Professional Documents
Culture Documents
အခ်စ္ကံေခေပမယ့္အႏွစ္က်န္ေစရမယ္
အခ်စ္ကံေခေပမယ့္အႏွစ္က်န္ေစရမယ္
pmrlcGifhjyKcsuf
384^2003 ( 6 )
rsufESmzHk;cGifhjyKcsuf
343^2003 ( 6 )
2003 ckESpf l ZGefv l 'kwd,tBudrf l tkyfa& 20000
rsufESmzHk;yef;csD
ae0if;atmif
twGif;okyfazmfyef;csD
armifarmifodkuf? 0if;odef;? 0if;Munf? ae0if;atmif
rsufESmzHk;yHkESdyfol
OD;rdk;,k0if; (05673)? y&ifh*&yfzpfyHkESdyfwdkuf
trSwf228^230?tvHkvrf;?tvkHjrdKUe,f/
twGif;yHkESdyfol
OD;Muifa&T (03105)? rdom;pkyHkESdyfwdkuf
trSwf90-at?atmufMunfhjrifwdkifvrf;?tvHkjrdKUe,f/
xkwaf 0ol
OD;ausmf[if; (0910)? ,HkMunfcsufpmay
trSwf(111)?33 vrf;? ausmufwHwm;jrdKUe,f/
jzefYcsda&;
aTyg&rD"rjyefYyGm;a&;tzJGU
trSwf(19 at^2)? Adkvf&mnGefYvrf;?'*HkNrdKUe,f/
(( 249573? 281663? (0999)21198)
wefzdk; 600 usyf
t&SifqEm"du ( a&Tyg&rDawm& )
1984ckEpS w
f iG fq,fwef;pmar;yGu
J ka&eH
d acsmif;NrKd ?Y txu(1)rSajcmuf
bmom(bmompHk)*kPfxl;jzifUjrefrmwpfEdkifiHvHk;'kwd,&vsufatmif
jrifonf/ oHk;xyfuGrf;vl&nfcReftjzpf 8wef;? 9wef;? 10wef;wdhk
oHk;ESpfqufwdkuf a&G;cs,fcHcJh&onf/
1998ckEpS w
f iG ftouf(30)jynfUykv&J wkarG;aeh txdr;f trSwt
f jzpf
wpfa,mufwnf;aewpfpw
d w
f nf;xm;pmtkyu
f pwif
kd xw
k af 0cho
J nf/
a&Tyg&rD"rpmayjyefYyGm;a&;tzGJY
rmwdum
1/
oabmxm;tjrif (wGJzufa&Tusifomoemydkif)
2/
zwfjyD;rSwfyg (eEmodef;ZH)
13
3/
trSmpmr[kwfaomaus;Zl;wifvTm (rma*s)
17
4/
t&SifqEm"duESifUawGYqHkjcif; (udkouf)
19
5/
tdrfapmifUewfESifUy|mef;&Gwfjcif;
32
6/
0ifavxGufavvm;? xGufav0ifavvm;
40
7/
&nfpl;ukodkvf
46
8/
aoG;tvSLESifUaumif;rIpGrf;&nf
56
9/
wrvGefb0ESifUusef&pfol
66
10/
tcspfuHacayr,fUtESpfusefap&r,f
74
11/
jrwfAk'\bJGYtrnfrSef
84
12/
tm;&Sdoltm;xkwfrStm;xGufrnf
92
13/
rm&fewfESifUrm&fpdwf
100
14/
0gyefcGifU
110
15/
120
16/
oufowfvGwfESifUukodkvfpdwf
130
17/
0ufysKdom;ESifU0rf;awmfvm;jcif;
146
18/
tm;xkwfjzpfzdkht"du
156
19/
t&SifqEm"duESifUawGYqHkjcif; ('kwd,ydkif;)
171
w&m;zGifU*kPfawmfyGm;
t&[H?
udavomuif;pifawmfrlaom jrwfpGmbk&m;/
t&[H?
qdwfuG,f&mt&yfyif raumif;rIudk
jyKawmfrrlaom jrwfpGmbk&m;/
t&[H?
ylaZmftxl;udk cH,lawmfrlxdkufaom jrwfpGmbk&m;/
t&Siq
f Eru
d
t*r[my@dw? tbd"Zr[m&|*kk
wGJzufa&Tusifomoemydkif
a&T[oFmod&DrEpHausmif;q&mawmfbk&m;MuD;\
oabmxm;tjrif
a&Tyg&rDawm& t&SifqEm"du xHrS ]pmrlrsm;udk
Munfh
I xifjrifcsuf a&;om;ay;yg&ef} [k awmif;qdv
k mojzifh
ay;ydkYvmaom pmrlrsm;udk tzefzef MunfhIum rdrdjriforQ
a&;om;vdkufygonf/
pmrlrsm;rSm tar;tajzrsm; jzpfaeonfudk awGU&yg
onf/ tar;tajzaygif; (13) ck &Syd gonf/ t&Siq
f Em"duESihf
awGUqHjk cif; u@rSm ar;cGe;f rsm;uyif ae&mrsm;rsm; ,lxm;o
jzifh tar;tajzodyYk if xnfo
h iG ;f vdu
k yf gonf/
t&Siq
f Em"duu xdx
k akd r;cGe;f udk ajzqd&k m ar;cGe;f \
y"metajzESihf ES;D EG,q
f ufpyfonfh taMumif;t&m? tcsut
f
vufrsm;udk tzufzufrS tjynft
h pHk yg0ifap tm*r? obm0
,kwt
d zHzk kH usr;f *eftpHw
k EYkd iS hf n
d tcdik t
f rm a&;om;ajzqdk
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
xm;onfukd awGU&ygonf/
erlemjy&ygvQif ,aeY Ak'b
mom jrefrmvlrsK;d vlMu;D
vli,f t&G,rf a&G; uav;oli,frsm;ygrusef ]ZdeH - ig;rmef
atmifjrif bk&m;&Siu
f }kd ponfjzifh &Gwq
f akd eMuaomfvnf; rmef
ig;yg;udk a&wGujf yprf;ygqdv
k Qif a&wGujf yEdik o
f l tawmf&mS ;rnf
xifygonf/ onfx
h uf wpfqifw
h ;kd jy;D rmefwpfyg;pD\ t"dym ,f
udk ar;vdu
k v
f Qiaf wmh trSet
f uef ajzEdik o
f l r&So
d avmuf jzpf
rnfxifygonf/
ae&mrSm t&Siq
f Em"duu ar;cGe;f \ y"metajz
jzpfaom rm&fig;yg;udk a&wGujf yjy;D aemuf qufpyfE;DS EG,af e onfh
t"dym ,frsm;udk ]bmhaMumifh 'gudk rm&f [kac:&onf? ol u
b,fvkd ESdyfpufwwfonf? b,folawGudk ESdyfpufwwfonf?
bk&m;&Siu
f ,
kd af wmfjrwfMu;D udak omfrS tvGwrf ay; y&deAd m ef0ifpH
cgeD;txd ESdyfpufwwfonf} ponfjzifh rm&fig;yg;ESifh pyf
odp&mrSeo
f rQ wpfpeG ;f wpfprQ ruse&f atmif xkwaf zmfajzqdk
xm;onfukd awG&Y ygonf/
&nfp;l ukov
kd f ar;cGe;f rSm vlwikd ;f ESihf ruif;Edik ?f uif;
r&? aeYpOfaeYwikd ;f jyKvyk af e&aom ukov
kd rf sK;d jzpfojzifh xdk
ukov
dk u
f kd pepfwus rSerf eS u
f efuef vkyw
f wfzYkd vkyd gonf/ wcsKUd
yHkrusyef;rus jzpfuwwfqef; vkyfonf? wcsKdU tukodkvf
tvkyaf wGukd ukov
kd x
f ifvkyo
f nf? xdt
k vkyaf wGonf wpfpkH
wpf&mtusK;d r&? aiGuek v
f yl ef;rQ jzpfrHk u tyg,foYkd usa&muf
10
t&Siq
f Eru
d
wwfyu
kH kd edygwfawmfvm oufaotaxmuftxm; pHv
k ifpmG jzifh
tus,w
f 0ifh ajzqdx
k m;onfrmS vGepf mG rSwzf ,
G af umif;vS ojzifh
zwfyg? rSwyf g? vdu
k ef musio
hf ;kH yg[k wdu
k w
f eG ;f vdyk gonf/
oufowfvw
G Ef iS hf ukov
kd pf w
d f jyemrSmvnf; ,aeY
acwfpm; vltawmfrsm;rsm; pdw0f ifpm; usio
hf ;kH aeaom jyem
jzpfaeygonf/ jiif;rqH;k Edik af om jyemvnf; jzpfaeygonf/
'gudk t&Siq
f Em"duu bk&m;&Si\
f tqH;k tjzwfukd pHv
k ifpmG
azmfjy&Si;f vif; tjiif;udk &yfapxm;ygonf/
odaYk omf oufowfvw
G u
f kd ckw;kH vky
f bmoma&;pnf;
k;H odr;f oGi;f rIrsm;udyk if wuf<upGm vIy&f mS ;jyKvyk af eonfukd awGU
&ojzifh 'Dtajzrsm;udk aocsmpGm zwfrSwfvdkufem usifhoHk;
xdpk nf;k;H rIvw
G u
f if;atmif a&SmifuiG ;f &ef jzpfygonf/
useaf r;cGe;f wd\
Yk tajzrsm;rSmvnf; enf;wlyif jzpf
ojzifh if;wdkYudk tus,fra&;awmhbJ zwfjzpfatmif zwfjyD;
vdu
k ef musio
hf ;kH yg[k wdu
k w
f eG ;f ygonf/
t&Siq
f Em"duESihf awGUqHjk cif; u@ESiw
hf uG pmtkyyf g
tar;tajztm;vH;k udk pk;Hk twdck sK;H ajymvdo
k nfrmS ,ck t&Sif
qEm"du\ pmtkyrf sK;d rSm awGU&? jrif&? zwf&cJaom pmtkyrf sK;d
jzpfojzifh ,ckvuf&b
dS 0\ at;csr;f om,mrI? b0\ukeq
f ;kH &m
edAm ef&onfh b0txd oHo&mwpfavQmufv;kH at;csr;f om,m
rIukd vdv
k m;olwikd ;f pmtkyf vuf0,fyikd q
f ikd f &&Sx
d m;apum
tNrrJ jywf zwfaI vhvm usio
hf ;kH yg[k wdu
k w
f eG ;f vdu
k yf gonf/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
11
t&Sif&mZdEmbd0Ho
Zlvdkif? 19? 2002/
12
t&Siq
f Eru
d
zwfNyD;rSwfyg
wpfaeY tifwmAsL;*sme,f wm0efct
H ,f'w
D mu uRef
awmfhudk ]t&SifqEm"duu 'DpmrltwGuf trSm a&;ay;ygvdkY
q&mhukd trde&Yf v
dS u
kd yf gw,f} vkadY jymjy;D pmrlzikd w
f pfcu
k kd ay;yg
w,f/ trSmpmudk tjrefq;kH vdck siyf gw,fvv
Ykd nf; olu xyfw
vJvJ ajymygw,f/ pmrlukd zwfzt
Ykd csed af wmif olu ay;csiyf kH
ray:ygbl;/
t&Siq
f Em"duudk rawGq
Y ?kH rzl;arQm&f wmMumvSjy?D zl;
awGYcsifaewkef; aemufxkwfrnfh pmtkyftwGuf trSma&;cdkif;
vdu
k w
f ,fqakd wmh t&Siq
f Em"duudk zl;awGv
Y u
kd &f ovdyk J 0rf;
omrdygw,f/
t&SifqEm"duudk zl;awGYcsifolawG trsm;MuD;? t&Sif
qEm"dueJY aqG;aEG;csio
f al wGvnf; trsm;Mu;D ? t&Siq
f Em"du&JU
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
13
t&Siq
f Eru
d
eEmodef;ZH
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
15
trSmpmr[kwfaomaus;Zl;wifvTm
q&mawmf t&Siq
f Em"duESihf pwif oduRr;f &onfrmS
tifwmAsL;*sme,frS twdkifyifcHt,f'Dwm udkouf\ aus;Zl;
aMumifjh zpfygonf/ wpfaeYwiG f udo
k ufrS q&mawmfEiS hf awGq
Y kH
ar;jref;xm;aom pmrlvmyd&Yk if; *sme,fwiG f "ra&;&m tar;
tajzu@wpf&yfxnfo
h iG ;f &ef uReaf wmfEiS w
hf ikd yf ifcMhJ uygonf/
*sme,fwiG f "ra&;&m tar;tajzrsm; xnfo
h iG ;f jcif;
jzifh bmoma&;udk oD;oefaY vhvm&ef tcsed rf ay;Edik af om vl
wef;pm;aygif;pHt
k wGuf *sme,fzwf&if; jrwfA'k \
a'oemawmf
rsm;ESihf tuRr;f w0ifjzpf&mrS trsK;d bmomomoemudk cspjf rwf
Ed;k vdpk w
d ?f xde;f odr;f apmifah &Smufvpkd w
d rf sm;? xdrk w
S pfqifh &Siaf wmf
jrwfA'k \
tqH;k trESit
hf nD aexdik u
f siBhf uv
H pkd w
d rf sm; &&Sv
d m
rnf[k ,HMk unfcMhJ uygonf/ xdaYk Mumifh q&mawmfukd avQmufxm;
16
t&Siq
f Eru
d
rma*s
t,f'DwmcsKyf
tifwmAsL;*sme,f
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
17
tusKd ;aumif;aumif;
vdck siw
f phJ w
d ef YJ
BuKd ;pm;cJw
h mr[kwyf gbl;/
taMumif;aumif;aumif;
vkycf siw
f phJ w
d ef YJ
BuKd ;pm;cJw
h myg/
t&SifqEm"duESifUawGYqHkjcif;
,aeYacwf a&;om;xkwaf 0vsu&f adS om pmayrsm;wGif
bmoma&;qdik &f m "rpmayrsm;udk pmzwforl sm; ydrk pkd w
d 0f ifw
pm; avhvmzwfv
I monfukd awGU&S&d onf/ "rpmayrsm;udk ,if;
odYk vltrsm; pdw0f ifwpm; avhvmzwfv
I mMujcif;rSm jrwfpmG
bk&m;&Sif\ tqHk;trw&m;awmfrsm;udk jyefvnfa&;om;ol
&[ef;oHCmawmfrsm;ESifh vlyk*dKvfrsm;u w&m;awmfvm ygVd
pmayrsm;udk trsm;em;vnfatmif jrefrmpum;ajyjzifh a&;om;
vmMujcif;onfvnf; taMumif;wpf&yftjzpfyg0ifonf/
bk&m;&Si\
f tqH;k trrsm;udk bmoma&;qdik &f m "rpm
ay avhvmolrsm; em;vnfv,
G af tmif &Si;f vif;a[majym a&;
om;vsu&f o
dS nfh q&mawmfrsm;teuf a&Tyg&rDawm&q&mawmf
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
19
t&Siq
f Em"duonf xif&mS ;aom q&mawmfwpfyg;jzpfonf/
q&mawmfukd 1968 ckEpS ?f Zefe0g&Dv(9)&uf? t*FgaeY
wGif a&eHacsmif;jrKd U? olaX;uke;f &yfuu
G f crnf;awmf OD;pde0f if;?
r,fawmf a':odef;odef;wdkYrS zGm;jrifcJhonf/ q&mawmf\ vl
trnfrmS armifaZmfoed ;f jzpfjy;D 1984 ckEpS ?f q,fwef;pmar;yGJ
udk a&eHacsmif;jrKd U? txu(1)rS ajcmufbmom *kPx
f ;l ? jrefrm
wpfEikd if v
H ;kH 'kw,
d jzifh atmifjrifco
hJ nf/ ausmif;om;b0 &Spf
wef;? ud;k wef;? q,fwef;rsm;wGif oH;k ESpq
f ufwu
kd f oH;k xyfurG ;f
vl&nfcRet
f jzpf a&G;cs,cf cH &hJ onf/
q,fwef;atmifjrifNy;D aemuf tr&yl&NrKd U? r[m*EmHk
ausmif;wdu
k f omoemhabmifoYkd 0ifa&mufco
hJ nf/ bGt
YJ rnfrmS
&Siq
f Em"dujzpfonf/ xdak usmif;wdu
k f y&d,wpd mayrsm; avh
vmqnf;yl;cJNh y;D 1992 ckEpS w
f iG f yxrausmb
f EYJG iS hf 1995 ckEpS f
wGif "rmp&d,bGYJ &&Scd o
hJ nf/
,cktcg oxHkNrdKU? auvmoawmif? a&Tyg&rDawm&
ausmif; wpfyg;wnf; {upm&D awm&aqmufwnf y&d,wf?
