Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 16

wmg

fldhqksiajdoh
hkq mrudoYhlaBg wkqj h:d:hg
ilia ug isjkakdjQ
mrudoYhlaia:dms; lsu ms<sn|
ldrKdjla fkdf'
wm fldhqksiajdoh
hehs lshkq ,nkafka
j;udkfha mj;sk
;;= wfydais lrk ienE
jHdmdrhgh' fuu
jHdmdrfha fldkafoais
mek k.skafka ka
mj;sk mQjdjhjhkaf.a
m%;sM,hla jYfhks'
fmrgq.d iudcjd mlaIfha uOHu mqj;am;

01 ldKavh 08 l,dmh
2013 Tlaf;dan

ld,a udlaia - f*%la


tx.,aia - cuka
oDIajdoh ^isxy,
mj:kh - ciaka
mshr;ak& 65 - 66 msgq

m%;sM,h wNs,dYh yd

03 Pkaoh

04
06

cd;sjdofha
Wmfhda.S;djdoh 15

mqj;am;la jYfhka YS% ,xldf ,shdmx lrk ,

wdOdrh re 30'00

mq,a jf ixjdohlg
jdudxYsl fmd fldjla'''

kj ,snr,a Okjdoh ;=< j;auka iudcfha is
we;s fjkial iy ck {dkfha fjkialj,g
wkqrEmSj jf jHdmdrfhys islr.; hq;= fjkial
ms<sn| idlPd lsu;a f,dal mudKfhka nqoauh
lafIa;%fha mekke.S we;s odYksl m%jK;d ms<sn|
idlPd lsu;a yryd kHdhsl yd jHjydl jYfhka
jf jHdmdrh .=Kd;aulj by< ;,hlg Tijd,Su
i|yd jQ jevigykla mlaIh iska ilia lr ;sf'
ta hgf;a rf ish jdudxYsl foaYmd,k mlaI" jf
lKavdh yd jdudxYsl l%shdldka talrdYS lr.;a fmd
fldjla ksudKh lsug mlaIh ie,iq lr ;sf'
ta i|yd tu mlaIj, ixOdkj,g yd
l%shdOrhkag wdrdOkd lsf lghq;= kgu;a wrUd we;'
fuu fmd fldf ixjdo lghq;= fkdjen ui jk
g wdrN lsug ksh;h' jdu foaYmd,kfha O
me;slv ms<sn|j kg mlaIh ;=< isflfrk ixjdoh"
mka;sh fj; f.khdf uQ,sl mshjrla njg fuu
fmd fldj m;alr .ekSug mlaIh wfmalaId lrhs'
fuu lghq;= inkaOfhka fmdf jdudxYsl jHdmdrh
fj;ska Okd;aul m%;spdr ,e we;ehs jd;df'
f ms<sn|j m%ldYhla l< mlaIfha m%ldYlfhl=
mejiqf Okjdofha j;auka fudfyd; ;=< mek ke.S
we;s ixlSK;ajhka" jdu u;jdohg t,a, we;s
kHdhsl wNsfhda.hka yd mS; n,f.hka iu. mlaIh
ftkashj noaOf Njhka ms<sn| idlPdj mlaIhl
ixOdk iSudjg mgq fkdlr th mka;sh lrd f.k hd
hq;= njh' ixjdoh ms,sn| uQ,sl idlPdjla fuu udih
;=< meje;aug ksh;h'

fi!LH fiajl uOHia:dkfhka

fmd wr.,hla


fi!LH fiajl lKsIaG ldhuKav, uqyqK
;sfnk .eg .Kkdjla uq,a lrf.k fY%AKs jYfhka
yd jD;a;Sh i;s jYfhka fNao isk llrejka
tla fldjlg le|jd fmd wr.,hla wdrN lsug
fi!LH fiajl uOHia:dkh ie<iq lr ;sf' fi!LH
fiajlhkag f.h hq;= ys. jegqma uOHu rcfhka
yd m<d;a iNd .Kkdjlska ,nd fkdu;a ks< we
ukd ,ndf mj;sk wl%lj;aNdjhkq;a k 6l
jev i;shla yryd t,a, lrK mSvdj;a we;= .eg
.Kkdjla uq,a lrf.k fi!LH fiajlfhda wr.,hg
msi is;s' b,a,S kd.ekSu i|yd fmd wr.,hla
le|f wruqKska Tlaf;dan 09 le|jd ;snQ idlPdjg
jD;Sh i;s .Kkdjla iyNd.S h' fi!LH fiajfha
fY%aKs 27lg wh;a llrejka f.dkqlr .kska fuu
wr.,h ,.u werug ksh;h'
llrejkaf.a uQ,sl .eg mok lr.;a fuu wr.,h
ksoyia fi!LH fiajhla i|yd we;s whs;sho" frda.Skaf.a
yd fi!LH fiajlhkaf.a mq,a whs;Skao kd .ekSu
olajd mq,a lrk nj fi!LH fiajl uOHia:dkh
mjihs'

02

ju 2013 Tlaf;dan

W;=f ck;d whs;Ska fjkqfjka

igk bhgu

iu whs;sh jHdmdrh
W;=f
ck;djf.a foaYmd,k
ixialD;sl yd
wfkl=;a whs;Ska
we;= m%cd;ka;%jd
whs;Ska kd.ekSu
i|yd islrk wr.,h
;jrg;a bhg f.k
hk nj iu whs;sh
jHdmdrh m%ldY lrhs'

W;=rg m<d;a
iNd ue;sjrKhla
meje;au i|yd fou<
cd;sl ixOdkh u;
Yajdih ;nd ;snqKo
fou< mS;hdg tjeks
m%N+ka;%hlska ,nd
.; yels uqla;shla
fkdue;s njo Tyq
jerg;a wjOdrKh
lf<ah'
ue;sjrKh
mej;s iufha
Wmfhda.S;djd wruqKq
fjkqfjka fou<
cd;sljdoh wf<
l< fudjqka m<uq
fudfydf;au ish
wjia:djd yd m%;s.
d ,laIK fmkajd
we;ehs uqo,sf.a
ifydaorhd mjihs'
W;=f uy weu;sjrhd
jqreu ljqreka
bfha l< hq;= hs
uq,ska jHdc idlPdjla
f.dvk.d wjidkfha

.afkaIajrka
ckdm;sjrhd bfha
jqre kakd muKla
fkdj ckdm;sjrhd
iu. iuQy mjq,a
PdhdrEmj,go fmkS
isfhah' kj,snr,a
Okjdoh;a cd;sjdoh;a
hk foflau ixl,khla
iys; m%;s.d udj;l
.uka.kakd rdcmlaI
fruhg frdaOh
m,lrka fou<
cd;sl ixOdkho islr
we;af;a tu kdYld
ud.fhau fjk;a
f,an,hla hgf;a
.ukalsu muKla nj
iu whs;sh jHdmdrh
wjOdrKh lrhs' fou<
m%N+;ka;%hg wjYH
we;af;a fou< mS;hdg
whs;Ska ,ndu fkdj
kj,snr,a Okjd
m%d.aOkhg W;=rg
we;=ug wjldY
i,id tys ;ukaf.A
fldgi yslr .ekSu
i|yd Okm;s wdKavq
iu tl;djlg hdu
muKla nj uE; ld,Sk
isj,ska jvd;a
meye,s we;ehs iu
whs;sh jHdmdrh mjihs'
tneka bfha
wksjdhfhkau
OfkaIajr

foaYmd,kfha cd;sjd
W.=,a fou< mS;hd
bmsg ksrej;a jk
nj mjik iu whs;sh
jHdmdrh ck;djf.a
uqla;s ud.h je
we;af;a yqfol,djdohla
;=< fkdj mS;hkaf.a
mq,a;u iu.shla
Tiafia nj ;yjqre
lsf Njhla u;=u
iar njo jerg;a
mjihs' ta ioyd mx;s
u;jdoh f.k hdf
l%shd ud. fukau
l%shdld;ajhka
lafIa;%hg lrk
uey;aulao wjYH
;sf'

fuu ;;a;ajh
hgf;a W;=f mS;hd
n,.kajk yd W;=f;a
ol=fKa;a mS;hka tl
wr.,hla ;=< iu.s
lrk kj l%shdud. /
ila fj; iu whs;sh
jHdmdrh wjOdkh
fhduqlr we;ehso W;=f
ck;djg m%cd;Ka;%jd
whs;Ska yslru
i|yd jk wr.,h
je f.hlska bhg
.kakd njo rka
uqo,sf.a ifydAorhd
jerg;a mejiSh'

ma,jjd YsIH ix.ufhka


oYkfha uQ,sl m%Yak .ek
iuka;%K ud,djla
oYkjdofha
uQ,sl m%Yak ms<sno
meje;afjk iuka;%K
ud,djla ma,jjd
YsIH ix.uh iska
h;a fldg ;sf' f
iuka;%K ud,df
m<uq whf jevigyka
folla wf.daia;= udifha
meje;ajqKs'

tu iuka;%K
ioyd wdrd; foaYlhska
f,i ms,sfj,ska
fmardfoKsh Yaj
oHd,fha oYk

wOHkdxYfha ysgmq
wxYdm;s fviauka
u,a,sldr ifydaorhd;a"
fmardfoKsh Yaj
oHd,fha wdl oHd
wOHkdxYfha wdpdh
iqukis ,shkf.a
ifydaorhd;a iyNd.S
jQy' fmrgq.d iudcjd
mlaIh ;=< f jkg
l%shd;aul fjka
;sfnk wNHka;r ixjdo
ud,df fldgila f,i
ma,jjd YsIH ix.uh
oYkjdofha uQ,sl m%Yak

wOHdmkh fj<| NdKavhla


lsug tfrysj
YajoHd, /il Woaf>daIK
fm!oa.,sl
YajoHd, wdrN
lsug wjir ,nd foka
ksl=;a lr we;s" w;s
fYaI .ei m;%h jyd
yl=,d .kakd f,i n,
lrka YajoHd, /il
Woaf>daIK meje;ajqKs'
ta wkqj iema;en 04
fi!kaoh YajoHd,
isiqka YajoHd,h
bmsg" fmardfoKsh
isiqka .,y yxh"
rcrg YajjoHd,fha
isiqka yska;f,a
yxfha" reyqK lDIs
mSGfha isiqka tu mSGh
bmsg" iema;en 05
inr.uqj YajoHd,fha

isiqka YajoHd,h
bomsg iema;en 11
le<ksh YajoHd,fha
isiqka md.ukska
lsn;af.dv krhg
meK" lsn;af.dv
krfhao" Tlaf;dan
03 jhU YajoHd,fha
isiqka md.ukska
l=,shdmsh krhg
meK l=,shdmsh k.r
uOHfhao Woaf>daIK
meje;ah'
mrdo l<
fm!oa.,sl YajoHd,
mkf;a ;snq ishu
wruqKqj,g fuu
.ei m;%h u.ska
kS;Hdkql=, Ndjhla ,nd

we;s nj;a wdKavqf


m%;sm;a;sh jQ wOHdmkh
fm!oa.,SlrKh lsf
wruqK id:l lr
.ekSug f.k tk
fujeks Wml%u mrdch
lrK nj;a YsIHfhda
mji;s' wOHdmkh
fj,| NdKavhla njg
m;a lsf kj ,snr,a
Wmdh ud.h mrdch
lsug fukau wOHdmkh
l%uhg wjYH f,i
iudch YSlaIKh lrk
fuj,ula nj ;yjqre
lsugo YsIH jHdmdrh
;=< uey;aula islrk
nj ma,jjd YsIH
ix.uh mjihs'

reyqK lDIs mSGh

inr.uqj YajoHd,h

.ek f iuka;%K
ud,dj ixOdkh
fldg we;' iuka;%K
ud,df uq,a whf
u;= jk odYksl
m%Yak ish,a, iu.
tys fojeks whf
jvd ia;rd;aul iy
ixjdod;aul iuka;%K
ud,djla olajd fuh
jOkh lrka mj;ajd
f.k hdug ma,jjd
YsIH ix.uh woyia
lrhs'

le,Ksh YajoHd,h

ixjdohg Tf iyNd.S;ajh
ksOk mka;s jHdmdrfha wkd.; .uka u. ms<sn| uQ,Odl ksrjq,anjla
ksudKh lr .ekSu i|yd mlaIh ;=<;a mka;sh ;=<;a .eUqre ixjdohla
w;HdjYH f' tu ixjdoh i|yd zjuZ mqj;amf;a fjkalr we;s wjldYh
mdGl Tn ishfokd fjkqfjka jD; f' fujr l,dmfhka msgq 05la
fjkalr we;s w;r bfha tu bvlv wjYH;dj wkqj ;jrg;a mq,a
lsug wfmalaId flf'

fmardfoKsh YajoHd,h

zjuZ mqj;am; ;=< ixjdohg odhl u i|yd Tn tjkq ,nk ,sms iEu
uilu 20 fjksodg fmr tjkakhs b,a,d isuq' m%udo jk ,sms i,ld
ne,Sug isjkafka B, l,dmh i|ydh'
zjuZ ixialdrl uKav,h
rcrg YajoHd,h

ju
Tlaf;dan
ju 2013
2013 ckjd

03

fmrgq.d iudcjd mlaIfha uOHu mqj;am;

185$2ta" tmsguq,a, mdr - fldaf


flsocialistparty@gmail.com / www.flsocialistparty.com

jf wNsfhda.h yd
wms
fockl
ydiHhkaf.ka
msreKq
;j;a
ue;sjrKhla wjika h' oi;ska ;ju;a wefikafka
mYapd;a ue;sjrK m%;sM, iudf,dapkhkah' zzck;d
le/,a,la wdrN fldg wdKavqjg fujr ue;sjrKh
mdrd j<,a,la njg m;a lrkafkuqZZhs jyis nia
fovqfjda ;ju;a iskafka ue;sjrK m%;sM, l
yhd.;a uqka hq;=jh' g udi lsysmhlg fmr ,s
,g tfrysj mkaomd,s .sh mskao" .eyeKqkao"
bkaOk iykdOdr b,a,d wdKavqjg tfrysj igkg
ng y,dj; jr ckhdo we;= nyq;r ck;djla
taldm;s rdcmlaI frufha weKuq ilr,Sug
nq,;a fld<h bfhka h<s;a j;djla l;srh .id
wdKavqj flfrys jk ;ukaf.a zzmlaImd;s njZZ fmkajd
;sf' ksjer jdu jHdmdrhl weiqr fkd,o ck
iudchl m%ldYkh tjekakla u jgyd .; yelsh'
kj ,snr,a Okjdofha f,aP yd idyisl
yeisu;a" Bg wkqrEmSj tysu f.dre njg m;a mS;
ck {dKfha ixlSK yeisu;a wm ykd.;
hq;af;a tajd tlsfklska .,jd wixhqla;j fjkalr
;nd fkdj" mgq fm!oa.,sl;ajhg W!kkh jk kj
,snr,a Okjdofha udkj in`o;djkays iajrEmh yd
inkaO;djh ;=< ixhqla;j ;ndh' uquy;a udkj
iudchla" kreujdofha .s,Shk ienE fya;+ka y`kd
.ekSug ksjer kHdhsl u.fmkaula ienE jf
mlaIhlg w;HjYHh' tjeks iudchla weo oud we;s
wkaOldr l=re brKfuka th .,jd .ekSf fmrgq.
d ldhNdrh bgq lsf jHjydrhg ju msish
hq;af;a" tlS kHdhkaf.ka ysfok wdf,dal oyrd
msysgla fldg f.kh'
iema;enrh f. .sfhah' wdKavqf u,afj
ixoYk ;ju;a Wvq.=jfkah' wm w;a u`.l .uka
wdrN fldg jir 02 la .; ;sf' f fudfyd;
hkq jvd hym;a iudchla f.dv kexu Wfoid wm
.sh fuu .uka u`. ms<sn`oj wm iefjdu wdmiq ye
n,ka isk fudfyd;ls' foaYmd,k" u;jd yd
ixOdkuh n,;djhka inkaOfhka wm foig
.= jk on/.s,s wm jv jvd;a ksjer u`.g
fhduqlr,k m%mdf,dalhka fia wm Ndr.kafka kj
,snr,a jdoh iska T;am, lrkq ,en we;s ,dxflah
iudc foayh bka uqojd iqjm;a lr,Sf mka;s hq;=lu
wNsfhda.d;aulj Ndr.;a ksiqka jQ ksidfjks' jdu
yDoh idlaIshla iys; ksiqka njg m;aug wmg
wejeis ksidfjks'
.; jQ fojirl ld,h wmg b.ekajQ oE
fndfydah' wmg wys l< oEo fndfyda Okjdoh wm
u; meg jQ kreu ; h:d:hg tfrysj fldkafoais
rys;j fmdr ne ienE jdu ; mjd rdcmlaI
frufha f>dar w iska wfmka Wrd .kq ,enQ tlS
ld,ho ka wh;a jkafka b;sydihgh'
udlaia jfrl fufia ,shd ;eh'zzhful=
f.dfkl= u iqiqhehs f;dard .kafka k" i;a;lskau
Tyqg udkj j.hdf.a la" jo fokdjkag msgq md
;ukaf.a we`. frd.; yelshZZ'
,dxflah
jdu
foaYmd,k
b;sydihg
zziema;en 11 fjksodj,aZZ Wod jQfha l=uka;%Kld
ksiqka lsysm fofkl=f.a l,a,shla ksid fjkehs is;Su
iska .f,a fojrla fkdj yh" y;a j;djlg;a jvd
mh ymamd .kska .f,a je/oao .ek wdvmd,S lsh
lshd isug is we;af;a wynhla ksid fkdjk nj
wm jgyd .; hq;=j ;sf'
b;sydifha mru ksYaphlrejd b;sydihuh'
wm inkaOfhka o tf,iuh'
wm f.jka iskafka iduqysl;ajhka whsia
j;=f .s,ajd" mgq fm!oa.,sl;ajhka W;alYhg
kexjQ hq.hlh' ksy`v;djh f hq.fha tlu y`v
we;s miqul ksy~;djh hkq wkalsisjla fkdj uqj
jid.;a y`vu muKs' zzjuZZ ka Tn fidhd tkafka
ksy~;djh keue;s ta ysiqKqu y~g tfrys udj;
fidhks'

m%;sM,h
wNs,dYh yd
Pkaoh
;

j;a ue;sjrK
l%shdj,shla
wjika h' ta
wrUhd Pkaohg fmro
miqjo flfrk .%yhka
fndfydah' tys,d b;d
jeo.;a m%fYhla
m<jQfha W;=re m<d;a
iNd ue;sjrK flfrysh'
ta ms<snoj cd;slj;a
cd;Hka;rj;a m,jQfha
iqfYaIS wjOdkhls'
jir 20lg miqj wd
m<d;a iNd ue;sjrKh
hqoaOfhka wk;=rej
W;=f meje;ajQ tlu
ue;sjrKh fkdjQjo" th
W;=f ckhd hqoaOfhka
miqj ish ixOdkd;aul
frdaOh m< l<
wjia:dj f,i ie,lsh
hq;=h' ta nj ue;sjrK
m%;sM,fhka jvd;a
fmkakq flf'
tfy;a fulS
m%;sM,h wdKavqjo" W;=r
wrUhd ish tlu ms<sfj;
cd;sjdoh fldg.;a
udOH iskao cfm
jeks jdudxYsl fldgia
fj;skao m<jkqfha
tys m%;sM,h B<ug
mdr lmk fnjdoh
Yla;su;a lrk m%;sM,hla
f,ih' f whg m%;sM,h
foi Bg jvd fjkia
iajrEmhla fkdfmkS
hdu tla;rd wre;lska
mquhg lreKlao ke;'
wdKavqj mdYajfhka
fmdf W;=f Pkaohg
uqyqK kafka hqoaOh
meje;s jljdkqf
fuka m%Ndlrka" B<u"
;%ia;jdoh fnjdoh
jeks jpk ksrka;rj
m,lrks' jfrl
wdKavqj lshd isfha
W;=r ue;sjrKhg fmr
;uka 13 ixfYdaOkhg
kj ixfYdaOkhla
f.k tk njh' f
ish,af,ys l+g m%dma;sh
jQfha bfu .afkaIajrka
fou< ckhdf.a kj
ixf;hla f,i;a
fou< m%cdj fmdf
Tyqg iyh m<lrk
;;ajhla ksudKh

fldg u;ah' W;=rg


.afkaIajrka flfkl=
f.dvk.k g tys
wfkld f,i rdcmlaI
md,kh h<s;a ;yjqre
ug wod< u;jdoho
h<s h<s;a f.dvke.=Ks'
m%;sM,h ;=< fmkqug
tlajru kslaIKh jk
fjki jkqfha fiiq
m%foaYj, isk rdcmlaI
flfkl= fjkqjg W;=rg
.afkaIajrka flfkl=
ixfla;kh uh' tfy;a
tjeks m%fYhla ;=<o
l=uk wdldrhlska fyda
m<jQ fou< ckhdf.a
ixOdkd;aul frdaOh
ie,ls,a,g .; hq;=
tlls'
flfia fj;;a
fujr ue;sjrKh ;=<
igkamdGhla f,i
cd;sjdoh by<g tijqkq
w;ru th W;=fo
fiiq Pkaoh meje;s
m<d;aj,o fmdf
fndfyda udOH yrydo
b;d fydka fld .;
flks' tfy;a m%;sM,h
foi ne ne,aug fmkS
hk lreKla jkqfha
wuq wuqfu cd;sjdoh
Tijdf.k wd fy<
Wreufha;a" cd'ks'm'
fha;a wfmalaIlhka
kjkjd fjkqjg Tjqka
miqmig weo oud we;s
njh' zzwms isxy,ZZ
hehs lsjQ wh fufia
mrdch jQfha cd;sjdoh
msgqlSu ksid fkdj"
cd;sjdoho fjkafoais
jkqfha Bg wod< ;j;a
fldkafoais imqrd,k
;;ajhlh' fYaIfhka
Bg n,ho wEf|a' uyskaog"
.afkaIjrkag fulS n,
idOlh by<ska mj;sk
w;r fiiaika wjfYaI
jkafka ta wkqjh'
fufia ,dxlSh OfkaYajr
ksfhda;hkag ;jrg;a
ukr igkamdGhla
jk cd;sjdoh yqol,dj
fkdj kj ,snr,a n,
l;sldj ;=< jfrl
iejo jfrl jD;jo
l%shdjg kef.a' ta wkqj

cd;sjdoho Wmfhda.s;d
w:hlska mdjk
wdldrh fujr ue;sjrK
m%;sM,fhka fmkajd foa'
flfia fj;;a
W;=f m%;sM,h foi
;jrg;a flfrk
kslaIKhkaf.ka fmkS
hkqfha fYaIfhka
.afkaIajrka we;= TNA
kdhl;ajh ;=< cd;sl
wNs,dIhka ;jrg;a
l%shd;aul njhs' tfy;a
th m,jkqfha W;=f
Tjqka uQ,sl fldg.;a kj
,snr,a md,khla l%shdjg
ke.Suh' ienekau
isxy, wm;s;ajhka
f,i W!kkh we;s
,dxlSh kj ,snr,a
OfkaYajrh fjkqjg
fou< OfkaYajrh
ia:dms; lr,Su Tjqkaf.a
yis wfmalaIdjh'
.afkaIajrka we;=
fou< OfkaYajrfha
wr.,h jkqfha ish
oE;ska kj,snr,a
OfkaYajr md,khla
W;=f ia:dms; lsuh'
th brdu ;ukaf.a
m%Yak ;ukau i|d.
kakd md,khla ms<sn|
fou< mS;hdf.a
n,dfmdfrd;a;= iu.
.efgkakla kd ta yd
iumd; ula fkdf'
OfkaYajr fldgia w;r
fj<|fmd< fnod.ekSf
wr.,hla njg W;=f
m%;sM,h W!kkh jkafka
tgh'
ta w:fhka
.;a l< W;=f Pkao
m%;sM,h fl;r
ixOdkd;aul frdaOhla
jqjo fou< mS;hkaf.a
uqla;sh iu. wod<
jkakla fkdf' ,dxlSh
OfkaYajrh ms<sn|j ka
ka kej; u;=jk ^b
ckdm;sjrKfha fulS
jOkh jvd;a biau;=jkq
we;& iudc m%cd;ka;%jd
igkamdG f,i lshfjk
ksoyi" m%cd;ka;%jdoh
kd .ekSu ioyd
rdcmlaI md,kh fjkia
lsu fukau W;=f
mS;hdgo fuf;la
,enqjdg jvd fjkia
w;alSula .afkaIajrka
md,kfhkao w;alr
h fkdyel' th
.afkaIajrkaf.a m%Yakhla
fkdj md,k iajrEmfha
yeh'
zziEu hq.hlu
rchk woyia jkdys
md,l mka;sfha woyiah'''
ish wNsu;h m jHuh
ksIamdokfha ud. ;uka

i;=lrf.k we;s mka;sh"


tys m%;sM,hla jYfhka
udkisl ksIamdokfha
ud.o md,kh lrhs'ZZ
^udlaia tx.,aia' b;sydih
ms<sn| fN!;sljd
ixl,amh - msgqj - 83&
hkqfjka ish
jilg;a r wE;lu
udlaia b;d ksjerj lshd
isfha fulS i;Hhhs'
tksid W;=fo
fiiq m%foaYj,o ckhd
ish woyia f,i" ish
Pkaoh mdfha jqj
;uka leue;s ljfrl=
ch.%yKh l<o jir
lSmhlg jrla ;uka
md,kh lrkafka
ljqrekao hkak iod
,Sug yer fjk;a m
hehs lshd m%;sM,hla
Tjqka lrd fkdt<fUkq
we;' w;af;a ;uka
Pkaoh ka whl= ;uka
leue;s whl= ;u
md,lhd u muKls'
th wm fj; j;auka
kj ,snr,a OfkaYajrh
ish Wmf;au f.k wd
weianekauls' OfkaYajr
m%cd;ka;%jdoh hk
fhu yryd iudc.;
fldg we;s Pkaoh Tfh"
wmf.ah wm leue;s
whl= n,hg f.k wd
yelsh hkd f,i we;s
woyia f.dkakla u.ska
wm u; uq uy;a mSvdj
mj;ajdf.k hkakd
ljqrekao hkak wmu
;SrKh lrk l%shdoduhls
fulS ue;sjrK n,
jHQyh' tlS ienEj fou<
mS;hdo isxy, uqia,s
mS;hkao ish Nd;
;fhkau iod.; hq;=
uQ,slu lreKls'
tlS oDIajdofhka
uquy;a ck;dj .,jd
.ekSu yer wka m%fYhla
ish ue;sjrK l%shdoduh
;=< mka;s jHdmdrh
bfha we;af;a ke;'
jdudxYsl fldgia
;jrg;a mka;sfh
bfha fYaIfhka
ue;sjrK l%shdodufha
lshd isk O
igkamdG mqrd fulS
oDIauh udhdj fy<sor
lrk m%fYhla wm
w;akqfha ke;' fndfyda
g jdudxYh ;jrg;a
yeisfrkqfha OfkaYajr
,snr,a ixia:df fyda
cd;sjd igkamdG
;Dma;su;a lrk ke;sk
l,amhla fmkajd
l,amho kej;;a
Okjdohg fya;a;= lrk
14 msgqjg'''

