Professional Documents
Culture Documents
Koha Jone PDF
Koha Jone PDF
www.kohajone.com
mimi 20 Lek;
EDI RAMA:
MITINGU
HISTORIKE
ZGJEDHJET
>>> Faqe 9
KOSOVE
LSA
TRAGJEDIA
MJAFT
DENONCIMI:
Rinia shqiptare e Vjens: Rrmbimi i Mateos, nna: Veliaj abuzon me emrat tan Shteti yn, i paprgjegjshm K F
y slogan q dikur ishte pjes e grafiteve t Tirans, sot n prag t zgjedhjeve t prgjithshme n Shqipri i dedikohet vetm nj njeriu, atij q vet e shpiku, Erion Veliajt.N njrn nga deklaratat e fundit pr media, Veliaj foli edhe n emrin ton, duke mos pasur... >>> Faqe 2
Anketa e br me 200 nxns t shkollave t mesme t komuns s Ferizajt, ka dshmuar se ngacmimi seksual i nxnsve nga ana e arsimtarve sht n shkall alarmante. Mbi 45 pr qind t nxnsve kan pohuar se arsimtart e tyre i ngacmojn seksualisht. Kjo e dhn ka dal nga raporti i grupit Activa, i cili prbhet nga nxnsit...
>>> Faqe 18
MA TJET ATJET
amilja e t voglit Mateo, i cili u rrmbye n kryeqyte tin grek Athin, shprehet e tmerruar nga fakti se djali nuk u gjet kurr, ndrsa dit dhe or makthi kalojn q nga dita e zhdukjes, duke akuzuar autoritetet shqiptare se nuk e kan vn ujin n zjarr ... >>> Faqe 10
EUROVISION
Pr reklama dhe publikim njoftimesh n Koha Jon, kontaktoni: Tel&fax: 042247005; Cel: 0692046688 Email: reklama@kohajone.com
POLITIK
BASHA
TURI PARAELEKTORAL
BASHA
inistri i Jashtm, Lulzim Basha gjat nj takimi dje me banort e komuns Labinot Mal t Elbasanit, denoncoi modelin e kryebashkiakut t Tirans, Edi Rama pr investimet. Sipas deputetit t PD-s, do lloj investimi q sht kryer n kryeqytet nga Edi Rama, ka ardhur si pasoj e prfitimeve personale dhe t miqve t tij t afrt. Lulzim Basha deklaroi se investimet e bra vetm pr prfitim personal dhe jo pr qytetart, kan br q sot n Tiran ende t mos ket nj plan urbanistik. Po kshtu sipas Bashs, si pasoj e ktij modeli korruptim, cilsia e rrugve dhe e shkollave n Tiran le pr t dshiruar dhe krijon probleme pr t gjith qytetart q jetojn n kryeqytet. Ne kemi prball modelin e Edi Rams, i cili n do investim q bn, sheh interesin e tij personal dhe at t miqve t tij. Prandaj Tirana nuk ka sot plan urbanistik, ka munges shkollash dhe ka rrug t cilat jan shkatrruar plotsisht vetm pak muaj pas prurimit, deklaroi ministri Basha gjat takimit me banort e Labinotit Mal. Sipas deputetit t PD-s, n kundrshtim me kt model, mazhoranca aktuale vetm n kt komun ka investuar n dobi t qytetarve 1.5 milion euro. Po kshtu sipas Lulzim Bashs, n mandatin e dyt, kjo mazhoranc do t bj q t gjith banort e komunave t ken rrug t asfaltuara dhe do shtpi e tyre t ket uj t pijshm brenda saj. Sipas Bashs, kto premtime do t realizohen n dy vitet e para t mandatit t ardhshm. do projekt t ksaj komune, si deputet i ardhshm i Elbasanit s bashku me deE prditshme e pavarur Adresa: Rruga "Dervish Hima" nr 1, Tiran Tel: +355 4 2247004; Fax: +355 4 2239584
MAJ
28
sht edhe dita n t ciln zyrtarisht nis fushata zgjedhore pr zgjedhjet parlamentare, t cilat do t mbahen nj muaj m pas. Prej kohsh prfaqsuesit kryesor t PD-s kan nisur turin e tyre paraelektoral.
MANDATE
Pr deputet, ka gjithsej Qarku i Elbasanit n t cilin Lulzim Basha, sht edhe kandidatura e par e Partis Demokratike. M pas lista e PD-s n kt qark, pasohet nga ministri i Kulturs, Ardian Turku dhe Adriana Gjonaj etj.
14
SHTABET
Me nisjen zyrtare t fushats zgjedhore, pas tre ditsh kandidaturat e Partis Demokratike pr deputet do t shkojn pran zonave ku jan kandiduar pr t ngritur shtabet elektorale dhe pr t nisur m intensivisht, punn n terren.
putett e tjer q kam rreth meje, do ta shndrrojm n realitet brenda dy viteve t para t qeverisjes. do rrug do t jet e asfaltuar, do shkoll e rikonstruktuar dhe po ashtu, do spital e qendr ambulatore, deklaroi ministri Lulzim Basha, n fjaln e tij prpara banorve t komuns Labinot Mal. Ministri aktual i Jashtm, sht edhe kandidatura e par e Partis Demokratike pr Qarkun e Elbasanit. N kt kuadr, ministri Basha prej muajsh ka nisur turin e tij paraelektoral n kt qark i cili ka gjithsej 14 mandate deputetsh, sipas sistemit t ri zgjedhor proporcional-rajonal.
y shoqatat e studentve sh qiptare n Austri, "Rinia" dhe "Sociatas Albania", akuzuan dje prmes nj denoncimi publik se kryetari i G99 Erjon Veliaj q njihet dhe si kreu i MJAFT, ka prdorur emrat e tyre n daljet e tij publike n Tiran. M posht, vijon letra e plot e dy organizatave rinore n Vjen:
"MJAFT"
MJAFT y slogan q dikur ishte pjes e grafiteve t Tirans, sot n prag t zgjedhjeve t prgjithshme n Shqipri i dedikohet vetm nj njeriu, atij q vet e shpiku, Erion Veliajt. N njrn nga deklaratat e fundit pr media, Veliaj foli edhe n emrin ton, duke mos pasur asnj lloj autorizimi nga komuniteti i studenteve shqiptar n Austri. Ne, dy shoqatat kryesore t studenteve shqiptare n Austri, "Rinia" dhe "Sociatas AlbaPolitik: Jakin Marena Aktualitet i Rretheve:Artur Qoraj Ekonomi: Blerina Hoxha Art dhe Kultur: Ben Andoni
nia", i themi MJAFT Veliajt. Mjaft me sloganet e tij politike, nprmes t cilave Veliaj ia faturon vetes rolin e prfaqsuesit t rinis shqiptare. Ai merr guximin dhe krkon llogari n emrin ton, por e vrteta sht q ne studentt shqiptar n Austri jemi prtej ideologjis dhe oferts s tij politike. Pr t gjith studentet sht privilegj kur takohen me do politiSporti: Designer Layot: Korrektura: Aranit Murai Albert Vataj Nevila Zeneli Yllka Selita
kan shqiptar. Veanrisht me Fatos Nanon, i cili ka qen katr her Kryeministri i vendit, Pavarsishtbindjevepolitike,eksperiencadhe kshillat e Nanos dhe jan nj prfitim i madh pr t ardhmen ton. KurVeliajkaardhurnVjennuk kashprehurinteresinttakohetme student shqiptar dhe t qaj hallet me ne, por ka preferuar q me miqt e tij me t cilt ndoshta ndan shijetveanta,tfrekuentojparadat dhe klubet e homoseksualeve. Prandaj sqarojm edhe njher se Veliajn, asnjher nuk e kemi autorizuar t flas n emr ton. StudenttshqiptarnVjennukidentifikohen me ideologjin politike t Veliajt. Para se ai t paragjykoj se prfaqson rinin shqiptare, sht mir t pres28qershorin. Nuk mjafton q t jesh i ri n mosh prtprfaqsuarrinin,aqmpak pr t folur n emr t saj. Rinia shqiptare dshiron ndryshim, t cilin Veliaj nuk mund t na e sjell. Prandaj i themi mjaft.
Marketing:
Tel&Fax: +255 4 2247005, Cel: +355692046688, reklama@kohajone.com Nr llog: 01 00001568 Raiffeisen Bank Nr llog: 515 254 755 Banka Kombtare Tregtare
TURI PARAELEKTORAL
POLITIK 3
BERISHA
Lista e paraqitur pr legjislaturn e ardhshme, mbart n trsin e saj vlerat m t shquara morale njerzore dhe vlerat m t arrira elitare
PREZANTIMI I PD
Kryeministri prezanton kandidatt, duke premtuar nivel t ri intelektual dhe qytetarizm parlamentar
Kryetari i PD, falnderon 1400 vet q nuk u prfshin n listn finale, premton vazhdimin e bashkpunimit
LIGJI
Kryeministri Berisha, njoftoi dje se do t hartohej para zgjedhjeve nj ligj i cili kufizonte makinat dhe shofert pr deputett. Sipas Berishs, deputett shqiptar nuk mund t ken m shum privilegje se ata austriak.
nuk u prfshin n list dhe e monte kontributin e tyre t dhn ndr vite pr PDn, jetn parlamentare t demokratve dhe qeverisjen. N nj list prej 140 vendesh, jua garantoj se me t drejt ka pasur 1.400 pretendent. Ata q nuk u prfshin n t, i garantoj pr prkushtimin tim ndaj kontributit t tyre dhe i siguroj se do t vazhdoj bashkpunimin e frytshm me ta, theksoi Berisha pr t gjith t paknaqurit nga mosprfshirja n list. Nga ana tjetr kryeministri falnderoi pr punn e tyre, t gjith deputett demokrat t mandatit t kaluar, duke vlersuar prkushtimin e tyre ndaj programit t qeveris. Kryeministri vlersoi n mnyr t veant edhe punn e kryetares s Parlamentit, Jozefina Topalli pr organizimin e Kuvendit n prpjekje pr kryerjen e reformave.
