Professional Documents
Culture Documents
Kır Çiçekleri - 3 PDF
Kır Çiçekleri - 3 PDF
MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN GLENDRLMES PROJES)
KIREKLER 3
ANKARA 2008
Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller; Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr). Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda uygulanmaya balanmtr. Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir. rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulaabilir. Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr. Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda satlamaz.
NDEKLER
AIKLAMALAR ....................................................................................................................ii GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3 1. ZAMBAK MOTF .............................................................................................................. 3 1.1. Tanm ........................................................................................................................... 4 1.2. Kullanm Yerleri ........................................................................................................... 6 1.3. izim Teknii ............................................................................................................. 13 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 19 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 25 RENME FAALYET 2 ................................................................................................. 28 2. SMBL MOTF............................................................................................................. 28 2.1. Smbl Motifinin Tarihte Kullanm .......................................................................... 29 2.2. Smbl Motifinin Tanm ........................................................................................... 30 2.3. Kullanm Yerleri ......................................................................................................... 32 2.4. izim Teknii ............................................................................................................. 51 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 57 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 61 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 65 MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 67 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 70 KAYNAKA ......................................................................................................................... 71
AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN MESLEK / DAL MODLN ADI MODLN TANIMI SRE N KOUL YETERLK 211GS0100 Seramik ve Cam Teknolojisi inicilik Kr iekleri -3Trk ssleme Sanatlar Ana Motiflerinden olan Kr iekleri Grubu Motiflerinden; Zambak ve Smbl Motifleri ile ilgili temel bilgi ve izim becerilerinin kazanld renme materyalidir. 40/32 Kr iekleri -2- modln alm olmak. Kr iekleri Grubu Motiflerini izmek. Genel Ama Bu modl ile uygun ortam salandnda; Trk Ssleme Sanatlar ana motiflerinden olan kr iekleri grubu motiflerini, asllarn bozmadan bir btn olarak ele alp, estetik bir slupla, izim tekniine bal kalarak, eitli llerde izebileceksiniz. Amalar 1. Zambak motifini, motifin asln bozmadan bir btn olarak ele alp, estetik bir slupla izim tekniine bal kalarak, eitli llerde izebileceksiniz. 2. Smbl motifini, motifin asln bozmadan bir btn olarak ele alp, estetik bir slupla izim tekniine bal kalarak, eitli llerde izebileceksiniz. Atlye ortam ve bu ortamda bulunan izim masas, paromen kad, resim kad, 0,5 kalem, gnye, cetvel. Ayrca i gvenlii ile ilgili ekipmanlar. Tamamladnz her faaliyet sonrasnda uygulamasn yaptnz her faaliyet iin kendinizi deerlendireceksiniz. Modl tamamladnzda retmeniniz size lme aralarn uygulayarak kazandnz bilgi ve becerileri deerlendirecektir.
MODLN AMACI
ii
GR GR
Sevgili renci Trk sanatnda kullanlan motiflerin kayna, slamiyetten nceki devirlere, Asyada yaayan Trk kavimlerine kadar uzanr. Ancak motiflerin eitlilik kazanarak farkl sluplar altndaki asl geliimi, phesiz slamiyetten sonraki dnemlere rastlar. Islama ait mimari yap, yazmalar ve ok eitli eyalara kadar herey byk bir zenle bezenmi ve zaman iinde oluan Trk zevki ve senteziyle kendine has bir Trk sanat oluturulmutur. 16. yzyl Trk ini sanatnn doruk noktasna ulat dnemdir. 16. yzyln ikinci yarsnda sarayn ba nakkalarndan Kara Meminin katklaryla yeni bir slup eklenir. Bu slup yar stilize motiflerden oluan Naturalist sluptur. Osmanlnn doaya olan sevgisi, bu sefer de ok eitli bahe ieklerini, aalar, doadaki rneklerinden fazlasyla uzaklamadan stilize etmek ynnde gelimitir. Dnemin deerli sanatlarnn, iek stilizasyonundaki baarlar, ne kadar iyi birer gzlemci olduklarn bizlere kantlamaktadr. Modln konusu olan zambak ve smbl motifleri de yar sluplatrlm ieklerdendir. Bu motiflerin incelenmesi ile bize zg olan ini sanat mzn geliimi ve deiimi konusunda bilgi sahibi olacaksnz. Bu motiflerin kayna bize atalarmzn gelenek ve greneklerini, dnce, zevk ve kltrn yanstmaktadr. Klasiklerdeki zambak ve smbl eitleri uygulanarak atalarmzdan kalan bu gzel miras gelecek nesillere ulatrlacaktr. Zambak ve smbl motiflerinin klasik biimlerini renerek aslna uygun ve estetik motifler izebileceksiniz. Bu modl baar ile tamamladnzda ininin en yaygn uyguland desen retimindeki ihtiyac karlayacaksnz. Uygulayacanz izim teknikleri ile aslna uygun motifler izerek estetik desenler hazrlayabileceksiniz.