04

ld,Sk

ju 2013 Tlaf;dan

u;jd yd foaYmd,k lreKq .Kkdjla inkaOfhka mlaIh ;=< wer ixjdoh


ms<sn|j mlaIh ;=< fukau mka;sh ;=<o idlPdjla wer ;sf' tu ixjdoh
Okd;aul yd RKd;aul wdl,am iys;j iudch ;=< O wdldrfhka w: .eka
j,g Ndckh we;' fndfyda wh ixjdohla ms<sn|j kqj;aj ish;a tu ixjdofha
. - m<, ms<sn| wjfndaOhla Tjqkag fkdue;' tfukau ixjdoh werug fya;= iy
tys b,lal ms<sn|jo jHdl+,;djhla Woa.;j ;sf' fuu ;;ajh ;=< ixjdoh ms<sn|j
h<s idlPd lsu mqj;amf;a bvlv kdia;s lsula fkdf' jHdl+, we;s fndfyda
lreKq ksrjq,a lsu i|yd th w;HjYH jkq we;' ixjdoh ms<sn| wjfndaOhla
,nd.ekSug k j;udk iudc ;;ajh;a ta yuqf ksOk mka;s jHdmdrh uqyqKfok
ixlSK;ajh;a ms<sn| wjfndaOhla wjYH f'

;jd yd foaYmd,k
lreKq .Kkdjla
inkaOfhka
mlaIh ;=< wer ixjdoh
ms<sn|j mlaIh ;=< fukau
mka;sh ;=<o idlPdjla
wer ;sf' tu ixjdoh
Okd;aul yd RKd;aul
wdl,am iys;j iudch
;=< O wdldrfhka w:
.eka j,g Ndckh
we;' fndfyda wh
ixjdohla ms<sn|j kqj;aj
ish;a tu ixjdofha . m<, ms<sn| wjfndaOhla
Tjqkag fkdue;' tfukau
ixjdoh werug fya;=
iy tys b,lal ms<sn|jo
jHdl+,;djhla Woa.;j
;sf' fuu ;;ajh ;=<
ixjdoh ms<sn|j h<s
idlPd lsu mqj;amf;a
bvlv kdia;s lsula
fkdf' jHdl+, we;s
fndfyda lreKq ksrjq,a
lsu i|yd th w;HjYH
jkq we;' ixjdoh ms<sn|
wjfndaOhla ,nd.ekSug
k j;udk iudc
;;ajh;a ta yuqf ksOk
mka;s jHdmdrh uqyqKfok
ixlSK;ajh;a ms<sn|
wjfndaOhla wjYH f'
,xldj kj,snr,a
Okjdofha fufyhqug
w;a jghlska m%fY
isk j;auka fudfyd;
;=< nyqO wnqohkag
iudch f.dre we;'
fulS wnqohka wdl
- foaYmd,k - iudcuh -

mqnq chf.dv ifydaorhd


ixialD;sl - wdpdrOdl
wd jYfhka jQ O
lafIa;%hka ;=< lemS fmkSu
wrUd we;' iudcfha
mS;u mka;Ska ffoksl
;h mj;ajdf.k hdu
mjd wNsfhda.hg ,la jQ
;;ajhlg uqyqK isk
w;r md,l mka;sfha
oDIajd fufyhqj,
f.dre njg m;au ksid
tu wnqo Ioj lemS
fkdfmfkk ;;ajhla
W we;' fmdf .;a
l, j;au fkka
k wiSre fjka ;sf'
fndfydafokd zzj;auZZ
f,i w: olajkq ,nkafka
hdka;ka wdydr f,a ;=k
imQK lr.ekSu muKla
jk w;r ;fha w:h
wdydr wkqNjhg iSuduu
wnqofha m%ldYkhls'
Okjdofha wdrNl
hq.fha udlaia mejiQ
wdldrhg ksOkhd
idfmalaI rdm;aulg
fukau ksrfmalaI rdm;a
ulg;a ish ;h
f.dre lrf.k we;'
tk fkka k mq,ajk
Iu;djh yuqf Okm;s
mka;shg idfmalaIj
ksOk mka;sfha jk
;;ajhka my; jefgk
w;r ksOk mka;sfha
;h th ;=<u i,ld
nejo |jeulg ,laj
we;' fufia wdl
wnqoh iska ,lajk
mSvdjg wu;rj ksOkhd

m%uqL mS;hka kj ,snr,a


Okjdoh hgf;a ish
iudcuh fiajdjka mjd
fjf<| NdKav njg
m;alrkq ,enq ;;ajhla ;=<
lnf,ka ,smg je we;'
ffoksl kv;a;=j i|yd
wjYH wdydrmdk" fi!LH
myiql" orejkaf.a
wOHdmkh" ksjdi"
m%jdykh wdh fjkqfjka
ish wjYH;d imqrd .ekSug
ojfia je meh .Kkla
Y%uh lemlsug mS;hkag
isj we;' i;aj f,dalfhka
fjka ksid ,enQ m%Odk
ch.%yKhla jk ish uQ,sl
jk wjYH;d fjkqfjka

.ekSu i|yd uq ojiu


Y%uh jehlsug isu ;=<
f.ug isj we;s jkah
jkqfha flh" fkdaoh"
iudcuh ls%hdld;ajhka
yd ksia in|;d i|yd
jk wjldYh wys
uhs' tk ixialD;sl
;h wys uhs'
fufia j;auka mS;hdg
ksia ixy;sfha iuia;
ixialD;sl ch.%yKhka
wys lr OfkaYajr
ksIamdok ls%hdj,sh i|yd
l%uf,aL.; lrk ,o
^Programmed& hka;% njg
m;alr we;' kj ,snr,a
Okjdoh ksia iudchu

tksid tla w;lska n,kg f islrkqfha m%udo


jQ j.lSula bgqlsuls' fuu ixjdoh mlaIh
;=<g muKla iSud fkdlr iuia; mka;sh
olajd mq,a lr we;af;ao fuu.ska Wlyd .kakd
ch.%yKhka iudcuh ch.%yKhka njg m;alr
.; hq;= fyhsks' ixjdoh m%udou ms<sn|j wmg
wksjdh iajhx fpkhla we;' tla me;a;lska
wm foaYmd,kh ;=< weneysfhka ug
wiu;au iska cks; ;;ajhkq;a ixhqla;j
foaYmd,k ;;ajh ;=< we;s jQ m%jK;d;a thg
fya;= h'
.;lrk ld,h wvqlr
ixialD;sl ;hla
i|yd jk wjldYh mq,a
lr.ekSf ch.%yKh
Okjdoh iska Tjqkag
wyslr we;' tfk f,a
;=k wkqNj lr" orejkag
W.kajd"
frda.hlg
m%;sldr .ekSu i|yd"
tk wju wjYH;d imqrd

frdfndajrekaf.a ludka;
Yd,djla njg m;alr
we;s w;r ksOkhka
m%uqL mS;hkag lrkakg
b;s we;af;a OfkaYajr
ksIamdok ie,eiaul l,ska
,shk ,o msgm;lg wkqj
rmEu muKs'
fuu ;;ajh
;=< mr;ajdfrdamKhg

,laj ;uka mjd wys


jq ksfil= ksudKh
;sf' yeufokdu
w;Dma;shl" wiykhl
.s,S isk w;r ish
;h i|yd O l,am
fidhka is' mS;
mka;Ska wnqohg f.dre
l< kj ,snr,a Okjdohu
ta i|yd jHdc l,amo
imhka is' tlaflda
l,amh f,i f;dard.
ekSug we;af;a zzje
jegqma iys;" jrm%ido ,;a
jD;a;SkaZZ hehs klrk ,o
k.ak iQrdlEug f.dre
u b,lal lrf.k
fufyh uh' ke;sk
je jefhka yqjudre
NdKav f.dv.id .ekSu
;=< ;fha wys jQ i;=g
fidhdhdug n, flf'
,xldj jeks mfha
miq.d rgl mS;hdg
uqyqK fokakg isjkafka
Okjdohg muKla
fkdf' fYaI we;s mQj
OfkaYajr miq.d;ajhkao
kj ,snr,a Okjdoh iu.
tlg w;aje,a ne|f.k
mS;hdf.a ;h u;
lvd mkS' wimq wd."
weoys,s l,a,s" Ndjkd mka;s
yryd wdOHd;al iqjh
fiugo ienE ;fha
m%;sfrdaOhka wu;l lr
udhd f,dalhl ;ksugo
wjYH b,lal ksudKh
jkafka f wkqjh'
kj ,snr,a Okjdoh;a
miq.d;ajh;a m; wg
tlg ys|jd ksudKh

lr .;a f,dah
ye,sh ;=< wd.l
m%d;sydhlrejkaf.a
isg Okd;aul ka;k
wf,lrejka olajd jQ
O flajghka lS%vd
lrka is' Tjqkaf.a
lS%vdf mkaj njg
m;aj we;af;a mS;hdf.a
;hhs'
fuu ixlSK;ajh
;jrg;a Okm;s
mka;sh iska by<ska
mgjkakla muKla fkdj
mS;hd iskao iafPd
leue;af;ka mj;ajdf.k
hkakls' th iuia;
iudchg kreujdofha I
fmdjd we;' Okjdofha
w.;Ska ksr;=rej olska"
tys we;s kdYld;ajh
f;are .kakd w;ru
tu kdYld;ajh
fmdaIKh lrk ls%hdj,shl
fldgialrejka f
fo N+ldjg iudchu
mK fmdjkafka l%uh
iskau ksudKh
lrk ,o kreujdoh
yd ksfoaYmd,kSlrK
jHdmD;sh ;=<h' tfy;a f
lsisjla yq wdpdrOdl
fufyhqulska mrdch
l< fkdyel' OfkaYajr
oDIajdofha f.drlaj
wd;=r jQ iudchg
uqla;sodhl Njhla
,ndh yelafla ta i|yd
yq yeSulska tyd .sh
oHdjla ksudKh lr
.ekSfuks' ksoiqkla
f,i iudch ;=< we;s

ju 2013 Tlaf;dan

05

f krdjf,ka iudch uqod .ekSu;a" jHdmdrh thska u;a tlu


ixhqla; l%shdj,shls' iudch fjkia lsu;a" tys ;udu fjkilg
Ndckh u;a tlu tlu ixhqla; l%shdj,shls' tu l%shdj,sh h:d:hla
lr.kafka flfiao@ wm ixjdofha fhfokafka ta .ekh' f bv
fjkajkafka ta ixjdohgh' f msgq Tf woyia fjkqfjka jD;h'

kreujd ,laIK yd
ksfoaYmd,kSlrK
jHdmD;s mrdch l<
yelafla tajdg fya;= jQ
iudc uQ,hka ykdf.k
tajd uq,skqmqgd fuks'
tjeks ;;ajhka Okjdofha
ixlSK ls%hdld;ajhl
yq m%ldYkhka muKs'
tu iudcuh m%ldYkhka
yd Bg .eUqf we;s
fya;= w;r we;s wka;
inkaOh fydka .%y
lr fkd.;fyd;aa tajdg
tfrys iudc m%ldYlhdo"
iudc ls%hdOrhdo
fjk;a ud.hlska
tjeksu kreujdohlg
yd wfoaYmd,ksl
ls%hdld;ajhlg
f.dreu je,elah
fkdyel' tneka
j;auka miqu ;=<
ksOk mka;s jHdmdrh
i;=j we;s ldhNdrh
iy wNsfhda.h w;sYh
ixlSKh' tla me;a;lska
kj fldkafijjdohla
njg m;a ish wdldrfha
miq.d;ajhka Wrdf.k
isk kj ,snr,a Okjdoh
iska ,ndfok jHdc
l,amhka fjkqjg
ienE m%.;sYS,S-jduiudc mhdildrluqla;sld l,amhla
iudchg ksudKh l<
hq;=h' wfkla me;af;ka ta
i|yd mj;sk h:d:hka
wfma ukia RIahg
wkqj yev.iajd .ekSf
ufkdardl Nd;dj
fjkqjg we;a; we;s
iefhka yd ixhqla;j
jgyd .ekSf ma,h
Nd;djla" jvd;a mq,aj
lshkafka k iudch
mj;kh lrk w;r wm
wm ;=<u mj;khlg
,lajk ma,lrKSh
Nd;djla fj; m%fY
h hq;=h' wm bfha we;s
wNsfhda.h thhs'
tu wNsfhda.h
ch.ekSu myiq ke;'
tlla wnqofha we;s
.eUqr yd ixlSK;ajhhs'
f ixlSK;ajh
yuqf we;eful=
wffOhug mjd bv
we;s uq;a ma,jjd
weiska n,kafkl=g f
ixlSK;ajhu igka jeu
i|yd jk W;afm%arKhls'
f kdYld;ajfhka u
i|yd we;s l,amh jkqfha
jdudxYsl foaYmd,khhs'
ma,h ls%hdld;ajhs'
fuu wnqoh iudcfha
iEu mdYajhlgu
fkk wnqohls' tfy;a
fndfydafokd Bg ms<s;=re
fidhkakg W;aidy
lrkafka ish flaj,
mqoa., ; zzid:l lr
.ekSuZZ yrydh' ke;sk
wdOHd;al iqjfha
kdufhka isysk f,dalj,
.s,Su yryd h' tfy;a
ksOk mka;s jHdmdrh

f,i wmg wnqoh foi


tjeks oDIafldaKhlska
ne,sh fkdyels w;r tfia
ne,Su hkq wka lsisjla
fkdj l%uhg wkq.; uhs'
OfkaYajrh bfha oK
.eiSuhs' tfia wjk; u

ck;d uqla;s
fmruqfKka bj;a
fmrgq.d iudcjd
mlaIh ysjkafkau mka;s
mlaImd;S;ajh ms<sn|
Yajdih;a w.;Skag yd
wjia:djdohg tfrysj miq
fkdnei igka jeug ;snQ

mlaIhla fujeks ixjdohlg msiSf wjodko


we;s w;r wm l< hq;af;a wjodku Ndr.ekSug
fhka merKs mdfu .uka lsu fkdj wjodku
.ek i{dklj w;a mdrla ksudKh lr
.ekSuhs' kqf mQK ch.%yKhlska fyda kj
kHdhka jOkh lsulska muKla ksOk mka;s
jHdmdrhg hdj;al,a h fkdyel' kHdh;a
Nd;dj;a w;r we;af;a ixlSK wka;
inkaOhls' Nd;h yeugu kHdfha i;H;dj
mslaId n,k wr.,la jk w;r kHdh ienkau
jOkh jkafka wOHkd.dr ;=< fkdj Nd;fha
i igkau ;=<h' wm wrUd we;s ixjdofha
kHdh;a Nd;dj;a w;r we;s wka; inkaOh
| jegqKfyd;a iuia; jHdmD;shu wid:l
jkq we;'
yd oK keu m%;slafIam
lrkafkak wmg b;sj
we;af;a f w.;Skag
tfrysj igka jeuhs'
ta igkg ishhg ishfha
id:l;ajhla ms<sn|j
lsisfjl=g iy;slhla
,ndh fkdyels uq;a
wkd.;h ksudKh jk
moku tu wr.,hhs'
wm f,aP;ajfha udj;
fjkqjg iudkd;au;djfha"
idOdrK;ajfha"
YsIagdpdrj;anf udj;
f;dard.kafka k tu
udj; jkdys mka;s
wr.,fha udj;hs'
fu;r miqniajk iq"
wffOhu;a lrk iq
;;ajhl;a wmg jdudxYsl
foaYmd,kh wjYH jkafka
tu udj; Wfoidh'
wNsfhda.h
ch.ekSug ndOdlrk
wfkla lreK jkafka
jf jHdmdrhu
cd;Hka;r jYfhka yd
cd;sl jYfhka ,laj we;s
msySuhs' yeu;eklu
mdfya w;alSu we;af;a
tlaflda jf jHdmdrh;a
iafPdfjkau OfkaYajr
,x.= ;=< isr.;
m%dfhda.sljdohg f.dre
kdY uhs' ke;sk
fmd iudcfhka fhda
kHdhsl tlage f.j,aj,
;ks uhs' Nd;fhka
f;dr kHdh j| jk w;r
kHdfhka f;dr Nd;h
wkaOh' ju ms<sn| cd;sl
w;alS fukau cd;Hka;r
w;alSo jejYfhka
we;af;a tlaflda j|
Ndjh fj;gh' ke;sk
wkaONdjh fj;gh'
mqoa.,slj i,ld n,k l,
wm w;ka jefofkl=o
je ld,hla ksr;
isfha m%dfhda.sljdohg"
mka;s iyfhda.S;djdohg"
cd;sjdohg" ks,Odjd
,laIKj,g f.dre
jQ foaYmd,khla ;=<h'

ffOhh;a wmg wdf,dalh


iemhQ neks' tksid
fmrgq.d iudcjd mlaIh
yuqf we;s wNsfhda.h
jkqfha j;auka iudc
ixlSK;ajh ksje/j
.%ylr .ekSu iy fuu
fojdplh fjkia lsu
i|yd jQ ma,jlrKSh
jHjydrhla fj; m%fY
uh' tu wNsfhda.h
ixlSKh'
tjeks
ixlSK;ajhla ch.;
yelafla wmf.a foaYmd,k
mok fydkau Yla;su;a
lr .ekSfuka muKs'
iudc mhdilrKh yq
Yajdihka moaO;shlska
muKla h:d:hla
njg m;a l< fkdyels
w;r ta i|yd pdrYS,S"
;ldkql+, oHdjla wjYH
f' thska mejfikafka
Yajdi moaO;Ska iqkqiqkq
lr h hq;= nj fkdf'
thg pdrYS,S;ajh yd
ksrjq,a kHdh tlalr .;
hq;=h' fuh wm g jir
20 lg muK fmr lr.;
hq;=j ;snQ ixjdohls' f
ms<sn| WodyrKhlska
meye,s lr .ksuq'
1990 fidah l|jqr
ne|jeu;a cd;Hka;r
fldhqksia jHdmdrfha
is jQ wm.ukh;a iu.
ma,jjdkag" ksOk
mka;s jHdmdrhkag f,dalh
;=< w;sYh wjdisodhl
;;ajhla we;s h' Bg fmr
jf foaYmd,kh i|yd
mqreoaola" weneyshla"
wkqrd.hla m%udKj;a jQ
w;r wm yeufokdf.
au mdfya foaYmd,kfha
yrh ;snqfKa thhs'
tfy;a 21 jk ishjfia
jdu foaYmd,kh i|yd
thg pdrYS,S;ajh" ;lh"
kqu hdj;ald,Sk h
hq;=j ;sKs' tu ls%hdj,sh
wju jYfhka fidah
l|jqr |jefuka

wk;=rej we;s jQ
;;ajfha fyda werh
hq;=j ;sKs' foaYSh
jYfhka fukau cd;Hka;r
jYfhka ,nd ;snQ nrm;<
mrdchkaf.ka wk;=rej
1994 h<s foaYmd,k
lghq;= wrUk g" w;sYh
wjdisodhl fldkafoais
hgf;a wm h<s udlaia
f,kskajdofha rla; jK
Och Tijd ;nd .kafka
l=uk wdldrhghs b;du
.eUqka uid ne,sh hq;=j
;sKs' tfy;a ,xldf
mka;s jHdmdrh tu
;;ajhg uqyqK kafka
flfkl=g fudavlula fyda
uqrKavqlula f,i jqj
fmkS hd yels;rf
wIaGdkhlska yd wkqrd.
hlsks' th wm .%y lr.;
hq;=j we;af;a jrolg;a
jvd h ft;sydisl
;;ajhlg wm uqyqKka
m%;spdrd;aul wdldrhla
f,isks' tu hq.fha
;ldkql+,j ;;ajh
.%ylr.;a jdudxYslhka
lf<a mlaI iqrejd
yeu" mlaIj, k
iy jK fjkia lsu"
ma,jh w;yer iudc m%cd;ka;%jdohg miqneiSu
wdhhs' tjka fudfyd;l
wkqrd.h we;eg
;lhg jvd je m%.;sYS,S
ldhNdrhla bgqlrhs'
kuq;a bka wk;=rej f.jqkq
ld,h ;=<o iudcfha ienE
;;ajhka Yaf,aIKh lr"
cd;Hka;r ugfukau
ju uqyqK we;s wjodk
iy.; ;;ajh ksisf,i
;lafiare lr tu ;;ajh
yuqf jevms<sfj<la
ilialr .ekSug wm iu;a
jQfha ke;' tys m%;sM,h
jQfha Bg jir .Kkdjlg
miq wm ksfhdackh
l< jHdmdrh ma,h
Och w;ayeug" mka;s
iyfhda.S;djdohg iy
iudc - m%cd;ka;%jdohg
f.dreug ,lauhs'
tjeks wm.ukhka h<s;a
jrla w;a fkdlSug
k wm" wm i;=
wNsfhda.h ms<sn| mq,a
wOHhkhla" .eUqre
ixjdohla lr.; hq;=h'
tu ixjdohg fidah
l|jqr |jefuka
wk;=rej f,dalh ;=<
ksudKh we;s kj
foaYmd,k .;slhka .ek
idlPdjlao" tu |jeu
isug fya;= yd f,dal
jdudxYsl jHdmdrhg is jQ
jer .ek idlPdjlao
wka;.; lr.ekSu
wksjdh f' fmrgq.d
iudcjd mlaIh m%fY
we;s ixjdoh thhs'
tu ixjdoh mlaIh .ek"
mlaIh yd mka;sh w;r
inkaOh .ek" j;auka
Okjdoh .ek uD;Dldj,
isg Yksl m%Yak olajdu
yso hEu h:d:hla
we;'