y#dywftvkyf BudK;pm;tm;xkwfvsuf&Sdonf/ ,if;odkY pdwf0if
pm;zG,faumif;aom xl;jcm;aom yg&rD&Sif q&mawmf t&Sif
qEm"du\ b0jzpfpOfrsm;udk q&mawmfxH ar;jref; avQmuf
xm;cJyh gonf/
]t&Sifbk&m; omoemhabmif 0ifa&muf&jcif;&JU &n
&nff
&G,fcsufeJY r0ifa&mufrD? 0ifa&mufNyD; pdwftajctaeawGudk
20
t&Siq
f Eru
d
trdefY&Sdygbk&m;}
]'Dar;cGe;f awGukd jrwfr*Fvmpmapmifu ar;vdYk OD;Zif;
ajzcJzh ;l ygw,f/ OD;Zif;&JU ]]ud,
k phf w
d u
f ,
kd pf pf}} pmtkyef YJ ]]raocif
bmvkyfMurvJ}} pmtkyfawGrSmvnf; jyefxnfhay;xm;ygw,f/
tJ'D pmtkyaf wGrmS yJ jyef&mS zwfMunfyh gawmhaemf}
]omoemhabmifukd tNy;D 0ifa&mufzYkd qH;k jzwfxm;yg&uf
eJY q,fwef;rSm ajcmufbmom*kPx
f ;l &atmif ajzqdjk zpfcyhJ akH v;
ausmif;om;vli,fawG twk,El ikd af tmif rdeMYf um;apcsiyf gw,
gw,ff
bk&m;}
]b,ftvkyu
f ykd J vkyv
f yk ?f ud,
k v
f uf&v
dS yk af ewJh tvkyf
udk taumif;qH;k t&nftaoG; jzpfatmif vkycf siw
f m OD;Zif;&JU
yifupkd w
d "f mwfyg/ 'Dpw
d "f mwfukd b,fvrkd S azsmufzsuyf pfv&Ykd rSm
r[kwfygbl;/
ud;k wef; ESppf ydik ;f uwnf;u &moufyef ouFe;f 0wfzYkd
tcdik t
f rm qH;k jzwfxm;Ny;D om;yg/ rdbpdwcf sr;f omatmif? rdb
qEjznfw
h t
hJ aeeJY q,fwef;ajzay;cJw
h myg/ ud,
k t
hf wGuf q,f
wef;ajzwm r[kwyf gbl;/ rdbtwGuf q,fwef;ajzwmyg/ q,f
wef;atmifNy;D rS ouFe;f 0wfciG jhf yKr,fvYkd qdx
k m;wmud;k /
ouFe;f tNy;D 0wfzYkd qH;k jzwfxm;Ny;D om;qdak wmh q&m0ef
jzpfatmif? tif*sief ,
D mjzpfatmifqw
kd hJ &nf&,
G cf suf vH;k 0 r&Syd g
bl;/ ud,
k af jzwJph mar;yGu
J kd taumif;qH;k jzpfatmif ajzr,fqw
kd hJ
&nf&,
G cf suf oefo
Y efaY v;yJ &Syd gw,f/ rdbudk vl0wfaMumifb0eJY
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
21
t&Siq
f Eru
d
23
]ud,
k phf w
d ef u
YJ ,
kd u
hf ,
kd f vGwv
f yfpmG aeEdik zf ?Ykd ud,
k t
hf vkyef YJ
ud,
k t
hf csed f wduspmG a0Edik zf Ykd wpfyg;wnf; awm&aqmufwnf
aewmyg/
trsm;eJY a&maESmjy;D ae&if ud,
k phf w
d ef YJ ud,
k u
hf ,
kd f jzpfzYkd
odyrf vG,b
f ;l / trsm;tm;jzifh olrsm;pdwef YJ ud,
k u
hf ,
kd f jzpfae
&wmrsm;w,f/
tm;emrIawG? iJn
h m axmufxm;&rIawGeYJ b0[m vGwf
vyfrI r&Sad wmhb;l / olrsm;cdik ;f wdik ;f vkyaf e&wmrsKd ; r[kwaf yr,fh
olrsm;qEukd jznfjh znfah y;ae&wmeJY ud,
k &hf UJ wu,fu
h ,
kd yf ikd q
f E
awG[m wjznf;jznf;eJY aemufukd a&mufa&mufomG ;&w,f/
&[ef;wpfyg;qDukd csO;f uyfvmMuwJh vlawG qdw
k mu
vnf; ta&twGurf sm;pGm? qErsm;pGmqdak wmh vltrsKd ;rsKd ;&JUqE
trsKd ;rsKd ;udk tNrw
J rf; acgif;ndwNf y;D om NyKH ;NyKH ;Bu;D jznfq
h nf;ay;
ae&r,fq&kd if ud,
k &hf UJ ud,
k yf ikd q
f EawG? ud,
k yf ikd af rQmv
f ifch suaf wG
[m tm;vH;k ajrmif;xJa&mufomG ;rSmaygh/
'Dvkd ajymvdu
k v
f Ykd wpfu,
kd af umif;qefw,fvYkd r,lqap
csib
f ;l / ud,
k yf ikd q
f E? ud,
k yf ikd af rQmv
f ifch suq
f w
kd t
hJ xJrmS ud,
k hf
tusKd ;a&m? trsm;tusKd ;a&m ygygw,f/ ud,
k t
hf wGuaf &m? trsm;
twGuaf &m wu,fxad &mufr,ft
h vkyrf sKd ;? t&Sno
f jzifh t&m
xifuse&f pfr,fh tvkyrf sKd ; rsm;rsm;vkycf siw
f ,fvYkd qdv
k ykd gw,f}
]t&Sib
f &k m; ckerdew
Yf t
hJ xJrmS ]]ud,
k t
hf vkyef YJ ud,
k t
hf csed f
wduspmG a0Edik zf }Ykd } qdw
k hJ pum;av;u enf;enf;qef;aeovdkyJ/
24
t&Siq
f Eru
d
&Sif;&Sif;vif;vif; odyg&apbk&m;}
]vlwpfa,mufeJYwpfa,muf tvkyfobm0csif;a&m?
tcsed o
f ;kH pGyJ ckH si;f a&m rwlnMD ubl;av/ tvkyo
f bm0csi;f wl
w,fxm;OD;? tcsed o
f ;kH pGyJ ?kH tcsed cf aJG 0yHck si;f awmh rwlnED ikd yf gbl;/
use;f rma&;tajctae? ywf0ef;usit
f ajctaepwJh tajctae
t&yf&yfay: rlwnfNy;D uGjJ ym;Edik yf gw,f/
OD;Zif;&JU olrsm;eJrY wlwhJ tm;enf;csuw
f pfcu
k nbuf
rD;tvif;a&mifeJY pmMunfhvdkY vHk;0r&wmygyJ/ aeYbufvnf;
twlwal yghaemf/ rD;tvif;a&mifeq
YJ kd OD;Zif;&JUrsupf u
d pmvH;k 0
MunfhvdkYr&bl;/ rsufpdusef;rma&; raumif;bl;aygh/ 'DaeY rD;
tvif;a&mifepYJ mMunfv
h u
kd &f if wpfnvH;k vnf; tdyv
f Ykd r&awmh
bl;/ aemufwpfaeYvnf; wpfaeYv;kH bmpmrS Munhv
f Ykd r&awmh
bl;/
obm0tvif;a&mif tm;aumif;wJhtcsdefrSmyJ pmeJY
ywfoufwhJ tvkyf vkyv
f &Ykd w,f/ pmoifom;b0wke;f u wcsKd U
bmom&yfawGukd wdyaf cGeyYJ J em;axmifjy;D usucf &hJ w,f/ yxr
ausmb
f &YJG cJw
h hJ yxrBu;D wef;wke;f uqdk oH;k bmomyJ aeYtvif;
a&mifeYJ pmMunfch &hJ w,f/ av;bmomudk jy|mef;csut
f ptqH;k
ud,
k b
hf momud,
k f toHoiG ;f xm;jy;D nbufrmS wdyaf cGem;axmif
&if; avhvmrSwo
f m;cJ&h w,f/
'um? 'umr y&dowfawGu obm0tvif;a&mif&w
dS hJ
tcsed rf mS yJ vmwmrsm;w,f/ ud,
k &hf UJ tvkycf sed u
f vnf; obm0
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
25
tvif;a&mif&w
dS t
hJ csed yf q
J akd wmh vmorQ{nfo
h nfeYJ pum;ajym
qdak e&r,fq&kd if ud,
k rhf mS pmvkycf sed f vH;k 0r&Sad wmhb;l / nbuf
{nfo
h nf&iS ;f wJt
h csed u
f sawmhvnf; ud,
k u
f pmvkyv
f Ykd vH;k 0 r&
awmhbl;av/
w&m;tm;xkww
f muawmh oGm;&if; vm&if;? vky&f if;
udik &f if;eJv
Y nf; tm;xkwv
f Ykd &w,f? nbufrmS vnf; oD;oefY
tcsed ,
f jl y;D tm;xkwv
f &Ykd w,fqakd wmh 'um? 'umr {nfo
h nf
y&dowfaMumifh w&m;tm;xkwcf sed af wmh taESmiht
f ,Suf rjzpf
ygbl;/ 'gayrJh pmvkycf sed u
f awmh 'um'umr {nfo
h nfy&dowf
aMumifh tMu;D tus,f taESmiht
f ,Sujf zpfygw,f/ &efuek &f yd o
f m
rSmaewke;f u wcsKd UaeYawGqkd wpfaeYv;kH aevdYk pmwpfv;kH rS rzwf
vdkuf&bl;/
'um'umrbufu Munf&h ifawmh wpfa,mufq,fih g;
rdepf? em&D0uf? wpfem&Dy?J taESmiht
f ,Surf jzpfygbl;vdYk xif&rSm
aygh/ 'gayr,fh vmwJ'h um'umru wpfa,mufwnf; wpfzUJG wnf;
rS r[kww
f m? qufaewmqdak wmh OD;Zif;bufuMunf&h if wpfaeY
vH;k tvkyyf suyf gw,f/
OD;Zif;u oAnKwPfawmfBuD;&xm;wJh yk*dKvfrS r
[kww
f m? odoifo
h x
d u
kd w
f mawG avhvm&OD;rSmaygh? y&d,wu
d sr;f
*efawG? taxGaxGpmayawG zwf&I OD;rSmaygh/ OD;Zif;twGuf awmh
pmzwfcsed [
f m aeYpOf r&Srd jzpf vdt
k yfygw,f/
tESpcf sKyaf jym&&if y&d,wt
d vkyaf &m? y#dywt
d vkyf
26
t&Siq
f Eru
d
27
t&Siq
f Eru
d
29
t&Siq
f Eru
d
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
udo
k uf
31
taumif;qHk;uawmh
y|mef;w&m;yJjzpfjzpf
wjcm;w&m;yJjzpfjzpf
w&m;awmfwpfckck
&GwfzwfylaZmfrIjyKawmUr,fqdk&if
yxrOD;qHk;arwmbm0emyGm;rsm;
arwokwf&GwfqdkNyD;rS
jyKwmtaumif;qHk;ygyJ/
c
t&Sifbk&m; ....
wynfah wmfu y|mef;w&m;awmfBu;D udk odyMf unfnKd whJ
twGuf tdrrf mS aeYpOf &Gwzf wfygw,fb&k m;/ 'gayrJh vlBu;D wcsKUd
u ]tdrrf mS y|mef;r&Gwaf umif;bl;? &Gw&f if tdraf pmifeh wf rae
Edik b
f J xGuaf jy;wwfw,f/ &Gww
f o
hJ l 'kua &mufwwfw,f} vdYk
ajymMuygw,fb&k m;/ tdrrf mS y|mef;&Gwo
f if?h r&Gwo
f if?h &Gw&f if
'kua &muf? ra&muf ajzMum;ay;awmfryl gbk&m;/
armifaZmfrsKd;atmif? prf;acsmif;jrdKUe,f/
33
t&Siq
f Eru
d
35
t&Siq
f Eru
d
37
38
t&Siq
f Eru
d
wu,fawmUy|mef;w&m;[m
ewfy&dowfawGtwGuf
t"duxm;NyD;jrwfpGmbk&m;
a[mMum;cJUwmyg/
a[mwmudkuewfjynfrSmav/
ewfjynfrSmewfy&dowftwGuf
a[mxm;wJUw&m;udkewfawGu
rESpfoufbJ&SdygUrvm;/
olawmfaumif;ewfrSef&if
y|mef;w&m;udkb,folb,fae&mrSm
&Gwf&Gwf?ESpfoufjrwfEdk;pGm
vma&mufem,lrSmaocsmygw,f/
y|mef;wefcdk;aMumifUolh&JYbkHAdrmef
pnf;pdrfcsrf;omawGawmife*dkuxuf
MuD;us,fcrf;em;vmrSmaocsmygw,f/
'gqdk&ify|mef;&GwfvdkhtdrfapmifUewfrSm
tusKd;r,kwfwJUtwGuf
y|mef;&Gwfoludkvnf;tdrfapmifUewfu
bmrS'kuay;rSmr[kwfygbl;/
0ifavxGufavvdkhyJoHk;oHk;
xGufav0ifavvdkhyJoHk;oHk;
vufawGYbm0emtvkyfcGifrSmawmU
ESmoD;0avxd&mt&yfrSm
pdwfudk?owdudkpGJNrJpGmuyfxm;jyD;
wpfxdwnf;xdaewmudk
wpfodwnf;odaeatmif
tqufrjywfIrSwfyGm;rsm;aezdkhvdk&if;ygyJ/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
39
0ifavxGufavudk
arUaewJUol[m
b0arUaewJUoljzpfNyD;
0ifavxGufavudk
rarUwJUol[m
b0rarUwJUolyg/
b0rarUwJUoljzpfcsif&if
0ifavxGufavrSm
tNrJrjywf? okdhr[kwf
rMumcPowduyfxm;NyD;
odaeyg ... . . ./
n
t&Sifbk&m; . . .
]tmemyge} udk wcsKUd u ]0ifav xGuaf v} vdYk ajymMujy;D
wcsKUd u ]xGuaf v 0ifav} vdYk ajymMuygw,fb&k m;/ 0ifavxGuf
avu trSev
f m;? xGuaf v 0ifavu trSev
f m; uGjJ ym;pGm od
atmif ajzMum;ay;awmfryl gbk&m;/
armifNidrf;at;? jrpfajcNrdKU/
41
t&Siq
f Eru
d
43
t&Siq
f Eru
d
oabmobm0udk wpfqifx
h ufwpfqifh ydrk Nkd yD; odvmatmif
usiBhf uHtm;xkwaf er,fq&kd if tmemygeur|mef; jynfph akH tmif
jrifomG ;Edik yf gw,f/
tm;xkwcf gp yxrydik ;f rSmom 'gu 0ifav? 'gu
xGuaf vvdYk uGjJ ym;aeayr,fh tm;xkwrf I &ifu
h suo
f mG ;wJt
h cgrSm
awmh 'gu 0ifav? 'gu xGuaf vqdw
k hJ todr&Sad wmhbJ xdro
I
abmoufouf? vIy&f mS ;rIoabmoufoufuykd J wpfqufwnf;
awGUjrifomG ;ygvdrrhf ,f/
vlwpfa,muf[m 0ifavjyefrxGu&f if ? odYrk [kwf xGuf
av jyefr0if&if aoqH;k wmrdYk 0ifavxGuaf vudk ]0ifoufxu
G f
ouf} vdYv
k nf; oH;k EIe;f Muygw,f/ vlYtoufwpfacsmif;[m 0if
aveJY xGuaf vMum; ? odYkr[kwf xGuaf veJY0ifavMum;rSmyJ&w
dS m
rdYk 0ifavxGuaf vonfyifvQif vlwpfa,muf&UJ b0ygyJ/ 0ifav
xGuaf vudk arhaewJo
h [
l m b0arhaewJo
h jl zpfNy;D 0ifavxGuaf v
udk rarhwo
hJ [
l m b0rarhwo
hJ yl g/ b0rarhwo
hJ jl zpfcsi&f if 0ifav
xGuaf vrSm tNrJrjywf? odYkr[kwf rMumcP owduyfxm;NyD;
odaeyg .... vdYk/
tyrma'e orma'x/
g
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
45
aovGefNyD;wJUaemuf
ukodkvftusKd;ay;aMumifU
vljzpfoGm;w,f? ewfjzpfoGm;w,fqdk&if
'grSr[kwf tukodkvftusKd;ay;aMumifU
i&JusoGm;w,f? wd&pmef
jzpfoGm;w,fqdk&ifusef&pfolawGu
olhtwGuf&nfpl;NyD;jyKwJU
ukodkvf&JYtusKd;udk
olvHk;0cHpm;cGifUr&Sdawmhygbl;/
c
t&Sifbk&m; . . .
aoqH;k olu&kd nfp;l tvSL'gejyKvyk v
f Qif &nfp;l cH&ol
rnfo
h aYkd om tusK;d aus;Zl;rsm; &Edik o
f nfukd odvydk gonfb&k m;/
OD;armifvS? tvHkNrdKUe,f/
47
t&Siq
f Eru
d
ewfb0qdw
k hJ aumif;&mok*wdb0awGukd vm;a&muf&NyD; tuk
odv
k ef YJ aowJo
h u
l tukov
kd o
f wt
d m;avsmpf mG i&Jb0? wd&pmef
b0? Nydwm b0qdw
k hJ raumif;&m'k*w
b
d 0awGukd vm;a&muf&
ygw,f/
aovGeNf y;D wJah emuf ukov
kd t
f usK;d ay;aMumifh vljzpfomG ;
w,f? ewfjzpfomG ;w,fq&kd if? 'grSr[kwf tukov
kd f tusK;d ay;
aMumifh i&JusomG ;w,f? wd&pmefjzpfomG ;w,fq&kd if use&f pfoal wG
u olYtwGu&f nfp;l NyD;jyKwhJ ukov
kd &f UJ tusK;d udk ol vH;k 0cHpm;cGihf
r&Sad wmhygbl;/ bmjzpfvYkv
d q
J akd wmh olYtwGuf &nfp;l Ny;D ukov
kd f
jyKaewmudk ol vH;k 0 rodEikd af wmhvYkdygyJ/
wu,fvYkd tukov
kd t
f usK;d ay;wpfcck ak Mumifh Nydwm bHk
b0 a&mufomG ;r,fq&kd ifawmh use&f pfoal wGu olYtwGuf &nfp;l
Ny;D jyKwhJ ukov
kd &f UJ tusK;d udk taMumif;nDnw
G rf ,fq&kd if ol tjynfh
t0 cHpm;cGi&hf ydS gw,f/ bmjzpfvYkv
d q
J akd wmh olYtwGuf &nfp;l NyD;
ukov
dk jf yKaewmudk taMumif;nDnw
G &f if ol odEikd v
f YkdygyJ/
Nyw
d m bHb
k 0a&mufwikd ;f vnf; &nfp;l ukov
kd &f UJ tusK;d udk
cHpm;cGi&hf w
dS m r[kwyf gbl;/
xrif;qmavmifjcif;? a&rGwo
f yd jf cif;wdYk&UJ ESyd pf ufrI
'Pfukd tNrJrjywf cHae&wJh ]tiwfcNH ydwm } (ckyyd goduNydwm )?
yljyif;wJh rD;awmufr;D vQaH wG&UJ avmifuRr;f 0g;NrKd urf 'I Pf
udk tMum;rvyf cHae&wJh ]tavmifcNH yw
d m } (edZmrwPdu
S Nyw
d m )?