POROSIA
PROJEKTET
POLITIKE
Deputeti demokrat Aldo Bumi, hedh posht kompromis t mundshm pr votim me certifikata
ryeministri Sali Berisha, ka dhn garanci t plot se t gjith qytetart pa pasaporta q duan t votojn do tju krijohet mundsia t pajisen me kartn e re t identitetit. Nga ana tjetr, kreu i qeveris ka theksuar se zgjedhjet e ktij viti do t zhvillohen t lira dhe t ndershme, duke u klasifikuar si zgjedhjet m t mira q jan kryer ndonjher n vend. Ministri i Brendshm, Bujar Nishani po kshtu ka theksuar se procesi i pajisjes s qytetarve me kartat e reja t identitetit, po ecn me ritme t shpejta dhe t knaqshme.
Zgjedhor, i cili u miratua me konsensus t plot mes Partis Demokratike dhe asaj Socialiste. Ky reagim i Bumit, erdhi pas krkesave t socialistve dy dit m par, n lidhje me dokumentet e identifikimit t qytetarve. Deputeti i Partis Socialiste, Kastriot Islami theksoi se opozita nuk mund t lejoj shtyrjen e zgjedhjeve edhe nse nj pjes e votuesve nuk kan arritur dot t pajisen me kartat e reja t identitetit
dhe jan pa pasaporta. PSSH nuk do t lejoj zhvillimin e zgjedhjeve, pa gjetur nj zgjidhje pr kta votues duke prjashtuar njkohsisht shtyrjen e zgjedhjeve. Kt zgjidhje duhet ta jap qeveria sot, sepse pasi dshtoi n pajisjen me letrnjoftime nuk mund t prdor si alibi, nenin n Kodin Zgjedhor, se nuk ka asnj mnyr tjetr identifikimi, prve se me pasaport apo letrnjoftimi, dek-
laroi dy dit m par prfaqsuesi i PS-s, Islami. N deklaratn e tij pr mediat, n emr t Partis Socialiste, Kastriot Islami parashtroi nj sr krkesash pr Ministrin e Brendshme dhe qeverin, n lidhje me prgatitjet e zgjedhjeve. Sipas Islamit, nse kto krkesa nuk plotsoheshin, ather pritet nj debat i nxeht i opozits n lidhje me procesin e ardhshm zgjedhor.
1. Ministria e Brendshme t vr n dispozicion t Komisionit ad hoc dhe t OSBE/ODIHR listn e votuesve pa pasaport, q ende nuk kan aplikuar. 2. Ministria t vej n dispozicion listn e t gjith votuesve pa pasaport, q kan aplikuar dhe/ose listn azhurnuar t votuesve pa pasaport q ende nuk ka aplikuar pr t vlersuar me saktsi se far kategorish prfaqsojn ata q do t mbeten pa aplikuar. 3. Ministria e Brendshme dhe qeverisa t gjej zgjidhjen pr t gjith ata q do t mbeten pa mjet identifikimi n 12 qershor 2009 ose t pranojn publikisht dshtimin pr organizimin e zgjedhjeve t lira e t ndershme. 4. Ministria e Brendshme t bj publike shifrn dhe listn e votuesve pa pasaport q kan marr n dor letrnjoftimin 5. Ministria e Brendshme t vr n dispozicion t Komisionit Kuvendor ad hoc, listn e votuesve q kan pasaport. Nse kjo krkes nuk plotsohet ather, u lind e drejta t deklarojm se shifra e 730 mij votuesve pa pasaport, sipas MB sht e pasakt ose qllimisht e zvogluar.
Fatmir Mediu tha se parashikon q n Tiran, partia q ai drejton t marr dy mandate deputetsh
ryetari i Partis Repub likane, Fatmir Mediu i bri thirrje mazhorancs qeverisse, t shfuqizoj menjher ligjin e toks 7501, pr fermat bujqsore. Kt deklarat t ashpr, Mediu e bri gjat prezantimit t 32 kandidatve pr deputet n rrethin e Tirans t ksaj force politike n koalicion me Partin Demokratike. Gjat prezantimit edhe t programit qeveriss t ksaj partie, kryetari Mediu deklaroi se pronsia ishte nj nga shtyllat baz t programit t ksaj partie. Nisur nga kjo, kryetari i republikanve tha se me abrogimin e ligjit 7501, rriten mundsit pr kompensimin fizik t ish-pronarve. Prve amendamenteve q ka paraqitur m par, PR do t krkoj anulimin e veprimit t ligjit pr fermat bujqsore, duke krijuar kshtu shanset q mbi 100 mij ha tok
Kryetari i PR-s krkoi dje q qeveria t anulloj ligjin 7501, t fermave bujqsore
P
rfaqsuesit e shoqats s pronarve Pronsi me Drejtsi shpalln mbshtetjen e tyre pr koalicionin politik Poli i Liris, duke theksuar se nuk kishin m besim te partit aktuale pr prfaqsimin e kauzs s tyre. Por dy dit m par, kryeministri Berisha i bri thirrje ish-pronarve se ishte mazhoranca aktuale, ajo q mund t arrinte t prfaqsonte interesat e tyre t vrteta n Kuvend. Sipas Berishs, prfaqsuesit e ksaj shtrese nuk duhet t mashtroheshin nga pseudo pronart t cilt i kishin vjedhur pronn edhe vllezrve t tyre dhe tani brtisnin pr t drejtn e pronarve. Kryeministri premtoi reform t plot t pronsis, si nj nga shtjet m t mprehta n vend. vn n vend t gjitha padrejtsit n lidhje me shtjet e pronsis. Ne krkojm q t vlersohen me analiza konkrete, t gjitha padrejtsis q jan br me
bujqsore, t prdoret pr kompensimin fizik t pronarve, deklaroi Mediu n lidhje me hapat q do t ndrmarrin republikant pr shtjen e pronave.
Sipas kryetarit Mediu, PR ka qen nismtare e mbrojtjes s shtjes s prons q n fillimin e saj, jo vetm pr konjukturn politike, por sepse mendojm se prona
prbn nj t drejt baz t njeriut dhe sht elementi kryesor i zhvillimit t ekonomis s tregut. Sipas Mediut, republikant do t rrisin prpjekjet e tyre, pr t
pronat n Shqipri, n mnyr q t ndrtojm nj ekonomi solide dhe Shqipria t futet n rrugn e zhvillimit ekonomik, theksoi Mediu. Ai shtoi se shtylla t tjera kryesore t programit t PR-s pr katr vitet e ardhshme, ishin familja dhe kombi. N lidhje me kandidaturateshpalluranQarkun e Tirans dhe t gjith Shqipris, Mediu vlersoi se ata jan prfaqsuese dhe sigurojn suksesin e PR-s, n mandatin e ardhshm. Sipas Mediut, vetm n Qarkun e Tirans, PR parashikon t fitoj dy mandate deputetsh pr parlamentin e ardhshm q pritet t dal nga zgjedhjet e 28 qershorit. Mazhoranca aktuale n mandatin e saj t dyt, do t arrij t siguroj lvizjen e lir t qytetarve pa viza dhe nga ana tjetr, do t bj t gjitha prpjekjet q Shqipria t jet antare me t drejta t plota edhe n NATO.
POLITIK 5
Shqipria po ndryshon, por pr nj grusht njerzish, t cilt jan shum m t pasur dhe jetojn shum m mir
Kryetari i Partis Socialiste, plot akuza n takimet e tij paraelektorale n Bilisht t Kors
ryetari i Partis So cialiste, Edi Rama, n vijim t turit t tij paraelektoral sht ndalur dje n Bilisht t Qarkut t Kors, ku vuri gishtin mbi oborrin kryeministror, i cili sipas tij, sht i vetmi grup njerzish q jetojn nj Shqipri q po ndryshon. Sali Berisha thot se Shqipria po ndryshon. sht e vrtet q Shqipria po ndryshon pr nj grusht njerzish, t cilt sot jan shum m t pasur, t cilt sot jetojn shum m mir, t cilt sot i kan zgjidhur t gjitha problemet e tyre dhe kta jan njerzit e familjes s Kryeministrit dhe njerzit e oborrit t kryeministrit, akuzoi lideri i Partis Socialiste, njhersh kandidat i koalicionit Bashkimi pr ndryshim, pr postin e kryeministrit n zgjedhjet e 28 qershorit. Ndrkoh q jasht atij oborri, vijoi ai, jeton nj Shqipri tjetr, e cila mezi arrin fundin e muajit, e cila sot, 4 vjet m von, me rrogat e dyfishuara t Sali Berishs, blen dy her m pak se 4 vjet m par. Sali Berisha ju gnjeu. Ne jemi ktu pr tju thn, se ndrkoh q ju gnjeu, Sali Berisha krkon q t jeni edhe t lumtur, sepse men-
Kandidatt e Partis Socialiste pr Qarkun e Kors 1. Ben Blushi 2. Pandeli Majko 3. Mimi Kodheli 4. Alfred Dalipi 5. Arben Ahmetaj 6. Olta Xhaka
Kryetari i Partis Socialiste, Edi Rama,
7. Irena Kallco 8. Arben Rroko 9. Demir Agastra 10. Bashkim Hazisllari 11. Tatiana Selenica 12. Ilir Xhakolli
NDRYSHIMI
Do t sjellim n shtpit e shqiptarve ndryshimin e pritur, q nga tryeza e buks deri tek cilsia e jetess, Shqipria nuk mund t zvarritet m, por t ec me ritme t reja, me zhvillim t ri, u shpreh kryetari i Partis Socialiste, Edi Rama.
ose jo, t sigurimeve shndetsore, sqaroi programin socialist qeveriss pr shndetsin, lideri i Partis Socialiste. Ai theksoi se pas 28 qershorit, do t ket vetm nj Shqipri: Shqipria e qytetarve e qytetareve pa dallim, t cilt do t ken pran shrbimin shndetsor kombtar, q do ti shrbej do qytetari e qytetareje, qoft i pasur, qoft i varfr, njsoj, me t njjtat kushte dhe me t njjtin dinjitet. N fund t takimit, kryetari i selis roz nnvizoi se do t jet Partia Socialiste dhe ekipi i saj i ri q do t punojn ndryshe me nj vullnet t ri dhe m zgjidhje krejt t reja pr kt vend.