tksid tla w;lska


n,kg f islrkqfha
m%udo jQ j.lSula
bgqlsuls' fuu ixjdoh
mlaIh ;=<g muKla iSud
fkdlr iuia; mka;sh
olajd mq,a lr we;af;ao
fuu.ska Wlyd .kakd
ch.%yKhka iudcuh
ch.%yKhka njg
m;alr .; hq;= fyhsks'
ixjdoh m%udou ms<sn|j
wmg wksjdh iajhx
fpkhla we;' tla
me;a;lska wm foaYmd,kh
;=< weneysfhka ug
wiu;au iska cks;
;;ajhkq;a ixhqla;j
foaYmd,k ;;ajh ;=<
we;s jQ m%jK;d;a thg
fya;= h' flfia fj;;a
ka tu m%udoh ixOdk"
foaYmd,k wnqohla f,i
fmd,d mkska ;sfnk
w;r ka wm ljr ,la
f.jd fyda tu wNsfhda.
hg wNsuqL h hq;=h' fuu
ixjdoh;a iu. ksOk
mka;s jHdmdrh kQ;k
;;ajhka ms<sn| hdj;a l,a
lsug wm iu;a h hq;=h'
Okjdofha fojdplhg
kj wxf.damdx. fndfyda
tla we;s ;;ajhla ;=<
uqla;sodhl ud.ho
kj kqfuka ikakoaO
;sh hq;=h' wm fuu
,smsh wdrNfhao mejiQ
ixlSK;ajhka ch.ekSu
i|yd ffOhh" wkqrd.h"
lemlsu yd weneysh
m%udKj;a ke;' tajd h

mslaId n,k Wr.,la


jk w;r kHdh ienkau
jOkh jkafka wOHkd.
dr ;=< fkdj Nd;fha
i igkau ;=<h' wm
wrUd we;s ixjdofha
kHdh;a Nd;dj;a w;r
we;s wka; inkaOh
| jegqkfyd;a iuia;
jHdmD;shu wid:l jkq
we;' mlaIh ;=< ixjdoh
fjkqjg jev b,a,d isk
m%jK;djhlao" mka;sh
iu. ftkaShj lrk
jHjydrhu wOHhkhla
fjkqjg .=yd ;=<g
je lrk ixjdo b,a,d
isk m%jK;djhlao
jOkh f wk;=r
mj;S' Nd;h muKla
wksYaph f wka;h
fukau kHdh muKla
wksYaph f wka;ho
wm fkdu. hjk iq
jk w;r fuu wjodku
idlPd l< hq;=j we;af;a
wjodku mrdch lr ienE
id:l;ajh lrd .uka
lsugh' iudc ;h
w;yer fmd;am;a nod.
ekSu fukau ls%hdjdohlg
f.dre fmd;aj,g
mhska .eiSuo tlfia
je/ Nd;djkah' wm l<
hq;af;a udlaiajd uQ,Ou
m%udKj;a wOHhkhla
iu. pdrYS,Sj wm ;=<
;yjqre lr .ekSu yd
f.jqkq ishjil ld,h ;=<
jOkh jQ kj kqu thg
ialrKh lr .ekSuhs'
fujeks ixjdohla yryd
wkd.; jHjydrh flfia

flfia fj;;a wms kgu;a ixjdoh wdrN


lr we;af;uq' th ,xldf jdudxYsl jHdmdrfha
b;sydifha ;SrKd;aul ux i<l=Kla njg
m;ajkq fkdwkqudkh' ixjdoh yryd iuia;
mka;shgu" mlaIhgu hdj;al,a f yd w;a
f Njhla jD;j mj;S' mlaIh ixjdohg
m%fY jQfha th ish m%Yak i|k udhdld
fldalg;a ff;,hla hehs Yajdi lr fkdf'
h m%udKj,ska mj;ajd
.ekSu jHdmdrhg wjYH
jk kuq tajd pdrhg
nka l< hq;=h' kj kqu
yryd kHdh fmdaIKh
l< hq;=h' fuu ixjdofha
Okd;aul me;a; jkafka
thhs'
mlaIhla fujeks
ixjdohlg msiSf
wjodko we;s w;r wm
l< hq;af;a wjodku
Ndr.ekSug fhka merKs
mdfu .uka lsu fkdj
wjodku .ek i{dklj
w;a mdrla ksudKh
lr .ekSuhs' kqf
mQK ch.%yKhlska fyda
kj kHdhka jOkh
lsulska muKla
ksOk mka;s jHdmdrhg
hdj;al,a h fkdyel'
kHdh;a Nd;dj;a w;r
we;af;a ixlSK wka;
inkaOhls' Nd;h
yeugu kHdfha i;H;dj

fhs ;SrKh l< yels


nj thska fkdlshf' wmg
fuu ixjdoh Wmfhda.S
lr.; yelafla wfma
w;S; jHjydrh ms<sn|
we.hSula lr.ekSu i|yd
i jHdmdrfha iuia;
ls%hdld;ajh ;SrKh
lsug fkdf' th fjku
ixjdohls'
flfia fj;;a wms
kgu;a ixjdoh wdrN
lr we;af;uq' th ,xldf
jdudxYsl jHdmdrfha
b;sydifha ;SrKd;aul
ux i<l=Kla njg
m;ajkq fkdwkqudkh'
ixjdoh yryd iuia;
mka;shgu" mlaIhgu
hdj;al,a f yd w;a
f Njhla jD;j
mj;S' mlaIh ixjdohg
m%fY jQfha th ish
m%Yak i|k udhdld
fldalg;a ff;,hla hehs
14 msgqjg'''

06

ju 2013 Tlaf;dan

uquy;a oYkhu {dkjdoh iy jHjdoh f,i fldgia follg fnfok nj mejiQ wms
zudlaiaf.a oYkhZ nj lshQ zohf,la;sl fN!;sljdohZ ie,l=f jHjdoh k .=rel=,fha
fldgila f,ihs' wmg wkqj jHjdofha wfkla mdYajh jQ mdrfN!;sljdofhka
ohf,la;sl fN!;sljdoh fjkiajQfha m<uqjekak f,dalh mj;skafka pl%Sh p,s;hl nj
mjioa fojekak ims,dldr p,s;hl mj;sk nj mejiSfuka' ienekau jHjd
udlaia flfkl= .ek lshka wm Tyq weo oud ;snqfka f*dhndya jeks {dkh
jHhg oa;Shl l< ksia l%shdld;ajh jgyd fkd.;a wluKH jHjdkaf.a
f.dvghs' tjekakkag isjk njg udlaia lajQ whqkau wm;a meje;au ksudKh
lrka ;ukao ksudKh lr.kakd iudchSh ft;sydisl ksid gqf keye'
foakao fldaodf.dv ifydaorhd
Ykh hk jok" lau
hk f;areu /.;a zoDYaZ
k ixialD; jpkfhka
wdjla nj idudkH woyihs' th"
f,dalh ms<sn| ksidf.a lau nj;a
f,dalh f;are .ekSug ksid rE
W;aiyh yryd oYkh Ihh
f.dvke.=kq nj;a mejfikjd'
fmr. iy ngysr f,i
fofldgilg fnod fjkalr
YajoHd, ;=< wOHhkh
i|yd iQodk lr we;s oYkh
yodrka hful=g wjYH k
Wmdhlao ,ndf.k odYkslhl=
njg m;ah yelshs' cuksfha iQ ld,a
udlaia k zodYkslfhlaZ .ek iudc
mj;khla wfmalaIdfjka foaYmd,kh
lrk l%shdldlhka f,i wm wid
;sfnkjd' Tyq iy tx.,aia iska
imdokh l< fmd;am;aj, lafjk
iy f,kska iska miqld,Skj is l<
tl;= lso we;=<;a udlaia-f,kskajdoh
k zoYkhlaZ ms<sn|j;a tu oYkh
yryd wdlh .%y lrka th fpkh
lrka kj zfoaYmd,k wdl oHdjlaZ
f.dvke.+ nj;a wm wid ;sfnkjd' iudch
fjkia lsf mqfrda.d ldhh mejfrkafka
f nridr oYkh f;are .; yels
mqoa.,hkag muKo@ zzifydaorjre oYkh l;d
lr,d wmsg jev lshkak hk fhdackdj tfia
k ksjero@ Okjdoh fmr<d oud jvd udkqIsljQ
f,dalhla f.dvke.Sf wNsfhda.h fj; jvd
wjxl m%fY ul f ish oE .ek wfma
wjfndaOhka kej; i,ld ne,Sf wjYH;djh;a
tu lghq;a;g Wrf wNsfhda.h;a wm bfha
we;af;a udlaia" by; lS ish,a,g brdu tfrys
jQ m%;sodYkslfhl= f,i;a ykajkq ,eh yels
ksidfjka'
oYkhg bx.%sis NdIdfjka yekafjk
philosophy k jpkh ilia we;af;a philo iy
sophia hk ,;ska joka j, tlafuka' tys f;areu
jkafka znqoahg we;s wdorhZ hkakhs' nqoahg
wdorh l< odYksl zwdorjka;hkaZ ysjQ b;sydih
.ek;a uola i,ld ne,Su jeo.;a'
ksid ;ksj j;ajk i;ajfhla fkdjk nj;a
Tyq uq, isgu wdydr imdokh iy wdrlaIdj hk
uQ,sl j wjYH;djka imqrd .ekSu iudchSh l%shdjla
njg m;alr.;a iduQysl i;ajfhl= jQ nj;a wm okakjd'
Y%uh f,i yekafjk wruqKq iy.; iy i{dksl
l%shdld;ajh yryd ksid ;ukaf.a jk meje;au
Wfoid mirh iu. is l< .Kqfokqj ksIamdokh
f,iska wmg yekah yelshs' uq,au ksia
iudchkaj, ksiqka iduQyslj ksIamdokh
l< nj;a iduQyslj tajd fnodyod .kq
,enQ nj;a fuda.ka wd udkj
oHd{hka iska is l<
mfhaIK yryd

udlaia yd tx.,aia iQ iufhau ;yjqre flreKd'


1845 udlaia iy tx.,aia ,shQ cuka oDIajdoh
lD;sfha Tjqka i|yka lrkafka hemSug wjYH udOH
ksIamdokh lsug mgka .;a jydu ;uka i;=kag jvd
fjkia nj k.kakg ksiqka iu;a jQ njhs' ksIamdok
ud,shla hkq ;ukau ilia lr.;a hemS udOHhka j,g
wkqrEmSj ;ukaf.a meje;au ksudKh lr.ekSu njhs
tys lafjkafka' ksiqka ;ukaf.a meje;au ksudKh
lrkjd' ta;a th islrkafka ys;=jlald wkaoulg
fkdfjhs' ;ukau ksudKh lr.;a fldkafoais hgf;ahs'
ksiqka meje;au ksudKh lrk w;rjdrfhau tu
l%shdf fhfok ;ukaj;a ksudKh lrkjd' fuu
l%shdj,sfha ksiqka iy ksiqka w;r ksIamdok
inkaO;djka mekk.sskjd' kuq;a ta in|;d ksia
jk meje;aug iEugu ys;lr jkafka keye' iudc
l%uhla" isiag tlla hkq f l%shdld;ajfha;a tu
l%shdld;ajh mok lr.kska tys mriamrhka ie`.
f wruqKska mekk.sk rEmdldrhkaj,;a iuia;hghs'
meje;au ksudKh lr.ekSf w;am;a lr.;a
jOkhka yrydu w;sla;hla ksudKh jQ miq uq,skau
mej;s iduQysl foam< fjkqjg mqoa.,sl foam< ksudKh
jqKd' ksia Y%uh;a ldhsl iy udkisl f,i fnulg
,lajqfKa ta foam< wys jQjka iy yslrejka w;rhs'
mka;s iudchka f,i yekafjk fuu Y%u Nckh
iys; iudc wdldrhkaj, ksIamdokh lsug Y%uh
je.su tla msilg iSudjk g Tjqka ksudKh
l< w;sla; jkdl foam< yshka iska N=la;s
nj wog;a h:d:hla' ta iajNdl ksia l%shdld;ajh
ksiqka w;r in|;dj, m%;sfrda iajNdjfhka isr.;
l< b;sydifha wdrNhhs'
f,dalh lshkafka fudllao@ f,dalh ;ekS
we;af;a fudkjdhskao@ f,dalh .ek k .; yelso@
i;Hh lshkafka l=ulao@ wd m%Yak ksia isf;a
mekke.Su wdrN jQfha;a iudcfha tla msilf.a
oyh u;ska ksuefjk w;sla; jkdlu N=la;s ka
flfhka miqjk is;a ;=< njhs b;sydih .ek
wdmiq ye ne,Sul ykd.; yelsjkafka' ksiqkaf.a
ksIamdok ;h iu. fjka fkdl< yels f,i ne
mej;s fi!kaohd;aul ksuejq l,dj f,i ixOdkh
jQfha jy,a hq.fha jy,a yshkaf.a wkq.%yh u;ska'
;drld Ydia;%h wd oHdjkao .Ks;h" ;lkh jeks
l%uhkao ixOdkd;aul wd.o ysjQfha ta whqkauhs'
oYkh ksudKh jQfha;a w;sla; jkdl N=la;s
kakka yrydhs' odYkslhkaf.a jxYfha wmlS;su;a
wdrNh tjekakla'
cuka oDIajdoh lD;sfha udlaia mjikafka
;uka .eku mdr ndkakg {dkhg mqjka jkafka
Y%u Nckh yryd udkisl Y%uh ksoyia jQ g njhs'
t;eka isg Y=oaO kHdh" foajOuh iy oYkh wdh
yev.eiafjk njhs Tyq mjikafka'
.%Sish flaka lr.kska jOkh jQ ngysr
oYkh ;=<;a bkahdf ffjl hq.fhka werfUk
fmr. oYkh ;=<;a odYkslhka f,dalh hkq l=ulao
iy th k .; yelso hk uQ,sl m%Yak folg m%Odk
jYfhka ms<s;=re fiug W;aiy l<d' ms<sfj,ska
ioaNdjd;aul iy {dkNd.d;aul .eg f,iska
yekafjk oYkfha uQ,sl m%Yak oa;ajh fuhhs'
f,dalh iE we;af;a c,fhka" .skafkka fyda mrudKq

ju 2013 Tlaf;dan

07

f krdjf,ka iudch uqod .ekSu;a" jHdmdrh thska u;a tlu


ixhqla; l%shdj,shls' iudch fjkia lsu;a" tys ;udu fjkilg
Ndckh u;a tlu tlu ixhqla; l%shdj,shls' tu l%shdj,sh h:d:hla
lr.kafka flfiao@ wm ixjdofha fhfokafka ta .ekh' f bv
fjkajkafka ta ixjdohgh' f msgq Tf woyia fjkqfjka jD;h'

j,ska wd jYfhka
jir
oyia .Kkla mqrdjg O odYkslhka O woyia
u;= lr ;sfnkjd' f,dalh k.; yels njg;a k.;
fkdyels njg;a odYkslhka w;r jdofha w;S;h
jir oyia .Kkla wE;g jhkakla' udlaiaf.a m<uq
odYksl .=rejrhd jQ fcda ,afy,a fy.,a mejiqf
f,dalh ksudKh we;af;a zmru woyiZ u.ska njhs'
f wdldrfhka f,dalh jHfhka ;ekS we;s nj mejiQ
zjHjdZ iy ksia ka;kfhka f.dvke.S we;s nj
mejiQ z{dkjdZ f,i m%Odk odYksl .=rel=, 2 la
udlaiag fmr w;S;fha isg mej;=Kd' Tyq YajoHd,
YsIHfhl= f,i 1830 oYlfha oYkh ms<sn| wjOdkh
fhduq lrk fudfydf;a cuksfha lsre me<| isfha
{dkjdoh fmrgq lr.;a iNdjH cudkq oYkjdohhs'
fy.,af.a {dkjd laug tfrysj jHjdoh
jHdma; l< ;reK fy.,ajdka w;rg udlaiao tlajqk;a
tys we;s ksr:l nj jgyd .ekSug Tyqg jel,la
.;jQfKa keye' mqrdK .%Sisfha odYkslhkajQ fudl%sgia
iy tmslshqria hk .%Sl odYkslhka fofokdf.a
mrudKqljdohka w;r fjkialu .ek wjOdkh fhduq
lrka ieliQ ;u Wmd ksnkaOkh ;=< Tyq gqf
uquy;a f,dalhu fkdfjkia jk kshdu Ou" kS;s
iys; odYksl moaO;shla ;=<g /f.k taug W;aiy
lrk oYkhlg wNsuqL jkafka is .sh f,dalhla
njhs' uq ksia b;sydihu ;u oYkh ;=<g le
lsug jEh l< fy.,af.a wd;ah {dkjdoh udlaia
ms<sfl l< tjeks j| moaO;s f.dvkexula' Tyq
Wmkakg l,ska ishjia fol ;=< jevji uOHld,Sk
foajOuhg tfrysj ke.S wd Okjdohg wjYH
odYksl moku ilia lrkakg kj wm;s mka;sfha
oDIajd kshuqjka uey;aj ;snqKd' ksia uki hkq
ysia lvodishla jekakla nj;a bkashka yryd ,efnk
ixfokhka tys msgm;a jk nj;a mejiQ zwkqN+;sjdkaZo
ksid f,dalh k .ekSf iyc {dkhla iys;j Wmk
nj mejiQ znqoajdkaZo ta w;r fmruqK .;a;d' udlaia
f ish jHjdohka m%;sfCIam lf<a ta lsis oYkhlg
ienE ksia l%shdld;ajh jgyd .; fkdyelsjQ nj
mjika'
Okjdofha ke.S tau;a iu. f,dalh fjka fjka
jQ fldgia f,i i,lk mrudKqljd f,dal lafuka
ieliqKq oHd;aul l%uh kk oHdjkag moku uqjd'
Bg wkqrEm iudchSh lau jQ ,snr,ajdoh iu;a jQfha
iudcfha fn ;Sj% lrkakg muKhs' fuh gq fy.,a
f,dalh tlsfkl nekq fjka l< fkdyels ffch
moaO;shla f,i olska tu moaO;sh ;=< jk fldgia
w;r wka; inkaO;djka iy m%;sfrdaOhka jrKh
lrk ohf,la;sl l%uh Nd;fhka jvd udkqIsl
Okjdohla cuksh ;=< yslsu i|yd jEh l<d' kuq;a
fy.,ag;a ienE ksia l%shdld;ajh jgyd.; fkdyels
jQfha Tyq ienE iudchSh ft;sydisl ksid fkdgq ksihs'
fy.,a fpkh lrka wd.u iy rdcHh
ksiqka w;r mj;sk fya;=j wkdjrKh lrk udlaia
1843 f*%la tx.,aia iska ,shQ zfoaYmd,k wdlfha
fpkhg ixCIsma;hlaZ lD;sh fj; wjOdkh fhduq
lrka wev ia;a iy f ldfvda jekakjqka iska
f.dvke.+ foaYmd,k wdlh fpkh lsu wrUkjd'
fy.,af.a Tfjka isg.;a ohf,la;slh fomhska
isgqjka ksidf.a udkqIsl uqdj jQ Y%uh ksidf.ka
bj;a yqjudre jkdlula njg" uqo,a njg m;a we;s
nj olajk Tyq Bg fmr fy.,a iskao ia;r lr ;snQ
mrdfrdamKh k ixl,amhg kj wre;la ,ndfokjd'
1845 uq, tx.,aia yd udlaia tlaj imdokh lrk zY=oaO
jQ mjq,Z lD;sfha Tjqka wjudkqIsllrKh jQ iudcfha
wudkqIslu jk wdldrhka le fldg olajk ksOk
mka;shg ;ukaf.a fukau iuia; ksia j.hdf.a;a
uqla;sh i|yd mejfrk ldhNdrh olajkjd'
fy.,a fpkfha yuqjk oa.a f*dhndyaf.a
wdNdIfhkq;a imQKfhkau foka {dkjdohg;a
jHjdohg;a m%;smlaIj iudchSh ft;sydisl ksid
.ek fN!;sljd laula fj; udlaia msfik udjf;a
iqfYaIS yerjqula jkafka 1845 cuka oDIajdoh
lD;shg iQodk fjka isk w;rjdrfha igyka lrk
,j miqj tx.,aia iska ixialrKh lr 1888 ish
oa.a f*dhndya lD;shg weuqKqula f,i bm;a l<
iy 1924 fidah foaYh iska uq,a msgm; m%isoaO l<
zf*dhndya ms<sn| ;siSiZ k iqm%lg ,sh,a,hs' udlaia
m%;sodYkslfhl= nj ;yjqre flfrk uQ,sl idlaIs fuys
wka;.;hs'
udlaiag fmr is odYkslhka w;r ishjia
.Kkla mqrd jdohg ;=vqka oYkfha uQ,sl m%Yak

j,g ms<s;=re u Tyq


meye,sju neyer lrkafka ienE f,dalfhka
by< / bkakd ish wdldrfha odYksl moaO;Skag
Tyqf.a we;s frdaOh igyka lrka' f*dhndya ms<sn|
fojk ;siSifha udlaia mjikafka ksidf.ka mndysr
jdia;l i;Hh ksia ka;khg .%yKh l< yelso
hk {dkNd.d;aul m%Yakh kHdfhka ih fkdyels
m%dfhda.sl m%Yakhla njhs' h fohl tysu iajNdjh f,i
budkqfj,a ldka iskao k l< f,dalh k.; yels
nj lsjQ ksia ka;kfha h:d:j;a nj fyda th k.;
fkdyels nj mejiQ fkdh:d:j;a nj w;r jdoh
jHjydl;ajfhka f;drjQ yq mKa;udkS jdohla nj
udlaia iska mjikq ,enqjd' m<uqjk ;siSih yryd f
jk g;a udlaia wjOdrKh lr ;snqfKa ksiqka f,dalh
.%yKh lrkafka bkash uQ,sl" jHjydl iy wd;ah
l%shdld;ajhlska njhs' fuh fjkajQ wdldrhka ;%s;ajhla
fkdjk w;r tlu ixhqla; l%shdj,shla'
oYkh m%;sfCIam lrka bm;a lrk jHjydrh
fkdtfiak ienE ksia l%shdld;ajh fy<sor lrk
udlaiaf.a lau;a oYkhla f,i hful=g mejish
yelshs' 11 jk ;siSifha fuf;la l,a odYkslhka
iska f,dalh w:l:kh l< nj;a l< hq;af;a
th fjkia lsu nj;a mjioa th laulska f;dr
l%shdld;ajhlg lrk wYsIag wdhdpkhla fkdjk
nj %;dkH udlaiajdhl= jk fg B.,agka ish ld,a
udlaia lD;sh yryd mjikjd' Tyq mjikafka udlaiag
wjYH jQfha jgyd.ekSug ,lalrk foh fjkia l<
yels
m%dfhda.sl oYkhla f.dvke.Sug njhs'
oYkh ksOk mka;sh fj;ska ish fN!;sl w
imhd .kakd f,iu ksOk mka;sh;a oYkfhka ish
wOHd;al w imhd .kakd nj udlaia mjikjd' ta
mrdfrdams; ksidf.ka i`.jd ;sfnk" ;uka iskau
ksudKh l< fldkafoais hgf;a ;ukaf.a jk