RENME FAALYET 1
AMA
RENME FAALYET1
Bu faaliyette verilecek bilgiler dorultusunda, uygun ortam salandnda zambak motifini, asln bozmadan bir btn olarak ele alp, estetik bir slupla izim Tekniine bal kalarak, eitli llerde izebileceksiniz.
ARATIRMA
Bu modlde, hanerli yaprak motifine balamadan nce; evrenizdeki konu ile ilgili kaynak kiilerle grerek, evrenizdeki ini dekor atlyeleri ve ini sat maazalarnda bulunan zambak motifli inileri inceleyerek , ini ile ilgili kitap, katalog ve brorlerden zambak motiflerini inceleyerek, nternetten konu ile ilgili siteleri aratrarak,
Trk Ssleme Sanatlarnda kullanlm ve kullanlmakta olan zambak motifler ile ilgili bilgi ve resimlerin bulunduu bir dosya hazrlaynz .
1. ZAMBAK MOTF
XVI. yzyl Kanuni devrinde, Sarayn ba nakka Kara Memi tarafndan Naturalist slup ortaya karlmtr. Naturalist slup motifleri yar sluplatrlm iekler veya yar stilize motiflergrubunda yer almaktadr. Osmanlnn doaya olan sevgisi, bu sefer de ok eitli bahe ieklerini, aalar, doadaki rneklerinden fazlasyla uzaklamadan stilize etmek ynnde gelimitir. Kara Memi ve dnemin deerli sanatlarnn, iek stilizasyonundaki baarlar, ne kadar iyi birer gzlemci olduklarn bizlere kantlamaktadr. Zambak motifi gibi stilize baz iekler sadece birka izgi darbesiyle tasvir edildikleri halde, hangi iekler olduklar kolayca anlalabilmektedir. Kullanlan yapraklar da ieklerin doadaki gerek grnmne uyar. ok eski alardan beri, esiz gzellikteki iekleriyle en sevilen ss bitkileri arasnda yer alan Zambak iekleri birbirinin tpatp ayn olan alml ta yaprak ile anak yaprak ierir. Zambak alt anak yaprakl olan ve bunlardan dtaki anak, iteki de ta blmn oluturan bir iek yapsna sahiptir.Resim 1.1e baknz
Zambak eski alarda bile ok sevilmi ve eitli mimari bezemelere konu olmutur. Baz armalarda amblem olarak kullanlan ve safln simgesi olan bir iektir. ini sanatnda sluplatrlm olmasna ramen karakterini kaybetmeyen zambak, desen iinde fark edilebilen zarif bir motiftir.
1.1. Tanm
Kkten karak uzunca bir dalla yukar doru izilen; genellikle tek sap zerinde tek bir iek olarak yer alan zambak motifi yar sluplatrlm ieklerdendir. ounlukla tek dalda yer alan anan zerinde, sada, solda olmak zere st ste binerek yukarya doru klen alt ta yapraktan oluan bir motiftir. Motifin anana ve tepe ksmna yaplan farkllklarla zambak motifi eitleri oluur.
Resim 1.2de ayn desende kullanlmasna ramen tepe ksmnn farkllyla eitlenen zambak motifleri grlmektedir.
Resim 1.3 ve 1.4de grld gibi ayn desende, anak ve tepe ksmnn farkllndan dolay iki eit zambak motifi kullanlmtr.
Bu motif, yine ayn slupta kullanlan smbl motifleriyle kartrlabilir. Smbl motifleri tek sap zerinde birden fazla ieiyle izilir. Ayrca zambak, smblden byk olarak izilen bir motiftir.