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
49
t&Siq
f Eru
d
51
t&Siq
f Eru
d
53
ay;a0vdu
k Mf uygw,f/ olr om"kac:vdu
k w
f meJYwpfNyKd ief uf ewf
jynfu t0wftpm;eJYwlwJh 0wfp&mrsKd;pHk? ewfjynfu
tpm;tpmeJY wlwhJ pm;p&mrsK;d pH?k jynfjh ynfph pkH ?Hk ydyk v
kd Qv
H QBH uD; olr
&&So
d mG ;ygw,f/
Nyw
d m EG,zf mG ; wrvGeo
f ?l wrvGeo
f m;awGukd bmypn;f
ay;ay; wku
d f u
kd af y;vdYkr&ygbl;/ vufeYJuikd Nf y;D yJjzpfjzpf? pm;yGaJ y:?
pifay:? tkw*f al y:oGm;wifNy;D yJjzpfjzpf? yHpk w
H yl pn;f twkawG? puL
awGukd rD;IUd Ny;D yJjzpfjzpf vH;k 0 ay;vdYkr&ygbl;/ ay;vdYk&w,fvYkd ,Hk
MunfNyD;ay;vnf; tJ'D ,HMk unfr[
I m wvJ,
G MkH unfrI (t,lvrJG )I
rQomjzpfwt
hJ wGuf tcsed u
f ek ?f vlyef;? aiGcef;Hu
k vGv
J Ykd bmtusKd ;rS
r&Syd gbl;/ ,Hw
k ikd ;f jzpfwmrS r[kwb
f /J
'ghaMumifh wrvGeaf &mufaus;Zl;&Siaf wGukd wu,faus;Zl;
qyfcsiw
f ,f? wrvGeaf &muf cspcf ifoal wGukd wu,ftusK;d &ap
csiw
f ,fq&kd if vGrJ mS ;wJh ay;enf;rsK;d awGukd a&SmifMuOfNyD; olawmf
aumif;*kPef YjJ ynfph w
kH hJ &[ef;oHCm? odYrk [kwf vl0wfaMumifawGukd
rdrd ay;vd&k m ypn;f rsm; ay;vSLjcif;jzifh 'geukov
kd u
f kd ud,
k u
f
t&if&atmif ,lyg? Ny;D rS tJ''D geukov
kd u
f kd wrvGeaf &muf ud,
k hf
aus;Zl;&Si?f ud,
k chf spcf ifoal wGukd twdtus&nfreS ;f Ny;D trQtwef;
ay;a0vdu
k yf g .... vdYk/
tyrma'e orma'x/
tifwmAsL;*sme,f? azazmf0g&D? 7? 2001
54
t&Siq
f Eru
d
'Dutpm;tpmay;vSLNyD;trQa0&if
[kdrSmtpm;tpmjynfUpHkoGm;ygw,f/
'Dut0wftxnfay;vSLNyD;trQa0&if
[dkrSmt0wftxnfjynfUpHkoGm;ygw,f/
tpm;tpmay;vSLkHeJht0wftxnfyg
rjynfUpHkEdkifovdkt0wftxnf
ay;vSLkHeJhvnf;tpm;tpmyg
rjynfUpHkEdkifygbl;/qGrf;omvSLjyD;
a&rvSL&ifawmiftpm;om
&SdNyD;a&iwfaewwfygw,f/
edAmefudk&nfpl;wJUawmif;qk[m
tjrifUqHk;awmif;qkyg/
edAmefblwmtxdukodkvfvufrSwf
jzwfxm;NyD;rSawmUvlcsrf;om
ewfcsrf;omqdkwJUMum;blwmawG
jzwfoef;cGifUr&rSmudk
awG;ylaep&mrvdkawmUygbl;/
aocsmaygufjzwfoef;cGifU&rSmyg/
bmaumif;rIyJjyKjyK
jyKaeqJtcdkuftwefhrSm
edAmefqdkwJUtjrifUqHk;qkudkyJ
awmifUwNyD;jyKoifUayr,fU
jyKNyD;aemufydkif;b0tcuftcJawG
b0vdktyfcsufawGeJh
BuHKqHkvmwJUtcgrSmawmU
udk,fjyKxm;wJUaumif;rIudkwdkifwnfjyD;
opmqdkqkawmif;cGifU&Sdygw,f/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
55
udk,fU&JYawmif;qkudktjrifUqHk;rSm
xm;wwfzdkh? xm;Edkifzdkh? xm;jzpfzdkh
txl;vdktyfvSygw,f/
tjrifUqHk;awmif;qkudkjyKxm;&iftjrifUqHk;&JY
atmufuaumif;usKd;qkvmbfawGudkvnf;
rvdkcsiftqHk;&&SdoGm;rSmyg/
t&Sifbk&m; . . .
bk&m;wynfah wmf ukov
dk jf zpf aoG;vSL'gef;aewm q,fh
wpfBurd f &So
d mG ;ygjyb
D &k m;? aoG;vSL'gef;&wJh ukov
kd af Mumifh &&Sd
Edik w
f hJ tusK;d w&m;rsm;udk ajzMum;ay;awmfryl gbk&m;/
armifausmfaqG? ywjrm;NrdKUopf/
57
t&Siq
f Eru
d
59
tjrifq
h ;kH taeeJY bk&m;awmif jzpfEikd yf gw,f/
bk&m;qk? yapuAk'q
?k t*om0uqk? r[mom0uqk
qdw
k hJ txl;qkawGukd &nfreS ;f awmifw
h wJo
h al wGtaeeJY b,f
aumif;rIyjJ yKjyK ]'Daumif;rI[m rdr&d vd&k m aAm"dPf&UJ taxmuf
tyHjh zpfygapvdYk} pdwn
f w
G q
f ak wmif;Edik yf gw,f/ txl;qkawGukd
rarQmrf eS ;f awmhbJ d;k d;k av;eJYyJ edAm efp0H ifcsiyf gw,fq&kd ifawmh
aumif;rIwpfcck jk yKNyD;wdik ;f ]'Daumif;rI[m edAm efcsr;f om&JU t
axmuftyHjh zpfygap} vdYk pdwn
f w
G q
f ak wmif;&ygr,f/
edAm efukd &nfp;l wJah wmif;qk[m tjrifq
h ;kH awmif;qkyg/
edAm efbw
l mtxd ukov
kd v
f ufrw
S jf zwfxm;Ny;D rSawmh vlcsr;f om?
ewfcsr;f omqdw
k hJ Mum;blwmawG jzwfoef;cGirhf &rSmudk awG;ylaep
&mrvdak wmhygbl;/ aocsmayguf jzwfoef;cGi&hf rSmyg/ vlcsr;f om?
ewfcsr;f omudk b,fvykd pkH rH sK;d eJY cHpm;cGi&hf rvJqw
kd muawmh uHjyK
csed rf mS xm;&Scd w
hJ hJ ud,
k &f UJ pdwaf epdwx
f m; pdwt
f iftm;tay:rSmyJ
tjynft
h 0 rlwnfygw,f/ pdwx
f m;eJYxu
kd w
f efwt
hJ usK;d udk rvGJ
raoG cHpm;&rSmyg/
]aoG;onftouf? toufonfaoG;} vdYk qdw
k t
hJ wdik ;f
aoG;qdw
k m vlwpfa,muf&UJ toufyg/ aoG;vSLwJo
h [
l m touf
udk ay;vSL&ma&mufygw,f/ 'ghaMumifh aoG;vSL&Si[
f m jzpfav&m
b0wdik ;f touf&n
S jf cif;? tema&m*guif;&Si;f jcif;qdw
k hJ aumif;
usK;d awG&&SEd ikd yf gw,f/ txl;ojzifh aoG;tm;aumif;wJh a'gifa'gif
60
t&Siq
f Eru
d
61
t&Siq
f Eru
d
63
pdEpS v
f ;kH vH;k taumif;yuwdtwdik ;f jyefjzpfomG ;ygw,f/
'gewefc;kd ? opmwefc;kd aMumifh rsupf t
d jrifprG ;f &nf[m
eH&w
H pfzuf? ausmufawmifwpfzuf? ajrawmifwpfzufuakd wmif
xGi;f azmufjI rifEikd pf rG ;f &So
d mG ;ygw,f/ ywfywfvnf ,lZemwpf&m
(rdik af ygif;&Sp&f m) txd jywfjywfom;om; jrifEikd pf rG ;f &So
d mG ;ygw,f/
od0rd if;BuD;qdw
k hJ opmESpcf u
k awmh ....
]uREyfk q
f D tvSLvmcHoal wG[m tvTmaygif;pH?k tqift
h
wef;aygif;pHu
k jzpfygw,f/ b,ftvTm? b,ftqift
h wef;u
tvSLcHuykd jJ zpfjzpf uREyfk [
f m arwmw&m;tjynft
h 0eJY cspcf ifjrwf
Ed;k pGm vSL'gef;cJyh gw,f/ pum;onf rSeyf gw,f/ rSeaf om
opmpum;aMumihf uREykf \
f rsupf d yuwdtwdik ;f jyefjzpfygapo
wnf;}
]uREykf x
f H rsupf d tvSLvmcHwyhJ P
k m ;udk o'gMunfjzLpGm
jzifh rsupf Ed pS v
f ;kH vH;k ay;vSLcJyh gw,f? tJ'v
D kd ay;vSL&wJt
h wGuf
uREykf rf mS ESpo
f uf0rf;ajrmufrI yDwad omreawG wzGm;zGm;eJY
tiftm;Bu;D rm;pGm jzpfay:aeygw,f/ pum;onf rSeyf gw,f/
rSeaf om opmpum;aMumifh uREyfk \
f rsupf d yuwdtwdik ;f
jyefjzpfygapownf;}
bmaumif;rIyjJ yKjyK? jyKaeqJtcdu
k t
f wefYrmS edAm efqw
kd hJ
tjrifq
h ;kH qkuykd J awmifw
h NyD; jyKoifah yr,fh jyKNyD;aemufyikd ;f b0
tcuftcJawG? b0vdt
k yfcsuaf wGeYJ BuHKqv
kH mwJt
h cgrSmawmh
64
t&Siq
f Eru
d
uk,
d jf yKxm;wJh aumif;rIukd wdik w
f nfjy;D opmqdk qkawmif;cGihf &Sd
ygw,f/ bmrqdk jzpfEikd w
f ,fvYkd rqdv
k akd yr,fh uHtm;avsmpf mG ?
tcsed t
f m;avsmpf mG twkid ;f twmwpfct
k xdawmh tusK;d jzpfxeG ;f Edik f
ygw,f/
]uREyfk o
f nf b,faeYb,f&ufrS pNyD; aoG;vSL'gef;cJyh g
w,f/ aoG;vSLwm b,fEBS udr&f o
dS mG ;ygjyD/ pum;onf rSeyf g
w,f/ rSeaf omopmpum;aMumihf .... bmjzpfygap} vdYk rdrv
d &kd m
qk awmif;vdu
k rf ,fq&kd ifawmh aoG;vSLjcif;&JUtusK;d [m bmygvdYk
abmifcwfuefYowfvYkd &Edik yf gOD;rvm;/
bk&m;tavmif; olawmfaumif;Bu;D awG qnf;yl;jznhu
f sihf
MuwJh 'geyg&rDukd 'ged;k d;k yg&rD? 'geOyyg&rDeYJ 'gey&rwyg&rDvYkd
oH;k rsK;d cJjG cm;Edik yf gw,f/ cEmud,
k jf yify ypn;f 0wKawG pGeYfvw
T v
f LS
'gef;wmudk 'gek;d d;k yg&rD? t*Fgajcvuf taoG;tom; rsupf pd wJh
ud,
k t
f *Fgtpdwt
f ydik ;f awG pGeYfvw
T v
f LS 'gef;wmudk 'geOyyg&rD?
touf pGeYfvw
T v
f LS 'gef;wmudk 'gey&rwyg&rDvYkd ac:ygw,f/
rdrcd Emud,
k x
f u
J aoG;udk azmufxw
k Nf yD; vSL'gef;wJh
aoG; tvSL[m bk&m;tavmif; olawmfaumif;BuD;awG qnf;yl;
jznfh usiMhf uwJh 'geOyyg&rD ukov
kd x
f ;l BuD; jzpfygw,fvYkd ..../
tyrma'e orma'x/
g
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
65
t&Sifbk&m; . . .
vl w pf O D ; aoqH k ; wrvG e f b 0 a&muf & S d o G m ;csd e f w G i f
tMum;tjrifq&m? bd;k awmf? ewf0ifonf ponfo
h w
l u
Ykd aoqH;k
olonf rnfonfb
h b
kH 0odYk a&muf&adS eaMumif; oGm;a&muf ar;
jref;ol rdom;pkwt
Ykd m; ajymqdk a[majymaeMuygonf/ wynfh
awmfov
d o
kd nfrmS xdv
k rl sm;onf trSew
f u,f od a[majym
Edik jf cif; [kw?f r[kw/f xdo
k Ykd a[majymvdu
k
f use&f pfol rdom;pk
twGuf pdwcf sr;f omrIEiS hf pdwq
f if;&Jr?I rnfonfu yd?k rydk od&dS
vdyk gonf bk&m;.../
armifwnfNidrf? owif;pHk*sme,f/
67
t&Siq
f Eru
d
69
t&Siq
f Eru
d
71
t&Siq
f Eru
d
uHw&m; avoifv
h Ykd b0wpfcrk mS acwcP aygif;qHck iG hf
&Muw,f/ uHw&m; avyifv
h Ykd wpfa,mufeYJwpfa,muf a0;vGihf
cGcJ mG Mu&w,f/ jrpfxaJ rsmaewJh aA'gyifawGvykd J uHBuKH &if jyefqkH
Mur,f/ uHao;&if jyefa0;Mur,f/ uH&nfrwlbJ jyefMunfjzLcsif
vdYk r&ovdk uHraumif;bJ jyefaygif;csiaf evdYv
k nf; tvum;ygyJ/
ud,
k u
hf eH YJ ud,
k cf &D;ESi?f olYueH YJ olc&D;ESi/f
'gyJaygh? 'gygyJ/ bmpdwq
f if;&Jp&m vdv
k Yv
kd /J ] wGcJ iG }hf BuKH
wke;f ud,
k w
hf m0ef ud,
k af us? olYwm0ef olaus? NyD;NyDaygh/ ]cGcJ iG }hf
BuHKcgrSawmh vGr;f raeeJYawmh? tydyk gyJ/
odjcif;eJY rodjcif;rSm odjcif;aMumifh tusK;d qkw,
f w
k o
f mG ;
Edik pf &m taMumif;r&Syd gbl;/ aumif;usK;d qd;k usK;d [m ud,
k o
f w
d hJ
todtay:rSm ud,
k b
hf ufu b,fvw
kd jYHk yefovJqw
kd hJ tcsut
f ay:
rSmyJ rlwnfygw,f ...vdYk/
tyrma'e orma'x/
tifwmAsL;*sme,f? ar? 16? 2001
73
aomurSeo
f rQcspjf cif;aMumifjh zpf&wmyg/
csppf &mwpfc&k &dS ifaomuwpfc&k rdS ,f/
csppf &mq,fc&k &dS if aomuq,fc&k rdS ,f/
csppf &mtrsm;Bu;D &S&d ifawmh
aomutrsm;Bu;D &Srd ,faygh/
aomuNird ;f csi&f ifcsppf &mawGukd
avQmyh pfEikd &f r,fav/
csp&f r,hv
f ?l csp&f r,ht
f &menf;yg;oGm;av
aomurD;vnf;csKyNf ird ;f oGm;avygyJ/
t&Sifbk&m; . . .
