 24 24 24 24 24 24 24 24 24 24 25 25 25 25

ORGANSKI NITRATI GLICERIL TRINITRAT NITROGLICEROL ANGISED IZOSORBID DINITRAT TINIDIL IZOSORBID MONONITRAT MONOSAN OLICARD ISOSORBIDE MN PLODIN BLOKATORI ALFA-ADRENARGIKIH RECEPTORA PRAZOSIN VASOFLEX DOKSAZOSIN TONOCARDIN ANTIHIPERTENZIVI I DIURETICI U KOMBINACIJI REZERPIN + KLOPAMID + DIHIDROERGOKRISTIN BRINERDIN REZERPIN + DIHIDROERGOTOKSIN + HIDROHLORTIAZID SINEPRES METILDOPA + HIDROHLORTIAZID + AMILORID ALATAN DIURETICI FUROSEMID LODIX FURSEMID EDEMID EDEMID FORTE SPIRONOLAKTON ALDACTONE SPIROCTAN PRIUL KOMBINACIJA DIURETIKA I SREDSTAVA KOJA TEDE KALIJ HIDROHLORTIAZID + AMILORID MODURETIC PERIFERNI VAZODILATATORI ERGOLOID MESILAT DIHIDROERGOTOKSIN REDERGIN NICERGOLIN ADAVIN ANTIVARIKOZNA TERAPIJA LIJEKOVI S HEPARINOM ZA VANJSKU PRIMJENU HEPARINOIDI

25 25 25 25 25 25 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 28 28 28 28 28 28 28 28 29 29 29 29 29 29 29

LASONIL ESSAVEN BOSTROMBIN SKLEROZIRAJUA SREDSTVA KALCIJ DOBESILAT DOXILEK BLOKATORI BETA ADRENARGIKIH RECEPTORA NESELEKTIVNI BLOKATORI PROPRANOLOL PROPANOLOL METOPROLOL BLOXAN ATENOLOL AMINOL ATENOLOL ORMIDOL BLOKATORI KALCIJEVIH KANALA AMLODIPIN AMLODIL AMLOPIN NIFEDIPIN NIFEPIN NIFECARD CORDIPIN CORDIPIN RETARD CORDIPIN XL SELEKTIVNI BLOKATORI KALCIJEVIH KANALA S DIREKTNIM UINKOM NA SRCE VERAPAMIL BOSOPTIN ISOPTIN LEKOPTIN LEKOPTIN RETARD DILITIAZEM ALDIZEM LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA RENIN-ANGIOTENZINSKI SISTEM KAPTOPRIL KAPTOPRIL ALKADIL ENALAPRIL ENAP 5 , 10 , 20 KONVERIL OLIVIN LIZINOPRIL LOPRIL

29 29 29 29 29 29 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 32 32 32 32 32 32 32 32 32 32 33 33

IRUMED BLOKATORI ENZIMA KONVERTAZE (ACE INHIBITORI) U KOMBINACIJI SA DIURETICIMA ENALAPRIL + HIDROHLORTIAZID ENAP H KONVERIL PLUS LIJEKOVI ZA SNIAVANJE SERUMSKIH LIPIDA HIPOLIPEMICI SIMVASTATIN LIPEX SIMVAKOL VASILIP ANTIPRURITICI, UKLJUUJUI ANTIHISTAMINIKE, ANESTETIKE I SLINO ANESTETICI ZA VANJSKU PRIMJENU LIDOKAIN DOLOKAIN LIDOKAIN KORTIKOSTEROIDI ZA SISTEMSKU UPOTREBU GLUKOKORTIKOIDI BETAMETAZON FLOSTERON DEKSAMETAZON DEXAMETHASON METILPREDNIZOLON DEPO MEDROL MEDROL SOLUMEDROL PREDNIZON NIZON LIJEKOVI ZA LIJEENJE OBOLJENJA TITNJAE HORMONI TITNJAE LEVOTIROKSIN VOBENOL LETROX 50 , 100 , 150 TIREOSTATICI PROPILTIOURACIL PROPILTIOURACIL TIAMAZOL FAVISTAN ATHYRAZOL HORMONI GUTERAE GLIKOGENOLITIKI HORMONI GLUKAGON

33 33 33 33 33 33 33 33 33 33 34 34 34 34 34 34 34 34 34 35 35 35 35 35 35 35 35 36 36 36 36 36 36 36 36 37 37 37 37 37 37

GLUCAGEN GLUCAGEN HYPOKIT LIJEKOVI ZA LIJEENJE SISTEMSKIH INFEKCIJA TETRACIKLINI DOKSICIKLIN DOKSICIKLIN VIBRAMYCIN HIRAMICIN OKSITETRACIKLIN GEOMYCIN PENICILINI IROKOG SPEKTRA AMPICILIN AMPICILIN AMPIBOS PENBRITIN AMOKSICILIN AMOXIBOS AMOXIL AMOKSICILIN ALMACIN HICONCIL PENICILINI OSJETLJIVI NA BETA-LAKTAMAZU BENZILPENICILIN CRYSTACILLIN BENZATIN FENOKSIMETILPENICILIN OSPEN SILAPEN BENZILPENICILIN + PROKAINPENICILIN PLIVACILLIN PENICILINI REZISTENTNI NA BETA LAKTAMAZU KLOKSACILIN ORBENIN AMOKSICILIN + KLAVULONSKA KISELINA XICLAV AMOKSIKLAV KLAVOCIN CEFALOSPORINI I SRODNE SUPSTANCIJE CEFALEKSIN CEPHABOS CEPOREX CEFALEXIN ORACEF CEFALEKSIN CEFAZOLIN KEFZOL

37 37 37 37 37 37 37 37 38 38 38 38 38 38 38 38 38 38 38 38 38 39 39 39 39 39 39 39 39 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40

CEFUROKSIM KETOCEF NOVOCEF ZINACEF KEROXIME ZINNAT CEFAKLOR CECLOR CECLOR MR TARACEF CEFOTAKSIM TAXIM CEFOTAKSIM CEFTAZIDIM MIROCEF FORTUM CEFTRIAKSON ROCEPHIN TRIAX LENDACIN KOMBINACIJE SULFONAMIDA I TRIMETOPRIMA SULFAMETOKSAZOL + TRIMETOPRIM KOTRIMOKSAZOL BACTRIM ESBESUL SINERSUL PRIMOTREN MAKROLIDI I LINKOZAMIDI ERITROMICIN ERITROMICIN KLARITROMICIN FROMILID KLACID AZITROMICIN SUMAMED SUMAMED S KLINDAMICIN KLIMICIN LINKOMICIN LINCOCIN NELOREN AMINOGLIKOZIDI GENTAMICIN GENTAMICIN GARAMYCIN KINOLONSKI ANTIMIKROBICI CIPROFLOKSACIN

41 41 41 41 41 41 41 41 41 41 41 41 41 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 43 43 43 43 43 43 44 44 44 44 44 44 44 44 44 45 45

CIPROL CITERAL CIPROBAY CIPRINOL CIFLOXINAL PEFLOKSACIN ABAKTAL PIPEMIDNA KISELINA PALIN GLUKOPEPTIDNI ANTIMIKROBICI VANKOMICIN VANCOCIN CP EDICIN DERIVATI IMIDAZOLA METRONIDAZOL FLAGYL METROZOL EFLORAN MEDAZOL METRONIDAZOL FRESENIUS ANTIMIKOTICI ZA SISTEMSKU PRIMJENU KETOKONAZOL ORONAZOL LIJEENJE INFEKCIJA UZROKOVANIH MIKOBAKTERIJAMA RIFAMPICIN ARFICIN RIMACTAN PIRAZINAMID PYRAZINAMID ETAMBUTOL ETAMBUTOL LIJEENJE SISTEMSKIH VIRUSNIH INFEKCIJA ACIKLOVIR VIROLEX HERNOVIR LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA KOTANO MIINI SISTEM LIJEKOVI S PROTUUPALNIM I ANTIREUMATSKIM DJELOVANJEM NESTEROIDNI LIJEKOVI S PROTUUPALN. I ANTIREUMAT. DJELOV. INDOMETACIN INDOMETACIN IMET DIKLOFENAK DIFEN NAKLOFEN

45 45 45 45 45 45 45 45 45 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 47 47 47 47 47 47 47 47 47 47 47 48 48 48 48 48 48 48 48 48 48 49 49 49

NAKLOFEN DUO VOLTAREN VOLTAREN FORTE VOLTAREN RAPID VOLTAREN RETARD IBUPROFEN BRUFEN IBUPROFEN DIVERIN ADVIL DALSY KETOPROFEN KETOBOS KETONAL KNAVON ANALGETICI OPIJATNI ANALGETICI MORFIN KAPANOL METADON HEPTANON PENTAZOCIN FORTRAL TRAMADOL TRAMAL TRAMADOL PROTRADON LUMIDOL OSTALI ANALGETICI I ANTIPIRETICI ACETILSALICILNA KISELINA BOSPYRIN ASPIRIN ANDOL PIRAZOLONI METAMIZOL NORAMINOFENAZOM ANALGIN BOSALGIN ANILIDI PARACETAMOL PARACETAMOL PANADOL LEKADOL PLICET TYLOL LUPOCET DALERON

49 49 49 49 49 49 49 49 49 49 49 49 49 49 49 50 50 50 50 50 50 51 51 51 51 51 51 51 51 51 51 51 51 51 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52

10

CALPOL ANTIEPILEPTICI KARBAMAZEPIN TEGREBOS ANTIPARKINSONICI DOPAMINERGICI LEVODOPA + BENZERAZID MADOPAR MADOPAR HBS ANTIPSIHOTICI TIORIDAZIN THIORETE THIORILL HALOPERIDOL HALDOL HALDOL DEPO SULPIRID BOSNYL EGLONYL EGLONYL FORTE ANKSIOLITICI DIAZEPAM BOSAURIN APAURIN DIAZEPAM MEDAZEPAM ANSILAN LORAZEPAM LORAM LORSILAN BROMAZEPAM LEXILIUM LEXAURIN LEKOTAM ALPRAZOLAM XANAX HELEX HIPNOTICI I SEDATIVI NITRAZEPAM TRAZEM CERSON PSIHOANALEPTICI ANTIDEPRESIVI AMITRIPTILIN AMYZOL

52 52 52 52 53 53 53 53 53 53 53 53 53 53 53 54 54 54 54 54 54 54 54 54 55 55 55 55 55 56 56 56 56 56 56 56 56 56 56 56 57 57 57 57

11

FLUOKSETIN OXETIN PROZAC PORTAL PAROKSETIN SEROXAT LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA RESPIRATORNI SISTEM LIJEKOVI ZA LIJEENJE BOLESTI NOSA DEKONGESTIVI I DRUGI NAZALNI PREPARATI ZA LOKALNU PRIMJENU EFEDRIN REUKAP REUKAP P NAFAZOLIN BENIL NAFAZOLIN FLUTIKAZON FLIXONASE FLIXOTIDE LIJEKOVI ZA LIJEENJE ASTME INHALACIJSKI ADRENERGICI SALBUTAMOL VENTOLIN ONTRIL SALMETEROL SEREVENT GLUKOKORTIKOIDI BEKLOMETAZON BECOTIDE KSANTINI TEOFILIN TEOKAP TEOTARD AFONILUM SR AMINOFILIN AMINOPHYLLINUM MUKOLITICI ACETILCISTEIN FLUIMUKAN BROMHEKSIN BISOLVON EXPECTIN KARBOCISTEIN BRONCHOBOS CIMOLAN

57 57 57 57 57 57 58 58 58 58 58 58 58 58 58 58 58 58 58 59 59 59 59 59 59 59 59 59 60 60 60 60 60 60 60 60 60 61 61 61 61 61 61

12

FENORIN ANTITUSICI PENTOKSIVERIN TOCLASE ANTIHISTAMINICI ZA SISTEMSKU PRIMJENU DIFENHIDRAMIN DIMIDRIL DRAMINA HLORFENOKSIAMIN U KOMBINACIJI RODAVAN TIETILPERAZIN TORECAN LORATADIN HISTADIN FLONIDAN KETOTIFEN DIHALAR INDEX

61 61 62 62 62 62 62 62 62 62 63 63 63 63 63 63 63 64

13

LIJEKOVI ZA LIJEENJE PEPTINOG ULKUSA CIMETIDIN ( Altramet, Belomet ) DJELOVANJE Cimetidin je antagonist histaminskih H2 receptora. Koi bazalno i stimulirano luenje eluane kiseline i smanjuje izluivanje pepsina. INDIKACIJE Benigne gastrine i duodenalne ulceracije; refluksni ezofagitis; stanja patoloke hipersekrecije; sprijeavanje krvarenja iz gornjeg dijela probavnog trakta; DOZIRANJE 400 mg tableta 2x1, najvie 4x1 200 mg ampula davati polahko RANITIDIN ( Ranibos, Ranisan, Ranital, Peptoran, Ulcodin, Ranobel ) DJELOVANJE Blokator histaminskih H2 receptora koji su smjeteni u parijetalnoj sluznici eluca. Blokira dnevnu i nonu sekreciju eluane kiseline. Nastalo smanjenje ukupnog volumena eluanog soka uzrokuje smanjenje sekrecije pepsina. Posjeduje i antiholinergike osobine. INDIKACIJE Peptike ulceracije eluca i duodenuma; refluksni ezofagitis; gastritis praen hiperaciditetom; stres ulkus; Zollinger-Ellison-ov sindrom. DOZIRANJE 150 mg tableta 2x1 50 mg ampula 3-4x1 i.v. ili i.m. OMEPRAZOL ( Ulcosan, Ultop, Omeprazid, Ortanol ) DJELOVANJE Omeprazol je supstituirani benzimidazol. Spada u novu grupu inhibitora sekrecije HCl koji selektivno inhibiraju protonsku pumpu u parijetalnim stanicama sluznice eluca. Inhibira bazalnu i stimuliranu sekreciju eluane kiseline bez obzira na vrstu podraaja. INDIKACIJE Gastrini i duodenalni ulkus; refluksni ezofagitis; Zollinger-Ellison-ov sindrom; eradikcije bakterije Helicobacter pylori u kombinaciji s antimikrobicima. DOZIRANJE 20 mg kapsule 2x1, eventualno 2x2 SINTETSKI SPAZMOLITICI I ANTIHOLINERGICI TROSPIJ (Spasmex) Trospij izaziva spazmolitiki efekat na glatkim miiima gastrointestinalnog i urogenitalnog trakta, blokira izluivanje bronhijalnih, pljuvaih i znojnih lijezda, a posjeduje i izrazito ganglioplegiko djelovanje INDIKACIJE Tablete se daju kod greva i bolova: kod oboljenja unih puteva; kod oboljenja urogenitalnog trakta (nefrolitijaza, urolitijaza); bolovi u toku gastritisa, pilorospazma, ulkusa eluca i duodenuma; bolova kod

14

pankreatitisa; bolova kod spastikog kolitisa; grevi i bolovi u toku malignih oboljenja probavnih organa... Injekcije se daju kod akutnih napada boli u toku holecistitisa i holelitijaze; postoperativni bolovi u trbuhu nastali zbog spazma glatkih miia probavnog trakta DOZIRANJE 5 mg tablete , 3x1-2 tbl. 0,2 mg ampula 3x1 , polahko i.v. ili duboko i.m. BUTILSKOPOLAMIN ( Buscopan) DJELOVANJE Spazmolitik atropinskog djelovanja. Pripada grupi antiholinergika, tj. antimuskarinskih lijekova. Spazmolitiko djalovanje se odvija na nivou izvrnih glatkih miinih stanica i autonomnih ganglija mehanizmom blokade holinergikih stanica. INDIKACIJE Gastrointestinalni spazmi; urogenitalni spazmi; iritabilni kolon; bilijarni spazmi i bilijarna diskinezija DOZIRANJE 10 mg drageje, 4x2 drag. PROPULZIVI METOKLOPRAMID ( Reglan, Pylomid ) DJELOVANJE Stimulira motilitet gornjih partija gastrointestinalnog trakta, bez uticaja na gastrinu, bilijarnu ili pankreatinu sekreciju. Njegovo antiemetino dejstvo je rezultat antagoniziranja centralnih i perifernih dopaminergikih receptora. INDIKACIJE Munina i povraanje; usporeno pranjenje eluca; simptomatski gastroezofagealni refluks; profilaksa postoperativne munine, povraanja i meteorizma; dijabetika gastropareza; priprema za RTG gastroduodenuma. LAKSATIVI BISAKODIL ( Dulcolax ) DJELOVANJE Stimulira senzorne nervne zavretke na stvaranje parasimpatikih refleksa koji dovode do pokretanja peristaltike kolona stimulacijom lokalnih aksonskih i segmentalnih refleksa. Pri tome motilitet tankog crijeva nije znaajno promjenjen. Defekacija se dogaa unutar 15 minuta do jedan sat nakon primjene supozitorije, odnosno 8-12 sati nakon oralne primjene. INDIKACIJE Akutna i hronina opstipacija; priprema za dijagnostike pretrage; preoperativno DOZIRANJE 5 mg drageje, 1-2 drag. uvee 10 mg supozitorije, 1 sup. ujutro

15

INTESTINALNI ANTIINFEKTIVI I ANTIDIJAROICI NIFUROKSAZID ( Enterofuryl ) DJELOVANJE U probavnom traktu djeluje bakteriostatski i baktericidno na skoro sve uzronike dijareje. Smanjuje produkciju toksina stafilokoka, enterotoksinih koli bacila, Clostridium perfrigens, vibriona (posebno Vibriona cholerae) i smanjuje invazivne osobine Shigella, Salmonella, Yersinia enterocolitica, Campylobacter jejuni, nekih invazivnih serotipova Escherichiae colli INDIKACIJE Akutna i hronina dijareja; kolitis i poremeaji intestinalne fermentacije; dijareja poslije primjene antimikrobika DOZIRANJE 100 mg kapsule, 4x2 caps. 200 mg/5 ml suspenzija , 2-3x kafene kaike (2,5 ml) SULFASALAZIN ( Sulfasalazin EN, Salazopyrin EN ) DJELOVANJE U organizmu metabolizira do 5-aminosalicilne kiseline i sulfapiridina. Kiselina djeluje antiinflamatorno inhibirajui ciklooksigenazu, a time i sintezu prostaglandina. Sulfapiridin je sulfonamidni antimikrobik koji djeluje kao antagonist p-aminobenzojeve kiseline i tako ispoljava bakteriostatsko djelovanje. INDIKACIJE Ulcerozni kolitis i proktitis (akutni napadi i odravanje remisije); Chron-ova bolest (samo akutni napadi); reumatoidni artritis. DOZIRANJE 500 mg tablete, 4x2-4 tbl. kod akutnih napada a kod odravanja 4x1 tbl. ENZIMSKI LIJEKOVI LIPAZA+AMILAZA+PROTEAZA ( Panaze 10000, Pancreatin ) DJELOVANJE Aktivni pankreasni enzimi olakavaju digestiju hrane i tako pomau egzokrinu funkciju oteenog i insuficijentno funkcionalnog pankreasa. Digestija i apsorpcija unesene hrane je mogua ak i u stanjima ozbiljnih insuficijencija egzokrinog pankreasa. Ekstrakt pankreasnih enzima (Pancreatin) sprijeava ili smanjuje malapsorpciju usljed nekih oboljenja koja se ispoljavaju nedostatkom pankreasnih enzima. Kataboliki metabolizam se poboljava i znaci malapsorpcije (steatoreja, flatulencija, nadimanje i meteorizam) se sprijeavaju. INDIKACIJE Cistina fibroza; stanja sa insuficijencijom egzokrinog pankreasa; hronina insuficijencija pankreasa; opstrukcije pankreasnih i unih vodova; stanja nakon by-pass hirurkih zahvata gastrointestinalnog trakta; stanja nakon pankreatektomije i duodenektomije. DOZIRANJE (10000+9000+500 FIP) kapsule , dozirati individualno

16

LIJEKOVI ZA LIJEENJE EERNE BOLESTI INZULIN ( inzulin humani: Actrapid , Homorap , Humaject , Humulin , Homofan , Insulatard , Monotard , Mixtard , Ultratard ; inzulin govei: Insulrap GPP, Insulong GPP ; inzulin svinjski: Actrapid MC , Insulrap SPP , Insulong SPP , Monotard MC ; inzulin lispro: Humalog ; inzulin aspart: Novorapid NOVOLET ) ORALNI ANTIDIJABETICI BIGVANIDINI METFORMIN ( Gluformin, Siofor 500, Siofor 850 ) DJELOVANJE Metformin smanjuje gladovanje i postprandijalnu hiperglikemiju poveavajui iskoritavanje glukoze i moda opadanje apetita. INDIKACIJE Hiperglikemija koja se ne moe rijeiti dijetom; inzulin neovisni diabetes mellitus; konkomitantna terapija preparatima sulfoniluree. DOZIRANJE 500 mg i 850 mg tablete, individualno, 1-2x1 tbl. SULFONAMIDI, DERIVATI UREE GLIBENKLAMID ( Diabos, Eglucon, Glibedal, Gliben ) DJELOVANJE Hipoglikemiko djelovanje ostvaruje stimuliranjem oslobaanja inzulina iz stanica pankreasa i poboljava osjetljivost tjelesnih tkiva na djelovanje inzulina, to doprinosi vraanju nivoa eera u krvi na normalne vrijednosti. INDIKACIJE Inzulin neovisni diabetes mellitus. DOZIRANJE 5 mg tablete, 1x1/2-1 tbl. ujutro, moe i 2x1 tbl. HLORPROPAMID ( Diabinese, Melpamid ) DJELOVANJE Spada u prvu generaciju derivata sulfoniluree. Djelovanje lijeka se zasniva na stimulisanju oslobaanja inzulina iz -stanica Langerhansovih otoia. INDIKACIJE Diabetes mellitus typus II (inzulin neovisni) DOZIRANJE 250 mg tablete, 1x1 tbl. KALIJ KALIJ KLORID ( Kalij-klorid ) DJELOVANJE Kalij utie na rast i diobu stanica, regulaciju volumena tekuine, i acidobaznu ravnoteu. Uestvuje u mehanizmu regulacije kontrakcije miia i u podraljivosti i prijenosu nervnih impulsa. INDIKACIJE

