Professional Documents
Culture Documents
GSH PDF
GSH PDF
Kryeredaktore: Anila BASHA Zv/kryeredaktor: Erl MURATI - Rezarta DELISULA Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:gazetashqiptare@balkanweb.com
Viti XV - Nr.4368
Opinioni
EDITORIAL
i Dits
o t kishte qen pr t qeshur, nse nuk do t ishte kaq serioze. Shfajsimet erdhn shpejt dhe t shumta...Vijon n faqen 28
as ksaj q ndodhi me shtetasin serbo-boshnjak Damir Fazli dhe deklaratn e tij publike se Vijon n faqen 29 kishte....
PARRULLAT E ENVERIT
KOMUNISTET I BEJNE NE MURE, PREFEKTURA I FSHIN
N faqet 18-19
ISH-GUVERNATORI
Acarohet Partia e Puns: Ksera i heq mbishkrimet me ngjyr blu, n mngjes i ribjm Shklqim Cani: t kuqe. Po na kthehet koha e Dues. Milloshi: Do harxhojm 100 mln lek pr Enverin Kriza botrore na prek, qeveria m PAPARACI TE POLITIKANET, DASHURI MAJTAS-DJATHTAS kot euforike
N faqet 10-11
AKUZA GJYQTAREVE
KREU I PS NE ITALI
2- FAQJA E PARE
DOSJA FAZLI
FAKTET
Si mund ta quash nj njeri trafikant pa pasur fakte?
enry Kissingerit do ti ishte mbajtur fryma po t kishte dgjuar studentin Damir Fazli t prdorte emrin e tij gjat nj prpjekjeje qesharake pr t fituar nj ertifikat pastrtie n Shqipri. I hetuar n disa shtete pr shantazh financiar, lidhje me klanin e Zemunit, komplotim n vrasjen e Zoran Xhinxhi, mashtrim dhe mospagim taksash, serbo-boshnjaku u prpoq n nj intervist televizive t tregoj se sht nj biznesmen i pastr dhe jo nj super-mafioz. N prfundim t ksaj interviste, u ngritn m shum se 70 pyetje t tjera. N krye t hers, duhet thn se Damir Fazli ose ka qen nxnsi m i dobt i Kissingerit, ose ai nuk ka prftuar asgj nga leksionet e tij t diplomacis. Gjuha argumentuese, mbrojtse e shpjeguese e Fazliit ishte e varfr, shpeshher patetike dhe zor se arriti ti mbush mendjen ndonj nxnsi shqiptar t klass s nnt. Le ti marrim me radh: Fazli tha dje se banonte afr Shtpis s Bardh n Uashington e sipas tij kjo tregon q nuk sht mafioz, por nj biznesmen i ndershm. Ta quash gaf sht e teprt, ta quash argument sht gaf.
ropn Lindore pothuajse n t gjitha vendet e Europs Lindore, nga Sllovenia n Shqipri, deklaroi dje Fazli. Ai harroi t prmendte se sa t punsuar ka n 15-20 kompanit e tij. Me siguri asnj. Thjesht sepse Fazli nuk ka aktivitet t mirfillt biznesi, ai duket m shum nj sekser luksoz. M tej, ai tha q ka krijuar 4 kompani n Shqipri vetm 2 jav pas 3 shtatorit 2005, q sht dita e konstituimit t qeveris Berisha. Koinidenc? Jo, perceptim, tha Fazli. M n fund, rrug e hapur, sht prgjigja m e drejt. 4 kompani me 4 mij dollar gjithsej. Kompani inaktive, rrfen ish-administratori Erion Isufi. Po, po inaktive, por njra prej tyre u shit 1.7 milion euro tek nj tjetr kompani e Fazliit, tek qipriotja Altaria. Pastrim i pastr parash t pista. Serbo-boshnjaku pretendon se ka bler 1.7 mln euro tok n Porto-Romano. Ather, pse miqt e tij t shumt n Shqipri nuk i bjn publike kontratat e shitblerjes? Damir Fazli deklaroi se nuk kishte asnj lidhje biznesi me Berishn apo Lulzim Bashn. Ai tha se qndroi 3 muaj n Shqipri prpara dhe gjat zgjedhjeve. Pr far ishte pyetja. Jam i djatht, ishte prgjigja. far ironie, nj nxns i Kissingerit q mrekullohet nga vizioni i Sali
far ironie, nj nxns i Kissingerit q mrekullohet nga vizioni i Sali Berishs, Lulzim Bashs dhe Erion Isufit
FAMILJ A AMILJA
Tirans. Gjithmon nse t besojm, dhe nuk e marrim pr t vrtet lajmin e mediave kroate se prokuroria kantonale e Zvicrs po t heton pr transaksione t jashtligjshme financiare.
INTIMITET NE SARAJEVE
Berishs. Biznesmeni sht shfaqur disa her n krah t Tom Ridges, n takime t larta zyrtare. E sollt ju BG&R n Shqipri?, - Jo, kam pronarin e kompanis mik dhe Tom Ridgen mik. Kaq. N far cilsie ather mori pjes n takime zyrtare? Si shok? Pyetje pa prgjigje.
Damir Fazli u shfaq ditn e shtun n TV-t boshnjake tek shoqrohej pr n rajon nga forcat speciale t policis. Ai tha se ishte dshmitar i arrestimit t Naser Ori, i krkuar nga Gjykata e Hags. Epo, lokali kishte vetm 2 tavolina dhe un e njoh Oriin dhe m pyetn nse kisha par q ai t merrte lek, tha Fazli. Interesant kto restorantt boshnjak me vetm 2, vini re: 2 tavoli-
na. Por pyetja sht, kush naiv mund t besoj se nj super-mafioz i kamur si Naser Ori do ti merrte lekt aty nn dor? Ca koh m par, Damir Fazli sht shoqruar n rajonin e policis t Beogradit, i dyshuar pr lidhje me klanin e Zemunit. Po atje pr far sht shoqruar, apo Legija po drekonte n nj restorant me 2 tavolina n Beograd? Alibin e Fazliit pr shoqrimin n policin e Sarajavs nuk e besoi as nj i mitur n Shqipri. Mediat boshnjake shkruan se ai u pyet pasi ishte n tryez me Ori dhe dyshohet pr shantazh financiar. Un nuk jam hetuar kurr n jetn time, n asnj vend t bots, deklaroi biznesmeni gjat intervists televizive. Epo, merre vesh o Damir se po hetohesh pr her t par n Shqipri, zyrtarisht nga prokuroria e
Pas incidentit, folt me Berishn?, - Po, fola. Ai m pyeti pr familjen, tha Fazli. Pr ciln familje, at t prbashktn? - mund t ishte nj pyetje tjetr. Po pr Lulzim Bashn, e pyeti Fevziu. Me duhet t them q sht ministr shum i mir. Ai sht njeri i zgjuar i shklqyer, u pgjigj Fazli. Po n fakt, shum i mir sht. Do t ishte m i mir po t kishte imunitet deputeti, por nuk ka, sepse po hetohet nga prokuroria pr nj afer 300 milion dollar, vjedhje fondesh n rrugn DurrsKuks. Pr kunatin e tij, Erion Isufin, Fazlii mendon gjithashtu se sht nj njeri i zoti, i zgjuar, inteligjent. Argita Malltezi, tha sht avokatja ime. Flutura Kola prfaqsuesja e tij tek Altaria. Shpresa Breani, antare e Kshillit Mbikqyrs tek Rompetroli i Fazliit. Pra, gjith familja Berisha-Basha pjes e biznesit. Jo m kot, Fazli shpiku slloganin Koha pr ndryshim. Ai e kishte shum t qart para zgjedhjeve 2005, se si do t
EPIL OG EPILOG
ndryshonte Shqipria. Ai deklaroi se bri 50 milion dollar pr 3 vjet. Si i bri kaq shum para pr kaq pak koh? Thanks God, tha Fazli. Qesharake. Jo shifrat, por mnyra se si God me dialektin e serbishtes s Fazliit u shqiptua: Got. Pran fundit, Damir Fazli akuzoi opozitn pr metoda komuniste. Ironia transformohet n sarkazm: Ai, nipi i Jovica Stanishi, (sipas mediave serbe dhe boshnjake), ish-shefit famkeq t UDB-s, njri prej arkitektve t masakrs s Srebrenics, shprehet i disgustuar nga reminishencat totalitarise t Edi Rams. Pun tjetr q ky si prgjigjej dot se po bnte Dialo g pr arsimin me Xhuliano Amaton. Po zoti Mediun e njihni, ishte nj tjetr pyetje. Esht nj mik i imi, prgjigja. Si, qysh, tek asnj sqarim. Vetm: Nuk jam marr kurr m tre gti ar msh. Ai ndoshta jo, por Naser Ori po. Pas intervists, Fazli hipi n nj fuoristrad dhe u nis drejt Rinasit. Mbrriti n Rins m nj vetur t vogl. Ku shkoi fuoristrada? U batua me 40 km n or? Jo, Damir Fazliin e ndihmuan t ndrronte automjetin gjat rrugs. Ata e dinin se prokuroria kishte prer urdhr-thirrjen pr t.
EDISUD Spa, REDAKSIA: Redaktor i Politiks: Erl Murati, Redaktor i Suplementeve: Rezarta Delisula, Redaktor i Specialeve: Artan Hoxha, Redaktor i Rretheve: Trndafile VISHA, Kultura: Admirina PEI, Ndrkombtare: Elira anga, Art Designer: Nevila SAMARXHI. ADMINISTRATA: Prgjegjse e Financs: Lindita DODE, Shprndarja: Oltiana Hoxhallari, Cel 0682090378, Marketingu: Ilda ISUFI, Cel:0682074415-email:marketing@gazetashqiptare.com, ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzins s Autotraktorve, Tiran - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiran, Internet: www.balkanweb.com, Email: gazetashqiptare@balkanweb.com; redaksia@gazetashqiptare.com, SHTYPUR n Konica color
FAQJA E PARE - 3
P
POLICIA
MBLEDHJ A MBLEDHJA
ikat e dobta t sig uris son ko mbtare jan tash m n duart e nipit t ish-kreut t UDB-s serbe, Damir Fazli. Informacionet top-secret t shtetit shqiptar i jan dorzuar n datn 6 mars 2006 nga autoritetet tona m t larta shtetrore, n takimin Pr shtjet e siguris kombtare, ku Fazli ka qen i ftuari special. Referuar njoftimit pr shtyp t shprndar po at dit nga zyra e shtypit e Ministris s Mbrojtjes, msohet se kjo mbledhje sht zhvilluar n zyrn e Fatmir Mediut, aso kohe titullar i ktij dikasteri. E njjta deklarat sqaron se n kt takim jan shpalosur shtjet ku alon siguria e kufijve, porteve, aeroporteve etj, si dhe sht shpalosur strategjia e modernizimit t forcave tona ushtarake. Sikundr rezulton nga pamjet filmike pr pjesn publike t takimit, n t kan marr pjes ish-sekretari amerikan i Shtetit pr Sigurin Kombtare, Tom Rixh, ministri i Rendit, Sokol Olldashi dhe ai i Transporteve, Lulzim Basha, inspektori i prgjithshm i SHISH-it, Saimir Kodra, shefi i Shtabit t Prgjithshm t Ushtris, drejtori i Prgjithshm i Policis, drejtort e Prgjithshm t Aviacionit dhe Porteve. Prania e Olldashit dhe Bashs n kt mbledhje, dy zyrtarve t konsideruar nga Fazli si miq t tij, argumentohet n kt deklarat, me faktin se me ruajtjen e kufijve nuk sht angazhuar vetm Ministria e Mbrojtjes, por dhe Ministria e Rendit dhe ajo e Transporteve. N deklaratn e Ministris s Mbrojtjes, prezenca e Fazli dhe Tom Rixh n kt mbledhje justifikohet me faktin e cilsimit t tyre si pjes e nj ekipi t lart amerikan, por q uditrisht nuk shoqrohet nga asnj prfaqsues i ambasads s SHBA-s n Tiran. Pr ish-shefin e Shrbimeve Sekrete Shqiptare, Fatos Klosin, por edhe pr ekspertin e shtjeve pr informacionin e klas-
TAKIM PER SIGURINE K OMBET ARE NE 2006 KOMBET OMBETARE N takim morn pjes - Ministri i Mbrojtjes, Fatmir Mediu - Ministri i Brendshm, Sokol Olldashi - Ministri i Transportit, Lulzim Basha - Inspektori i Prgjithshm i SHISH, Saimir Kodra - Drejtori i Prgjithshm i Aviacionit Civil, Gazmend Dibra - Drejtori i Prgjithshm i Porteve, Osman Metalla - Shefi i Shtabit t Prgjithshm, Pllumb Qazimi - Drejtori i Prgjithshm i Policis Shtetit, Bajram Ibraj - Kapiteni i Prgjithshm i Kapitaneris s Porteve - Drejtor drejtorie n Shtabin e Prgjithshm - Funksionar t lart t Policis s Shtetit - Shefi i policis s kufirit, Besnik Bakiu - Kshilltari i Kryeministrit pr NATO-n, Glori Husi - Ish-Sekretari amerikan i Shtetit pr Sigurin Kombtare, Tom Rixh - Biznesmeni serbo-boshnjak, Damir Fazli N takim u fol - Nga Ministri i Brendshm, Sokol Olldashi Masat e siguris n kufijt shtetror (detar e toksor) - Nga Ministri i Transporteve, Lulzim Basha Siguria n aeroport dhe porte - Nga Ministri i Mbrojtjes, Fatmir Mediu Siguria kombtare n trsi Pas takimit U vizitua Qendra Operative e Shtabit t Prgjithshm
SHIK
OPOZITA
ifikuar, Arben Isarai ky fakt konsiderohet prej tyre si skandal. Sado aleat t kesh nj individ apo qeveri t caktuar, sht absurde t lejosh q shtetas t huaj t marrin pjes n t tilla mbledhje serioze ku diskutohet siguria kombtare, - shprehet Klosi pr GSH. Ligji pr informacionin e klasifikuar pengon shtetasit t njihen lirisht me dokumentet top-secret t shtetit shqiptar. Neni 21 i ktij ligji sanksionon se, nj person mund t njihet me nj informacion t klasifikuar nse ai siguron nj t drejt njohjeje nga nj drejtues institucioni apo personi, t cilit me ligj i sht deleguar nj e drejt e till. Por ky individ m par
KIMI BIOLOGJI
Firma ALBADIDAKTIKA ofron Laboratore KIMIE DHE BIOLOGJIE pr shkollat 9-vjeare dhe t mesme.
Rruga Kavajs, Nr.139, Tiran, Tel.251385, Cel.0682058730
duhet t ket marr at q cilsohet si certifikat t siguris, e cila lshohet pas shqyrtimit t pastrtis s figurs s tij nga institucionet e inteligjencs shqiptare. N baz t ligjit Pr shqyrtimin e pastrtis dhe pr dhnien e certifikats s siguris personave q do t njihen me informacionin e klasifikuar sekret shtetror, - citojm pikn 2 t nenit 1 t tij. T drejtn pr t lshuar certifikatn e siguris e ka Drejtoria e Sigurimit te Informacionit te Klasifikuar (DSIK), pran Kshillit te Ministrave. Pra, n rastin konkret mendohet q t ket qen vet Kryeministri Berisha, ai q i ka siguruar kt certifikat sigurie, Fazliit, nipit t ish-shefit t UDB-s serbe, Jovica Stanishi.
4- POLITIKE
DOSJA FAZLI
DOKUMENTAT
Faksimile t Regjistrit Kombtar t Biznesit ku mbesa e kryeministrit, Shpresa Breani figuron si eksperte kontabl e 2 kompanive t grupit Rompetrol .
SHPRESA BREANI
j skandal i ri q duhet t bhet ob jekt hetimi nga ta timet, doganat dhe prokuroria, sht fakti se mafiozi serbo-boshnjak, Damir Fazli n vitin 2007 sht prfshir n kshillin drejtues t dy kompanive me pronar Rompetrol. Sipas t dhnave nga tatimet, kjo kompani ka pasur probleme me gjoba me shtetin shqiptar. Konkretisht, dy kompanit me pronare Rompetrol, t quajtura, Rompetrol Albania Donstream dhe Rompetrol Albania holesale, kishin marr dy gjoba nga shteti q shkonin afrsisht 1 milion euro. N prpjekje pr t shptuar nga kto gjoba, kto dy kompani i afrohen sekserit Fazli. Ai iu gjen zgjidhjen. Duke i siguruar n mbshtetjen politike q kishte me Kryeministrin dhe ministrin e Transporteve, Lulzim Basha, ai iu kshilloi atyre falimentimin dhe krijimin e dy kompanive t reja me t njjtit pronar, por q kishin n kshillin mbikqyrs Damir Fazli. Dy kompanit e reja quhen Rompetrol Distribution Albania dhe Rompetrol Albania. Pronart jan t njjt me dy t part. I vetmi q shtohet sht Damir Fazli si antar i vetm i kshillit mbikqyrs.
GRDECI
an pr likuidim. Eksperte kontabl n dy kompanit q kalojn pr likuidim sht Shpresa Breani, mbesa e Sali Berishs dhe konfidenciale me organet tatimore pr shkak t afrsis me familjen e Kryeministrit. Dy kompanit e reja ku Fazli sht vet n kshillin mbikqyrs morn jet, dhe kshtu shptoi gjoba prej 1 milion eurosh. Ky sht nj tjetr skandal q i shtohet dosjes Fazli. Skema sht qesharake, pasi dy kompanit e reja kan t njjtt pronar, q sht Rompetrol, t njjtin prfaqsues ligjor, q sht Bogdan Ghita Badea, t njjtn adres, q sht r ruga Pjetr Bogdani, pallati 23/1, kati 1, Ap 1, Tiran, t njjtin objekt pr tregti karburantesh. sht ende e paqart pse jan krijuar gjith kto kompani si filiale t ROMPETROL-it, por fakti sht se emri i Damir Fazli dhe Shpresa Breanit jan pjes e ktyre bizneseve. Burime bjn t ditur se Shpresa Breani ka marr licencn si kontabiliste e miratuar t njjtn dit q u krijua firma Albademil e Mihal Delijorgjit, ndrsa ende nuk dihet nse ajo ka kryer funksionin e kontabilistes n kt firm. Bashkshorti i saj, Ferit Breani ka qen deri pas shprthimit te Grdecit, shef kuadri i Shrbimit Informativ Ushtarak.
FALIMENTIMI N prpjekje pr t shptuar nga kto gjoba, kto dy kompani i afrohen sekserit Fazli. Ai iu gjen zgjidhjen. Duke i siguruar n mbshtetjen politike q kishte me Kryeministrin dhe ministrin e Transporteve, Lulzim Basha, ai iu kshilloi atyre falimentimin dhe krijimin e dy kompanive t reja me t njjtit pronar
Faksimile t Regjistrit Kombtar t Biznesit ku mbesa e kryeministrit, Shpresa Breani figuron si eksperte kontabl e 2 kompanive t grupit Rompetrol.
