ARCS 3 - Final Draft - Shqip PDF

Specifikimet pr Ndrtimit e Rrugve Shqiptare SNRrSh 3 Ndrtimet Rrugore Standartet pr Projektimin dhe Ndrtimin e Rrugve Shqiptare
Prmbajtja e Lnds
1 SHKURTIMET DHE PRKUFIZIMET ............................................................................................. 7 1.1 1.2 2 SHKURTIMET ............................................................................................................................. 7 PRKUFIZIMET ........................................................................................................................... 8
BAZAT ........................................................................................................................................... 20 2.1 T PRGJITHSHME .................................................................................................................. 20 2.2 BAZAT E PASTABILIZUAR (BP) .................................................................................................. 20 2.2.1 Prshkrimi ......................................................................................................................... 20 2.2.2 Materialet Baz ................................................................................................................. 20 2.2.3 Cilsia e Materialeve ........................................................................................................ 21 2.2.4 Metoda e Zbatimit ............................................................................................................. 25 2.2.5 Cilsia e Zbatimit .............................................................................................................. 29 2.2.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit........................................................................................... 30 2.2.7 Matja dhe Marrja n Dorzim e Punimeve ....................................................................... 31 2.2.8 Llogaritja e Kostos ............................................................................................................ 32 2.3 NN-BAZAT E STABILIZUARA (NBS) ......................................................................................... 33 2.3.1 Prshkrimi ......................................................................................................................... 33 2.3.2 Materialet Baz ................................................................................................................. 33 2.3.3 Cilsia e Materialeve ........................................................................................................ 34 2.3.4 Metoda e Zbatimit ............................................................................................................. 39 2.3.5 Cilsia e Zbatimit .............................................................................................................. 42 2.3.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit........................................................................................... 48 2.3.7 Matjet dhe Marrja n Dorzim e Punimeve ...................................................................... 50 2.3.8 LLogaritja e Kostos ........................................................................................................... 50 2.4 BAZAT E STABILIZUARA (BS) .................................................................................................... 53 2.4.1 Prshkrimi ......................................................................................................................... 53 2.4.2 Materialet Baz ................................................................................................................. 54 2.4.3 Cilsia e Materialeve ........................................................................................................ 55 2.4.4 Metoda e Zbatimit ............................................................................................................. 65 2.4.5 Cilsia e Zbatimit .............................................................................................................. 68 2.4.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit........................................................................................... 73 2.4.7 Matja dhe Marrja n Dorzim e Punimeve ....................................................................... 74 2.4.8 Llogaritja e Kostos ............................................................................................................ 75 2.4.9 Lidhsit Bituminoz t Modifikuar ..................................................................................... 76
SHTRESAT SIPRFAQSORE DHE LIDHSE .......................................................................... 82 3.1 T PRGJITHSHME .................................................................................................................. 82 3.2 SHTRESAT SIPRFAQSORE T PASTABILIZUARA (SHSP).......................................................... 82 3.2.1 Prshkrimi ......................................................................................................................... 82 3.2.2 Materialet Baz ................................................................................................................. 82 3.2.3 Cilsia e Materialeve ........................................................................................................ 82 3.2.4 Metoda e Zbatimit ............................................................................................................. 84 3.2.5 Cilsia e Zbatimit .............................................................................................................. 85 3.2.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit........................................................................................... 86
Drafti Final Korrik 2008
Faqe ii
3.2.7 Matjet dhe Marrja n Dorzim e Punimeve ...................................................................... 87 3.2.8 Llogaritja e Kostos ............................................................................................................ 87 3.3 SHTRESAT SIPRFAQSORE DHE LIDHSE T STABILIZUARA ASFALTOBETONET ...................... 87 3.3.1 Prshkrimi ......................................................................................................................... 87 3.3.2 Materialet Baz ................................................................................................................. 88 3.3.3 Cilsia e Materialit ............................................................................................................ 89 3.3.4 Metoda e Zbatimit ........................................................................................................... 100 3.3.5 Cilsia e Zbatimit ............................................................................................................ 104 3.3.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit......................................................................................... 108 3.3.7 Matja dhe Marrja n Dorzim e Punimeve ..................................................................... 109 3.3.8 Llogaritja e Kostos .......................................................................................................... 110 3.4 SHTRESAT SIPRFAQSORE DHE LIDHSE T STABILIZUARA ASFALTET (E RRJEDHSHM) ...... 111 3.4.1 T Prgjithshme.............................................................................................................. 111 3.4.2 Materialet Baz ............................................................................................................... 112 3.4.3 Cilsia e Materialeve ...................................................................................................... 112 3.4.4 Metoda e Zbatimit ........................................................................................................... 117 3.4.5 Cilsia e Zbatimit ............................................................................................................ 119 3.4.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit......................................................................................... 121 3.4.7 Matja dhe Marrja n Dorzim e Punimeve ..................................................................... 122 3.4.8 Llogaritja e Kostos .......................................................................................................... 123 3.5 SHTRESAT SIPRFAQSORE DHE LIDHSE T NGJITURA VESHJET SIPRFAQSORE .............. 124 3.5.1 T Prgjthshme .............................................................................................................. 124 3.5.2 Materialet Baz ............................................................................................................... 126 3.5.3 Cilsia e Materialeve ...................................................................................................... 126 3.5.4 Metoda e Zbatimit ........................................................................................................... 130 3.5.5 Cilsia e Zbatimit ............................................................................................................ 135 3.5.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit......................................................................................... 138 3.5.7 Matjet dhe Marrja ne Dorezim e Punimeve .................................................................... 139 3.5.8 Llogaritja e Kostos .......................................................................................................... 140 3.6 SHTRESAT SIPRFAQSORE T STABILIZUARA (SHSS) ASFALTET POROZE (AP) ................... 141 3.6.1 Prshkrimi ....................................................................................................................... 141 3.6.2 Materialet Baz ............................................................................................................... 141 3.6.3 Cilsia e Materialit .......................................................................................................... 142 3.6.4 Metoda e Zbatimit ........................................................................................................... 147 3.6.5 Cilsia e Zbatimit ............................................................................................................ 149 3.6.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit......................................................................................... 151 3.6.7 Matjet dhe Marrja n Dorzim e Punimeve .................................................................... 152 3.6.8 Llogaritja e Kostos .......................................................................................................... 153 3.7 SHTRESAT SIPRFAQSORE DHE LIDHSE T NGJITURA ASFALTET MASTIKE (T GURIT) ....... 154 3.7.1 Prshkrimi ....................................................................................................................... 154 3.7.2 Materialet Baz ............................................................................................................... 155 3.7.3 Cilsia e Materialeve ...................................................................................................... 155 3.7.4 Metoda e Zbatimit ........................................................................................................... 159 3.7.5 Cilsia e Zbatimit ............................................................................................................ 162 3.7.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit......................................................................................... 164 3.7.7 Matjet dhe Marrja n Dorzim e Punimeve .................................................................... 166
Faqe iii
3.7.8 4
Llogaritja e Kostos .......................................................................................................... 166
SHTRESAT E BAZS DHE SIPRFAQSORE BETONI ...................................................... 168 4.1 T PRGJITHSHME ................................................................................................................ 168 4.2 PRSHKRIMI .......................................................................................................................... 168 4.3 MATERIALET BAZ ................................................................................................................. 169 4.3.1 Przierjet e Kokrrizave t Gurit....................................................................................... 169 4.3.2 Lidhsit............................................................................................................................ 169 4.3.3 Uji.................................................................................................................................... 169 4.3.4 Shtesat Kimike ................................................................................................................ 170 4.3.5 eliku .............................................................................................................................. 170 4.3.6 Agjentt Mbrojtes............................................................................................................ 170 4.3.7 Materialet pr Mbushjen e Vnd-bashkimeve (fugave) .................................................. 170 4.4 CILSIA E MATERIALEVE ........................................................................................................ 171 4.4.1 Granulometria dhe Vetit e Przierjeve t Kokrrizave t Gurit....................................... 171 4.4.1 Cilsit e imentos......................................................................................................... 175 4.4.2 Uji.................................................................................................................................... 176 4.4.3 Shtesat Kimike ................................................................................................................ 177 4.4.4 eliku .............................................................................................................................. 177 4.4.5 Agjentt Mbrojts............................................................................................................ 178 4.4.6 Materialet pr Bashkimin e Fugave ................................................................................ 178 4.5 METODA E ZBATIMIT .............................................................................................................. 179 4.5.1 Sigurimi (Blerja) i Materialeve......................................................................................... 179 4.5.2 Prgatitja e Siprfaqes s Formimit t Bazs ................................................................ 180 4.5.3 Depozitimi i Materialeve.................................................................................................. 180 4.5.4 Prodhimi i Przierjes s Betonit t Freskt..................................................................... 181 4.5.5 Transportimi i Przierjeve t Betonit............................................................................... 181 4.5.6 Vendosja e Mass s Betonit t Freskt ........................................................................ 181 4.5.7 Mbrojtja e Betonit t Freskt........................................................................................... 183 4.5.8 Ndrtimi i Fugave............................................................................................................ 183 4.6 CILSIA E ZBATIMIT................................................................................................................ 186 4.6.1 T prgjithshme .............................................................................................................. 186 4.6.2 Kompozimi Prov............................................................................................................ 186 4.6.3 Vetit e Krkuara ............................................................................................................ 187 4.6.4 Prodhimi dhe Vendosja Prov ........................................................................................ 188 4.6.5 Prodhimi dhe Vendosja Rutin (e Rregullt) .................................................................... 189 4.6.6 Gjndja (Kushtet) pas Zbatimit ....................................................................................... 190 4.6.7 Nivelimi, Lartsia, Pjerrsia, Gjurma e Rrugs............................................................... 190 4.7 KONTROLLI I CILSIS S ZBATIMIT ........................................................................................ 191 4.7.1 Testet Rutin................................................................................................................... 191 4.7.2 Testet e Kontrollit............................................................................................................ 192 4.8 MATJET DHE MARRJA N DORZIM E PUNIMEVE...................................................................... 192 4.8.1 Matja e Punimeve ........................................................................................................... 192 4.8.2 Marrja n Dorzim e Punimeve ...................................................................................... 192 4.9 LLOGARITJA E KOSTOS .......................................................................................................... 193 4.9.1 T prgjithshme .............................................................................................................. 193 4.9.2 Zbritjet n Kosto pr Shkak t Cilsis s Paprshtatshme .......................................... 193
Faqe iv
SHTRESAT SIPRFAQSORE ................................................................................................. 203 5.1 T PRGJITHSHME ................................................................................................................. 203 5.2 PRSHKRIMI .......................................................................................................................... 203 5.3 MATERIALET BAZ ................................................................................................................. 203 5.3.1 Blloqet e Gurit ................................................................................................................. 203 5.3.2 Blloqet dhe Pllakat e Betonit (t mbjellura) me Bar ........................................................ 203 5.3.3 Pllakat ............................................................................................................................. 205 5.3.4 Przierjet e Kokrrizave t Gurit....................................................................................... 205 5.3.5 Lla imento dhe Glqereje ........................................................................................... 205 5.3.6 Przierjet pr Izolimin e Fugave ..................................................................................... 205 5.4 CILSIA E MATERIALEVE ........................................................................................................ 206 5.4.1 Blloqet e Gurit ................................................................................................................. 206 5.4.2 Blloqet dhe Pllakat e Betonit (t mbjella) me Bar ........................................................... 207 5.4.3 Pllakat ............................................................................................................................. 207 5.4.4 Przierjet e Kokrrizave t Gurit....................................................................................... 208 5.4.5 Llai i imentos dhe Glqeres........................................................................................ 208 5.4.6 Przierjet pr Izolimin e Fugave ..................................................................................... 209 5.5 METODA E ZBATIMIT .............................................................................................................. 209 5.5.1 Sigurimi i Materialeve ..................................................................................................... 209 5.5.2 Prgatitja e Siprfaqes s Formimit t Bazs ................................................................ 210 5.5.3 Depozitimi i Materialeve.................................................................................................. 210 5.5.4 Prodhimi i Llait t imentos dhe Glqeres ................................................................... 210 5.5.5 Transportimi i Przierjeve t Kokrrizave t Gurit dhe Llait ........................................... 211 5.5.6 Ndrtimi........................................................................................................................... 211 5.6 CILSIA E ZBATIMIT................................................................................................................ 213 5.6.1 T Prgjthshme .............................................................................................................. 213 5.6.2 Kompozimi Prov............................................................................................................ 213 5.6.3 Vetit e Krkuara ............................................................................................................ 214 5.6.4 Prodhimi dhe Vendosja Prov ........................................................................................ 214 5.6.5 Prodhimi dhe Vendosja Rutin (e Rregullt) .................................................................... 215 5.6.6 Kompozimi i Zbatuar....................................................................................................... 215 5.6.7 Nivelimi, Lartsia, Pjerrsia ............................................................................................ 216 5.7 KONTROLLI I CILSIS S ZBATIMIT ........................................................................................ 216 5.7.1 Testet Rutin (t Rregullta)............................................................................................. 216 5.7.2 Testet e Kontrollit............................................................................................................ 217 5.8 MATJET DHE MARRJA N DORZIM E PUNIMEVE...................................................................... 217 5.8.1 Matja e Punimeve ........................................................................................................... 217 5.8.2 Marrja n Dorzim e Punimeve ...................................................................................... 217 5.9 LLOGARITJA E KOSTOS .......................................................................................................... 218 5.9.1 T prgjithshme .............................................................................................................. 218 5.9.2 Zbritjet n Kosto pr Shkak t Cilsis s Paprshtatshme .......................................... 218
BORDURAT DHE ELEMENTT ANSOR .............................................................................. 220 6.1 6.2 6.3 T PRGJITHSHME ................................................................................................................ 220 PRSHKRIMI .......................................................................................................................... 220 MATERIALET BAZ ................................................................................................................. 220
Faqe v
6.4 CILSIA E MATERIALEVE ........................................................................................................ 221 6.4.1 T Prgjithshme.............................................................................................................. 221 6.4.2 Bordurat prej Betoni t Parafabrikuar ............................................................................. 221 6.4.3 Testimi Prov, i Miratuar................................................................................................. 221 6.4.4 Kontrolli i Prodhimit Rutin ............................................................................................. 222 6.5 METODA E ZBATIMIT .............................................................................................................. 223 6.5.1 Sigurimi i Materialit ......................................................................................................... 223 6.5.2 Prgatitja e Bazs........................................................................................................... 223 6.5.3 Depozitimi i Przierjeve t Kokrrizave t Gurit, Lidhsve dhe Elementve t Parafabrikuar 223 6.5.4 Prodhimi i Masave dhe Przierjeve ................................................................................ 223 6.5.5 Ndrtimi........................................................................................................................... 224 6.5.6 Mbrojtja e Betonit............................................................................................................ 225 6.5.7 Ndrtimi i Fugave............................................................................................................ 225 6.6 CILSIA E ZBATIMIT................................................................................................................ 226 6.6.1 Betoni.............................................................................................................................. 226 6.6.2 Przierjet Bituminoze...................................................................................................... 226 6.6.3 Llai i imentos............................................................................................................... 226 6.7 KONTROLLI I CILSIS S ZBATIMIT ........................................................................................ 227 6.7.1 Testet Rutin................................................................................................................... 227 6.7.2 Testet e Kontrollit............................................................................................................ 227 6.8 MATJET DHE MARRJA N DORZIM E PUNIMEVE...................................................................... 228 6.8.1 Matja e Punimeve ........................................................................................................... 228 6.8.2 Marrja n Dorzim e Punimeve ...................................................................................... 228 6.9 LLOGARITJA E KOSTOS .......................................................................................................... 228 6.9.1 T Prgjithshme.............................................................................................................. 228 6.9.2 Zbritjet n Kosto pr Shkak t Cilsis s Paprshtatshme .......................................... 229 7 BANKINAT .................................................................................................................................. 230 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 T PRGJITHSHME ................................................................................................................ 230 PRSHKRIMI .......................................................................................................................... 230 MATERIALET BAZ ................................................................................................................. 230 CILSIA E MATERIALEVE ........................................................................................................ 230 METODA E ZBATIMIT .............................................................................................................. 231 CILSIA E ZBATIMIT................................................................................................................ 231 KONTROLLI I CILSIS S ZBATIMIT ........................................................................................ 232 MATJET DHE MARRJA N DORZIM ......................................................................................... 232 LLOGARITJA .......................................................................................................................... 232
SHTOJCA A LISTA E NORMAVE EUROPIANE PRKATSE....................................................... 233
Faqe vi
1 Shkurtimet dhe Prkufizimet

1.1 Shkurtimet
AB ABP AMG AP BEA BIT BM BP BPM BR BS CBR Cl CNR 146 D EB EBPM GA GThB ISTN MN/m MPa Na2SO2 NBS NShK PAM SAMI ShBS ShBSS ShHS ShSILS Asfaltobeton Asfaltobeton i Pavazhduar Asfalt Mastik i Gurit Asfalt Poroz Bordurat dhe Elementt Ansore Bitum Makadam Bituminoz Baz e Pastabilizuar Bitum me Polimer t Modifikuar Bitum i Rafinuar Baz e Stabilizuar Raporti Kalifornian i Aftsis Mbajtse Klor Standarti Italian pr llogaritjen e modulit t deformimit Diametri (i kokrrizave) Emulsion Bituminoz Emulsion Bituminoz me Polymer t Modifikuar Gus-asfalti Gur t Thyer Bituminoz Instituti i Standarteve dhe Teknologjis s Ndrtimit Mega Newton/metr katror Mega Pascal Sulfat Natriumi Nn-Baz e Stabilizuar Ngrirje/shkrirje + krip Przierje Asfalti Mastik Membranat (Shtresat e Ndrmjetseme t prej Membranavesh pr Absorbimin e Sforcimeve) Shtresat e Bazs dhe Siprfaqsore Shtresat e Bazs dhe Siprfaqsore t Stabilizuara Shtres e holl siprfaqsore Shtresat Siprfaqsore dhe Izoluese t Lidhurase t Stabilizuara
Faqe 7
ShSILS ShSIS ShSLN ShSP SHSS ShSV SO2 U U/ V/K V/V VGH VSD VSDP VSS VSVD VSVV ZhIB ZhIBGTh
Shtresat Siprfaqsore dhe Izoluese t Lidhurase t Stabilizuara Shtres Siprfaqsore dhe Izoluese t Stabilizuara Shtresat Siprfaqsore dhe Lidhse t Ngjitura Shtres Siprfaqsore e Pastabilizuar Shtresat Siprfaqsore t Stabilizuara Shtresa Siprfaqsore (Konsumuese) t Veshura Sulfat Raporti d60/d10 Uj/imento Volum/Kapacitet Volum/Volum Vija e gradientit hidraulik Veshje siprfaqsore me dy shtresa Veshje siprfaqsore me dy shtresa e prmbysur Veshje Siprfaqsore tip Sandui Veshje siprfaqsore me nj shtres t vetme lidhsi bituminoz dhe dy shtresa agregati t thyer Veshje siprfaqsore me nj shtres t vetme lidhsi bituminoz dhe nj shtres t vetme agregati t thyer Zhavorr i Imt Bituminoz Zhavorr i Imt Bituminoz me shtesa akulli ose Guri t Thyer
1.2 Prkufizimet
Agregat. Material i granuluar, i till si: rra, zhavorri, guri i thyer, betoni hidraulik i thyer, ose mbetjet e furrnaltave, q prdoret s bashku me nj materiali imentues hidraulik pr prodhimin e betonit ose t llait. Argjil. Nj lloj grimce e imt, prej materiali dherash t qndrueshm me veti plastike kur laget dhe q forcohet pasi nxehet, e cila sht kryesisht e formuar nga silikatet e hidratuara t aluminit dhe q perdoret gjersisht n prodhimin e tullave, pllakave dhe qeramikave. Argjila sht nj material sedimentar ei formuar nga grimca me diametr m t vogel se 0.002 mm. Arnim n thellsi t plot. Heqja dhe rivendosja e t paktn nj pjese deri n fund t nj pllake (solete) prej betoni pr riparimin e zonave t shkatrruara; gjithashtu heqja dhe rivendosja e nj segmenti nga nj shtres fleksibl deri n kuotn e nn-bazs pr riparimin e zonave t shkatrruara.
Faqe 8
Arnim. Vendosja e nj materiali riparues pr zvndsimin e nj defekti t lokalizuar n siprfaqen e shtress. Asfalt Mastik i Gurit (AMG). Nj przierje e lidhsit afaltik, materialit stabilizues, mbushsit mineral, dhe agregatit t granuluar. AMG prdoret si nj shtres siprfaqsore me rezistente karshi formimit t kanaleve gjatsore (t krijuara prej gjurmve t rrotave). Asfalt. Nje lloj substance bituminoze me ngjyr kafe n t zez, e cila prftohet kryesisht si mbetje e prpunimit t nafts dhe q m s shumti prmban hidrokarbure. Asfaltobeton. Beton i imentuar me material bituminoz, t till si katrani ose asfalti. Asfaltobetonet e przier n t nxeht (ABPN ose APN). Nj przierje plotsisht e kontrolluar e prbr nga lidhs asfaltik dhe agregat me cilsi t lart e t granuluar mir, e cila formon pas ngjeshjes nj mas t dndur uniforme. Shtresat prej APN mund gjithashtu t prmbajn shtresa t tilla si agjent ose polimer me veti kundr rrshqitjes. Baz me Agregat t Granuluar (BAG). Nj tip baze q realizohet trsisht me an t prdorimit t agregatve t gurve t thyer ose atyre t granuluar. Ky tip baze prdoret krejtsisht n zonat me dhera me aftsi t vogl mbajtse, q ndodhen kryesisht n Shqiprin e vVeriut. Baz prej asfaltobetoni. Nj lloj baze e prgatitur nga nj przierje e nxeht prej asfaltobetoni, e cila vendoset drejtprsdrejti mbi nnshtresn e formuar nga dhera me aftsi t lart mbajtse. Ky material prdoret gjersisht pr ndrtimin e bazave (rrugore) n Shqiprin e jugut. Baz. Sipas specifikimeve (teknike) t DPRr-s, nj baz sht e prbr nga nj ose me shum shtresa t materialit t specifikuar pr trashsin e prcaktuar n projekt dhe q vendoset mbi tabanin ose nnbazn e rrugs pr t mbajturmbshtetjen e shtresns siprfaqsore (t rrugs). Beton Cilsor pr Shtresa (BCSh). Shtresa t ndrtuara me imento Portland me ose pa prforcim. Shtresat tradicionale t ShBP. Betoni. Nj Mmaterial i prbr q sht formuar kryesisht nga przierja e nj materiali lidhs me kokrriza ose fragmente t materialit mbushs (fillerit) me veti relativisht inerte. TekN betonet me imento Portland, lidhsi sht I formuar nga nj przjerje e imentos Portland dhe ujit; si material mbushs (filleri) mund t prdoret do lloj materiali prej shumllojshmris s gjr t agregatve natyrore ose artificiale.
Faqe 9
Bitum me polimer. Ky material prdoret n lidhsit bituminoz t prgatitur, q jan me veti t prmirsuara n varsi t llojit t polimerit t shtuar. Kuptimi ktu sht i njjt me Bitum me Polimer t Modifikuar (BPM). Bitum. do lloj przjerjeje e hidrokarburve (si p.sh. katrani), t bashkuara shpesh dhe me derivatet e tyre jo-metalik, q shfaqet n trajt natyrore ose sht prftuar si mbetje e prpunimit t nafts n t nxeht. Bitumi me Polimer t Modifikuar (BPM). Ky material sht i formuar nga nj przierje fizike midis bitumit dhe sistemeve t polimerit ose produkteve reaktive t prbra nga bitumi dhe polimert. Bituminoz. (Material) i przierngjashm me bitumin, q prmban bitum ose sht i ngopur me bitum. Bllokimi (qorrimi). Gjndja n t ciln grimcat e dheut bllokojn boshllqet (hapsirat) e vendosura n siprfaqen e nj gjeotekstili, duke paksuar si rrjedhoj prcjellshmrin hidraulike t gjeotekstilit, ose formacionit t mbuless siprfaqsore. imento hidraulike. Nj lloj imentoje q sht e aft t ngurtsohet dhe forcohet n prani t ujit pr arsye t ndrveprimit kimik ndrmjet ujit dhe prbrsve t imentos. imento prej argjile. Nj material ndrtimi, i formuar nga nj przjerje e argjils natyrore t pluhrzuar me sasi t vogla imento Portland dhe ujit, dhe e ngjeshur deri n arritjen e nj dndsie t lart. Materiali i fort, i qndrueshm gjysm-rigjid sht i formuar nga hidratimi i grimcave t imentos. imento prej argjile prdoret gjersisht pr ndrtimin e rrugve si material prforcues pr shtresn e nn-bazs dhe mbrojtjen e tabanit. Ky material ka rezistenc t mir n shtypje dhe prerje, por me rezistenc t ult n trheqje dhe i thyeshm dhe, si rrjedhoj, ndaj formimit t plasaritjeve (arjeve). imento. Nj lloj materiali ndrtimi n trajt pluhuri q sht krijuar nga przierja e gurit glqeror t kalinuar dhe argjils; ky material bashkohet me uj dhe rr ose zhavorr pr t formuar beton dhe lla. Depresion. Zona t lokalizuara n siprfaqe t shtress q kan nj kuot m t ult n krahasim me zonat e shtruara m t afrta. Drenazhim. Kapja dhe largimi i ujrave nga, sipr, ose nn nj zone ose rruge; proesi i largimit n mnyr artificiale t ujrave nntoksore ose siprfaqsore; nje term i prgjithshm pr rrjedhjen me gravitet t lngjeve npr tubacione.
Faqe 10
Emulsion asfaltik. Nj przierje e lngshme ndrmejt lidhsit asfaltik, ujit, dhe nj agjenti emulsioni. Me ane te perdorimit te ketij te fundit kokrrizat me te vogla te asfaltit do te qendrojne pezull ne uje. Kto lloj lngjesh asfaltike jan anionike (t ngarkuara negativisht) ose kationike (t ngarkuara pozitivisht). sht testi iI penetrimit per vlersimin e forces rezistencs mekanike te nen-bazes s rrugs. Fortsimi. Kur imento Portland przihet me sasi t mjaftueshme uji pr t formuar nj mas prej brumi, prbrsit e imentos do t veprojn me ujin pr t formuar produkte t imentuara, t cilat bhen shum t forta duke u lidhur me njri-tjetrin si dhe me rrn dhe grimcat e gurit. Sa m gjat t jet e pranishme lagshtia, aq m gjat (me vite) mund t vazhdoj ky reaksion, duke shtuar kshtu vazhdimisht fortsin e prziierjes. Fugat e kontrollit. Shih fugat termike. Fugat e ndrtimit. Kjo sht nNj vnd--bashkim (fug), e cila sht e ndrtuar iI vendosur n drejtimin terthor nt shtresavet prej betoni me imento Portland (BP) pr t shmangur thyerjet e mundshme t pllaks gjat proesit t ngurtsimit (t prezs). N ndrtimet rrugore fugat krijohen nga prerja e betonit. Sipas specifikimeve t DPRr-s, hapsira tipike ndrmjet fugave sht 4.5 m pr rrugt kombtare, dhe 6 m pr rrugt jo kombtare. Fugat gjatsore. Fug e ndrtuar mbi nj shtres t orientuar paralelisht me aksin qndror te shtress. Fugat termike (t tkurrjes). Nj plan, i vendosur zakonisht n mnyr vertikale, q shrben pr ndarjen e betonit n nj vnd t prcaktuar t nj strukture ose shtreseash pr parandalimin e formimit t plasaritjeve te papranueshme n zona t tjera t betonit pr arsye t fenomenit t tkurrjes. eliku i perforcimit vendoset n mnyr t pavazhduar. Fug (Vnd-bashkimi). 1. Nj mosvazhdimsi (ndrprerje) e shtress, q nevojitet n baz t projektit ose si rezultat i ndrprerjes s operacioneve pr vendosjes e saj. 2. Nj rrafsh (plan) i dobsuar q shrben pr kontrollin e plasaritjeve (arjeve) t shkaktuara nga ndryshimet e temperaturs tek shtresat e betonit. Nj fug mund t ndrtohet me beton plastik ose beton t gjelbr dhe i jepet form me an t nj proesi t mvonshm. Glqere e hidratuar. Nj pluhur i that q prftohet nga trajtimi me uj t bollshm i glqeres s pashuar pr kthimin e saj n hidroksid kaliumi (glqere e shuar). Gjeotekstilet. Gjeotekstili sht nj cop poroze sintetike e prodhuar nga njeriu. N kuadrin e projektimit t shtresave, gjeotekstilet jan parashikuar t zotrojn veti inxhinierike t
Faqe 11
nevojshme si jan ato pr kufizimin e deprtimit t grimcave t imta nga themeli ose q ndihmojn n prforcimin e nn-bazshtress (tabanit). Gur. Material ndrtimi ei prodhuar prej copave t shkmbinjve t thyer n nj form t prcaktuar pr nj qllim t veant. Guri (i kalldrmit). Nj cop prej materiali shkmbore me diametr me madhsi ndrmjet 64 dhe 256 milimetrave, veanrisht ato t prbra prej materiali natyror t rrumbullakt. Guri i thyer. Nj przierje kokrrizash, n t ciln t gjitha kokrrizat jan prftuar nga gur t thyer. Hidratim. Reaksion kimik q ndodh ndrmjet imentos dhe ujit, i cili shkakton fortsimin e betonit. Hirat. Mbetjet e imta q rezultojn nga djegia e qymyrit, t cilat transportohen nga gazrat q dalin prej furrave nprmjet sistemit t tubave dhe oxhakve; kto perdoret si shtesa minerale n przierjet e betonit. Humbja e shkalls s ngjitjes (adezionit). Humbja e shkalls s ngjitjes ndrmjet materialit izoulues dhe faqes s betonit t fugave, q vihet re si pasoj e ndarjes (shkputjes) fizike t materialit izolues prej njrs ose t dyja faqeve t fugs. I thyer. Kokrrizat q kan t thyer mbi 50 % t siprfaqes s tyre. Izolimi i plasaritjeve (arjeve). Nj proedur mirmbajtjeje q prfshin vendosjen tekn plasaritjet (arjet) punuese t materialeve t veant me trajt unike pr zvoglimin e mundsis s futjes s materialeve t pangjeshm dhe penetrimin e ujrave n shtresat e poshtme rrugore t mposhtme. Izolimi. Proesi i vendosjes s materialit izolues tek fugat ose plasaritjet e prgatitura pr minimizimin e deprtimit t ujrave dhe materialeve pa veti ngjeshse. Ky term prdoret gjithashtu pr t prshkruar aplikimin e trajtimeve siprfaqsore t shtresave. Izoluesit (ngjitsit) kimike. Nj lloj materiali q i arrin vetit e tij prfundimtare nprmjet reaksionit t materialeve prbrs gjat proesit t przierjes s tyre. Kallp. Nj struktur ose form e prkohshme q shrben pr mbshtetjen e betonit gjat kohs kur ky i fundit sht duke u ngurtsuar (kryer prezn) dhe pr t arriturfituar fortsin te nevojshmemjaftueshme pr mbajtjen e vetvetes.
Faqe 12
Kohezioni. Lidhja e brndshme e materialit izolues (mbushs) pr fuga. Humbja e kohezionit trajtohet (matet) me an t arjeve pergjat siprfaqes dhe atyre n thellsi t materialit izolues. Kokrriz. Nj cop guri e rrumbullakt m e madhe se nj grimc rre por m e vogl se nj copkokrriz zhavorri e rrumbullakt. Konsistenca. Lehtsia relative pr deformimin e dherave t lidhur (koheziv). Ajo shprehet zakonisht n form t cilsuar me an t termave t till si shum i but, i but, mesatarisht i qndrueshm, i qndrueshm, i fort dhe shum i fort. Konsolidimi. Proesi q gjat vendosjes shkakton nj grumbullim m t ngjeshur ndrmjet grimcave solide t przierjeve t freskta t betonit ose t llait me an t zvoglimit t boshllqeve midis tyre, q arrihet zakonisht nprmjet vibrimit, centrifugimit, tamposjes (shtypjes), ose ose ndonj kombinimi t ktyre veprimeve; ky proes sht gjithashtu i zbatueshm pr trajtimin e przierjeve, dherave, agregatve (inertve) t imentuar, ose llojeve t tjer t ngjashm. Shih gjithashtu Ngjeshje. Krijimi i plasaritjeve (arjeve). Proesi i paksimit (tkurrjes) ose reflektimit t sforcimeve n shtres. Lidhs. Nje lloj materiali organik ose inorganik, i cili rrethon dhe mban t bashkuar materialin e bazs s przierjeve t prforcuara ose atyre heterogjene. Madhsi granulometrike. Prmasa e prcaktuar (baz) e vrimave t sits m t vogl standarte nprmjet s cils kalon ende nj kokrriz. Material i granuluar nn-madhsi. Kto jan materiale t granuluara, t cilat gjat sitjes kalojn prmes sits standarte t fraksionit me prmasa m t vogla. Material iIzolues i aplikuar n t ftoht. Nj przierje pr izolimin e plasaritjeve e aplikuar n gjndje jo t nxeht (zakonisht n temperatur ambjenti), e cila do ti arrij vetit e saj prfundimtare pas kryerjes s proesit t ngurtsimit (prezs). Material izolues pr fuga. Material me veti t mira ngjeshse q prdoret pr t minimizuar deprtimin e ujrave dhe mbetjeve solide npr fug. Material Izolues. Nj material me veti ngjitse dhe bashkuese (kohezive) pr izolimin e fugave, plasaritjeve, ose llojeve t tjera t hapjeve(zakonisht me gjeresi m pak se 75 mm), ndaj hyrjes ose kalimit npr shtresa t ujrave ose mbeturinave t tjera.
Faqe 13
Material mbushs (filler) mineral. Nj produkt mineral i imt me t paktn 70 % kalim n sitn me nr. 200. N materialet e fillerave q prdoren gjersisht prfshihen: pluhuri i gurit glqeror, glqerja e hidratuar, imentoja Portland dhe hirat. Material mbushs (filler). FilleriKy material prfshin grimcat e gurit q gjat sitjes kalojn gjat sitjes npr sitn standarte 0.075. Ky materialAi prfaqson fraksionin e przierjeve t grimcave t gurit me madhsi 0/0.075 mm. Material mbushs pr fuga. Material me veti t mira ngjeshse q prdoret pr mbushjen e nj fuge pr parandalimin e deprtimit t mbeturinave si dhe sigurimin e nj mbshtetjeje pr vendosjen e materialit izolues. Material prej kokrrizash guri. Kokrriza t thyera natyrore n nj madhsi t prcaktuar. Materialet ngjits. Grupi i materialeve q prdoren pr bashkimin (lidhjen) ose ngjitjen e materialeve t njjt ose jo t njjt; pr shmbull, n punimet e betonit, rrshirat epoksike. Mbshtetje e lokalizuar (n nj pik). Prqndrim i sforcimeve n shtypje ndrmjet zonave t vogla. Ky fenomen mund t ndodh n rastin kur arnimi i shtresave t betonit prej imento Portland kryhet n thellsi t pjesshme pa vendosjen e nj materiali mbushs me veti ngjeshse. Gjithashtu, bymimet e pllaks n koh t nxeht e detyrojn pllakn (soletn) fqinj t mbshtetet drejtprsdrejt mbi siprfaqen e nj arnimi t vogl n thellsi t pjesshme, duke shkaktuar shkatrrimin e ktij arnimi (delaminim dhe shkputje t materialit). Mbingopja. Sasia e teprt e lidhsit asfaltik q shfaqet n siprfaqe t shtress. Teprica e lidhsit mund t krijoj nj siprfaqe me shklqim, t ngjashme me xhamin, e cila mund t jet e ngjitshme n prekje. Teprica e lidhsit gjndet zakonisht n gjurmt e krijuara prej rrotave. Mbi-shtres e holl. Nj shtres asfaltobetoni e przier n t nxeht, e vendosur sipr shtress siprfaqsore, zakonisht me nj trashsi prej 40 mm ose m pak. Mbishtres. Shtimi i nj shtrese t re mbi siprfaqen e nj shtrese ekzistuese. Shih gjithashtu Riveshje Siprfaqsore. Mbules pr ngurtsim (kryerjen e prezs). Nj mbules e ndrtuar me thas, shtroje, kasht, letr hidroizoluese, ose materiale t tjer t prshtatshm q vendosen mbi betonin e freskt t sapo prfunduar. Shih gjithashtu Krp. Mbules. Tek betoni i prforcuar, kjo sht distanca m e vogl ndrmjet siprfaqes s materialit prforcues dhe siprfaqes s jashtme t betonit.
Faqe 14
Mbushja e plasaritjeve (arjeve). Vendosja e materialit tek plasaritjet (arjet) jo-punuese pr zvoglimin e ndjeshm t mundsis pr futjen e materialeve t pangjeshm dhe penetrimin e ujrave dhe, gjithashtu, pr prforcimin e materialit t shtress q ndodhet pran (ktyre plasaritjeve apo arjeve). Mbushja e plasaritjeve duhet te dallohet nga izolimi i plasaritjeve. Mirembajtje korrektuese. Mirmbajtje q kryehet pas shfaqjes s nj defekti mbi siprfaqen te shtress s siprme (t rrugs) si; pr shmbull, mbushja e gropave ose riparimet e siprfaqeve t degraduara. Nn-baz. N inxhinierin rrugore, nn-baz sht shtresa e materialit inert (agregatit) e shtruar n taban, mbi t ciln vendoset shtresa e bazs. Shtresa e nn-bazs mund t mos vendoset n rastin kur mbi shtresat rrugore do t ket vetm trafik kmbsorsh, por kjo shtres sht e nevojshme n siprfaqet e prdorura nga automjetet. Nn-baza sht shpesh shtresa kryesore mbajtse e shtresave rrugore. Roli i saj sht shprndarja e ngarkess n mnyr t njtrajtshme mbi shtresn e tabanit. N materialet e prdorshm prfshihen kokrrizat e palidhura ose t lidhura me imento. Cilsia e nn-bazs sht shum e rndsishme pr kohn e prdorimit (jetgjatsin) e rrugs. Materialet e granuluar t palidhur duhet, n rast se nuk prcaktohet ndryshe, t jen prej guri t thyer, skorje ose beton i thyer, ose rasa guri. Ngarkes aksiale. Pjesa e peshs bruto t nj automjetit qe transmetuarohet mbi nj struktur ose nj shtres rrugore nprmjet rrotave t mbshtetura mbi nj aks t caktuar. Ngjeshja. Ky sht proesi me ann e t cilit kokrrizat e ngurta t masave bituminoze volumi i llait ose betonit t sapo derdhur gjat vendosjes do t zvoglohetjn volumin e boshllqeve ndrmjet tyre brnda hapsirs s mundshme minimale, q zakonisht realizohet me an t vibrimit, centrifugimit, tampimit (ngjeshjes) ose ndonj kombinimi t ktyre (veprimeve),. pr derdhjen e tyre brnda kallpve t vendosur dhe prqark elementve t inkastruar e prforcimeve t ndryshme, si dhe pr eliminimin e boshllqeve (t ajrit). Shih gjithashtu Konsolidimi. Ngurtsimi (preza). Nj periudh kohore pas vendosjes dhe trajtimit prfundimtar t nj materiali, t tille si betoni, gjat s cils zhvillohen vetit e dshirueshme inxhinierike (t tilla si fortsia). Prmirsimi Vi vetivte e prmirsuara mund t arrihen gjat proesit t ngurtsimit (prezs) mund t arrihet me an t kontrollit t temperaturs ose lagshtis. Periudha e performancs. Periudha kohore gjat s cils nj struktur shtresash, e ndrtuar ose rehabilituar, do t kryej funksionin (performoj) e saj prpara mbarimit t jetgjatsis s shrbimit.
Faqe 15
Przierje izoluese. Shih Material Izolues pr Fuga. Przierje ngurtsuese. Nj material i lngshm q mund t zbatohetaplikohet si nj shtres veshsejeje mbi siprfaqen e betonit t freskt t sapo vendosur pr ngadalsimin e proesit t humbjes s ujit ose, n rastin e przierjeve me ngjyr, gjithashtu, dhe pr reflektimin e nxehtsin n mnyr q betonit ti sigurohet mundsia pr t zhvilluar vetit e tij n nj ambjent me temperatur dhe lagshti t favorshme. Shih gjithashtu Proesi i Ngurtsimit. Przjerje. Nj substanc e prbr nga dy ose m shum substanca t prziera me njratjetrn (jo n raporte t fiksuara dhe jo me bashkim kimik). Dy ose me shum substanca t prziera me njra-tjetrn por t palidhura kimikisht. Pjes (fraksion). Nj przierje kokrrizash guri q kufizohet ndrmjet vrimave m t vogla dhe atyre m t mdha t sitave standarte, pa prfshirje t kokrrizave t klasifikuara si nnmadhsi dhe mbi-madhsi. Plasaritje (arje). Thyerje ose mosvazhdueshmri n siprfaqe t shtress, e cila nuk sht n mnyr t domosdoshme e vazhduar npr t gjith trashsin e shtress. Plasaritjet zhvillohen prgjithsisht pas ndrtimit fillestar t shtress dhe mund t shkaktohen nga ndikimet termike, tejkalime t ngarkess, ose tejkalime t deformimit. Plasaritje gjatsore. Plasaritje ose mosvazhdimsi (ndrprerje) e nj shtrese, e cila sht zakonisht parallel me aksin e rrugs. Plasaritjet gjatsore mund t shkaktohen si rezultat i cilsis s dobt t shtrimit me gur ose pllaka t vogla t vnd-bashkimeve (ndarjeve) ndrmjet korsive t trafikut, deformimeve termike, mbshtetjeve t paprshtatshme, reflektimit t pasojave q burojn nga shtresat e mposhtme, ose si paralajmrues i arjeve nga fenomeni i lodhjes (fatigue). Polimer. Kjo sht nj substanc sintetike ose natyrore q prdoret pr prmirsimin e vetive t caktuara t lidhsit bituminoz (si p.sh. elastomer, termoelast, termoplast, duroplast e tjer). Proesi i ngurtsimit (prezs). Mirmbajtja e nj prmbajtjeje t knaqshme lagshtie dhe temperature n beton gjat fazave t tij fillestare pas vendosjes dhe prfundimit (t derdhjes) pr sigurimin e hidratimit te nevojshm t imentos dhe ngurtsimin e duhur t betonit. Rehabilitimi i shtresave. Prmirsim strukturor q zgjat kohn e shrbimit t shtresave ekzistuese dhe/ose prmirson aftsin e tyre mbajtse. Teknikat e rehabilitimit prfshijn trajtimet e restaurimit dhe riveshjet strukturore.
Faqe 16
Rr. Nj lloj fraksioni i formuar nga przierjesa se grimcave t gurit, i cili kalon gjat sitjes nprmjet sitsn standarte 2 mm dhe nuk kalon (mbetet) n sitn 0.075 mm. Fortesia e materialiteve eshte shkenca e materialeve eq aplikuarohet per studimin e materialeve inxhinierike dhe sjelljen e tyre mekanike ne pergjithesi (it tillea si presionsforcimii, deformacioniimi, demtimi dhe marredheniet presionsforcim-demtim). FortesiaRezistenca konsiderohetvlersohet ne termatvarsi et forcrezistences ne shtypje, rezistencsforces ne terheqje, dhe rezistencsforces ne prerje, te emertuara respektivisht si gjendje kufitare tee rezistencsforces ne shtypje, rezistencsforces ne terheqje, dhe rezistencsforces ne prerje. FortesiaRezistenca mund te jete thjesht e percaktuar si nje aftesia e nje materiali per te reziastuar ndaj zbatimit te forces. Ndikimet e ngarkesesave dinamike eshtjane ndoshta pjesa me e rendesishme praktike e fortesiserezistencs se materialiteve, vecanerisht n lidhje me problemin Ie lodhjes. Ngarkesat e perseritura krijojn shpesh krijojne thyerje te brishta, te cilat rriten gradualisht derisa shfaqet demtimi (thyerja). Rezistenca n prkulje. Nj vVeti e nj materiali ose elementi strukturor q tregon aftsin e tij pr tit rezistuar shkatrrimit nga prkulja. Rikonstruksioni i shtresave. Zvndsimi i nj strukture shtresash ekzistuese me an t vendosjes s nj strukture t barazvlefshme me shtresa t reja. Rikonstruksioni prfshin zakonisht heqjen dhe zvndsimin e plot t strukturs s shtresave ekzistuese dhe mund t prfshij vendosjen e materialeve t reja dhe/ose t ricikluara. Shtresa bituminoze. Nj struktur shtresash q prfshin nj shtres ose disa shtresa t siprme t formuara prej agregatsh t prziera me nj lidhs bituminoz, t till si asfalti, katrani i qymyrit, dhe katranet natyrore n kuadr t ksaj terminologjie; ktu prfshihen gjithashtu edhe trajtimet siprfaqsore t tilla si trajtimi me akull, trajtimi me przierje t holluara, trajtimi me rr, etj. Shtresa e tabanit. N inxhinierin rrugore, shtresa e tabanit sht e formuar prej materialesh rrethanore q vendosen posht shtresave rrugore t ndrtuara. Kjo shtres shrben si taban pr strukturs rrugore mbi t ciln do t vendosut nn-baza. Shtresat e tabanit jan t ngjeshura, dhe shpeshher t stabilizuara me shtesa t imentos ose glqeres. Shtresa fleksibl (t prkulshme). Nj struktur shtresash q ruan nj kontakt t afrt me dhe q shprndan ngarkesat mbi nn-baznnshtres (tabanin), qndrueshmria e s cils do t varet nga ndrlidhja e agregatit, frkimi dhe kohezioni ndrmjet grimcave; agjentt pr imentim, n rastin kur ato prdoren, jan prgjithsisht materiale bituminoze (asfaltike) mjaft t ndryshme prej imentos Portland q prdoret n rastin e shtresave t ngurta (rigjide). Shih gjithashtu Shtresat e Ngurta.
Faqe 17
Shtres asfaltike me granulometri t dndur. Nj mbishtres ose shtres siprfaqsore e prbr nga nj przierje e lidhsit (asfaltit) dhe nj agregat t fraksionuar mir (q njihet ndryshe: agregat me granulometri t dndur). Nj agregat i fraksionuar mir sht i shprndar uniformisht ndrmjet nj serie t plot t madhsive t sits. Shih gjithashtu Asfalt i Przier n t Nxeht. Shtres Betoni e Prforcuar e Vazhduar (ShBPV). Shtres betoni e ndrtuar me prforcuesim te mjaftueshem eliku n drejtimin gjatsor, q shrbejn n vnd t fugave termike trthore pr kontrollimin e madhsis trthore t plasaritjeve dhe arjeve (hapjeve) pr akomodimin (pranimin) e ndryshimeve volumetrike t betonit dhe transferimin e ngarkess. Shtres e ngurt. Shtres q paraqet rezistenc t lart ndaj prkuljes dhe q i shprndan ngarkesat (deri n themel) mbi nj siprfaqe krahasimisht t gjr. Shtres e prforcuar e vazhduar. Nj shtres e formuar me prforcues eliku t vazhduar n drejtimin gjatsor (t saj) gjatesor dhe q nuk ndrpritet nga asnj fug trthore termike apo sizmike. Shtres. Tek konstruksionet e betonit, kjo sht nj shtres horizontale prej betoni, e cila prbn zakonisht njrn nga shtresat e vendosura njra mbi tjetrn; tek ndrtimet e muraturs kjo sht nj shtres horizontale e prbr nga blloqe ose tullaNje shtrese materiali qe vendoset ne konstruksionet e shtresave (rrugore). Tekstura siprfaqesore. Karakteristikat mikroskopike dhe makroskopike t siprfaqes s shtreses s siprme q ndikojn mbi ashprsin siprfaqsore dhe zhurmat. Testi i konsolidimit (ngjeshjes). Nj test gjat t cilit mostra kufizohet n pjest e saj ansore me nj unaz dhe ngjeshet ndrmjet piastrave poroze. Thellsia e fugs. Matja e prerjes me sharr prej siprfaqes s shtress/pllaks deri n fund t ksaj prerjeje. Tkurrje. Zvoglim n gjatsi ose volum. Shih gjithashtu Zgjerim, Paksim, Bymim, dhe Ndryshim Volumi. Trajtim siprfaqsor. do lloj aplikimi i zbatuar mbi siprfaqen e nj shtrese asfaltike pr riparimin ose mbrojtjen e karakteristikave t siprfaqes. Trajtimet siprfaqsore prfshijn aplikimin e nj sprkatsi me asfalt (imento, prajmer ose emulsion) dhe mund ose jo t
Faqe 18
prfshij edhe aplikimin e mbulimit me material inert (agregat). Trajtimet siprfaqsore jan n mnyr tipike m t holla se se 25 mm. Ato mund gjithashtu t referohen si lidhs siprfaqsor, ose veshje t ngjitura, ose veshje t ngjitura me akull . Trajtimi (siprfaqsor) me akull. Nje lloj trajtimi siprfaqsor gjat t cilit shtresa e rrugs sprkatet s pari me asfalt (prgjithsisht me emulsion bituminoz) dhe pastaj mbulohet menjher me material inert (agregat) dhe ngjeshet. Pamvarsisht nga prdorimi i tyre si asfaltobeton pr rrugt me volum t vogl trafiku, trajtimi (siprfaqsor) me akull prdoret kryesisht pr izolimin e siprfaqes s nj shtrese t mbushur me plasaritje jo-strukturore (q nuk jan shkaktuar nga ngarkesat) si dhe pr prmirsimin e sipfaqes s frkimit. Treguesi ndrkombetar i ashprsis (IRI). Matja e profilit gjatsor t siprfaqes s nj shtrese, e matur n gjurmn e ln nga rrotat e nj automjeti q lviz me nj shpejtsi veprimi t caktuar. Ky tregues llogaritet me ann e nj modeli matematik si raport i lvizjeve lkundse t akumuluara ndaj distancs s prshkruar prej nj mjeti standart t pajisur me nj tra trthor q udhton me nj shpejtsi prej 80 km/or. IRI shprehet n njsi metra pr kilometra, e cila prfaqson ashprsin e shtress s sip rme (t rrugs). Veshje pr ngjitsejen prej asfaltit. Nj trajtim i leht me asfalt, zakonisht emulsion asfaltik i holluar me uj. Kjo (veshje) prdoret pr t siguruar lidhjen ndrmjet dy shtresave rrugore bituminoze. Zgjerim. Rritje n gjatesi ose volum. Shih gjithashtu Tkurrje. Shih gjithashtu Ndryshim Volumi, Tkurrje, Lvizje e Lagshtis, Paksim, dhe Ndryshim Volumi. Zhavorr ose akull i thyer. Nj przierje kokrrizash q prftohet nga thyerja e kokrrizave natyrore t thyera (t gurit ose zhavorrit), e cila prmban t paktn 90 % t kokrrizave t granuluara t thyera me madhsi mbi 2 mm. Zhavorr. Przierje prej kokrrizash t rrumbullakta natyrore t nj madhsie t prcaktuar, pavarsisht nga vndi i nxjerrjes s tyre (karrier zhavorri, karriere rre). Zhavorri sht nj przierje kokrrizash natyrore tek t cilat t paktn 50 % e siprfaqes s tyre sht me madhsi mbi 2 mm dhe form t rrumbullakt.
Faqe 19
2 Bazat
2.1
T Prgjithshme
Bazat jan pjes e konstruksionit t rrugs q vendosen ndrmjet shtress siprfaqsore dhe nnbazs. Bazat mund t jen t pastabilizuar ose t stabilizuar me material lidhs hidraulik ose organik. Ato duhet t ndrtohen sipas prmasave t prcaktuara n projekt dhe n prputhje me kto kushte teknike.
2.2 Bazat e Pastabilizuar (BP) 2.2.1 Prshkrimi

Ndrtimi i bazave t pastabilizuara (t stabilizuara mekanikisht) prfshin furnizimin dhe vendosjen n vndin e prcaktuar n projekt t przierjeve t granuluara t kokrrizave t gurit q nevojiten pr bazat e pastabilizuara. Kto lloj punimesh duhet t kryhen n kushte kur temperatura e ajrit sht mbi 2C dhe pa rreshje.
2.2.2 Materialet Baz

Materialet baz pr bazat e pastabilizuara (BP) jan agregatt e prodhuar prej materialit t granuluar t gurve t thyer, zhavorrit t thyer ose przierjeve t kokrrizave t thyera. Przierjet e materialit t granuluar prmbajn kokrriza q jan prodhuar nga thyerja e gurve artificial ose zhavorrit. N kt volum termat e prdorur pr przierjet e materialit t granuluar jan prcaktuar n Tabeln 2.1 (n faqen tjetr):
Faqe 20
Klasifikimi i madhsis , mm > 256 64256 3264 1632 816 48 24 12 1 125250 m 62.5125 m
Emrtimi i agregatit Gur Gur natyror i rrrumbullakt Zhavorr shum i trash Zhavorr i trash Zhavorr mesatar Zhavorr i imt Zhavorr shume i imt Rr shum e trash Rr e trash Rr mesatare Rr e imt Rr shum e imt
Emertimi i przierjeve t granuluara t kokrrizave t gurit Gur Gur natyror
Zhavorr
Rr
Tabela 2.1: Klasifikimi i materialit (fraksioneve) baz
2.2.3 Cilsia e Materialeve 2.2.3.1 Granulometria ([prbrja granulometrike) e przierjeve t kokrrizave t gurit
Przierjet e granuluara t kokrrizave t gurit natyror ose atij t thyer dhe przierjet e granuluara prej kokrrizash mikse (t gurit) duhet t formohen prej materialeve t granuluar t zhavorrit dhe gurit t thyer, zhavorrit dhe akullit, rrs dhe materialit mbushs, n mnyr t till q t sigurohet formimi i przierjes si krkohet n Figurat 2.1, 2.2 dhe 2.3.
Faqe 21
Figura 2.1: Granulometria pr przierjet e granuluara t kokrrizave t gurit
Figura 2.2: Kompozimi granulometrik i zons kufitare t materialit t granuluar prej guri 0/20 mm pr bazat e pastabilizuara
Faqe 22
Figura 2.3: Kompozimi granulometrik i zons kufitare t materialit t granuluar prej guri 0/31.5 mm pr bazat e pastabilizuara
Figura 2.4: Kompozimi granulometrik i zons kufitare t materialit t granuluar prej guri 0/40-50 mm pr bazat e pastabilizuara
Formimi i przierjeve t granuluara t kokrrizave t gurit pr bazat e pastabilizuara (BP) varet nga ngarkesa e trafikut t pritshm t prcaktuar n projekt. Nse trafiku i pritshm nuk sht
Faqe 23
prcaktuar n projekt, athere pr konstruksionet e rrugve duhet t prdoren przierjet e formuara prej grimcash t ashpra pr ngarkes t rnd trafiku. N kt rast, duhet t kihet parasysh q trashsia e shtress duhet t jet t paktn 2,5 her sa diametri i kokrrizs m t madhe t przjerjes. Kontraktori mund t prdor pr bazat e pastabilizuara (BP) nj przierje t granuluar t kokrrizave t gurit q sht e kompozuar ndryshe, nse kjo przierje i korespondon kushteve t prcaktuara t prdorimit t miratuara nga nj institut i autorizuar (i till si Instituti i Standarteve dhe Teknologjis s Ndrtimit [ISTN]) ose nj laborator tjetr i ertifikuar dhe, prdorimi i s cils lejohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Przierja e granuluar e kokrrizave t gurit pr BP mund t prmbaj sasin e mposhtme t kokrrizave t granuluara deri n madhsin 0.063 mm: n ngarkesat e depozituara, jo m shum se 5% (m/m); pas vendosjes n BP, jo m shum se 8-10 % (m/m).
Prmbajtja n przierje e kokrrizave t gurit mbi 0.02 mm nuk duhet t jet me e madh se 3 % (m/m). Masa e granulometris jouniforme U = d60/d10 duhet t jet e barabart pr przierjet e: granuluara t kokrrizave natyrore: 15 deri 100; granuluara t kokrrizave t thyera mikse: 8 deri 50.
Sasia korresponduese e rrs, e percaktuar pr przierjet e granuluara t kokrrizave t gurit me madhsi prej 4 mm, pr bazat e pastabilizuar t rrugve duhet t jet: t paktn 60 %, pr ngarkes trafiku t rnd ose shum t rnd ; te pakten 50 %, pr ngarkes trafiku mesatar ose t leht.
2.2.3.2 Karakteristikat mekanike