17

Terapija i profilaksa hipokalijemije. DOZIRANJE 500 mg umee tablete, 4-8 tbl./dan LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA KRV I KRVOTVORNE ORGANE ANTITROMBOTICI ANTAGONISTI VITAMINA K ETILBISKUMACETAT ( Pelentan ) DJELOVANJE Oralni antikoagulans i po svom djelovanju je antagonist vitamina K koji je neophodan za sintezu faktora koagulacije II , VII , IX i X , i antikagulantnih faktora proteina C i proteina S. Sprijeavanjem nastajanja navedenih proteina smanjuje sposobnost koaguliranja krvi, te posredno sprijeava nastanak i rast krvnih ugruaka u srcu i krvnim ilama. INDIKACIJE Stanja nakon implantiranih vjetakih sranih zalistaka; prva venska tromboza i/ili pluna embolija; ponovna venska tromboza i/ili pluna embolija; akutni srani infarkt prednjeg zida; akutni infarkt miokarda sa teom disfunkcijom lijevog srca, sistemskim tromboembolijama ili ultrazvukom dokazanim muralnim trombom; profilaksa i tretman venskih tromboza i njihovog irenja; tretman atrijalne fibrilacije sa embolizacijom; profilaksa i tretman plunog embolizma; dodatni lijek u tretmanu koronarnih okluzija. DOZIRANJE 300 mg tablete, individualno, 1x1 ili 2x1/2 , prvi dan moe vea doza HEPARIN ( Heparin ) DJELOVANJE Heparin je antikoagulans za parenteralnu upotrebnu sastavljen od mjeavine sulfatnih estera mukopolisaharida. Sprijeava djelovanje aktiviranog koagulacijskog faktora Xa i trombina, te stvaranje ugruaka, rast i irenje ve nastalih ugruaka i embolizaciju. Ne posjeduje fibrinolitiko djelovanje, pa ne otapa ve nastale ugruke. INDIKACIJE Prevencija i lijeenje postoperativne venske tromboze i plune embolije; rano lijeenje sranog infarkta; atrijska fibrilacija s embolijom u anamnezi; diseminirana intravaskularna koagulacija; akutne arterijske embolije od poetka hirurkog ili lokalnog fibrinolitikog lijeenja; prevencija tromboze nakon interventnih zahvata na perifernim arterijama; heparinizacija krvi pri izvantjelesnom krvotoku i dijalizi. DOZIRANJE 25.000 i.j./5 ml injekcija, individualno, 5000 i.j.x2-3 i.v. , s.c. , kontinuirano u infuziji, trudnice s.c. ENOKSAPARIN ( Clexane ) DJELOVANJE

18

Niskomolekularni heparin dobiven biotehnolokim postupkom. Djeluje preko inhibicije koagulacionog faktora Xa i posjeduje antitrombotike efekte. Umjereno djeluje na produenje trombinskog i vremena koagulacije. INDIKACIJE Profilaksa venskih tromboembolinih oboljenja naroito onih sa operativnim zahvatima u ortopedskoj hirurgiji; tretman nestabilne angine pektoris i sranog infarkta; tretman dubokih venskih tromboza sa ili bez plune embolije; operativni zahvati u abdomenu kod pacijenata sa rizikom od tromboza ( stariji od 40 godina, gojazni pacijenti, pacijenti sa malignim oboljenjima ili anamnezom tromboembolizma ). DOZIRANJE 20 mg/0,2 ml ; 40 mg/0,4 ml ; 60 mg/0,6 ml ; 80 mg/0,8 ml ; 100 mg/1,0 ml , injekcije, s.c. u trbuni zid oko pupka, 1x1 zavisno od veliine rizika REVIPARIN ( Clivarin 1750, Clivarin multi ) DJELOVANJE Heparin niske molekularne mase sa snanom i dugotrajnom antitrombotikom aktivnou. Najsnanije djeluje na faktor Xa, odnosno na ranu fazu koagulacije. INDIKACIJE Peri i postoperativna primarna profilaksa duboke venske tromboze i tromboembolije u pacijenata s niskim i srednjim rizikom njihove pojave (obino u opoj hirurgiji ). DOZIRANJE 1750 Xa i.j./0,25 ml , s.c. 1x1 ANTIHEMORAGICI FITOMENADION VITAMIN K ( Konakion ) DJELOVANJE Neophodan u stvaranju faktora koagulacije VII , IX i X i protrombina INDIKACIJE Krvarenje ili prijetea krvarenja uzrokovana izraenom hipoprotrombinemijom ( nedostatak faktora koagulacije II , VII , IX i X ); predoziranje oralnim antikoagulansima dikumorolskog reda; hipovitaminoza K ( opstruktivna utica, poremeaji reda jetre i crijeva, dugotrajno lijeenje antimikrobicima, sulfonamidima ili salicilatima ); sprijeavanje ili lijeenje krvarenja u novoroenadi. DOZIRANJE 10 mg/ml injekcije, i.v. injekcija ili infuzija, polahko, 1x1 inj., eventualno 2x1 inj. LIJEKOVI ZA LIJEENJE SLABOKRVNOSTI FERO FUMARAT ( Heferol ) DJELOVANJE eljezo je dio strukture hemoglobina i mioglobina, spojeva neophodnih u transportu kiseonika od plunih alveola do svih stanica u organizmu. Ulazi u

19

sastav enzima koji kataliziraju metabolike procese transfera energije ( citohromoksidaza i ksantinoksigenaza ). INDIKACIJE Profilaksa i lijeenje sideropeninih anemija uzrokovanih gubitkom krvi, poveanom potrebom za eljezom ( trudnoa, dojenje, rast ); nedovoljnim unosom hranom; otealom apsorpcijom eljeza u gastrointestinalnom traktu. DOZIRANJE 350 mg kapsule, 1x1 ili 2x1 caps, na prazan eludac. FERO SULFAT ( Retafer ) DOZIRANJE 40 mg ili 100 mg tablete, 100-200 mg/dan prije jela FERI OKSID POLIMALTOZA KOMPLEKS ( Ferrum lek ) DOZIRANJE 100 mg tableta za vakanje, 1x1 ili 2x1 tbl. 50 mg/5 ml sirup , 2x1 kafena kaika prije jela ili 3x1 kafena kaika 100 mg/2 ml injekcija, 1x1 svaki drugi dan, I.M. obavezno CIJANOKOBALAMIN ( Vitamin B12 ) DJELOVANJE Neophodan za normalan rast i prehranu svih stanica; za normalnu eritropoezu; za regeneraciju epitelnih stanica; za odravanje funkcija mijelionskih ovojnica ivaca; za staninu mitozu. INDIKACIJE Profilaksa i lijeenje hematolokih i neurolokih poremeaja uzrokovanih deficitom vitamina B12; smetnje u apsorpciji vitamina B 12 ( perniciozna anemija, gastrektomija, resekcija distalnog dijela ileuma, bolesti tankog crijeva, poremeaji crijevne flore, kongenitalni deficit transkobalamina ); malnutricija; smetnje metabolizma. DOZIRANJE 100 mg/ml i 500 mg/ml injekcije , 250-1000 mg i.m. , svaki drugi dan. INFUZIJE ZAMJENE ZA PLAZMU DEKSTRAN ( Soludex 1 , Soludex 40 , Soludex 70 ) DJELOVANJE DEXTRAN 1 vezanjem za mjesta na dextran-reaktivnim antitijelima IgG klase sprijeava stvaranje imunokompleksa odgovornih za teke anafilaktike reakcije koje se mogu pojaviti tokom primjene visokomolekularnih dextrana 40 i dextrana 70. DEXTRAN 40 koloido-osmotskim efektom povlai vodu iz intersticija u intervaskularni prostor i na taj nain poveava volumen, ak i dvostruko u odnosu na infudiranu koliinu. Odrava normovolemiju, djeluje tromboprofilaktiki, poboljava hemodinamiku i mikrocirkulaciju. DEXTRAN 70 nadoknauje volumen plazme, djeluje tromboprofilaktiki, pojaava protok krvi u venama, smanjuje viskoznost krvi, poboljava

20

mikrocirkulaciju, smanjuje adheziju izmeu krvnih stanica i endotela, te smanjuje agregaciju trombocita. INDIKACIJE DEXTRAN 1: Sprijeavanje tekih anafilaktikih reakcija ( III i IV stepena ) koje se mogu pojaviti pri primjeni klinikog dekstrana 40 ili 70. DEXTRAN 40: Profilaksa i lijeenje hipovoleminog oka; profilaksa i lijeenje poremeene mikrocirkulacije usljed oka, opekotina, masne embolije, pankreatitisa, peritonitisa, paralitikog ileusa; profilaksa postoperativne i posttraumatske tromboembolije; DEXTRAN 70: Hipovolemijski, hemoragijski, posttraumatski, toksini i septini ok; ok usljed opekotina; profilaksa oka u hirurgiji; profilaksa postoperativne i posttraumatske tromboembolije; DOZIRANJE DEXTRAN 1: 150 mg/ml , 20 ml , i.v. , 1x1 , 1-2 minute nakon primjene klinikog dekstrana 40 ili 70. DEXTRAN 40: 100 gr/1000 ml , 500 ml infuzija , 500-1000 ml infuzije , 15-50 kapi/min , kasnije prilagoeno stanju pacijenta. DEXTRAN 70: 60 gr/1000 ml , 500 ml infuzija , 15-75 kapi/min , kod hipovolemijskog oka i bre, nikada preko 20 ml/kg/dan OTOPINE ZA PARENTERALNU PREHRANU FRUKTOZA ( Fruktoza , Levuloza ) DJELOVANJE Fruktoza je monosaharid koji se nakon razgradnje sloenih karbohidrata apsorbira iz hrane. U organizmu slui kao izvor energije, za sintezu proteina, smanjivanje glukoneogeneze iz aminokiselina, za stvaranje glikogena. Visoka koncentracija glikogena u jetri poveava otpornost jetre prema infekciji i otrovima, kao i njenu detoksikacionu funkciju. INDIKACIJE Djelomino podmirivanje energetskih potreba; nadoknaivanje tenosti kada nisu poeljne elektrolitske otopine a treba izbjegavati glukozu. DOZIRANJE Fruktoza 5% i 10% i Levuloza 10% , 500 ml infuzija , i.v. , 40 kapi/min , najvie 500 ml u intervalu 3 sata , eventualnu dozu ponoviti tek nakon 2 sata. GLUKOZA ( Glukosteril fresenius 5% i 10% , Glukoza 5% i 10% ) DJELOVANJE Osnovna karika u nizu reakcija pri kojima se oslobaa energija. Pri tekim ozljedama, opekotinama i hirurkim zahvatima glukoza smanjuje katabolizam, pomae normaliziranju ravnotee azota i omoguava sintezu bjelanevina. Glukoza 5% je izotonina a Glukoza 10% je hipertonina otopina. INDIKACIJE Nadoknaivanje tenosti kada nisu poeljne elektrolitske otopine; hipoglikemija; hipoglikemijska koma. DOZIRANJE 500 ml infuzije , 500-1000 ml , 80 kapi/min 5% , a 40 kapi/min 10% u minimalno 3 sata, ako se ponavlja napraviti pauzu od 2 sata.

21

OTOPINE KOJE UTIU NA RAVNOTEU ELEKTROLITA RINGER LAKTAT ( Ringer lactat , Ringer lactat fresenius ) DJELOVANJE Sterilna perfuziona otopina elektrolita iji je omjer koncentracije jona fizioloki usklaen s potrebama organizma. NaCl obezbjeuje tonizitet ekstracelularne tenosti, kalij tdrava tonizitet intracelularne tenosti, laktat daje otopini stabilnost i prevodi se u bikarbonat koji ima slab alkalizirajui efekat. U sastavu: NaCl + KCl + CaCl2 + Na-laktat. INDIKACIJE Gubitak ekstracelularne tenosti usljed opekotina, fraktura, infekcija; nadoknada volumena krvi u stanjima oka ili krvarenja; za ispravljanje deficita ekstracelularne tenosti bez jakih poremeaja acidobazne ravnotee; srednje jaka metabolika acidoza u prisutstva blage renalne insuficijencije. DOZIRANJE 500 ml infuzija , 1000-2000 ml/dan , 120-180 kapi/min OTOPINE SOLI RINGER ( Ringer fresenius ) DJELOVANJE Sterilna otopina elektrolita iji je omjer koncentracije jona usklaen s potrebama organizma. NaCl obezbjeuje nadoknadu natrija i volumena ekstracelularne tenosti, KCl odrava tonus intracelularne tenosti, CaCl2 obezbjeuje normalan metabolizam elija, miinu kontrakciju i prijenos impulsa u nervnim stanicama. INDIKACIJE Nadoknada tekuine i elektrolita ( hipotonina i izotonina dehidratacija ) ; hemoragija ; metabolika alkaloza s hipohloremijom ; intoksikacija ; aktiviranje diureze ; DOZIRANJE 500 ml infuzija , 500-1000 ml , 80 kapi/min , 250 ml/sat NATRIJ HLORID ( Natrii chloridi infundibile , Natrij hlorid , Sodium chloride fresenius ) DJELOVANJE Infuzijska izotonina otopina , nadoknauje gubitak vode i NaCl i ima jednak osmotski pritisak kao i krvna plazma. INDIKACIJE Hiponatrijemija i hipokalijemija; kratkotrajna izotonina dehidratacija; nadoknada ekstracelularne tenosti; metabolika alkaloza zbog gubitka vode i soli; ispiranje mokranog mjehura, rana, katetera, sistema za infuziju ... DOZIRANJE 500 ml infuzija 0,9% NaCl , 500-1000 ml , 80 kapi/min , max. 180 kapi/min KALORIJSKE OTOPINE ( LGX 24% , LGX 40% ) DJELOVANJE Kalorijske otopine LGX 24% i LGX 40% su hipertonine otopine za parenteralnu ishranu. Sadre tri karbohidratna izvora energije to omoguava optimalno iskoritavanje metabolikih kapaciteta. Sastojci se razgrauju

22

razliitim metabolikim putevima, pa ne optereuju iste enzimske sisteme. Na taj nain se sva tri karbohidrata potpuno razgrauju i omoguavaju unoenje vie energije nego to bi se postiglo unoenjem samo jednog izvora energije. I meusobno uravnoteen odnos sastojaka doprinosi maksimalnom energetskom iskoritavanju bez optereenja metabolizma. Ove otopineosiguravaju brzo i direktno snadbijevanje tkiva glukozom. Tri osnovna eera u otopini su fruktoza, glukoza i ksilitol. INDIKACIJE Stanja koja zahtijevaju djelominu ili potpunu parenteralnu prehranu (preoperativno ili postoperativno, maldigestija, malapsorpcija, anoreksija, karcinom, opekotina, kaustika oteenja probavnih organa, stenoza ezofagusa i pilorusa, pankreatitis, ileus, peritonitis, enterokolitis, fistula tankog crijeva, otrovanja, trauma glave i ekspazivni intrakranijalni procesi, stres. DOZIRANJE LGX 24% - 500 ml infuzija , obino preko centralnog venskog katetera , max. dnevna doza 1500 ml (3 infuzije) , nakon aplicirane pola doze davanje prekinuti pa nastaviti za najmanje 2 sahata , kontrolisati kalij i po potrebi ga davati pacijentu. LGX 40% - 500 ml infuzija , obino preko centralnog venskog katetera , max. dnevna doza 1000 ml (2 infuzije) , nakon aplicirane pola doze davanje prekinuti pa nastaviti za najmanje 2 sahata , kontrolisati kalij i po potrebi ga davati pacijentu. OTOPINE KOJE IZAZIVAJU OSMOTSKU DIUREZU MANITOL ( Manit 10% i 20% , Manitol 5% 10% i 20% ) DJELOVANJE eerni alkohol niske molekularne mase, u bubrenim tubulima se uglavnom ne apsorbira, to dovodi do porasta osmotski aktivnih stvari u kanaliima. Osmotski pritisak manitola sprijeava resorpciju vode, pa velika koliina tubularne tenosti dospjeva u urin, te se na taj nain poveava diureza. Djeloivanje nastupa 15-30 minuta nakon primjene a zadrava se 2-8 sahata. INDIKACIJE Povien intrakranijalni pritisak; edem mozga; akutni napad glaukoma; tretman ili profilaksa oligurine faze akutne renalne insuficijencije ( traumatski, hipervolemijski ok, postoperativna oligurija ), intoksikacija ( salicilatima, barbituratima, litijem, etilglikolom, karbon monoksidom ); za ispiranje nakon zahvata na prostati; akutna anurija. DOZIRANJE Manitol 5% , 10% , 20% , infuzija , 250 ili 500 ml , prema koliini urina najmanje 30-50 ml/sat DODACI INTRAVENOZNIM OTOPINAMA KALIJ HLORID ( Kalij-klorid 7,4% ) Kalij utie na rast i diobu elija, regulaciju volumena tekuine i acidobazne ravnotee. Uestvuje u mehanizmu regulacije kontrakcije miia, te podraljivosti i prenosa nervnih impulsa. INDIKACIJE

23

Prevencija i korekcija deficita kalija; hipokalijemija sa ili bez hipohloremije; hipokalijemina i hipohloremina alkaloza. DOZIRANJE 74 mg/ml infuzija , individualno , razrijeena u infuzijskoj otopini karbohidrata ili elektrolita. NATRIJ BIKARBONAT ( Natrij bikarbonat , Natrij hidrogenkarbonat ) DJELOVANJE Bikarbonatni jon je dio najvanijeg ekstracelularnog puferskog sistema. Primjenom ove otopine vee se viak hidrogenovih jona, pa se postie brza korekcija poremeene acidobazne ravnotee. INDIKACIJE Metabolika acidoza; hiperkalijemija; hiperhloremijska hiponatrijemija; trovanje salicilatima i barbituratima; renalna tubularna acidoza; cistinurija; respiratorna acidoza; neki sluajevi asfiksije. DOZIRANJE 1.4% i 8,4% infuzija u 500 ml , 60 kapi/min , nakon pola doze prekontrolisati acidobazni status i po potrebi nastaviti terapiju , daje se razrijeena sa NaCl 0,9% LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA KARDIOVASKULARNI SISTEM LIJEKOVI S DJELOVANJEM NA SRCE SRANO AKTIVNI GLIKOZIDI DIGOKSIN ( Lanibos ) DJELOVANJE Sranoaktivni glikozid sa pozitivnim inotropnim i negativnim hronotropnim djelovanjem. Pojaava kontrakciju miokarda, smanjuje frekvenciju sranog rada i usporava provoenje podraaja kroz sprovodni sistem srca. Na taj nain tedi srce i smanjuje njegove potrebe za kiseonikom. INDIKACIJE Dekompenzirana srana insufijencija; supraventrikularne aritmije ( posebno atrijalna fibrilacija ) DOZIRANJE 0,25 mg tablete , 2x1/2-1 tbl. 0,25 mg/2 ml injekcija , 2x1 , razrijeena u infuziji NaCl 0,9% ili glukozi 5% , polahko ANTIARITMICI PROPAFENON ( Rytmonorm ) DJELOVANJE Usporava provoenje u tkivima koja brzo odgovaraju na podraaje. U Purknjeovim nitima i u manjoj mjeri u miokardijalnim nitima, propafenon reducira brzu unutranju struju noenu natrijevim jonima. Produeni su vrijeme provoenja kroz AV vor i His-Purknjeove niti. U pacijenata s WPW

24

sindromom reducira provoenje i produava efektivni refraktorni period akcesornih puteva u oba pravca. INDIKACIJE Supraventrikularna tahikardija; AV tahikardija; tahikardija sa WPW sindromom; paroksizmalna supraventrikularna tahikardija; teki poremeaji ritma sa ventrikularnom tahikardijom. DOZIRANJE 150 mg i 300 mg tablete , 2-3x1 tbl. (150 mg) , max. doza 3x300 mg AMIODARON ( Cordarone , Amiokordin ) DJELOVANJE Produava trajanje akcionog potencijala i poveava refraktarni period miokarda. Blokira Na+ kanale ali gotovo iskljuivo u inaktiviranom stanju. Slabo blokira Ca++ kanale i adrenargike receptore. Smanjuje potronju kisika u miokardu. INDIKACIJE Atrijalne fibrilacije; atrijalni flater; ventrikularne aritmije; rekurentne ventrikularne fibrilacije; rekurentne hemodinamski nestabilne ventrikularne tahikardije. DOZIRANJE 200 mg tablete , 3x1 tbl 7 dana pa smanjiti na 2x1 7 dana , doza odravanja 1x1 tbl. 150 mg/3 ml injekcije , 5 mg/kg tjelesne teine razrijeeno u glukozi 5% , polahko ( oko 2 sahata ) VAZODILATATORI ZA LIJEENJE BOLESTI SRCA ORGANSKI NITRATI GLICERIL TRINITRAT ( Nitroglicerol , Angised ) DJELOVANJE Snaan vazodilatator. Smanjuje periferni otpor, optereenje i potrebu miokarda za kiseonikom. Relaksira i glatke miie bronhija, bilijarnog trakta, gastrointestinalnog trakta i uterusa. Relaksantni efekat nitrata je posljedica poveanja nitrooksida koji nastaje stimulacijom guanilat ciklaze, enzima odgovornog za produkciju ciklinog guanozin monofosfata. INDIKACIJE Profilaksa i terapija anginoznih napada; srana dekompenzacija. DOZIRANJE 2,5 mg retard kapsule , 2x1 caps , po emi 1+1+0 0,5 mg lingvalete , 1x1 lingv. pod jezik dok se ne otopi , po potrebi , kod akutnih napada angine ponoviti svakih 5 minuta dok bol ne prestane IZOSORBID DINITRAT ( Tinidil ) DJELOVANJE Aktivator guanil ciklaze koja igra bitnu ulogu u stvaranju ciklinog guanozin monofosfata ( ciklo GMP ). Porast nivoa ciklo GMP u stijenci krvnih ila predhodi relaksaciji glatkih miia krvnih ila. Takoe izosorb dinitrat se u stanicama glatkih miia zida krvnih ila konvertira u azotni monoksid koji djeluje dilatacijski. U srcu izosorbid dinitrat dilatira preteno velike

