1

Zadatak 041 (Merika, gimnazija)

Zapii u obliku potencije s bazom 6 sljedei izraz:
1 1 1 1 1
3 2 3 2 6 .
n n n n n + +


Rjeenje 041

1 1 1 1 1 1 1 1
3 2 3 2 6 3 3 2 2 3 3 2 2 6 6
n n n n n n n n n n + +
= =

( ) ( )
1 1 1 2 3 1 2 3 1
3 2 2 3 2 3 6 3 2 3 2 6 6 6 6
3 2 6 3 2 6 3 2 6
n n
n n n n n n n n n
= = = =

2 3 1 4 9 1 6
6 6 6 6 .
3 2 6 6 6
n n n n
| |
= = = =
|
\


Vjeba 041
Zapii u obliku potencije s bazom 6 sljedei izraz:
1 1
3 2 3 2 .
n n n n


Rezultat:
1
6 .
n


Zadatak 042 (Merika, gimnazija)
Zapii u obliku potencije s bazom 6 sljedei izraz:
3 6 4
2 16 3 4 5 8 . +

Rjeenje 042
( ) ( ) ( )
3 6 4
3 6 4 4 2 3 12 12 12
2 16 3 4 5 8 2 2 3 2 5 2 2 2 3 2 5 2 + = + = + =

( )
12 12 12 2 14
2 2 3 5 2 4 2 2 2 . = + = = =
Vjeba 042
Zapii u obliku potencije s bazom 6 sljedei izraz:
3 6 4
2 16 3 4 9 8 . +

Rezultat:
15
2 .

Zadatak 043 (Ines, Darija, gimnazija)
Skrati razlomak:
( )
2
2 2
.
3 2 2
2
a b a b
a a b ab
+ +
+ +


Rjeenje 043
( ) ( ) ( ) ( )
( )
uoimo razliku kvadrata izluimo(a+b)
izluimo
2 2
2
a kvadrat zbro
2
3 2 2 2 2
2 2
ja
a b a b a b a b a b
a a b ab a a ab b
+ + + + + ( (
= = = =
( (
+ + + +


( ) ( ) ( )
( )
( )
( ) ( ) ( )
( )
2
kratimo s
2
1
a b
a b
a b a b a b a b a b
a a
b a
a
a
b
b
+ + + ( + + (

= = (
+
+ = =

+
+
+

_


( )

( )
1
2 2
.
1
a
a
a b a b
a a b a b a b
+ +
= = =
+ + +


Vjeba 043
Skrati razlomak:
( ) ( )
2
2
.
2
a b a b
a b
+ + +
+ +


Rezultat: a + b.



2
Zadatak 044 (Ines, Darija, gimnazija)
Skrati razlomak:
2
2 4
.
2 2
2 2
a ab b
a a b b
+
+ +


Rjeenje 044
( )
( )
( )
( )
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
u brojniku i nazivniku
grupiramo po 2 lana
2
4 2 2
2 2 2 2 4
2 2 2 2
2
2 2 2 2
a ab b
a a b a a ab b
a b a b a b
a a b b a b a b
+ +
+ ( +
= = = =
(
+ + +
+ + + +

( ) ( )
( ) ( )
( ) [ ]
( ) [ ]
( ) [ ]
( ) [ ]
1
2 2 2 2 2
2
.
2 2
2
2
1
a b
a
a a b a a b a
a
a b a b a a a b b b b a b
+ ( +


= = = =
+
+
+ + + + ( + +

Vjeba 044
Skrati razlomak:
2
2 2
.
2
a ab a b
a
+ + +
+


Rezultat: a + b.

Zadatak 045 (Ines s lijepom frizurom , Darija, gimnazija)
Skrati razlomak:
4 2
2 1
.
3 2
1
a a
a a a
+
+


Rjeenje 045
( )
( )
( )
( )
( ) ( )
kvadrat razlike
grupiramo po 2 lana
2 2
2 2
1 1 4 2
2 1
3 2 2
izluujemo
3 2
1 1 1 1
a a
a a
a a a a a a a a a

( ( +
= = = = =
( (
+ + +


( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( ) ( )
2
2
1
1
2
kratimo s 1
2
izl
2
1
2
2
1 2
1 1
1.
2
1
1 1
uimo ( 1) 1
1 1
1
a
a
a
a
a
a a
a
a a a
a a a a

+ (
(
= = = = = = = +
(
(

_

Vjeba 045
Skrati razlomak:
2
2 1
.
1
a a
a
+

Rezultat: a 1.

