Professional Documents
Culture Documents
Express PDF
Express PDF
Enver Hoxhaj
Jemi n nj treg
q quhet tregu i
lir dhe nuk sht
mir q t
prcaktohet ndonj
numr, nuk ka kuptim,
sepse kalojm n
monopol.
Lulzim Tafaj
FOTOT: JETMIR IDRIZI
7 E shtun, 2 shkurt 2008
F
O
T
O
:
P
E
T
R
I
T
R
R
A
H
M
A
N
I
NACIONALE
Bie krimi, shtohet dhuna n familje
SKENDERAJ, 1 SHKURT
Komandanti i stacionit policor n
Skenderaj, kapiteni Avni Zabeli,
gjat nj konference pr gazetar t
premten, publikoi raportin e vitit
2007, n baz t t cilit, n krahasim
me vitin 2006, veprat kriminale kan
shnuar nj rnie prej 10%, derisa
dhuna nj familje ka shnuar nj
ngritje t leht. Sipas kapiten
Zabelit, gjat vitit t kaluar, n sta-
cion jan evidentuar 1.331 raste t
ndryshme, prej t cilave 484 jan
vepra penale, e q me nj llogaritje
t thjesht, kur n vitin 2006 u
shnuan 549 vepra penale, del se
krimi ka shnuar nj rnie prej gati
10%. Rnie kan shnuar edhe aksi-
dentet e trafikut me fatalitet, ku nga
6 raste n vitin paraprak, vitin q e
lam pas ka pasur vetm nj aksi-
dent t till, ndrsa dhuna n familje
ka shnuar nj ngritje t leht, ku
nga viti 2006, numri i rasteve t
dhuns n familje nga 18 sht
rritur n 32 n vitin 2007. Zabeli ka
njoftuar se ka pasur edhe raste t
posedimit dhe t kontrabandimit t
lndve narkotike, por nuk sht
shnuar asnj rast i trafikimit m
qenie njerzore, apo grabitje t
armatosur, kurse bashkpunimi i
policis me qytetar, nga viti n vit
po shnon ngritje. Ai m tej pohon
se gjat vitit 2007, prioritet do ti
jepet trafikut, sepse rreziqet nga
pakujdesia jan evidente, ndrsa ka
planin strategjik edhe pr sigurin
gjat fazs s zgjidhjes s statusit
politik t Kosovs.
Besiana Xharra
besiana.xharra@gazetaexpress.com
Prishtin, 1 shkurt
yra e Auditorit Gjeneral
ka gjetur vetm shkelje
dhe keqprdorime n Ku-
vendin komunal t Prish-
tins pr vitin 2006.
Shkeljet jan zbuluar
n t gjitha ant, n t gji-
tha drejtoratet e KK-s, prej pro-
cedurave t prokurimit e deri te
zbatimet e projekteve.
ZAGJ-i, prej ktyre shkeljeve ka
zbuluar se kjo komun pr vitin
2006 ka humbur edhe nj sasi t
madhe parash.
N tabeln e paraqitur nga
ZAGJ-i, jan afr 2 milion euro
t paqartsuara n Komunn e
Prishtins, destinacioni i t cilave
nuk sht i qart.
Sipas ZAGJ-it, ekzistojn shtje
serioze lidhur me t hyrat, shpen-
zimet, menaxhimin e pasurive
dhe procedurat e prokurimit, q
krkojn vmendjen e menj-
hershme t menaxhmentit t Ko-
muns.
N raportin e ksaj zyre trego-
hen fondet publike, t cilat jan
shpenzuar pa u regjistruar fare n
shnimet financiare t Komuns.
Aty jan gjetur dy llogari ban-
kare t paautorizuara, ku jan pr-
dorur fonde n
vler prej 76
mij e 442 euro.
Pastaj t hyrat
e mbledhura
nga arsimi n
vler prej 181
mij e 310 euro,
fare nuk jan t
prfshira n Pas-
qyrn Finan-
ciare t vitit 2006
dhe nuk dihet ku kan prfun-
duar.
Komuna nuk ka br shpalosje
pr t hyrat e grumbulluara nga
shkollat q menaxhohen nga ky
drejtorat. Njra prej ktyre shkol-
lave sht 28 Nntori, ku t hy-
rat nga kjo shkoll n vler prej
103 mij e 729 mij euro, nuk jan
paraqitur fare n PF.
Gjithashtu, ZAGJ-i ka vrejtur
se ky drejtorat u ka dhn 20 bursa
studentve q nuk i plotsojn kri-
teret pr prfitim t burss, pra q
nuk kan dshmi se kan gjendje
t rnd financiare.
N raportin e ZAGJ-it, sht
Drejtorati i Tatimit n Pron, i cili
konsiderohet si komplet i dshtuar.
Stafi kompetent pr vjeljen e
tatimit n pron ka dshtuar pr
t zbatuar masat e krkuara me
rregulla, thuhet n raport. Jan
me qindra mijra euro, t cilat ky
drejtorat nuk ka arritur ti mble-
dh dhe as q ka marr masa se si
t inkasoj borxhet.
Drejtorati i Shrbimeve Publike
sht gjetur nga ZAGJ-i, po ashtu
i dshtuar sa u prket sigurimit t
t hyrave.
Vetm me dy biznese q ka kon-
trat, ky drejtorat ka humbur 164
mij euro.
Kto jan parkingjet n rrugn
Benidona 2 dhe parkingjet n
rrugn LTG.
Nga obligimi total i ktyre biz-
neseve ndaj Komuns, n vler
prej 184 mij eurosh, njri ka pa-
guar vetm 10 mij euro, ndrsa
tjetri 9 mij euro. Prkundr k-
tij dmtimi t buxhetit t Komu-
ns q i kan br kto dy biznese,
Komuna prap ka vazhduar kon-
tratat me to edhe pr vitin 2007,
tregohet n raportin e ZAGJ-it.