kt gar nuk kemi hyr pr t fituar thjesht dhe vetm garn elektorale, si ndodhi me kt oborr kryeministror q qeveris, por kemi hyr n kt gar pr t ndryshuar vrtet Shqiprin. Kjo sht deklarata e br ditn e djeshme n Bilisht t Kors, nga kryetari i Partis Socialiste, Edi Rama, q sht kandidati i koalicionit t majt Bashkimi pr ndryshim, pr postin e kryeministrit t vendit, n rast t fitores s zgjedhjeve t 28 qershorit. Ne kemi ardhur ktu sot, jo sepse ne duam t fitojm, por sepse Shqipria nuk duhet t humbas, shpjegoi lideri i socialistve, Edi Rama. ken pa akciz. Duke vijuar m tej fjaln e tij, kryesocialisti theksoi se katr vjet t tjera me Sali Berishn dhe oborrin e tij, do t sjellin m shum papunsi. Shqipria nuk mund t vazhdoj m n kt gjendje varfrie dhe papunsie, u shpreh lideri socialist. Duke u ndalur n nj nga pikat e programit qeveriss, Rama vlersoi ekzistencn e dy Shqiprive, nj q ka mundsi t mjekohet dhe nj tjetr, q pr shkak t varfris nuk merr as shrbimin elementar shndetsor. Kjo do t ndryshoj, do ngrem shrbim shndetsor universal, q do ti shrbej t gjithve pavarsishtkontributevetpaguara
don q t gjith ju, jetoni si jeton familja e tij, q n fakt sht e vetmja familje realisht prfituese n kto 4 vjet qeverisje t Sali Berishs, iu drejtua kundrshtarit t tij, Edi Rama. Ai tha se socialistt nuk premtojn, por angazhohen solemnisht prpara qytetarve, se pas 28 qershorit, naftn do ta
PUSHTETI
Kryetari i Partis Social Demokrate, Sknder Gjinushi, ka thn gjat fjals s mbajtur n qytetin e Fierit, se pushtetin nuk e krkon pr vete, por pr partin dhe popullin dhe pr t rrzuar qeverin e kalbur dhe t korruptuar t Sali Berishs.
shorit, tha se prball tyre sht nj bashkim kukuvajkash, nj bashkim i dshtuar. Ne jemi t aft ta drejtojm Shqiprin, jemi t aft t kryejm ato reforma q nuk u bn duke filluar nga arsimi, shndetsia, pensionet, tre reforma t munguara n kto 4 vjet, vlersoi Gjinushi. Sipas tij, PSD paralajmroi n 2005 q rikthimi i Berishs sht rikthim mbrapa. Po me at prgjegjsi u themi votuesve edhe tani n 2009, se qndrimi i tij sht qndrim mbrapa, sht qndrim n kriz, ka theksuar ai. Pr kreun socialdemokrat, kriza shqiptare e ka emrin paaftsi e kryeministrit, e ka emrin zvendsim i monopoleve shtetrore me monopole familjare. Pas ktyre deklaratave, n fund t takimit, Gjinushi prezantoi n Fier kandidatt pr de-
putet pr kt qark, ku kryesues sht Engjll Bejtaj dhe Altin Dauti. Un jam matematikan dhe do tju them llogarin e fitores. PSD duke njohur mir kt bastion, t s majts dhe social demokracis si sht Fieri, duke njohur mir sistemin zgjedhor, duke ditur votat q ka PSD-ja, ather ne jemi t garantuar q me 7.000 vota n Lushnj, 5 mij Divjaka dhe mbi 7.000 vota n Fier, do t jen 2 deputet q do t dalin nga ky rreth, prllogariti lideri i ksaj partie, Sknder Gjinushi. Sigurisht Fieri, sipas tij, sht nj bastion, por do nj pun t fort, prandaj Engjlli dhe Altini kan pranuar sfidn. D.Dedej
POLITIK
MITINGU/ Kryetari i Lvizjes Socialiste pr Integrim, Ilir Meta, sulmon nga Patosi, programin elektoral t PD-s
Prhipokrizielektorale,kryeministrieshpallimjeksinnjprioritet,sepsegjatkatrvitevesekishtemendjen
PROJEKTI
Meta u shpreh se LSI, kan projektin e tyre pr bashkimin e Patosit me Fierin nprmjet nj rruge me standarde evropiane. Patosi do t jet nj qendr e zhvillimit pr t gjith Qarkun e Fierit dhe ne, jemi t sigurt n fitoren q do t kemi, theksoi lideri i LSI.
ideri i Lvizjes Socialiste pr Integrim, Ilir Meta, i shoqruar nga kryetarja e LRI-s, Erisa Xhixho, zhvilloi dje nj takim me qindra t rinj t LRI-s n Vor, ku theksoi se papunsia po vjen duke u rritur, veanrisht pr t rinjt q mbarojn shkollat dhe nuk din ku t shkojn. "LSI q do t mund t ndryshoj pr mir jetn e shqiptarve, q do t mund te luftoj papunsin dhe varfrin", theksoi ish-Kryeministri Meta. Ndrsa kryetarja e LRI-s, Erisa Xhixho, vlersoi si domosdoshmri rikonceptimi i reforms s Maturs Shtetrore, gj pr t ciln do t angazhohet LSI. sepse LSI-ja sht alternativa e puns, sht alternativa q do t nxjerr industrin ton t prodhimit t nafts nga kjo gjendje e rnd stanjacioni dhe krize, shprehu bindjen ishkryeministri.Sipastij,partiaq drejton ka nj program t qart prtshtuar6mijvendetreja pune, brenda katr viteve t ardhshmevetmnindustrin e nafts. Kjo do t mund t realizohetdukeprodhuarmbinj milion ton naft n vit, pasi kemi t gjitha resurset dhe mundsit, por korrupsioni i SaliBerishsdheqeveritarve kabllokuarktokompani,pr t br investime n kt sektor, shpjegoi programin
ZGJEDHJET
Jam n Patos pr tju treguar ju dhe gjith shqiptarve se LSI, t gjith progresistt dhe socialistt t bashkuar me LSI-n dhe me koalicionin ton Aleanca Socialiste pr Integrim, qndrojn prball Sali Berishs, pr ta mundur m 28 qershor, tha Meta.
qeveriss pr hapjen e vendeve t reja t puns n industrin e nafts, Ilir Meta. Ish-kryeministri premtoi bashkpunim me sindikatat e nafttarve, n mnyr q t miratojm nj status t nafttarve, i cili i jep vendin e merituar dhe shprblimin e merituar ktyre njerzve t sakrificave t mdha, t cilt kan punuar n nj profesion tepr t vshtir dhe me pasoja pr shndetin e tyre. Midis t tjerash, ai premtoi hapjen e shkolls profesionale ktu n Patos, n mnyr q t rinjt ktutkenmundsitfitojn profesionet pr t dal menjher n tregun e puns.
qiptar, kritikoi kryetari i LSI, liderin e mazhorancs. Sipas tij, ky kryeministr q sht m i paprgjegjshmi n t gjith rajonin, dhe n t gjith kontinentin, nuk pranon efektet e krizs globale n ekonomin shqiptare dhe n familjet shqiptare. Ndaj m 28 qershor, Patosi do t votoj LSI-n,
Dade: Vonesa e pajisjes me letrnjoftime Milo: Nuk lejojm manipulimin nGjirokastr,e qllimshme e zgjedhjeve me letrnjoftime D K
eputetja e Partis Socialiste, Arta Dade, deklaroi ditn e djeshme se situata problematike e aplikimit pr kartat e identitetit e paraqitur n komunn e Cepos t rrethit t Gjirokastrs, sht e qllimshme. Kan aplikuar votuesit q n datn 8 mars dhe ende nuk po marrin kartat e identitetit dhe kjo, kryesisht sht br n mnyr selektive sepse ka ndodhur me mbshtetsit e opozits, deklaroi zyrtarja socialiste. Sipas saj, gjat takimeve n qark jan evidentuar nj sr problemesh, t cilat e bjn alarmante situat. Dade, e cila ka ndjekur nga afr shqetsimet dhe problemet q hasen n kto zyra, ka denoncuar kto veprime duke i cilsuar t qllimshme nga strukturat qeveritare pr mos pajisjen n mnyr korrekte t banorve me karta identiteti.
ryetari i Partis Demokracia Sociale, Paskal Milo ka paralajmruar mazhorancn se opozita nuk do t lejoj manipulimin e zgjedhjeve, me kartat e identitetit. Deklarata e Milos u b gjat nj takimit t zhvilluar me mbshtets t ksaj force politike, n qytetin e Tepelens. Paralajmrojm qeverin e mazhorancs aktuale, se nuk do t lejojm q ajo t manipuloj me procesin e dhnies s kartave t identitetit dhe t krijoj avantazhe paraprake, pr sfidn elektorale q kemi prpara, u shpreh Milo. shtja e letrnjoftimeve prej disa kohsh sht n qendr t vmendjes dhe kritikave, nga ana e partive opozitare, t cilat shprehen skeptik mbi prmbylljen e procesit me sukses para zgjedhjeve 28 qershorit.
ryetari i Partis Socialist t Vrtet 91, Petro Koi, deklaroi ditn e djeshme se partia e tij do t jet fuqia e kontrollit mbi qeverin dhe politikn. Kjo deklarat sht br gjat nj takimi t mbajtur ditn e djeshme, me student t nj kolegji jo publik n qytetin e Tirans. Ne jemi pr nj sistem politik, i cili i jep mundsi qytetarve pr ta kontrolluar qeverisjen, sistemin dhe pr ti dhn mundsi sistemit politik n prgjithsi t kontrolloj qeverisjen, domethn kryeministrin, u shpreh Petro Koi. Gjat takimit me t rinjt, ish-deputeti socialist ka biseduar mbi shtje t ndryshme t politiks, q jan edhe temat kryesore e debateve publike, vetm disa dit para zgjedhjeve t prgjithshme parlamentare.