fuh fmd iQ;%hla njg m;alrka iudc


ixjOkfha ir, fh fm<la f.dvk.kq
,enqkd' ohf,la;slfha Yah kshduhka f,i
yekajQ m%;smCIhkaf.a tal;ajh yd wr.,h"
m%udKh .=Kh njg m;au yd wNdjhdf.a
wNdjh wdh thg tlalrka ksid kshdu Ou
j,ska md,kh jkafkla nj;a tys kshdu md,s;
nj ms<s.ekSu udlaiajdhd i|yd wksjdhhla
njg;a m;alrkq ,enqjd' ;uka iska ksudKh
l< meje;auu ;ukag by<ska isg.kakd w
fohla f,i i,loa th iudk jkafka fohka
jykafiagu nj wm gqf keye' ma,h ksia
l%shdld;ajh ms<sn| l:d lroa;a wm gqf
fohka yd iudk kshduhka j,ska mrdk jQ
ksfila i fmd ;Ska ilik fukau tu ;Ska
| ouka meje;au ksudKh lrkakg uey;a
jk ienE ilS%h ksid fkdf'
;;ajhka fjkia lrk iy tfia lroau ;ukaju
ksudKh lr.kakd ienE ksia l%shdld;ajh fy<sor
lsuu mj;sk mSvdld ksIamdok ud,sh fjkia lsu
i|yd fN!;sl n,f.hla ilia lrk nj" tk ksOk
mka;sh i{dkl lrk nj Tyq Yajdi l< ksidhs'
ta fy<sor lsu W.;a kHdhfhl=f.a lghq;a;la
fkdjk nj;a jHjydrfhka jk meje;au jrKh
lrk tfukau ma,hlrK foaYmd,ksl uey;aula
yryd th fjkia lrk l%shdld;ajhla nj;a udlaiaf.a
woyi jkjd' Tyq mjikafka fuu bkashuQ,sl - wd;ah
- jHjydl ksid fkdykk odYkslhd j;auka
iudcfha mrdfrdams; nf by<u ms<sUqj njhs' tuksid
odYkslfhla f,i iajqj;a udlaia hkq jpkfha
miudma;d:fhkau m%;sodYkslfhla'
flfia fj;;a 1883 udlaia h.sh miq Tyqu mejiQ
jpk" ,shQ lD;s" f.dvke.+ ixl,amhka Nd;d lrka
;uka ms<sl=,a l< odYkslfhl=u njg l=reisfha weK
.eiSug udlaiajdka lghq;= l< nj wdmiq ye ne,Sul
lsh yels lreKla' fg B.,agka fmr i|yka l< ld,a
udlaia lD;sfha mjikafka udlaiaf.a kka jQ odYksl
moaO;shla ld,hdf.a wejEfuka f.dv kexu Tyq
inkaOfhka jk fYdapkSh W;am%dih njhs' ohf,la;sl
fN!;sljdoh k odYksl moaO;shla .ek udlaia
lsiskl mjid ke;s nj Tyq wd u. uik g l.;
yelshs'
uquy;a oYkhu {dkjdoh iy jHjdoh

f,i fldgia follg


fnfok nj mejiQ wms
zudlaiaf.a oYkhZ nj lshQ
zohf,la;sl fN!;sljdohZ ie,l=f jHjdoh k
.=rel=,fha fldgila f,ihs' wmg wkqj jHjdofha
wfkla mdYajh jQ mdrfN!;sljdofhka ohf,la;sl
fN!;sljdoh fjkiajQfha m<uqjekak f,dalh mj;skafka
pl%Sh p,s;hl nj mjioa fojekak ims,dldr
p,s;hl mj;sk nj mejiSfuka' ienekau jHjd
udlaia flfkl= .ek lshka wm Tyq weo oud ;snqfka
f*dhndya jeks {dkh jHhg oa;Shl l< ksia
l%shdld;ajh jgyd fkd.;a wluKH jHjdkaf.a
f.dvghs' tjekakkag isjk njg udlaia lajQ whqkau
wm;a meje;au ksudKh lrka ;ukao ksudKh
lr.kakd iudchSh ft;sydisl ksid gqf keye'
wfma Yajdih jQfha ksid hkq jHfha ksudKhla
neka jH uQ,sl nj ms<s.ekSfuka wmo udlaiajdka
njg m;ajk njhs' jHfha Wiia;u ksudKh ksia
fud<h nj;a is;=,s tys cd;s ,laIKh nj;a mejiQ wms
bkash uQ,slj" jHjydlj" wd;ahj f,dalh .%yKh
lr.kakd ksid .ek udlaiaf.a .%yh w;ayer uqjd'
bkash j,ska ,nd.kakd ixfokhka ksia fud<h
u; msgm;a jk nj mejiQ wms udlaia iska mKa;udkS
jdohla f,iska neyer l< {dkNd.d;aul .egjg
ms<s;=re iemhQf foaj,aj, tysu iajNdjh k.; yels
nj mjika' iuia; f,dalhu ohf,la;sl fN!;sljdoh
k odYksl moaO;sh ;=<g x.u wfma W;aiyh jQfha
udlaia reoaO jQ fohu islrka' fuh wmg muKla
fkdj fidah foaYh m%uqL iudcjd rdcH moaO;shg;a
tys wdNdIfhka ysjQ f,kskajd ^miqj iage,ska iska
l< f.dvkex fidah rdcH n,h Nd;fhka
tlalf<a;a f,kskajdoh k f,an,h hgf;ahs& iy
fg%dialsjd foaYmd,k m%jK;djhka fj;;a Wreu
jqkd' udlaiaf.au;a yd we;eg udlaiaf.a wjfndaOhkag
jvd h fjkial j,ska hq;= jQ tx.,aiaf.a u; la
Nd;d lrka fuu odYksl moaO;sh f.dvke.Su i|yd
ie,lsh hq;= ldhNdrhla islrk ,oafoa ld,a fl!ials
iy fcda maf,ydfkd kHdhsl wdm;Hh fynjQ
fojk cd;Hka;rh iska' f,kska iy fg%dialso 1914
jk ;=reu fojk cd;Hka;rh yryd lD;s l< kHdhsl
f.dvke.S j, YsIHhka nj wjOdkhg ,lah hq;a;la'
udlaia iska f.dvke.+ ;j;a odYksl kHdhla
f,i ft;sydisl fN!;sljdoh wm iska jkaokSh;ajhg
kxjkq ,enqjd' tu.ska ie,l=fka ksIamdok n,f.
hkaj, jOkh u.ska ksh; f,iu ksiqka w;r
ksIamdok in|;d wnqohg hjka iudc mj;khlg
wjYH ;;ajh ksudKh lrkq we;s njhs' ksid ;h
ksudKh lrkafka Tyq iska ksudKh l< meje;af
fldkafoais u; iska jqj;a Tyq ;uka ksudKh l<
meje;aug wkqj fufyhfjk rElvhla muKla k
iudch hkq fjkia l< fkdyels fohla njg m;ajkjd'
tfia ke;ak wmg isjkafka yqremqre f,iu iudch
fjkia u ft;sydisl wksjdhh;ajhla jkq we;s
njg m%d:kd lsughs' iudchSh ft;sydisl ksidf.a
il%sh;ajh jgyd.kq fjkqjg wm ksIamdok n,f.hka
ykd.;af;a;a ksIamdokhg wjYH w fohla f,i
muKhs' f ;=<ska ksIamdok n,f.hkaj, jOkh hkq
hka;% iQ;%" ;dlaIKfha jOkh f,i jgyd .ekqKd' ta
yryd oYkh yd iudku wmlS;su;a u.l tk oHdj
tys ft;sydisl uQ,hka fkdi,lka ma,jhg w;HjYH
idOlhla f,iska ie,lSug;a isjqKd' fuu.ska isjQ
wfkla lD;slrKh jkafka hka;% iQ;%" ;dlaIKh
wdfha wvx.= ksia l%shdld;ajh fkdfmkS f.dia
ma,h ;;ajh hka;% iQ;%j, jOkh iy ksia in|;d
w;r .egqfuka mekk.skakla f,i jgyd .kq ,euhs'
fuh fmd iQ;%hla njg m;alrka iudc
ixjOkfha ir, fh fm<la f.dvk.kq ,enqkd'
ohf,la;slfha Yah kshduhka f,i yekajQ
m%;smCIhkaf.a tal;ajh yd wr.,h" m%udKh .=Kh
njg m;au yd wNdjhdf.a wNdjh wdh thg
tlalrka ksid kshdu Ou j,ska md,kh jkafkla
nj;a tys kshdu md,s; nj ms<s.ekSu udlaiajdhd
i|yd wksjdhhla njg;a m;alrkq ,enqjd' ;uka
iska ksudKh l< meje;auu ;ukag by<ska isg.
kakd w fohla f,i i,loa th iudk jkafka
fohka jykafiagu nj wm gqf keye' ma,h ksia
l%shdld;ajh ms<sn| l:d lroa;a wm gqf fohka yd
iudk kshduhka j,ska mrdk jQ ksfila i fmd
;Ska ilik fukau tu ;Ska | ouka meje;au
ksudKh lrkakg uey;a jk ienE ilS%h ksid
fkdf' 1877 m%d.aOkh
14 msgqjg'''

08

ju 2013 Tlaf;dan

we;s ms<;
s r= e
Zzisx ls,a,SZZ ckr< f;dgqfmdf<a wkq.%yfhka miq.sh
iema;en 17 jeksod fld<U gj ry,g mshdir l<dh isx
ls,a,sf.a mshdieh miq.sh rdcH kdgH Wf<f,a l .ekSfuka
wk;=rej fojk jrg l .; yels jQfha tkh' zzisx ls,a,SZZ

kdgHh nqoal ouhka;


wm%sldkq kdgHf wfk
.S;h& k kdgH weiqk
iure l<dmhg nqoal

Song"

rpk
ksI
zzisx
fk
ksu
wei
lsu
*qld
wmg
ksI

f k u<l=Kla u h
f fmd;a i,ams,a wl ld,hla" tfyu;a ke;ak fmd;a
l=Kk uqo,d,s,g jf.au w;ska fmd;a ,.kak leue;s whg;a
f.dvdla iqkaor ld,hla' ienkau lshu ksiaiq w;a lrkjd'
f,dalh w;a lrkjd' ta ksidfjkau w;a kqu fidhdf.k
tfyu;a ke;ak w;a fmd;a .kak .sh ojia lsysmfha uyd
ldh nyq, jgmsgdjla wms lald' fYaIfhka nKavdrkdhl
iuka;%K Yd,djg w;a kqu fidhdf.k mjq,a mska we;a
;snqKd' mqx orejdf.a b`o,d kE mrmqrj,a iu. ldksj,a tlla
jf.au fmd;a .kak tk ld,hla' th f jif ;rla fkfjhs"
jir lsysmhl b|,;a tfyuhs' fjk;a jpkhlska lsfjd;a kqu
fidhdf.k hk /,a,lg iudkhs' jir lsysmhl b`o,d idys;H
udihg fufyu jqK;a we;a;gu lsheu je fj,d f,dalh w;a
fj,do' fujr;a ta /,a, ta hgu jqKd' tfyk fyg oji
iqnfo'
ienkau th;a olskak mqjka" OfkaYajrh iska ilia lrmq
;j;a tla kaokhla hg ;rhs' tfyu;a ke;ak .xf.dv,
fidau yduqrefjda nK lshk ld,fha fYaIfhka fld<U" l;r"
.my jf.a ia;%slalj, ;reK" ;reKsfhda fmdah ojig iq
we`ula weof.k is,a fr odf.k mkai,a j,;a fgl ydruyd
foa WoHdk jf.a WoHdkj,;a yu Ydka;j iS," iud" Ndjkd
jevigyka j,g iyNd.s u;a f fmd;a /,a, w;fr;a t;r
fjkila keye' wd.u lshkafku fndrejla jqK;a ta fndrej
f;are wrf.k fkfjhs tlS ;reK ;reKshka iS," iud" Ndjkd
/,a,g fiaka jqfKa' ta wdrfhkau .%y lf<d;a by; lS fmd;a
fif .ekSf jqjukdj;a tl f,iskau iudkhs' BMICH fmd;a
m%oYkh k Bg lu WodyrK imhkjd' idudkHfhka mjq,a
mska fmd;a .kak n,kak tkjd' iuyre fndfyda wE; m<d;aj,
ia;%slalj,' fndfyda f,djg fmd;a n," n, wekjd' tla;rd
wkaoulska fIdmska hkjd jf.a' Bg miafia je .dKlg lsfKk
fIdaia tlla" ue.S tlla" fldldflda,d tllska ;j;a mqx
;Dma;shlska miafia fmd;a lsysmhla /f.k kqu fidhd.ekSu
wjika fjkjd'
l%uh iska fndfyda foaj,a Wrd.kakjd' tal ma,jjd
mlaIfha b`o,d" mlaI kdhlhkaf.a b`o,d" mlaI idudlhdf.a
b`o,d" l,dlrejd" .=rejrhd" YsIHhd" ;reKhd" f.dhd ljqre;a
f fokSh brKf idudlhka fj,d' fgl wOHhkh mjd
foaYmd,kh mjd l%uh mj;ajdf.k hkak jeo.;a fjkjd' fmkS
fmkS mrdohg m;afjk llre jevjck" YsIH Woaf>daIK"
l%u frda igka mdG jf foaYmd,kh Yla;su;a lrkq fjkqjg
kej; OfkaYajrh mj;ajdf.k hdug Yla;shla fjk hq.hla
fl' tksidfjkau ish,a, .ek w;ska wdmiq ye ne,Sug w;ska
is;Sug w;ska bf.k .ekSug ld<hla Wodfj,d'
ka w;a fjkak k ld,hla' ordf.k ish hq;= ld,hla'
zzlsidf.da;h
fkdu< jqkaf.a ksjilska
fl;r wU fijqjo
yuqjkafka ke;
f k u<l=KlauhZZ
ka u< l=K w;a ykak ld,h y' foaj,a f;are .kak
ld,h y' w;ska ixOdkh fjkak hula lrkak w;ska bf.k
.kak fudfyd; Wodfj,d'

ksu
rdY
wys
iu.
j;
;
jjk
isysk
fmd
tajd
jk
fof
weg
m%d;
fof
WU

wm%sl
k.
.dh

i,a,
f
lei
.yh
t;f
f
od,
;=k
mx

fjf
,sh,
l,

o
y
tf

fuf

yo
d
,

f
o
a
k
w
fuf
yo

o
y
tf

fndfydu ld<hlg mia f ia


kdgHhla n,ka k ls h ,d ria ; s h djg
wdrdOkdjla ,enq K d' ,enq f Ka .d,a ,
ls K s y s r wOHhk ljfhka ' kdgHh
zfydre;a tla l fndreZ' fh!jk
iudk Wf<f,a iudkhg md;% jq K q
kdgHhla ' ta jf.a kdgHhla fld<ka
ms g ; ia ; % s l a l hl ixOdkh u;a
fyd`o ks i d ria ; s h dj ta me;a ; g
fia k a jq K d' zf.jka ke;a ; nnq
.yka k oZ kka g l<s k a ufya I a
l= u dr lrmq mj:khu ;uhs
fydre;a tla l fndre kka w;= ,
chis x y wOHla I Kh lr,d ;s n q f Ka '
kdgHhla f,i l lf,ls k a meh
tlyudrla kdgH Yd,df lue,s
lula ke;s j b`of.k is ug ,eu;a
tla ; rd wka o uls k a f,dl= fohla '
rx.kh ls h k Ifha we;e
fj,djg kdgHh wiu;a jq K ;a
wOHla I Kfha h w;a njla ,nd
foka k w;= , chis x y W;a i dy lr,d
;s n q K d'
l,s k a kdgHhla .ek ioyka
lrmq ks i du ria ; s h djg wdrdOkd
lrmq ls K s y s r wOHhk ljh .ek

igyk
ys ; = K d
ria ; s h
b`o,d'
Ifha
lrka k
ys lr
uyka i
fmd;a
mq j ;a m
`"
`"
jeks f
is fj
<`.u W
iudk
iS u d
jq j fm
.kS
,nkj
leue;
,nk Y
ria ; s h
ria ; s h
B
,la jQ

ju 2013 Tlaf;dan

09

e fjkqjg ienE ms<;


s r= e fiu

;shdj

RAS
R

;shdj

ixOdkh lrmq iudk Wf<,lg


meKs iq k s , a fmfrd;a " frdkS ,S
hk uy;a j re weu;s j re bia i ryu
weu;s j re;a " wdKa v q j ;a " l% s l md,l
uKa v ,h;a " lf hk l,dlrefjd;a
hk is h fokd m% i s o a fha Wmydihg
,la ls u iy fpkh ls u' ta l
n,mq ria ; s h djg ys ; = f Ka is h hg
foiS h la k ks i a i q bka k f
ld,fha tfyu y yhs h la ;s u
.ek iq k s , a fmfrd iy frdkS ,S
.ek ;s f nka f ka f.!rjhla ' ta ; a
Tjq k a f .a mq o a . ,s l ia j Ndjh;a tla l
th;a tla ; rd ka o khla njg
m;a lr .ekS u ;a t;ek is jq K d'
uv .ika k g fmr uv kd .ekS f
;s h h t;ek l% s h d;a u l jq K d' wmg
is y s jq f Ka rcjdif,a wka o ff.a
p;h' wka o f rc;= u dg nks k jd'
wka o ff.ka fkdfhla jpk wyka k
weue;s j re leue;s h s ' ta ka o kh
yer fjk;a ls i s fjkia fyda
w;a ye`.S u la tu ia : dkfha ys g mq
ls i s j l= g fyda rEmjdys k s h th krUmq
fm% a l a I lfhl= g we;s j q K d ls h ,d
ria ; s h dj Ya j di lrka f ka kE'

;=< nqoal we lrkafka w;S;hgh' uq,a kdgHh weiqfrka l;dj


h<s ksudKh lsf we;s ;sfnk n,;djhkag nqoalf.a f
oDIauh iSudj nrm;< f,i n,md we;s nj meye,sh' kdgH ;=<
;%j;aj ksrEmkh jkafka fjfrdaksldf.a j;udkfha isyskh
fkdj iShdf.a w;S;ld isyskhh' tksidu fjfrdaksldf.a .S;
;=<ska ;%;ajh miqmig weo f' kdgHfha w,xldrj;a nj
i|yd W;afm%arKhla h yelsj ;snQ fjfrdaksldf.a .S; i|yd
Nd; jkafka b;d l=vd iajr mrdihl iSudjQ ix.S;hls' kl
.=ref.a iska lr we;s iajr ixfhdackhka is;a weo.kakd iq
jqjo kdgHfha wOHlaIljrhd fjfrdaksldf.a isysk foi Woafhda.
fhka hq;=j nef k th g jvd fnfyka wdlYkSh lr.;
yelsj ;sks' kdgHh rij;a nka wvq hehs we;e fm%alaIlhka
lrk fpdaokdjo fkdbmfokakg bv ;sks' fjfrdaksld ;ukag
,e ;sfnk ;h brKu f,i Ndr.ekSug iQodk ke;s w;r
weh .=re;ajfhka by< wyig mshdUkakg ierfihs' tfy;a
kdgHfha wOHlaIljrhd jk nqoal ouhka; Bg jvd ,e we;s
;;ajfhka iEySulg m;aug jvd m%shlrk nj fmfka' Tyq ishq
f,i kdgH ;=< ishdf.a mdYajfha isg .kafka tfyhsks'
zzisx ls,a,SZZ wm bmsg ;j;a jeo.;a mekhla ;nhs' wm
f;dard.; hq;af;a iShdo" fjfrdaksldo@ jvd;a foaYmd,k jpk j,ska
lshkafka k jevji miq.d;ajho" OfkaYajr mqoa., ksoyio@
OfkaYajr mqoa., ksoyi hkq wka lsisjla fkdj fj<|fmd<g
we;=ug we;s ksoyihs' lsKSug yd , .ekSug we;s ksoyihs'
wfkla w;ska Bg l,amh mQj OfkaYajr iudch ;=< meje;s
iSud nkaOk.; lrk ,o ;ho fkdf' fjfrdaksldg bvu yd
nekq ;h ;hla fkdf' weh fufia lshhs'
zzta;a uu fufyau ysfhd;a ug lsis fohla lr.kak ne
fjkjd' f hdjf;a ug lrkak lsisu fohla kE' iSfha" udj
f;are .kak W;aidy lrkak' uq ; ldf,u fufyu bkak
fjkjd k Bg jvd fyd|hs ish ydks lr.kakjd'ZZ
tfy;a iShd lshkafka weh fidhd hk Bkshd ksoyi ienE
ksoyila fkdj ; kdY lrk W.=,la njh' fjfrdaksldf.a
ujg" lefrd,skag w;ajQ brKu tjekakls' k.rfha OfkaYajr
;h k .=j fidhd hk wehg ;h wys fjhs' ksjer
ljfrlao@ tan%y fcdkaliao@ fjfrdaksldo@ wmg f;dard .ekSug
we;af;a miq.d;ajho" OfkaYajr fjf<|fmd<lrKho@ kdgHh
;=< wmg fjfrdaksldf.a me;a;j;a tan%yf.a me;a;j;a .;
fkdyel' b;sydih hkq ms<s;=re folla muKla we;s nyqjrK
m%Yak m;%hla fkdf' ta ms<s;=re folu jer k ;=kajk ms<s;=r
wm fidhd .; hq;=h'
j;auka ;;ajhka iska wmg n,lr we;af;a tlaflda
OfkaYajrfha .=jg wjk; ugh' Bg tfrysj fndfyda fokdg
uqla;sfha kdufhka f;dard .ekSug bv i,iajd we;af;a
miq.
d;ajhhs' miq.d;ajhg tfrysj YsIag;ajfha isysk olskakka
OfkaYajrfha l|jqrgo" OfkaYajr fld,a,ld;ajhgo tfrysj
ukqIH;ajfha isysk okskakka miq.d;ajfha l|jqrgo .d,a fjka
iskq ij kslaIKh jk fudfyd;ls fuh' ;=kajk ms<s;=r
m%Yak m;%fha i|ykaj ke;' th wm iska fidhd.; hq;=h' ienE
ms<s;=r fidhd.ekSu i|yd we;s m%:u fldkafoaish jkqfha we;s
ms<s;=re folu wi;H nj jgyd .ekSuhs'