Edhe n Drejtoratin pr Eko-
nomi, Komuna ka dshtuar n kt
vit duke mos arritur t ket nj evi-
denc komplete pr bizneset q
afarojn n territorin e saj.
Kjo ka rezultuar me mospajis-
jen me leje t puns gati do i
gjashti biznes si dhe mosrealizim
i t hyrave prkatse, thuhet n
raport pr kt
drejtorat.
Pr vitin 2006,
ky drejtorat ka
inkasuar t hyra
nga orari i zgja-
tur pr 22 raste
n vler 9 mij e
160 euro. Sipas
ZAGJ-it, duke
konsideruar
numrin e bizne-
seve q afarojn n komun, kjo
shkall e inkasimit sht tepr e
ult.
As drejtorati i Administrats nuk
ka ndonj evidenc bindse se sa
sht numri i dokumenteve t
anuluara, apo t liruara nga pa-
gesa, kshtu sipas ZAGJ-it, kjo hap
rrugn pr dyshime mbi dhnien
e ryshfetit dhe keqprdorimeve t
tjera.
Si edhe dihet, ZAGJ-i e ka kon-
sideruar Komunn t dshtuar
edhe sa u prket ndrtimeve pa
leje.
Vetm pr vitin 2006 n Prish-
tin jan kryer 326 ndrtime pr
objekte t banimit, objekte afa-
riste, mbindrtime, shndrrime,
objekte kolektive dhe ndrtime t
tjera, kurse prej tyre vetm 66 me
leje, ndrsa 260 pa leje.
Drejtoratin e Inspekcionit, ZAGJ-
i e ka kritikuar pr mosparanda-
limin e ktyre ndrtimeve pa leje,
po ashtu edhe pr inkasimin e le-
jeve.
Sa i prket Drejtoratit t Urba-
nizmit, i cili lshon lejet pr ndr-
tim, ZAGJ-i, ka gjetur se ky drejto-
rat nuk ka respektuar fare proce-
durat e disenjuara nga menaxh-
menti pr kompletimin e lndve.
Jan gjetur shum dokumente
t dyshimta t lshuara nga ky
drejtorat. Edhe n panot rekla-
muese, pr t cilat Komuna ka
kontrat me AMM-n, ZAGJ-i ka
gjetur shkelje, ku reklamohen du-
hani dhe alkooli, edhe prkundr
asaj se n rregulloren komunale
pr taksa e tarifa sht e ndaluar
t reklamohen kta artikuj.
Prve ktyre shkeljeve, ZAGJ-i
ka gjetur se Komuna ka br edhe
shpenzime n investime kapitale,
t cilat fare nuk kan qen t pa-
rapara pr vitin 2006. Vlera e k-
tyre investimeve sht m miliona
euro.
far komune...!
Dy milion euro q
sdihet nga kan
shkuar, llogari
bankare pa asnj
autorizim, ndrtime
pa leje, dshtim n
mbledhje t
tatimeve, dyshime
pr ryshfet, jan disa
prej parregullsive dhe
keqprdorimeve q
Zyra e Auditorit
Gjeneral i ka gjetur
n Komunn e
Prishtins pr vitin
2006.
Stafi kompetent
pr vjeljen e
tatimit n pron ka
dshtuar pr t
zbatuar masat e
krkuara me rregulla.
F
O
T
O
:
P
E
T
R
I
T
R
R
A
H
M
A
N
I
ExxonMobil fitoi 40.6 miliard dollar m 2007
Gjiganti i nafts nga Teksasi,
ExxonMobil njoftoi se ka fituar
plot 40.6 miliard dollar gjat
vitit 2007. Fitimi neto u rrit 3 pr
qind, duke iu falnderuar edhe
mimeve t larta t nafts. Ky
paraqet edhe fitimin m t madh
t shnuar nga ndonj kompani
gjat vitit 2007, ndrsa
ExxonMobil e mbajti kt privi-
legj pr t tretin vit m radh.
Shifra prej 40.6 miliard dollarsh
sht edhe rekord pr kt kom-
pani. T ardhurat pr aksion kan
krcyer 10 pr qind n krahasim
me vitin 2006, duke arritur n
7.28 dollar, ndrsa dividendt e
vitit t plot arritn n 1.376 dol-
lar, nj rritje prej 7 pr qind.
"Kompania po ndjek nj program
t investimit afatgjat, n projek-
te zakonisht larg nga vendet e
mdha konsumuese, pr t sigu-
ruar resurset esenciale t rrjetit
energjetik global t pavarur n
rritje", tha Rex Tillerson, shef i
ExxonMobil.
Kompania ka shpenzuar 20.9 mil-
iard dollar n kapital dhe pro-
jekte eksploruese m 2007, nj
rritje prej 5 pr qind n krahasim
m vitin 2006. Rekordi erdhi pasi
prodhimi i ktij gjiganti ra
leht si rezultat i rritjes s
krkess n tregjet aziatike, si
Kina apo India. Vetm nj dit m
hert, rekord t fitimit ka raportu-
ar edhe kompania anglo-holan-
deze Shell, duke fituar mbi 30
miliard dollar.
11 E shtun, 2 shkurt 2008
Korporata Energjetike e Kosovs
njoftoi se t premten Paul Acda,
n cilsin e kryetarit t Bordit t
AKM-s, ua ka drguar nj letr
me t ciln e ka njoftuar Korpo-
ratn Energjetike t Kosovs sh.
a. mbi vendimin e tij t prer, n
emr t AKM-s si aksionare e vet-
me e KEK-ut, q KEK-u t vazh-
doj t faturoj konsumatort e
vet me 3.5 euro n emr t RTK-
s deri n fund t muajit maj 2008,
sipas kushteve aktuale kontrak-
tuese.
