Xac Dinh Toa Do Dia Ly PDF

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 5

CACH XAC INH TOA IA LI (KINH , VI )

TRN LY THUYT VA THC T


T!"#"$%&'
To a l l c s xc nh v tr cc im? C bao nhiu cch xc nh v tr im m
ban bit.
Cch xc nh to a l trn bn v ngoi thuc t c ging nhau khng ? Nu khng,
chng khc nhau nhu th no?
HS thuc hnh cch xc nh to cc im bt ky trn t bn tu chon
Toa a l l c s xc nh v tr cc im trn b mt Tri t. C nhiu h toa : toa a
l, toa cuc, toa vung ..
Toa a l ca mt im trn b mt Elipsoid chnh l kinh () v vi ( ) ca im
- Kinh : Kinh ca mt im l gc nh din hop bi mt phng cha kinh tuyn gc v mt
phng cha kinh tuyn i qua im . Theo hi ngh thin vn quc t hop Washington (1884) ly
kinh tuyn Greenwich i qua i thin vn London lm kinh tuyn gc. T kinh tuyn v pha ng
v Ty uoc tnh
Kinhng(East)t0
o
n180
o
vphang
Kinh Ty (West ) t 0
o
n 180
o
v pha Ty
tin xc nh, t nm 1884 Hi ngh thin vn quc t ti Washington ly kinh tuyn qua i
thin vn London (Greenwich) lm kinh tuyn gc (0
o
)
Vd: Vit Nam c kinh 103
o
n 109
o
kinh ng
- V : Vi a l ca mt im l gc hop bi ung dy doi i qua im v mt phng xch
o
Vi Bc (North) t0
o
n90
o
vpha Bc
Vi Nam (South) t 0
o
n 90
o
v pha Nam
Vd:ToaddialcaHNi:(21
o
02B, 105
0
)
ViBc (North)t0
o
n90
o
vphaBc
Vi Nam (South) t 0
o
n 90
o
v pha Nam
Vd:ToaddialcaHNi:(21
o
02B, 105
0
)
()*"$+,T!"#"$%&-T./+01+"234T./+561*76
Ta dua vo kinh , vi ca cc kinh tuyn vi tuyn xung quanh im y
Vy theo hnh v:
AB
xMB ' 15
=
V
Vy theo hnh v:
CD
xCM ' 15
=
V
Ch :
Khong cch gia 2 vi tuyn hoc 2 kinh tuyn gn nht phi uoc o qua im cn tm toa

Trn bn a hnh t l ln hn 1:100.000, ngoi h thng kinh vi tuyn xc nh toa a l,
trn bn cn c h thng toa km (x,y)

*)*,()*"$+,89+,"#"$%&'+:49T,;*T<
Mi gi l g ? lch gi v lch kinh c mi quan h g ?
Tnh kinh ca mt im nu bit lch gi a phung t im n 1 im khc
bit to
Ti l 10:00 ti B l 11:30. Tnh kinh im nu bit kinh im B l 102
o
Tri t c chia lm 24 mi gi. Mi gi tnh gi a phng ti mi !h" #$c. Mi gi ch"%n
c tnh t& 'r((n)ich* +nglan,. Mi mi gi chi-m !h./ng 01 2 !inh* ranh gi3i c4a n5 6c nh
,$a th(. a gi3i hnh chnh # !inh t- c4a !h" #$c.
V vy lch gi i phung v lch kinh gia 2 khu vuc c su lin quan vi nhau
M"7n 6c nh !inh 2 a l8 c4a m2t im tr9n :; m<t Tri t ngi ta ,$a #. h= >"/ c4a ?$
ch"@n 2ng t$ >"a@ c4a >"/ t
A Tri t >"a@ t& TB@ ?ang CDng m2t ch" !E mt 24g. Fh #G@ 0g Tri t >"a@ c H 01.*
0 pht Tri t >"a@ c 01 pht
A F-" cIn cJ #. 2 ca. c4a M<t tri ha@ m2t thi9n th n. 5 6c nh gi* thK mi m2t im
tr9n m<t t c5 !inh 2 !hc nha" ?L c5 gi a phng !hc nha". Mai a phng cNng tr9n m2t
!inh t"@-n thK cNng c5 m2t gi* !hc !inh t"@-n thK !hc gi
A OK Tri t >"a@ t& TB@ ?ang CDng n9n gi cc im P pha CDng ?L ?3m hn gi cc im P pha
TB@. 'i/ ?Q hi=n gi M<t tri ang Jng :5ng ti R* n-" tr3c 5 0 gi M<t tri Jng :5ng ti S thK
im S nTm #; pha CDng im R # cch R 01.. Tng t$ * n-" ?a" 5 0 gii M<t tri Jng :5ng
ti U thK im U nTm #; pha TB@ im R # cch R 01.. Fh #G@ D ch9nh l9ch !inh V ?L c5 tr ?7
tng Jng #3i 2 ch9nh l=ch gi
O ,W: 'i a phng c4a M n2i l 02 gi* cNng lc 5 gi a phng c4a M/i phXng l 02
gi YZ 24[. Tnh 2 l=ch !inh 2
C2 l=ch gi 02gYZ24[ A 02g H YZ24[
C2 l=ch !inh YZ 6 01 pht H 41 pht
24[ 6 01\]^ H ] pht
C2 l=ch !inh t"@-n l 10Z
F-" !inh 2 c4a h n2i l 0^1.12Z _C thK !inh 2 M/i phXng l
0^1.12Z `10Z H 0^].4Ya
*)*,()*"$+,3="#"$%&'+:49T,;*T<
Ngui ta dua vo u xc nh vi ngoi thuc t ?
Ngui ta khng th o tnh truc tip vi a l ca mt im m phi
thng qua quy lut thin vn.
o Tri t chuyn ng m ta thy ton b thin cu chuyn ng
theo chiu nguc li theo mt trc goi l trc v tr. Trc v tr gp
thin cu ti 2 im goi l thin cuc.
cao ca thin cuc trn chn tri nhng ni c vi khc nhau l
khc nhau
Mun tm vi a l ca 1 im ta o cao ca thin cuc trn chn
tri ti im .
Nhung trn bu tri khng xc nh uoc thin cuc nn ta dua vo cc
thin th nhu sao, mt tri
C nhiu phung php xc nh vi
()*"$+,3="#>;%34+:?9@%:7+*;*
c nh vi dua vo ngi sao gn cuc (Bc cuc) c nhng uu khuyt im g?
Gi s ta quan st mt ngi sao gn cuc
Ti thi im T1 ngi sao t v tr cao nht.
Ti thi im T2 (sau 12 gi) ngi sao v tr thp nht.
Vi ti uoc tnh theo cng thc.
Ln : h1 g
Ln : h2 g