em;eJrY em z0g;eJY emawmfryl gbk&m;? wynfah wmfr[m
opmrJhwJh vifa,musfm;aMumifh tBuD;tus,f pdwfaomu
a&mufae&ygw,fb&k m;? pdwcf sr;f omatmif w&m;"reYJ b,fvkd
ESv;kH oGi;f Ny;D b,fvkd ajzodr&hf r,fqw
kd m oem;ukPm a&SUxm;
Ny;D rdeMYf um;ay;awmfryl gbk&m;/
rrdk;oufvIdif? &efuif;NrdKUe,f/
75
tcspu
f kd &,lzYkd rBudK;pm;awmhbJ y&dowf&UJ tcspu
f kd xm0&
&,lEikd zf Ykyd J BudK;pm;oGm;ygawmhr,f} vdYkvnf; tifwmAsL;wpfcrk mS
olru &ifziG x
hf m;ao;w,fav/
[kwyf gw,f/ wpfO;D wpfa,muf&UJ tcspq
f w
kd mu wPSm
"mwfawG vTr;f NcHKaeNyD; y&dowf&UJ tcspu
f awmh arwm"mwfawG
rTr;f xHak eygw,f/ wPSmcspu
f kd awmifw
h &if awmifw
h aecsed rf mS
vnf; wPSmpdwef YJ ylavmif&ovdk &&Sv
d mcsed rf mS vnf; oHa,mZOf
rD;awGeYJ uRr;f NrdKu&f ygw,f/ arwmcspu
f kd arQmv
f if&h ifawmh arQmf
vifah ecsed rf mS vnf; arwmpdwef YJ at;jr&ovdk &&Sv
d mcsed rf mS vnf;
arwma&mifjyefawGeYJ csr;f ajrh&ygw,f/ (wPSmcspef YJawmh pdwf
ESv;kH tylavmif rcHcsiyf geYaJ wmh a&Trif;orD;a& ..../)
Ak'b
mom0ifawG&UJ tajccHtusq;kH ,HMk unfcsuu
f
awmh uHeYJu&H UJ tusK;d w&m;ygyJ/
]aumif;wmvkycf &hJ if aumif;usK;d &r,f? raumif;wm vkycf hJ
&if raumif;usK;d &r,f? tcsKad phpu
kd cf &hJ if tcsKyd ifaygufNy;D tcsKo
d ;D
pm;&r,f? tcg;aphpu
kd cf &hJ if tcg;yif aygufNy;D tcg;oD;pm;&r,f?
ud,
k pf u
kd w
f rhJ sK;d apheYJ xdu
k w
f efwt
hJ yif aygufNyD; tJ't
D yifeYJ vdu
k f
zufwhJ toD;udyk J ud,
k pf m;&r,f? ud,
k v
f yk cf w
hJ hJ tvkyef YJ oufqikd w
f hJ
tusK;d w&m;udk ud,
k yf J cHpm;&r,f? tvkyq
f w
kd m uH? uHqw
kd m
tvky?f ud,
k u
hf u
H ud,
k b
hf 0udk pDrw
H ,f? ud,
k b
hf 0&JU zefqif;&Sif
[m ud,
k v
f yk cf w
hJ hJ uHw&m;}
76
t&Siq
f Eru
d
tJ'v
D kd em;vnf vufcH ,HMk unfxm;Muygw,f/
tcspaf &;? tdraf xmifa&;rSm tusK;d ay; raumif;wm[m
tcspaf &;? tdraf xmifa&;eJY ywfoufwhJ raumif;uHawG twdwu
f
jyKvyk cf zhJ ;l vdYkyg/ olwpfyg;&JU cspjf cif;udk cJcG w
hJ o
hJ ?l olwpfyg;tdrf
axmifukd NydKuaJG pcJw
h o
hJ [
l m tcspaf &;? tdraf xmifa&;rSm b,fvkd
enf;eJYrS tusK;d ay;raumif;Edik yf gbl;/
orD;&nf;pm;csp?f vifr,m;cspaf wGukd NzdKcrJG S tcspu
f rH
aumif;wm r[kwyf gbl;/ arwmcsp?f oHa,mZOfcspef YJ cspMf uol
rnfou
l rkd qdk wuGw
J jym;pD a0;vGio
hf mG ;atmif vky&f if jzpfav&m
b0wdik ;f ud,
k cf spw
f o
hJ al wGeYJ ]qHEk ikd cf iG }hf arS;rdeS af ysmufu,
G Nf y;D ]vGr;f
qGwcf iG }hf ]wrf;wcGi}hf awGom &Sio
f efBuD;xGm;vmEdik yf gw,f/
atmufxpfq;kH iSuu
f av;? ig;uav;awG? aMumif
uav;? acG;uav;awGukd olwYkrd o
d m;pk? olwYkt
d odu
k t
f NrHKuae
cGcJ mG Ekw,
f Nl y;D arG;jrLodr;f ydu
k x
f m;cJ&h ifawmif tJ't
D ukov
kd u
f u
H
oltusK;d ay;wJb
h 0rSm um,uH&iS u
f kd tcspu
f aH col? tvGr;f uHa0
oljzpfatmif pGr;f aqmifzefw;D Edik yf gw,f/
tcspaf &;? tdraf xmifa&;udk tkyq
f ;kd tusn;f wefapwJh
aMumufp&mtaumif;qH;k uHuawmh ]umarokrpd m pm&uH} ygyJ/
]umr*kPu
f pd r mS rSm;rSm;,Gi;f ,Gi;f jyKusiw
hf u
hJ }H vdYk t"dym ,f&yg
w,f/ ud,
k &hf UJ umrydik f r[kwo
f al wGeYJ umrudp azmufjyef&if
]umarokrpd m pm&uH} xdu
k yf gw,f/ olwpfyg; om;r,m;eJY azmuf
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
77
t&Siq
f Eru
d
acsmodyv
f w
S hJ trsK;d orD;wpfO;D &Scd zhJ ;l ygw,f/ twdwu
f H taMumif;
w&m;aMumifh olr&JUcifyeG ;f onfu olrudk vH;k 0rcspyf gbl;/ wjcm;
trsK;d orD;wpfa,mufeYJ rsuEf mS ajymifwu
kd Nf yD; vlraI &;azmufjyef
aeygw,f/
ud,
k u
hf kd rcspv
f Yk?d ud,
k t
hf ay: opmrJv
h Ykq
d Nkd y;D olru pdwf
vnf; rnpfygbl;/ pdwv
f nf;rqd;k ygbl;/ ]vifu rcspaf wmh vifeYJ
tcsed jf zKe;f p&mrvkad wmhb;l aygh} vdYk ESv;kH oGi;f Ny;D tcsed &f o
dS rQ 'ge?
oDv? bm0em ukov
kd af umif;rIawGuykd J pdwt
f m;xnfh jyKvyk af e
vdu
k yf gw,f/
txl;ojzifh t&Sio
f m&dyw
k & meJY t&Sirf [marm*vm ef
t*om0urax&fBu;D ESpyf g;udk tdrrf mS aeYpOfqrG ;f yifv
h LS Ny;D w&m;
em,lygw,f/ w&m;emvdu
k ?f w&m;tm;xkwv
f u
kd ef YJ BuKd ;pm;vdu
k f
wm odyrf MumcifrmS yJ aomwmyef t&d,mrav; jzpfomG ;cJyh g
w,f/ ]vifu raygif;csirf aS wmh tdrrf mS aevnf; tydyk }J qdNk yD;
&[ef;jyKvu
kd w
f m odyrf MumcifrmS yJ &[Emt&Sirf av; jzpfomG ;
jyefygw,f/
wu,fvYko
d m olr&JUcifyeG ;f u olrudk odycf sp?f odyMf uif
emaer,fq&kd if tckvkd w&m;t&om cHpm;cGi&hf rSmr[kwyf gbl;/
a,musmf ;t&omeJY edAm eft&om b,fvrkd S EdiI ;f ,SOv
f Ykrd &atmif
uGmjcm;vGe;f vSygw,f/ edAm eft&omudk tqift
h jrifq
h ;kH cHpm;cGihf
&aerSawmh a,musmf ;t&omqH;k I;H cJw
h mudk ESajrmwrf;waep&m
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
79
t&Siq
f Eru
d
81
82
t&Siq
f Eru
d
pdwfqif;&Jjcif;qdkwmu
pdwf"mwfaysmUnHUwJUolawG
uefxdkufqGJxm;wJU
cyfnHUnHUypnf;wpfckyg/
pdwfcsrf;omjcif;uawmU
pdwf"mwfcdkifrmolawG&JY
rlydkif&wemxkyfBuD;
wpfckjzpfygw,f/
tcspfa&;?tdrfaxmifa&;rSm
tusKd;ay;raumif;wm[m
tcspfa&;?tdrfaxmifa&;eJh
ywfoufwJUraumif;uHawG
twdwfujyKvkyfcJUzl;vdkhyg/
olwpfyg;&JYcspfjcif;udkcJGcJUwJUol
olwpfyg;tdrfaxmifudk
NydKuGJapcJUwJUol[m
tcspfa&;?tdrfaxmifa&;rSm
b,fvdkenf;eJhrS
tusKd;ay;raumif;Edkifygbl;/
ESvHk;vrf;aMumif;rSmuRef;cHaew,fvdkh
[pfatmfa<u;aMumfaewm[m
twdwfb0awGutcspfa&;
tdrfaxmifa&;awGrSm
opm,Gif;ysufcJUygw,f
udk,fusifUazmufjyefcJUygw,fvdkh
xkwfazmf0efcHaewmygyJ/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
83
t&Sifbk&m; . . .
aemufq;kH yGiahf wmfrcl ahJ om a*gwrAk' jrwfpmG bk&m;\
bJUG trnfreS u
f kd odvydk gonfb&k m;/ tcsKUd u Ak'? tcsKd Uu a*gwr?
tcsKUd u ousrek ?d trsK;d rsK;d ac:aeMuygonfb&k m;/
armifausmfukdudk0if;? &efuif;NrdKUe,f/
'umausmu
f akd & ....
'umausmu
f &kd UJ ar;cGe;f udk zwfvu
kd &f w,fq&kd ifyJ jrwfpmG
bk&m;&Si&f UJ bJUG trnfwpfcek YyJ wfoufNy;D [kwaf vmufw,f? [kwf
avmufw,fvYkd acgif;wndwn
f w
d ef YJ rSwcf sucf sczhJ ;l wJh ]Oyuwu
wGe;f } BuD;udk csucf si;f owd&vdu
k rf yd gw,f/
OyuwuweG ;f BuD;[m jrwfpmG bk&m;&Siu
f kd r[maAm"d
yifeYJ Ak'* ,mtMum; vrf;c&D;wpfae&mrSm zl;awGUcGi&hf cJw
h myg/
oluvnf; c&D;wpfct
k oGm;? jrwfpmG bk&m;&Siu
f vnf; w&m;OD;
"rpMum a[mzdYk rd*'g0keaf wmudk t<u? vrf;c&D;rSm c&D;&ifqikd f
qHak wGUMuwmyg/
jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ MunfvifoefY&iS ;f wJh toa&awmfukd
zl;jrif&wJh OyuwuweG ;f BuD;[m vlcsi;f rodayr,fh oabmus
ESpo
f ufveG ;f vdYk jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ teD;tyg; csO;f uyfNy;D ar;cGe;f
awG w&pyf ar;ygawmhw,f/
]igh&iS f ....? oif&h UJ rsupf ?d em;? ESm? vQm? ud,
k ?f pdwq
f w
kd hJ
ajEajcmufyg;[m MunfvifveG ;f vSygw,f/ oif&h UJ ud,
k t
f a&
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
85
t&Siq
f Eru
d
87
t&Siq
f Eru
d
89
t&Siq
f Eru
d
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
91
y"med,*Fw&m;ig;yg;udk
a,m*D&JYtm;ig;yg;vdkh
ac:Edkifygw,f/ a,m*DrSef&if
,HkMunfrItm;? usef;rmrItm;
dk;ajzmifUrItm;? &JY&ifUrItm;eJh
odjrifrItm;qdkwJU
tm;ig;yg;eJhjynfUpkH&ygr,f/
c
t&Sifbk&m; . . .
y"med,*Fw&m;ig;yg;eJY jynfhpHk&if ntm;xkwf reuf
w&m;&Edik w
f ,f? reuftm;xkwf nw&m;&Ekid w
f ,fvYkd q&mawmf
wpfyg; a[mxm;wm zwfz;l ygw,fb&k m;? y"med,*Fw&m;ig;yg;
udk rod ajzMum;ay;awmfryl gbk&m;/
armifjrpfajc? &efukefNrdKU/
'umarmifjrpfajca& ....
'umjrpfajc&JUar;cGe;f udk zwfvu
kd &f w,fq&kd ifyJ jrwfpmG
bk&m;&Siv
f ufxufwek ;f u xif&mS ;ausmMf um;cJw
h hJ qifp;D cRe;f udik f
ynm&Sif ]aAm"drif;om;}udk csucf si;f owd&vdu
k rf yd gw,f/
aAm"drif;om;u olU&JU qGr;f auR;yJw
G pfcrk mS oHCmtm;vH;k
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
93
t&Siq
f Eru
d
]vlwpfa,mufuawmh ,Hv
k nf; ,HMk unfw,f? use;f
vnf; use;f rmw,f? [efaqmifvn
S yhf wfjcif;vnf; uif;w,f?
vHv
k 0D&,
d vnf; Bu;D rm;wJt
h jyif Pfvnf;xufjrufw,f? tJ'g
qd&k ifa&m}
]tJ'gqd&k ifawmh t*Fgwpfcsucf suef YJjynfph &kH ifuykd J qifp;D
cRe;f udik t
f wwfrmS uRr;f usio
f mG ;Edik yf gw,fb&k m;? t*Fgig;csuv
f ;kH
eJYom jynfph v
kH Ykduawmh twdik ;f xuftvGeaf yghb&k m;}
]tJ'v
D ykd gyJ rif;om; ....? &[ef;wpfyg;[m ,HMk unfrv
I nf;
&Srd ,f? use;f rma&;vnf; aumif;r,f? [efaqmifvn
S yhf wfjcif;
vnf; uif;r,f? vHv
k 0D&,
d vnf; BuD;r,f? Pfynmvnf;
xufjrufr,fq&kd if igbk&m;&JU tqH;k trtwdik ;f usiv
hf Ykd tMumqH;k
ckepfEpS ?f tjrefq;kH wpf&uftwGi;f rSm t&[wzv
kd w
f &m;xl; &Edik yf g
w,f? &[EmjzpfEikd yf gw,f}
]wpf&ufqw
kd m tomxm;vdu
k yf gOD;? t*Fgig;csuef YJjynfh
pHw
k hJ &[ef;u igbk&m; qH;k rwJt
h wdik ;f tm;xkwv
f u
kd rf ,fq&kd if
ntm;xkwf reufw&m;&Ekid yf gw,f? reuftm;xkwf nw&m;
&Edik yf gw,f}
ur|mef;w&m; yGm;rsm;tm;xkww
f yhJ *k Kd vaf wG&UJ oEmef
rSmjynhpf &kH r,fh t*Fg&yfawGukd y"med,*Fw&m;vdYak c:ygw,f/ y"m
ed, = ur|mef;tm;xkwo
f ?l t*F = t*Fg? y"med,*F = ur|mef;
tm;xkwo
f \
l t*Fg/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
95
t&Siq
f Eru
d
97
98
t&Siq
f Eru
d
jrwfpGmbk&m;&Sif&JY*kPfyk'ftrnfwdkif;&JY
aemufuG,frSmMunfndKav;jrwfzG,f
vdkufemwkusifUzG,ft"dym,ftESpfawGu
eufIdif;pGmudef;0yfaewmrdkh
udk,fUpdwf"mwfeJhudk,fUvkyf&yfudk
toefhpifqHk;?tjrifUjrwfqHk;
wnfaqmufvkdolwdkif;
jrwfpGmbk&m;&Sif&JY*kPfyk'fawGudk
ESvHk;om;xJrSmtNrJwrf;
azmfxkwfqifjcifaeoifUygw,f/
w&m;udkw&m;eJhwlatmif
tm;rxkwfbJ[efaqmifyefaqmif
vltxifMuD;atmifvkyfaer,f
ur|mef;q&mudkvnf;trSeftwdkif;
w&m;ravQmufbJr[kwfr[wf
vkyfZmwfcif;NyD;avQmufr,fqdk&if
tJ'Da,m*D[mmPfpOfeJha0;NyD;
nmpOfeJhyJnm;&ygvdrfUr,f/
tm;ig;yg;eJhjynfUpHkwJUa,m*Dyk*dKvf[m
0dyemusifUpOfudkjrwfpGmbk&m;
TefMum;wJUenf;vrf;twdkif;
wpfoa0rwdrf;vdkufem
jyKusifUzdkhawmUvdktyfygw,f/
jrwfpGmbk&m;u'DvkdIygqdk
udk,fu[dkvdkIr,f
jrwfpGmbk&m;u[dkvdkIygqdk
udk,fu'DvdkIr,fqdk&ifawmU
tm;ig;yg;eJhjynfUpHkvnf;w&m;r&Edkifygbl;/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
99
rm&fewfudkwGef;vSef;EdkifzdkYxuf
rm&fpdwfudkwGef;NzdKEkdifzdkYu
ydkNyD;ta&;BuD;ygw,f/
t&Sifbk&m; . . .
rm&fewfqo
kd nfrmS oD;jcm;wnf&adS om ewfwpfyg; r
[kwb
f J cEmud,
k &f dS tmkiH g;yg;udk ac:jcif;jzpfonf[k xifyg
onf/ [kwrf [kwf ajzMum;ay;awmfryl gbk&m;/
armifpHvGif? r*Fvm'HkNrdKUe,f/
101
wJo
h abmudk rm& (rm&f) vdYk ac:ygw,f/ ] towform;} vdYkyJ
qdyk gawmh/ vlukd owfwhJ rm&fukd ]vlowform;}? pdwu
f kd owfwhJ
rm&fukd ]pdwo
f wform;} vdYk ac:Edik yf gw,f/
vluv
kd nf; owf? pdwu
f v
kd nf; owfwwfwhJ rm&fu
ig;yg;&Syd gw,f/ a'0ykwr m&f? udavorm&f? tbdocFg&rm&f?
cErm&feYJ rpKrm&fwYkdygyJ/ a'0ykwr m&fu ]ouf&rdS m&f} jzpfjyD;
usew
f hJ rm&fav;yg;uawmh ]oufrrhJ m&f} jzpfygw,f/
]a'0ykwr m&f} qkw
d m tm;vH;k odMuwJh rm&fewfom;udk
ajymwmyg/ (a'0ykw = ewfom;/) pwkr[m&mZf? wm0wom?