A
S

kla .nka k g ria ; s h djg


d' ls K s y s r wOHhk ljh
hdj oka f ka 2006 jIfha
ta ld<fha b`o,du l,dj ls h k
w;a kq u la ks I a m dokh
k ri`ula iys ; ks i q k a
rka k ls K s y s r fndfyda fihs k a
is fjkjd' l,d Wf<,j,a "
t<s la " kj uq Khka "
m;a " mdi,a ;r." kdgH ri
kdgH ixOdkh" .S ; ri
lD;s ri `" fmd;a m% o Yk
fndfyda foa j ,a Tjq k a f .a w;s k a
jkjd' by; i`oyka lrmq
WodyrKh .;a ; ;a fh!jk
khg Wf<,j,a j,g muKla
ug ks h ;j ;s n q K q kdgHh
m% a l a I lhd l= u k f,i ndr
hs fkdis ; d ixOdkh lrkq
d' th kdgHh ri `ug
;s fm% a l a I lhka g wOHhkh lrkq
Ys I Hhka g b;d jeo.;a ls h ,d
hdj ys ; kjd' ta ks i dfjka u
hdj ls K s y s r g iq N m;kjd'
Bfha fmfod fndfyda l;dnyg
l% s l md,l uKa v ,h

tk kdgHffhl=f.a lau Tjqkaf.a ;j,g t n,hs' Tyqf.a


isyskh ish Wmka .ug meK h<s ish wlauq,a fidhd hduhs'
fufia bvug nef|k ;hla" .fuka wE; wyig mshdUk
isyskh iys; ;hla" k.rh w;yer .ud fidhd tk ;hla
w;r .egqu ;h yd isysk .ek f mrmrd mr;rh .ek;a
ixjdohl fhfok nj kdgH foi u;= mska n,kafkl=g jqj
jegfya'
kdgHh jgyd .ekSf wfkda,a *q.d .eko jgydf.k
;su jeo.;a f' *q.d 1932 Wmka w;r kg 81 he;s kdgH
lrefjls' Tyq ol=Kq wm%sldj ;=< bx.%Sis NdIdfjka kdgHlrKfha
fhfoa' *q.d 1950" 1960" 1980 oYlj, ol=Kq wm%sldf
jKfNaojd md,kh fy,d olska l cd;slhkaf.a uqla;sh
fjkqfjka ksudKlrKfha fhkq wfhls' uq,ska fldkafoais
rys;j l cd;sl uqla;sh fjkqfjka fmkS ish;a miqj l
cd;slhkaf.a n,;do Tyqf.a fpkhg yiq h' miqld,Skj Tyq
wm%sldkq cd;sl fldx.%ih .eko fpkd;aul h' 1992 ol=Kq
wm%sldf jKfNaojd md,kh wjika fk,aika uekafv,d
ckdm;sOQrhg m;ajQ w;r bka wk;=rej Tyqf.a ksudK b,lal
lr.;af;a fmd udkj uqla;shhs' fYaIfhka 1990 oYlfhaka miq
Tyqf.a ksudKj, cd;sljd ,laIK wvq tajd jvd;a udkjjd
iajNdjhla .;af;ah' wmf.a idlPdjg nkajk Valley Song
kdgH 1996 ksudKh jQjls' th Tyqf.a mj;kSh wjhg
wh;a kdgHhls'
l cd;sl uqla;s jHdmdrfha *q.d gq m%Odk;u fpkh
jQfha l cd;slhkaf.a miq.d;ajhhs' tfukau uqla;s jHdmdrfha
;snQ cd;sljd ,laIKo miqj Tyqf.a fpkhg ,lah' kdgHfha
tan%y ish bvug ne iskafkls' Tyqf.ka ixfla;j;a jkqfha
jevji iudc l%uhg wh;a ka;kh yd ksia in|;djkah'
fjfrdaksldf.a isysk" iqms ;re isyskh" u,a jejQ ;gq fol ;=kl
ksjila ms<sn| isyskh OfkaYajr ka;kh" OfkaYajr wNs,dIhka
ksfhdackh lrhs' b;sydifha isjQfha merKs jevji in|;d
|yer ouka OfkaYajr in|;d ;yjqre uhs' Okjdofha
W;amdo wjh ;=< th m%.;sYS,Sh' isx ls,a,S yryd *q.d wmg
fmkajkafka wm leu;s jqj;a" wlue;s jqj;a f,dalh w;ajk
njh' th isrlr kj;d .; fkdyel' wm w;a foh ms,s.
ekSug iQodk h hq;=h' tfy;a merKs fofhys mrdcho ir, yd
myiq tlla fkdjk w;r th w;sYh fokdldh' fjfrdaksld
iShdj yerhdu;a iu. uy,a,d w;ak fokdj yryd kdgHh
wjidkfha wmg we;sjk lmkh Wmkafka tfyhsks' tfy;a
fl;r fokdld jqjo b;sydih jOkh f'
*q.df.a uq,a ksudKh jk Valley Song wm krUd ke;;a
f inkaOfhka Tyqf.a lau wmg meye,sh' Tyq fmkS isfha
merKs foh wNdjhg hjka ysjk kj foh fjkqfjks' tfukau
hg;a;jd iska mgjk ,o Okjdohg tfrysj h<s;a bvug
ksid neo ;nd jevji in|;d fj; wdmiq .uka lsf
miq.d m%jK;djhg tfrysj *q.d fpkd;aul h' tfy;a zzisx
ls,a,SZZ isxy, ksIamdokfha uq, isg wjidkh olajdu fm%alaIlhd
fhduq flfrkafka iShd fj;gh' *q.df.a flfia fj;;a nqoal
ouhka;f.a f;au we;af;a fjkiajk f,dalh ;=< fkdfjkiaj
isug ;e;alrk iShdf.a m%fYhhs' b;sydifha m%.;s.d .uk

;shdj

; iska ksudKh lr ;snqfKa ol=Kq


kd,a *q.df.a "Valley Song" ^hdjf;a
ks' kdgH fjkqfjka zzckr< f;dgqfmd<
ouhka; mjid we;af;a kdgH" Valley
" ys weiqr" wdNdIh ,nka kej;
kd lrk ,o iah rpkhla weiqfrka
Iamdokh lrk ,oaols'ZZ hkqfjks' tk
x ls,a,SZZ hkq "Valley Song" kdgHhu
kdf' th tys l;dj weiqka l< kj
udKhls' tfyhska isx ls,a,S kdgHh
iqka wfkda,a *qld .ek hula m%ldY
u idOdrK fkdf' wm wfkda,a
df.a uq,a kdgHh l ke;s fyhska
g l;d lrkakg fjkafka nqoal l<
Iamdokh .ekh'
kdgH .,d hkafka kl .=ref.a
udKh l< ix.S;h uOHfha isysk
Yshla ueoh' fjfrdaksld foumshka
j ish iShd jk tan%y fcdkalia
. k.rfhka fndfyda wE; hdj;l
;ajk ;reKshls' iShd jk tan%yf.a
;h Tyqf.a wlalr fofla bvu iy tys
kq ,nk jglald m%uqL t<jh' Tyqf.a
kh jkafka oE;skau ilia lrk ,o
df<df jglald weg bkaokq ,enQ miq
d Yd, jglald f. njg mj;kh
kq th tan%yg m%d;sydhhls' zzT" yq
fkl=g tfyu ;uhs' kuq;a f jglald
g ;rlau fkdfjhs' fjd ydial'
;sydhh' yeu wjqreoafou f wlalr
fla oyia .Kka ydial isoaO fjkjd'
yhg olskafk kE fl,af,'ZZ
fjfrdaksldf.a
isyskh
ol=Kq
ldf w.kqjr jk fcdyekaian.a
.rhg f.dia ix.S;h bf.kf.k ckm%sh
hsldjla uhs' iqms ;rejla uhs'
zzfyd| .dhsldjla WfKd;a ug yqla
,s yn lrkak mqjka iSfha' '' tfla
fhda tfla isx lsh,d ckm%sh jqKdu
ildrfhda udj fidhdf.k we;a .siq
hs' fmdvla l,amkd lr,d n,kak'
fldg iShdg;a ux .djg tkak mqjka''''
flfy,au,a wlalr fol wu;l lr,d
,d ,iaik u,a j;a;la ;sfhk ;gq fol
kl f.hla i,a,sj,g wrka wms fokakg
x fjkak mqjka'ZZ
tan%y
fcdkaliaf.a
yd
frdaksldf.a isysk w;r mriamrh
,k w;r k.rfha isysk " kdgH
,dj yd kd.l ;h .ek l,ls .ug

10

ju 2013 Tlaf;dan

m
j;ajk
kj
,snr,a
Okjdofha fojk
bksu ls%hd;aul f
fudfydf;a
wOHdmk
lafIa;%fha
nrm;<
jHQyd;aul
fjkial
lrka" mej;s ksoyia
wOHdmkh ;=< ^ienE
ksoyia
wOHdmkho
hkak fjkuu uid
ne,sh hq;= lreKls&' kj
,snr,alrKh f.j;a
lsug rdcmlaI fruh
m%uqL;u
ldhhla
fia
i,ld
lghq;=
lrk wdldrhla wmg
miq.sh ld,fha Tjqkaf.a
ls%hdud.
;=<ska
fmfkkakg we;' tys
tla wdldrhla jQfha
miq.shod
f.kd
fm!oa.,sl YajoHd,
yd Wmd lsKSu kS;s.;
lsug wod< w;sfYaI
.ei m;%hhs' th lshjQ
miq fydka by; lreK
jegfykjd we;' 1978
wxl 16 orK YajoHd,
mkf;a
137
jeks
j.ka;sh m%ldrj 70 ^wd&
j.ka;sh hgf;a Wiia
wOHdmk Ih mjrd
we;s
wud;Hjrhdf.a
f,aljrhdg ^ksYa;
n,Odhdg&
;s
mekug mjrd we;s
n,;, hgf;a h rdcH
fyda rdcH fkdjk Wmd
m%Odk wdh;khla ms<s.
ekSu i|yd tu wdh;kh
iska Wmdhla fyda
Wmd mskeu i|yd jQ
n,;, ,nd.ekSu i|yd
wod< ;s ieliSu kka
fuu .ei m;%h ksl=;a
lr we;' fuu .ei
m;%h ;=< wka;.;
kj ;Skaj,g wod<j
fm!oa.,sl wdh;khlg
Wmd mskeu i|yd
mshjr 3 la yryd
islrkq ,ef' .ei
m;%fha 1" 2" 3 hk
fldgia j,ska Bg wod<
mshjrhg we;=<;aj we;s
w;r lsish wdh;khla
wkque;sh ,nd.ekSf
iemsh hq;= fldkafoais
1" 2 Wmf,aLkj, i|yka
f' fuu fm!oa.,sl
wdh;kj,g
Wmd
mskeu

1' m%;s;kh yd ;;aj


iy;sl lsu ms<sn|j
ia:djr lgqj
2' wdh;ksl iudf,dapk
uQ, uKav,h
3' Ih iudf,dapk uQ,
uKav,h
4' ia:djr lgq ^wjYH
k n,Orhdf.a wNsu;h
wkqj&

ta wkqj f
jHQyhka ;=< b;du;a
fl ld,hla we;=<;
b,a lrk kEu
wdh;khla
i|yd
wkque;sh
,ndu
islrkq ,ef' ne
ne,aug
fm!oa.,sl
Wmd m%Odk wdh;k
kshdukh yd m%;s.;
lrk kka meKsho
ienejgu
f
;=<
we;af;a Wmd lsKSf
ffk;sl rduqjla ;=<
ia:dms; lsuls' Wmd
lsKSf
wdKavqf
m%;sm;a;sh ^wOHdmkh
;=< kj ,snr,alrKh&
ffk;sl rduqjla ;=<g
f.k tau fuys isjk
neka
wOHdmkfha
iu whs;sh fuu.ska
W,a,x>kh f' Wmd
lsKSu kSs;s.; lsu
wdKavqf
W;aidyh
fmkajk .ei m;%fha
u;=jk lreKq my; m
fm<.eiah yel'
1' 2011 jIfha iu;
lr .ekSug fhda;j
;snQ
yd
frdaO;d
fya;=fjka wl=,d .kakd
,o fm!oa.,sl Yaj,
mk;a flgq mf;ys
wka;.;
fm!oa.,sl
Wmd m%Odk wdh;k
kS;s.; lsf wruqK
uQ,sl wruqK njg m;aj
;su'
2' tys jQ fm!oa.,sl
wdh;k kshdukh lsug
fjku
wdh;khla
ia:dms; lsf fhdackdj
we;=<;aj ;su'
3' fuf;la Yaj,
fldiu yryd is jQ
fuu ls%hdj,sh tys is jQ
wdh;ksl iSudlj,ska
f;drj
ldhlaIu
yd
f.j;a
lsf
wjYH;djh

wOHdmkfha
wnqoh yd

wfma t<Uqu
fuu ls%hdud.j,g tfrysj igka
lsf wm jgyd .; hq;= yd YsIH
jHdmdrhg iy mka;shg jgyd h
hq;= lreKq .Kkdjla we;s nj wmf.a
jegySuhs' fuh yq wdKavqjg tfrys
igkla njg ,>q l< hq;= ke;' igka
mdG ;j;a OfkaYajr lKavdhulg fyda
iudc m%cd;ka;%jd mlaIj,g w;am;a
lr .; fkdyels wdldrhg wm tajd
fm<.eiah hq;=h' wfkla me;af;ka
fuu igkaj, wm YsIHhkag fukau
mka;shgo ksoyia wOHdmk hkako fuu
igka ;=<u b.ekah hq;=h' Tjqka yg
tajd Wrd .ekSug ie,eiah hq;=h' ukao
ksoyia wOHdmkh hkq wka ljrlaj;a
fkdj OfkaYajr rdcH mj;ajd f.k hdu
i|yd ^rdcH uok WmlrK yd u;jd
WmlrK& ksOk mka;sfha msiayg
b.ekau yd mqre mqyqKq lsuh' kuq;a
tu wOHdmkho wm f fudfydf;a
m%;slafIam lsuo fkdl< hq;a;ls'
tfy;a thg wod< fpk l%ufrda
w:fhka f.k wd hq;=h' tfia lsu hkq
wka ljrlaj;a fkdj udlaia fhdackd l<
fpl ma,jlrKSh jHjydrhhs'

4' m%;S;;h yd ;;aj


iy;sl lsu ms<sn|
we;= lgq m;alrkafka
flfiao@
ta
i|yd
m;alrk ksfhda;hka
ljqrekao@ hkak lsisjla
.ei m;%fha i|ykaj
fkdue;'
5' SCQA lgqj ksYa;
n,Odhd wNsu; m
fjkia l< yels w;r
ta wkqj lgqj ;=<
n,Odhdf.a wNsu;hg
tfrys lsisjlg bv
fkdue;su'
6' 1" 2 hk Wmf,aLkj,
i|yka m%;Skag wod<
lreKq yq w,xldr
jdlHh muKla jkq we;s
w;r ,dN wruqKq yd
m%;Ska w;r m%;sfrdaOh
fuyso biau;= jkq
we;'
ksIamdokj,
m%;sh i|yd fukau
mdil yd iudchSh
jYfhkao jHdmdr iska
wdrlaId l< hq;= m%;Ska
we;;a tajd idudkH
jHjydrfha ta lsisjla
bgq fkdf' Okjdofha
tlS wid:l Ndjh
r;=miaj,ska Tmamq we;s
;;= hgf;a wOHdmk
lafIa;%h ;=< muKla
m%;Ska wdrlaId fhehs
is;Su ysjla muKls'
Rcq rdcH uey;a
iys; wOHdmk ls%hdj,s
;=< mjd wju m%;sh
wdrlaId lr.; fkdyels
;;ajh hgf;a fujeks
md,lhka iska m;alrk
lgqjlg l< yels
lsisjla ;sfo@

fuu.ska wmg
ilaiqola fia meye,s jk
lreK k wdKavqf
md,lhka yg wOHdmkh
fjf<|
NdKavhla
lsug we;s wdl
foaYmd,k
Wjukdj
by;
i|yka
l<
.ei m;%hg wu;rj
wOHdmkh
i|yd
fjf<| l,dm jeksu
l,dm lsysmhla k
lsugo iQodkula
we;s nj wmg
jd;d f'

wfkla
lreK

ld,Sk

k mdi,a wOHdmkho
mk;a lsysmhla f.k
taugo iQodkula we;' th
f jk g md,sfka;=
f;a ldrl iNdj
olajd meK we;s nj
f;dr;=re jd;d f'
tyso we;af;a Ih ud,dj
fjkia lsu" fm<fmd;a
fjf<|fmd<g
uqod
yeu"
fm!oa.,sl
yd cd;Hka;r mdi,a
wOHdmkh wud;HxYhg
wkqnoaO
lsug
jeks
ldrKd
yryd
meye,sju fmfkkafka
mdi,a
wOHdmkhgo
jHQyd;aul
fjkial
/ila fhdackd lrka
f
ierfikafka
wOHdmkh uqukskau
rdcHfhka ;eka lr ta
fjf<|fmd<g uqodyer
fjf<|
NdKavhla
lsu;a tys uqo,a we;s
whg th ,nd .ekSug
yels NdKavhla lsu;a
fkdue;s whg wOHdmk
wjia:d wys lsu;ah'
wKmk;a
fmryef
taug l<ska lilrejd
kgu;a jev wrUka
we;' ta wka lsisjla fkdj
fuu wOHdmk fjf<|
NdKavhla
lsf
iQodku mrdo lsu ;u
foajqr u;g .;a ,dxlSh
YsIH jHdmdrh uokh
lsf"
YsIH
ix.
;yk lsu" bfm<
YsIH
ls%hdldkaf.a
mka;s ;yk lsu'
miq.sh ld,fha muKla
oyig wdikak isiqkaf.a
mka;s ;yk lr we;'
jl% l%u u.ska fyda isiqka
>d;kh lsu" ,sg
n,h fhdod isiqkag
myr
u"
Tjqkaf.a
ksfjiaj,g
f.dia
foudmshka h jeoau
jeks ls%hdud. Yd,
m%udKhla
isfjka
we;' tla w;lska f
ms<sn| wm mqu h hq;=o
ke;' rdcmlaI fruh
muKla fkdj fjk;a
OfkaYajr
wdKavqjla
n,fha isho
Tjqkago l<
yels jkafka
fuhu muKs'

wkque;sh
,ndu
islrkqfha
m;alrkq
,nk ksYa;
n,Odhd
hgf;a Tyq iska
m;alrkq
mnk
wdh;k"
lgq
fyda uKav,j,
wlaIKh
hgf;ah' fuu ksYa;
n,Odhd
Wiia
wOHdmk f,aljrhd
jk w;r 2012 fmnrjd
ui 22 k ksl=;a lrk
,o 1976 - 11 orK mk;g
wkqj Tyqg ta i|yd
n,;, imhd we;' f
i|yd m;alsug ksh;
jHQyhka my; mh'
14 msgqjg'''

foia

is

hdj
ch ldgo"
mrdch ldgo@
tlai;a ckmofha Wjukdj

ldka;dr iys; ueofmr. l,dmfha
m%Odk iajNdl im; f;,ah' wo Lkscf;,a hkq
bkaOkhla muKla fkdj foaYmd,k whla njg;a
m;a ;sf'

fojk f,dal hqoaOfhka miq ueofmr.
f,dalfha tlai;a ckmo Wjukdj bgqlsug
BY%dh,h iska m,ia;Skh yd wjg rgj,a wdl%uKh
lr jHdma;jdoh wdrN lsu yryd werUqkq f
fojdplh" brdl brdk hqoaOh" l=f wdl%uKh
weuldj brdlhg myru yd miqj brdlh wdl%uKh
lsu yryd bhg hka ;sf'

1990-91 .,a*a hqoaOfha wrdcHjdkaf.a
nrm;< m%ydrhlg ,la jQ brdlh t;eka isg jir
oyhlg tyd ld,hla O .eg j,g uqyqK
kafkah' tys tlai;a ckmofha b,lalh jQfha
ueofmr. f;,a im;hs' Tjqka ueofmr.g .sfha
f;,a iy /lshd fidhdf.k nj tl, weulka hqO
ks,Odka iskau mjid we;'

1991 m%:u m%ydrfha tlai;a ckmo .=jka
hdkd 1203 yd wfkla rgj,g wh;a .=jka hdkd 800
k 43la ;=< fndan fgdka 88500 la brdlh u;g
fy<Sfuka ;;ajfha nrm;<lu meye,s f' ienkau
ueofmr. f;,a im;a uqod.ekSf wdl hqoaOfha
m<uq f.dr brdlhhs'

fuys B< f.dr jkafka brdkhhs' ;yk
kHIal w ksmojk njg brdkhg fpdaokd kef.
kafka tneks' fufia f.dvkef.k hqoaO u.ska
fYaIfhka ueofmr. l,dmh ;=< we;s O jQ
m%;sfrdaO;d tk" iqkaks" Ishd" uqia,s .egqu" l=
fnjdofha ke.Su we;= iudc wdl .eg
Yd, jYfhka fuhg mdol lrf.k ;sf' tlai;a
ckmofha fuu l%shdud. i|yd Bg W; u;jd
fmruqKlao kv;a;= lrk w;r f,dalfha fiiq iEu
udOHlskau ;u u;jdo me;srug;a Tjqkag yelsj
;sf'

hqoaOh hkq foaYmd,kfha fjkia wdldrhlska
l%shdjg kef.k l%shdj,shls' fuu hqoaOj,
foaYmd,kh k wrdcHjd rgj,a ;u wruqKq imqrd
.ekSfuys,d uqod ykq ,nk m%ldYhg m;a lrkq ,nk
hqoaOhhs' ta w:fhka b;d meye,s f,iu wo jk g
ishdjg tfrys fmkag.kfhka ke.Stkafka ;j;a
wrdcHjd hqoaOhls'

f jk g n,Yla;s wmkhk rgj,
ixOdkfhys ^OPEC& ys m%Odk idudl rgj,a
w;ka brdlh" l=fgh" fi! wrdh weulka
ys;jd jk ;ekg m;alrf.k we;' ,shdjg"
ishdjg uE; ld,fha m%ydr t,a, h' Wmdh ud.
slj jeo.;a ;ekl msys we*a.ksia:dkh hg;a lr
we;' ol=Kq wm%sldkq ck;dj w;r m%p,s; lshukla
;snqks' tk




zziqoaoka fuys tkjd


nhsn,h Wka wf;ah
bv wfma wf;ah
wo bv Wka wf;ah'
nhsn,h wm wf;ah'ZZ


Tjqkaf.a foaY m%;sm;a;sfha kEu l%shdjl
m%;sM,h by; Wml%uhg ijiuh' ;u f;,a
wjYH;djh fjkqfjka cd;sl;aj wiu.sho" wd.l
wjYH;djho ;kau fhdod.kska tu.ska Yd,
rgj,a l=vd j, rdcHhka .Kkdjlg fnod
fjkalr f rgj, f;,a im; ;u whs;shg .ekSug
ie,iq lf<a g oYl .Kkdjlg fmrhs'
weuld tlai;a ckmoh 20jk ishji uq, f;,a
i|yd ueo fmr.g yd W;=re wm%sldkq rgj,g;a 20
jk ishji ueo ,;ska weuldjg" uOHu wdishdjg"
ol=Kq fldflaiia" ngysr wms%ldkq rgj,aj, f;,a
i|yd;a uey;a fjka ;sf' Tjqkaf.a hqO wdrCIl
yd foaYmd,k l%shdud. fndfydauhl mok fLdj
wka lsisjla fkdj f;,ah' f ksid brdk kHIal
m%Yakho tysu mrdj;khls' tl, nqIa mjid isfha
brdkh ms<sn| ms<sfj;lg fhduqug l,ska
rdcH ;dka;%sl ugka yd idlPdfjka m%Yak
i|d .ekSug W;aiy ork njo tajd jerkfyd;a
yuqod m%ydrhl fhf ie,eiau ms<sfl fkdlrk

ju 2013 Tla
ckjd
f;dan

11

;jo tu l,dmfha fi!h <g Yd, lvla


ys jef;,a ix;hla we;s B< rdcHh
brdkhhs' brdkhg msiSug ishdj ndOdjla jk
ksid ishdj j, lsu .=ld,Skj
.;ag weuldjg b;d jdis
iy.;h' ;jo iQjia we, whs;s
N+h w;am;a jkafka h
rglgo tlS wrdcHhg
ysjk wdl ,dNh
w;sYd,h' tksid iQjia
wef,a m%Yakh ksid
ishdjg lrk
uey;a j,
weuld tlai;a
ckmohg tfrysj
kh iy reishdj ish
n,h md lsug
bv we;' f ;;ajhka
ksid j;auka ishd m%Yakh
f,dal foaYmd,kfha jeo.;a
wjOdkhg ,la we;'

nj;ah' tys tlai;a ckmoh wo jk g ;u ie,eiau


flfrys tk brdkh weulka ys;jd lrug th
j, lrug myiqjk m ishdjg uey;aug
mgkaf.k we;'

wrdcHjdkaf.a l=re yd wudkqIsl nj
h<s;a jrla f,djg m%ldY lrka" tlai;a ckmo
iyfhda.h iys;j 2009 foien 27 jeksod .did;Srh
;=< uyd ksia ixydrhla lrk ,' f,dalfha
l=uk fyda rgl isjk w .egqul" ish n,f,daNS
foaYmd,k jqjukdjka fjkqfjka md l<
yelsk zz;%ia;jdohg tfrys m%ydrhla f,io" tfia
fkdjkafka k th jyd kej;sh hq;= udkqIH;ajhg
tfrys m%ydrhla f,ioZZ wd:l;kh lrk weuld
tlai;a ckmoh fuho yudia .,a,kaf.a l=re
;%ia;jdohg tfrys idOdrK fufyhqula f,i
ykajka f,dalfhau m%.;sYS,S n,f.hkaf.a
frdaOh fkd;lka BY%dh,fha f,aP wdl%uKhg
wjYH ish iydh ,nd fok ,' tu .egqf
m%;sM,hla f,i .did jeishka 1"100lg je m%udKhla
iy BY%dh,a cd;slhka 13 la ;dCIhg m;ah'
tlai;a ckmohg fuu uey;a i|yd neKq .=
b;sydihla we;s w;r wo wm l;d lrkafka ishdkq
uey;aug wod< j;auka jOkh ms<sn|jhs'

ueo fmr. l,dmfha N+f.da,Sh msysu
.;ag tys wdl yd foaYmd,ksl jeo.;alu r|d
we;af;a f;,a u;h' weuld tlai;a ckmofha
Wjukdj jkafka ueofmr. N+ is;shu Tjqkaf.a
hqO foaYmd,ksl Wjukdjka u; fjkia lsughs'
tksid Tjqka fgl Bma;=jg m%ydrh t,a, lrhs'
fya;=j jkafka w;a,dka;sla id.rfha isg uOHOrKS
uqyqo yryd r;= uqyqog;a k kej,g;a bkahka
id.rhg hdug isjkafka iQjia we, yryd muKs'
tfia fkdjqjfyd;a w;a,dka;sla id.rfha isg wm%sld
uydoamh jgd Yd, r m%udKhlska bkahka
id.rhg msiSug isf' iQjia wef,a whs;sh we;af;a
Bma;=jghs' fj<|m< b,lal imqrd,Sf ho wvq
ud.h je we;af;a iQjia we, yrydh' iQjia we,
wjg msys wfkla ueofmr. rgj,a tk BY%dh,h"
fi!h" l=fgh" brdlh" weulka ys;jd j,
rdcHhka njg m;alrf.k we;' thgu tlalr
.ekSf wruqkska wo weuldj ishdjg uey;a
we;'

