Fiziksel Metalurji I Ataom Boşluk

MHENDSLK FAKLTES
METALURJ VE MALZEME MHENDSL
BLM-II ATOM BOLUKLAR
Prof. Dr. Hatem AKBULUT
MHENDSLK FAKLTES
Metallerin Termal Davran

Metalurjik olaylarn ou scakla nemli derecede baml Bakr dvme ile sertletirilirse, Sertlik = 150 HB
800 C de 10 Dk 300 C de 5 Saat Cu = 50 HB Cu = 50 HB Cu = 50 HB
Cu = 150 HB
25 C de 1000 Yl
Termodinamik, deneysel delilleri kullanr ve kanunlar gelitirir. Termodinamik, tek tek atom davranlarn deil ktleyi hedefler
MHENDSLK FAKLTES
Termodinamik, deiimi atomik deimeler ile deil Entalpi, entropi, scaklk, basn, hacim, i enerji (dinamik fonksiyonlar) inceler. Atomik mekanizma deiiklikleri termodinamikte ihmal edilir. Avantajlar: Eitlikler baka bir sistem veya malzemeye uygulanabilir. Hzl ve kolay sonuca ulam Dezvantajlar: Tam olarak hangi olaylarn olduunu sylemez. Atomlarn yer deiim mekanizmalarn aklamaz
MHENDSLK FAKLTES
rnek: deal bir gaz iin verilen eitlik;
PV = nRT
(2.1)
Burada P = Psi olarak basn, V = hacim (inc3), n = gazn mol says, R = gaz sabiti ve T = mutlak scaklktr. Eitlik neden bu ekilde karlm?. Atomsal ve kinetik boyutta hibir aklama yaplmam Kinetik teori ve bir etki annda hangi olaylar olur?. Atomsal boyutta da ortaya kan sonular aklamak gerekmektedir
MHENDSLK FAKLTES
Enerji (E)
Enerji = Atomlarn kinetik enerjisi + potansiyel enerjisi Atomlar 0 K de hareketsiz kabul edilir. enerji latiste titreim halindeki olan atomlar ile oluturulur. Titreim = f {Scaklk} Entropi (S) Dnml, (reversible) reaksiyonlar iin:
S = S B S A =
B dQ
(2.2)
A T
SA= A durumundaki entropi, SB= B durumundaki entropi T = Mutlak scaklk, dQ = Sisteme ilave edilen s
MHENDSLK FAKLTES
Dnmsz (irreversible) reaksiyonlar iin:

S = SB S A >
B dQ
(2.3)
A T
Diferansiyelleri alndnda, dnml (reversible) reaksiyonlar,
dS =
dQ T
(2.4)
elde edilir. Dnmsz (irreversible) reaksiyonlar iin;