,mrm? wkow
d m? edrm e&wD? y&edrw
d 0o0wv
D Ykd ewfjynfajcmuf
xyf&w
dS t
hJ xJrmS txufq;kH ewfjynfjzpfwhJ y&edrw
d 0o0weD wf
jynfu jzpfygw,f/
]rm&fewfrif;} vdYk olYukd ]rif;} wyfNy;D ajymMuayr,fh olu
y&edrw
d 0o0weD wfjynfukd pd;k rd;k tkycf sKy&f wJh t"duy"meewfrif;
MuD; r[kwyf gbl;/ t"dutBuD;qH;k ewfrif;u ]0o0weD wfrif;}
&,fvYkd oD;jcm;&Syd gw,f/ rm&fewfuawmh tJ'eD wfjynf&UJ ]pifNyKd if
rif;} vdYk ajym&rSmaygh/ ]olyek Af v
kd ?f "m;jyAdv
k }f vdYk ajym&ifvnf; &
ygw,f/ ]vlq;kd *kP
d ;f acgif;aqmif} .... tJav ....]ewfq;kd *kP
d ;f acgif;
aqmif} vdYkajym&if ydrk eS rf ,fxifygw,f/ ]tzsuo
f rm;*dP
k ;f csKyf
MuD;} ayghaemf/
rm&fewfu oH;k q,fw
h pfbu
kH kd olY&UJ ykid ef ufvYkd owfrw
S f
102
t&Siq
f Eru
d
xm;ovdk avmuDtmku
H mr*kPcf sr;f omawGuv
kd nf; olY&UJ ud,
k f
ydik yf pn;f awGvYkd ,lqxm;ygw,f/ umr*kPBf uKd uw
f o
hJ w0gawG
udak wmh olY&UJ bufawmfom;? olY&UJ ygwD0ifawGvYkd todtrSwjf yK
xm;ygw,f/
olYyikd ef ufjzpfwhJ oH;k q,fw
h pfbrkH mS olYtoif;0ifjzpfwhJ
ow0gawGukd olyikd yf pn;f jzpfwhJ avmuDtmku
H mr*kPcf sr;f om
awGeYJ cHpm;arGUaysmaf eMuwmyJ oljrifcsiyf gw,f/ oHo&musif
vnfaMumif;tvkyaf wG vkyw
f mudyk J olEpS Nf cdKuNf yD; oHo&mvGwf
ajrmufaMumif;tvkyaf wGvyk w
f mudak wmh olv;kH 0rabmrusygbl;/
&[ef;yk*Kdvyf jJ zpfjzpf? vly*k Kdvyf jJ zpfjzpf? yk*Kdvw
f pfa,muf
a,muf oHo&mjywfaMumif;tvkyv
f yk Nf yq
D w
kd meJY rm&fewfu tJ'D
yk*Kd vf tJ't
D vkyf rvkyEf ikd af tmif aESmif,
h u
S zf suq
f ;D awmhwmygyJ/
olY&UJ aESmif,
h u
S rf aI tmifjrifomG ;&if tJ'yD *k Kd vf oHo&mu
rvGwaf wmhygbl;/ oHo&mu rvGw&f if b0rsm;pGm xyfumxyf
um ao&ygOD;r,f/ tJ'v
D kd ao&wm[m rm&fewfaMumifjh zpfvYkd
aoatmifvyk &f ma&mufwhJ rm&fewfukd ]rm& = rm&f = owfjzwf
ol? nO;f yef;ESyd pf ufo}l vdYkac:ygw,f/
]udavorm&f} qdw
k muawmh wpfaxmifih g;&m udav
omw&m;awGukd ajymwmyg/ avmb? a'go? rmefrme? m?
rp&,
d tp&Sw
d hJ udavomw&m;awG[m olwYku
d kd vufcx
H m;ol
&JUpdwu
f kd ylavmifatmif? npfErG ;f atmif? yifyef;qif;&Jatmif
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
103
t&Siq
f Eru
d
105
t&Siq
f Eru
d
jrifcyhJ gw,f/
rm&fig;yg;rSm udavorm&fukd atmifEikd zf Ykdu t"duyg/
udavomuif;ae&if rm&fewf&efvnf; aMumufp&mrvdak wmhyg
bl;/ udavomuif;ae&if ukov
kd u
f ?H tukov
kd u
f v
H nf; rjzpf
awmhygbl;/ uHrrS &S&d if b0vnf; xyfrjzpfawmhvYkd cEmvnf;
r&awmhygbl;/ cEmr&rSawmh aojcif;w&m;eJYvnf; &ifqikd pf &m
rvdak wmhb;l aygh/
aumif;wmvky&f if aESmif,
h u
S cf siw
f m rm&fewf&UJ tusihf
pdu
k yf g/ tckacwfrmS olwpfyg;aumif;wmvkyw
f mudk aESmif,
h u
S f
[efYwm;wJo
h ?l ouFe;f ta&NcKH Ny;D avmuD0Zd m *Em&Dtvkyv
f yk o
f ?l
ax&0g'ppfppfxrJ mS [d0k g'a&mxnf?h 'D0g'a&mxnfeh YJ tkwaf &m
a&m ausmufa&ma&m jzpfatmifvyk o
f ?l omoemjyKvyk if ef; wd;k
wufatmifjrifru
I kd aESmifah ES;atmif vkyo
f al wGukd ]rm&fewfawG}
vdYk wifpm;NyD; ac:Edik yf gw,f/ rm&fewfawGvYkd rwifpm;csib
f ;l qdk
&ifvnf; ]rm&fewf&UJ ygwD0ifawG} vdYk >cif;csurf &Sd owfrw
S Ef ikd f
ygw,f/
OD;Zif;&JU ]tcspu
f aH cayr,fh tESpu
f seaf p&r,f} qdw
k hJ
aqmif;yg; tifwmAsL;*sme,frmS ygvmNy;D aemufyikd ;f wcsKUd vli,f
awGu ]tcspt
f aMumif;av;awG xyfa&;ygOD;} vkYd awmif;qdv
k m
Muygw,f/ wpfenf; ....tcReef YJ 0dik ;f r vmMuygw,f/
tck rm&fewftaMumif;ajym&if; pum;pyfvYkd ]tcsp}f udk
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
107
108
t&Siq
f Eru
d
ukodkvfuHaMumifUaumif;wJU
ok*wdb0a&mufr,f/
tukodkvfuHaMumifUraumif;wJU
'k*wdb0a&mufr,f/
b,fb0yJa&mufa&muf
a&muf&mb0rSm
ao&rSmjzpfwJUtwGuf
b0topfxyfjzpfapwJU
ukodkvfuH?tukodkvfuH
uHrSeforQudk
rm&=rm&fvdkhac:ygw,f/
tcspfqdkwmESvHk;om;eJhb0udk
owfjzwfzsufqD;ypfwwfwJU
rm&fewfwpfyg;ygyJ/
jzLpifoefh&Sif;at;csrf;MunfvifwJU
pdwf"mwfawG?tuefhtowfrJU
b0wdk;wufrIawGudkaESmifUaES;&yfwefh
csKyfqHk;oGm;apwJUt&m[m
tcspfygyJ . . . ./
aumif;wmvkyf&ifaESmifU,Sufcsifwm
rm&fewf&JYtusifUpdkufyg/
tckacwfrSmolwpfyg;aumif;wm
vkyfwmudkaESmifU,Suf[efhwm;wJUol
ouFef;ta&NcHKjyD;avmuD0dZm
*Em&Dtvkyfvkyfol
ax&0g'ppfppfxJrSm[kd0g'a&mxnfU
'D0g'a&mxnfUvkyfolawG[m
rm&fewf&JYygwD0ifawGygyJ/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
109
vlrIa&;r[kwfwJU
ukodkvfa&;udprSeforQ
bmudpaMumifUyJyifUyifU
yifUol&Sd&if
ckepf&uf0gyefjyD;
c&D;<uaumif;ygw,f/
c
t&Sifbk&m; . . .
0gwGif;rSm &[ef;omraPrsm; c&D;oGm;cGifh r&Sdbl;vkdY
Mum;zl;ygw,fbk&m;/ 'gayrJh 0gwGif;MuD; c&D;oGm;vmaeMuwJh
&[ef;awmfrsm;udv
k nf; jrifawGaY e&yg em;rvnfEikd yf gaom
aMumifh oHo,&Si;f atmif ajzMum;ay;awmfryl gbk&m;/
armifbkef;jrifh? vomNrdKUe,f/
111
t&Siq
f Eru
d
yxr0gu 0gqdv
k jynfah usmw
f pf&ufuae oDwif;uRwf
vjynfah eYtxdjzpfNyD;? 'kw,
d 0gu 0gacgifvjynfah usmw
f pf&uf
uae wefaqmifrek ;f vjynfah eYtxd jzpfygw,f/ yxr0gqdzk Ykd
taMumif; rnDnw
G w
f hJ &[ef;awmfrsm; 'kw,
d 0g qdMk u&ygw,f/
yxr0gqdw
k hJ &[ef;awmfrsm;u 'kw,
d 0gqdzk Ykd rvdt
k yfygbl;/
0gxyfwEhJ pS af wGrmS yxr0gqdv
k udk vH;k 0 xnfrh wGub
f J 'kw,
d
0gqdv
k udyk J 0gqdv
k vdYk w&m;0ifowfrw
S Nf yD; 0gpqdMk uygw,f/
qA*&D [ef;awG 0gwGi;f Mu;D c&D;xGuMf uwmeJYywfoufNy;D
jrwfpmG bk&m;&Siu
f ]yxr0gyJqq
kd ?kd 'kw,
d 0gyJqq
kd ?kd ud,
k q
f x
kd m;
wJh 0gwGi;f oH;k v ruRwrf csi;f b,f&[ef;rS c&D;rxGu&f ? xGuw
f hJ
&[ef; 'ku# t
f mywfoifah p} vdYk ynwfawmfrx
l m;ygw,f/
'gayrJh aemufyikd ;f rSmawmh taMumif;w&m;trsK;d trsK;d ay:
aygufvmwJt
h wGuf jrwfpmG bk&m;vnf; ]0gwGi;f BuD;jzpfayr,fh
r<urjzpfwhJ taMumif;udp w&m;eJYtnD ay:aygufvm&if ckepf
&uf 0gyefNy;D c&D;<uEdik w
f ,f} vdYk w&m;0if cGijhf yKawmfrcl yhJ gw,f/
]ckepf&uftwGi;f ud,
k ahf usmif;ud,
k f jyefvmr,f} vdYk ESv;kH
oGi;f vdu
k w
f mudk ]0gyefw,f} vdYk ac:ygw,f/ 0gyefNy;D c&D;xGuw
f hJ
&[ef;[m ud,
k 0f gqdw
k ahJ usmif;&JU 0gqdpk nf; e,ferd w
d jf yifyrSm ck
epf&ufxuf ydrk aebJ ud,
k ahf usmif;ud,
k f jyefvm&ygw,f/
Oyrm - vqef;(1)&ufaeYrmS 0gyefNy;D c&D;xGuw
f &hJ [ef;
[m vqef;(7)&ufaeYrmS ud,
k ahf usmif;ud,
k f jyefa&muf&ygw,f/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
113
t&Siq
f Eru
d
vSL'gef;&ifvnf; enf;wlygyJ/
omoemh0efxrf; &Si&f [ef;awGtwGuf vSL'gef;wmrsK;d udk
yifzh w
d rf o
S m 0gwGi;f <uaumif;wmr[kwyf gbl;/ 'um? 'umrawG
u olwYakd ezdY?k olwYo
kd ;kH zdYk aqmufxm;wJt
h rd ?f Z&yf? aps;qdik ?f vkP
d *f ?l
rd;zdak csmif? rD;wif;uky?f a&wGi;f ? a&uef? Nc?H ajr .... ponf zGiyhf JG
txdr;f trSwf vkyv
f Ykd &[ef;awmfawGukd tvSLcH<uzdYk? w&m;
a[m<uzdYk yifzh w
d &f ifvnf; 0gwGi;f rSm 0gyefNyD; c&D;<uaumif;
ygw,f/ (tdrw
f ufr*Fvm ponf)
ud,
k o
hf m;? ud,
k o
hf rD;&JU xdr;f jrm;vufxyfyJG (r*Fvm
aqmif) yifzh w
d &f ifvnf; 0gyefNyD; <uaumif;ygw,f/ ud,
k u
f ,
kd f
wdik f aexdik rf aumif;vdYk? ruse;f rrmzsm;emvdYk yifzh w
d &f ifvnf;
0gyefNy;D <uaumif;ygw,f/ y&d,wpd mayoif,cl siv
f Yk?d oif,l
apcsiv
f Ykd yifzh w
d &f ifvnf; 0gyefNyD; <uaumif;ygw,f/ vlraI &;
r[kww
f hJ ukov
kd af &;udpr eS o
f rQ bmudpa Mumifyh J yifyh if?h yifo
h l
&S&d if ckepf&uf 0gyefNyD; c&D;<uaumif;ygw,f/
yifo
h b
l ufu wpfco
k wdjyK&rSmuawmh rdryd ifv
h w
kd &hJ [ef;
udk ]uy,
d 0pe} vdYkac:wJh ]tyfpyfwphJ um;} eJY yifzh w
d rf zd YkdygyJ/
'gejyKcsiv
f Ykd ('geO 'gwk)H ? w&m;emcsiv
f Ykd ("rO aomwH)k ? &[ef;
zl;csiv
f Ykd (bduL p ydw)kH qdw
k phJ um;oH;k &yf (wHo
k ;kH wH)k eJYyjJ zpfjzpf?
tJ'pD um;oH;k &yf&UJ t"dyg ,frsK;d oabmoufa&mufwhJ y&d,m,f
pum;awGeYyJ jJ zpfjzpf tyfpyfpmG yifzh w
d rf o
S m &[ef;awmfrsm; 0gwGi;f
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
115
t&Siq
f Eru
d
Edik yf gw,f/
omraP (ud&k if) awGrmS ruse;f rmjcif;? raysmaf rGUjcif;?
&[ef;cHvjkd cif;qdw
k hJ taMumif;oH;k yg; wpfyg;yg; &Sv
d m&ifvnf;
um,uH&iS u
f &kd ifu yifyh ifrh yifyh if?h 0gyefNyD; <uaumif;ygw,f/
'umbke;f jrifah & ....