Kt vendim, z. Acda e ka ba-
zuar n seksionin 14.8 t Rregul-
lores s UNMIK-ut 2005/18 (q ka
amenduar Rregulloren 2002/12)
mbi themelimin e AKM-s. "KEK
sh .a. shpreh paknaqsin e vet
mbi kt vendim imponues, me-
qense kjo kontrat sht duke e
rnduar KEK-un dhe konsuma-
torin. KEK-u u shpreh keqardhje
konsumatorve pr vazhdimin e
faturimit t 3.5 eurove n emr t
RTK-s deri n fund t muajit maj
2008 dhe njofton publikun q kt
sht duke e br pa dshirn e
vet", thuhet n komunikatn e
KEK-ut.
Sipas ksaj korporate, marr-
veshja n mes t KEK-ut dhe RTK-
s sht dashur t prfundoj m
dat 3 shkurt 2008, n prputhje
me njoftimin juridik t br 6
muaj m hert nga KEK-u pr
shkputje t kontrats n fjal.
Dogana me skaner
Prishtin, 1 shkurt Me ql-
lim t skanimit t maunave t
mdha, pr t identifikuar mall-
ra t rrezikshm, sht sjell n
Kosov nj skaner gjigant me
vler prej 1.4 milion eurove.
Gjat inaugurimit t skanerit n
pikn kufitare Han i Elezit, ka
marr pjes edhe kryeministri
Hashim Thaci. Ai sht zotuar
se qeveria q ai drejton do t ket
zero toleranc ndaj korrupsio-
nit, krimit t organizuar dhe kon-
trabands.
Kryeministri i vendit, i shoq-
ruar nga shefi i shtylls IV t UN-
MIK-ut, Paul Acda dhe ministri
i Ekonomis dhe Financave, Ah-
met Shala, kan skanuar mau-
nn e par q vinte nga Maqe-
donia, e cila rezultoi t jet n
rregull.
"Kjo sht pajisje e standar-
deve m bashkkohore, andaj
edhe ndihem mir q Qeveria e
Kosovs ka investuar aq shum
n kt pajisje Rentgen pr kon-
troll t mallrave", tha kryemi-
nistri Thai, duke shtuar se ardh-
ja e skanerit sht nj lajm i mir
pr qytetart e Kosovs. Ai thek-
soi se Shrbimi Doganor i UNI-
MK-ut (SHDU) sht duke kryer
punn e tij n baz t standar-
deve dhe kritereve t Bashksis
Evropiane.
Duke i ofruar prkrahje t
plot dogans, kryeministri thek-
soi se nuk do t jet skaneri mje-
ti i vetm, mirpo, sipas tij, do
t ket edhe mjetet tjera q do
t shrbejn pr pun m cil-
sore n SHDU. N ann tjetr,
Ekrem Hajdaraj, drejtor i zbati-
mit t ligjit n SHDU, tha se bler-
ja e skanerit sht nj projekt
madhor pr Kosovn dhe sht
nj prej investimeve t mdha
q ka br dogana pas lufts.
Sipas tij, kjo do ta shpij Ko-
sovn para regjionit, ndrsa
sht n hap me Unionin Evro-
pian n luft kundr krimit.
Sipas zyrtarve t SHDU-s,
skaneri i cili sht bler 1.4 mi-
lion euro, do t qndroj vetm
n pikn kufitare t Hanit t Ele-
zit, por nse zyrtar t SHDU-
s dyshojn q ndonj maune
q hyn nga Serbia t ket mall
kontraband, ather ajo do t
sillet n prcjellje n terminalin
e piks s Hanit t Elezit pr t'u
skanuar.
Sipas zyrtarve, ky skaner do
t ndikoj shum n parandali-
min e mallrave t rrezikshme,
q do t ndikoj n shndetin
dhe stabilitetin e vendit.
44.6 MILIARD $ PR YAHOO-n
Vazhdohet kontrata
KEK - RTK
Microsoft Corp njoftoi t premten se i ka br nj ofert
blerjeje ueb portalit t popullarizuar Yahoo Inc.
Shprehur n terma monetar, Microsoft ka ofruar pr
blerjen e Yahoo-s fiks 44.6 miliard dollar para kesh
dhe aksione, n prpjekje t'i bashkoj forcat kundr
Google Inc. Nse kjo realizohet, do t ishte marrveshja
m e madhe q nga koha e bashkimit t Time Warner
me AOL. Microsoft ka ofruar nga 31 dollar pr do
aksion t Yahoo-s, n kohn kur vlera e aksioneve t
ksaj kompanie n treg sht rritur n 30.75 dollar pr
aksion. Yahoo bri t ditur se tregu i reklamimit online
sht duke u rritur n mnyr rapide dhe pritet t arrij
n 80 miliard dollar deri m 2010, nga 40 miliard m
2007. Por, Yahoo shtoi se ky treg po dominohet n rritje
nga nj lojtar, duke iu referuar makins krkuese lider t
internetit, Google. "Ne kemi respekt t madh pr Yahoo
dhe s bashku mund t ofrojm nj rritje t zgjedhjeve
ekzistuese pr konsumatort, publikuesit dhe reklamue-
sit pr t arritur nj pozicion m t mir konkurrues n
tregun e shrbimeve online", tha shefi ekzekutiv i
Microsoftit, Steve Ballmer. Yahoo nuk ishte e gatshme
menjher q t komentoj. Por, m von njoftoi se
bordi i saj do ta vlersoj kt ofert. Kjo kompani ka
qen duke humbur treg nga Google, duke parashikuar
madje edhe t ardhurat pr 2008 m t ulta se ato q i
kishte parashikuar Wall Street. Tashm Google ka 77 pr
qind t tregut t krkimeve, e ndjekur nga Yahoo me 16
pr qind dhe nga Microsoft me 3.7 pr qind t tregut.
Doganat e Kosovs
u pajisen me skanerin
kundr kontrabands,
n vler prej
1.4 milion euro.