Forca n shtypje e kokrrizave t gurit n nj przierje duhet te jete t paktn 100 MN/m. Rezistenca e kokrrizave t gurit ndaj thyerjes, e prcaktuar sipas metodes s Los Angeles, pr BP t rrugve lejohet deri n madhsin: jo me shume se 30%, pr ngarkes trafiku shum t rnd ose t rnd; jo me shume se 35%, pr ngarkes trafiku mesatar ose t leht.
Rezistenca e kokrrizave t gurit ndaj ngrirjes, e prcaktuar pr kokrrizat e granuluara me madhsi mbi 4 mm nprmjet 5 cikleve t testit t kristalizimit (me natrium sulfati), e shprehur n prqindje t kokrrizave t humbura nga kampioni origjinal, lejohet deri n masn 5% (m/m).
Faqe 24
Sasia e kokrrizave n nj przierje t granuluar, forma e t cilave nuk plotson kushtin I:d3:1, nuk lejohet t jet m shum se 20%. Prdorimi i shtesave organike n przierjet e granuluara t kokrrizave t gurit lejohet deri n at mas q solucioni 3% i alkalit t natriumit t ngjyroset m s shumti deri n ngjyrn e verdh t errt. Nj przierje me material t granuluar prej kokrrizave t gurit pr bazat e pastabilizuara (BP) nuk duhet t prmbaj shtesa t dmshme. Przierjet prej materiali t granuluar mund t prmbajn kokrriza guri t dekompozuara ose t dobta vetm n sasi t till, e cila lejon q trsia e ktyre kokrrizave t prputhet me krkesat e prshkruara. Aftesia mbajtse e kokrrizave t gurit, e percaktuar n laborator sipas metods Californian Bearing Method (CBR), duhet t jet n sasi: t paktn 5060%, pr przierjet e granuluara t kokrrizave t gurit dhe przierjet e granuluara prej kokrrizash mikse, t cilat prmbajn m pak se 50 % material t thyer (t granuluar); t paktn 80%, pr przierjet e granuluara t kokrrizave t gurit dhe przierjet e granuluara prej kokrrizash mikse, t cilat prmbajn m shum se 50 % material t thyer (t granuluar). do przierje me material t granuluar t kokrrizave t gurit, q parashikohet t prdoret n bazat e pastabilizuara (BP), duhet t kontrollohet prpara fillimit t punimeve me ann e testimit t tre mostrave n prputhje me kerkesat e ktyre kushteve teknike. Nse prodhimi i przierjes sht testuar n mnyr t rregullt nga nj institut i autorizuar, i till si ISTN ose ndonj laborator i ertifikuar, dhe kur nga rezultatet prkatse ka rezultuar nj cilsi e prshtatshme e przierjes s kokrrizave t gurit, athere prpara fillimit t punimeve mjafton t kontrollohet vetm nj mostr.
2.2.4 Metoda e Zbatimit 2.2.4.1 Sigurimi i przierjeve t kokrrizave t gurit

Kantjeri i prodhimit t przierjeve t materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit pr bazat e pastabilizuara (BP) duhet t raportohet (nga Kontraktori) tek Inxhinjeri Mbikqyrs n nj koh t arsyeshme prpara fillimit t proesit t sigurimit (blerjes) t materialit. Kontraktori duhet gjithashtu t paraqes dshmi mbi cilsin e przierjeve n prputhje me kto specifikime dhe t marr miratimin e Inxhinjerit Mbikqyrs pr prdorimin e tyre. Dshmit mbi cilsin e
Faqe 25
przierjeve t materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit nuk duhet t jen m t vjetra se nj vit. Karrierat e nxjerrjes s gurit pr przierjet e granuluara dhe guroret duhet paraprakisht t pastrohen n mnyrn e duhur.
2.2.4.2 Testet Prov

Testet prov (n nj siprfaqe testimi t prcaktuar nga Inxhinjeri Mbikqyrs dhe sipas udhzimeve t Tij) q kryhen prpara fillimit t punimeve duhet t tregojn: kompozimin e przierjeve me material t granuluar t kokrrizave prej guri (n prputhje me kto kushte teknike) me ann e nj ose t dy mostrave; dhe cilsit mekanike (n prputhje me kto kushte teknike) me ann e nj ose t dy mostrave,
pr t garantuar q cilsit karakteristike t przierjeve t prgatitura prputhen me cilsit e prcaktuara me ann e tre kontrolleve t mostrave t marra prpara fillimit t punimeve, dhe pastaj t mas: densitetin e shtress s ndrtuar (n prputhje me kto kushte teknike) me ann e t paktn 15 matjeve t densitetit (ngjeshmris) dhe prmbajtjes s lagshtis tek przierjet me material t granuluar prej kokrrizave t gurit; kapacitetin mbajts t shtress s ndrtuar (n prputhje me kto kushte teknike) me ann e t paktn 3 matjeve t modulit t deformacionit; kuotn dhe lartsin e formimit t shtress se ndrtuar (n prputhje me kto kushte teknike) me ann e t paktn 5 matjeve.
Proesi, lloji i agjentve pr ngjeshje dhe efekti i prgjithshm i tyre duhet t prcaktohen prpara fillimit t punimeve pr do lloj karakteristik t przierjes me material t granuluar prej kokrrizave t gurit. Pr kt qllim, efekti i agjentve ngjeshs duhet t matet pas do kalimi n t paktn tre vnde t nj seksioni prov. Pas prfundimit t ngjeshjes s formacionit t bazave t pastabilizuara (BP), shkalla e ngjeshmris dhe lagshtia e przierjes s ndrtuar (vendosur n vepr) me material t granuluar prej kokrrizave t gurit duhet t matet t paktn n 10 vnde t ndryshme.
2.2.4.3 Prgatitja e formacionit t nn-bazs

Formacioni i nn-bazs duhet t prgatitet sipas specifikimeve t ktyre kushteve teknike prpara fillimit t shprndarjes tek BP t przierjes s materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit. Ndrtimi i BP mund t filloj vetm athere kur Inxhinjeri Mbikqyrs ka marr n
Faqe 26
dorzim shtresn e nn-bazs sipas specifikimeve t ktyre kushteve teknike. Deri n fillimin e punimeve t superstrukturs Kontraktori sht i detyruar ta mirembaj shtresn e nnbazs n gjndjen kur ajo sht marr n dorzim. T gjitha dmtimet e saj duhet t riparohen brnda nj kohe t arsyeshme dhe nj evidenc e tyre duhet t paraqitet tek Inxhinjeri Mbikqyrs.
2.2.4.4 Depozitimi i przierjeve t kokrrizave t gurit

Nse prpara shprndarjes n BP Kontraktori do t depozitoj prkohsisht przierjet me material t granuluar t kokrrizave t gurit, athere sht e nevojshme q vndi i tyre i depozitimit t prgatitet paraprakisht n mnyrn e duhur.
2.2.4.5 Transporti i przierjeve t kokrrizave t gurit

Przierjet e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit pr BP mund t transportohen n formacionin e nn-bazs, s prgatitur n mnyrn e duhur, vetm kur kjo gj do t lejohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Ne prgjithsi, transporti nuk duhet t kryhet mbi siprfaqen e formacionit t nn-bazs s prgatitur m par ose t marr n dorzim, por mbi nj shtres t sapo shprndar prej przierjesh t granuluara t kokrrizave t gurit. Automjetet e ngarkuara me material duhet ta shkarkojn at duke e derdhur (zbrasur) anash ose mbrapa. Nse, pr arsye t shprndarjes ose vendosjes mekanike, materiali i przierjes q transportohet sht i vendosur pjesrisht mbi siprfaqen e formacionin t nn-bazs, athere metoda e transportit duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Pr transportin e przierjeve me material t granuluar prej kokrrizave t gurit duhet t prdoret nj automjet i pajisur n mnyr t prshtatshme. Pr shprndarjen e materialit duhet t prdoren pajisje, t cilat arrijn prhapjen e krkuar t tij. Trashsia e shprndar e przierjes s materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit duhet t prputhet me trashsin e krkuar t shtress s ngjeshur t przierjes s materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit t prcaktuar n projekt. N rast se sht parashikuar vendosja e nj numri shtresash prej przierjesh t granuluara t kokrrizave t gurit, athere do shtres e veant e tyre duhet t formohet dhe ngjeshet n mnyr t prshtatshme prpara transportimit t przierjes pr fillimin e shtress pasardhse. Nqoftse przierjet me material t granuluar t kokrrizave t gurit jan shprndar mbi shtresa t pangjeshura, athere sht e nevojshme q automjetet t lvizin gjat transportit n mnyr t barabart mbi t gjith gjersin e materialit t przierjes t shprndar. Automjetet q i kan gomat ose pjesn e poshtme t karroceris t papastra nuk lejohet t lvizin mbi przierjen e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit pr bazamente t pastabilizuar q sapo sht shprndar ose ngjeshur.
Faqe 27
2.2.4.6 Shprndarja e przierjeve t kokrrizave t gurit

Shperndarja n BP e przierjes s materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit duhet n prgjithsi t bhet n mnyr mekanike. Shprndarja me dor lejohet vetm n ato zona q nuk mund t arrihen nga mjetet dhe ku shprndarja me dor sht e lejuar nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Przierjet e materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit pr BP duhet prgjithsisht t transportohen me nj prmbajtje t prshtatshme n kantjerin e ndrtimit. do korrigjim i prmbajtjes (formimit) s dobt t nj przierjeje t prgatitur n kantjerin e ndrtimit ose n pikn e shprndarjes do t lejohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi bazn e rezultateve prkatse t testeve prov. Sasit e nevojshme t ujit pr sigurimin e lagshtis optimale pr ngjeshjen e przierjes s materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit duhet zakonisht t shprndahen n mnyr t barabart mbi kt przierje q n kantjerin e prgatitjes s ksaj przjerjeje. Nse uji duhet t shtohet n przierje tek zona e shprndarjes s saj, athere ky uj duhet t vendoset me sprkatje n at mnyr q t parandalohet shplarja e kokrrizave t imta. Gjat ngjeshjes, prmbajtja e lagshtis s przierjeve me material t granuluar mund t shmanget nga prmbajtja optimale e lagshtis me 2%. N mnyr q przierja e materialit t granuluar t qndroj n mnyr sa m uniforme, sigurimi i ksaj prmbajtjeje t lagshtis sht veanrisht i rndsishm n rast se kjo przierje do t shprndahet me grejder. Shprndarja e przierjes s materialit t granuluar pr BP duhet t bhet me makineri t prshtatshme: zakonisht me nj finitrie dhe, me miratimin e Inxhinjerit Mbikqyrs, mund t bhet gjithashtu edhe me nj grejder ose n raste t veanta (t jashtzakonshme) me nj buldozer. Zakonisht, shprndarja duhet t realizohet n t njjtn dit q bhet dhe sprkatja me uj. Przierja uniforme e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit, e niveluar sipas profilit t krkuar n projekt, duhet t ngjeshet me makineri t prshtatshme pr t gjith gjersin e shtress. N mnyr q t arrihet nj ngjeshje korrekte dhe kapaciteti i ngarkimit pr t gjith gjersin e projektuar t karrexhats, nse nuk sht parashikuar ndryshe n projekt, gjersia e vendosjes s materialit deri n arritjen e trashsin s projektuar t shtress duhet te rritet me 10 cm. Shtresat duhet t ngjeshen duke filluar nga shtresa me e ult n drejtim t shtress s siprme. Numri i kalimeve t mjeteve t pershtatshm pr ngjeshje, t prcaktuara nga testet prov, duhet t kontrollohet nprmjet testeve rutin mbi densitetin dhe ngjeshmrin e shtress s ndrtuar nga przierje materiali t granuluar t kokrrizave t gurit. T gjitha parregullsit e shfaqura gjat ngjeshjes duhet t korrigjohen n prputhje me krkesat e Inxhinjerit Mbikqyrs. T gjitha zonat e paarritshme prej makinerive duhet t ngjeshen deri n shkalln e projektuar t ngjeshmris me ann e pajisjeve t tjera, t cilat duhet t miratohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs, i cili gjithashtu prcakton dhe kushtet n t cilat
Faqe 28
duhet t prdoren kto pajisje. Prve ngjeshmris, prpara ngjeshjes perfundimtare duhet t prcaktohet edhe aftsia mbajtse e BP-ve t ndrtuara. Nse nuk jane arritur vlerat e krkuara sipas projektit, athere Kontraktori duhet t siguroj q cilsia e BP t ndrtuara t arrihet me ann e masave shtes.
2.2.5 Cilsia e Zbatimit 2.2.5.1 T prgjithshme

Prpara fillimi t puns s makinerive dhe pajisjeve, prej t cilave do t varet cilsia e zbatimit t punimeve, duhet t kontrollohet aftsia e tyre pr sigurimin e cilsis s punimeve n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. T gjitha pajisjet dhe makinerit duhet t testohen dhe t plotsojn krkesat e projektit n lidhje me kapacitetin e tyre.
2.2.5.2 Ngjeshmria
Ngjeshmria e przierjeve prej materialit t granuluar t kokrrizave t gurit t vendosur n BP, e prcaktuar me ann e Metods s Proktorit t Modifikuar, duhet t ket nj vler mesatare prej 95%. Vlera kufitare me e ult e ngjeshmris nuk duhet t jet m e vogl se 3% e vlers s saj mesatare. Dndsia e przierjes s vendosur (n vepr) duhet zakonisht t prcaktohet me ann e metods matse t mos-shkatrrimit duke prdorur pr kt qllim prova izotropike (densimetria brthamore).
2.2.5.3 Aftsia mbajtse

Aftsia mbajtse e BP e prcaktuar me ann e modulit t deformacionit Ev2 dhe raportit i moduleve t deformacionit Ev2/Ev1, t percaktuar sipas standarteve EN (CNR 146) me nj pllak me diametr 300 mm, duhet t prputhet me krkesat e dhna n Tabelen 2.2:
Ngarkesa e trafikut Lloji i przierjes s materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit Natyror I thyer ose miks Shum e rnd ose e rnd E mesme ose e leht
Vlera e krkuar, n N/mm Ev2 80 120 Ev2/Ev1 1,5 1,5 Ev2 60 80 Ev2/Ev1 1,5 1,5
Tabela 2.2: Krkesat mbi aftsin mbajtse t BP
Faqe 29
Raporti i moduleve t deformacionit Ev2/Ev1 nuk sht i rndsishm pr vlersimin e aftsis mbajtse t przierjeve t pastabilizuara prej materialit t granuluar t kokrrizave t gurit nse vlera e modulit t deformacionit Ev1 sht m e madhe se 80 % e Ev2 s krkuar. Vlera kufitare m e ult e modulit t deformacionit mund t jet deri 20 % m e vogl se vlera e krkuar n Tabeln 2.2. Kur Kontraktori nuk arrin raportin e krkuar t moduleve t deformacionit Ev2/Ev1, athere punimet e mtejshme duhet t prcaktohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
2.2.5.4 Nivelimi, lartsia, pjerrsia

Parregullsit prej planit t rrafsht t BP prcaktohen me ann e shmangieve t matura posht nj shufre t drejt me gjatsi 4 m, t vendosur n do drejtim t mundshm me aksin e rrugs. Siprfaqja e formimit t BP lejohet t shmanget prej rrafshit t shufrs s drejt pr jo m shum se 20 mm (vlera e siprme kufitare). Nqoftese numri i ktyre shmangieve do t rritet, athere Inxhinjeri Mbikqyrs duhet t prcaktoj metoden e korrigjimit t tyre. Lartsia e pikave t veanta t matjes mbi siprfaqen e formimit t BP duhet t prcaktohet me an t nivels. Siprfaqja e formimit t BP n do pik t mundshme t saj mund t shmanget nga lartsia e projektuar pr jo m shum se +10 mm ose 15 mm (vlera e siprme kufitare). Pjerrsit e siprfaqes s formimit t BP duhet t prputhen me pjerrsin e profilit trthor dhe atij gjatsor t karrexhats sipas projektit. Shmangiet e lejuara prcaktohen me ann e parregullsit t lejuara prej planit t rrafsht si dhe t shmangieve prej lartsis s formimit t BP, por kto shmangie nuk duhet t jen m t mdha se 0.4% e vlers absolute t pjerrsis (vlera ekstreme kufitare).
2.2.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 2.2.6.1 Testet rutin

Inxhinjeri Mbikqyrs vendos pr sasin e testeve rutin q nevojiten gjat shprndarjes n BP t przierjeve t materialit t granuluar t kokrrizave t gurit mbi baz t rezultateve t testeve teknollogjike prov. Numri minimal i testeve rutin pr przierjet e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit, t cilat duhet t kryhen nga Kontraktori, prfshijne testet pr: - granulometrin e przierjes s materialit t granuluar t kokrrizave t gurit do 5,000 m - forcn e gurit n shtypje do 10,000 m - rezistencn e kokrrizave n thyerje do 5,000 m - rezistencn e kokrrizave kunder ngrirjes do 5,000 m
Faqe 30
- formn e kokrrizave do 10,000 m - prmbajtjen e shtesave organike do 10,000 m - aftsin mbajtse t przierjes s materialit t granuluar t kokrrizave t gurit do1,500 m - prmbajtjen normale t lagshtis dhe dndsin e przierjes s materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit me Metoden e Proktorit te Modifikuar cdo do 5,000 m Numri minimal i testeve rutin gjat shprndarjes n BP t przjerjes me material t granuluar t kokrrizave t gurit prfshin matjet mbi: - prmbajtjen e lagshtis dhe dndsin e przjerjes - aftsin mbajtse modulin e deformacionit - kuotn dhe lartsin e formimit t shtress do 1,000-1,500 m do 500-1,000 m do 10-20 ml
Sasia e testeve minimale rutin do t shtohet pr rastet kur Inxhinjeri Mbikqyrs vren se testet rutin paraqesin shmangie t mdha t rezultateve nga testet prov. N rast t rezultateve t njjta mundet gjithashtu q Inxhinjeri Mbikqyrs t zvogloj sasin e testeve minimale rutin. Cilsia e BP t ndrtuara mundet t prcaktohet me ann e metodave t tjera t konfirmuara nse pr kt gj jep gjithashtu miratimin e tij Inxhinjeri Mbikqyrs. N t tilla raste, matjet pr cilsin e ndrtimit si dhe mnyra dhe sasia e testeve q duhen kryer duhet t prcaktohen gjithashtu n marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs.
2.2.6.2 Testet e kontrollit

Nqoftse nuk sht prcaktuar ndryshe, sasia e testeve t kontrollit q kryhen nga Pundhnsi (Klienti) duhet t jet n raport 1:4 me testet rutin. Vendet e marrjes s mostrave t przjerjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit dhe vndet e matjes pr kryerjen e matjeve rutin dhe atyre t kontrollit mbi cilsin e zbatimit t BP do t prcaktohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs me ann e metods s przgjedhjes s rastsishme.
2.2.7 Matja dhe Marrja n Dorzim e Punimeve 2.2.7.1 Matja e punimeve

Punimet e zbatuara maten n prputhje me kto kushte teknike dhe prllogariten n metra katror (m2). T gjitha sasit do t maten sipas sasive dhe llojit t punimit t zbatuar n kuadr t volumeve t projektit.
Faqe 31
2.2.7.2 Marrja ne dorzim e punimeve

Bazat e ndrtuar t pastabilizuar (BP) do t merren n dorzim nga Inxhinjeri Mbikqyrs n prputhje dhe sipas krkesave mbi cilsin t ktyre kushteve teknike. T gjitha difektet e vrejtura n lidhje me kto krkesa duhet t riparohen nga Kontraktori prpara vazhdimit t punimeve. T gjitha shpenzimet pr riparimin e defekteve jan n ngarkim t Kontraktorit, duke prfshir shpenzimet pr t gjitha matjet dhe testet t cilat kan provuar cilsin e paprshtatshme t punimeve t zbatuara si dhe testet e domosdoshme pr prcaktimin e cilsis s punimeve edhe njher pas kryerjes s riparimeve prkatse. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj lloj pagese pr t gjitha ato punime, t cilat nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike dhe q Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. Pundhnsi (Klienti), n t tilla raste, ka t drejt t zgjas pr t paktn 5 (pes) vjet kushtet e garancis pr t gjitha ato punime q varen prej punimeve t pariparuara.
2.2.8 Llogaritja e Kostos 2.2.8.1 T prgjithshme

Punimet e zbatuara do t llogariten n prputhje me kto kushte teknike dhe sipas mimit njsi t kontrats. mimi njsi i kontrats duhet t prfshij t gjitha shrbimet e domosdoshme pr zbatimin e plot t punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj pagese shtes.
2.2.8.2 Zbritjet si rezultat i cilsis s paprshtatshme 2.2.8.2.1 Przierjet e kokrrizave t gurit

Nuk lejohen t bhen zbritje t kostos, kjo pr arsye t kushteve t vendosura mbi cilsin respektive t przierjes prej materiali t granuluar pr BP. Nse Kontraktori vendos n BP nj przjerje q nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, athere metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
2.2.8.2.2 Cilsia e zbatimit

Si prcaktohen n kto kushte teknike, vlerat m t ulta kufitare mbi dndsin, aftsin mbajtse si dhe nivelimin dhe lartsin do t korrespondojn me 100% t mimit njsi t oferts.
Faqe 32
Nuk do t ket zbritje t kostos n lidhje me cilsin e punimeve t kryera pr arsye t kushteve q krkojn sigurimin e vlerave m t ulta kufitare. Nse Kontraktori nuk siguron cilsin e krkuar t zbatimit n prputhje me kto kushte teknike, athere metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
2.3 Nn-Bazat e Stabilizuara (NBS) 2.3.1 Prshkrimi

Ndrtimi i nn-bazave t stabilizuara (me lidhs) prfshin furnizimin e przjerjes prkatse prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit dhe materialit lidhs, prodhimin dhe shprndarjen e ksaj przjerjeje ose t przjerjes bituminoze, dhe mirmbajtjen e przjerjeve t bazave t stabilizuara n vndet e prcaktuara n projekt. Kto punime duhet t kryhet n koh t that (pa er) dhe temperatura e themelit gjat vendosjes s materialit duhet t jet: 525C pr przjerjet; mbi 0C pr bitumin.
Nnbazat e stabilizuara (me lidhs) prdoren n konstruksionet rrugore me ngarkes t rnd trafiku, t cilat prgjithsisht vendosen ndrmjet bazs s pastabilizuar dhe asaj t stabilizuar. Pr ngarkes m t leht t trafikut nj shtres e till lidhse, e stabilizuar me ann e przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit, mund t jet i vetmi bazament i stabilizuar n konstruksionin e rrugs.
2.3.2 Materialet Baz 2.3.2.1 Przjerjet e kokrrizave t gurit

Pr nnbazat e stabilizuara (NBS) prdoren t gjith llojet e przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit natyror, t thyer dhe/ose miks, q prcaktohen n kto kushte teknike. Prve przierjeve t prmendura, pr realizimin e NBS jan t prdorshme edhe przierjet e formuara prej hirave t furrnaltave me nj aftsi t vogl ngurtsimi. Prdorimi i hirave t furnaltave duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
2.3.2.2 Lidhsit
N realizimin e NBS prdoren lidhsat e mposhtm: Lidhsit hidraulik: imento Portland me shtesa t hirave t granuluar dhe/ose pocolanave natyrore (me nj rritje graduale t fortsis (ngurtsimit);
Faqe 33
Lidhsit organik: bitumet BIT 60 dhe BIT 80; Pocolanat artificiale: hirat; Lidhsit e prbr: imento dhe hirat.
Lloji i bitumit t przierjeve bituminoze pr NBS prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs n varsi t cilsis s lidhsit, ngarkess s trafikut dhe kushteve klimaterike. Kontraktori lejohet, me miratim t Inxhinjerit Mbikqyrs, t prdor material lidhs nse ai sht n gjndje t provoj vlern e prdorimit t tij pr NBS.
2.3.3 Cilsia e Materialeve 2.3.3.1 Granulometria e przierjeve t kokrrizave t gurit

Kompozimi (formimi) i przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr nnbaza t stabilizuara (NBS) do t varet nga lloji i lidhsit q prdoret pr stabilizim. Pr nnbazat e formuara me an t lidhsve hidraulik, pocolaneve artificiale dhe lidhsve t prbr, jan t prdorshme przierjet me material t granuluar t kokrrizave t gurit q prcaktohen n kto kushte teknike. N przierjet e vendosura n vndin e magazinimit (n depozit), prmbajtja e kokrrizave me diametr 0.063 mm nuk duhet t jet m e madhe se 8%, ndrsa prmbajtja e kokrrizave me diametr mbi 0.02 mm nuk sht veanrisht e kufizuar. Krkesat e specifikuara nuk jan t vlefshme pr przierjet me material t granuluar t kokrrizave t hirit. Madhsia e kokrrizs m t madhe n przierjet prej materiali t gurt sht e kufizuar deri n 31.5 mm. Inxhinjeri Mbikqyrs duhet t prcaktoj mundsin e prdorimit t ktyre lloj przierjeve pr NBS. Pr nn-bazat e formuara me lidhs organike, kompozimi (formimi) i przierjes prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit q do t prdoret duhet t prputhet me krkesat e parashruara n Figurat 2.5 dhe 2.6. Nqoftse prmbajtja e kokrrizave t granuluara sht e till q ekuivalenti i rrs n fraksion sht m shum se 50%, ather nj przierje e till sht e lejuar q t prdoret.
Faqe 34
Figura 2.5: Kompozimi granulometrik i zons kufitare t kokrrizave t gurit 0/20 mm pr nnbazat e stabilizuara (bituminoze)
Figura 2.6: Kompozimi granulometrik i zons kufitare t kokrrizave t gurit 0/31.5 mm dhe 0/40 mm pr nnbazat e stabilizuara (bituminoze)
Faqe 35
Kompozimi (formimi) i przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t guri pr NBS sht i prcaktuar n projekt. N rast se nuk sht prcaktuar n projekt, ather mund t prdoret nj kompozim (formim) me granulometri m t ashpr t przierjes s kokrrizave t gurit pr shtresa t stabilizuara me trashsi m t madhe, por sipas kuptimit dhe n kuadr t ktyre kushteve teknike. Kontraktori mund t prdor kompozime t tjera t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr NBS, n rast se prshtatshmria e ktyre przierjeve sht provuar pr kushte t veanta prdorimi nga nj institut i autorizuar, i till si ISTN ose nj laborator tjetr i ertifikuar, si dhe kur prdorimi i tyre lejohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
2.3.3.2 Vetit e przierjeve t kokrrizave t gurit

Przierjet prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr NBS duhet t ken vetit mekanike t mposhtme: rezistenca n shtypje e kokrrizave t gurit t przierjes duhet t jet e barabart, t paktn me 100 N/mm; rezistenca e kokrrizave t gurit kundrejt thyerjes, e prcaktuar me ann e Metods s Los Angelos, lejohet deri n sasit e mposhtme: o o jo m shum se 30 % pr rrugt me ngarkes trafiku shum t rnd ose t rnd, jo m shum se 35 % - pr rrugt me ngarkes trafiku mesatar ose t leht;
rezistenca e przierjes kundrejt efektit t ngrirjes e prcaktuar nga 5 cikle t testit t kristalizimit (me sulfat natriumi, Na2SO2) dhe, q shprehet n prqindje t kokrrizave t thyera q humbasin prej mass origjinale t mostrs, lejohet t jet jo m shum se 8-10%; kokrrizat, forma e t cilave nuk plotson kushtin l:d3:1, lejohen n przierje n sasi jo m shum se 20 %; lidhja e kokrrizave me lidhs organike nuk duhet t jet m shum se 20 % t siprfaqes s pambuluar (paveshur) t kokrrizave.
Prpara fillimit t punimeve, do przierje prej kokrrizash t granuluara q parashikohet t prdoret pr NBS, duhet t kontrollohet n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. Numri i mostrave do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Prsritja e kontrollit t przierjes nuk sht e nevojshme n rast se Inxhinjeri Mbikqyrs ka lejuar tashm Kontraktorin q t prdor pr shprndarje n nj bazament t pastabilizuar ose nnbaz t stabilizuar t njjtn przierje prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit.
Faqe 36
2.3.3.3 Vetit e lidhsve

Vetit e krkuara baz t lidhsve q prdoren pr NBS jan t klasifikuara, si m posht: pr lidhsit hidraulik, n Tabeln 2.3; pr lidhsit organik, n Tabeln 2.4; pr pocolanat artificiale, n Tabeln 2.5.
Vetit e imentos - imtsia e bluarjes (mbetjet n sitn 0.075mm), jo m shum se - siprfaqja specifike sipas Blaine, t paktn - koha e ngurtsimit: - fillimi, jo m hert se - prfundimi, jo m von se - uji i nevojshm pr konsistenc normale, jo m shum se
Njsia e matjes % m3/kg
Vlerat e krkuara 11 0 240
h h %
1 5 25-28
Tabela 2.3: Vetit baz t krkuara pr lidhsit hidraulik

Tipi i bitumit BIT 80 Vetit e bitumit penetrimi n 25 C - pika e zbutjes (PK ) treguesi i penetrimit, t paktn Trheqja n 250C, t paktn Pika e thyerjes sipas Fraas, e shumta Zvoglimi pas ngrohjes: - penetrimi, e shumta - pika e thyerjes, e shumta %
0 0
BIT 80
Njsia e matjes Vlera e krkuar mm/10

0
80 deri 100 48 deri 55 - 1.0
80 deri 100 48 deri 55 - 1.0 100 - 11 40 -8
cm
0
100 - 11 40 -8
Tabela 2.4: Vetit baz t krkuara pr lidhsit organik
Faqe 37
Vetit e hirave Humbjet radiative n 9500, jo m t mdha se Siprfaqja specifike sipas Blaine, t paktn Sasia e kokrrizave m t vogla se 45m, t paktn
Njsia e matjes % m /kg %

2
Vlera e krkuar 5 200 40
Aktiviteti i pocolanave: Rezistenca n prkulje, t paktn Rezistenca n thyerje, t paktn N/mm2 N/mm2 1.5 5.0
Tabela 2.5: Vetit baz t krkuara pr pocolanat artificial
Nse pr NBS jan parashikuar t prdoren przierje prej kokrriza t granuluara nga hirat, t cilat kan nj aftsi t vogl ngurtsimi, ather nj przierje e till duhet t siguroj: rezistenc n prkulje, t paktn 1.0 N/mm; rezistenc n shtypje, t paktn 2.5 N/mm.
N nj koh t arsyeshme prpara fillimit t punimeve, Kontraktori duhet t paraqes dshmit e duhura mbi vetin e ngurtsimit t lidhsit q do t prdoret n NBS, n prputhje (prshtatje) me krkesat e ktyre kushteve teknike.
2.3.3.4 Uji
Pr prgatitjen e przierjeve pr nnbazat, t prbra prej kompozimeve me material t granuluar t kokrrizave t gurit, t lidhura me lidhs hidraulik ose pocolana artificiale, mund t prdoret vetm uji natyror ose i prodhuar n mnyrn e duhur, i ndenjur ose i rrjedhshm, i cili sht vrtetuar si i prshtatshm me ann e metodave prkatse.
2.3.3.5 Agjentt pr ngjitjen e shtresave ose mbrojtjen e shtress siprfaqsore

Agjentt q prdoren pr ngjitjen e nnbazave bituminoze me bazn (shtresn lidhse) duhet t sigurojn nj ngjitje t mir dhe t barabart t t dyja shtresave. Agjentt q prdoren pr mbrojtjen e siprfaqes s shtress duhet t parandalojn mbi-tharjen e przierjes me lidhs hidraulik ose t przierjes me material t granuluar t kokrrizave t gurit t lidhura me pocolana artificiale t vendosura n nnbaz. Si agjent zakonisht prdoret nj emulsion anionik i pastabilizuar, i cili prmban t paktn 55% bitum.
Faqe 38
2.3.4 Metoda e Zbatimit 2.3.4.1 Sigurimi (blerja) i przierjeve t kokrrizave t gurit dhe lidhsve
Kontraktori duhet ti raportoj Inxhinjerit Mbikqyrs vndin e prgatitjes s przierjes prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit si dhe i lidhsve q do t prdoren pr NBS n nj koh t prshtatshme prpara fillimit t punimeve. Dshmit mbi cilsin e przierjeve me material t granuluar t kokrrizave t gurit, t cilat Kontraktori duhet tia paraqes Inxhinjerit Mbikqyrs, nuk duhet t jen m t vjetra se 1 (nj) vit si dhe duhet t prputhen me krkesat e ktyre kushteve teknike.
2.3.4.2 Prgatitja e bazs

Si baz pr NBS mund t prdoret: siprfaqja e formimit t nj baze t pastabilizuar, e cila duhet t jet e prgatitur n prputhje me kto kushte teknike; ose siprfaqja e formimit t nj nn-baze, e cila duhet t jet e prgatitur n prputhje me kto kushte teknike.
Ndrtimi i NBS duhet t filloj pasi Inxhinjeri Mbikqyrs ka marr n dorzim siprfaqen e formimit t bazs n prputhje me krkesat e specifikuara. Deri n momentin e fillimit t ndrtimit t NBS Kontraktori sht i detyruar ta mirmbaj siprfaqen e formimit t bazs n gjndje t njjt me at t kohs s marrjes n dorzim. Pr pasoj, t gjitha defektet duhet t korrigjohen dhe nj evidenc pr kt qllim duhet ti paraqitet Inxhinjerit Mbikqyrs.
2.3.4.3 Depozitimi i przierjeve t kokrrizave t gurit dhe lidhsve

Nse Kontraktorit do ti duhet t depozitoj prkohsisht przierjet e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit prpara shprndarjes n NBS, athere vndi depozitimit t ktyre przierjeve duhet paraprakisht t jet i prgatitur. Vndi i depozitimit duhet t jet i mbrojtur nga rreshjet. isternat pr depozitimin e bitumit duhet t jen t pajisura me ngrohs indirekt dhe nj termometr. Temperatura m e lart e lejuar e bitumit n istern sht: pr BIT 80, 160C pr BIT 60, 165C
Faqe 39
Sasia e depozitimit n depo e przierjeve t materialit t granuluar t kokrrizave t gurit si dhe lidhsve q do t prdoren pr NBS duhet t jet e till q t siguroj vazhdimsin e furnizimit me kto lloj przierjesh si dhe przierje bituminoze.
2.3.4.4 Prodhimi i przierjeve (t kokrrizave t gurit) dhe atyre bituminoze

Prodhimi i przierjeve t formuara prej materialit t granuluar t kokrrizave t gurve t przier (miks), lidhsve, ujit dhe prbrjeve bituminoze duhet t kryhet n mnyr mekanike dhe t realizohet n nj kantjer (fabrik) t prshtatshm pr prgatitjen me ann e peshimit t ktyre przierjeve si dhe t atyre me prbrje bituminoze. Koha e przierjes dhe faktort e tjer q ndikojn mbi cilsin e veshjes s kokrrizave me material lidhs duhet t prshtatet n at mnyr q t siguroj njtrajtshmrin e ktyre przierjeve si dhe t atyre bituminoze. Przierjet bituminoze pr NBS duhet t prodhohen me proes t nxeht. Temperatura e przierjes bituminoze t prodhuar pr NBS varet nga tipi i bitumit t prdorur, dhe n pikn e daljes nga mikseri ai duhet t arrij: pr BIT 80, 145160C; pr BIT 60, 145165C.
Przierja e prodhuar duhet zakonisht t transportohet menjher n kantierin e ndrtimit. Przierja e prodhuar bituminoze mund t ruhet n bazn e prodhimit t asfaltit pr nj periudh t shkurtr kohe.
2.3.4.5 Transporti i przierjeve (t kokrrizave t gurit) dhe atyre bituminoze

Przierja me material t granuluar ose przierja bituminoze pr NBS mund t transportohet n nj siprfaqe t bazs t prgatitur n mnyrn e duhur, e cila nuk duhet t jet e ngrir, vetm nse kjo siprfaqe sht miratuar prej Inxhinjerit Mbikqyrs. Pr transport duhet t prdoren automjete t prshtatshm nj mjet vet-shkarkues i pajisur pr derdhje nga prapa t materialit (n siprfaqe t finitries) dhe nj cop (mbules) pr mbrojtjen e ngarkess ngaj tharja, derdhja, ftohja dhe pluhuri. Pr t parandaluar ngjitjen (e materialit) duhet q siprfaqja e brndshme (ant dhe dyshemeja) e karroceris s automjetit vet-shkarkues t sprkatet me uj para ngarkimit t przierjes me material t granuluar, ndrsa pr przierjet bituminoze karroceria mund t lyhet me nj solucion t prshtatshm q parandalon ngjitjen. Numri i automjeteve pr transportimin e przierjeve prej materiali t granuluar ose t przierjeve bituminoze pr n kantjerin e ndrtimit duhet t llogaritet mbi bazn e kapacitetit t makinerive t prodhimit si dhe distancs s transportit.
Faqe 40
2.3.4.6 Vendosja n vepr e przierjeve (t kokrrizave t gurit) dhe atyre bituminoze

Siprfaqja e bazs, mbi t ciln do t vendosen (pr t formuar nj NBS) przierja e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit, lidhsit organik dhe uji, duhet t laget njtrajtsisht me uj prpara fillimit t shprndarjes. Siprfaqja e pastruar e bazs (shtresa e stabilizuar) pr vendosjen e przjerjes bituminoze q do t shrbej si NBS, duhet t sprkatet si duhet me nj emulsion bituminoz anionik t pastabilizuar (0.30.5 kg/m) ose me lidhs t tjer t prshtatshm pr lidhjen e shtresave prpara se t filloj shprndarja e przjerjes bituminoze. Lidhsi i prdorur duhet t thahet n mnyrn e duhur para fillimit t shprndarjes s przierjes bituminoze. Nqoftse baza sht prej materiali t pastabilizuar, athere sprkatja e saj nuk sht e domosdoshme. Shprndarja n NBS e przierjes prej materiali t granuluar ose e przierjes bituminoze duhet t bhet mekanikisht me ann e nj makinerie asfalt-shtruese (finitrie). N raste t jashtzakonshme, kur prdorimi i makinerive nuk sht i mundur si rrjedhoj e zonave t kufizuara t puns, sht e lejuar t bhet shprndarja me dor. Shprndarja me dor duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Temperatura m e ult e przierjeve bituminoze n kantjerin e ndrtimit do t varet nga lloji i bitumit t prdorur, dhe sht: pr BIT 80, 130C pr BIT 60, 140C
Temperatura m e favorshme pr vndosjen (n vepr) sht 1030C m e lart sesa m sipr. Nse e lejojn kushtet e puns, ndrtimi i NBS duhet t bhet n t njjtn koh n t gjith gjersin e karrexhats. Nqoftse pr shprndarjen e materialit do t prdoren dy asfaltshtruese (finitrie), t vendosura njra pas tjetrs, athere ndryshimi n cilsi n zonn e bashkimit nuk duhet t jet i dukshm (i prfillshm). N rastin kur vendoset disa shtresa bashkimet e tyre gjatsore duhet t mbivendosen t paktn me 10 cm, ndrsa bashkimet e tyre trthore duhet t jen t mbivendosura pr t paktn 50 cm. do ndrprerje gjat punimeve duhet t bhet prgjat gjith gjersis s karrexhats ose korsis s trafikut, zakonisht n knd t drejt dhe vertikalisht me aksin e rrugs . Shmangiet prej ksaj jan t lejueshme vetm me miratimin e Inxhinjerit Mbikqyrs. Prpara kryerjes s punimeve t ndrtimit, siprfaqet e bashkimeve trthore duhet t sprkaten me emulsion bituminoz ose me bitum t holluar, ndrsa zona e bashkimeve trthore t materialit prej przierjeje bituminoze duhet t jet e ngrohur me ngrohs indirekt. Mnyra e vendosjes s finitries per shprndarjen e przierjes (me material t granuluar) ose t przierjes
Faqe 41
bituminoze duhet t siguroj t paktn 80% ngjeshmri. N mnyr q t sigurohen cilsit e krkuara t przierjes s vendosur, prmbajtja e ujit nuk duhet t jet mbi 1.5% e vlers m t favorshme sipas Metods s Proktorit t Modifikuar. E gjith proedura e prodhimit, transportit, vendosjes dhe ngjeshjes s przierjes nuk lejohet t jet m shum se 2 (dy) or. Lloji i rulit t zgjedhur dhe metoda e ngjeshjes duhet t sigurojn njtrajtshmrin m t lart t mundshme t dndsis ose t ngjeshmris s przierjes (me material t granuluar) apo t przierjes bituminoze pr t gjith gjersin e projektuar t trupit t rrugs. Pr kt, trashsia e shtress s projektuar duhet t rritet me +5 cm, nse kjo gj nuk sht parashikuar paraprakisht n projekt. Przierja (prej materiali t granuluar) ose przierja bituminoze e vendosur n NBS duhet t ngjeshet duke filluar nga ant n drejtim t aksit t shtress dhe nga pjesa m e ult n drejtim t asaj m t lart t shtress. Kalimet e veanta t rulit duhet gjithmon t mbulojn (shkelin) njra-tjetrn. Duhet t evitohet do lloj ndrprerjeje e puns s rulit n shtresn e shprndar. T gjitha zonat e kantjerit t paarritshme nga makinerit duhet t ngjeshen deri n densitetin e krkuar me mnyra (mjete) t tjera, t cilat duhet ti miratoj Mbikqyrsi i Punimeve. Mbikqyrsi i Punimeve gjithashtu prcakton kushtet n t cilat t tilla mnyra (mjete) mund t prdoren. Nqoftse nj przjers me kokrriza mikse guri t granuluara, lidhsa hidraulike dhe/ose pocolana dhe uj sht vendosur n NBS, trafiku n kantjerin e ndrtimit sht i lejuar n t, ose vendosja e shtress pasardhse t trupit t rrugs mund t filloj menjher pasi agjentt e fortsis pr mbrojtjen e siprfaqes s shtress jan vendosur. Pas vendosjes n NBS t przierjen bituminoze tashm, trafiku mbi t mund t lejohet vetm kur materiali i vendosur n mes t shtress sht ftohur afrsisht n temperaturn 2530C, ose mund t fillohet me vendosjen e shtress pasardhse. Inxhinjeri Mbikqyrs mund t prcaktoj kushte t tjera pr lejimin e trafikut mbi NBS. Nqoftse NBS sht ndrtuar nga nj przierje me kokrriza mikse t gurit, lidhs organik dhe uj, ather rezistenca e krkuar n thyerje si dhe rezistenca ndaj kushteve klimatike duhet t arrihen prpara ngrirjes s materialit, ose mbrojtja ndaj motit t ftoht mund t bhet nga mbistruktura korresponduese. Inxhinjeri Mbikqyrs duhet t prcaktoj nevojn dhe metodn e mbrojtjes.

Para se makinerit dhe pajisjet, nga t cilat do t varet cilsia e punimeve t zbatuara t fillojn t operojn, aftsit e tyre pr sigurimin e nj cilsie uniforme duhet t provohen n prputhje me kto kushte teknike. T gjitha makinerit dhe pajisjet duhet t testohen dhe duhet t knaqin krkesat e projektimit si dhe t ktyre kushteve teknike lidhur me aftsin e tyre.
Faqe 42
2.3.5.2 Kompozimi prov

T paktn 15 dit prpara fillimit t ndrtimit t NBS, Kontraktori duhet t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs nj kompozim (formim) paraprak t: lidhsit (lidhs hidraulik, pocolana artificiale ose lidhs t prbr); przierjes s materialit t granuluar t kokrrizave t gurit dhe ujit; przierjes me lidhs organik; dhe przierjes s materialit t granuluar t kokrrizave t gurit, t cilat jan planifikuar pr tu vendosur n NBS si nj przierje e stabilizuar e lidhur. Kompozimi prov duhet t prmbaj: llojin dhe sasin e fraksioneve t veant t przierjes me material t granuluar t kokrrizave t gurit, n %; llojin dhe sasin e lidhsit, n %; sasin e ujit pr przierjet, n %, vetit mekanike t przierjes (prej materiali t granuluar) ose t przierjes bituminoze.
Prve kompozimit prov, Kontraktori duhet gjithashtu t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs dshmi t rregullta t burimeve dhe cilsis s prshtatshme t t gjitha materialeve t prdorur n prgatitjen e kompozimit prov. Kontraktori duhet t provoj me an t ktij kompozimi prov se kompozimi i parashikuar prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit, lidhsve dhe ujit mund t arrijn kushte mbi cilsin q krkojn kto kushte teknike pr przierjen (me material t granuluar) ose przierjen bituminoze. Kompozimi prov i przierjes bituminoze duhet t kryhet pr kompozimin (recepturn) e zgjedhur t przierjes prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit dhe t paktn pr 5 sasi t ndryshme t lidhsit t shtuar me nj rritje graduale (0.30.4 %, n at mnyr q kompozimi mesatar t jet sa m pran atij t propozuar. Cilsit e mostrave t testimit t ktyre przierjeve bituminoze duhet t prcaktohen pr t 5 kompozimet e studiuara. Kontraktori nuk lejohet t filloj vendosjen e materialit para marrjes s miratimit nga Inxhinjeri Mbikqyrs prsa i prket kompozimit prov t przierjes (me material t granuluar) ose t przierjes bituminoze. Nse nj vit m par Kontraktori ka tashm ndrtuar nj NBS nga kompozime prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit dhe t lidhsve, athere kompozimi prov mund t merret mbi bazn e kompozimit tashm t prfunduar q sht prcaktuar me ann e testeve rutin. Kjo gj mbetet pr tu prcaktuar nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 43
2.3.5.3 Vetit e krkuara t mostrave pr testet

Vetit e krkuara t mostrave pr testet e przierjeve (prej materiali t granuluar) ose t przierjeve bituminoze pr NBS duhet t jen:
Vetit Dndsia, mesatare Rezistenca n thyerje, mesatare Rezistenca ndaj kushteve klimatike, mesatare Njsia e Matjes % N/mm2 Vlera e Krkuar 98 3.5 0.8
Tabela 2.6: Vetit e krkuara t mostrave t testeve t przierjeve bituminoze
Pr przierjet bituminoze, kto tregues jan si paraqitet n Tabeln 2.7:

Vetit Qndrueshmria n 600C, t paktn Rrjedhshmria n 600C Prmbajtja e boshllqeve Mbushja me bitum e boshllqeve n przierjet me kokrriza t granuluara Karrota ose prerjet mbi karrexhat: Prmbajtja e boshllqeve Dndsia, t paktn %(V/V) % 4 deri 10 98 Njsia e Matjes KgF mm % (V/V) % Vlera e Krkuar 450 2 deri 4 5 deri 10 50 deri 70
Tabela 2.7: Vetit e krkuara sipas Marshall pr mostrat e testeve t przierjeve bituminoze
Pr przierjet prej materiali t granuluara t kokrrizave t hirit me aftsi t vogl ngurtsimi, treguesit do t jen si theksohen n kto kushte teknike. Mostrat e testeve t propozuara pr przierjet e stabilizuara duhet, si rregull, t ken nj form cilindrike me diametr D = 15 cm dhe lartsi h = 15 cm, dhe trajtohen me nj sasi optimale uji, dhe ngjeshen sipas Proedurs s Proktorit Standart, deri sa t arrijn nj ngjeshmri 100 % ose t paktn 98 %.
Faqe 44
Ngjeshja e przierjes s vendosur n NBS, e prcaktuar n lidhje me dndsin e przierjes, me ann e Metods s Proktorit t Modifikuar, duhet t varioj ndrmjet 95 % (vlera m e ult kufitare) dhe 100 % (vlera m e lart kufitare). Zakonisht dndsia e przierjes s vendosur prcaktohet me metodn e matjes pr mos-shkatrrim duke prdorur nj prov izotropike. Rezistenca n shtypje e przierjes (pas 28 ditsh) duhet t varioj ndrmjet 3.5 N/mm (vlera m e ult kufitare) dhe 4.5 N/mm (vlera m e lart kufitare). Vetit mbi qndrueshmrin ndaj kushteve klimatike, si dhe rezistenca ndaj ngrirjes dhe shkrirjes s przierjes s stabilizuar duhet t prcaktohen me ann e mostrave t testeve, t ngjeshura sipas Proedurs s Proktorit Standart deri t paktn n nj ngjeshmri prej 100%. Koefiienti i rezistencs t mostrave t testit, t trajtuara n mnyr alternative n nj dhom avulli (ose thas plastike) dhe n nj dhom me uj ose frigoriferike, duhet t prcaktohet n baz t koefiientit t vlerave mesatare t rezistencs n shtypje t mostrave t testit e ndjekur nga testi pasardhs i rezistencs n shtypje nj-aksiale me t njjten kohzgjatje. Koefiienti i qndrueshmris ndaj kushteve klimatike dhe koefiienti i rezistencs n ngrirje/shkrirje duhet t jet t paktn 0.7. Prcaktimi i shkalls s ngjeshmris s przierjes s stabilizuar t ndrtuar bhet mbi bazn e dndsis s matur n prputhje me Proedurn e Proktorit. Prmbajtja e boshllqeve n mostrat e testit sipas Marshall dhe n karotat ose prerjet e trupit t rrugs lejohet t jet nga vlera e theksuar jo m pak se 1 % (vlera kufitare m e ult ekstreme) ose m shum se 2 % (vlera kufitare m e lart ekstreme). Mbushjet e boshllqeve me bitum tek przierjet me material t granuluar t kokrrizave t gurit sht e lejuar n zonn ndrmjet 50 % (vlera kufitare m e ult) dhe 70 % (vlera kufitare m e lart). Ngjeshja e przierjes s lidhur bituminoze, e prcaktuar n lidhje me dndsin e mostrs s testit sipas Marshall, nuk duhet t jet m e vogl se vlera e krkuar kufitare pr m shum se 3 % (vlera kufitare ekstreme).
2.3.5.4 Testet prov pr prodhimin dhe vendosjen (n vepr)

Kur lejohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs, Kontraktori duhet t testoj kompozimin prov t przierjes (prej materiali t granuluar) ose t przierjes bituminoze q duhet prodhuar sipas planit prkats, transportit pr n kantjerin e ndrtimit dhe vendosjes n NBS. Vndi i marrjes s kompozimit prov miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs, i cili zakonisht sht i prcaktuar n kontrat, pasi ai t ket kontrolluar prshtatshmrin e prgatitjes s siprfaqes s formimit t bazs.
Faqe 45
Testet prov pr prodhimin dhe vendosen (n vepr) t cilat, me urdhr t Kontraktorit, kryhen nga nj institut i autorizuar i till si ISTN ose nj tjetr laborator i ertifikuar, duhet t prcaktojn prshtatshmrin e vndit t depozitimit dhe planin e prodhimit (programin) pr prodhimin e przierjeve (prej materiali t granuluar) ose t przierjeve bituminoze, metodn e transportit dhe pajisjet pr ndrtim, t cilat duhet t gjitha t prputhen me specifikimet e ktyre kushteve teknike. Pr kryerjen e testimeve duhet t plotsohen krkesat e mposhtme: dy mostra t przierjes (prej materiali t granuluar) ose t przierjes bituminoze duhet t merren pr kontroll t prgjithshm prej kantjerit t ndrtimit ; proesi i ngjeshjes s przierjes (prej materiali t granuluar) ose t przierjes bituminoze duhet t kontrollohet n dy vnde me an t metods s mos-shkatrrimit duke prdorur nj prov izotropike; dy karota duhet t nxirren prej vndit (n kantjer) t marrjes s mostrave pr przierjen bituminoze; adoptimi i provs izotropike ose tipit t dhn t przierjes (prej materiali t granuluar) ose t przierjes bituminoze t vendosur n vepr; matja e dndsis s przierjes (prej materiali t granuluar) ose t przierjes bituminoze t vendosur n 30 vnde. Lidhsi bituminoz mund t forcohet deri n 200 C gjat proesit t prodhimit, transportit dhe vendosjes s przierjes bituminoze. Nse Kontraktori ka tashm ndrtuar gjat vitit e fundit NBS me przierje (materiali t granuluar) ose przierje bituminoze t njjt, ather rezultatet e kompozimit t zbatuar m par mund t konsiderohen si prodhim dhe vendosje prov. Kjo gj mbetet pr tu prcaktuar nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
2.3.5.5 Testet rutin pr prodhimin dhe vendosjen (n vepr)

Inxhinjeri Mbikqyrs do t lejoj Kontraktorin t kryej prodhimin dhe ndrtimin rutin vetm n baz t raportit t rezultateve mbi testet prov t prodhimit dhe vendosjes (n vepr). Leja pr vazhdimsin e proesit prfshin gjithashtu ato kushte t parashikuara n kto kushte teknike mbi cilsin e przierjeve (prej materiali t granuluar) ose t przierjeve bituminoze dhe kushtet e parashikuara n kto kushte teknike n lidhje me kontrollin rutin. Nse gjat prodhimit ose ndrtimit do t shfaqet ndonj ndryshim, athere Kontraktori duhet t paraqes n form t shkruar pr miratim nj propozim t ndryshimeve tek Inxhinjeri Mbikqyrs. Dhnia e ktij (miratimi) varet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 46
2.3.5.6 Mbrojtja e shtress siprfaqsore

Siprfaqja e przierjes s vendosur n NBS prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit, e lidhur me lidhs hidraulik ose pocolana artificiale, duhet t mbrohet menjher nga mbitharja me ann e nj sprkatjeje t prshtatshme uniforme. Sasia e nevojshme e emulsionit bituminoz t pastabilizuar anionik pr sprkatje sht 0.3-0.5 kg/m. Mirmbajtja e shtress s ndrtuar t przierjes me uj sht e mundur t realizohet vetm nse kjo miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
2.3.5.7 Kompozimi i zbatuar

Mesatarja e nxjerr mbi bazn e rezultateve t testeve rutin dhe/ose atyre t kontrollit, q sht kompozimi i zbatuar, mund t llogaritet pas prodhimit dhe ndrtimit rutin t zbatuar.
2.3.5.8 Nivelimi, lartsia dhe pjerrsia

Parregullsit e siprfaqes s formimit t NBS prej planit t rrafsht duhet t prcaktohen me ann e shmangieve t matura posht nj shufre t drejt me gjatsi 4 m, t vendosur n drejtim t fardoshm me aksin e rrugs. Siprfaqja e formimit t NBS lejohet t shmanget prej rrafshit t shufrs s drejt pr jo m shum se 15 mm (vlera e siprme kufitare). Nqoftse numri i ktyre shmangieve do t rritet, athere Inxhinjeri Mbikqyrs duhet t prcaktoj metodn e korrigjimit t tyre. Lartsia e pikave t veanta t matjes mbi siprfaqen e formimit t NBS duhet t prcaktohet me an t nivels. Siprfaqja e formimit t NBS n do pik t mundshme t saj mund t shmanget prej lartsis s projektuar pr jo m shum se +10 mm ose 15 mm (vlerat kufitare). Pjerrsia e siprfaqes s formimit t NBS duhet prgjithsisht t prputhet me pjerrsin e profilit trthor dhe gjatesor t karrexhats. Shmangiet e lejuara do t prcaktohen me ann e parregullsive t lejuara prej planit t rrafsht si dhe t shmangieve prej lartsis s formimit t NBS, por kto shmangie nuk duhet t jen m t mdha se 0.4 % e vlers absolute t pjerrsis (vlerat kufitare ekstreme).
Faqe 47
2.3.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 2.3.6.1 Kontrollet rutin

Sasia e kontrolleve rutin pr ndrtimin e NBS prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs n baz t rezultateve t testeve teknollogjike prov (kompozimi prov) dhe prodhimit dhe vendosjes prov. Minimumi i testeve rutin q duhet t kryej Kontraktori prfshin: - pr przierjet me imento: - kompozimi (prbrja) e kokrrizave t gurit: - granulometria - vetit - lidhsi: - porcioni - cilsit - przierja e prodhuar: - lagshtia optimale - dndsia sipas MPM - rezistenca n shtypje - qndrueshmria ndaj kushteve klimatike - shtresa e vendosur e przierjes: - prmbajtja e lagshtis dhe dndsia - sasia e sprkatjes - nivelimi dhe lartsia - pr przierjet bituminoze: - kompozimi (prbrja) e kokrrizave t gurit: - granulometria - vetit
do 4,000 m do 40,000 m do 12,000 m do 12,000 m
do 8,000 m do 4,000 m do 40,000 m do 100 m do 4,000 m do 200 m
do 4,000 m do 24,000 m
- lidhsi: - prmbajtja do 4,000 m - vetit (vetm inspektimet pr kontroll) do 24,000 m - przierjet bituminoze t prodhuara: (Vetit e mostrave t testimit sipas Marshall: qndrueshmria, rrjedhshmria, prqindja e boshllqeve n przjerjet prej kokrrizave t prziera (miks) t gurit) - kokrrizat e granuluara me bitum do 4,000 m - shtresa e vendosur e przierjes bituminoze: - sasia mbi baz e sprkatsit do 4,000 m - dndsia (prmbajtja e boshllqeve) do 100 m
Faqe 48
- prmbajtja e boshllqeve (n karot) - trashsia e shtress - nivelimi dhe lartsia e formimit (t shtress) - pr hirat me veti m t vogla ngurtsimi - przierja e prodhuar - lagshtia optimale dhe densiteti - forca n shtypje - forca n shtrirje - shtresa e vendosur e prziersit - prmbajtja e lagshtis dhe dndsia - sasia e sprkatsit - nivelimi dhe lartsia
do 4,000 m do 2.000 m do 200 m
do 4,000 m do 4,000 m do 8,000 m do 100 m do 4,000 m do 200 m
N rast se Inxhinjeri Mbikqyrs zbulon gjat inspektimeve (kontrolleve) rutin shmangie m t mdha sesa ato t testeve prov teknollogjike, ather ai mund t rris numrin minimal t testeve rutin. N rast t rezultateve t njjta, Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t zvogloj numrin e testeve rutin. N marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, cilsia e NBS s vendosur (n vepr) mund t prcaktohet me ann e metodave t tjera t njohura. Prsri, n t tilla raste, kriteret mbi cilsin e ndrtimit si dhe sasia dhe metoda e inspektimeve duhet t bhet n marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs.