Zadatak 046 (Ines s lijepom frizurom , Darija, gimnazija)
Skrati razlomak:
2 2
6 9
.
2 2
2 9
a a b
a ab b
+ +
+ +


Rjeenje 046
( )
( )
( )
( )
( ) ( )
( ) ( )
3 razlika kvadrata
razlika kvadr
1
2 2
2
2 6 9 2 2
3 3 6 9
2 2 2 2 2
3
2 9 2 9 9
ata
1
3
a a b
a b a b a a b
a b
a ab b
a b
a b
a ab b a b
+
+ +
+ + ( + +
= = = = =
(
+
+ + + + +
+
+ +

_

3 3
.
3 3
a b a b
a b a b
+ +
= =
+ +





3
Vjeba 046
Skrati razlomak:
2 2
2 1
.
1
a a b
a b
+ +
+


Rezultat: a + b + 1.

Zadatak 047 (Darija, Ines, gimnazija)
Skrati razlomak:
( )
2
2 2
.
2 2 3
2
a b a b
a b ab b
+
+


Rjeenje 047
( )
( )
( )
( )
( ) ( ) ( )
( )
( ) ( ) ( )
( )
2
2 2
2 2
2 2
2 2 3 2 2 2 2
2 2
a b a b
a b a b a b a b a b a b a b a b
a b ab b b a ab b b a b b a b

+ ( + +

= = = =
+ +


( ) ( ) ( )
( )
[ ]
( ) ( )
1
2
2 2 2
.
a b a b b b
b a b a b a
a b a a b
b
a b
b b a
b
a b
+ (

= = = = =

_

Vjeba 047
Skrati razlomak:
2 2
2 2
.
2
a b a b
a b
+ +
+


Rezultat: a + b.

Zadatak 048 (Robert, tehnika kola)
Izraunaj:
2
1
3.
2
x x y x
x xy y

Rjeenje 048
Nazivnik xy y moramo rastaviti na faktore tako to emo izluiti y:

xy y = y (x 1).
Sada je:

( )
[ ]
1
kratimo s (x-1)
1
zlu
2 2
1
3 3
2
uje o y
2
m
x x
x
x y x x
i
y x
x xy y x y

=

=

=

[ ] kra
2
1 1 3 2 6 6
3 3 . timo s
2 1 1 2 1 2 1 2
x
2
y
x y x x x x x x x x
x y

= = = = = =
Vjeba 048
Izraunaj: .
1
xy y
x

Rezultat: y.

Zadatak 049 (Robert, tehnika kola)
Izraunaj:
2 5 2 3
1 2 2 4
.
2 2 3
2
x x y x x
y
x x x y y
+ +

+

Rjeenje 049
Sljedee izraze rastavimo na faktore izluivanjem zajednikih faktora:

( )
[ ] ( ) ( ) razlika kvad
5 2 3 3
rata
2 2 3
1 1 1 x y x x x y x x y x y = = = +
( )
2
2 2 x x x x + = +

4

( ) 2 4 2 2 x x + = +

( )
[ ] ( ) ( ) razlika kvadr
2 3 2
ata
2
1 1 1 x y y y x y y x y x y = = = +
Sada je:
( ) ( )
( )
( )
( ) ( )
[ ]
1 1
1 1 2
kratimo iste fakto
3 2
re
2 1 1
1 1
2 3
2 1 2 1 2 2 x y x y x
x x y
x x x x
y x x y y y y x
+ +
+
+ +
= = =
+

_ _


2 2 2 2 2
1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 1 2 2
.
3 2 2
1
x x x x x
y y y y y y
x
y
x x
y x
+ + +
= =
+
= = =
Vjeba 049
Izraunaj:
2 4
.
2
1
2
x y x x
y
x x
+

+

Rezultat: 2.

Zadatak 050 (Robert, tehnika kola)
Izraunaj:
1
1 .
1 2 1
x x
x x
+ | |
+
|
+
\

Rjeenje 050

1 1 prvo raunamo u zagradi, zajedniki nazivnik ili najmanji
zbrajamo dva razlomka zajedniki viekratnik je x+1 1
1
1
1 2 1 1 2 1
x x x x
x x x x
( ( + + | | | |
+ = = + = =
| | ( (
+ +
\ \

1 1 2 1 2 1
.
1 2 1 2
1
1
1 1
1
2 1
x
x
x x x x x
x x x x
+ + + + +
= = =
+ +
+

Vjeba 050
Izraunaj:
1
1 .
1 2 1
x x
x x
+ | |

|
+
\

Rezultat:
1
.
1 2x


Zadatak 051 (Kolegice, gimnazija)
Skraivanjem izraza:
2
9 4
6 4
a
a

+
dobivamo:
3 3 2 3 2
. . . 3 1 .
2 2 2
a a a
A B C a D
+

Rjeenje 051

U zadanom izrazu rastavimo brojnik i nazivnik na faktore:

( ) ( )
( )
( ) ( )
( )
3 2 3 2
2 2
3 2 9 4 9 4 3 2
.
6 4 6 4 2 2
2
3 2 razlika kvadrata
izluimo broj 2 3
3 2
2
a a
a a a a a
a a
a
a
+
+ (
= = = =
(
+ +

+
+

_

Odgovor je pod D.