Ballkan
redaktor: Faton Rai
e-mail: faton.raci@gazetaexpress.com
tel: 038 542 270 fax: 038 542 275
E shtun, 2 shkurt 2008 12
Hiqen vizat - tash pr tash
E
x
p
r
e
s
s
Shqipria pr kt gj u infor-
mua prmes nj letre nga zyr-
tart maqedonas t enjten
mbrma. Mediat n Tiran njof-
tuan se n vendkalimet kufitare
ende mund t shihen lajmrime
n cilat shkruan se shtyrja e
regjimit t ri t vizave vlen vetm
deri m 15 shkurt. Ndrkaq, lideri
i PDSH, Menduh Thai tele-
vizionit shqiptar Top Channel, i
tha se qeveria maqedonase ka
vendosur q nga Shqipria t
krkoj arritjen e nj marrvesh-
jeje bilaterale pr heqjen e tr-
sishme t vizave.Sipas tij, m 4
shkurt n Shkup do t takohen
prfaqsuesit e t dy vendeve,
pr t biseduar pr heqjen e
vizave. Thai deklaroi se problemi
pritet t zgjidhet gjat takimit
kryeministrave Gruevski dhe
Berisha n Tiran, q sipas tij, do
t mbahet m 18 ose 19 shkurt.
Prfundim, apo rinisje e
negociatave pr BE
Takimi i par mes kryetarit
kroat Stjepan Mesic dhe atij
slloven, Danilo Turk, u mbajt t
premten n qytezn sllovene
Cernomel. sht kjo lvizja e
par pozitive e dy vendeve pas
shkmbimit t deklaratave
aspak miqsore mes tyre, por
edhe arsyeja pr mundsin e
ngrirjes s negociatave kroate
me BE.
LUBJAN, 1 SHKURT Takimi
jozyrtar mes dy kryetarve vjen n
kohn e marrdhnieve t ten-
sionuara kroato-sllovene pas
shpalljes nga pala kroate t s ash-
tuquajturs Zon e Mbrojtur
Ekologjike e Peshkataris (ZMEP),
m 1 janar 2008, t ciln e kundr-
shtojn ashpr Sllovenia dhe Italia.
Kjo, ngase Sllovenia kt veprim e
konsideron si paragjykimi t vijs
detare kufitare, rreth s cils t dy
shtetet kan nj kontest shumv-
jear. Ndrkoh, Zagrebi zyrtar
pohon se fjala sht pr nj
vendim legal dhe n pajtim me t
drejtn ndrkombtare.
Para nisjes pr Slloveni, Mesic
deklaroi se: Nse Sllovenia, me
kokfortsi e pengon hyrjen ton
n BE, kjo do t jet katastrofale
pr marrdhniet tona t
ardhshme, duke e quajtur kt gj
madje prfundim t miqsis
kroato-sllovene
Krizn n marrdhnie e dshmon
edhe deklarata e paradokohshme
e shefit t diplomacis sllovene,
Dimitrij Rupel, sipas t cilit, Kroacia
gjat muajve t fundit praktikisht
edhe i ka ndrprer pothuaj plot-
sisht marrdhniet diplomatike
me Sllovenin. Ndrkoh, si pasoj
e kmbnguljes kroate pr vnien
n jet t ZMEP, jan vn n
pikpyetje edhe vet negociatat
pr antarsim t saj n BE, t ciln
gj e ka pohuar edhe shefi i dele-
gacionit t Komisionit Evropian n
Zagreb, Vincent Degert, i cili ua ka
trhequr vrejtjen qeveritarve
kroat se, mbi negociatat pr an-
tarsim n BE jan tubuar disa re
shqetsuese, t cilat do t mund ti
ngadalsonin, ose madje edhe ti
ngrinin ato.
Gjat bisedimeve t s enjtes me
kryetarin kroat Mesic, Degert
sqaroi se arsyeja kryesore pr kt
sht shpallja E ZMEP nga ana e
Kroacis, dhe rnia e marrd-
hnieve t saj me Sllovenin n
nj nivel shqetsues. Degert,
gjithashtu, si arsye tjetr nnvizoi
edhe realizimin e ngadalt t refor-
mave n gjyqsor dhe n shr-
bimet publike.
Nga Agjencit
Njher emri, pastaj NATO
Ministri i Jashtm i Republiks
s Sllovenis, kryesueses
aktuale t BE, Dimitrij Rupel, t
premten qndroi n Maqedoni.
SHKUP, 1 SHKURT Vizita e tij
zyrtarisht n Maqedoni u vler-
sua si nj konfirmim i mbshtet-
jes n parim t Sllovenis pr
procesin e antarsimit t shtetit
maqedonas n BE, por edhe si e
rndsishme pr fillimin e nego-
ciatave pr antarsim deri n
fund t ktij viti.
Gjat vizits, ministri Rupel u prit
nga kryetari i shtetit, Branko
Crvenkovski, kryetari i Kuvendit,
Lubisa Georgievski, dhe nga
kryeministri, Nikola Gruevski,
megjithse zhvilloi biseda me
ministrin e Punve t Jashtme,
Antonio Milososki.
Si u deklaroi Rupel mediave
maqedonase, sht problemi i
emrit ai q mund t vshtirsoj
integrimin evro-atlantik t
Maqedonis, po qe se nuk gjen-
det nj zgjidhje pr t brenda
afatit sa m t shkurtr.
"Po afrohen shum data
vendimtare. Madje, marsi mund
t jet pak von. Duhet gjetur nj
zgjidhje t shpejt", u shpreh
Rupel. Sipas tij, prve emrit
Maqedonia ska probleme tjera
pr prmbushjen e kritereve pr
antarsim n NATO.
Nga Agjencit
Sarajev, 1 shkurt Qytetart e
rajonit t Bihacit, e mbase edhe
banort e enklavave tjera t lufts,
ishin viktima t helmimeve ma-
sive dhe t organizuara, t plani-
fikuara n qendrat ushtarake dhe
politike serbe n Beograd, Knin
dhe Pale.