EKONOMI 7
Denisa Xhoga
ikundr gjith shqiptart jan memori zuar n kompjutert e gjendjeve civile, duke krijuar Regjistrin Kombtar ashtu po memorizohen dhe pasurit e tyre, duke krijuar regjistrin fillestar t pasurive t paluajtshme. Zyra e Regjistrimit t Pasurive t Paluajtshme, ka nisur kompjuterizimin e 120 mij titujve t pronsis n qytetet e mdha. Kshtu nuk do t punohet m me dosje e letra pa fund, por me kompjuter, i cili do t tregoj dhe gabimet. Do t nxjerr n pah mbivendosjet, apo mungesat e dokumentacioneve. Pr detajet e ktij projekti flet zv/kryeregjistruesja, Sonila Jazo. Kur ka nisur regjistrimi fillestar i pasurive t paluajtshme? Ndrtimi i sistemit t pasurive t paluajtshme ka filluar n vitin 1994, duke vazhduar deri n vitin 1999. Kryesisht ky proces i ndrtimit t sistemit t pasurive t paluajtshme filloi i fokusuar pr zonat rurale, pasi nuk kishte deri ather asnj institucion, q t mund t mbshteste regjistrimin e ktyre titujve, t cilt prodhoheshin nga komisione t ndryshme, t cilt funksiononin n baz t ligjit 7501 dhe m pas, ky proces u shtri dhe n zonat urbane t qyteteve. Procesi i ndrtimit t sistemit t regjistrimit, quhet regjistrim fillestar. Pra, ndrtimi i nj regjistri referuar n hart, i cili ka si princip kryesor q n kt regjistrim t prfshihen t gjitha pasurit rurale dhe urbane, t gjitha pasurit publike dhe private, t jet i aksesueshm nga t gjith prdoruesit e tij, kundrejt kostove t ulta. Ku ka prfunduar regjistrimi fillestar? Regjistrimi fillestar ka prfunduar n 70 deri 80 pr qind n zonat rurale, n zonat urbane n 20 pr qind, pavarsisht se po kryhet n 90 pr qind t titujve. Zyra e Regjistrimit t Pasurive
t Paluajtshme, ka q n vitin 2006 q sht fokusuar n fillimin e regjistrimit fillestar pr t gjitha zonat urbane t qyteteve, ku ky regjistrim nuk ka prfunduar. Tashm jemi n procesin e regjistrimit fillestar pr 120 mij pasuri t paluajtshme n zonat e Tirans, Durrsit, Vlors, Fierit, Shkodrs dhe jemi n fazn prgatitoreprtfilluarpunnntgjithazonat urbane t qyteteve t tjera, q jan nj pjes e vogl e Tirans, n Elbasan dhe qytetet e vogla.
far do t sjell, ky regjistrim? Ajo far krkohet, n bashkpunim me t gjitha institucionet q marrin pjes n dhnien e titujve t pronsis por dhe nga qytetart, sht nj bashkpunim sa m i ngusht me Zyrn e Regjistrimit t Pasurive t Paluajtshme, pikrisht gjat ktij procesi. Ka tepr rndsi bashkpunimi i qytetarve n kt proces. Q t gjith ata q disponojn dokumente t pasurive t paluajtshme, q e afek-
Ministria e Punve Publike Transportit dhe Telekomunikacionit shpall krkesn pr shpronsim pr pasurit q preken si rezultat i rikostruksionit t ndrtimit t segmentit rrugor " Rruga Hyrse - Fier ". Subjekti krkues i shpronsimit t ktij objekti sht Drejtoria e Prgjithshme e Rrugve. Me an t ktij publikimi n shtyp krkojm t vm n dijeni personin i cili preket nga ky shpronsim. Vnia n dijeni konsiston n masn e vlersimit t llogaritur nga Komisioni i Posam i Shpronsimit
pran Ministris s Punve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit, pr pronart sipas lists emrore bashklidhur. Pronari dhe personat e tret, brenda 15 ditve nga plotsimi i ktij afati pr publikim, kan t drejt t paraqesin pretendimet e tyre t shoqruara me dokumentat prkatse n Ministrin kompetente (Ministria e Punve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit).
EKONOMI
BORXHI
BORXHI I SHTETIT
REFORMA
Qeveria shqiptare ia arriti t kryej nj reform mbi borxhin e shtetit. Gjat katr viteve, u ul sistematikisht borxhi i brendshm dhe u ngrit borxhi i jashtm.
Blerina Hoxha
eformat q kan prf shir tashm shum sektor dhe linja t ekonomis, nuk kan ln jasht edhe mnyrn se si duhet t administrohet borxhi i shtetit. Ministria e Financave ka formuluar tashm nj kndvshtrim t ri, pr mnyrn se si do t plotsohen n t ardhmen ato nevoja t vendit pr shpenzime q nuk mund t mbulohen nga t ardhurat. N thelb t ksaj strategjie, qndron rritja e borxhit t jashtm dhe mbajtja n kto nivele me qllim drejt uljes t detyrimeve vendase. Sepse ndryshe nga vendet e rajonit, Shqipria e ka borxhin e jashtm, tre her m t ult se borxhi i brendshm. N kt drejtim, ndryshime ka psuar edhe raporti borxh i brendshm/borxh i jashtm, n totalin e prgjithshm t borxhit. N vitin 2005 ky raport ishte 70% me 30%, n favor t borxhit t brendshm. N fund t vitit 2008, n 67% me 33% pr borxhin e brendshm. N raport me GDP, n fund t 2008-s, borxhi i brendshm prfaqson 36.73%, ndrsa borxhi i jashtm 17.91%. Kshtu borxhi i brendshm ka rritur n rreth 3 miliard euro, n fund t vitit 2008, ndrsa borxhi i jashtm rreth 1.7 miliard euro. Duke e ndar pr numrin e popullsis, borxhi i shtetit pr frym arriti n fund t 2008 n 1.562 euro pr person. Por jo vetm stoku, edhe shpenzimet pr interesat e borxhit kan pasur t njjtin trend. Ndonse kan psuar rritje n vler absolute n raport me GDP, shpenzimet pr interesat e borxhit kan ardhur n rnie. N vitin 2005 ato prfaqsonin 3.19% t GDP, ndrsa n vitin 2008 prfaqsojn 2.87%. Ndryshime kan ndodhur edhe pr sa i prket prbrjes s stokut t borxhit t brendshm sipas instrumenteve. Ekspertt than se synimi i Ministris s Financave, ka qen plotsimi i nevojave t huamarrjes duke mbajtur
Avantazhet
Standardizim i numrave t llogarive bankare; Identifikim dhe verifikim i saktsis s llogarive bankare t klientve; Prmirsim i shrbimit ndaj klientit;
shum banka n Shqipri, duhet t paraqiten pran sporteleve t banks prkatse, pr tu pajisur me numrin IBAN si dhe prdorimin e tij. IBAN-i shqiptar ka kto karakteristika. Prmban 28 karaktere: 2 shkronja - kodi i vendit AL + 2 numra - shifra kontrolli check digits + 8 numra kodi i identifikimit t banks/degs KIB + 16 karaktere - numri ekzistues i llogaris s klientit. IBAN-i shqiptar n format letr do t paraqitet: IBAN AL47 2121 1009 0000 0002 3569 8741. IBAN-i prbn nj risi n Shqipri
Automatizim i procesimit t transfertave; Reduktim t kostove t kryerjes s transfertave; Shpejtsi n kryerjen e transfertave; Reduktim t gabimeve humane.
nn presionin e vazhdueshm pr prmirsimin e eficencs s transfertave ndrkombtare, prkatsisht reduktimin e kostos dhe t kohs s kryerjes s tyre si dhe rritjes s cilsis s shrbimit. Ky standard u dizenjua fillimisht pr t zgjidhur problemin e pagesave ndrkufitare, me qllim kryerjen e transferimeve mes bankave n shtete t ndryshme, por gjen zbatim edhe pr pagesat brenda vendit, pr sa koh sektori bankar n Shqipri nuk ka nj standard baz, pr numrin e llogarive.
Borxhi, si prfaqsohet
orxhi publik n Republikn e Shqipris prfaqsohet nga borxhi i qeverisjes qendrore, pasi pr momentin pushteti lokal nuk zotron ende t drejtn pr t emetuar letra me vler t borxhit publik. Borxhi i qeveris qendrore sht i prbr, nga borxhi me instrumente financiare (bono dhe obligacione) si dhe nga borxhi i kontraktuar, i prbr nga kredit e ndryshme t marra ose t garantuara nga shteti shqiptar, me interesa koncesionale dhe tregtare. Borxhi i jashtm gjithashtu sht prfshir n nj proces negociatash rishikimi, pr marrveshjet e riskedulimit me Rusin, Jugosllavin, Greqin, kompanit private angleze, ato austriake, hollandeze etj, pr t cilat jan planifikuar t paguhen 1.383 milion lek pr shlyerjen e principalit dhe 345 milion lek pr interesat. Nga ana tjetr zhvlersimi i dollarit n raport me monedhn vendase, ka ndihmuar qeverin shqiptare t reduktoj kostot e shlyerjes s interesave t borxhit t jashtm. faqsojn 36.14% t stokut t borxhit t brendshm, kundrejt 11.67% q zinin n vitin 2005. Si rezultat i ktyre ndryshimeve strukturore, sht rritur edhe treguesi i maturimit t borxhit, treg-ues i cili n fund t vitit 2008 arriti n 401dit nga 195 dit q ka qen n fund t vitit 2005. N funksion t prmi-r-
kurdoher n konsiderat riskun dhe koston e borxhit. N drejtim t prmbushjes s ktij objektivi, instrumentet afatgjat jan par me prparsi pr uljen e riskut t rifinancimit. Pr rrjedhim, pesha e tyre n totalin e stokut t borxhit t brend-shm ka ardhur duke u rritur. N fund t vitit 2008 kto instrumente pr-
simit t menaxhimit t borxhit publik, Ministria e Financave ka zbatuar politika, q synojn zhvillimin e tregut primar t letrave me vler t qeveris, nprmjet zgjerimit t bazs s investitorve dhe shtimit t llojit t instrumenteve. Si rrjedhim, sht rritur numri i pjesmarrsve n tregun primar (banka dhe individ). Kjo ka
sjell ndryshim n strukturn e stokut t borxhit t brendshm sipas mbajtsve. Konkretisht pesha e sektorit bankar ka ardhur duke u rritur. Edhe pjesmarrsit e tjer (jo banka) jan me tendenc rritjeje, ndonse mo-deste. N stokun e borxhit t jashtm, mbizotrojn kredit koncensionale, q zn 63%
t ktij stoku, ndrsa lidhur me prbrjen sipas monedhave, 38% e stokut t borxhit t jashtm sht n euro, gj q i prgjigjet edhe strukturs s t ardhurave tona n valut. Kreditori kryesor i vendit sht Banka Botrore, e cila mban 37% t stokut t borxhit, e pasuar nga Italia, Gjermania, BEI etj.