dS > dQ T
(2.5)
MHENDSLK FAKLTES
Spontene (Kendiliinden olan) Reaksiyonlar

Sisteme dardan herhangi bir etkileim olmadan kendiliinden oluan reaksiyonlar. (Spontene, kanlmaz reaksiyonlar) Spontene reaksiyonlarla sk sk karlalr (Yararl, zararl olabilirler) Su 0 C de su+buz (Denge) 0 C altnda buz, stnde sv Spontene reaksiyonlar = Dnmsz reaksiyonlar Su = 0C (Denge)
-10C soutma
Buz (kanlmaz reaksiyon)
MHENDSLK FAKLTES
Reaksiyonlar itici g (driving force) ile oluur. Gcn ls = Gibbs Serbest Enerjisi (G)dir.
G = E + PV - TS
Sv ve kat metallerde PV = Sabit kabul edilir.
(2.6)
G = E - TS
Su-buz ikili sisteminde;
(2.7)
G = G 2 - G1 = (E 2 - TS 2 ) - (E1 - TS1 )
(2.8)
G1, E1, S1 = Bir mol suyun sras ile serbest enerjisi, i enerjisi ve entropisi G2, E2, S2 = Bir mol buzun sras ile serbest enerjisi, i enerjisi ve entropisi, T = Mutlak scaklk (sabit)
MHENDSLK FAKLTES
Bu denklem (2.8 denklemi)
G = E - T S
eklinde de ifade edilebilir.
(2.9)
Denge durumunda reaksiyon dnml (reversible) reaksiyondur, dolays ile;
S =
B dQ
A T
Q ve indirgeme ile S = T
(2.10) (2.11)
Q = suyun donmas iin gereken s. Termodinamiin birinci kanunundan,
E = W + Q
(2.12)
E = enerjideki deiim, W = Dnm iin yaplmas gereken i Su buz genlemeden dolay d basnca karlk yaplan i. hmal edilebilir.
MHENDSLK FAKLTES
S ve Q terimleri serbest enerji eitliinde yerine konduunda;
E = Q
Q G = Q - T = Q - Q = 0 T
Dnmsz (irreversible) bir reaksiyon iin ise;
(2.13)
Denge artlarnda dnml (reversible) bir reaksiyon iin G = 0 (2.14)
Q S > T
veya
TS > Q
(2.15) (2.16)
Serbest enerji deiimi;
G = E - T S
(2.17)
MHENDSLK FAKLTES
E = Q olduundan;
G = Q - TS
(2.18) (2.19)
TS > Q
olduu iin, G (-) yani;
G < 0
olmaldr.
(2.20)
Sonu = Bir reaksiyon sistemin serbest enerjisini azaltc ynde olur. Reaksiyonun ynnn tespit edilmesini salar;
MHENDSLK FAKLTES
rnek, A ve B durumlarndaki serbest enerji fark;
G A B = G B G A
Eer; G< 0 ise reaksiyon A B ynnde; G> 0 ise reaksiyon A B ynnde oluur.
(2.21)
Termodinamik sonular reaksiyonlarn oluup olumayacan ve ynlerini bildirir. Termodinamik sonular reaksiyon hzlarn ifade etmezler. (Elmas Grafit Dnm)
MHENDSLK FAKLTES
Entropinin statiksel Mekanik Anlam

A ve B gaz kutular arasndaki diyafram kalkarsa; A Gaz B ynne, B Gaz A ynne hareket eder. Karm iin herhangi bir i yaplmasna ve herhangi bir s alveriine gerek yok. Dolaysyla i enerji deiimi yok Termodinamiin birinci kanunu - enerjinin korunumu kanununa uygun;
Gaz A
Gaz B
dE = dQ + dW
dE = 0 dQ = Sistem (gazlar) tarafndan alnan s dE = Sistemin (gazlarn) i enerjilerindeki deiim dW = Sistem (gazlar) iin dardan yaplan i
(2.22)
MHENDSLK FAKLTES
Karm olan gaz atomlar tekrar birbirlerinden ayrlamaz. (Spontene dnmsz (irreversible) reaksiyon) Sistemin G si karmdan sonra azalmaldr;
dG = dE TdS
enerji deiimi dE = 0
(2.23)
dG = TdS
dS > 0
Durumunda G azalr. Yani (-) olur. Entropi = dzensizlik Gazlarn karmasndan nce sistemde bir dzen vard. Karm sonucu dzensizlik sistemin entropisi artar.
(2.24) (2.25)
MHENDSLK FAKLTES
A ve B gazlarnn karma olasl ok ok yksek ki gazn birlikte olup karmam olmas olasl ok dk Karm olma olasl ve sistemin entropisi arasnda yakn iliki var. Probabilite (olabilirlik) Boltzmann tarafndan ifade edilmi;
S = k log e P
(2.26)
S = Sistemin entropisi, P = Durumun probabilitesi (olabilirlii) k = Boltzmann sabiti (1.38 x 10-16 erg/K) A ve B gazlarnn karm sonucu entropi deiimi;
S = S2 S1 = k log e P2 k log e P1
S1 = Gazlarn karmam,
haldeki entropisi hal olasl,
P2 S = k log e P1
S2 = Gazlarn karm haldeki entropisi P2 = Gazlarn karm hal olasl
(2.27)
P1 = Gazlarn karmam
MHENDSLK FAKLTES
Karmam hal olasl (P1) hesaplanmal. VA = A gaz atomlarnn balang durumda kaplad hacim VB = B gaz atomlarnn balang durumda kaplad hacim V = Kutunun toplam hacmi 1. Kutu A 2. Kutu B A ve B atom ilavesi Blme kaldrlp A atomu ilavesinde; Bir A atomunun VA ksmnda bulunma olasl = (VA /V). kinci A atomunun VA ksmnda bulunma olasl = (VA /V)x(VA /V). nc A atomunun VA ksmnda bulunma olasl = (VA /V)x(VA /V)x(VA /V) =(VA /V)3
A ve B atom ilavesi
Kutu A
Kutu B
MHENDSLK FAKLTES
Sonuta: nA saydaki A gaz atomlarnn VA ksmnda bulunma olasl