POLITIKE - 5
INVESTIMI
intervistn e tij televizive t s en jtes, biznesmeni boshnjak Damir Fazlli, deklaroi n Tiran se kompania Crown Acquisition, n pronsi t tij, ka bler toka n Shqipri, t cilat, sipas deklaratave t tij, mund t vlersohen n shifrn 50 milion euro, deri tani. Megjithat, inspektorve tepr t vmendshm t Tatimeve duket se n rastin e ksaj kompanie, u ka shptuar nj moment tepr i rndsishm. Nga vet dokumentet q zoti Fazlli ka shprndar kto dit, del se Crown Acquisition duhet t jet regjistruar t paktn dy her. N dokumentin tatimor, q tregon borxhet e papaguara t ksaj firme ndaj administrats fiskale, theksohet se subjekti me Numr Identifikimi t Personit t Tatueshm K72001008V sht krijuar dhe ka filluar aktivitet m 20 shtator t vitit 2005, menjher sa ka filluar t ushtroj aktivitetin e saj qeveria Berisha, mik i t cilit ai nuk e mohon t jet, madje e pranon me krenari. Ndrkoh, n bilancin financiar, t nnshkruar nga nj sigl e kudondodhur n dokumentet e tij (Pustina), raportohet n Tatime se aktiviteti i fir ms me NIPT K72001008V ka filluar m 1 gusht t vitit 2007. N t gjith bilancin, aktiviteti i firms i prket vetm ktij viti. Do t ishte vrtet e uditshme se si kan toleruar pa nj gjob t majme zyrtart e Tatimeve nj gabim t till, por duket se gjobat ata i prdorin n mnyr tejet selektive. Duke shfrytzuar imunitetin e siguruar nga lidhjet e ngushta me Kryeministrin, Fazllii nuk e ka pasur t vshtir, jo vetm t harroj disa miliona borxhe t akumuluara ndaj shtetit shqiptar, por t ec prpara, duke bler t vetmin mall q atij i intereson n Shqipri: tokn. N bilanc rezulton se aktivitetet e kompanis rriten menjher me 178 milion e 178 mij e 292 lek t reja, q hyjn n zrin toka, troje, terrene, ndrtime e instalime t prgjithshme, por sikurse theksoi vet Fazllii, fjala sht pr tok, t ciln, duke shfrytzuar informacionet nga burimet e tij konfidenciale (familja kryeministrore), e ka bler n zonn
PLANET
LIdhja
LULZIM BASHA Afrimi me ekipin q drejton realisht Shqiprin (Berisha-Basha-Argita), ka br q Damir Fazllii t zgjedh si administrator t katr a pes firmave t tij kunatin e ministrit aktual t Punve t Jashtme, Lulzim Basha, Erion Isufi
e Porto Romanos, ku ajo sht me mim t ult, por q do t shtrenjtohet. Informacioni konfidencial kishte t bnte me miratimin q u b n shkurt t 2008-s, t nj parku industrial (zon ekonomike) n rrethin e Durrsit, gj q e rrit shum vlern e investimit fillestar t biznesmenit boshnjak. N kt mnyr, ai ka vepruar si nj investues i shkatht bursash, q ven baste pr nj kal q e din se do t fitojn. Pra, duke luajtur n nj ndeshje t trukuar. Rastsisht, n kt zon kishte bler m par prona edhe biznesmeni Kosta Trebicka, i vdekur n rrethana misterioze, ndoshta duke shfrytzuar edhe ai ndonj burim t sigurt qeveritar.
6- POLITIKE
DOSJA FAZLI
HETIMET
Genci Gjokutaj do mbroj interesat e serbo-boshnjakut
amir Fazli duket se nuk e ka marr aq leht luftn me drejtsin shqiptare. Vetm dy dit pasi prokuroria deklaroi se ka nisur hetimet ndaj tij pr pastrim parash, serbo-boshnjaku ka rendur t zgjedh nj avokat pr t mbrojtur interesat e tij. Nj fakt t till e pranon dhe grupi hetimor i dosjes Fazli. Sipas prokuroris, serboboshnjaku ka zgjedhur t mbrohet nga avokati Genci Gjokutaj, nj ndr avokatt m t njohur n Shqipri. I pye-
Klodiana Lala
LL OGARIT LLOGARIT
jsia e speciali zuar Task-Force q po heton rreth serbo-boshnjakut Damir Fazli, u ka krkuar infor macion t gjitha bankave pr t msuar nse biznesmeni ka ndonj llogari bankare t hapur n Shqipri. Lajmin e konfirmojn burime zyrtare t Prokuroris s Tirans, q kan prcjell shkresat pran bankave t t gjitha niveleve, pr t vrtetuar nse ekziston llogari n emr t Fazli, si dhe shuma e ktyre llogarive. Damir Fazli dyshohet pr pastrim parash dhe pr pasoj, prokuroria krkon informacion pr t gjitha transaksionet bankare t tij q mund t ket kryer nga Shqipria n ndonj vend tjetr. Vetm pasi organi i akuzs t ket n dor prgjigjen e bankave dhe t jet n dijeni t do lvizjeje bankare q Fazli ka kryer n bankat q veprojn n vendin ton, ather mund t ngrej ndonj dyshim t mundshm q serbo-boshnjaku ka kryer pastrim parash. Dyshimet se serbo-boshnjaku Fazli ka kryer transaksione t ndryshme bankare, kan detyruar hetuesit q tu krkojn informacion t gjitha bankave n vend. Prokuroria ka krkuar t informohet nse i dyshuari pr pastrim parash ka ndonj llogari bankare t hapur n Shqipri. Gjithashtu, hetuesit
HETIMET
duan t ken n dor vlern reale t ktyre llogarive, nse ekzistojn, si dhe t identifikojn personin q bnte derdhjen e parave n bank. N fakt, informacionet bankare jan shum t rezervuara, por n rastet hetimore ata jan t detyruar tia vn n dispozicion prokuroris. Gjithashtu po hetohet pr t verifikuar nse Fazli ka transferuar para n ndonj bank jasht vendit npr mjet ndonj personi tjetr. Hetimet pr Damir Fazli kan hyr n ditn e tret dhe prokuroria ka kryer nj sr veprimesh hetimore. Megjithse tejet t rezervuar n dhnien e informacionit pr shtjen Fazli, msohet se g rupi hetimor ka mjaft dokumente n duar. Bhet fjal pr dokumente t sekuestruara n zyrn e regjistrimit t pasurive, doganave dhe tatimeve. Gjithashtu jan sekuestruar pamjet filmike n aeroportin e Rinasit, ku serbo-boshnjaku sht filmuar n hyrje dhe dalje. Biznesmeni Fazli, q u shoqrua dhe m pas lirua nga policia boshnjake, mbrriti paraditen e s mrkurs n Shqipri me nj arter t porositur enkas. Ai u largua vetm pas katr or qndrimi n Tiran. Prokuroria krkoi t merrte n pyetje Fazli, por ndrkoh q shkresa mbrriti n aeroportin e Rinasit, autoritetet policore deklaruan se arteri i Fazli ishte n fluturim.
hefi i njsis Task-Force pran Prokuroris s Ti rans ka qndruar pr dy dit n Gjermani, n kuadr t nj projekti pr pastrimin e parave. T paktn kshtu thuhet zyrtarisht, por mund t ket dhe arsye t tjera q Altin Dumani ka udhtuar drejt shtetit gjerman. N fakt, zyrtarisht sht pohuar se kreu i Task-Force mbrriti n Gjermani pr t marr pjes n nj trajnim pr luftn kundr pastrimit t parave, metodat q duhen ndjekur pr t goditur individ apo grupe q pastrojn para. Pikrisht njsia q drejton Altin Dumani, po heton rreth Damir Fazli. Madje ka gjasa q kreu i Task-Force t jet interesuar dhe rreth veprimtaris s Fazli, megjithse nj fakt i till nuk sht i konfirmuar zyrtarisht.
POLITIKE - 7
GABIMI shtja Fazli ishte n krye t temave q shtypi shqiptar trajtonte n ditn e djeshme, sipas nj pasqyre q OSBE-ja prgatiti pr organizatat ndrkombtare jasht vendit. Po kjo pasqyr dje nuk u ka mbrritur vetm ktyre organizatave, por edhe medias shqiptare.
me Damir Fazli. Se mua m mori n telefon menjher, u shpreh ai dhe m pas i drejtohet Majlinds A e takove ti?. Ministrja Bregu, shum e gatshme n prgjigje u shpreh, se un e mora n telefon, kur ai m tha se ishte n Tiran. Gjat komunikimit, sipas Bregut, kishte shprehur habin se far donte Fazlii n Ti-
ran, kur ajo e priste n Bosnje. Un e prisja atje, - shtoi m tej ministrja Bregu. Kjo e fundit mori pjes n Forumin e Krans Montans, i cili u zhvillua n Bosnje Hercegovin pikrisht n ditn kur Fazli u akuzua dhe shum shpejt mbrriti n Tiran pr nj intervist n nj televizion privat. Gjithsesi, i gjith kabineti
qeveritar, pavarsisht se shtja e Fazliit ka ngritur shqetsim n median shqiptare si dhe n institucionet e drejtsis, pra t gjith vartsit e Berishs, e morn me t qeshur nj komunikim t till t Berishs n fund t fjals s tij. Po dje, gjat zhvillimit t mbledhjes u fol pr nj konference shtypi t Berishs n ort e pasdites, ku prvese do t fliste pr vizitn n Gjermani, do t kishte hapsirn e duhur t fliste pr Fazli. Po nj gj e till u anulua n ort e mesdits dhe zyra e shtypit e Kshillit t Ministrave u mjaftua t shpjegonte kt anulim me faktin se konferenca nuk ishte fiksuar, por vetm flitej. Sot Kryeministri do t jet i pranishm n Kor dhe Pogradec pr disa prurime, ishte i vetmi njoftim q mbrriti dje nga Kryeministria.
Bursat 2008-2009
Shrbimi i Shkmbimit Akademik Gjerman DAAD ofron edhe kt vit bursa pr qndrime afatgjata dhe afatshkurtra studimi n Gjermani. Pr kto bursa mund t aplikojn student, t diplomuar si dhe shkenctar t rinj t t gjitha fushave. OFERTA PER STUDIME: Bursa pr krkime shkencore pr doktorand dhe shkenctar t rinj Bursa studimi pr t diplomuar t t gjitha fushave (master) Bursa studimi pr artist Bursa pr frekuentim t kurseve verore pr student t gjitha degve q kan njohuri t prparuara n gjermanisht Bursa semestrale dhe prmbyllse t studimeve pr studentt e gjermanishtes Afati i fundit i dorzimit t aplikimit sht data 15.11.2008 n Ambasadn Gjermane. Informacione pr ofertat e msiprme, kushtet dhe procedurat e aplikimit, si dhe formulart mund ti merrni n faqet e mposhtme: www.daad.de/stipendien www.funding-guide.de Pr pyetje t mtejshme mund t kontaktoni me: Jrgen Rhling jroehling@aol.com (Lektori i DAAD-s, Fakulteti i Gjuhve t Huaja, Universiteti i Tirans) Orari: t martn, ora 14.00 16.00 dhe duke ln takim Dr. Holger Kchelein tira-daad@kaechelein.de (Lektori i DAAD- s, Fakulteti i Ekonomis, Universiteti i Tirans) Orari: t enjten, ora 14.00 16.00 dhe duke ln takim Mariela Trajko ku-1000@tira.diplo.de (Ambasada e Republiks Federale t Gjermanis n Tiran ) Orari: t mrkurn, ora 14.00 16.00
REA GIMI I PS REAGIMI Nuk mund t jet konkurruese nj ekonomi n t ciln gjejn streh personazhe t dyshimta t ishJugosllavis, sekser serb t rritur n paradhomat e Stanislaviit dhe UDB-s s tij. Nuk mund t jet konkurruese nj ekonomi n t ciln mbrohen nga policia e shtetit personazhe, tha Ilir Beqja.
Pr shtjen Fazli, reagoi dje edhe kryetari i LSI-s, Ilir Meta. I pyetur nga gazetart nj dit pas intervists s Fazli n nj nga televizionet shqiptare, Meta u shpreh se biznesmeni Fazli konfir-
moi dje se ka qen truri i shtabit elektoral t Partis Demokratike n zgjedhjet e vitit 2005, po ti marrim n konsiderat shprehet e tij, dhe ktu ai sht treguar deri diku i sinqert.
8 - POLITIKE
GJERMANIA Gjermania sht vendi q sht n krye te lists s investuesve shtetror n Shqipri. Deri m tani ajo ka investuar plot 700 milion euro, ndrsa n vizitn e fundit t Berishs u nnshkrua dhe nj marrveshje tjetr me nj fond prej 120 milion eurosh.
ka vlersuar faktin se parlamenti shqiptar po merret me kufizimin e imuniteteve t deputetve. Un bra nj ekspoze t arritjeve dhe t vshtirsive. Kancelarja Merkel e vlersoi shum faktin, kur e informova se parlamenti sh-
t n bisedime n bashkpunim me opozitn pr t kufizuar imunitetin sipas modelit t tyre, - tha dje Berisha. M pas ai pranoi se modeli q po prdoret pr kt kufizim sht prdorur gjithandej n Europn Pern-
dimore. N fakt, kufizimi i imunitetit sht nj model q ekziston kudo. Disa veprime ndaj deputetit, n asnj vend nuk kryhen pa lejen e parlamentit, por hapja e rrugs s hetimit sht praktika m e avancuar. Kancelarja Merkel tha se n kt mnyr ju shembni nj mur dhe imunitetet jan nj mur, - u shpreh dje Kryeministri. Sipas Berishs, Merkel e ka vlersuar angazhimin e politiks shqiptare n kt kuadr, sepse ndihmon n luftn kundr korrupsionit.
impresioni q e vetmja mnyr pr t mbaruar pun sht ti japsh dika dikujt apo q duhet t jesh mik i dikujt, sht gjja e par q duhet ndryshuar. Ana tjetr q duhet ndryshuar sht nj aspekt fizik i saj (Shqipris). Shqipria sht nj vend q ka prpara saj nj zhvillim t madh, por nuk ka energjin pr t br gjrat q duhen br. Shqipria ka nj perspektiv t madhe bujqsore, por ka terrene aq t pamjaftueshme (t vegjl), aq sa me
pr o g ram? pro Do t sjell pikrisht nj administrat q funksionon, q nuk bn dallimin mes qytetarve q nuk i njeh dhe q i trajton t gjith n t njjtn mnyr t njohur nga ligji. Do t ket nj sistem shndetsor, i cili do t mund t mbuloj nevojat m t rndsishme pr t gjith dhe mbi t gjitha do t ket nj program asistence sociale, i cili nuk do t hedh lekt duke asistuar ata q nuk kan nevoj, por do tua jap atyre q kan nevoj dhe do t ket gjithashtu infrastrukturn e nevojshme, n mnyr q t ket at proces rritjeje t fort. f ar kshille do ti je pnit far jepnit Edi Rams pr t qen nj kry eministr i mir? kryeministr Ai nuk ka nevoj pr kshillat e mia, pr t qen i sinqert. sht shum i zoti, por un do ti thosha q, pr t fituar zgjedhjet duhet ti kushtoj shum nga vetja e tij vizionit, pasi zgjedhjet fitohen prmes vizionit. Pasi t ket fituar zgjedhjet, duhet ti dedikohet mnyrs pr ta arritur at vizion, pasi nj muaj pas fitores, vizioni nuk sht m i mjaftueshm, por jan gjrat q bhen. A mendoni q Edi Rama sht n gjendje tu prgjigjet kr k esa v e q njerzit krk esav kan pr t? Un jam i bindur se po. Un e kam njohur vite m par, kur ishte ather kryebashkiaku i ri i Tirans. sht nj njeri q ka cilsi t jashtzakonshme sipas mendimit tim, ka nj kapacitet t madh teknik, si dhe sjelljen e nj lideri. sht e vshtir t gjenden s bashku element t till dhe Shqipria ka avantazhin e t paturit nj njeri t till.
SHKURT
AKTUALITET - 9
Krert e Policis s Shtetit prsritin krkesn n asamblen e Interpolit. Krkohet dhe Bare me Haxhin
Bashkim Driza
Aldo Bare
FENOMENI
in e verifikimit t krkess s autoriteteve shqiptare pr ekstradim nga autoritetet uruguaiane. Ndrsa i akuzuari si kapoband e Lushnjs, me nj mal me vrasje, trafiqe e krime t tjera t rnda n dosje, ndodhet i arrestuar n Turqi. Procesi i ekstradimit t tij duket se ka ngecur gati tre vjet pas arrestimit. E njjta situat sht edhe pr t dnuarin pr vrasjen e Azem Hajdarit, Izet Haxhin. I arrestuar n Turqi, edhe ekstradimi i Haxhis ka mbetur n vend numro prej gati 2 vjetsh. N fakt, delegacioni i oficerve t lart t policis shqiptare kryesohej nga zvendsministri i Brendshm, z. Genti Strazimiri. Asambleja sht mbajtur n Pjetrburg t Rusis. Sipas zdhnsit Klodian Branko, zvendsministri Strazimiri dhe Drejtori i Prgjithshm, Preni kan zhvilluar takime intensive me homologt e tyre, duke synuar intensifikimin e marrdhnieve, shkmbimin e informacionit n mnyr sa m t shpejt, reagimin e menjhershm e pa hezitim n rrafshin operacional ndaj krkesave reciproke. Delegacioni shqiptar hodhi iden dhe krkoi mbshtetjen e policive partnere pr vendosjen e Interpol Tirans n pozicionin e nj pike qendrore n rajon, nga ku t koordinohen m mir veprimet e prbashkta n rrafshin rajonal. Gjat takimeve sht diskutuar zbatimi konkret i ksaj nisme gjat vitit 2009, me aktivitete t prbashkta trajnimi, takime ndrkombtare dhe koordinim operacional. "Vlersimet maksimale dhe planet pr ngritjen n nj nivel m t lart t veprimtarive t prbashkta konkrete, u diskutuan n pritjet e veanta t rezervuara pr delegacionin shqiptar nga Presidenti i sapozgjedhur i Interpolit, z. Khoo Boon Hui si dhe Sekretari i Prgjithshm i Interpolit z. Ronald Noble", ka deklaruar pr takimin Branko.
jat orve t vona t mbrmjes s t enjtes, gru pet e hajdutve kan "sulmuar" dyqanin e shitjes s armve t gjahut, q ndodhet pas 'VEVE Centre', pran qendrs s Tirans. Vjedhja msohet se sht denoncuar nga vet pronari i dyqanit. Vesel D., ndrsa nj grup oficersh t komisariatit numr 3 t policis s Tirans dhe t seksionit t zbulimit t vjedhjeve kan nisur hetimin pr ngjarjen. Sipas policis, n dyqan jan vjedhur 4 arm gjahu t tipit Shotgan. Policia msohet se ka mundur t siguroj disa gjurm q dyshohet t jen t autorve t vjedhjes. Gjurmt jan drguar pr t'u krahasuar n laboratorin qendror t kriminalistiks. Ndrsa jan shoqruar e marr n pyetje disa kontingjent me tendenca pr kryerjen e ngjarjeve t ktilla, banor t zons.
lidhje apo marrveshje mes Pepi dhe pronarit francez t makins, i cili dyshohet gjithashtu se ka bashkpunuar me trafikantin pr vjedhjen dhe shitjen n Tiran t makins s tij. Implikimi i shtetasve t huaj, pronar t makinave n trafikun e mjeteve motorike sht nj fenomen q haset rndom n hetimet e policis shqiptare. Pronart denoncojn vjedhjen pasi makinat jan trafikuar dhe marrin pjesn e ge.xha. tyre nga ky trafik.
re urdhra pr mbrojtje t menjhershme jan fir mosur t enjten nga policia e Tirans, pr shkak t dhuns n familje. E para q kishte krkuar mbrojtje ishte dibrania 78-vjeare Razie Malaj. E moshuara akuzonte t birin, Besnik Malaj, 53 vje se e krcnonte duke ushtruar sistematikisht dhun psikologjike ndaj saj. Me t marr kallzimin prkats, oficeri i policimit n komunitet i komisariatit numr 4 t policis, Haxhi Tufa, ka plotsuar krkes-padin pr marrjen n mbrojtje t menjhershme t t moshuars. Kjo e fundit ka pretenduar se i biri i bnte presione psikologjike pr shkak t debateve q kishin mes tyre. Ndrkoh, nj 19-vjeare ka denoncuar n Komisariatin numr 6 t Policis s Tirans vjehrrn, se kishte ushtruar dhun fizike dhe psikologjike ndaj saj. Marsilda Maknori, ka krkuar mbrojtjen e menjhershme nga policia pr shkak t krcnimeve t vazh-
dueshme q i vinin nga vjehrra. Esma Kurteshi, 50 vjee, msohet se kishte probleme me t ren, dhe kto shpesh ktheheshin n motiv pr grindje mes tyre. Edhe n rastin e Maknorit policia ka firmosur krkespadin pr mbrojtje t menjhershme nga gjykata. Po n Komisariatin numr 6 t Policis s Tirans ka mbr-
ritur t enjten denoncimi i 24-vjeares Marjeta Osmani, pr baban e saj Nderin Osmani 51 vje. Marjeta akuzonte t atin se ndrhynte n privatsin e saj dhe se ushtronte n mnyr sistematike dhun fizike dhe psikologjike ndaj saj. Oficert e policis gjyqsore t komisariatit, kan plotsuar edhe pr Marjetn
krkes-padin pr mbrojtje t menjhershme. Brenda dy javve, pr t treja rastet pritet q gjykata e faktit t shprehet nse do e marr parasysh dhe do miratoj krkesat pr mbrojtje t menjhershme t t moshuars q krcnohej nga i biri, t nuses q e rrihte vjehrra dhe t vajzs q e keqtrajtonte i ati.