25

epikardijalne krvne ile i tako poveava dopremanje krvi u ishemina i neishemina podruja. INDIKACIJE Lijeenje i profilaksa angine pektoris; srana insuficijencija. DOZIRANJE 5 mg lingvalete , 4-6x1-2 lingv. IZOSORBID MONONITRAT ( Monosan , Olicard , Isosorbide MN , Plodin ) DJELOVANJE U mehanizmu djelovanja osnovnu ulogu ima metabolit izosorbid mononitrata izosorbid dinitrat koji vri optu vazodilataciju arterija i vena to omoguava veu tkivnu perfuziju miokarda i otklanjanje anginoznog bola. INDIKACIJE Profilaksa angine pektoris u koronarnoj insuficijenciji. DOZIRANJE 20 mg ili 40 mg tablete , 2-3x1 tbl 20 mg , 2x1 tbl 40 mg , ako pacijent nije uzimao nitrate poeti sa 2x1/2 tbl 20 mg , postoje i retard verzije ( Olicard retard 40 mg i 60 mg , 1x1 tbl. ) BLOKATORI ALFA ADRENARGIKIH RECEPTORA PRAZOSIN ( Vasoflex ) DJELOVANJE Selektivni alfa1 adrenargiki blokator. Izaziva perifernu vazodilatasiju arteriola i venula te smanjuje periferni otpor. Tako sniava krvni pritisak. Jae djeluje na dijastolni pritisak. Pored toga smanjuje srani preload te slabo poveava srani udarni volumen i frekvenciju srca. Prazosin je takoe relativno snaan inhibitor cikline nukleotidne fosfodiesteraze, te posjeduje relativno slabo nespecifino spazmolitino dejstvo. Smanjujui tonus glatkih miia prostate i mjehura, prazosin moe smanjiti simptome urinarne opstrukcije u samom poetku hipertrofije prostate. INDIKACIJE Arterijska hipertenzija razliite etiologije i intenziteta; kongestivna srana insuficijencija; benigna hiperplazija prostate. DOZIRANJE 1 mg , 2 mg , 5 mg tablete , prvo dati 0,5 mg prije spavanja da bi se izbjegla posturalna hipotenzija , nakon toga 2-3x1 tbl , obino se pone sa 2-3x1 tbl 1 mg , max. 20mg/dan DOKSAZOSIN ( Tonocardin ) DJELOVANJE Kinazolinski preparat, selektivni kompetitivni inhibitor alfa1 adrenargikih receptora. Antihipertenzivni uinak ostvaruje vazodilatacijom odnosno smanjenjem perifernog vaskularnog otpora. U pacijenata koji boluju od benigne hiperplazije prostate poboljava urodinamiku, oputajui glatke miie prostate, poboljava protok mokrae, te smanjuje opte simptome nadraaja i opstrukcije. INDIKACIJE Hipertenzija; benigna hiperplazija prostate. DOZIRANJE

26

2 mg i 4 mg tablete , poetna doza 1x1/2 tbl od 2 mg , doza se moe uduplati svakih 7 dana , max. 16 mg/dan , doza odravanja obino 2-4 mg/dan ANTIHIPERTENZIVI I DIURETICI U KOMBINACIJI RESERPIN + KLOPAMID + DIHIDROERGOKRISTIN ( Brinerdin ) DJELOVANJE Rezerpin sniava arterijski pritisak prvenstveno crpljenjem adrenalina iz adrenalinskih rezervi u nitima perifernog simpatikog nervnog sistema. Centralno sedativno djelovanje smanjuje psihogene uticaje na hipertenziju. Klopamid je tiazidni diuretik koji potie izluivanje vode i natrija sprijeavajui tako ponovnu resorpciju natrija u bubrenim tubulima. Dihidroergokristin centralno sniava arterijski tonus, a periferno djeluje simpatikolitiki i iri krvne ile. Takoe koi baroreceptorske reflekse, te smanjuje reaktivnu tahikardiju. INDIKACIJE Primarna i sekundarna hipertenzija. DOZIRANJE (0,1 mg + 5 mg + 0,5 mg) draeje , 1x1 drag. REZERPIN + DIHIDROERGOTOKSIN + HIDROHLOROTIAZID ( Sinepres ) DJELOVANJE Rezerpin sniava arterijski pritisak prvenstveno crpljenjem adrenalina iz iz adrenalinskih rezervi u nitima perifernog simpatikog nervnog sistema. Centralno sedativno djelovanje smanjuje psihogene uticaje na hipertenziju. Dihidroergotoksin centralno sniava arterijski tonus a periferno djeluje simpatikolitiki i iri krvne ile. Takoe koi baroreceptorske reflekse, te smanjuje reaktivnu tahikardiju. Hidrohlorotiazid je tiazidni diuretik koji potie izluivanje vode i natrija, sprijeavajui tako ponovnu apsorpciju natrija u bubrenim tubulima. INDIKACIJE Esencijalna hipertenzija. DOZIRANJE (0,1 mg + 0,6 mg + 10 mg) draeje , 1x1 drag. , max. 3 drag./dan METILDOPA + HIDROHLOROTIAZID + AMILORID ( Alatan ) DJELOVANJE Metildopa djeluje centralno i periferno na alfa2 adrenargike receptore inhibicijom dekarboksilaze i smanjenjem nivoa vazokonstriktora noradrenalina i tako sniuje povien krvni pritisak. Hidrohlorotiadid je tiazidni diuretik, a Amilorid je kalij-tedei diuretik i inhibitor efekata vazokonstriktora angiotenzina II. INDIKACIJE Blaga do srednje teka arterijska hipertenzija. DOZIRANJE (250 mg + 25 mg + 2,5 mg) tablete , 1x1 tbl. , max. 3 tbl./dan DIURETICI FUROSEMID ( Lodix , Fursemid , Edemid , Edemid forte )

27

DJELOVANJE Snaan diuretik uzlaznog kraka Henleove petlje, uinkovit i u sluajevima kada se na drugi nain ne moe postii diureza, odnosno u sluajevima jako smanjene glomerularne filtracije. Uinak postie inhibiranjem apsorpcije natrija i vode u Henleovoj petlji, proksimalnom i distalnom tubulu. INDIKACIJE Hipertenzija; edemi usljed kongestivne srane insuficijencije, ciroze jetre i bolesti bubrega, ukljuujui i nefrotski sindrom. DOZIRANJE 40 mg tablete , 1x1 tbl , dozirati po potrebi , doza odravanja 1x1 tbl. svaki drugi dan ili po potrebi. 20 mg/2 ml injekcija , i.m. ili i.v. sporom injekcijom ili i.v. razrijeena u infuziji. Edemid forte , 500 mg tableta ili 250 mg/10 ml injekcija. SPIRONOLAKTON ( Aldactone , Spiroctan , Priul ) DJELOVANJE Kompetitivni antagonist aldosterona. Ovisno o koliini aldosterona dovodi do poveanog izluivanja natrija i retencije kalija. Smanjuje sistolni i dijastolni pritisak. Spironolakton ne utie na koncentraciju kalcija i glukoze u plazmi pa se moe primjeniti i u pacijenata sa hiperurikemijom , hipokalijemijom i u pacijenata sa intolerancijom na glukozu. Ima i antiandrogeni efekat sa posljedinim djelovanjem na akne i lojne lijezde. Mehanizam djelovanja spironolaktona je kompetitivna inhibicija mineralokortikoidnih receptora u bubrezima, u kortikalnom i vanjskom medularnom sabirnom kanaliu. INDIKACIJE Primarni hiperaldosteronizam (Conn-ov sindrom); za kratkotrajnu preoperacijsku terapiju ili dugotrajnu terapiju ako je operacijski tretman neprikladan; edematozna stanja koja su praena sekundarnim hiperaldosteronizmom (ciroza jetre praena ascitesom i edemima sa hipokalijemijom, kongestivno zatajivanje srca, nefrotski sindrom, idiopatski edemi u kombinaciji s drugim diureticima); esencijalna hipertenzija. DOZIRANJE 50 mg draeje , 100 mg kapsule , uz obrok , 2x1 drag ili 1x1 caps. , pojedinana doza ne smije biti vea od 100 mg KOMBINACIJE DIURETIKA I SREDSTAVA KOJA TEDE KALIJ HIDROHLOROTIAZID + AMILORID ( Moduretic ) DJELOVANJE Hidrohlorotiazid je tiazidni diuretik koji inhibira reapsorpciju Na+ i Cl- , te pospjeuje izluivanje vika tenosti. Amilorid je kalij-tedei diuretik, te inhibitor efekata vazokonstriktora angiotenzina II. Diuretiko i natriurezno djelovanje hidrohlorotiazida je jae zbog sinergistikog djelovanja amilorida, koji smanjuje neeljeni gubitak kalija. Diuretiki uinak lijeka javlja se unutar 2 sahata od primjene, a traje oko 24 sahata. INDIKACIJE Hipertenzija; edemi sranog porijekla; ciroza jetre s ascitesom i edemima. DOZIRANJE (50 mg + 5 mg) tablete , 1x1 tbl , max. doza 4 tbl/dan

28

PERIFERNI VAZODILATATORI ERGOLOID MESILAT DIHIDROERGOTOKSIN ( Redergin ) DJELOVANJE Smanjuje tonus krvnih ila i dovodi do vazodilatacije s posljedinim opadanjem arterijskog krvnog pritiska. INDIKACIJE Senilna cerebralna insuficijencija; akutni ishemijski modani inzult; stanje nakon apoplektikog inzulta ili traumatske povrede mozga; periferne angiopatije; hipertenzija; cervikalni sindrom usljed oboljenja arterijskih krvnih ila, migrena i druge vrste glavobolja nastale usljed oboljenja krvnih ila. DOZIRANJE 1,5 mg tablete , 3x1 tbl. 4,5 mg tablete , 1x1 tbl 1 mg/ml kapi , 3x 30-40 kapi 0,3 mg/ml injekcije , 2x1 injekcija , i.m. , s.c. , i.v. infuzijom NICERGOLIN ( Adavin ) DJELOVANJE Ubrzava oksidativne metabolike procese; djeluje simpatikolitiki i sprijeava agregaciju trombocita. Ubrzava vaskularni otpor i sprijeava nastanak trombocitnih ugruaka. Posjeduje antihistaminsko, antiserotoninsko i antiholinergiko djelovanje. INDIKACIJE Cerebrovaskularna insuficijencija; smetnje protoka krvi u oku; kohleovestibularni sindrom; periferne angiopatije; ozljede mozga i apoplektiki inzult; dodatno lijeenje arterijske hipertenzije. DOZIRANJE 10 mg draeje , 3x1 drag , prije jela ANTIVARIKOZNA TERAPIJA LIJEKOVI S HEPARINOM ZA LOKALNU PRIMJENU HEPARINOIDI ( Lasonil , Essaven , Bostrombin ) DJELOVANJE Antikoagulantno, antiflogistiki, antiedematozno djelovanje. INDIKACIJE Lokalno lijeenje tupih ozljeda s hematomom lil bez njega; omekanje tkiva oiljaka; lokalno lijeenje upala povrnih vena ( tromboflebitis, povrinske tromboze, varikoziteti vena, hemoroidi, ulkus kruris ); limfangitisi; burzitisi; tendovaginitisi. DOZIRANJE 40 gr mast ili gel , nanositi lokalno u tankom sloju 2-4 puta dnevno SKLEROZIRAJUA SREDSTVA KALCIJ DOBESILAT ( Doxilek )

29

DJELOVANJE U prvom redu selektivno djeluje na mikrocirkulaciju, zatim reducira visoko proteinske edeme, sprijeava deskvamaciju endotela, reducira kapilarnu fragilnost i hiperpermeabilnost, smanjuje poveanu adhezivnost trombocita i eritrocita. Djeluje i na limfni sistem, posebno na limfne kapilare i normalizira njihovu propustljivost. INDIKACIJE Dijabetina retinopatija; hronina venozna insuficijencija donjih ekstremiteta; postoperativni tretman ekstirpacije ili skleroterapije varikoznih vena. DOZIRANJE 500 mg kapsule , 1x1 ili 2x1 caps , 7 dana do nekoliko mjeseci , zavisno od stanja pacijenta BLOKATORI BETA-ADRENARGIKIH RECEPTORA NESELEKTIVNI BLOKATORI PROPRANOLOL ( Propanolol ) DJELOVANJE Kardioneselektivni blokator 1 i 2 adrenargikih receptora. Blokadom 1 receptorau miokardu smanjuju sranu frekvenciju, krvni pritisak, kontraktilnu snagu i udarni volumen srca, ime se smanjuje potrba miokarda za kisikom, poveava koronarni arterijski protok krvi uz poboljanje miokardne perfuzije. Takoer se smanjuje provodljivost kroz SA i AV vor i automatizam miokarda. INDIKACIJE Angina pektoris; poremeaji sranog ritma; hipertenzija; hipertrofijska opstruktivna kardiomiopatija; DOZIRANJE 40 mg tablete , 3x1-2 tbl. METOPROLOL ( Bloxan ) DJELOVANJE Kardioselektivni blokator 1 adrenargikih receptora. Smanjuje sranu frekvenciju, krvni pritisak, kontraktilnu snagu miokarda, udarni volumen srca, ime se smanjuje potreba miokarda za kisikom, poveava se koronarni arterijski protok uz poboljanje miokardne perfuzije.. Smanjuje se provodljivost kroz SA i AV vor i smanjuje automatizam sranog rada. INDIKACIJE Arterijska hipertenzija; angina pektoris; srane aritmije, posebno supraventrikularne tahiaritmije; akutni infarkt miokarda; primarna profilaksa infarkta miokarda; profilaksa reinfarkta; dodatna terapija u tireotoksikozi; profilaksa migrene. DOZIRANJE 100 mg tableta , 1x1 tbl. ili 2x1 tbl. ATENONOL ( Aminol , Atenolol , Ormidol ) DJELOVANJE Kardioselektivni blokator 1 adrenargikih receptora pa se tako i ponaa (vidi predhodne).

30

INDIKACIJE Hipertenzija; angina pektoris uzrokovana aterosklerozom koronarnih krvnih ila; akutni infarkt miokarda. DOZIRANJE 50 mg ili 100 mg tablete , 2x1 tbl. od 50 mg ili vie, zavisno od potreba BLOKATORI KALCIJEVIH KANALA AMLODIPIN ( Amlodil , Amlopin ) DJELOVANJE Blokator kalcijevih kanala sa specifinim i snanim djelovanjem na transmembranski prolaz jona kalcija i snienje koncentracije kalcija u stanicama miokarda i glatkih miia. Glavno mjesto djelovanja je periferna vaskulatura, mada izaziva i dilataciju koronarnih krvnih ila. Smanjuje intenzitet anginoznog bola kod pacijenata sa ishemnom boleu srca, smanjuje potrbu za brzodjelujuim nitratima, te poveava izdrljivost na vee stepene optereenja srca. Perifernom vazodilatacijom smanjuje periferni otpor, a time i povien krvni pritisak. INDIKACIJE Stabilna angina pektoris; vazospastika angina; arterijska hipertenzija DOZIRANJE 5 mg kapsule Amlodil i 5 mg i 10 mg tablete Amlopin , 1x1tbl. ili caps od 5 mg , max. doza 10 mg/dan. NIFEDIPIN ( Nifepin , Nifecard , Cordipin , Cordipin retard , Cordipin XL ) DJELOVANJE Blokator kalcijevih kanala sa snanim i specifinim djelovanjem na transmembranski prolaz jona kalcija i snienje koncentracije kalcija u elijama miokarda i glatkih miia. Dilatacijom sistemskih arterija i arteriola smanjuje periferni otpor i time i arterijski krvni pritisak. Dilatira i koronarne krvne sudove i poboljava poststenotiki krvni optok pri aterosklerotikim opstrukcijama. Vazodilatacija koronarnih arterija omoguava dotok optimalnih koliina krvi u srani mii, ime se ublauje ili otklanja atak boli kod angine pektoris. INDIKACIJE Arterijska hipertenzija; vazospastika angina pektoris; hronina stabilna angina pektoris koja ne reaguje na beta blokatore niti na brzodjelujue nitrate; akutni infarkt miokarda; Raynaud-ov sindrom; pluna hipertenzija. DOZIRANJE 10 mg tablete , 3x1 tbl , max. doza 120 mg/dan , kod hipertenzivne krize pacijent savae tabletu i zadri je u ustima. 20 mg retard tablete , 1x1 tbl. 40 mg XL tablete , 1x1 tbl , ne smiju se lomiti niti vakati SELEKTIVNI BLOKATORI UINKOM NA SRCE KALCIJEVIH KANALA S DIREKTNIM

VERAPAMIL ( Bosoptin , Isoptin , Lekoptin , Lekoptin retard ) DJELOVANJE Blokator kalcijevih kanala koji posjeduje specifino i snano djelovanje na transmembranski prolaz jona kalcija i snienje koncentracije kalcija u

31

stanicama miokarda i glatkih miia. Izaziva dilataciju koronarnih arterija i dovodi do poboljanja snadbjevenosti miokarda kiseonikom i poboljanja poststenotikog krvotoka kod aterosklerotinih opstrukcija. Perifernom vazodilatacijom smanjuje periferni otpor i sniava krvni pritisak. Antiaritmijsko djelovanje se zasniva na produavanju vremena provoenja i perioda refraktornosti u AV voru. INDIKACIJE Film tablete i draeje: sve vrste angine pektoris; aritmije ( profilaksa paroksizmalne supraventrikularne tahikardije, kontrola frekvencije tahikardnog odgovora ventrikula u pacijenata s hroninom fibrilacijom i/ili undulacijom pretkomora u kombinaciji s digitalisom ); esencijalna hipertenzija. Retard tablete: Esencijalna hipertenzija; angina pektoris; profilaksa nakon infarkta miokarda kad ne odgovaraju beta blokatori. DOZIRANJE 40 mg , 80 mg , 120 mg film tablete (Bosoptin i Isoptin) i draeje (Lekoptin) , individualno 3x1 filmtbl. ili drag. razliite veliine. 240 mg retard tablete , 1x1 tbl. , kod teih sluajeva moe i 2x1 tbl. 5 mg/2 ml injekcije , 5 10 mg , i.v. sporom injekcijom ( 2-3 minuta ) DILTIAZEM ( Aldizem ) DJELOVANJE Denzitiazepinski blokator kalcijevih kanala. Izaziva dilataciju koronarnih krvnih ila, ime poveava krvni protok, djeluje negativno hronotropno, produava vrijeme provoenja impulsa u AV voru, posjeduje slabo inhibitorsko dejstvo na kontraktilnost miokarda. Izaziva perifernu vazodilataciju, smanjuje periferni otpor i povien krvni pritisak. INDIKACIJE Koronarna insuficijencija (sprijeavanje napada angine pektoris); vazospastina (Prinzmental-ova) angina; postinfarktna angina; arterijska hipertenzija. DOZIRANJE 60 mg i 90 mg tablete, 3x1 tbl. 60 mg ili 2x1 tbl 90 mg, max.doza 360 mg/dan LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA RENIN ANGIOTENZINSKI SISTEM KAPTOPRIL ( Kaptopril , Alkadil ) DJELOVANJE Inhibira enzim konvertazu angiotenzina koji katalizira pretvorbu angiotenzina I u angiotenzin II. Postepeno smanjuje arterijski pritisak, dok srana frekvencija i minutni volumen obino ostaju nepromjenjeni. Smanjuje hipertrofiju lijeve komore, poboljava koronarnu hemodinamiku, smanjuje sklonost srca isheminom oteenju i uestalost ventrikularnih aritmija. Smanjuje nekrozu miokarda nakon sranog infarkta, poboljava metabolizam i smanjuje uestalost reperfuzijskih aritmija. INDIKACIJE Blaga do umjerena hipertenzija i teka hipertenzija rezistentna na drugu terapiju; kongestivna srana insuficijencija; profilaksa nakon infarkta miokarda; dijabetika nefropatija u pacijenata sa inzulin ovisnim dijabetesom DOZIRANJE

32

12,5 mg i 25 mg tablete , 2x1 tbl od 12,5 mg , prije jela ENALAPRIL ( Enap 5 10 20 , Konveril , Olivin ) DJELOVANJE Inhibira enzim konvertazu angiotenzina koja katalizira pretvorbu angiotenzina I u angiotenzin II. U ostalom se ponaa kao i kaptopril. INDIKACIJE Primarna arterijska hipertenzija; renovaskularna hipertenzija; kongestivna srana insuficijencija. DOZIRANJE 5 mg, 10 mg i 20 mg tablete , 2x1 tbl. zavisno od potrebe , maximalna doza 40 mg/dan LIZINOPRIL ( Lopril , Irumed ) DJELOVANJE Inhibira enzim konvertazu angiotenzina koji katalizira pretvorbu angiotenzina I u angiotenzin II. Dovodi do dilatacije arterija i arteriola, te koronarne vazodilatacije i ekskrecije natrija. Efikasno sniava povien krvni pritisak, s jedne, i smanjuje serumski natrij, s druge strane. INDIKACIJE Esencijalna hipertenzija; renovaskularna hipertenzija; dekompenzirana srana insuficijencija; stanje nakon infarkta miokarda. DOZIRANJE 5 mg, 10 mg i 20 mg tablete , 2x1 tbl zavisno od potrebe , maksimalna dnevna doza je 40 mg. BLOKATORI ENZIMA KONVERTAZE (ACE INHIBITORI) U KOMBINACIJI SA DIURETICIMA ENALAPRIL + HIDROHLOROTIAZID ( Enap H , Konveril plus ) DJELOVANJE Enalapril inhibira enzim konvertazu angiotenzina koji katalizira pretvorbu angiotenzina I u angiotenzin II. Dilatira krvne sudove i sniava periferni otpor i tako obara krvni pritisak. Hidrohlorotiazid je tiazidni diuretik. Na krvni pritisak djeluje u dvije faze participiranjem razliitih mehanizama: kontrakcija volumena plazme i smanjenje udarnog volumena srca igraju najvaniju ulogu u prvoj, a smanjena vaskularna rezistencija u drugoj fazi. INDIKACIJE Esencijalna i renovaskularna hipertenzija koja zahtjeva kombinirano lijeenje. DOZIRANJE (10 mg + 25 mg) Enap H tablete , 1x1 ili 2x1 tbl. (20 mg + 12,5 mg) Konveril plus tablete 1x1tbl LIJEKOVI ZA SNIAVANJE SERUMSKIH LIPIDA HIPOLIPEMICI SIMVASTATIN ( Lipex , Simvakol , Vasilip ) DJELOVANJE Snaan inhibitor jetrene mikrozomalne HMG-CoA reduktaze, zbog ega dolazi do prekida produkcije sterola, odnosno holesterola. Zahvaljujui ovome