n VA A = V
dr.
Benzer ekilde B atomu ilavesi; nB saydaki B atomlarnn tmnn VB de bulunma olasl n VB B =
Tm A gaz atomlarnn VA da ve tm B gaz atomlarnn da VB 'de olmas olasl;
VA n A VB n B P1 = . V V
(2.28)
MHENDSLK FAKLTES
Tamamen karm homojen yap olasl ok yksek = 1 kabul edilebilir. Boltzmann eitliine dnldnde (P2 = 1);
1 S = k log e P1
(2.28) de P1 eitlii de bu denklemde yerine konduunda;
(2.29)
VA n A VB n B S = k log e k log e V V
VA n A VB n B S = k log e . V V
VA VB S = kn A log e kn log B e V V
(2.30)
deal gazlarda ayn scaklk ve basnta hacim, atom saylar ile orantl nA V A = n V nB VB (2.31) n = A ve B atomlarnn toplam says. = n V
MHENDSLK FAKLTES
Ayn zamanda nA/n ve nB/n, sistemdeki A ve B nin kimyasal bileimleridir,
n A VA = =C n V
n B VB = = (1 C) n V C= A nn bileimi, (1-C) = B nin kimyasal bileimi Karmn entropisi kimyasal bileimlerin fonksiyonu olarak;
(2.32)
nA nB S = kn log e C kn log e (1 C) n n = knC log e C kn (1 C) log e (1 C)

Bir mol gaz iin atom says = Avagadro Says (N) Boltzman sabiti = bir atom iin gaz sabiti;
(2.33)
MHENDSLK FAKLTES
R k= N
R = gaz sabiti (2kal./ mol), N = Avagadro says
(2.34)
kn = kN = R
Sonu olarak karmn entropi eitlii;
(2.35)
S = R[C log e C + (1 C) log e (1 C)]
(2.36)
MHENDSLK FAKLTES
Kristallerde Atom Boluklar

Hibir metal kristali mkemmel deil. En nemli hatalardan biri : Atom Boluklar
distortion Dzlemlerin distirsiyonu of planes
Vacancy Boluu
Atom
Atom boluu kavram ilk defa kat hal difzyon mekanizmas iin ortaya atlm. En kolay difzyon atom boluklarna bal difzyondur.
MHENDSLK FAKLTES
Kusursuz metalde zellikler ok yksek Ergime, ekil verme, ileme vs. imkansz Kusur varsa C, N ve B atomlar Fe, Ti ve Ni gibi metaller iinde hareketli olur.
(A)
(B)
ekil. Bir kristal iinde boluun hareket basama.
(C)
Termal (sl) titreim nedeniyle scaklk art ile atom boluu hareketi yksek
MHENDSLK FAKLTES
Boluk Oluum Nedenleri

