SVEUILITE/UNIVERZITET VITEZ TRAVNIK FAKULTET POSLOVNE INFORMATIKE STUDIJ I CIKLUSA, GODINA STUDIJA: V CIKLUS; II GODINA SMJER: INFORMACIONE TEHNOLOGIJE

OPIS PROSJENE LOKALNE RAUNARSKE MREE

STUDIJ SLUAJA

Travnik 21.06.2012.

SVEUILITE/UNIVERZITET VITEZ TRAVNIK FAKULTET POSLOVNE INFORMATIKE STUDIJ I CIKLUSA, GODINA STUDIJA: V CIKLUS; II GODINA SMJER: INFORMACIONE TEHNOLOGIJE

OPIS PROSJENE LOKALNE RAUNARSKE MREE

STUDIJ SLUAJA

IZJAVA: Ja (ime i prezime) student Sveuilita/Univerziteta Vitez Travnik, Indeks broj: ____________odgovorno i uz moralnu i akademsku odgovornost izjavljujem da sam ovaj rad izradio potpuno samostalno uz koritenje citirane literature i pomo profesora odnosno asistenta. Potpis studenta: _________________

STUDENT: Aldin Jagodi PREDMET: Raunarske mree PROFESOR: pof. Dr. Duan Starevi ASISTENT: Mr. Afan eo

Contents
1. 2. Uvod..................................................................................................................... 1 Opis raunarske mree ...................................................................................... 2 2.1. Hardwerske komponente ................................................................................... 3 2.1.1. Mrena kartica ............................................................................................ 3 2.1.2. Komutator (Switch).................................................................................... 3 2.1.3. Usmjeriva (Router) ................................................................................... 4 2.1.4. Bezbjednosna barijera (Firewall) ............................................................... 5 2.1.5. ADSL modem ............................................................................................ 5 2.1.6. UPS ............................................................................................................ 5 2.1.7 Server .......................................................................................................... 6 2.1.8. tampa ...................................................................................................... 6 2.1.9. Eksterni disk ............................................................................................... 6 3. Zakljuak: ........................................................................................................... 7

Literatura .................................................................................................................... 8

1. Uvod
Pod raunarskom mreom se podrazumjeva kablovima ili na drugu nain povezani raunari i drugi ureaji, a sa ciljem komunikacij i dijeljenja podataka. Obino kada se kae raunarska mrea neupueni misle da se radi o raunarima ali pojam raunarka mrea podrazumjeva razvodnike, skretnice ili komutatore i rutere.danas postoji obilje tehnologija koje omoguavaju povezivanje i prenos podataka sa jednog mjesta na drugo. Najjednostavnije reeno veza dva raunara koji dijele svoje kapacitete se moe nazvati raunarskom mreom. Raunarske mree se dijele na: LAN (Local Area Network) MAN (Metropolitan Area Network) WAN (Wide Area Netvork)

Posto emo u radu opisati jednu LAN mreu osvrnut cemo se malo na to ta je ustvari LAN mrea. Lokalne mree se organizuju za potrebe zatvorenih poslovnih sistema na manjim udaljenostima. Izuzetno su praktine zbog toga to smanjuju potrebu za papirnim dokumentima. Komunikacija izmeu zaposlenih se odvija u elektronskoj formi, to istu ini znatno brom i efikasnijom. Komunikacioni kanali u ovakvom tipu mree su velikog kapaciteta, a njihova podlonost grekama je svedena na minimum. Zadatak ovog rada je opis jedne prosjene lokalne raunarske mree.