Zemini dolu olan inilerde motifler bo braklarak, motiflerin n plana kmas da salanm olur. Klasik inilerde az sayda da olsa bu ekilde bo braklan zambak motifi, renksiz olarak kullanlmtr. Motifin anak ve ta yapraklarndaki yer yer krmzlklarla, zambak motifine ve desene canllk kazandrlmtr. Resim 1.5.de grlen rneimizde zambak motifinin bir aa kkne bal olarak dal halinde kt grlmektedir. Aslnda zambak motifi ounlukla kkten tek dal halinde kar.
Resim 1.6da grlen 35 cmlik zambak motifli klasik tabak u anda ngiltere Oxfordda Magdalen Collegede bulunmaktadr.
Resim 1.7deki grlen yaprak dilimi kenarl tabak yaklak 1575 yllarna aittir.28.3 cm.lik ini tabak u anda Portekizin Lizbon ehrinde Calouste Sarkis Glbenkian Mzesinde bulunmaktadr.
Resim 1.7de grld gibi ayn desende, anak ve tepe ksmnn farkllndan dolay iki eit zambak motifi kullanlmtr. Resim 1.8. ve 1. 9 a baknz .
Resim 1.10 da grlen da doru genileyen enli kenarl tabak yaklak 1575 yllarna aittir. Genileyen enli kenaryla az rastlanan bir tabak formudur. Resim 1.10da ayn desende kullanlmasna ramen tepe ksmnn farkllyla eitlenen zambak motifleri grlmektedir.
Resim1.10:Armalzambakmotifliinitabak
16. yzyl klasiklerinde zambak motifi, tabak ve pano gibi dz formlarn yan sra Resim 1.11de grlen marapa gibi dik formlarda da kullanlmtr. znik inilerinde grlen rlyef halindeki Mercan krmzl devir, Trk ini Sanatnn teknik, desen ve estetik adan doruk noktaya ulat dnemdir. Zambak motifi; Resim 1.11. de marapa zerinde kullanlan zambak motiflerinde olduu gibi, ounlukla krmz renge boyanarak n plana kartlr. Ykseklii 23.5 cm ve ap 16.5 cm olan marapa yaklak 1575 yllarna ait znik Klasiklerindendir. u anda Portekizin Lizbon ehrinde Calouste Sarkis Glbenkian Mzesinde bulunmaktadr.
ini desenleri ounlukla kenar suyu ve ana desen olmak zere iki ksmdan olumaktadr. Kenar suyu deseni zenginletiren ve snrlarn belirleyen bir ereveden oluur.ereve ile snrlanan desen ise ana desen olarak adlandrlr
10
Resim 1.12de grld gibi zambak motifi kenar suyunda da, ana desende de kullanlan yar sluplatrlm iek motiflerindendir. Bu yaprak dilimi kenarl ukur tabak yaklak 1550-1555 yllarna aittir.
Resim 1.12: 6.5 cmlik ana desen ve kenar suyu zambak motifli tabak
Resim 1.13teki ksmen yaldzl ngiliz yapm sslemeli, zambak motifli srahi 1592 yl damgaldr. Ykseklii 25,5 cm olan klasik form u anda ngiltere Cambridgede Fitzwilliam Mzesinde bulunmaktadr.
11
12
13
14
Dz eksen zerinde i-ilem basamaklarna uygun olarak izilen zambak motifi eitleri Resim 1.15 ve 1.16da grld gibi izilir. Resim 1.17 -1.18 -1.19 u inceleyiniz .
15
16
17
18
Paromen kdnn st ksmnda 30 mm pay brakmay unutmaynz. Klavuz izgileri gnye ile aada verilen aralklarla izmeye zen gsteriniz. 1a: 20 mm 1b: 0,5 mm 1c: 10 mm Zambak motifinin eksen izgisini iziniz. 1d: 10 mm 1e: 20 mm Ayn lleri tekrar ederek paromen kdnn tamamna klavuz izgiler izmeye dikkat ediniz. Motif tekrarnn nemini unutmaynz. alacanz getiriniz. ortam hazr hale
Parmen kdnn temizliine dikkat ediniz. Doru ve temiz almaya dikkat ediniz. 75 mm.lik elipsi iziniz. Elips abonunu kullanrken zerindeki izgileri eksen izgisi ile aktrmaya zen gsteriniz.