;jo tu l,dmfha fi!h <g Yd,
lvla ys jef;,a ix;hla we;s B< rdcHh
brdkhhs' brdkhg msiSug ishdj ndOdjla jk ksid
ishdj j, lsu .=ld,Skj .;ag weuldjg
b;d jdis iy.;h' ;jo iQjia we, whs;s N+h w;am;a
jkafka h rglgo tlS wrdcHhg ysjk wdl
,dNh w;sYd,h' tksid iQjia wef,a m%Yakh ksid
ishdjg lrk uey;a j, weuld tlai;a
ckmohg tfrysj kh iy reishdj ish n,h md
lsug bv we;' f ;;ajhka ksid j;auka ishd
m%Yakh f,dal foaYmd,kfha jeo.;a wjOdkhg ,la
we;'
Iqkaks" Ishd fjki

ueofmr. l,dmfha wfkla rgj,aj,
fukau Iqkaks yd Ishd uqia,sjrekaf.a wd.l
fjki ishdjgo fmd lreKls' bia,d Nla;slhka
Iqkaks - Ishd f,i fn .sfha foaYmd,k fya;=jla
u;h' k;=udf.a urKfhka miq wd.l kdhl;ajh
k;=udf.a hKsh jk *d;sudf.a iehdg ,ndh hq;=
nj mejiQ wh yd th ld,s*ajrekag ,ndh hq;= nj
mejiQ wh w;r .egqula we;s fomsi fn .sfhah' wo
wrdcHjdka Iqkaks - Ishd fnu ueofmr. l,dmh
;=< ish Wjukdjka fjkqfjka Nd;d lrka is'
iudcjd l|jqr ;snQ fudfydf;a fidah ,a,d"

fldhqksiajd ,a,d fmkajd Okjd f,dalfha


wdrCIlhdf.a N+ldj rmE weuld tlai;a ckmoh
miqj jDlhdf.a p;hg udreh' m%cd;ka;%jdoh"
udkj ysl" ;%ia;jdoh merou" wd;audrCIdj"
kHIal ;ck wd O fya;= Wmfhda.S lr.kska
tlai;a ckmoh ish wrdcHjd ovhu wdrN lr
;sf' ta i|yd Tjqkg f,dj mqrd idOdrK fya;=
kE;r we;' f,dj rgj, cd;sl;aj m%;sfrdaO;d"
wd.l yd f.da;%sl m%;sfrdaO;d ;=<ska ;u n,f.
ksudKh lr.kakd tlai;a ckmoh tlS n,f. ish
n,,a w; njg m;alr .kska yd jHdc fya;= ujd.
kska ;ukag wjYH f.dr f;dardfrdf.k zzovhZZ
lrka is' tksid f,dj mj;sk fndfyda .egq
yqfol,d .egq fkdjk w;r ta fjkqfjka O l%u
Wmfhda.S lr .ekSug Tjqka iu;a ;sf'
n,j;=ka ishdjg uey;ajkafka wehs@
tfiak ishdjg fudjqka uey;a jkafka l=uk
wruqKlskao@ ishdj weulka ys;jd j, rdcHhla
f,i f.dvkeSu weuld tlai;a ckmofha wkd.;
ie,iq j,g buy;a jdis iy.;h' tk ishdj yd
BY%dh,h" m,ia;Skh" Bma;=j N+ Nd.h N+f.da,Sh
msysf we;s jeo.;alu Bg n,mE uQ,sl idOlhls'
tu N+Nd.fha whs;sh inkaOfhka reishdjg;a
khg;a" Yd, jeo.;alula we;s ksid f,dj n,j;a
rdcHhka ;%s;ajhu f flfrys wjOdkfhka is' Tjqka
iydh fokafka widoa md,khgh' widoa md,khg
tfrys mCIfha ler<sldr yuqodjkag tk ishdf
bia,djd mCIhg Wo lsug weuld tlai;a
ckmoh lghq;= lrka is' f ksid ishdf m%n,
ler<sldr lKavdhu jQ cnka w,akqiard fmruqK
ishdj ;=< Yla;su;a fjka is'
f wkqj fuu N+fha mj;sk m%Yakh wo
f,dal n,j;=kaf.a wdl Wjukdjkag wkqj
l<uKdlrKh fjka ;sf' weuld tlai;a ckmoh
muKla fkdj reishdj yd kho wo ishdjg uey;a
jkafka ish m%d.aOk wjYH;d fjkqfjka n,h ;yjqre
lr .ekSugh'
ridhksl m%ydrhla

miq.sh wf.daia;= 27 jeksod veuialia ys
ishdf widoa frda ler,slrejka iska md,kh
lrk m%foaYhl is jQ ridhksl w m%ydrhlska
l=vd orejka 426 la we;= is,a mqrjeishka 1429 la
ureuqjg m;ah' fuys fpdaokdj t,a, we;af;a
ckdm;s widoagh' tu fpdaokdj we;eg ksjer
h yel' ukaoh;a widoa taldm;sfhl= jk w;r g
fmro Tyqf.a md,kh fujeks ixydrhka .Kkdjlg
odhl we;s neks' ishdf ck;djf.a m%cd;ka;%jd
whs;Ska i|yd jk wr.,h wo l<ukdlrKh lrka
iskafka wrdcHjdkah'

tfy;a f .ek ia;rd;au; jd;djla
imhk reishdkq rch mjikafka fuh widoa rchg
tfrys mCIfha ler,s lKavdh iska ^w,akqiard&
lrk ,o m%ydrhla jk njhs' fuys widoa frda
O lKavdh tu md,khg tfrysj miq.sh ld,fha
Yd, frdaO;d /,a,la we;slr.;a blaukskau tu
lKavdh wdhqO ikakoaO lKavdh njg m;aj we;'
f jk g rg is,a hqoaOhla ;=< .s,S f.diah' ta
fya;=fjka ishdf miq.sh jir fol ;=< 100000 lg
wl msila hf.dia we;' wNHka;r irKd.;hka
,shk 107 ls'

ishdjg tfrys O fpdaokd t,a, lr
hqO uey;aula i|yd Tndud iQodkka iskafka
wkalsisjlg fkdj widoa reishdkq ys;jd md,khla
f.khk neks' ishdj yd brdkh reishka ys;jd
u weuldjg l,dmh ;=< ish meje;aug Yd,
ndOlhls' widoa |jeu hkq brdkh
14 msgqjg'''

12

ju 2013 Tlaf;dan

cd;sjdofha
Wmfhda.S;djdoh
kEu ksYa; iudc h:d:hla ;=< cd;sjdoh mej;sh yelaflao th ilsS%h hyelaflao tlsfkl ckfldgia w;r m%;smdlaIsl
iyinkaO;djhla f.dvk.ka iy th jOkh lrka muKs' h ksYa; ckfldgila ;=< cd;sjdoh u; mokj iuQy ml,amkhla
^iduQysl wNs,dIhla& f.dvkef.k g th isjkafka ndysr wfkfll= ^;u cd;sl wkkH;d ljfhka msg; iskakka& i;=rka f,i
neyerlrKhg ,lalrks' tk" isxy, cd;sjdoh mej;sh yelaflao th ilsS%h l< yelaflao ;jr jOkh l< yelaflao Bg tfrysj o<
yd uqia,s cd;sjdoh m%;sfmdaIKh lrka" ilS%h lrka yd fou<d iy uqi,audkqjd neyerlrKhg ,lalrks' fuys f,dauho fufiauh'
tfy;a tlS iduQysl wNs,dIh yd tu.ska m%ldYs; iudc iduqysl;ajh ^h ksYa; ck fldgila ;=<& f.dvkef.kafka iudh ksIamdok
ud,sh ;=< jk ienE m%;sfrdaOh u; mokj yd ta ms<sn| i{dkl;ajhla iys;j fkdf' tneka tlS iduqysl;ajh ienE iduqysl;ajhla
fkdj jHdc
iduqysl;ajhls' ulaksido" tg th iudh ksIamdok ud,sh ;=< jk ienE m%;sfrdaOh ^tk"
mka;s mi;=re;d& u; mokj iudch ;sria fnulg ,lalrk" mj;akd iudc^OfkaYajr&
h:d:hg tfrysjk" th m%;slafIam lrk wr.,hla-jHjydrhla ;=<ska f.dvkef.k ienE
iudc iduqysl;ajla fkdj jHdc mi;=re;d tk" O cd;Ska-cd;slm%cdjka-ckfldgia
w;r f.dvkef.k jHdc mi;=re;d u; mokj iudch isria f,i fnulg ,lalrk jHdc
iduqysl;ajhla jk neks'

;auka ,xldf
iudc h:d:h
iy ta ;=< jk
ksia yeis rgdj uid
n,k g ksiqkaf.a CIq
jk yevrgdj iy tys
wruqKq Wmfhda.s;djd
jk w;r Tjqkaf.a
ufyaCI ^iudh& ;h
cd;sjd yeisula
m%ldYhg m;alrk nj
ykd.; yel' fuys
wm jgyd.; hq;= ;j;a
jeo.;a ldrKhla we;'
tk" Wmfhda.S;djdoh
iy cd;sjdoh tlsfklg
tfrysj fkdhk
tal;ajhl msysgka"
tlsfkl fmdaIKh
lrka mj;sk njhs'
tk" cd;sjdoho
Wmfhda.s;djd wre;lska
jevlrk njhs' fuh
jvd;a fydka wjfndaO
lr.ekSu i|yd
Wmfhda.s;djdoh ms<sn|
o,-ir< wjfndaOhl=;a
bkamiq th cd;sjdoh
iu. tal;ajhla ;=<
jevlrkafka flfiao
hkak;a uid ne,sh
hq;=h'
Wmfhda.S;djdoh
Wmfhda.S;djdoh

yeugu ksiqkaf.a
wd;au uQ,sl jqjukdjka
imqrd.ekSu wruqKq lrk

ksiqka w;r inkaOh


ksiqka yd foaj,a w;r
inkaOh;a njg;a

tneka cd;sjdoh Okjdohg ndOdjla fkdf'


tla w;lska wm fuf;la idlPd l< m th
Okjdofha ienE iy uQ,sl m%;sfrdaOh fnd|
lrka Okjdohg tfrys ienE mi;=re;djh
^mka;s mi;=re;djh& lr<s.; u j,lajk
neks' ,xldj ;=< wm fuu ;;ajh kgu;a
judk f,i w;aka isk w;r rdcmlaI
fruh ie,lsh hq;= fycfudksl n,hla
iys;j ;u w;a;fkdau;sl;ajh wNHdi
lrka iskqfhao tlS ziremiZ ;=<h'
wfkla w;ska Okjdoh ;=< fYaIfhka kj
,snr,a Okjdoh ;=< iEu cd;sjdfhlau
uQ,sl jYfhka ,snr,ajd yd mfNdackjd
oDIajdohkaf.a f.dre njg m;aj we;s
neka yeu cd;sjdhdu wjika .%yfha
Wmfhda.S;djdfhls'
yeis rgdjla f,i
m%ldYhg m;a f' tk"
;u mgq-mqoa., wruqKq
imqrd .ekSu fjkqfjkau"
ta fjkqfjkau jk
ksiqkaf.a yeisu f,ihs'
Okjdoh ;=< ,snr,ajd
yd mfNdackjd
oDIajdohka iska
ksiqka mgq-mqoa.,
wd;au flakaSh ksia
yq,s njg;a ksiqka yd

mKduh f Rcq
m%;sM,h m%ldYhg
m;ajkafka tf,isks'
tfy;a ka woyia
jkafka Wmfhda.S;djdoh
hkq yq flaj,-mqoa.,;ks ksiqkaf.a yeis
rgdjka ;=< muKla
ykd.; yels idOlhlah
hkak fkdf' th
O jQ iudc ixOdk"
wdh;k" foaYmd,k mlaI

wdh ;=<skao m%ldYhg


m;ah yels w;r tf,i
m%ldYhg m;af' tg th
isjkafka tlS ixOdk"
wdh;k iy foaYmd,k
mlaI ;=< jk mq,a
iudh wruqKq ^tjeks
mq,a iudh wruqKq
iys;j iE tajdk&
j,g mgyeks f,i thska
;eka fjka tajdfha
yq ffoksl meje;au
wruqKq lrk jHjydrhla
olajd mgqula jYfhks'
fuf,i Wmfhda.S;djdoh
u; jevlrk ixOdk"
wdh;k" foaYmd,k
mlaI ksfhdackh lrk
idudl;ajho tlS
jHjydrfha wNdIh u;
h<s-h<s;a Wmfhda.S;djdoh
;=< .s,S hk w;r fmr,d
th fkdje,elah yels
f,i tlS ixOdk"
wdh;k yd foaYmd,k
mlaI u; ;SrKd;aul
f,i n,mE iy.; jkq
we;'
m%d.aOk
in|;d k moku
u; m%;sixOdk .;
l< OfkaYajr iudc
h:d:hu Wmfhda.S;djd
yeisula m%ldYhg
m;alrkafka tf,isks'

ulaksido" OfkaYajr
ksIamdok ud,shu
Wmfhda.S;djd jk
neks' tys uQ,sl
m%;sfrdaOh uid
ne,Sfukau fuh jvd;a
fydka ;yjqre lr .;
yel' tk" ksIamdokfha
iudh iajrEmh;a M,
w;alr .ekSf fm!oa.,sl
Okjd iajrEmh;a w;r
jk m%;sfrdaOhhs' ka
meye,s jkafka OfkaYajr
ksIamdokh ixOdkh
fldg we;af;au ienE
idudh ksia wjYH;d
wruqKq lrka fkdj"
Wmfhda.S;djd fm!oa.,sl
,dN wruqKq b,lal
lrka njhs' tlS
Wmfhda.S;djd mgqmqoa., wruqKq ^,dNh&
fjkqfjka ksIamd;h
^yqjudre NdKav&
muKla fkdj b,auo
^fjf<|m< ;lkh
u.ska jHdc wjYH;d
ksuu& ksIamdokh lrk
njhs' f wkqj Okjd
ksIamdok in|;djhu
Wmfhda.S;djd jk g
th iudc WmjHQyh ;=<
tys iEu me;sudkhla
;=<skau m%ldYhg m;au
lsisfia;a wreuhla

fkdf'
cd;sjdoh l,ams; i;=rl=g
tfrysj
kEu ksYa;
iudc h:d:hla
;=< cd;sjdoh
mej;sh yelaflao th
ilsS%h hyelaflao
tlsfkl ckfldgia
w;r m%;smdlaIsl
iyinkaO;djhla
f.dvk.ka iy th
jOkh lrka muKs'
h ksYa; ckfldgila
;=< cd;sjdoh u;
mokj iuQy
ml,amkhla ^iduQysl
wNs,dIhla& f.dvkef.k
g th isjkafka ndysr
wfkfll= ^;u cd;sl
wkkH;d ljfhka
msg; iskakka& i;=rka
f,i neyerlrKhg
,lalrks' tk"
isxy, cd;sjdoh mej;sh
yelaflao th ilsS%h
l< yelaflao ;jr
jOkh l< yelaflao Bg
tfrysj o< yd uqia,s
cd;sjdoh m%;sfmdaIKh
lrka" ilS%h lrka yd
fou<d iy uqi,audkqjd
neyerlrKhg
,lalrks' fuys

ju 2013 Tlaf;dan
f,dauho fufiauh'
tfy;a tlS iduQysl
wNs,dIh yd tu.ska
m%ldYs; iudc
iduqysl;ajh ^h ksYa;
ck fldgila ;=<&
f.dvkef.kafka iudh
ksIamdok ud,sh ;=<
jk ienE m%;sfrdaOh
u; mokj yd ta
ms<sn| i{dkl;ajhla
iys;j fkdf' tneka
tlS iduqysl;ajh ienE
iduqysl;ajhla fkdj
jHdc iduqysl;ajls'
ulaksido" tg th
iudh ksIamdok ud,sh
;=< jk ienE m%;sfrdaOh
^tk" mka;s mi;=re;d&
u; mokj iudch
;sria fnulg ,lalrk"
mj;akd iudc^OfkaYajr&
h:d:hg tfrysjk"
th m%;slafIam lrk
wr.,hla-jHjydrhla
;=<ska f.dvkef.k
ienE iudc iduqysl;ajla
fkdj jHdc mi;=re;d
tk" O cd;Skacd;slm%cdjka-ckfldgia
w;r f.dvkef.k jHdc
mi;=re;d u; mokj
iudch isria f,i
fnulg ,lalrk jHdc
iduqysl;ajhla jk neks'
Okjdoh iska
Wrd.;a-fidrd.;aWrd.;a ish udkqISh
;h wm fj;
w;am;afldg .;
yelafla;a th mmQK
iudh-ukqIH;ajhla
njg m;alr.; yelafla;a
Okjdohg tfrys iduqysl
wr.,hla ;=<ska i wka
lsisf,ilska fyda fkdf'
tfy;a mj;akd iudc
h:d:h ndr.kska"
Bg wkq.;fjka ;u
ml,ams; mmQK;ajh
fidrd.;af;a hehs
Wrd.;af;a hehs l,ams;
mi;=re wfkfll=g
tfrysj iudch u; isria
fn b wk cd;sjd
is;Sulg yd tjeks
jHjydrhlg l< yelafla
Okjdoh hdj;ald,Sk
lsu muKs'
cd;sjdoh Wmfhda.S;djd
f,i
tneka cd;sjdoh
Okjdohg ndOdjla
fkdf' tla w;lska
wm fuf;la idlPd
l< m th Okjdofha
ienE iy uQ,sl
m%;sfrdaOh fnd| lrka
Okjdohg tfrys ienE

,xldj ;=< wm fuu


;;ajh kgu;a judk
f,i w;aka isk
w;r rdcmlaI fruh
ie,lsh hq;= fycfudksl
n,hla iys;j ;u
w;a;fkdau;sl;ajh
wNHdi lrka iskqfhao
tlS ziremiZ ;=<h'
wfkla w;ska Okjdoh
;=< fYaIfhka kj
,snr,a Okjdoh ;=<
iEu cd;sjdfhlau
uQ,sl jYfhka ,snr,ajd
yd mfNdackjd
oDIajdohkaf.a f.dre
njg m;aj we;s neka
yeu cd;sjdhdu
wjika .%yfha
Wmfhda.S;djdfhls'
we;a;jYfhkau" Okjdoh
flaj,-mqoa., wd;auhka
;=< ;ldkql+, jkafka;a
idOdrKSlrKh jkafka;a
tlS Wmfhda.S;djd
wNs,dIhka fya;=fjks'
tfy;a f miq lS
;;ajhg tk" ,snr,ajdmfNdackjd wre;lska
Wmfhda.S;djd ug"
idfmalaI fjkia
jHjydrhla ,xldf
o< iudch ;=< LTTE
ixOdkh fN!;sl
foaYmd,k n,hla f,i
n,meje;ajQ ld,fha
LTTE flavrh ;=<;a
^Wmfhda.S;djdohg
uqukska Wrd.;
fkdyels jQ cd;sl
wNs,dIhla mej;Su&
ol=fKa isxy, iudch
;=< 1989 g fmr cfm
fN!;sl foaYmd,k
n,hla f,i n,meje;ajQ
ld,fha cfm flavrh
;=<;a ^Wmfhda.S;djdohg
hg l< fkdyels jQ
Okjd frda wd;auhla
mej;Su& wmg ykd.;
yel' tfy;a j;auka
foaYmd,k fudfyd; jk
g ,xldf kj ,snr,a
Okjdoh ,snr,ajdmfNdackjd-cd;sjd
hk Wmfhda.S;djd
tal;sh iys; zzkj
ksidZZ ksudKh lsu
mmQK lrka mj;S'
tfy;a
miq.sh W;=re m<d;a iNd
Pkao m%;sM,h wm fj;
lshdmdkafka ;ju;a
Wmfhda.S;djdohg hg
fkdjQ cd;sl wNs,dIhcd;sjdoh W;=f o<
iudch ;=< idfmalaIj
zzfkdls,s ZZ mj;sk
njh' tfy;a LTTE
foaYmd,k kdhl;ajhg

tfy;a miq.sh W;=re m<d;a iNd Pkao


m%;sM,h wm fj; lshdmdkafka ;ju;a
Wmfhda.S;djdohg hg fkdjQ cd;sl
wNs,dIh-cd;sjdoh W;=f o< iudch
;=< idfmalaIj zzfkdls,s ZZ mj;sk njh'
tfy;a LTTE foaYmd,k kdhl;ajhg mgyeks
f,i iy Bg idfmalaIj fou< cd;sl
ikaOdkh ^TNA& wf.fhka Wmfhda.S;djd
foaYmd,k fj; miqniska isk nj fmkakq
lrka is' ue;sjrK m%pdrl iuh ;=< o<
ck iudcfha wfkld njg rdcmlaI fruh
fN!;Siau lrka rdcmlaI fruhg tfrys
o< cd;sl wNs,dIhka W;alIhg kexjQ
TNA ixOdkh m%Ndlrkaf.a PdhdrEmho
fhdod.kska rdcmlaI fruhg tfrys
ffjrh wjqjd,Sh'
mi;=re;djh ^mka;s
mi;=re;djh& lr<s.;
u j,lajk neks'

mgyeks f,i iy Bg
idfmalaIj fou< cd;sl
ikaOdkh ^TNA& wf.