Konfiskimi i dokumentacionit
t udhheqsis s parashtetit serb
n Kroaci, t s ashtuquajturs Re-
publika Srpska Krajina, deri te i cili
erdhn gazeta boshnjake Slo-
bodna Bosna dhe kanali televiziv
kroat Nova TV, zbulon se n kor-
rik t vitit 1995 armata serbe n zo-
nn Bihacki Dzep, q ishte nn
kontrollin e armats boshnjake,
kishte futur s paku gjasht ka-
mion me ushqim dhe artikuj tjer
t helmuar me helme biologjike.
Synime t operacioneve t
fshehta, t emrtuara Mac dhe
Mac1, ishin goditjet e fuqishme
strategjike, e pastaj edhe okupimi
ushtarak i Bihacit, Cazinit dhe i
vendeve tjera nn kontrollin e Kor-
pusit t Pest t Armats s Bosnje
e Hercegovins. Kshtu, n t vr-
tet, do t lidheshin formacionet
ushtarake serbe nga Kroacia deh
Bosnja, por edhe do t forcohej po-
zita e t ashtuquajturs Republika
Srpska Krajina, mposhtja ushta-
rake e s cils ishte e dukshme.
N raportin q liderit t asokohs-
Rusia se frenon S
Beograd, 1 shkurt - "Qytetart
serb jan ata q vendosin. Ne do
ta prshndesim cilindo vendim
me t cilin Serbia do ta konfirmoj
orientimin e saj evropian dhe dh-
nien pas vlerave dhe standardeve
evropiane. Bhet ktu fjal pr
mnyrn e jetess, prkatsin
bashksis s popujve q i respek-
tojn principet e demokracis,
sundimit t ligjit dhe lirit funda-
mentale, dhe politika e t cilve
bazohet n paqe dhe pajtim. T
gjitha kto jan Bashkimi Evro-
pian dhe ato ai ia ofron edhe Ser-
bis, pohoi Olli Rehn pr ditoren
serbe Vecernje Novosti.
Rehn konsideron se ftesa e BE
pr Serbin q ta nnshkruaj Mar-
rveshjen politike pr bashkpu-
nim paraqet nj sinjal t fuqishm
pr perspektivn evropiane t Ser-
bis.
"Kjo marrveshje do t jet nj
hap me shum rndsi drejt
nnshkrimit t Marrveshjes s
Stabilizim Asociimit (MSA) dhe
asaj pr liberalizimin e regjimit t
vizave. Posarisht do t nnvi-
zoja prmendjen e liberalizimit
t vizave n at marrveshje,
ngase kjo paraqet nj hap prpara,
meq n MSA nuk prmendet
udhtimi i lir i qytetarve t Ser-
bis n BE. Nga ana tjetr, mar-
rveshja e ofruar paraqet edhe
njlloj dere drejt statusit t kan-
didatit pr antarsim n BE, u
shpreh Rehn.
E, meqense ktyre ditve u
dgjuan kritika nga disa deputet
n Parlamentin Evropian, se Ks-
hilli i Ministrave t BE me ftesn
pr nnshkrim t marrveshjes
politike pr bashkpunim po ndi-
kon n fushatn zgjedhore n
Serbi, Rehn deklaroi se n disa vite
t fundit sht arritur nj prpa-
rim i madh n marrdhniet mes
BE dhe Serbis.
"Ky sht vetm nj hap tutje
drejt thellimit t raporteve tona,
dhe ai do t duhej prjetuar si ftes
q kto raporte t prparojn
edhe m shum, e jo si przierje
n fushat zgjedhore. sht ky nj
sinjal i fuqishm pr qytetart
serb rreth ardhmris s tyre
evropiane, asgj m shum dhe
asgj m pak, prfundoi Rehn.
Ai vlersoi se marrveshjen pr
Stabilizim Asociim me Serbin do
t duhej nnshkruar shum
shpejt.
"Shpresoj q Serbia s shpejti
do ta arrij bashkpunimin e plot
me Tribunalin e Hags. Kryepro-
kurori i ri, Serge Bromberg, gjat
shkurtit do t duhej ta vizitonte
Komesari i BE pr Zgjerim, Olli Rehn, deklaroi se deponimi n
zgjedhjet presidenciale n Serbi sht i madh dhe se ai shpre-
son q populli serb do t zgjedh ardhmrin evropiane.
Beogradin, kshtu q pres q ai t
bj vlersimin e ri pr bashk-
punimin e Serbis me Tribunalin
e Hags , shtoi Rehn dhe vler-
soi se, gjykuar sipas burimeve re-
levante, Serbia sht afr bashk-
punimit t plot, n kuptimin q
ajo po bn gjithka q mundet pr
arrestimin e personave t akuzuar
pr krime lufte.
Ndrkaq, i pyetur nse marr-
dhniet dhe projektet serbe me
Rusin, sikurse sht marrveshja
energjetike, e vshtirsojn qas-
jen e Serbis n BE, ai u prgjigj
se antarsimi n BE dhe zhvil-
limi ose mirmbajta e marrdh-
nieve t mira dhe afariste me Ru-
sin, jan absolutisht kompati-
bile. N rastin tim keni nj shem-
bull ideal, un vij nga Finlanda,
e ajo sht nj antare solide e BE,
por njkohsisht ka edhe dobi t
mdha nga bashkpunimi rajo-
nal dhe ekonomik me Rusin.
Meqense shum qytetar t
Serbis ende nuk e din nse
mund t shpresojn nj liberali-
zimi t shpejt t regjimi t vizave
me shtetet e BE, Rehn pohoi se
edhe kjo gj do t mund t
ndodhte shpejt.
"Dialogu do t prcaktoj kah-
jen pr liberalizimin e vizave, e
kjo do t thot se do t krijojm
parametrat q duhet t arrihen,
n mnyr q Serbia t mund t
arrij pastaj deri tek ai cak. Kta
parametra jan, pr shembull, pa-
saportat biometrik, sistemi i in-
tegruar i kontrollit t kufirit, etj.
