EDEP ADAP Edep noktasndan balamak istiyorum ilk olarak edep olmakszn yaplan onca ey ne ifade ediyor, sevilmek

sevmek, yalansz riyasz biri ile hal olabilmek , doymak sevdasnda bir olmak iin ne gerekiyor edepten gayr, ak iin nce edep lazm diyor statlar. Adabn edebin ahlakn ve dzgn insan olmann getirileri dorultusun da ben de baz ayetler ile yazma devam etmek istiyorum.

Nur / 62 Mminler, ancak Allaha ve Reslne gnlden inanm kimselerdir Onlar, o Peygamber ile ortak bir i zerindeyken ondan izin istemedike brakp gitmezler (Reslm!) u senden izin isteyenler, hakikaten Allaha ve Reslne iman etmi kimselerdir yle ise, baz ileri iin senden izin istediklerinde, sen de onlardan dilediine izin ver; onlar iin Allahtan ba dile; Allah mafiret edicidir, merhametlidir

Mcadele / 11 Ey iman edenler! Size Meclislerde yer an denilince yer an ki Allah da size genilik versin Size Kalkn denilince de kalkn ki Allah sizden inananlar ve kendilerine ilim verilenleri derecelerle ykseltsin Allah yaptklarnzdan haberdardr

sra / 37 Yeryznde bbrlenerek dolama nk sen (arlk ve azametinle) ne yeri yarabilir, ne de dalarla ululuk yarna girebilirsin!

Bundan dolaydr ki kim eer sevdiinin yannda ise artk edeple kuanp mrn tamamlamaldr. Sanlmasn ki sevdal olunan sadece yardr, sevdal olunan huzurundan izinle uyumaya gittiklerimizdir. Bu nedenle edep derken kastmz gzlerimizin izninden, aklmzn sahipliine kadar her ey de durmakszn gstermi olduumuz huzur dzenlemeleridir.

Hz. Mevlana der ki; Ac suda tatl suda berraktr. Sakn grne aldanma... Grnte herkes insandr ama gerek insan hal ehli olandr! Zor, hem de ok zor: yi insan olmak da, iyi insan bulmak da! yi insan bulmak iin, nce iyi insan olmak gerekiyor. in zorluu; iyi insan bulmak deil, iyi insan olabilmektir. Peki, nasl olacak bu i ? nsani insan yapan deerler yi Ahlak, Fazilet, Erdem, Adap, Edep, Sayg, Vicdan vb. gibi birok hasletleri sayabiliriz. Bir kiiden edep kalmamsa adap beklemeyiniz, Adapn olmad yerde de saygdan bahsetmek pek mmkn olmuyor. Adaptan ve edepten yoksun insanlardan her ey beklenir. Allah korusun iftira bile beklenir. Allah bu tr er olan insanlardan tm insanl korusun. Peki, o zaman Edep nedir? Edep, nefsini tanyp haddini bilmektir. Edep, kul olduunu anlayp Yce Mevl'ya ynelmektir. Edep, kibri krp tevazuya sarlmaktr. Edep, fani dnyay tanyp bo davalar brakmaktr. Edep, Cenab- Hakk'n ve varlklarn haklarn gzel korumaktr. Edep, hayl ve vefal olmaktr. Edep, piman olunacak eyleri yapmamaktr. Ksaca edep, gzel ahlktr.

Baknz ne diyor Hz. Mevlana; Bin "SENE" de okusam.. Ne "BLYORSUN" diye sorsalar bana? "HADDM" Bilirim derim.

Benim doduum topraklarda ky odalar vardr. Dedem sizlere mr kymzn mollasdr. Bildiim duyduum tek bir sfat vard dedemin iyi adam hep ocukken merak ederdim dedem koskoca molla neden onu vmyorlar neden ona methiyeler dzmyorlar derdim sonradan anladm ki bir insan iin verilebilecek ne gzel sfat iyi adam m. Dnelim ky odalarnda ki adap kavramna. Ky odalarnda konu komu yal gen otururlar sohbet ederler. Odadan ieriye ya kkte olsa Ky retmeni veya Ky imam girdiinde odada bulunan yediden yetmie btn cemaat ieri giren imam yda retmene onlara gre odann en saygn yeri olan st banda yer verebilmek iin

mcadele verirlerdi. Bu onlar iin bir adabn gereidir. Bu vakar ve hrmet onlarn nezdinde ilimlerinedir.

imdi aklma bir fkra geldi Nasrettin hoca bir davete icabet eder. eri girer ama Koskoca hocann geldiini fark eden de yok hocayla ilgilenen yok. Hoca biraz oturur durumu kurtarma adna kalkar koar admlarla evine gider ve askdaki muhteem gsterili krkn giyer ve koar admlarla tekrar davetin olduu yere gelir, ieri girer her taraftan iltifatlar hocaya, hocam yle buyur hocam byle buyur diye. Nasrettin hoca oturur bir keye. Gelir hocann yemei hoca kendisinin yemesi gereken yemein iine krknn kolunu batrr ve der ki: Ye krkm ye, bu iltifat bana deil sana diye. Artk ilme, eitime verilen deer her geen gn olduundan geriye gitmektedir. Ama burada ilmi ve eitimi alanlarnda kendilerini sorgulamalar gerekmiyor mu? Kanaatimce gerekiyor zaman da geiyor. Her kes yapt ii laykyla yapmal. Ama bununla beraber edep ve haya kavramndan uzaklamamal. Zafere giden yollarn hepsinin mubah olduu kabul edilen bir dzendeyiz zenginlik veya makam uruna yaplmadk hile yaplmadk fitne kalmyor. Bunun sonucudur ki dzenimiz bozuldu adaptan edepten uzak nesiller haline geldik, her eyin kolay bir yolu vardr nasl olsa diye bir rehavet knts iine girdik. imdi bir olmu olay sizlerle paylamak istiyorum. Adamn bir tanesi okula giden oluna hep telkinde bulunur. Yavrum senden adam olmaz, senden adam olmaz diye. ocuk bundan etkilenir ve bu sz hep bilinaltnda tutar ceht ederek alr abalar ve okur. Okulun sonunda ilin birisine vali olarak atanr. Hemen Kolluk kuvvetlerine talimat verir ve babasnn getirilmesini emreder. Emir uygulanr ve baba Vali beyin makamna getirilir. Vali bey ihtiamla koltuundan kalkar babasyla kucaklaarak hasret giderir. Sonunda babasna dner derki; babacm hani sen hep derdin ya sen adam olamazsn diye, bak ite okudum ve koskoca bir ilin valisi oldum. Grdn m? Demek ki hakkmda hep n yargl davranmsn, der. Yal nar dner oluna hey oul ben vali olamazsn demedim ki. Ben sana adam olamazsn dedim. Sen adam olsaydn babana celp gndermez kendin gelirdin der. Yani baz deerlerimizi yitirince okumak her eyi zmyor. Bununla irtibatl olarak unu da sizinle paylaarak yazma son vermek istiyorum. Bakn stat Necip Fazl nede gzel sylemi; Bir insanda olmaynca hay ile edep Neylesin ona medrese ile mektep Okusa da lim olsa ; Yine merkep, yine merkep

Edep ve adapsz bir hayat dnlemez ve bununla beraber ahlak felsefesi noktasndan kime gre neye gre bir ahlak kavramndan konuuyoruz diye de bir kaygya dlmesin, bir mminin olmas gereken derecede ahlakl ve edepli olmak gerekli olan.