'D0gwGi;f NyD;cJw
h hJ 0gacgifvjynfah eYwek ;f u &efuek rf mS
OD;Zif;&JU crnf;awmfeYJ r,fawmfu pmoifwu
kd w
f pfcu
k toufEpS f
q,fjynfu
h &kd ifwpfyg;udk ypn;f av;yg;'umcHNy;D &[ef;cHay;cJMh u
ygw,f/ tJ'&D [ef;cHyu
JG kd crnf;awmfu OD;Zif;udk <uvmapcsif
ygw,f/ ol&[ef;cHay;r,fh ud&k ifukd om;OD;Zif;ud,
k w
f ikd f ur0g
zwfNyD; cs;D ajrmufapcsiw
f ,faygh/
0gwGi;f rSm ud&k ifwpfyg; &[ef;cH&if &[ef;cHupd t
wGuf
ulnaD qmif&u
G af y;zdYk? odYkr[kwf ur0gzwfay;zdYk? odYkr[kwf odrf
0ifoC
H mjynfah tmif jznfah y;zdYkqw
kd &hJ nf&,
G cf suaf wGeYJ b,forl S
ryifzh w
d v
f nf; 0gyefNy;D <uaumif;w,fvYkd jrwfpmG bk&m; rdeYfMum;
xm;wJt
h wGuf ]OD;Zif;<u&if um;vmBuKdr,f} vdYk zke;f qufwhJ crnf;
awmfukd zke;f xJuaeyJ ]um;vmBuKd &if OD;Zif;<ur,f} vkYd uwday;
vdu
k yf gw,f/
'gayrJh oGm;ryifzh Ykd uefYuu
G yf w
d yf ifwo
hJ al wG ay:vmvdYk
xifyg&JU/ &efuek u
f ae oxHu
k kd um;vmrBudKygbl;/ &efuek u
f
um;vmBudKryS J oGm;r,fvYdk qH;k jzwfxm;wJt
h wGuf &[ef;cHyu
JG kd
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
117
OD;Zif;r<ujzpfvu
kd af wmhygbl;/ trSeu
f awmh b,forl S vmryifh
vnf; <uaumif;ygw,f/ <ujcif;aMumifh bmtjypfrS rjzpfygbl;/
bmtmywfrS roifyh gbl;/
vl0wfaMumifawG ruse;f rrm zsm;emwmeJY ywfoufNyD;
taz&if;? tar&if;qd&k ifawmh ryifzh w
d v
f nf; <uaumif;ygw,f/
nD? tpfu?kd tpfr? ESr? aqGrsK;d ? uy,
d ? a0,sm0pu& ponfwYkd
qd&k ifawmh yifzh w
d rf yS J <uaumif;ygw,f/
0gyefNy;D c&D;<uwmeJYywfoufvYkd tus,o
f cd si&f ifawmh
0denf;r[m0gygVdawmfeYJ t|uxmawGrmS &SmazGavhvmEkid yf g
w,f/
wu,fawmh 0denf;qdw
k m &[ef;omraPawGom od
oifw
h m r[kwyf gbl;/ vl0wfaMumifawGvnf; odoifyh gw,f/
'grSom ]wynfv
h rd m q&mtmywfvw
G }f qdw
k phJ um;twdik ;f om
oemjyKvyk if ef;awGukd tyftyfpyfpyfeYJ ESYHEYSpH yfpyfaqmif&u
G Ef ikd yf g
vdrrhf ,f/ 0denf;eJYtnDvyk w
f hJ &[ef;awmfawGukd 0denf;em;rvnf
bJ &rf;orf;uJ&h UJ rdvYkd &vmr,fh tukov
kd t
f jypfq;kd rsK;d awGuvnf;
vGwaf jrmufEikd yf gvdrrhf ,f ...vdYk ..../
tyrma'e orma'x
tifwmAsL;*sme,f? atmufwdkbm? 17? 2001
g
118
t&Siq
f Eru
d
vlhavmurSmnq,fUESpfem&Dausmf&if
aemufwpf&ufpayr,fU
0denf;avmurSmawmU
tkPfwufjyD;rSom
aemufwpf&ufpwJUtwGuf
vqef;&Spf&uf&JYtp
tkPfrwufcifb,ftcsdef
jyefa&mufa&muf&ygw,f/
wu,fawmU0denf;qdkwm
&[ef;omraPawGom
odoifUwmr[kwfygbl;/
vl0wfaMumifawGvnf;
odoifUygw,f/ 'grSom
wynfUvdrmq&mtmywfvGwf
qdkwJUpum;twdkif;omoemjyK
vkyfief;awGudktyftyfpyfpyfeJh
ESHhESHhpyfpyfaqmif&GufEdkifygvdrfUr,f/
aoG;onftouf?toufonfaoG;
vdkhqdkwJUtwdkif;aoG;qdkwm
vlwpfa,muf&JYtoufyg/
aoG;vSLwJUol[mtoufudk
ay;vSL&ma&mufygw,f/
aoG;vSL&Sif[mjzpfav&mb0wdkif;
touf&Snfjcif;?tema&m*guif;&Sif;jcif;
qdkwJUaumif;usKd;awG&&SdEdkifygw,f/
txl;ojzifUaoG;tm;aumif;wJU
a'gifa'gifjrnfusef;rma&;ydkif&Sif
jzpfrSmaocsmygw,f/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
119
b,favmufaumif;wJUtvkyfudkyJvkyfvkyf
qefhusifbuftzsuform;qdkwm
&SdwwfpNrJjzpfvdkhb,folawG
b,fvdkyJzsufzsufudk,fvkyfoifUvkyfxdkufwJU
tvkyfaumif;awGudkbmtaMumif;aMumifUrS
aemufrqkwfbJjrefjrefxufxuf
oGufoGufvufvufvkyfoGm;zdkhta&;BuD;ygw,f/
t&Sifbk&m; . . .
t&Sib
f &k m;&JU arwm&dyaf tmufrmS wynfah wmf 'kvb
&[ef;vm0wfr,fqw
kd modawmh wcsKUd rdwaf qGawGu ]0gwGi;f Mu;D
'kvb
r0wfaumif;bl;} vdYk ajymMuygw,fb&k m;/ wynfah wmf
b,fvq
kd ;kH jzwf&rvJqw
kd m rdeMYf um;ay;awmfryl gbk&m;/
tu,f'rDpdk;ol? &efukefNrdKU/
121
ck jyKxm;Muygw,f/ b,fvu
kd wdu0wfvq
J adk wmh ]'D0gwGi;f rSm
b,foYlurkd S &Sijf yK &[ef;cH vkyrf ay;Mupwrf;} qdw
k hJ uwdu0wf
yg/
tJ'ED pS f 0gwGi;f rSmrS 0domcg&JU ajr;i,fwpfa,mufu
vnf; ouFe;f 0wfcsipf w
d f jyif;jyvmwmaMumifh &[ef;oHCmawmf
awGxH csO;f uyfjyD; olYukd &Sijf yKay;zdYk? &[ef;cHay;zdYk avQmufxm;
awmif;yefygw,f/
]'umav; ....? 0gwGi;f BuD; b,foYlurkd S &Sijf yK? &[ef;cH
vkyrf ay;&bl;vdYk &[ef;oHCmawmfawG uwdu0wf jyKxm;Mu
w,fu,
G ?f 'Dawmh 'umav; 0guRww
f t
hJ xd apmifq
h ikd ;f vku
d yf gOD;
aemf? 0guRwrf yS J &Sijf yK&[ef;cHvyk Mf uwmaygh/ [kwv
f m; 'um
av;}
&[ef;oHCmawmfawG&UJ arwm&yfcH wkYjH yefpum;aMumifh
0domcg&JU ajr;i,fvnf; ouFe;f 0wfcsipf w
d u
f kd rsKo
d yd &f if; pdwrf
csr;f ajrhpmG ausmif;awmfu jyefvmcJyh gw,f/
0gvuif;vGwo
f w
D if;uRwNf yq
D w
kd meJY 0domcg&JU ajr;i,f
udk &[ef;oHCmawmfawGu ]vmav 'umav;? ouFe;f qnf;Ny;D
&Sijf yK&[ef;cH vkyMf u&atmif} vdYk owdw&eJY wul;wu vmajym
Muygw,f/
tJ't
D cg 0domcg&JU ajr;i,fu ....
]t&Sib
f &k m;wdYk ....? ouFe;f 0wfcsipf w
d x
f ufoefjyif;jyae
122
t&Siq
f Eru
d
123
t&Siq
f Eru
d
125
t&Siq
f Eru
d
127
128
t&Siq
f Eru
d
0gwGif;rSmvnf;&SifjyKaumif;ygw,f/
&[ef;cHaumif;ygw,f/
0gwGif;rSm&SifjyKvkdh?&[ef;cHvdkh
bmtjypfrSrjzpfygbl;/
&SifjyKray;wJU&[ef;
&[ef;cHray;wJU&[ef;om
tjypfjzpfygw,f/
tmywfoifUygw,f/
jrwfpGmbk&m;&Sif&JYomoemawmf[m
qdk;olawGudkaumif;cGifUay;jyD;
aumif;olawGudkaumif;oxuf
aumif;cGifUay;xm;wJUrGefrGef
jrwfjrwfomoemawmfMuD;qdkwmudk
vHk;0rarUapcsifygbl;/
vlhtvTmwpfckck&JYrlydkifomoem
r[kwfbl;qdkwmudk
tNrJowdcsyfapcsifygw,f/
omoem0efxrf;&Sif&[ef;awGuvnf;
b,folwpfOD;wpfa,muf&JYrS
rlydkifr[kwfygbl;/
aumif;rIukodkvftvkyfqdkwm
vkyfcsifpdwfxufxufoefoef&Sdwkef;
jrefjrefoGufoGufxvkyfvdkufrS
xajrmufatmifjrifwwfygw,f/
taMumif;wpfckckjyNyD;
tcsdefqGJaer,fqdk&if
rvkyfjzpfawmUbJ
vGJacsmfoGm;wwfygw,f/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
129
t&Sifbk&m; ....
oufowfvw
G f pm;jcif;jzifh ukov
kd &f Edik ?f r&Edik Ef iS hf t
om;pm;jcif;jzifh tukov
dk jf zpfEikd ?f rjzpfEikd w
f t
Ykd m; ajzMum;ay;
yg&ef dak opGm avQmufxm;tyfygonfb&k m; ..../
AdkvfrI;rsKd;OD;? &efukefNrdKU/
131
t&Siq
f Eru
d
133
t&Siq
f Eru
d
oufowfvw
G t
f pm;tpmawGyJ r[kwv
f m;/
oli,fcsi;f ig;a,muf xrif;0dik ;f zGUJ pm;Muw,f qdyk gpkYd/
wpfa,mufu oufowfvw
G o
f rm;? useaf v;a,mufu tpHk
pm;orm;? oufowfvw
G o
f rm;u toD;t&Guaf wGyJ pm;w,f/
tpHpk m;orm;awGu toD;t&Guaf &m? om;ig;awGa&m pm;Mu
w,f/ a&mufwwf&m&m [dt
k aMumif;ajym? 'DtaMumif;ajym&if;
wpfa,mufeYJwpfa,muf pMu? aemufMueJY waysmw
f yg; pm;Mu
w,f/
[if;csi;f awmh rwlMubl;/ pdwjf zpfaeyHck si;f awmh wlMu
w,f/ pMuaemufMu? ajymMuqdMk ueJY waysmw
f yg; pm;aeMuwm
qdak wmh oli,fcsi;f ig;a,mufv;kH taysmpf w
d af wG? avmbpdwaf wG
jzpfaeMuwmaygh/ uJ ....oufowfvw
G pf m;wJh oli,fcsi;f ukov
kd f
&a&mvm;/ tpHpk m;wJo
h il ,fcsi;f awGyJ uGuNf y;D tukov
kd jf zpfa&m
vm;/ r[kwb
f ;l aemf/ tm;vH;k twlwyl /J
tukov
kd t
f aMumif;awG ajym&if; tukov
kd pf w
d af wGeYJ
pm;&if oli,fcsi;f ig;a,mufv;kH tukov
kd f twlwjl zpfygw,f/
ukov
dk t
f aMumif;awG ajym&if; ukov
kd pf w
d af wGeYJ pm;&if oli,fcsi;f
ig;a,mufv;kH ukov
kd f twlwjl zpfygw,f/ oufowfvw
G o
f rm;
u tpHpk m;orm;awGxuf acgif;wpfv;kH ydjk rifNh y;D ukov
dk yf rkd &ovdk
tpHpk m;orm;awGuvnf; oufowfvw
G o
f rm;atmuf acgif;wpf
vH;k ydek rd Nhf yD; tukov
kd rf jzpfEikd yf gbl;/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
135
t&Siq
f Eru
d
137
pme,fZif;awGxu
J tEkynm&Sirf sm;&JU tifwmAsL;tar;
tajzawGrmS yJjzpfjzpf? jyifyavmurSm rdwaf qGtcsi;f csi;f awGUqHv
k Ykd
wpfa,mufeYJwpfa,muf ar;MuajymMuwJt
h cgrSmyJjzpfjzpf ....
]bmoma&;taeeJY bmawGvyk jf zpfv}J
qdw
k ahJ r;cGe;f udk ....
]arG;aeYwikd ;f oufowfvw
G pf m;jzpfygw,f}
]0gwGi;f oH;k vwdik ;f oufowfvw
G pf m;ygw,f}
vdYk ajzMum;Muwmudk rMumcP zwfz;l ? Mum;zl;ygw,f/
wu,fawmh oufowfvw
G pf m;wm[m bmoma&;
tvkyf r[kwyf gbl;/ wjcm;bmoma&;awG&UJ tvkyaf wmh [kwcf sif
[kwyf gvdrrhf ,f/ ax&0g'Ak'b
moma&;&JU tvkyu
f awmh vH;k 0
r[kwyf gbl;/
ax&0g'Ak'b
mom0ifwpfa,muf vkyo
f ifv
h yk x
f u
kd w
f hJ
ukov
kd &f aMumif; tvkyaf wGxrJ mS oufowfvw
G pf m;wJt
h vkyf
vH;k 0 rygygbl;/ ]oufowfvw
G pf m;wJt
h vky[
f m ukov
kd t
f vkyv
f Ykd
jrwfpmG bk&m; a[mMum;rxm;bl;}vdYk qdv
k ykd gw,f/
ax&0g'Ak'b
mom0ifwpfa,muf vkyo
f ifv
h yk x
f u
kd w
f hJ
ukov
dk &f aMumif;tvkyaf wGu q,frsK;d &Syd gw,f/ pGeYfBuJay;urf;
vSL'gef;jcif; 'getvky?f ud,
k Ef w
I v
f eG u
f sL;rIapmifx
h ed ;f jcif; oDv
tvky?f pdwaf umif;pdwjf rwfymG ;xHjk cif; bm0emtvky?f touf
odum *kP0f gBuD;olukd akd ojcif; typm,etvky?f ukov
kd u
f pd
138
t&Siq
f Eru
d
ulnv
D yk af qmifjcif; a0,sm0ptvky?f ud,
k u
hf o
k v
kd f olwpfyg;
rQa0jcif; yw'd getvky?f olwpfyg;ukov
kd f ud,
k f 0rf;ajrmufjcif;
ywmEkarm'etvky?f olawmfaumif;w&m;emMum;jcif; "r0e
tvky?f olawmfaumif;w&m;a[majymjcif; "ra'oemtvkyef YJ
t,ltjrifajzmifrh eS jf cif; 'd|Zd u
k rtvkyw
f Ykdjzpfygw,f/
tJ't
D vkyq
f ,frsK;d udk ]yknBu,
d 0wKq,fyg;} vdYk ac:yg
w,f/ ]ukov
kd v
f v
dk m;olwikd ;f jyKoifjh yKxu
kd w
f hJ csr;f ompD;yGm;awG&UJ
wnf&mq,fyg;} vdYk qdv
k ykd gw,f/ vd&k if;uawmh ]ukov
kd &f aMumif;
tvkyq
f ,frsK;d } aygh/ tJ'D tvkyq
f ,frsK;d xJu b,ftvkyu
f ykd J
vkyv
f yk f ukov
kd &f Edik yf gw,f/
wu,fvYkd oufowfvw
G pf m;wJh tvky[
f m ukov
kd &f
aMumif;tvky?f ukov
kd &f apEdik w
f t
hJ vkyq
f &kd if yknBud,0wKawG
xJrmS wpfyg;tjzpf jrwfpmG bk&m; xnfo
h iG ;f a[mMum;awmfrcl rhJ mS
yg/ oufowfvw
G pf m;keH YJ ukov
dk rf &Edik v
f Ykd jrwfpmG bk&m; a[m
Mum;awmfrrlcw
hJ mudk txl;owdjyK&ygr,f/
wpfacwfwpfcgwke;f u &[EmvdYk xif&mS ;ausmMf um;cJw
h hJ
]bke;f awmfBu;D OD;oDv} [m oufowfvw
G f bkO;f ay;wJq
h &mawmf
Bu;D wpfyg;jzpfygw,f/ bke;f awmfBu;D eJYtwlaeNy;D bke;f awmfBu;D vdk
yJ oufowfvw
G pf m;ygr,fvYkd avQmufxm;vmwJh &[ef;awmf
wpfyg;udk q&mawmfBuD;u ....
]wdYkrsm; oufowfvw
G pf m;aewmudk ukov
kd jf zpf usiahf e
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
139
w,fvYkdrsm; rxifvu
kd yf geJYu,
G ?f oGm;emoufomvdYk pm;aewm
yg}
vdYk d;k d;k &Si;f &Si;f rdeYfMum;awmfrcl zhJ ;l ygw,f/
oufowfvw
G pf m;jcif;udk ukov
kd u
f siphf Ofwpfc?k olawmf
aumif;usiphf Ofwpfcv
k Ykd rSm;,Gi;f pGm xifrw
S ,
f q
l oGm;rSmpd;k vdYk q&m
awmfBuD;u yGiyhf iG v
hf if;vif; rdeYfMum;awmfrv
l u
dk w
f myg/
rSeyf gw,f/ oufowfvw
G pf m;jcif;[m ukov
kd u
f siphf Of
wpfcrk [kwo
f vdk olawmfaumif;usiphf Ofwpfcv
k nf; r[kwyf gbl;/
oufowfvw
G pf m;jcif;aMumifh ukov
kd v
f nf; &roGm;Edik o
f vdk ol
awmfaumif;vnf; jzpfroGm;Ekid yf gbl;/
twdwf omoem0ifrmS a&m? ypKye f omoem0ifrmS yg
oufowfvw
G b
f Ok ;f ay;wJh q&mawmfBu;D awG &SMd uygw,f/ olwYkd
[m ]ukov
dk &f w,f} qdw
k hJ cH,cl suef YJ oufowfvw
G f bkO;f ay;Mu
wm r[kwyf gbl;/ olwYkdrmS jzpfcw
hJ ?hJ jzpfaewJh tema&m*gawGu
tom;ig;eJY rwnfv
h Ykd? olwYkd&UJ use;f rma&;u toD;t&Guef YJrS
tqifajyvdYk tema&m*geJY use;f rma&;udk iJNh yD; oufowfvw
G f
bkO;f ay;awmfrMl uwmyg/
vlwpfa,mufeYJwpfa,muf cEmuk,
d af oG;om; wnf
aqmufyckH si;f rwlnMD uwJt
h wGuf cEmud,
k u
f awmif;qdw
k hJ tm
[m&vdt
k yfcsucf si;f vnf; wpfa,mufeYw
J pfa,muf rwlnMD uyg
bl;/ wcsKUd u toD;t&Guaf vmufyJ pm;keH YJ tm[m&rQwNy;D use;f
140
t&Siq
f Eru
d
141
&uftuefYtowfeYJ oufowfvw
G pf m;aewJh vli,f
'umwpfa,mufukd ]oufowfvw
G pf m;wm bmtusK;d xl;vJ}
vdYk ar;Munfah wmh ....