19
Bylece eksen izgisini ortalayarak daireyi izmi olursunuz 10 mmlik arala ayn ldeki daireyi iziniz.
Daire abonunu kullanrken zerindeki izgileri eksen izgisi ile aktrmaya zen gsteriniz.
Simetrik motiflerde motifin her iki tarafnn da eit olmas gerektiini unutmaynz. stteki 10 mmlik arala ayn ldeki Daire ablonunu dikkatli kullanmaya daireyi iziniz. zen gsteriniz.
0,7 mmlik daireleri stteki dairenin tepe izgisine deecek ekilde izmeye dikkat ediniz.
20
0,7 mm.lik dairenin sana ve soluna ayn llerde daire izmeye nem veriniz.
0,5 mmlik dairenin sana, soluna ve tam klavuz izgisinin stne izece iniz dairelerin ayn llerde Alt dairenin yanna 10 mmlik daireyi olmasna dikkat ediniz. iziniz.
0,7 mmlik daireleri st dairenin yanna iziniz. anan stne birinci kat ta yapraklar elipsi snrlandrarak izmeye dikkat ediniz.
21
anak izimini yapnz. kinci kat ta yapran zerine nc kat ta yapraklar elipsi snrlandrarak izmeye zen gsteriniz.
22
nc ta yapra iziniz.
23
Parmen ktlarnzn effaf zelliini kullanarak, motiflerinizi nl arkal izerek temize ekmeye nem veriniz. Zambak motifini temize ekiniz. Motifi elimiz alncaya kadar en az kez temize ekmeye nem veriniz. Aslna uygun, estetik motifler izebilmek iin temize ekmenin nemini unutmaynz. Her defasnda bir nceki izimi siliniz. izgilerinizin kesik kesik ve ekli olmamasna dikkat ediniz. izim aamalarnn her birini tek harekette izebilmeye alnz.
Saa bakan zambak motifini i ilem basamaklarna uygun olacak ekilde iziniz. Sola bakan zambak motifini i ilem basamaklarna uygun olacak ekilde iziniz.
24
2.
3.
4.
5.
DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz (deerlendirme kriterleri) karlatrnz, cevaplarnz doru ise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmne dnerek konuyu tekrar ediniz.
25
26
UYGULAMALI TEST
renme faaliyetinde kazandnz beceriler dorultusunda; parmen katlarnz A4 llerinde keserek, st tarafndan 20 mm.lik antet izgisini iziniz. Antet izgisinden sonra 20 mm0,5 mm-10 mm-10 mm-20 mm llerinde aralklarla klavuz izgileri ve eksen izgilerinizi izerek, yukarda izimi verilmi olan saa bakan zambak motifinin i ilem srasna dikkat ederek izimini yapnz. (Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri Evet ve Hayr kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz.) Deerlendirme ltleri Parmen ktlarnz A4 llerinde kestiniz mi? izimlerinize balamadan nce saa bakan zambak motif izimini incelediniz mi ? Paromen kadnn altna resim kad koydunuz mu? Paromen kadnza istenen llerde antet ve klavuz izgilerinizi izdiniz mi? Klavuz izgilerinin zerine zambak motifinin eksen izgisini izdiniz mi? 75 mmlik elipsi, izdiniz mi? Alttaki 10 mm.lik araln alt izgisine deecek ekilde 10 mmlik daireyi izdiniz mi? 10 10 mmlik dairenin sana, soluna ve tam stne ayn llerde daireler izdiniz mi? 0,7 mmlik daireyi st dairenin yanna, stteki dairenin tepe izgisine deecek ekilde izdiniz mi? 0,5 mmlik daireyi eksen izgisini ortalayarak izdiniz mi? 0,5 mmlik dairenin sana ve soluna ayn llerde stten ikinci klavuz izgisini ortalayarak izdiniz mi? ana ve sap 20 mmlik araln alt izgisinden balayarak izdiniz mi? anan stne birinci kat ta yapraklar izdiniz mi? anan stne ikinci kat ta yapraklar izdiniz mi? anan stne nc kat ta yapraklar izdiniz mi? Zamban tepe ksmn izdiniz mi? Motifi temize ektiniz mi? Evet Hayr
DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzn tamam Evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.