33

reducira se ukupni holesterol LDL-C, ApoB, kao i trigliceridi, dok dolazi do porasta HDL2-C i HDL3-C lipoproteinske frakcije. Razgradnja LDL je pojaana, a broj LDL receptora se uveava. INDIKACIJE Primarna hiperholesterolemija; profilaksa progresivne koronarne ateroskleroze kod pacijenata s primarnom hiperholesterolemijom;profilaksa infarkta miokarda; koronarne bolesti srca i modane apopleksije DOZIRANJE 10 mg , 20 mg i 40 mg film tablete , 10-40 mg 1x1 film tbl. uvee prije spavanja ANTIPRURITICI , UKLJUUJUI ANTIHISTAMINIKE , ANESTETIKE I SL. ANESTETICI ZA VANJSKU PRIMJENU LIDOKAIN ( Dolokain , Lidokain ) DJELOVANJE Lokalni anestetik amidnog tipa, pouzdanog i dugotrajnog djelovanja. Dobro penetrira kroz membrane, to ga ini povoljnim za izvoenje povrinske anestezije koe i sluzokoe. INDIKACIJE Blae opekotine na maloj povrini koe; hemoroidalni bolovi; pruritus (Herpes zoster); bolne ragade i fisure; postradijacioni dermatitis; bolne naprsline bradavica dojki; dijagnostike manipulacije; proktoskopija; sigmoidoskopija. Gel: Anestezija sluznica kod kateterizacije i endoskopije probavnog sistema. DOZIRANJE 20 mg/gr 25 gr gel (Dolokain) ili 5% mast 10 gr (Lidokain) , u tankom sloju na oboljelo mjesto lokalno , direktno na kateter ili sondu (gel) KORTIKOSTEROIDI ZA SISTEMSKU UPOTREBU GLUKOKORTIKOIDI BETAMETAZON ( Flosteron ) DJELOVANJE Fluorirani kortikosteroid koji sprijeava ili smanjuje razvoj upalne reakcije, smanjujui dilataciju kapilara i eksudaciju iz krvnih ila, koei sintezu prostaglandina i leukotriena, te stabilizirajui intracelularne lizozime, ime smanjuju otputanje medijatora upale, kao to su nadraujui polipeptidi, bradikinin, histamin i dr. Betametazon-dinatrij-fosfat brzo se apsorbira, a odravanje terapijskog efekta omoguava betametazon-dipropionat. INDIKACIJE Lokalna primjena: Iontraartikularno i periartikularno: lokalizirani reumatoidni artritis; osteoartritis, posttraumatski osteoartritis. Intralezijski: hronine kone bolesti, lokalizovana psorijaza, alopecia areate, lichen ruber planus, neurodermitis, numularni ekcem, hronini eritematodes. Lokalna infiltracija: bursitis, tendinitis, tendosinovitis, epikondilitis, generalizirana fibromijalgija. Sistemska primjena:

34

Neki tei oblici alergijskih bolesti. DOZIRANJE ( 2 mg betametazon dinatrij fosfat + 5 mg betametazon dipropionat )/ml injekcije , lokalno 1-2 ml u predvieno mjesto, sistemski jednokratna injekcija od 1-2 ml i.m. u glutealni mii. DEKSAMETAZON ( Dexamethason ) DJELOVANJE Fluorirani sintetski glukokortikoid sa izuzetno jakim antiinflamatornim i antialergijskim djelovanjem koje je posljedica sprijeavanja specifinog djelovanja leukocita. INDIKACIJE Inflamatorna i alergijska oboljenja; ok; Cushing-ova bolest; kongenitalna hiperplazija adrenalne lijezde; cerebralni edem; munina i povraanje izazvani kemoterapijom; reumatska oboljenja; one bolesti. DOZIRANJE 0,5 mg tablete , 2-4x1-20 tableta u poetku , kasnije doza odravanja 0,5-3 mg / dan 4 mg/ml injekcije , i.m. sporom injekcijom , i.v. , infuzijom , 0,5-20 mg / dan METILPREDNIZOLON ( Depo medrol , Medrol , Solumedrol ) DJELOVANJE Glukokortikoid sa antiinflamatornim, antialergijskim, antiproliferativnim, neuroprotektivnim i imunosupresivnim djelovanjem. Ograniava dilataciju i poveani permeabilitet kapilara koje su pratee pojave u toku inflamatornih, alergijskih i imunolokih reakcija. Stabilizira membrane lizozima i oteava oslobaanje vazoaktivnih supstanci i destruktivnih enzima. Inhibira i kasnije manifestacije inflamatornih procesa kao to su proliferacija kapilara, proliferacija fibroblasta, deponiranje kolagena i cikatrizacija. INDIKACIJE Akutne i egzarcerbirajue epizode reumatskih bolesti; ankilozantni spondilitis; akutni i subakutni bursitis; tendosinovitis; akutni giht; posttraumatski osteoartritis; epikondilitis; sistemski eritematodes; sistemski dermatomiozitis; akutni reumatski karditis; reumatska polimijalgija; alergijski rinitis; serumska bolest; bronhalna astma; kontaktni dermatitis; alergija na lijekove; sarkoidoza; aspiracioni pneumonitis; idiopatska trombocitopenina purpura odraslih; sekundarna trombocitopenija odraslih; hemolitika anemija; eritroblastopenija; palijativni tretman leukemija i limfoma odraslih; indukcija diureze ili remisije proteinurije u nefrotskom sindromu bez uremije; ulcerativni kolitis; regionalni enteritis; akutna egzarcebacija multiple skleroze; edemi u modanim tumorima. DOZIRANJE 40 mg/ml injekcije (Depo medrol) , jednokratno , intraartikularno 4-80 mg , intralezijski 20-60 mg , intramuskularno u gluteus 40-120 mg 4 mg , 16 mg ili 32 mg tablete (Medrol) , 2-4x4-48 mg/dan 40 mg/ml , 125 mg/ml ili 500 mg/ml injekcije (Solumedrol) , 10-500 mg i.m. , i.v. polahko , razrijeeno u infuziji , jednokratno PREDNIZON ( Nizon ) DJELOVANJE

35

Glukokortikoid sa antiinflamatornim, antialergijskim i imunosupresivnim djelovanjem. Odraniava dilataciju i poveani permeabilitet kapilara koji su pratee pojave u toku inflamatornih, alergijskih i imunolokih reakcija. Stabilizira membrane lizozima i oteava oslobaanje vazoaktivnih supstanci i destruktivnih enzima. Inhibira i kasnije manifestacije inflamatornih procesa kao to su proliferacija kapilara, proliferacija fibroblasta, deponiranje kolagena i cikatrizacija. INDIKACIJE Primarna i sekundarna adrenokortikalna insuficijencija; akutna i hronina reumatska oboljenja; reumatoidni artritis; poliarteritis nodosa; sistemski eritematodes; akutna egzarcebacija multiple skleroze; akutni napad gihta; sarkoidoza; akutna leukemija; hemolitika anemija; trombocitopenina purpura; alergijski konjuktivitis; herpes zoster; alergijski rinitis; bronhijalna astma; ulcerozni kolitis; regionalni enteritis; nefrotski sindrom; hronini aktivni hepatitis; ekcem; kontaktni dermatitis; psorijaza; seboreja; pemfigus vulgaris; ; pruritus; septikemijski ok izazvan Gram-negativnim bakterijama; edem mozga; posttransplantaciona imunosupresija. DOZIRANJE 5 mg tablete , poetna doza 5-20 mg ujutro prije doruka ili podjeljeno u vie doza (u teim sluajevima i 60 mg) , doza odravanja 2,5-15 mg/dan , maksimalna dnevna doza 100 mg. LIJEKOVI ZA LIJEENJE OBOLJENJA TITNJAE HORMONI TITNJAE LEVOTIROKSIN ( Vobenol , Letrox 50 100 150 ) DJELOVANJE isti sintetski oblik prirodnog hormona titnjae L-tiroksina. Regulira potronju kiseonika, tjelesnu temperaturu, metabolizam lipida, bjelanevina i karbohidrata, rast i razvoj, te povratnom vezom smanjuje sekreciju TSH iz hipofize. INDIKACIJE Hipotireoza, miksedem, eutireoidna struma ( difuzna, nodozna ili multinodozna ), profilaksa recidiva nakon resekcije strume, totalna tireoidektomija, profilaksa jatrogene hipotireoze ili eventualnog poveanja titnjae u toku terapije hipertireoze tireostaticima, upalni procesi titnjae kao dodatno terapijsko sredstvo. DOZIRANJE 50 ug , 100 ug , 150 ug (Letrox) , 0,1 mg (Vobenol) , tablete , 50-100 ug (0,050,1 mg)/dan , individualno dok se ne postigne korekcija. TIREOSTATICI PROPILTIOURACIL ( Propiltiouracil ) DJELOVANJE Blokira sintezu tireoidnog hormona interferirajui sa inkorporacijom joda u organskoj formi. Reverzibilno inhibira enzim tireoidnu peroksidazu koji

36

katalizira oksidaciju anorganskog u organski (hormonski) jod. Obim inhibicije zavisi od koncentracije slobodnog propiltiouracila u samoj titnjai. INDIKACIJE Hipertireoza ( tireotoksikoza, Basedow-ljeva bolest ); preoperativni tretman za subtotalnu tireoidektomiju; prije ili nakon terapije radioaktivnim jodom. DOZIRANJE 50 mg tableta , 3x2 tbl. , doza odravanja 3x1 tbl. TIAMAZOL ( Favistan , Athyrazol ) DJELOVANJE Inhibira sintezu tireoidnog hormona i oteava inkorporiranje joda u tirozinske rezidue. Takoer inhibira perifernu dejodinaciju tiroksina u trijodtironin. INDIKACIJE Hipertireoza; priprema za tireoidektomiju; dopuna terapije sa radioaktivnim jodom; terapija postoperativnih recidiva; tireotoksina kriza. DOZIRANJE 10 mg (Athyrazol) ili 20 mg (Favistan) tablete , 1-3x1 tbl. od 20 mg , doza odravanja 5-25 mg/dan HORMONI GUTERAE GLIKOGENOLITIKI HORMONI GLUKAGON ( Glucagen , Glucagen hypokit ) DJELOVANJE Polipeptidni hormon koji se oslobaa iz alfa-stanica pankreasa i preko portalne cirkulacije dospjeva u jetru. To je hiperglikemiki agens koji mobiliziranjem glikogena iz jetre poveava koncentraciju glukoze u plazmi. INDIKACIJE Terapijske: Hipoglikemijske reakcije kod pacijenata sa dijabetesom kojio se lijee inzulinom ili oralnim antidijabeticima; kraj inzulinske kome u psihijatrijskih pacijenata nakon terapije inzulinskog oka; intoksikacija betaadrenargikim blokatorima; Dijagnostike: Inhibicija motiliteta crijeva u dvostruko kontrastnoj radiografiji, endoskopiji, CT, MR i digitalnoj subfrakcionoj angiografiji; DOZIRANJE 1 mg injekcije , 0,5 1 mg , s.c. , i.m. , i.v. LIJEKOVI ZA LIJEENJE SISTEMSKIH INFEKCIJA SISTEMSKI ANTIINFEKTIVI TETRACIKLINI DOKSICIKLIN ( Doksiciklin , Vibramycin , Hiramicin ) DJELOVANJE Tetraciklinski antibiotik s bakteriostatskim djelovanjem. Inhibira sintezu proteina u stanicama uzronika , a u veim koncentracijama poveava propustljivost citoplazmatske membrane i omoguava istjecanja nukleotida i

37

drugih esencijalnih sastojaka iz stanice. Djeluje na veliki broj Gram+ i grambakterija, mikoplazme, klamidije, spirohete, rikecije i protozoe. INDIKACIJE Infekcije disajnih puteva, infekcije urogenitalnog sistema, infekcije probavnih organa, infekcije bilijarnog sistema, infekciju oiju, rikecioze, ostale infekcije (bruceloza, leptospiroza, tularemija, psitakoza, meliodioza, amebijaza, antrakoza, aktinomikoza, kuga, malarija, frambezija, tetanus, angularni stomatitis, rozacea) DOZIRANJE 100 mg kapsule , prvi dan 2x1 caps. , kasnije 1x1 caps. (sedam dana). OKSITETRACIKLIN ( Geomycin ) DJELOVANJE Antimikrobik irokog spektra koji djeliuje bakteriostatski na brojne Gram+ i Gram- bakterije, spirohete, klamidije, rikecije, ureaplazmu, mikoplazmu, neke protozoe i micete. Inhibira sintezu proteina u patogenim uzronicima. INDIKACIJE Spolno prenosive bolesti, infekcije disajnih puteva, infekcije probavnih organa, rikecioze, ostale infekcije (borelioza, bruceloza, leptospiroza, tularemija, meliodoza, antrakoza, aktinomikoza, akne vulgaris) DOZIRANJE 250 mg kapsule , 4x2 caps. PENICILINI IROKOG SPEKTRA AMPICILIN ( Ampicilin , Ampibos , Penbritin ) DJELOVANJE Polusintetski beta-laktanski antimikrobik irokog spektra djelovanja. Inhibicijom transpeptidaze koi sintezu mukopeptida u membrani bakterijske stanice, pa ometa njenu izgradnju. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, infekcije mokranih puteva, gonoreja, infekcije probavnih organa (u kombinaciji sa antimikrobicima koji djeluju na anaerobne bakterije), infekcije CNS-a, sepsa. Lijek je izbora u lijeenju listerioze i enterokoknih infekcija. DOZIRANJE 250 mg i 500 mg kapsule , 4x1 caps od 500 mg 250 mg/5 ml suspenzija , 4x1-2 kaike suspenzije 500 mg i 1000 mg injekcije , 4x1 inj. od 1000 mg AMOKSICILIN ( Amoxibos , Amoxil , Amoksicilin , Almacin , Hiconcil ) DJELOVANJE Polusintetski beta-laktamski antimikrobik irokog spektra djelovanja. Inhibicijom transpeptidaze koi sintezu mukopeptida u membrani bakterijske stanice, pa ometa njenu izgradnju. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, infekcije uha, grla i nosa, infekcije urogenitalnog trakta, akutna nekomplicirana gonoreja, infekcije probavnih organa, infekcije CNS-a, peritonitis, sepsa, infekcije koe i mehkih tkiva. DOZIRANJE

38

250 mg i 500 mg kapsule , 3-4x1 caps. Od 500 mg 250 mg/ 5 ml suspenzija , 3-4x1-2 kaike suspenzije. PENICILINI OSJETLJIVI NA BETA LAKTAMAZU BENZILPENICILIN ( Crystacillin ) DJELOVANJE Beta-laktamski antimikrobik irokog spektra sa baktericidnim djelovanjem na brojne Gram+ mikroorganizme, spirohete i aktinomicete, kao i neke Grammikroorganizme. Baktericidni efekat postie inhibicijom sinteze staninog zida bakterija. INDIKACIJE Teke infekcije uzrokovane osjetljivim mikroorganizmima pri kojima treba postii veoma brzo velike koncentracije: sepsa, teka pneumonija, empijem, endokarditis, perikarditis, meningitis, modani apsces, neuroborelioza, antrakoza, aktinomikoza, erizipeloid, infekcije uzrokovane klostridijama (ukljuujui i tetanus), difterija, teke fuzospirohetne infekcije drijela, sifilis (ukljuujui i kongenitalni), gonokokni endokarditis i artritis, sodoku (takorska groznica). DOZIRANJE 1.000.000 i.j. injekcije , 4-5x1 inj. intravenozno BENZATIN FENOKSIMETILPENICILIN ( Ospen , Silapen ) DJELOVANJE Oralno aktivni penicilinski antimikrobik irokog spektra djelovanja, koji se u elucu razgrauje u fenoksimetilpenicilin. Odlikuje se snanim baktericidnim djelovanjem prema najuestalijim bakterijskim uzronicima (streptokoki, pneumokoki, osjetljivi stafilokoki). Inhibira sintezu staninog zida bakterija. INDIKACIJE Infekcije uzrokovane mikroorganizmima osjetljivim na penicilin: infekcije disajnih puteva, infekcije koe i mehkih tkiva, nastavak lijeenja nakon parenteralnog oblika penicilina, ORL infekcije, profilaksa arlaha, reumatske groznice, infekcija poslije tonzilektomije, bakterijskog endokarditisa i u stomatologiji. DOZIRANJE 500.000 i.j. , 1.000.000 i.j. , 1.500.000 i.j. tablete , 4x1 ili 3x2 tbl. od 500.000 i.j. , 3-4x1 tbl. od 1.000.000 i.j. , 3x1 tbl. od 1.500.000 i.j. , BENZILPENICILIN + PROKAIN PENICILIN ( Plivacillin ) DJELOVANJE Baktericidni antimikrobik irokog spektra djelovanja, mjeavina lahko topljivog kristalnog penicilina koji djeluje brzo nakon primjene i slabo topljive soli prokain penicilina, koja dugo i polahko otputa benzil penicilin. Baktericidni efekat postie inhibicijom sinteze staninog zida bakterija. INDIKACIJE Infekcije uzrokovane uzronicima osjetljivim na benzilpenicilin: streptokokna angina, arlah, akutni sinusitis, akutni otitis, angina Plaut-Vincent, difterija, umjereno teka pneumonija, erizipel i ostale infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije rana nakon ugriza, antraks, sodoku (takorska groznica), lues, gonoreja, aktinomikoza.

39

DOZIRANJE 800.000 i.j. injekcija , 1-2x1 inj. intramuskularno PENICILINI REZISTENTNI NA BETA LAKTAMAZU KLOKSACILIN ( Orbenin ) DJELOVANJE Polusintetski penicilinski antimikrobik otporan na stafilokoknu penicilinazu. Baktericidni efekat postie inhibicijom sinteze staninog zida bakterija. INDIKACIJE Infekcije uzrokovane stafilokokama, ukljuujui i one koje stvaraju penicilinazu.: infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije kostiju i zglobova, infekcije respiratornog i urinarnog trakta, upale srednjeg uha, endokarditis, peritonitis, sepsa, gnojni meningitis, apsces mozga, profilaksa hirurkih infekcija. DOZIRANJE 250 mg kapsule , 4x2 caps. 1 gr injekcije , 4x injekcije i.m. ili i.v. AMOKSICILIN + KLAVULONSKA KISELINA ( Xiclav , Amoksiklav , Klavocin ) DJELOVANJE Amoksicilin je polusintetski beta-laktamski antimikrobik irokog spektra djelovanja. Infibicijom transpeptidaze koi sintezu mukopeptida u membrani bakterijske stanice, pa ometa njenu izgradnju. Klavulonska kiselina je ireverzibilni inhibitor beta-laktamaze koji s enzimima stvara stabilne i neaktivne komplekse, te tako sprijeava razgradnju amoksicilina. INDIKACIJE Infekcije izazvane osjetljivim mikroorganizmima: infekcije gornjih i donjih respiratornih puteva, infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije urinarnog trakta, infekcije bilijarnog trakta, mijeane abdominalne infekcije, infekcije spolnih organa, ostale infekcije ( osteomijelitis, sepsa, divertikulitis, apsces jetre, peritonitis, infekcije nakon hirurkih zahvata, odontogene infekcije). DOZIRANJE 375 mg i 625 mg tablete, 3x1 tbl. od 375 mg , tee infekcije 3x1 tbl. od 625 mg 600 mg i 1,2 gr injekcije , 3-4x1 inj. od 1,2 gr i.v. ili u infuziji. CEFALOSPORINI I SRODNE SUPSTANCIJE CEFALEKSIN ( Cephabos , Ceporex , Cefalexin , Oracef , Cefaleksin ) DJELOVANJE irokospektralni cefalosporin prve generacije otporan na beta laktamazu. Djeluje baktericidno inhibirajui sintezu staninog zida bakterija. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih respiratornih puteva, infekcije uha grla i nosa, infekcije urinarnog trakta, infekcije bilijarnog trakta, infekcije u ginekologiji i opstetriciji, infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije kostiju i zglobova, gonoreja, peritonitis, endokarditis. DOZIRANJE

40

250 mg i 500 mg tablete , 4x1 tbl. od 250 mg ili 2-3x1 tbl. od 500 mg, CEFAZOLIN ( Kefzol ) DJELOVANJE irokospektralni cefalosporin prve generacije otporan na beta laktamazu. Djeluje baktericidno inhibirajui sintezu staninog zida bakterija. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, infekcije uha grla i nosa, infekcije urinarnog trakta, infekcije bilijarnog trakta, infekcije u ginekologiji i opstetriciji, infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije kostiju i zglobova, gonoreja, sepsa, peritonitis, endokarditis, profilaksa postoperativnih infekcija. DOZIRANJE 1 gr injekcije , 2-4x1 inj. i.m. ili i.v. CEFUROKSIM ( Ketocef , Novocef , Zinacef , Keroxime , Zinnat ) DJELOVANJE irokospektralni cefalosporin druge generacije otporan na beta laktamazu. Djeluje baktericidno inhibirajui sintezu staninog zida bakterija. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, infekcije uha grla i nosa, infekcije urinarnog trakta, infekcije bilijarnog trakta, infekcije u ginekologiji i obstetriciji, infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije kostiju i zglobova, gonoreja, sepsa, peritonitis, endokarditis, profilaksa postoperativnih infekcija. DOZIRANJE 125 mg , 250 mg i 500 mg tablete , 2x 1-2 tbl. od 250 mg 750 mg i 1,5 gr injekcije , 3-4x1 inj. od 750 mg CEFAKLOR ( Ceclor , Ceclor MR , Taracef ) DJELOVANJE irokospektralni cefalosporin druge generacije otporan na beta laktamazu. Djeluje baktericidno inhibirajui sintezu staninog zida bakterija. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, infekcije uha grla i nosa, infekcije urinarnog trakta, infekcije bilijarnog trakta, infekcije u ginekologiji i obstetriciji, infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije kostiju i zglobova, gonoreja, sepsa, peritonitis, endokarditis, profilaksa postoperativnih infekcija. DOZIRANJE 250 mg , 500 mg (Taracef) kapsule , 3x1-2 caps od 250 mg 375 mg , 500 mg i 750 mg (Ceclor MR) tablete , 2x1 tbl. zavisno od stanja 125 mg/5 ml i 250 mg/5 ml suspenzija , 3x1-2 kaike susp. od 250 mg/5 ml CEFOTAKSIM ( Taxim , Cefotaksim ) DJELOVANJE irokospektralni cefalosporin tree generacije otporan na beta laktamazu. Djeluje baktericidno inhibirajui sintezu staninog zida bakterija. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, infekcije uha grla i nosa, infekcije urinarnog trakta, infekcije bilijarnog trakta, infekcije u ginekologiji i obstetriciji, infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije kostiju i zglobova, gonoreja, sepsa, peritonitis, endokarditis, profilaksa postoperativnih infekcija.