Sportel n bank
istemi bankar qndron n pararoj t investimeve t huaja direkte dhe t procesit t integrimit t vendit. Banka e Shqipris, bn t ditur n raportin e fundit t saj se sistemi bankar n Shqipri prfaqson nj nga mundsit m t suksesshme pr investim n vend, e lidhur kjo me faktin e prezencs s disa prej grupeve m t mdha financiare n Evrop. Sipas BSH-s, vitet e fundit, sistemi bankar ka hedhur hapa t suksesshme drejt integrimit bankar evropian dhe kjo, referuar jo vetm pranis s kapitalit t huaj, por edhe kapaciteteve t sistemit bankar pr t ndr-
ANALIZA
Sipas BSH-s, gjendja e shndosh dhe e qndrueshme ekonomike dhe financiare sht arritur prmes zbatimit t nj politike monetare moderne e vizionare dhe si rezultat i nj politike t prgjegjshme fiskale. Suksesi makroekonomik dshmon pr aftsin e autoriteteve shqiptare, pr identifikimin n kohn e duhur t prioriteteve. mjetsuar dhe plotsuar iniciativat dhe investimet evropiane n ekonomin shqiptare. Bankat q operojn n vend, gzojn reputacionin, aftsin dhe infrastrukturn e nevojshme pr t shrbyer si partnere pr investitort e huaj. Ekspertt vlersojn se sistemi bankar sht i nevojshm, por jo nj kusht i mjaftueshm pr t nxitur mirqenien ekonomike dhe pr t realizuar shprndarjen e burimeve pr prdoruesit m t mir t mundshm. Shpr-
ndarja e tregut financiar n Shqipri anon nga bankat universale tregtare. Banka e Shqipris dhe autoritetet e tjera financiare t tregut po inkurajojn krijimin e stimujve t duhur pr promovimin e investimeve n sistemin bankar dhe segmente tjer financiar t pashfrytzuar ende. Raporti nnvizon se, progresi makroekonomik n vend gjat viteve t fundit, sistemi i shndosh bankar dhe angazhimi i qeveris pr rritjen e eficiencs s sistemit bankar.
Gjat dits s djeshme, dy sondat q po shpojn n drejtime t kundrta tunelin Thirr-Kalimash, u bashkuan
Prfundimi i ksaj vepre, shnon nj moment historik n marrdhniet e dy vendeve t s njjtit komb
DURRS-KUKS
Prfundon m 27 qershor S
fida m e madhe e infrastrukturs, t paktn n 30-vjearin e fundit, rruga Durrs-Kuks pritet t prfundoj nj dit para zgjedhjeve t prgjithshme elektorale, m 27 qershor. Punimet n pjesn m t vshtir n segmentin Rrshen Kalimash, ku sht edhe tuneli jan n prfundim ndrsa punimet po vazhdojn m intensitet t madhe edhe n pjesn tjetr t akseve nga Kalimashi n Morin. Pas prfundimit, autostrada Durrs -Kuks do t jet pjes e nj autostrade prej 170 km, q lidh bregun e Adriatikut me kufirin e Kosovs. Ndrtimi i saj sht veanrisht jetik pr ekonomin, sepse lidh tregjet e Evrops Juglindore me rrugt kryesore ndrkombtare detare, prmes portit t Adriatikut n Durrs. Jo me m pak rndsi sht funksiononi i saj, i transportit t shpejt dhe komod. Po kshtu, siprmarrja e lir do t gjej hapsira t reja t siprmarrjeve private dhe atyre turistike npr Alpet e Shqipris Veriore.
je edhe n periudhat e dimrit. Rritja e dendsis s lvizjes dhe perspektiva q ka, jo vetm lidhja e ksaj treve, por edhe e nj rajoni m t gjer n perspektivn e afrt deri n takimin me Korridorin
Pan Evropian nr.10 n Nish dhe m tej n Rumani, Bullgari e gjetk dhe e bn kt arter, mjaft trheqs dhe me perspektive, pr Kosovn, pr Shqiprin dhe pr vet rajonin. Rrugt ekzistuese prfaq-
sojn kalime nga Puka dhe nga Shpali, t cilat jan ndrtuar n periudhat, gjat viteve 30 i pari dhe i dyti gjate viteve 50 e 60, t shekullit t kaluar, n kushtet e nj trafiku t kufizuar dhe t mundsive
ndrtimore gjithashtu mjaft t kufizuara. Varianti i propozuar i rrugs s re, pothuajse sht krejtsisht fushor, pasi kalon nga Miloti n Ndrfush, n Reps, posht n luginn e Fanit t Vogl dhe vazhdon me tu-
tje n kt lugin sipas disa gjurmve ekzistuese deri n Thirre, ku me nj tunel 5.5 km lidhet me rrugn nacionale, afr fshatit Kolsh, 10 km para Kuksit, pr t vazhduar m tej deri n kufi n Morin.
10 AKTUALITET
RRMBIMI I MATEOS
INDIFERENCA
APELI
Pse i gjith ky indiferentizm pr foshnjn ton q sht nj fmij shqiptar? A nuk e mendoni vall, sa turp i madh sht pr shtetin dhe vendin q jemi lindur dhe jemi rritur dhe q aq me mall e kujtojm ktu n emigracionin ton t detyruar?, shtron pyetjet, Albana Dullia
amilja e t voglit Mateo, i cili u rrmbye n kryeqytetin grek Athin, shprehet e tmerruar nga fakti se djali nuk u gjet kurr, ndrsa dit dhe or makthi kalojn q nga dita e zhdukjes, duke akuzuar autoritetet shqiptare se nuk e kan vn ujin n zjarr pr ti ndihmuar. Po bhen nnt muaj q djali yn i shtrenjt sht rrmbyer dhe ne ende nuk dimasgjnseaijetonmdhe nse ne do t mund ta shohim ndonjher, - shprehet Albana Dullia, n nj prononcim dukeutreguardukshmtepr e prekur nga kjo ngjarje q thot se po i z frymn. *** Ditn e sotme, q sht dhe Dita Botrore e Fmijve t Zhdukur,Albanakavendosur t dal publikisht dhe t ngrej zrin. T flas para t gjithve. Ndaj mesditn e s hns, ora 12.00, ajo do t jet prkrah shum familjarve t fmijve t tjer t zhdukur, n sheshin Sintagma n qendr t Athins, prball mijra vetsh q pritet t mblidhen. Si Albana dhe nna e saj Teuta pohojn, direkt prball shum televizioneve, do t ngrejm zrin me t gjith forcn, pr t treguar se fmija sht yni, nuk i prket askujt tjetr ve nesh dhe se kjo padrejtsi q na sht br, sht fundi real i jets son. Duke pohuar se ne jemi t gjall vetm sepse kemi akoma nj shpres q nuk duan t na shuhet: Djali duam t jet gjall dhe t na rikthehet n gjirin ton. Albana thot se djali i saj i vetm, nse jeton, duhet ta ket shum t vshtir t mbijetoj pa t dhe nuk resht s qari. Kurse lshon nj lum akuzash pr shtetin shqiptar: Mateo sht shtetas shqiptar sikundr ju e shihni edhe n pasaportn q ia mbaj n gji gjith kohs. Por shteti yn, as me prfaqsin e tij n Greqi dhe as me drejtuesit e saj n Shqipri, nuk kan br asgj q t m ndihmojn t gjej djalin tim t zhdukur, - thot Albana. Ajo pohon se ne iu drejtuam ambasads tone ktu dhe shton se titullart e saj nuk na e varn fare. Nn e bij, duke lotuar pareshtur pr djalin e
Mbijetes pr nj qllim
banesn e familjes Dullia n Kuka ki t Athins, jetojn n nj shtpi t vogl, Albana, nna e Mateos, vllai i saj dhe nna e tyre, Teuta. Ajo shprehet e piklluar pr dhimbjen q po prjetojn do dit. U bn nnt muaj q nuk e kam m djalin n prehr. M mungon shum. Vuaj pr t, sikundr vuan ime bij dhe im bir. Jemi t shkatrruar, thot ajo. Kurse e bija, Albana, nuk resht s qari pr t birin: Ne jemi gjall vetm sepse kemi akoma nj shpres q nuk duan t na shuhet: Djali duam t jet gjall dhe t na rikthehet n gjirin ton. Teuta tregon se kan pasur shum telefo-
nata, mes tyre edhe t paplqyera, por ka disa q i thon se fmija sht gjall. Por shtojn se e kan par duke lypur n rrugt dalse t Athins. Gjithsesi, nuk sht br e mundur me gjith prpjekjet, q t gjenden gjymt e t voglit t zhdukur. Gjyshja e Mateos, Teuta Dullia, pohon edhe se pas sensibilizimit t ngjarjes s hidhur, Aida Shtino ka inkuadruar rastin e Mateos n qendr t emisionit t radhs Njerz t humbur, kurse shton se sinqerisht nuk e kuptoj pse shteti yn na qndron kaq larg me gjith ndihmn q i kemi krkuar tash prej nnt muajsh.