fhka Wmfhda.S;djd
foaYmd,k fj;
miqniska isk nj
fmkakq lrka is'
ue;sjrK m%pdrl iuh
;=< o< ck iudcfha
wfkld njg rdcmlaI
fruh fN!;Siau lrka
rdcmlaI fruhg
tfrys o< cd;sl
wNs,dIhka W;alIhg
kexjQ TNA ixOdkh
m%Ndlrkaf.a PdhdrEmho
fhdod.kska rdcmlaI
fruhg tfrys ffjrh
wjqjd,Sh' rdcmlaI
fruho mQj ue;sjrK
iufha isgu Bg wk.s
iyh imhk whqka ish
cd;sjd N+ldj jvd;a
W;aikak lf<ah' m%;sM,h
jQfha fou< cd;sl
ikaOdkh W;=re m<df;a
id;sYh nyq;rhlf.a
wkque;sh iys; zzYsIag
ch.%yKhlaZZ w;am;alr
.ekSuhs' tfy;a
m%;sM, ksl=;afuka
miq TNA ixOdkfha
Wmfhda.S;djd n<,d
u,a, brdf.k t<shg
mek we;' tk" W;=f
o< ck iudcfha
.eg i|d .ekSf
;uka Yajdih ;nkqfha
rdcmlaI ckdm;sjrhd
flfrys nj TNA iska
m%ldYhg m;alsuhs' ka
yejqlrKh lrkafka
wka lsisjla fkdj nqrnqrd kef.k o< cd;sl
wNs,dIh LTTE hg
flfia jQj;a TNA fj; yq
Wmfhda.S;djd jkdlug
je hula fkdjk
njhs' we;a; jYfhkau
Tjqkf.a wruqK
h yelafla W;=f
m%d.aOkh yeisrf
whs;sh iy foaYmd,k
n,dldrh ;uka i;=lr
.ekSu;a tfy;a" W;=f
fjk iudc-wdlixialD;sl m%Yakhkaf.a
j.W;a;rlrejd rdcmlaI
fruh njg m;alsu;ah'
tk" n,wruqKq
fjkqfjka o< cd;sl
wNs,dIh ^cd;sjdoh&
wLKavj kv;a;= lrkak
iy jOkh lrkak;a
tlS iudcfha .eg
iy wnqoj,g i
imhk j.W;a;rlrejd
fuka idfmalaIj
;uka ksoyiau;a
tlg mj;ajdf.k hd
yels Wmfhda.S;djd Wmdhud.sl foaYmd,k
m%fYhla fj; TNA
ixOdkh .uka lrka
isk nj fmfka' ta
wkqj TNA ixOdkh
fj; LTTE hg fuka
mQK jYfhka fjka jQ
md,khl wjYH;djh
fkdue;s w;r th f
ksYa; fudfydf;a
Tjqkaf.a foaYmd,k
Wmdhud.h fkdf'
ulaksido" mj;akd j;auka
;;= hgf;a Tjqkaf.a
.=ld,Sk n, wruqKq
fj; th jdisodhl
fkdjk neks' o<
ckiudcfha foaYmd,k
kdhl;ajh tf,i
Wmfhda.S;djdoh wNHdi
lrk g tlS ckiudcho
ol=K fukau ,snr,ajdWmfhda.Sjdoh ;=< .s,sShdu
ms<sn| we;af;a ld,h
inkaO m%Yakhla muKs'

13

cd;sl wNsudkh .ek


f,kska f.ka
uy reishdkq iudcm%cd;ka;%jdoSka jk wms o fuu
oDIauh m%jK;djh flfrys wm
olajk wdl,amh .%y lsug
W;aidy .ksuq' hqfrdamfha wE;
fmr. iy wdishdf iEfyk
fldgil wm;s;ajh Wiq,k"
fYaIfhkau zzck;djf.a
nkaOkd.drhZZ f,i ksjerj
ykajd we;s rgl ksfhda;hska
jYfhka cd;sl m%Yakfha w;suy;a
jeo.;alu wu;l lsu wmg ;r
fkdf' fYaIfhkau wE; fmr.
hqfrdamfha iy wdishdf f,dl=
iy l=vd zzw;aZZ cd;Ska ixLHdjla"
f.fkkq ,nk jljdkqjl"
l=,Skhskaf.a tlai;a uKav,fha iy
.=fld,df.a" fl%dia;ksl,df.a"
fod,a.rel,df.a" l=;a,,df.a
iy frdafj,df.a jqjukdjkag
.e,fmk m" cd;sl m%Yak
ixLHdjlau zzi|d,SuZZ msKsi
uy reishdkqka iy zzreishdkq
fkdjkakkaZZ oi ,laI ixLHdjla
idf.a rdcdKavqj iska ;=jlal=f
n,hg hg fldg ;sfnk fujeks
ld,hl" tu m%Yakh wu;l l<
fkdyelsh'
mka;s yeSu we;s uy
reishdkq ksOkska jk wmg cd;sl
wNsudkh ms<sn| yeSu msgia;r
fohlao@ i;a;lskau ke; wms wfma
NdIdjg iy ujqug wdorh lruq'
wef.a jevlrk ck;dj ^rf
ck.ykfhka oyfhka kj fldgila&
m%cd;ka;%jdkaf.a yd iudcjdkaf.a
{d; ugu olajd Wiia lsug
wka yeugu jvd jefhka wms
jevlruq' idf.a ksurejka"
m%N+jreka iy Okm;Ska ksid wfma
f iqkaor ujqug kakg is
;sfnk iydisl wmrdO" mSvkh iy
wj{dj olsk g iy ysk g"
wms uy;a fokdjlska ;efjuq' wm
w;ka" rfI" foienjdka" 1870
.Kkaj, O ksfhda; ma,jjdka
fjkafldg bm;a lsug yelsu;a
.ek;a wms wdvnr fjuq' uy
reishdkq llre mka;sh 1905 fmd
ck;djf.a n,imkak ma,jjd
mlaIla we;s lsu ksido" uy
reishdkq f.d ck;dj f ld,fha
m%cd;ka;%jdka ug mgka .ekSu
iy Tjqka mQclhska iy bv yshka
fmr<d ug bm;a u ksido wms
wdvnr fjuq'
ma,jjd jHdmdrhg uquy;a
;hu lem l< uyd reishdkq
m%cd;ka;%jdhd jQ fpksfIaials
wv ish jirlg fmr fufia lS
nj wmg u;lh' zzK cd;shls"
jykaf.a cd;shls' by< isg my<g
ish fokdu jy,ah'ZZ uy reishdkq
jD; iy wdjD; jy,a ^idjd
rdcdKavqj inkaOfhka jy,a&
fuu jpk isysm;a lsug wlue;shy'
wm ujqug we;s ienE wdorh
ksid;a" uy reishdkq fmd ck;dj
w;r ma,jjd yeS fkd;su
fya;=fldg f.k bka mek ke.s
ixf.h ksid;a Tyq tu jpk mejiQ
nj wfma woyih' tjlg yeS
fldfy;au fkd;sKs' ka th w,am
jqjo we;af;ah' wms cd;sl wNsudkj;a
yeS j,ska ms isuq' ukaoh;a"
uyd reishdkq cd;sho ma,jjd
mka;shla ys l< ksidh" uyd hqfo
ixydr" t,a .ia fm<j,a" Wux
nkaOkd.dr" uyd NSlaI" mQclhska"
id rcjreka" bv yshka iy
Okm;Ska bfha oydmdk k;ajh
ksid fkdj" ksoyi iy iudcjdoh
i|yd jQ wr.,fha fY%aIaG wdoY
ksia j.hd bfha ;eug uyd
reishdkq cd;sho iu;a jQ ksidh'

wfma cd;sl wNsudkh ksid


To je isk wms tu fya;=j ksidu
wfma jy,a w;S;hg ^yxf.ahdf"
fmda,ka;fha" mishdf iy kfha
ksoyi md.d u i|yd bv
ys ro<hska iska f.dck;dj
fufyhejqKq w;S;hg& fYaIfhka
ffjr lruq' Okm;Skaf.a wdOdr
,nk tu bv yshka iska"
fmda,ka;fha iy Wlarhskfha f.<
ld u msKsi" mishdf iy
kfha m%cd;ka;s%l jHdmdr md.d
u msKsi" wfma uy reishdkq cd;sl
Wr;ajhg wmlS;shla f.k fok
frdudfkd,d" fndkaials,d iy
mqIafla,d l,a,sh Yla;su;a
lsu msKsi" wm hqoaOhlg weof.
kq hkq ,nk j;udkhgo wms
tf,iu ffjr lruq' jyf,l=j Wm;
,eu ksid lsisjl=g fodia mejh
fkdyelsh' tfy;a ksoyi i|yd ork
wNs,dIfhka je,lS isk" tmuKla
fkdj" Tyqf.a jy,aNdjh idOdrK
nj lshk iy th yqjd olajk
^ksoiqkla jYfhka fmda,ka;fha iy
Wlafkshdf wd rgj, f.< ld
ug iy uy reishdkqkaf.a mS;D
N+h wdrlaId lsug mlaIj y~
k.k& jyf,la f k Tyq hqla;s
hqla; fldamdka; yeSulg"
ms<sl=,g iy wms%h;djhg fya;=jk
ksjgfhls" wOufhls'
zzfjk;a cd;Skag mSvdlrk
lsisu cd;shlg ksoyia h
fkdyelshZZhs oykj jeks ish jif
iqix.;sl m%cd;ka;%jdofha fY%aIaG;u
ksfhda;fhda jk tfukau ma,jjd
ksOk mka;sfha .=rejrhska njg
m;a jQ udlaia iy tx.,aia mejiQy'
tfy;a fudkjd jqj;a" uy reishdkq
llrejka jk wmg" ksoyia iy
iajdk m%cd;ka;%jd ckrchla jk"
wNsudkj;a uy reishdjla wjYH
nj mQK cd;sl wNsudkhlska hq;=j
mjiuq' ;u wi,ajeis rgj,a iu.
we;s lr .kakd in|;djhka uyd
cd;shlg kskaod f.k fok" jrm%ido
u; msys jevji m%;sm;a;sh wkqj
fkdj" iudk;ajh ms<sn| udkqIsl
m%;sm;a;sh u; msysgd ilia ler.
kakd reishdjla wmg wjYH nj
mjiuq' th wmg jqjukd ksid wms
fufia m%ldY lruq' is jeks ish
jif hqfrdamfha ^wE; fmr.
hqfrdamfha jqjo& iajlSh mS;D N+fha"
rdcdKavqjg reoaOj" bv yshkg
iy Okm;Skg reoaOj" tk
wfma rf mru y;=rkag reoaOj
igka lsu i|yd iEu ma,jjd
udOHhlau Wmfhda.S lr fkd.kafka
k" zzmS;D N+h wdrlaId lsuZZ
l< fkdyelsh' kEu hqoaOhlska
idjdoh mrdch lsug leu;sfuka
i" fjk;a wka u.lska zzmS;D N+h
wdrlaId lsugZZ uyd reishdkqkag
fkdyels nj wms m%ldY lruq' uyd
reishdf jdih lrk ckhdf.ka
oyfhka kj mx.=jlgu wju Nd.
Hh jkafka idjdohh' idjdoh
ck;djf.a fuu oyfhka kj mx.=j
wdl yd foaYmd,k jYfhka md.d
fuka fkdkj;sS' fjk;a cd;Ska
md.d ug;a thska jk kskaj jid
.kq jia" l=yl iy jHdc foaYfm%a
jd.a mdG lSug;a W.ekafuka th
Tjqka uqL lrhs" kskajg m;a lrhs"
wmlS;shg yd IKhg m;alrhs'
^f,kska - cd;sl m%;sm;a;sh
iy ksOk mka;s cd;Hka;rjdoh 116 - 117 - 118 msgq&
^' whs' f,kskaf.a zzuyd
reishdkq cd;sl wNsudkhZZ ,smsfhks&

14

ju 2013 Tlaf;dan

wOHdmkfha wnqoh yd wfma t<Uqu

fuh OfkaYajr l%ufha wnqohla


f,i wm jgyd .; hq;af;a tu
ksiduh' OfkaYajr md,lhka
wOHdmkh olsk wdldrh jrla
f,kska
ifydaorhd
fufia
m%ldY lf<ah'

zzmsgia;r mqoa.,hskag
llrejkag mdv lshdug
Wjukdk
th
wjxl
ma,jhhs' llrejkag fj
fnfy;a
jYfhkao
kqu
iy wOHdmkh .sks mqmqrela
jYfhkao weu;sjrhd i,lhs'
.sks mqmqr fj fnfy;a u;
jegqKfyd;a msmsu m%:ufhka
t,a, jkafka wdKavqjg reoaOj
nj weu;sjrhdg iy;slh'ZZ
^f,kska - ck;d wOHdmkh
.ek&

by;
lshuk
llrejdg muKla fkdj
YsIHhdgo fuf,iu wod<h
hkak wmf.a jegySuhs' fuu
ls%hdud.j,g tfrysj igka
lsf wm jgyd .; hq;= yd
YsIH jHdmdrhg iy mka;shg
jgyd h hq;= lreKq .Kkdjla
we;s nj wmf.a jegySuhs' fuh
yq wdKavqjg tfrys igkla
njg ,>q l< hq;= ke;'
igka mdG ;j;a OfkaYajr
lKavdhulg
fyda
iudc
m%cd;ka;%jd mlaIj,g w;am;a
lr .; fkdyels wdldrhg wm
tajd fm<.eiah hq;=h' wfkla
me;af;ka fuu igkaj, wm

YsIHhkag fukau mka;shgo


ksoyia wOHdmk hkako fuu
igka ;=<u b.ekah hq;=h'
Tjqka yg tajd Wrd .ekSug
ie,eiah hq;=h' ukao ksoyia
wOHdmkh hkq wka ljrlaj;a
fkdj OfkaYajr rdcH mj;ajd
f.k hdu i|yd ^rdcH uok
WmlrK yd u;jd WmlrK&
ksOk
mka;sfha
msiayg
b.ekau yd mqre mqyqKq
lsuh' kuq;a tu wOHdmkho
wm f fudfydf;a m%;slafIam
lsuo fkdl< hq;a;ls' tfy;a
thg wod< fpk l%ufrda
w:fhka f.k wd hq;=h' tfia
lsu hkq wka ljrlaj;a fkdj
udlaia fhdackd l< fpl
ma,jlrKSh jHjydrhhs'

ksoyia wOHdmkh hkq
by; w:fhka wm f;are
.;a;o f fudfydf;a k
,dxlSh md,lhkag wjYH
we;af;a kg rdcH mj;ajd
f.k hkakg wjYH m%udKhg;a
jvd Y%lhka isk neka ka
tu ksoyia wOHdmkh l%lj
wfydais lsuh' ta jf.au ta ,dn
,nk udOHhla lr .ekSuh' ta
i|yd th jD; fjf<|fmdf<a
lsKSug ;eh hq;=h' fjf<|
NdKavhla l< hq;=h' f
ls%hd;aul jkafka wOHdmkh
;=< kj ,snr,alrKhhs'

wfkla lreK k
fuu igfka wmo jgyd .;
hq;= foa jkafka wOHdmkh ;=<
mdi,a" YajoHd," jD;a;Sh

m%;sM,h wNs,dYh yd Pkaoh


l%shdoduhls' zz,s .dia;=
igkg Wrka llre isiq
whs;Ska fjkqfjka Wrka
wmg PkaohZZ f,i igkamdG
u;= jkqfhao tneks' th tla
me;a;lska mlaIh mka;sh w;r
yso ke;sk mka;sh ;=< h
.;a l%shdoduhla fkdj mlaIh
mS;hdg Wka isg f.k lrk
.kqfokqjls' tjekakla yryd
jvd;a bvlv imqrkqfha /l,a
foa bgq l< yels kEu whl=g
Pkao odhlhdf.a leue;a;
jr lr uh' flfkl=g
f*dkafiald ish Pkaoh m%ldY

lsug iqiail= jkafkao


fujeksu jQ m%fYhlsks' tjka
m%fY ud. mka;s fn
fLd ;jrg;a fnd| lr<kq
we;' tksid isl< hq;=j
we;af;a .= l,la mqrd mka;sh
iu. flfrk foaYmd,k
wNHdihka u.ska" Pkaofha;a"
wOHdmkfha;a" wd.u yryd;a"
fjf<|fmdf<;a wm f.dre
fldg we;s j;auka kj
,snr,a OfkaYajrfha iajrEmh
fmkajduh' O Pkaohka
meje;afjk g u;=lrk
yis igka mdG fjkqjg

ixjdoh l=ulao@'''
Yajdi lr fkdf' ,xldf
fukau f,dal mudKfhkao
ma,jjd jHdmdrhka uqyqK
fok ixlSK;ajh ixjdo
yryd kqu jelr .ekSfuka
muKla ih fkdyel'
f.jqkq ishjia tlyudr ;=<
f,dal fldhqksia jHdmdrh
uqyqKka mrdchka wm kHdh
fkdk isf fya;=jg
muKla ,>q lsu {dkjd
f' ksielju tho m%Odk
fya;=jls' tfy;a ta tlu
fya;=j fkdf' wfkla w;g

f ixjdoh yryd wm uqyqK


isk ish ixOdk foaYmd,k - u;jd wNsfhda.
if|ahehs Yajdi lsuo
mdrfN!;slhls' ixjdoh yryd
l< yelafla tu m%Yak i|d
.ekSf ud.h fj; wdf,dal
Odrdjla t,a, lsu muKs'
wdpdrOu" ksia in|;djhka
wd wfma iuia; ;hu tu
wdf,dal Odrdj yryd hdj;al,a
lr.; yelsk ixjdofha
wfmalaIdjka u,aM, .ekafjkq
we;' ksOk mka;s jHdmdrhg

udlaia odYkslfhlao@
lD;sfha b;sydih ms<sn| laug
t,a,jQ fpkhlg ms<s;=re
fok udlaia mjikafka ngysr
hqfrdamh jevji .NdIfhka
Okjdohg meKs wdldrh
laug ieliQ ;ukaf.a
lgqigyk" n,mdk ft;sydisl
;;ajhka lsisjla fkdi,lka
ksiqkaf.a brKug by<ska
l%shd;aul jk" fmd ud.hla
f,i oyd olajk" b;sydih
ms<sn| odYksl kHdhla njg
m;alsu ;ukag zz,ecd
lsulaZZ njhs' wm islr
we;af;ao thuhs'
ksia j.hdf.a
uqla;sh fjkqfjka jHjydl

laula f.dvke.+ udlaia


ishjil=;a wvlska bla;s
j| odYksl moaO;shl
ms;Djrfhl= njg m;alr ;su
we;af;kau fYdalhg lreKla'
hq.hl rchk woyia md,l
mka;sfha woyia jk ksid
oYkho oDIajdohla jk nj
udlaiaf.a woyihs' wd.l
{dkjdoh oDIajdohla
jk nj myiqfjka jgyd
.ekSug yelshs' kuq;a iudc
mj;kh .ek wfma lau
ilia lr ;sfnk fojk
cd;Hka;rfhka ksudKh lr"
fidah foaYh u.ska jOkh
lr" fidah rdcH n,h

10 msgqfjka'''

mqyqKq wdh;k wd ish,a,kaf.


au we;af;a OfkaYajr oDIajdoh
njh' th wm fydka jgydf.k
mka;shgo jgyd u fuu igka
;=<u wm l< hq;= ;j;a jeo.;a
lreKls'
ir,j
lsjfyd;a
fuu wOHdmk wdh;k ;=<ska
Okm;sfhla fkdj Okjdfhla
ksudKh lrhs' fj,djg jev
lrk" ld,igyklg wkqj jev
lsu" .=re f.da, in|;djh"
f,dalh
ixhqla;j
jgyd
.kakjd fjkqjg hqla;j jgyd
.ekSug ie,eiau" ;r.hla
;=<ska m<fjkshd u" Nd.
yryd ;h we;af;a bf.k
.ekS ;=< nj ;yjqre lsu
wdka ;=<ska Okjdohg Wjukd
lrk mqyqKq Y%lhd ksudKh
lsu wd ls%hdj,Ska yryd
uqukskau isjkqfha wOHdmkh
tfia fkdue;sk b.ekaf
ls%hdj,sh ;=<ska OfkaYajrhhg
.e,fmk ksil= ksudKh
lsuh' tu ksid wm wOHdmk
whs;Ska fjkqfjka igka jk
g fuu oDIajd Wjukdjka
.eko wm furg YsIH jHdmdrh
;=<;a mka;s n,f. ;=<;a m%uqL
ixjdohla njg m;alr .;
hq;=h'

wfkla lreK k
wOHdmk
whs;Ska
wfydais
lsug tfrys igka ls%hdud.
;=< ie,lsh hq;= wjOdkhg
.; hq;= lreKq .Kkdjla o
we;' wm igka lrkafka ld
iu.o@ ta flfiao@ tu.ska YsIH
03 msgqfjka'''

.= ld,Skj lrk mka;suh


wre;lska flfrk ixjdod;aul
wNHdihla u;= fldg .;
yelsh' fkdtfiaj OfkaYajr
udhdfjka .e,.;a Pkao
odhlfhl= fyda fou< fyda
isxy," uqi,audkqfjl= mka;suh
f,i uqK .efik ksiqka
yuq fkdjkq we;' tjka wr.,
wNHdihka W;=f mS;hdo
we;=<;aj tlalr .ekSug ka
isg wNHdi lrkqfha k b
ue;sjrK fukau wr., ;=<o
kj jdu l,amhla tlalr .;
yelsfjkq we;'
04 msgqfjka'''

ienE" l,amj;sk ch.%yK


yslr.; yelafla ixjdoh
yryd fmdaIKh lr.kq ,nk
kqu" mka;sh iu. ftkaSh
jHjydrhlg ,lalr ta yryd
mlaIdjg Ndckh lsf;a ta
yrydu kqu jvd;a fmdaIKh
lsf;a Ialr" l,a.;jk
jHdhduhla yryd muKs' tjeks
jHdhduhla iudch fjkia
lrk w;ru" tu ls%hdj,sh
;=< wmjo fjkia lrk
ma,jlrKSh jHjydrhla
i|yd moku ilia lrkq we;'
06 msgqfjka'''