10 - EKONOMI
KRIZA BANKARE
INTERVISTA
Shklqim Cani komenton situatn e sotme financiare dhe rolin e FMN
limet e pritshme n harkun e ktij viti, nuk ka asnj dukuri q t na paralajmroj pr falimentimin e ndonj banke n Shqipri apo rrezikim t mosshlyerjes s depozitave. sht nj rrjet i tr q siguron depozitat e individve. Sipas standardeve dhe vlersimeve, jo vetm t autoriteteve prgjegjse, por edhe t institucioneve financiare ndrkombtare, ky rrjet n Shqipri sht i sigurt. Pra, trajtimi i efekteve t krizs, tashm trsore, q ka prfshir ekonomin botrore, pr fat t keq n prkeqsim, nuk ka t bj fare me individt e vegjl depozitues, por kryesisht me faktin nse bankat do t mund t realizojn fitimet e parashikuara apo jo. Nuk ka vend pr panik pr trheqje depozitash. Banka e Shqipris, a po e luan si duhet rolin e saj n kt kriz? N prgjigjen e ksaj py-
Shklqim Cani me t vllain n Toronto, Kanada etjeje m duhet t flas n terma relative. Banka e Shqipris, edhe pse me pak vones (vetm pas ardhjes s Misionit t FMN-s n vend), ka marr rolin q i krkohet pr kt shtje. E vrteta sht q n fillim nuk i kuptoi ndoshta sa duhet prmasat e krizs dhe vlersoi se nuk do t ket efekte n Shqipri. Banka e Shqipris, vlersoj se reagoi me vones si dhe n fillim, pati doza optimizmi t pabazuara. Por ky institucion ka tashm nj staf teknik me vlera, q e rikuperoi shpejt situatn dhe ka dal me vlersime m serioze, jo vetm pr sistemin bankar, por, n ndonj moment, edhe pr pasojat apo efektet n ekonomi. Kuptohet q ka hapsira pr nj reflektim t thelluar dhe me m ekspertiz pr kt shtje, q shpresoj do ta kemi n nj koh t dyt, sa m t shpejt. Ajo pr far ka nevoj prmirsimi nga ana e ktij institucioni mendoj q sht transparenca me publikun dhe komunikimi me nj gjuh t prshtatshme pr t. Situata e krizs botrore duhet kuptuar m n kompleksitet dhe n kt analiz duhen prfshir t gjitha nivelet dhe jo ti lihet spontanitetit. Pikrisht kjo sfunksionoi mir dhe n Amerik, kur u vonua kalimi i pakets s ndihms prej 700 miliard USD n
turneu. koda Superb sht modeli m i fundit i marks eke dhe sht konsideruar nga kritika si nj nga makinat q spikat n dizajn e teknologji. Ajo sjell nj sr risish si sht sistemi i ri Twin Door q lejon hapjen e bagazhit n dy mnyra t ndryshme, sistemi i parkimit automatik si dhe hapsira e komoditeti ne pjesn e brendshme. Me modelin m t ri Superb, koda rikonfirmohet kshtu edhe n segmentin e mesm t makinave t luksit pas lancimeve t suksesshme t koda Fabia dhe Roomster. S shpejti shtpia eke e prodhimit t automobilave do t prezantoj nj version t ristilizuar t modelit ekzistues koda Octavia.
EKONOMI - 11
Kongres. Pasqyrimi i sakt i gjendjes s shndosh t sistemit bankar, gjuha sa m e thjesht dhe e kuptueshme jan element q e bjn pr vete publikun, q prgjithsisht ka qen me besim dhe n mbshtetje t politikave t Banks s Shqipris. Mendoj q ktu ka vend dhe pr m shum lvizje dhe informim dhe nga vet bankat e nivelit t dyt, me spote publicitare apo njoftime pr shtyp. Sigurimi i besimit n treg sht parimi kryesor mbi t cilin mbshtetet e funksionon tregu bankar n veanti dhe ai financiar n prgjithsi. Nga ana tjetr, nuk arrij t kuptoj neglizhencn nga qeveria ndaj efekteve t krizs ekonomike, q ka prekur globin dhe q, pr nga pr masat, sht e krahasueshme apo pran asaj t viteve 1929 e 1933. Lajmet q vijn nga ekonomia botrore tregojn pr prshkallzim t situats nga dita n dit dhe nuk mund t neglizhohen n kt mnyr. Mendoj q dhe tek ne t ngrihet nj shtab emergjence apo antikriz, ku t bjn pjes, jo vetm kryeministri e ministri i Financave edhe ai i Ekonomis, por edhe drejtues t lart t autoriteteve mbikqyrse financiare, si guvernatori i BSH-s, kryetari i AMF-se, ekspert t fushs, etj. Ky shtab duhet t prcaktoj nj plan kontingjence, si dhe masat pr parandalimin e fenomeneve negative dhe prballimin e situats n rast t vrtetimit t dukurive t caktuara t krizs dhe n vendin ton. Mendoj se nuk ka vend pr doza vetknaqsie dhe entuziazmi t paargumentuar.
Mund t jen t rralla tashm vendet e bots, q tu ken shptuar kthetrave t krizs. Tregjet e aksioneve kan rn n mnyr drastike, q nga SHBA-ja deri n Australin e largt. Investitort n mbar botn jan ngrthyer nga frika lidhur me prshkallzimin dhe thellsin e nj recesioni t mundshm global. Masat m t fundit t uljes, thuajse globale, t normave t interesit dhe injektimit n shkall t konsiderueshme t likuiditetit n treg nga bankat qendrore, deri m sot nuk kan arritur t shkrijn tregjet e ngrira t kredis dhe t nxisin besimin e investitorve. Kjo kriz u ravijzua fillimisht si kriz e tregut t shtpive, u prcoll m pas n gjith ndrmjetsit financiar t SHBA-s dhe vende t tjera t globit (banka investimesh, shoqri sigurimesh, fonde pensionesh e investimesh etj.) dhe tashm po transferohet n ekonomin reale. Kjo, pasi kreditimi prbn gjakun q rrjedh n dejet e gjith ekonomis. Nse ky proces ngrin, si po ndodh tani, asnj qeveri apo autoritet mbikqyrs n bot, nuk do ta kishte ndrgjegjen t lar nga prgjegjsia. Lidhur me inflacionin, a kane qen si duhet deri tani vendimet e BSH dhe, n prgjithsi, ju do t ishit partizan i ndryshimit t rre gulla ve t lojs lidhur me gullav inflacionin, apo duhet t mbetet n nivelin, e rn dakord me FMN-n? shtja e nivelit t inflacionit (besoj q edhe ju e trajtoni n kt pyetje pr nga aspekti, q sht dika m i
ult se sa duhet me pretendimin e disa ekonomistve e politikanve, q sht dika penges pr rritje m t madhe ekonomike), sht ngritur her pas here dhe n kohn q kam qen guvernator. Asnjher nuk sht dhn prej ktyre palve shifr tjetr alternative, e menduar si m optimale pr Shqiprin, gj q do t na krijonte bindjen se shtja sht studiuar me seriozitet nga ata. Por, edhe duke hequr dor nga ky diskutim disi teorik dhe i vshtir pr tu kuptuar nga publiku, do t shprehesha q, nse kemi mbi nj dekad me norma inflacioni t ulta (pra, me mime q rriten do vit relativisht pak), nuk ka pse t krkojm nj politik tjetr, ku mimet t rriten m shum do vit. Ne, t gjith, jemi ankuar nga rritja m e madhe e mimeve (inflacioni pothuajse sht dyfishuar), q po prjetojm prej m shum se nj viti. Q t ndryshosh nj tregues (n rastin konkret, t krkosh t rritesh inflacionin), duhet t kesh ndonj arsye t bazuar mir. Duhet t ket shkuar keq dika. Nga ana tjetr, praktika e eksperimentimeve pa baz n Shqipri nuk flet pr rezultate inkurajuese. Gjrat q i nxjerr jasht kontrollit sht shum m e vshtir ti risjellsh n kufijt e krkuar (kujtoj q krkojm t jemi antar t BE n nj t ardhme, ndonse jo t shpejt). Ve t tjerave, stabiliteti makroekonomik sht ai q na ka nderuar e ka kontribuar n vlersime t larta pr vendin n raporte t ndryshme t organizatave ndrkombtare, q merren si pik referimi edhe nga shum investitor t huaj, para se t investojn n Shqipri. Po kshtu, tani q dalim n tregun valutor ndrkombtar pr t krkuar kreditim (qeveria), vlersimi i vendit do t ishte m i keq dhe, pr pasoj, kredia m e shtrenjt, nse inflacioni do t jet i lart. Nse e trajtojm n rrafshin teorik, tashm sht e pranuar q nj inflacion i ult, n shtrirjen afatgjat sht ndihma m e madhe q mund ti jap Banka Qendrore nj rritjeje ekonomike dhe nj punsimi n nivel sa m t lart. Pra, niveli i inflacionit t rn dakord me FMN-n, por n radh t par me gjith aktort e jets ekonomike e politike shqiptare, m duket ai i duhuri dhe nuk ka pse t krkojm rritje mimesh m shum se na jan rritur nga viti n vit. Pr sa i prket puns s Banks s Shqipris lidhur me inflacionin, n prgjithsi do ta vlersoja si t mir
dhe efektive. Por, Banka e Shqipris ka vonuar kalimin n regjimin e inflacionit t synuar, si dhe n analizat e shkaktarve t daljes s inflacionit nga objektivi sht munduar t mbivlersoj ndikimet nga faktort e jashtm (q nuk vareshin nga ajo), ndrkoh q kan qen dhe faktort q ishin nn kontrollin e saj q kan ndikuar, pr pasoj ka pasur dhe mangsi n vet politikn monetare t ndjekur. Banka e Shqipris, gjithashtu, nuk e vlersoi q n fillim dhe stregoi kujdesin e duhur ndaj dukuris s kredidhnies, madje n fillim u nxitua me deklarata vetknaqsie pr rritjen e shpejt t kreditimit, pa vlersuar e monitoruar n koh efektet negative q e shoqronin at. Nuk duhet q gjithka ta korrigjojm ather kur bhet fakt apo na e vn n dukje t huajt. Roli i ktij institucioni nuk duhet t jet vetm konstatues e reagues, por sidomos parashikues dhe paraveprues. Si e vlersoni rolin e FMN-s gjat kohs q keni drejtuar Bankn e Shqipris dhe, a duhet t qndroj m tej Misioni i tij n Tiran, apo duhet t prdor en f or ma t tjera bashdoren for orma kpunimi n t ardhmen? Bashkpunimi i Banks s Shqipris me FMN-n n kohn q kam qen guvernator ka qen shum i mir dhe, meq m jepet rasti, falenderoj gjith ekipet, me t cilt kemi bashkpunuar e sidomos prfaqsuesin e saj z. Jan-Peter Olters. Merit e veant n kt bashkpunim i takon stafit teknik t Banks s Shqipris dhe, kuptohet, Kshillit Mbikqyrs, si autoriteti kryesor i Banks. Rezultatet e arritura dhe krijimi i nj institucioni dinjitoz pr vendin kan dhe ndihmn e sinqert dhe me ekspertiz t FMN-s. Nuk sht q me kt nnkuptohet se mund edhe t mos kemi br ndonj gabim, t dy palt, por asnjher t qllimshm apo me pasoja. M tepr, roli i FMN-se ka qen ai i nj kshilltari t kujdesshm dhe miqsor. Tashm e vlersoj si pozitiv faktin q erdhi koha pr tu diskutuar kalimi n nj faz t re bashkpunimi me FMN. Por, nisur nga nj ser arsyesh, q tashm jan prmendur n median shqiptare, gjykoj q qndrimi i FMN n statusin aktual n Shqipri mund t shtyhej edhe pr vitin 2009. Ajo q gjykoj m shqetsuese dhe q nuk sht pr mendur shum nga ekspertt apo opozita sht shtja e statistikave shqiptare, t cilat koht e fundit ngjallin nj dy-
shim t frikshm pr manipulim n t ardhmen. Shqipria sht nj vend, ku transparenca sipas standardeve ndrkombtare sht ende e munguar. Sidoqoft, edhe nse do t vendoset kalimi n bashkpunim m n distanc me FMN-n, me t duhet shtuar shum bashkpunimi n fushn e parandalimit e menaxhimit t krizave, pasi kan eksperienc dhe ekspert t mir n kt fush. Politikat fiskale t miratuara deri tani nga qeveria Berisha, a kan qen n rrugn e drejt? Rezultatet q kan dhn deri tani apo q pritet t vijn, do t jen pozitive pr ekonomin dhe qytetart? Prgjithsisht, shtjet e politikave fiskale kan qen problem n ekonomin shqiptare, pr shum vite. Kjo qeveri ka ndjekur nj politik t saj, ku m e proklamuara ka qen ajo e taksave t sheshta. Pa u hyr vlersimeve n aspektin politik, por duke ruajtur profil teknik, le t themi n fillim q, sipas vlersimeve t FMN-s, ka disa suksese dhe t ardhurat jan rritur. Ndrsa qeveria mendoj q e ka zhurmuar propagandn e sukseseve madhshtore n kt drejtim. Pr t qen t ftohte dhe pr t prdorur po institucionet ndrkombtare (FMN), duhet thn q sht ende hert pr nj vlersim pozitiv. Personalisht gjykoj q politika fiskale e deritanishme ka mjaft vrima t errta dhe sidomos zbatimi praktik sht i deformuar. Shum shkurt mund t prmend: - ligjet, vendimet e qeveris, aktet e tjera rregullative jan ndryshuar shpesh dhe jo rrall kan kundrti, ka ka shtuar kaosin e rrmujn. Pr m tepr, grupet e interesit nuk jan vlersuar si duhet dhe m shum jan vn prpara faktit, n nj koh shum t shkurtr, n pamundsi pr t reaguar, pr tu prshtatur. N jo pak raste, autorizohet titullari pr t br favorizime, pa vendosur kriteret mbi t cilat do t bazohet. Kjo sht praktik e dshtuar n veprimtarin ton t mbi nj dekade m prpara, kuptohet dhe me pasoja korruptive. - sistemi elektronik n tatim-taksa e dogana m shum ka qen propagand se sa realitet. Sjellja e administrats s tatim-taksave e dogans ka qen brutale ndaj biznesit. Pra, marrdhniet mes tyre jan t acaruara (politik armiqsore e imponuese e jo e konceptuar mbi baz bashkpunimi e transparence). Nga FMN vlersohet si klim jomiq-
sore. - politika fiskale e premtuar n program dhe ajo e zbatuar nuk jan njlloj, far tregon pr munges vizioni dhe ndryshime jo t rralla, ndonjher dhe t uditshme gjat rrugs. - rritja e t ardhurave q trumbetohet nga viti n vit duhet par me kujdes. Nga vlersimet dhe llogaritjet q bj, del se prmirsimet nga lufta kundr informalitetit, evazionit dhe korrupsionit, shtrirja e bazs jan me rezultante thuajse zero dhe n disa drejtime me prkeqsime, etj. etj. Ekonomia dhe qytetart kan pritur e shpresuar nj prmirsim rrnjsor dhe prfitimet i kan pasur me pikatore. Politika e in vestime ve q inv estimev sht ndjekur deri tani nga qeveria, n drejtim t rrugve apo blerjet me do mim t energjis elektrike, kan qen t gabuara apo pozitive? sht kundr do parimi ekonomik dhe e papranueshme pr ekonomistt fillestar t pranohet blerja e nj malli me do mim. Blerja e sforcuar e energjis, pa vizion pr nevojat e ardhme, ka pasur ndikim n mim. Por, m shum m ka shqetsuar fakti q tregtia e energjis n Shqipri sht e nj lloji t veant. Nuk kam hezituar ta emrtoj t tipit mafioz, gj, q ka ndikuar n prishjen e t gjith parametrave, prfshir, dhe mbi t gjitha, t mimeve. Gjithka, e mirorganizuar nga ekspert vendas e t huaj. Lidhur me investimet n trsi, jo vetm pr rrugt, shqetsues sht fakti q ende pas dy dekadash nuk kemi studime fizibiliteti pr dobishmrin e investimeve. Edhe ktu t njjtat investime mund t bheshin me shum m pak para - pra kemi t bjm me faktorin korrupsion. 2009, si vit elektoral: ku duhet pasur kujdes nga qeveria apo opozita, n hartimin e programeve t tyre ekonomiko-financiare? Ksaj pyetjeje po i bie shkurt - t mos veprohet si sht vepruar n t shkuarn. T mos kthejm ekonomin n ekonomi elektorale. Bota po shkon n kriz dhe ne duhet doemos t jemi m dorshtrnguar me shpenzimet, pr t pasur para mnjan pr dit m t kqija. Megjithse nuk jemi t prekur direkt nga kriza, duhet t jemi t ndrgjegjshm q mundsit pr t prballuar pasojat e saj jan shum her m t pakta pr vende m t vogla dhe n zhvillim, si i yni.
12 - AKTUALITET
BANDA E LUSHNJES
DEBATET
Mbrojta e t akuzuarve denoncojn gjykatn pr vendime t njanshme dhe t paragjykuara
DEBATI
shmit e tre vllezrve t Ar tur Dajs dhn n ambasadn shqiptare n Greqi, do t hidhnin drit mbi armiqsin e prbetuar t vllait t tyre me kapon e "Bands s Lushnjs", Aldo Bare. Afrim Daja, Stiliano Daja dhe Lorenc Daja kishin rrfyer me detaje para prokuroris se si nisn konfliktet mes Bares dhe vllait t tyre Arturit, ku ky i fundit u masakrua n mnyrn m monstruoze, krim pr t cilin akuzohet kapobanda q sot gjendet i izoluar n burgjet turke. Armiqsia mes Bares dhe Dajs prodhoi dhe dhjetra viktima, pjestar t t dyja bandave kriminale q vepronin n Lushnje. Por rrfimet e tre vllezrve N foto: Daja si dhe t nj t njoGjyqi i hurit t tyre, Gramoz Bands s Selmani, nuk u lexuan Lushnjes dot n Gjykatn e Krimeve t Rnda ndaj shtat t cilsuarit si antar t bands famkeqe, pasi avokatt mbrojts krkuan srish prjashtimin e trupit gjykues. Debatet e shumta dhe akuzat e lshuara n drejtim t gjykats pr njanshmri n gjykim, u shoqruan me largimin n mnyr demonstrative nga salla e gjyqit t nj prej avokatve mbrojts, gj q u b shkak pr shtyrjen e seancs. Prokuroria nuk ka mundur t lexoj katr dshmit e marra n ambasadn shqiptare n Athin, t tre vllezrve t Artur Dajs dhe Gramoz Selmanit. Katr dshmitart q tregojn me detaje krimet monstruoze t kryera nga "Banda e Lushnjs", ku kapoja i saj ishte dikur mik dhe m pas armik i prbetuar me vllain e tyre, derisa e masakroi, jetojn jasht Shqiprie pr arsye sigurie. Procesi ndaj shtat t dyshuarve si antar t "Bands s Lushnjs" ka ngecur n kt pik q prej disa muajsh, pr shkak se avokatt mbrojts krkojn sjelljen n salln e gjyqit t dshmitarve, Gramoz Selmani (q sipas tyre akuzohet pr vrasje), Afrim, Stiliano dhe Lorenc Daja, si dhe e cilsojn si t paligjshme mnyrn e marrjes s dshmive. "Nuk e kuptojm se si Gramoz Selmani q sht n krkim pr vrasje, t thirret n ambasad
dhe t pyetet. Pastaj, t na sillni dy copa letre si dshmi", - tha avokati Vladimir Mee q mbron n proces interesat e t pandehurit Arben Borii. Mbrojtsit krkuan q dshmitart t krkohen srish nga Policia e Shtetit, tu gjenden adresat
dhe t sillen para trupit gjykues. Por fakti q gjykata e rrzoi kt krkes, u shoqrua me reagimin e ashpr t pals mbrojtse. Avokatt krkuan prjashtimin e trupit gjykues dhe ndrprerjen e menjhershme t seancs. Pesshja
PROCESI
gjykuese u dha avokatve 20 minuta koh pr paraqitjen e krkess. Por sapo trupi gjykues hyri n sall pr t nisur vazhdimin e seancs, avokati Vladimir Mee u largua n form proteste me pretendimin se gjykimi sht i njanshm.