Nse nuk sht prcaktuar ndryshe, numri i testeve t kontrollit t cilat kryhen nga Pundhnsi (Klienti) duhett jen n raport 1:4 me testet rutin. Vndet e marrjes s mostrave pr przierjet (me material t granuluar) dhe przierjet bituminoze dhe vndet e matjes pr testet rutin dhe t kontrollit t cilsis s zbatimit t NBS do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs me an t metods s seleksionimit t rastsishm statistikor. Qllimi i testeve t kontrollit sht t siguroj prova ose besueshmri mbi cilsin e marrjes s mostrave dhe t testimit, gj q realizohet n mnyr t pavarur me ann e angazhimit t specialistve, t cilt zakonisht nuk jan prgjegjs pr proesin e kontrollit ose t pranimit.
Faqe 49
2.3.7 Matjet dhe Marrja n Dorzim e Punimeve 2.3.7.1 Matja e punimeve

Punimet e kryera maten n prputhje me kto kushte teknike dhe llogariten n metr kub (m3). T gjitha sasit do t maten mbi baz t punimeve faktike t kryera n kuadr t volumeve t projektit.
2.3.7.2 Marrja n dorzim e punimeve

T gjitha shpenzimet pr riparimin e defekteve jan n ngarkim t Kontraktorit, duke prfshir shpenzimet pr t gjitha matjet dhe testet q kan dshmuar nj cilsi t paprshtatshme t punimeve t kryera, t cilat duhet m pas t riparohen dhe pr t cilat sht e nevojshme t prcaktohet edhe njher cilsia e punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj pages pr t gjitha punimet, t cilat nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike (q kan tejkaluar vlerat kufitare ose vlerat ekstreme kufitare) dhe t cilat Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. N t tilla raste, Pundhnsi (Klienti) ka t drejt t zgjas pr t paktn 5 (pes) vjet kushtet e garancis pr t gjitha punimet, t cilat varen prej punimeve t pariparuara.
2.3.8 LLogaritja e Kostos 2.3.8.1 T prgjithshme

Punimet e zbatuara llogariten n prputhje me kto kushte teknike. Sasit e prcaktuara n kto kushte teknike duhet t llogariten sipas mimit njsi t kontrats. T gjitha shrbimet e nevojshme pr prfundimin e punimeve duhet t prfshihen n mimin njsi t kontrats. Kontraktori nuk ka t drejt t krkoj pr kt asnj pages shtes.
2.3.8.2 Zbritjet si rezultat i cilsis s paprshtatshme 2.3.8.2.1 Cilsia e materialeve

Sipas kushtit t vendosur pr arritjen e cilsis s prshtatshme t materialit pr NBS, gjat llogaritjeve nuk lejohet t ket zbritje t kostos. Nse Kontraktori vendos n NBS nj material, i cili nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, ather metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs, i cili gjithashtu gzon t drejtn pr t refuzuar n trsi punimet e kryera.
Faqe 50

Matjet baz t domosdoshme pr vlersimin e cilsis dhe prllogaritjen e zbritjeve si rrjedhoj e cilsis s paprshtatshme jan dhn n Tabeln 2.8 m posht. Nse Kontraktori nuk siguron cilsin e krkuar t punimeve t zbatuara n prputhje me kto kushte teknike, athere Inxhinjeri Mbikqyrs duhet t prcaktoj metodn e prllogaritjes.
Faqe 51
Vetit
Njsia e matjes
Vlera Kufitare Ekstremi i Poshtm 2.0 0.6 E poshtme E siprme Ekstremi i Siprm 5.0 100 2.0 0.7 20 15 4.5 12 Koefiienti
Przierja e prodhuar: Rezistenca n shtypje Qndrueshmria klimatike Dndsia Prmbajtja e lagshtis Sasia e prajmerit (sprkatsit) Trashsia e shtress*** Nivelimi Lartsia Qndrueshmria n 60 Rrjedhshmria n 60 Prmbajtja e boshllqeve Mbushja me lidhs e boshllqeve tek przierjet me material t granuluar t kokrrizave t gurit Sasia e sprkatsit Dndsia Trashsia e shtress*** Nivelimi Lartsia Rezistenca n shtypje Rezistenca n prkulje Dndsia Prmbajtja e lagshtis Sasia e sprkatsit Nivelimi Lartsia N/mm % % kg/m2 % mm mm KgF mm % (V/V)
2
2.5 0.7
4.5 98 1.5 0.5 15 10 4.0 10
5 deri 9* 7** 63 3 2.5 deri 3 3 2 deri 3 450 3-8 5
Shtresa e vendosur e przierjes 90 95 0.2 10-15 -20 350 1.0 4 0.3 -15 450 1.5 5
Przierja e prodhuar bituminoze - mostra e testit sipas Marshall
45
50
70
75
10-14
Shtresa e przierjes s vendosur bituminoze kg/m2 % % mm mm N/mm2 N/mm % % (m/m) kg/m2 mm mm

2
0.2 95 20 -20 2.0 1.0 90 0.2 -20
0.3 98 10 -15 2.5 1.5 95 0.3 -15
0.5 15 10 4.5 98 3 0.5 15 10
0.7 20 15 5.0 100 5 0.7 20 15
2.5-3 33 (1) 31 2-3 5-9 3 63-67 1.5 2.5-3 3 2-3
Przierja e prodhuar
Shtresa e przierjes s vendosur
* Rezistenca n shtypje e mostrs i referohet vlers mesatare t prcaktuar prej 3 (tre) mostrave t testit ** Qndrueshmria e mostrs ndaj kushteve klimatike i referohet vlers mesatare t prcaktuar prej 2 (dy) mostrave t testit *** Zakonisht prcaktimi i trashsis s przierjes bituminoze s ndrtuar do t llogaritet mbi bazn e mimit njsi, t zvogluar me vlern e raportit midis trashsis s projektuar dhe asaj t zbatuar
Tabela 2.8: Matjet e cilsis s zbatimit
Faqe 52
2.4 Bazat e Stabilizuara (BS) 2.4.1 Prshkrimi

Ndrtimi i bazave t stabilizuara (bituminoze) (BS) prfshin furnizimin e przierjeve t prshtatshme prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit dhe lidhsve si dhe prodhimin dhe vendosjen e przierjeve bituminoze n vndndodhjet e prcaktuara n projekt. Kto punime duhet t kryhen n koh pa rreshje dhe kur temperatura e ajrit dhe e toks (pa er) sht mbi 0C. Pr realizimin e BS prdoren przierje bituminoze, t prodhuara kryesisht me ann e proesit n t ngroht, n prputhje me mnyrat e mposhtme: Zhavorr i Imt Bituminoz (ZhIB) Zhavorr i Imt Bituminoz me shtesa t akullit ose Gurit t Thyer (ZhIBGTh) Gur t Thyer Bituminoz (GThB) Makadam Bituminoz (MB)
N varsi t llojit t kompozimit t materialit t granuluar prej kokrrizave t gurit si dhe t lidhsve, BS jan parashikuar t prdoren pr ndrtimin e konstruksioneve rrugore pr t gjitha grupet e ngarkesave t trafikut, dhe vendosen zakonisht ndrmjet nn-bazave t pastabilizuara ose t stabilizuara dhe shtress siprfaqsore t stabilizuar t asfalto-betonit, asfaltit t derdhur ose t veshjeve siprfaqsore, shtress s bazs-siperfaqesore prej betoni ose shtress siperfaqesore t veshur. Pr ngarkesa m t lehta t trafikut, kur vendosja e nj shtrese siperfaqesore t stabilizuar (ShSS) sht e mjaftueshme, jan t prdorshme przierjet korresponduese bituminoze t msiprme. Lloji i przierjes bituminoze pr BS dhe ShSS sht zakonisht i prcaktuar n projekt. Nse jo, athere ajo do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 53
2.4.2 Materialet Baz 2.4.2.1 Kompozimet e kokrrizave t gurit

Materiali i granuluar i kokrrizave t gurit q prdoret pr BS dhe ShSS sht prcaktuar n Tabeln 2.9:
Grupi i ngarkeses se trafikut SHR +* R +* M + + + L + + + + SHL + + + +
Tipi i przierjes s kokrrizave t gurit Gur i thyer Gur i thyer me shtesa t zhavorrit t imt Zhavorr i imet me shtesa t akullit ose gurit t thyer Zhavorr i imet
* Granulometria e przjerjes s kokrrizave t gurit sht e kufizuar n nj fush m t ngusht
Tabela 2.9: Materiali i granuluar i kokrrizave t gurit pr BS dhe ShSS
Nse nuk sht tashm e prcaktuar n projekt, granulometria e przierjes s kokrrizave t gurit pr BS dhe ShSS do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs n varsi t lidhsit, ngarkess s trafikut dhe kushteve klimatike.
2.4.2.2 Lidhsit
Lidhsit q prdoren pr BS dhe ShSS jan prcaktuar n Tabeln 2.10:
Grupi i ngarkess s trafikut Tipi i Lidhsit SHR BIT 60 BIT 80 BIT 100 + +* R + +* M + + L + + SHL +
* Vetm nse sh e kushtzuar prej kushteve klimatike
Tabela 2.10: Lidhsit pr BS dhe ShSS
N varsi t cilsis s lidhsit, ngarkess s trafikut dhe kushteve klimatike lloji i bitumit pr BS dhe ShSS do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Inxhinjeri Mbikqyrs mund t krkoj prdorimin e lidhsve t tjer, kryesisht pr arsye t ngarkess s trafikut ose kushteve klimatike. Nse sht n gjndje t demostroj me ann e dshmive prkatse
Faqe 54
aplikueshmrin e tyre pr BS dhe ShSS, me miratim t Inxhinjerit Mbikqyrs, Kontraktori mund t prdor pr bazat bituminoze edhe lloje t tjer lidhsish.
2.4.3 Cilsia e Materialeve 2.4.3.1 Granulometria dhe vetit e przierjeve t kokrrizave t gurit
Przierjet prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr BS dhe ShSS duhet, nse nuk eshte specifikuar ndryshe, te formohen prej kokrrizave t fraksioneve t prcaktuara: t pluhurit t gurit; t rrs; dhe t akullit dhe / ose zhavorrit.
Przierjet prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit, ose prbrjet (formimet) natyrore t przierjeve t zhavorrit t prftuar nga thyerja e materialit, mund t prdoren pr BS ose ShSS nse kompozimi i nj przierjeje t till do t korrespondoj me metodn e prdorimit. Kjo duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
2.4.3.2 Rra
Rra sht nj przierje e formuar prej kokrrizave natyrore dhe / ose t thyera. Krkesat mbi granulometrin e fraksioneve baz jan dhn n Tabeln 2.11:
Gjatsia e katrorit Hapja e sits, n mm 0/1 mm Rr natyrore dhe/ose e thyer 0/2 mm 0.4 mm
Kalimi n sit i fraksioneve t prcaktuara, n % 0.075* 1 2 4 8

* proesi i lagsht i granulimit
jo m e madhe se 10 t paktn 90 100 -
jo m e madhe se 10 t paktn 90 100 -
jo m e madhe se 10 t paktn 65 t paktn 90 100
Tabela 2.11: Krkesat mbi granulometrin e fraksioneve baz t rrs
Faqe 55
Krkesat mbi vetit e przierjeve t rrs jan dhn n Tabeln 2.12:

Rr e thyer Rr natyrore prej shkmbinjve karbonat 10 60 0.5 0.3
Vetit e przierjeve t grimcave t rrs Porcioni i grimcave me madhsi deri n 0.09 mm, jo m e madhe se Ekuivalenti i rrs, t paktn Prmbajtja e grimcave t argjils, jo m e madhe se Prmbajtja e shtesave organike, jo me e madhe se
Njsia e matjes % % % %
10 60 0.5 0.5
Tabela 2.12: Krkesat mbi vetit e przierjeve t grimcave t rrs
Kokrrizat e akullit q do t prdoren pr prodhimin e rrs s thyer duhet t ken t njjtn rezistenc ndaj thyerjes, t prcaktuar me ann e metodn s Los Angelos, n po at mnyr si krkohet dhe pr przierjet e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit pr grupin prkats t ngarkess s trafikut.
2.4.3.3 akulli dhe zhavorri

Krkesat mbi granulometrin e fraksioneve baz t akullit ose zhavorrit jan dhn n Tabeln 2.13.
Gjatsia e brinjs s vrims katrore t sits, n mm 0.075 1 2 4 8 16 31.5 63 Fraksionet baz 2/4 mm 4/8 mm 8/16 mm 16/31.5 mm
Kalimi npr sit, n % jo m shum se 3 jo m shum se 5 jo shum se 15 t paktn 90 100 jo m shum se 1 jo m shum se 5 jo m shum se 15 t paktn 90 100 jo m shum se 1 jo m shum se 5 jo m shum se 15 t paktn 90 100 jo m shum se 1 jo m shum se 5 jo m shum se 15 t paktn 90 100
Tabela 2.13: Krkesat mbi granulometrin e fraksioneve baz t akullit ose zhavorrit
Faqe 56
Przierjet prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr BS ose ShSS duhet t prmbajn vetit e prmndura n Tabeln 2.14:
Njsia e matjes N/mm2 N/mm
2
Vetit e przierjeve t akullit ose zhavorrit Rezistenca n shtypje e kokrrizave t gurit, t paktn Pr ngarkes t rnd ose shum t rnd t trafikut Pr ngarkesa t tjera t trafikut Rezistenca n thyerje e kokrrizave sipas metods s Los Angelos Kalimi i lejuar n sit pr rrugt me ngarkes t rnd dhe shum t rnd t trafikut, jo m e madhe se Pr ngarkesa t tjera t trafikut, jo m e madhe se Rezistenca n ngrirje e przierjes s kokrrizave 5 cikle Me Na2SO4, humbja (e materialit) nuk duhet t jet m e madhe se Thithja e ujit n kokrrizat e fraksionit 4/8, jo m e madhe se Prmbajtja e kokrrizave me form t dobsuar (nga I:d 3:1), jo m e madhe se Aftsia lidhse me bitum BIT 100, siprfaqja e veshur e kokrrizave, t paktn
Vlera e krkuar
120 100
% %
28 30
% % % %/%
10 1.2 20 90/80
Tabela 2.14: Przierjet me material t granuluar prej akulli ose zhavorri pr BS ose ShSS
2.4.3.4 Granulimi i prbashkt (kolektiv)

Przierjet bituminoze q prdoren pr BS jan t formuara nga przierjet e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit me madhsi 0/16 mm, 0/20 mm dhe n raste t veanta 0/40 mm. Pr ShSS prdoren przierjet bituminoze t formuara nga przierja e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit me madhsi 0/16 mm. Markat e tregtimit dhe kufinjt (rajonet) granulometrik t ktyre przierjeve bituminoze jan, si m posht: Zhavorr i Imt Bituminoz - ZhIB 16 (Figurea 2.7); Zhavorr i Imt Bituminoz me shtesa t akullit ose Gurit t Thyer - ZhIBGTh 20 dhe 20S (Figura 2.7 dhe 2.8) me bitum 60/80; Zhavorr i Imt Bituminoz me shtesa t akullit ose Gurit t Thyer - ZhIBGTh 32 dhe 32S (Figura 2.9 dhe 2.10) me bitum 60/80; Gur t Thyer Bituminoz - GThB 40 (Figura 2.11); Makadam Bituminoz - MB 16, 20 dhe 32 (Figura 2.12 deri 2.14); Zhavorr i Imt Bituminoz - ZhIB 16 (Figura 2.15) me bitum 80/100.
Faqe 57
Figura 2.7: Kufinjt e formimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr bazat bituminoze t rrugs ZhIB 16 dhe ZhIBGTh 20
Faqe 58
Figura 2.8: Kufinjt e formimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr bazn bituminoze t rrugs ZhIBGTh 20S
Figura 2.9: Kufinjt e formimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr bazn bituminoze t rrugs ZhIBGTh 32
Faqe 59
Figura 2.10: Kufinjt e formimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr bazn bituminoze t rrugs ZhIBGTh 32S
Trashsit e kushtzuara teknikisht pr BS dhe ShSS jan dhn n Tabeln 2.15:
Lloji i przjerjes bituminoze Vlera kufitare Trashsia teknike, mm
ZhIB
ZhIBGTh
ZhIBGTh
ZhIBGTh
ZhIBGTh
GThB
MB
MB
MB
ZhIB
16 4065
20 50-90
20S 60-100
32 60-110
32S 70-120
40 80140
16 3570
20 4590
32 55110
16 4070
Tabela 2.15: Trashsit e kushtzuara teknikisht pr BS dhe ShSS
Faqe 60
Figura 2.11: Kufinjt e formimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr bazn bituminoze t rrugs GThB 40
Figura 2.12: Kufinjt e formimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr bazn prej makadami bituminoz - MB 16
Faqe 61
Para fillimit t punimeve do przierje me material t granuluar t kokrrizave t gurit, e parashikuar pr prdorim tek BS ose ShSS, duhet t kontrollohet n prputhje me kto kushte teknike. Numri i mostrave do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Nse pr ndrtimin e BS ose ShSS Inxhinjeri Mbikqyrs ka miratuar prdorimin e s njjts przierjeje me material t granuluar t kokrrizave t gurit, athere pr kt przierje sht e panevojshme t kryhet prsritje e kontrollit.

Vetit baz t lidhsve pr BS dhe ShSS jan dhn n Tabeln 2.16 (shiko m posht).
Figura 2.13: Kufinjt e formimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t guritpr bazn prej makadami bituminoz - MB 22
Faqe 62
Figura 2.14: Kufinjt e formimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr bazn prej makadami bituminoz MB 32
Lloji i bitumit Vetit e bitumit Njsia e matjes BIT 180 B IT 100 Vlera e kerkuar Penetracioni n 25C Pika e zbutjes sipas PK Treguesi i penetracionit, t paktn Elasticiteti n 25C mm/10 C cm 160-180 40-45 -1.0 100 80-100 48-50 - 1.0 100 60-80 48-55 - 1.0 100 50-70 48-55 - 1.0 100 BIT 80 BIT 60
Pika e thyerjes sipas Fraas Jo m shum se C -15 -13 -11 -8
Zvoglimi pas ngrohjes Penetracioni, jo m shum se Pika e thyerjes, jo m shum se % C 40 -12 40 -10 40 -8 40 -6
Tabela 2.16: Vetit e bitumit
Faqe 63
Figura 2.15: Kufinjt e formimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr shtres siperfaqesore t stabilizuar (bituminoze) - ShSS 16
N nj koh t arsyeshme prpara fillimit t punimeve Kontraktori duhet t paraqes n prputhje me krkesat e ktyre kushteve dshmit prkatse mbi vetit e lidhsit q ai synon t prdor pr BS ose ShSS. Inxhinjeri Mbikqyrs mund t krkoj prdorimin e llojeve t tjer t lidhsve, veanrisht kur arsye pr kt jan ngarkesa e trafikut dhe kushtet klimatike. N kto raste, Inxhinjeri Mbikqyrs mund t prcaktoj gjithashtu dhe kushtet mbi cilsin e ktyre lidhsve.
2.4.3.6 Agjentt pr ngurtsimin (lidhjen) e shtresave

Agjentt pr ngurtsimin (lidhjen) e przierjeve bituminoze t vendosura n BS ose ShSS, t lidhura me nn-bazn (nn-baz e stabilizuar ose shtres tjetr), duhet t sigurojn nj lidhje t mir dhe uniforme t t dyja shtresave. Sprkatja e nn-bazs prej nj przierjeje bituminoze sht e nevojshme t bhet vetm nqoftse trafiku ka larguar lidhsin nga kokrrizat e granuluara n siprfaqen e ksaj shtrese. Zakonisht, emulsionet bituminoze anionike t qndrueshme ose t paqndrueshme, q prmbajn t paktn 55 % bitum, jan t prdorshme pr ngurtsimin (lidhjen) e shtresave.
Faqe 64
2.4.4 Metoda e Zbatimit 2.4.4.1 Sigurimi i przierjeve t kokrrizave t gurit dhe lidhsve
N nj koh t prshtatshme prpara fillimit t punimeve Kontraktori duhet ti raportoj Inxhinjerit Mbikqyrs vndin e prgatitjes s przierjes prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit si dhe i lidhsve q do t prdoren pr BS dhe ShSS. Dshmit mbi cilsin e przierjeve me material t granuluar t kokrrizave t gurit, t cilat Kontraktori duhet tia paraqes Inxhinjerit Mbikqyrs, nuk duhet t jen m t vjetra se nj vit si dhe duhet t prputhen me krkesat e ktyre kushteve teknike. Dshmit n lidhje me cilsin e lidhsit sipas krkesave t ktyre kushteve teknike nuk lejohet t jen m t vjetra se tre muaj.
2.4.4.2 Prgatitja e siprfaqes s formimit t bazs

Si baz pr BS dhe ShSS t formuara nga przierje bituminoze mund t shrbej: siprfaqja e formimit t nj nn-baze t stabilizuar (prej przierjesh t stabilizuara me lidhs), e cila duhet t prgatitet mbi bazn e specifikimeve t dhna n kto kushte teknike; siprfaqja e formimit t nj nn-baze t stabilizuar prej materiali guror, e cila duhet t prgatitet mbi bazn e specifikimeve t dhna n kto kushte teknike.
Kontraktori mund t filloj ndrtimin e BS ose ShSS athere kur Inxhinjeri Mbikqyrs t ket marr n dorzim siprfaqen e formimit t nn-bazs sipas kushteve teknike. Gjat gjith periudhs prpara vendosjes s BS ose ShSS Kontraktori sht i detyruar t mirmbaj siprfaqen e formimit t nn-bazs n gjndje t njjt me gjndjen prpara marrjes s saj n dorzim.

Nse Kontraktorit do ti duhet t depozitoj prkohsisht przierjet e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit prpara vendosjes n BS ose ShSS, athere vndi i depozitimit t ktyre przierjeve duhet paraprakisht t jet i prgatitur. Vndi i depozitimit duhet t jet i mbrojtur nga rreshjet. isternat pr depozitimin e bitumit duhet t jen t pajisura me ngrohs indirekt dhe nj termometr. Temperatura m e lart e lejuar e bitumit n istern sht deri n: pr BIT 100,150C; pr BIT 80,160C; pr BIT 60, 165C.
Faqe 65
Temperatura optimale e bitumit n depozitat e ruajtjes sht 1015C m e ult sesa temperatura m e lart e lejuar. Sasia e depozitimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit si dhe lidhsve duhet t jet e till q t siguroj vazhdimsin e prodhimit t przierjeve bituminoze pr BS dhe ShSS.
2.4.4.4 Prodhimi i przierjeve bituminoze

Prodhimi i przierjeve bituminoze duhet t bhet n mnyr mekanike dhe t sigurohet n nj fabrik t veant prodhimi pr prgatitjen e przierjeve bituminoze. Pajisjet pr dozim duhet t sigurojn vendosjen sipas peshs t sasive t duhura t elementve prbrs t przierjes bituminoze. Dozimi i elemntve t przierjes sipas volumit do t lejohet vetm nse pr kt sht dakort Inxhinjeri Mbikqyrs. Koha e przierjes dhe faktort e tjer q ndikojn n cilsin e veshjes s kokrrizave me material lidhs duhet t jet e till q t sigurohet nj konsistenc uniforme t przierjes bituminoze. Przierjet bituminoze pr BS dhe ShSS duhet t prodhohen nprmjet proesit n t ngroht. Temperatura e przierjes bituminoze t prodhuar pr BS dhe ShSS varet nga lloji i bitumit t prdorur dhe, n dalje t makineris s przierjes, duhet t jet: pr BIT 100, 135-155C; pr BIT 80, 145-160C; pr BIT 60, 145-165C.
Temperatura m e lart e lejuar sht 10C m e lart se ajo e prmndur m sipr. Przierja bituminoze e prodhuar mund t ruhet pr nj koh t shkurtr n nj depozit ruajtjeje t prshtatshme, t vendosur n bazn e prodhimit t asfaltit, ose mund t transportohet menjher n kantjerin e ndrtimit pr tu vendosur n BS ose ShSS.
2.4.4.5 Transportimi i przierjeve bituminoze

Przierja bituminoze pr BS ose ShSS mund t transportohet mbi siprfaqen e formimit t bazs s prgatitur n mnyr t prshtatshme, e cila nuk duhet t jet e ngrir ose me lagshtir, kur kjo gj t lejohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Pr transportimin-shkarkimin e materialit duhet t prdoren automjete t prshtatshm, t pajisura me mjete pr derdhjen nga pas t materialit (n finitrie) si dhe nj mbules pr mbrojtjen e przierjes bituminoze nga rreshjet, t ftohtit dhe pluhuri. Siprfaqja e brndshme (ant dhe dyshemeja) e trupit metalik t automjetit vet-shkarkues duhet t sprkatet me agjent t prshtatshm pr shmangien e ngjitjes para ngarkimit n automjet t przierjes bituminoze. N varsi t kapacitetit t makinerive t prodhimit dhe distancs s transportit, numri i automjeteve pr
Faqe 66
transportin ie przierjes bituminoze pr n kantierin e ndrtimit duhet t prshtatet me kushtet q sigurojn nj vendosje uniforme t materialit n vepr.
2.4.4.6 Vendosja e przierjes bituminoze

N nj koh t arsyeshme prpara fillimit t shprndarjes s przierjes bituminoze siprfaqja e pastruar e bazs mbi t ciln do t vendoset przierja bituminoze n trajtn e BS ose ShKB duhet t prgatitet me an t sprkatjes uniforme me emulsion anionik t pastabilizuar (0.30.5 kg/m), ose me nj lidhs tjetr t prshtatshm pr lidhjen e shtresave, nse kjo siprfaqe nuk ka qn e sprkatur paraprakisht, ose nse trafiku ka larguar shtresn e bitumit prej kokrrizave q ndodhen n siprfaqe t bazs. Agjenti i prdorur si sprkats pr ngurtsimin (lidhjen) e shtresave duhet t thahet n mnyr t prshtatshme prpara vendosjes s przierjes bituminoze. Shprndarja e przierjes bituminoze pr BS dhe ShSS duhet t bhet n mnyr mekanike, me an t prdorimit t nj finitrieje (asfalt-shtruese). Shprndarja me dor lejohet vetm n rastet kur prdorimi i makinerive sht i kufizuar pr arsye t hapsirs. Shprndarja me dor duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. N varsi t llojit t bitumit t prdorur pr prodhim, temperatura m e ult e przierjes bituminoze n vndin e vendosjes s saj (n vepr) mund t jet: pr BIT 100, 125C; pr BIT 80, 130C; pr BIT 60, 135C.
Temperatura optimale pr vendosje sht 10-30C m e lart se temperatura e prmendur m sipr. N mot me er, temperatura m e ult e przierjes bituminoze pr BS ose ShKB duhet t jet 10C m e lart. Pr shprndarjen me dor t przierjes bituminoze kjo temperatur pr tipin e veant t bitumit mund t jet 20C m e lart se vlerat e prmndura m sipr. Nse e lejojn kushtet e puns, BS ose ShKB duhet t vendosen n t njjtn koh prgjat gjith gjersis s karrexhats. Nqoftse pr vendosje do t prdoren dy finitrie, athere ndryshimi i cilsis s przierjes bituminoze t vendosur (n vepr) n zonn e vndbashkimit t tyre nuk duhet t jet i dallueshm. Gjat vendosjes (ndrtimit) s nj numri shtresash, vnd-bashkimet e tyre gjatsore duhet t mbivendosen me njra-tjetrn me 20 cm, ndrsa ato trthore t paktn me 50 cm. do
Faqe 67
ndrprerje gjat proesit t ndrtimit duhet t kryhet pr t gjith gjersin e karrexhats ose korsis s rrugs, zakonisht n knd t drejt me aksin e rrugs ose vertikalisht me t. Shmangiet prej ktyre prcaktimeve jan t mundshme vetm me miratim t Inxhinjerit Mbikqyrs. Siprfaqja e vnd-bashkimeve trthore duhet t sprkatet me emulsion bituminoz ose me prajmer bitumi dhe zona e ktyre vnd-bashkimeve duhet t ngrohet me ngrohje indirekte prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve. Ndikimi i prdorimit t finitries n shprndarjen e przierjes bituminoze duhet t siguroj nj ngjeshmri prej t paktn 80 %. Tipi i rulit t przgjedhur dhe metoda e ngjeshjes duhet t sigurojn sa m shum q t jet e mundur nj dndsi ose ngjeshmri uniforme t przierjes bituminoze pr t gjith gjersin e projektuar t karrexhats. Nse nuk sht parashikuar n projekt, kjo shpjegon arsyen se prse duhet q gjersia e shtress t rritet me vlern e trashsis s saj t projektuar. Przierja bituminoze e vendosur n BS ose ShSS duhet t ngjeshet duke filluar nga ant pr n drejtim t qndrs s shtress dhe nga pjesa m e ult e saj n drejtim t pjess m t lart t shtress. Kalimet e veanta t rulit duhet gjithmon t mbulojn njra-tjetrn. N shtresn e ndrtuar duhet t shmanget do ndrprerje e rulit. T gjitha vendet e paarritshme prej makinerive duhet t ngjeshen deri n arritjen e dndsis s krkuar me ann e mnyrave t tjera, t cilat duhet t miratohen prej Inxhinjerit Mbikqyrs, i cili prcakton gjithashtu dhe kushtet e prshtatshme pr prdorimin e ktyre metodave. Kalimi i trafikut ose ndrtimi i shtress pasardhse mbi przierjen e ndrtuar bituminoze t BS ose ShKB sht i lejuar vetm kur przierja bituminoze e vendosur n qndr (mes) t shtress sht ftohur deri rreth 20-25C. Prpara lejimit t trafikut mbi BS ose BSS, Inxhinjeri Mbikqyrs mund t vendos gjithashtu edhe plotsimin e kushteve t tjera.

Prpara fillimit t operimit t makinerive dhe pajisjeve, prej t cilave do t varet cilsia e punimeve t zbatuara, duhet t kontrollohet prshtatshmria e tyre pr sigurimin e nj cilsie uniforme n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. T gjitha makinerit dhe pajisjet duhet t testohen dhe duhet t prshtaten me krkesat e projektit teknik dhe ktyre kushteve teknike prsa i prket kapacitetit t tyre.

T paktn 15 dit prpara fillimit t ndrtimit t BS ose ShSS Kontraktori duhet t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs kompozimin prov t przierjes bituminoze dhe t przierjes prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit, t cilat ka planifikuar pr ti prdorur n przierjet bituminoze pr ndrtimin e BS ose ShSS.
Faqe 68
Kompozimi prov duhet t prmbaj: tipin dhe sasit e kokrrizave t fraksionet baz t veant pr przierjet e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit (n %); tipin dhe sasit e lidhsit (n %); tipin dhe sasin e shtesave bituminoze; vetit mekanike t przierjeve bituminoze.
Prve kompozimit prov, Kontraktori duhet gjithashtu t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs dshmit prkatse mbi burimin (origjinn) dhe prshtatshmrin e cilsis s materialeve q do t prdoren pr prgatitjen e analizave prov. Kontraktori duhet t demostroj q przjerjet prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit si dhe i lidhsit t parashikuar (pr tu prdorur) do t arrijn cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike. Kompozimi prov duhet t prgatitet pr przierjen e przgjedhur t kokrrizave t gurit dhe t paktn pr pes (5) sasi t ndryshme t lidhsit t shtuar me nj rritje korresponduese prej (0.3-0.4 %), n mnyr t till q kompozimi i mesit t ndodhet sa m pran atij t propozuar. Vetit e mostrave t testimit t ktyre przierjeve bituminoze duhet t shnohen pr pes (5) przierjet e kontrolluara. Kontraktori nuk lejohet t filloj ndrtimin prpara marrjes s miratimit t Inxhinjerit Mbikqyrs mbi kompozimin prov t przierjes bituminoze. Nse vitin e kaluar Kontraktori ka vendosur n BS ose ShSS nj przierje me material t granuluar t kokrrizave t gurit si dhe lidhs me cilsi t njjt, ather rezultatet e kompozimit t realizuar gjat vitit t kaluar, t prcaktuara me ann e testeve rutin, mund t prdoren dhe pr kompozimin prov. Kjo gj duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 69
2.4.5.3 Vetit e krkuara pr mostrat e testit

Vetit e krkuara pr mostrat e testit t przierjeve bituminoze pr BS dhe ShSS jan dhn n Tabeln 2.17:
Ngarkesa e trafikut Vetit Njsia e matjes SHR dhe e rnd Qndrueshmria n 60C, t paktn Rrjedhshmria n 60 C Prmbajtja e boshllqeve Mbushja me bitum e boshllqeve n przierjet e kokrrizave t gurit Karrotat ose prerjet: Prmbajtja e boshllqeve Dndsia, t paktn
* pr ShSS 2.5 deri 4.6 ** pr ShSS 1 deri 3.5 *** pr ShSS 75 deri 92
Mesatare 700 2-4* 4-8 50-74
E leht dhe SHL 600 2-4* 3-7** 50-78***
KgF mm % (V/V) %
800 2 deri 4* 5 deri 9 50-70
% (V/V) %
4-8 98
3-7 95
2-6 95
Tabela 2.17: Vetit e krkuara pr testet e przierjeve bituminoze t BS dhe ShSS
Vetit e krkuara pr przierjet bituminoze t tipit Makadam jan dhn n Tabeln 2.18:
Vetit Mostra sipas Marshall Qndrueshmria n 60C, t paktn Rrjedhshmria n 60C Prmbajtja e boshllqeve Mbushja me bitum e boshllqeve n przierjet e kokrrizave t gurit Karrotat ose prerjet: Prmbajtja e boshllqeve Dndsia, mesatare % (V/V) % 7 deri 15 95 KgF mm % (V/V) % 400 2.0 deri 3.5 8 deri 12 25 deri 32 Njsia e matjes Vlera e krkuar
Tabela 2.18: Vetit e krkuara sipas Marshall pr testet e przierjeve bituminoze t tipit Makadam
Faqe 70
Vlera e krkuar e testit prov sipas Marshall prcaktohet me ann e vlers s poshtme dhe t siprme kufitare. Prmbajtja e boshllqeve n testin prov sipas Marshall dhe n karrotat cilindrike ose prerjet e kryera n rrug lejohet t jet jo m pak se 1% (V/V) (vlera e poshtme kufitare ekstreme) ose jo m shum se 2% (V/V) (vlera e siprme kufitare ekstreme). Mbushja e boshllqeve me bitum tek przierjet me material t granuluar t kokrrizave t gurit lejohet brnda kufinjve t vendosur ndrmjet vlerave kufitare t prcaktuara. Dndsia e przierjes bituminoze s vendosur (n vepr), t prcaktuar n prputhje me dndsin e mostrs sipas Marshall, nuk duhet t jet m e vogl se vlera kufitare e prcaktuar pr m shum se 3 % (vlera kufitare ekstreme).
2.4.5.4 Prodhimi dhe vendosja prov

Pas miratimit nga Inxhinjeri Mbikqyrs, Kontraktori duhet t testoj kompozimin prov t przierjes bituminoze n fazn e prodhimit n bazn prkatse t prodhimt t asfaltit, gjat transportit pr n kantjerin e ndrtimit si dhe vendosjes s saj n BS ose ShSS. Vndi pr marrjes e provs, q zakonisht ndodhet n kantjerin e kontrats, do t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs pasi t ket testuar m par prshtatshmrin e prgatitjes s siprfaqes s formimit t bazs. Testet prov q bhen gjat fazave t prodhimit dhe vendosjes (n vepr), t cilat duhet t kryhen me urdhr t Kontraktorit nga nj institut i autorizuar si ISTN apo ndonj laborator tjetr i ertifikuar, duhet t: prcaktojn prshtatshmris e vnd-depozitimit (t materialit) dhe bazs s asfaltit pr prodhimin e przierjeve bituminoze, metodn e transportimit dhe makinerit pr vendosjen (n vepr), n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike; sigurojn marrjen pr nj kontroll t plot t dy mostrave pr testet e przierjeve bituminoze nga vndi i vendosjes (n vepr); ndjekin n dy vnde proesin e ngjeshjes s przierjes bituminoze, me an t metods s mos-shkatrrimit duke prdorur nj prov izotropike; sigurojn marrjen n kantjerin e ndrtimit t dy karrotave t przierjes bituminoze; bjn prshtatjen e provs izotropike me tipin e dhn t przierjes bituminoze; masin n 30 vnde dndsin e przierjes bituminoze t vendosur (n vepr).
Lidhsi bituminoz mund t ngurtsohet deri n 2 grad gjat proesit t prodhimit, transportit dhe vendosjes (n vepr) t przierjes bituminoze.
Faqe 71
Nse vitin e kaluar Kontraktori ka ndrtuar tashm nj BS ose ShSS prej przierjeve bituminoze t ngjashme, ather rezultatet e zbatimit t ktyre kompozimeve mund t merren si prov e prodhimit dhe vendosjes (n vepr). Kjo gj duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
2.4.5.5 Prodhimi dhe vendosja rutin

Inxhinjeri Mbikqyrs do ti lejoj Kontraktorit prodhimin dhe ndrtimin rutin vetm mbi baz t rezultateve t nxjerra prej raportit mbi testet prov t prodhimit dhe t vendosjes (n vepr). Marrveshja pr vazhdimin e punimeve prfshin gjithashtu kushtet e theksuara mbi vetit e przierjeve bituminoze dhe kushtet e prmendura pr kontrollin teknollogjik rutin (t rregullt), t parashikuar n kto kushte teknike. Marrveshja pr prodhimin dhe vendosjen rutin t przierjeve bituminoze n BS ose ShSS duhet gjithashtu t prmbaj dhe krkesa specifike mbi sprkatjen shtes t mundshme t siprfaqes s nn-shtresave me agjent pr ngurtsimin (lidhjen) n prputhje me kto kushte teknike. Nqoftse gjat prodhimit ose vendosjes (n vepr) t przierjes bituminoze do t shfaqet ndonj ndryshim i fardoshm, ather Kontraktori duhet t paraqes me shkrim tek Inxhinjeri Mbikqyrs propozimin pr kt ndryshim. Kontraktori mund ta konsideroj t konfirmuar kt ndryshim vetm kur miratohet prej Inxhinjerit Mbikqyrs.
2.4.5.6 Kompozimet e zbatuara

Llogaritja e vlers mesatare, d.m.th. e kompozimit t przierjes bituminoze t zbatuar (n praktik) sht e mundur t bhet mbi bazn e rezultateve t testeve rutin dhe/ose t kontrollit pas prodhimit dhe vendosjes rutin prfundimtare. Proesi i prpunimit prfshin t gjitha karakteristikat e przierjeve bituminoze t prodhuara dhe vendosura (n vepr) si dhe treguesit statistikor baz t tyre.
2.4.5.7 Nivelimi, lartsia, pjerrsia.

Parregullsit e siprfaqeve t formimit t BS dhe ShSS prej planit t rrafsht duhet t prcaktohen me ann e shmangieve t matura posht nj shufre t drejt me gjatsi 4 m, t vendosur n drejtim t fardoshm me aksin e rrugs. Siprfaqja e formimit t BS ose ShSS lejohet t shmanget nga rrafshi I shufrs s drejt pr jo m shum se 10 mm (vlera e siprme kufitare). Vendimin n rast t rritjes s numrit t ktyre shmangieve do ta marr Inxhinjeri Mbikqyrs. Lartsia e pikave t veanta t matjes mbi siprfaqen e formimit t BS ose ShSS duhet t prcaktohet me an t nivels. Siprfaqja e formimit t BS ose ShSS n do pik t mundshme t saj mund t shmanget nga lartsia e projektuar pr jo m shum se 10 mm (vlera kufitare). Pjerrsia e siprfaqes s formimit t BS ose ShSS duhet prgjithsisht
Faqe 72
t prputhet me pjerrsin e profilit trthor dhe gjatsor t karrexhats. Shmangiet e lejuara do t prcaktohen me ann e parregullsive t lejuara prej planit t rrafsht si dhe t shmangieve prej lartsis s formimit t BS ose ShSS, por kto shmangie nuk duhet t jen m t mdha se 0.4 % e vlers absolute t pjerrsis (vlerat kufitare ekstreme).
2.4.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 2.4.6.1 Kontrollet rutin

Numri i kontrolleve rutin gjat vendosjes s BS ose ShSS prcaktohet prej Inxhinjerit Mbikqyrs n baz t rezultateve t testeve teknollogjike prov (kompozimi prov dhe prodhimi dhe vendosja prov). Kontrollet rutin minimale, t cilat duhet t kryhen nga Kontraktori, prfshijn: - kokrrizat e granuluara: - lidhesi: - granulometria - cilesite - porcioni - cilesite (vetem testet e kontrollit) do do do do 4000 m 24000 m 4000 m 8000 m
- perzieresi bituminoz I prodhuar: cilesite e kampionit te testit sipas Marshall: qendrueshmeria, rrjedhshmeria, permbajtja e boshlleqeve, mbushja e boshlleqeve me bitum I kokrrizave te gurit te granuluar do 4000 m * - shtresa me perzieres bituminoz e vendosur - sasia e sperkatjes ne baze - densiteti (permbajtja e boshlleqeve) - permbajtja e boshlleqeve (ne karote) - trashesia e shtreses - niveli dhe lartesia e formacionit te shtreses
* por t paktn nj (1) mostr n dit ** nqoftse sht e nevojshme sprkatje shtes
do do do do do
4000 m2 ** 100 m 4000 m 2000 m 200 m
N rastet kur Inxhinjeri Mbikqyrs zbulon gjat kontrolleve rutin shmangie t mdha t rezultateve prej rezultateve t testeve prov, ather ai mund t rris numrin minimal t testeve rutin. N raste t rezultateve t njjta, Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t zvogloj numrin e testeve rutin. N marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, cilsia e BS ose ShSS t vendosur (n vepr) mund t prcaktohet edhe me ann e ndonj metode tjetr t njohur.
Faqe 73
N t tilla raste, prcaktimi i kritereve mbi cilsin e ndrtimit si dhe metodn dhe sasin pr kryerjen e testeve duhet t bhet n marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs.

Numri i testeve t kontrollit, t cilat kryhen zakonisht nga Pundhnsi (Klienti), sht n raport 1:4 me testet rutin. Vndet pr marrjen e mostrave t przierjeve bituminoze si dhe vndet pr matjet rutin dhe ato t kontrollit n lidhje me cilsin e zbatimit t BS ose ShSS do t prcaktohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs me an t metods s przgjedhjes statistikore t rastsishme.

Punimet e kryera maten n prputhje me kto kushte teknike dhe llogariten n metr kub (m3). T gjitha sasit maten n prputhje me sasin dhe llojin e punimeve t kryera, t cilat jan zbatuar n kuadr t volumeve t projektit.

BS dhe ShSS t vendosura (n vepr) do t merren n dorzim nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi baz dhe n prputhje me krkesat e cilsis t prcaktuara n kto kushte teknike. T gjith defektet e shfaqura n lidhje me kto krkesa duhet t riparohen nga Kontraktori prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve, n rast t kundrt kostoja e punimeve t kryera me cilsi t paprshtatshme do t zbritet. T gjitha shpenzimet pr riparimin e defekteve jan n ngarkim t firms zbatuese, duke prfshir shpenzimet pr t gjitha matjet dhe testet q kan dshmuar nj cilsi t paprshtatshme t punimeve t kryera, t cilat duhet m pas t riparohen dhe pr t cilat sht e nevojshme t prcaktohet edhe njher cilsia e punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj pages pr t gjitha punimet, t cilat nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike (q tejkalojn vlerat kufitare ose vlerat ekstreme kufitare) dhe t cilat Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. N t tilla raste, Pundhnsi (Klienti) ka t drejt t zgjas pr t paktn 5 (pes) vjet kushtet e garancis pr t gjitha punimet, t cilat varen prej punimeve t pariparuara.
Faqe 74

Punimet e kryera do t llogariten n prputhje me kto kushte teknike. Sasis e prcaktuara sipas ktyre kushtve teknike duhet t vlersohen n baz t mimeve njsi t kontrats. mimi njsi i kontrats duhet t prfshij t gjitha shrbimet e nevojshme pr prfundimin e punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt t krkoj pages shtes.
2.4.8.2 Zbritjet pr cilsi t paprshtatshme 2.4.8.2.1 Cilsia e materialeve

Gjat kryerjes s prllogaritjeve n lidhje me cilsin e materialeve nuk lejohet t ket zbritje t kostos pr arsye t kushtit t vendosur sipas t cilit krkohet arritja e cilsis s duhur t materialeve pr BS dhe ShSS. Nse Kontraktori vendos nj material, i cili nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, ather metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs, i cili mund gjithashtu t refuzoj n trsi punimet e kryera.

Bazat e domosdoshme pr vlersimin e cilsis s punimeve t kryera dhe prllogaritjen e zbritjeve si pasoj e cilsis s paprshtatshme jan dhn n Tabeln 2.19. Nse Kontraktori nuk sht n gjndje t siguroj cilsin e krkuar t zbatimit pr BS ose ShSS n prputhje me kto kushte teknike, athere metoda e prllogaritjen duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 75
Vlerat kufitare Vetit Njsia e matjes Ekstremi i poshtm E poshtme E siprme Ekstremi i poshtm Koefiienti i ndikimit K
Przierja bituminoze e prodhuar mostra e testit sipas Marshall Qndrueshmria n 60C Rrjedhshmria n 60C Prmbajtja e boshllqeve Mbushja me binder e boshllqeve t kokrrizave t gurit kN mm % (V/V) -1 -0.5 -1 * * * * * +0.5 +2 4 deri 8 4 deri 8 2 deri 8
-5
+5
5 deri 18
Shtresa e vendosur e przierjes bituminoze Sasia e sprkatsit Dndsia - Trashsia e shtress - Nivelimi - Lartsia kg/m2 % % mm mm 0.2 -3 -15 0.3 * ** 0.5 ** 10 10 0.7 15 15 2.5 deri 3 32 2.3 deri 6 2 2
Tabela 2.19: Vlerat kufitare t vetive pr vlersimin e cilsis s punimeve t kryera
2.4.9 Lidhsit Bituminoz t Modifikuar 2.4.9.1 Fusha dhe qllimi i aplikimit

Lidhsit bituminoz t modifikuar prdoren kryesisht pr prodhimin e asfalteve t qndrueshm (t pa deformueshm) q jan mjaft rezistent si n temperatura t larta ashtu dhe n temperatura t ulta. Per prodhimin e lidhsve bituminoz prej polymeri t modifikuar n fabrikat e asfaltit sht e domosdoshme t plotsohen krkesat e parashtruara n kt seksion. Przjerjet e modifikuara q shtohen n bitumet e prdorura pr konstruksionet e rrugve nuk jane objekt i ktij teksti.
Faqe 76
Przgjedhja e nj tipi t prshtatshm bitumi me polimer t modifikuar (BPM) do t varet nga ngarkesa e trafikut dhe kushtet klimatike ndaj t cilave sht e ekspozuar struktura rrugore, si dhe nga tipi i przierjes asfaltike t prdorur. N prgjithsi BPM prdoret pr qllimet e veanta t mposhtme: shtresat mbajtse dhe shtresat siprfaqsore prej przierjesh asfaltike t ekspozuara ndaj ngarkesave ekstreme t trafikut t rnd si dhe kushteve t veanta t tilla si kryqzimet, vndet e qndrimit, pjerrsit (rritse dhe zbritse), korsit e zgjerimit, etj.; shtresat siprfaqsore, pr t cilat jan t preferueshme flett bituminoze m trashsi m t madhe; mbulesat e holla; membranat pr parandalimin e futjes s ujit dhe shprndarjen e sforcimit ; asflato-betonet e pavazhduar.
Pr bitumet e konstruksioneve rrugore duhet t merren gjithashtu n konsiderat edhe krkesat e mposhtme: alternativat pr depozitimin e BPM; temperaturat e BPM gjat depozitimit, prodhimit dhe zbatimit; koha e przierjes s mass bituminoze; aplikime t tjera t krkuara dhe ngjeshja e przierjes asfaltike.
N rastin e prdorimit t BPM pr shtresat siprfaqsore sht e domosdoshme t prdoret pr para-lagie nj emulsion bituminoz polimerik. Pr prdorimin e BPM duhet marr n konsiderat do instruksion shtes i ardhur prej prodhuesit. Prodhuesi duhet ti jap Klientit (blersit) shpjegimet e mposhtme: tipin dhe vetit e BPM (Table 1.0); tipin e polimerit t prdorur; prezantimin statistikor pr vitin e kaluar dhe vitin n vazhdim t rezultateve t rregullta t testimit gjat prodhimit t BPM (pikn e zbutjes, penetracionin, elasticitetin dhe rezistencn ndaj dekompozimit) ; temperaturn m t lart dhe at m t ult pr depozitimin e BPM; kohzgjatjen dhe metodn pr depozitimit e BPM;
Faqe 77
temperaturn m t ult t aplikimit t przierjes asfaltike; temperaturn e viskozitetit pr ngjeshjen e mostrs s testit Marshall (0,268 Pa), e prcaktuar me ann e matjeve t viskozitetit t bitumit n varsi t temperaturs; mundsin e prsritjes s prdorimit t przierjeve asfaltike t modifikuara (ndikimi mbi mjedisin) perdorimet e rekomanduara pr lloje t veanta t BPM, n lidhje me kushtet e prdorimit dhe llojin e przierjes asfaltike.
2.4.9.2 Tipet e bitumit me polimer t modifikuar (BPM)

Prodhuesi duhet t theksoj tipin korrespondues t bitumit t prodhuar prej tij (sipas Tabels 2.20, m posht). Tipet e mposhtm t bitumeve polymerik duhet t klasifikohen n: BPM I, BPM II, BPM III dhe BPM IV.
Faqe 78
Vetit e lidhsve bituminoz Penetracioni n 25C (Pen/25) Pika e zbutjes (R & B), minimumi Pika e thyerjes sipas Fraass. maksimumi Trheqja: 25C, minimumi Deformimi i kthyeshm elastik n 25C, min Pika e ndezjes Cleveland, min Viskoziteti dinamik n 60C Viskoziteti dinamik n 135C Dndsia n 25C Ngjitja n siprfaqen e agregatit, min Rezistenca ndaj dekompozimit, ndryshimi i piks s zbutjes pas 3 ditsh n 180C, maks Ngarkesa termike: ndryshimi i mass, maks ndryshimi i penetracionit - rritja, maks - zvoglimi, maks ndryshimi i piks s zbutjes (R & B) - rritja, maks - zvoglimi, maks deformimi i kthyeshm elastik n 25C min
Njsia e matjes mm/10 C C cm % C Pa Pa Mg/m3 % C
Lloji i lidhsit BPM I 15 40 65 -10 35 50 250 e prcaktuar e prcaktuar e prcaktuar 95/90 2 BPM II 40 70 60 -15 70 60 250 e prcaktuar e prcaktuar e prcaktuar 95/90 2 BPM III 40 70 70 -17 80 70 250 e prcaktuar e prcaktuar e prcaktuar 95/90 2 BPM IV 50 80 55 -18 100 70 230 e prcaktuar e prcaktuar e prcaktuar 95/90 2
% % % C C %
0.5 40 10 2 6.5 40
0.5 40 10 2 6.5 50
0.5 40 10 2 6.5 60
0.5 40 10 2 6.5 60
Tabela 2.21: Krkesat pr tipet e bitumit BPM
2.4.9.3 Elasticiteti (TL BPM, pjesa 1 1991)

Testimi i deformimit t kthyeshm elastik, q konsiston n matjen me ann e nj Duktilometri, prdoret pr t testuar cilsit elastike t BPM s prdorur. Testimi kryhet n astin kur mostra e testit trhiqet n nj gjatsi prej 20 cm. Mostra e zgjatur e testit duhet t pritet n pikn e mesit (10 cm) brnda 10 sekondash me an t nj prersi. Deformacioni i kthyeshm elastik do t prcaktohet si gjatsia e mbetur tkurrja (kontraktimi) q rezulton 30 minuta pas momentit t prerjes. Rezultati i deformimit t kthyeshm elastik jepet n prqindje (%) karshi zgjatimit fillestar prej 20 cm.
Faqe 79
2.4.9.4 Rezistenca ndaj dekompozimit (TL BPM, pjesa 1 1991)

Pr t testuar rezistencn ndaj dekompozimit t BPM (t ruajtur n t ngroht) prdoret testi i mposhtm: N nj tub alumini t hapur me rreze 3 cm dhe gjatsi 16 cm derdhet deri n rreth 2/3 e lartsis rreth 75 gram bitum polymerik (BPM). N bitum nuk duhet t mbetet asnj bulz. Prpara se bitumi t ftohet, n mnyr q n konteiner t mos mbetet m ajr, duhet q ky i fundit me ann e ftohjes s tubit t nxirret jasht prej fundit t hapur t tij. Tubi ruhet pastaj pr tre dit n pozicion vertikal dhe temperatur prej 180C. Pas ftohjes s mostrs s testuar n temperatur dhome (18 deri n 28C) tubi ftohet duke hequr aluminin. Mostra e testit ndahet pastaj n tre pjes simetrike. N pjesn e tij t siprme dhe t poshtme bitumi do t testohet me ann e testimit t piks s zbutjes.
2.4.9.5 Prdorimi i rekomanduar

Aplikimet e rekomanduara pr tipet e ndryshm t lidhsve bituminoz jan dhn n Tabeln 2.22 (shih m posht).
Lloji i lidhsit BPM I Qllimi i rekomanduar i aplikimit Gur t thyer bituminoz (GThB) Gus-asfalt (GA) Gur t thyer bituminoz (GThB) Asfaltobeton bituminoz (ABB) BPM II Asfaltobeton i pavazhduar (ABP) Przierje asfalti mastik (PAM) prdorim i detyrueshm i lidhsit Asfalt poroz (AP) prdorim i detyrueshm i lidhsit Membranat (SAMI) Asfaltobeton bituminoz (ABB) Asfaltobeton i pavazhduar (ABP) BPM III Przierje asfaltike mastik (PAM) Asfalt poroz (AP) Veshje (prpunim) siprfaqsore (VS) Membranat (SAMI) Veshje (prpunim) siprfaqsore (VS) BPM IV Asfaltobeton bituminoz (ABB) Asfaltobeton i pavazhduar (ABP)
Tabela 2.22: Prdorimet e rekomanduara pr tipet e bitumit BPM
Faqe 80
2.4.9.6 Testimi i cilsis

Prpara fillimit t furnizimit t BPM, furnizuesi duhet t marr nj ertifikat mbi konformitetin dhe prshtatshmrin (e materialit), t lshuar nga nj institut i autorizuar i till si ISTN. Kontrolli i brndshm duhet t testoj vlerat e penetracionit dhe piks s zbutjes prpara fillimit t prdorimit t bitumit t furnizuar. N testimet e kontrollit t jashtm prfshihen testimet e pjesshme dhe ato t plota. Testimet e pjesshme prfshijn testin e penetracionit, pikn e zbutjes, pikn e thyerjes, duktilitetin dhe elasticitetin. Testet e pjesshme kryhen pr do 250 ton bitum t prdorur, ndrsa testet e plota kryhen pr do 1,000 ton bitum t prdorur.
Faqe 81
3 Shtresat Siprfaqsore dhe Lidhse

3.1 T Prgjithshme
Shtresat siprfaqsore dhe lidhse jan pjes e konstruksionit t rrugs q vendosen n siprfaqe t saj sipr shtresave t bazs. Shtresat siprfaqsore mund t jen t pastabilizuara ose t stabilizuara, ndrsa shtresat lidhse mund t jen vetm t stabilizuara, me lidhs organik ose hidraulik. Ato duhet t vendosen sipas prmasave t prcaktuara n projekt dhe n prputhje me kto kushte teknike.
3.2 Shtresat Siprfaqsore t Pastabilizuara (ShSP) 3.2.1 Prshkrimi

Ndrtimi i shtresave siprfaqsore t pastabilizuara (t ngjeshura mekanikisht, makadam) prfshin furnizimin dhe vendosjen e przierjeve t prshtatshme prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit pr kto lloj shtresash n vndet e prcaktuara n projekt. Ky lloj punimi duhet t kryhet n kushte atmosferike kur temperatura sht mbi 2C dhe pa rreshje. Shtresat siprfaqsore t pastabilizuara (ShSP) mund t vendosen vetm n konstruksionet rrugore pr ngarkes trafiku t leht dhe shum t leht ose si prforcim i prkohshm i siprfaqeve rrugore.