Mendoj se Serbia ka br lvizje
t rndsishme pozitive n kto
segmente dhe se sht vetm
shtje kohe kur ky prparim do
t jet i knaqshm. BE duhet t
bindet, para se t nnshkruajm
marrveshjen pr regjimin e
udhtimit pa viza, se kjo gj sdo
ta krcnoj sigurin e shteteve
t BE, u shpreh Rehn, duke pr-
funduar se pret q deri n fund t
mandatit t tij, n prill 2009, Ser-
bia t fitoj statusin e kandidatit.
"Pres q kjo t ndodh, me
kusht q t gjithat t shkojn si-
pas planeve t prbashkta. Pr
mua kjo do t ishte nj knaqsi
e madhe q ta kem rastin pr tia
propozuar Kshillit t BE q Ser-
bia t fitoj statusin e kandidatit.
Vendimi pr fitimin e statusit nuk
sht n duar t mia, por t an-
tarve t BE. Un vetm mund t
jap rekomandimin, prfundoi
Rehn.
hm t serbve t Kninit, Milan
Martic, ia kishte drguar oficeri i
zbulimit, Rade Raseta, ndihms i
komandantit ushtarake t serbve
t Krajins, Mile Mrksic, detajisht
prshkruhet aksioni i futjes s ar-
tikujve ushqimor brenda territo-
rit nn kontrollin e Korpusit t 5 t
armats boshnjake, t kontami-
nuar me helme ushtarake biolog-
jike. Megjithse nuk ceket lloji i
helmeve, n raport detajisht prsh-
kruhet veprimi i tyre.
Shrbimet e zbulimit t APJ, n
bashkpunim me organizatort e
kanaleve t kontrabandimit, q n
relacionin Knin-Bihac funksiono-
nin gjat gjith lufts, ishin marr
vesh me armatn boshnjake pr
shitjen e 6 kamionve me ushqim
dhe artikuj tjer.
Duke mos dyshuar se bhej fjal
pr artikuj t helmuar,komanda e
Korpusit t 5 kishte pranuar q at
karvan ta paguante 2.23 milion
marka gjermane. M 13 korrik
1995, karvani iu dorzua Armats
s Bosnjs dhe deri tani ende nuk
sht zbuluar dokumentacioni q
do t tregonte se far ka ndodhur
me ushqimet dhe artikujt q ndo-
dheshin n kamion.
Supozohet se nj pjes ishte
shpenzuar pr nevoja t armats
boshnjake, ndrkoh q pjesa tje-
tr prfundoi n tregun e zi n Bi-
hac dhe npr qytetet tjera t atij
rajoni.
Edhe pse raporti rreth aksioneve
Mac dhe MAc1, t cilin kreu ush-
tarak i serbve t Kninit ia drgoi
kryetarit Martic, tash pr tash pa-
raqet epshmin e vetme konkrete
pr prdorimin e helmeve biolog-
jike n luftrat e kaluara, ekzistojn
shum indikacione ky nuk sht
rasti i vetm. Shumica e enklavave
kroate dhe boshnjake gjat lufts
s fundit (Bosnja Qendrore, Sara-
jeva, Gorazde, Zepce, Srebrenica,
etj) me ushqime pothuajse gjith-
nj furnizoheshin vetm prmes
kanaleve serbe t kontrabandimit.
Forcat ushtarake serbe kishin
qasje t pakufizuar n kt lloj ar-
tikujsh, andaj edhe nuk prjash-
tohet mundsia q Mac nuk ishte
aksioni i vetm biologjik. Infor-
matat pr rritjen e numrit t t s-
murve me karcinom t traktit t
tretjes dhe t smundjeve tjera t
organeve pr tretje n vitet e pas-
lufts vetm sa i rrisin dyshimet e
tilla.
Pluhuri i bardh helmues, q fu-
tej n thas bashk me miell, ve-
pron brenda pes deri shtat di-
tve, ndrsa me prdorim t za-
konshm ai shkakton probleme
n stomak, ngre barku, kok-
dhembje dhe dhembje tjera. Kon-
sumimi i sasive m t mdha t
helmit - i cili ishte przier edhe me
sheqer, vaj dhe me artikuj tjer ush-
qimor - mund t shkaktoj edhe
vdekjen. Si shkruan Slobodna
Bosna, veprimin e helmit serbt e
Kninit fillimisht e provonin n
ndonjrin nga t robruarit kroat.
E, prve efektit ushtarak, ak-
sioni Mac kishte dhe efekt t
majm financiar, pr t cilin edhe
ishin m t interesuar realizuesit
e tij. Pr ushqimin e helmuar, vlera
reale e t cilit sillej diku rreth 50,000
marka gjermane, kontrabandisti,
Nenad Nisevic, kishte fituar 2.23
milion marka gjermane. Nj pjes
t ktyre parave kishte prfunduar
n arkn e armats s Kninit. Jan
interesante edhe informatat q tre-
gojn se pr aksionet e kontraban-
dimit t Nenadit informohej edhe
policia dhe shrbimi i sigurimit
shtetror serb, ndrkoh q ush-
qimin pr aksionin Mac ia sigu-
ronte Qendra pr Kundrzbulim
dhe Siguri e Armats s Jugoslla-
vis.
Nga Agjencit
Sturanovic t enjten dha
dorheqje pr shkak t
tumorit n mushkri. E,
Qeveria malazeze javn e
kaluar kumtoi se Sturanovic
n Paris pati nj intervenim
kirurgjik. Mediat ktyre
ditve spekuluan se vendin e
kryeministrit do ta z ish-
kryeminitri dhe lideri i partis
Demokratike t Socialistve,
Milo Djukanovi, i cili as nuk
e demantoi e as konfirmoi
kt gj. Djukanovi u
trhoq nga funksionet qever-
itare tetorin e kaluar, pas
fitores absolute t koalicionit
t tij n zgjedhjet parla-
mentare t Malit t Zi, me
arsyetimin se shoqris
malazeze i duhet fuqia e
institucioneve, e jo e indi-
vidve autoritativ. Nse merr
prsipr detyrn e kryemi-
nistrit, ky do t ishte man-
dati i pest i tij n kt
funksion.