TRUPI GJYKUES E vetmja gjyqtare e Gjykats s Krimeve t Rnda q shqyrton dosjen penale ndaj shtat t akuzuarve si antar t "Bands s Lushnjs", sht Marsela Balili, e cila sht dhe kryesuese e seancs. Ndrsa gjyqtart e tjer jan deleguar nga Kshilli i Lart i Drejtsis, pr shkak se t gjith gjyqtart e Krimeve t Rnda ishin ezauruar me proceset e tjera ndaj antarve t ksaj bande dhe s'mund ta shqyrtonin kt dosje.
T pandehurit Arben Borii, Ilir Stergu, Afrim Hoxha, Erion Cici, Arjan Aliko, Jorgo Muzaka dhe Rexhep Gina, akuzohen pr nj sr krimesh t rnda, t kryera n kuadr t bands famkeqe t Lushnjs q kryesohej nga Aldo Bare. N procesin penal ndaj tyre jan pyetur dhjetra dshmitar, por pikrisht n dshmit m t rndsishme t tre vllezrve t Artur Dajs, ka ngecur gjykimi. Dje n gjykat pritej t vinin 11 dshmitar, por vetm dy prej tyre ishin paraqitur. Ata nuk mundn t viheshin prball trupit gjykues pr t dhn dshmin e tyre, pasi seanca u shty pr shkak t braktisjes s salls s gjyqit nga avokatt mbrojts. Banda e Lushnjs e ka zhvilluar aktivitetin e saj kriminal n Lushnje q nga viti 1997 deri n fund t vitit 2005. Shum prej antarve jan arrestuar dhe dnuar nga drejtsia. N qeli gjendet dhe kapoja i bands, Aldo Bare.
AXHENDA
sot
Dielli lind n ora 05.57 dhe perndon n ora 19.31
PARASHIKIMI
sot
I MOTIT NE RRETHIN E
TIRANES
nesr
Temperatura e parashikuar pr nesr n TIRAN
Lagshtira 83 %
Maksimale
22 7
Maksimale
21 9
Minimale
Minimale
azeta Tirans
e
13
RRUGET KU DO VENDOSEN BARRIERA Rruga e Durrsit Rruga e Elbasanit Rruga e Kombinatit Rruga e Dajtit LLOJET E AUTOMJETEVE QE DUHET TE PAGUAJN DETYRIMIN Autovetur 8+1 Automjete pr transport t przier: mjet q ka nj pesh t prgjithshme me ngarkes t plot jo m t madhe se 3.5 ton Autobus, prve mjeteve t shrbimit qytetas Kamiont: mjet i destinuar pr transport mallrash Trheqs pr rimorkiot Autotrenat Gjysm-rimorkiatort Autokampe Makina ngarkim-transporti (Autobetoniere, pompa betoni, autovina, makina grmimi)
Ndrkoh q zhvillimi i mtejshm do t bj t mundur pajisjen e sistemit me teknologji t avancuar dhe m efikase n shfrytzim. Por ende Bashkia nuk ka nj vendim prfundimtar sesi do t jen procedurat pr mbledhjen e ksaj takse. Gj q pritet t vendoset s shpejti n mbledhjen e radhs s KRRT-s Tirans. "Gjat gjith ksaj periudhe, Bashkia e Tirans me ndihmn dhe t konsulentve t huaj, ka punuar me projektin e sistemit "Toll" pr Tirann, duke prfshir studimin e
fezibilitetit; prcaktimin e vendndodhjes; referencat e projektit teknik, q do t paraqiten pr miratim n mbledhjen e radhs t KRRT-s s Tirans", -kan sqaruar burime nga Bashkia. Pr shkak t kompleksitetit t projektit, ai do t zbatohet me faza, ku pr fazn e par jan propozuar dhe miratuar fondet n buxhet pr zbatimin. Ky sht projekti i par q hartohet n nj zon urbane n Shqipri dhe Bashkia e Tirans ka hartuar nj projekt i cili bazohet n nj analiz t
plot t situats, si jan flukset e trafikut, gjeometrit e rrugs, profilin e sistemit q do t aplikohet, teknologjin e tij, mnyrn e funksionimit, etj. Projekti pr mban devijimin n korsi lvizjesh t ndara pr mjetet q kan detyrim pagese, mjetet q nuk kan detyrim pagese dhe korsi e rezervuar pr mjetet 'Bus'. Mjetet q kan detyrimin e pagess do t prballen me barriera, t cilat hapen automatikisht/ manualisht pas kryerjes s pagess.
Qent rruga po pushtojn rrugt e kryeqytetit. Prhapja e madhe e tyre n numr, ka qen m problematike n zonat periferike. Por tani kopet me qen i gjen dhe n qendr t Tirans. Kjo foto sht br n bulevardin "Zogu i Par", prpara Ministris s Drejtsis, ku dshmohet qart prania e qenve t rrugs n qendr t qytetit, duke shkaktuar shqetsime te qytetart.
j ndr zonat m t shtrenjta t kryeqytetit, rezul ton edhe si zona me m pak investime publike. Bhet fjal pr zonn pran kodrave t Liqenit, n afrsi t Kopshtit Zoologjik dhe gjith zona pran rrugs "Komuna e Parisit". Kjo bn pjes n minibashkin Nr.5, por sht edhe nj nga njsit q ka pasur m pak investime n kto katr vitet e fundit. Problemet q jan n kto lagje kan t bjn m mungesn e investimeve n infrastrukturn rrugore, pasi pjesa m e madhe e rrugve jan t paasfaltuara. Po kshtu hasen edhe probleme t shumta me kanalizimet. Shqetsimet m t mdha me rrjetin e ujsjells-kanalizimeve, i kan banort n rrugn "Irfan Tomini", si dhe ata n zonn e Selits. Sipas specialistve t minibashkis, investimet duhen br n sistemimin e kolektorve nga rruga "Medar Shtylla", deri n derdhjen e lumit t Lans, pastrimi i ksaj t fundit nga grumbullimi i shtresave t dherave, q jo vetm bllokojn por dhe rrisin artificialisht nivelin e saj.
14 - SOCIALE
REKTORI PRKRAH STUDENTET N fakt rektori i Universitetit t Tirans, Dhori Kule, i ka dgjuar me vmendje t gjitha pretendimet e studentve. Ai ka deklaruar se ata do t ken t gjith mbshtetjen e rektoratit dhe u ka premtuar atyre se shum shpejt do t ken nj zgjidhje. "Prderisa bhet fjal pr 300 student, sigurisht q dika nuk shkon, ka deklaruar rektori Kule. - Un do ta shqyrtoj kt problem tuajin edhe me dakanatin e fakultetit t Mjeksis dhe shpresojm q t gjejm nj zgjidhje, e cila t mos i rndoj studentt", - ka deklaruar rektori Kule.
Ndrkoh studentt protestues kan deklaruar se nse nuk merren n kondsiderat krkesat e tyre, ather ata do t bojkotojn auditoret. dakord q t liberalizohej kalimi nga nj vit akademik n nj tjetr. Q do t thot se mund t kaloje n vitin pasardhs edhe nse kishe 7 provime t mbartura nga vitet e mparshme. Pikrisht kjo gj, ishte edhe nj ndr premtimet e fushats pr dekan t prof. Alfred Priftanji, i cili mori t gjitha votat e studentve kur erdhi n kt post. Por n t vrtet ai nuk e mbajti kt premtim", - sht shprehur njri prej studentve, Klidjan Hasalami. Studentt
PRETENDIMET E STUDENTVE
Stazhi u rrezikon shkolln 300 studentve t fakultetit t Mjeksis. Gjat nj takimi me rektorin e Universitetit t Tirans, ata jan shprehur t paknaqur me mnyrn se si dekani i fakultetit, Alfred Priftanji, po i orienton problemet e tyre. "Dy vjet m par, u ra
PROBLEMI
protestues, t cilt jan pritur nga rektori, Dhori Kule, kan deklaruar se q nga koha kur Priftanji ka ardhur n krye t fakultetit t Mjeksis nuk ka nxjerr asnj rregullore pr mnyrn se si do t veprohet me provimet. "Gjat nj takimi qe kemi pasur me t n qershor, ai na premtoi se nse universiteti i Tirans nuk nxjerr nj rregullore pr t gjith fakultetet, ju do t kaloni t gjith n vitin pasardhs, pra nuk do t ket stazh, duke zbatuar kshtu vendimin e dy viteve m par", - shpjegojn ata. Sipas tyre kshtu sht vepruar edhe gjat sezonit t ksaj vjeshte, ku fakulteti nuk kishte prcaktuar se me sa provime t mbetura mund t shkohet n vjesht dhe me sa humbet vitin. "Nj jav pas prfundimit t sezonit t vjeshts, fakulteti nxjerr nj vendim sipas t cilit do t kalojn vetm ata q kan arritur t grumbullojn 30 kredite, ndrkoh q n fakultetin ton me kredite punojn vetm studentt e vitit t par q jan me Kartn e Bolonjs, ndrkoh q ne nuk e kemi iden e
Universitetet
ULEN TARIFAT Kryeministri Berisha i krkoi dje ministrit t Arsimit Beja q t ul t gjitha tarifat pr programet e larta t ciklit t par dhe t dyt pr vitin akademik 20082009. N mbledhjen e djeshme t qeveris, ministria e Arsimit kishte prgatitur tarifat q do t paguajn ato student q do t kryejn masterin n universitetet publike. Por Berisha e ka kthyer nj vendim t till pr rishikim dhe e ka konsideruar tarifn t lart. Ai I ka krkuar Bejs q ta ndryshoj kt n masn 20 pr qind. "Qeveria e tij do t vazhdoj t bj t gjitha prpjekjet pr t mbshtetur arsimin, i cili sht nj nga prioritetet m madhore t qeveris", - sht shprehur n mbledhje ai.
krediteve. Ndrsa sht vendosur se nse ke m shum se tre provime t mbetura ngel n stazh dhe nuk mund t vazhdosh vitin pasardhs. Pikrisht pr kt arsye ne kemi zhvilluar nj takim edhe me dekanin, por ai nuk i merr parasysh krkesat tona, ndaj ne jemi t detyruar q nse krkesat tona nuk gjejn nj zgjidhje do t bojkotojm msimin, pasi jan plot 300 student q u rrezikohet shkolla", - i kan deklaraur ata rektorit t UT-s, Dhori Kule, t cilt kan shtuar se krkesat e tyre prkrahen edhe nga nj pjes e mir antarve t kshillit shkencor t fakultetit.
NESMARK FOUNDATION IS LOOKING APPLICANTS FOR THE POSITION OF SALES & COMMUNICATIONS MANAGER
IFYOU:
FOR
INDIFERENCA Askush nuk ka dal q t marr nj takim me prfaqsuesuit e shoqats s para dhe tetraplegjikve t Tirans, t cilt krkojn kushte m t mira ekoonomike. N ort e para t mesdits ata jan takuar me kreun e LSI-s Ilir Meta ku i kan parashtruar krkesat e tyre.
n nj takim me prfaqsues t qeveris, por megjitht askush nuk ka dal q t marr nj takim me prfaqsuesuit e shoqats s para dhe tetraplegjikve t Tirans, t cilt krkojn kushte m t mira ekoonomike.
HAVE A UNIVERSITY DEGREE AND/OR WORK EXPERIENCE IN RELATED AREAS ARE CAPABLE OF WORKING IN A TEAM HAVE EXCELLENT KNOWLEDGE OF ENGLISH ARE COMPUTER LITERATE ARE WILLING TO TRAVEL THROUGHOUT ALBANIA
N ort e para t mesdits ata jan takuar me kreun e LSI-s Ilir Meta ku i kan parashtruar krkesat e tyre. N t gjith vendin jan t regjistruar rreth 3500 invalid t aksidentuar n pun ose gjat jets.
PLEASE SEND US YOUR CV AND COVER LETTER AT ONE OF THE FOLLOWING: e-mail: m.dule@nesmark.org.al or Tel/fax: 355 4 2271829 or Kutia postare 8191, Tirane DEADLINE FOR SUBMISSION OF CVS IS OCTOBER 20, 2008 ONLY SELECTED APPLICANTS WILL BE CONTACTED
SOCIALE - 15
Gjat javs s ardhshme do publikohen edhe fituesit e Shkencave Sociale, Filologjikut e Ekonomikut
FITUESIT E JURIDIKUT
Fituesit jan przgjedhur midis 247 kandidatve q dorzuan dosjet gjat muajit shtator n UT, ndrsa gjat javs q vjen do t publikohen edhe pedagogt e rinj t fakulteteve t tjera
CEREMONIA Emrimi i 30 pedagogve t rinj q do t'i shtohen stafit akademik t fakultetit t Drejtsis n Universitetin e Tirans, sht br dje me an t nj ceremonie, ku rektori i UT-s, Dhori Kule ka deklaraur se shtimi istafeve akademike do t shrbej pr t prmirsuar standardet e msimdhnies
TE DHENA
DEPARTAMENTI I T DREJTS CIVILE Jonida RUSTEMAJ Altin PAPARE Ersida TELITI Petrina BROKA Ilda MUMATAJ Erald TOPI Juliana BYLYKBASHI Anjeza LIENJI Xhensila KADI Eniana QARRI
Rektori i Universitetit t Tirans, Dhori Kule, ka emruar dje 30 pedagogt e rinj q do t'i shtohen stafit akademik n fakultetin e Drejtwsis. Ata do t ndahen midis tre departamenteve, sipas profileve q vet kandidatt kan przgjedhur. T gjith kta kandidat fitues kan nnshkruar kontrat nj-vjeare me rektoratin, prjashtim ka br vetm Artan Hoxha, i shpallur fitues n departamentin e t Drejts Penale, i cili ka nnshkruar nj kontrat me afat t paprcaktuar. Ndrkoh q 30 emrat e rinj fitues jan przgjedhur midis 247 kandidatve q dorzuan dosjet gjat muajit shtator pran rektorarit t Universitetit t Tirans. Gjithashtu pritet q gjat javs n vazhdim t shpallen emrat e pedagogve fitues edhe n fakultetet e tjera t UT-s dhe n fillim t vitit t ri akademik i gjith stafi t jet plotsuar. Pak ditw mw parw UT-ja shpalli kandidatwt fitues te Mjekwsia, Gjuhwt e Huaja dhe Shkencat e Natyrws. Sipas vendimit t qeveris, rreth 400 pedagog t rinj do t'i shtohen arsimit t lart, duke ndihmuar kshtu n rritjen e cilsis s msimdhnies. Gjithashtu shtimi i numrit t stafit akademik do t prmirsoj sadopak raportin pedagog t brendshm dhe t jashtm, i cili deri tani rezulton i pr mbysur n kundrshtim me sistemin e Bolonjs q po aplikohet prej tre vitesh n universitetet shqiptare. I njjti proces po ndiqet edhe n universitetet e tjera publike t vendit, ku, pasi komisionet kan shqyrtuar t gjitha dosjet e dorzuara, kan przgjedhur edhe fituesit, t cilt do t bhen ppjes e stafeve akademike brenda fillimit t javs tjetr.
DEPARTAMENTI I T DREJTS PUBLIKE Iris PETRELA Fjoralba CAKAJ Adea PIRDENI Erind MRKURI Ina PETRAJ Erisa XHIXHO Klesta HYSI Erjon MUHARREMAJ Erida PEJO Erlir PUTO DEPARTAMENTI I T DREJTS PENALE Artan HOXHA Bojana HAJDINI Enkelejda TURKESHI Xheni VARFI Anisa ANGJELI Rezarta DEMNERI Skerdian KURTI Klodian SKNDERAJ Alban KOI Dorina HOXHA
PROBLEMI
zuar sallash dhe gati 2 mij student q e frekuentojn at. Ndrkoh q kt vit pritet q n kt fakultetet t nisin studimet edhe 400 studnet n sistemin part-time.
16 - REKLAME
REKLAME - 17
18 - AKTUALITET
100-VJETORI
AKTIVITETET
Axhenda e aktiviteteve pr prvjetorin e lindjes
an startuar aktivite tet pr 100-vjetorin e udhheqsit komunist, Enver Hoxha. Kshtu, dje n Prishtin sht organizuar nj tubim nga shoqata politike "Afrim Zhitja", me emrin "Enver Hoxha dhe Kosova". Sot n Ferizaj organizohet nj konferenc me titull "Enver Hoxha, burri m i madh i kombit". Por si na tregon kryetari i Partis Komuniste Shqiptare, Hysni Milloshi, "n gjith qytetet e Sh-
Reagimi i kryetarit t Partis Komuniste t Shqipris pas fshirjes s parullave n Gjirokastr nga Prefektura
FAMILJA
T dieln mund t ket ndonj mendje t marr q mund t bj ndonj t pabr, por komunistt nuk tremben, komunistt e trembur mund t gjenden n Partin Socialiste, por jo n Partin Komuniste. Mund t ket ndonj skizofren apo ndonj fantazist q t'i shkoj mendja t reagoj ndryshe, por sht turp q n at qytet t kulturs, t ket t tilla veprime. Nuk sht n nder t qytetit t dalin t till fantazist. Komunistt gjithsesi nuk kan frik dhe nuk tremben. Keni prgatitur nj ax-
hend t ngjeshur t aktiviteteve pr 100- vjetorin e En ver Ho xhs . Sa ka ar riEnv Hoxhs xhs. arritur vlera e ktyre shpenzimeve? Ne si parti nuk marrim financime nga shteti. Ne manovrojm me ndihmat e antarve t Partis Komuniste, ku dihet q shumica jan t papun ose q kan rroga t vogla, megjithat t gjith kemi kontribuar pr t organizuar aktivitetet. Deri m tani shpenzimet kan arritur n 10 milion lek dhe po sjellin prdit ndihma vullnetare. A jeni n dijeni q n
amilja e Enver Hoxhs ka vendosur t hap shtpin pr 100- vjetorin e lindjes s udhheqsit. T pangatrruar me aktivitete q mund t bjn partit vijuese t asaj t Puns, m dat 14, 15 dhe 16 tetor, e veja e Enverit, Iliri dhe Teuta Hoxha do t presin e prcjellin t gjith ata q duan t prkujtojn ditlindjen e tij. Ndryshe nga zakonisht, dera e shtpis do t jet e hapur tri dit radhazi, ndrsa ish-pularia, ku familja Hoxha banon aktualisht, do t kthehet n nj ekspozit me fotografi t pabotuara t tij. Nexhmija nuk mund t shkoj pr shkak t shndetit, gjith asaj rruge t gjat pr n Gjirokastr, por do t drgoj atje djalin e madh, Ilirin dhe bashkshorten e tij, Teutn. Me nj leje t posame, djali i Enverit do t hap pas kaq shum vjetsh shtpin e t atit me dorn e tij dhe do t pres vizita nga t gjith ata q duan t kujtojn 16 tetorin. M 13 tetor, shtpia ku lindi Enveri, q
sht aq shum e preferuar nga turistt, do i kthehet vetm nj dit familjes, ndrkoh q msohet se Partia e Puns dhe ajo Komuniste do t organizojn n shesh shum aktivitete pr kt dat, q sipas tyre sht shum e rndsishme. "Do bisedojm me vizitort, do u nxjerrim nj got raki dhe mblsira, ashtu si bhej normalisht n shtpin ton edhe kur ishte gjall Enveri", - thon familjart e tij. Shtpia e Enver Hoxhs vazhdon t mbetet nj nga pikat m t frekuentuara nga turistt, edhe pse ve mureve, asgj brenda nuk sht e njjt me vendin ku lindi dhe u rrit ai.