Ambasada
euta tregon se ka shkuar n ambasadn e Shqipris n Athin ku ka krkuar ndihm por shton se ka marr vetm prcjellje me fjal t thata: Un u tregova at q kishte ndodhur dhe ata m prcolln me fjalt, ke br denoncim n polici, ne nuk kemi t bjm m shum. Teuta tregon se i ka br prshtypje nj fakt tjetr: Kur u lidhm me ambasadn n Siri, na than: Pse autoritetet shqiptare, q kan ambasad n Egjipt dhe q mbulon Sirin nuk lidhen me ne pr t koordinuar punn.
Krkimet
Krkimet e familjes Dullia dhe t afrmve e miqve t tyre, policis dhe Qendrs kombtare greke pr fmijt e zhdukur dhe dhunuar, kan rezultuar t pasuksesshme. Voglushi q nse jeton ende, tani duhet t jet 20 muajsh, Mateo Dullia, sht 70 centimetra i gjat dhe peshonte ditn e humbjes, dhjet kilogram. Ai ka flok n ngjyr gshtenj t hapur kurse ngjyrn e syve e ka t gjelbr.
ersoni q identifikohet nga policia si autor i rrmbimit t fmijs, sht Hasan Kerim, 35 vjear nga Siria, emigrant klandestin prej kohsh n Greqi. Vendbanimi i tij i fundit q i njihet sht n zonn e Glifadhs n Athin. Fmija sht rrmbyer nga Hasan Kerim, 35 vje, shtetas sirian, emigrant i paligjshm n Greqi, sht deklarata zyrtare e lshuar nga policia e Athins. Hasan Kerim Hasan Kerim sht i paligjshm n Greqi. Ai sht i gjat 167 centimetra dhe ka pesh 60 kilogram, - shtoi policia e kryeqytetit grek e cila theksoi se po investigon intensivisht pr ngjarjen q ka sjell prej afro 9 muajsh, trishtim t thell n familjen Dullia. toritetet n Greqi dhe nga OJF e ndryshme vendase, theksojn se sht detyr e shtetit shqiptar t hyj n tratativa me palt dhe t bj t gjitha prpjekjet pr gjetjen e voglushit.Nnebij,mama dhe gjyshe e Mateos s vogl, i drejtohen srish me nj thirrje shtetit shqiptar: Nga ana e shtetit shqiptar ne jemi realisht t braktisur, t vetmuar dhepaprkrahje.Porneduam ti bjm nj pyetje qeveris shqiptare: Pse i gjith ky indiferentizmprfoshnjnton q sht nj fmij shqiptar? A nuk e mendoni vall, sa turp
Zhdukja e Mateos
oglushi Mateo Dullia, u rrmbye nga nj shtetas sirian, m 7 shtator 2008 n Athin, n zonn e Kukakit. Fmija ishte vetm njmbdhjet muajsh kur iu mor nga kraht n ecje e sipr t ms nga shtetasi sirian i cili u zhduk n drejtim t paditur dhe q prej asaj dite q kan kaluar 9 muaj, asgj nuk dihet pr fatin e tij. Ditn q u rrmbye, voglushi kishte t veshur, bluz ngjyr portokalli dhe jeshile si dhe pantallona po ashtu n ngjyr portokalli, ndrysa mbante n kmb, nj pal kpuc ngjyr bezh. i madh sht pr shtetin dhe vendinqjemilindurdhejemi rritur dhe q aq me mall e kujtojm ktu n emigracionin ton t detyruar? N kt pik, Albana dhe Teuta ndjehen shum t zhgnjyer ndaj nuk ngurrojntshprehen:Saturp pr shtetin ton dhe sa gjynah pr ne q jemi shqiptar. Duke pasur nj krkes fare humane: I bj thirrje vendit tim, qeveris s vendit tim q t bhet e gjall dhe t na ndihmojnktgjm,mspaku, t prjetojn hallin ton dhe t na mbshtesin n prpjekjet tona.
zhdukur theksojn se Topi dhe Berisha kan prgjegjsi si drejtues t shtetit pr t ndihmuar n gjetjen e djalit. Ato evidentojn dhe t tjera hapa t ndrmarr: I drguam Presidentit t Republiks Bamir Topi letr, nuk morm asnj prgjigje. I shkruam kryeministrit Sali Berisha, srish nuk morm prgjigje, prjashtuar konfirmimit nga posta, q letra
ishte dorzuar. Ne, na vjen turp kur na trajtojn kshtu dhe njerzit ktu n Greqi, kan si pyetje t par pasi msojn pr tim bir t zhdukur dhe t pyesin Po shteti juaj, far ka br pr kt gj, far ndihme dhe mbshtetje ju ka dhn. Albana thot se e vrteta sht se sht prballur n kto nnt muaj, pa pushim, vetm me heshtje. Duke u ndalur n
prpjekjet q jan br dhe vazhdojn t bhen pr gjetjen e rrmbyesit dhe djalit t zhdukur,Albanatheksonserrmbyesi, sht nj kriminel q ka rrmbyer nj foshnje q nse jeton ende, e shfrytzon pr nevojat e veta bastarde. Kurse shton se ne kemi fatin e madh q na u ndodh foto e kriminelit.Dukemosumbajturprasnjastngangashrimi, Albana shtron her pas here pyetjen pr djalin e saj 20 muajsh: do t bhet me Mateon tim?. Albana dhe nna e saj Teuta, duke cituar dhe pohimet q kan marr nga au-
AKTUALITET 11
Azem Mekshi shpton djalin 4 vjear, rrfen se smundi t nxirrte t tjert. Gjendet trupi i Selime apjas, krkime pr vajzn
ELBASAN- Pamundsia pr t paguar lek, q t kalonte lumin Devoll s bashku me vajzn dhe djalin e saj i ka kushtuar shum shtrenjt. Mbyten n lum tragjikisht nn e bij, ndrsa shpton pr mrekulli pas ndrhyrjes s nj banori dshmitar, djali i vogl vetm katr vje. Ngjarja e rnd ka ndodhur mngjesin e dits s djeshme, n afrsi t fshatit Rrenas t komuns Gostim, n zonn midis Elbasanit dhe Librazhdit. Kt pjes t lumit banort e prdorin pr t kaluar n ann tjetr t lumit n fshatin Mollas, ku edhe ndodhet rruga automobilistike drejt qytetit. Gjat krkimeve sht br e mundur t gjendet trupi i gruas, Selime apja, kurse trupi i s bijs, Xhorxhina, nuk sht zbuluar ende. NGJARJA Selime apja, 41 vjee, me banim n fshatin Grekan, bashk me dy fmijt e saj Xhorxhina, 8 vjee dhe Antonio 4 vje, ka qen duke shkruar tek familja e saj n Mollas. Gruaja ka prdorur rrugn prmes lumit, por nuk ka pritur t ket njerz apo ndonj mjet, por ka hyr menjher n uj pa e menduar se mund t ishte shum e rrezikshme. Ka mundur t bj disa hapa dhe prnjher sht prpir nga uji, bashk me vajzn dhe djalin e vogl. I vetmi q ka qen gati 100 metra larg ka qen Azem Mekshi, i cili ka vrapuar pr ta kapur n uj djalin e vogl dhe e ka nxjerr nga rreziku. Kur ka tentuar t kap vajzn, rryma ka qen m e shpejt dhe pr gruan dhe vajzn, nuk ka pasur asnj mundsi shptimi. Menjher banort e zons jan grumbulluar n vendin e ngjarjes duke ndjekur rrjedhn e lumit. Rreth nj or m von, n afrsi t fshatit Dshiran,
M
Policia dhe banort gjat krkimeve pr gjetjen e trupave
anor t tjer t zons thon se rastet ktu nuk kan munguar. Vetm nj vit m par sht mbytur nj grua, trupi i s cils u gjet 3 muaj m von. Po kshtu jan mbytur shpesh fmij. Rastet m t shumtaiprkasinfaktinsebanorteprdorinluminprtkaluarnanntjetrpasikanlidhje t madhe me Mollasin, nuk kan ur dhe mundohen q t shkurtojn mjaft shpenzimet, pasi n kt zon nuk ka as mundsi transporti. Taksisti i vetm n kt pjes sht nj banor i fshatit, i cili ka nj karroc me kuaj. Ai thot se shpesh njerzit e kalojn n kmb dhe kjo i rrezikon. Jan rreth 2000 banor n tri fshatra, q presin sht gjetur trupi i gruas 41vjeare. Ndrkoh banort t ndihmuar edhe nga policia, po krkojn trupin e vajzs 8-vjeare, e cila ende nuk sht gjetur. N vendin e ngjarjes kan mbrritur efektiva t shumt policie dhe specialist t ekspertizs. Po kshtu jan lajmruar polumbart, t cilt n fakt nuk kan shum n dor, pr
Rreziku n Devoll
nj ur pr t kaluar n ann tjetr dhe as fatkeqsit nuk i ndalojnpasivarfria,largsia dhe nevojat jan m t mdha. Gruaja duket se ka menduar se ujikishteshteruardheshtprshkak t ujrave t turbullta dhe t rrmbyeshme t Devollit. DSHMITARI Azem Mekshi, tregon edhe momentet se si shptoi djalin e mitur. Po shikoja gruan me dy fmijt q po kalonin lumin dhe dgjova t brtitura. Vrapova dhe munda t kapja vetm djalin, t cilin e nxora n breg.