Kristalin Nokta Hatalar
Primer hatalar
Sekonder hatalar
Elektronik hatalar
Atomik hatalar
Bo latis blgeleri
Arayer boluklar
Yabanc atomlar
MHENDSLK FAKLTES
Boluk Oluturma Metotlar

1. Yksek scaklktan ani soutma. Yksek scaklktaki boluklar oda scaklna tanr. Oda scaklnda 1/104 atom boluu. 2. Metal alminatlar gibi (rnek: NiAl, CoAl, FeAl) intermetalikler stokiometrik dengeden saptklarnda latiste ilave boluklar olur. 3. Metalin yksek enerjili nkleer partikller ile bombardmana tabi tutulmas.Atom boluu ve arayer boluu ortaya karr. 4. Plastik deformasyonda dislokasyon kesiimi ile dislokasyon izgilerinde retilen joglarda nokta hatalar oluur. 5. Oksidasyon. Zn, C Mg, Cu ve Ni gibi metal oksidasyonu latis iine atom boluu nfuzu ile beraber oluur.
MHENDSLK FAKLTES
Atom Boluklarnn Analizi

4 Nokta Hatas Oluum Mekanizmas
(V) = Bir atomun konumunu terk edip yzeye kmas, (D) = ki atomun yerlerini kaybetmesi, () = Arayer atomunun latise ilavesi, ekil. Bir kristal latisinde nokta hatalar V = atom boluu, = Arayer atomu, FP = Frenkel ifti (arayerimsi hal), D = ift boluk.
(FP) = Bir atomun yerini kaybedip arayer atomu gibi latiste olmas.
MHENDSLK FAKLTES
Shottky hatas bir set katyon ve anyon ifti boluudur
Katyon : Elektron veren (rnek Na) Anyon : Elektron alan, byk apl (rnek: O2)
MHENDSLK FAKLTES
Cu-Pb alamnda atom boluklar. Cu ve Pb atoml boyutlar arasndaki byk farkllktan dolay Pb atomlar Cu atomlarn evrelemi (3x3 Pb atomu 4x4 Cu atomlarn evrelemekte) ve atom aplarndan ok daha byk boluklar meydana gelmi (Birlemi atom boluklar).
MHENDSLK FAKLTES
no = Bir kristalde bulunan atom says nv = Bir kristaldeki atom boluu says (no + nv) = Kristaldeki toplam atom konumu says. Atomlarn kristal yzeyine hareket edip kristalde boluk olutuu kabul (Schottky Hatas).
(A)
(B)
(C)
w = Schottky hatasnn olumas iin gerekli i nvw = Boluklu kristalin boluk iermeyen kristale oranla fazla enerjisi.
MHENDSLK FAKLTES
Boluklardan dolay bir kristalde serbest enerji art ;
G v = E v TS v
Gv = Boluklardan dolay ortaya kan serbest enerji Ev = Boluklardan dolay ortaya kan i enerji deiimi Ev = Boluklardan dolay ortaya kan entropi
(2.37)
Ev = nvw
belirtildiinden dolay
(2.38)
G v = n v w TS v
Kristal entropisi atom boluklar ile neden deiir. Boluk yanndaki atomlar hareketli (Dzensiz ve rasgele titreirler) S = Eer bir boluun oluturduu bu titreim entropi nvS = Kristal iindeki toplam entropi art
(2.39)
MHENDSLK FAKLTES
Atom boluklarnn varlndan dolay ortaya kan dier nemli entropi art; Karm Entropisi. ki ideal gaz iin;
S m = S = nk[C log e C + (1 C) log e (1 C)]
(2.40)
Sm = Karm entropisi, n = Toplam atom says, k = Boltzmann sabiti C = A atomlar konsant.( A = nA/n), (1-C) = B atomlar konsant.( B = nB/n) Boluklar yapda karmam ise; Toplam atom konumu says = (no + nv)
= no = nv A) B)
ekil. Bir kristaldeki atom konumlarnn kutu analizi; a) Atom ve boluklarn segregasyon halleri. b) Boluk ve atomlarn karm durumu.
MHENDSLK FAKLTES
Bo ve dolu konumlar kartnda;
n = no + n v
C = Cv =
nv no + n v
(2.41)
no (1 C) = C o = no + n v
Cv = Boluklarn konsantrasyonu, Co = Dolu konumlarn konsantrasyonu Cv ve Co karm entropisi eitliinde yerine konulduunda;
nv nv no no Sm = (no + n v )k loge + loge ( n + n ) ( n + n ) ( n + n ) ( n + n ) v o v o v o v o