Gjirokastr do t jet dhe djali i En ver Ho xhs , Iliri Env Hoxhs xhs, me bashkshorten Teuta? Po, jemi n dijeni q do t shkojn Iliri me Teutn. Un nuk kam kontaktuar me ta, por shokt kan folur dhe ata jan familjar dhe sh-
kojn si t till n Gjirokastr. Keni bashkpunuar me Partin Komuniste n lidhje me aktivitetet? Ne njohim vetm nj parti komuniste, pastaj n Shqipri sht br e zakon-
shme tashm q do njeri mund t krijoj nj parti t vetn. Gjithsesi n konferencn q ne do t organizojm n Muzeun Kombtar, jan t ftuar t gjith t vijn ata q prkrahin figurn e Enver Hoxhs.
AKTUALITET - 19
es dit para 100vjetorit t lindjes s udhheqsit ko munist, Enver Hoxha, Gjirokastra sht kthyer si n filmat e Kinostudios Shqipria e Re: "Debatiku" e "Lulkuqet mbi mure", ku personazhet (komunistt) shkruanin parulla kundr Dues dhe "fashistt" nxitonin t'i fshinin ato. Nj duel i heshtur dhe komik vazhdon mes antarve t degs s Partis Komuniste, Partis s Puns dhe drejtuesve lokal. Ditn e n ort e mbrmjes, parullat pr Enverin fshihen me ngjyr blu. Natn shkruhen srish me t kuqe dhe n t gdhir muret n an t rrugicave t kalldrmta t qytetit t gurt, mbushen plot. Prkundr urdhrit t prefektit Spiro Ksera pr fshirjen urgjentisht t parullave pr diktatorin, ato gjenden n t gjitha lagjet e Gjirokastrs. Madje, dje parullat pro Enver Hoxhs jan shkruar edhe n mjaft qendra komunash. Kjo si kundrprgjigje ndaj deklarats s prfaqsuesit t shtetit. Nj dit pas komunikats pr shtyp t Ksers, ka reaguar kryetari i degs s PP-s, Laver Stroka. Ai sht shprehur se komunistt do t vazhdojn t
TETOR T enjten q vjen, simpatizantt e ishdiktatorit Enver Hoxha do t festojn 100-vjetorin e lindjes s tij. Kt dit, pritet q t organizohen nj sr aktivitetesh, jo vetm n Tiran, por edhe n qytetin e lindjes s ishudhheqsit komunist, n Gjirokastr
KOMUNISTT Krert e degs s PP-s dhe t PK-s n Gjirokastr, dje pohuan se gjat fushatave elektorale, PD-ja mbush muret me parulla n favor t saj. "Vet PD-ja na krijoi nj model parullash, t cilin po e kopjojm dhe ne", - shprehen Laver Stroka e Eqerem Pei.
shkruajn parulla pr nder t Enverit, pasi kjo sht nj dshir mbar popu-
paguar njerz pr t shuar parullat, por do t ishte mir q prefekti Ksera t shuante parullat antishqiptare t shkruara prgjat rrugs nacionale Gjirokastr-Kakavij n gjuhn greke.
REAGIMI
"LUFTA" E PARULLAVE
asnj qytetar nuk ka reaguar ndaj parullave pr Enverin. "Sulmet e prefekturs dhe t degs s PD-s ndaj parullave pr ditlindjen e Enverit t kujtojn filmat shqiptar me fashist. T gjith e mbajm mend, kur fashistt nxitonin t fshinin parullat kundr Dues, por q jepnin efekt t kundrt n opinion", sht shprehur Stroka. Ky i fundit i kujton prefektit Ksera, se do t ishte m mir q t urdhronte shuar jen e par ullave antishqiptare n gjuhn greke. "Do t ishte n nderin e prefektit q t heq nga rruga nj kryq t madh, i cili simbolizon gjithka, por jo unitet, bashkim e bashkjetes", - kan pohuar krert e PK-s dhe t PP-s. Gjithashtu, Laver Stroka sqaron se parullat e shkruara kto dit nuk jan anonime, por kan si autor antart e ligjshm t Partis Komuniste dhe asaj t Puns, ndrsa jan anonim ata q i shuajn ato.
INVESTIMI M 12 maj t vitit 2005 (Ligji Nr.9393), Gjermania ka dhn nj hua pr KESH-in me vler totale 43 milion e 900 mij euro pr ndrtimin e linjs s interkonjeksionit 400 kilovolt Tiran-Podgoric. Sipas zvendsministrit t Energjetiks, Neritan Alibali, linja q lidh dy vendet fqinje sht nj vepr q ndihmon Shqiprin pr zgjidhjen e problemeve t energjis elektrike
jepet banorve t shpronsuar. N takimin e djeshm, prfaqsues t OST-s (Operatorit t Sistemit t Transmetimit), u shprehn se mbetet problem mosdrgimi i t dhnave pr kulturat bujqsore, si sht rasti i Komuns s Gruemirs. T dhnat duhen pr vlersimin real t vlers s toks, mbi bazn e s cils llogaritet dhe kompensimi i pronarve dhe lista e t shpronsuarve.
LINJA E INTERKONJEKSIONIT
Aktualisht, puna pr linjn e interkonjeksionit Tiran-Podgoric, sht prqendruar kryesisht n Qarkun e Shkodrs, konkretisht n komunat: Kastrat, Gruemir, Postrib, Gur i Zi, n Bashkin e Koplikut si dhe Bashkin e Vaut t Dejs, ku jan ndrtuar bazamentet pr
shtyllat e para t linjs energjetike. Msohet se deri tani ka prfunduar vendosja e 78 shtyllave t linjs q lidh Shqiprin me Malin e Zi, ndrsa jan n proces 60 t tjera ( 7 shtylla pengohen nga pronaret ku kalon linja e interkonjeksionit. N Komunn Kastrat ka prfunduar vendosja e 30 bazamenteve; n komunn Postrib jan betonuar 2 shtylla; n Gruemir jan vendosur 20, n Vig-Mnele 2, n Hajmel 18, n Bashkin e Koplikut 13, dhe n at t Vau Dejesit ka prfunduar vendosja e bazamenteve t 10 shtyllave t linjs TiranPodgoric. N total, n t gjith gjatsin e linjs jan prfunduar 96 bazamente t shtyllave, ndrkohe q 227 t tjera jan n proces e sipr. N fund t takimit t
Aktualisht, puna pr linjn e interkonjeksionit Tiran-Podgoric, sht prqendruar kryesisht n Qarkun e Shkodrs, konkretisht n komunat: Kastrat, Gruemir, Postrib, Gur i Zi, n Bashkin e Koplikut si dhe Bashkin e Vaut t Dejs, ku jan ndrtuar bazamentet pr shtyllat e para t linjs energjetike
organizuar n Prefekturn e Shkodrs, zvendsministri i Energjetiks, Neritan Alibali ka pohuar se projekti do t prfundoj brenda vitit 2009.
PROBLEMI Pr Policin e Shkodrs, mbetet problem kultivimi i bimve narkotike n toka q deklarohen pa pronar. N shum raste, uniformat blu kan zbuluar dhe asgjsuar parcela me hashash, por pa mundur t identifikojn poseduesit e drogs
iatit t Policis s Shkodrs, ndrsa pritet q Gjykata e Shkalls s Par e ktij rrethi t vendos masn e siguris ndaj tij. Arrestimet pr hashashin nisn pas tre muaj hetimesh t kryera nga forcat e Kontrollit t Brendshm n Drejtorin e Policis s Shkodrs. Nga kryerja e veprimeve hetimore rezultoi se polici Guri, duke prfituar nga detyra e tij, ka favorizuar Ndriim Fikajn dhe Fatjon Kurtajn, nga fshati Ura e Shtrenjt pr kultivimin e 7 mij rrnj kanabis sativa. Msohet se inspektori i Antidrogs dekonspironte aksionet e policis n Komu-
nn e Postribs, ku prfshihet dhe fshati ku banojn dy vlle zrit Kurtaj e 26vjeari Fikaj. Operacioni m i fundit i ndr mar r
nga uniformat blu synon arrestimin e t gjith personave, n parcelat e t cilve sht kultivuar kanabis sativa.
SHPRONSIMET
Banort e zonave t Shkodrs q preken nga zbatimi i projektit pr ndrtimin e linjs energjetike (400 kilovolt) TiranPodgoric, krkojn me kmbngulje kompensimin e pronave t tyre. Ata krcnojn se nuk do t lejojn vendosjen e shtyllave t energjis n rast se shteti nuk plotson krkesn e tyre t ligjshme. Pr t shmangur zvarritjen e punimeve, sht akorduar nj fond prej 60 milion leksh, shum e cila do t'u
AKSIONI
RRETHE - 21
SHKODER/ Dom Ukaj u akuzua pr ushtrim t detyrs pa mandat dhe pengim t ceremonive fetare
GJYKIMI
as 10 seancash gjyqsore, dje togat e zeza t Shkodrs dhan vendimin prfundimtar mbi shtjen e ish- famullitarit t Velipojes, Dom Marjan Ukaj q akuzohej pr veprn penale t "kryerjes s funksionit pas dhnies fund t tij" dhe "pengimit te ceremonive fetare", t parashikuara nga nenet 249 dhe 133 te Kodit Penal. Gjykata e Shkalls s Par ka vendosur dnimin e tij me 2 muaj burgim. Bazuar n nenin 59 t Kodit t Procedurs Penale, sht pezulluar ekzekutimi i vendimit me burgim, me kusht q gjat kohs s provs t mos kryej vepr tjetr penale po aq t rnd apo m t rnd. Edhe pse me vendimin n favor t tij, i akuzuari dhe mbrojtja kan kmbngulur n pafajsi, duke konfirmuar se kt do e krkojn n shkalln e dyt t gjykimit. N Gjykatn e Shkodrs, kan qen disa seanca prballjeje t Dom Marjan Ukajt me akuzat e msiprme t Arkipeshkv Angelo Masafrs, deri n ditn e djeshme, kur dhe u dha vendimi prfundimtar. "Padia e ngritur sht e rreme dhe sht br nga disa persona q kan pr qllim baltosjen e gjith aktivitetit si meshtar, pr shkaqe xhelozie dhe urrejtje", - theksoi mes t tjerave n mbrojtjen e tij, Dom Marjan Ukaj. Ded Pali, avokati i t akuzuarit, gjat
mbrojtjes i ka rikujtuar trupit gjykues provat e paraqitura gjat gjith rrjedhs s seancave gjyqsore ne mbrojtje te klientit te tij. Madje, n prfundim t argumenteve, krkoi shpalljen t pafajshm te klientit te tij, Marjan Ukaj. N kt mnyr, pas nj odiseje t gjat seancash gjyqsore, merr fund dhe ky proces i strzgjatur. Ndrkoh, Marjan Ukaj n baze te vendimit te Gjykats s Shkalls s Par ka t drejt q brenda nj afati kohor prej 10 ditsh t apeloj vendimin n Gjykatn e Apelit Shkodr.
pojs dhe Arqipeshkvis ka br q prve gjykatave shqiptare, me shtjen t merret edhe Selia e Shenjt n Vatikan. Hetimi i ksaj shtjeje ka nisur pas kall-
zimit q ka br n Drejtorin e Policis s Qarkut Shkodr n muajin dhjetor t vitit 2007, Arqipeshkvi i Metropolit Shkodr, Pult, Angjelo Masafra.
"Gjykata ka vendosur dnimin me dy muaj burg ndaj famulltarit t Velipojs. Bazuar n nenin 59 t Kodit t Procedurs Penale, sht pezulluar ekzekutimi i vendimit me burgim, me kusht q gjat kohs s provs t mos kryej vepr tjetr penale po aq t rnd apo m t rnd
SHKURT
REFORMA
KONFLIKTI
Pr her t par n historin kishtare n Shqipri, Arqipeshkvia, si institucioni m i lart i fes katolike, bn kallzim penal, duke hapur nj proces gjyqsor ndaj nj ishkleriku t saj. Nj konflikt mes famullitarit t Veli-
22 - RRETHE
FIER
Kto dit, n prefekturn e Durrsit kan nisur nga puna pr zbatimin e ktij vendimi t qeveris, konkretizuar me ngritjen e komisionit t verifikimit t titujve t pronsis. Drejtues t prefekturs pohojn pr Gazetn, se jan 2 mij dosje pr kompensim, por aktualisht nuk ka asnj metr katror tok pr ish-
pronart n bregdet. Kjo pritet t bhet pas verifikimit t titujve t pronsis mbi bazn e ligjit 7501. "sht ngritur komisioni prej 6 vetash, 3 jurist e 3 agronom, q kryesohet nga prefekti Klodian Pajuni. Objekti kryesor i kontrollit nga ky komision do t jet bregdeti nga Kepi i Rodonit deri n derdhjen e Prroit t Agait, n afrsi t Golemit. Kjo vij sht e gjat 43 km e
gjat dhe 1 km e gjer", -pohon zdhnsi i prefekturs. Dilaver Tepelena, sqaron mnyrn e veprimit n rastet kur zbulohen tituj t dhn jasht ligjit dhe toka i sht nnshtruar transaksioneve m shum se 1 her. "N kt rast harain do ta paguaj pronari i par i cili ka marr tok padrejtsisht. Ai do t paguaj tokn me vlern reale t tregut dhe kto para do t shkojn n
E njjta procedur po ndiqet dhe n Qarkun e Fierit. Mesditn e premte, prefekti Shahin Bejdaj ka prezantuar Komisionin e Verifikimit t Titujve t Pronsis. Dhe ktu Komisioni prbhet nga 6 vet dhe do t kryesohet nga Arben Zaimi, nga qyteti i Lushnjes, me profesion agronom, ekonomist dhe jurist. "N przgjedhjen e antarve t tij jan pasur parasysh jo vetm aftsia profesionale, por dhe prkushtimi, paanshmria dhe guximi n zbatimin e ligjit, pasi kjo sht nj detyr e vshtir, q i krkon patjetr kto cilsi", - u shpreh Bejdaj. Komisionet prkatse t verifikimit t Titujve t Pronsis, konfir mohet se do t ken mbshtetjen e t gjitha strukturave shtetrore, me qllim q kjo detyr t prfundoj n nj koh sa m t ar .k o.,ir .ho . shpejt. ar.k .ko .,ir.ho .ho.
Bashkia e Tirans
DREJTORIA E BURIMEVE NJERZORE
PARAQITJA E DOKUMENTAVE Kandidati duhet t paraqes brenda dats 05.11.2008 n sektorin e Informimit Qytetar kto dokumenta. Krkes pr aplikim Curriculum vitae Certifikat personale me foto dhe prbrja familjare Fotokopje t diploms dhe lists s notave t noterizuara Certifikata kualifikimi (n rast se ka) Vlersim pune nga pundhnsi i fundit Fotokopje t librezs s puns dhe librezs s kontributeve Dshmi e gjendjes gjyqsore dhe mjeksore Dokumenti pr master, doktoratur (n rast se ka), fotokopje e noterizuar Dshmi t gjuhve t huaja. Studentt q kan mbaruar jasht shtetit duhet t ken br njohjen e e diplomave apo certifikatave. Dokumentet duhet t paraqiten vetm n gjuhn shqipe. Konkurimi do t bazohet n njohurit pr Kushtetutn, Kodin e procedurave administrative, ligjin nr. 8652, dat 31.07.2000 pr organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore, ligjin nr. 8654, dat 31.07.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Bashkis s Tirans, ligjin 8549, dat 11.11.1999 Statusi i npunsit civil, ligji 9131, dat 08.09.2003 pr Rregullat e etiks n administratn publike Kt njoftim mund ta gjeni n faqen e Bashkis www.tirana.gov.al dhe n tabeln e lajmrimeve pr publikun.
MASA
SPECIALE - 23
SPECIAL
FJALEKRYQI
PERGATITI: Kadri VOKOPOLA Ky fjalkryq sht i destinuar pr ata q e ndjejn veten ekspert n kt fush
1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
HORIZONTAL 1-Jan vrsnik. -Fillojn mbar. -Jan edhe ato t fytyrs. 2-Papas aktore. -Me at nxjerrin nj kapot. -Esht dorzani. 3-Nj brejts pylli. -Jan edhye to t shptimit. -Mbarojn fare. 4-Jan hallet. -Esht oraganizatori n futbollin amerikan. -Fillojn nj periudh. 5-Jan si veladon. -Esh arm e catenaccio-s. -Nj mark e njohur prodhimesh elektronike. 6-Jan baballart. -Mund t kapem me elson. -Ente Italiane Turizmi. -Nj pjes e hegjemonis. 7-Televizori i regjisorit. -Filloj hollsit. -Afruar ndryshe. 8-Mbyllin kuvendin. -Qe komik i famsh italian. -Damon aktor. -Jan fqinj. 9-Kndojn si Jose Carrera-s. -Kshtu del juria nga ura. -Fillojn jetn. -Esht ajo q sht erudite. 10-Nj pjes e emocioneve. -Esht ere pas Krishtit. -Esht sulm... zemre. -Nj vegl. -Mbyllin nj dritare. 11-Tre t parat n sondazh. -Shkruhet i... dhjeti. -Gruaja e Ben Hur. -Esht si bujqsor. 12-U kompozua nga
Pergjigjet e djeshme
D E P E R T I M E T A P A T I K L I R I K A S V E L E E S A U T E T K E A K K G U S M I S I P O R T O A R A U S A R I N I N O T C A N E S A I A F R T O F A N O T A R P A R A N O J A K E R E C H E V A L I E R S L I R O R E T E L L I C O U R B I T P O L A M E R I L I T E R A S A G A P I L O T I A R E N T E R I T T L E V E R E N D O R P S I E T L U M I F E K A N A T U N I M I T A K A K S R O U A L N E T M I E T R A I N K K S E A T
A L I D K A
HORIZONTAL 15. U kompozua nga Massenet. 16. Papavrami violinist. 17. Mund t jet identiteti. 18. Del nga kafeja 19. NATO n Spanj. 20. Nj ambient me odaliska 21. Fillojn sefte 22. Kufizojn takimet. 23. Mund t jet edhe muzikore. 24. Bjn arte me re. 25. Nota e diapazonit. 26. Pak anakronike. 27. E kontrollojn me manometra. 28. Kodi i celularit. 29. Nuk duhen ngritur t tilla n futboll. 30. Role pa z. 32. Mbyllin nj manastir. 33. Nicolas aktor. 35. Esht I shtat me kineman 36. Fillojn goditjen. 37. Nolde piktor. 39. Filmi i George Eastman. 40. Nj mund t jet rud. 41. Neeson aktort. 43. Nj zakon. 44. Jan eki t rnd. 45. Shkul ndryshe. 46. Burton regjisor.