pjekur t kaloj vet, duke mos krkuar ndihmn e karrocierve, q shpesh edhe paguhen. Ndoshta edhe kjo e ka detyruar viktimn t nxitoj e ta kaloj n kmb. U prpoqa t kapja edhe vajzn e vogl, por rrjedha ishte e fort dhe nuk munda, duke krkuar ndihmn e bashkfshatarve, rrfen ai pr gazetn. Krkimet pr trupin e pajet t vajzs 8-vjeare vazhdojn. Sipas policis po krkohet n segmentin posht Dshiranit, ku edhe mendohet t kt prfunduar pr shkak t
ustafa Senja, banor i fs hatit, tregon se tragjedia n familjen apja sht e paralajmruar. Ajo grua ndoshta nuk e kuptoi sa e rrezikshme ishte t kaloje, pasi uji ishte i rrmbyeshm. Ajo nuk sht e para dhe nuk do t jet as e fundit. Edhe tani q ne flasim banort vazhdojn t kalojn, kur sapo uji ka prpir dy njerz. Pr ne sht nj tragjedi e madhe. Ky lum po vazhdon t prpij jet njerzish, thot ai pr KJ. Gruaja me dy fmijt e saj shkonte te t afrmit q banonin n krahun tjetr t lumit, n Mollas. Ktu edhe karrocat i ka marr lumi. Gjat ksaj kohe jan mbytur 22 kuaj dhe shum karroca, tregon m tej Mustafai. Banort e fshatrave Rrenas, Grekan e Gjyral ankohen se nuk kan nj ur pr t kaluar n ann tjetr, n fshatin Mollas, ku bhet dhe pazari i do jave, kan lidhje familjare dhe rruga sht e mir pr t shkruar drejt qyteteve. Kjo zon nga Gostima e deri n Kuov vuan pr nj ur, mungesa e s cils sht kthyer n burim t vazhdueshm fatkeqsish. Mustafai thot se do dit kur dgjojn t thrritet dhe t brtitet nga lumi nxitojn me vrap, pasi gjithmon mund t ndodhi ndonj fatkeqsi. Ne jemi t gjith t krcnuar si kjo familje. N presim q lumi t shteroj q t kalojm n ann tjetr. Por ka dit kur ka reshje dhe nuk dihet sesi jan prurjet. Kshtu ndodhi edhe sot me gruan dhe fmijt, tregon ai. Kjo sht nj tragjedi e madhe pr ne. Askush nuk e vret mendjen fare se far bhet. Askush nuk na sheh. Ne duam vetm nj ur. Kaq krkojm, q t mos na mbyten m njerz, apelon nj tjetr banor i zons.
ujrave t rrmbyeshm. N grupet e krkimit jan banor, efektiv t policis dhe sht krkuar ndrhyrja e polumbarve. Megjithat sipas specialistve, uji sht i turbullt dhe i cekt. E vetmja mundsi pr t gjetur kufomn sht nxjerrja nga lumi dhe mjetet rrethanore t kontrollit. Gjithsesi banort kan
kontrolluar gjat gjith dits shtratin e lumit dhe krkimet do t vazhdojn deri n gjetjen e trupit t s miturs. Dy viktimat e t diels i shtohen tre rasteve t tjera q kan humbur jetn prgjat ktij lumi n 3 vitet e fundit vetm n tentativn pr t kaluar Devollin n kahun tjetr. Fatos Salliu
Qyteti i Kuovs
CYANMAGENTAYELLOWBLACK
14
SPECIALE
japin asaj larmi, ngjyra dhe humor. N pjesn e par t programit, n nj debat t jashtzakonshm katr t ftuarit meshkuj t panelit, kan pasur si oponente bashkshortet prkatse. E para ishte nna, e dyta je ti. Mbi kt tem kan diskutuar Ilir Meta, Pirro Kita, Astrit Hafizi dhe Redi Jupi, ndrsa n ann tjetr kundrshtonin mendimin e tyre, katr bashkshortet. Sigurisht e gjith kjo situat, prve debatit dhe mendimeve
interesante t shtruara nga t gjith t ftuarit ka sjell edhe batuta plot humor nga ana e tyre. Ndrkoh, ndrsa shkon drejt finalizimit t ktij sezoni, q duket se do t zgjas deri n muajin e ardhshm, E diela shqiptare ka mbyllur edicionin e familjeve shqiptare. Nj familje e ardhur nga Kosova dhe nj tjetr nga amria kan plotsuar shtrirjen gjeografike t gjith vendit, ndonse Shqipria ka edhe shum vlera pr t nxjer-
r n pah. Baleti, humori dhe sporti kan pasur hapsirn e tyre edhe n kt t diel, duke u br kshtu pjes e do familjeje shqiptare. por nj rubrik mjaft interesante, q duket se do t shoqroj programin deri n fund t sezonit, sht ajo e dietologes Blerina Bombaj, e cila nga jav n jav sjell informacione mjaft interesante pr nj ushqim sa m t shndetshm. Me kshillat e saj praktike dhe tryezn e
improvizuar n sken, dietologia shkon pran t gjith atyre, q n nj mnyr apo n nj tjetr duan t kujdesen pr shndetin e tyre. Ndrkoh vajzat programit, kan nisur tashm nj sfid jo shum t leht, si sht ajo e agjenteve, q krkojn t zbulojn element interesant nga jeta e personazheve t njohur t jets publike n kryeqytet. Por me sa duket, deri tani ato ia kan dal mban me sukses.
REPORTAZH 15
Fatos Salliu
iktatura do t mbahet VITI mend pr shum meKur shrbeu pr t nduri.Ttilla ishin sfiprodhuar mijra ton dat ndaj imperializmit amerikonstruksione. Kishte kan dhe socialimperializmit reparte t fuqishme si sovjetik, lufta kundr kapitalai i kovahans ose izmit dhe revizionizmit, sigfarktimit, fonderive t urimi i buks n vend, ndrtigizs, elikut dhe mi i socializmit me forcat metaleve me ngjyra, t tona, investimet n ushtri, insaldimit, preinimit, dustri, ndrtimi i bunkerve, prpunimit termik, klonimi i kufirit, reaktivt, pajisjeve elektrike, q i nndetset, eksplozivi dhe kalojn nevojat e municionet, radiostacionet, Kombinatit Metalurgjik. sigurimi i shtetit etj. etj. Kombinati Metalurgjik i Elbasanit ishte padyshim krenaria dhe dshtimi m i madh i sistemit totalitar. N at koh deliri i kishte pushtuar t gjith. Kombinati do t prodhonte nga maja e gjilprs, deri tek reaktivt. Ishte koha e mitit dhe hiperbols. Megjithat ai sistem do t mbahet mend edhe pr disa udi, t cilat edhe sot e ksaj dite nuk i gjen n Ballkan e m gjer. N at koh vendi i vogl me 2 milion banor kishte edhe pajisje e Presa 500-tonshe makineri q nuk i gjeje as n vende me qindra milNga themelet deri n prodhim ion vet. Metalurgjia sht modeli tipik n kt drejtim. Kombinati metalurgjik n shifra Sot, kur gjithka ndodhet n ombinati Metalurgjik u projektua t ishte nj komple agoni, mrekullohesh me makks uzinash e fabrikash me cikl t mbyllur, duke u ineri ekstreme t asaj kohe, q lidhur n seri me njra-tjetrn. Pr ndrtimin e tij lvizn zor se mund t prsriten m 2,5 milion m3 dhe, u hodhn 830000 m3 beton e betonarme, nj dit. Dy prej tyre jan Preu prgatitn 146000 element t parafabrikuara betonarsa 500 tonshe dhe Tornoja Gjimeje, si dhe 43000 ton konstruksione metalike. U ndrtuan gande. Dy makinerit ndod520 objekte, 47 km hekurudh e brendshme, 22 km rrug hen ne repartin e Uzins Meautomobilistike me gjersi deri n 35 metra. N vitin 1974 kanike t Metalurgjikut. u vu n shfrytzim Uzina Mekanike. M 27 mars 1976, PRESA 500 TONSHE furrnalta e par, bateria e koksit n prill 1976 dhe dy kaldaErdhi n Shqipri n vitin jat e termocentralit. N tetor 1976 uzina e elikut dhe n 1973. sht e prodhimit kinnntor 1976 fabrika e petzimit e kshtu me radh. Mund ez. Preson metale me dit prodhohen parafabrikate deri n 2500 ton n vit, derametr t akseve nga 500 milidhje eliku deri n 6 ton, cilindra e kova skorjesh pr uzinat e elikut dhe ferrokromit deri n 9 ton, disqe deri metra, n 3000 milimetra dhe n 3 metra diametr, ingranazhe, rrota me dhmb deri me gjatsi nga 500 ml, deri n n 3 metra. Prodhon rezervuar e kupola sferike me trashsi 3000 ml. sht unikale n Balleliku deri n 16 mm. kan. N kohn e ndrtimit t metalurgjis prdorej pr makinerit e rnda. Presonte hidrocentraleve n t gjith lurgjik dhe industris s cilindra me diametr t vendin, prdoret n indus- rnd n vend. Fuqia e saj madh, prgatiste pllakat e trin e thyerjeve t metaleve sht e barabart me peshn ventilatorve t TEC-ve, dhe mineraleve, si sht thy- e 400 makinave t marks guzhinjeta gjigante, prodhon erja n ferrokrom, n fabrikn Benz. Pllumb Tusha ingranazhe t vinave, t cilt e imentos etj. Destinacioni i rrfen se Presa sht n kan lartsi t mdha si jan saj, vetm pr industrin e gjendje mjaft t mir dhe ata t hidrocentraleve, rnd. Ka luajtur rol t madh punon sikur t ishte e re. porteve dhe industris s n ndrtimin e megastruk- Para nj muaji prfunduam rnd. Ka prodhuar portat e turave t Kombinatit Meta- remontin e saj. I bjm re-
Kishte pr detyr t kryente remontet kryesore t Kombinatit Metalurgjik. N programin prodhues parashikoheshin pajisje e teknologji t prmasave t ndryshme, pajisje mekanike, elektrike, transformator etj. Prodhonte pjes ndrrimi dhe nyje t plota pr remonte t thella.
llumb Tusha ka 30 vjet q punon me Presn 500 tonshe. Jan n simbioz me njri-tjetrin. Ai e trajton makinerin me shum kujdes dhe dashuri. Kam 30 vjet q punoj kt makineri. Jeta ime nuk kuptohet pa kt pajisje. Jam msuar me zhurmn dhe punn e saj. E di kur sht mir dhe kur vuan. Kujdesem sikur ta kisha fmij, rrfen ai pr KJ. Presa zbriti n repart n vitin 1973, bashk me disa makineri t tjera nga Kina. I gjetm nj vend t veant larg pajisjeve t tjera. Ne e adhuronim makinerin ton, vijon 53 vjeari. Ai thot se Presa shrben pr prodhime t akseve horizontale dhe forca kryesore e saj sht 500 ton. Prodhon edhe ingranazhe vinash si ata t hidrocentraleve q punojn n Vaun e Dejs, 280 metra i lart. Kjo sht presa m e madhe jo vetm Pllumb Tusha n Shqipri, por edhe n Ballkan.