13 E shtun, 2 shkurt 2008 BALLKAN EXPRESS
Djukanovic mbase kryeministr i ri
Nj rast i gripit t shpendve H7 u
regjistrua t premten n qytetin
verior bullgar Shumen, n nj ros
t egr t gjetur n luginn e lumit
Kamchiya.
"Tipi H7 sht i rrezikshm pr
shpez, por smund t themi nse
ndikon edhe n njerz, deklaroi
drejtori i stacionit rajonal veteri-
narik, Hristo Hristov. Zyrtart
garantuan se do t ndrmarrin
masa mbrojtse pr ndalimin e
prhapjes s virusit dhe i bn
thirrje popullats lokale t mos
bj panik.
Lloji vdekjeprurs H5N1, q u shfaq
n Azi n vitin 2003, deri tani ka
vrar 180 njerz n mbar botn.
Shfaqet tipi H7 i gripit t shpezve
Nuk prjashtohet mundsia q operacioni Mac (Shpata) nuk ishte i vetmi
aksion biologjik. Informatat pr shtimin e numrit t t smurve me kar-
cinom t traktit t tretjes dhe me smundje tjera t organeve t tretjes
gjat viteve t paslufts, vetm sa i shton dyshimet e tilla.
Serbin
SERBT PRDORN
HELME BIOLOGJIKE
;i^jkd"(i^akhj(&&. '*C7HA;J?D=
Sulmet ln mbi 65
t vrar n Bagdad
E shtun, 2 shkurt 2008 BOTA 15
India izolon 26 njerz pas prhapjes s gripit t shpezve
India ka vn 26 veta n izolim me
simptome t gripit t shpezve
dhe qindra t tjer jan duke u
mbikqyrur, than zyrtar t
premten. India po lufton me
shprthimin m t keq t gripit t
shpezve, i cili sht prhapur
npr 13 nga 19 krahinat e
Bengalit perndimor. Shteti i pop-
ulluar dendur sht afr me
Bangladeshin, i cili vet orvatet t
kontrolloj nj shprthim t madh
t gripit t shpezve dhe ka mil-
iona shpez shtpiake. India nuk
ka raportuar asnj infeksion n
njerz nga virusi i shpezve H5N1,
n katr shprthimet e virusit q
nga viti 2006. "Testet e para pr
grip t shpezve jan negative,
por m shum teste jan duke u
br dhe lista e njerzve t
smur po rritet do dit," tha pr
Reuters, nj zyrtar i lart i shnde-
tsor.
redaktor: Valmir Grguri
e-mail: valmir.gerguri@gazetaexpress.com
tel: 038 542 270 fax: 038 542 270-2
Bota
Shprthimi i par ndodhi rreth ors 10:20,
sipas ors lokale, n tregun e kafshve
shtpiake, Ghazil.
Ky treg sht bombarduar tri her gjat
vitit t shkuar.
Bomba, e cila ishte fshehur n kuti zogjsh,
shprtheu gjat nj periudhe t ngarkuar
pune n treg.
Nj shprthim i dyt 20 minuta m von
ndodhi n nj treg tjetr t ngarkuar n
juglindje t kryeqytetit.
Shprthimet jan m vdekjeprurset q
kan ndodhur n kryeqytetin irakian gjat
javve t fundit.
N nntor, 15 persona u vran gjat nj
shprthimi n tregun Ghazil.
Pr kt sulm, trupat amerikane fajsuan
militantt shiit q mbshteten nga Irani.
Goditje
Korrespondentt thon se me prmir-
simin e situats s siguris n kryeqytet,
tregut kishin filluar t'i riktheheshin klien-
tt.
Nj armpushim i njoftuar n gusht nga
forcat e milicis t Ushtris Mahdy, t kle-
rikut shiit, Moqtada Sadr dhe formimi i
grupeve sunite t armatosura nga ush-
tria amerikane, kan kontribuar n kriji-
min e nj klime sigurie.
Por e gjith kjo mund t shkatrrohet nga
sulmet e s premtes.
Tregu Ghazil hapet vetm ditn e premte
dhe sht gjithmon plot me klient, pa-
varsisht nga fakti q ai ka qen n shn-
jestr t sulmeve t militantve dy her
gjat vitit t shkuar.
Shitsit n treg shesin zogj ekzotik dhe
lepuj e mace, q futen kontraband n
Irak, nga Brazili dhe Afrika.
BBC
Demokracia e
gozhduar e Ameriks
SULMET E MHERSHME
N TREGUN GHAZIL
Qershor 2006 - Katr t vrar nga dy
bomba t lna n anta;
Dhjetor 2006 - Tre t vrar n sulm
me mortaj;
26 Janar 2007 - 15 t vrar nga nj
bomb e fshehur n nj kuti zogjsh;
23 Nntor 2007 - 13 t vrar n
sulmin pr t cilin fajsohen
militantt shiiit, t mbshtetur nga
Irani.
Dy bomba n tregjet e ngarkuara t Bagdadit, t premten kan ln
t vrar mbi 65 persona dhe kan plagosur s paku 75 t tjer.
ROGER COHEN
The New York Times
k
o
l
u
m
n
e
Njeriu i par q pritni t takoni n Charles-
ton, South Carolina, nuk sht nj antare
italiane e Parlamentit Evropian, por javn e
kaluar ja se ishte Monica Frasoni, duke i
ndjekur pshtjellimet e zgjedhjeve t mre-
kullueshme t SHBA-s.
Kur pyeta se 'e solli at n Dixie, Frassoni,
nj antare e t gjelbrve, u prgjigj: "Ne
kemi kuptuar se nj president i mir ose i
keq i SHBA-s, mund t bj dallimin midis
lufts dhe paqes. Nj kryeministr i mir ose
i keq italian, nuk luan kurrfar roli."