Shtresat siprfaqsore t pastabilizuara prfshijn przierjet e materialit t granuluar t kokrrizave t thyera, kokrrizave t thyera t gurit natyror, kokrrizave t zhavorrit t imt dhe kokrrizave t prziera (mikse) t gurit. Granulometrit nga 0/20 mm, 0/31.5 mm dhe 0/40 mm prdoren si baz, ndrsa granulometrit 0/8 mm pr bashkim (lidhje).
3.2.3 Cilsia e Materialeve 3.2.3.1 Granulometria e przierjeve t kokrrizave t gurit

Przierjet e kokrrizave t gurit t thyer ose atij natyror si dhe przierjet e kokrrizave t prziera (mikse) t gurit pr ShSP duhet t kompozohen nga: granulometria m e lart q prdoret pr skeletin baz (granulometri e trash); dhe granulometria q prdoret pr bashkim (lidhje).
Faqe 82
Krkesat mbi granulometrit e skeletit baz pr ShSP jepen n Figurat 3.1, 3.2 dhe 3.3. Kompozimi granulometrik i kurbave kufitare t przierjeve t kokrrizave t gurit duhet t jet sa m shum q t jet e mundur afr kurbs s poshtme kufitare. Zona prkatse e granulometris s przierjes s kokrrizave t gurit pr bashkim (lidhje) sht e prcaktuar me ann e vlers kufitare t dhn n Figurn 3.1. Pr bashkim (lidhje) duhet t prdoren przierje prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit t thyer, ndrsa kokrrizat prej gurit t thyer natyror mund t prdoren pr kt qllim vetm n raste t veanta. Vetit e tjera pr kompozimin granulometrik t przierjeve t kokrrizave t gurit pr skeletin baz jan gjithashtu t prcaktuara n kto kushte teknike. Ato duhet kryesisht t prmbajn kokrriza me granulometri m t trash. Vlera e krkuar e ekuivalentit t zhavorrit duhet t ket pr bashkim (lidhje) nj przierje t kokrrizave t gurit prej t paktn 40 %.
Figura 3.1: Kompozimi granulometrik i kurbave kufitare t przierjevet kokrrizave t gurit 0/8 mm pr bashkim (lidhje) t shtresave siprfaqsore t pastabilizuara
3.2.3.2 Vetit e przierjeve t kokrrizave t gurit

Vetit mekanike t przierjeve t kokrrizave t gurit pr skeletin baz t ShSP jan t prcaktuara n kto kushte teknike.
Faqe 83
Pr przierjet e kokrrizave t gurit pr bashkim (lidhje) krkohen vetit mekanike t mposhtme: rezistenca n shtypje e kokrrizave t gurit t przierjes duhet t jet t paktn 80 N/mm; rezistenca e kokrrizave ndaj ngrics, e prcaktuar me an t pes (5) cikleve t testit t kristalizimit (me Na2SO4) pr kokrrizat me madhsi mbi 4 mm dhe e shprehur n prqindje t kokrrizave t coptuara prej mass fillestare t mostrs (humbja), lejohet t jet deri n 10 %; shtesat organike n prmbajtjen e przierjeve t kokrrizave t gurit lejohet t ngjyrosin solucionin prej 3% t alkalit t natriumit jo m tepr se ngjyra e gjelbr e errt. do przjerje prej kokrrizash guri q parashikohet pr prdorim duhet t kontrollohet n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike prpara fillimit t punimeve. Nse prodhimi i przjerjes s kokrrizave t gurit sht kontrolluar nga nj institut i autorizuar i till si ISTN ose ndonj laborator tjetr i ertifikuar, mbi bazn e t cils cilsia e ksaj przjerjeje sht vlersuar si e prshtatshme, athere prpara fillimit t punimeve nuk sht e nevojshme t kryhet asnj test tjetr shtes pr przierjen e kokrrizave t gurit.
3.2.4 Metoda e Zbatimit 3.2.4.1 Sigurimi i przierjeve t kokrrizave t gurit

Kushtet pr sigurimin (blerjen) e przierjeve t kokrrizave t gurit q prdoren n ShSP pr skeletit baz dhe pr bashkim (lidhje) jan t prcaktuara n kto kushte teknike.
3.2.4.2 Kontrollet teknollogjike prov

Si sht prmndur n kto kushte teknike, krkesat mbi kontrollet teknollogjike prov t przierjeve t kokrrizave t gurit pr ShSP jan t njjta.
Faqe 84
3.2.4.3 Prgatitja e siprfaqes s formimit t nn-bazs

Sipas specifikimeve t ktyre kushteve teknike.
3.2.4.4 Depozitimi i przierjeve t kokrrizave t gurit

Pr depozitimin e przierjeve t kokrrizave t gurit pr ShSP duhet t respektohen specifikimet e dhna n kto kushte teknike.
3.2.4.5 Transportimi i przierjeve t kokrrizave t gurit

Transportimi i przierjes s kokrrizave t gurit pr skeletin baz dhe przierjes s kokrrizave t gurit pr bashkim (lidhje) duhet t bhet veazi. Pr t gjith elementt e tjer jan t vlefshm specifikimet e prmndura n kto kushte teknike.
3.2.4.6 Shprndarja (vendosja) e przierjeve t kokrrizave t gurit

Gjat vendosjes s przierjes s kokrrizave t gurit pr skeletin baz duhet t zbatohen krkesat e prcaktuara n kto kushte teknike. Przierja e kokrrizave t gurit pr bashkim (lidhje) duhet t shprndahet mbi shtresn tashm t ndrtuar t skeletit baz, n at sasi q sht e nevojshme pr mbushjen e plot t boshllqeve n siprfaqe t shtress dhe pr mbulimin e saj. Sasia e nevojshme e ujit pr lagien e przierjes s kokrrizave t gurit pr bashkim (lidhje) me siprfaqen e materialit t przierjes s skeletit baz t ShSP duhet t shtohet uniformisht me an t sprkatjes. Pr nj ngjeshje t plot sht i nevojshm prdorimi i rrulave statik. Gjat zbatimit t punimeve prkatse pr vendosjes e ShSP duhet t plotsohet kushti pr krijimin e nj shtrese me trashsi prej 15 cm.

Para fillimit t puns s makinerive dhe t pajisjeve, prej t cilave do t varet cilsia e punimeve t zbatuara, duhet t kontrollohet aftsia e tyre pr sigurimin e nj cilsie uniforme n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. T gjitha pajisjet dhe makinerit duhet t testohen dhe t plotsojn krkesat e projektit n lidhje me kapacitetin.
Faqe 85
3.2.5.2 Dndsia
Prsa i prket dndsis s ShSP, duhet t respektohen krkesat e prcaktuara n kto kushte teknike.
3.2.5.3 Aftsia mbajtse

Aftsia mbajtse e ShSP, e prcaktuar me ann e modulit t deformimit Ev2 dhe raportit t moduleve t deformimit Ev2/Ev1, t prcaktuar me metodn CNR 146, duhet t prputhet me krkesat e paraqitura n Tabeln 3.1:
Vlera e krkuar (N/mm2) Lloji i przierjeve baz t kokrrizave t gurit Ev2 Gur i thyer, gur i thyer natyror Gur i rrumbullakt natyror I przier (miks) 100 80 90 Ev2/Ev1 1.5 1,5 1,5
Tabela 3.1: Aftsia mbajtse e krkuar pr ShSP

Pr realizimin e siprfaqeve t prmndura t ShSP duhet t respektohen krkesat e parashtruara n kto kushte teknike.
3.2.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 3.2.6.1 Testet rutin (t rregullta)

Pr kontrollin rutin t przierjeve t kokrrizave t gurit pr ndrtimin e skeletit baz shrbejn specifikimet e dhna n kto kushte teknike. Testet rutin minimale pr przierjet e kokrrizave t gurit pr bashkim (lidhje) prfshijn, si m posht: - granulometrin e przjerjeve t kokrrizave t gurit - rezistencn e gurit n shtypje - rezistencn e kokrrizave ndaj ngrirjes - prmbajtjen e shtesave organike do do do do 4,000m 40,000m 40,000m 40,000m
Faqe 86
Testet rutin minimale gjat vendosjes (n vepr) duhet t kryhen njkohsisht pr t dyja llojet e przjerjeve t kokrrizave t gurit. Krkesat mbi sasin e kontrolleve (testeve) pr t dyja llojet e przjerjeve jan theksuar n kto kushte teknike.

Pr testet e kontrollit t ShSP duhet t plotsohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
3.2.7 Matjet dhe Marrja n Dorzim e Punimeve

Krkesat e prcaktuara n kto kushte teknike do t shrbejn n prgjithsi edhe pr matjet dhe marrjen n dorzim t punimeve t zbatimit pr ShSP.
3.2.8 Llogaritja e Kostos

Krkesat e prcaktuara n kto kushte teknike do t shrbejn edhe pr llogaritjen e kostos s punimeve t kryera pr ShSP.
3.3 Shtresat Siprfaqsore dhe Lidhse t Stabilizuara Asfaltobetonet 3.3.1 Prshkrimi

Ndrtimi i shtresave siprfaqsore dhe lidhse t stabilizuara (ShSLS) prej asfaltobetoni prfshin furnizimin e przjerjeve t prshtatshme t kokrrizave t gurit dhe lidhsit si dhe prodhimin, transportimin dhe vendosjen e przjerjeve bituminoze n vndin e ndrtimit t prcaktuar n projekt. Ky lloj punimi duhet t kryhet n kushte atmosferike pa rreshje dhe kur temperatura e toks dhe e ajrit (pa er) sht mbi 5 C. N varsi t tipit t przjerjes s kokrrizave t gurit dhe t lidhsve, ShSLS prej asfaltobetoni jan parashikuar pr tu vendosur n konstruksionet rrugore pr t gjitha grupet e ngarkesave st trafikut, zakonisht si shtres siprfaqsore e konstruksionit t rrugs ose si shtres lidhse posht shtress siprfaqsore t nj kompozimi t hapur. Lloji i przierjes bituminoze t asfaltobetonit pr ShSLS prcaktohen zakonisht n projekt. Nse kjo nuk sht prcaktuar, athere prcaktimi i saj duhet t bhet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 87

Referimi tek standarti europian EN 13108-1:2006 Przjerjet Bituminoze. Specifikimet e materialeve. Asfaltobetonet.
3.3.2.1 Przierjet e kokrrizave t gurit

Przierjet e kokrrizave t gurit pr ShSLS prej asfaltobetoni jan prcaktuar n Tabeln 3.2.
Grupi i ngarkess s trafikut Tipi i przierjes s kokrrizave t gurit Gur i thyer Gur i thyer, i prodhuar prej kokrrizave natyrore Zhavorr i imt Shum e rnd (ShR) + E rnd (R) + + Mesatare (M) + + E leht (L) + + Shum e leht (L) + + +
+ i prdorshm - jo i prdorshm Tabela 3.2: Lloji i przierjes s kokrrizave t gurit q prdoren pr ShSLS n varsi t ngarkess s trafikut
Nse nuk sht prcaktuar n projekt, kompozimi i przierjes s kokrrizave t gurit pr ShSLS do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs n prshtatje me ngarkesn e trafikut, trashsin e shtress dhe kushtet klimatike.
Faqe 88
3.3.2.2 Lidhsit
Lidhsit q prdoren pr ShSLS prej asfaltobetoni jan prcaktuar n Tabeln 3.3:
Grupi i ngarkess s trafikut Lloji i lidhsit (ShR) BIT 60 BIT 80 BIT 100 BIT 180 + + +* (R) + + +* (M) + + + + (L) +* + + + (ShL) + + +
+ i prdorshm - i paprdorshm Tabela 3.3: Lloji i lidhsve q prdoren pr ShSLS n varsi t ngarkess s trafikut
Pr prmirsimin e cilsive t veanta t lidhsve ose t przjerjeve bituminoze pr ShSLS, mund t prdoren shtesa t ndryshme pr bitumin (si p.sh. asfalt natyror, polymer, elastomer). Nse nuk sht prcaktuar n projekt, lloji i lidhsit pr ShSLS do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs n prshtatje me cilsin e bitumit, ngarkesn e trafikut dhe kushtet klimatike. Inxhinjeri Mbikqyrs mund t krkoj prdorimin e lidhsve t prmirsuar, nse arsyet pr kt jan ngarkesa e trafikut dhe kushtet klimatike. Me miratimin e Inxhinjerit Mbikqyrs, Kontraktori mund gjithashtu t prdor pr ShSLS edhe lidhs t tjer me baz bituminoze, nse ai do t jet n gjndje t provoj zbatueshmrine e tyre me ann e dshmive prkatse.
3.3.3 Cilsia e Materialit 3.3.3.1 Granulometria dhe vetit e przierjeve t kokrrizave t gurit
Pluhuri i gurit; Rra; dhe akulli dhe/ose zhavorri.
Faqe 89
3.3.3.1.1 Pluhuri i gurit

Pluhuri i gurit sht nj przjerje e grimcave t gurit me madhsi deri n 0.071 mm. Pluhuri pr ShSLS duhet t prodhohet prej gurit glqeror. Pr rrugt me ngarkes trafiku mesatar, t rnd dhe shum t rnd sht e nevojshme t prdoret pluhur guri me cilsi t lart. Krkesat pr kompozimin e przierjeve me pluhur guri jan prcaktuar n Tabeln 3.4:
Cilsia Gjatsia e brinjs s vrimave katrore t sits, n mm 0.063 0.075 0.25 0.5 I II Kalimi n sit, n % 60 deri 85 80 deri 95 95 deri 100 100 50 deri 85 65 deri 95 95 deri 100 100
Tabela 3.4: Krkesat pr kompozimin e przierjeve me pluhur guri
Vetit e krkuara pr przierjet e grimcave q prdoren si mbushs (filler) jan dhn n Tabeln 3.5:
Njsia e matjes %(V/V) % Vlera e krkuar 30 deri 40 1.8 deri 2.4 4
Vetit pr przjerjet e kokrrizave q prdoren si mbushs Prmbajtja e boshllqeve n przierjet e grimcave t ngjeshura n t that sipas Ridgen Treguesi i ngurtsimit t bitumit Treguesi i plasticitetit, jo m i madh se
Tabela 3.5: Vetit e krkuara pr przjerjet e grimcave te gurit q prdoren si mbushs (filler)
Pluhuri i gurve ciklonik t prftuar gjat proesit t pluhurimit t prodhimit t przierjeve t granuluara t gurit dhe pluhuri i gurit t grmuar i prftuar gjat proesit t pluhurimit t prodhimit t przierjeve bituminoze jan t zbatueshm nse jan formuar prej gursh karbonat (glqeror) dhe vetit e tyre prputhen me krkesat e ktyre kushteve teknike.
Faqe 90
3.3.3.1.2 Rra
Rra sht nj przierje e formuar prej grimcave t gurit natyror dhe/ose t thyer me madhsi deri n 4 mm.
Rr natyrore dhe/ose e thyer Gjatsia e brinjs s vrimave katrore t sits, n mm Fraksionet baz q kalojn n sit, n % 0.075* 0.25 0.5 1 2 4 8
* proesi i lagsht i granulometris
0/1 mm
0/2 mm
0/4 mm
jo m shum se 10 30 deri 45 t paktn 75 t paktn 90 100 -
jo m shum se 10 20 deri 35 45 deri 85 t paktn 90 100 -
jo m shum se 10 12 deri 25 33 deri 70 t paktn 65 t paktn 90 100
Tabela 3.6: Granulometria e rrs natyrore dhe t thyer
Krkesat mbi vetit e przierjeve t rrs jan dhn n Tabeln 3.7:

Zhavorr i thyer natyror Vetit e przjerjeve s grimcave t rrs Njsia e matjes Rr Silikat Vlera e krkuar Grimcat deri n 0.075, jo m shum se Ekuivalenti i rrs, t paktn Prmbajtja e argjils, jo m shum se Prmbajtja e shtesave organike, jo m shum se % % % % 5 60 0.5 0.3 5 60 0.5 0.3 10 60 0.5 0.3 Karbonat
Table 3.7: Vlerat e krkuara mbi vetit e przierjeve t rrs
Faqe 91
Kokrrizat e akullit q prdoret pr prodhimin e rrs s thyer duhet t ken rezistenc t njtrajtshme ndaj thyerjes dhe konsumimit sipas metods s Los Angeles, n t njjtn mnyr si krkohet pr przjerjet e kokrrizave t gurit pr grupet prkats t ngarkess s trafikut. Fraksionet baz t rrs q prdoret pr ShSLS jan dhn n Tabeln 3.8:
Grupet e ngarkess s trafikut Fraksionet baz Shum e rnd 0/1 0/2 0/4
* vetm rr e thyer
E rnd +* +* -
Mesatare + + +*
E leht + + +
Shum e leht + + +
+* +* -
Tabela 3.8: Fraksionet baz t rrs q prdoret pr ShSLS n varsi t ngarkess s trafikut
Pr ngarkes t trafikut mesatar, t leht dhe shum t leht lejohet prdorimi i przierjeve t prshtatshme t rrave t prziera (mikse).
3.3.3.1.3 akulli dhe zhavorri

Pr ndrtimin e ShSLS prej asfaltobetoni jan t prdorshm przierjet e kokrrizave t akullit ose zhavorrit me madhsi deri n 16 mm. Krkesat mbi granulometrin e fraksioneve baz individuale t akullit ose zhavorrit jan dhn n Tabeln 3.9.
Faqe 92
Fraksionet baz Gjatsia e brinjs s vrimave katrore t sits, n mm 2/4 4/8 8/12.5 Kalimi n sit, n % jo m shum se 3 jo m shum se 5 jo m shum se 15 t paktn 90 100 jo m shum se 1 jo m shum se 5 jo m shum se 15 t paktn 90 100 jo m shum se 1 jo m shum se 5 jo m shum se 15 t paktn 90 100 jo m shum se 1 jo m shum se 5 jo m shum se 5 t paktn 90 100 jo m shum se 1 jo m shum se 5 jo m shum se 5 t paktn 90 100 12.5/16 16/20
0.075* 1 2 4 8 12.5 16 20 31.5
* proesi i lagsht i granulometris
Tabela 3.9: Granulometria e fraksioneve individuale baz t akullit ose zhavorrit
Faqe 93
Przierjet e kokrrizave t akullit ose zhavorrit pr ShSLS duhet t zotrojn vetit e paraqitura n Tabeln 3.10:
Vetit e przierjeve t kokrrizave t gurit: Njsia e matjes Rezistenca n shtypje e kokrrizave t gurit, t paktn: -- per ngarkese trafiku te rende dhe shume te rende -- per ngarkesa te tjera trafiku N/mm N/mm
2 2
Vlera e krkuar
160 140
Rezistenca e kokrrizave ndaj thyerjes sipas metods s Los Angeles: Kalimi n sit lejohet deri n: - pr ngarkes trafiku shum t rnd dhe t rnd, jo m shum se - pr ngarkesa t tjera trafiku, jo m shum se - rezistenca e kokrrizave t gurit ndaj efektit t ngrirjes Pes (5) cikle me Na2SO4, humbja maksimale: - prthithja (absorbimi) i ujit n fraksionet 4/8 mm, jo m shum se - prmbajtja e kokrrizave me formim t dobt (nga I:d3:1), jo m shum se - prmbajtja e kokrrizave t kqia n fraksionet mbi 4 mm, jo m shum se - aftsia ngjitse me bitumin BIT 100, siprfaqja e veshur t paktn % % % % 1.2 20 3 95/95 % % % 20* 25** 10
* pr gurt e shkmbinjve silikat ** pr gurt e shkmbinjve karbonat pr ngarkes trafiku mesatar, 28 pr ngarkes trafiku t leht dhe shum t leht
Tabela 3.10: Vlerat e krkuara mbi vetit e przierjeve t kokrrizave t gurit q prdoren pr ShSLS
3.3.3.1.4 Granulometria e prbashkt (kolektive)

Pr ShSLS jan t prdorshme przierjet e asfaltobetonit t formuar nga przierja e fraksioneve baz t kokrrizave 0/4 mm, 0/8 mm, 0/12.5 mm dhe 0/16 mm . Emrtimet dhe kufinjt granulometrik t ktyre przierjeve bituminoze jan: Asfaltobeton AB 4 (figura 3.2); Asfaltobeton AB 8 (figura 3.3); Asfaltobeton AB 12 dhe AB 12S (figura 3.4 dhe 3.5); Asfaltobeton AB16 dhe AB 16S (figura 3.6 dhe 3.7).
Pr przierjet bituminoze me prapashtesn s duhet t prdoren przierjet e akullit me origjin silikate.
Faqe 94
Pr ShSLS duhet t prdoren przierjet bituminoze prej kokrrizave t gurit t dhna n Tabeln 3.11 (m posht) .
Grupet e ngarkess s trafikut Lloji i asfaltobetonit Shum e rnd + + E rnd + + + Mesatare + + + + E leht + + Shum e leht + + + -
AB 4 AB 8 AB 12 AB 12S AB 16 AB 16S
Tabela 3.11: Przierjet bituminoze me kokrriza t gurit te granuluar pr ShSLS
Figura 3.2: Kufinjt e kompozimit t przierjeve t kokrrizave t gurit pr ShSLS prej asfaltobetoni t tipit AB 4
Faqe 95
Faqe 96
Figura 3.5: Kufinjt e kompozimit t przierjeve t kokrrizave t gurit pr ShSLS prej asfaltobetoni t tipit AB 12 S
Kushtet teknologjike pr trashsin e ShSLS jepen n Tabeln 3.12:

Tipi i przierjes bituminoze Vlera kufitare AB 4 AB 8 AB 12 AB 12S AB 16 AB 16S
trashsit teknollogjike t shtresave, n mm t paktn t shumtn 20 30 25 40 30 50 35 60 40 60 45 75
Tabela 3.12: Vlera kufitare e trashsis s ShSLS e bazuar mbi tipin e przierjes bituminoze
Faqe 97
Figura 3.7: Kufinjt e kompozimit t przierjeve t kokrrizave t guritpr ShSLS prej asfaltobetoni t tipit AB 16 S
Faqe 98
do przierje e kokrrizave t gurit q parashikohet t prdoret pr ShSLS, duhet t kontrollohet prpara fillimit t punimeve n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. Numri i mostrave do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Prsritja e kontrollit nuk sht e nevojshme t kryhet pr rastet kur Inxhinjeri Mbikqyrs ka dhn tashm miratimin ndaj Kontraktorit pr prdorimin e nj przierjeje t njjt t kokrrizave t gurit pr tu vendosur n ShSLS.
3.3.3.2 Cilsit e lidhsve

Vetit baz t krkuara pr lidhsit e przierjeve t asfaltobetonit pr ShSLS jan dhn n Tabeln 3.13.
Tipi i bitumit Vetit e bitumit Njsia e matjes BIT 180 BIT 100 BIT 80 BIT 60
Vlera e krkuar Penetracioni n 25C mm/10 160180 4045 -1.0 80100 4850 -1.0 6080 4855 -1.0 5070 4855 -1.0
Pika e zbutjes sipas PK
treguesi i penetracionit, t paktn
Elasticiteti n 25C, t paktn Pika e thyerjes sipas Fraas, t paktn Zvoglimi pas ngrohjes: penetracioni, jo m shum se Pika e thyerjes, jo m shum se
cm
100
100
100
100
-15
-13
-11
-8
40
40
40
40
-12
-10
-8
-6
Tabela 3.13: Vlera e krkuar pr vetit e lidhsve t asfaltobetonit pr ShSLS
N nj koh t arsyeshme prpara fillimit t punimeve Kontraktori duhet t paraqes n prputhje me krkesat e ktyre kushteve dshmit prkatse mbi vetit e lidhsit q ai synon t prdor pr ShSLS. Inxhinjeri Mbikqyrs mund t krkoj prdorimin e llojeve t tjer t lidhsve, veanrisht kur arsyet pr kt jan ngarkesa e trafikut dhe kushtet klimatike. N kto raste, Inxhinjeri Mbikqyrs mund t prcaktoj gjithashtu edhe kushtet mbi cilsin e ktyre lidhsve.
Faqe 99
3.3.3.3 Agjentt pr ngurtsimin (lidhjen) e shtresave

Mjetet pr ngurtsimin (lidhjen) e przierjeve bituminoze t vendosura n ShSLS, mbi nj shtres baz (baz e stabilizuar), duhet t sigurojn nj lidhje t mir dhe uniforme t t dyja shtresave. Sprkatja e bazs s prgatitur prej nj przierjeje bituminoze sht e nevojshme t bhet vetm nse trafiku ka larguar lidhsin prej kokrrizave t ksaj shtrese. Pr ngurtsimin (lidhjen) e shtresave jan zakonisht t prdorshm emulsionet bituminoze anionike gjysm t qndrueshme ose t paqndrueshme, t cilat duhet t prmbajn t paktn 55 % bitum.
3.3.4 Metoda e Zbatimit 3.3.4.1 Sigurimi (blerja) e przierjeve t kokrrizave t gurit dhe lidhsve
N nj koh t prshtatshme prpara fillimit t punimeve Kontraktori duhet ti raportoj Inxhinjerit Mbikqyrs vndin e prgatitjes s przierjes prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit si dhe i lidhsve q do t prdoren pr ShSLS. Dshmit mbi cilsin e przierjeve me material t granuluar t kokrrizave t gurit, t cilat Kontraktori duhet tia paraqes Inxhinjerit Mbikqyrs, nuk duhet t jen m t vjetra se 1 (nj) vit si dhe duhet t prputhen me krkesat e ktyre kushteve teknike. Dshmit n lidhje me cilsin e lidhsit sipas krkesave t ktyre kushteve teknike nuk lejohet t jen m t vjetra se 3 (nj) muaj.

Siprfaqja e formimit t bazs mund t prdoret si bazament pr ShSLS prej asfaltobetoni, e cila duhet t jet e prgatitur sipas specifikimeve t ktyre kushteve teknike. Nse nuk sht parashikuar n projekt, me miratim t Inxhinjerit Mbikqyrs, siprfaqja e formimit t nj nnbaze t stabilizuar ose t pastabilizuar q sht e prgatitur sipas specifikimeve t ktyre kushteve teknike mund gjithashtu t prdoret si bazament pr ShSLS prej asfaltobetoni. Kontraktori lejohet t ndrtoj ShSLS vetm pasi Inxhinjeri Mbikqyrs t ket marr n dorzim siprfaqen e formimit t bazs n prputhje me krkesat e vendosura. Gjat gjith periudhs prpara vendosjes s ShSLS Kontraktori sht i detyruar t mirmbaj siprfaqen e formimit t bazs n gjndje t njjt me gjndjen prpara marrjes s saj n dorzim. T gjitha dmtimet e vrejtura duhet t riparohen n mnyr t prshtatshme dhe n kohn e duhur, dhe dshmit e nevojshme mbi riparimet e kryera duhet t paraqiten tek Inxhinjerit Mbikqyrs.
Faqe 100

Nse Kontraktorit do ti duhet t depozitoj prkohsisht przierjet e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit prpara vendosjes n ShSLS, athere vndi i depozitimit t ktyre przierjeve duhet paraprakisht t jet i prgatitur n mnyr t prshtatshme. Vndi i depozitimit duhet t jet i mbrojtur nga rreshjet ashtu si duhet. isternat pr depozitimin e bitumit duhet t jen t pajisura me ngrohs indirekt dhe nj termometr. Temperatura m e lart e lejuar e bitumit n istern sht deri n: pr BIT 100,150C; pr BIT 80,160C; pr BIT 60, 165C.
Temperatura optimale e bitumit n depozitat e ruajtjes sht 10-15C m e ult sesa temperatura m e lart e lejuar. Sasia e depozitimit t przierjeve prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit si dhe e lidhsve duhet t jet e till q t siguroj vazhdimsin e prodhimit t przierjeve bituminoze pr ShSLS.

Prodhimi i asfaltobetonit duhet t bhet n mnyr mekanike dhe t sigurohet n nj fabrik t veant prodhimi pr prgatitjen e przierjeve bituminoze. Pajisjet pr dozim duhet t sigurojn vendosjen sipas peshs t sasive t duhura t elementve prbrs t przierjes bituminoze. Dozimi i elemntve t przierjes sipas volumit do t lejohet vetm nse pr kt sht dakort Inxhinjeri Mbikqyrs. Koha e przierjes dhe faktort e tjer q ndikojn n cilsin e veshjes s kokrrizave me material lidhs duhet t rregullohet n at mnyr q siguron nj konsistenc uniforme t przierjes bituminoze. Przierjet bituminoze pr ShSLS duhet t prodhohen nprmjet proesit t ngroht. Temperatura e przierjes bituminoze t prodhuar pr ShSLS varet nga tipi i bitumit t prdorur dhe, n dalje nga makineria e przierjes, duhet t jet: pr BIT 100, 150C; pr BIT 80, 160C; pr BIT 60, 165C.
Temperatura m e lart e lejuar sht 10C m e lart se ajo e prmndur m sipr. Przierja bituminoze e prodhuar mund t ruhet pr nj koh t shkurtr n nj depozit ruajtjeje t prshtatshme, t vendosur n bazn e prodhimit t asfaltit, ose mund t transportohet menjher n kantjerin e ndrtimit pr tu vendosur n ShSLS.
Faqe 101

Przierja bituminoze pr ShSLS mund t transportohet mbi siprfaqen e formimit t bazs s prgatitur n mnyr t prshtatshme, e cila nuk duhet t jet e ngrir ose me lagshtir, kur kjo t lejohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Pr transportimin-shkarkimin e materialit duhet t prdoren automjete t prshtatshm, t pajisura me mjete pr derdhjen nga pas t materialit (n finitrie) si dhe nj mbules pr mbrojtjen e przierjes bituminoze nga rreshjet, t ftohtit dhe pluhuri. Siprfaqja e brndshme (ant dhe dyshemeja) e trupit metalik t automjetit vetshkarkues duhet t sprkatet para ngarkimit me agjent t prshtatshm pr shmangien e ngjitjes (s materialit). N varsi t kapacitetit t makinerive t prodhimit dhe distancs s transportit, numri i automjeteve pr transportin e przierjes bituminoze pr n kantierin e ndrtimit duhet t prshtatet me kushtet q sigurojn nj vendosje uniforme t materialit n vepr.
3.3.4.6 Vendosja e przjerjes bituminoze

Prpara fillimit t shprndarjes s przjerjes s asfaltobetonit, siprfaqja e bazamentit t pastruar mbi t ciln do t vendoset asfaltobetoni pr ShSLS, duhet t jet e sprkatur uniformisht me nj emulsion bituminoz anionik t pastabilizuar (0.3-0.5 kg/m) ose me nj lidhs tjetr t prshtatshm pr lidhjen e shtresave, nse kjo ska qn e sprkatur m par ose kur trafiku ka larguar veshjen e bitumit prej siprfaqjes s bazamentit. Vendosja e przjerjes bituminoze n ShSLS duhet t bhet n mnyr mekanike me ann e prdorimit t nj makinerie asfalt-shtruese q lejon arritjen e trashsis s shtress. N raste t veanta, kur prdorimi i makinerive nuk sht i mundur pr arsye t hapsirs s kufizuar, sht e lejuar shprndarja (e materialit) me dor, dhe mekanikisht, me ann e prdorimit t nj makinerie asfalt-shtruese t pajisur me sensor t lartsis n ato raste kur nevojitet t bhet nivelimi i parregullsive t vogla n siprfaqe t shtress s bazamentit. Nj metod e till e shprndarjes (s materialit) duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Temperatura me e ult e przjerjes bituminoze n vndin e vendosjes (n vepr), n varsi t tipit t bitumit t prdorur, duhet t jet: pr BIT 180, 115C pr BIT 100, 125C pr BIT 80, 130C pr BIT 60, 135C
Faqe 102
Temperatura optimale pr vendosjen (e materialit) sht 10-15C m e lart se ajo e prmendur m sipr. N mot me er, temperatura m e ult e przierjes bituminoze pr ShSLS duhet t jet 10C m e lart, ndrsa pr shprndarjen me dor t przierjes bituminoze kjo temperatur pr tipin e veant t bitumit mund t jet 20C m e lart se vlerat e prmendura m sipr. Nse e lejojn kushtet e puns, ShSLS duhet t vendosen n t njjtn koh prgjat gjith gjersis s karrexhats. Nqoftse pr shprndarjen (e materialit) do t prdoren dy finitrie t vendosura njra pas tjetrs, athere ndryshimi i cilsis s przierjes bituminoze t vendosur (n vepr) n zonn e vnd-bashkimit t tyre nuk duhet t jet i dallueshm. Gjat vendosjes (ndrtimit) s nj numri shtresash, vnd-bashkimet e tyre gjatsore duhet t mbivendosen me njra-tjetrn me 20 cm, ndrsa ato trthore t paktn me 50 cm. do ndrprerje e punimeve duhet t bhet n knd t drejt me aksin e rrugs pr t gjith gjersin e karrexhats ose korsin e rrugs. Shmangiet prej ktyre prcaktimeve jan t mundshme vetm me miratimin e Inxhinjerit Mbikqyrs. Siprfaqja e vnd-bashkimeve trthore duhet t sprkatet me emulsion bituminoz ose me prajmer bitumi dhe zona e ktyre vnd-bashkimeve duhet t ngrohet me ngrohje indirekte prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve. Ndikimi i prdorimit t finitries n shprndarjen e przierjes bituminoze duhet t siguroj nj ngjeshmri prej t paktn 85 %. Tipi i rulit t przgjedhur dhe metoda e ngjeshjes duhet t sigurojn sa m shum q t jet e mundur nj dndsi ose ngjeshmri uniforme t przierjes bituminoze pr t gjith gjersin e projektuar t karrexhats. Nse nuk sht parashikuar n projekt, kjo sht arsyeja prse gjersia e shtress duhet t rritet me trashsin e projektuar t shtress. Przierja bituminoze e vendosur n ShSLS duhet t ngjeshet duke filluar nga ant pr n drejtim t qndrs s shtress dhe prej ans m e ult n drejtim t ans m t lart t shtress. Kalimet e veanta t rulit duhet gjithmon t mbulojn njra-tjetrn. N shtresn e ndrtuar duhet t shmanget do ndrprerje e rulit. T gjitha vendet e paarritshme prej makinerive duhet t ngjeshen deri n arritjen e dndsis s krkuar me ann e mnyrave t tjera, t cilat duhet t miratohen prej Inxhinjerit Mbikqyrs, i cili prcakton gjithashtu kushtet pr t cilat kto metoda jan t prshtatshme pr tu prdorur. Kalimi i trafikut ose ndrtimi i shtress pasardhse mbi przierjen e ndrtuar bituminoze t ShSLS sht i lejuar vetm kur przierja bituminoze e vendosur n qndr (mes) t shtress sht ftohur deri rreth 20-25C. Prpara lejimit t trafikut mbi ShSLS, Inxhinjeri Mbikqyrs mund t prcaktoj gjithashtu edhe plotsimin e kushteve t tjera.
Faqe 103

Prpara fillimit t operimit t makinerive dhe pajisjeve, prej t cilave do t varet cilsia e punimeve t zbatuara, duhet t kontrollohet prshtatshmria e tyre pr sigurimin e nj cilsie uniforme n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. T gjitha makinerit dhe pajisjet duhet t testohen dhe plotsojn krkesat e projektit (teknik) dhe t ktyre kushteve teknike prsa i prket kapacitetit t tyre.

T paktn 15 dit prpara fillimit t ndrtimit t ShSLS, Kontraktori duhet t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs kompozimin prov t przierjes bituminoze dhe t przierjes prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit, t cilat ai ka planifikuar pr ti prdorur n przierjet bituminoze pr ShSLS. Kompozimi prov duhet t prmbaj: tipin dhe sasit e kokrrizave t fraksionet baz pr przierjet e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit, n %; tipin dhe sasin e lidhsit, n %; tipin dhe sasin e shtesave bituminoze; vetit e przierjeve bituminoze.
Prve kompozimit (laboratorik) prov, Kontraktori duhet gjithashtu t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs dshmit prkatse mbi burimin (origjinn) dhe prshtatshmrin e cilsis s t gjitha materialeve q do t prdoren pr prgatitjen e kompozimit prov. Kontraktori duhet t demostroj me ann e kompozimit prov se przjerjet e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit si dhe lidhsit t parashikuar (pr tu prdorur) do t mundsojn arritjen e cilsis s krkuar pr przierjet bituminoze mbi bazn e krkesave t ktyre kushteve teknike. Kompozimi prov duhet t prgatitet pr przierjen e przgjedhur t kokrrizave t gurit dhe t paktn pr pes (5) sasi t ndryshme t lidhsit t shtuar me nj rritje korresponduese prej (0.3 - 0.4 %), n mnyr t till q kompozimi i mesit t ndodhet sa m pran atij t propozuar. Vetit e mostrave t testimit t ktyre przierjeve bituminoze duhet t shnohen pr t pes (5) przierjet e kontrolluara. Kontraktori nuk lejohet t filloj ndrtimin prpara marrjes s miratimit t Inxhinjerit Mbikqyrs mbi kompozimin prov t asfalto-betonit. Nse vitin e kaluar Kontraktori ka tashm ndrtuar ShSLS me cilsi t njjt t przierjes s kokrrizave t gurit dhe t lidhsit, ather rezultatet e kompozimit t realizuar gjat vitit t
Faqe 104
kaluar, t prcaktuara me ann e testeve rutin, mund t prdoren dhe si analiz prov. Kjo gj duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
3.3.5.3 Vetit e krkuara t mostrave

Vetit e krkuara pr mostrat e przierjeve t asfaltobetonit pr ShSLS jan dhn n Tabeln 3.14. Gjat proesit t prodhimit dhe vendosjes (n vepr) t przjerjes bituminoze, lidhsi bituminoz mund t ngurtsohet deri n dy grad. Vlera e krkuar e rrjedhshmris s mostrs sipas Marshall prcaktohet me an t vlers kufitare m t ult. Prmbajtja e boshllqeve t mostrs sipas Marshall dhe t karrotave cilindrike ose prerjeve t kryera mbi karrexhat lejohen deri n jo m pak se 0.5 % (V/V) (vlera e poshtme kufitare ekstreme) ose deri n jo m tepr 2 % (V/V) (vlera e siprme kufitare ekstreme). Mbushja e boshllqeve me bitum tek przierjet me material t granuluar t kokrrizave t gurit lejohet brnda kufinjve t vendosur ndrmjet vlerave kufitare t prcaktuara.
Ngarkesa e trafikut Shum e rnd dhe e rnd Mesatar E leht dhe shum e leht
Vetit
Njsia e matjes
Vlera e krkuar Mostra e testit sipas Marshall: Qndrueshmria n 60C, t paktn Rrjedhshmria n 60C Prmbajtja e boshllqeve Mbushja me bitum e boshllqeve n przierjet e kokrrizave t gurit kgF mm % (V/V) % 800 2-4 3.5-6.5 6-80 700 2-4 3.0-6.0 68-82 600 2-4 2.0-5.0 72-85
Karrota ose prerjet (n karrexhat): Prmbajtja e boshllqeve Dndsia, t paktn % (V/V) % 3-9 98 2.5-7.5 98 1.5-6.5 95
Tabela 3.14: Vlera e krkuar mbi vetit e mostrave t przjerjeve t asfaltobetonit pr ShSLS n varsi t ngarkess s trafikut
Dndsia e przierjes bituminoze s vendosur (n vepr), t prcaktuar n prputhje me dndsin e mostrs s testit sipas Marshall, nuk duhet t jet m e vogl se vlera kufitare e lejuar, q sht vlera kufitare, pr m tepr se 3 % (vlera kufitare ekstreme).
Faqe 105

Pas miratimit nga Inxhinjeri Mbikqyrs, Kontraktori duhet t testoj kompozimin (laboratork) prov t przierjes bituminoze gjat prodhimit n bazn prkatse t prodhimt t asfaltit, transportit pr n kantjerin (vndin) e ndrtimit dhe vendosjes n ShSLS. Vndi pr marrjes e provs, q zakonisht ndodhet n kantjerin e kontrats, duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs pasi t ket testuar m par prshtatshmrin e prgatitjes s siprfaqes s formimit t bazamentit. Prodhimi dhe vendosja prov, t cilat mbi bazn e urdhrit t Kontraktorit duhet t kryhen nga nj Institut (i ertifikuar), duhet t garantojn prshtatshmrin e vndit t depozitimit dhe t fabriks s asfaltit pr prodhimin e przierjeve bituminoze, transportin prkats dhe makinerit pr vendosjen (n vepr), sipas specifikimeve t ktyre kushteve teknike. M posht jepen krkesat, t cilat duhet t plotsohen: marrja pr nj kontroll t plot e dy mostrave pr testet e przierjeve t asfaltobetonit prej vndit t vendosjes s tyre (n vepr); ndjekja n dy vnde e proesit t ngjeshjes s przierjes bituminoze me an t metods s mos-shkatrrimit duke prdorur nj prov izotropike; marrja n kantjerin e ndrtimit e dy karrotave t przierjes bituminoze; prshtatja e provs izotropike pr tipin e dhn t przierjes bituminoze; matja n 30 vnde e dndsin s przierjes bituminoze t vendosur (n vepr).
Nse vitin e kaluar Kontraktori ka ndrtuar tashm nj ShSLS nga przierjeve t ngjashme t asfaltobetonit, ather rezultatet e dala prej zbatimit t ktyre kompozimeve mund t merren si prov pr prodhimit dhe vendosjes (n vepr). Kjo gj duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
3.3.5.5 Prodhimi dhe vendosja rutin (e rregullt)

Inxhinjeri Mbikqyrs do ti lejoj Kontraktorit t vazhdoj prodhimin dhe ndrtimin rutin vetm mbi baz t rezultateve t nxjerra prej raportit t testeve prov t prodhimit dhe vendosjes (n vepr). Miratimi pr vazhdimsin e punimeve prfshin gjithashtu kushtet e vendosura mbi vetit e przierjeve bituminoze si dhe kushtet e prcaktuara pr kontrollet teknologjike rutin (t rregullta), q parashikohen n kto kushte teknike. Miratimi pr prodhimin dhe vendosjen rutin n ShSLS t przierjeve bituminoze duhet t prmbaj gjithashtu dhe krkesa t hollsishme mbi sprkatjen e mundshme shtes t siprfaqes s shtress s bazs me
Faqe 106
agjent pr ngjitje (adezion), n prputhje me kto kushte teknike. Nse gjat prodhimit ose vendosjes (n vepr) t przierjes bituminoze do t shfaqet ndonj ndryshim, ather Kontraktori duhet t paraqes me shkrim tek Inxhinjeri Mbikqyrs nj propozim pr ndryshim. Kontraktori mund ta konsideroj kt ndryshim t konfirmuar vetm kur ai do t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.

Llogaritja e vlers mesatare, d.m.th. e kompozimit t przierjes bituminoze t zbatuar (n praktik) sht e mundur t bhet mbi bazn e rezultateve t testeve rutin dhe/ose t kontrollit pas prodhimit dhe vendosjes rutin prfundimtare. Proesi i prpunimit prfshin t gjitha karakteristikat e przierjes bituminoze t vendosur (n vepr) si dhe treguesit statistikor baz.

Parregullsit e ShSLS prej planit t rrafsht duhet t prcaktohen me ann e shmangieve t matura posht nj shufre t drejt me gjatsi 4 m, t vendosur n drejtim t fardoshm me aksin e rrugs. Siprfaqja e formimit t ShSLS lejohet t shmanget nga rrafshi i shufrs s drejt pr jo m shum se vlerat e mposhtme (vlerat e siprme kufitare): n rrugt me ngarkes trafiku shum t rnd dhe t rnd: o o pr shprndarje t mekanizuar, 4 mm; pr shprndarje me dor, 6 mm;
n rrugt me ngarkesn trafiku pr llojet e mbetur: o o pr shprndarje t mekanizuar, 6 mm; pr shprndarje t mekanizuar, 10 mm.
Inxhinjeri Mbikqyrs do t vendos n rastin kur shmangie t tilla ndjekin njra-tjetrn. Lartsia e pikave t veanta t matjes mbi siprfaqen e formimit t ShSLS duhet t prcaktohet me ann e nivels. Siprfaqja e formimit t ShSLS n do pik t mundshme t saj mund t shmanget prej lartsis s projektuar pr jo m shum se 10 mm (vlera kufitare).
Faqe 107
3.3.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 3.3.6.1 Testet rutin (t rregullta)

Numri i kontrolleve rutin gjat vendosjes s ShSLS prcaktohet prej Inxhinjerit Mbikqyrs n baz t rezultateve t testeve teknollogjike prov (kompozimi prov dhe prodhimi dhe vendosja prov). Kontrollet rutin minimale, t cilat duhet t kryhen nga Kontraktori, prfshijn: - przierjet e kokrrizat t gurit: - granulometria - vetit - lidhsi: - porcioni - vetit (vetm pr testet e kontrollit)
do 4,000 m do 40,000 m do 4,000 m do 24,000 m
- przierja e prodhuar e asfaltobetonit: vetit e mostrs s testit sipas Marshall: (qndrueshmria, rrjedhshmria, prmbajtja e boshllqeve, mbushja me bitum e boshllqeve t przjerjes s kokrrizave t gurit do 4,000 m * - shtresa e vendosur e przierjes bituminoze : - sasia e sprkatjes s bazamenit - dndsia (prmbajtja e boshllqeve) - prmbajtja e boshllqeve (n karrot) - trashsia e shtress - nivelimi dhe lartsia e formimit t shtress
* por t paktn nj (1) mostr n dit ** nqoftse sht e nevojshme nj sprkatje shtes
do 4,000 m2 ** do 100 m do 4,000 m do 2,000 m do 200 m
N rastet kur Inxhinjeri Mbikqyrs zbulon gjat kontrolleve rutin shmangie t mdha t rezultateve prej rezultateve t testeve prov, ather ai mund t rris numrin e testeve minimale rutin. N raste t rezultateve t njjta, Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t zvogloj numrin e testeve rutin. N marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, cilsia e ShSLS s vendosur (n vepr) mund t prcaktohet edhe me an t ndonj metode tjetr t njohur. N t tilla raste, prcaktimi i kritereve mbi cilsin e ndrtimit si dhe metoda dhe sasia e testeve t nevojshm duhet t bhet n marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs.
Faqe 108

Numri i testeve t kontrollit t cilat kryhen zakonisht nga Kontraktori, n rast se nuk sht prcaktuar ndryshe, duhet t jet n raport 1:4 me testet rutin. Vndi pr marrjen e mostrave t przierjeve t asfaltobetonit dhe vndet pr kryerjen e matjeve rutin dhe kontrollit t cilsis s ShSLS (s ndrtuar) prcaktohen prej Inxhinjerit Mbikqyrs me an t metods s seleksionimit t rastsishm statistikor.

Punimet e zbatuara do t maten n prputhje me kto kushte teknike dhe prllogariten n metr katror (m2). T gjitha sasit do t maten n prputhje me sasin dhe llojin e punimeve t kryera, t zbatuara n kuadr t volumeve t projektit.

ShSLS t vendosura (n vepr) do t merren n dorzim nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi bazn e krkesave t cilsis s ktyre kushteve teknike dhe n prputhje me kto kushte teknike. T gjith mangsit (difektet) e vrejtuara n lidhje me kto krkesa duhet t riparohen nga Kontraktori prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve, n rast t kundrt do t zbritet kostoja e punimeve t kryera me cilsi t paprshtatshme. T gjitha shpenzimet pr riparimin e defekteve jan n ngarkim t Kontraktorit, duke prfshir shpenzimet pr t gjitha matjet dhe testet q kan dshmuar nj cilsi t paprshtatshme t punimeve t kryera, t cilat duhet m pas t riparohen dhe pr t cilat sht e nevojshme t prcaktohet edhe njher cilsia e punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj pages pr t gjitha punimet, q nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike (q tejkalojn vlerat kufitare ose vlerat ekstreme kufitare), dhe t cilat Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. N t tilla raste, Pundhnsi (Klienti) ka t drejt t zgjas pr t paktn 5 (pes) vjet kushtet e garancis pr t gjitha punimet, t cilat varen prej punimeve t pariparuara.
Faqe 109

Punimet e kryera do t llogariten n prputhje me kto kushte teknike. Sasis e prcaktuara n prputhje me kto kushte teknike duhet t vlersohen sipas mimeve njsi t kontrats. Kontraktori nuk ka t drejt t krkoj pages shtes.

Gjat kryerjes s prllogaritjeve nuk lejohet t ket zbritje n kosto si pasoj e kushtit t vendosur pr arritjen e cilsis s duhur t materialeve q do t prdoren pr ShSLS prej asfaltobetoni. Nse Kontraktori vendos n ShSLS nj material, i cili nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, ather metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs; Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t refuzoj n trsi punimet e kryera.

Vetit baz t domosdoshme pr matjen e cilsis s punimeve t kryera si dhe prllogaritjen e zbritjeve (t kostos) pr pasoj t cilsis s paprshtatshme jan dhn n Tabeln 3.15. Nse Kontraktori nuk sht n gjndje t siguroj cilsin e krkuar t zbatimit pr ShSLS prej asfaltobetoni n prputhje me kto kushte teknike, athere metoda e prllogaritjes duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 110
Vlerat kufitare Vetit Njsia e matjes Ekstremi i Poshtm E Poshtme E Siprme Ekstremi i Siprm Koefiienti i ndikimit K
Przierja bituminoze e prodhuar mostra e testit sipas Marshall: Qndrueshmria n 60C Rrjedhshmria n 60C Prmbajtja e boshllqeve Mbushja me binder e boshllqeve t kokrrizave t gurit kN mm % (V/V) % -1 - 0.5 -1 -5 * * * * * * * 0.5 2 5 6-8 4-8 2-3.5 13-17
Shtresa e vendosur e przierjes bituminoze Sasia e sprkatsit Dndsia - Trashsia e shtress - Nivelimi - Lartsia kg/m2 % mm mm mm 0.2 -3 -5 0.3 * ** 0.5 ** 4-10 10 0.7 8 to 15 15 2.5-3 32 4-15 1-2 2
* Vlerat kufitare jan dhn n Tabeln 3.14 ** Vlerat kufitare jan dhn n Tabeln 3.12
Tabela 3.15: Vlerat kufitare t vetive pr vlersimin e cilsis s ShSLS t vendosura (n vepr)
3.4 Shtresat Siprfaqsore dhe Lidhse t Stabilizuara Asfaltet (e Rrjedhshm) 3.4.1 T Prgjithshme
Ndrtimi i shtresave siprfaqsore dhe lidhse t stabilizuara (ShSLS) prej przjerjeve t asfaltit t rrjedhshm prfshin furnizimin e przjerjeve prkatse prej materiali t granuluar t kokrrizave t gurit dhe t lidhsve, transportimin, dhe vendosjen e tyre n vndin (kantjerin) e prcaktuar n projekt. Ky punim duhet t kryhet n koh pa rreshje dhe kur temperatura e themelit dhe ajo e ajrit (pa er) sht mbi 0C. N varsi t tipit t przjerjes s kokrrizave t gurit dhe t lidhsve, ShSLS prej asfalti t rrjedhshm jan parashikuar t prdoren n konstruksionet rrugore pr t gjitha grupet e ngarkesave t trafikut. Zakonisht, ShSLS prej asfalti t rrjedhshm prdoren pr ndrtimin e shtress siprfaqsore prfundimtare t konstruksioneve rrugore q parashikohen, mbi t gjitha, pr tu prdorur pr ngarkesa t trafikut t rnd ose si shtres lidhse posht shtress siprfaqsore t hapur. Shtresat prej asfalti t rrjedhshm jan gjithashtu t prdorshme si shtresa mbrojtse n hidroizolimin e elementve t veprave t artit tek strukturat. Tipi i bitumit q do t prdoret n przierjen e
Faqe 111
asfaltin t rrjedhshm pr ShSLS sht zakonisht i prcaktuar n projekt. Nse nuk sht prcaktuar aty (n projekt), athere kjo gj duhet t bhet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Sasia e lidhsit (bitum pr ndrtim rrugsh dhe asfalti natyror) t vendosur n przierjen e asfaltit t rrjedhshm sht e till q t tejkaloj sasin e nevojshme pr mbushjen e t gjitha boshllqeve q ndodhen n przierjen e materialit t granuluar t kokrrizave t gurit. Nj przierje e till bituminoze sht e mundur t shtrohet dhe ngjeshet n gjndje t ngroht, pa patur nevoj pr ndonj proes densifikimi. Siprfaqja e ShSLS prej asfalti t rrjedhshm duhet menjher t mbulohet me materiali t imt kokrrizor (rr).
Referimi tek standarti europian EN 13108-1:2006 Przjerjet Bituminoze. Specifikimet e materialeve. Asfaltobetonet

Pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm jan t prdorshme przierjet e formuara prej kokrrizave t gurit t thyer dhe atij natyror.
3.4.2.2 Lidhsit
Pr ndrtimin e ShSLS prej asfalti t rrjedhshm prdoret bitum pr ndrtim rrugsh BIT 60, ose nj przierje ndrmjet bitumit dhe asfaltit natyror q ka vetit e BIT 60.
3.4.3 Cilsia e Materialeve 3.4.3.1 Granulometria e przierjes s kokrrizave t gurit 3.4.3.1.1 T prgjithshme
Przierja e grimcave t gurit pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm sht e formuar nga kokrrizat e granuluara t: pluhurit t gurit; rrs; dhe akullit.
Faqe 112

Pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm duhet t prdoret pluhuri i gurit t cilsis s lart, i prodhuar prej gurve t shkmbinjve karbonat. Krkesat mbi kompozimin dhe vetit e przierjeve t grimcave t pluhurit t gurit jan dhn n Tabelat 3.4 dhe 3.5.
3.4.3.1.3 Rra
Pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm mund t prdoret rra e prodhuar prej kokrrizave t gurit t thyer dhe/ose atij natyror. Prdorimi i rrs natyrore mundson nj vendosje m t leht t przierjes s asfaltit t rrjedhshm. Krkesat mbi kompozimin dhe vetit e przierjeve t grimcave rrs (s gurit) jan dhn n Tabelat 3.6 dhe 3.7, ndrsa grimcat e rrs q mund t prdoren pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm jan dhn n Tabeln 3.8.
3.4.3.1.4 akulli
Pr ndrtimin e ShSLS prej asfalti t rrjedhshm prdoren przierjet e kokrrizave t akullit me granulometri deri n 11 mm. Krkesat mbi granulometrin e fraksioneve baz individuale t akullit jan dhn n Tabeln 3.9. Przierjet prej kokrrizave t imta ose shum t imta t akullit me granulometri 2/4 dhe 4/8 mm, t prodhuara prej gurve silikat, mund t prdoren pr ashprsimin (veshjen) me rr t siprfaqes s ShSLS prej asfalti t rrjedhshm. Vetit e krkuara pr przierjet e kokrrizave t akullit (pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm) jan prcaktuar n Tabeln 3.10.

Pr ShSLS jan t prdorshme przierjet e asfaltit t rrjedhshm t formuar nga przierja e fraksioneve baz t kokrrizave 0/8 mm dhe 0/12.5 mm. Emrtimet dhe kufinjt granulometrik t ktyre przierjeve bituminoze jan: asfalt i rrjedhshm ARr 8 dhe ARr 8S (Figura 3.8); asfalt i rrjedhshm ARr 12 dhe ARr 12S (Figura 3.9).
Faqe 113
Figura 3.8: Kufinjt e kompozimit t przierjeve t kokrrizave t gurit pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm ARr 8 dhe ARr 8S
Figura 3.9: Kufinjt e kompozimit t przierjeve t kokrrizave t gurit pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm ARr 12 dhe ARr 12S
Przierjet e asfaltit t rrjedhshm jan dhn n Tabeln 3.16 n varsi t ngarkesave t trafikut:
Faqe 114
Tipi i asfaltit t rrjedhshm
Grupet e ngarkess s trafikut ShR + R + M + + L + + + ShL + + + -
ARr 8 ARr 8S ARr 12 ARr 12S
Tabela 3.16: Tipet e asfalti t rrjedhshm q prdoren pr ShSLS n varsi t ngarkess s trafikut
Kushtet teknollogjike t vendosura pr trashsin e ShSLS prej asfalti t rrjedhshm jan dhn n Tabeln 3.17:
Tipi i przierjes bituminoze ARr 8 ARr 8s ARr 12 ARr12s
Vlera kufitare
Trashsia e rekomanduar, n mm t paktn jo m shum se 25 35 22 35 30 40 30 40
Tabela 3.17: Vlera kufitare e trashsis s ShSLS n varsi t tipit t przierjes bituminoze
do przierje e kokrrizave t gurit q sht parashikuar pr tu prdorur n ShSLS duhet t kontrollohet prpara fillimit t punimeve, n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. Numri i mostrave (t testimit) do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 115
3.4.3.2 Vetit e lidhsit

Vetit baz t krkuara pr lidhsit e przierjeve t asfaltit t rrjedhshm pr ShSLS jan dhn n Tabeln 3.18:
Tipi i bitumit Vetit e bitumit Njsia e matjes BIT 60 Vlera e krkuar Penetracioni n 25C Pika e zbutjes sipas PK Treguesi i penetracionit, t paktn Elasticiteti n 25C, t paktn Pika e thyerjes sipas Fraas, jo m shum se mm/10 C cm C 50-70 48-55 -1.0 100 -8 35-50 54-60 -1.0 50 -6 20-30 59-66 -1.0 15 -3 BIT 45 BIT 25
Zvoglimi pas nxehjes Penetracioni, jo m shum se Pika e thyerjes, jo m shum se % C 40 -6 35 -4 35 -1
Tabela 3.18: Vlerat e krkuara t vetive t bitumit q prdoret tek asfaltet e rrjedhshm pr ShSLS
N prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike, Kontraktori duhet t siguroj n nj koh t arsyeshme prpara fillimit t punimeve dshmit prkatse mbi cilsin e lidhsit q do t prdoret pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm. Vetit e asfaltit natyror i cili, n marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, duhet t prdoret pr prmirsimin e vetive t bitumit pr ndrtim rrugsh n przierjet e asfaltit t rrjedhshm pr ShSLS, do t testohen n prputhje me specifikimet e krkuara nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 116
Pr blerjen e materialit (t granuluar) t kokrrizave t gurit dhe lidhsve pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm duhet t plotsohen krkesat e parashtruara n kto kushte teknike.