Bu eitlik biraz basitletirilecek olursa; S m = k[( n o + n v ) log e ( n o + n v ) n v log e n v n o log n o ]
(2.42)
(2.43)
MHENDSLK FAKLTES
Serbest enerji eitlii tekrar yazldnda;
G v = n v w TS m
Gv = n v w kT[(no + n v ) loge (no + n v ) n v loge n v no loge no ]
(2.44)
Kristal dengede ise serbest enerji minimum olmal nv yle bir sayda olmal ki serbest enerji bir scaklkta minimum olabilsin. Yani Gv/nv trevi sabit scaklkta sfra eit demektir.
dGv 1 1 = w kT(no + nv ) + loge (no + nv ) nv loge nv 0 (no + nv ) nv dnv

nv 0 = w + kT log e ( n + n ) o v
Bu sonu ssel ifadeli olarak da;
(2.45)
nv = e w / kT (n o + n v )
(2.46)
nv = e Nw / NkT = e Q f / RT no MHENDSLK
FAKLTES
(nv <<< no ) dir Eitlik (nv /no )in fonksiyonu olarak yazlabilir.
nv = e w / kT no
(2.48)
w = Bir boluk oluturmak iin gerekli enerji 1 mol malzeme iin, ssel teriminin blm ve blen ksmlar Avagadro says (N = 6.03 x 1023) ile arplrsa boluk konsantrasyonu scakln bir fonksiyonu olarak deimeyecek,
Q f = Nw
, R = kN
(2.49)
Qf = Aktivasyon ss; yani bir mol boluk oluturmak iin gerekli enerji (kal./mol) N = Avagadro says, k = Boltzmann sabiti, R = Gaz sabiti (2 kal./ mol-K) Dolaysyla;
nv = e Nw / NkT = e Q f / RT no
yazlabilir.
MHENDSLK FAKLTES
rnek: Bakr iin Qf = 20000 kal./mol. boluk 'tur;
nv = e Q f / RT = e 20000 / 2T = e 10000 / T no
Mutlak sfr derece scaklkta; nv = e 10000 / T = e = 0 no Mutlak sfr derece scaklkta dengedeki boluklarn konsantrasyonu sfr. 300 K ' de ise;
nv = e 10000 / 300 = e 33 = 4.45x10 15 no 1350 K 'de (yani ergime noktasnn 6 K altnda) ise; nv = e 10000 / 1350 = e 7.40 = 6.1x10 4 10 3 no
MHENDSLK FAKLTES
Ergime scaklnn hemen altnda kristalde 1/1000 atom boluu var. (ki boluk aras mesafe olarak 10 atom mesafesine eit) Oda scaklnda boluk konsantrasyonu =4.45 x 10-15 (ki boluk aras uzaklk olarak = 100.000 atom mesafesi) ki nemli soru ortaya kmakta; 1. Belirli bir scaklkta neden boluk says dengede olmaldr? 2. Dengede olan say niye scaklkla deimekte? Boluk oluturmak iin gereken i (nvw) artan boluk says ile lineer olarak artmakta,
MHENDSLK FAKLTES
Enerji
1. Dk konsantrasyonlarda entropi terimi (-TS), nv ile hzl olarak artmakta, fakat nv ykseldike daha yava bymektedir. ekilde iaretlenmi olan n1 noktasnda iki terim (nvw) ve (-TS) birbirlerine eit olmakta ve bu noktada serbest enerji;
nvw
Gv n1 n
e
nv
G v = n v w TS
2.51
Serbest enerjinin negatif olduu blgede de serbest enerjinin minimum olduu bir nokta vardr ki (ekil 2.5 de new ile gsterilmitir) bu da boluklarn dengede olduu konsantrasyondur.
-TS ekil 2.5. Yksek scaklkta bir kristalde serbest enerjinin boluk saysnn fonksiyonu olarak deiimi