27
ARATIRMA
Aadaki aratrmalar yapmanz retilecek faaliyeti daha kolay kavramanz salayacaktr. evrenizdeki konu ile ilgili kaynak kiilerle grerek, evrenizdeki ini dekor atlyelerinde bulunan Smbl Motifli inileri gzlemleyerek, evrenizdeki ini sat maazalarnda bulunan Smbl Motifli inileri gzlemleyerek, ini ile ilgili kitap, katalog ve brorlerden Smbl Motifini inceleyerek, nternetten konu ile ilgili siteleri aratrarak,Smbl Motifi ile ilgili bilgi ve resimlerin bulunduu bir dosya hazrlaynz.
2. SMBL MOTF
Akdeniz yresinde ve Afrikann tropik kesimlerinde yabani olarak yetien bu bitkiler ss bitkisi olarak dnyann birok yerine dalmtr. Trlerin ou tabanda toplanm dz kenarl, ince uzun yapraklaryla dikkati eker. Yapraksz bir sapn ucunda dik salkmlar oluturan mavimsi mor, pembe ya da beyaz renkli, ho kokulu iekleri vardr. Resim 2.1. ve 2.2 ye baknz.
28
Osmanllar dneminde, lale gibi yetitirilen, kymetli bir ss bitkisiydi. Avrupaya da Anadoludan gitmitir. Smbl motifi inide doadaki grnmne ok yakn izilmitir. Resim 2.3.e baknz .
29
Smbl ustasnn eserlerinde dalga bordrnn ilenii, smbller, sap ieklerin diplerini kanca ve morumsu bir siyahn kullanl da en belirgin zellikleridir . Smbl Ustasnn eserlerinin deiimi belirleyen bir karakteri vardr. Bu yzden 16. yzyln ikinci yarsnda giderek yaygnlaan smbl motifinin ve dalga bordrnn kullanmnda gelecei haber verir. Dalga bordr o zamana kadar ncelikle in slubu tabaklara bal kalmt. Smbl ressamnn eserinde ilk kez dalga bordrnn Osmanl slubunda bitkisel bir merkezle birlikte kullanldn gryoruz. Bu kompozisyon yaps; dalga bordryle bitkisel merkezin birleimi, 16. yzyl ikinci yarsnn lt olacakt. Smbl Ustasnn eserini yeni bir devri haber vermektedir.
30
Bu motif, yine ayn slupta kullanlan zambak motifiyle kartrlabilir. Smbl zambaktan kk olarak izilen bir motiftir. Ayrca smbl motifleri tek dal zerinde birden fazla ieiyle izilir. Resim 2.5i inceleyiniz .
31
32
Resim 2.7de grlen yaprak dilimi kenarl tabak yaklak 1550 yllarna aittir. ap 37.4 cm olan tabak u anda ngiltere Londrada British Mzesinde bulunmaktadr.
33
34
Resim 2.9da grlen kenarsz dz tabak yaklak 1550 yllarna aittir. ap 33.5 cm olan klasik tabak ngiltere Londrada Victoria& Albert Mzesinde bulunmaktadr.
35
Resim 2.10da grlen kenarsz ukur tabak yaklak 1535-40 yllarna aittir. ap 32.8 cm olan klasik tabak u anda ngiltere Londrada Victoria and Albert Mzesinde bulunmaktadr.
Resim 2.10: st ta yapraklar ie doru kvrlan farkl smbl motifli bir tabak
Yukardaki ini taban ana deseninde ve kenar suyunda kullanlan smbl motifleri Resim 2 .11 .de yakndan grlmektedir.
36
Resim 2.11: Ana desende ve kenar suyunda smbl motiflerinin kullanld klasik tabak
Aada ini tabak zerinde bulunan smbl motifi Resim 2.12de yakndan grlmektedir.
37
Resim 2.13te grlen yaprak dilimi kenarl ukur tabak yaklak 1560 yllarna aittir. Taban ortasndaki servi ile yar gizlenmi bulut eridi Muslinin evresine balanabilen seramikleri anmsatmaktadr. Bu, bu taba 1550lerin zellikle Smbl Ustasnn eserlerine balayan tek zellik deildir. Dalga bordrnn ilenii, smbller, sap ieklerin diplerini balayan kanca ve morumsu bir siyahn kullanl da erken grubu anmsatmaktadr. ap 35 cm.lik klasik tabak u anda Danimarka Kopenhagda C. L. David Koleksiyonunda bulunmaktadr.