Tornoja gjigande
mont njher n 5-6 vjet. Vetm permistopet ka problem, thot ai pr KJ. Prdoret n avarit e rnda n hidrocentrale, termocentrale, n thyerset e mineraleve dhe gurve n lavatrie. TORNOJA GJIGANTE Jemi msuar t shohim torno t madhsive t ndry-
shme. Por nj t till nuk ka. Ashtu si dhe presa, ajo sht e vetmja n hapsirn ballkanike. Sepse Kombinati Metalurgjik nuk matej me industrin e rajonit. Tornoja Gjigante udhtoi nga supershteti aziatik bashk me presn 500 tonshe. Kan qen t dyja n nj vapor.
sht mbi 5 metra e lart. Punon detale deri n 5 metra gjatsi dhe 2,5 metra lartsi, me pesh deri n 60 ton. sht e destinuar t prodhoj ingranazhe turbinash, detale q duhet t prballoj pesha dhe forca t mdha, si ato t hidrocentraleve, n fabrikat e imentos, n TEC-e, n industrin e nafts, n industrin e rnd, metalurgji etj. N repart ka edhe mrekulli t tjera mekanike. Kshtu ekziston edhe Borenoja q sht nj pajisje q kryen borenimin e metaleve srish t prmasave t mdha, q nuk mund t kryhen nga makineri t tjera si dhe Freza Creator, q shrben pr arje t ingranazheve dhe dhmbve metalik, deri n 3,5 metra.
16
SOCIALE
Studimet e Institutit t Shndetit Publik, tregojn se shifrat jan disa her m t larta se norma e lejuar nga BE
usha e nafts s Marin zs e Patosit, vazhdon t jet ndotsi m i madh i ajrit me dioksid squfuri n zonn e Fierit. Ky ndots sipas specialistve, po shkakton probleme t rnda n shndetin e banorve t zons. Ky sht rezultati i monitorimit t kryer pr her t par nga Instituti i Shndetit Publik n kt zon naftmbajtse. Studimi q kemi kryer pr her t par n kt zon ka treguar nivele shum t larta t squfurit. Pra, dioksidi i squfurit (SO2 ) shnon rritje statistikisht vetm n qytetin e Fierit, brenda pes viteve t fundit. Kjo lidhet me ndikimin e TEC-it t atjeshm dhe funksionimin e tij, ka pohuar Agron Deliu, specialist i mjedisit n Institutin e Shndetit Publik. NDOTJA Pavarsisht se ndotja sht m e lart se nivelet e lejuara deri m tani, ajo q specialistt theksojn sht marrja e masave, pasi sht e rrezikshme pr banort e zons. Deri m sot nuk ka t dhna t sakta mbi smundshmrin e zons por, specialistt thon se banort e saj kan probleme me kujtesn, gj q shpjegohet me mjedisin e ndotur nga nafta q rrjedh pa kriter n kto fusha. Duhen mbajtur nn kontroll t rrept e t vazhdueshm monitorimet e shkarkimeve nga oxhakt e tij, dhe duhet krkuar prdorim i lndve djegse me prmbajtje S brenda normave t
2
ZONA
Jan shkaktaret e ndotjes s ajrit n qytetin e Fierit me dyoksid karboni. Sipas t dhnave t Institutit t Shndetit Publik tregohet se shkaktar pr kt ndotje, jan zonat e Marinzs dhe Patosit n rrethin e Fierit, legjislacionit shqiptar, 1 pr qind n mas ka pohuar Deliu. Sipas tij, e rndsishme sht q Ministria e Puns t rishikoj legjislacionin me qllim q bizneset t ofrojn standarde t larta n aktivitetin e tyre. STUDIMI Studimi m i fundit i Insti-
3
PIKA
Pikrisht kryqzimet m t mdha t kryeqytetit, jan edhe zonat m t ndotura n vend. Rezulton se zona tek 21 Dhjetori, Zogu i Zi dhe pjesa tek mbikalimi i ri, tek Kthesa e Kamzs, jan pikrisht zonat me pluhur dhe me ndotjen m t lart. tutit t Shndetit Publik nuk sht kryer vetm n qytetin e Fierit por edhe n 5 qytete t ndryshme t vendit, ka treguar se shqiptart tashm jan t rrezikuar n shndetin e tyre jo m nga pluhuri i zakonshm, por nga bloza e dal nga makinat. N qytetet m t ndotura n ven-
5
HER
M t larta rezultojn nivelet e ndotjes n vendin ton, n krahasim me ato t prcaktuara nga Bashkimi Evropian. Studimi m i fundit, i kryer nga Instituti i Shndetit Publik e ka treguar m s miri kt fakt. din ton sht Tirana, e cila z vendin e par si pr grimcat e ngurta, ashtu edhe pr blozn dhe benzenin. Pr her t par kt vit, kjo sasi bloze ka dal disa her m e lar se ajo e lejuar nga normat e Bashkimit Evropian, por edhe nga ato t vendit ton. N studimin e kryer
ona e Fierit nuk ka t ndotur vetm ajrin, por edhe pjesn ku mund t pushohet, pikrisht zonn n bregdetin e Semanit. Fakti sht pohuar nga vet kryetari i ksaj komune, Sotir Zarka i cili ka thn pr Koha Jon, se ndotja m e madhe vjen nga hidrokarburet t cilat Kryetari i komuns s Topojs, Sotir Zarka derdhen n kt zon. Ndotja e shkaktuar kt vit nga hidrokarburet, pritet t sjell nj ulje t numrit t pushuesve. Nse gjat vitit t kaluar n Seman jan shnuar rreth 50 mij pushues n dit, duke numruar edhe pushues nga Maqedonia dhe Kosova, kt vit situata sht shum problematike. Kjo pr shkak t ndotjes e cila sht duke shkatrruar zonn, por edhe plazhin, ka pohuar kryetari i komuns s Topojs, Sotir Zarka. Sipas tij, gjat vitit t kaluar pastrimi i zons sht br nga vet Komuna, por pr kt vit nuk mjaftojn fondet dhe krkohet ndrhyrje nga shteti. Ne kemi nj plan masash q prkojn me pastrimin e brigjeve t detit. Kemi nisur nga puna, por fondet jan t pamjaftueshme. Megjithat jam tepr pesimist sepse nuk sht vetm sera, ajo q ka ndotur bregdetin, por sht vazhdimsia e ndotjes ajo q e bn ndrhyrjen ton jo rezultateve, ka thn m tej Sotir Zarka. Xh. Beharaj
nga ISHP-ja jan prfshir 6 qytete t mdha n vend dhe pikrisht Tirana, Vlora, Fieri, Durrsi, Shkodra dhe Kora. Po rritet n mnyr t qndrueshme edhe prmbajtja e NO2 n ajrin urban t ktyre qyteteve, si rezultat i shtimit t trafikut automobilistik. Bazuar n ecur-
in rritse t tij, gjat pes viteve t fundit edhe NO2 pritet t kaprcej, normn e vendeve t BE-s, sht shprehur specialisti i ISHPs, Agron Deliu. Sipas tij, deri tani qytetet q e kan kaluar kt norm jan Tirana, Kora, Fieri dhe Vlora. S.Isaku
mir t nxnsve shqiptar nga Shqipria, Kosova, Maqedonia e Mali i Zi. N prfundim t olimpiads, pr klasat e shtata vendin e par e kan fituar nxnsit prfaqsues t shkollave t qytetit t Shkodrs, pr klasat e teta, Elbasani, ndrsa pr klasat e nnta nxnsit
nga Gjilani i Kosovs. Sipas organizatorve, nxnsit pjesmarrs shfaqn nj prgatitje t lart, gj q tregon seriozitet n prgatitjen e tyre msimore. Vitin tjetr, ky aktivitet do t mbahet n qytetin e Gostivarit, n Maqedoni
por sepse familjet e tyre pr shkaqe t ndryshme sociale dhe ekonomike, nuk kan mundsi ti rrisin fmijt, thuhet n komunikatn pr shtyp t Amici dei Bambini. N Ditn e Fmijve t Institucionalizuar, Amici dei Bambini ka organizuar nj aktivitet n Kodrat e
Liqenit Artificial pr t gjith ata fmij, t cilt jetojn n kto institucione. Ndrkoh q sht br edhe sensibilizimi i prindrve q krijojn kto situata, se largimi i nj fmije nga familja, ka nj kosto shum t madhe n shpirtin e tij.
ZJARRET
Gjat tre viteve t kaluara, pr shkak t temperaturave t larta q jan shnuar Shqipria ka shnuar n hartn e saj disa pika t rnies s zjarreve. Nse disa prej ktyre vatrave kan qen nga i nxehti, pjesa tjetr kan qen t qllimshme nga banor t zonave prreth. tet shkatrruese mbi florn dhe faunn, sht nj nga masat e marra nga kjo Ministri. Ndrkaq, ngritja e sistemit t vrojtim-sinjalizimit, vlersohet si nj tjetr mas e rndsishme pr nj zbulim t shpejt t vatrave t zjarreve si dhe ndrhyrje n nj koh sa m t shkurtr n raste zjarresh. N Drejtorit e Shrbimit Pyjor n bashki e komuna, do t funksionojn skuadra t posame pr shptimin nga zjarri. Prioritet do tu jepet Parqeve Ko-
mbtare dhe pyjeve halore me rrezikshmri t madhe zjarri, ku pr periudhn qershortetor, pran DSHP-ve dhe komunave do t vendoset shrbimi 24-orsh i gatishmris. Nj rol t rndsishm n menaxhimin e zjarreve, parandalimin apo shuarjen e tyre, ka bashkpunimi dhe bashkrendimi i puns midis institucioneve shtetrore n nivel qendror, rajonal dhe lokal dhe i aktorve t tjer si prdorues, pronar dhe subjektet private.
Specialistt kshillojn pr konsumimin e lngjeve dhe evitimin e daljeve n diell, gjat orve t pikut
PARASHIKIMI
Urgjenca e Tirans