Vjeba 051
Izraunaj:
2
25 1
.
5 1
a
a

Rezultat: 5a + 1.



5
Zadatak 052 (Kolegice, gimnazija)
Skraivanjem izraza:
( )
2
9 4
14 2
a
a

dobivamo:
2
1 3 2 1 1
. . . .
14 2 2 2 2
a a a a
A B C D
a
+

Rjeenje 052

U zadanom izrazu rastavimo brojnik i nazivnik na faktore:

( ) ( )
( ) ( )
( )
( ) ( )
( )
( ) ( )
( )
3 4 3
7 razlika kvadrata
izluimo broj 2
4
2 2
9 4 9 4 3 4 3 4 1 1
.
14 2 14 2 2 7 2 2 7
2 7
a a
a a a a a
a
a
a a a
a
a
+ +
+ + (
= = = = =
(

_

Odgovor je pod D.

Vjeba 052
Izraunaj:
( )
2
1 1
.
2
a
a

Rezultat: a.

Zadatak 053 (Renato, tehnika kola)
Izraunaj:
2
2
3 21
.
7
x x
x x

+

Rjeenje 053

U zadanom izrazu rastavimo brojnik i nazivnik na faktore:

( )
( )
2
2
7 izluimo 3x
izluimo broj x
3 3 2
7
1 3
. 3.
7
x x
x x
x x x
x x x
(
= = = =
(

+
+

Vjeba 053
Izraunaj:
2
2
2 14
.
7
x x
x x
+
+

Rezultat: 2.

Zadatak 054 (Renato, tehnika kola)
Izraunaj:
1
.
2
1 2
xy y x
x x
+
+

Rjeenje 054

U zadanom izrazu rastavimo brojnik i nazivnik na faktore:

( ) ( )
( )
iz prva dva lana izluimo y, iz druga dva izluimo -1
izluim
1 1 1 1
2
o -
2
1 2 1 2 1
1
y x x xy y x
x x x x
( +
= = =
(
+ +


( ) ( ) ( )
( )
( )
( )
izluimo 1 1
kratimo s 1
2
prepoznajemo kvadrat razlike
1
1 1 1 1
.
1 1 1 1
1
x x
x
y
x
x
y y y
x x
(
= = = ( = =

=
(





Vjeba 054
Izraunaj:
1
.
2
2 1
xy y x
x x
+
+


Rezultat:
1
.
1
y
x

.

Zadatak 055 (Renato, tehnika kola)
Izraunaj:
2 2
3 3
1
.
a b
a b a b
+

+ +




6
Rjeenje 055


( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
2 2 2 2
1 2 2 2 2
1 1
3 3 2 2 2 2
2 2
2
2 2
2
a b a ab b
a a b b a b ab
a b a b
a b a b a ab b a b a ab b a b a ab b
a b
+ +
+ + +
= = = =
+ +
+ + + + + + +
+


( )
( )
.
3 3 2 2
ab ab
a b a b a ab b
= =
+ + +

Vjeba 055
Izraunaj:
2 2
3 3
1
.
a b
a b a b
+
+
+ +


Rezultat:
( )
2 2
2
.
3 3
a b ab
a b
+
+


Zadatak 056 (Renato, tehnika kola)
Izraunaj:
2
2
8 8 2 4 2
.
2
2
4 1
x x x
x x
x
+ +

Rjeenje 056

( )
( ) ( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
2
2
2 4 4 1 2
2 2 2 1 4 8 8 2 4 2 2 4
.
2 2
2 1 2 1 2 1 2
2
2 1 2 1
2
2 1
2
1
4
1
1 2
x
x x
x x x x
x x x x x x x
x x x
x
x
x x
+ +
+ + +
= = = =

+
+ + + +
+


Vjeba 056
Izraunaj:
2
2
4 4 1 4 2
.
2
2
4 1
x x x
x x
x
+ +

Rezultat:
2
.
x


Zadatak 057 (Renato, tehnika kola)
Izraunaj:
2
2
1 1
: .
3
1
1
x x
x x
x
+ +
+ +

Rjeenje 057
( )
( )
2 2 2 2
1 1 1 1 1 1
: .
3 2 2
1 1 1
1 1
2
1
2
1 1 1
x x x x x
x x x
x x x x x
x x
x x
+ + + + +
=
+ +
+ +
= =
+ +
+ +

Vjeba 057
Izraunaj:
2 3
1 1
: .
2
1
1
x x x
x
x
+ +
+
+


Rezultat:
2
1
.
2
1
x
x

+


Zadatak 058 (Nepoznata, hotelijerska kola)
Rastavi na faktore sljedei izraz:
4 3 2
. a a a a +