]oufowfvw
G pf m;wm ig;yg;oDv vHw
k ,f? ig ouf
owfvw
G pf m;aew,fqw
kd hJ todeYJ jcifutp rku
d jf zpfawmhb;l ?
pum;udv
k nf; vdrn
f mNy;D rajymjzpfawmhb;l ? txl;ojzifh t&uf?
bD,mvH;k 0raomufjzpfawmhb;l ? tom;ig;pm;cGirhf &awmh tjrnf;
raumif;awmhvYkd? [J ....[J ....}
vdYk &,f&,farmarm jyefajzcJyh gw,f/ olYtaeeJY tjrnf;
raumif;vdYk t&uf? bD,m raomufjzpfayr,fh tmvl;aBumf?
ajryJavSm?f tom;wkuif pwJh oufowfvw
G f tjrnf;awGeYJ
t&uf? bD,m aomufaeMuwJh oufowfvw
G f t&uform;awG
vnf; trsm;BuD; &Syd gw,f/ oufowfvw
G f pm;NyD; umr*kPf
azmufjyefaewJh 'koeaomawGvnf; 'keYJa';yg/
vlwpfa,muftwGuf oufowfvw
G pf m;jcif;u ig;yg;
oDv vHNk cHKatmif apmifx
h ed ;f jzpfzYkd wGe;f tm;ay;ayr,fh wjcm;vl
wpfa,muftwGuaf wmh tJ'v
D kd jzpfcsirf jS zpfrmS yg/ oufowfvw
G f
pm;jyD; ig;yg;oDvrvHw
k o
hJ al wG trsm;BuD;&Syd gw,f/
b,fvykd jJ zpfjzpf oufowfvw
G pf m;rS ukov
kd pf w
d af rG;Edik f
NyD; ukov
kd t
f vkyv
f yk jf zpfwo
hJ al wGtaeeJY uk,
d pf rG ;f Edik o
f avmuf
tcsed u
f efYowfNyD; oufowfvw
G pf m;wm obm0usygw,f/
142
t&Siq
f Eru
d
143
rpm;xdu
k af wmhygbl;/ pm;&if tukov
dk jf zpfygw,f/
vl0wfaMumifawGtaeeJY tpGe;f oH;k yg;vGw&f if b,ft
om;ig;udrk qdk vGwv
f yfpmG pm;oH;k Edik cf iG &hf adS yr,fh &[ef;awmfrsm;
uawmh ]tom;Bu;D q,frsK;d } udk vH;k 0a&SmifMuOfawmfrMl u&ygw,f/
ra&SmifbJ pm;rd&if oufqikd &f m tmywfoifNh yD; tukov
dk jf zpfyg
w,f/
tom;BuD;q,frsK;d uawmh ]vl? acG;? jrif;? qif? usm;?
usm;opf? jcaoF?h 0H? atmif;? a>r} wdYk&UJ tom;awGygyJ/ tom;
udo
k m rpm;aumif;wmr[kwyf gbl;/ olwYk&d UJ tk;d ? ta&? taoG;?
tarG; bmudrk S toH;k rjyKaumif;ygbl;/ (qifp,
G yf w
k ;D ? pyg;BuD;
onf;ajcaq; ponfwYku
d kd &[ef;awmfrsm; vH;k 0 roH;k aumif;yg)
toH;k jyK&if tmywfoifNh y;D oH;k wdik ;f oH;k wdik ;f tukov
kd w
f &m; wd;k
yGm;ygw,f/
oufowfvw
G yf J pm;pm;? BuHK&m&&myJpm;pm;? ta&;t
BuD;qH;k uawmh pdwaf umif;&Szd Ykd? olawmfaumif;tvkyf vkyEf ikd zf YkdeYJ
b0oHo&m0#fqif;&Ju tNy;D wdik v
f w
G af jrmufzYykd gyJ/ ]BuKd u&f ma&G;
pm; vlYiEGm;} rjzpfapbJ? ]oif&h mpm;ol vlYxufv}l jzpfapzdYku
t"duygyJ ....'umrsK;d OD;a& ..../
tyrma'e orma'x/
tifwmAsL;*sme,f? Edk0ifbm? 7ESifh 14? 2001
g
144
t&Siq
f Eru
d
tpm;tpmuawmUolhcsnf;oufouf
ukodkvfpdwfjzpfatmifvnf;
rpGrf;aqmifEdkifovdk
tukodkvfpdwfjzpfatmifvnf;
rzefwD;Edkifygbl;/
oufowfvGwftpm;tpmudk
pm;vdkufvdkhtvdkvdkae&if;
ukodkvfawG&roGm;Edkifovdk
tom;ig;tpm;tpmudk
pm;vdkufvdkhvnf;tvum;ae&if;
tukodkvfawGjzpfroGm;Edkifygbl;/
oufowfvGwftpm;tpm
pm;kHeJhukodkvf&w,fqdk&if
oufowfvGwfrpm;wJUolawG
tpmpm;NyD;tcsKdwnf;wJUtaeeJh
iSufaysmoD;?o&ufoD;pm;aewJU
tcsdefrSmvnf;ukodkvf&aerSmaygh/
t&uform;awGt&ufaomufae&if;
tmvl;aMumf?ajryJavSmfjrnf;aewJU
tcsdefrSmvnf;ukokdvf&aerSmaygU/
bk&m;?&[EmawG?oDvorm"d
ynmeJhjynfUpHkwJUolawmfaumif;
oljrwfavmif;BuD;awG
tom;ig;a&SmifMuOfawmfrrlMuwmudk
MunfUjcif;tm;jzifUtom;ig;
pm;kHoufoufeJhtukodkvf
rjzpfEdkifbl;qdkwmxif&Sm;NyD;om;yg/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
145
t&Sifbk&m; ....
jrwfpGmbk&m;&Sif[m 0ufom;bkOf;ay;vdkY 0rf;avQmNyD;
y&deAd m efp&H wmvdYk ajymMuygw,fb&k m;/ [kwf r[kwf ajzMum;
ay;awmfryl gbk&m;/
OD;at;ouf? oxHkNrdKU/
'umBuD;OD;at;oufa& ....
Ny;D cJw
h hJ Zefe0g&Dv(9)&ufaeYu y&d,wpd moifwu
kd w
f pf
ckrmS jyKvyk w
f hJ OD;Zif;&JU arG;aeYtvSLyJu
G kd ig;xyfurG ;f tu,f'rD
'um&efatmif a&mufvmcJyh gw,f/ jrefrmhyk &f iS o
f rdik ;f rSm wpfO;D
wnf;om&Sad o;wJh trsK;d om;Zmwfaqmif tu,f'rDqik g;qk&iS f
'um&efatmifukd ....
]xrif;0ifpm;NyD;NyDvm;? 'um&efav;BudKuw
f hJ 0ufom;
[if;vnf; ygw,fav} vdYkajymawmh olu ....
]wynfah wmf tck 0ufom;a&Smifxm;w,fb&k m;? t&rf;
0aevdYk}
vdYk &,f&,farmarm jyefajymygw,f/
cgwdik ;f 0ufom;pm;aeus a&Tyg&rDausmif;'umBuD; OD;
&Sed 0f if;udv
k nf; ck&ufyikd ;f 0ufom;a&SmifaewmawGUvdYk taMumif;
&if; ar;Munfah wmh ....
]wynfah wmf cEmud,
k x
f rJ mS tqD"mwfawG odyrf sm;aevdYk
a&Smifwmygbk&m;? rpm;rjzpfwhJ tajctaersK;d BuHK&ifawmh enf;
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
147
enf;yg;yg; pm;ygw,f}
vdYk jyefajzygw,f/
]vltrsK;d rsK;d pdwt
f axGaxG} qdw
k t
hJ wdik ;f vlawG&UJ tBuKd uf
uvnf; trsK;d rsK;d uGjJ ym;aeygw,f/ wpfO;D eJYwpfO;D tBudKucf si;f
rwlnMD uygbl;/ 0ufom;BudKuw
f v
hJ l &So
d vdk 0ufom;rBudKuw
f hJ
vlvnf; &Syd gw,f/ 0ufom;pm;keH YJ tukov
kd jf zpfroGm;ovdk 0uf
om;a&SmifeHk YJvnf; ukov
kd &f roGm;ygbl;/
0ufom;rBuKd uv
f Ykd 0ufom;a&Smifoal wG&o
dS vdk 0ufom;
BuKd u&f ufom;eJY cEmud,
k ef YJ rwnfv
h Ykd 0ufom;a&Smifoal wGvnf;&Sd
ygw,f/ 0rSmpd;k vdYk? tqDwufrmS pd;k vdYk? 0dwcf scsiv
f Ykd 0ufom;a&Smif
wm[m use;f rma&;oabmw&m;t& vkyo
f ihv
f yk x
f u
kd w
f hJ tjyK
trlawGygyJ/ jrwfpmG bk&m;&Siu
f vnf; ]ud,
k ef YJrwnfw
h ?hJ ud,
k ef YJ
oyg, rrQwwJh tpmtm[m&awGukd a&SmifMuOf&r,f} vdYk rdeYf
Mum;awmfrx
l m;ygw,f/
0ufom;rBuKd uv
f Ykd 0ufom;a&Smifox
l uf 0ufom;BuKd uf
&ufom;eJY cEmud,
k ef YJrwnfv
h Ykd 0ufom;a&Smifou
l ykNd yD; cs;D rGr;f
p&maumif;ygw,f/ ud,
k phf w
d u
f ,
kd f xde;f csKyEf ikd v
f Yykd g/ ud,
k w
fh PSm
ud,
k yf ,fowfEikd v
f Yykd g/ rBuKd uv
f Ykd a&Smifou
l owd? PfrygwJh
twGuf bmukov
kd rf S r&ayr,fh rwnfv
h Ykd a&Smifou
l awmh owd?
PfygwJt
h wGuf txdu
k t
f avsmuf ukov
kd &f ygw,f/
0rSmpd;k &drw
f m[m vScsiv
f Ykd qd&k ifawmh vScsiw
f phJ w
d [
f m
148
t&Siq
f Eru
d
wPSmavmbpdwjf zpfwt
hJ wGuf 0ufom;a&Smifaecku
d rf mS ukov
kd f
pdwrf jzpfawmhygbl;/ tqD"mwfrvGeu
f b
J J use;f rmaerS ukov
kd f
tvky?f aumif;rItvkyaf wG vkyNf y;D trsm;tusK;d ? omoemhtusK;d
o,fy;kd Edik rf ,fqw
kd hJ pdwef YJ 0ufom;a&Smif&ifawmh 0ufom;a&Smif
wdik ;f ukov
kd pf w
d af wG w&dy&f yd f wd;k yGm;vmEdik yf gw,f/
bm tpm;tpmudyk J pm;pm;? bm tpm;tpmudyk J a&Smif
a&Smif? &nf&,
G cf surf eS zf Yk?d OD;wnfcsuaf umif;zdYk ta&;Bu;D ygw,f/
vScsi?f ycsi?f ajyjypfcsiw
f m[m w&m;"raI xmift
h & tukov
kd f
vdYq
k adk yr,fh avmu"raI xmift
h &uawmh vufcEH ikd pf &mobm0
usygao;w,f/
]jrwfpmG bk&m; 0ufom;pm;vdYk y&deAd m efp&H w,f? 'gaMumifh
wdYk 0ufom;a&Smifw,f} qdw
k muawmh avmu"raI xmift
h &yg
vufcEH ikd pf &m bmrSr&Syd gbl;/ taMumif;jycsuf rcdik v
f w
kH hJ vky&f yf
wpfc?k okYrd [kwf taMumif;jycsuf rvSywJh vky&f yfwpfcu
k kd jrwfpmG
bk&m;eJY ckw;Hk vkyNf yD; tumtuG,,
f v
l u
kd w
f mygyJ/
jrwfpmG bk&m; y&deAd m efpw
H mudk taMumif;jyNyD; 0ufom;
a&SmifwJholawG[m wu,fpifppfuawmh ewfudk;uG,fvdkY?
bm*kP
d ;f nm*kP
d ;f 0ifxm;vdYk 0ufom;a&SmifMuwJo
h al wGyg/
]wdYku;kd uG,w
f ehJ wfu 0ufom;pm;wm rBudKuv
f Ykd}
]wdYk*P
dk ;f q&m? wdYk*P
kd ;f bke;f BuD;u 0ufom;a&Smifcikd ;f vdYk}
qdw
k hJ taMumif;jycsuaf wGu rvSyawmh taMumif;jy
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
149
t&Siq
f Eru
d
jrwfpmG bk&m;&Siu
f vG&J if tJ'D 0ufysKo
d m;[if;udk tpmaMuusuf
atmif acscsuEf ikd w
f o
hJ l wpfavmuvH;k rSm wpfO;D wpfa,mufrS
r&Sv
d Ykyd g/ jrwfpmG bk&m; bkO;f ay;Ny;D wmeJY 0ufom;[if;useaf wGukd
wGi;f wl;NyD; ajrjrKyyf pfvu
kd &f ygw,f/
0ufom;[if;yg0ifwhJ pkEO ygoum&JU qGr;f udk bkO;f ay;Ny;D
rMumcifrmS yJ jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ ud,
k af wmfrmS aoavmufatmif
jyif;xefwhJ ]0rf;aoG;oGeaf &m*g} Murf;wrf;pGm jzpfay:vmygw,f/
0ufom;[if;bkO;f ay;vdYk 0rf;aoG;oGew
f m r[kwyf gbl;/
twdwu
f tukov
kd u
f w
H pfct
k usK;d ay;vdYk 0rf;aoG;oGew
f myg/
yg&rDjznfph Of twdwb
f 0wpfcw
k ek ;f u jrwfpmG bk&m;
tavmif;awmf[m aq;q&mjzpfczhJ ;l ygw,f/ a&m*gaysmuf&uf
om;eJY aq;zd;k 0g;cray;csiv
f Ykd ]a&m*graysmufao;bl;} ajymvmwJh
olaX;om;wpfa,mufukd ]'gqdk a&m*gaysmufomG ;atmif 'Daq;
av; aomufvu
kd yf gOD;} qdNk yD; 0rf;avQmaq;awGukd a&m*gaysmuf
aq;tjzpf vdrn
f mwdu
k af uR;cJzh ;l ygw,f/
aq;q&mb0wke;f u jyKvyk cf w
hJ hJ tJ't
D ukov
kd u
f u
H
y&deAd m efpaH wmfrrl ,fah eYrmS tusK;d ay;csed u
f sa&mufvmvdYk pkEO ygo
um&JUqGr;f udk bkO;f ay;Ny;D rMumcifrmS tBu;D tus,f 0rf;awmfvm;
&ygw,f/
pkEO ygoum&JU 0ufom;[if;yg0ifwq
hJ rG ;f udk bkO;f ay;Ny;D
csed ef YJwu
kd q
f ikd o
f mG ;wJt
h wGuf ]0ufom;pm;vdYk 0rf;awmfvm;wm}
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
151
t&Siq
f Eru
d
153
154
t&Siq
f Eru
d
jrwfpGmbk&m;y&dedAmefpHwmudk
taMumif;jyjyD;0ufom;a&SmifwJUolawG[m
wu,fpifppfuawmU
ewfudk;uG,fvdkh
bm*dkPf;nm*dkPf;0ifxm;vdkh
0ufom;a&SmifMuwJUolawGyg/
wdkhudk;uG,fwJUewfu
0ufom;pm;wmrMudKufvdkh
wdkh*dkPf;q&m?wdkh*kdPf;bkef;BuD;u
0ufom;a&Smifcdkif;vdkhqdkwJU
taMumif;jycsufawGu
rvSyawmUtaMumif;jycsuf
vSyatmifjrwfpGmbk&m;udk
ckwHk;vkyftoHk;csvdkufwmygyJ/
0ufom;[if;bkOf;ay;vdkh
0rf;aoG;oGefwmr[kwfygbl;/
a&S;twdwfaq;q&mb0wkef;u
a&m*gaysmuf&ufom;eJh
aq;zdk;0g;cray;csifvdkh
a&m*graysmufao;bl;ajymvmwJU
olaX;om;wpfa,mufudk
a&m*gaysmufoGm;atmif'Daq;av;
xyfaomufvdkufygOD;qdkNyD;
0rf;avQmaq;awGvdrfnmwdkufauR;cJUwJU
tukodkvfuHaMumifU0rf;aoG;oGefwmyg/
jrwfpGmbk&m;&Sif&JYax&0g'usifUpOf
ppfppfawGuawmU0ufom;eJhrwnfUwJU
usifUpOfwpfckrSr&Sdygbl;/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
155
a&m*gaysmufcsiv
f w
Ykd &m;tm;xkww
f m
raumif;bl;vdq
Yk v
kd u
kd jf cif;tm;jzifh
jrwfpmG bk&m;[mraumif;wJt
h vkyf
nHzh si;f ao;odrw
f t
hJ vkyu
f dk
vkyw
f ,fvq
Ykd v
kd u
kd &f ma&mufygw,f/
a&m*gyJjzpfjzpf? bmyJjzpfjzpfxpfceJ&dS
aA'if,Mwm"mwfu
kd "f mwfqifuykd J
vJrG mS ;pGmtm;ud;k aeMuwJ'h aD cwfBu;D xJrmS
w&m;tm;xkwjf cif;udt
k m;ud;k vmwm[m
rk'w
d myGm;oifw
h u
hJ pd & yfBu;D wpfct
k yg/
c
8.9.98 &ufaeYxw
k f ay:jyLvm*sme,fxu
J aqmif;yg;
wpfy'k rf mS aqmif;yg;&Siu
f ]] a&m*gaysmufcsiv
f Ykd w&m;tm;xkwf
wm raumif;aMumif;? a&m*gaysmufcsiv
f Ykd w&m;tm;xkww
f m[m
w&m;udk ckw;kH vkyf toH;k cswmjzpfaMumif;? &dyo
f mawGrmS a&m*g
aysmufcsi&f if w&m;tm;xkwyf gvdYk rSm;,Gi;f pGm jrLqG,af eMu
aMumif;}} a&;om;xm;wmudk zwfv
I u
kd &f ygw,f/
tJ'aD &;om;csuu
f kd zwfv
I u
kd &f awmh twdwu
f zwfc?Jh
rSwcf ?Jh Mum;emchzJ ;l whJ taMumif;t&mav;awG[m pma&;ol&UJ
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
157
tawG;tmHx
k u
J w
kd pfcNk y;D wpfck pDumpOfum 0ifa&mufvmygw,f/
yxrqH;k 0ifa&mufvmwhJ taMumif;t&muawmh eE
rif;om;wpfjzpfvJ t&Sief E&UJ taMumif;yg/
t&Sief E[m omoemhabmifukd oHo&mvGwzf Ykd? edAm ef
&zdYkqw
kd Jh &nf&,
G cf suef YJ 0ifa&mufvmol r[kwyf gbl;/ Zey'
uvsmPDeYJ vufxyfyq
JG ifEw
JT aJh eYrmS jrwfpmG bk&m;u wdu
k w
f eG ;f
vdYk jrwfpmG bk&m;udk dak onGwu
f ikd ;f whpJ w
d ef YJ 0ifa&mufvm&olyg/
o'gw&m;tppftrSeef YJ ouFe;f 0wfvmolr[kwaf wmh
omoemhabmifrmS raysmyf gbl;/ Zey'uvsmPDuykd J wrf;wrf;w
w owd&aeygw,f/ omoemhabmifrmS raysmaf rGUbJ NiD;aiGUpdwf
ysuaf ewhJ t&Sief Eukd jrwfpmG bk&m;u wm0womewfjynf ac:
oGm;chyJ gw,f/ Zey'uvsmPDxuf tqaygif;rsm;pGm rEdiI ;f ,SOf
omatmif vSywhJ ewforD;av;awGukd jrifawGU&awmh t&Sief E
[m ewforD;av;awGukd vdck siw
f pJh w
d f jzpfvmygw,f/
ewforD;av;awG vdck si&f if w&m;tm;xkwyf g? w&m;
tm;xkw&f if ewforD;av;awG &&aphr,fvYkd jrwfpmG bk&m;u
tmrcHwu
kd w
f eG ;f vdu
k af wmh t&Sief Evnf; 0rf;ajrmuf0rf;omjzpf
oGm;NyD; ewforD;vdck siw
f pJh w
d ef YJ w&m;tm;xkwaf wmfryl gw,f/
aemufyikd ;f rSm wjcm;&[ef;awmfrsm;u uh&J UJ Muwht
J wGuf &nf&,
G f
csuaf jymif;oGm;NyD; tm;xkwv
f u
kd w
f m rMumcifrmS yJ t&Sief E
&[Emjzpfawmfro
l mG ;ygw,f/
158
t&Siq
f Eru
d
159
t&Siq
f Eru
d
&dyS gw,f/
wcsKd U emrnfausmf q&mawmfBuD;? q&mawmfi,fawG?