Italiant nuk jan t vetmit njerz, t cilt
ndjejn se e meritojn nj vot m 4 nn-
tor. As Frassoni nuk sht e vetme n inter-
esimin e saj. Ekipe televizive nga Gjermania
dhe Franca shihen kudo. Nj gazetar brazi-
lian prapa meje po brtiste n mikrofon,
gjersa Barack Obama e jepte fjalimin e fito-
res, pas zgjedhjeve t s shtuns s kaluar n
Florida.
Ka disa arsye pr kt fokus t zjarrt ndr-
kombtar pr gjrat amerikane, i cili vjen si
paradoks, n t njjtn koh kur aktiviteti
m s shumti n mod sht parashikimi i
rnies s pashmangshme t Ameriks.
sht e drejt t pyetet se a duhet nj peran-
dori e venitur - apo kshtu thot menuria
konvencionale prej konklavave t Davosit, e
deri tek anketat e Pew-it - ta kaploj botn
kshtu?
Nj prej arsyeve, natyrisht, sht se mbledhja
e Komitetit Qendror t Partis Komuniste Ki-
neze, apo zgjedhja e nj presidenti t Komi-
sionit Evropian, ngjarjet e mdha n Kinn
mbizotruese dhe Evropn q rritet bashk
me t, vshtir se jan pr lajmet kryesore.
Nj tuf burrash n kostum na bjn t prg-
jumur. Nuk ka asgj q e bn demokracin
t duket emocionuese, si e bn burokracia.
Pekini dhe Brukseli nuk do t mbajn zgjedhje
s shpejti. As Moska, me kalim pushteti t
skriptuar tashm, prej Putinit te Putini.
"Ne populli," sht fraz e huaj pr kto
shtete.
Kjo sht nj arsye pse ata q e shohin fun-
din e Ameriks jan prap gabim, ashtu si
ishin n vitet e '80, kur japonezt q blinin
qendrn Rockfeller.
Arsyeja e par sht etja pr fundin e epo-
ks s Bushit. Fjalimi prozaik lamtumirs
para kombit kt jav, ia prkujtoi gjithkujt
paaftsin e tij pr t'i prekur njerzit. sht
groteske pr t tani, q t pozoj si konser-
vativ fiskal, ambientalist dhe njeri q bn
paqe. Ai sht tregim i s djeshmes. E dyta
sht Obamania, tani e forcuar me mirati-
min e Kennedy-ve. Kameloti sht Amerika
e imagjinuar e bots, vend i trimris dhe
idealizmit. Dhe ja ku vjen Barack Obama,
me gruan e bukur Michelle, pr t prmble-
dhur gjithka q Amerika dikur simbolizonte,
mundsit e pasurimit dhe shrimin e pash-
pres t plagve t historis. Gjermania sht
e etur; nuk sht vetm.
E treta sht drama absolute e garave, pr-
qendrimi kryesor i s cils sht lufta n mes
Obamas dhe Hillary Clintonit pr t nomi-
nuarin e demokratve n garn pr presi-
dent, por rolin kryesor e meriton koleksioni
i pasur i kandidatve.
E katrta, ashtu si vrejti Frassoni, sht se
administrata e Bushit ka qen nj prkujtim
shqetsues i asaj se sa shum rndsi ka se
kush sht banori i Shtpis s Bardh.
Kjo na sjell te nocioni n mod i ndryshkjes
s fuqis s SHBA-s. Kjo shkoll, n t ciln
dshira shpesh maskohet si analiz, sht
duke e prjetuar kulmin, gjersa lodhjet ush-
tarake n Irak dhe Afganistan, krcitja e kre-
dive, borxhi n rritje dhe spektri i rnies, for-
mojn nj fotografi t dobsimit dhe hiles
amerikane. Pa dyshim se do t ket prm-
bajtje financiare dhe ushtarake nga presi-
denti i ri, pas jokompetencs dhe shthurjeve
t viteve t Bushit. Por kto vite gjithashtu
kan treguar se sa pak gjra me rndsi ndo-
dhin pa udhheqjen amerikane. Kjo sht
aq e vrtet pr problemin Izrael-Palestin,
sa edhe pr ambientin dhe Kosovn.
Ashtu si demonstron kjo fushat e zgjedh-
jeve, SHBA-ja mbetet shoqria m vitale, e
hapur, q vetprtrihet dhe bhet m de-
mokratikja n bot. N dhjetor t vitit 2007,
kishte 1,059,793 aplikime pr natyralizim:
nj milion njerz nuk jan duke krkuar q
t bhen pjes e nj shteti n eklips.
Paramendimi se Bashkimi Evropian i ndsh-
kuar me dyshime pr vetveten dhe pasiguri
ekzistenciale (ku jan kufijt e Evrops?), apo
nj Kin e kontradiktave t brendshme t pa-
besa, brenda gjysm shekullit t ardhshm
mund t bhen fuqi ndikimi t barabarta me
SHBA-n, sht e pambshtetur. Amerika
duhet t punoj afr me ta, por inspirimi dhe
udhheqja vshtir se do t vij prej tyre.
Tregjet e stuhishme globale t prcjella me
udhheqjen e Wall Streetit, e kan prgn-
jeshtruar teorin e "shprbrjes". Aty ku eko-
nomia amerikane shkon, bota duket se e
prcjell. E sa pr Pax Americana, sht tre-
gimi i paknduar i suksesit, ai q u jep pre-
dikuesve pesimist kohn dhe luksin pr t
marr si t mirqen dorzimin e saj.
Me 232 vjet t vockla, SHBA-ja mezi sht
adoleshent n periudhn historike. Demo-
grafia, Google dhe ethet politike t ktyre
zgjedhjeve, t gjitha tregojn pr vrullin e saj.
Obamania tregon se sa fort mbahet Amerika
pr mbeturinat e imagjinats planetare.
Larg prej paradoksit, fascinimi global me
kto zgjedhje, n fakt, sht logjik. Sepse, ku
udhheq Amerika, me shkathtsin dhe ql-
limin post-Bush, bota prap do ta prcjell.
Kemi nj katastrof
ktu. Ka tepr trupa
pr t numruar.