Pr zbatimin e ktyre punimeve duhet t zbatohen krkesat e vendosura n kto kushte teknike.

Pr kto punime duhet t ndiqen krkesat e ktyre kushteve teknike. Temperatura m e lart e lejuar e bitumit n depozit (istern) sht: pr BIT 60, 165C pr BIT 45, 175C pr BIT 25, 180C

Prodhimi i przjerjeve t asfaltit t rrjedhshm duhet t bhet n mnyr mekanike, n nj fabrik pr prgatitjen e przierjeve bituminoze prkatse ose n mjete t motorizuara, n t dyja rastet me an t metods s punimit me mbushje (ngarkim). Pajisjet pr dozim duhet t sigurojn vendosjen sipas peshs (mass) t sasive t duhura t elementve prbrs t przierjes s asfaltit t rrjedhshm. Dozimi i elementve t przierjes sipas volumit do t lejohet vetm nse pr kt sht dakort Inxhinjeri Mbikqyrs. Koha e przierjes dhe faktort e tjer q ndikojn n cilsin e veshjes s kokrrizave me material lidhs, ose pr shprndarjen e lidhsit n masn e przjerjes, duhet t rregullohet n at mnyr q siguron nj konsistenc uniforme t przierjes s asfaltit t rrjedhshm. Temperatura e przierjes s prodhuar t asfaltit t rrjedhshm pr ShSLS duhet t arrij n 200-250C, n varsi t aftsis s przierjes pr tu punuar. Masa e asfaltit t rrjedhshm nuk mund t depozitohet pr arsye t konsistencs s rrjedhshme dhe, pr pasoj, pr ruajtjen e uniformitetin t ksaj mase t nxeht sht e nevojshme t bhet przierja e saj e vazhdueshme. Przierja e grimcave me granulometri 2/4 mm ose 4/8 mm, q shrbejn pr ashprsimin e siprfaqes s ShSLS prej asfalti t rrjedhshm, duhet t vishet uniformisht me BIT 45 me ann e nj
Faqe 117
proesi t ngroht. Sasia e BIT 45 duhet t jet e till, q veshja (me bitum) e przierjes t grimcave pr ashprsim (t siprfaqes) t mbetet e shkrift.

Przierja e asfaltit t rrjedhshm pr ShSLS mund t transportohet mbi siprfaqen e formimit t bazs s prgatitur n mnyr t prshtatshme, e cila nuk duhet t jet me pluhur, me lagshtir ose e ngrir, vetm kur kjo lejohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Pr transportimin e przierjeve prej asfalti t rrjedhshm duhet t prdoren automjete me pajisje pr ngrohjen dhe przierjen (e materialit). Numri i tyre duhet t prshtatet me kushtet mbizotruese t prodhimit, vendosjen e njtrajtshme (n vepr) dhe distancn e transportit.
3.4.4.6 Vendosja e przierjeve bituminoze

Vendosja (n vepr) e przierjes s asfaltit t rrjedhshm pr ShSLS duhet t kryhet n mnyr t mekanizuar, duke prdorur pr kt qllim nj makineri asfalt-shtruese (finitrie). N raste t veanta, kur prdorimi i makinerive sht i pamundur, asfalti mund t vendoset me krah. Volumi i shtrimit duhet t lejohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Temperatura e asfaltit t rrjedhshm n vndin e vendosjes n vepr duhet t jet 200-240C. N rastin kur nevojitet q przierja e asfaltit t rrjedhshm t ruhet n automjetin ngrohsprziers pr nj koh m t gjat (mbi gjasht or), athere gjat ksaj periudhe temperatura e asfaltit t rrjedhshm mund t lejohet deri n 230C. Nse e lejojn kushtet e puns, asfalti i rrjedhshm pr ShSLS duhet t vendoset menjher pr t gjith gjersin e karrexhats s rrugs. Gjersia e mbivendosjes s shtress s przierjes bituminoze n vnd-bashkimet gjatsore dhe trthore duhet t jet paktn 20 cm. Vnd-bashkimet duhet t jen t drejta dhe vertikale. Ato mund gjithashtu t realizohen me an t ngjitjes ose saldimit. N rastin e ksaj t fundit, ana e ftoht e vnd-bashkimit duhet t sprkatet me bitum dhe t ngrohet. T gjitha bashkimet e shtresave me asfalt t rrjedhshm tek bordurat, dhe elementt e tjer t vendosur brnda kufinjve t karrexhats s rrugs, duhet t prfundojn n trajtn e bashkimeve t ngjitura. Trashsia e shtress s ndrtuar prej asfalti t rrjedhshm duhet t jet n t gjith seksionin trthor sa m uniforme q t jet e mundur. Mbi siprfaqen e ShSLS prej asfalti t rrjedhshm duhet t shprndahet, me dor ose mekanikisht, nj przjerje grimcash t veshura (me bitum) pr ashprsimin e ksaj siprfaqeje kur kjo przjerje sht ende e nxeht. Sasia e shprndarjes s przjerjes s grimcave t veshura (me bitum) pr ashprsimin (e siprfaqes s karrexhats) duhet t jet: pr fraksionin 2/4 mm, 58 kg/m, pr fraksionin 4/8, 1316 kg/m.
Faqe 118
Grimcat e shprndara t veshura (me bitum) duhet t ngjeshen menjher mbi shtresn e asfaltit t derdhur, me rula t pajisur me nj cilindr metalik t lmuar. Kalimi i trafikut mbi ShSLS e ndrtuar prej asfalti t rrjedhshm do t lejohet vetm pasi przierja bituminoze e vendosur n qndr t shtress t jet ftohur deri n afrsisht 20-25C. Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t prcaktoj dhe kushte t tjera pr lejimin e trafikut mbi shtresn e asfaltit t rrjedhshm.
3.4.5 Cilsia e Zbatimit

Prpara fillimit t operimit t makinerive dhe pajisjeve, prej t cilave do t varet cilsia e punimeve t zbatuara, duhet t kontrollohet prshtatshmria e tyre pr sigurimin e nj cilsie uniforme n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. T gjitha makinerit dhe pajisjet duhet t testohen dhe plotsojn krkesat e projektit (teknik) dhe t ktyre kushteve teknike prsa i prket kapacitetit t tyre.

Pr kompozimin prov t asfaltit t rrjedhshm duhet t respektohen t gjitha krkesat e prcaktuara n kto kushte teknike.
3.4.5.2 Vetit e krkuara pr mostrat e testit

Pr przierjet e asfaltit t rrjedhshm, vetit mekanike t krkuara n lidhje me thellsin e gjurms s ln nga shtypja e kampionit (5 cm, 40C, 30 minuta, 525 N) jan t prcaktuara n Tabeln 3.19:
Thellsia e gjurms, n mm Ngarkesa e trafikut pr 30 min Shum e rnd dhe e rnd, jo m shum se Mesatare, e leht dhe shum e leht, jo m shum se Rrugicat e kalimtarve dhe gjurmt e biikletave, jo m shum se 1-2.5 1-5 10 e rritur deri 60 min 0.4 0.6 -
Tabela 3.19: Vlera e krkuar e thellsis s gjurms s ln pas ngjeshjes n varsi t ngarkess s trafikut
Faqe 119
Gjat proesit t prodhimit dhe vendosjes (n vepr) t przierjes bituminoze, lidhsi bituminoz mund t forcohet deri ndy grad, por pika e tij e zbutjes sipas PK: nuk duhet t jet mbi 70C, pr BIT 45; nuk duhet t jet mbi 73C, pr BIT 25.
Vlerat kufitare prftohen nga vlerat e thellsis s gjurms pas 30 minutave ngarkimi (ngjeshjeje). Vlerat kufitare ekstreme jan 1 mm m t mdha.

Pas miratimit nga Inxhinjeri Mbikqyrs, Kontraktori duhet t testoj kompozimin prov t przierjes bituminoze n fazn e prodhimit n bazn prkatse t prodhimt t asfaltit, gjat transportit pr n kantjerin e ndrtimit si dhe vendosjes n ShSLS. Vndi pr marrjes e provs, q zakonisht ndodhet n kantjerin e kontrats, do t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs pasi t ket testuar m par prshtatshmrin e prgatitjes s siprfaqes s formimit t bazs. Testet prov q bhen gjat fazave t prodhimit dhe vendosjes (n vepr), t cilat duhet t kryhen me urdhr t Kontraktorit nga nj institut i autorizuar si ISTN apo ndonj laborator tjetr i ertifikuar, duhet t prcaktojn prshtatshmris e vndit t depozitimit dhe bazs s asfaltit (ose mjeteve ngrohs-prziers) pr prodhimin e przierjeve prej asfalti t rrjedhshm, metodn e transportimit dhe makinerit pr vendosjen (n vepr), n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike, si dhe marrjen e dy mostrave t asfaltit t rrjedhshm pr kryerjen e nj kontrolli t plot n vndin evendosjes (n vepr). Nse vitin e kaluar Kontraktori ka vendosur (ndrtuar) tashm ShSLS t formuara nga przierje t ngjashme prej asfalti t rrjedhshm, ather rezultatet e zbatimit t ktyre kompozimeve mund t merren si prov prodhimi dhe vendosjeje (n vepr). Kjo gj duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.

Pr prodhimin dhe vendosjen rutin t ShSLS prej asfalti t rrjedhshm duhet t plotsohen krkesat prkatse t parashtruara n kto kushte teknike.

Pr kompozimin e zbatuar t przierjeve prej asfalti t rrjedhshm duhet t plotsohen krkesat e parashtruara n kto kushte teknike.
Faqe 120
3.4.5.6 Nivelimi, lartsia dhe pjerrsia

Pr vetit e prcaktuara pr siprfaqen e ShSLS prej asfalti t rrjedhshm duhet t plotsohen krkesat e vendosura n kto kushte teknike.

Sasia e testeve rutin n ndrtimin e ShSLS me asfalt t rrjedhshm prcaktohet nga Mbikqyrsi i Punimeve mbi bazn e rezultateve t testeve prov (kompozimi prov dhe prodhimi dhe ndrtimi prov). Testet minimale rutin t cilat Kontraktori duhet t kryej prfshijn: Numri i testeve rutin gjat ndrtimit t ShSLS prej asfalti t rrjedhshm do t prcaktohet prej Inxhinjerit Mbikqyrs n baz t rezultateve t testeve teknollogjike prov (kompozimi prov dhe prodhimi dhe vendosja prov). Testet rutin minimale, t cilat duhet t kryhen nga Kontraktori, prfshijn: - przierjet e grimcave: - granulometria - vetit - porcioni - vetit (vetm pr testet e kontrollit) do do do do 1,000 m 20,000 m 1,000 m 2,000 m
- lidhsit:
- przierja e prodhuar e asfaltit t rrjedhshm: - Thellsia e gjurms pas ngjeshjes
do
2,000 m
- shtresa e vendosur e asfaltit t rrjedhshm: - trashsia e shtress do 2,000 m - nivelimi dhe lartsia e formimit t shtress do 200 m N rastet kur Inxhinjeri Mbikqyrs zbulon gjat testeve rutin shmangie t mdha t rezultateve prej rezultateve t testeve prov, ather ai mund t rris numrin e testeve minimale rutin. N raste t rezultateve t njjta, Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t zvogloj numrin e testeve rutin. N marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, cilsia e ShSLS s ndrtuar (n vepr) mund t prcaktohet edhe me an t ndonj metode tjetr t njohur t prshtatshme. N t tilla raste, matja e cilsis s ndrtimit si dhe metoda dhe sasia e testeve q duhen kryer duhet t prcaktohet n marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs.
Faqe 121

Numri i testeve t kontrollit t cilat kryhen zakonisht nga Kontraktori, n rast se nuk sht prcaktuar ndryshe, duhet t jet n raport 1:4 me testet rutin. Vndi pr marrjen e mostrave t przierjeve prej asfalti t rrjedhsh dhe vndet pr kryerjen e matjeve rutin dhe kontrollit t cilsis s ShSLS (s ndrtuar) prcaktohen prej Inxhinjerit Mbikqyrs me an t metods s seleksionimit t rastsishm statistikor.

Punimet e zbatuara do t maten n prputhje me kto kushte teknike dhe prllogariten n metr katror (m2). T gjitha sasit do t maten n prputhje me punimet e kryera, t zbatuara n kuadr t volumeve t projektit.

ShSLS t ndrtuara prej asfalti t rrjedhshm do t merren n dorzim nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi baz dhe n prputhje me krkesat e cilsis s ktyre kushteve teknike. T gjith mangsit (difektet) e vrejtuara n lidhje me kto krkesa duhet t riparohen nga Kontraktori prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve, n rast t kundrt do t zbritet kostoja e punimeve me cilsi t paprshtatshme. T gjitha shpenzimet pr riparimin e defekteve jan n ngarkim t Kontraktorit, duke prfshir shpenzimet pr t gjitha matjet dhe testet q kan dshmuar jo vetm cilsin e paprshtatshme t punimeve t kryera por dhe q jan t nevojshme, pas zbatimit t punimeve t riparimit, pr t vrtetuar me ann e testeve t reja cilsin e ktyre punimeve. cilat sht e nevojshme t prcaktohet edhe njher cilsia e punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj pages pr t gjitha punimet, q nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike (q tejkalojn vlerat kufitare), dhe t cilat Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. N t tilla raste, Pundhnsi (Klienti) ka t drejt t zgjas pr t paktn 5 (pes) vjet kushtet e garancis pr t gjitha punimet, t cilat varen prej punimeve t pariparuara.
Faqe 122

Punimet e kryera llogariten n prputhje me kto kushte teknike. Sasit e prcaktuara n kto kushte teknike duhet t llogaritet sipas mimit njsi t kontrats. T gjitha shrbimet e domosdoshme pr prfundimin e punimeve duhet t prfshihen n mimin njsi t kontrats. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj pages shtes.
3.4.8.2 Zbritjet n kosto pr cilsi t paprshtatshme 3.4.8.2.1 Cilsia e materialeve

Gjat kryerjes s prllogaritjeve nuk lejohet t ket zbritje t kostos, si pasoj e kushtit t vendosur pr arritjen e cilsis s duhur t materialeve q do t prdoren pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm. Nse Kontraktori vendos n ShSLS prej asfalti t rrjedhshm nj material, i cili nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, ather metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs; Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t refuzoj n trsi punimet e kryera.

Vetit baz t domosdoshme pr matjen e cilsis s punimeve t kryera si dhe prllogaritjen e zbritjeve (t kostos) pr pasoj t cilsis s paprshtatshme jan dhn n Tabeln 3.20. Nse Kontraktori nuk sht n gjndje t siguroj cilsin e krkuar t zbatimit pr ShSLS prej asfalti t rrjedhshm n prputhje me kto kushte teknike, athere metoda e prllogaritjes duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 123
Vlerat kufitare Vetit Njsia e matjes Ekstremi i poshtm E poshtme E siprme Ekstremi i siprm
Koefiienti i ndikimit K
Przierja bituminoze e prodhuar: Thellsia e gjurms pas ngjeshjes mm * +1 2.5-10
Shtresa e vendosur e przierjes bituminoze: Trashsia e shtress Nivelimi Lartsia mm mm mm -5 ** ** 4-10 10 8-15 15 5-6 1-2 2
* Vlerat kufitare jan dhn n Tabeln 3.19 ** Vlerat kufitare jan dhn n Tabeln 3.17
Tabela 3.20: Vlerat kufitare t vetive pr vlersimin e cilsis s ShSLS s zbatuar (asfalt i rrjedhshm)
3.5 Shtresat Siprfaqsore dhe Lidhse t Ngjitura Veshjet Siprfaqsore 3.5.1 T Prgjthshme
Ndrtimi i Shtresave Siprfaqsore dhe Lidhse t Ngjitura (ShSLN) veshjet siprfaqsore t karrexhats (s rrugs) prfshijn furnizimin e agregatve dhe lidhsve t prshtatshm, dhe vendosjen n vndin e prcaktuar n projekt. Ky punim duhet t kryhet kryesisht n periudhn ndrmjet Majit dhe Shtatorit n koh pa reshje dhe/ose er dhe kur temperatura e bazamentit dhe ajrit sht t paktn 15C. Veshja siprfaqsore (VS) e karrexhats (s rrugs) sht nj shtres e holl prej asfalti t formuar nga nj ose m shum sprkatje t njpasnjshme me lidhs bituminoz, t kombinuar me shprndarjen dhe ngjeshjen e nj ose m shum shtresave prej agregati t thyer t paveshur ose t veshur me bitum mbi nj bazament t prshtatshm. Veshja siprfaqsore e siprfaqes s (kalimit) t trafikut sht nj shtres e holl q aplikohet mbi nj bazament t prshtatshm me an t nj ose m shum sprkatjeve t njpasnjshme ose aplikimeve alternative me nj lidhs t prshtatshm, t alternuara me shprndarjen dhe n rastin e proedurave mbizotruese t aplikimit ngjeshjen e nj ose m shum shtresave t agregatit t thyer ose t rrs, t paveshur ose t veshur me lidhs (bitumi).
Faqe 124
N ndrtim sht i mundur prdorimi i llojeve t mposhtm t veshjeve siprfaqsore: Veshje siprfaqsore e karrexhats me nj shtres t vetme (lidhsi bituminoz) dhe shprndarje t nj shtrese t vetme t agregatit t thyer (VSVV), e cila konsiston n nj sprkatje t vetme t lidhsit bituminoz dhe nj shprndarje t vetme t agregatit t thyer. Veshje siprfaqsore e karrexhats me nj shtres t vetme (lidhsi bituminoz) dhe shprndarje t dy shtresave t agregatit t thyer (VSVD), e cila konsiston n nj sprkatje t vetme t lidhsit bituminoz dhe n shprndarjen e dy shtresave t agregatit t thyer t llojeve t ndryshm; shtresa e par sht e formuar nga fraksion i agregatit t ashpr, q formon nj shtres (me granulometri t njjt) me siprfaqe t hapur e cila, pas nj ngjeshjeje t leht, mbushet menjher me nj shprndarje t dyt prej agregati t thyer t imt. Veshje siprfaqsore e karrexhats me dy shtresa (VSD), e cila konsiston n vendosjen e dy shtresave t veshjes siprfaqsore t karrexhats; shtresa e par sht e prbr prej agregati t thyer, i cili sht m i ashpr se agregati q prdoret pr veshjen e dyt siprfaqsore. Veshje siprfaqsore e karrexhats me dy shtresa e prmbysur (VSDP), e cila konsiston n vendosjen e dy shtresave individuale (t vetme) pr veshjen siprfaqsore t karrexhats, ku shtresa e par e veshjes sht e prbr nga agregat t thyer m t imt sesa shtresa e dyt e saj. Veshje siprfaqsore e tipit Sandui (VSS), e cila konsiston n shprndarjen e agregatit t ashpr, t ndjekur nga nj sprkatje dhe shprndarja e agregatit t imt.
Veshja siprfaqsore duhet t siguroj: mbrojtjen e shtresave t dyshemes s rrugs nga prshkueshmria e ujit; karakteristika frkimi t prshtatshme; dhe Riprtritja e siprfaqeve t prthara t karrexhats kur kryhet rehabilitimi (i rrugs).
Faqe 125
Referimi tek standarti europian EN 13108-2:2006 Masat bituminoze. Specifikimet e materialeve. Shtresat shum t holla.

Pr veshjet siprfaqsore t siprfaqes s rrugs jan t prdorshm fraksionet e agregatit t thyer, ndrsa pr siprfaqet e rrugve t planifikuara pr iklistt dhe kmbsort mund t prdoren dhe fraksione t rrs natyrore.
3.5.2.2 Lidhsit
Pr veshjet bituminoze jan t prdorshm lidhsit bituminoz t mposhtm: bitum pr ndrtimin e rrugve (BIT 180), bitum pr ndrtim rrugsh me polymer t modifikuar (BPM), bitum i rafinuar pr ndrtim rrugsh (BR) emulsion bituminoz (EB) emulsion bituminoz me polymer t modifikuar (EBPM)
Me miratim t Inxhinjerit Mbikqyrs, pr veshjet siprfaqsore mund t prdoren gjithashtu lloje t tjer ngjitsish t prshtatshm (pr shmbull: lidhs elastik t prbr nga dy element, mbi bazn e rrshirave sintetike rrshira epoksike).
3.5.3 Cilsia e Materialeve 3.5.3.1 Granulometria dhe vetit e kokrrizave t gurit

Pr shtresat siprfaqsore dhe lidhse t ngjitura si jan veshjet siprfaqsore, mund t prdoren fraksionet nominale t agregatit t thyer me madhsi jo m t madhe se 16 mm dhe fraksioni i rrs silikate natyrore 0.7/1.2 mm. Vetit e krkuara t gurit pr prodhimin e agregatit t thyer pr veshje siprfaqsore jepen n kt kapitull n Tabeln 3.22, prfshir nj amendament (shtojc) mbi prmbajtjen e grimcave t formuara dobt, t cilat nuk duhet t kalojn vlern 10 % pr granulometrit 4/8, 8/12.5 dhe 12.5/16. Kur si material lidhs prdoret bitum pr ndrtim rrugsh, athere pr
Faqe 126
ShSLN - veshjet siprfaqsore - sht gjithashtu i mundur prdorimi i agregatve t thyer, t veshur me lidhs t prshtatshm bituminoz (rekomandohet prdorimi i 0.6 deri 0.8 % bitum i llojit t prshtatshm pr ndrtim rrugsh). do inert i propozuar pr prdorim tek veshjet siprfaqsore duhet t kontrollohet prpara fillimit t punimeve n prputhje me kto kushteve teknike. Numri i mostrave do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Shprndarja (granulometrike) e grimcave t rrs s silikatit natyror, t propozuar pr tu vendosur n vepr, prcaktohet nga vlera kufitare prej jo m shum se 5 % pr grimcat e rrs me granulometri m t vogl se granulometria e prcaktuar dhe prej jo m shum se 10 % pr grimcat me granulometri m t madhe se ajo e prcaktuar. Shprndarja e grimcave t rrs s silikatit natyror, t parashikuar pr tu prdorur me lidhs epoksik, sht prcaktuar n Tabeln 3.21:
Fraksionet nominale (baz) Gjatsia e brinjs s vrims katrore t sits, n mm 0.075* 1 2 4 8 12,5 16 20 31.5 2/4 mm 4/8 mm 8/12,5 mm 12,5/16 mm 16/20 mm
Sasia e grimcave q kalon npr sit, n % maksimumi 3** maksimumi 5 maksimumi 15 minimumi 90 100 maksimumi 1 maksimumi 5 maksimumi 15 minimumi 90 100 maksimumi 1 maksimumi 5 maksimumi 15 minimumi 90 100 maksimumi 1 maksimumi 5 maksimumi 5 minimumi 90 100 maksimumi 1 maksimumi 5 maksimumi 5 minimumi 90 100
*proedura e lagsht e granulimit **veshje siprfaqsore vetm 1%
Tabela 3.21: Shprndarja (granulometrike) e rrs s silikatit natyror, q parashikohet t prdoret me lidhs epoksik
Faqe 127
Agregati i thyer ose zhavorri pr ShSLN duhet t ket vetit e paraqitura n Tabeln 3.22:
Njsia e matjes Vlera e krkuar
Vetit e agregatit Rezistenca n shtypje e grimcave t gurit (minimumi) : Pr ngarkes trafiku shum t rnd dhe t rnd ; Pr ngarkesa t tjera t trafikut.
N/mm2 N/mm
2
160 140
Rezistenca n thyerje e grimcave sipas proedurs s Los Angeles: sasia e situr mund t arrij: pr rrugt me ngarkes trafiku shum t rnd dhe t rnd (maksimumi). pr rrugt e tjera (maksmumi). % % 20* 25**
Rezistenca e agregatit ndaj ngrirjes: - 5 cikle me Na2SO4, humbja (maksimumi) Prthithja e ujit pr fraksionin 4/8 (maksimumi) Prmbajtja e grimcave me formim t dobt (sipas 1:d 3:1) (maksimumi) Prmbajtja e grimcave t dobta n fraksionet mbi 4 mm (maksimumi) Lidhja (ngjitja) me bitum BIT 100, siprfaqja e grimcave t veshura (minimumi) Vlera e lmimit t gurit (VLG)
*pr shkmbinjt silikat **pr shkmbinjt karbonat pr ngarkese trafiku mesatar, 28 ose ngarkes trafiku t leht dhe shum t leht ***veshja siperfaqesore 10 % ****vlera e prkohshme e rekomanduar
% % % % %
10 1.2 20*** 3 95/95 50****
Table 3.22: Vlera e krkuar pr agregat t thyer ose zhavorr pr ShSLN
Veshjet siprfaqsore, t shtresave siprfaqsore dhe lidhse t ngjitura, t realizuara me lidhs epoksik mund t prmbajn grimca t rrs silikate t ngjyrosur (p.sh. me ngjyr t kuqe) n mnyr t prshtatshme.
Faqe 128
3.5.3.2 Vetit e Lidhsit

Lloji m i prshtatshm i lidhsit, q prdoret n veshjet siprfaqsore pr do kategori t ngarkess s trafikut, sht dhn n Tabeln 3.23:
Grupet e ngarkess s trafikut Lloji i lidhsit Sh R Bit 100 BPM BR EB EBPM + + R + + + M + + + + L + + + + + Sh L + + + + +
Tabela 3.23: Llojet e lidhsit q prdoret pr veshjet siprfaqsore n varsi t ngarkesn s trafikut
Vetit baz t krkuara pr bitumin pr ndrtim rrugsh BIT 100 t veshjeve siprfaqsore jan dhn n Tabeln 3.24:
Vetit e bitumit Penetracioni n 25C Pika e zbutjes (R & B) Treguesi i penetracionit, minimumi Duktiliteti n 25C, minimumi Pika e thyerjes sipas Fraas, maksimumi Zvoglimi pas ngrohjes: penetracioni, maksimumi pika e zbutjes, maksmumi % C 40 -12 Njsia e matjes mm/10 C Cm C Vlerat e krkuara pr bitumin BIT 100 80 deri 100 48 deri 55 -1.0 100 -15
Tabela 3.24: Vlera e krkuar pr bitumin BIT 100 q prdoret n veshjet siprfaqsore
Vetit baz t lidhsve t tjer q prdoren pr veshjet siprfaqsore duhet t jepen n nj list t detajuar t prodhuesit. N nj koh t prshtatshme prpara fillimit t punimeve, n prputhje me krkesat prkatse t ktyre kushteve teknike, Kontraktori duhet t siguroj ertifikatat e duhura mbi cilsin e lidhsit q do t prdoret pr veshje siprfaqsore. Pr prmirsimin e lidhjes ndrmjet materialit lidhs dhe agregatit t thyer duhet t prdoret nj przierje e prshtatshme. Prdorimi i nj przierjeje t till duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs (lloji, sasia dhe mnyra e shtrimit).
Faqe 129
N nj koh t prshtatshme prpara fillimit t prdorimit (t materialit), Kontraktori duhet t njoftoj Inxhinjerin Mbikqyrs mbi vendin e sigurimit (blerjes) s przierjes s kokrrizave t gurit pr ShSLN, t realizuar si veshje siprfaqsore. ertifikatat e krkuara mbi cilsin e przierjeve t gurit n baz t ktyre kushteve teknike, t cilat Kontraktori duhet ti paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs, nuk duhet t jet m t vjetra se 1 (nj) vit, ndrsa ertifikatat mbi cilsin e materialit lidhs n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike nuk duhet t jet m e vjetr se 3 (tre) muaj.
3.5.4.2 Prgatitja e siprfaqes s formimit

N ndrtimet e reja si bazament pr veshjet siprfaqsore mund t prdoren, si m posht: siprfaqja e formimit t shtresave mbajtse t palidhura, e cila duhet t jet e prgatitur sipas ktyre kushteve teknike; siprfaqja e formimit t nn-bazs s lidhur, e cila duhet t jet e prgatitur sipas ktyre kushteve teknike; siprfaqja e formimit t shtress s bazs s lidhur, e cila duhet t jet e prgatitur sipas ktyre kushteve teknike. Pr ruajten e shtresave t siprme (dyshemes) ekzistuese t rrugs, si themel pr veshje siprfaqsore mund t prdoret siprfaqja e pastruar e shtress ekzistuese siprfaqsore dhe lidhse t ngjitura, e cila (nse sht e nevojshme) duhet t jet e niveluar n mnyr t prshtatshme. Kontraktori mund t filloj ndrtimin e veshjes siprfaqsore pasi t ket dorzuar m par tek Inxhinjeri Mbikqyrs, n prputhje me krkesat e parashtruara, shtresn e bazs s rrugs. Prpara zbatimit t veshjes siprfaqsore q prmban lidhs epoksik, mbi themelin prej betoni duhet t shtohet nj shtres lidhse e prshtatshme (p.sh. nj shtres me prmbajtje asfalti dhe asfaltobetoni me trashsi afrsisht 4 cm). Gjat gjith periudhs prej fillimit t zbatimit t punimeve t veshjes siprfaqsore, Kontraktori sht i detyruar t mirmbaj shtresn e bazs s rrugs n t njjtn gjndje me at t kohs s marrjes n dorzim. T gjitha dmtimet e verejtuar duhet t riparohen n kohn e duhur dhe t gjitha verifikimet prkatse t paraqiten tek Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 130

Pr kto punime duhet t respektohen krkesat e vendosura n kto kushte teknike.
3.5.4.4 Prodhimi i akullit t veshur

Veshja e grimcave mund t realizohet me an t nj mnyr t prshtatshme n varsi t llojit t lidhsit t prdorur. Ngrohja pr prov dhe heqja e pluhurit duhet t realizohen n nj fabrik pr prodhimin e agregatit bituminoz. Sasia e lidhsit q do t prdoret pr veshjen e grimcave duhet t jet e till q n prfundim t proesit t depozitimit grimcat e veshura t mbeten t pangjitura me njra-tjetrn.
3.5.4.5 Prdorimi i veshjeve siprfaqsore

N varsi t metods s prdorimit, veshjet siprfaqsore t karrexhatave formohen me nj shtres t vetme ose n dy shtresa, ku secila prej tyre mund t realizohet me nj shprndarje t vetme ose dy shprndarje (t agregatit). Prsa i prket siprfaqeve t propozuara pr iklistt dhe kmbsort, veshjet siprfaqsore mund t ndrtohen: trsisht pr iklistt dhe kalimtart, duke prdorur afrsisht 1 kg/m lidhs epoksik pa ngjyr ose me ngjyr dhe duke shprndar rr silikate me ngjyr me fraksion 0.7/1.2 mm, n sasi m t mdha se afrsisht 5 kg/m; trashsia e plot (e veshjes) sht 2-3 mm; ose pr ngarkesa sporadike t mjeteve t motorizuara (p.sh. n kryqzimet e rrugve) prdoret nj przierje me rrshira epoksike pa ngjyr prej afrsisht 3 kg/m ose me ngjyr (2 kg/m) dhe ngjyrues dhe rr silikate natyrore pa ngjyr ose me ngjyr (1 kg/m) me fraksion 0.7/1.2 mm, n sasi m t mdha se afrsisht 5 kg/m; trashsia e plot (e veshjes) sht 3-5 mm. Pas dy deri n tre or duhet t largohet e gjith rra silikate e pangjitur. Bazamenti (prej asfalti) i thar n mnyrn e duhur, q sht planifikuar pr veshje siprfaqsore duhet t ngrohet deri n t paktn 10C.
Faqe 131
3.5.4.6 Sprkatja e lidhsit

Lloji dhe sasia e lidhsit q prdoret pr sprkatje tek ShSLN - veshjet siprfaqsore do t prcaktohet me propozim t Kontraktorit nga prfaqsuesi i specializuar i Pundhnsit (Klientit) n prputhje me kontrollet prov, n varsi t llojit dhe sasis s agregatit t thyer, gjndjes s bazamentit, ngarkess s trafikut dhe kushteve klimatike. Sasit e duhura t lidhsit q nevojitet pr sprkatje jan dhn n Tabeln 3.24. Si tregohet n Tabeln 3.25 t ktij kapitull, sasit e nevojshme t lidhsit pr sprkatje duhet t rriten ose zvoglohen n rast t kushteve t veanta.
Faqe 132
Agregati Tipi i veshjes siprfaqsore VSVV Faza I e punimit Faza II e punimit Faza I e punimit VSVD Faza I e punimit Faza II e punimit Faza I e punimit Faza II e punimit VSD Faza I e punimit Faza II e punimit Faza I e punimit Faza II e punimit VSDP Faza I e punimit Faza II e punimit Faza I e punimit Faza II e punimit VSS Faza I e punimit Faza II e punimit Faza I e punimit Faza II e punimit Faza I e punimit Faza II e punimit
1) 2)
Lidhsi kg/m2 I ftoht kg/m2 I ngroht kg/m2
Granulometria
Numri i kalimeve t rulit
2/4 4/8 8/11
7 deri 12 10 deri 18 15 deri 20
1.1 deri 1.6 1.5 deri 2.0 1.8 deri 2.3
0.8 deri 1.1 1.1 deri 1.4 1.3 deri 1.6
3 deri 5 3 deri 5 3 deri 5
8/11 2/4 11/16 4/8
11 deri 16 3 deri 8 15 deri 20 4 deri 8
1.8 deri 2.2 1.8 deri 2.2 2.0 deri 2.6 2.0 deri 2.6
1.2 deri 1.5 1.2 deri 1.5 1.4 deri 1.8 1.4 deri 1.8
1 3 deri 5 1 3 deri 5
8/11 4/8 ose 2/4 11/16 4/8
12 deri 18 10 deri 15 8 deri 12 15 deri 20 10 deri 15
1.4 deri 2.1 1.1 deri 1.8 1.0 deri 1.4 2.0 deri 2.4 1.3 deri 1.7
2/4 4/8 ose 8/11 4/8 11/16
8/11 2/4 8/11 4/8 11/16 4/8
11 deri 16 3 deri 8 11 deri 16 4 deri 8 15 deri 20 4 deri 8
1.7 deri 2.1 1.7 deri 2.1 1.8 deri 2.2 1.8 deri 2.2 1.9 deri 2.5 1.9 deri 2.5
1.1 deri 1.4 1.1 deri 1.4 1.2 deri 2.4 1.2 deri 2.4 1.2 deri 1.6 1.2 deri 1.6
3 deri 5 3 deri 5 3 deri 5 3 deri 5 3 deri 5 3 deri 5
N rastin kur prdoret skorje (LD), duhet t merren n konsiderat vetit e veanta t tij Vlerat e Tabels pr lidhsin e ftoht i referohen emulsionit 65 %
Tabela 3.24: Sasit e krkuara t lidhsit pr sprkatje, n varsi t tipit t veshjes siprfaqsore
Faqe 133
Kriteret/prshkrimi i gjndjes
Rritje
Zvogsim
Cilsia e siprfaqes s punueshme: - poroziteti i bazamentit; - fortsia e bazamentit t asfaltit*; - ashprsia e siprfaqes. i madh e madhe e madhe i vogl e vogl e vogl
Ngarkesa e trafikut Vetit e grimcave t shprndara: - forma e grimcave; - fortsia (rezistenca); - cilsia e siprfaqes. Kushtet klimatike: - ngarkesa termale (radiacioni) - ngarkesa nga shrbimet e dimrit
e madhe
e vogl
e mir e madhe e ashpr
e keqe e vogl e lmuar
i madh e rnd
i vogl e leht
*rezistenca e bazamentit karshi zhytjes s materialit t shprndar
Tabela 3.25: Vlerat kufitare t sasive t lidhsit pr sprkatje n varsi t kushteve t veanta
Pr sprkatjen e lidhsit duhet t prdoren makineri transporti t prshtatshme, t pajisura me mjete pr ngrohjen dhe pompimin e lidhsit. Mnyra e rregullimit t sprucatorve pr prhapjen e lidhsit duhet t garantoj shprndarjen e tij n sasi t njjtatshme (shmangia nga kompozimi prov lejohet deri n 10% pr BIT 180, BpM dhe BR, dhe 15% pr EB dhe EBpM).
3.5.4.7 akulli pr veshje siprfaqsore

Sasia dhe lloji i sakt i fraksionit nominal t kokrrizave t akullit q do t prdoret pr veshje siprfaqsore duhet t prcaktohen n baz t kontrolleve prov mbi kushtet e bazamentit, ngarkesn e trafikut, kushtet klimatike dhe llojin e lidhsit t prdorur. Krkesat informuese mbi sasin e prdorimit t kokrrizave t akullit pr veshje siprfaqsore jan dhn n Tabeln 3.24. Pr shprndarjen e kokrrizave t akullit pr veshje siprfaqsore duhet t prdoren makineri shprndarse t prshtatshme. Sasia e kokrrizave t shprndara t akullit mund t shmanget nga sasia e prcaktuar pas kontrollit prov pr jo m shum se 5 %.
Faqe 134
3.5.4.8 Rulat pr ngjeshje

Pr ngjeshjen e kokrrizave t agregatit n brndsi t materialit lidhs, duhet t prdoren rulat me cilindra pneumatike (me presion t cilindrit nga 0.6-0.8 MPa). Rulat me cilindra me siprfaqe t jashtme metalike t lmuar (deri n 12 ton) jan t lejuar t prdoren vetm pr ngjeshje prfundimtare (finicioni) me kusht q t mos shkaktojn thyerjen e agregatit. Kalimi i trafikut mbi ShSLN t ndrtuar si veshje siprfaqsore mund t lejohet menjher pas rulimit prfundimtar por me kufizim t shpejtsis s lvizjes (jo m shum se 40 km/or pr 3-5 dit). Kohzgjatja e kufizimit t shpejtsis prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.

Prpara fillimit t puns s makinerive dhe pajisjeve, mbi bazn e t cilave do t varet realizimi i cilsis s punimeve, duhet t verifikohet kapaciteti i tyre me synim pr t siguruar nj cilsi uniforme dhe n prputhje me kto kushte teknike. T gjitha pajisjet dhe makinerit duhet t testohen, dhe kapaciteti i tyre duhet t jet i mjaftueshm pr t plotsuar krkesat e projektit dhe t ktyre kushteve teknike.
3.5.5.2 Raporti i specializuar teknollogjik (teknik)

T paktn tre dit prpara fillimit t ndrtimit t veshjes siprfaqsore Kontraktori duhet t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs raportin e specializuar teknollogjik (teknik), i cili duhet t prmbaj: kompozimin prov t veshjes siprfaqsore; programin pr kontrollin e brndshm dhe t jashtm; ertifikatat e materialeve t prdorur; skemn organizative t kantjerit t ndrtimit dhe t menaxhimit t trafikut; t dhna mbi mjetet e mekanizuara; t dhna mbi stafin e puns; dhe t dhna mbi punonjsit prgjegjs t projektit.
Faqe 135
Kontraktori duhet gjithashtu t siguroj dshmit e duhura t cilat do t garantojn, pr do lloj veshjeje siprfaqsore q prmban lidhs epoksik, arritjen e shkalls s nevojshme t: rezistencs ndaj frkimit (abrazionit); rezistencn kimike; dhe rezistencn ndaj rrshqitjes t veshjes siprfaqsore t ndrtuar.
.Kompozimet prov pr veshjet siprfaqsore duhet t prfshij: llojin dhe sasit e krkuara t lidhsit (n l/m ose kg/m); llojin dhe sasit e krkuara t fraksioneve individuale t agregatit (n l/m ose kg/m); llojin dhe sasin e krkuar t przierjeve q prdoren pr ngjitje (lidhje).
Prve kompozimit prov, Kontraktori duhet gjithashtu t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs ertifikatat prkatse mbi origjinn dhe cilsin e nevojshme t t gjitha materialeve q do t prdoren pr prgatitjen e kompozimit prov. Me ann e kompozimit prov Kontraktori duhet t provoj mundshmrin e arritjes s cilsis s krkuar t veshjes siprfaqsore n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike pr fraksionet e specifikuar t agregatit dhe lidhsit. Kontraktori nuk lejohet t filloj punimet e zbatimit (aplikimit) para se Inxhinjeri Mbikqyrs t ket pranuar raportin e specializuar teknollogjik (teknik) t paraqitur. Nse Kontraktori ka tashm ndrtuar gjat vitit t mparshm veshje siprfaqsore me agregat dhe lidhs t ngjashm, athere sht e mundur q si kompozim prov t merren rezultatet e kompozimit (t mparshm) t prftuar gjat kontrolleve t rregullta. Vendimi pr kt do t merret nga Inxhinjeri Mbikqyrs. N t njjtn mnyr Inxhinjeri Mbikqyrs mund t prshtas dhe programin teknollogjik (teknik), me kusht q gjat ksaj periudhe t mos ken ndodhur ndryshime t rndsishme. Pas marrjes s miratimit t Inxhinjerit Mbikqyrs duhet q Kontraktori t kontrolloj kompozimin prov t veshjes siprfaqsore, vendosjen e veshjes siprfaqsore n ShSLN, si dhe krkesat e tjera t prfshira n raportin e specializuar teknollogjik (teknik) mbi vndin e kryerjes s testimit.
Faqe 136
Pasi t ket kontrolluar m par prshtatshmrin e prgatitjes s bazs s rrugs, zakonisht Inxhinjeri Mbikqyrs do t miratoj dhe vndin (n objektin e kontrats) pr kryerjen e testimit. Testet e realizuara gjat prodhimit dhe vendosjes (n vepr) dhe q kryhen me urdhr t Kontraktorit nga nj institut i autorizuar, i till si ISTN ose ndonj laborator i ertifikuar, duhet t: prcaktojn prshtatshmris e vnd-depozitimit (t materialit) dhe bazs s asfaltit pr prodhimin e agregatit t veshur, metodn e transportimit dhe makinerit pr vendosjen (n vepr), n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike; sigurojn marrjen e dy mostrave t lidhsit dhe agregatit prej vndit t vendosjes s tyre (n vepr) pr nj kontrollin (t vetm) t njkohshm t t dyja ktyre mostrave t marra s bashku.
Nse vitin e kaluar Kontraktori ka tashm ndrtuar veshje siprfaqsore, ather sht e mundur q rezultatet e zbatimit t ktyre kompozimeve t merren si testim i prodhimit dhe vendosjes (n vepr). Ky sht nj vendim q merret nga Inxhinjeri Mbikqyrs.

Inxhinjeri Mbikqyrs do t lejoj prodhimin dhe ndrtimin rutin vetm mbi baz t rezultateve t nxjerra prej raportit t testimit t prodhimit dhe vendosjes (n vepr). Leja pr vazhdimin e punimeve prfshin gjithashtu kushtet e theksuara mbi vetit e przierjeve bituminoze dhe kushtet pr kontrollin teknollogjik rutin (t rregullt) t parashikuar n kto kushte teknike. Leja pr prodhimin rutin (t rregullt) t aplikimit t veshjeve siprfaqsore n SHSLN mund gjithashtu t prfshij dhe krkesa t hollsishme pr nj nivelim t mundshm shtes tshtes t shtress s poshtme n prputhje me kto kushte teknike. Nqoftse gjat proesit t aplikimit do t shfaqet ndonj ndryshim i fardoshm, ather Kontraktori duhet ti paraqes me shkrim ndryshimet e propozuara tek Inxhinjeri Mbikqyrs. Kto ndryshime mund t marrin forc vepruese vetm pasi t miratohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
3.5.5.4 Kompozimi i veshjes siprfaqsore

Bazuar n rezultatet e testeve t rregullt (rutin) dhe/ose t kontrollit sht e mundur q, n prfundimit t proesit t rregullt t zbatimit, t llogaritet kompozimi mesatar i veshjes siprfaqsore. Analizimi prfshin t gjitha cilsit e veshjes siprfaqsore t zbatuar dhe t dhnat e tyre statistikore baz.
Faqe 137

Veshja siprfaqsore nuk ndryshon n mnyr t ndjeshme nivelimin e bazamentit ose t shtress ekzistuese t dyshemes s rrugs dhe, si pasoj, pr kt cilsi t shtress nuk ka krkesa t veanta. N mnyr t ngjashme me nivelimin, e njjta gj mund t thuhet dhe n lidhje me lartsin dhe pjerrsin e siprfaqes s veshjeve siprfaqsore pr ShSLN.
3.5.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 3.5.6.1 Kontrolli i brndshm

Numri i kontrolleve t brndshm, q kryhen gjat zbatimit t ShSLN prej veshjesh siprfaqsore, do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrsi mbi bazn e rezultateve t kontrolleve teknollogjike prov (kompozimi prov dhe testimi i prodhimit dhe vendosjes). Numri minimal i testeve t kontrollit t brndshm, t cilat duhet t kryhen nga Kontraktori, prfshin: agregati: - granulometria - sasia e shprndarjes dhe aplikimi - sasia e shprndarjes lidhsi: - vetit (vetm testet e kontrollit) - sasia e sprkatjes
do 8,000 m do 2,000 m do 4,000 m
do 8,000 m do 2,000 m
N rast se gjat testimit t brndshm do t vrehen shmangie t konsiderueshme t rezultateve nga rezultatet e testimeve teknollogjike prov, Inxhinjeri Mbikqyrs mund t rris numrin minimal t testeve t brndshm. N raste t rezultateve konsistente, Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t zvogloj numrin e testeve t brndshm. N marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, cilsia e veshjes siprfaqsore mund t prcaktohet dhe me ann e proedurave t tjera t njohura. N t tilla raste, prcaktimi i kritereve mbi cilsin dhe metodn e ndrtimit si dhe sasin e testeve t nevojshm duhet t bhet n marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs.
Faqe 138
3.5.6.2 Testet e kontrollit t jashtm

Numri i testeve t kontrollit t jashtm q kryhen nga Pundhnsi (Klienti) qndron zakonisht n raport 1:4 me testet e brndshm. Vndet e marrjes s mostrave pr kryerjen e kontrollit t brndshm dhe t cilsis s SHSLN prej veshjesh siprfaqsore do t prcaktohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs me an t metods s przgjedhjes statistikore t rastsishme.
3.5.7 Matjet dhe Marrja ne Dorezim e Punimeve 3.5.7.1 Matja e punimeve

Punimet e kryera maten n prputhje me kto kushte teknike dhe llogariten n metr katror (m2). T gjitha sasit maten n prputhje me sasin dhe llojin e punimeve t kryera, t cilat jan zbatuar n kuadr t volumeve t projektit.

Veshja siprfaqsore e zbatuar (n vepr) do t merret n dorzim nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi baz dhe n prputhje me krkesat e cilsis t vendosura n kto kushte teknike. T gjith defektet e shfaqura n lidhje me kto krkesa duhet t riparohen nga Kontraktori prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve, n rast t kundrt do t zbritet kostoja e punimeve t kryera me cilsi t paprshtatshme. T gjitha shpenzimet pr riparimin e defekteve jan n ngarkim t Kontraktorit, duke prfshir shpenzimet pr t gjitha matjet dhe kontrollet q kan dshmuar cilsin e paprshtatshme t punimeve t kryera dhe q duhet t prsriten pr t vrtetuar cilsin e punimeve pas kryerjes s riparimeve t nevojshme. N prgjithsi periudha e garancis pr veshjet siprfaqsore me lidhs t zakonshm sht dy vjet, ndrsa pr ato me lidhs t veant sht tre vjet. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj lloj pagese pr t gjitha ato punime, t cilat nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike (tejkalojn kufinjt ose vlerat ekstreme kufitare) dhe t cilat Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. N t tilla raste, Pundhnsi (Klienti) ka t drejt t zgjas pr t paktn pes vjet kushtet e garancis pr t gjitha punimet, t cilat varen prej punimeve t pariparuara. Veshjet siprfaqsore q prmbajn lidhs epoksik kan sipas ktyre kushteve teknike nj periudh garancie pes vjeare, si prsa i prket cilsis s zbatimit ashtu dhe qndrueshmris.
Faqe 139

Punimet e kryera do t llogariten n prputhje me kto kushte teknike. Sasis e prcaktuara n prputhje me kto kushte teknike duhet t vlersohen sipas mimeve njsi t kontrats. mimi njsi i kontrats duhet t prfshij t gjitha shrbimet e nevojshme pr prfundimin e plot t punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt t krkoj pages shtes.
3.5.8.2 Zbritjet (n kosto) pr cilsi t paprshtatshme 3.5.8.2.1 Cilsia e materialeve

Si pasoj e kushtit t vendosur pr arritjen e cilsis s duhur t materialeve q do t prdoren pr ShSLN t veshjes siprfaqsore, gjat kryerjes s llogaritjeve dhe proesit t pagess n lidhje me cilsin e materialeve nuk lejohet t ket zbritje t kostos. Nse Kontraktori vendos n ShSLN t veshjeve siprfaqsore nj material, i cili nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, ather metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs, i cili gjithashtu mund t refuzoj punimet e kryera n trsi.

Bazat pr vlersimin e cilsis s performancs dhe llogaritjen e zbritjeve (t kostos) pr shkak t cilsis s paprshtatshme jepen n Tabeln 3.26. Metoda e prllogaritjes (s punimeve) do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs pr rastet kur Kontraktori nuk sht n gjndje t siguroj cilsin e krkuar t ShSLN t veshjes siprfaqsore sipas ktyre kushteve teknike.
Vlera kufitare Vetit Njsia e matjes M e ult E ult E lart M e lart Koefiienti i ndikimit K
veshja siprfaqsore e aplikuar: - sasia e lidhsit t shprndar - sasia e agregatit t thyer t shprndare
*pr EB dhe EBPM deri n 15 % ** pr EB dhe EBPM deri n 20 %
% %
-15** -8
-10* -5
10* 5
15** 8
23 1.7
Tabela 3.26: Vlerat kufitare t vetive pr vlersimin e cilsis s ShSLN t zbatuara (n vepr)
Faqe 140
3.6 Shtresat Siprfaqsore t Stabilizuara (ShSS) Asfaltet Poroze (AP) 3.6.1 Prshkrimi
Ndrtimi i Shtresave Siprfaqsore t Stabilizuara (ShSS) nga przierje t asfaltit poroz prfshin furnizimin e przierjeve prkatse t kokrrizave t gurit dhe lidhsve, prodhimin e saj dhe vendosjen n vndin (kantjerin) e prcaktuar n projekt. Ky punim duhet t kryhet n koh pa rreshje dhe er, si dhe kur temperatura e bazs dhe ajo e ajrit sht mbi 0C. N varsi t tipit t przjerjes s kokrrizave t gurit dhe t lidhsve, ShSS prej asfalti poroz jan parashikuar t prdoren n konstruksionet rrugore pr t gjitha grupet e ngarkesave t trafikut. Zakonisht, ato prdoren pr ndrtimin e shtress s siprme siperfaqesore t konstruksioneve rrugore t shpejtsis s lart ose t atyre me pjerrsi minimale. Baza q shrben pr vendosjen e nj shtrese t till duhet t jet e izoluar. Tipi i przierjes bituminoze t asfaltit poroz pr ShSS sht zakonisht e prcaktuar n projekt. Nse nuk sht prcaktuar n projekt, athere kjo duhet t specifikohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.

Pr realizimin e ShSS prej asfalti poroz prdoren przierjet e formuara prej kokrrizave t gurit t thyer. Gjithashtu, pr ShSS prej asfalti poroz prdoret bitum pr ndrtim rrugsh BIT 80 ose przierje t bitumit me shtesa (polymerike, katran), t cilat kan vetit e duhura q nevojiten pr kto przierje bituminoze. Me miratim t Inxhinjerit Mbikqyrs, pr ShSS prej asfalti poroz mund t prdoren gjithashtu dhe lidhs q kan cilsit e BIT 100. Kta t fundit prdoren zakonisht pr ShSS me ngarkes trafiku t leht dhe shume t leht dhe kushte m t ashpra atmosferike. Referimi tek standarti europian EN 13108-7:2006 Masat bituminoze. Specifikimet e materialeve. Asfalti Poroz.
Faqe 141
3.6.3 Cilsia e Materialit 3.6.3.1 Granulometria dhe vetit e przierjeve t kokrrizave t gurit
Przierjet e kokrrizave t gurit pr ShSS prej asfalti poroz jan t formuara nga kokrrizat e granuluara t: pluhurit t gurit; rrs; dhe akullit.

Pr ShSS prej asfalti poroz duhet t prdoret pluhuri i gurit t cilsis s lart, i prodhuar prej gurve t shkmbinjve karbonat. Krkesat mbi kompozimin dhe vetit e przierjeve t grimcave t pluhurit t gurit jan dhn n Tabelat 3.4 dhe 3.5.
3.6.3.1.2 Rera
Pr ShSS prej asfalti poroz mund t prdoret rra e prodhuar prej kokrrizave t gurit t thyer. Krkesat mbi kompozimin dhe vetit e przierjeve t grimcave rrs (s gurit) jan dhn n Tabelat 3.6 dhe 3.7. Vetit pr przierjet e rrs me madhsi 0/1 mm ose 0/2 mm pr ShSS prej asfalti poroz jepen n Tabeln 3.8.
3.6.3.1.3 akulli
Pr ndrtimin e ShSS prej asfalti poroz prdoren przierjet e kokrrizave t akullit me granulometri deri n 20 mm. Krkesat mbi granulometrin e fraksioneve baz t akullit jan dhn n Tabeln 3.9. Vetit mekanike t krkuara pr przierjet e kokrrizave t akullit pr ShSS prej asfalti poroz jan prcaktuar n Tabeln 3.10.
Faqe 142

Pr ShSS jan t prdorshme przierjet e asfaltit poroz t formuara prej fraksioneve baz 0/8 mm, /12.5 mm, 0/16 mm dhe 0/20 mm. Markat e shitjes dhe kufinjt e granulometris s ktyre przjerjeve bituminoze jan, si m posht: Asfalt Poroz AP 8 dhe AP 8S (Figura 3.10); Asfalt Poroz AP 12 dhe AP 12S (Figura 3.11); Asfalt Poroz AP 16 dhe AP 16S (Figura 3.12); Asfalt Poroz AP 20S (Figura 3.13).
Figura 3.10: Kufinjt e kompozimit t przierjes s kokrrizave t gurit pr shtresat siprfaqsore t stabilizuara (ShSS) prej przierjeve t asfaltit poroz AP 8 dhe AP 8S
Faqe 143
Figura 3.11: Kufinjt e kompozimit t przierjes s kokrrizave t gurit pr ShSS prej przierjeve t asfaltit poroz AP 12 dhe AP 12S
Figura 3.12: Kufinjt e kompozimit t przierjes s kokrrizave t gurit pr ShSS prej przierjeve t asfaltit poroz AP 16 dhe AP 16S
Przierjet e asfaltit poroz jan prcaktuar n Tabeln 3.27 n prputhje me kategorin e ngarkess s trafikut.
Faqe 144
Grupet e ngarkess s trafikut Tipi i asfaltit poroz Shum e rnd + + + Shum e leht + + -
E rnd + + + +
Mesatare + + + + + + -
E leht + + + -
AP 8 AP 8S AP 12 AP 12S AP 16 AP 16S AP 20S
Tabela 3.27: Tipet e przierjeve t prdorura t asfaltit poroz, n varsi t ngarkess s trafikut
Figura 3.13: Kufinjt e kompozimit t przierjes s kokrrizave t gurit pr ShSS prej przierjeve t asfaltit poroz AP 20S
Przierjet bituminoze me shnjn S duhet t prmbajn przierje t kokrrizave t gurit q jan kryesisht t formuara gurt silikat.
Faqe 145
Kushtet teknollogjike (teknike) n lidhje me trashsin e ShSS prej asfalti poroz jan dhn n Tabeln 3.28:
Trashsia e rekomanduar e shtress, n mm tipi i przierjes bituminoze AP 8 AP 8S T paktn S shumti 25 40 AP 12 AP 12S 30 50 AP 16 AP 16S 35 60 40 70 AP 20S
Tabela 3.28: Trashsia e rekomanduar e ShSS prej asfalti poroz n varsi tngarkess s trafikut
do przierje kokrrizash q parashikohet pr tu prdorur n ShSS prej asfalti poroz duhet t kontrollohet n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. Numri i mostrave do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.

Vetit baz t kerkuara pr lidhsit e przierjeve t asfaltit poroz pr ShSS jan prcaktuar n Tabeln 3.29 (m posht). N prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike, Kontraktori duhet t siguroj n nj koh t arsyeshme prpara fillimit t punimeve dshmit prkatse mbi cilsin e lidhsit q do t prdoret pr ShSS prej asfalti poroz. Vetit e shtesave (polimerike, katranit) t cilat, me miratim t Inxhinjerit Mbikqyrs, duhet t prdoret pr prmirsimin e vetive t bitumit pr ndrtim rrugsh n przierjet e asfaltit poroz pr ShSLS, nuk sht e nevojshme t testohen n mnyr specifike.
Faqe 146
Vetit e bitumit
Njsia e matjes
lloji i bitumit BIT 100 BIT 80
Vlera e krkuar: Penetracioni n 25C Pika e zbutjes sipas PK treguesi i penetracionit, t paktn Elasticiteti n 25C, t paktn Pika e thyerjes sipas Fraas, jo m shum se mm / 10 C cm - C 80 deri 100 48 deri 55 -1.0 100 -13 60 deri 80 48 deri 55 -1.0 100 -11
Zvoglimi pas ngrohjes: Penetracioni, jo m shum se Pika e thyerjes, jo m shum se % C 40 -10 40 -8
Tabela 3.29: Vlerat e krkuara t vetive t bitumit q prdoret pr asfaltet poroze t ShSS
3.6.4 Metoda e Zbatimit 3.6.4.1 Sigurimi (blerja) e przierjeve t kokrrizave t gurit dhe lidhsve
Pr sigurimin (blerjen) e kokrrizave t gurit dhe lidhsve pr ShSS prej asfalti poroz duhet t zbatohen krkesat e parashtruara n kto kushte teknike.