47. Esht i drguar n kongres. 48. Fiset pa kufij. 49. Ka marr rrugn. 51. Esht sundimi gjakatar. 52. Jan bim n trungje. 53. Fillojn tatpjetn. 54. Do t bhen maxce t tilla 57. Inicialet e Altman 58. Ngrihet pr t goditur. 59. N krye t noterve. 63. Esht lloj njeiru. 64. Esht njvendshe n Formula 1. 65. Luleshitsja e Puccini-t. 66. Kishin flamur t zi. 67. Ai televiziv nuk sht ndales. VERTIKAL 1. Merren pr siguri. 2.Glonte nga gladiatort. 3. N kok t notarve. 4. Ofiina e Mjeteve t Tregtis. 5. Kalohet n gjum. 6. Ishte futbolli i Holands. 7. Jan baballart. 8. Esht zonj q ha gur. 9.Mund t kthehet n mllef. 10. Nj Aga i ismailitve. 11. Rastet pa set. 12. Inicialet e Russonova aktore. 13. Nj personazhi Woody Allen. 14. Esht porosia e fundit. 22. Nj sht edhe Rexhep Qosja
23. Gjysm pritje. 24. Ishte Shqipria n Kinostudio. 25. Ishin Rolandi dhe Rinaldi. 27. Nuk i tregohen babait. 28. Shkroi Postieri troket gjithmon dy her. 30. Kufizojn nj truk. 31. Richard i American gigol. 32. Blochin trainer. 33. Mali kur s'sht ai. 34. Esht i pamshirshmi. 35. Qe kryteperndi n Asgard. 36. Salvador piktor. 37. Shteti I farncezve. 38. Robert I Njeriu pa cilsi. 40. Nj mund t jet Merlot. 41. Si moral. 42. Rosberg, ish kampion I Formula 1. 44. Esht kodr rre. 45. Kshti thirret Mike Tyson. 47. Mun t jet filmi. 48. Esht grimc me brtham. 50. Nj fjal pr bashk. 51. Skuadr greke. 53. Gjysma e datave. 54. Nj pjes e antikitetit. 55. Kufizojn nj trap. 56. Kufij itinerari. 57. Fillojn profesionin. 58. Fillojnmelodin 59. Binjaket n klasa. 60. Satelit i Jupiterit. 61. Mbahen n kufij. 62. I dyti n kapitull.
Pergjigjet e djeshme
HORIZONTAL Adina. Ajr. Rendi. Koleg. Derg. Allen. Ur. Oa. Aria. So. RA. Jim. Redaksia. Bet. Tubi. Lo. An. Jake. Lart. Nd. Kuaj. Stema. Team. Oval. Tet. Jordan. Eden. ule. Nervozt. Aqe. Ali Baba. Nivelet. Kakuro. At. Romina. Ra. Amos. Bi. Igor. Esenin. Luli. Tenistet. I mpreht. VERTIKA Akujt. Doriu. Il. Neo. Agar. Amado. Jera. Erik. Rrasa. Rasa. Elo. Nl. Derek. Inatet. Mbretri. Elp. Ink. Bajadera. Irma. java. AA. Nerv. Omar. Ks. Merak. Enola. Dita. Iron. Liqen. Bobo. Ilir. Kta. Mara. Avon. Burri. Emile. Ame. Toni. Asi. Sim. It. Ge. On. Et. Re. Ic. Pa. On.
Mascagni. -Raikkonen te Ferrari. -Esht me ngjyra si alumini. VERTIKAL 1-Inicialet e Leblanc, q krijoi Arsene Lupin. -Esht duke u kotur. 2-Diane aktore. -Gjysm morali. 3-Hoxha q qe arbitr. -Luca, bomber italian. 4. Mund t tregohen nga e... kaluara. 5-Krkojn talent. -Ngrihen duke brtitur. 6-Teocoli komik italian. -Mund t jen diesel. 7-Agjenci Ndrmjetse Rajonale. -Tregojn martesa. 8-Ndiqet nga nj mi. -Qendr Universitare ndrkombtare. -Inicialet e Kokoschka piktor. 9-Mund t jet mbret despotik. 10-Nj en djathi.
-Roth aktor. 11-Shuhet duke... msuar sekretin. 12-Jan kngt si himne. 13-Emri i Musorgskijt. -Ekstreme n studim. 14-Gjysma e rrugs. -Esht nata e dimrit. 15-Clark q qe aktor. -Jan flok kali. 16. Esht tapat pr judo. Mund t jet simun. 17-Inicialete Reitman regjisor. -Jan thnie t mdha. 18-Me Jurassic n nj filmt Spielberg. -Nj pjes e Vodafone. 19-Gjysm aneksi. -Film i Stanley Kubrick. 20-Inicialet e Cocciante. -Mund t bjn ode. -Inicialet e Redford. 21-Dy ant e nj elementi. -Esht nxituar. 22-Nj pjes e taktiks. -Rrjedh n klepsidr.
IKRIPTOGRAFUAR
15 16 3 1 3 15 5 4 3
4 5
R I A
9
10 8 1 5 19 7 1
3 1 8 10 5 11 7 6
6 7 4 7 1 7 1 3 3 1 6 7 1 7 14 5
1 5 1
4 11
7 2 15
19 7 4 5
3 19
10
M 3
11 5 17
7 9 14 5 1 7 1 5 1 7 1 7 1 11 1
9 5 1 3 6 7
11 7
3 6 3
4 8 1 3
20 5 19 7
3 1
3 20 5 4 1 8 10
6 7
D E F T E S A T A V T R V T A T I E P A K A E
3 7 15 11 3
S T E R T A P A E
7 16
6 7
E G E
S K E D A R E T F G T E T
11
T U R K R
24 - BOTE
BRITANIA Kryeministri britanik, Gordon Brown, ka br thirrje pr masa t prbashkta pr prballimin e krizs aktuale financiare. Brown thot se bankave n vshtirsi u duhen ofruar fonde si garanci n vler qindra miliard dollar pr t'i bindur q t fillojn t japin srish hua.
SHKURT
gazetn 'Times', Brown i bri thirrje vendeve n mbar botn, q t pasojn Britanin me hartimin e planeve direkte shptimi pr sistemin bankar. Hollsit e planit t Brown priten t bhen publike kur ai t takoj ministrat e Financave n takimin e G7s n Uashington. N artikullin e tij n 'Times', Brown thot se bankave n vshtirsi u duhen ofruar fonde si garanci n vler qindra miliard dollar pr t'i bindur q t fillojn t japin srish hua.
Bankat qendrore n disa prej ekonomive kryesore t bots, i kan ulur shkallt e interesit me 0.5 pr qind n nj lvizje pr t prballuar krizn financiare. Midis atyre q njoftuan pr ulje t shkallve t interesit jan SHBA, Britania dhe Banka Qendrore Evropiane. Ministrat evropian t
Financave ran dakord pr nj garanci minimale pr depozitat bankare me vler 50 mij euro. Megjithat, disa vende kan thn se do ta dyfishojn kt shum. Ditt e fundit, Irlanda, Gjermania, Austria dhe Danimarka kan ofruar mbrojtje t pakufizuar. Tre gjet e mdha financiare n Azi kan regjistruar rnie t
ndjeshme pr t dytn ditn radhazi. N Tokio, indeksi Nikei ra 4.5 pr qind n mesdit, kurse indeksi Hang Seng n Hong Kong, ra 5 pr qind n ort e para t burss. Vlerat e aksioneve ran ndjeshm n Australi dhe humbje, por m t pakta, u regjistruan edhe n Koren e Jugut.
Bashkia e Tirans
DREJTORIA E BURIMEVE NJERZORE
RAJON - 25
BEOGRADI Serbia dboi dje ambasadorin e Maqedonis n Beograd, n shenj proteste ndaj vendimit t shtetit fqinj pr t njohur shpalljen e pavarsis s Kosovs nga Serbia. M par Beogradi kishte dbuar ambasadoren e Malit t Zi pr t njjtn arsye.
Kryeministri i Kosovs, Hashim Thai jonal si dhe pr integrimet euro-perndimore t gjith rajonit. Jan m shum se njohje dhe ato tregojn se prpjekjet e Beogradit zyrtar kundr pavarsis s vendit ton, definitivisht dhe prfundimisht jan t paefektshme", - u shpreh Manaj. Zvendskryeministri tha se njohja nga Podgorica dhe Shku-
UASHINGTONI SHBA prshndeti njohjen e pavarsis s Kosovs nga ana e Malit t Zi dhe Maqedonis duke theksuar se nj vendim i till ishte n dobi t tr rajonit.
pi do t ndikoj n vazhdimsin e marrdhnieve t mira t Kosovs me shtetet fqinje. Me Malin e Zi dhe Maqedonin sht ngritur n 50 numri i shteteve q kan njohur deri tani pavarsin e Kosovs, gati tet muaj pas shpalljes s saj. Ndrkoh, Serbia dboi
dje ambasadorin e Maqedonis n Beograd, n shenj proteste ndaj vendimit t shtetit fqinj pr t njohur shpalljen e pavarsis s Kosovs nga Serbia. M par ajo dboi ambasadoren e Malit t Zi pr t njjtn arsye. Presidenti serb, Boris Tadi, sulmoi njohjen prej tyre si thellsisht t gabuar dhe n kundrshtim me t drejtn ndrkombtare. Ai tha se kjo nuk i kontribuonte stabilitetit rajonal apo marrdhnieve t mira fqinjsore. Parlamenti malazez u mblodh dje n nj seanc urgjente pr t s h p r e h u r revo l tn n da j njohjes s pavarsis s Kosovs nga Maqedonia dhe Mali i Zi. Ndrkoh, mediat perndimore theksojn se lvizja e fumdit e fqinjve t shtetit t ri do ta ndihmoj at n rrugn drejt integrimit n institucionet nderkombtare.
mimi prestigjioz, vlersim pr zgjidhjen e konflikteve ndrkombtare gjat tre dekadave t fundit
sh-presidenti finlandez, Martti Ahtisaari u nderua dje me mimin "Nobel" pr Paqen pr vitin 2008. Komiteti norvegjez i dhnies s mimit "Nobel" e nderoi diplomatin 71vjear me kt mim prestigjioz pr prpjekjet e tij n zgjidhjen e konflikteve ndrkombtare n disa vende t bots gjat tri dekadave. Ai u lind m 27 qershor t vitit 1937, n Viipurii (sot Vyborg n Rusi) dhe dha msim pr nj periudh t shkurtr kohe, para se t fillonte aktivitetin diplomatik. Ahtisaari u emrua ambasador n Tanzani nga viti 197376, n vitin 1977 u emrua Komisioner i Kombeve t Bashkuara pr Namibin dhe m pas prfaqsues special i sekretarit t prgjithshm pr kt vend, q do t onte drejt pavarsis n vitin 1990, n krye t nj misioni t OKBs. N fillim t viteve 80' ai u riaktivizua n diplomacin finlandeze, deri n emrimin e tij n vitin 1987 n postin e ndihmssekretarit t prgjithshm t OKB-s, ku u ngarkua pr drejtimin e administrats deri n vitin 1991. Vitet 90' shnojn kthimin e tij n Evrop dhe fillimin e nj aktiviteti t gjer dhe t palodhur diplomatik n favor t paqes n Ballkan. Nga shtatori i vitit 1992 deri n prill t vitit 1993, ai drejtoi grupin e puns t Konferencs Ndrkombtare
pr ish-Jugosllavin, n Bosnje-Hercegovin. N korrik t vitit 1993, ai u emrua kshilltar special i Konferencs Ndrkombtare pr ish-Jugosllavin, para se t zgjidhej kshilltar special i OKB-s n ish-Jugosllavi. Megjithse erdhi n krye t presidencs s vendit t tij n vitin 1994 pr nj periudh gjasht vjeare, ai mbeti shum aktiv n arenn ndrkombtare. N vitin 1999, s bashku me ish-
kryeministrin rus, Viktor ernomrdin, arriti t bind presidentin jugosllav, Sllobodan Milloshevi pr t'i dhn fund operacioneve ushtarake n Kosov, n kmbim t ndrprerjes s bombardimeve t NATO-s. Pas prfundimit t mandatit presidencial, ai krijoi dhe drejtoi Crisis Management Initiative (CMI), Fondacionin e Analizave t Kshillimit dhe t Ndrmjetsis s Specializuar n zgjidhjen e
konflikteve. N vitin 2005, ai u ngarkua pr bisedimet mes qeveris indoneziane dhe separatistve t lvizjes "Aceh Libre" (GAM), n luft q prej vitit 1976 dhe gjasht muaj m von, armiqt 30vjear, nnshkruan marrveshjen e paqes. N vitin 2006, ai do t mbikqyrte si i drguar special i OKB-s, bisedimet mes serbve dhe kosovarve lidhur me statusin prfundimtar t Kosovs. Duke konstatuar se
KANDIDATURA Diplomati 71vjear ishte kandidat pr mimin prestigjioz edhe vitin e kaluar, kur fitues i mimit u zgjodh ish-zv/presidenti amerikan, Al Gore, pr kontributin n mbrojtjen e mjedisit.
urimit raportin prfundimtar, ku rekomandonte pavarsin e Kosovs nn partneritetin ndrkombtar. Pas nj viti Kosova shpalli pavarsin.
REKOMANDIMI
BE Presidenti francez, Nicolas Sarkozi, prshendeti n emr t Francs dhe t BE-s, fituesin e mimit "Nobel" pr Paqen pr vitin 2008, Martti Ahtisaari, pr angazhimin e tij t palodhur n shrbim t paqes, sidomos n Kosov.
lani i ish-presidenti t Finlands, Martti Ahtisaari pr Kosovn, i hapi rrug pavarsis s saj. N vitin 1996, ai mbikqyr bisedimet mes serbve dhe kosovarve lidhur me statusin prfundimtar t Kosovs si i drguar special i OKB-s. Duke konstatuar se ishte e pamundur arritja e nj konsensusi mes tyre, ai i paraqiti Kshillit t Sigurimit raportin prfundimtar, ku rekomandonte pavarsin e Kosovs nn partneritetin ndrkombtar. Raporti i tij prfshinte masa t hollsishme pr t siguruar inkurajimin dhe mbrojtjen e t drejtave t bashksive the antarve t tyre, decentralizimin efektiv t qeveris dhe ruajtjen e mbrojtjen e trashgimis kulturore e fetare.
KOSOVA Kryeministri i Kosovs, Hashim Thai deklaroi dje se "Martti Ahtisaari sht nj mik i madh i paqes dhe i merituari i mimit Nobel", deklaroi kryeministri i Kosovs, Hashim Thai.
26 - KULTURE
Artistit shqiptar i privohet kandidatura pr mim n festivalin e Selanikut, pr arsye nnshtetsie. Nj ligj i vitit 1986, parashikon se filmi duhet t ket pasaport t pastr greke
N foto: Dy pasazhe nga filmi (djathtas) faksimle t gazetave "Ta Nea" dhe "Eleftherotipia" ku u botuan artikuj rreth aktorit shqiptar Karafil Shena
MIRATIMI
REAGIMI "Jetoj n Eksarqia t Athins, n mngjes punoj kamerier dhe n mbrmje luaj teatr, i paguaj taksa shtetit grek, fmijt e mi shkojn n universitet shtetror grek dhe mendoj se sht e padrejt t mos kandidoj pr mimin kryesor vetm prej faktit se jam shqiptar", - shprehet ai pr gazetn "Ta Nea"
uk do marrsh kurr mim, alvane, alvane (shqiptar more shqiptar)". Ky ishte titulli sarkastik para disa ditsh i gazets s majt g reke "Eleftherotipia", q fshikullonte diskriminimin q i bhet nj aktori vetm e vetm nga fakti se ai sht shqiptar. Bhet fjal pr aktorin shqiptar Karafil Shena, i njohur jo vetm nga publiku shqiptar, por edhe nga ai grek. Krenar pr prejardhjen e tij, kurr nuk e fshehu at, akoma edhe n momentet e vshtira t "operacioneve fshesa" kur makinat e policis mblidhnin emigrantt pa dokumente npr r rugt e Athins dhe Selanikut. Ai jeton prej vitit 1993 n Athin, n lagjen Eksarqia, t ciln tashm e quan edhe lagjen e tij. Ndrsa ai vet punon si kamerier n restorantin e njohur "Giantes", dy fmijt e tij jan student n universitet. Por mbi t gjitha ata q e njohin e njohin si nj aktor shum t mir. Ka luajtur n pes filma, nga filmi i njohur "Mirupafshim", tek "Braziliero" e deri tek "Omeri" i Konstandin Jenarit. Por ka luajtur edhe tek shfaqjet teatrore si "?migredes" t ciln e ka vn n sken Laert Vasili n teatrin shqiptar t Neo Kosmos, apo n shfaqjen "Jua thot Zoti" t regjisorit grek Sotir Dhimitriu, n festivalin e vjetshm t Athins. Por ja q "damka" e t mos qnit shtetas grek, dashur pa dashur ,i hap nj plag. "Aty ku kujtoja se kam arritur deri diku, m than:-Stop, deri ktu! Msova se megjithse kisha rolin e protagonistit tek filmi i Vasilis
Duru "Mali prpara" nuk mund t isha kandidat pr mimin e Madh Shtetror t rolit kryesor, sepse nuk jam shtetas grek, ashtu si thuhet n nj ligj t Venizellos". Megjithat ai nuk sht i nxehur, por i hidhruar dhe deklaron se respekton ligjet ashtu si edhe vendin ku jeton. Dje, akoma nj gazet prestigjioze greke, "Ta Nea", e bn publike shtjen e kandidimit t aktorit shqiptar Karafil Shens, me shkrimin me titull "Nj mal bllokon rrugn pr kandidatt" -duke aluduar me titullin e filmit "Mali prpara". "Jetoj n Eksarqia t Athins, n mngjes punoj kamerier dhe n mbrmje
filmave vendor. Karakteristik sht fakti se ky ligj i v penges filmit grek edhe n aspekte t tjera. Edhe nj aktore tjetr q luan n film, Mirela Kondi me prejardhje nga Shqipria, nuk mund t kandidoj pr mimin e rolit dytsor. Ashtu si edhe kompozitori i shquar Dasho Kurti q ka shkruar muzikn e filmit. Nj kompozitor n diskun e fundit t t cilit kndojn kngtart e shquar grek Jorgos Dalaras, Eleni Vitali, Babis Stokas. "Vetm me ndrhyrjen e ministrit t Kulturs mund t ndryshoj ligji" deklaron regjisori i filmit Vasilis Duros. Nuk sht hera e par q ky ligj prkufizon marrjen e mimeve nga autor t ndryshm pr faktin se kan aktor apo komponent t LIGJI huaj dhe filmi nuk ka Ligji grek mban datn nj certifikat t 21.5.1986 dhe, duke iu "pastr" greke. Edhe referuar mimeve t pr filmin e njohur mdha shtetrore pr pr publikun shfilmat grek n festivalin qiptar "Eduardi" t e Selanikut Angjeliki Andoniu, q bhet do vit, ku protagonist ishte thekson se "Kusht aktori kosovar Eskryesor pr t kandiduar href Dyr mishi u desh ndrhyrja e n mimet kombtare, ministrit t Kulturs. sht fakti q do film sht pr tu theksuar duhet t ket "certifikat" se akoma edhe n se greke n t gjith ligji ndryshon, sipas komponentt e tij" vrejtjes prkatse q nj komision ka br pr aktort e huaj, luaj teatr, paguaj taksa shtetit grek, fmijt prsri kjo vrejtje, n vend t fjals "grek" proe mi shkojn n universitet shtetror grek dhe pozon t vendoset fjala "europian". Kshtu q mendoj se sht e padrejt t mos kandidoj pr prsri Karafili nuk mund t jet kandidat pr mimin kryesor vetm prej faktit se jam sh- mimin, sepse nuk sht as "europian"!!!!!!! Kandidat pr mimin mund t jet fare mir nj qiptar" - shprehet ai pr gazetn. Ligji grek mban datn 21.5.1986 (nj ligj belg q vjen t luaj nj rol, duke ndenjur n tashm anakronik pr Greqin e 1.500.000 em- Greqi vetm tre jav, por jo nj shqiptar q jeigrantve t huaj) dhe duke ju referuar mi- ton prej 15 vjetsh n zemr t Athins dhe q meve t mdha shtetrore pr filmat grek n Greqia sht br tashm atdheu i dyt pr t. festivalin e Selanikut q bhet do vit thek- Gazetat greke i bjn thirrje ministris greke t son se - "Kusht kryesor pr t kandiduar n Kulturs pr sensibilizim duke ju kujtuar titmimet kombtare sht fakti q do film du- ullarve greke q shtetet antare t BE u japin het t ket "certifikat" greke n t gjith ko- mim "Karafilve t tyre", kur ata jan protagomponentt e tij". Greqia sht i vetmi vend nist, pavarsisht prejardhjes s tyre etnike. Kur n BE q mban nj ligj t till n festivalet e do t vij kjo dit edhe pr Greqin?
atr pronar shtpish me vlera muzeale n Gjirokastr do t'i restaurojn vet banesat e tyre. Kshilli Kombtar i Restaurimeve pran Ministris s Turizimit, Kulturs, Rinis dhe Sporteve, ka miratuar nismn e tyre pr restaurimin me financimin e tyre, pa prishur pamjen e arkitekturs mesjetare. Drejtori i Zyrs s Administrimit dhe Koordinimit t Qytetit Muze t Gjirokastrs, Rajmond Kola, tha se vitet e fundit sht rritur ndjeshm interesimi i pronarve gjirokastrit pr t restauruar banesat e tyre. Kola sqaroi se katr objektet q do t restaurohen me financimet private do t ndiqen rreptsisht nga specialistt e monumenteve t kulturs, t cilt nuk do t lejojn q objektet e banimit t zons muzeale, t ndryshojn arkitekturn. "Ndihma e specialistve do t jet falas. Nga ana tjetr, nqoftse siprmarrsi privat nuk zbaton projektin e miratuar nga Kshilli Kombtar i Restaurimeve, ai do t gjobitet", tha Kola. Vitin e kaluar, me fondet q dha buxheti i shtetit, n Gjirokastr u restauruan gjasht objekte, si Shtpia e Kadares, me 10 milion lek, Shtpia e Skndulatve, me 2.4 milion lek, pjes e fasadave t Pazarit, me 2 milion lek, Shtpia e Babaramove, me 20 milion lek, Shtpia e abejve, me 2.4 milion lek dhe Kalaja e qytetit, me 9 milion lek. Sivjet n kt rreth do t restaurohen 14 objekte, mes tyre shtpia karakteristike e Angonatve, s cils do t'i bhet nj restaurim i plot.