Rjeenje 058
1.inaica

( ) ( )
4 3 2 4
3
grupiramo prva dva
iz prve zagrade izluimo a
i zadnja dva lana
iz druge zagrade izluimo a
3 2
a a a a a a a a
(
(
+ = = + = =
(
(
(



( ) ( ) ( ) ( )
( )
izluimo
3 2
a 1 1 . a 1 1 1 a a a a a a a = + = ( = +




7
2.inaica

( ) ( )
2
grupiramo prvi i trei,
iz prve zagrade izluimo a
te drugi i etvrti lan
iz druge zagrade izluimo a
4 3 2 4 2 3
a a a a a a a a
(
(
+ = = + + = =
(
(
(

( ) ( ) ( ) ( )
( ) ( )
( )
2
izluimo a a +1
2 2 2 2 2
1 1 1 1 1 1 . a a a a a a a a a a
(
= + + = = + = +
(



3.inaica

( ) ( )
iz prve zagrade izluimo a
grupiramo prvi i etvrti
2
lan, te drugi i trei lan
iz druge zagrade izluimo a
4 3 2 4 3 2
a a a a a a a a
(
(
+ = = + + = =

(
(
(



( )
( ) ( )
( )
( )
( )
( )
3 3 2 2
x y x + xy + y
3 2 2 2
1 1 1 1 1 a a a a a a a x y a a a
(
= = = + + =
(

=

( ) ( )
( )
( )
( )
2 2
1 1 1 1 izluimo a 1 . a a a a a a a a a = ( = + + = +



4.inaica

[ ]
( ) ( )
( )
( )
u zagradi grupiramo prva
izluimo a
dva i zadnja dva
4 3 2 3 2 3 2
1
lana
1 a a a a a a a a a a a a
(
+ = = + = = + =
(



( ) ( )
( )
( )
( )
2 2
1 1 1 1 . a a a a a a a = + = +
Vjeba 058
Rastavi na faktore sljedei izraz:
4 3 2
. a a a a + + +

Rezultat:
( )
( )
2
1 1 . a a a + +

Zadatak 059 (1A, hotelijerska kola)
Prikai u obliku umnoka:
3 2 2
12 8 3 2 . a a b ab b +

Rjeenje 059
1.inaica

( ) ( )
2
grupiramo prva dva
iz prve zagrade izluimo 4a
i zadnja dva lana
iz druge zagrad
3 2 2 3 2 2
1
e iz
2 8 3 2 12
l
8 3
uimo b
2 a a b ab b a a b ab b
(
(
+ = = + = =
(
(
(



( ) ( ) ( ) ( )
( )
izluimo 3
2 2
4 3 2 3 2 3 2 4 . a 2b a a b b a b a b a b = + = ( = +


2.inaica

( ) ( )
grupiramo prvi i trei,
te drugi i etvrti
3 2 2 3 2 2
12 8 3 2 1 3 2
an
2 8
l
a a b ab b a ab a b b
(
+ = = + + =
(



( ) ( ) ( ) ( )
( )
iz prve zagrade izluimo 3a
2
izluimo 4a +b
iz druge zagrade izlu
2 2 2
3 4 2 4
imo 2
2 .
b
4 3 a a b b a b a b a b
(
(
= = + + = = +
(
(

Vjeba 059
Prikai u obliku umnoka:
3 2 2
12 8 3 2 . a a b ab b + + +

Rezultat:
( )
( )
2
4 3 2 . a b a b + +

Zadatak 060 (1A, hotelijerska kola)
Prikai u obliku umnoka:
3 2
2 3 2 3. x x x +

Rjeenje 060

8
1.inaica

( )
( )
3 2 3 2
2 3 2 3 2 3 2
2
grupiramo prva dva
iz prve zagrade izluimo x
i zadnja dva lana
iz druge zagrade izlui
3
mo
x x x x x x
(
(
+ = = + + = =
(

(
(

( ) ( ) ( ) ( )
( )
[ ] ( ) ( ) ( )
2 2
2 3 2 3 2 3 1 2 3 1 1 izluimo 2x+3 razlika kvadrata . x x x x x x x x = + + = ( = + = = + +



2.inaica

( ) ( )
grupiramo prvi i trei, iz prve zagrade izluimo 2x
te drugi i etvrti lan iz druge zagrade izluimo 3
3 2 3 2
2 3 2 3 2 2 3 3 x x x x x x
( (
+ = = + = =
( (



( ) ( ) ( ) ( )
( ) [ ] ( ) ( ) ( )
2 2 2
2 1 3 1 1 2 3 1 1 2 3
2
izluimo x 1 razlika kvadrat . a x x x x x x x x
(
= + = = + = = + +
(



Vjeba 060
Prikai u obliku umnoka:
3 2
2 3 2 3. x x x + + +

Rezultat:
( )
( )
2
2 3 1 . x x + +