Pr kt lloj punimi duhet t respektohen krkesat e vendosura n kto kushte teknike.

Pr kt punim duhet gjithashtu t respektohen krkesat e ktyre kushteve teknike. Temperatura me e lart e lejuar e bitumit n depozitat e ruajtjes sht: 150 C, pr BIT 100; 160C, pr BIT 80.
Faqe 147

Prodhimi i przierjeve t asfaltit poroz duhet t kryhet n mnyr mekanike, n nj fabrik pr prgatitjen e przierjeve prkatse bituminoze me an t metods s punimit me mbushje (ngarkim). Pajisjet pr dozim duhet t sigurojn vendosjen sipas peshs (mass) t sasive t duhura t elementve prbrs t przierjes s asfaltit poroz. Koha e przierjes dhe faktort e tjer q ndikojn n cilsin e veshjes me material lidhs t kokrrizave, ose pr shprndarjen e lidhsit n masn e przierjes, duhet t rregullohet n at mnyr q t siguroj nj przierje uniforme t asfaltit poroz. Przierja e asfaltit poroz pr ShSS duhet t prodhohet me an t proesit n t nxeht. Temperatura e przierjes s mass s asfaltit poroz pr ShSS do t varet prej viskozitetit kinematik t lidhsit t prdorur, e cila n temperaturn e przierjes duhet t arrij 800 mm2/s.

Przierja e asfaltit poroz mund t transportohet mbi siprfaqen e formimit t nj baze t prgatitur n mnyr t prshtatshme, e cila nuk duhet t jet me pluhur ose lagshtir, dhe vetm pasi kjo t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Pr transportimin e materialit duhet t prdoren automjete t prshtatshm mjete vetshkarkues t pajisur me mekanizm pr derdhjen nga prapa t materialit (n finitrie) si dhe nj mbules pr mbrojtjen e przierjes bituminoze nga rreshjet, t ftohtit dhe pluhuri. Para ngarkimit t przierjes bituminoze, siprfaqja e brndshme (ant dhe dyshemeja) e trupit metalik t automjetit vet-shkarkues duhet t sprkatet me nj solucion pr shmangien e ngjitjes (s materialit). N varsi t kapacitetit t makinerive mekanike dhe distancs s transportit, numri i automjeteve pr transportimin e przierjes pr n kantierin e ndrtimit duhet t prshtatet me kushtet e nevojshme q sigurojn nj vendosje uniforme t materialit n vepr.
3.6.4.6 Vendosja (n vepr) e przierjes bituminoze

Siprfaqja e pastruar e bazs, mbi t ciln do t vendoset asfalti poroz pr ShSS, duhet n kohn e duhur t sprkatet n mnyr uniforme me nj emulsion bituminoz anionik t pastabilizuar (0.3-0.5 kg/m) ose me ndonj lidhs tjetr t prshtatshm pr lidhjen e shtresave, n rast se kjo siprfaqe ska qn e sprkatur m par ose kur trafiku ka larguar veshjen e bitumit prej siprfaqjes s bazs. Agjenti i sprkatur q prdoret pr ngurtsimin (lidhjen) e shtresave duhet t thahet para fillimit t vendosjes s asfaltit poroz. Vendosja n ShSS e przierjes bituminoze t asfaltit poroz duhet t bhet n mnyr mekanike me ann e prdorimit t nj makinerie asfalt-shtruese (finitrie). Shprndarja (e materialit) me dor sht e lejuar n rastet kur prdorimi i makinerive nuk sht i mundur pr arsye t hapsirs s kufizuar. Temperaturat m t larta dhe m t ulta t przierjes bituminoze n vndin e
Faqe 148
vendosjes (n vepr) duhet t prcaktohen n varsi t tipit t lidhsit t prdorur gjat testeve prov pr prodhimin e asfaltit poroz. Temperatura m e ult (e vendosjes) s przierjes bituminoze pr ShSS n mot me er duhet t jet 10C m e lart se vlera m e ult kufitare e specifikuar pr llojin e veant t lidhsit (e cila eshte 85 C sipas standartit EN 13108) dhe 20C m e lart n rastin e shprndarjes me krah t przierjes bituminoze. Kur e lejojn kushtet e puns, ShSS duhet t ndrtohet menjher mbi t gjith siprfaqen. N rastin e prdorimit t dy finitrieve, t vendosura njra pas tjetrs, ndryshimi i cilsis s przierjes bituminoze nuk duhet t jet i dallueshm n zonn e vnd-bashkimit. Gjat vendosjes s nj numri shtresash, vnd-bashkimet e tyre gjatsore duhet t mbivendosen 20 cm, ndrsa ato trthore duhet t mbivendosen t paktn 50 cm me njra-tjetrn. do ndrprerje e punimeve duhet t kryhet mbi t gjith gjersin e karrexhats ose korsin e kalimit, zakonisht n knd t drejt me aksin e rruges dhe vertikalisht. Shmangiet nga kjo jan t mundshme vetm me miratim t Inxhinjerit Mbikqyrs. Siprfaqja e vnd-bashkimeve (fugave) t konstruksionit duhet t ngrohet n mnyr indirekte prpara fillimit t punimeve. Ndikimi i prdorimit t finitries n shprndarjen e przierjes bituminoze duhet t siguroj nj ngjeshmri prej t paktn 80 %. Tipi i rulit t przgjedhur dhe metoda e ngjeshjes duhet t sigurojn sa m shum q t jet e mundur nj dndsi ose ngjeshmri uniforme t przierjes bituminoze pr t gjith gjersin e projektuar t karrexhats. Nse nuk sht parashikuar n projekt, kjo sht arsyeja se prse duhet q gjersia e shtress t rritet pr vlern e trashsis s projektuar. Przierja bituminoze e vendosur n ShSS duhet t ngjeshet duke filluar nga ant pr n drejtim t mesit s shtress dhe nga pjesa m e ult pr n drejtim t pjess m t lart t shtress. Kalimet e veanta t rulit duhet gjithmon t mbulojn njra-tjetrn. N shtresn e ndrtuar duhet t shmanget do ndrprerje e rulit. T gjitha vendet e paarritshme prej makinerive duhet t ngjeshen deri n arritjen e dndsis s krkuar me ann e mnyrave t tjera, t cilat duhet t miratohen prej Inxhinjerit Mbikqyrs, i cili prcakton gjithashtu dhe kushtet e prshtatshme pr prdorimin e ktyre metodave. Kalimi i trafikut mbi przierjen e ndrtuar t asfaltit poroz t ShSS sht e lejuar vetm athere kur przierja bituminoze e vendosur n qndr (mes) t shtress sht ftohur deri n rreth 2025C. Prpara lejimit t trafikut mbi ShSS, Inxhinjeri Mbikqyrs mund t vendos gjithashtu edhe plotsimin e kushteve t tjera.
3.6.5 Cilsia e Zbatimit

Prpara fillimit t operimit t makinerive dhe pajisjeve, prej t cilave do t varet cilsia e punimeve t zbatuara, duhet t kontrollohet prshtatshmria e tyre pr sigurimin e nj cilsie uniforme n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. T gjitha makinerit dhe pajisjet duhet t testohen dhe plotsojn krkesat e projektit teknik dhe ktyre kushteve teknike n lidhje me kapacitetin e tyre.
Faqe 149
3.6.5.1 Vetit e krkuara

Vetit e krkuara pr przierjet bituminoze t asfaltit poroz jan dhn n Tabeln 3.30:
Vetit
Njsia e matjes Mostra sipas Marshall:
Vlera e krkuar
Prmbajtja e lidhsit Prmbajtja e boshllqeve Karrotat ose prerjet n rrug: Prmbajtja e boshllqeve Dndsia, t paktn
% % % %
0.3* 16 deri 22 15 deri 23 98
* prej sasis s prcaktuar n kompozimin prov t przierjes s asfaltit poroz
Tabela 3.30: Vlerat e krkuara t vetive pr przierjet bituminoze t asfaltit poroz
Gjat proesit t prodhimit dhe vendosjes (n vepr) t przierjes bituminoze, lidhsi i prdorur bituminoz mund t forcohet deri n dy grad. Prmbajtja e lidhsit n mostr sipas Marshall prfaqson vlern e tij kufitare; vlerat ekstreme kufitare jan deri 0.5 %. Prmbajtja e t gjitha boshllqeve n mostrn sipas Marshall si dhe n karrotat cilindrike ose prerjet e kryera mbi karrexhat lejohet t jet jo m e vogl se 1% (V/V) (vlera e poshtme kufitare ekstreme) ose jo m e lart se 2% (V/V) (vlera e siprme kufitare ekstreme). Dndsia e przierjes bituminoze s asfaltit poroz t vendosur (n vepr), e prcaktuar n prputhje me dndsin e mostrs sipas Marshall, nuk duhet t jet m e vogl se vlera kufitare e prcaktuar pr m shum se 3 % (vlera kufitare ekstreme).

Pr prodhimin dhe vendosjen prov t przierjeve bituminoze prej asfalti poroz duhet t plotsohen krkesat e prcaktuara n kto kushte teknike.

Pr prodhimin dhe vendosjen rutin (t rregullt) t ShSS prej asfalti poroz duhet t plotsohen krkesat e prcaktuara n kto kushte teknike.
Faqe 150

Pr kompozimin e zbatuar (t przierjes bituminoze) duhet gjithashtu t plotsohen krkesat e prcaktuara n kto kushte teknike.

N lidhje me vetit e prcaktuara t siprfaqes s ShSS prej asfalti poroz duhet t plotsohen krkesat e prcaktuara n kto kushte teknike.

Numri i testeve rutin gjat vendosjes s ShSS prej asfalti poroz prcaktohet prej Inxhinjerit Mbikqyrs n baz t rezultateve t testeve teknollogjike prov (kompozimi prov dhe prodhimi dhe vendosja prov). Testet rutin minimale, t cilat duhet t kryhen nga Kontraktori, prfshijn: - przierjet e kokrrizat t gurit: - lidhsi: - granulometria - vetit - prmbajtja - vetit (vetm testet e kontrollit) do do do do 4,000 m 40,000 m 4,000 m 24,000 m
- przierja e prodhuar e asfaltit poroz (vetit e mostrs s testit sipas Marshall): - prmbajtja e lidhsit, prmbajtja e boshllqeve do 4,000 m - shtresa e vendosur e asfaltit poroz: - sasia e sprkatjes s bazs* do 4,000 m2 - dndsia (prmbajtja e boshllqeve) do 100 m - prmbajtja e boshllqeve (n karrot)do 4,000 m - trashsia e shtress do 2,000 m - nivelimi dhe lartsia e formimit t shtress do 200 m
* nse sht e nevojshme nj sprkatje shtes
N rastet kur Inxhinjeri Mbikqyrs zbulon gjat testeve rutin shmangie m t mdha nga rezultatet e testeve prov, ather ai mund t rris numrin minimal t testeve rutin. N rast t rezultateve t njjta, Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t zvogloj numrin e testeve rutin. N marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, cilsia e ShSS t ndrtuar prej asfalti poroz
Faqe 151
mund t prcaktohet edhe me ann e ndonj metode tjetr t njohur. N t tilla raste, prcaktimi i kritereve mbi cilsin e vendosjes si dhe i metods dhe sasis s testimit duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.

Numri i testeve t kontrollit, t cilat kryhen zakonisht nga Klienti, sht n raport 1:4 me testet rutin. Vndet pr marrjen e mostrave t przierjeve t asfaltit poroz si dhe vndet pr kryerjen e matjeve rutin dhe atyre t kontrollit n lidhje me cilsin e zbatimit t ShSS do t prcaktohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs me an t metods s przgjedhjes statistikore t rastsishme.

Punimet e kryera maten n prputhje me kto kushte teknike dhe llogariten n metr katror (m2). T gjitha sasit maten n prputhje me sasin dhe llojin e punimeve t kryera, t cilat jan zbatuar n kuadr t projektit.

ShSS prej asfalti poroz t vendosura (n vepr) do t merren n dorzim nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi baz dhe n prputhje me krkesat e cilsis t prcaktuara n kto kushte teknike. T gjith defektet e shfaqura n lidhje me kto krkesa duhet t riparohen nga Kontraktori prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve, n rast t kundrt kostoja e punimeve t kryera me cilsi t paprshtatshme do t zbritet nga pagesa e Kantraktorit. T gjitha shpenzimet pr riparimin e defekteve jan n ngarkim t Kontraktorit, duke prfshir shpenzimet pr t gjitha matjet dhe testet q kan dshmuar cilsin e paprshtatshme t punimeve t kryera dhe kur sht e nevojshme, pas kryerjes s punimeve t riparimit, pr t vrtetuar cilsin e ktyre punimeve me ann t testeve t reja. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj lloj pagese pr t gjitha ato punime, t cilat nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike (q tejkalojn vlerat kufitare ose vlerat ekstreme kufitare) dhe, q Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. N t tilla raste, Pundhnsi (Klienti) ka t drejt t zgjas pr t paktn 5 (pes) vjet kushtet e garancis pr t gjitha punimet, t cilat varen prej punimeve t pariparuara.
Faqe 152

Punimet e kryera do t llogariten n prputhje me kto kushte teknike. Sasis e prcaktuara sipas ktyre kushtve teknike duhet t vlersohen n baz t mimeve njsi t kontrats. mimi njsi i kontrats duhet t prfshij t gjitha shrbimet e nevojshme pr prfundimin e punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt t krkoj pages shtes.

Gjat kryerjes s prllogaritjeve n lidhje me cilsin e materialeve nuk lejohet t ket zbritje t kostos pr arsye t kushtit t vendosur sipas t cilit krkohet arritja e cilsis s duhur t materialeve pr ShSS prej asfalti poroz. Nse Kontraktori prdor materiale, t cilat nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, ather metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Ky i fundit mund gjithashtu t refuzoj punimet e kryera n trsi.

Bazat e nevojshme pr vlersimin e cilsis s zbatimit dhe llogaritja e zbritjeve t kostos pr arsye t cilsis s paprshtatshme jan dhn n Tabeln 3.31. Inxhinjeri Mbikqyrs duhet t prcaktoj metoden e llogaritjes n rastet kur Kontraktori nuk sht n gjndje t siguroj cilsin e krkuar t zbatimit pr ShSS prej asfalti poroz sipas ktyre kushte teknike.
Faqe 153
Vetit
Njsia e matjes
Vlera kufitare Ekstremi i poshtm E poshtme E siprme Ekstremi i siprm
koefiienti i ndikimit K
Masa bituminoze e prodhuar: Prmbajtja e lidhsit Prmbajtja e boshllqeve % % - 0.5 - 15 -0.3 -16 0.3 22 0.5 24 1.5 11-16
Masa bituminoze e vendosur: Sasia e sprkatur Trashsia e shtress Nivelimi Lartsia Dndsia kg/m mm mm mm %
2
-0.2 -5 95
-0.3 * 98
0.5 * 4-10 10 -
15 15 -
3 5-8 2 2 47
* Vlerat kufitare jan dhn n Tabeln 3.28
Tabela 3.31: Vlerat kufitare t vetive pr vlersimin e cilsis s ShSS prej asfalti poroz
3.7 Shtresat Siprfaqsore dhe Lidhse t Ngjitura Asfaltet Mastike (t Gurit) 3.7.1 Prshkrimi
Ndrtimi i shtresave siprfaqsore dhe izoluese t lidhura (ShSLN) prej przierjeve t asfaltit mastik (PAM) prfshin furnizimin e przierjeve t prshtatshme t agregatve dhe lidhsve, transportimin, dhe vendosjen e tyre n vndin (kantjerin) e prcaktuar n projekt. Ky punim duhet t kryhet n koh pa rreshje dhe kur temperatura e themelit dhe ajo e ajrit (pa er) sht mbi 5C, pr rastin kur trashsia e prcaktuar e aplikimit sht 2.5 cm ose m shum, dhe mbi 15C kur trashsia e aplikimit sht m pak se 2.5 cm. N varsi t tipit t agregatve dhe lidhsve, ShSLN prej asfalti mastik jan parashikuar t prdoren tek shtresat rrugore pr t gjitha grupet e ngarkesave t trafikut. Tipi i przierjes bituminoze t asfaltit mastik pr ShSLN sht e prcaktuar zakonisht n projekt. Nse nuk sht prcaktuar n projekt, vendimi prkats duhet t merret nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 154

Referimi ne standartin europian EN 13108-5:2006 Masat Bituminoze. Specifikimet e Materialeve. Asfalti Mastik i Gurit

Pr realizimin e ShSLN prej asfalti mastik jan t prdorshme przierjet e gurit t thyer dhe atij t rrumbullakt.
3.7.2.2 Lidhsit
Pr ShSLN prej asfalti mastik prdoret bitumi pr ndrtim rrugsh i tipeve BIT 45, BIT 60 dhe BIT 90 dhe/ose nj przierje ndrmjet bitumit dhe shtesave (polymerike, asfaltit natyror) q ka karakteristikat e krkuara pr kto lloj przierjesh bituminoze.
3.7.2.3 Agjentt stabilizues

Kto lloje agjentsh, q jan me origjin organike ose inorganike, prdoren pr mbrojtjen e lidhsit nga shprbrja.
3.7.3 Cilsia e Materialeve 3.7.3.1 Granulometria dhe vetit e przierjeve t gurit 3.7.3.1.1 T prgjithshme
Agregatt pr ShSLN prej asfalti mastik jan t prbra prej kokrrizave t: pluhurit t gurit, rrs; dhe agregatve t thyer me granulometri t hapur.

Pr ShSLN prej asfalti mastik duhet t prdoret pluhuri i gurit prej shkmbinjve karbonat. Krkesat n lidhje me kompozimin dhe vetit e agregatve t pluhurit t gurit jan dhn n Tabelat 3.4 dhe 3.5.
Faqe 155
3.7.3.1.3 Rra
Pr ShSLN prej asfalti mastik duhet t prdoret rra e thyer dhe ajo natyrore (proporcioni n mas ndrmjet rrs s thyer dhe asaj natyrore duhet t jet te paktn 1:1). Prdorimi i rrs natyrore pr autostradat dhe rrugt me ngarkes trafiku t rnd dhe shum t rnd nuk sht i lejuar. Krkesat n lidhje me kompozimin (prbrjen) dhe vetit e agregatit t rrs jan dhn n tabelat 3.6 dhe 3.7. Pr ShSLN prej asfalti mastik, n Tabeln 3.8 jan dhn fraksionet nominale t rrs n lidhje me grupet e ngarkesave t trafikut.
3.7.3.1.4 Agregati i thyer me granulometri t hapur

Pr ShSLN prej asfalti mastik prdoret agregat i thyer me granulometri t hapur deri n madhsin nominale prej 12.5 mm. Krkesat n lidhje me granulometrin e fraksioneve baz t agregatve t thyer jan dhn n Tabeln 3.9. Vetit e krkuara mekanike t agregatve t thyer pr ShSLN prej asfalti mastik jan dhn n Tabeln 3.10.

Przierjet e asfaltit mastik, q prdoren pr ShSLN, jan t prbra nga fraksionet nominale 0/4 mm, 0/8 mm dhe 0/12.5 mm. Markat e shitjes dhe kufinjt e granulometris t ktyre przierjeve bituminoze jan, si m posht: dhe shkalla e granulometrise se ketyre masave bituminoze jane: AMG 4, AMG 8, AMG 8s, AMG 12S.
Faqe 156
Trashsit e kushtzuara teknollogjike (teknike) pr ShSLN prej asfalti mastik jan dhn n Tabeln 3.32:
Tipi i AMG AMG 12S 2.5 5 AMG 8S 2 4 AMG 8 2 3 AMG 4 1.5 2
Trashsia e rekomanduara t shtress M e ulta n cm M e larta, n cm
Tabela 3.32: Trashsit e kushtzuara pr ShSLN prej przierjeve t asfaltit mastik
Prdorimi i tipit t asfaltit mastik n varsi t grupeve t ngarkess s trafikut sht paraqitur n Tabeln 3.33:
Tipi i AMG Grupi i ngarkess s trafikut AMG 12S Shum e Rnd (ShR) E Rnd (R) Mesatare (M) E Leht (L) Shum e Leht (ShL) + + + AMG 12S + + + + AMG 12S + + + AMG 12S + +
Tabela 3.33: Tipi i rekomanduar i przierjes s asfaltit mastik n varsi t ngarkess s trafikut
Przierjet bituminoze me shnjn S duhet t prmbajn agregat t thyer t prbr kryesisht prej shkmbinjve silikat.
3.7.3.2 Vetit e lidhsit

Kontraktori duhet t siguroj n kohn e duhur prpara fillimit t punimeve ertifikatat e cilsive prkatse t lidhsin q do t prdoret pr ShSLN prej asfalti mastik n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. N rast se do t prdoret lidhs i modifikuar, athere duhet t merren n konsiderat kushtet teknike shtes dhe/ose krkesat e Pundhnsit (Klientit).
Faqe 157
Vetit e krkuara t bitumeve pr ndrtim rrugesh, q prdoren n przierjet e asfalteve mastike, jan dhn n Tabeln 3.34:
Tipi i bitumit Vetit e bitumit Njsia e matjes BIT 100 Penetracioni n 25C Pika e zbutjes (R & B) Treguesi i penetracionit, minimumi Duktiliteti n 25C, minimumi Pika e thyerjes sipas Fraas mm/10 C cm C 80-100 48-55 - 1.0 100 -15 BIT 80 60 80 48-55 - 1.0 100 -11 BIT 60 50 70 48-55 - 1.0 100 -8 BIT 45 35 50 54 60 -1.0 50 -6
Zvoglimi pas ngrohjes: Penetracioni, maksimumi Pika e thyerjes, maksimumi % C 40 -12 40 -8 40 -6 35 -4
Tabela 3.34: Vlerat e krkuara t vetive t bitumit q prdorur pr asfaltet mastike
Prdorimi i tipit t bitumit pr ndrtim rrugsh n varsi t grupeve t ngarkess s trafikut sht paraqitur n Tabeln 3.35:
Tipi i bitumit BIT 100 + + BIT 80 + + + + BIT 60 + + + BIT 45 + + -
Grupi i ngarkess s trafikut Shum e Rnd (ShR) E Rnd (R) Mesatare (M) E Leht (L) Shum e Leht (ShL)
Tabela 3.35: Tipet e bitumit pr asfaltet mastike n varsi t ngarkess s trafikut
Faqe 158
3.7.3.3 Agjentt stabilizues

Agjentt stabilizues parandalojn rrjedhjen e lidhsit nga siprfaqja e agregatve t asfaltit mastik gjat prodhimit, transportit, vendosjes (n vepr) dhe ngjeshjes. Si agjent stabilizues duhet t prdoren fibrat organike ose inorganike, ose, material silikat dhe polimert n trajt pluhuri ose t granuluar. Prmbajtja e agjentit stabilizues n przierjen e asfaltit mastik sht 0.3 deri 1.5 % e mass se ksaj przierjeje.
3.7.4 Metoda e Zbatimit 3.7.4.1 Sigurimi (blerja) e agregatve dhe lidhsve

Pr kt punim duhet t zbatohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
3.7.4.2 Prgatitja e bazs s rrugs

Pr kt punim duhet t zbatohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
3.7.4.3 Depozitimi i agregatve dhe lidhsve

Pr kt punim duhet t zbatohen krkesat e ktyre kushteve teknike. Temperatura m e lart e lejuar e bitumit pr ndrtim rrugsh n depozitat e ruajtjes sht: 170C, pr BIT 45; 165C, pr BIT 60; 160C, pr BIT 80; 140C, pr BIT100.
N rastin kur prdoret bitum i modifikuar duhet t ndiqen udhzimet e prodhuesit. Prodhimi i przierjeve t asfaltit mastik duhet t kryhet n mnyr mekanike n nj fabrik pr prgatitjen e przierjeve prkatse bituminoze me an t metods s punimit me mbushje (ngarkim). Pajisjet pr dozim duhet t sigurojn vendosjen e sasive t duhura t elementve prbrs n przierjen e asfaltit mastik. Koha e przierjes dhe faktort e tjer q ndikojn n cilsin e veshjes s kokrrizave me material lidhs, dhe/ose pr shprndarjen e lidhsit n masn e przierjes, duhet t sigurojn nj przierje uniforme t asfaltit mastik. Przierja e asfaltit mastik pr ShSLN duhet t
Faqe 159
prodhohet me an t proesit n t nxeht. Temperatura e przierjes s mass s asfaltit mastik pr ShSLN do t varet nga tipi i lidhsit t prdorur.

Przierja e asfaltit mastik pr ShSLN do t aplikohet mbi siprfaqen e bazs s rrugs t prgatitur n mnyrn e duhur, e cila nuk duhet t jet me pluhur dhe e lagsht, vetm pas miratimit t saj nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Pr transportimin e przierjes s asfaltit mastik duhet t prdoren automjete t prshtatshm mjete vetshkarkues t pajisur me mekanizm pr derdhjen nga prapa t materialit (n asfalt-shtruese) dhe mbrojtje t prshtatshme t przierjes bituminoze nga rreshjet, t ftohtit dhe pluhuri. Para ngarkimit t przierjes bituminoze, siprfaqja e brndshme (ant dhe dyshemeja) e trupit metalik t automjetit vet-shkarkues duhet t vishet me nj solucion pr shmangien e ngjitjes (s materialit). Numri i automjeteve pr transportimin e przierjes bituminoze pr n kantierin e ndrtimit duhet t prshtatet me kushtet e aplikimit, t cilat varen nga kapaciteti i makinerive t prodhimit dhe distanca e transportit.

Para fillimit t furnizimit (n kantjer) t przierjes bituminoze sht e nevojshme q siprfaqja e pastruar e bazs, mbi t ciln do t vendoset asfalti mastik pr ShSLN, t sprkatet n kohn e duhur dhe n mnyr uniforme me nj emulsion bituminoz anionik t pastabilizuar (0.3-0.5 kg/m) ose me ndonj lidhs tjetr t prshtatshm pr lidhjen e shtresave, n rast se kjo siprfaqe ska qn e sprkatur m par ose kur trafiku ka larguar veshjen (cipn) e bitumit nga siprfaqja e bazs. Para fillimit t vendosjes s asfaltit mastik, agjenti i sprkatur q prdoret pr lidhjen (e shtresave) duhet t jet i thar. N rastin e aplikimit t AMG 12S dhe AMG 8S, pr vlerat m t vogla t trashsive q jepen n Tabeln 3.32, sht e nevojshme q siprfaqja e bazs t sprkatet me emulsion bituminoz me polymer t modifikuar. Vendosja e przierjes bituminoze t asfaltit mastik pr ShSLN zakonisht realizohet n mnyr mekanike me an t prdorimit t nj makinerie pr shtrim. Vendosja (e materialit) me krah sht e lejuar n raste t jashtzakonshme, d.m.th. athere kur prdorimi i makinerive nuk sht i mundur pr arsye t mungess s hapsirs. Volumi i vendosjes s materialit duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Temperaturat m t larta dhe m t ulta t przierjes bituminoze n vndin e vendosjes (n vepr) duhet t prcaktohen n varsi t tipit t lidhsit t prdorur gjat testeve prov pr prodhimin e asfaltit mastik. N mot me er temperatura m e ult (e vendosjes) s przierjes bituminoze n ShSLN duhet t jet 10C m e lart se vlera m e ult kufitare e specifikuar pr llojin e
Faqe 160
veant t lidhsit dhe 25C m e lart n rastin e vendosjes me krah t przierjes bituminoze. Nse e lejojn kushtet e puns, ShSLN duhet t aplikohet n mnyr t menjhershme mbi t gjith gjersin e karrexhats. N rast se pr aplikim do t prdoren disa asfalt-shtruese, athere ndryshimi i cilsis s przierjes bituminoze n vnd-bashkimet e tyre nuk duhet t jet i dallueshm. Nse vendosja do t bhet n shtresa t shumfishta, athere vnd-bashkimet (fugat) e tyre gjatsore duhet t spostohen (mbivendosen) 20 cm me njra-tjetrn, ndrsa ato trthore t paktn 50 cm. do ndrprerje e punimeve duhet t kryhet n t gjith gjersin e karrexhats ose korsin e kalimit, n knd t drejt me aksin e rrugs dhe vertikalisht. Shmangiet nga kto specifikime jan t mundshme vetm me miratim t Inxhinjerit Mbikqyrs. Siprfaqja e vnd-bashkimeve (fugave) t konstruksionit duhet t ngrohet n mnyr indirekte prpara fillimit t punimeve. Ndikimi i prdorimit t mjetit asfaltshtrues gjat shprndarjes s przierjes bituminoze duhet t siguroj nj ngjeshmri prej t paktn 90 %. Tipi i rulit t przgjedhur dhe metoda e ngjeshjes duhet t sigurojn rrrafshtsin m t mir t mundshme pr shkalln e krkuar t dndsis ose ngjeshmris s przierjes s asfaltit mastik n t gjith gjersin e projektuar t karrexhats. Nse nuk sht parashikuar n projekt, kjo sht arsyeja se prse duhet q gjersia e shtress t rritet pr vlern e trashsis s projektuar. Pr prmirsimin e vetive t frkimit duhet q kokrrizat (n shtresn e sapo vendosur t asfaltit) prej rre me granulometri t ashpr ose agregati t thyer me granulometri t imt 0.52.0 mm ose 2.0-4.0 mm n sasi 1-2 kg/m2, nqoftse nuk sht specifikuar ndryshe, t zhyten n kt shtres me an t kompaktimit. Przierja bituminoze e vendosur n ShSLN duhet t ngjeshet duke filluar nga ant pr n drejtim t mesit s shtress dhe nga pjesa m e ult pr n drejtim t pjess m t lart t shtress. Kalimet e veanta t rulit duhet gjithmon t mbulojn njra-tjetrn. do ndrprerje e rulit mbi shtresn e aplikuar n t ngroht duhet t shmanget. T gjitha vndet e paarritshme prej makinerive duhet t ngjeshen deri n arritjen e dndsis s krkuar me ann e mnyrave t tjera, t cilat duhet t miratohen prej Inxhinjerit Mbikqyrs, i cili prcakton gjithashtu dhe kushtet e nevojshme pr prdorimin e ktyre metodave. Kalimi i trafikut mbi przierjen e ndrtuar t asfaltit mastik, t aplikuar n ShSLN, sht e lejuar vetm athere kur przierja bituminoze e vendosur n qndr (mes) t shtress sht ftohur deri n rreth 20-30C. Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t vendos edhe plotsimin e kushteve t tjera pr lejimin e trafikut mbi ShSLN.
Faqe 161

Prpara fillimit t operimit t makinerive dhe pajisjeve, prej t cilave do t varet cilsia e punimeve t zbatuara, duhet t verifikohet aftsia e tyre pr sigurimin e nj cilsie t njtrajtshme n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. T gjitha makinerit dhe pajisjet duhet t testohen dhe kapaciteti i tyre duhet t prputhet me krkesat e projektit (teknik) dhe t ktyre kushteve teknike.

Pr kompozimin prov t przierjes s asfaltit mastik pr ShSLN duhet t zbatohen t gjitha krkesat e prcaktuara n kto kushte teknike.
Faqe 162
3.7.5.3 Vetit e Krkuara t Przierjeve dhe Mostrave t Testit

Vetit e krkuara pr mostrat e przierjeve bituminoze prej asfalti mastik jan dhn n Tabeln 3.36.
Ngarkesa e trafikut Vetit Njsia e matjes ShR dhe R M L dhe ShL
Vlera e krkuar PRZIERJA E PRODHUAR Prmbajtja e boshllqeve sipas Marshall % 3 - 4.5 2-4 2-4
Prmbajtja e rekomanduar e bitumit n kompozimin prov t asfaltit Pr AMG 12S Pr AMG 8S Pr AMG 8 dhe AMG 4 Mbushja e rekomanduar (me bitum) e boshllqeve t agregatit % % % % MASA E VENDOSUR Karrota ose prerjet: Raporti i prgjthshm i boshllqeve Ngjshmeria, minimumi % (V/V) % 3-6 98 35 98 25 98 70 85 6.3 6.5 6.5 75 90 6.8 75 - 92
Tabela 3.36: Vlerat e krkuara pr vetit e przierjeve bituminoze prej asfalti mastik n varsi t ngarkess s trafikut
Temperatura e przierjes s asfaltit gjat ngjeshjes s mostrs s testit sipas Marshall duhet t jet e till q viskoziteti i bitumit n przierjen e asfaltit t jet 0.268 Pa. Lidhsi bituminoz i prdorur mund t ngurtsohet deri n dy grad gjat proedurs s prodhimit dhe vendosjes (n vepr) t przierjes bituminoze bituminoze.
3.7.5.4 Testimi i prodhimit dhe vendosjes (n vepr)

Pr testimin e prodhimit dhe vendosjes (n vepr) t przierjeve bituminoze prej asfalti mastik duhet t plotsohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
Faqe 163

Pr prodhimin dhe vendosjen rutin t ShSLN prej asfalti mastik duhet t plotsohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
3.7.5.6 Kompozimi i asfaltit mastik

Pr kompozimin e asfaltit mastik duhet t plotsohen krkesat e ktyre kushteve teknike.

Pr karakteristikat e prmndura t siprfaqes s ShSLN prej asfalti mastik duhet t plotsohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
3.7.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 3.7.6.1 Kontrolli i brndshm

Numri i testeve t kontrollit t brndshm q kryhen gjat vendosjes s ShSLN prej asfalti poroz do t prcaktohet prej Inxhinjerit Mbikqyrs n baz t rezultateve t kontrolleve teknollogjike prov (kontrolli prov dhe prodhimi dhe vendosja prov). Numri minimal i testeve t kontrollit t brndshm, t cilat duhet t kryhen nga Kontraktori, prfshin: Materialet e perdorura: - inerti: - cilesite e fraksioneve te vecanta te inerteve (granulometria, forma e grimcave, porcionii grimcave te rrumbullakta dhe grimcave te imta) - lidhesi- cilesite (penetracioni, pika e zbutjes) cdo 40000 m
per cdo furnizim
Faqe 164
Masa SMA e prodhuar: - sasia e lidhesit - kompozimi I inertit - raporti I pergjithshem I boshlleqeve Masa SMA e vendosur: - saia e sperkatesit ne baze - densiteti ose raporti I boshlleqeve (masa nukleare) raporti I pergjithshem I boshlleqeve (ne karote) trashesia e shtreses Nivelimi dhe lartesia e formacionit te shtreses
do do do
4000m 4000m 4000m
do do do do do
10000m 100m 4000m 4000m 200m
Inxhinjeri Mbikqyrs mund t rris numrin e testeve t brndshme minimale n rast se testet e brndshme reflektojn shmangie t rndsishme t rezultateve prej atyre t kontrollit teknollogjik prov. Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t zvogloj numrin e testeve t brndshm n rast t rezultateve t njjta. N marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, cilsia e ShSLN t ndrtuar me asfalt mastik mund t prcaktohet edhe me ann e ndonj metode tjetr t njohur. N kt rast prcaktimi i kritereve mbi cilsin e vendosjes (n vepr) si dhe i metods dhe sasis s testimit duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
3.7.6.2 Testet e kontrollit t jashtm

Numri i testeve t kontrollit t jashtm, t cilat kryhen zakonisht nga Pundhnsi (Klienti), sht zakonisht n raport 1:4 me testet e brndshme. Prve testeve q kryhen gjat kontrollit t rregullt (rutin), testimi i jashtm prfshin gjithashtu dhe kontrollin e fortsis mekanike t fraksioneve t agregatit (pr do 80,000 m) dhe t vetive t lidhsit t przgjedhur pr przierjen asfaltike t prodhuar. Vndet pr marrjen e mostrave t przierjeve t asfaltit mastik si dhe vndet pr matjet e kontrollit t brndshm dhe t jashtm, n lidhje me cilsin e ndrtimit t ShSLN, do t prcaktohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs me an t metods s przgjedhjes statistikore t rastsishme.
Faqe 165

Punimet e zbatuara do t maten n prputhje me kto kushte teknike dhe llogariten n metr katror (m2). T gjitha sasit do t maten n prputhje me sasin dhe llojin e punimeve t kryera, t cilat jan zbatuar n kuadr t volumeve t projektit.

ShSLN t ndrtuara me asfalt mastik do t pranohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi baz dhe n prputhje me krkesat e cilsis t prcaktuara n kto kushte teknike. T gjith difektet e shfaqura n lidhje me kto krkesa duhet t riparohen nga Kontraktori prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve, n rast t kundrt kostoja e punimeve t kryera me cilsi t paknaqshme do t zbritet nga pagesa e Kantraktorit. T gjitha shpenzimet pr riparimin e difekteve jan n ngarkim t Kontraktorit, duke prfshir n to edhe kostot pr kryerjen e t gjitha matjeve dhe testeve, q kan dshmuar cilsin e paknaqshme t punimeve t kryera, t cilat jan t nevojshme t prsriten pr vrtetimin e cilsis s punimeve n prfundim t proesit t riparimeve. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj lloj pagese pr t gjitha ato punime, t cilat nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike (tejkalojn vlerat kufitare ose vlerat kufitare ekstreme) dhe, q Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. N t tilla raste, Pundhnsi (Klienti) ka t drejt t zgjas pr t paktn 5 (pes) vjet kushtet e garancis pr t gjitha punimet, t cilat varen prej punimeve t pariparuara.

Punimet e kryera do t llogariten mbi baz t dhe n prputhje me kto kushte teknike. Sasis e prcaktuara n prputhje me kto kushte teknike duhet t vlersohen sipas mimeve njsi t kontrats. mimi njsi i kontrats duhet t prfshij t gjitha shrbimet e nevojshme pr prfundimin e plot t punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt t krkoj pages shtes.
Faqe 166
3.7.8.2 Zbritjet (n kosto) pr cilsi t paprshtatshme 3.7.8.2.1 Cilsia e materialeve

Si pasoj e kushtit t vendosur pr arritjen e cilsis s duhur t materialeve q do t prdoren pr ShSLN prej asfalti mastik, gjat kryerjes s llogaritjeve dhe proesit t pagess nuk lejohet t ket zbritje t kostos (n lidhje me cilsin e materialeve). Nse Kontraktori vendos tek ShSLN prej asfalti mastik nj material, i cili nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, ather metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs, i cili gjithashtu mund t refuzoj punimet e kryera n trsi.

Bazat pr vlersimin e cilsis s performancs dhe llogaritjen e zbritjeve (t kostos) pr shkak t cilsis s paprshtatshme jan dhn n Tabeln 3.31. Metoda e prllogaritjes (s pagess) do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs n rastin kur Kontraktori nuk do t sht n gjndje t siguroj cilsin e krkuar t ShSLN prej asfalti mastik sipas ktyre kushteve teknike.
Faqe 167
4 Shtresat e Bazs dhe Siprfaqsore Betoni

4.1 T Prgjithshme
Shtresat e bazs dhe ato siprfaqsore prej betoni jan pjes e konstruksioneve rrugore q vendosen midis bazs s rrugs dhe siprfaqes s saj. Ato duhet t ndrtohet sipas metods, prmasave dhe cilsis s prcaktuar n projekt dhe n prputhje me kto kushte teknike.
4.2 Prshkrimi
Ndrtimi i shtresave t bazs dhe atyre siprfaqsore t stabilizuara (ShBSS) nga przierje t betonit prfshin furnizimin dhe prgatitjen e materialit t prshtatshm t kokrrizave t gurit, ujit e shtesave kimike dhe prodhimin, transportimin dhe ndrtimin e przierjes s freskt pr n vndin (kantjerin) e prcaktuar n projekt. Ktu prfshihen gjithashtu t gjitha punimet pr realizimin e vnd-bashkimeve (fugave) dhe mbrojtjen e siprfaqes s ShBSS prej betoni pas ndrtimit dhe, nse sht e nevojshme, t gjitha punimet pr prforcimin e betonit. Shtresat e bazs dhe ato siprfaqsore prej betoni mund t ndrtohen nga przierje me kompozim uniform (n t njjtn koh n nj shtres) ose nga przierje t ndryshme betoni (pr do shtres m vete). Kto punime duhet t zbatohen n koh pa reshje dhe er, dhe athere kur temperatura e bazs sht 5-30C. Nqoftse temperatura sht periodikisht m e ult ose m e lart, athere sht e nevojshme q gjate vendosjes t merren masa t veanta. N varsi t llojit t przierjes, ShBSS prej betoni jan gjithashtu t prdorshme si shtres e siprme n konstruksionet rrugore pr t gjitha grupet e ngarkesave t trafikut. Por ShBSS prej betoni jan parashikuar t prdoren pr konstruksionet rrugore me ngarkese trafiku t rnduar dhe kushte klimatike t vshtira (ngarkes t lart aksiale, pjerrsi t mdha gjatsore t karrexhats s rrugs, trafik t drejtuar dhe kanalizuar, vlera t larta dhe kohzgjatje t madhe t temperaturave t ulta dhe t larta). N varsi t ngarkess s trafikut, trashsit minimale t krkuara pr ShBSS prej betoni jan (nqoftse kjo nuk sht prcaktuar ndryshe n projekt), si m posht: pr ngarkes shum t rnd t trafikut, t paktn 200 mm; pr ngarkes t rnd t trafikut, t paktn 180 mm; pr ngarkesa t tjera t trafikut, t paktn 160 mm; pr rrugkalimet e iklistve dhe kmbsorve, 100 mm.
Faqe 168
Tipi i przierjes s betonit pr ShBSS sht zakonisht i prcaktuar n projekt. Nse jo, athere at duhet ta prcaktoj Inxhinjeri Mbikqyrs.
4.3 Materialet Baz 4.3.1 Przierjet e Kokrrizave t Gurit

Przierjet e kokrrizave t gurit pr ShBSS prej betoni mund t formohen kryesisht prej kokrrizave natyrore. Przierjet e kokrrizave t gurit pr betonin e shtresave siprfaqsore me ngarkes trafiku mesatare, t rnd dhe shum t rnd duhet t prmbajn kokrriza t thyera dhe ku t paktn 50% e tyre jan me granulometri mbi 8 mm. Kompozimi (prbrja) e przierjes s kokrrizave t gurit pr betonin e ShBSS duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. N varsi t cilsis s krkuar t betonit, ngarkess s trafikut dhe metods e kushteve t transportimit dhe ndrtimit, ky kompozim mund t jet dhn n projekt.
4.3.2 Lidhsit
Lidhsit e prdorur pr ShBSS prej betoni jan: imento Portland; dhe imento Portland me shtesa t skorjeve t granuluara t furnaltave.
Tipi i imentos pr ShBSS prej betoni sht prcaktuar n projekt, Nse jo, athere kjo do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs n varsi t cilsis s imentos, ngarkess s trafikut dhe kushteve klimatike. Inxhinjeri Mbikqyrs mund t krkoj ndryshimin e projektit, n lidhje me tipin e parashikuar t imentos, nse arsye pr kt sht ngarkesa e trafikut ose kushtet klimatike. Kontraktori mund t prdor pr ShBSS lidhs t tjer hidraulik mbi bazn e klinkerit t imentos, nse ai sht n gjndje t demostroj prdorimin e tyre si dhe pasi t jap miratimin Inxhinjeri Mbikqyrs.
4.3.3 Uji
Pr prgatitjen e betonit prdoret uj natyror ose i prodhuar, pr t cilin ekzistojn dshmi mbi prshtatshmrin e prdorimit.
Faqe 169
4.3.4 Shtesat Kimike

Pr prmirsimin e karakteristikave t veanta t przierjes s betonit pr ShBSS mund t prdoren shtesa t ndryshme kimike n lidhje me vetit e plasticitetit, prajrimit si dhe vetit e tjera t betonit (p.sh. zgjatja e kohs s ngurtsimit). Prdorimi i shtesave kimike duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
4.3.5 eliku
Pr prforcimin e ShBSS prej betoni prdoren rrjetat prkatse prej teli t salduar, ndrsa pr elsat dhe ankoruesit prdoren profilet prkatse prej eliku t petzuar (me siprfaqe t lmuar ose me viaska), ashtu si sht prcaktuar n projekt ose krkuar nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
4.3.6 Agjentt Mbrojtes

Pr mbrojtjen e przierjes s betonit (n siprfaqen e ShBSS) nga thatsira dhe/ose lagshtira mund t prdoren agjent t ndryshm kimik t lngshm, t cilt sigurojn krijimin e nj shtrese uniforme kundr ujit.
4.3.7 Materialet pr Mbushjen e Vnd-bashkimeve (fugave)

Per mbushjen e vnd-bashkimeve ndrmjet soletave (pllakave) t betonit t vendosura n ShBSS jan t prdorshme: tamponet mbrojts (t goms); shiritat e goms pr mbushjen e pjess s poshtme t vnd-bashkimeve (fugave), agjentt pr lyerjen paraprake t pjess s siprme t vnd-bashkimeve (fugave); dhe przierjet elastike bituminoze pr mbushjen e vnd-bashkimeve (fugave).
Faqe 170
4.4 Cilsia e Materialeve 4.4.1 Granulometria dhe Vetit e Przierjeve t Kokrrizave t Gurit 4.4.1.1 T prgjithshme
Nse nuk sht prcaktuar ndryshe, przierja e kokrrizave t gurit pr masn e betonit q prdoret pr ShBSS duhet t prbhet nga kokrriza t: rrs; dhe zhavorrit dhe/ose akullit.
Przierjet e kokrrizave t gurit duhet t jen kimikisht neutrale, t lara ose pastruara, dhe t fraksionuara.
4.4.1.2 Rra
Rra q prdoret pr ShBSS prej betoni sht kryesisht e prbr nga kokrriza t granuluara natyrore. Mund gjithashtu t prdoret edhe nj przierje mikse kokrrizash (kokrriza natyrore dhe t thyera). Krkesat mbi kompozimin e przierjeve t rrs jan dhn n Tabeln 4.1:
Gjatsia e brinjes s vrims katrore t sites, n mm 0.063 2 4
Kalimi n sit, n % jo m e madhe se 5 t paktn 65 t paktn 90
* N przierjet e kokrrizave t gurit t thyer kjo vler mund t arrij deri n 10%
Tabela 4.1: Kompozimi i przierjeve t grimcave pr rrn
Krkesat n lidhje me vetit e tjera t przierjeve t rrs s gurit pr betonin nuk jan prcaktuar n mnyr t veant, por ato jan prfshir n krkesat mbi cilsin e prbashkt (kolektive) t przierjeve t kokrrizave t gurit.
Faqe 171
4.4.1.3 Zhavorri dhe akulli

Pr ShBSS prej betoni prdoret kryesisht nj przierje mikse me kokrriza t zhavorrit dhe akullit me granulometri 31.5 mm. Krkesat pr kompozimin e fraksioneve baz t zhavorrit ose akuliit jan dhn n Tabeln 4.2:
Fraksionet baz Gjatsia e brinjes s vrims katrore t sites, n mm 2 4 8 16 31.5 63 4/8 mm 8/16 mm Kalimi n sit, mm jo m shum se 5 jo m shum se 15 t paktn 90 100 jo m shum se 5 jo m shum se 15 t paktn 90 100 jo m shum se 5 jo m shum se 15 t paktn 90 100 16/31.5 mm
Tabela 4.2: Kompozimi i fraksioneve baz t zhavorrit ose akullit
Krkesat mbi vetit e tjera t przierjeve t kokrrizave t gurit prej zhavorri ose akulli jan prcaktuar n krkesat pr granulometrin e prbashkt (kolektive) t przierjes s kokrrizave t gurit.
4.4.1.4 Granulometria e prbashkt (kolektive)

Pr ShBSS prej betoni jan t prdorshme przierjet e kokrrizave t gurit me granulometri 0/31.5 mm, e cila n raste t veanta mund t jet gjithashtu 0/16 mm. Kufinjt e granulimit t ktyre przierjeve t kokrrizave t gurit pr kompozimet e betonit jan paraqitur n Figurn 4.1 (betoni Class 15/20 dhe Class 15/20S) dhe Figurn 4.2 (betoni Class 30/37 dhe Class 30/37S).
Faqe 172
Figura 4.1 Kufinjt e przierjeve t kokrrizave t guritpr ShBSS prej betoni Class 15/20 dhe Class 15/20S
Figura 4.2: Kufinjt e przierjeve t kokrrizave t gurit pr ShBSS prej betoni Class 30/37 dhe Class 30/37S
Pr kompozimet e betonit (pr ShBSS) t shnuara me grmn S duhet t prdoren przierjet e kokrrizave t gurit prej zhavorri dhe akulli me origjin silikate. Madhsia e
Faqe 173
kokrrizave m t mdha n przierje nuk duhet t jet m e madhe se 1/3 e trashsis s shtress s betonit. Kontraktori mund gjithashtu t prdor nj formulim tjetr pr przierjen e kokrrizave t gurit pr prgatitjen e mass s betonit (pr ShBSS), nse ai do t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs dshmit prkatse q vrtetojn se karakteristikat mekanike t nj mase t till betoni prputhen me krkesat e ktyre kushteve teknike. Przierjet e kokrrizave t gurit pr ShBSS prej betoni duhet t ken vetit e dhna n Tabeln 4.3:
Vetit e przierjeve t kokrrizave t gurit - rezistenca n shtypje e kokrrizave t gurit, t paktn - pr shtresat siprfaqsore: - pr ngarkes trafiku t rnd dhe shum t rnd - pr ngarkesat e tjera t trafikut - pr shtresat e bazs (s rrugs) - rezistenca e kokrrizave ndaj thyerjes sipas metodes Los Angeles - pr shtresat siprfaqsore: - pr ngarkes trafiku t rnd dhe shum t rnd - pr ngarkesat e tjera t trafikut - pr shtresat e bazs (s rrugs) - rezistenca e przierjeve t kokrrizave t gurit ndaj efektit t ngrirjes -5 cikle me Na2SO4: humbjet (e materialit) mund t jen m shum se - pr shtresat siprfaqsore - pr shtresat e bazs (s rrugs) - prmbajtja e kokrrizave me formim t dobt (nga I : d 3 :1), jo m shum se - prmbajtja e argjils n fraksionet e madhsis - deri n 4 mm , jo m shum se - mbi 4 mm, jo m shum se
Njsia e matjes
Vlera e krkuar
N/mm2 N/mm2 N/mm2
160 140 100
% % %
18 22 30
% % %
5 10 20
% %
0.5 0.25
Tabela 4.3: Vlerat e kerkuara t vetive t przierjeve t kokrrizave t gurit pr ShBSS prej betoni
Prpara fillimit t punimeve, do przierje prej kokrrizash guri q sht parashikuar t prdoret pr ShBSS prej betoni duhet t kontrollohet n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. Numri i mostrave do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Prsritja e
Faqe 174
kontrollit t kokrrizave t gurit nuk sht e nevojshme t kryhet n rastin kur Inxhinjeri Mbikqyrs ka lejuar tashm prdorimin nga Kontraktori t nj przierjeje t ngjashme t kokrrizave t gurit pr vendosje n ShBSS. Duhet t garantohet arritja e vetive t kerkuara mekanike (vlerat kufitare ekstreme).pr przierjet e kokrrizave t gurit
4.4.1 Cilsit e imentos

Cilsit e krkuara baz t imentos pr przierjet e betonit pr ShBSS jan prcaktuar n Tabeln 4.4. Pr imenton duhet t sigurohet arritja e cilsive baz t krkuara (vlerat kufitare ekstreme). N t njjtn prerje trthore, pr shtresat e bazs s rrugs dhe ato siprfaqsore prej betoni (me cilsi uniforme) duhet t prdoret imento me cilsi t njjt dhe e prodhuar prej materialesh baz t njjta. N nj koh t prshtatshme prpara fillimit t punimeve sht e nevojshme q Kontraktori t marr nga nj institut i autorizuar, i till si ISTN ose ndonj laborator tjetr i ertifikuar, dshmit prkatse mbi cilsin e imentos q do t prdoret n przierjen e betonit pr ShBSS sipas krkesave t ktyre kushteve teknike. Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t krkoj apo t miratoj prdorimin e nj imentoje me veti t tjera.
Faqe 175
Vetit e imentos - bluarje e imt: - sasia e mbetur n sitn 0.063 mm, jo m shum se - sipas Blaine, jo m shum se - qndrueshmria volumetrike: - me copa keku - sipas Le Chatelier, jo m shum se - koha e ngurtsimit: - fillimi n 20C, jo m par - fillimi n 30C, jo m par - prfundimi, jo pas - prmbajtja e ujit pr konsistenc normale, jo m shum se - fortsia pas 28 ditsh: - n shtypje, t paktn - n trheqje, t paktn
Njsia e matjes
Vlera e krkuar
% m2/kg
5 370*
mm
Nuk ka ndryshim 10
or min or % (m/m)
1 45 10 28
N/mm2 N/mm2
35 7
Tabela 4.4: Vlerat e krkuara pr vetit e imentos
4.4.2 Uji
Vetit e krkuara pr ujin q do t prdoret n prgatitjen e przierjeve t betonit pr ShBSS jan prcaktuar n Tabeln 4.5:
Njsia e matjes mg/l mg/l Vlera e krkuar 6.5 300 400
Vetit e ujit - vlera e PH, t paktn - prmbajtja e klorit (CI), jo m shum se - prmbajtja e sulfurit (SO4), jo m shum se
Tabela 4.5: Vlerat e krkuara pr vetit e ujit
Pr ujin q do t prdoret pr prgatitjen e przierjeve t betonit duhet t sigurohet arritja e cilsive baz t krkuara (vlerat kufitare ekstreme).
Faqe 176
Uji i pijshm lejohet t prdoret pr pergatitjen e betonit pa patur nevoj pr paraqitjen e dshmive n lidhje me prshtatshmrine e tij (t prdorimit).
4.4.3 Shtesat Kimike

Pr prmirsimin e karakteristikave t veanta t przierjes s betonit pr ShBSS mund t prdoren shtesa t ndryshme kimike n lidhje me vetit e plasticitetit, prajrimit si dhe vetit e tjera t betonit (p.sh. zgjatja e kohs s ngurtsimit). Prdorimi i shtesave kimike duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Vetit e krkuara n lidhje me shtesat kimike t betonit nuk jan prcaktuar n mnyr t veant. Shtesat kimike t prdorura duhet t sigurojn prmirsimin e vetive t krkuara t przierjeve pr nj gjndje t caktuar t betonit (beton i freskt, gjat ngurtsimit, beton i ngurtsuar). Kjo gj duhet t testohet paraprakisht n nj mas t formuar nga przjerja e kokrrizave t gurit dhe ujit me t njjtn prmbajtje q do t prdoret pr prgatitjen e betonit. Dshmit n lidhje me cilsin e shtesave kimike t betonit duhet t prgatiten nga nj institut i autorizuar, i till si ISTN.
4.4.4 eliku
Vetit e krkuara pr elikun e prforcimit pr ShBSS prej betoni (sipas EN 10027) jan prcaktuar n Tabeln 4.6:
Vlera e krkuar Shufra t lmuara E 360 240 360 18 2 180 200 deri 210 Rrjet e salduar E 360 > 500 > 600 6 (4) (180) 190 deri 200
Vetit e elikut - kufiri karakteristik i plasticitetit, t paktn - rezistenca katakteristike n trheqje, t paktn - trheqja n 10 or, t paktn - diametri i gjmbit - kndi i prkuljes - moduli i elasticitetit
Njsia e matjes N/mm2 N/mm2 % GN/m2
Tabela 4.6: Vlerat e krkuara pr vetit e elikut
Faqe 177
Pr elikun q prdoret pr rrjeta dhe shufra duhet t sigurohet arritja e vetive t krkuara (vlerat kufitare ekstreme). Pr elikun duhet t sigurohet arritja e vetive t krkuara (vlerat ekstreme kufitare). N rast se Kontraktori paraqet dshmit e duhura, Inxhinjeri Mbikqyrs mund t lejoj shmangie nga krkesat e specifikuara pr elikun e ShBSS prej betoni.
4.4.5 Agjentt Mbrojts

Vetit mbi agjentt mbrojts kimik t zakonshm (rutin), q prdoren pr siprfaqen e ShBSS prej betoni, jan t specifikuara n kushtet teknike dhe udhzimet e dhna prej prodhuesve t ktyre agjentve. Cipa e holl e formuar nga agjenti mbrojts duhet t mbroj n mnyr t prshtatshme siprfaqen e ShBSS prej betoni pr t paktn 7-10 dit, n varsi t proesit t hidratimit t imentos. Gjat ksa kohe, ky agjent nuk duhet t ndikoj negativisht n proesin e ngurtsimit t imentos n siprfaqe t ShBSS s vendosur. Dshmit mbi cilsin e agjentve mbrojts pr siprfaqen e ShBSS prej betoni si dhe, kur sht e nevojshme, udhzimet shtes duhet t lshohen nga nj institut i autorizuar i till si ISTN. Prpara prdorimit t agjentve mbrojts, Kontraktori duhet t marr n kohn e duhur miratimin e Inxhinjerit Mbikqyrs.
4.4.6 Materialet pr Bashkimin e Fugave