Nhu vy: mun xc nh vi bng ngi sao gn cuc ta ly trung bnh
cng gc cao nht v thp nht ca ngi sao (o bng dng c o gc).
hung php ny c tr ngi l sau khi o uoc gc cao nht (hoc
thp nht) ta phi oi 12 gi na o gc thp nht (hoc cao nht).
hung php ny ch thch hop nhng ni c m di.
khc phc trung hop ny ngui ta o sao Bc cuc, l ngi
sao sng, r trn bu tri v nm gn thin cuc Bc nht (cch 0
0
54). Sau khi o sao Bc cuc
(1ln) ta cng hoc tr gc cch cuc
()*"$+,3="#>;%34+:?9@%&A+0BT8C
c nh vi dua vo ngi sao ln bt ky c nhng im thun loi v bt loi nhu th no ?
: L ni quan st
: L thin nh, gc t ngi sao n thin nh l thin nh cu
h: cao trn chn tri ca ngi sao
: xch vi ca ngi sao l gc hop bi ngi sao n xch o tri
1: mt phng chn tri
2: mt phng xch o
3: mt phng xch o tri
Ta c : ( nm trn thin nh)
(nm dui thin nh)
Vy


Trong 90
o
h
: xch vi ca ngi sao hoc mt tri, d khng ph thuc vo v tr quan
st m ch ph thuc vo thi im quan st
khc phc trung hop khng c lch thin vn ngui ta xc nh vi dua vo su di chuyn ca
mt tri trong vng ch tuyn
()*"$+,3="#>;%34DETT.F9
Ti sao dng mt tri xc nh vi ? o gc nhp x vo lc no? Mi quan h gia thi im
o, vi o v gc nhp x nhu th no?
Mt tri chiu thng gc 23
o
2 CTB ngy 21 h ch
Mt tri chiu thng gc xch o ngy 219 thu phn
Mt tri chiu thng gc 23
o
2 CTN ngy 2112 ng ch
Mt tri chiu thng gc xch o ngy 213 h ch
Nhu vy trong 35 ngy mt tri chuyn ng ln v xung 2 ln trong vng ch tuyn
(23
o
2 x 4 93
0
48) Vy mt ngy mt tri chuyn ng uoc gc 1525.15. T c th tnh
uoc xch vi ca mt tri moi thi im.
V: Ngy 2010, mt tri di chuyn t xch o n Nam ch tuyn. Ngy 2010 cch ngy
thu phn 219 l 29 ngy. Vy mt tri cch xch o v pha Nam 1 gc l:
29 x 1525.15
o
29.3
hay d xch vi ca mt tri l
o
29.3 vi Nam
Theo hnh v :

o
29.3
M 90
o
h
Vy : 90
o
h
o
29.3
Hay 90
o
h
Trong
o
29.3 l xch vi ca mt tri

You might also like