KULTURE - 27
t vinte e qart e pa krijuar konfuzion. Pr dik q e ka lexuar librin, e ka m t leht t kuptoj filmin, por sht e dyshimt nse qndron mir si skenar i mvetsishm. Aq m tepr pr nj t huaj, edhe pse regjisori ngulmon se filmi i tij sht universal. Ndonse Koi thekson se synimi i tij ka qen t ngrij nj dram dashurie, e cila nuk sht e pranishme n librin e Kadares. "Un jam konsultuar me Ismail Kadaren, i kam krkuar ngjarjen baz, at t disa fshatarve me n krye Shestanin q shkojn n luft. Kushti ka qen pr t pasur nj dram dashurie. Ismaili m ka ndihmuar mjaft me vizionin e vet. Ka qen nj marrdhnie kreative shum e frytshme. Kur e ka par pr her t par filmin n Paris, ka br vrejtjet e tija, ndrsa sfondi ku zhvillohen ngjarjet sht i gjithi i asaj kohe, q n veprn e tij je pet prkryer. Un kam dashur t bj nj film realist me marrdhnie t pazakonta", - ka theksuar n konferencn pas premiers regjisori. Ndrsa lvizja gjeografike e paprcaktuar, q n nj pjes t mir t rasteve kundrshton edhe disa fakte historike, pr Koin sht nj konvencion pr ta uar personazhin te drama. Sipas tij, nuk sht shum e rndsishme nse ata vendosen n mal apo n det. Ai shprfill gjithashtu edhe nocionin e kohs. Kjo ka uar n kaprcime t shpejta nga nj ngjarje n tjetrn, ndonjher edhe t detyruara. Nga njerzit e kinemas, kjo sht konsideruar si nj ales e ktij filmi.
Regjisori beson se ka br nj film universal, q i kalon kufijt rajonal. "Kometa..." do vazhdoj t shfaqet n "Millenium", nuk dihet se cili do t jet rrugtimi i mtejshm
N foto: Pjes nga filmi "Koha e Komets" e regjisorit Fatmir Koi, i cili po shfaqet kto dit n Tiran
Koi:
Oliverta Lila
Fatmir
oha e komets" ka br takimin e par me pub likun e kryeqytetit. Shfaqja e filmit sht paraprir nga nj premier mbrmjen e s enjtes, ku t ftuar kan qen njerz t kinemas dhe t kulturs. Shfaqjet e para n Tiran, kan mjaftuar pr t hapur nj diskutim mbi kt realizim m t fundit kinematografik shqiptar. N kt rast, jo pa iu referuar edhe librit "Viti i mbrapsht" i Kadares, ku Koi sht frymzuar pr t br filmin e tij. Jemi n Shqiprin e vitit 1914. Njerzit ishin t prar. Dikush mendonte t mbante ann e perndimoreve, kurse disa t tjer at t Perandoris Osmane, e cila ishte n prag t shkatrrimit t saj. Shfaqja e nj komete i pshtjellon edhe m tej ngjarjet. Nj djal i ri, Shestani me disa rebel vihen n krkim t lufts. N rrugn e tyre pa fill e pa krye, takojn nj vajz t re, Agnes (Masiela Lusha), e detyruar t shkoj n kuvend, e prdhunuar forcrisht. Ktu merr fill edhe historia e dashuris mes saj Shestanit (Blerim Destani), linj t ciln Fatmir Koi e ka krijuar dhe i ka mshuar n film. "Ekzistenca e vrtet e njeriut dhe e shqiptarit sht liria e vetvetes. Nuk mund t krkosh lirin, apo qoft edhe luftn nse ti vet nuk e di se far i takon". Kshtu e ka prkufizuar regjisori n konferencn e djeshme pr shtyp, mesazhin q tenton t prcjell prmes ktij realizimi. Gjith pjesn tjetr t filmit, personazhet, ngjarjet, simbolet, kostumet, ai i konsideron mjete n shrbim t ksaj ideje. Por kur e sheh filmin, kup-
KADAREJA "Un jam konsultuar me Ismail Kadaren, i kam krkuar ngjarjen baz, at t disa fshatarve me n krye Shestanin q shkojn n luft. Kushti ka qen pr t pasur nj dram dashurie".
PERSONAZHET
Referatat
juhtari i shquar, Eqrem abej (1908-1980), u prkujtua paraditen e djeshme n konferencn shkencore, n kuadr t 100 vjetorit t lindjes s tij, t zhvilluar n Pallatin e Kongreseve. Konferenca u zhvillua nn kujdesin e veant t Presidentit t Republiks s Shqipris, Prof.Dr.Bamir Topi, Akademis s Shkencave t Shqipris dhe Akademis s Shkencave dhe Arteve t Bukura, n Kosov. Presidenti Bamir Topi n fjaln e tij kushtuar 100-vjetorit t lindjes s Profesor abej dhe pr t kujtuar, vlersuar dhe nderuar jetn dhe veprat e tij, e theksoi vitin 2008, si vitin q prmban dy ngjar-
Pjesa m e mir e ngjarjes n "Koha e komets" mbahet nga karakteret e grupit t rebelve me n krye Shestanin, t cilt n bashkveprim me personazhe t tjer si Agnes, Kus Babai, Princ Vidi, nna murgesh, plotsojn kuadrin e ngjarjeve. Ndonse n veprn e Kadares, Shqipria Juglindore prcaktohet si terren veprimi, n pjesn m t madhe t filmit t Koit personazhet flasin gegrisht. Pr Koin kjo sht nj zgjedhje q lejohet n art, pr t prcjell m mir at q synohet. Por gjithashtu, ai nuk mohon se ka vendosur t prdor gegrishten edhe pr t'iu prshtatur aktorve, q m s shumti jan kosovar. Nevoja e ksaj prshtatje ishte m e dallueshme n shqipen e aktores me origjin shqiptare, Masiela Lusha. Ndonse disa karaktere nuk ishin t "mprehur" deri n masn q duhej (roli kryesor i Shestanit apo edhe ndonj n grupin e rebelve), kishte edhe karaktere t interpretuara mir, si ai i Kus Babait (un Laji). Regjisori Koi ka synuar t'i rrek deri n grotesk ngjarjet e asaj kohe, duke prdorur n kt rast edhe episode si ai i synetllkut t Princ Vidit apo kryqzimit t Agnes dhe varrosjes s myslimanit. E realizuar ishte fotografia e filmit, nn kujdesin e Donal Gilligan. N konferencn e djeshme pr shtyp ai theksoi se ana vizuale sht vn n funksion t karaktereve, por edhe t impaktit q mer r publiku. "Koha e Komets" do t vazhdoj t shfaqet n kinema "Millenium" deri rreth dats 20 tetor. Ky bashkprodhim shqiptaro-gjerman ka kushtuar 2.5 milion euro, nga t cilat 200 mij jan financim i Qendrs Kombtare Kinematog rafike. Regjisori Koi shprehet se producentt jan duke vendosur kontakte, por nuk e ka t qart rrugn q do t ket m tej filmi.
28 - OPINION
Dje
n The Economist
dhn gjuha e nj populli autokton dhe me identitet t ndryshm nga popujt e tjer. Ai e gjurmoi gjuhn shqipe kudo ku flitej ajo: nga jugu n veri, n vendlindjen e tij e thell, n Shqipri, po ashtu n tokn helene, prtej detit, n trojet arbreshe e deri n cepat m t largt ku mund t gjurmohej nj e folur e diaspors shqiptare apo edhe nj fjal e vetme e shqipes. Gjurmoi n dokumente burimore e n vepra t shkruara, n arkiva e biblioteka, dhe hulumtoi gjithka q lidhet me gjuhn, kulturn e traditat e jets shqiptare, pr ta nxjerr nga harresa, n drit t shkencs duke e br pron t dijes dhe t jets shqiptare. Pr vite me radh punoi me literaturn e vjetr, me fjaln shqipe t shkruar n kushtet e sundimit t huaj nga korifejt e fjals shqipe, Buzukut, Budit, Bardhit e Bogdanit. Botimi i plot i veprs s par t shkruar n gjuhn shqipe sht nj kontribut me vlera t veanta, q mbetet i till n historin e do kombi e pr shqiptart ky nder e kjo merit i prkasin dijetarit ton, 100-vjetorin e t cilit kremtojm sot. Me mendjen e tij t gjer, ku zun vend dijet e pafundme enciklopedike, me mendjen e tij prodhimtare, me t ciln shkroi shum vllime me t vrteta shkencore, me mendjen e tij t kthjellt q mundi t deprtonte prtej caqeve t dijeve t kohs duke prshkuar vite, dekada e shekuj, abej qe nj mjeshtr i vrtet i fjals shqipe. Ai mbeti i till jo vetm kur shkruante veprat e tij madhore, por edhe kur u shpjegonte studentve npr auditoret e universitetit, historin e gjuhs shqipe dhe burimet e fjals shqipe, kur u rrnjoste atyre dashurin pr gjuhn, kombin dhe shkencn shqiptare, kur hartonte tekstet e para t shkollave t larta, me t cilt msuan e u edukuan breza t tr studentsh. Ai interesohej pr do gj q i prkiste gjuhs dhe kulturs shqiptare. E interesonin shkrimet e vjetra, t dhnat e dialekteve dhe t folmeve t shqipes, emrat e vendeve dhe t njerzve, folklori, kultet, doket e zakonet, mitet e letrsia, ngjarjet kombtare historike dhe personalitetet m n z n fush t kulturs. Pr do fjal t re q dgjonte, interesohej pr burimin e saj, format e ndryshme, krahinn ku flitej, fushn e prdorimit, frazeologjit e ndrtuara me t, prhapjen gjeografike dhe historin e saj. Ai voli thesarin leksikor nga fjalort e botuar t shqipes, nga veprat m t hershme e m t reja, nga botimet dialektore e krahinore, duke shfrytzuar pr kt qllim edhe kontaktet personale me njerz t thjesht e intelektual t ditur, me shqiptar, t huaj e arbresh. abej qe i pari shkenctar shqiptar, q duke iu futur me ngulm e pa droje studimit t historis s gjuhs, theu monopolin e huaj q ekzistonte deri n gjysmn e shekullit t kaluar. Pr her t par, kryesisht fal puns s ktij dijetari, vatra e studimeve t historis s gjuhs shqipe u b vendi ku flitej ajo, n nj koh kur lufta e fundit kishte dobsuar e shkatrruar disa prej qendrave t studimit t saj dhe kishte zhdukur edhe disa prfaqsues t denj t ksaj fushe, ndr t cilt edhe msuesin e abejt kur qe student n universitet. Fal puns s tij rigorozisht shkencore n fusha t ndryshme t albanologjis, q u ndoq edhe nga t tjer pas tij, shkencat albanologjike q u lvruan brenda Shqipris dhe
trojeve shqiptare, filluan t luajn nj rol gjithnj e m t madh n studimet e ksaj fushe. Pr kt arsye vepra e tij prej disa mijra faqesh, e botuar n libra, artikuj e kumtesa brenda vendit, u prkthye n shum gjuh t huaja, duke vijuar ksisoj traditat m t mira albanologjike edhe jasht vendi, ku dijetari yn u b eksponenti m i spikatur i ksaj fushe dhe pika m e sigurt e referimit shkencor n kt fush. Prandaj kontributet e ktij dijetari i kaprcejn kufijt e trojeve shqiptare duke kontribuar pr shqipen si askush tjetr n familjen e madhe gjuhsore indoeuropiane. Pr t gjitha kto, vepra e Eqerem abejt, duke mbajtur vuln e kohs kur u shkrua, mbetet aktuale edhe n ditt tona. Ajo mbetet aktuale, kur forca regresive bjn prpjekje pr t shtrembruar historin e kombit shqiptar, duke minimizuar prpjekjet e popullit ton pr liri e drejtsi shoqrore, pr mbrojtje t trojeve t veta, t kulturs dhe t gjuhs s tij t krijuar prej shekujsh. Vepra e abejt mbetet aktuale kur gjuha shqipe prpiqet t ruaj identitetin e vet duke u mbrojtur nga forca integruese t globalizmit, q vrshojn m me forc, ather kur i hapet rruga nga pakujdesia e prdoruesve t gjuhs. Vepra e abejt mbetet aktuale n kushtet e zhvillimit t vrullshm t shkencave dhe teknikave moderne, kur vrshimit t fjalve t huaja, q sht dukuri e pashmangshme e ecjes prpara, shqipja mund ti prgjigjet me mundsit e saj pr t folur m shum me fjaln shqipe, se me fjal t huaja. Vepra e abejt mbetet aktuale n ditt e sotme kur npr libra, revista e gazeta po qarkullojn shkrime gjithfarsh pr origjinn e gjuhs shqipe, q mbshteten n teza joshkencore, dhe nuk marrin parasysh themelet e gjuhsis krahasimtare, t vendosura para m tepr se nj shekull e gjysm zhvillimi t pandrprer, dhe t mbrojtura me argumente serioze shkencore nga ky dijetar. abej sht aktual sot, kur standardi i shqipes ka nevoj t zhvillohet m tej, t pasurohet e t zhdrvjellsohet, duke u afruar gjithnj e m tepr me gjuhn e gjall, prej s cils sht krijuar dhe t ndjek rrymat e sotme integruese, duke mos e humbur identitetin e vet, q e ka ruajtur shekuj me radh. Ai vet kishte punuar si autor dhe bashkautor n disa fjalor t shqipes, ishte prpjekur vazhdimisht pr pastrtin e gjuhs shqipe dhe kishte ndihmuar pr hartimin e rregullave t drejtshkrimit. abej sht aktual sot, pr shkenctart e brezit ton dhe t brezave q do t vijn, t cilt punojn n fushat e albanologjis. Ai mbetet nj shembull i gjall i puns serioze e kmbngulse, plot pasion e kmbngulje, me objektivitet shkencor e prgjegjsi kombtare, njri nga prfaqsuesit m t denj t shkencs dhe t kulturs shqiptare, n forumet dhe institucionet ndrkombtare. Duke muar e vlersuar kontributin e ktij shkenctari t madh, vendi yn, institucionet dhe mbar populli shqiptar, nderojn njerzit e shquar t kombit, ata q punuan pr t, e i dhan gjithka atij. Vepra dhe kujtimi i tij do t mbeten t gjalla gjithnj, n kujtesn popullore. Pr t do t ket gjithmon njqindvjetor t tjer.