Cilsia e tamponve mbrojts (prej gome) dhe shiritave t goms pr mbushjen e pjess s ult t fugave ndrmjet soletave t betonit, t vendosura n ShBSS, sht e specifikuar n kushtet teknike dhe udhzimet e prodhuesit. Cilsia e agjentve pr veshjen paraprake t mureve t siprm t fugave prcaktohet n lidhje me vetit e przierjes elastike s prdorur pr izolimin (ngjitjen) e tyre. Kushtet teknike dhe udhzimet pr prdorimin e agjentve pr veshje paraprake jan t specifikuara nga prodhuesi i przjerjes s prdorur pr izolim (ngjitje). Vetit e krkuara pr przierjet elastike bituminoze q prdoren pr izolimin e fugave jan prcaktuar n Tabeln 4.7:
Faqe 178
Vetit e przierjes pr izolimin e fugave - fortsia e izolimit (ngjitjes) n 180C - pika e zbutjes sipas PK, t paktn - rezistenca ndaj prkuljes n 180 (ndryshimi n hi), jo m shum se - qndrueshmria ndaj nxehtsis sipas Nssel n 45C/24 or, jo m shum se - elasticiteti dhe ngjitshmria sipas Raab n 20C, t paktn - konusi i penetracionit n 25C - gjatsia e rrjedhshmris n 60C pas 5 orsh, jo m shum se - rezistenca ndaj proesit t ngrohjes, jo m shum se - rezistenca ndaj t ftohtit sipas Herrman n 25C, 5 m - ndryshimi i peshs n 165C, 5 or, jo m shum se - rezistenca ndaj mbinxehjes: - ndryshimet e PK, jo m shum se - ndryshimet n gjatsin e rrjedhshmris, jo m shum se
Njsia e matjes C % mm mm/10 mm % %
Vlera e krkuar e mir 85 3 6.5 5 40 deri 90 5 25 3 toptha nga 4 1
C mm
10 5
Tabela 4.7: Vlerat e krkuara t vetive t przierjeve pr izolimin e fugave
Pr przierjet q do t prdoret pr izolimin e fugave duhet t sigurohet arritja e vetive t krkuara (vlerat kufitare ekstreme). Inxhinjeri Mbikqyrs duhet t miratoj paraprakisht t gjitha llojet e materialeve q jan parashikuar t prdoren pr izolimin e fugave ndrmjet soletave t betonit, mbi bazn e dshmive t prshtatshmris s prdorimit t tyre pr nj qllim t veant.
4.5 Metoda e Zbatimit 4.5.1 Sigurimi (Blerja) i Materialeve

N nj koh t prshtatshme prpara fillimit t prdorimit (t materialit), Kontraktori duhet t njoftoj Inxhinjerin Mbikqyrs mbi vendin e sigurimit (blerjes) s przierjes s kokrrizave t gurit pr prgatitjen e betonit t ShBSS. ertifikatat e krkuara mbi cilsin e przierjeve t gurit n baz t ktyre kushteve teknike, t cilat Kontraktori duhet ti paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs, nuk duhet t jet m t vjetra se 1 (nj) vit. Prpara fillimit t punimeve Kontraktori duhet gjithashtu t paraqes n kohn e duhur tek Inxhinjeri Mbikqyrs dshmit e nevojshme pr t gjitha materialet e tjera, t cilat Kontraktori planifikon t prdor pr
Faqe 179
ndrtimin e ShBSS prej betoni (imento, uji, shtesat, eliku, agjentt mbrojts dhe materiali pr izolimin e fugave). Kto dshmi nuk duhet t jet m t vjetra se 6 (gjasht) muaj.
4.5.2 Prgatitja e Siprfaqes s Formimit t Bazs

Bazamenti i shtresave t bazs dhe atyre siprfaqsore t stabilizuara (ShBSS), q jan prgatitur sipas specifikimeve t ktyre kushteve teknike, mund t prdoret si bazament pr vendosjen e ShBSS prej betoni. Nse nuk sht parashikuar paraprakisht n projekt, me miratim t Inxhinjerit Mbikqyrs mund t prdoret si bazament dhe siprfaqja e formimit t nj nnshtrese t stabilizuar ose baze t pastabilizuar, t cilat jan t prgatitura n prputhje me specifikimet e ktyre kushteve teknike. Nse baza thith uj, ather ajo duhet: t mbulohet me nj material hidroizolues prkats (flet PVC); t sprkatet me emulsion bituminoz; ose t ngopet me uj.
Metoda e prgatitjes s bazs duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Kontraktori lejohet t filloj ndrtimin e ShBSS prej betoni pasi Inxhinjeri Mbikqyrs t ket marr n dorzim bazn e prgatitur n prputhje me krkesat e prmndura. Kontraktori sht i detyruar para vendosjes s ShBSS q ta mirmbaj siprfaqen e bazs gjat gjith kohs n gjndje t njjt me at t kohs s marrjes s saj n dorzim. T gjitha dmtimet duhet t riparohen n mnyr t prshtatshme dhe nj dshmi e ksaj pune duhet t paraqitet tek Inxhinjeri Mbikqyrs.
4.5.3 Depozitimi i Materialeve

Nse para prgatitjes s przierjes s betonit pr ShBSS duhet q Kontraktori t depozitoj prkohsisht materialin, athere vndi i depozitimit pr kt material duhet paraprakisht t jet i prgatitur n mnyr t prshtatshme si dhe i mbrojtur nga rreshjet e shiut. imentoja duhet t depozitohet n siloz pr depozitimi. Shtesat kimike pr betonin duhet t depozitohen n prputhje me udhzimet e prodhuesit. Shufrat dhe rrjetat e elikut pr prforcim duhet t mbrohen nga rreshjet e shiut n vnddepozitime t prkohshme. elsat nuk sht e nevojshme t mbrohen nse ato jan paraprakisht t izoluara. Agjentt mbrojts pr trajtimin dhe mirmbajtjen e betonit t freskt
Faqe 180
ose t sapo prodhuar dhe materiali pr izolimin e vnd-bashkimeve t pllakave (soletave) t betonit duhet t ruhen n prputhje me udhzimet e prodhuesit. Cilsia e t gjitha materialeve t depozituara n vnd-depozitimet prkatse duhet t jet e till q t siguroj vazhdimsin e prodhimit t przierjeve t betonit pr ShBSS.
4.5.4 Prodhimi i Przierjes s Betonit t Freskt

Prodhimi i przjerjeve t betonit t freskt duhet t bhet n mnyr mekanike, n nj fabrik t prshtatshme pr prgatitjen e ktyre lloj przierjeve me an t metods s punimit me mbushje (ngarkim). Kapaciteti prodhues i fabriks pr prodhimin e przjerjeve t betonit t freskt duhet t testohet do vit nga nj institut i autorizuar, i till si ISTN. Pajisjet pr dozim duhet t sigurojn vendosjen e duhur sipas peshs t t gjith prbrsve t przierjes. Koha e przierjes si dhe faktort e tjer q ndikojn mbi cilsin duhet t rregullohen n at mnyr q t sigurojn arritjen e nj mase uniforme t betonit. Gjat puns n temperatura t ulta, fabrika pr prodhimin e betonit duhet t ket mundsin e ngrohjes n temperaturn e duhur t przierjes s kokrrizave t gurit dhe/ose ujit. Przierja e betonit e prodhuar mund t ruhet pr nj koh t shkurtr n fabrikn e prodhimit ose t transportohet menjher pr n vndin e vendosjes n ShBSS.
4.5.5 Transportimi i Przierjeve t Betonit

Przierja e betonit mund t transportohet mbi siprfaqen e formimit t nj baze t prgatitur n mnyrn e duhur, e cila nuk duhet t jet e ngrir, vetm kur kjo t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Pr transportimin e przierjeve t betonit duhet t prdoren automjetet e duhur prziers-vetshkarkues, t prshtatura pr shkarkim n finitrie dhe t pajisura me nj mbules pr mbrojtjen e przjerjes s betonit nga rreshjet, tharja dhe pluhuri. Przierja e betonit duhet gjat transportimit t mbetet uniforme dhe, gjithashtu, cilsit e betonit t freskt duhet t mos ndryshojn. Numri i automjeteve pr transportimin n kantjer t przierjeve t betonit t freskt duhet t prshtatet me kushtet pr nj vendosje t njtrajtshme (n vepr), n raport me kapacitetin e makinerive t prodhimit dhe distancn e transportit.
4.5.6 Vendosja e Mass s Betonit t Freskt

Vendosja (n vepr) e przierjes s betonit t freskt n ShBSS duhet t kryhet n mnyr t mekanizuar, duke prdorur pr kt qllim nj finitrie. Vendosja me krah e przierjes (s betonit) pr formimin e shtress siprfaqsore sht e mundur pr rastet kur prdorimi i makinerive sht i pamundur pr arsye t hapsirs s kufizuar. Shprndarja me grejder ose
Faqe 181
buldozer e przierjes s betonit t freskt mund t lejohet vetm pr bazn e rrugs. Nj vendosje e till duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Przierja e betonit t freskt mund t shprndahet n nj ose dy shtresa me ann e nj finitrieje t pajisur me tra nivelimi. Trashsia e shtress duhet t jet t paktn 5 cm. Przierja e betonit pr ShBSS, e shprndar uniformisht, duhet t ngjeshet plotsisht dhe n mnyr uniforme. Ndrprerjet ditore n shprndarjen (t betonit) duhet t kryhet tek vndbashkimet trthore t ngjeshura, n knd t drejt me aksin e rrugs. Rrjetat e elikut q prdoren pr prforcimin e ShBSS prej betoni duhet t prshtaten plotsisht me vndin e tyre t prcaktuar. Lidhja e rrjetave t elikut duhet t jet: t paktn dy dritare (kuti), n drejtimin gjatsor; t paktn nj dritare (kuti), n drejtimin trthor.
Metoda dhe kushtet e prdorimit t agjentve pr ngjeshjen e ShBSS prej betoni do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Metoda e przgjedhur pr ngjeshjen e przierjes s betonit t vendosur n ShBSS - me an t prdorimit t nj finitrieje ose metodave t tjera pr ngjeshje - duhet t siguroj nj uniformitet sa m t madh t mundshm t ksaj przierjeje mbi t gjith gjersin e karrexhats s ndrtuar t rrugs. Shkalla e ngjeshmris s betonit t ShBSS s ndrtuar duhet t testohet rregullisht. Shprndarja dhe ngjeshja e shtress s poshtme (t bazs) dhe asaj t siprme (siprfaqsore) prej betoni duhet t prshtatet n varsi t kohs. Periudha pr ndrtimin e ShBSS prej betoni duhet t jet: m e gjat se nj or, pr temperatur ajri deri n 30C; m e gjat se gjysm ore, pr temperatur ajri mbi 30C.
Inxhinjeri Mbikqyrs mund t lejoj nj koh m t gjat ndrtimi, nse Kontraktori paraqet dshmi q garantojn n arritjen e cilsis s krkuar t ShBSS prej betoni. Pr trajtimin e siprfaqes s ShBSS prej betoni duhet t prdoren makineri pr lmimin dhe pastrimin e saj, t cilat duhet t sigurojn nivelimin e krkuar dhe rezistencn n rrshqitje-frkim t siprfaqes s rrugs t ShBSS. Nse kjo nuk mund t garantohet, ather sht e nevojshme q t vendoset nj sasi e duhur shtes prej betoni. Nuk lejohet shtimi i imentos, ujit ose llait t imentos. Temperatura e betonit gjat vendosjes nuk duhet t jet: m e vogl se + 10C, pr temperatur ajri n 0C; m e vogl se + 20C, pr temperatur ajri n 3C; m e lart se + 30C, pr temperatur ajri m t lart se + 25C.
Faqe 182
Vendosja e betonit pr ShBSS duhet t ndalohet nse temperatura e ajrit bie m posht se 5C. Siprfaqja e ShBSS s ndrtuar prej betoni duhet t mbrohet n mnyr t till q temperatura e betonit t vendosur t mos bjer nn 5C deri n momentin kur ai t ket arritur 50 % t rezistencs s krkuar n shtypje. Trafiku i mjeteve t leht t ndrtimit mbi siprfaqen e ShBSS prej betoni, mund t lejohet kur betoni t ket arritur 50% t rezistencs s krkuar n shtypje, ndrsa trafiku publik kur t jet arritur marka (klasa) e krkuar e betonit.
4.5.7 Mbrojtja e Betonit t Freskt

ShBSS prej betoni duhet t mbrohen nga kushtet e motit. Kur przierja e betonit vendoset ndrmjet shinave pr mjetet me rrota, pr mbrojtjen nj-ditore t ksaj przierjeje mund t prdoren karrela mbrojts t mbuluar me nj tend t leht, ndrsa pr nj mbrojtje m t gjat duhet t prdoren agjent kimik mbrojts (me ngjyr sa m t elt). N rastin kur przierja vendoset me an t nj finitrieje t pajisur me tra nivelimi, do t lejohet vetm prdorimi i agjentve kimik mbrojts. sht e nevojshme t merret parasysh mbrojtja prkatse e betonit sipas udhzimeve t dhna nga prodhuesi dhe gjithashtu, nse nevojitet, udhzime shtes pr prdorim, t nxjerra nga nj institut i autorizuar i till si ISTN. Prdorimi i ujit pr lagien e siprfaqes s ShBSS prej betoni t freskt sht zakonisht e lejuar vetm si mas plotsuese ndaj mbrojtjes me agjent kimik n temperatur shum t lart, por e cila mund t zgjas vetm pr tre dit. Pr t parandaluar ftohjen e teprt dhe t shpejt t betonit t derdhur dhe q sht n proes ngurtsimi (kryerjes s prezs), sht e nevojshme q ShBSS t mbulohet me nj shtroj prej kashte ose me an t ndonj metode tjetr t prshtatshme, e cila duhet t sigurohet n vazhdimsi deri n momentin kur betoni t arrij t ket arritur t paktn 50 % t rezistencs s krkuar n shtypje. ShBSS prej betoni t ndrtuara gjat periudhs s vjeshts duhet t mbrohen nga ndikimi i krips, q prdoret pr mirmbajtjen e rrugve gjat dimrit, nprmjet shplarjes me uj.
4.5.8 Ndrtimi i Fugave 4.5.8.1 T prgjithshme

Gjat proesit t ndrtimit t fugave duhet t sigurohet nj cilsi e njjt betoni si dhe pr pjest e tjera t ShBSS. Vndi dhe metoda e ndrtimit t fugave prcaktohet zakonisht n projekt. Nse ato nuk jan prcaktuar n projekt, athere vndi dhe metoda e ndrtimit t tyre duhet t specifikohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 183
4.5.8.2 Fugat termike

Kanalet pr fugat termike gjatsore dhe trthore duhet t realizohen n kohn e duhur n mnyr t till q pllakat (soletat) e betonit pr ShBSS, pr shkak t tkurrjes s betonit gjat ngurtsimit, t mos plasariten n mnyr t pakontrolluar. Thellsia e kanalit duhet t jet afrsisht sa 30 % e trashsis s pllaks (solets) s ShBSS prej betoni, ndrsa gjersia e kanalit 3-4 mm. Thellsia dhe gjersia e krkuar pr kanalet e fugave termike trthor sht prcaktuar n Tabeln 4.8 (m posht).
Gjersia e arjeve posht kanalit Pr shkak t tkurrjes mm deri n 1 1 deri 2 mbi 2 Kanali i fugave termike Thellsia mm 25 30 35 Gjersia mm 8 12 15
Tabela 4.7: Thellsit dhe gjersit e krkuara t kanaleve t fugave termike trthor sipas gjersis s arjeve posht kanalit
Nse pr shkak t ndrtimit t ShBSS fugat termike gjatsore duhet t bhen mbi t gjith gjersin e karrexhats s rrugs, ather thellsia e kanalit duhet t jet 25 mm ndrsa gjersia e tij duhet t jet 8 mm.
4.5.8.3 Fugat e ngjeshura (presuara)

Fugat e ngjeshura mund t realizohen si fuga pune ose si fuga konstruktive, t cilat ndajn soletn (pllakn) e betonit pr t gjith trashsin e ShBSS. N rastin e fugave t ngjeshura, soletat (pllakat) e reja t betonit do t shtohen mbi ato tashm t ngurtsuara. Siprfaqja vertikale e betonit tek fugat e ngjeshura t puns (trthore) duhet t vishet me nj lidhs t prshtatshm bituminoz (0.8-1.0 kg/m). Tek fugat e ngjeshura konstruktive (gjatsore), siprfaqja vertikale e betonit duhet t vishet pasi t jet thar me nj agjent pr veshje paraprake, dhe m pas me nj lidhs t prshtatshm bituminoz (1.0-1.5 kg/m). Thellsia e kanaleve t fugave t ngjeshura duhet t jet 35 mm, ndrsa gjersia e tyre duhet t jet 10 mm.
Faqe 184
4.5.8.4 Fugat sizmike

Fugat sizmike e ndajn soletn (pllakn) e betonit n t gjith trashsin e ShBSS. Vendosja e tamponve tek fugat sizmike duhet t bhet me kujdes dhe mbulohet me jo m shum se 50 mm beton. Thellsia e kanalit t fugave sizmike duhet t jet 35 mm (afrsisht 1.5 her sa gjersia e kanalit), gjersia e kanalit sht deri n 25 mm dhe duhet t jet t paktn 2 mm m e madhe se trashsia e tamponit. Kanali i fugave sizmike duhet t kryhet n dy ose tre dit pas vendosjes s betonit.
4.5.8.5 Prerja e kanaleve

Prerjet me makineri si dhe prerjet e llojeve t tjera duhet t kryhen njkohsisht, n mnyr mekanike, sipas vijave t drejta dhe me buz t mprehta. Thellsia e prerjeve duhet t prshtatet me llojin e materialit t prdorur pr mbushjen e fugave.
4.5.8.6 Mbushja e fugave

Siprfaqja e fugave prpara mbushjes duhet t thahet dhe kanalet duhet t pastrohen. Pas tharjes s veshjes prov prgjat mureve t kanalit, duhet t vendoset materiali prkats pr mbushjen e fugave. Prpara fillimit t ktij punimi duhet marr miratimi i Inxhinjerit Mbikqyrs.
4.5.8.7 Vendosja e elsave dhe ankoruesve

elsat vendosen tek fugat trthore termike, t ngjeshura si dhe ato sizmike, ndrsa ankoruesit vendosen tek fugat gjatsore dhe ato t ngjeshura. elsat, t cilt jan 500 mm t gjat dhe t izoluara pr t gjith gjatsin e tyre, jan t prbr prej shufrash eliku me diametr 22 mm. Ankoruesit, q jan 800 mm t gjat dhe t izoluara vetm n pjesn e tyre t mesit (n nj gjatsi prej 200 mm), jan t prbra prej shufrash eliku me diametr 16 mm. elsat dhe ankoruesit duhet zakonisht t presohen nprmjet vibrimit n qndr t shtress s przierjes s betonit (tashm t dndsuar), duke siguruar kshtu vendosjen e tyre n drejtimin e karrexhats s rrugs. Nse elsat dhe ankoruesit do t vendosen prpara shprndarjes s betonit, ather duhet marr masa pr t siguruar qndrimin e tyre n drejtimin e duhur dhe n qndr t solets (pllaks) gjat kohs s vendosjes s betonit pr ShBSS.
Faqe 185
4.6 Cilsia e Zbatimit 4.6.1 T prgjithshme

Prpara fillimit t punimeve sht e nevojshme q Kontraktori t paraqes n kohn t duhur tek Inxhinjeri Mbikqyrs prbrjen (formuln) e przierjes s betonit me t gjitha t dhnat e tjera t nevojshme sipas ktyre kushteve teknike. Prpara fillimit t operimit t makinerive dhe pajisjeve, prej t cilave do t varet cilsia e punimeve t zbatuara, duhet t kontrollohet prshtatshmria e tyre pr sigurimin e nj cilsie uniforme n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. T gjitha makinerit dhe pajisjet duhet t testohen dhe plotsojn krkesat e projektit (teknik) dhe t ktyre kushteve teknike prsa i prket kapacitetit t tyre.
4.6.2 Kompozimi Prov

T paktn 15 dit prpara fillimit t ndrtimit t ShBSS, Kontraktori duhet t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs kompozimin prov t mass s betonit t freskt, t formuar nga przierja e kokrrizave t gurit, imentos, ujit dhe shtesave kimike. Kompozimi prov duhet t prmbaj: tipin dhe sasit e kokrrizave t fraksionet baz t przierjeve t kokrrizave t gurit (n kg/m); tipin dhe sasin e lidhsit (n kg/m); tipin dhe sasin e ujit (n kg/m2); tipin dhe sasin e shtesave kimike (n % t sasis s imentos ose betonit n kg/m); vetit e betonit t freskt: o o o o vlera Uj/imento; konsistenca (ulja e konit) (n cm) ; prmbajtja e poreve [n % (V/V)]; analizimi i kompozimit leximet n diagram (n kg/m);
vetit e betonit t ngurtsuar: o o o rezistenca n shtypje (n MN/m); rezistenca n trheqje gjat prkuljes (n MN/m); paprshkrueshmria nga uji;
Faqe 186
o o
rezistenca ndaj ngrirjes dhe krips; rezistenca ndaj konsumimit.
Prve analizs prov, Kontraktori duhet gjithashtu t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs dshmit prkatse mbi burimin (origjinn) dhe prshtatshmrin e cilsis s t gjitha materialeve t prdorura pr prgatitjen e kompozimit prov. Kontraktori duhet t demostroj me ann e kompozimit prov q masa e parashikuar e przierjeve t kokrrizave t gurit, imentos, ujit dhe shtesave kimike do t mundsojn arritjen e cilsis s krkuar t betonit n baz t krkesave t ktyre kushteve teknike. Kontraktori nuk lejohet t filloj vendosjen (n vepr) t materialit para marrjes s miratimit t Inxhinjerit Mbikqyrs mbi kompozimin prov t przierjes s betonit. Nse Kontraktori ka tashm ndrtuar gjat vitit t kaluar nj ShBSS prej przierjesh t ngjashme betoni, ather rezultatet e kompozimit prov mund t nxirren mbi bazn e rezultateve t testeve rutin (t punimeve t zbatuara). Kjo gj duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
4.6.3 Vetit e Krkuara

Vetit e krkuara t betonit t freskt pr ShBSS jan dhn n Tabeln 4.8:
Vetit e betonit t freskt - vlera U/, jo m shum se - konsistenca (ulja e konit), jo m shum se - prmbajtja e poreve: - pr Class 15/20 - pr Class 30/37 Njsia e matjes cm % (V/V) % (V/V) Vlera e krkuar 0.45 1* 5 deri 7 3 deri 5
Prmbajtja e imentos n przierjet e kokrrizave t gurit - deri n 0.25 mm: - pr Class 15/20, jo m shum se - pr Class 30/37, jo m shum se
* 5 cm pr shprndarje me dor
kg/m
450 400
kg/m3
Tabela 4.8: Vlerat e krkuara t vetive t betonit t freskt pr ShBSS
Faqe 187
Vetit e krkuara t betonit t ngurtsuar pr ShBSS jan dhn n tabelat 4.9 dhe 4.10:
Rezistenca n trheqje gjat prkuljes 5.5 4.5 4.0
Ngarkesa e pritshme e trafikut - shum e rnd - e rnd - t tjera
Njsia e matjes N/mm N/mm N/mm
Rezistenca n shtypje 40 35 30
S*
S*
2.0 1.75 1.4
0.5 0.45 0.4
S* shmangia standart, jo m shum se
Tabela 4.9: Vlera e krkuar e cilsive t betonit t ngurtsuar pr ShBSS bazuar n ngarkesat e trafikut
Vetit e betonit t ngurtsuar - paprshkueshmria e ujit, t paktn - rezistenca ndaj ngrirjes dhe krips, t paktn - rezistenca ndaj konsumimit n gjendje t that, jo m shum se
Njsia e matjes MV cikle cm3 / 50 cm2
Vlera e krkuar B-6 25 18
Tabela 4.10: Vlerat e krkuara t vetive t betonit t ngurtsuar pr ShBSS
Vlera U/ e krkuar prfaqson vlern mesatare t prodhimit. Vlera e konsistencs (ulja e konit) prfaqson gjithashtu vlern mesatare t prodhimit. Prmbajtja e krkuar e poreve prfaqson vlern kufitare ekstreme. Prmbajtja e krkuar e imentos dhe e przjerjeve t kokrrizave t granuluara me madhsi deri n 0.25 mm prfaqson vlern kufitare t siprme. Vlera e rezistencs n shtypje dhe asaj n trheqje gjat prkuljes prfaqson vlerat kufitare t poshtme. Vlera e krkuar e paprshkueshmris nga uji prfaqson vlern e poshtme kufitare ekstreme. Rezistenca e betonit ndaj ngrirjes dhe krips sht prcaktuar si vlera kufitare e poshtme. Vlera e krkuar e rezistencs karshi konsumimit prfaqson vlern kufitare t siprme.
4.6.4 Prodhimi dhe Vendosja Prov

Pas miratimit nga Inxhinjeri Mbikqyrs, Kontraktori duhet t testoj kompozimin (laboratork) prov t przierjes s betonit gjat prodhimit n bazn prkatse t prodhimt (t betonit), transportit pr n kantjerin (vndin) e ndrtimit dhe vendosjen n ShBSS. Vndi pr marrjes e provs, q zakonisht ndodhet n kantjerin e kontrats, do t miratohet nga Inxhinjeri
Faqe 188
Mbikqyrs pasi t ket testuar m par prshtatshmrin e prgatitjes s siprfaqes s formimit t bazs. Testet e kryera gjat prodhimit dhe vendosjes prov, t cilat duhet t kryhen mbi bazn e urdhrit t Kontraktorit nga nj institut i autorizuar (i till si ISTN), duhet t: vertetojn prshtatshmrin e vndit t depozitimit dhe t fabriks pr prodhimin e przierjeve t betonit t freskt, prshtatshmrin e metods s transportin dhe t pajisjeve pr vendosje (n vepr), t gjitha kto n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike; sigurojn marrjen nga vndi i vendosjes (n vepr) t nj mostre pr testimin e betonit t freskt dhe at t ngurtsuar; vertetojn prshtatshmrin e trajtimit t siprfaqes s ShBSS prej betoni; vertetojn cilsin e zbatimit t vend-bashkimeve (fugave) t pllakave t betonit; vertetojn mbrojtjen e siprfaqes s ShBSS prej betoni; sigurojn trashsin, nivelimin, lartsin, pjerrsin dhe drejtimin e ShBSS.
Nse gjat vitit t kaluar Kontraktori ka ndrtuar nj ShBSS n kushte t ngjashme dhe prej przierjeve t ngjashme t betonit, ather rezultatet e dala prej punimeve t zbatuara mund t merren si prov pr prodhimit dhe vendosjes (n vepr). Kjo gj duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
4.6.5 Prodhimi dhe Vendosja Rutin (e Rregullt)

Inxhinjeri Mbikqyrs do ti lejoj Kontraktorit t vazhdoj me prodhimin rutin vetm mbi bazn e rezultateve t prodhimit dhe ndrtimit prov. Miratimi pr vazhdimsin e prodhimit prfshin gjithashtu kushtet e vendosura n lidhje me vetit e przierjeve t betonit si dhe kushtet e vendosura prsa i prket kontrolleve teknologjike rutin, t parashikuara sipas ktyre kushteve teknike. Marrveshja pr prodhimin dhe vendosjen rutin t przierjeve t betonit t freskt n ShBSS prfshin gjithashtu detaje t sakta pr prgatitjen e mundshme shtes t siprfaqes s nn-bazs, n prputhje me kto kushte teknike. Nse gjat prodhimit ose vendosjes (n vepr) t przierjeve prej betoni t freskt do t shfaqet ndonj ndryshim, ather Kontraktori duhet t paraqes me shkrim tek Inxhinjeri Mbikqyrs nj propozim pr ndryshim. Kontraktori mund ta konsideroj kt ndryshim t konfirmuar vetm nse ai do t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 189
4.6.6 Gjndja (Kushtet) pas Zbatimit

Vlera mesatare, e cila nnkupton kompozimin e zbatuar t betonit, mund t llogaritet pas prodhimit rutin t prfunduar mbi baz t rezultateve t testeve rutin dhe/ose t kontrollit. Ky proes prfshin t gjitha vetit e przierjes s ndrtuar t betonit dhe t dhnat statistikore baz n lidhje me to.
4.6.7 Nivelimi, Lartsia, Pjerrsia, Gjurma e Rrugs

Shkalla e nivelimit t siprfaqes s formimit t ShBSS vrtetohet me an t matjes s shmangieve prej nj shufre t drejt me gjatsi 4 m, t vendosur n drejtim t fardoshm me aksin e rrugs. Siprfaqja e formimit t ShBSS nuk lejohet t shmanget nga rrafshi i shufrs s drejt pr m shum se (vlerat kufitare e siprme): n rrugt me ngarkes trafiku shum t rnd dhe t rnd: o o pr shprndarje t mekanizuar, 4 mm; pr shprndarje me krah, 6 mm.
n rrugt me ngarkesn trafiku t llojeve t tjera: o o pr shprndarje t mekanizuar, 6 mm; pr shprndarje me krah, 10 mm.
Inxhinjeri Mbikqyrs do t vendos n rastin kur shmangie t tilla do t pasojn njra-tjetrn. Lartsia e pikave t veanta t matjes mbi siprfaqen e formimit t ShBSS duhet t prcaktohet me an t nivels. Siprfaqja e formimit t ShBSS mund t shmanget n do pik t przgjedhur n mnyr arbitrare pr jo m shum se 10 mm (vlera kufitare e siprme) nga lartsia e projektuar. Pjerrsia e siprfaqes s formimit t ShBSS duhet t jet e barabart me pjerrsin trthore dhe gjatsore t karrexhats s rrugs. Ngarkesa e lejuar do t prcaktohet nga jouniformiteti i lejuar (i siprfaqes) si dhe shmangiet nga lartsia e formimit t ShBSS, por kjo nuk duhet t jet m e madhe se 0.3 % e vlers absolute t pjerrsis (vlera kufitare ekstreme). Ant kufizuese t ShBSS prej betoni t ndrtuar mund t shmangen prej drejtimit t karrexhats s rrugs pr jo m shum se (vlera kufitare e siprme ekstreme): 30 mm, pr rrugt me ngarkes t trafikut shum t rnd dhe t rnd; 50 mm, pr rrugt me ngarkes t trafikut t mesm dhe t leht; 80 mm, pr rrugt me ngarkes t trafikut shum t leht.
Faqe 190
4.7 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 4.7.1 Testet Rutin

Numri i testeve rutin q kryhen gjat ndrtimit t ShBSS prej betoni do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi bazn e rezultateve t testeve prov (kompozimi prov dhe prodhimi dhe ndrtimi prov). Testet rutin minimale, t cilat duhet t kryhen nga Kontraktori, prfshijn: - testet e przierjeve t kokrrizave t gurit: - granulometria - vetit - prcaktimi i vetive t imentos - prcaktimi i vetive t elikut - prcaktimi i vetive t prxierjeve pr izolimin e fugave - prcaktimi i vetive t betonit t freskt: - testimi i przierjes (dozimit) s materialeve baz - prcaktimi i konsistencs dhe vlers s U/ - analizimi i kompozimit (n baz t leximit t kontrollit n fabrikat e betonit) - prcaktimi i prmbajtjes s poreve - prcaktimi i vetive t betonit t ngurtsuar: - rezistenca n shtypje - forca n trheqje gjat prkuljes - paprshkueshmria e ujit - rezistenca ndaj ndikimit t ngrirjes dhe krips - rezistenca ndaj konsumimit n gjndje t that - trashsia e pllaks (solets) - nivelimi dhe lartsia e siprfaqes s formimit t shtress - planimetria (gjurma) e rrugs
do do do do do do do do do do do do do do do do do
2,000 m 8,000 m 2,000 m 8,000 m 8,000 m 4,000 m 400 m 4,000 m 2,000 m 2,000 m 4,000 m 8,000 m 8,000 m 16 000m 4,000 m 200 m 20 m
Inxhinjeri Mbikqyrs mund t rris numrin e testeve rutin minimale n rast se zbulon shmangie m t mdha t rezultateve nga testet prov. Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t zvogloj numrin e testeve rutin n rast t rezultateve t njjta. N marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, cilsia e ShBSS prej betoni mund t prcaktohet edhe me ann e ndonj metode tjetr t njohur. N kto raste, matjet e cilsis s vendosjes (n vepr) si dhe metoda dhe sasia e testeve duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 191
4.7.2 Testet e Kontrollit

Numri i testeve t kontrollit t cilat kryhen nga Pundhnsi (Klienti), n rast se nuk sht prcaktuar ndryshe, duhet t jet n raport 1:4 me testet rutin. Vndi pr marrjen e mostrave t przierjeve t betonit dhe vndet pr kryerjen e matjeve rutin dhe kontrollit t cilsis s ShBSS (s ndrtuar) do t prcaktohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs me an t metods s seleksionimit t rastsishm statistikor.
4.8 Matjet dhe Marrja n Dorzim e Punimeve 4.8.1 Matja e Punimeve

Punimet e zbatuara maten n prputhje me kto kushte teknike dhe llogariten n metr katror (m2). T gjitha sasit do t maten n prputhje me punimet e kryera n kuadr t volumeve t projektit.
4.8.2 Marrja n Dorzim e Punimeve

ShBSS prej betoni t vendosura (n vepr) do t merren n dorzim nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi bazn e krkesave t cilsis s ktyre kushteve teknike dhe n prputhje me kto kushte teknike. T gjith mangsit (difektet) e vrejtuara n lidhje me kto krkesa duhet t riparohen nga Kontraktori prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve, n rast t kundrt do t zbritet kostoja pr punimet e kryera me cilsi t paprshtatshme. T gjitha shpenzimet pr riparimin e defekteve jan n ngarkim t Kontraktorit, duke prfshir shpenzimet pr kryerjen e t gjitha matjeve dhe testeve q kan dshmuar cilsin e paprshtatshme t punimeve t zbatuara, dhe q jan t nevojshme t kryhen edhe njher n prfundim t riparimeve prkatse pr t prcaktuar cilsin e punimeve me an t testeve t reja. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj lloj pagese pr t gjitha punimet, q nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike (q tejkalojn vlerat kufitare ose vlerat kufitare ekstreme), dhe t cilat Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. N raste t tilla, Pundhnsi (Klienti) ka t drejt t zgjas pr t paktn 5 (pes) vjet kushtet e garancis pr t gjitha punimet, t cilat varen prej punimeve t pariparuara.
Faqe 192
4.9 Llogaritja e Kostos 4.9.1 T prgjithshme

Punimet e zbatuara t matura n prputhje me kto kushte teknike duhet t llogariten sipas mimeve njsi t kontrats. mimi njsi i kontrats duhet t prfshij t gjitha shrbimet e nevojshme pr prfundimin e punimeve. Kontraktori nuk ka asnj t drejt pr ndonj pages shtes.
4.9.2 Zbritjet n Kosto pr Shkak t Cilsis s Paprshtatshme 4.9.2.1 Cilsia e materialeve

Gjat kryerjes s prllogaritjeve nuk lejohet t ket zbritje n kosto si pasoj e kushtit t vendosur pr arritjen e cilsis s duhur t materialeve q do t prdoren pr ShBSS prej betoni. Nse Kontraktori vendos n ShBSS nj material, i cili nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, ather metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs; Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t refuzoj n trsi punimet e kryera.
4.9.2.2 Cilsia e zbatimit

Bazat e domosdoshme pr matjen e cilsis s punimeve t kryera si dhe prllogaritjen e zbritjeve (t kostos) pr pasoj t cilsis s paprshtatshme jan dhn n Tabeln 4.11. Nse Kontraktori nuk sht n gjndje t siguroj cilsin e krkuar t zbatimit pr ShBSS prej betoni n prputhje me kto kushte teknike, athere metoda e prllogaritjes duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 193
Vlera kufitare Vetit e betonit Njsia e matjes Ekstremi i Poshtm E poshtme E Siprme Ekstremi i i Siprm Koefiienti i ndikimit K
Beton i freskt: - vlera U/ - konsistenca - prmbajtja e poreve - prmbajtja e imentos dhe kokrrizave t deri n 0.25 mm cm %(V/V) kg / m3 0.50 +1 0.55 +2 +25 10 1 14 deri 17
Beton i ngurtsuar: - rezistenca n shtypje - rezistenca n trheqje gjat prkuljes - paprshkueshmria e ujit rezistenca ndaj ngrirjes dhe krips - rezistenca ndaj konsumimit - trashsia e shtress - nivelimi - lartsia - planimetria (gjurma) e rrugs** N/mm N/mm MV cycles cm3/50cm2 mm mm mm mm
2 2
-4 -0.5 25 -20 -
25 * -
18 4 deri 10 10 -
20 8 deri 15 15 -
7.5 deri 10 8 deri 11 9 5 deri 10 2 2 -
* vlerat kufitare jan dhn n seksionin 3.3.1. ** vlerat kufitare jan dhn n seksionin 3.3.5.6.
Tabela 4.11: Vlerat kufitare t vetive pr vlersimin e cilsis s ShBSS prej betoni
Bazat pr llogaritjen e cilsive m t ulta t betonit t drdhur duhet t modifikohen dhe prshtaten, respektivisht, si vijon:
4.9.2.3 Cilsia e realizimit 4.9.2.3.1 T prgjithshme

Betoni i derdhur duhet t llogaritet si vijon: me ann e matjeve, si prcaktohet n prputhje me kto kushte teknike; me an t nj mimi t vetm, i pranuar sipas kontrats;
Faqe 194
n prputhje me dispozitat e Krkesave t Prgjithshme Teknike t pranuara.
Si prcaktohet n kontrat, mimi i vetm duhet t mbuloj t gjitha shrbimet pr prfundimin e plot t punimeve sipas prshkrimit t pranuar pt to. Kontraktori nuk ka t drejt t krkoj ndonj pages shtes mbi sasin e prcaktuar n kontrat. Nuk do t lejohet asnj zbritje n kosto pr arsye t arritjes s cilsis s duhur t materialeve baz, q sht nj kusht i domosdoshm. Nse Kontraktori gjat vendosjes s veshjes siprfaqsore prej betoni ka prdorur lloje materialesh q nuk plotsojn krkesat e cilsis sipas prcaktimeve t dhna n Specifikimet Teknike, athere metoda e llogaritjes do t vendoset nga Pundhnsi (Klienti), i cili gjithashtu ka t drejt t refuzoj punimet e prfunduara n trsi. N rastin e cilsis s paknaqshme t betonit t derdhur, Pundhnsi ka t drejtn t krkoj zbritje financiare (t kostos). Gjat vlersimit t cilsis s dobt t punimeve t prfunduara, si dhe gjat llogaritjes s zbritjeve t kostos pr arsye t ksaj cilsie, do t shrbejn si baz konsideratat q vijojn:
4.9.2.3.2 Dshtimi pr arritjen e rezistencs s duhur n shtypje

Zbritjet financiare duhet t llogariten sipas ekuacionit q vijon: FD = __D__ x C x P x IW (gjithshka e prfshir) 100 ku: FD sht zbritja financiare, dhe D sht shmangia nga vlera kufitare, e llogaritur sipas ekuacionit q vijon: D = _ck cka_ x 100 (%) ck fck = rezistenca n shtypje (karakteristike) e krkuar (N/mm) fcka = rezistenca n shtypje karakteristike e arritur (prcaktuar) (N/mm) C = koefiienti i ndikimit (n nivelin) e prdorimit P = mimi i vetm, si sht prcaktuar n kontrat (gjithshka e prfshir/m) IW = sasia e punimeve t prfunduara me cilsi t paprshtatshme (m).
Faqe 195
Prcaktimi i zbritjeve financiare pr do rezultat individual, q ndodhet posht standartit t testit t rezistencs n shtypje (t kryer pr mostrat e betonit), duhet t gjndet (llogaritet) sipas vlerave (kufitare) t krkuara, si prcaktohet n Tabeln 2.1, dhe vlers kufitare ekstreme t specifikuar fckel.
4.9.2.3.3 Dshtimi pr arritjen e rezistencs s duhur n trheqje gjat prkuljes

Zbritjet financiare duhet t llogariten sipas ekuacionit q vijon: FD = __D__ x C x P x IW (gjithshka e prfshir) 100 ku: FD sht zbritja financiare, dhe D sht shmangia nga vlera kufitare, e llogaritur sipas ekuacionit q vijon: D = _fk fka_ x 100 (%) fk ffk = rezistenca n trheqje gjat prkuljes (karakteristike) e krkuar (MN/m) ffka = rezistenca n trheqje gjat prkuljes e arritur (prcaktuar) (MN/m) Prcaktimi i zbritjeve financiare pr do rezultat individual, q ndodhet posht standartit t testit t rezistencs n trheqje gjat prkuljes (t kryer pr mostrat e betonit), duhet t gjndet (llogaritet) sipas vlerave (kufitare) t krkuara, si prcaktohet n Tabeln 2.2, dhe vlers kufitare ekstreme t specifikuar ffkel.
Faqe 196
4.9.2.3.4 Dshtimi pr t arritur rezistencn ndaj ngrirjes / shkrirjes n munges t krips pr shkrirje (FT ngrirje/shkrirje)
Zbritjet financiare duhet t llogariten sipas ekuacionit q vijon: FD = __D__ x C x P x IW (gjithshka e prfshir) 100 ku: FD sht zbritja financiare, dhe D sht shmangia nga vlera kufitare, e llogaritur sipas ekuacionit q vijon: D = _0.75 FTa_ x 100 (%) 0.75 Nga ku vlera ekstreme kufitare sht FTel = 0.65 ku: FTa = koefiienti i arritur aktualisht ndrmjet Edyn ose fc e mostrave t testit t betonit, q kan qn t ekspozuara ndaj nj numri t caktuar ciklesh, dhe Edyn ose fc e mostrave t testit t betonit, q nuk kan qn t ekspozuara ndaj cikleve t ngrirjes/shkrirjes. C = koefiienti i ndikimit (n nivelin) e prdorimit = 1 P = mimi i vetm, si sht prcaktuar n kontrat (gjithshka e prfshir/m) IW = sasia e punimeve t prfunduara me cilsi t paprshtatshme (m).
Faqe 197
4.9.2.3.5 Dshtimi pr t arritur rezistencn ngrirje/shkrirje n prani t kriprave shkrirs (FT ngrirje/shkrirje)
Zbritjet financiare duhet t llogariten sipas ekuacionit q vijon: FD = __D__ x C x P x IW (gjithshka e prfshir) 100 ku: FD sht zbritja financiare, dhe D sht shmangia nga vlera kufitare, e llogaritur sipas ekuacionit q vijon D = _ma ml_ x 100 (%) ml ku: mel = vlera kufitare ekstreme = 0.40 mg/mm ml = vlera e lejuar e humbjes s mass n mostrat e testit t betonit gjat ekspozimit ndaj numrit t prcaktuar t cikleve = 0.20 mg/mm ma = vlera e humbjes s mass t arritur (prcaktuar) n mostrat e testit t betonit gjat ekspozimit ndaj numrit t prcaktuar t cikleve (mg/mm) C = koefiienti i ndikimit (n nivelin) e prdorimit = 0.3 P = mimi i vetm, si sht prcaktuar n kontrat (gjithshka e prfshir/m) IW = sasia e punimeve t prfunduara me cilsi t paprshtatshme (m). Siprfaqja e betonit duhet t mbrohet n do rast kur vlera e arritur e humbjes s mass do t tejkaloj vlern kufitare t humbjes s mass (ma > ml),.
Faqe 198
4.9.2.3.6 Dshtimi pr t arritur paprshkueshmrin nga uji (WT)

Zbritjet financiare duhet t llogariten sipas ekuacionit q vijon: FD = __D__ x C x P x IW (gjithshka e prfshir) 100 ku: FD sht zbritja financiare, dhe D sht shmangia nga vlera kufitare, e llogaritur sipas ekuacionit q vijon D = _emax.a emax.l_ x 100 (%) emax.l ku: emax.el = vlera ekstreme kufitare e thellsis maksimale t penetrimit t ujit = emax.l + 2 cm emax.l = vlera maksimale e thellsis t penetrimit t ujit e lejuar (cm) emax.a = vlera maksimale e thellsis s penetrimit t ujit e arritur (prcaktuar) (cm) C = koefiienti i ndikimit (n nivelin) e prdorimit = 0.3 P = mimi i vetm, si sht prcaktuar n kontrat (gjithshka e prfshir/m) IW = sasia e punimeve t prfunduara me cilsi t paprshtatshme (m). Siprfaqja e betonit duhet t mbrohet n do rast kur vlera e arritur e thellsis maksimale t penetrimit t ujit do t tejkaloj vlern kufitare t thellsis maksimale t penetrimit t ujit (mmax.a > mmax.l).
Faqe 199
4.9.2.3.7 Dshtimi pr t arritur trashsin e krkuar t pllaks (solets)

Zbritjet financiare duhet t llogariten sipas ekuacionit q vijon: FD = x C x P x IW (gjithshka e prfshir) ku: f sht koefiienti i zbritjeve n lidhje me D D = hp hall ha x 100 (%) hp ku: hp = trashsia e planifikuar e shtress siprfaqsore (cm) hall = shmangia e lejuar e trashsis = 0.5 cm ha = trashsia e shtress siprfaqsore e arritur (prcaktuar) (cm) Vlera e koefiientit t zbritjes f duhet t vendoset mbi baz t Tabels 4.12:
D (%) f 0.5 0.03 1 0.05 2 0.10 3 0.15 4 0.19 5 0.23 6 0.27 7 0.31 8 0.35 9 0.39 10 0.42
Tabela 4.12: Koefiientt e zbritjes n lidhje me shmangien e trashsis s shtress siprfaqsore nga ajo e planifikuar
Zbritjet financiare duhet t prcaktohen pr do rezultat individual posht standartit n lidhje me trashsin e shtress siprfaqsore (t pllaks s betonit), t prftuar n baz t vlerave kufitare, si prcaktohet n kto kushte teknike.
Faqe 200
4.9.2.3.8 Parregullsit e mdha (t siprfaqes)

Zbritjet financiare duhet t llogariten sipas ekuacionit q vijon pr rastet kur vlerat kufitare, t prcaktuara n kto kushte teknike, do t tejkalohen n vnde t veanta t shtress siprfaqsore prej betoni: FD = Di2 x w x C x P ku: Di2 sht shuma e shmangieve (devijimeve) n katror t rregullsive (t siprfaqes) W sht gjersia e korsis s kalimit n vndin e kryerjes s matjes, duke prfshir dhe bankinat ansore (m)
4.9.2.3.9 Dshtimi pr t plotsuar krkesat n lidhje me betonin arkitektonik 4.9.2.3.9.1 Krkesat pr betonin arkitektonik
Pr vlersimin e cilsis s betonit arkitektonik duhet t merren n konsiderat krkesat n lidhje me parregullsin dhe porozitetin e siprfaqes. Gjat matjes s parregullsive jan t lejuara shmangiet q vijojn: shmangia e lejuar sht DAm = 20 mm, e matur posht nj shufre (4.0 m t gjat); shmangia e lejuar sht DAm = 16 mm, e matur posht nj shufre (2.5 m t gjat).
Gjat prcaktimit t porozitetit t siprfaqes duhet t merren n konsiderat vetm poret me diametr 1 mm dhe 15 mm. Prqindja e lejuar e ktyre poreve n siprfaqen (e vndit t matjes 50 x 50 cm) sht 0.3 %.
Faqe 201
4.9.2.3.9.2
Llogaritja e zbritjeve
Zbritjet financiare duhet t llogariten sipas ekuacionit q vijon: FD = (DEV x CEV x IWEV + DPS x CPS x IWPS) x P (gjithshka e prfshir) 100 ku: DEV sht shmangia nga vlera kufitare, e llogaritur sipas ekuacionit q vijon: DEV = DAa DAl x 100 (%) DAl Dael = vlera kufitare ekstreme = DTl + 4 mm DAl = vlera e lejuar e shmangies (parregullsive) t siprfaqes n lidhje me gjatsin e caktuar t nj shufre t drejt (mm) DAa = vlera e shmangies e arritur (prcaktuar) (mm) CEV = koefiienti i ndikimit t parregullsive (n nivelin) e prdorimit = 0.1 P = mimi i vetm, si sht prcaktuar n kontrat (gjithshka e prfshir/m) IWEV = sasia e punimeve t prfunduara me cilsi t paprshtatshme parregullsit e siprfaqes (m). DPS = shmangia nga vlera kufitare, e prcaktuar me an t ekuacionit q vijon: DPS = PSa 0.3 x 100 (%) 0.3 100
Psel = vlera kufitare ekstreme e prqindjes s siprfaqes s poreve (n vndin e matjes 50 x 50 cm) = 0.4 % PSa = vlera e arritur (prcaktuar) e prqindjes s siprfaqes s poreve (n vndin e matjes 50 x 50 cm) % CPS = koefiienti i ndikimit t parregullsive (n nivelin) e prdorimit = 0.3 P = mimi i vetm, si sht prcaktuar n kontrat (gjithshka e prfshir/m) IWPS = sasia e punimeve t prfunduara me cilsi t paprshtatshme siprfaqja e poreve (m).
Faqe 202
5 Shtresat Siprfaqsore
5.1 T prgjithshme
Shtresat siprfaqsore jan pjes e konstruksionit t rrugs q vendosen mbi bazn e rrugs deri n siprfaqe t saj. Ato duhet t vendosen sipas prmasave t prcaktuara n projekt dhe n prputhje me kto kushte teknike.
5.2 Prshkrimi
Ndrtimi i shtresave siprfaqsore (ShS) prfshin furnizimin e materialeve t prshtatshm dhe zbatimin e punimeve n vndet e prcaktuara n projekt, duke prfshir zbatimin e punimeve t fugave. Shtresat siprfaqsore jan n varsi t metods s zbatimit t prdorshme tek konstruksionet rrugore pr t gjitha grupet e ngarkesave t trafikut, por mbi t gjitha pr ato me trafik t ngadalt si dhe pr vndndalimet. Shtresat siprfaqsore t veshura me blloqe guri, t formuara nga kto blloqe dhe nn-baza, mund t vendosen si shtresa siprfaqsore mbi nj baz t pastabilizuar ose t stabilizuar t konstruksionit t rrugs, n varsi t ngarkess s trafikut. Nn-baza mund t jet e formuar nga nj przjerje e pastabilizuar kokrrizash guri dhe lla-imento me glqere. Pjest t ansore t ShS duhet t mbrohen nga rrshqitja me an t linjave kufizuese. Tipi i shtress siprfaqsore prcaktohet zakonisht n projekt. Nse nuk sht prcaktuar n projekt, kt gj duhet ta prcaktoj Inxhinjeri Mbikqyrs.
5.3 Materialet Baz 5.3.1 Blloqet e Gurit

Pr ShS t siprfaqes s rrugs prdoren n rradh t par blloqe t mdhenj dhe t vegjl gursh silikat. N kushte specifike, n siprfaqet e parashikuara pr kalimtart, mund gjithashtu t prdoren blloqe t vegjl gursh, por pr kt qllim do t prdoren kryesisht blloqet e gurve pr mozaik.
5.3.2 Blloqet dhe Pllakat e Betonit (t mbjellura) me Bar

Blloqet dhe pllakat e betonit t mbjellura me bar prdoren te siprfaqet e parashikuara pr vndqndrimin (e mjeteve) dhe kalimet kmbsore. Veshja me kubik t gjelbruar. Kjo sht lloji m gjr i prdorur i shtrimit me kubik me bar, dhe i krkuar t jet strukturisht m i fort se format e tjera. Kryesisht, e formuar-
Faqe 203
veanrisht, pllakat kub t lidhura shtrohen n nj shtres pr shtrim t prgatitur mbi nj nnbaz, dhe kubik t mbushura me dhe t zgjedhur dhe gurza (seed). Gjndet nj numr i mir sistemesh t vlefshme of proprietary, n tre forma, kubik betoni t prforcuar, kubik plastik, dhe kubik betoni t derdhura n kantjer. Sistemet e ndryshme proprietary kan krkesa t ndryshme t shtress pr shtrim, dhe do t jet e nevojshme t kontrollohet me prodhuesit kur sistemi i tyre krkon nj shtres pr shtrim me material t granuluar, rr guri, ose rr/dhe. Kjo teknike sht e prshtatshme pr t gjitha prdorimet por dhe shum serioze. Kto sisteme jan shum popullore pr autoritetet lokale q krkojn t sigurojn qndrime-t qndrueshme ose t drejt kalimi pr urgjencat to otherwise zona t gjelbra, t tilla si e drejt kalimi pr trackways pr mjetet e shrbimit, zjarrfiksit etj. Disa sisteme lejojn zhavorr, inerte dekorative ose bark t prdoren pr mbushje t kubikve n vnd t shtess s barit t zakonshm, dhe disa prodhues do t furnizojn kubikt me trf t gatshm nqoftse krkohet. T mbushura me zhavorr, kto kubik plastik mund t sjellin qndrueshmri n rrug hyrse t pjerrt, dhe ndihmojn t minimizojn rrjedhjen e paevitueshme t zhavorrit n fundin e pjerrsis. Lloji i sistemit t zgjedhur dikton gjelbrimin: raporti shtrim-fortsi, me disa kubik plastik me mure t holla, ofrojn deri n 94% t siprfaqes s gjelbruar, duke prshkruar elementt struktural virtualisht t padukshme, ndrsa t tjerat, t tilla si njsit e betonit t paraprgatitur q jan t vlefshme, prbjn nj cilsi t forms s kubikut, i cili sht zakonisht rectangular ose hexagonal. T gjitha kto sisteme kubiksh jan veanrisht t zhvilluara t sigurojn q bari mundet dhe mbijeton, aq shum sa q ato mund disa her t jen t mbirritura nqoftse nuk mirmbahen rregullisht. Sistemet bllok prej betoni t paraprgatitura. Lidhjet e gjelbruara sht e rndsishme n integritetin struktural t ktyre sistemeve. Kur rritja e barit mungon ose sht e varfr, blloqe t veanta kan nj rezistenc m t ult gjat lvizjeve t ndryshme t trafikut. N rastet e trafikut t rregullt, kjo mund t rezultoj nj nnbaz e derdhur n hapsirat ndrmjet njsive t veanta. Shtrngimi i fort i anve (t bordurave) sht thelbsor pasi ndryshe do t shkaktonte pasoja n nnshtres dhe elementt e bordurave do t shprndaheshin nn efektin e ngarkess. Sistemet me binar mund t shkaktojn vshtirsi pr kmbsort pasi mbushja me dhe e vendosur brnda elementve do t edoj ose shplahet nn fektin e vibrimit duke ln si rrjedhim nj binar t dal prpara, i cili paraqet nj rrezik t madh ndaj udhtimeve. Sistemet plastike (HDPE and Polypropileni). Kto jan veanrisht t prshtatshme pr prdorime t rastit (okazionale) dhe shpejtsi t vogl lvizjeje. Thellsia relativisht e vogl e
Faqe 204
ktyre sistemeve dhe fleksibiliteti i theksuar i tyre mund t rezultojn n at q quhet efekti i trampolins, n t cilit elementt krcejn (apo lkunden) gjat kalimit t trafikut. Ky efekt mund ti shndrroj n knet siprfaqet e zakonshme t trafikut, t tilla si vnd-parkimet. Nj zgjidhje q pranon nj nivel m t lart mbulimi me bar do t shkaktonte nj paksim n tolerance ndaj konsumimit dhe ngarkesave. Kto sisteme nuk duhet t prdoren pr zona me pjerrsi tek t cilat rezistenca ndaj rrshqitjes sht nj faktor vendimtar.
5.3.3 Pllakat
Pr t gjitha llojet e siprfaqeve t veshura, t parashikuara pr kalimtart, jan t prdorshme pllakat e betonit dhe, gjithashtu, n raste t veanta edhe pllakat e gurit natyror.
5.3.4 Przierjet e Kokrrizave t Gurit

Przierjet e kokrrizave t gurit pr nn-bazat e pastabilizuara pr ShS mund t prmbajn kokrriza t thyera ose natyrore t rrs, zhavorrit dhe/ose akullit. Pr mbushjen e fugave prdoren vetm przierjet e kokrrizave t rrs.
5.3.5 Lla imento dhe Glqereje

Lla-imento (me glqere) pr nn-bazat e stabilizuara pr ShS ose mbushje t fugave ndrmjet blloqeve duhet t kompozohet nga przierje t kokrrizave t rrs, imentos (me glqere) dhe ujit. Rra pr lla-imento (me glqere) mund t kompozohet nga kokrriza natyrore dhe/ose t thyera. Lidhsit q mund t prdoren me lla-imento jan: imento Portland; imento Portland me shtesa t skorjeve t furrnaltave ose pocolanave.
Uji q prdoret pr lla-imento (me glqere) mund t jet natyror ose i trajtuar n mnyr t prshtatshme.
5.3.6 Przierjet pr Izolimin e Fugave