Nd;fhka f,dj mqrd m%p,s;


l< ohf,la;sl fN!;sljdoh"
ft;sydisl fN!;sljdoh iy
hqla; foaYmd,k wdl
oHdj;a tjeksu jQ odYksl
oDIajdohka nj jgyd.ekSu
fokd;aul wjfndaOhla
jkq fkdwkqudkhs' flfia
fj;;a ta fokdj wruqK
i|yd kj jHjydrhl m%ij
fokdj njg m;a l< yels
k ishjila mqrdjg iudch
fjkia lsug rE W;aiyhka
iska l< jka f.j,g
idOdrKhla bgq lsf m<uq
m%fYh;a th jkq we;s'

jHdmdrhg" mka;shg isjk


jdis fudkjdo hkak fydka
uid ne,sh hq;=h' ukao miq.sh
b;sydih mqrd l< igka j,ska
wm ch.%yK ,nd.;a;o tajd
;=< ;snQ wkkH;d foaYmd,kh
Wmfhda.s;djd
Wjukdjka
blaujd mka;s wjYH;djhka
olajd Tijd ;eug wms iu;a
jQjdo hkako ta igka ;=<ska mka;s
i{dkl;ajhg
f.ktaug
iu;a jQjdo hkako wdmiqye
uid ne,sh hq;a;ls' YsIH
igka yd Wmfhda.S;djd b,a,S
^Wod (- uyfmd< YsIHdOdr"
fkajdisld.dr& jeks lreKq
i|ydo Tjqka YsIH ix. ;=<g
talrdYS u igka lsu is jQfha
Wmfhda.s;d w:fhkao hkak
uish hq;=h' foaYmd,k mlaIo
tajdg kdhl;ajh iemjQfha
Wmfhda.s;d w:fhka fyda n,
foaYmd,k wruqKq fjkqfjkao
hkako uish hq;a;ls' ta ksid
tu.ska is jQfha YajoHd,
;h ;=< igkald jq
YsIHhd Wmd wjika l< miq
Okjdohg fydka inkaO
kj ,snr,a ;h ;=< lghq;=
lsuhs' f ;;ajh ;=< YsIHhdg"
llrejdf.a"
f.dhdf.a"
jrhdf.a igka wod< fkdjqks'
tu
n,f.j,go
YsIH
igka wod< fkdjqks' fuu
Wmfhda.s;djd
foaYmd,kh
fjkqjg wkkH;d foaYmd,kh
fjkqjg tajd blaujk fmd
ksOk mdka;sl wkkH;djh

fj; f ish n,f. /f.k


taf foaYmd,khg u fmkah
hq;af;ao jdu foaYmd,k mlaIhs'
tfia lsu u.ska YsIH" llre"
f.d" jr we;= ish
igka taldnoaO lsu iy l%u
frda igka njg m;a lsug
miqmiska fkdj bfhkau isg
kshuq ldhNdrh l< hq;af;a
mlaIhhs' fuu ish wnqohka
bmsg ;sfnk
wNsfhda.ho
thhs' tu wNsfhda.h foig
wNsuqL ug h h hq;=o
ke;' f,kska lshkakdfiau
zzwOHdmk lafIa;%fha wfma
ldhNdrh OfkaYajr mka;sh
fmr,d u i|yd f.khk
wr.,fha fldgils' ;fhka
yd foaYmd,kfhka fjkalrk
,o wOHdmkh fndrejla iy
l=yl lula nj wms m%isoafhau
m%ldY lr isuq'ZZ^f,kska ck;d wOHdmkh .ek&
wmo
tksid
wOHdmkfha wnqoh tajd ;=<
we;s OfkaYajr Wjukdjka
ienE f,iu fy<sor l<
hq;=h' wfma b;sydifha igka
;=< ;snQ wvqmdvqo iudf,dapkh
l< hq;=h' tfia lsug wmg
ffOhhla ;snqfKd;a ksOk
mka;shg f,dalh jgyd .ekSug
yd th fjkia lsug Wjukd
ienE
ksoyia
wOHdmkh;a
wOHdmkfha
iu
whs;sh;a
kd.; yelsh'

ishdj ch ldgo'''
fj; <dug weuldjg
l,dmh ;=< jQ Yd, ndOlhla
bj;a uls' fuu hqoaOfha ienE
miqu thhs'
weulka cku;h

yuqod l=uka;%Khlska
n,h.;a Bma;= rchg
tfrys trg ck;dj iduld
Woaf>daIKhl ksr; h' tfia
uyu iduld Woaf>daIKhg
iyNd.s jQ ksrdhqO ck;dj
fj ;nd urdu weuld
tlai;a ckmoh zzudkqISh
fojdplhlaZZ f,i
olajkafka ke;' ta Bma;=f
yuqod fckrd,ajre weulka
ys;jd fyhsks' ta wkqj h
m%Yakhla m%Yakhlao@ keoao@
fojdplhlao keoao@ ;SrKh
lsf n,h f jk g
ysjkafka ngysr n,j;=kaghs'
brdkhg" ,shdjg" we*a.
ksia:dkhg" ngysr n,j;=ka
,sguh uey;a lr
;sf' weuldjg wjYH
jkafka ishdj;a ta ,ehsia;=jg
.ekSughs' th brdkh;a ta
,ehsia;=jg .ekSf mQj
fldkafoaishla f,ighs'
fuys fYaI;ajh jkafka
%;dkH w.ue;s fuu hqO
fufyhqug iydh m,
lrkak fhdackdj;a %;dkH
md,sfka;=jg fhduql<o
md,sfka;=f th mrdch
h ;jo tlai;a ckmofha
fmdck u;h fuhg reoaOj
u;=jk nj udOHh yryd
k.kakg we;' f ksid fuu
;SrKh ;ksj fkdf.k trg
fldx.%ia uKav,hg fhduq
lsug Tndud iQodk we;'
fuys jQ ;;ajhka we;=<;
jqj widoa md,kho taldm;s
,CIK iys; md,khls'
we;eg i;HjYfhkau
widoa ish ck;djg reoaOj
w.kakgo bv ;sf'

ish w cdjdrf
yd m%d.aOkfha ria;sh

11 msgqfjka'''

fjkqfjka kh yd reishdj
widoa iu. tlfm<g isgf.k
is' ngysr n,j;=kag tfrys
k reishdkq yjq, uE;
foaYmd,ksl ;,fha olakg
we;s fYaI ,laIKhls' tksid
wdrCIl uKav,h ;=< ishdjg
tfrys fhdackd iu; u
kh yd reishdj ksfYaO n,h
fhdodf.k j,lajkq ,nhs'
f ksid ishdkq wnqoh
;jrg;a rgl wnqohla fkdj
f.da,Sh n, foaYmd,k kHdh
m;%hla ;=< l<ukdlrKh
jk m%Yakhls' fuh f.da,Sh
m%d.aOkfha ,dNh fjkqfjka
f,dalh fnod.kakd m%Yakhls'
f ksid wjYHk ;u n,h
fjkqfjka f,dalfha frdaO;d
fkdi,ld ishdjg myrug
weuldjg yels w;r Bg
tfrysj widoa md,khg w
,nd tu lghq;a;u lsug
k reishka yjq,go yelsh'

ueo fmr. l,dmfha
mekk.sk hqoaOh wkalsisjla
fkdj ,shk .kkska ksOk
mka;s mS;hkag urKh
w;am;alrka ;u n,h iy
,dNh fjkqfjka wrdcHjdka
f.khk hqoaOhls'

tlai;a ckmo Wml%uh
m%cd;ka;%jdoh ms<sn| igka
mdGh ;u whs;shg .ekSu
jk w;r reishdj yd kh
lrkafka taldm;s md,khg
iydh foka wdl%uKhg
tfrys uhs' fuh wka;
wrdcH m%;sfrdaOfhau
m%ldYkhla jk w;r f
fomdYajfhka ljr mdYajhla
ch .;a;o mrdch jkafka
ishdf mS; ck;djhs'
uqla;s ud.h je we;af;a
widoa md,kh yryd fyda
zzksoyia ishdkq yuqodjZZ
f,i ;uka ykajd.kakd
ikakoaO mlaIh yryd fkdj
ishdf mS; ck;djf.a
ixOdkd;aul ls%hdld;ajhla
yrydh'

ju 2013 Tlaf;dan

15

f krdjf,ka iudch uqod .ekSu;a" jHdmdrh thska u;a tlu ixhqla; l%shdj,shls'
iudch fjkia lsu;a" tys ;udu fjkilg Ndckh u;a tlu tlu ixhqla;
l%shdj,shls' tu l%shdj,sh h:d:hla lr.kafka flfiao@ wm ixjdofha fhfokafka ta
.ekh' f bv fjkajkafka ta ixjdohgh' f msgq Tf woyia fjkqfjka jD;h'

wdluh jYfhka .;a l, tk ksIamdokhg inkaO jk wdldrh iy


tys M, w;am;a lr.kakd wdldrh .;a l, tlsfklg fjkia jk l`ojqre
folla wm j;a jk iudcfha mj;sk nj y`kd.; yel' tfy;a wm ldg;a
f fudfydf;a ms<s.ekSug isj we;s i;Hhla jkafka tu uyd l`ojqre fofla
i;=reNdjh wmf.a weia udkhg meK ke;s njhs'
iS' ,kaof.a ifydaorhd
iuia;hla jYfhka iudch
je jefhka tlsfklg
hqksia m%ldYkh wdrN jkafka
i;=re uyd l`ojqre follg
zzfuf;la mej;s ishu iudcj,
tlsfklg tfrysj uqyqKg
b;sydih mka;s wr., j,
uqyqK ,d isk mka;Ska
b;sydih fZZ hkqfjka i|yka lrkah' kuq;a mka;s
follg Okm;s yd ksOk
iudchkag m%:ufhka mka;s rys; m%d:l iuQysl
keue;s mka;Ska follg fnoka
iudchla mej;s nj b;sydi{hl= iska ^fuda.ka iska&
mj;S'ZZ
;yjqre l< miq zzuquy;a ,s; b;sydih ka woyia
fldhqksia m%ldYkh 40 msgqj
flfZz hkqfjka Bg iq ixfYdaOkhla tx.,aia iska
tl;= lrk ,' ;j rg;a tu mka;s wr.,h fufia

by;ska olajd we;s m
ia;r fldg tys olajd we;'
wdluh jYfhka .;a l, tk
ksIamdokhg inkaO jk wdldrh
zzksoyia ksid iy jy,do" frdau l=,Skhd iy frdau
iy tys M, w;am;a lr.kakd
fmd ckhdo" ro,hd iy m%fks odihdo" fY%aKs yshd
wdldrh .;a l, tlsfklg fjkia
iy fHIaG wdOqkslhdo" jpkfhka meye,s l<fyd;a
jk l`ojqre folla wm j;a jk
mSvlhd iy mS;hd tlsfklg reoaOj ksh; f,i
iudcfha mj;sk nj y`kd.; yel'
ke.S isg" jfrl ie`.jqKd jQo jfrl jD; jQo
tfy;a wm ldg;a f fudfydf;a
igkla tlaflda uquy;a iudchu ma,jjd f,ig
ms<s.ekSug isj we;s i;Hhla jkafka
m%;sksudKh lsfuka wjika jQ" ke;ak igka
tu uyd l`ojqre fofla i;=reNdjh wmf.a weia
lrk mka;Skaf.a fmd kdYfhka wjika jQ igkla
udkhg meK ke;s njhs' ^oDIH udkhg meK ke;s
fkdlvjdu lrf.k .shy'ZZ
njhs& tf,iu th oDIHudk h yelafla u;jduh
fldhqksia m%ldYkh 33 msgqj
jYfhka tu l`ojqre fol m%ldYhg m;afuks'
iudch ma,h mj;khlg ,la f wksjdrkSh

f wkqj fmkShkafka fgl mrdch jqjo
fldkafoaishla jkafka o u;jduh jYfhka fukau
igka lrk mka;Ska tu.ska fmd kdYhlg uqyqK
foaYmd,k jYfhka th m%ldYhg m;aj ;suhs' ta
kako mka;s wr.,hka uquy;a iudchu ma,jjd
ksid ta i`oyd ma,jjd jHdmdrhl uey;a uo
f,i m%;sksudKh lsug fya;= jQ njhs' fuys mka;Ska
w;jYH f' tlsfklg i;=re mka;s ;snqKo iudcfha
hkqfjka woyia lrkafka l=ulahs hkak ms<sn|j
mj;sk u;jdohka mka;s u;jdohka f,i tljr wmg
f,kskaf.a my; Wmqgkfhka wjfndaO lr.; yelsh'
oDIHudk fkdfjhs' ne ne,aug tajd fmkS hkafka
iudcfha ish fokdf.a ms<s.ekSug ,laj we;s fmd
zzmka;shla hkq ksIamdokhg odhl jk wldrh;a"
iudc u;jdohka f,ih' zziEu jdlH LKavhla
ksIamdokfha M, w;am;a lr.kakd m%udKh iy
msgqmiu ;sfnk lsish mka;shl mka;s jqjukdjka
iajNdjh wkqj;a" ksIamdok ls%hdj,sfha orK ia:dkh
f;are .ekSug iu;ajk ;=reu ksOk mka;shg
wkqj;a tlsfklska fjkia jk Yd, ck lKavdhh'ZZ
foaYmd,kfha uq,df fyda iajhx uq,djg m;aug
f,kskaf.a tl;= l< lD;s" msgqj 29
isjkafkahZZ hkafkka jrla f,kska mejiQf ta
ksidh' f ms<sn|j tk mka;s u;jdohka iudcfha

j;auka Okm;s mka;s iudchg wod<j
fmd u;jdohka f,i oDIHudk u ms<snoj udlaia iy
tys m%Odk mka;Ska ms<sn|j 1888 fldhqksia
tx.,aia cuka oDIajdoh lD;sh ;=< fufia i`oyka
m%ldYkfhys bx.S%is ixialrKhg tx.,aia ,shk ,o
lr we;'
igykl fufia olajd we;'

fld

zzOkm;s mka;sh hkqfjka woyia lrkafka iudcfha


ksIamdok ud. ys jegqma msg llrejka fiajfha
fhdok iuld,Sk Okm;s mka;sh h' ksOk mka;sh
hkqfjka woyia lrkafka ;uka i;= ksIamdok
udOHhka fkdue;s u ksid iajlSh Y%u Yla;sh
lsKsf ;;ajhg weo je we;s iuld,Sk Y%lhkaf.a
mka;shh'ZZ
fldhqksia m%ldYkh 38 msgqj

tys fldhqksia m%ldYkh ;jrg;a
olajd we;af;a b;sydihg idfmalaIj jeu mka;s
m%;sfrdaO;djhka hq;= iudch jkafka j;auka
Okm;s mka;s iudchhs' Bg fya;=j jkafka iudcfha
w;sYh nyq;rh jegqma Y%lhska njg m;aj ;suhs'
tys Tjqka O jD;a;Skaj, kshe,s isho ksYa;
iajdhl= hgf;a fiajh l<o fkdl<o th t;r
jeo.;a fkdf' tfukau Tjqkaf.a mfNdack ugu
l=ulao tfia;a ke;ak Tjqka tfkod myrKh lrk
mdfNda.sl NdKavj, fjf<|fmd< jkdlj,
idfmalaI fjkial ;snqKo j;auka iudcfha id;sYh
nyq;rh ;u hemS udOHhka tk tfkod ;hg
wod< ish oE Wmhd.kq ,nkafka ;u Y%u Yla;sh
jegqmlg wf, lsfuks' tfia;a ke;ak iajhx /
lshdjl ksr; u fyda fjk;a lafIa;%hl ;u Y%u
Yla;sh fhdojd ;snqKo ta ish fokdf.au fmd
brKu r`od mj;skafka km;du ;u Y%uYla;sh ta
ta lafIa;% ;=< fhou u.sks' Tjqkag fjk;a hemS
udOHhka fkdue;sj ;su ksid fmd jYfhka
yrfhka jegqma Y%lhska njg m;aj we;' fldhqksia
m%ldYkfha fuu ;;ajh mQjl:kh lr we;af;
fufiah'
zzOkm;s mka;sfha hq.h jk wfma fuu hq.hg wh;a
fYaI ,laIKh k tys mka;s m%;s>;h ir, lsuh'

zziEu hq.hlu rchk woyi jkafka md,l mka;sfha


woyiah' tk iudcfha jHuh n,h md,kh lrk
mka;sh ta iu.u iudcfha nqoauh n,h md,kh lrk
mka;sho f' ish wNsu;h m jHuh ksIamdokfha
ud. ;uka i;= lrf.k we;s mka;sh tys m%;sM,hla
jYfhka udkYsl ksIamdok ud.o md,kh lrhs' ta
fya;= fldg f.k udkYsl ksIamdokfha ud. wys
whf.a woyia iuia:hla jYfhka ish mka;shg hg;a
lr .kS'ZZ
cuka oDIajdoh 83 msgqj

fuf,i lsish mka;shl mka;s jqjukdjka
fmd iudc jqjukdjka f,i m%ldYhg m;au
foaYmd,kfha iudkH ld, mfohkayS ^by;ska
Wmqgd .ekSu ;=< ia;r jk m& muKla fkdj
b;sydifha is jQ iudc ma,j wjia:djkayso
tf,iu ish' tu iudc ma,jj,g kdhl;aj jev
fldgi bgq l< mka;sh iudcfha fiiq mka;Ska Bg
tla lr .kq ,nkafka ;u mka;s jqjukdjkag jHdc
rEmdldrhla ,ndfoks' ksoiqkla f,i OfkaYajr
ma,jfha iy OfkaYajr m%cd;%ka;jd ma,jfha
,snr,ajdoh /f.k wd ksoyi yd m%cd;ka;%jdoh jeks
igka mdG N=la;s `u Okm;s mka;shg iSud jQ nj;a
ksOk mka;shg ta lsisjla ys fkdjq nj;a wm oksuq'
tfy;a tu ma,jhkag ksOk mka;sh tla lr .ekSug
tu Okm;s mka;s u;jdohka iu;ah' b;sydih
fuf;la isjQ iudc mj;khkays th fmd
w;alSula f,i .kska udlaia-tx.,aia by; lD;sfha
fufia i`oyka lr we;'
zzBg mQjfhka jQ md,l mka;sfha ;ekg tk iEu kj
mka;shlgu yqfola ish wruqKq bgq lr.ekSu msKsi
;ukaf.a jqjukdj iudcfha ish iudlhkaf.a fmd
jqjukdj yehg fjia .kajd bm;a lsug n,

flf' ish woyia j,g ij jHdc rEmdldrhla ug


tajd tlu hqla;s iy.; jQ;a ij jHdma; f,i j,x.=
jQ;a woyia f,iska bm;a lsug;a thg isf' mgka
.ekaf isgu ma,jhla islrk mka;sh fmrg tkafka
mka;shlg reoaO kshdu mka;shla f,i fkdj iuia;
iudcfhau ksfhda;hd jYfhkq;a tla md,l mka;shg
wNsuqL fjkq;a iuia; iudc ialkaOhla jYfhkq;ah'ZZ
cuka oDIajdoh 85 msgqj

j;udk iudch tlsfklg i;=re mka;Ska
foll m%Odk l`ojqre follg fn ;sfnk nj
fldhqksia m%ldYkh Wmqgd olajka wm uq,
fmkajd kafkuq' tfy;a th j;udkfha oDIHudk
fkdjk nj;a wm okafkuq' kuq;a md,l mka;sfha
woyia iudcfha iodld,slju rchk woyia jkafka
ke;' ta i`oyd jq Ih uQ, fldkafoais ms<sn|j by;
lD;sfhau fufia yqka olajd we;'
zzfuu iuia; oDIHudkh tk tla mka;shl md,kh
jQ l,S tla;rd woyia ud,djl md,khla muKla f
hkak i;a;lskau iajdNdl wka;hlg meKs' tfia
jkafka fmdf mka;s md,kh iudch ixOdkh
lrk rEmdldrh kej;=k iekskah' tk md,l
mka;sfh iqfYaIs jqjukdjka idudkH jqjukdjka
jYfhka fmkS isug ke;ak wm;snj orkafka
zzidudkH jqjukdjZZ nj fmkau zz;j rg;a wjYH
fkdjqkq iekskahZZ
cuka oDIajdoh 87 msgqj

j;auka md,l mka;shg ;j rg;a ;u
md,kh iqmqre f,i f.khdug fkdyels fudfyd;la
t<ef' tfiau ksOk mka;shg o ;u ldj iqmqre
iudc inkaO;d u; ;j rg;a rojd .ekSug
fkdyels jk fudfyd;la t<ef' tfy;a ta i`oyd
fldhqksiajdkaf.a i{dksl ls%hdld;ajh tlal<
hq;=j we;' f,kska ish l< hq;af;a l=ulao lD;sfhka
ta inkaOfhka i`oyka lr we;af;a mka;shg ksOk
mka;s {dkh Wrd.ekSug ie,eiau ma,jjd
jHdmdrfha m%Odk;u foaYmd,k ldhNdrhla njhs'
tfy;a th yqfola b;sydifha isjQ iudc mj;khka
fuka oDIajdohla ^jHdc {dkhla& /f.k hdula
fkdf' tfukau th foaYmd,k fmdfrdka m;%hla
bm;a lsulao fkdfjhs' th mka;sh iu. ma,jjd
jHdmdrh islrk ma,hlrK jHjydrhls' cuka
oDIajdoh lD;sfhys udlaia-tx.,aia ta ms<sn|j fufia
i`oyka lr we;'
zzwmg fldhqksiajdoh hkq mrudoYhla - Bg
wkqj h:d:hg ilia ug isjkakd jQ mrudoYhla
- ia:dms; lsu ms<sn| ldrKdjla fkdf' wm
fldhqksiajdohhehs lshkq ,nkafka j;udkfha
mj;sk ;;= wfydais lrk iEnE jHdmdrhgh' fuu
jHdmdrfha fldkafoais mek k.skafka ka mj;sk
mQjdjhjhkaf.a m%;sM,hla f,igh'ZZ
cuka oDIajdoh 65 msgqj

ju 2013 Tlaf;dan

W;=f ue;sjrKh
n,dfmdfrd;a;= yd
h:d:h'''
miq.shod ksud jQ W;=r"
jhU iy uOHu m<d;a iNd
ue;sjrKh meje;ajQ m%foaY
b,lal lr.kska ck;dj
kqj;a lsf jevigyka
ud,djla fmrgq.d iudcjd
mlaIh iska ixOdkh lrk
,' rcfha ue;sjrK ie,eiau
ms<sn|j;a ue;sjrKh i|yd
fmrgq.d iudcjd mlaIh
;r. fkdlsu ms<sn|j;a
ck;dj iu. ixjdo.; u tys
wruqK h' oYl lsysmhlg
miq ue;sjrK l%shdj,shlg
uqyqK ka W;=f ck;dj
iu. ta ms<sn| woyia yqjudre
lr.ekSu i|yd w;a m;%sld
fnodyef jevigyklao
l%shd;aul lrkq ,eKs'
ue;sjrKh hkq m%cd;ka;%jdoh
iqrlaIs; lrk" ck;djf.a
wjYH;djh m le|jk
wjia:djla fkdj th md,lhkag
jdisodhl wjia:djkays
Tjqkaf.a n, wNs,dIhka
uqka muqKqjd .ekSug iy
mj;sk iudc wdl l%ufha
wnqoh ie`.u i|yd Nd;d
jkakls' ck ixydrhlska miqj
hqoaOh ksudlsfuka jir
5lg miqj W;=re m<df;a
ckhdg ue;sjrKhla ,ndu
m%cd;ka;%jd mshjrla f,i
yekah yels jqjo tu.ska
mS; ck;djf.a ienE
m%cd;ka;%jd whs;Ska
;yjqre fkdjk
nj meye,sh'
W;=f;a

ol=fKa;a cd;sjdoh jmqrk


foaYmd,k lKavdhj,g
wjYH jkafka ta yryd n,h
;yjqre lr.ekSu muKs' tjeks
ikaoNhl jf mlaIhla
ue;sjrKhla i|yd bm;a
h hq;af;aa th uyck leue;a;
ksrEmKh jkakla hhs Yajdi
lrka fkdf' ue;sjrK
ms<sn|j jk idm%odhsl
is;Su fjkia lsu wruqKq
lr.ksks' mj;sk md,k l%ufha
hjq, ms<sn|j ck;dj iu.
ixjdo.; u fjkqfjks' ;u
whs;Ska ,ndfokq we;ehs wm;s
mka;sfhka n,dfmdfrd;a;= u
fjkqjg iudc m%Yak iu;a
;u brKu ;uka w;g .ekSug
iudchg ta;a;= .ekaf
wruqKsks' tneka ue;sjrK
i|yd bm;a u imQKfhka
m%;sfCIam fkdl<o md,lhkag
jdisodhl msj, ;r.jeu
fukau ck;djg jdisodhl
ms ksudKh lr.ekSu
i|yd wjOdkh fhduqlsuo
jf foaYmd,k mlaIj,
j.lSula nj mqnq chf.
dv ifydaorhd mejiSh' Tyq
mejiqf mS; ck;djg mrdch
muKla w;alrfoka ksudjk
ue;sjrKj,ska Tng .sh
foaYmd,k wjldYhla ksudKh
lr.ekSu i|yd mlaIh ;=<
wdrN lr we;s foaYmd,k
ixjdoh jf lKavdh iy
uquy;a iudch olajd f.khdu
f fudfydf;a fmrgq.d
iudcjd mlaIh jvd m%uqL f,i
ykdf.k we;s ldhNdrh jk
njhs'

f,a" l iy
hqoaOh'''

fu,anka

PdhdrEmfha fmfkkafka fj myrlska h


.sh orejl=f.a f,a iy msfhl=f.a lhs'
fkdfmfkkafka ishdf wrdcHjdkaf.a
hqoaOhhs' widoaf.a wd{dodhl wdKavqf;a
tlai;a ckmo wrdcHjdofha;a hqoaOh ksid
f,a yd l j,ska jka f.jkafka ishdf
mS;hkah' wo ishdf h;a jk hqoaOh
tlai;a ckmofha;a reishdf yd kfha;a
m%d.aOkh w;r ;r.ld hqoaOhls' th mila
lrjkafka m%d.aOkfha iuqp.;lrKh
isjkafka fl;r f,aP yd wudkqIsl
f,io hkakhs'

wxl 400$2" ;,j;=f.dvmdr" udfj," fldaf ,smskfha mx mqnq chf.v jk ud iska wxl 271$" r;akmqr mdr" fydrK ys msys iagd m%skagia ys uqKh lr m%isoaO lrk ,

You might also like