38
Resim 2.14te grlen klasik tabak yaklak 1575 yllarna aittir. ap 32 cm olan tabak u anda Nihal Kuya Koleksiyonunda bulunmaktadr.
39
Resim 2.15de grlen klasik tabak yaklak 1565-70 yllarna aittir. ap 31 cm olan tabak u anda Fransa Chateauda Renaissance Mzesinde bulunmaktadr.
40
Resim 2.16da grlen kenarsz dz tabak, yaklak 1575 yllarna aittir. ap 37 cm olan klasik tabak talya Cenovada bulunmaktadr.
41
42
Resim 2.18de grlen kenarsz tabak yaklak 1585 yllarna aittir. ap 30.8 cm olan klasik tabak Fransada Sevrde National de Ceramique Mzesinde bulunmaktadr. Taban ortasna Rumilerle hurdelenmi srahi formu yaplmtr. Ana desenin en d kenarlar aa doru bakan smbllerle sslenmitir.
43
Resim 2.19da grlen geni kenarl dz tabak, yaklak 1575 yllarna aittir. ap 30 cm olan klasik tabak u anda ngiltere Londrada zel Koleksiyonda bulunmaktadr. Merkezinde karanfil demeti bulunan tabak, ayn motiflerle bezenmi simetrik bir desenden olumaktadr.
Resim 2.20da grlen klasik tabak yaklak 1575 yllarna aittir. ap 29.8 cm olan tabak u anda ngiletere Oxfordda Ashmolean Mzesinde bulunmaktadr. Klasik tabak deseninin sol tarafnn tamam karanfil motifleri ile sslenmitir. Desenin sa ortasnda ise aaya doru bakan smbl motifleri yer almaktadr.
44
Smbl motifleri tabak form desenlerinde kullanld gibi dik mamllere hazrlanan desenlerde de kullanlmaktadr. Resim 2.21deki Klasik vazo yaklak 156065 yllarna aittir. Ykseklii 45 cm olan vazo u anda Londrada zel Koleksiyonda bulunmaktadr.
45
Klasik kavanoz yaklak 1550 yllarna aittir. Resim 2.22deki ykseklii 26.5 cm olan kavanoz u anda Fransa Pariste Louvre Mzesinde bulunmaktadr.
46
47
Resim 2.23te grlen marapa yaklak 1575 yllarna aittir. Ykseklii 22.5 cm, ap 11.3 cm olan marapa u anda Portekiz Lizbonda Glbenkian Mzesinde bulunmaktadr.
48
Smbl motifleri, pano desen izimlerinde de kullanlmaktadr .Resim 2.24 ve 2.25 i inceleyiniz .
49
50
51
ekil 2.28: Dal erisi zerinde aaya bakan katl smbl motifi -lem basamaklar
52
ekil 2.29: Dal erisi zerinde yukarya bakan katl smbl motifi -lem basamaklar
53
ekil 2.30: Dal erisi zerinde aaya bakan katl smbl motifi i-ilem basamaklar
54
ekil 2.31: Dal erisi zerinde aaya bakan sekiz katl smbl motifi -lem basamaklar
55
ekil 2. 32: Dal erisi zerinde aaya bakan sekiz katl smbl motifi -lem basamaklar
56
Paromen kdnn st ksmnda 20 mm pay brakmay unutmaynz. Dal erisinin yksekliini 110 mm yapmaya nem veriniz. Dal erisinin eksen izgisi olduunu unutmaynz. katl smbl motifi izebilmek iin; dal erisi zerine izgi izmeye dikkat ediniz. Smbl hizalarn belirleyiniz. izilecek izgilerin aralklarn yukarya doru sklatrarak izmeye zen gsteriniz. Smbl hizas izgilerini dal erisinin dn ksmna izmeye dikkat ediniz. Paromen kadnn kesine parelel olan dal erisi zerine 35 mm ve 20 mm aralklarla izgi izmeye zen gsteriniz. izgileri dal erisine 90 izmeye dikkat ediniz. Dairelerin smbllerin kaneviesi olduunu unutmaynz.