MHENDSLK FAKLTES
2. nvw scaklkla deimeze Scaklk dnce -TS yi oluturan tm deerler klr. Azalan scaklk ile, entropi terimi (-TS) azald iin dengede olan boluk says (konsantrasyonu) da azalmaktadr. Saf bir metal kristal yapsndaki hatalar: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Yeralan trde yerlemi yabanc bir atom. Arayer trde yerlemi yabanc bir atom. Arayer trde yerlemi ana atomlar. Atom boluklar kizler ve istif hatalar Tane snrlar Dislokasyonlar Boluklar (dkm ve retimden kaynaklanan porozite, ekme boluu vs.) nklzyonlar.
Bu hatalar; A) Nokta hatalar (1-4), B) izgi hatalar ( 7) ve, C) Dzlem hatalar (5,6), D.) Hacim hatalar (8,9)
MHENDSLK FAKLTES
Nokta hatalar artarsa hacim artar. Dilatometre ile nokta hatalar oran bulunabilir. Boluk artnca younluk der elektriksel diren artar. Akma gerilmesi der. Malzemelerde srnme meydana gelir.
ekil. Bu gne kadar dengesel hata konsantrasyonlar llen metaller ve lm metodlar. lm teknikleri: C = Kalorimetre, D = Diferansiyel dilatometre, R = Diren lm.
MHENDSLK FAKLTES
Kristallerde Atom Boluklarnn Hareketi
Video iin resme tkla
Kristalde yabanc atom bulunmas durumunda scaklk ykseldike schottky hatas sonucu atom boluu oluur ve yabanc atom hareketi hzlanr.
MHENDSLK FAKLTES
Atom Boluklar Gerek bir kristalde atom boluklarnn hareketi. TEM mikroskobu yaps
Video-resme tkla
Belirli bir scaklkta kristallerde dengede olan atom boluklarnn atomlara oran;
nv = e Q f / RT no
(2.55)
MHENDSLK FAKLTES
Atom hareketleri, atomlarn bo konumlara sramalar sonucu oluur. a atomu qo olan enerji engelini amal, Titreim enerjisi qodan byk olmal. Bir atomun qo dan daha yksek enerjiye sahip olma ans (p);
Enerji
qo
Mesafe
ekil. Atomun bo konuma sramas iin amas gerekli enerji engeli.
p = sbt e
qo / kT
MHENDSLK FAKLTES
p = sbt e
qo / kT
(2.56)
p = Bir atomun qo a eit veya daha yksek enerjiye sahip olma olasl k = Boltzamann Sabiti, T = Mutlak scaklk, K, sbt.= Bir sabit deer (2.56) ayn zamanda atomlarn srama olaslklarnn da fonksiyonudur;
rv = Ae q o / RT
rv = Bir saniyede bir bo konuma srayan atomlarn says A = Bir sabit qo = Bir atomun aktivasyon enerjisi (enerji engelinin ykseklii) 1 Mol Malzeme iin Avagadro says (N = 6.03 x 1023)
(2.57)
rv = Ae Q m / RT
Qm = Boluk hareketleri iin gerekli aktivasyon enerjisi (kal. / mol) R = k N : Gaz sabiti (2 kal. / mol K)
(2.58)
MHENDSLK FAKLTES
Eitliinde,
rv = Ae
Q m / RT
A sabiti birok faktre bal. I) Boluun evresindeki atom says. II) Atomlarn titreim frekanslar. III) Malzeme mikroyaps. (Cu) gz nne alnarak rneklendiinde, Cu iin A = 1015 Qm = 29000 kal./ mol. 1350 K de ( Ergime scakl alt)
rv = 3x1010 srama / san.