41

DOZIRANJE 1,0 gr i 2,0 gr injekcije , 2x1 inj. od 1,0 gr , i.m , i.v. , infuzijom. CEFTAZIDIM ( Mirocef , Fortum ) DJELOVANJE irokospektralni cefalosporin tree generacije otporan na beta laktamazu. Djeluje baktericidno inhibirajui sintezu staninog zida bakterija. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, infekcije uha grla i nosa, infekcije urinarnog trakta, infekcije bilijarnog trakta, infekcije u ginekologiji i obstetriciji, infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije kostiju i zglobova, gonoreja, sepsa, peritonitis, endokarditis, profilaksa postoperativnih infekcija, infekcije u pacijenata sa imunodeficijencijom DOZIRANJE 500 mg i 1,0 gr injekcije , 3x1 inj. ili 2x2 inj. od 1,0 gr , i.m. , i.v. , infuzijom CEFTRIAKSON ( Rocephin , Triax , Lendacin ) DJELOVANJE irokospektralni cefalosporin tree generacije otporan na beta laktamazu. Djeluje baktericidno inhibirajui sintezu staninog zida bakterija. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, infekcije uha grla i nosa, infekcije urinarnog trakta, infekcije bilijarnog trakta, infekcije u ginekologiji i obstetriciji, infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije kostiju i zglobova, gonoreja, sepsa, peritonitis, endokarditis, profilaksa postoperativnih infekcija, infekcije u pacijenata sa imunodeficijencijom i malignim tumorima. DOZIRANJE 1,0 gr injekcije , 1x1 inj. , duboko i.m. , polahko i.v. , min. 30 minuta infuzijom. KOMBINACIJE DERIVATE SULFONAMIDA I TRIMETOPRIMA UKLJUUJUI I

SULFAMETOKSAZOL + TRIMETOPRIM KOTRIMOKSAZOL ( Bactrim , Esbesul , Sinersul , Primotren ) DJELOVANJE Kombinacija dva bakteriostatska lijeka koja u kombinaciji imaju baktericidno djelovanje na koje se tee stvara rezistencija. Inhibira dvije sukcesivne reakcije bakterijske sinteza folinske kiseline koja je neophodna za rast i razvoj patogenih uzronika INDIKACIJE Infekcije urinarnog trakta, infekcije gornjih i donjih respiratornih puteva, infekcije gastrointestinalnog trakta, genitalne i venerine infekcije, infekcije koe i mehkih tkiva, gnojni meningitis, akutna bruceloza, igeloza, infekcije u hirurgiji i stomatologiji DOZIRANJE 480 mg tablete , 2x2 tbl. MAKROLIDI I LINKOZAMIDI

42

ERITROMICIN ( Eritromicin ) DJELOVANJE Makrolidni antimikrobik irokog spektra djelovanja. Djeluje bakteriostatski a u visokim dozama i baktericidno. Inhibira sintezu proteina veui se reverzibilno 50S subjedinicu ribozoma osjetljivih mikroorganizama. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, urinarnog trakta, uha grla i nosa, bilijarnog trakta, koe i mehkog tkiva, kostiju i zglobova, infekcije u ginekologiji i opstetriciji, legionarska bolest, infekcije koje ne reaguju na peniciline, profilaksa postoperativnih infekcija, akne vulgaris, rozacea, difterija, profilaksa velikog kalja. DOZIRANJE 250 mg kapsule , 4x1-2 caps. KLARITROMICIN ( Fromilid , Klacid ) DJELOVANJE Semisintetski makrolidni antimikrobik irokog spektra djelovanja koji obuhvata veliki broj Gram+ i Gram- bakterija, neke anaerobe, mikobakterije izuzev Micobacterium TBC, klamidije itd. Inhibira sintezu proteina u stanicama patogenog uzronika. Njegovo glavno djelovanje je bakteriostatsko, ali u visokoj koncentraciji i na osjetljive mikroorganizme moe djelovati i baktericidno. INDIKACIJE Tablete, film tablete, retard tablete, suspenzije: Infekcije gornjeg dijela respiratornog trakta (tonzilofaringitis, otitis media, akutni sinusitis), infekcije donjeg dijela respiratornog trakta (akutni bronhitis, akutne egzacerbacije hroninog bronhitisa, hospitalne pneumonije, atipine pneumonije), infekcije koe i potkonog tkiva, infekcije izazvane mikobakterijama, eradikcija Helicobacter pylori kod pacijenata s gastroduodenalnim ulkusom (u kombinaciji s drugim lijekovima). Injekcije: Teke infekcije gornjeg i donjeg dijela respiratornog trakta, teke infekcije koe i potkonog tkiva, teke diseminirane ili lokalizirane mikobakterijalne infekcije. DOZIRANJE 250 mg i 500 mg tablete i film tablete , 2x1-2 tbl. od 250 mg ili 2x1 tbl. od 500 mg , trajanje 7 dana. 500 mg injekcije (Klacid IV) , 2x1 inj. , trajanje 5 dana. AZITROMICIN ( Sumamed , Sumamed S ) DJELOVANJE Semisintetski derivat eritromicina A, antimikrobik irokog spektra djelovanja. Djeluje bakteriostatski, a u visokim dozama i baktericidno. Inhibira sintezu proteina veui se reverzibilno za 50S subjedinicu ribosoma osjetljivih mikroorganizama. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih respiratornih puteva, infekcije uha grla i nosa, infekcije koe i mehkih tkiva, spolno prenosive bolesti (nekomplicirani uretritis i cervicitis), infekcije eluca i duodenuma uzrokovane sa Helicobacter pylori. DOZIRANJE

43

125 mg tablete, 250 mg kapsule, 500 mg tablete, 1x1 tbl. od 500 mg (3 dana), 500 mg injekcije , 1x1 inj. u infuziji 1-2 dana KLINDAMICIN ( Klimicin ) DJELOVANJE Linkozamidski antimikrobik, polousintetski derivat linkomicina.. Ovisno o koncentraciji antimikrobika i osjetljivosti mikroorganizma ima bakteriostatski ili baktericidni uinak. Klindamicin djeluje na aerobne i anaerobne, pozitivne i negativne bakterije i na protozoe. Mehanizam djelovanja sastoji se u inhibiciji rane faze sinteze proteina kod osjetljivih patogenih uzronika, zbog vezivanja na ribozome i sprijeavanja nastanka peptidnog lanca. Klindamicin se vee i djeluje inhibitorno na 50 S subjedinicu, a stimulativno na 70 S subjedinicu bakterijskih ribozoma. INDIKACIJE Infekcije donjeg respiratornog trakta, infekcije koe i mehkih tkiva, akutni i hronini osteomijelitis, anaerobne bakterijemije, intraabdominalne infekcije, infekcije u ginekologiji. DOZIRANJE 150 mg i 300 mg tablete , 4x1-2 tbl. od 150 mg. 300 mg i 600 mg injekcije , 3-4x1-2 inj. od 300 mg , i.m. ili i.v. (kod veih doza i.v.) LINKOMICIN ( Lincocin , Neloren ) DJELOVANJE Djeluje bakteriostatski. Inhibira sintezu proteina veui se reverzibilno na 50 S subjedinicu ribozoma osjetljivih mikroorganizama. INDIKACIJE Infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, infekcije genitourinarnog trakta, infekcije koe i mehkih tkiva, osteomijelitis izazvan Gram+ bakterijama, difterija, malarija otporna na klorkin. DOZIRANJE 500 mg kapsule (Lincocin) , 3x1 caps. 300 mg/1 ml i 600 mg/2 ml , injekcije , 1x1 inj. od 600 mg/2 ml i.m. , kod teih infekcija 2x1 inj. , ako se daje i.v. obavezno ide u infuziji. AMINOGLIKOZIDI GENTAMICIN ( Gentamicin , Garamycin ) DJELOVANJE Aminoglikozidni antimikrobik irokog spektra djelovanja. Baktericidno djelovanje se zasniva na inhibiciji sinteze proteina u ribozomima osjetljivih patogenih mikroorganizama, ometanju pravilnog prepisivanja genetskog koda, ugraivanju pogrene aminokiseline u molekulu proteina i stvaranju nefunkcionalnih proteina. Osim toga, gentamicin sprijeava ugraivanje aminokiselina i u citoplazmatsku membranu, koja gubi svojstva selektivne barijere, to dovodi do smrti osjetljivog patogenog uzronika. INDIKACIJE Bakterijska sepsa i neonatalna sepsa, bilijarne infekcije, abdominalne infekcije, infekcije urogenitalnog trakta, infekcije respiratornog trakta, meningitis i druge infekcije CNS-a, infekcije kostiju i zglobova, endokarditis,

44

infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije nakon opekotina, listerioza, tularemija, bruceloza, cistina fibroza. DOZIRANJE 20 mg/2 ml , 40 mg/2 ml , 80 mg/2 ml i 120 mg/2 ml injekcije , 2x1 inj, od 80 mg/2 ml , i.m. , i.v. sporom injekcijom ili infuzijom. KINOLONSKI ANTIMIKROBICI CIPROFLOKSACIN ( Ciprol , Citeral , Ciprobay , Ciprinol , Cifloxinal ) DJELOVANJE Kinolonski antimikrobik sa irokim spektrom djelovanja. Inhibira bakterijsku DNK-girazu, ime se ometa replikacija bakterijske DNK, a time i sinteza proteina. INDIKACIJE Infekcije urinarnog trakta, respiratornog trakta, uha grla i nosa, urogenitalnog trakta, gastrointestinalnog trakta, hepatobilijarnog trakta, koe i mehkih tkiva, kostiju i zglobova, venerine bolesti, teke sistemske infekcije, lijeenje kliconotva Salmonellae typhi i drugih salmonela, infektivna dijareja, prevencija infekcija u hirurgiji i kod pacijenata sa imunodeficijencijom. DOZIRANJE 250 mg , 500 mg tablete ili film tablete , 2x1 tbl. od 500 mg , 2 sata poslije jela i bez antacida sa dosta tenosti. 100 mg/10 ml injekcije , 2x2-4 inj. u infuziji ili gotove infuzijske otopine (Ciprobay 200 i Ciprobay 400). PEFLOKSACIN ( Abaktal ) DJELOVANJE Sintetski kinolonski antimikrobik s baktericidnim djelovanjem na brojne Gram+ i Gram- mikroorganizme. Inhibira bakterijsku DNK-girazu, ime se ometa replikacija bakterijske DNK, a time i sinteza proteina. INDIKACIJE Infekcije urinarnog trakta, respiratornog trakta, uha grla i nosa, urogenitalnog trakta, gastrointestinalnog trakta, hepatobilijarnog trakta, koe i mehkih tkiva, kostiju i zglobova, venerine bolesti, teke sistemske infekcije, lijeenje kliconotva Salmonellae typhi i drugih salmonela, infektivna dijareja, prevencija infekcija u hirurgiji i kod pacijenata sa imunodeficijencijom. DOZIRANJE 400 mg tablete , 2x1 tbl , max. doza 1,5 gr/dan. 400 mg/5 ml injekcije , 2x1 injekcija u infuziji 5% glukoze , polahko 1 sahat , (ne smije se razrijediti u otopini gdje ima hlorida) PIPEMIDNA KISELINA ( Palin ) DJELOVANJE Uroantiseptik sa bakteriostatskim i baktericidnim djelovanjem. Kao i ostali kinolonski preparati, inhibira proces repliciranja DNK u hromozomima mikroorganizma, to sprijeava stvaranje normalnih molekula i razvoj bakterija. U urinu djeluje baktericidno na veinu Gram- bakterija i na stafilokoke. Optimalno djelovanje je pri pH 5-9 INDIKACIJE

45

Akutne i hronine infekcije urinarnog trakta izazvane bakterijama osjetljivim na pipemidnu kiselinu: produena terapija pijelonefritisa (kod pacijenata sa estim recidivima), recidivni cistitis i vaginitis. DOZIRANJE 200 mg kapsule , 400 mg tablete , 2x2 caps. Ili 2x1 tbl. , 10 dana i vie. GLUKOPEPTIDNI ANTIMIKROBICI VANKOMICIN ( Vancocin CP , Edicin ) DJELOVANJE Glukopeptidni antimikrobik s baktericidnim djelovanjem. Inhibira sintezu staninog zida bakterija. INDIKACIJE i.v. primjena: Teke infekcije izazvane Gram+ bakterijama rezistentnim na druge antimikrobike ili kod pacijenata alerginih na peniciline i cefalosporine: endokarditis, sepsa, osteomijelitis, infekcije CNS-a, infekcije donjih disajnih puteva (pneumonije), infekcije koe i mehkih tkiva. Oralna primjena: Pseudomembranozni kolitis izazvan s Clostridium difficile, stafilokokni enterokolitis. DOZIRANJE 500 mg i 1,0 gr injekcije , 4x1 inj. od 500 mg ili 2x1 inj. od 1,0 gr , i.v. polahko , ampula se moe i popiti, razrijeena sa 30 ml vode 4x500 mg. DERIVATI IMIDAZOLA METRONIDAZOL ( Flagyl , Metrozol , Efloran , Medazol , Metronidazol fresenius ) DJELOVANJE Sintetski derivat imidazola s antimikrobnim i antiprotozoalnim djelovanjem: antimikrobno djelovanje lijeka rezultat je formiranje labilnih, hemijski reaktivnih intermedijarnih produkata nastalih redukcijom nitro-grupe u odgovarajue hidroksilamine.. Procesi kojim ovi intermedijarni produkti unitavaju bakterije ukljuuju reakciju sa staninim makromolekulama, kao to su DNK, proteini, membrane. Reducirani metronidazol uzrokuje strukturne i hemijske promjene DNK bakterijskih stanica, ime se sprijeava njena dalja replikacija. INDIKACIJE Anaerobne infekcije: infekcije disajnih puteva, ginekoloke i abdominalne infekcije, infekcije CNS-a, sepsa, endokarditis, infekcije koe i mehkih tkiva, infekcije kostiju i zglobova, ulcerozni gingivitis, hepatina encefalopatija, sprijeavanje infekcija u hirurgiji, Protozoalne infekcije: urogenitalna trihomonijaza, amebijaza, lamblijaza, Druge infekcije izazvane uzronicima kao to su Bacteroides species (B.fragilis, B.distasonis, B.ovatus, B.thetaiotaomicron, B.vulgatus), Clostridium species, Peptococcus species, Peptostreptococcus species. DOZIRANJE 250 mg i 500 mg tablete (Flagyl i Metrozol) , 400 mg tablete (Efloran i Medazol) , 3x1 tbl. od 400 mg ili 500 mg 500 mg/100 ml infuzija , 3x1 infuzija

46

ANTIMIKOTICI ZA SISTEMSKU PRIMJENU KETOKONAZOL ( Oronazol ) DJELOVANJE Derivat imidazola sa fungoststskim djelovanjem. Djeluje na dermatofite, kvasnice, dimorfne gljivice i eumicete. U veim koncentracijama moe djelovati i fungicidno. Inhibirajui neke enzimske sisteme ketokonazol inhibira sintezu ergosterola koji je vitalna komponenta membrane gljivinih stanica, poveava permeabilnost membrana i omoguava istjecanje esencijalnih sastojaka iz stanice, a time i smrt stanice. INDIKACIJE Povrinske i duboke mikoze koe, vlasita i noktiju koje izazivaju dermatofiti ili kandida ( dermatomikoze, onihomikoze, hronina mukokutana kandidijaza, pityriasis versicolor); kandidijaze usne upline i probavnih organa; sistemske mikoze (sistemska kandidijaza, kandidurija, kokcidioidomikoze, histoplazmoze, parakokcidioidomikoze); sprijeavanje gljivinih infekcija u pacijenata sa smanjenom odbrambenom sposobnou; hronina i rekurentna vaginalna kandidijaza. DOZIRANJE 200 mg tablete , 1x1 tbl , s hranom , 14 dana , max.dnevna doza 400 mg LIJEENJE INFEKCIJA UZROKOVANIH MIKOBAKTERIJAMA RIFAMPICIN ( Arficin , Rimactan ) DJELOVANJE Baktericidni antimikrobik irokog spektra djelovanja. Inhibira DNK-ovisnu ribonukleinsku polimerazu u bakterijama ali ne i u humanim stanicama. INDIKACIJE Tuberkuloza, infekcije uzrokovane drugim mikobakterijama, prostatitis, asimptomatske kliconoe meningokoka, infekcije stafilokokama (u sluaju da druga terapija nije djelotvorna), lepra, bruceloza, legionarska bolest. DOZIRANJE 300 mg kapsule , 1-2x2 caps. PIRAZINAMID ( Pyrazinamid ) DJELOVANJE Sintetski tuberkulostatik koji djeluje bakteriostatski ili baktericidno na Koch-ov bacil, zavisno od koncentracije u plazmi. Dobro djeluje u kiselom mediju i prodire intracelularno. INDIKACIJE Lijeenje svih fotmi tuberkuloze, u kombinaciji s drugim lijekovima. DOZIRANJE 500 mg tablete , 1x2 tbl. max.dnevna doza 3,0 gr. (onda u vie doza) ETAMBUTOL ( Etambutol ) DJELOVANJE Inhibira ugradnju miokoline kiseline u stanini zid mikobakterija i interferira sa metabolizmom nukleinskih kiselina i proteina. Na taj nain zaustavlja rast i razmnoavanje mikobakterija, a posebno M.tuberculosis.

47

INDIKACIJE Lijeenje svih formi tuberkuloze, u kombinaciji s drugim lijekovima. DOZIRANJE 400 mg tablete , 2x2 tbl. LIJEENJE SISTEMSKIH VIRUSNIH INFEKCIJA ACIKLOVIR ( Virolex , Hernovir ) DJELOVANJE Virostatik velike selektivnosti za viruse Herpes simplex tip 1 i 2, Varicella zoster, Epstein-Barr i Cytomegalovirus. U inficiranoj stanici aktivira se aciklovir-trifosfat, ugrauje u virusnu DNK i sprijeava razmnoavanje virusa. Aciklovir je supstrat samo za enzime virusa, dok sa enzimima neinficiranih stanica ne reagira, tako da ne utie na bioloke procese zdravih stanica. INDIKACIJE Tablete: Inicijalni i rekurentni oblici Herpes genitalis, Herpes zoster infekcije koe, variela. Injekcije: Inicijalni i rekurentni oblici mukoznog i kutanog Herpes simpley 1 i 2 tipa, Variella-Zoster infekcije i imunokompromitiranih pacijenata; sprijeavanje infekcija sa Herpes simplex i Cytomegalovirusom u pacijenata sa oslabljenim imunitetom u toku transplantacije kotane sri, transplantacije bubrega, aplazije kotane sri nakon primjene antitumorskih lijekova; Herpes simplex encefalitis; tei sluajevi inicijalnih epizoda Herpes genitalis u pacijenata koji nisu imunokompromitirani. DOZIRANJE 200 mg tablete , 4-5x1-2 tbl. kod Herpes simplex tokom 5 dana , 5x4 tbl. kod Varicella-Zoster tokom 7 dana. 250 mg injekcije , 3x1-2 inj. tokom 5 dana kod Herpes simplex i VaricellaZoster infekcije. LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA KOTANO MIINI SISTEM LIJEKOVI S PROTUUPALNIM I ANTIREUMATSKIM DJELOVANJEM NESTEROIDNI LIJEKOVI DJELOVANJEM S PROTUUPALNIM I ANTIREUMATSKIM

INDOMETACIN ( Indometacin , Imet ) DJELOVANJE Nesteroidni antireumatik sa snanim analgetikim, amtiinflamatornim i antipiretikim djelovanjem. U viim koncentracijama sprijeava agregaciju trombocita. Ireverzibilno se vee za enzim ciklooksigenazu koji je ukljuen u sintezu prostaglandina, trombokasna i prostaciklina iz arahidonske kiseline, odnosno iz fosfolipida stanine membrane. Blokadom sinteze prostaglandina u upalnom podruju se smanjuje stanina reakcija i bol, a zbog njihove inhibirane sinteze u CNS-u dolazi do ponovnog uspostavljanja kontrole termoregulacionog centra i pada poviene tjelesne temperature. INDIKACIJE