57
izdiiniz dairelerin 10 mm. lsnde olmasna nem veriniz. Daireleri smbl hizas izgilerini ortalayarak izmeye dikkat ediniz. Dal erisinin sana ve soluna izdiiniz dairelerin dala olan uzaklnn eit olmasna zen gsteriniz. Dairelerin dala olan uzaklnn 0,4 mm olmasna nem veriniz. Daldan balayan yn izgilerinin daireleri ortalayarak gemesine dikkat ediniz.
Smbllerin sap ksmlarn ve dallarn Smbllerin ular yukarya doru iziniz. olacak ekilde yn izgilerini izmeye nem veriniz. Yn izgilerinin hepsini ayn eimde izmeye dikkat ediniz. Sap ksmlarn ve dallar ayn biimde izmeye zen gsteriniz.
anan alt ksmnn, dairenin dna taarak bombelemesi gerektiini unutmaynz. anak yapraklar ayn biim ve lde izmeye dikkat ediniz.
58
Smbl anan ve anak yapraklarn iziniz. izimlerinizin temiz olmasna zen gsteriniz. Motif izim aamalarna dikkat ediniz. Motif tekrarnn unutmaynz. Estetik izgiler gsteriniz.
nemini
izmeye
zen
Ta yapraklar iziniz.
Parmen katlarnzn effaf zelliini kullanarak, motiflerinizi 2-3 defa nl arkal temize ekiniz. Her defasnda bir nceki izimi siliniz. izgilerinizin kesik kesik ve ekli olmamasna dikkat ediniz. Smbl motifini temize ekiniz. izim aamalarnn her birini tek harekette izmeye dikkat ediniz.
59
60
neriler Permen kdnzn altna mutlaka resim kd yerletiriniz Permen kdnn temizliine dikkat ediniz. Paromen kdnn st ksmnda 20 mm pay brakmay unutmaynz. Dal erisinin yksekliini 115 mm. yapmaya nem veriniz. Dal erisinin eksen izgisi olduunu unutmaynz.
Sekiz katl smbl motifi izebilmek iin; dal erisi zerine sekiz izgi izmeye dikkat ediniz. izilecek izgilerin aralklarn yukarya doru sklatrarak izmeye zen gsteriniz. Smbl hizas izgilerini dal erisinin dn ksmna izmeye dikkat ediniz. Paromen kadnn kesine parelel olan dal erisi zerine 21 mm-20 mm-19 mm-18 mm-17 mm-16 mm-15 mm ve 10 mm aralklarla sekiz izgi izmeye zen gsteriniz. izgileri dal erisine 90 izmeye dikkat ediniz.
61
Dairelerin smbllerin kaneviesi olduunu unutmaynz. izdiiniz dairelerin 0,8 mm. lsnde olmasna nem veriniz. Daireleri smbl hizas izgilerini ortalayarak izmeye dikkat ediniz. Dal erisinin sana ve soluna izdiiniz dairelerin dala olan uzaklnn eit olmasna zen gsteriniz. Dairelerin dala olan uzaklnn 0,4 mm olmasna nem veriniz. Smbl yn izgilerini iziniz. Daldan balayan yn izgilerinin daireleri ortalayarak gemesine dikkat ediniz. Smbllerin ular aaya doru olacak ekilde yn izgilerini izmeye nem veriniz. Yn izgilerinin hepsini ayn eimde izmeye dikkat ediniz. Sap ksmlarn ve dallar ayn biimde izmeye zen gsteriniz. anan alt ksmnn, dairenin dna taarak bombelemesi gerektiini unutmaynz. Smbllerin sap ksmlarn ve dallarn iziniz. anak yapraklar ayn biim ve lde izmeye dikkat ediniz.
62
Estetik izgiler izmeye zen gsteriniz. Smbl anan ve anak yapraklarn iziniz.
Parmen katlarnzn effaf zelliini kullanarak, motiflerinizi 2-3 defa nl arkal temize ekiniz. Her defasnda bir nceki izimi siliniz. izgilerinizin kesik kesik ve ekli olmamasna dikkat ediniz. Ta yapraklar iziniz. izim aamalarnn her birini tek harekette izmeye dikkat ediniz. Farkl byklklerde motif izim almalar yapnz.