2. Opis raunarske mree

Cilj ovog rada jeste prikazati kako izgleda jedna lokalna raunarska mrea(koju emo da zamislimo). Lokalna mrea je povezana u jednostavan tip mree zvijezda, u kojem su svi raunari prikljueni na jedan server. Kao medijum veze koristise UTP 5e kabal sa RJ45 tipom konektora, jer su se u prkasi pokazali kao jako kvalitetni i dosta pouzdani. Iako UTP kabal nema propusnu mo kao neke druge vrste kablova, on i vie nego zadovoljava potrebe prosjene mree. Na krajevima mree je ukupno 10 raunara grupisanih u nekoliko radnih cjelina. Radna cjelina Komercijala obuhvata 6 raunara koji su povezani u sopstveni WorkGroup Switch, radi lakeg komuniciranja meusobno. Slijedea cjelina je povezana Hub-om i tu su raunovodstvo i direktorov asistent. Asistent mora da dobija dnevne izvjetaje pa j e zbog toga spojen na hub sa raunovodstvom. Mrea je zatienja firewall -om kod rutera i imamo jo jedan za direktorov raunar. Na mreu je postavljen office laserski multifunkcionalni tampa. Server i eksterni disk su locirani u sigurnoj sobi. Posebno izgraenom odjeljenju u poslovnom prostoru gdje bi zamiljena firma trebala biti. Sigurna soba bi imala zatitu od poara i provala. Konekcija sa internetom bi bila sprovedena preko ADSL rutera. Koristio bih se NetFlat 6 paket usluga BHTelecoma koji dozvoljava neogranien promet od 6144 Kb/s u download-u i 512Kb/s u uploadu. Navedene brzine bi zadovoljavale potebe preduzea (prilikom istovremenih koritenja usluga za telefonske i video konferencije).

Slika 1. Topologija raunarske mree 2

2.1. Hardwerske komponente Po svojoj strukturi zamiljena mrea je klasina mrea. Koristie se tipine hardverske komponente, konkretno: raunari, mrene kartice, tampai, trajni izvori napajanja, komutatori, usmjerivai, telefonske linije i UTP kablovi. 2.1.1. Mrena kartica Radi uspostavljanja interfejsa izmeu raunara i same mree, koristi se mrena kartica. Kako je zamiljena mrea lokalnog kataktera nazivamo je i LAN adapter Local Area Network Adapter. Kako bi mrea razlikovala jedan raunar od drugog, svaka mrena kartica ima jednstvenu 48-bitnu adresu. To je tzv. fizicka ili MAC adresa. Tok procesa je sledei: nakon to sistem okvir u zaglavlje tog okvira mrena kartica upisuje svju adresu preko koga se alje okvir, nakon ega se upisuje i odredina adresa. Kada se okvir jednom sistem vri de-enkapsulaciju ako se odgovarajue adrese poklapaju. Kadsa se podaci alju, NIC pretvrara paralelne bite podataka u serijske bite. U sluaju da raunar prima podatke, NIC obavlja suprotnu funkciju, konvertuje serijske bite u paralelne bite radi breg prenosa magistralom prema procesoru. Kao to je navedeno svaka mrena kartica ima svoju MAC adresu koja je sastavljena od 12 heksadecimalnih cifara. Svaki potencijalni proizvodjac mrenih kartica prije nego to otpone sa proizvodnjom mora od meunarodnog Instituta Elektrinih i Elektronskih Ininjera da dobije blok adresu, obino od 24 bita. Tako da je prvih tri bajta kod MAC adrese uvijek isto od istog proizvodjaca. 2.1.2. Komutator (Switch) Dva ureaja koja se najvie mjeaju su Switch i Hub. Mada su slini i switch i hab se koriste da bi se povezalo vie raunara u jednu lokalnu cjelinu, ali drugaije funkcioniu. Dok hab alje ulazni signal sa ulaznog porta na sve ostale portove, Switch ita MAC adresu i na osnovu nje alje pakete samo odgovarajuem podatku. Da bi se ostvarilo navedeno Switch u svojoj memoriji uva tabelu sa MAC adresama raunara i komplementrarnih portova. Prednosti Switch-eva: 3