48

Bol i umjerena do teka inflamacija u reumatskim i drugim akutnim muskuloskeletnim oboljenjima; akutni giht; dismenoreja. DOZIRANJE 25 mg kapsule , 3-4x1-2 caps. sa hranom. 50 mg i 100 mg supozitorije , obino 1x1 suposit.od 100 mg uvee , kod jaih bolova 2x1 suposit. od 100 mg ujutro i uvee DIKLOFENAK ( Difen , Naklofen , Naklofen duo , Voltaren , Voltaren forte , Voltaren rapid , Voltaren retard ) DJELOVANJE Nesteroidni antireumatik sa snanim analgetikim, amtiinflamatornim i antipiretikim djelovanjem. U viim koncentracijama sprijeava agregaciju trombocita. Ireverzibilno se vee za enzim ciklooksigenazu koji je ukljuen u sintezu prostaglandina, trombokasna i prostaciklina iz arahidonske kiseline, odnosno iz fosfolipida stanine membrane. Blokadom sinteze prostaglandina u upalnom podruju se smanjuje stanina reakcija i bol, a zbog njihove inhibirane sinteze u CNS-u dolazi do ponovnog uspostavljanja kontrole termoregulacionog centra i pada poviene tjelesne temperature. INDIKACIJE Upalni , degenerativni ili izvanzglobni reumatizam , bolna stanja kraljenice , akutni napad gihta , posttraumatska i postoperativna bolna i upalna stanja , bubrene i une kolike , bolna menstruacija DOZIRANJE 50 mg tablete , 2-3x1 tbl , 100 mg retard tableta , 1x1 ret.tbl. , 75 mg/3 ml injekcije , 1-2x1 inj. i.m. duboko u glutealni mii, 25 mg i 50 mg supozitorije , 3-4x1 suposit. od 50 mg. IBUPROFEN ( Brufen , Ibuprofen , Diverin , Advil , Dalsy ) DJELOVANJE Nesteroidni antireumatik, derivat propionske kiseline sa snanim analgetikim, antiinflamatornim i antipiretikim djelovanjem. U viim koncentracijama sprijeava agregaciju trombocita. Inhibira enzim ciklooksigenazu koji je ukljuen u sintezu prostaglandina, tromboksana i prostaciklina glavnih medijatora boli i upale. INDIKACIJE Reumatske bolesti ( reumatoidni artritis, osteoartritis, ankilozantni spondilitis, juvenilni artritis, psorijatini artritis); bol; akutni napad gihta; bolest odlaganja kalcijevog pirofosfata (akutni napad); nereumatska upalna stanja (sportske povrede, burzitis, kapsulitis, tendosinovitis, tenditis); poviena tjelesna temperatura; dismenoreja; vaskularne glavobolje. DOZIRANJE 200 mg , 400 mg i 600 mg tablete ili draeje , 3-4x1-2 tbl od 400 mg , maksimalna dnevna doza 3200 mg. KETOPROFEN ( Ketobos , Ketonal , Knavon ) DJELOVANJE Nesteroidni antireumatik derivat propionske kiseline sa analgetskim, antiinflamatornim i antipiretikim djelovanjem. U viim koncentracijama sprijeava agregaciju trombocita. Inhibira sintezu i oslobaanje prostaglandina, glavnih medijatora boli i upale, aktivnost bradikinina, migraciju

49

polimorfonuklearnih leukocita i stabilizira membranu lizozima, limitirajui na taj nain intenzitet i irenje inflamatornog procesa. INDIKACIJE Reumatoidni artritis; seroloko negativni spondiloartritisi (ankilozantni spondilitis, psorijatini artritis, reaktivni artritisi); giht i pseudogiht; artroza; izvanzglobni reumatizam (burzitis, kapsulitis, tendosinovitis, tendinitis); posttraumatski i postoperativni bol; dismenoreja; bol u kostima kod metastaza. DOZIRANJE 50 mg kapsule , 1+1+2 caps ; 100 mg tableta forte , 3x1 tbl ; 150 mg tableta retard , 2x1 tbl. ; uzimati u toku jela. 100 mg supozitorije 1x1 suposit. 100 mg/2 ml injekcija , 1-2x1 inj. i.m. duboko u glutealni mii , max. 3 inj/dan ANALGETICI OPIJATNI ANALGETICI MORFIN ( Kapanol ) DJELOVANJE Morfin inhibira nociceptivne reflekse uzrokujui duboku analgeziju. Najmanje su tri mehanizma ukljuena u indukciju analgezije: terminalni opioidni receptori aferentnih nerava i inhibiciji oslobaanja neurotransmitera (ukljuujui supstanciju P); morfin antagonizira efekta primjene supstancije P presjecajui nociceptivni put ka velikim centrima u CNS-u; receptori djeluju simultano (slabije na termalne podraaje)- elektro ili hemijska stimulacija ovih receptora takoer dovodi do slinih ili istih efekata. INDIKACIJE Dugotrajni hronini, srednje teki i teki bolovi, kada je potreban analgetski tretman dui od nekoliko dana. DOZIRANJE 20 mg , 50 mg i 100 mg kapsule , 1-2x1 caps. poinje se s najmanjom dozom , kasnije se dozira po potrebi. METADON ( Heptanon ) DJELOVANJE Sintetski narkotiki analgetik iz grup difenilpropilamina. Analgetiki efekat metadon ostvaruje vezanjem i antagonistikim djelovanjem na opioidne receptore u CNS-u, mijenjanjem percepcije boli u kimenoj modini i viim nivoima CNS-a, te emocionalnog odgovora na bol. Djelovanjem na centre u produenoj modini, metadon koi reflekse kalja. Takoe to je jedini narkotiki analgetik koji se koristi za detoksifikaciju i odravanje narkotike adikcije. INDIKACIJE Jaka bol razliitih uzroka na koju ne djeluju nenarkotiki analgetici (bol u terminalnom stadiju malignoma, une i bubrene kolike, postoperativna i posttraumatska bol, bol u infarktu miokarda); jak nadraajni kaalj koji se ne moe suzbiti nenarkotikim ili narkotikim antitusicima; lijeenje ovisnosti o heroinu i ostalim morfinskim drogama (sprijeavanje apstinencijskog sindroma u ovisnika).

50

DOZIRANJE 5 mg tablete , 1-3x1-3 tbl. 10 mg/ml kapi ili otopina , 3x1 ml otopine (1 ml = 40 kapi = 10 mg) 10 mg/ml injekcije , 1-3x1 inj. PENTAZOCIN ( Fortral ) DJELOVANJE Potentni analgetik koji posjeduje kako agonistiko, tako i antagonistiko djelovanje na opioidne receptore. Spada u grupu antagonista morfina. INDIKACIJE Umjeren do jaki bol, premedikacija u okviru anestezije. DOZIRANJE 50 mg tablete , 6-8x1-2 tbl. , poslije jela , max.dnevna doza 600 mg. 30 mg/ml injekcije , 6-8x1 inj. i.m. , i.v. , s.c. TRAMADOL ( Tramal , Tramadol , Protradon , Lumidol ) DJELOVANJE Analgetik iz grupe slabih opioida. Mehanizam djelovanja odtvaruje kako putem spinalnih, tako i putem supraspinalnih, odnosno cerebralnih opioidnih receptora. Osim toga poveava fizioloki inhibitorni uinak spinalnih neurotransmitera (noradrenalina i serotonina) na prijenos boli. INDIKACIJE Jaki i srednje jaki bolovi akutnog ili hroninog karaktera (bol u infarktu miokarda, bolovi u malignim bolestima, traumatski bolovi, bolovi nakon opekotina, postoperativni bolovi). DOZIRANJE 50 mg kapsule , 3-4x1-2 caps ; 100 mg/ml kapi , 3-4x20-40 kapi (20 kapi = 50 mg) ; maksimalna dnevna doza 400 mg. 50 mg7ml i 100 mg/ml injekcije , 3-4x1-2 inj. od 50 mg/ml , i.m. , i.v. , infuzijom. OSTALI ANALGETICI I ANTIPIRETICI ACETILSALICILNA KISELINA ( Bospyrin , Aspirin , Andol ) Djaluje analgetiki, antipiretiki, antiinflamatorno i antiagregacijski. Inhibicijom enzima ciklooksigenaze smanjuje se produkcija prostaglandina odgovornih za inflamaciju i bol, kao i tromboksana A2, to ireverzibilno oteuje trombocite 7 do 10 dana. Antipiretiko djelovanje odvija se preko termoregulacionog centra u hipotalamusu. Acetilsalicilna kiselina djeluje i periferno preko inhibicije sinteze prostaglandina, koji senzibiliraju nociceptore i centre za regulaciju temperature i osjeta boli. INDIKACIJE Blagi do srednje jaki bolovi razliitog porijekla (artralgija, mijalgija, neuralgija, glavobolja, zubobolja, dismenoreja, postoperativni i posttraumatski bol, upalni, degenerativni i izvanzglobni reumatizam); poviena tjelesna temperatura; profilaksa cerebrovaskularnih i kardiovaskularnih oboljenja i prijeteih tromboza. DOZIRANJE 300 mg (Andol) i 500 mg (Bospyrin i Aspirin) tablete , 4-6x1 tbl. , maximalna dnevna doza 4 gr.

51

PIRAZOLONI METAMIZOL NORAMINOFENAZOM ( Analgin , Bosalgin ) DJELOVANJE Derivat pirazolona sa analgetikim, antipiretikim i antiinflamatornim djelovanjem. Inhibira aktivnost ciklooksigenaze, a time i sintezu prostaglandina, glavnih medijatora boli i upale. N snienje poviene tjelesne temperature djeluje preko centra ze termoregulaciju i irenjem krvnih ila, usljed ega nastupa znojenje i hlaenje organizma. INDIKACIJE Umjereno jaki do jaki bolovi razliitog porijekla (glavobolja, zubobolja, dismenoreja, artralgija, mijalgija, neuralgija, herpes zoster, bilijarne i renalne kolike, postoperativni i posttraumatski bol, upalni , degenerativni i izvanzglobni reumatizam, bolovi u malignim oboljenjima); poviena tjelesna temperatura. ANILIDI PARACETAMOL ( Paracetamol , Panadol , Lekadol , Plicet , Tylol , Lupocet , Daleron , Calpol ) DJELOVANJE Analgetiki i antipiretiki efekti paracetamola rezultat su inhibicije enzima ciklooksigenaze, a time i sinteze prostaglandina, glavnih medijatora boli i upale. Paracetamol ima i direktno djelovanje u CNS-u utjeui na centar za bol i termoregulaciju. INDIKACIJE Bolovi razliite etiologije i lokalizacije (glavobolja, zubobolja, neuralgije, neuritis, polineuritis, posttraumatska i postoperativna bol, bolovi u miiima i zglobovima, dismenoreja, ishialgija, reumatine tegobe); poviena tjelesna temperatura; zamjena za salicilate kod utvrenih kontraindikacija za njihovu primjenu (u dispepsiji, ulkusu eluca ili u toku antikoagulantne terapije) DOZIRANJE 500 mg tablete , 3-5x1 tbl. , max. 4000 mg/ dan ANTIEPILEPTICI KARBAMAZEPIN ( Tegrebos ) DJELOVANJE Antiepileptik iz grupe karboksamida koji posjeduje neurotropno i psihotropno djelovanje. Smanjeno oslobaanje glutamata i stabiliziranje neuronske membrane osnov je antiepileptikog djelovanja, a djelovanje na dopaminergiku i noradrenargiku neurotransmisiju odgovorno je za antimanina svojstva karbamazepina. INDIKACIJE Epilepsija: parcijalni napadi s jednostavnom i kompleksnom simptomatologijom, generalizirani toniko-kloniki napadi, mijeani oblici epilepsije; neuralgija trigeminusa, glosofaringealna neuralgija; psihomotorni napadi; centralni diabetes insipidus; bolna dijabetika neuropatija; profilaksa

52

manino-depresivne psihoze u pacijenata koji ne odgovaraju na lijeenje litijem; lijeenje manije i hipomanije; apstinencijski sindrom u alkoholiara. DOZIRANJE 200 mg tablete , Epilepsija:u poetku 1-2x1-2 tbl. pa se svake dvije sedmice doza povea za 100-200 mg , doza odravanja 0,8-1,2 gr/dan. Neuralgija trigeminusa: 1-2x1 tbl. a kasnije 3-4x2 tbl. , max 1,6 gr/dan Manija: 2-3x4-6 tbl. max. 1,6 gr/dan ANTIPARKINSONICI DOPAMINERGICI LEVODOPA + BENZERAZID ( Madopar , Madopar HBS ) DJELOVANJE U lijeku Madopar levodopa je nosilac farmakoterapijskih dejstava, dok benzerazid, inhibitor dekarboksilaze, korisno mijenja farmakokinetike osobine levodope, omoguavajui njen vei transport u mozak, nie doziranje i manje neeljenih efekata na periferiji, ali ne utjee na centralna neeljena dejstva. Primjenom Madopar HBS sprijeavaju se nagle oscilacije koncentracije levodope u plazmi, kao i fluktuacije djelotvornosti levodope kada se primjenjuje u konvencionalnim oblicima. INDIKACIJE Tablete (Madopar): Parkinsonova bolest, simptomatski parkinsonizam (postencefalitiki, aterosklerotiki, toksiki), izuzev parkinsonovog sindroma izazvanog lijekovima. Kapsule (Madopar HBS): U pacijenata sa svim vrstama fluktuacija u odgovoru, osobito vezane za fluktuacije koncentracije lijeka u plazmi (diskinezija pri visokoj dozi i pogoranje pri kraju doze) i za bolju kontrolu nonih simptoma. DOZIRANJE 125 mg tablete Madopar (100 mg levodopa + 25 mg benzerazid) , 125 mg kapsule Madopar HBS (100 mg levodopa + 25 mg benzerazid) , u poetnom stadiju 3-4x1/2 tbl. , kasnije dozu poveati 3-6x1 tbl. ANTIPSIHOTICI TIORIDAZIN ( Thiorette , Thiorill ) DJELOVANJE Neuroleptik koji u preporuenim dozama ima preteno anksiolitiko i psihorelaksantno djelovanje. Posjeduje depresivnu aktivnost na CNS, blokirajuu aktivnost na adrenargike receptore i slabiju antimuskarinsku aktivnost. Antagonizira centralne dopaminergike funkcije , naroito preko D receptora u limbikom sistemu i kortikalnim regijama odgovornim za antipsihotike efekteINDIKACIJE Anksioznost udruena sa depresijom; agitiranost; poremeaji sna; psihosomatski poremeaji; konfuzna stanja u starijih pacijenata; poremeaji ponaanja u djece. DOZIRANJE 10 mg , 25 mg i 100 mg draeje ; kod izofrenije i drugih psihoza 150-600 mg/dan podjeljeno u nekoliko doza ; kod psihomotorne agitacije i nasilnikog

53

ponaanja 75-200 mg/dan u nekoliko doza ; kod anksioznosti, agitacije i uznemirenosti 30-100 mg/dan u nekoliko doza. HALOPERIDOL ( Haldol , Haldol depo ) DOZIRANJE Derivat butirofenona, sa snanim antipsihotikim djelovanjem. Dobro regulira psihomotorni i neurovegetativni sistem, te dobro inhibira nekoordinirane pokrete. Posjeduje i snano antiemetiko djelovanje. INDIKACIJE Haldol: Psihomotorna agitacija u maniji, demenciji, oligofreniji, akutnoj i hroninoj izofreniji, alkoholizmu; paranoja; akutna konfuzna stanja; horeatini pokreti; senilna razdraljivost i agresivnost; tikovi; mucanje; tucanje; premedikacija u anesteziji; postoperativna prevencija munine i povraanja. Haldol depo: Odravajue lijeenje izofrenije i drugih psihoza. DOZIRANJE 2 mg i 10 mg tablete (Haldol) , 2-3x1 tbl. od 2 mg kod lakih simptoma , 23x2-3 tbl. od 2 mg kod teih simptoma. 5 mg/ml injekcija (Haldol) , 3-6x1-2 inj. , i.m. , max.doza 60 mg/dan 50 mg/ml depo injekcija (Haldol depo) , i.m. , svake etvrte sedmice SULPIRID ( Bosnyl , Eglonyl , Eglonyl forte ) DJELOVANJE Po nainu djelovanja se nalazi izmeu neuroleptika i timoleptika.Primjenjen u visokim dozama iskazuje snane neuroleptike, odnosno antipsihotike efekte. U manjim dozama djeluje anksiolitiki i blago psihostimulativno. Sulpirid ja supstituirani benzamidski derivat koji svoje antipsihotiko djelovanje ostvaruje selektivnom blokadom centralnih dopaminergikih D2 receptora, koji su prvenstveno smjeteni na postsinaptikoj membrani dopaminergikih puteva u mozgu. Sulpirid posjeduje i snano antiemetiko djelovanje. INDIKACIJE Hronini oblici izofrenije; depresija sa izrazitim psihomotornim koenjem; depresivna nemelanholina stanja; neurotske depresije; opsesivne psihoneuroze; psihofunkcionakne smetnje u domenu digestivnog i urogenitalnog trakta; gastroduodenalni ulkus; ulcerozni kolitis; preoperativna priprema pacijenta (zbog antiemetikog efekta); migrena i profilaksa migrenskih kriza digestivnog tipa; razni tipovi vertiginoznih smetnji, naroito onih koje nastaju refleksno podraajima iz digestivnog trakta. DOZIRANJE 50 mg kapsule , 25 mg/5ml sirup ; 3x1 caps. ili 3x2 kafene kaike sirupa kod gastrointestinalnih smetnji i migrena ; 200 mg tablete forte , kod izofrenije 2x1-2 tbl. u poetku , max.doza 800 mg/dan ; kod ostalih psihoza 2x50-200 mg caps. ili tbl.forte. 100 mg/2 ml injekcije , 2-3x1 inj. , i.m. ANKSIOLITICI DIAZEPAM ( Bosaurin , Apaurin , Diazepam ) DJELOVANJE

54

Benzodiazepin dugog djelovanja. Posjeduje anksiolitiko, sedativno, hipnotiko, miorelaksantno i antikonvulzivno djelovanje. U anksioznih pacijenata diazepam u malim dozama uklanja psihiku napetost, strah i tjeskobu. U neto veim dozama djeluje kao hipnotik, skrauje fazu uspavljivanja, produava drugi stadij NREM spavanja, a skrauje REM spavanje. Efekti diazepama su posljedica djelovanja na CNS, putem specifinih benzodiazepinskih receptora u limbikom sistemu, hipotalamusu, malom mozgu i korpus striatumu. Vezivanjem diazepama za receptor povisuje se GABA-nergina transmisija i poveava inhibicija u CNS-u. INDIKACIJE Neuroze praene strahom, muninom, napetou, psihomotornim nemirom, vegetativnim poremeajima i nesanicom; apstinencijalni sindrom tokom lijeenja alkoholizma ili narkomanije; epileptiki status; tetanus; miini spazmi kod lumbaga, artroze i reumatizma; premedikacija i uvoenje u anesteziju prilikom hirurkih i dijagnostikih zahvata; u akuerstvu za olakavanje poroda; kod prijeteeg abortusa; placente previje; preeklampsije i eklampsije. DOZIRANJE 2 mg , 5 mg , 10 mg tablete , 2-3x1 tbl. zavisno od potrebe 10 mg/2 ml injekcije , 5-20 mg i.m. ili i.v. , ako je potrebno dozu ponoviti za 4 sata. MEDAZEPAM ( Ansilan ) DJELOVANJE Psihotropni lijek, derivat 1,4-benzodiazepina, dugog djelovanja. Posjeduje anksiolitiko, antidepresivno, antipanino, antikonvulzivno i miinorelaksantno dejstvo, otklanja psihosomatske reakcije i stabilizira neurovegetativni nervni sistem. Ova dejstva medazepama bazirana su na potenciranju ili olakavanju GABA-nergine transmisije u CNS-u, to ima za posljedicu inhibiciju mezencefalinih dopaminergikih neurona u striatumu i limbikom sistemu. INDIKACIJE Stanje psihike napetosti (psihomotorni nemir, razdraljivost, uznemirenost, nervoza, poremeaj koncentracije, osjeaj preoptereenosti, nesigurnosti, nesposobnosti, strah i tjeskoba, poremeaj ponaanja); kardiovaskularne psihosomatske smetnje (tahikardija, cirkulacijski poremeaji, pseudoanginozne tegobe); respiratorne psihosomatske smetnje (hiperventilacijski sindrom, osjeaj torakalnog pritiska i tjeskobe); gastrointestinalne psihosomatske smetnje (munina, osjeaj punog eluca, spazmi, iritabilni kolon) DOZIRANJE 5 mg i 10 mg kapsule , 2-3x1 caps. od 10 mg , max.doza 50 mg/dan. LORAZEPAM ( Loram , Lorsilan ) DJELOVANJE Psihotropna supstanca, derivat benzodiazepina. Posjeduje anksiolitiko, sedativno i miino-relaksantno djelovanje, otklanja psihosomatske reakcije i stabilizira neurovegetativni nervni sistem. Takoe posjeduje antiemetiki efekat. Efekti lorazepama su posljedica djelovanja na CNS. Potencira uinak GABA-e i drugih inhibitornih transmitera.