63
Dal erisi zerinde aaya bakan, sekiz katl smbl motifini -lem basamaklarndan faydalanarak iziniz.
64
2.
3.
4.
5.
DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz (deerlendirme kriterleri) karlatrnz, cevaplarnz doru ise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmne dnerek konuyu tekrar ediniz.
65
UYGULAMALI TEST
renme faaliyetinde kazandnz beceriler dorultusunda; parmen ktlarnz A4 llerinde keserek, st tarafndan 20 mmlik aralk brakarak sola bakan 200 mm.lik dal erisi zerine be katl smbl motiflerini tekniine uygun olarak iziniz. Uygulamay aadaki kriterlere gre deerlendiriniz. (Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri Evet ve Hayr kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz.) Deerlendirme ltleri 1. Parmen ktlarnz A4 llerinde kestiniz mi? 2. Parmen kadnzn altna resim kad yerletirdiniz mi? 3. Parmen kdnn temizliine dikkat ettiniz mi? 4. Parmen kdnn st ksmnda 20 mm pay braktnz m? 5. Dal erisini 200 mm. ykseklikte izdiniz mi? 6. Dal erisi zerine smbl motifi kat says kadar aralklar belirleyip smbl hizas izgilerini izdiniz mi? 7. Smbl hizas zerine istenen llerde daireler izdiniz mi? 8. Smbl yn izgilerini izdiniz mi? 9. Smbllerin sap ksmlarn ve dallarn izdiniz mi? 10. Smbl anan ve anak yapraklarn izdiniz mi? 11. Smbl anaklarnn alt ksmn, dairenin dna tararak bombeletirdiniz mi? 12. anak yapraklar ayn biim ve lde izmeye dikkat ettiniz mi? 13. izimlerinizin temiz olmasna zen gsterdiniz mi? 14. Ta yapraklar izdiniz mi? 15. Smbl motifini temize ektiniz mi? 16. izgilerinizin kesik kesik ve ekli olmamasna dikkat ettiniz mi? 17. izim aamalarnn her birini tek harekette izmeye dikkat ettiniz mi? 18. Smbl motifini temize ektiniz mi ? Evet Hayr
DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzn tamam Evet ise modl deerlendirmeye geiniz.
66
DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz (Deerlendirme kriterleri ) karlatrnz, cevaplarnz doru ise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmne dnerek konuyu tekrar ediniz.
67
68
DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda Hayr cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz modl tekrar ediniz. Cevaplarnz doru ise bir sonraki modle gemek iin ilgili kiiler ile iletiim kurunuz.
69
4 5 6 7 8 9 10
70
KAYNAKA KAYNAKA
AKAR Azade, Cahide KESKNER, Trk Ssleme Sanatlarnda Desen ve Motif, stanbul, 1978. ALPASLAN Aker, Serap ETKE, Arsal MER, kran KOMSUOLU, Mine SEKNZ, Resim II, Ankara ,1986. ALTUN A., A. ALTUN, . YETKN, znik ini Frnlar Kazs II. Dnem, stanbul, 1989. ASLANAPA Oktay, Trk ve slam Sanat III, stanbul, 1959. ASLANAPA Oktay, Trk Sanat I, stanbul, 1972. ASLANAPA Oktay, Trk Sanat, stanbul, 1989. ATASOY Nurhan, John ROBY, znik Seramikleri, London, 1989. BAKIR Dr. Sitare Turan, znik inileri ve Glbenkyan Koleksiyonu, Ankara, 1999. BROL nci, iek DERMAN ,Trk Tezyini Sanatlarnda Motifler, stanbul, 1991. NALCIK Halil, Grsel RENDA, Osmanl Uygarl 2, stanbul, 2003. GLASSIE Henry, Gnmzde Geleneksel Trk Sanat, stanbul, 1993. KILIKAN Hseyin, Bezeme, stanbul, 2004. NEY Gnl, Trk ini Sanat, stanbul, 1976. ZKUL FINDIK Nuren, Osmanl Seramikleri, Ankara, 2001. AHN Faruk, Trk ini Sanat Sslemecilii, Ktahya, 1985.
71