Switch omoguava podjelu LAN-a na vie kolizionih domena Prislukivanje je onemogueno Zato to hab proslijeuje sve ulazne podatke na sve portove, bilo koji raunar moe da prislukuje komunikaciju neka dva raunara. Kod switcha to nije sluaj, jer se saobraaj emituje samo na odredini port. Vei propusni opseg U mrei gdje su raunari povezani preko haba, raunari dijele propusni opseg. U mrei sa istim protokom, ali gdje su raunari povezani preko switch-a, svaki raunar koristi svoj propusni opseg. Omogueno potpuno istovremeno prenoenje podataka u oba smjera (pun duplex) Kolizija je onemoguena kod habova kolizica se samo detektruje, ali zato kod switch-eva do kolizije i ne dolazi. (kolizioni domen skup ureaja povezanih na lokalnu raunarsku mreu i medijuma izmeu njih u kojem kada jedan ureaj poalje neki okvir, taj okvir dolazi do svih ostalih raunara u datom skupu.)

2.1.3. Usmjeriva (Router) Kada hoemo da poveemo dvije ili vie mrea koristimo ruter. Mree koje se mogu povezati mogu biti fiziki i direktno povezane ili udaljene. Ruter (eng. Putanja) odreuje put kuda paket informacija treba da ide. Taj paket se proslijeuje sledeem ruteru. Da bi znali kuda rutirati podsatke ruteri koriste tabele rutiranja smjetene u svojim RAM memorijama. Male mree koriste rutere da budu veza same mree i Interneta, a po svojoj prirodi su u utini mali raunari specijalizovani za slanje podataka. Ruter koristi adrese, ali su to ne adrese raunara, ve adrese mrea. Kada ruter primi paket podataka na jedan od svojih portova, on ispita adresu na koju je taj paket poslat, iz te adrese, izdvoji adresu mree na kojoj se nalazi odredini raunar i na osnovu te mrene adrese odluuje gdje e dalje proslijediti paket. U sluaju da mrea na kojoj se nalazi odredini raunar moe da pristupi direktn, ruter alje paket toj mrei, alternativno ruter analizira tabelu rutiranja, bira najbolju putanju do odredine mree i izabere drugi ruter koji se nalazi na putanji ka traenoj mrei i proslijedi mu paket.

Svaka mrea ima taku kontakata sa nekom drugom mreom i taj izlaz sa mree podrazumjevani mreni prolaz nazivamo Default Gateway. To je prolaz kojim se usmjerava saobraaj iz jedne mree na neku drugu mreu. Obino se male kune ili kancelatijske lokalne mree instaliraju tako da se raunarima u mrei daju odreene IP adrese, ali kada ti raunari alju podatke van mree, u paketu se njihova adresa zamjenjuje IP adresom rutera koji se takoer nalazi u mrei i povezan je sa Internet provajderom. To znai da svi raunari iz ove mree, kada izau na Internet, vide se kao da imaju adresu rutera. U tom sluaju, kaemo da raunar ima unutranju IP adresu i spoljanju IP adresu. Zahvaljujui tome to se njihova adresa ne vidi na Internetu, raunari ija se adresa prevodi, ne mogu ostvarivati sve tipove veza na Internetu. Iz istog razloga jedna od posljedica prevoenja adresa jeste i poveana bezbijednost i privatnost raunara iz lokalne mree. 2.1.4. Bezbjednosna barijera (Firewall) Pod Firewall-om podrazumjevamo ili bezbjedonosni ureaj ili softver koji je smjeten izmeu neke lokalne mree i javne mree sa ciljem da titi podatke u mrei od neautorizovanih korisnika. To postie bilo blokitanjem i zabranom pristupa, a shodno unaprijed usvojenim pravilima koja je definisala bezbjedonosna doktrina. Kao i u sluaju ovog projekta ne moraju svi korisnici LAN mree da imaju jednaka prava pristupa mrei. Hijerarhiju pristupa sprovodimo postavljanjem firewall ureaja izmeu vie mrenih dijelova koji se mogu kontrolisati. 2.1.5. ADSL modem ADSL modem je ureaj koji povezuje jedan ili vie raunara na telefonskuu liniju u cilju koritenja ADSL usluge. ADSL modemi koji omoguavaju ADSL uslugu za vie od jednog raunara nazivaju se i ADSL ruteri. ADSL modemi rade na ADSL komnikacionoj tehnologiji koja omoguava daleko bri prenos podataka putem telefonske linije nego to je to sluaj sa standardnim modemima. Brzina prenosa podataka kod ADSL tehnologije je asimetrina tj. ADSL omoguava veu brzinu primanja podataka od slanja. 2.1.6. UPS 5