srama / san.
MHENDSLK FAKLTES
300K de (oda scakl) ise
rv 10 6 srama / san.
1350 K scaklkta atom boluu bir saniyede 30 milyar adet yer deitirir. Oda scaklnda bir srama 106 saniyede = 11 gnde bir olur. Kristaldeki boluklarn dengede olduunda atom saniyede ka kez srar? Bo konum dolu konum oran (nv/no) x bolua bir saniyede yaplan srama
n ra = v Ae Q m / RT no
ra = Bir atom tarafndan bir saniyede yaplan srama says nv = e Q f / RT Daha nce grld gibi; no
(2.59)
ra = e Q m / RT xAe Q f / RT = Ae (Q m + Q f ) / RT
nce dengesel boluk oluacak ve Qf alacak, Takiben atomlar bo konumlara srayarak Qm alacak.
(2.60)
MHENDSLK FAKLTES
Arayer (Interstitial) Atomlar ve ift-Boluklar (Divacancies)

Atom boluklarndan sonra en nemli noktasal hatalar 1. Arayer atomlar (interstitials), 2. ift-boluklar (divacancies)
Arayer Boluklar
ekil. Bir YMK sistemde arayer atom konumlar
Yeralan Alam (rnek:Ni iinde Cu)

Arayer Alam (rnek: Fe iinde C)
MHENDSLK FAKLTES
Noktasal hatalardan hem arayer ve hem de yeralan kat eriyikler latis distirsiyonu sz konusudur.
Dzlemlerin distortion distirsiyonu of planes
self- kendi Elementin arayer yapan atomu interstitial
ift atom boluklar Gerek bir kirstalde ift boluklar. TEM yaps.

Fiziksel Metalurji I Ataom Boşluk

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Fiziksel Metalurji I Ataom Boşluk

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MHENDSLK FAKLTES

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

BLM-II ATOM BOLUKLAR

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Metallerin Termal Davran

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

rnek: deal bir gaz iin verilen eitlik;

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Dnmsz (irreversible) reaksiyonlar iin:

Diferansiyelleri alndnda, dnml (reversible) reaksiyonlar,

elde edilir. Dnmsz (irreversible) reaksiyonlar iin;

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Spontene (Kendiliinden olan) Reaksiyonlar

Buz (kanlmaz reaksiyon)

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Bu denklem (2.8 denklemi)

Denge durumunda reaksiyon dnml (reversible) reaksiyondur, dolays ile;

Q = suyun donmas iin gereken s. Termodinamiin birinci kanunundan,

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

S ve Q terimleri serbest enerji eitliinde yerine konduunda;

Denge artlarnda dnml (reversible) bir reaksiyon iin G = 0 (2.14)

Serbest enerji deiimi;

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

rnek, A ve B durumlarndaki serbest enerji fark;

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Entropinin statiksel Mekanik Anlam

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Sonuta: nA saydaki A gaz atomlarnn VA ksmnda bulunma olasl

Benzer ekilde B atomu ilavesi; nB saydaki B atomlarnn tmnn VB de bulunma olasl n VB B =

Tm A gaz atomlarnn VA da ve tm B gaz atomlarnn da VB 'de olmas olasl;

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Ayn zamanda nA/n ve nB/n, sistemdeki A ve B nin kimyasal bileimleridir,

nA nB S = kn log e C kn log e (1 C) n n = knC log e C kn (1 C) log e (1 C)

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

S = R[C log e C + (1 C) log e (1 C)]

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Kristallerde Atom Boluklar

distortion Dzlemlerin distirsiyonu of planes

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Boluk Oluum Nedenleri

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Boluk Oluturma Metotlar

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Atom Boluklarnn Analizi

METALURJ VE MALZEME MHENDSL

Shottky hatas bir set katyon ve anyon ifti boluudur