55

INDIKACIJE Anksioznost, razdraljivost, napetost, posebno u starijih osoba; anksioznost kod depresije ili izofrenije; anksioznost i napetost pri hroninim organskim oboljenjima; emocionalno uvjetovani organski poremeaji ili smetnje spavanja; tenzijske glavobolje; psihoneuroze; sedacija prije dijagnostikih ili operativnih zahvata; apstinencijalni sindrom. DOZIRANJE 1 mg i 2,5 mg tablete , individualno BROMAZEPAM ( Lexilium , Lexaurin , Lekotam ) DJELOVANJE Psihotropna supstanca iz piridil-benzodiazepina. Posjeduje anksiolitiko, antikonvulzivno i miino-relaksantno dejstvo, otklanja psihosomatske reakcije i stabilizira neurovegetativni nervni sistem. Djelovanje lijeka zasniva se na potenciranju ili olakavanju GABA-nergike transmisije u CNS-u, to ima za posljedicu inhibiciju mezencefalinih dopaminergikih neurona u striatumu i limbikom sistemu. INDIKACIJE Anksioznost, napetost, uzmemirenost, smetnje sna; funkcionalne smetnje srca, respiratornog, gastrointestinalnog, urogenitalnog trakta nastale usljed stresa, anksioznosti i napetosti; druge psihosomatske smetnje kao glavobolja i psihogene dermatoze; anksioznost i napetost pri hroninim organskim oboljenjima; apstinencijalni sindrom. DOZIRANJE 1,5 mg , 3 mg , 6 mg tablete , individualno , obino 2-3x1,5-3 mg , maximalna dnevna doza 60 mg podjeljeno u vie pojedinanih doza. ALPRAZOLAM ( Xanax , Helex ) DJELOVANJE Triazolni analog 1,4-benzodiazepina. Posjeduje anksiolitiko, antidepresivno, antipanino, antikonvulzivno i miino-relaksantno dejstvo, otklanja psihosomatske reakcije i stabilizira neurovegetativni nervni sistem. U manjim dozama uklanja neprijatne emocije kao nemir i tjeskobu, a pri tom ne djeluje na motornu aktivnost. U veim dozama ispoljava sedativno i miinorelaksantno djelovanje. Djelovanje lijeka zasniva se na potenciranju ili olakavanju GABA-nergike transmisije u CNS-u, to ima za posljedicu inhibiciju mezencefalinih dopaminskih neurona u striatumu i limbikom sistemu. INDIKACIJE Anksiozna stanja sa znacima depresije ili bez njih; anksiozna stanja i mijeana anksiozno-depresivna stanja koja prate organska oboljenja, npr. u hroninoj fazi alkoholne apstinencije; panini poremeaji. DOZIRANJE 0,25 mg i 0,5 mg tablete , individualno , obino 2-3x1 tbl. HIPNOTICI I SEDATIVI NITRAZEPAM ( Trazem , Cerson ) DJELOVANJE

56

Psihotropna supstanca, derivat 1,4-benzodiazepina. Ima jae izraeno hipnotiko dejstvo, a neto slabije anksiolitiko, antikonvulzivno i miinorelaksantno. titi fizioloki mehanizam sna od emocionalnih, neurovegetativnih i senzornih nadraaja, uspostavlja prirodni ritam dubokog nonog sna iz kojeg je mogue buenje i ponovno lahko uspavljivanje. Djelovanje lijeka zasniva se na potenciranju ili olakavanju GABA-nergike transmisije u CNS-u, to ima za posljedicu inhibiciju mezencefalinih dopaminergikih neurona u striatumu i limbikom sistemu. INDIKACIJE Poremeaji spavanja nastali usljed emocionalnih, neurovegetativnih i senzornih nadraaja velike jaine ili dugog trajanja; poremeaji spavanja usljed oboljenja organskog porijekla (bol, metaboliki poremeaji), poremeaji spavanja kod djece i starijih osoba. DOZIRANJE 5 mg tablete , 1-2 tbl. prije spavanja , maksimalna dnevna doza 20 mg. PSIHOANALEPTICI ANTIDEPRESIVI AMITRIPTILIN ( Amyzol ) DJELOVANJE Amitriptilin je triciklini antidepresiv sa sedativnim djelovanjem. Inhibira povrat noradrenalina i serotonina u centralnim monoaminergikim sinapsama. INDIKACIJE Depresija endogenog porijekla, nastupi paninog straha, nono mokrenje (enuresis nocturna). DOZIRANJE 10 mg i 25 mg tablete , 3x2-3 tbl. od 25 mg , maksimalno 150 mg/dan 20 mg/2 ml injekcije , 4x1/2-1 inj. , i.m. ili i.v. FLUOKSETIN ( Oxetin , Prozac , Portal ) DJELOVANJE Farmakoloki selektivan i jak inhibitor vezivanja serotonina za presinaptiku membranu. Nagomilavanjem serotonina se naglaava kateholaminska aktivnost, koja preokree depresivni sindrom u normalno rasuivanje. Fluoksetin posjeduje vrlo mali afinitet prema noradrenargikom, odnosno dopaminergikom neurotransmitorskom sistemu. INDIKACIJE Depresija; opsesivno-kompulzivni poremeaji; bulimia nervosa DOZIRANJE 20 mg tablete (Oxetin) ili kapsule (Prozac, Portal) , 1x1 tbl. ili caps , maximalna doza 80 mg/dan u dvije doze (2x2 tbl. ili caps.) PAROKSETIN ( Seroxat ) DJELOVANJE Antidepresivni efekat paroksetina potie od potenciranja serotoninergike aktivnosti u CNS-u, to je posljedica inhibicije razgradnje i iskoritavanja serotonina. Paroksetin blokira prijem serotonina u trombocitima ovjeka.

57

Slabo djeluje na muskarinske, alfa1, alfa2 i beta adrenargike receptore, dopaminske D2 receptore, 5-HT1, 5-HT2 i H1 histaminske receptore. INDIKACIJE Svi tipovi depresije, ukljuujui reaktivne i teke depresije praene tjeskobom; opsesivno-kompulzivni poremeaji i sprijeavanje njihovih recidiva; panini poremeaji sa ili bez agorafobije i prevencija recidiva paninih ponaanja. DOZIRANJE 20 mg i 30 mg film tablete , -1 tbl, od 20 mg svako jutro , maximalna dnevna doza je 50-60 mg. LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA RESPIRATORNI SISTEM LIJEKOVI ZA LIJEENJE BOLESTI NOSA DEKONGESTIVI I DRUGI NAZALNI PREPARATI ZA LOKALNU PRIMJENU EFEDRIN ( Reukap , Reukap P ) DJELOVANJE Primjenjen na sluznicu nosa izaziva lokalnu vazokonstrikciju i smanjuje edem sluznice nosa. Djeluje prvenstveno indirektno, tj. oslobaa noradrenalin iz depoa u nervnim zavretcima, ali ima i djelomino direktno djelovanje na receptore. INDIKACIJE Peludna kihavica; alergijski rinitis; sinusitis i druge smetnje u nosu. DOZIRANJE 0,5% i 1% kapi za nos , 4-5x4-5 kapi ukapati u nosnicu. NAFAZOLIN ( Benil , Nafazolin ) DJELOVANJE Imidazolski agonist adrenargikih alfa-receptora sa neznatnim djelovanjem na beta-adrenargike receptore. Stimulacijom alfa-adrenargikih receptora dovodi do kontrakcije arteriola i prekapilarnih sfinktera, te smanjenja protoka krvi u nosnoj sluznici. Kontrakcija arteriola smanjuje otok nosne sluznice i nosni otpor, te poveava protok zraka kroz nos. Smanjenje nabreklosti sluznice smanjuje osjeaj zapuenosti nosa. Time nafazolin poboljava drenau sinusa, oslobaa nosne puteve i poboljava ventilaciju. Djelovanje nafazolina poinje unutar 5 minuta a traje 2-6 sahata. INDIKACIJE Simptomatsko lijeenje rinitisa i sinusitisa; upala srednjeg uha (za dekongestiju Eustahijeve tube); epistaksa; priprema za rinoloke preglede i operacije kao dodatak povrinskim anesteticima. DOZIRANJE 0,05% i 0,1% kapi za nos , 4-6x2-4 kapi ukapati u nosnicu. FLUTIKAZON ( Flixonase , Flixotide ) DJELOVANJE Fluorirani kortikosteroid sa jakim protuupalnim djelovanjem. U preporuenim dozama ne djeluje na funkciju nadbubrega. INDIKACIJE

58

Profilaksa i lijeenje akutnog i hroninog alergijskog rinitisa; sezonski rinitis; perenialni rinitis; profilaksa ponovnog javljanja nazalne polipoze nakon polipektomije. DOZIRANJE 50 ug/inh. Sprej za infalaciju , 1-2x1-2 inhalacije , maksimalno 4 inhalacije/dan u svaku nosnicu. 0,05 mg , 0,125 mg , 0,25 mg inhaler , 2x1-2 inhalera prema teini bronhijalne astme. LIJEKOVI ZA LIJEENJE ASTME INHALACIJSKI ADRENERGICI SALBUTAMOL ( Ventolin , Ontril ) DJELOVANJE Salbutamol preko beta-adrenargikih receptora stimulira adenil-ciklazu, enzim koji katalizira konverziju adenozin-trifosfata (ATP) u ciklini 3,5 adenozinmonofosfat (cAMP). Porast nivoa cAMP-a dovodi do relaksacije glatke muskulature bronhija, kao i inhibicije oslobaanja medijatora alergije iz stanica, uglavnom iz mastocita. Osnovni efekat salbutamola je bronhodilatacija. INDIKACIJE Lijeenje i sprijeavanje bronhospazma u stanjima s reverzibilnom opstrukcijom disajnih puteva; svi oblici bronhijalne astme; hronini bronhitis; bronhiolitis; emfizem (kao dopunsko lijeenje); bronhospazam izazvan fizikim naporom; bronhospazam izazvan anesteticima u premedikaciji bronhoskopije. DOZIRANJE 2 mg tablete , 3-4x2 tbl , maximalna pojedinana doza 8 mg ( 4 tablete ). 2 mg/5 ml sirup , 3-4x2 kaike. 1 mg/ml inhaler , 4x1-2 inhalacije. 5 mg/5 ml , otopina za inhalaciju , 3-4x1/2 doze (2-3 ml). SALMETEROL ( Serevent ) DJELOVANJE Pripada grupi visokoselektivnih agonista beta2-adrenargikih receptora koji ima slabo ili nikakvo kardiovaskularno djelovanje. Osim bronhodilatatorne, ima i protuupalnu aktivnost. INDIKACIJE Dugotrajno redovito lijeenje reverzibilne opstrukcije disajnih puteva u bronhijalnoj astmi (ukljuujui i pacijente s nonom i astmom uzrokovanom naporom); hronini bronhitis. DOZIRANJE 0,025 mg inhaler , 2x2 inhalacije , a kod teih sluajeva i 2x4 inhalacije. GLUKOKORTIKOIDI BEKLOMETAZON ( Becotide ) DJELOVANJE Sintetski kortikosteroid koji sprijeava ili smanjuje razvoj lokalne upalne ili alergijske reakcije, smanjujui dilataciju kapilara i eksudaciju iz krvnih ila,

59

koei sintezu prostaglandina i leukotriena, te stabilizirajui intracelularne lizozime, ime smanjuje otputanje medijatora upale kao to su nadraujui polipeptidi, bradikinin, histamin i dr. INDIKACIJE Hronina bronhijalna astma; odravanje mirne faze astme; hronina opstruktivna oboljenja plua. DOZIRANJE 50 ug inhaler , 3-4x2 inhalacije ili 2x4 inhalacije , maximalno ukupno 20 inhalacija/dan. KSANTINI TEOFILIN ( Teokap , Teotard , Afonilum SR ) DJELOVANJE Inhibira fosfodiesterazu, ime se usporava razgradnja cAMP i smanjuje spazam glatkih miia bronhija i krvnih ila. Zahvaljujui tome nastaje bronhodilatacija i vazodilatacija plunih krvnih ila. Osim toga teofilin direktno i indirektno utjee na koncentraciju intracelularnog kalcija i antagonizira adenozinske receptore. Smanjuje aktivnost mastocita, bazofila i makrofaga, koi djelovanje i oslobaanje nekih medijatora astmatine reakcije, pojaava kontraktibilnost dijafragme, te mukocilijarni klirens, stimulira centar za disanje i rad srca. INDIKACIJE Akutni napad astme, hronina bronhijalna astma, opstruktivni bronhitis, bronhokonstrikcija izazvana naporom DOZIRANJE 100 mg , 200 mg i 300 mg kapsule (Teokap); 13 mg/kg tjelesne teine 125 mg , 250 mg i 375 mg kapsule (Afonilum SR); 13 mg/kg tjelesne teine 200 mg i 350 mg retard kapsule (Teotard); u poetku 350 mg uvee, doza odravanja 2x1 retard caps.(350 mg), kod mravijih 2x1 caps.(200 mg), AMINOFILIN ( Aminophyllinum ) DJELOVANJE Aminofilin je teofilin-etilendiamin koji je oko 20 puta topljiviji od samog teofilina. Inhibira fosfodiesterazu, ime se usporava razgradnja cAMP i smanjuje spazam glatkih miia bronhija i krvnih ila. Zahvaljujui tome nastaje bronhodilatacija i vazodilatacija plunih krvnih ila. Osim toga teofilin direktno i indirektno utjee na koncentraciju intracelularnog kalcija i antagonizira adenozinske receptore. Smanjuje aktivnost mastocita, bazofila i makrofaga, koi djelovanje i oslobaanje nekih medijatora astmatine reakcije, pojaava kontraktibilnost dijafragme, te mukocilijarni klirens, stimulira centar za disanje i rad srca. INDIKACIJE Akutni napad astme, hronina bronhijalna astma, opstruktivni bronhitis, bronhokonstrikcija izazvana naporom DOZIRANJE 100 mg tablete , 3-4x1-3 tbl. 350 mg retard tablete , poetna doza 2x1/2 tbl a doza odravanja 2x1-2 tbl., uzima se poslije jela.

60

250 mg/10 ml injekcije , 1-3x1-2 injekcije , i.v. SPORO ili u infuziji; 500 mg/ 2 ml injekcije , 1-2x1 injekcija i.m. u gornji vanjski glutealni kvadrant. MUKOLITICI ACETILCISTEIN ( Fluimukan ) DJELOVANJE N-acetilcistein je mukolitik koji mijenja strukturu mukusa blokirajui sulfhidrilne grupe i tako smanjuje viskoznost bronhijalnog sekreta i koliinu sluzi, te olakava iskaljavanje i pospjeuje disanje. Smanjuje hiperplaziju i hipertrofiju mukosekretorne zone, a djeluje lokalno antiflogistiki. N-acetilcistein djeluje kao antidot pri trovanju paracetamolom. INDIKACIJE Oboljenja disajnih organa sa obilnom viskoznom sluzi (hronini emfizem s bronhitisom, hronini astmatiformni bronhitis, akutni bronhitis, pneumonija, tuberkuloza, bronhiektazije, primarna amiloidoza plua, atelektaza, mukoviscidoza, plune komplikacije cistine fibroze, bronhopulmonalne komplikacije nakon hirurkih zahvata); priprema pacijenata za bronhoskopiju i bronhografiju. DOZIRANJE 200 mg disperzibilne tablete i 100 mg i 200 mg granulat , 3x1 tbl. (200 mg) ili odgovarajua koliina granulata , moe i 1x3 tbl. BROMHEKSIN ( Bisolvon , Expectin ) DJELOVANJE Prirodni bronhosekretolitik, derivat vazicina, alkaloisa indijske biljke Adhotoda vasica Nees. Razrjeuje bronhijalnu sluz, te poveava volumen sputuma. Mijenja strukturu mukusa smanjujui koliinu kiselih mukopolisaharida koji su odgovorni za viskoznost sputuma. Stimulacijom sinteze tenzoaktivnih supstanvi ostvaruje protektivni efekat na pneumocite. Krajnji efekat je olakano iskaljavanje, smirivanje kalja i olakano disanje. INDIKACIJE Razrjeivanje bronhijalnog sekreta kod svih oblika akutnih i hroninih bronhopulmonalnih oboljenja s poremeenom bronhalnom sekrecijom i oteanim iskaljavanjem. DOZIRANJE 8 mg tablete , 3x1 tbl , postoje i otopine i sirupi a doziranje se prilagoava tabletarnim dozama (otopine 4 mg/2 ml ; 4 mg/5 ml ; 8 mg/5 ml ; 10 mg/5 ml ; sirup 4 mg/5 ml ; kapi 12 mg/ml 1 ml = 15 kapi). KARBOCISTEIN ( Bronchobos , Cimolan , Fenorin ) DJELOVANJE Mukolitik koji mijenja strukturu mukusa blokirajui sulfhidrilne grupe i tako smanjuje viskoznost bronhijalnog sekreta i koliinu sluzi, te olakava iskaljavanje i pospjeuje disanje. Smanjuje hiperplaziju i hipertrofiju mukosekretorne zone, a djeluje i lokalno antiflogistiki. INDIKACIJE Akutne i hronine bolesti respiratornog sistema s obilnim i viskoznim sekretom: bronhitis i traheobronhitis, hronini bronhitis s emfizemom, hronina respiratorna insuficijencija, bronhiektazije s bronhorejom, mukoviscidoza,

61

cistina fibroza plua; bronhopulmonalne komplikacije nakon hirurkih zahvata sa tekoama iskaljavanja; upale srednjeg uha i sinusa; pripreme pacijenata za bronhoskopiju, brongografiju, bronhoaspiraciju itd. DOZIRANJE 375 mg kapsule , 3x2 kapsule, nakon postizana efekta smanjiti na 3x1 caps. 250 mg/5 ml sirup , 3x3 kafene kaike , potom 3x1-2 kafene kaike ANTITUSICI PENTOKSIVERIN ( Toclase ) DJELOVANJE Antitusik sa bronhospazmolitikim djelovanjem. Suprimira receptore za kaalj u CNS-u. Djeluje na specifine dekstrometorfanske receptore. Takoe djeluje lokalno anestetski na sluznicu gornjih disajnih puteva. INDIKACIJE Sva patoloka stanja praena neproduktivnim kaljem (rinofaringitis, laringitis, traheitis, bronhitis, bronhopneumonija, bronhiektomija, Tbc plua, plune neoplazme, pleuritis, pluna atelektaza, emfizem); greviti kaalj; kaalj prouzrokovan puenjem. DOZIRANJE 25 mg draeje , 4-5x1 drag. maksimalno 8 drag/dan 12,5 mg/5 ml sirup , 3x1 supena kaika (15 ml) , maksimalno 5 kaika/dan ANTIHISTAMINICI ZA SISTEMSKU PRIMJENU DIFENHIDRAMIN ( Dimidril , Dramina ) DJELOVANJE Kompetitivni antagonist histamina na H1-receptorima, pa bolokira njegovo djelovanje na glatke miie. Time sprijeava i uklanja vazodilataciju, poveava propusnost krvnih ila kod alergijskih reakcija i uklanja spazam glatkih miia. Osim antihistaminskog i spazmolitikog, posjeduje i antiholinergiko, antitusiko, antiemetiko i sedativno djelovanje. Smanjuje upalni edem sluznice, koi prekomjerno luenje sekreta u nosu i smanjuje izluivanje suza. INDIKACIJE Nekomplicirane alergijske reakcije koe (urtikarija, pruritus); angioedem; alergijske reakcije pri transfuziji krvi i plazme; alergijski konjuktivitis; alergijski i vazomotorni rinitis; dermatografizam; anafilaktika reakcija (kao pomono sredstvo); parkinsonizam (ukljuujui i onaj izazvan lijekovima) u starijih osoba koje ne podnose djelotvornije lijekove; laki oblici parkinsonizma bez obzira na dob pacijenta i u kombinaciji sa antiholinergicima; kinetoze; trovanja holinergikim materijama kao antidot; suhi kaalj; povraanje; uznemirenost; nesanica. DOZIRANJE 50 mg tablete (Dramina) i 25 mg tablete i 10 mg/5 ml sirup (Dimidril); 3-4x1-2 tbl ili 3-4x1 supena kaika sirupa , maksimalna doza 400 mg/dan kinetoze: 1-2 tbl. (25-50 mg) pola sata prije putovanja , prije jela kaalj: 4-6x1 tbl. od 25 mg , maksimalno 150 mg/dan parkinsonizam. 3-4x1-2 tbl.

62

HLORFENOKSAMIN U KOMBINACIJI ( Rodavan ) DJELOVANJE Lijek brzo i pouzdano otklanja muninu i povraanje. Kombinacija sadri: Hlorfenoksamin hlorid 30 mg + hlorteofilin 20 mg + kofein 50 mg. INDIKACIJE Profilaksa i lijeenje munine, povraanja i vrtoglavice razliite etiologije ( kod kinetoza, u trudnoi, u toku radijacione bolesti, nakon ope anestezije, uzrokovanih drugim lijekovima). DOZIRANJE (30+20+50 mg) draeje , 2-3x1-2 drag. , maksimalno 6 drag/dan TIETILPERAZIN ( Torecan ) DJELOVANJE Fenotiazinski antiemetik, antikinetik i antivertiginozno sredstvo. Blokira D2receptore, pri emi ispoljava slabo trankvilizirajue, sedativno i kataleptiko dejstvo uz slabe ekstrapiramidalne efekte. U visokim dozama moe ispoljiti antipsihotiki efekat. INDIKACIJE Munina i povraanje bez obzira na etiologiju ( nakon operacija, kraniocerebralnih trauma, u gastrointestinalnim i hepatobilijarnim poremeajima, preosjetljivost na lijekove, antitumorska terapija ); vrtoglavica ( poslije potresa mozga, pri postkomocijskom sindromu, aterosklerozi, vestibularnim smetnjama, mainer-ov sindrom); profilaksa kinetoza i postoperativnog povraanja. DOZIRANJE 6,5 mg draeje , 1-3x1 drag. 6,5 mg supozitorije , 1-3x1 suposit. 6,5 mg/ml injekcije , 1x1 inj. , s.c. ili i.m. , rijetko se daje i.v. LORATADIN ( Histadin , Flonidan ) DJELOVANJE Snaan dugodjelujui tricikliki antihistaminik sa selektivnom aktivnou na periferne H1-receptore. Takoe sprijeava oslobaanje histamina i leukotriena C4 iz mastosita. Ne djeluje sedativno i antiholinergiki. INDIKACIJE Sezonski i stalni alergijski rinitis, alergijski konjuktivitis, hronina urtikarija, druge alergijske dermatoloke bolesti. DOZIRANJE 10 mg tablete , 1x1 tbl. KETOTIFEN ( Dihalar ) DJELOVANJE Nebronhodilatirajui, oralni antihistaminik sa antialergijskim i antianafilaktikim svojstvima. Sprijeava oslobaanje medijatora iz mastocita i bazofilnih leukocita, posebno oslobaanje histamina i leukotriena. Nekompetitivno blokira histaminske H1-receptore. Smanjuje hiperaktivnost disajnih puteva koju je izazvao aktivirajui faktor trombocita (PAF), a sprijeava i infiltraciju eozinofolima. INDIKACIJE

63

Bronhijalna astma, alergijski bronhitis, alergijski rinitis i konjuktivitis, astmatine tegobe koje prate peludnu hunjavicu, akutna i hronina urtikarija, atopini dermatitis, alergija na hranu. DOZIRANJE 1 mg tableta i 1 mg/5 ml sirup , 2x1-2 tbl. ili kafene kaiice sirupa.