Za normalno funkcionisanje neophodno je obezbijediti i da itav sistem ima neometano napajanje strujom. Pod tim se podrazumjeva zatita sistema kako od strujnih udara ili struje loeg kvaliteta. Danas se redovno koriste tzv. UPS-evi, odnosno ureaju koji iste i izravnjavaju neravnine u strujnom toku i obezbijedjuju napajanje za odreeno vrijeme nakon nestanka elektrine energije. U cilju normalnog rada zamisljene raunarske mree nephodno je kvalitetno snadbjevanje strujom kao i odreeno vrijeme mogunosti rada kada lelektrine energije nema. 2.1.7 Server U oblasti informaionih tehnologija server je raunarski sistem koji pruza usluge drugim raunaskim sistemima klijentima. Komunikacija izmeu servera i klijenata odvija se preko raunarske mree. Naziv server najee se odnosi na cio raunarski sistem, ali se ponekad koristi i samo za hardver ili sofrver takvog sistema. Klijent i server zajedno obrazuju klijent server mrenu arhitekturu. U sluaju ovog informacionog sistema, server e hostovati web sajt, omoguavati uvanje ukupnih ili samo dijeljenih podataka. 2.1.8. tampa Kao i u svakom preduzeu i poerd uvoenja informacionog sistema postoji velika potreba i za tampanim materijalom. Ovaj projekat predlae dvostruko rjeenje. Jedan tampa za iru upotrebu svim korisnicima, a drugi samo za upotrebu od strane direktora. 2.1.9. Eksterni disk Savremeno preduzee je informacioni entitet. Koristei resurse materijalne ali i ljudske otkriva nezadovoljenu tranju, generie proizvod ili uslugu koji mogu tu tranju da zadovolje i za uraeni posao dobijaju naknadu. Nemoze se prenaglasiti koliko su informacije bitne za uspjeno poslovanje i funkcionisanje u 21. Vijeku. Sastavni dio navedenog uspjeha jeste i sigurnost informacija. Pored brige o virusima, neovlatenom pristupu, itd, takoer je vana fizika sigurnsot podataka. Zbog toga je projektovanma i sigurnosna soba, sa posebnom izolacijom, posebnim elektrinim napajanjem. Radi dalje bezbijednosti kao dodatni repozitor podataka me se koristiti prenosivi eksterni disk. 6

3. Zakljuak:
U ovom radu smo opisali jednu lokalnu raunarsku mreu koja sadri 10 raunara i 2 tampaa. Ozienje raunrske mree je uraeno kablom UTP 5s koje nema najbolj propusnu mo ali je dovoljno za ovaj vid prenosa podataka. Zatita se nalazi na dva mjesta od interneta do rutera i kod direktorovog raunara. Server se postavlja u posebno izoliranu prostoriju u kojoj se nalaze ureaji za neprekidno napajanje i prenosivi eksterni disk za cuvanje podataka.

Literatura
Internet sajtovi http://www.scribd.com/doc/86230671/11/Opis-ra%C4%8Dunarskemre%C5%BEe-u-preduze%C4%87u-Boss-Company-doo http://hr.wikipedia.org/wiki/LAN