Opinioni
i dits
periferi
OPINION - 29
Nga Alba MALLTEZI
punn. Pse jo...Mihali do ti kthehet puns s tij t zakonshme. Shitjes s skrapit. Po do t ket koh t lidh kontrata t reja me Shtabin e Prgjithshm dhe Ministrin e Mbrojtjes, e pasi t jet shfryr Grdeci, do t mund t ket koh t shes edhe armatime jasht vendit, nga municionet tona kineze t ndryshkura n depot e mbetura t ushtris. Do t ket njohje t reja, lidhje t reja. Mund t rri qetsisht e t pij kafe te Taivani dhe ti drejtoj punt e tij me telefon. Apo t marr nj tjetr administrator dhe jo Minxollin. Fiks, si po bn Fazli. Edhe Mihali do t shes Albademil dhe do t ngrej nj tjetr kompani, ose m sakt, Albademilin do tia shes vetes pr t hequr emrin e keq. Por sido q t vij puna, aty do t jet, te kryeministri yn. Rasti Fazlli Nj miku im i vjetr, teksa diskutonim pr qndrimin e mbajtur dhe faktet e botuara nga Gazeta Shqiptare pr Damir Fazli m thot: Ia keni futur kot, do gj q ka br Fazli n Shqipri, sht legale. Mbeta. Ligjore? Dhe pr pak po mendoja: Edhe Grdeci ligjor ishte: fabrika furnizohej nga Shtabi i Prgjithshm me municion. Thjesht dhe vetm, sbm gj t madhe,
gnjyem Pentagonin dhe i shitm armatim kinez, po me kontratat, ishim n rregull. Pra nga pikpamja ligjore e marrveshjeve, prap jemi n rregull. Doja ta justifikoja me kt argument, ndrkoh q presioni shkonte deri aty sa Fazli mund t na hedh n gjyq pr shpifje. Kjo ishte m qesharakja n gjith historin. Po mir, sikur babai im t kishte ca para, dhe un ta dija nga kryeministri Berisha se zona djerr sot e Porto Romanos do t bhej park industrial nesr, nuk do ta blija dje atje me dy lek nj cop tok, q sot ta shisja me 50-fishin e asaj q e kisha bler? Sigurisht po, e ligjshme sht edhe kjo. M shqetsuesja n gjith kt histori sht KAPJA e SHTETIT. N mnyrn m perverse dhe me mbrojtjen m perverse t mundshme. Fazli, ndrsa flet n intervist pr kontributin q dha n 2005 pr fitoren e PD thot ne e bm ndryshimin para Obams. Ne thot Fazli, do t thot Partia Demokratike. Pra ai ishte Partia Demokratike. Dhe menjher pas 2005, Fazli krijon rrjetin aq t domosdoshm t lidhjeve, njohjeve dhe futjes rndshm n biznes. Pra, shfaqet n krah t Tom Ridge, flet pr sigurin kombtare t vendit, pastaj krijon firma fantazm, pastaj merr
avokate Argita Berishn, pastaj kontabiliste mbesn e Berishs, pastaj administrator kunatin e Lulzim Bashs, pastaj selin e firmave te shtpia e vjehrrit t Bashs, e pas ksaj, hyn e del te Berisha sa her vjen n Shqipri, e m pas prfaqson kompani t rndsishme q bhen pjes edhe t tenderave publik n Shqipri...pse jo, hyn n njerzit, q vetm n tre vite t qeverisjes s PD, ka krijuar n Shqipri nj kapital sikurse e tha edhe vet prej 50 milion eurosh, vetm duke hapur firma, dhe duke bler t vetmen tok q ka deklaruar publikisht n Porto Romano. Kjo m duket e uditshme. N mos pastrim parash, sht nj KAPJE totale e SHTETIT, q nga ekonomia, ushtria, siguria dhe aktualisht e publikisht, vetm nga nj njeri, Damir Fazli. Por kjo ndoshta sht edhe e pabesueshme. Strukturat tona t shrbimit informativ, por edhe ato t t gjith shtetit, edhe pse Damir Fazli flet n telefon me kryeministrin tim duhet t investigojn: kush sht personi q fshihet pas Damir Fazli? A duhet t dyshojm q parat e lufts s Bosnjs, e atyre mijra e mijrave t vrarve atje, pse jo edhe parat e lufts s Kosovs, t ken hyr n Shqipri me nj strategji t qart e
o insistojn t na mbushin mendjen se me 4 biznese n copa letre mund t bsh kollaj 50 milion Euro n Shqipri dhe pr kt na jep leksione birboja Fazlli, djali nga Bosnja q na thot gjithashtu se ka studiuar n shkollat m t mira t bots, ku shkojn fmij milionersh e mes tyre dhe ai, djali nga Ballkani. Po tentojn t na e prezantojn si na prezantuan, me t njjtn mnyr Vehbi Alimun e Suden, si gjeni t ekonomis s re shqiptare. Tamam si vun Gjallicn n piedestalin e aktiviteteve kulturore t nj vendi. Me Fazllicin po guxojn t bjn m shum: Ta sjellin n Kuvend. Kshtu njerzit e thjesht, ata q gdhijn dhe ngrysin jetn para telenovelave t besojn: Sa i zgjuar ky djali nga Bosnja, qnka br milioner ktu, si Berluskoni. Jo jo, edhe m milioner, se 50 milion euro i ka vetm n Shqipri. Kushedi sa ka n Qipro, Londer, Amerike. Po edhe mik i ngusht me kryeministrin! Edhe me t bijn! Sa mir, ky do t na ndihmoj t bhemi t pasur dhe ne. Tamam si Vehbiu. Edhe kush e demaskon, pikrisht sepse Shqipria ssht n kohn e Piramidave sulmohet. Qesharake. Jo qesharake, por ofenduese edhe pr inteligjencn m primitive. Propaganda me Fazllicin shkon paralel me deklaratat e Nexhmije Hoxhs, e cila, me t njjtn logjik deklaron se ka br shum pr Atdheun: Ajo dhe bashkshorti. Se u rropatn pr shqiptart. Prandaj n nj bot t civilizuar sht Drejtsia ajo q on n vendin e duhur absurditete t tilla. N shum vende kt problem e kan zgjidhur q me proceset publike andej nga antikiteti. Ne nuk kemi zgjidhur gj akoma, prandaj birbot si Nexhmija, Alimuaj, Gjallicat, Fazllict do t gjejn mjedis t prshtatshm. albamalltezi@hotmail.com konkrete? Pr kt duhet t japin prgjigje strukturat shqiptare. Ndrsa kryeministri Berisha, duhet t jap nj tjetr prgjigje publike: Si sht e mundur q ky politikan, pasi pranoi se kishte thyer embargon vendosur Serbis pr t ndihmuar Kosovart sipas tij, ka mik nj njeri si Damir Fazli q pranon edhe vet se ka njohje me Ori, t krkuarin nga Haga pr krime lufte; apo si i prfolur nga kshilltari i Xhinxhi pr pjesmarrje n vrasjen e ish kryeministrit serb? Kur bhet fjal pr investimet, edhe serbt e shqiptart bhen miq, dhe kshtu ka br edhe Saliu me Damirin. Por Saliu, n ndryshim nga Damiri, ka edhe nj detyr kombtare. Si sht e mundur q kryeministri nuk ndrgjegjsohet pr kto raporte???
DASHI
Sot sfida m e madhe pr ju do jet t hapni zemrn dhe t provoni t bni dika pr t tjert. N pun vshtirsit e vogla dhe t pashmangshme duhet ti kaloni duke e organizuar punn tuaj, sepse vuajtja nuk do ju ndihmoj aspak.
DEMI
Hna tek Peshqit ju sjell t reja n lidhje me punn tuaj, n lidhje me shoqrin, me impenjimet sociale. Venusi dhe Neptuni ju kshillojn q ti shtyni investimet q kishit n plan, apo projektet e rndsishme. Dikush do t shfaq interes pr ju, por nse ju intereson raporti juaj n ift, ather sht m mir t mos e pranoni ftesn q do ju bhet. j j p q p p
BINJAKET
Nse krkoni arsye pr humorin tuaj t keq sot, ather drejtohuni tek Peshqit, t cilt si gjithmon ju bjn konfuz n idet tuaja. Do keni pak vshtirsi pr t uar deri n fund impenjimet tuaja n pun, pr shkak t disa pengesave dhe shprqendrimit.
p
p g
gj
GAFORJA
Sot sht nj dit e favorshme pr ju, ku nuk ka hapsir pr nj humor negativ, vetm emocione dhe alegri. N zyr, nse disa vendime nuk ju duken t drejta, ather mos u bni i ndrojtur, por jepni opinionin tuaj. Zemra dhe ndjenjat shfaqen si mos m mir, mund t trhiqni vmendjen e dokujt q ju intereson dhe t shijoni n maksimum dashurin.
LUANI
Portofoli do t boshatiset pr shkak t disa shpenzimeve ekstra. N zemr do t ndjeheni konfuz. N aspektin profesional nuk do ju mungojn krkesat, por sht mir q t pranoni faktin q kto premtime mund t dalin edhe zhgnjyese. N dashuri mund t dilni fitues, nse do t zhvisheni nga krenaria dhe do t tregoni q jeni t ndjeshm dhe t pasigurt si t gjitha qeniet njerzore.
VIRGJERESHA
Sot do t jeni t turbulluar pr shkak t nj raporti tepr kompleks. N pun do t keni vshtirsi n marrdhnie me kolegt dhe ortakt. Nse nj histori dashurie ka arritur n fund, ather sht mir q t ndaheni si miq t mir dhe t filloni t krkoni pr nj tjetr histori.
PESHORJA
Do t qarkullojn shum thashetheme, t cilat do ju bezdisin, por ju do t prgjigjeni ndaj tyre me fakte. Nj udhtim profesional do t shtyhet pr shkak se disa shtje duan patjetr pranin tuaj q t zgjidhen. Zemra do t prjetoj emocione, edhe pr ata q jan n krkim t shoqris, por edhe pr ata q duan t ifill j j t k f d k h
AKREPI
Emocionet dhe dshirat tuaja pr t kontrolluar gjithka do ju shkaktojn probleme, prandaj mundohuni t respektoni limitet e do situate. Zgjidhja e disa problemeve t cilat dukeshin tepr t vshtira do t vij nga larg, prandaj mbani syt dhe vesht hapur pr t kapur kt mundsi.
SHIGJETARI
Sot Hna tek Peshqit e lufton optimizmin tuaj duke ju sjell n mndje shum mendime negative dhe t pamotivuar. Prball nj vshtirsie n pun, n vend q t reagoni me energji dhe me nj shpirt pozitiv, ju do t humbisni mendjen dhe prqendrimin.
BRICJAPI
Hna tek Peshqit ju dhuron nj dit t kndshme dhe stimuluese, t mbushur me surpriza. N ambientin profesional do t stimuloheni dhe do t keni shum projekte pr t r e a l i z u a r, p r t c i l a t d o i s h t e e nevojshme edhe ndihma e personave t jashtm.
UJORI
N takimet e reja q do t keni bni kujdes, sepse mund t ngatrroni me dashurin e shekullit nj trheqje t thjesht fizike. Shpenzime t teprta, iluzione dhe trheqje ndaj personit t gabuar, kjo dit do vmendje maksimale.
PESHQIT
Sot sht dita perfekte pr t br propozime, pr t prezantuar projekte dhe pr t marr at q ju takon. do iniciativ q do t merrni sot do t favorizohet nga yjet dhe do ju shfaqen shaum mundsi t pashpresuara m par. mblsia, sensualiteti dhe konfidenca do t jen me shumic n kt dit.
30 - SPORT
PRGATITJET
SHQIPERIA FORMACIONI (4-5-1) PORTIER: Beqaj. MBROJTS: Dallku, Beqiri, Curri, Vangjeli. MESFUSHOR: Agolli, Lala, Cana, Skela, Duro. SULMUES: Bogdani
MEDIAT Nuk kan munguar mediat e shumta n hotelin e kombtares dje n Budapest. Ve gazetarve vendas, aty ka qen edhe nj televizion holandez, pr t intervistuar Han n prag t sfids me Kuman.
qarkulluar m mir topin n fushn e lojs. Bogdani, i cili tregoi se mund ta bnte mjaft mir nj gj t till n ndeshjen me Maltn, ku prvese trhoqi skuadrn, arriti t zhbllokonte edhe rezultatin. Porta dhe mbrojtja sht reparti i vetm q nuk njeh asnj ndryshim n kra-
FORMACIONI
Shqipria do t zbres n fush me t njjtn skem q luajti edhe n dy ndeshjet e para, pra 4-5-1. Sulmues i vetm kt her do t jet
hasim me ndeshjen me Suedin. Para Beqajt do t rreshtohen Curri, Beqiri, Dallku e Vangjeli. Ndrsa n mesfush, prve lojtarit t Tirans Ansi Agolli, do t jen edhe t prhershmit Lala, Cana, Duro e Skela. Nj Shqipri q konfirmohet me kt mnyr loje, por q n Hungari mund t jet m e vshtir, duke par se disa prej futbollistve nuk vijn pas nj forme t mir n kampionatet respektive.
PRECEDENTT Shqipria sht ndeshur tre her n t shkuarn me Hungarin. N takimin e par, m 1947, n Budapest, ata fituan 3-0, ndrsa m 1948 n Tiran prfundoi 00. N shtator t vitit 1950, takimi prfundoi me fitoren 12-0 t Hungaris.
HAN
kampin kuqezi, sfi da e sotme ndaj Hungaris sht pritur me qetsi. N fakt, t gjith jan t vetdijshm se luhet ndaj nj kundrshtari direkt pr vendin e katrt. Shqipria ka 4 pik nga dy takimet e para, por sfida e sotme n stadiumin "Ferenc Pushkash" sht prova e par e vrtet. "Hungaria sht nn presion pr ta fituar kt ndeshje, jo ne", deklaroi dje kapiteni Altin Lala. "Jemi t qet dhe optimist. Them se me nj loj t organizuar nesr (sot) mund t arrijm edhe fitoren", shtoi kapiteni i prfaqsueses. Fjalt e tij konfirmohen edhe nga trajneri Ari Han, i cili pas dy rezultateve t mira me Suedin dhe Maltn, duket se beson m shum tek grupi i lojtarve q ka n dispozicion. "Ne duam t qndrojm t part n grup", ka thn holandezi n prag t sfids s sotme. "Hungaria sht skuadra rivale pr vendin e katrt, ndaj ne e dim q ajo do t jap gjithka n fush pr t na mundur", deklaroi trajneri kuqezi. N Budapest nuk kan munguar as
SULMUESI
dmond Kapllani ndoshta nuk ka dgjuar pr humb jen 12-0 t Shqipris n Budapest dhe duke folur pr gazetart vendas sht shprehur se do t donte t ndryshonte historin. Sulmuesi shqiptar beson shum tek nj rezultat pozitiv n kt sfid. "Pse duhet t kemi frik? Un mendoj se prfaqsuesja jon ka aftsi q t nxjerr s paku nj barazim. Por, prap kemi dshir t fitojm. Jam n dijeni se Hungaria luan fort n shtpi si ne dhe kjo e bn t vshtir ndeshjen pr ne", ka thn Kapllani.
t par i qet dhe me shum besim tek forca e ekipit. "Nuk kemi frik nga Hungaria, por vetm e respektojm at", ka deklaruar tekniku holandez n konferencn e zakonshme pr shtyp. "Po qe se do t luajm si ndaj Suedis, mendoj se i kemi armt pr t'i prballuar. Them se mund t'i surprizojm", ka deklaruar Han. Duke folur m tej, tekniku holandez ka br edhe nj analiz n planin psikologjik t asaj q po kalojn t dy kampet. Sipas tij, fakti q hungarezt nuk kan br shum seanca strvitore t hapura pr mediat, do t thot shum. "Un e di mir se Hungaria ka probleme. Edhe seancn e fundit e kan zhvilluar me dyer t mbyllura, ndrsa ne jo. Kjo do t thot q ata i druhen shum ktij takimi", sht shprehur trajneri i prfaqsueses kuqezi. Prsa i prket gjendjes s Shqipris, holandezi sht shprehur optimist. "Lojtart e mi jan n form t shklqyer dhe un e di mir se kur duan t arrijn dika, e bjn", ka thn Han. "Pr m tepr q kemi edhe eksperiencn dhe harmonin e duhur pr ta br kt. Ne kemi ardhur ktu pr t fituar dhe do t prpiqemi deri n fund pr t'ia arritur", deklaroi tekniku kuqezi. I yetur nga gazetart hungarez nse do t ishte i knaqur me nj barazim, Han ka thn: "Natyrisht q do t ishte i knaqshm pr ne, por nuk e di se sa do t'ju vlente juve".
EUROPIANI
se me Anglin do gj ishte e justifikuar, humbja e djeshme ka qen vrtet nj turp pr ekipin kombtar t 19 vjearve. Prball Serbis, prfaqsuesja e drejtuar nga Ramadan Shehu sht mundur 5-0, nj rezultat tenistik q v n dyshim seriozitetin e ktij ekipi n eleminatoret e kampionatit europian q po zhvillohet n Irlandn e Veriut. N takimin ndaj anglezve, kuqezinjt u mposhtn 3-0, por nj rezultat i till mund t justifikohej me faktin se prball ishte nj skuadr e mbushur me lojtar t Arsenalit apo ekipeve t tjera t Premier Ligs.
SPORT - 31
DEKLARATA
BOTERORI GRUPI 1 SOT Hungari-Shqipri Suedi-Portugali Danimark-Malt 15 TETOR Malt-Hungari RENDITJA 1. Shqipria 2. Danimarka 3. Suedia 4. Portugalia 5. Hungaria 6. Malta 4 4 4 3 1 0 (19.30) Portugali-Shqipri (21.45) (19.45) (20.00) (20.00)
y trajnert e t njjts shkoll, holandezt Ari Han dhe Ervin Kuman do krkojn fitoren prball njri-tjetrit sot n mbrmje, kur Hungaria dhe Shqipria t ndeshen n stadiumin "Ferenc Pushkash". Ndryshe nga trajneri i Shqipris, ai i hungarezve nuk knaqet aspak me nj barazim n prag t ksaj sfide. Duke folur n gazetn "Blickk", Kuman sht shprehur i kujdesshm n deklaratat e tij, duke mos e nnvlersuar aspak ekipin kuqezi. "Duhet t besojm n forcn dhe
lojn ton", ka thn ai. "Kjo t on drejt suksesit. Do t jet nj ndeshje e vshtir, edhe pse n
NDESHJET
GRUPI 1 Hungari-Shqipri Danimark-Malt Suedi-Portugali GRUPI 2 Zvicr-Letonia Luksemburg-Izraeli Greqi-Moldavi GRUPI 3 Poloni-eki San Marino-Sllovaki Slloveni-Irlanda V. GRUPI 4 Finland-Azerbajxhan Uells-Lihtenshtejn Gjermania-Rusia GRUPI 5 Turqi-Bosnj H. Belgjik-Armeni Estoni-Spanj GRUPI 6 Angli-Kazakistan Ukrain-Kroaci GRUPI 7 Ishujt Faroe-Austri Serbi-Lituani Rumani-Franc GRUPI 8 Gjeorgji-Qipro Bullgari-Italia GRUPI 9 Skoci-Norvegji Holand-Island
rajneri i Suedis Lars Lagerbak be son se goditjet e ndaluara mund t jen elsi pr skuadrn e tij, n ndeshjen q do t luhet sot n mbrmje kundr Portugalis. Takimi i vlefshm pr grupin 1, ku bn pjes edhe Shqipria, v prball dy skuadrat m t forta si edhe dy prej lojtarve m t mir t bots pr momentin, Zllatan Ibrahimovi dhe Kristiano Ronaldo. Skandinavt jan nj nga tre skuadrat q kan 4 pik n grup, s bashku me Shqiprin dhe Danimarkn. Portugezt ndodhen nj pik m posht pas humbjes s papritur me danezt m 10 shtator. Rekordi mund t kishte qen m i mir nse suedezt do t kishin shnuar ndonj gol nga goditjet e kndit apo ato dnimit, q gjithnj kan qen arma e tyre m e fort. Ekipit t Lagerbak i duhet t gjej ende golin e par nga goditjet standarte kt sezon. Trajneri Lagerbak sht i vendosur pr ta ndryshuar kt statistik ndaj Portugalis, duke shpresuar se avantazhi n gjatsi mund ta oj skuadrn e tij te goli nga "topat e vdekur". "Ne do t bjm saktsisht at q kemi br n strvitje", tha Lagerbak. "Kemi disa variante pr t prdorur goditjet e lira dhe disa variante pr ato t kndit. Kjo do t varet pak nga forma q do t ket Portugalia. Ata nuk kishin shum lojtar t gjat ndaj Danimarks dhe nse do t arrijm t jemi t sakt, natyrisht q ata nuk do t ken kt n favorin e tyre", tha Lagerbak. Markus Rosenberg ishte lojtari i fundit i dmtuar n kampin e nordikve, t cilt nuk do t ken 7 futbollist n dispozicion.
RUMUNI
ITALIA
PORTUGALIA
umania do t pres n Konstanc Francn e Raj mond Domenek, n nj prej ndeshjeve m t forta q do t luhen ditn e shtun. Skuadra e Viktor Piturks sht tepr e fort n fushn e saj dhe n edicionin e Europianit arriti t fitonte 1-0 ndaj Holands. Ndeshja luhet n nj fush shum t vshtir, ku ekipe teknike si Franca vuajn shum t dalin n lojn e tyre. Dy skuadrat u prballn edhe n Europianin 2008, duke barazuar 0-0. Si Franca ashtu edhe Rumania kan nga tre pik n grupin 7. Duke folur prpara ksaj ndeshje, trajneri Piturka tha se do t jet e vshtir, por skuadra e tij sht prballur me ekipe m t forta n t shkuarn. "Dua t shoh nj spektakl me shum gola, ndonse prball sht nj kombtare yjesh", tha Piturka.
talia sht nisur me shum besim pr ndeshjen ndaj Bullgaris t shtunn n mbrmje, teksa trajneri Marelo Lipi sht shprehur i knaqur pr mnyrn sesi ka punuar skuadra gjat javs. Dyshimi i vetm pr teknikun e t kaltrve lidhet me sulmin, nse do t luaj nga minuta e par me Xhilardinon apo me Tonin. Duket se sulmuesi i Bajernit mbetet i favorizuar edhe pr kt rol. "Nj futbollist q nuk po shklqen n klub nuk sht domosdoshmrisht jasht forme", ka deklaruar Lipi. E reja e ksaj Italie lidhet me sulmuesin e ri t Udinezes, Pepe, i cili pritet t jet nga minuta e par n Sofje. "M plqen shum. Mbulon dhe sulmon shum nga kraht. Ve ksaj, luan edhe nj futboll cilsor. Bullgaria? Petrov sht i dmtuar, por them se do luaj", tha Lipi.
32 - REKLAME