INDEX A ABAKTAL (PEFLOKSACIN), 45 ACETILCISTEIN, 60 ACETILSALICILNA KISELINA, 51 ACIKLOVIR, 48 ACTRAPID (INZULIN HUMANI), 17 ACTRAPID MC (INZULIN SVINJSKI), 17 ADAVIN (NICERGOLIN), 29 ADVIL (IBUPROFEN), 49 AFONILUM SR (TEOFILIN), 60 ALTRAMET (CIMETIDIN), 14 ALATAN (METILDOPA + HIDROHLORTIAZID + AMILORID), 27 ALDACTONE (SPIRONOLAKTON), 28 ALDIZEM (DILTIAZEM), 32 ALKADIL (KAPTOPRIL), 32 ALMACIN (AMOKSICILIN), 38 ALPRAZOLAM, 56 AMINOFILIN, 60 AMINOPHYLLINUM (AMINOFILIN), 60 AMYZOL (AMITRIPTILIN), 57 AMITRIPTILIN, 57 AMOKSICILIN + KLAVULONSKA KISELINA, 40 AMOKSIKLAV (AMOKSICILIN + KLAVULONSKA KISELINA), 40 AMOKSICILIN, 38 AMOKSICILIN (AMOKSICILIN), 38 AMOXIBOS (AMOKSICILIN), 38 AMOXIL (AMOKSICILIN), 38 AMPICILIN, 38 AMPICILIN (AMPICILIN), 38 AMPIBOS (AMPICILIN), 38 AMLODIPIN, 31 AMLODIL (AMLODIPIN), 31 AMLOPIN (AMLODIPIN), 31 AMINOL (ATENOLOL), 30 AMILORID + HIDROHLORTIAZID, 28 AMILORID + METILDOPA + HIDROHLORTIAZID, 27

64

AMIOKORDIN (AMIODARON), 25 AMIODARON, 25 AMILAZA + LIPAZA + PROTEAZA, 16 ANGISED (GLICERIL TRINITRAT), 25 ANDOL (ACETILSALICILNA KISELINA), 51 ANALGIN (METAMIZOL), 52 ANSILAN (MEDAZEPAM), 55 APAURIN (DIAZEPAM), 54 ARFICIN (RIFAMPICIN), 47 ASPIRIN (ACETILSALICILNA KISELINA), 51 ATENOLOL, 30 ATENOLOL (ATENOLOL), 30 ATHYRAZOL (TIAMAZOL), 37 AZITROMICIN, 43 B BACTRIM (KOTRIMOKSAZOL), 42 BELOMET (CIMETIDIN), 14 BETAMETAZON, 34 BENZILPENICILIN, 39 BENZATIN-FENOKSIMETILPENICILIN, 39 BENZILPENICILIN + PROKAIN PENICILIN, 39 BENZERAZID + LEVODOPA, 53 BENIL (NAFAZOLIN), 58 BEKLOMETAZON, 59 BECOTIDE (BEKLOMETAZON), 59 BISAKODIL, 15 BIGVANIDINI METFORMIN, 17 BISOLVON (BROMHEKSIN), 61 BLOXAN (METOPROLOL), 30 BOSTROMBIN (HEPARINOID), 29 BOSOPTIN (VERAPAMIL), 31 BOSPYRIN (ACETILSALICILNA KISELINA), 51 BOSALGIN (METAMIZOL), 52 BOSNYL (SULPIRID), 54 BOSAURIN (DIAZEPAM), 54 BRINERDIN (REZERPIN + KLOPAMID + DIHIDROERGOKRISTIN), 27 BRUFEN (IBUPROFEN), 49 BROMAZEPAM, 56 BROMHEKSIN, 61 BRONCHOBOS (KARBOCISTEIN), 61 BUTILSKOPOLAMIN, 15 BUSCOPAN (BUTILSKOPOLAMIN), 15 C CALPOL (PARACETAMOL), 52 CEFALEKSIN, 40 CEPHABOS (CEFALEKSIN), 40

65

CEPOREX (CEFALEKSIN), 40 CEFALEXIN (CEFALEKSIN), 40 CEFALEKSIN (CEFALEKSIN), 40 CEFAZOLIN, 40 CEFUROKSIM, 41 CEFAKLOR, 41 CECLOR (CEFAKLOR), 41 CECLOR MR (CEFAKLOR), 41 CEFOTAKSIM, 41 CEFOTAKSIM (CEFOTAKSIM), 41 CEFTAZIDIM, 42 CEFTRIAKSON, 42 CERSON (NITRAZEPAM), 56 CIMETIDIN, 14 CIJANOKOBALAMIN, 20 CIPROFLOKSACIN, 45 CIPROL (CIPROFLOKSACIN), 45 CITERAL (CIPROFLOKSACIN), 45 CIPROBAY (CIPROFLOKSACIN), 45 CIPRINOL (CIPROFLOKSACIN), 45 CIFLOXINAL (CIPROFLOKSACIN), 45 CIMOLAN (KARBOCISTEIN), 61 CLEXANE (ENOKSAPARIN), 18 CLIVARIN 1750 (REVIPARIN), 19 CLIVARIN MULTI (REVIPARIN), 19 CORDARONE (AMIODARON), 25 CORDIPIN (NIFEDIPIN), 31 CORDIPIN RETARD (NIFEDIPIN), 31 CORDIPIN XL (NIFEDIPIN), 31 CRYSTACILLIN (BENZILPENICILIN), 39 D DALSY (IBUPROFEN), 49 DALERON (PARACETAMOL), 52 DEKSTRAN, 20 DEKSAMETAZON, 35 DEXAMETHASON (DEKSAMETAZON), 35 DEPO MEDROL (METILPREDNIZOLON), 35 DIABOS (GLIBENKLAMID), 17 DIABINESE (HLORPROPAMID), 17 DIGOKSIN, 24 DIHIDROERGOKRISTIN + REZERPIN + KLOPAMID, 27 DIHIDROERGOTOKSIN + REZERPIN + HIDROHLORTIAZID, 27 DIHIDROERGOTOKSIN ERGOLOID MESILAT, 29 DILTIAZEM, 32 DIKLOFENAK, 49 DIFEN (DIKLOFENAK), 49 DIVERIN (IBUPROFEN), 49 DIAZEPAM, 54

66

DIAZEPAM (DIAZEPAM), 54 DIFENHIDRAMIN, 62 DIMIDRIL (DIFENHIDRAMIN), 62 DIHALAR (KETOTIFEN), 63 DOKSAZOSIN, 26 DOXILEK (KALCIJ DOBESILAT), 29 DOLOKAIN (LIDOKAIN), 34 DOKSICIKLIN, 37 DOKSICIKLIN (DOKSICIKLIN), 37 DRAMINA (DIFENHIDRAMIN), 62 DULCOLAX (BISAKODIL), 15 E EDEMID (FUROSEMID), 27 EDEMID FORTE (FUROSEMID), 27 EDICIN (VANKOMICIN), 46 EFEDRIN, 58 EFLORAN (METRONIDAZOL), 46 EGLUCON (GLIBENKLAMID), 17 EGLONYL (SULPIRID), 54 EGLONYL FORTE (SULPIRID), 54 ENTEROFURYL (NIFUROKSAZID), 16 ENOKSAPARIN, 18 ENALAPRIL, 32 ENAP 5,10,20 (ENALAPRIL), 32 ENALAPRIL + HIDROHLORTIAZID, 33 ENAP H (ENALAPRIL + HIDROHLORTIAZID), 33 ERGOLOID MESILAT DIHIDROERGOTOKSIN, 29 ERITROMICIN, 42 ERITROMICIN (ERITROMICIN), 42 ESSAVEN (HEPARINOID), 29 ESBESUL (KOTRIMOKSAZOL), 42 ETILBISKUMACETAT, 18 ETAMBUTOL, 47 ETAMBUTOL (ETAMBUTOL), 47 EXPECTIN (BROMHEKSIN), 61 F FAVISTAN (TIAMAZOL), 37 FERO FUMARAT, 19 FERO SULFAT, 20 FERI-OKSID POLIMALTOZA KOMPLEKS, 20 FERRUM LEK (FERI-OKSID POLIMALTOZA KOMPLEKS), 20 FENORIN (KARBOCISTEIN), 61 FITOMENADION VITAMIN K, 19 FLOSTERON (BETAMETAZON), 34 FLAGYL (METRONIDAZOL), 46 FLUOKSETIN, 57 FLUTIKAZON, 58

67

FLIXONASE (FLUTIKAZON), 58 FLIXOTIDE (FLUTIKAZON), 58 FLUIMUKAN (ACETILCISTEIN), 60 FLONIDAN (LORATADIN), 63 FORTRAL (PENTAZOCIN), 51 FORTUM (CEFTAZIDIM), 42 FRUKTOZA, 21 FRUKTOZA (FRUKTOZA), 21 FROMILID (KLARITROMICIN), 43 FUROSEMID, 27 FURSEMID (FUROSEMID), 27 G GARAMYCIN (GENTAMICIN), 44 GENTAMICIN, 44 GENTAMICIN (GENTAMICIN), 44 GEOMYCIN (OKSITETRACIKLIN), 38 GLIBENKLAMID, 17 GLIBEDAL (GLIBENKLAMID), 17 GLIBEN (GLIBENKLAMID), 17 GLICERIL TRINITRAT, 25 GLUFORMIN (BIGVANIDIN METFORMIN), 17 GLUKOZA, 21 GLUKOSTERIL FRESENIUS 5%,10% (GLUKOZA), 21 GLUKOZA 5%,10% (GLUKOZA), 21 GLUKAGON, 37 GLUCAGEN (GLUKAGON), 37 GLUCAGEN HYPOKIT (GLUKAGON), 37 H HALOPERIDOL, 53 HALDOL (HALOPERIDOL), 53 HALDOL DEPO (HALOPERIDOL), 53 HELEX (ALPRAZOLAM), 56 HEPTANON (METADON), 50 HERNOVIR (ACIKLOVIR), 48 HEFEROL (FERO-FUMARAT), 19 HEPARINOIDI, 29 HEPARIN, 18 HEPARIN (HEPARIN), 18 HIDROHLORTIAZID + REZERPIN + DIHIDROERGOTOKSIN, 27 HIDROHLORTIAZID + METILDOPA + AMILORID, 27 HIDROHLORTIAZID + AMILORID, 28 HIDROHLORTIAZID + ENALAPRIL, 33 HIRAMICIN (DOKSICIKLIN), 37 HICONCIL (AMOKSICILIN), 38 HISTADIN (LORATADIN), 63 HLORFENOKSIAMIN, 62 HLORPROPAMID, 17

68

HOMOFAN (INZULIN HUMANI), 17 HOMORAP (INZULIN HUMANI), 17 HUMAJECT (INZULIN HUMANI), 17 HUMULIN (INZULIN HUMANI), 17 HUMALOG (INZULIN LISPRO), 17 I IBUPROFEN, 49 IBUPROFEN (IBUPROFEN), 49 IMET (INDOMETACIN), 48 INDOMETACIN, 48 INDOMETACIN (INDOMETACIN), 48 INSULATARD (INZULIN HUMANI), 17 INSULRAP GPP (INZULIN GOVEI), 17 INSULONG GPP (INZULIN GOVEI), 17 INSULRAP SPP (INZULIN SVINJSKI), 17 INSULONG SPP (INZULIN SVINJSKI), 17 IRUMED (LIZINOPRIL), 33 ISOPTIN (VERAPAMIL), 31 ISOSORBIDE MN (IZOSIRBID MONONITRAT), 26 IZOSORBID MONONITRAT, 26 IZOSORBID DINITRAT, 25 K KALIJ HLORID, 17, 23 KALIJ KLORID (KALIJ HLORID), 17, 23 KALORIJSKE OTOPINE, 22 KALCIJ DOBESILAT, 29 KAPTOPRIL, 32 KAPTOPRIL (KAPTOPRIL), 32 KAPANOL (MORFIN), 50 KARBAMZEPIN, 52 KARBOCISTEIN, 61 KETOTIFEN, 63 KEFZOL (CEFAZOLIN), 40 KETOCEF (CEFUROKSIM), 41 KEROXIME (CEFUROKSIM), 41 KETOKONAZOL, 47 KETOPROFEN, 49 KETOBOS (KETOPROFEN), 49 KETONAL (KETOPROFEN), 49 KLOKSACILIN, 40 KLOPAMID + REZERPIN + DIHIDROERGOKRISTIN, 27 KLAVULONSKA KISELINA + AMOKSICILIN, 40 KLAVOCIN (AMOKSICILIN + KLAVULONSKA KISELINA), 40 KLARITROMICIN, 43 KLACID (KLARITROMICIN), 43 KLINDAMICIN, 44

69

KLIMICIN (KLINDAMICIN), 44 KNAVON (KETOPROFEN), 49 KOTRIMOKSAZOL, 42 KONVERIL (ENALAPRIL), 32 KONVERIL PLUS (ENALAPRIL + HIDROHLORTIAZID), 33 KONAKION (FITOMENADION-VITAMIN K), 19 K VITAMIN FITOMENADION, 19 L LANIBOS (DIGOKSIN), 24 LASONIL (HEPARINOID), 29 LEVULOZA (FRUKTOZA), 21 LEKOPTIN (VERAPAMIL), 31 LEKOPTIN RETARD (VERAPAMIL), 31 LEVOTIROKSIN, 36 LETROX 50,100,150 (LEVOTIROKSIN), 36 LENDACIN (CEFTRIAKSON), 42 LEKADOL (PARACETAMOL), 52 LEVODOPA + BENZERAZID, 53 LEXILIUM (BROMAZEPAM), 56 LEXAURIN (BROMAZEPAM), 56 LEKOTAM (BROMAZEPAM), 56 LGX 24% (KALORIJSKA OTOPINA), 22 LGX 40% (KALORIJSKA OTOPINA), 22 LIPAZA + AMILAZA + PROTEAZA, 16 LIZINOPRIL, 33 LIPEX (SIMVASTATIN), 33 LIDOKAIN, 34 LIDOKAIN (LIDOKAIN), 34 LINKOMICIN, 44 LINCOCIN (LINKOMICIN), 44 LODIX (FUROSEMID), 27 LOPRIL (LIZINOPRIL), 33 LORAZEPAM, 55 LORAM (LORAZEPAM), 55 LORSILAN (LORAZEPAM), 55 LORATADIN, 63 LUMIDOL (TRAMADOL), 51 LUPOCET (PARACETAMOL), 52 M MANITOL, 23 MANITOL 5%,10%,20% (MANITOL), 23 MANIT 10%,20% (MANITOL), 23 MADOPAR (LEVODOPA + BENZERAZID), 53 MADOPAR HBS (LEVODOPA + BENZERAZID), 53 METOKLOPRAMID, 15 METAMIZOL NORAMINOFENAZOM, 52

70

METFORMIN BIGVANIDIN, 17 MELPAMID (HLORPROPAMID), 17 METOPROLOL, 30 METILPREDNIZOLON, 35 MEDROL (METILPREDNIZOLON), 35 METRONIDAZOL, 46 METROZOL (METRONIDAZOL), 46 MEDAZOL (METRONIDAZOL), 46 METRONIDAZOL FRESENIUS (METRONIDAZOL), 46 METADON, 50 MEDAZEPAM, 55 MIXTARD (INZULIN HUMANI), 17 MIROCEF (CEFTAZIDIM), 42 MONOTARD (INZULIN HUMANI), 17 MONOTARD MC (INZULIN SVINJSKI), 17 MONOSAN (IZOSORBID MONONITRAT), 26 MODURETIC (HIDROHLORTIAZID + AMILORID), 28 MORFIN, 50 N NATRIJ HLORID, 22 NaCl, 22 NATRII CHLORIDI INFUNDIBILE (NATRIJ HLORID), 22 NATRIJ HLORID (NATRIJ HLORID), 22 NATRIJ BIKARBONAT, 24 NATRIJ BIKARBONAT (NATRIJ BIKARBONAT), 24 NATRIJ HIDROGENKARBONAT (NATRIJ BIKARBONAT), 24 NAKLOFEN (DIKLOFENAK), 49 NAKLOFEN DUO (DIKLOFENAK), 49 NAFAZOLIN, 58 NAFAZOLIN (NAFAZOLIN), 58 NELOREN (LINKOMICIN), 44 NITROGLICEROL (GLICERIL TRINITRAT), 25 NICERGOLIN, 29 NIFEDIPIN, 31 NIFEPIN (NIFEDIPIN), 31 NIFECARD (NIFEDIPIN), 31 NIZON (PREDNIZON), 35 NIFUROKSAZID, 16 NITRAZEPAM, 56 NOVORAPID NOVOLET (INZULIN ASPART), 17 NOVOCEF (CEFUROKSIM), 41 NORAMINOFENAZOM METAMIZOL, 52 O OLICARD (IZOSORBID MONONITRAT), 26 OLIVIN (ENALAPRIL), 32 OKSITETRACIKLIN, 38

71

OMEPRAZOL, 14 OMEPRAZID (OMEPRAZOL), 14 ONTRIL (SALBUTAMOL), 59 ORTANOL (OMEPRAZOL), 14 ORMIDOL (ATENOLOL), 30 ORBENIN (KLOKSACILIN), 40 ORACEF (CEFALEKSIN), 40 ORONAZOL (KETOKONAZOL), 47 OSPEN (BENZATIN FENOKSIMETILPENICILIN), 39 OXETIN (FLUOKSETIN), 57 P PANAZE 10000 (LIPAZA + AMILAZA + PROTEAZA), 16 PANCREATIN (LIPAZA + AMILAZA + PROTEAZA), 16 PALIN (PIPEMIDNA KISELINA), 45 PARACETAMOL, 52 PARACETAMOL (PARACETAMOL), 52 PANADOL (PARACETAMOL), 52 PAROKSETIN, 57 PENTOKSIVERIN, 62 PELENTAN (ETILBISKUMACETAT), 18 PENBRITIN (AMPICILIN), 38 PEFLOKSACIN, 45 PENTAZOCIN, 51 PEPTORAN, 14 PIPEMIDNA KISELINA, 45 PIRAZINAMID, 47 PLODIN (IZOSORBID MONONITRAT), 26 PLICET (PARACETAMOL), 52 PLIVACILLIN (BENZILPENICILIN + PROKAINPENICILIN), 39 PORTAL (FLUOKSETIN), 57 PROTEAZA + LIPAZA + AMILAZA, 16 PRAZOSIN, 26 PROPAFENON, 24 PRIUL (SPIRONOLAKTON), 28 PROPRANOLOL, 30 PROPANOLOL (PROPRANOLOL), 30 PREDNIZON, 35 PROPILTIOURACIL, 36 PROPILTIOURACIL (PROPILTIOURACIL), 36 PROKAINPENICILIN + BENZILPENICILIN, 39 PRIMOTREN (KOTRIMOKSAZOL), 42 PROTRADON (TRAMADOL), 51 PROZAC (FLUOKSETIN), 57 PYLOMID (METOKLOPRAMID),15 PYRAZINAMID (PIRAZINAMID), 47 R

72

RANITIDIN, 14 RANIBOS (RANITIDIN), 14 RANISAN (RANITIDIN), 14 RANITAL (RANITIDIN), 14 RANOBEL (RANITIDIN), 14 REGLAN (METOKLOPRAMID), 15 REVIPARIN, 19 RETAFER (FERO SULFAT), 20 REZERPIN + KLOPAMID + DIHIDROERGOKRISTIN, 27 REZERPIN + DIHIDROERGOTOKSIN + HIDROHLORTIAZID, 27 REDERGIN (ERGOLOID MESILAT DIHIDROERGOTOKSIN), 29 REUKAP (EFEDRIN), 58 REUKAP P (EFEDRIN), 58 RINGER LAKTAT, 22 RINGER-LACTAT (RINGER LAKTAT), 22 RINGER-LACTAT FRESENIUS (RINGER LAKTAT), 22 RINGER, 22 RINGER FRESENIUS (RINGER), 22 RIFAMPICIN, 47 RIMACTAN (RIFAMPICIN), 47 ROCEPHIN (CEFTRIAKSON), 42 RODAVAN (HLORFENOKSIAMIN), 62 RYTMONORN (PROPAFENON), 24 S SALAZOPYRIN EN (SULFASALAZIN), 16 SALBUTAMOL, 59 SALMETEROL, 59 SEREVENT (SALMETEROL), 59 SEROXAT (PAROKSETIN), 57 SIOFOR 500 (BIGVANIDIN METFORMIN), 17 SIOFOR 850 (BIGVANIDIN METFORMIN), 17 SINEPRES (REZERPIN+DIHIDROERGOTOKSIN+HIDROHLORTIAZID), 27 SIMVASTATIN, 33 SIMVAKOL (SIMVASTATIN), 33 SILAPEN (BENZATIN FENOKSIMETILPENICILIN), 39 SINERSUL (KOTRIMOKSAZOL), 42 SOLUDEX 1,40,70 (DEKSTRAN), 20 SODIUM CHLORIDE FRESENIUS (NATRIJ HLORID), 22 SOLUMEDROL (METILPREDNIZOLON), 35 SPASMEX (TROSPIJ), 14 SPIRONOLAKTON, 28 SPIROCTAN (SPIRONOLAKTON), 28 SULFASALAZIN, 16 SULFASALAZIN EN (SULFASALAZIN), 16 SULFMETOKSAZOL + TRIMETOPRIM, 42 SULPIRID, 54 SUMAMED (AZITROMICIN), 43 SUMAMED S (AZITROMICIN), 43

73

T TARACEF (CEFAKLOR), 41 TAXIM (CEFOTAKSIM), 41 TEGREBOS (KARBAMZEPIN), 52 TEOFILIN, 60 TEOKAP (TEOFILIN), 60 TEOTARD (TEOFILIN), 60 THIORETE (TIORIDAZIN), 53 THIORILL (TIORIDAZIN), 53 TINIDIL (IZOSORBID DINITRAT), 25 TIAMAZOL, 37 TIORIDAZIN, 53 TIETILPERAZIN, 63 TONOCARDIN (DOKSAZOSIN), 26 TOCLASE (PENTOKSIVERIN), 62 TORECAN (TIETILPERAZIN), 63 TROSPIJ, 14 TRIAX (CEFTRIAKSON), 42 TRIMETOPRIM + SULFMETOKSAZOL, 42 TRAMADOL, 51 TRAMAL (TRAMADOL), 51 TRAMADOL (TRAMADOL), 51 TRAZEM (NITRAZEPAM), 56 TYLOL (PARACETAMOL), 52 U ULCODIN (RANITIDIN), 14 ULCOSAN (OMEPRAZOL), 14 ULTOP (OMEPRAZOL), 14 ULTRATARD (INZULIN HUMANI), 17 V VANKOMICIN, 46 VANCOCIN CP (VANKOMICIN), 46 VASOFLEX (PRAZOSIN), 26 VASILIP (SIMVASTATIN), 33 VENTOLIN (SALBUTAMOL), 59 VERAPAMIL, 31 VIBRAMYCIN (DOKSICIKLIN), 37 VIROLEX (ACIKLOVIR), 48 VITAMIN K FITOMENADION, 19 VITAMIN B12 (CIJANOKOBALAMIN), 20 VOBENOL (LEVOTIROKSIN), 36 VOLTAREN (DIKLOFENAK), 49 VOLTAREN FORTE (DIKLOFENAK), 49 VOLTAREN RAPID (DIKLOFENAK), 49

74

VOLTAREN RETARD (DIKLOFENAK), 49 X XICLAV (AMOKSICILIN + KLAVULONSKA KISELINA), 40 XANAX (ALPRAZOLAM), 56 Z ZINACEF (CEFUROKSIM), 41 ZINNAT (CEFUROKSIM), 41

75