Osnovne proizvodnih tehnologija Obrada metala odvajanjem estica

s trana |1

Prednosti obrade odvajanjem estica su: - omoguava postizanje tanosti, uskih tolerancija i dobrog kvaliteta obraene povrine, esto bez potrebe za naknadnim zavrnim obradama - najbolji nain da se formiraju otre ivice, ravne povrine, te unutranji i vanjski profili - moe se primijeniti kod gotovo svih poznatih materijala - najbolji nain oblikovanja otvrdnutih (kaljenih) i krtih materijala - mogue je obraivati i najsloenije oblike povrina - jednostavno se moe automatizovati Nedostaci: - generisanje odvojene estice (strugotine) - ponekad je za formiranje jednog elementa potrebno primijeniti vie postupaka i vie alatnih maina - neki dijelovi zahtijevaju primjenu CNC maina i sloenog programiranja - veliki udio pomonih i pripremnih vremena Razlikujemo rezne alate sa otricom (geometrijski definisane i nedefinisane otrice) i bez otrice. U geometrijski definisane otrice ubrajamo idue postupke: struganje, glodanje, buenje, uputanje, razvrt anje, testerisanje, dubljenje i sl. U geometrijski nedefinisane otrice ubrajamo: bruenje, superfini, honovanje, lepovanje. Rezni alati bez otrica: hemijski postupci (hemijska i termohemijska obrada), elektrohemijski postupci (elektrohemijska obrada i bruenje), mehaniki postupci (ultrazvuna obrada, obrada vodenim mlazom), toplinski postupci (elektroeroziona obrada, obrada elektronskim mlazom, obrada laserom). Struganje je postupak obrade odvajanjem estica preteno rotacionih (simetrinih i nesimetrinih, okruglih i neokruglih) povrina. Izvodi se na alatnim strojevima, strugovima pri emu je glavno kretanje kruno, kontinuirano i pridrueno je obradku. Pomono kretanje je pravolinijsko kontinuirano u ravnini koja je okomita na pravac brzine glavnog k retanja i pridrueno je alatu. Alat za struganje je no definisane geometrije reznog dijela sa jednom glavnom reznom otricom.

1.1. Podjela postupka Struganje se moe podijeliti na osnovu vie kriterija: - prema kvalitetu obraene povrine grubo zavrno ili fino struganje - prema kinematici postupka uzduno i popreno - prema poloaju obraene povrine vanjsko i unutranje - prema obliku obraene povrine okruglo, plansko (popreno), konusno, profilno, oblikovano (kopirno), struganje navoja i neokruglo

1.2. Parametri rezanja f posmak [mm] ap debljina rezanja [mm] h debljina odvojene estice [mm] b irina odvojene estice [mm]

A = b h = ap f

vc = Dn v f = f n

- glavna brzina rezanja - pomona brzina rezanja

n a l e