Pr izolimin e fugave t vendosura prgjat blloqeve t shtress siprfaqsore do t prdoren przierje t veanta me baz bituminoze ose me shtesa q ndihmojn n rritjen e vetive t elasticitetit dhe/ose plasticitetit.
Faqe 205
5.4 Cilsia e Materialeve 5.4.1 Blloqet e Gurit

Blloqet e gurit pr ShS t parashikuara pr trafikun e mjeteve duhet t jen t forta, uniforme dhe rezistente ndaj ngrirjes dhe krips dhe t prodhuara nga gurt silikat. Blloqet pr vndqndrimin e mjeteve dhe siprfaqet e parashikuara pr kalimtart (mozaik) mund t prodhohen gjithashtu prej gurve t fort karbonatik. Prmasat baz t blloqeve prej guri natyror jan dhn n Tabeln 5.1 (m posht):
Prmasat e blloqeve, n mm Gjatsia 40 Mozaik 50 60 80 Blloqe t vogla (kube) 90 100 120180 Blloqe t mdha 140200 160220 Gjersia 40 50 60 80 90 100 120 140 160 Lartsia 40 50 60 80 90 100 130 150 160
Tipi i blloqeve t gurit
Tabela 5.1: Prmasat e krkuara t blloqeve n varsi t tipit t bllokut t gurit
Shmangiet nga prmasat e dhna n Tabeln 5.1 lejohen deri n 10 %. Pr arsye t vendosjes s blloqeve n ShS, q bhet kryesisht n form harku, jan t nevojshme t prdoren dhe blloqet me form t zgjatur dhe trapezoidale. Blloqet me form t zgjatur jan gjithashtu t nevojshm pr bashkim (lidhje). Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t lejoj prdorimin e blloqeve t gurit me prmasa t ndryshme.
Faqe 206
5.4.2 Blloqet dhe Pllakat e Betonit (t mbjella) me Bar

Blloqet dhe pllakat e betonit (t mbjellura) me bar pr ShS duhet t prodhohen nga nj shtrese e trash prej betoni dhe pa plasaritje; ato duhet t jen n prputhje me krkesat e dhna n Tabeln 5.2:
Cilsit e pllakave prej betoni dhe kubik bari - shmangiet e prmasave: - gjatsi dhe gjersi, jo m shum se - lartsia, jo m shum se - faqet e rrumbullakta t pllakave: - t larta deri 80 mm, jo m shum se - t larta mbi 80 mm, jo m shum se - forca n shtypje: - mesatarja, t paktn - e veant, t paktn - rezistenca ndaj ngrirjes dhe krips, t paktn N/mm2 N/mm2 cikli 40 30 25 mm mm 2 3 mm mm 3 5
Njsia matse
Vlera e krkuar
Tabela 5.2: Vlerat e krkuara t cilsive t pllakave prej betoni dhe bari pr shtres siprfaqsore
Mbikqyrsi i Punimeve mund t miratoj prdorimin e pllakave prej betoni dhe atyre t gjelbruara me cilsi t tjera. Nqoftse pllakat ose pllakat e gjelbruara jan t prodhuara nga dy lloje t imentos (baz dhe veshje siprfaqsore), ather lidhja e plot e tyre duhet t sigurohet.
5.4.3 Pllakat
Pllakat e gurit pr ShS duhet t prodhohen nga gur silikat t fort dhe uniform, me rezistenc ndaj ndikimit t ngricave dhe krips. Pllakat prej betoni duhet t prputhen me krkesat e Tabels 5.2. Gjatsia e pllaks nuk duhet t jet m e madhe se 1.5 her e gjersis s saj.
Faqe 207
5.4.4 Przierjet e Kokrrizave t Gurit

Przierjet e kokrrizave q prdoren pr ndrtimin e nn-bazave pr ShS mund t kompozohen nga kokrrizat e granuluara: t rrs mesatare 0/2 mm; rrs s ashpr 0/4 mm; rrs dhe zhavorr shum t imt dhe/ose akullit 0/8 mm.
Przierjet e kokrrizave t gurit pr mbushjen e fugave ndrmjet blloqeve duhet t formohen prej kokrrizave t rrs natyrore ose asaj t thyer me madhsi mesatare 0/2 mm. Me prjashtim t przjerjeve t zhavorrit dhe akullit, t cilat duhet t jen n prputhje me krkesat e paraqitura n Tabelat 2.13 dhe 2.14, prmbajtja e kokrrizave deri n 0.063 mm n przierjen e kokrrizave t gurit lejohet t jet deri 3 %.
5.4.5 Llai i imentos dhe Glqeres

N kto kushte teknike jan prcaktuar krkesat pr rrn e llait t imentos q do t prdoret pr nn-bazat e stabilizuara si dhe mbushjen e fugave ndrmjet blloqeve. N kto kushte teknike jan prcaktuar dhe krkesat pr imenton. N kto kushte teknike jan gjithashtu prcaktuar edhe vetit e krkuara mbi glqeren e hidratuar pr llain e glqeres t nn-bazave t pllakave.
Vetit e glqeres s hidratuar - Prmbajtja e CO2, jo m shum se - Prmbajtja aktive e CaO + MgO, t paktn e ksaj MgO, jo m shum se - bluarje e imt: - mbetje n sitn 0.5 mm, jo m shum se - mbetje n sitn 0.09 m, jo m shum se Njsia e matjes % % % % Vlera e krkuar 7 85 0.5 10
Tabela 5.3: Vlerat e krkuara t vetive pr glqeren e hidratuar
Vetit e nevojshme pr ujin dhe llain e glqeres jan prcaktuar n kto kushte teknike.
Faqe 208
5.4.6 Przierjet pr Izolimin e Fugave

N kto kushte teknike jan prcaktuar vetit e krkuara pr przierjet me baz bituminoze si dhe przierjet elastike pr izolimin e fugave t ShS.
Vetit e przierjeve pr izolimin e fugave - forca e lidhjes (izolimit) n 180oC - pika e zbutjes sipas PK, t paktn - rezistenca ndaj uljes n 180 oC - (ndryshimi n hira), jo m shum se - qndrueshmria n t ftoht sipas Herrman (n 0C, lartsia 120 cm) - qndrueshmria n t nxeht sipas Nssel n 45C/3 or, t paktn
* nga katr paleta, tri duhet t jen t padmtuara
Njsia e matjes C C C % -
Vlera e krkuar e mir 60 3 3 / 4* 10
Tabela 5.4: Vlerat e krkuara t vetive t przierjeve pr izolimin e fugave Tek ShS
Prdorimi i t gjitha llojeve t materialeve pr izolimin e fugave ndrmjet blloqeve ose pllakave duhet paraprakisht t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs n baz t dshmive t paraqitura mbi prshtatshmrin e tyre pr nj qllim t veant.
5.5 Metoda e Zbatimit 5.5.1 Sigurimi i Materialeve

N kohn e duhur prpara fillimit t punimeve pr ShS Kontraktori duhet t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs t gjitha llojet e materialeve q ai parashikon t prdor, si dhe gjithashtu t paraqes dshmit prkatse mbi cilsin e tyre. Kto dshmi nuk duhet t jet m t vjetra: se nj vit, pr materialin e gurit; se gjasht muaj, pr gjith pjesn e mbetur t materialeve (duke prfshir dhe betonin)
Arritja e t gjitha vetive t krkuara n kto kushte teknike pr materialet (vlera kufitare ekstreme) duhet t jet e garantuar.
Faqe 209
5.5.2 Prgatitja e Siprfaqes s Formimit t Bazs

Si baz pr ShS mund t shrbej: siprfaqja e formimit t nj baze t pastabilizuar, e prgatitur n prputhje me kto kushte teknike; siprfaqja e formimit t nj nn-baze t pastabilizuar, e prgatitur n prputhje me kto kushte teknike; siprfaqja e formimit t nj baze t stabilizuar, e prgatitur n prputhje me kto kushte teknike.
Prmbajtja e boshllqeve dhe pjerrsia e shtresave t bazs s ShS duhet t sigurojn nj drenazhim t mir t ujit, i cili duhet t largohet (filtrohet) prej ktyre shtresave. Si baz pr ShS n kushte specifike mund t prdoren gjithashtu edhe shtresat siprfaqsore t stabilizuara. Pr kt duhet t jap miratimin e tij Inxhinjeri Mbikqyrs. Kontraktori do t lejohet t filloj ndrtimin e ShS pasi Inxhinjeri Mbikqyrs t ket marr n dorzim bazn e prgatitur n prputhje me krkesat e prmndura. Deri n momentin e fillimit t vendosjes s ShS, Kontraktori sht i detyruar ta mirmbaj siprfaqen e formimit t bazs n gjndje t njjt me at t kohs s marrjes s saj n dorzim. T gjitha dmtimet duhet t riparohen n mnyr t prshtatshme dhe nj dshmi e ksaj pune duhet t paraqitet tek Inxhinjeri Mbikqyrs.
5.5.3 Depozitimi i Materialeve
Nse Kontraktori do t depozitoj prkohsisht materialet e nevojshme prpara ndrtimit t ShS, ather ai duhet t gjej dhe organizoj nj vnd t prshtatshm. Pr kt, Kontraktori duhet t marr n konsiderat udhzimet e prodhuesit. Sasia e depozitimit t t gjitha materialeve duhet t jet e till q t sigurohet vazhdimsia e ndrtimit t ShS.
5.5.4 Prodhimi i Llait t imentos dhe Glqeres

Prodhimi i llait t imentos dhe glqeres duhet t bhet mekanikisht dhe t realizohet n nj fabrik (baz) t prshtatshme pr prodhimin e glqeres me metodn e punimit me mbushje. Pajisjet pr przierje (dozim) duhet t sigurojn sipas peshs sasit prkatse pr t gjith elementt prbrs t glqeres. Koha e przierjes dhe ndikimet e tjera ndaj cilsis (s prodhimit) duhet t prshtaten n at mnyr q sigurojn nj lla-imento ose glqere sa m uniform. N varsi t llojit t lidhsit t prdorur, llai i prodhuar mund t depozitohet
Faqe 210
prkohsisht n nj depozit t prshtatshme pr ruajtje ose t transportohet menjher pr n vndin (kantjerin) e ndrtimit t ShS.
5.5.5 Transportimi i Przierjeve t Kokrrizave t Gurit dhe Llait

Przierja e betonit mund t transportohet mbi siprfaqen e formimit t nj baze t prgatitur n mnyrn e duhur, e cila nuk duhet t jet e ngrir, vetm kur kjo t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Pr transportimin e przierjeve t betonit duhet t prdoren automjetet e duhur prziers-vetshkarkues, t prshtatura pr shkarkim n finitrie dhe t pajisura me nj mbules pr mbrojtjen e przjerjes s betonit nga rreshjet, tharja dhe pluhuri. Przierja e betonit duhet gjat transportimit t mbetet uniforme dhe, gjithashtu, cilsit e betonit t freskt duhet t mos ndryshojn. Numri i automjeteve pr transportimin n kantjer t przierjeve t betonit t freskt duhet t prshtatet me kushtet pr nj vendosje t njtrajtshme (n vepr), n raport me kapacitetin e makinerive t prodhimit dhe distancn e transportit. Pr transportimin e przierjeve t pastabilizuara t kokrrizave t gurit pr shtresn e bazs q vendoset posht blloqeve t gurit duhet t prdoren mjete transportues-shkarkues t pajisura me mbules q shrben pr mbrojtjen nga rreshjet t przierjes s kokrrizave t gurit. Transportimi duhet t filloj vetm pasi t jap miratimin Inxhinjeri Mbikqyrs. Llai i imentos ose glqeres s shtresn e bazs, q vendoset posht blloqeve ose pllakave, mund t filloj t transportohet vetm pasi siprfaqja e formimit t bazs pr ShS, t prgatitur n mnyrn e duhur, t jet miratuar nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Pr transport duhet t prdoren automjete t prshtatshm. Numri i automjeteve pr transport n kantjerin e ndrtimit duhet t prshtatet me kushteve t vendosura pr nj ndrtim t njtrajtshm (uniform), n varsi t kapacitetit t pajisjeve mekanike pr prodhim, distancs s transportit dhe kapacitetit t ndrtimit.
5.5.6 Ndrtimi 5.5.6.1 Shtresa e bazs

Lartsia e shtress s bazs s formuar nga nj shtres e trash (e shprndar uniformisht) prej przierjeve prkatse t pastabilizuara t kokrrizave t gurit duhet t jet m e lart n nj madhsi t till q, pas ngjeshjes ose ngurtsimit t shtress ShS, kjo baz t jet e trash 3-6 cm, m e holl pr blloqe t vegjl (mozaik) dhe m e trash pr blloqe m t mdha. Nse ShS do t prballen me ngarkesa t mdha, athere sht e dobishme q przierja e kokrrizave t gurit t przihet me imento ose glqere; kjo gj bhet e detyrueshme n rastet kur fugat ndrmjet blloqeve do t mbushen me lla-imento. Shtresa e llait t imentos pr nn-bazn e vendosur posht blloqeve duhet gjithashtu t shprndahet n nj trashsi uniform. N kt rast baza e ShS, e cila vendoset mbi nn-bazn e betonit,
Faqe 211
nuk lejohet t ngjitet (lidhet). Pr ShS me pllaka, si shtres baz duhet t vendoset nj shtres e trash 3 cm, e formuar nga nj przierje e kokrrizave t gurit dhe, sipr saj, nj shtres tjetr e bazs me trashsi 2 cm prej llait t glqeres. T gjitha llojet e shtresave t bazs duhet t vendosen mekanikisht. Shprndarja me dor lejohet vetm n rastet kur prdorimi i makinerive sht i pamundur pr shkak t hapsirs s kufizuar. Metoda e shprndarjes s materialit pr shtresn e bazs duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
5.5.6.2 Blloqet dhe pllakat

Metoda e vendosjes s blloqeve prcaktohet n projekt; vendosja e tyre realizohet n formn e segmenteve t harqeve ose ornamenteve, n rradh t vendosura me knd t drejt ose diagonal me aksin e rrugs, mekanikisht ose n mnyr manuale. Pllakat mund t vendosen n vija t drejta ose diagonalisht, zakonisht me dor. Fugat duhet t mbushen nga nj przierje e kokrrizave t shprlara t gurit, ku distanca ndrmjet blloqeve ose pllakave duhet t paktn t jet 8 mm e gjr. Nse fugat ndrmjet blloqeve ose pllakave do t mbushen me lla-imento, ather blloqet dhe pllakat duhet t lagen prpara vendosjes mbi shtresn e bazs. Hapsirat e zbrazta tek pllakat e mbjellura me bar duhet t mbushen me dhe vegjetal dhe t mbillen me bar (0.50.8 kg/ar far bari dhe 8 kg/ar humus artificial).
5.5.6.3 Fugat
Pr ndrtimin e ShS me fuga t mbushura nga przierje t pastabilizuara t kokrrizave t gurit, duhet q e gjith siprfaqja e blloqeve ose pllakave tashm t vendosura t mbulohet nga nj przierje rre dhe pastaj t laget. Pas vibrimit, przierja e mbetur e rrs duhet t pastrohet nga siprfaqja e ShS. Gjat punimeve t ShS, me fuga t mbushura me llaimento ose przierje izoluese, fugat duhet t pastrohen nga rra t paktn deri n 30 mm n thellsi. Mbushja e fugave me lla-imento ose przierje izoluese duhet t kryhet pr ato raste kur parashikohet nj ndikim i madh i ujrave ose lndve djegse. Blloqet dhe pllakat duhet t lagen gjat vendosjes n fuga t llait t imentos, ndrsa gjat vendosjes s przierjeve izoluese ato duhet t thahen dhe zona e fugave t vishet me agjent t prshtatshm n prputhje me veshjen prov. Fugat ndrmjet blloqeve ose pllakave duhet t mbushen n t njjtn koh me ecurin e punimeve. Przierjet elastike pr izolim duhet t vendosen tek fugat ku, pr arsye t lidhjes rigjide (me lla-imento), jan t pritshme lvizje m t mdha t ShS (n distanc prej 8 m tek bashkimet me strukturat). Temperatura e llait t imentos gjat vendosjes, e cila duhet t kryhet n nj temperatur mbi 10C, nuk duhet t jet m e ult se 10C dhe jo m e lart se 30C. Siprfaqja e ShS, t realizuara prej fugash t izoluara me lla-imento, duhet t mirmbahet n gjndje t lagt pr t paktn 7 dit. Gjat ksaj kohe ajo nuk mund t ngarkohet me trafik t rnd.
Faqe 212
5.6 Cilsia e Zbatimit 5.6.1 T Prgjthshme

Prpara fillimit t operimit t makinerive dhe pajisjeve, prej t cilave do t varet cilsia e punimeve t zbatuara, duhet t verifikohet prshtatshmria e tyre pr sigurimin e nj cilsie t njtrajtshme n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. T gjitha makinerit dhe pajisjet duhet t testohen dhe t plotsojn krkesat e projektit (teknik) dhe t ktyre kushteve teknike n lidhje me cilsin.
5.6.2 Kompozimi Prov

T paktn 15 dit prpara fillimit t ndrtimit t ShS, Kontraktori duhet t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs kompozimin prov t przierjes s kokrrizave t gurit dhe llait t imentos ose glqeres q ai planifikon pr ti vendosur n ShS. Kompozimi prov duhet t prmbaj: tipin dhe sasit e fraksioneve t veanta t przierjes s kokrrizave t gurit (n kg/m); llojin dhe sasin e lidhsit (n kg/m); sasin e ujit dhe t shtesave (n kg/m ose sasin e imentos); vetit e llait t freskt: o o analizimin e kompozimit (n kg/m); konsistencn (zhytja e konit) (n cm);
vetit e llait t ngurtsuar: o o o rezistencn n shtypje (n N/mm); rezistencn n trheqje gjat prkuljes (n N/mm); rezistencn ndaj ndikimit t ngrirjes dhe krips.
Prve ktij kompozimi prov, Kontraktori duhet gjithashtu t paraqes tek Inxhinjeri Mbikqyrs dshmit prkatse mbi burimin (origjinn) dhe cilsin e prshtatshme t t gjitha materialeve t prdorur pr prgatitjen e kompozimit prov t llait. Kontraktori duhet t tregoj q przierja e parashikuar e kokrrizave t gurit dhe lidhsve mund t arrij cilsin e krkuar t llait n baz t krkesave t ktyre kushteve teknike. Kontraktori nuk lejohet t filloj vendosjen (n vepr) t materialit para marrjes s miratimit t Inxhinjerit Mbikqyrs mbi kompozimin prov t llait. Nse Kontraktori ka ndrtuar tashm gjat vitit t kaluar nj ShS nga przierje t ngjashme t kokrrizave t gurit dhe lidhsve, ather rezultatet e punimeve
Faqe 213
t zbatuara t prftuara me an t testeve rutin mund t shrbejn si kompozim prov. Kjo gj duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
5.6.3 Vetit e Krkuara

Vetit e krkuara t llait t imentos jan dhn n Tabeln 5.5:
Vlerat e krkuara Vetit e llait t imentos Njsia e matjes kg/m3 cm N/mm
2
Pr shtresn baz 270 5 -
Pr izolimin e fugave 600 15 30 3.5 25
- prmbajtja e imentos, t paktn - konsistenca (ulja e konit) jo m shum se - rezistenca n shtypje, t paktn - rezistenca n trheqje gjat prkuljes, t paktn - rezistenca ndaj ndikimit t ngrirjes dhe krips, t paktn
N/mm2 cikle
Tabela 5.5: Vlerat e krkuara t vetive t llait t imentos pr ShS
Prmbajtja e krkuar e imentos prfaqsohet nga vlera kufitare m e ult. Vlera e konsistencs sht vlera kufitare e siprme. Vlera e rezistencs n shtypje dhe ajo n trheqje gjat prkuljes prfaqsojn vlerat kufitare m t ulta. Rezistenca e krkuar ndaj ndikimit t ngrirjes dhe krips sht e prcaktuar si vlera kufitare m e ult.
5.6.4 Prodhimi dhe Vendosja Prov

Pas miratimit nga Inxhinjeri Mbikqyrs, Kontraktori duhet t testoj kompozimin prov t llait t imentos gjat prodhimit n bazn (fabrikn) prkatse t prodhimit, transportit pr n kantjerin (vndin) e ndrtimit dhe vendosjen n ShS. Vndi pr marrjes e provs, q zakonisht ndodhet n kantjerin e kontrats, do t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs pasi t ket testuar m par prshtatshmrin e prgatitjes s siprfaqes s formimit t bazs. Testet e kryera pr prodhimin dhe vendosjen prov, t cilat duhet t kryhen mbi bazn e urdhrit t Kontraktorit nga nj institut i till si ISTN ose ndonj laborator tjetr, duhet t: vertetojn prshtatshmrin e vndit t depozitimit dhe t fabriks pr prodhimin e llait, prshtatshmrin e metods s transportin dhe pajisjeve pr vendosje (n vepr), t gjitha kto n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike;
Faqe 214
sigurojn marrjen nga vndi i vendosjes (n vepr) t dy mostrave pr testimin e plot t llait t imentos s freskt dhe asaj t ngurtsuar; vertetojn prshtatshmrin e trajtimit t siprfaqes s ShS prej betoni; vertetojn cilsin e zbatimit t vend-bashkimeve (fugave) t blloqeve dhe pllakave; sigurojn nivelimin, lartsin dhe pjerrsin e ShS.
Nqoftse Kontraktori ka ndrtuar tashm vitin e kaluar nj ShS me lla t ngjashm nn kushte t ngjashme, ather rezultatet e kompozimeve t zbatuara mund t merren si prodhim dhe vendosje prov. Kjo duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
5.6.5 Prodhimi dhe Vendosja Rutin (e Rregullt)

Inxhinjeri Mbikqyrs do ti lejoj Kontraktorit t vazhdoj me prodhimin dhe ndrtimin rutin vetm mbi bazn e rezultateve t raportit pr prodhimin dhe ndrtimin (vendosjen) prov. Miratimi pr vazhdimsin e operacioneve prfshin gjithashtu kushtet e vendosura n lidhje me vetit e llait si dhe kushtet e vendosura n lidhje me kontrollet teknologjike rutin, t parashikuara sipas ktyre kushteve teknike. Nse gjat prodhimit ose vendosjes s llait (n vepr) do t shfaqet ndonj ndryshim, ather Kontraktori duhet t paraqes me shkrim tek Inxhinjeri Mbikqyrs nj propozim pr ndryshime. Kontraktori mund ti konsideroj kto ndryshime si t vlefshme vetm nse ato do t miratohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
5.6.6 Kompozimi i Zbatuar

Mesatarja, e cila prfaqson kompozimin e zbatuar t llait t imentos ose glqeres, mund t llogaritet mbi bazn e rezultateve t testeve rutin dhe/ose kontrollit pas prodhimit dhe vendosjes rutin t prfunduar. Proesi prfshin t gjitha karakteristikat e llait t vendosur dhe t dhnat baz statistikore pr to.
Faqe 215
5.6.7 Nivelimi, Lartsia, Pjerrsia

Shkalla e parregullsis s siprfaqes s formimit t ShS duhet t prcaktohet me an t matjes s shmangieve posht nj shufre t drejt me gjatsi 4 m, t vendosur n drejtim t fardoshm me aksin e rrugs. Siprfaqja e formimit t ShS mund t shmanget nga rrafshi i shufrs s drejt pr jo m shum se 10 mm (vlera kufitare e siprme): Kur shmangie t tilla pasojn njra tjetrn, kjo duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Lartsia e pikave t veanta t matjes mbi siprfaqen e formimit t ShS duhet t prcaktohet me an t nivels. Siprfaqja e formimit t ShS tek do pik e przgjedhur n mnyr arbitrare mund t shmanget prej lartsis s projektuar pr jo m shum se 10 mm (vlera kufitare e siprme). Pjerrsia e siprfaqes s formimit t ShS duhet t jet zakonisht e barabart me pjerrsin trthore dhe gjatsore t karrexhats s rrugs. Shmangiet e lejuara do t prcaktohen me an t parregullsive (t siprfaqes) si dhe shmangieve t lejuara nga lartsia e siprfaqes s formimit t ShS, por kto nuk duhet t jen m t mdha se 0.4 % e vlers absolute t pjerrsis (vlera kufitare ekstreme).
5.7 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 5.7.1 Testet Rutin (t Rregullta)

Numri i testeve rutin gjat vendosjes s ShS prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi bazn e rezultateve t testeve prov (kompozimi prov dhe prodhimi e vendosja prov). Testet rutin minimale, t cilat duhet t kryhen nga Kontraktori, prfshijn: - blloqet dhe pllakat: - prmasat - rezistenca n shtypje - przierjet e kokrrizave t gurit: - granulometria - vetit - lla-imento e freskt: - przierja e kokrrizave t granuluara: - granulometria - vetit - lidhsit: - prmbajtja - vetit - konsistenca - lla-imento e ngurtsuar: - rezistenca n shtypje - rezistenca n trheqje gjat prkuljes
do do do do do do do do do do do
400 m 800 m 800 m 2,000 m 800 m 4,000 m 800 m 4,000 m 400 m 800 m 2,000 m
Faqe 216
- rezistenca ndaj ndikimit t ngrirjes dhe krips (vetm pr llain e izolimit t fugave) - przierjet pr izolimin e fugave: - vetit - nivelimi dhe lartsia e shtress
do do do
2,000 m 800 m 200 m
Numri dhe lloji i testeve t llait t glqeres pr ShS prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Inxhinjeri Mbikqyrs mund t rris numrin e testeve rutin minimale n rast se zbulon shmangie m t mdha t rezultateve nga testet prov. Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t zvogloj numrin e testeve rutin n rast t rezultateve t njjta. N marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, cilsia e ShS s ndrtuar mund t prcaktohet edhe me ann e ndonj metode tjetr t njohur. N kto raste, matja e cilsis s vendosjes (n vepr) si dhe metoda dhe sasia e testeve duhet gjithashtu t kryhen n marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs.

Numri i testeve t kontrollit t cilat kryhen nga Pundhnsi (Klienti), n rast se nuk sht prcaktuar ndryshe, duhet t jet n raport 1:4 me testet rutin. Vndet pr marrjen e mostrave dhe kryerjen e matjeve rutin dhe t kontrollit t cilsis s zbatimit t ShS do t prcaktohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs me an t metods s seleksionimit t rastsishm statistikor.

Punimet e zbatuara maten n prputhje me kto kushte teknike dhe llogariten n metr katror (m2). T gjitha sasit do t maten n prputhje me punimet e kryera n kuadr t volumeve t projektit.

ShS e ndrtuar do t merret n dorzim nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi bazn e krkesave t cilsis s ktyre kushteve teknike dhe n prputhje me kto kushte teknike. T gjith mangsit (difektet) e zbuluara n lidhje me kto krkesa duhet t riparohen nga Kontraktori prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve, n rast t kundrt do t zbritet kostoja e punimeve t zbatuara me cilsi t paprshtatshme. T gjitha shpenzimet pr riparimin e defekteve jan n ngarkim t Kontraktorit, prfshir shpenzimet pr t gjitha matjet dhe testet q dshmuan cilsin e paprshtatshme t punimeve t zbatuara si dhe shpenzimet pr
Faqe 217
matjet dhe testet e reja q nevojiten pr prcaktimin e cilsis s punimeve pas prfundimit t riparimeve prkatse. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj lloj pagese pr t gjitha punimet, q nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike (q tejkalojn vlerat kufitare ose vlerat kufitare ekstreme), dhe t cilat Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. N raste t tilla, Pundhnsi (Klienti) ka t drejt t zgjas pr t paktn 5 (pes) vjet kushtet e garancis pr t gjitha punimet, t cilat varen prej punimeve t pariparuara.
5.9 Llogaritja e Kostos 5.9.1 T prgjithshme

Punimet e zbatuara llogariten n prputhje me kto kushte teknike. Sasit e specifikuara sipas ktyre kushteve teknike duhet t llogariten sipas mimeve njsi t kontrats. mimi njsi i kontrats duhet t prfshij t gjitha shrbimet e nevojshme pr prfundimin e punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt t krkoj ndonj pages shtes.
Si pasoj e kushtit t vendosur, gjat llogaritjeve nuk lejohen t ket zbritje n kosto n lidhje me cilsin e materialit pr ShS. Nse Kontraktori vendos n ShS nj material, i cili nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, ather metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs; Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t refuzoj n trsi punimet e kryera.
5.9.2.2
Cilsia e zbatimit
Bazat e domosdoshme pr vlersimin e cilsis s zbatimit dhe llogaritjen e zbritjeve (n kosto) pr cilsi t paprshtatshme jan dhn n Tabeln 5.6. N rastet kur Kontraktori nuk sht n gjndje t siguroj cilsin e krkuar t ShS n prputhje me kto kushte teknike, metoda e prllogaritjes duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 218
Vlera kufitare Vetit e llait t imentos Njsia e matjes Ekstremi i poshtm E poshtme E siprme Ekstremi i siprm
Koefiienti i ndikimit K
Lla-imento e freskt: - prmbajtja e imentos: - pr shtresat e bazs - pr izolimin e fugave - konsistenca - pr shtresat e bazs - pr izolimin e fugave kg/m2 kg/m2 cm cm 245 550 270 600 5 15 7 18 11 12 2.5 5
Lla-imento e ngurtsuar: - rezistenca n shtypje: - pr shtresat e bazs - pr izolimin e fugave - rezistenca n trheqje gjat prkuljes - rezistenca ndaj ndikimit t ngrirjes dhe krips N/mm2 N/mm2 N/mm cikle
2
3.5 27 3 25
5 30 3.5 25
3.3 10 7 -
Siprfaqja e formimit t ShS: - nivelimi - lartsia mm mm 10 10 15 15 2 2
Tabela 5.6: Vlerat kufitare t vetive t lla-imentos pr vlersimin e cilsis s ShS t ndrtuara
Faqe 219
6 Bordurat dhe Elementt Ansor

6.1 T Prgjithshme
Bordurat dhe Elementt Ansore t karrexhats (BEA) jan element gjatsor q vendosen pr stabilizimin dhe kufizimin e anve t jashtme t korsive t trafikut. Ato duhet t ndrtohen n prmasat e prcaktuara n projekt dhe n prputhje me kto kushte teknike.
6.2 Prshkrimi
Bordurat dhe elementt ansore t karrexhats prfshijn gjersit shtes (bankinat), bordurat, kufizimet dhe shinat mbrojtse. Ndrtimi i Bordurave dhe Elementve Ansore t karrexhats (BEA) prfshin: furnizimin e elementve t parafabrikuar t prshtatshm dhe vendosjen e tyre (n vepr), ose furnizimin e t gjith materialeve baz t nevojshm, prodhimin e tyre dhe vendosjen n BEA, n vndin e prcaktuar n projekt.
Ktu prfshihen gjithashtu t gjitha punimet pr prgatitjen e bazamentit pr BEA, realizimin e fugave, mbrojtjen e nevojshme t siprfaqes si dhe t gjitha punimet e tjera q kan lidhje me prforcimin e ktyre elementve. Kto punime duhet t zbatohet n koh pa rreshje dhe kur temperatura e bazs (pa er) sht 525C. Gjat vendosjes duhet t merren masa t veanta kur vlerat e temperaturs jan prkohsisht m t ulta ose m t larta. Elementt ansore jan t nevojshm pr mbrojtjen e anve t rrugs dhe rritjen e siguris s trafikut pr t gjitha llojet e rrugve. Tipet e elementve ansor prcaktohet zakonisht n projekt. Nse nuk jan prcaktuar aty (n projekt), athere ato duhet t specifikohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
6.3 Materialet Baz

Materialet baz q prdoren pr prodhimin e przierjeve t betonit dhe ndrtimin e BEA jan dhn n kto kushte teknike. Materialet baz q prdoren pr prodhimin e przierjeve t asfaltobetonit pr prodhimin e bordurave jan prcaktuar n kto kushte teknike. Bordurat e gurit dhe blloqet e vegjl (kubet) q prdoren pr kufizimet ansore mund t prodhohen prej gurve silikat ose karbonat.
Faqe 220
6.4 Cilsia e Materialeve 6.4.1 T Prgjithshme

Cilsia e materialit pr przierjet e betonit dhe t gjitha materialet e tjera t nevojshme pr ndrtimin e BEA sht e prcaktuar n kto kushte teknike. Cilsia e materialeve pr przierjet e asfaltobetonit sht gjithashtu e prcaktuar n kto kushte teknike. Granulometria e przierjeve t gurit gjat prodhimit mund t shmanget nga kufinjt e granulometris deri n 3%. Przierjet e kokrrizave t gurit duhet t prmbajn vetm kokrriza t thyera. N raste t veanta, lejohet prdorimi i rrs natyrore 0/20 mm, por vetm n raport 1:1 me rrn e thyer. Pr prgatitjen e przierjeve t asfaltobetonit pr bordura duhet t prdoret BIT 60. Shmangiet e lejuara t prmasave t bordurave t gurit jan: pr gjersin, 3 mm; pr lartsin, 10 mm.
Shmangiet e lejuara t prmasave pr blloqet e vegjl prej guri lejohet deri n 10% t prmasave t prcaktuara.
6.4.2 Bordurat prej Betoni t Parafabrikuar

Testimi dhe vlersimi i cilsis s bordurave prej betoni t parafabrikuar duhet t kryhet n prputhje me krkesat e prcaktuara n standartet europiane EN 13369 dhe EN 13225.
6.4.3 Testimi Prov, i Miratuar

Testimi prov duhet t kryhet prpara fillimit t prodhimit t rregullt t bordurave prej betoni t parafabrikuar si dhe, gjithashtu, pas do ndryshimi t przierjes s projektuar dhe/ose proesit teknologjik gjat prodhimit t rregullt. Kryerja e testimit realizohet tek bordurat q jan 28 dit t vjetra, prej mostrave t prera nga pjesa ballore ose e siprme e siprfaqes s rrafsht t bordurs. Nj bordur konsiderohet e prshtatshme nse pas 25 cikleve t ngrirjes dhe shkrirjes do t plotsoj kriteret q vijojn: humbja e mass < 0.200 mg/mm; thellsia e dmtimit < 1 mm.
Faqe 221
Pr do tre mostra kryhet nj testim, ku siprfaqja individuale e mostrave nuk duhet t jet m e vogl se 100 cm.
6.4.4 Kontrolli i Prodhimit Rutin

Respektohen t gjitha dispozitat n fuqi me prjashtim t: mos-testimit t rezistencs n shtypje t betonit pr bordurat prej betoni; mos-kontrollit t rezistencs siprfaqsore; rezistenca ndaj ngrirjes kontrollohet me an t marrjes s mostrave t betonit, n kuadrin e kontrollit t rregullt t cilsis s betonit n fabrik; rezistenca ndaj ngrirjes n prani t krips (pr shkrirje) kontrollohet n mostrat e nxjerra prej bordurave.
Kontrolli kryhet n pjesn ballore t pjerrt ose siprfaqen e siprme t rrafsht t bordurs pr betonin 28 dit t vjetr. Nj bordur konsiderohet e prshtatshme nse pas 25 cikleve t ngrirjes dhe shkrirjes do t plotsoj kriteret q vijojn: humbja e mass nuk sht m e madhe se 0.250 mg/mm; thellsia e dmtimit nuk sht m e madhe se 2.0 mm.
Proedura mund t vazhdoj deri n 50 cikle n rastin kur humbja e mass pas 25 cikleve sht m e madhe se 0.250 mg/mm por m e vogl se 0.350 mg/mm. Bordura konsiderohet rezistente ndaj ngrirjes kur totali i humbjeve pas 50 cikleve ngrirje-shkrirje, t kryera n prani t krips, nuk tejkalon 0.500 mg/mm dhe thellsia e dmtimit nuk tejkalon 2.5 mm. Gjat testimit mostra duhet t mbulohet me mbules plastike pr t parandaluar avullimin e ujit dhe pr t ruajtur (mbajtur) nj prqndrim t njjt t solucionit t krips.
Faqe 222
6.5 Metoda e Zbatimit 6.5.1 Sigurimi i Materialit

Gjat sigurimit (blerjes) s materialeve pr bordurat duhet t plotsohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
6.5.2 Prgatitja e Bazs

Si baz pr gjersin shtes (bankinat) prej betoni mund t shrbej: siprfaqja e formimit t nj baze t pastabilizuar, e prgatitur n prputhje me kto kushte teknike; dhe siprfaqja e formimit t nj nn-baze t stabilizuar, e prgatitur n prputhje me kto kushte teknike.
Kontraktori mund t filloj ndrtimin e BEA vetm pasi Inxhinjeri Mbikqyrs t ket marr n dorzim siprfaqen e formimit t bazs n prputhje me krkesat e prcaktuara. Deri n momentin e fillimit t ndrtimit t bordurave, Kontraktori sht i detyruar ta mirmbaj siprfaqen e formimit t bazs n kushte t njjta me ato t marrjes s saj n dorzim. T gjitha dmtimet duhet t riparohen n mnyrn e duhur dhe dshmit prkatse pr kt duhet t paraqitet tek Inxhinjeri Mbikqyrs.
6.5.3 Depozitimi i Przierjeve t Kokrrizave t Gurit, Lidhsve dhe Elementve t Parafabrikuar

Pr depozitimin e przierjeve t kokrrizave t gurit, lidhsve dhe elementve t parafabrikuar, q jan parashikuar pr tu vendosur tek bordurat, duhet t plotsohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
6.5.4 Prodhimi i Masave dhe Przierjeve 6.5.4.1 Prodhimi i mass s betonit

Pr prodhimin e t gjitha llojeve t masave t betonit pr bordura duhet t plotsohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
Faqe 223
6.5.4.2 Prodhimi i llait t imentos

Pr prodhimin e llait t imentos pr mbushjen e fugave t bordurave dhe kufizuesve (t karrexhats) duhet t plotsohen krkesat e prmndura n kto kushte teknike.

Pr prodhimin e przierjeve bituminoze pr bordura duhet t plotsohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
6.5.4.4 Transportimi i masave dhe przjerjeve

Gjat transportimit t masave t betonit si dhe przierjeve t llait t imentos dhe atyre bituminoze duhet t plotsohen krkesat e ktyre kushteve teknike.
6.5.5 Ndrtimi 6.5.5.1 Vendosja e mass s betonit

Vendosja e masave t betonit n vndet e prcaktuara pr ndrtimin e BEA, si dhe t elementve t parafabrikuar pr BEA, sht e prcaktuar n kto kushte teknike.
6.5.5.2 Vendosja e przierjeve bituminoze

Prve krkesave pr vendosjen e przierjeve bituminoze, t prcaktuara n kto kushte teknike, gjat vendosjes s bordurave prej asfaltobetoni duhet gjithashtu t konsiderohen krkesat q vijojn: pr vendosjen e bordurave prej przierjesh bituminoze duhet t prdoren makineri t prshtatshme, t cilat sigurojn formn e krkuar t bordurave (zakonisht n form trapezoidale me ant e siprme t rrumbullakosura); temperatura e bazs (e cila duhet t jet paraprakisht e sprkatur) dhe e ajrit duhet t jet t paktn 10 C; shmangiet m t mdha t temperaturs s przierjes bituminoze gjat vendosjes (n vepr) prej temperaturs optimale t vendosjes, e cila sht prcaktuar mbi bazn e prodhimit dhe vendosjes prov, lejohet t jet 10 C; ana e jashtme e bordurs prej asfaltobetoni duhet t jet e spostuar pr t paktn 5 cm nga ana e jashtme e shtress s bazs t formuar prej przierjesh bituminoze;
Faqe 224
bordura mund t digjet (nxehet) vetm pasi przierja bituminoze t jet ftohur deri n temperaturn e ambjentit.
6.5.5.3 Vendosja e bordurave dhe kufizuesve (ansor)

Bordurat dhe kufizuesit e parafabrikuar ose prej guri duhet zakonisht t vendosen mbi nj bazament t prgatitur n mnyrn e duhur, t realizuar me beton t freskt (Class 15/20) n prputhje me projektin. Trashsia e shtress mbshtetse mund t jet: posht bordurave, t paktn 15 cm; dhe posht kufizuesve, t paktn 10 cm.
Distanca ndrmjet bordurave ose kufizuesve ansor duhet t jet 10-15 mm. Vndbashkimet (fugat) midis tyre duhet t mbushen n ann ballore dhe t siprme me llaimento deri n nj thellsi prej t paktn 30 mm, ndrsa pjest e mbetura t fugave mund t mbushen me nj rr t prshtatshme. Siprfaqja e fugave me lla-imento duhet t realizohet n formn e duhur. N raste t veanta, bordurat dhe kufizuesit mund t vendosen gjithashtu mbi nj shtres baze t pastabilizuar. Kjo gj duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
6.5.6 Mbrojtja e Betonit

Mbrojtja e duhur e betonit, q nevojitet gjat prgatitjes s elementve t parafabrikuar dhe vendosjes n ShS, sht e prshkruar n kto kushte teknike.
6.5.7 Ndrtimi i Fugave

T gjith punimet e nevojshme n lidhje me ndrtimin e fugave t ShS jan t prmndura n kto kushte teknike.
Faqe 225
6.6 Cilsia e Zbatimit 6.6.1 Betoni

Kushtet n lidhje me cilsin e betonit pr bordura jan prcaktuar n kto kushte teknike. Prve ktyre krkesave, duhet t merret gjithashtu n konsiderat se shtresa mbrojtse prej betoni, q vendoset mbi shufrat e elikut t barrierave mbrojtse t prforcuara, duhet t jet t paktn 4 cm e trash. Nse n projekt nuk jan prcaktuar krkesat n lidhje me cilsin e betonit pr BEA individuale (t veanta), athere prcaktimi i tyre do t bhet nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi bazn e punimeve t ngjashme t prmendura n kto kushte teknike.
6.6.2 Przierjet Bituminoze

Kushtet baz pr cilsin e zbatimit t bordurave prej asfaltobetoni jan prcaktuar n kto kushte teknike. Pr bordurat duhet t merren gjithashtu n konsiderat edhe disa karakteristika t veanta pr przierjet bituminoze, t cilat jan theksuar n Tabeln 6.1:
Vetit e przierjeve bituminoze Mostra e testit sipas Marshall: - qndrueshmria n 60C, t paktn - rrjedhshmria n 60C, t paktn - prmbajtja e boshllqeve - mbushja me bitum e boshllqeve tek przierjet e kokrrizave t gurit Karrotat ose prerjet (n rrug): - prmbajtja e boshllqeve, jo m shum se - dndsia, t paktn
Njsia e matjes
Vlera e krkuar
kgf mm % (V/V) %
800 4 1.0 deri 2.5 86 deri 94
% (V/V) %
6 98
Tabela 6.1: Vlerat e krkuara t vetive t przierjeve bituminoze pr bordura
6.6.3 Llai i imentos

Kushtet pr cilsin e llait t imentos, t prcaktuara n kto kushte teknike, jan gjithashtu t vlefshme edhe pr llain e imentos q prdoret pr mbushjen e fugave t bordurave dhe kufizuesve ansor (t karrexhats).
Faqe 226
6.7 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 6.7.1 Testet Rutin

Numri i testeve rutin gjat ndrtimit t bordurave do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi bazn e rezultateve t testeve prov. Testet rutin minimale, t cilat duhet t kryej Kontraktori, prfshijn: pr gjersit shtes (bankinat), sasit prkatse t t gjitha testeve t prmendura n kto kushte teknike; pr bordurat dhe blloqet e vegjl (kubet) t parafabrikuar ose prej guri q prdoren si kufizues ansor (t karrexhats), t gjitha testet e dhna n kto kushte teknike, n raport: 400 m = 100 ml; pr bordurat prej przierjesh bituminoze t realizuara me trar nivelues, t gjitha testet prkatse t prmendura n kto kushte teknike, n raport: 2,000 m = 100 ml; pr bordurat prej asfaltobetoni, t gjitha testet e prmendura n kto kushte teknike; pr barrierat (shinat) mbrojtse, t gjitha testet prkatse t prmendura n kto kushte teknike, n raport: 4,000 m = 100 ml.
Inxhinjeri Mbikqyrs mund t rris numrin e testeve rutin minimale n rast se zbulon shmangie m t mdha t rezultateve t testeve rutin prej atyre t testeve prov. Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t zvogloj numrin e testeve rutin n rast t rezultateve t njjta. N marrveshje me Inxhinjerin Mbikqyrs, cilsia e BEA t vendosura (n vepr) mund gjithashtu t prcaktohet dhe me ann e ndonj metode tjetr t njohur. N kto raste, matjet e cilsis s vendosjes (n vepr) si dhe metoda dhe sasia e testeve duhet gjithashtu t theksohet dhe marr miratimin e Inxhinjerit Mbikqyrs.

Numri i testeve t kontrollit, t cilat kryhen nga Pundhnsi (Klienti), n rast se nuk sht prcaktuar ndryshe, duhet t jet n raport 1:4 me testet rutin. Vndet pr marrjen e mostrave dhe kryerjen e matjeve rutin dhe t kontrollit t cilsis s zbatimit t BEA do t prcaktohen nga Inxhinjeri Mbikqyrs me an t metods s seleksionimit t rastsishm statistikor.
Faqe 227

Punimet e zbatuara maten n prputhje me kto kushte teknike dhe llogariten n metr katror (m2). T gjitha sasit do t maten n prputhje me tipin dhe sasin e punimeve e kryera n kuadr t volumeve t projektit.

BEA e ndrtuar do t merret n dorzim nga Inxhinjeri Mbikqyrs mbi bazn e krkesave t cilsis s ktyre kushteve teknike dhe n prputhje me kto kushte teknike. T gjith mangsit (difektet) e zbuluara n lidhje me kto krkesa duhet t riparohen nga Kontraktori prpara vazhdimit t mtejshm t punimeve, n rast t kundrt do t zbritet kostoja e punimeve t zbatuara me cilsi t paprshtatshme. T gjitha shpenzimet pr riparimin e defekteve jan n ngarkim t Kontraktorit, prfshir shpenzimet pr t gjitha matjet dhe testet q dshmuan cilsin e paprshtatshme t punimeve t zbatuara dhe, kur sht e nevojshme, shpenzimet pr matjet dhe testet e reja q krkohen pr prcaktimin e cilsis s punimeve pas prfundimit t riparimeve prkatse. Kontraktori nuk ka t drejt pr asnj lloj pagese pr t gjitha punimet, q nuk prputhen me cilsin e krkuar sipas ktyre kushteve teknike (q tejkalojn vlerat kufitare ose vlerat kufitare ekstreme), dhe t cilat Kontraktori nuk i ka riparuar sipas udhzimeve t Inxhinjerit Mbikqyrs. N t tilla raste, Pundhnsi (Klienti) ka t drejt t zgjas pr t paktn 5 (pes) vjet kushtet e garancis pr t gjitha punimet, t cilat varen prej punimeve t pariparuara.
6.9 Llogaritja e Kostos 6.9.1 T Prgjithshme

Punimet e zbatuara n prputhje me kto kushte teknike duhet t llogariten sipas mimit njsi t kontrats. mimi njsi i kontrats duhet t prfshij t gjitha shrbimet e nevojshme pr prfundimin e punimeve. Kontraktori nuk ka t drejt t krkoj ndonj pages shtes.
Faqe 228

Si pasoj e kushtit t vendosur, gjat llogaritjeve nuk lejohet t ket zbritje n kosto n lidhje me cilsin e materialeve prkats pr BEA. Nse Kontraktori vendos n BEA nj material, i cili nuk prputhet me krkesat e ktyre kushteve teknike, ather metoda e prllogaritjes s kostos do t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs; Inxhinjeri Mbikqyrs mund gjithashtu t refuzoj n trsi punimet e kryera.
6.9.2.2 Cilsia e Zbatimit

T dhnat baz pr vlersimin e cilsis s zbatimit dhe pr llogaritjen e zbritjeve (n kosto) pr arsye t cilsiss paprshtatshme (t punimeve) jan: pr gjersit shtes (t karrexhats), bordurat dhe barrierat (shinat) mbrojtse n Tabeln 4.11; pr bordurat e parafabrikuara dhe ato prej guri n Tabeln 5.5; pr bordurat prej asfaltobetoni n Tabeln 3.15.
N rast se Kontraktori nuk sht n gjndje t siguroj cilsin e krkuar t ndrtimit t BEA sipas ktyre kushteve teknike, athere metoda e prllogaritjes s tyre duhet t prcaktohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs.
Faqe 229
7 Bankinat
7.1 T Prgjithshme
Bankinat jan rripa (shirita) gjatsorq vendosen prgjat anve t jashtme t karrexhats (s rrugs), t cilat nuk jan parashikuar pr kalimin e trafikut, por pr t siguruar arritjen e qllimin t karrexhats n trsi. Bankinat duhet t ndrtohen sipas prmasave t prcaktuara n projekt dhe n prputhje me kto kushte teknike.
7.2 Prshkrimi
Ndrtimi i bankinave prfshin furnizimin dhe vendosjen e t gjitha materialeve prkatse n vndet e prcaktuara nga projekti. Ndrtimi i bankinave formohet nga nj ose m shum shtresa, t prbra prej materialeve t parashikuara n projekt. Kto punime duhet t kryhet kur temperatura e ajrit sht t paktn 20C dhe n mot pa rreshje.
7.3 Materialet Baz

Materialet baz q prdoren pr ndrtimin e shtress s siprme t bankinave prfshijn przierjet e gurit, humusit, dhe pllakave t mbjella me bar prej kompozimeve t betonit dhe atyre t asfaltit.
7.4 Cilsia e Materialeve

Cilsia e krkuar pr przierjen e kokrrizave t gurit q do t prdoret pr ndrtimin e bankinave sht e prcaktuar n kto kushte teknike. Me qllim q t sigurohet nj rritje e prhershme e vegjetacionit sht e nevojshme t prdoret dhera vegjetal aktiv (produktiv). Cilsia prkatse e pllakave t mbjella me bar sht e prcaktuar n kto kushte teknike. Cilsia e kompozimit t asfaltit duhet t plotsoj krkesat e vendosura n lidhje me shtresat siprfaqsore dhe ato siperfaqesore q ndodhen n zonn e afrt t kalimit t trafikut.
Faqe 230
7.5 Metoda e Zbatimit

Kushtet e prmendura n kto kushte teknike duhet t plotsohen dhe pr ndrtimin e bankinave. Si baz pr ndrtimin e bankinave mund t shrbej: siprfaqja e formimit t nn-bazs, e prgatitur sipas ktyre kushteve teknike; ose siprfaqja e formimit t bazs s pastabilizuar (t rrugs), e prgatitur n prputhje me kto kushte teknike.
Materiali q vendoset gjat ndrtimit t bankinave duhet t lidhet dhe ngjeshet n mnyr t till q t minimizoj fenomenin e erozionit sa m shum q t jete e mundur. Trashsia e shtress s materialit t gurit pr ndrtimin e bankinave duhet t paktn t jet deri n 30 cm. Bankinat prej dheu vegjetal duhet t ken nj shtres baz, t formuar nga nj przjerje kokrrizash mikse ose koherente me trashsi t paktn 20 cm, ndrsa trashsia e shtress s siprme prej dheu vegjetal nuk duhet t jet m shum se 10 cm. Ndrtimi i bankinave me pllaka t mbjella me bar duhet t ket t paktn nj shtres baz me trashsi 20 cm, t formuar nga nj przjerje e prshtatshme e kokrrizave t gurit, dhe nj nn-shtres nga nj przierje rre me trashsi t paktn 5 cm. Tipi i pllaks q do t prdoret duhet t miratohet nga Inxhinjeri Mbikqyrs. Bankinat e stabilizuara, t realizuara me gur t thyer dhe t mbushura me dhe vegjetal, duhet t ndrtohen nga nj shtres baz e formuar nga nj przierje gursh ose kokrrizash t granuluara me trashsi t paktn 20 cm dhe nga nj shtres me trashsi t paktn 10 cm prej akulli me kompozim skeletor, e cila do t mbulohet n siprfaqe nga nj shtres prej dheu vegjetal me trashsi mesatare 5 cm. Shtresa e dheut vegjetal t vendosur mbi shtresn e akullit do t laget dhe mbillet me bar. Bankinat prej shtresash siprfaqsore asfaltike duhet n maksimum t vendoset 10 cm larg zons buferike (rezerv) t gardhit t siguris. Konstruksioni i bankins (s but) duhet t ket t njjtn trashsi me at t bankins (s fort), t vendosur n afrsi t zons s trafikut, por n vnd t shtress siprfaqsore t lidhur do t vendoset nj przierje gursh t palidhur.
7.6 Cilsia e Zbatimit

Cilsia e zbatimit t ndrtimit t bankinave nga przjerjet e gurit dhe me kokrriza t granuluara duhet t korespondojn me kushtet e prmendura n kto kushte teknike. Cilsia e zbatimit t ndrtimit t bankinave me pllaka t gjelbruara duhet t korespondoj me krkesat n kto kushte teknike. Zbatimet e mbetura gjat ndrtimit t bankinave duhet t jen n cilsi n prputhje me krkesat e ktyre kushteve teknike. Formacioni i bankinave
Faqe 231
duhet t jet i ndrtuar me nj pjerrsi q shkon nga ana e jashtme (t paktn 2.54.0%) dhe t paktn 10 mm nn lartsin e anve n afrsi t trupit t rrugs. Ky kusht nuk zbatohet pr bankinat me nj shtres siprfaqsore asfalti.
7.7 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit

N kto kushte teknike jan prcaktuar krkesat n lidhje me shkalln (sasin) e testimit t cilsis s zbatimit gjat ndrtimit t bankinave. N rastin e bankinave me shtres siprfaqsore asfaltike, n kto kushte teknike jan prcaktuar krkesat mbi qllimin (e puns) pr verifikimin e cilsis.
7.8 Matjet dhe Marrja n Dorzim

Metoda e matjes dhe marrjes n dorzim e bankinave t ndrtuara duhet t bhet mbi bazn e ktyre kushteve teknike.
7.9 Llogaritja
Pr llogaritjen e punimeve t zbatuara tek bankinat duhet t respektohen kushtet e theksuara n kto kushte teknike.
Faqe 232
Shtojca A Lista e Normave Europiane Prkatse

EN 13108-1:2006 EN 13108-2:2006 Przierje bituminoze specifikimet e materileve: Asfaslto betoni Przierje bituminoze specifikimet e materileve: Pr shtresa shum t holla
Faqe 233

ARCS 3 - Final Draft - Shqip PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

ARCS 3 - Final Draft - Shqip PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ARCS 3 - Final Draft - Shqip PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Specifikimet pr Ndrtimit e Rrugve Shqiptare SNRrSh 3 Ndrtimet Rrugore Standartet pr Projektimin dhe Ndrtimin e Rrugve Shqiptare

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Llogaritja e Kostos .......................................................................................................... 166

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

SHTOJCA A LISTA E NORMAVE EUROPIANE PRKATSE....................................................... 233

Drafti Final Korrik 2008

1 Shkurtimet dhe Prkufizimet

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

2.2 Bazat e Pastabilizuar (BP) 2.2.1 Prshkrimi

2.2.2 Materialet Baz

Drafti Final Korrik 2008

Emertimi i przierjeve t granuluara t kokrrizave t gurit Gur Gur natyror

Tabela 2.1: Klasifikimi i materialit (fraksioneve) baz

Drafti Final Korrik 2008

Figura 2.1: Granulometria pr przierjet e granuluara t kokrrizave t gurit

Drafti Final Korrik 2008

Drafti Final Korrik 2008

2.2.3.2 Karakteristikat mekanike

Drafti Final Korrik 2008

2.2.4 Metoda e Zbatimit 2.2.4.1 Sigurimi i przierjeve t kokrrizave t gurit

Drafti Final Korrik 2008

2.2.4.2 Testet Prov

2.2.4.3 Prgatitja e formacionit t nn-bazs

Drafti Final Korrik 2008

2.2.4.4 Depozitimi i przierjeve t kokrrizave t gurit

2.2.4.5 Transporti i przierjeve t kokrrizave t gurit

Drafti Final Korrik 2008

2.2.4.6 Shprndarja e przierjeve t kokrrizave t gurit

Drafti Final Korrik 2008

2.2.5 Cilsia e Zbatimit 2.2.5.1 T prgjithshme

2.2.5.3 Aftsia mbajtse

Tabela 2.2: Krkesat mbi aftsin mbajtse t BP

Drafti Final Korrik 2008

2.2.5.4 Nivelimi, lartsia, pjerrsia

2.2.6 Kontrolli i Cilsis s Zbatimit 2.2.6.1 Testet rutin

Drafti Final Korrik 2008

2.2.6.2 Testet e kontrollit

2.2.7 Matja dhe Marrja n Dorzim e Punimeve 2.2.7.1 Matja e punimeve

Drafti Final Korrik 2008

2.2.7.2 Marrja ne dorzim e punimeve

2.2.8 Llogaritja e Kostos 2.2.8.1 T prgjithshme

2.2.8.2 Zbritjet si rezultat i cilsis s paprshtatshme 2.2.8.2.1 Przierjet e kokrrizave t gurit

2.2.8.2.2 Cilsia e zbatimit

Drafti Final Korrik 2008