emrnfausmv
f yl *k Kdvaf wGvnf; txift&Sm;&dyS gw,f/ emrnfxw
k f
NyD;a&;&if um,uH&iS af wG rBudKurf mS pd;k vdYk emrnfawmh xkwaf zmf
ra&;awmhygbl;/
q&mawmfBuD;wpfyg;qdk q&morm; rajzapcsiw
f Jh t
bd0o
H pmar;yGu
J kd ajzqdak tmifjrifNyD;rS q&morm; rBudKuw
f m
vkycf rJh w
d t
Jh wGuf aemifw&Ny;D pdwn
f pfveG ;f vdYk pdwn
f pfwmaysmuf
atmifqNkd yD; &dyo
f mBuD;wpfcrk mS 0ifa&muf w&m;tm;xkw&f mu
w&m;awGUoGm;Ny;D &nf&,
G cf suaf wG rSeo
f mG ;vdu
k w
f m ckqkd jynfwiG ;f
jynfy omoemjyK &dyo
f mq&mawmfBuD;wpfyg; jzpfvYkdaeygNyD/
emrnfBuD;ump q&mawmfwpfyg;qd&k ifvnf; vlUb0
wke;f u tdyrf aysmw
f t
Jh wGuf tdyaf ysmaf tmifqw
kd Jh &nf&,
G cf suef YJ
w&m;tm;xkwcf &Jh mu w&m;t&omawGUoGm;NyD; edAm efuv
kd nf;
vdck si&f rSe;f odvm? bmomrhb
J 0uaevnf; Ak'b
mom0if jzpfvm
wht
J jyif ZeD;? orD;wdYkukd pGeYfNyD; &[ef;b0udyk g wufvrS ;f Edik cf yJh g
w,f/
urmausmf 0dyemq&mBuD; wpfa,mufq&kd ifvnf;
acgif;wpfjcrf;udu
k w
f aJh &m*g aysmufcsiv
f Ykd w&m;tm;xkw&f mu
w&m;vrf;rSef a&mufomG ;vdu
k w
f m ckqkd kyef mrf'u
k c sKyNf idr;f a&;?
edAm efrsuaf rSmufjyKa&; w&m;awGukd urmtESYH wGiw
f iG u
f s,u
f s,f
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
161
BuD; a[majymvdYkaeygNyD/
'Dvkd &nf&,
G cf suf ajymif;vJreS u
f efomG ;olawGtaMumif;
udk ajymjy? a&;jyvdYkawmif ukeEf ikd zf ,
G rf &dyS gbl;/ a&m*gaysmufcsif
vdYk w&m;tm;xkw&f muae w&m;t&om awGUoGm;NyD; r*fzv
kd f
edAm ef OD;wnfcsuef YJ pGpJ NJG rJNrJ w&m;tm;xkwaf eolawG 'keYJa';yg/
bmjzpfcsiv
f Yk?d nmjzpfcsiv
f Ykq
d w
kd Jh avmuDtusKd ;udk arQmf
ud;k NyD; w&m;tm;xkww
f mudk rqdx
k m;eJY? bmtusKd ;udrk S rvdck sif
bJ? tusKd ;&vdrrhf ,fvYkdvnf; r,HMk unfbJ vlraI &;t& rvky&f if
raumif;wwfvYkd tm;emyg;emeJY vkyv
f u
kd rf w
d Jh bmoma&;tvkyf
uawmif arQmv
f ifrh xm;whJ tusKd ;w&m;BuD;udk jzpfymG ;apchw
J Jh
om"u yd#uwfawmfrmS txift&Sm; &dcS yJh gw,f/
om0wNd rdKUu ol&r|qdw
k Jh olaX;wpfa,muf[m om
oemywdwad wGukd tvkyt
f auR;jyKaewhJ rdpm 'd|w
d pfa,muf jzpf
ygw,f/ wpfaeYawmh olU&JU tdrw
f cH g;0rSm jrwfpmG bk&m; qGr;f cH
vm&yfygw,f/ Ak'b
mom0if r[kww
f t
Jh wGuf uefawmhqrG ;f
avmif;vdu
k &f if &ayr,fh ol&r|u tJ'v
D kd rvkyyf gbl;/
]&[ef;a*gwr[m rif;rsKd ;rif;EG,u
f qif;oufvmolrYkd
trsKd ;jrwfojl zpfw,f/ avmurSmvnf; bk&m;&,fvYkd tvGex
f if
&Sm;ausmMf um;oljzpfw,f/ 'Dvykd *k Kdvw
f pfa,mufukd oGm;rawGUvdYk
roifah wmfygbl;av} vdYk pOf;pm;awG;awmNyD; ol&r|[m jrwfpmG
bk&m;udk oGm;awGU&dcS ;kd Hrk u tdrx
f yJ ifNh yD; qGr;f qufuyfvyk af uR;
162
t&Siq
f Eru
d
ygw,f/
qGr;f pm;tNyD; jrwfpmG bk&m;a[mMum;whw
J &m;udk em&
wht
J cg w&m;tqH;k rSm aomwmyefjzpfomG ;chyJ gw,f/ aemuf
awmh omoemawmfukd Pfouf0ifNyD; rwkerf vIyMf unfnKd wJh
ae&mrSm tomqH;k ? tjrwfq;kH ? {w'*f&mxl;udak wmif qGwcf ;l
&&dcS yJh gw,f/
vlraI &;0w&m;ausyeG af tmifqw
kd Jh &nf&,
G cf suef YJ vkyf
vdu
k w
f Jh w&m;tvkyu
f aomwmywrd *fzv
kd ef YJ edAm efukd rsuf
arSmufjyKEikd o
f nftxd aus;Zl;jyKomG ;chw
J m[m tHMh op&mraumif;
bl;vm;/ 'g[m rSeu
f efwJh w&m;awmf&UJ obm0pGr;f &nfowdy g/
w&m;u rSeaf e&if bm&nf&,
G cf suef YJyv
J yk v
f yk f tusKd ;w&m;rSef
rSmygyJ/
w&m;tm;xkww
f aJh e&mrSm a&m*gaysmuf?kH pdwcf sr;f om
Hak v;eJY auseyfraeMueJY? r*fzv
kd ef Ad m ef&onftxd? &[Emjzpf
onftxd tm;xkwyf gvdYk d;k d;k av; wdu
k w
f eG ;f vdu
k &f if rSev
f nf;
rSeyf gw,f/ tjypfvnf; uif;ygw,f/ ckawmh w&m;tm;xkwzf Ykd
wdu
k w
f eG ;f olawGukd ]]rSm;,Gi;f }} qdw
k Jh pum;vH;k ? ]]jrLqG,}f }qdw
k Jh
pum;vH;k awGeYJ pGypf yJG w
k cf wfvmvdYk 'Dpmav;eJY tusO;f csKyf ajz
&Si;f jyvdu
k &f ygw,f/
'gaMumifh w&m;tm;xkwcf sio
f al wGuakd &m? w&m;tm;
xkwaf eolawGuykd g ]]bm&nf&,
G cf suef YJyJ w&m; tm;xkwt
f m;
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
163
t&Siq
f Eru
d
165
xef;vsu[
f m csKcd siv
f Ykd pm;olawGtwGuv
f nf; csKo
d vdk
tpmaMucsiv
f Ykd pm;olawGtwGuv
f nf; csKyd gw,f/
a&m*gaysmufcsiv
f Ykd w&m;tm;xkww
f mudk w&m;udk
ckw;kH vkyf toH;k csw,fvYkd uJ&h UJ vdu
k w
f m[m aAmZio
f w
k o
f rdik ;f
aMumif;xJu jrwfpmG bk&m;eJY &[Em t&Sijf rwfBuD;awGuv
kd nf;
uJ&h UJ vdu
k w
f mygyJ/
t&Sirf [marm*vmefeYJ t&Sirf [muy ruse;f rrm
a&m*gpJu
G yfaewke;f u jrwfpmG bk&m;ud,
k af wmfwikd f a&m*gaysmuf
atmif aAmZio
f w
k f &Gwaf y;cJv
h Ykd a&m*gaysmufomG ;cJyh gw,f/
jrwfpmG bk&m; ud,
k af wmfwikd f ruse;f rrm a&m*gjyif;xefwek ;f u
vnf; t&Sipf Ek u
kd jrwfpmG bk&m; ud,
k af wmfwikd f a&m*gaysmufatmif
aAmZio
f w
k &f w
G af y;zdYk rdeYfawmfrcl yhJ gw,f/ t&Sipf Ek u
&Gwaf y;vdYk
jrwfpmG bk&m; a&m*gaysmufawmfrcl yhJ gw,f/
aAmZio
f w
k ef m,lw,fqw
kd m[m aAmZiw
f &m;awG jzpf
yGm;vmatmif w&m;tm;xkww
f mygyJ/ jrwfpmG bk&m;xH;k ESv;kH rlNy;D
a&m*gaysmufcsiv
f Ykd w&m;tm;xkww
f m[m jrwfpmG bk&m;vrf;pOf
vdu
k w
f mygyJ/ 'Dvrf;pOfukd uJ&h UJ vdu
k w
f m[m jrwfpmG bk&m;udv
k nf;
w&m;udk ckw;kH vkyf toH;k csw,fvYkd uJ&h UJ vdu
k w
f mygyJ/
a&m*gaysmufcsiv
f Ykd w&m;tm;xkww
f m raumif;bl;vdYk
qdv
k u
kd jf cif;tm;jzifh jrwfpmG bk&m;[m raumif;wJt
h vky?f nHzh si;f
ao;odrw
f t
hJ vkyu
f kd vkyw
f ,fvYkd qdv
k u
dk &f ma&mufygw,f/
166
t&Siq
f Eru
d
167
t&Siq
f Em"du(a&Tyg&rDawm&)
9 - 9 - 98
P
10-11-98&ufaeYxkwfay:jyLvm*sme,frS
168
t&Siq
f Eru
d
a&m*gaysmufcsifvdkhw&m;tm;xkwfwm
raumif;bl;vdkhqdkvdkufwm[m
a&m*gaysmufzdkh&nf&G,fcsuf
wpfckwnf;eJhw&m;tm;xkwfcsifol
w&m;tm;xkwfaeoludk
tm;rxkwfeJhvdkh
wm;jrpfydwfyifvdkufwmygyJ/
'g[m"rE&m,fjzpfygw,f/
avmutvkyfawGxJrSm
w&m;tm;xkwfwJUtvkyf[m
taumif;qHk;tvkyfjzpfygw,f/
a&m*gaysmufzkdhvkyf&r,fU
tvkyfawGtrsm;BuD;&SdwJUtxJu
taumif;qHk;tvkyfjzpfwJU
w&m;tm;xkwfjcif;udk
a&G;cs,fvdkufwm[m
BudKqdkp&mtjyKoabmwpfckygyJ/
a&m*gaysmufcsifvdkhw&m;
tm;xkwfwmvnf;aumif;ygw,f/
pD;yGm;a&;?vlrIa&;tqifajy
wdk;wufcsifvdkhw&m;
tm;xkwfwmvnf;aumif;ygw,f/
pdwf"mwfcdkifrmNidrf;csrf;NyD;
pdwfaeoabmxm;BuD;us,f
jrifUjrwfcsifvdkhw&m;
tm;xkwfwmvnf;aumif;ygw,f/
cEmZmwfodrf;'kuNidrf;csifvdkhw&m;
tm;xkwfwmuawmUtaumif;qHk;ygyJ/
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
169
170
trsm;eJha&maESmNyD;ae&ifudk,fUpdwfeJh
udk,fUudk,fjzpfzdkhodyfrvG,fbl;/
trsm;tm;jzifUolrsm;pdwfeJh
udk,fUudk,fjzpfae&wmrsm;w,f/
tm;emrIawG?iJUnmaxmufxm;&rIawGeJh
b0[mvGwfvyfrIr&SdawmUbl;/
olrsm;qEudkjznfUjznfUay;ae&wmeJh
udk,fU&JYwu,fUudk,fydkifqEawG[m
wjznf;jznf;eJhaemufudk
a&mufa&mufoGm;&w,f/
vrif;BuD;&JYb0udkodyftm;usw,f/
vrif;BuD;[mavmuvlom;awGudk
tat;"mwfeJhtvif;"mwf
ay;NyD;aus;Zl;jyKw,f/
'gayr,fh avmuvlom;awGeJh
vdrf;usHuyfNidjcif;r&Sdbl;/
a0;a0;rSmyJoD;oefhaew,f/
arwmtat;"mwfeJhtodmPf
tvif;"mwfay;NyD;a0;a0;uae
aus;Zl;jyKae&wJUvlom;vrif;
b0rsKd;udkydkNyD;vdkvm;ygw,f/
bmoma&;qdkwmtqifUtwef;
&SdwJUvlom;wdkif;?tqifUtwef;
&SdvdkwJUvlom;wdkif;twGuf
r&SdrjzpfvdktyfwJU
ta&;BuD;qHk;t&mwpfckjzpfygw,f/
t&Siq
f Eru
d
t&SifqEm"duESifUawGYqHkjcif;
('kwd,ydkif;)
]t&Sifbk&m; "rpmayawG a&;om;&jcif;&JU &nf&G,f
csufav; odyg&apbk&m;}
]vlom;wdik ;f &JU ESv;kH om;rSm jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ w&m;
tqH;k trawG pdr0hf ifysUH ESo
YH mG ;apcsiw
f hJ &nf&,
G cf suef YJ "rpmay
awG a&;om;aewmyg/ rodao;wJt
h aMumif;t&mawG odatmif?
odNy;D om;taMumif;t&mawG xyfrH ESv;kH oGi;f jzpfNy;D av;av;
eufeuf &Si;f &Si;f vif;vif; odatmifqw
kd hJ arwmapwem tjynfh
t0eJY a&;aewmyg/
t&rf;udk odae? wwfaewJh ]q&mBu;D }awGtwGuf r&nf
&G,fygbl;/ igrSigvdkY txifa&muf? b0ifarmufaewJh ]b0if
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
171
Mu;D }awGtwGuv
f nf; r&nfp;l ygbl;/
d;k d;k om;om; odcsio
f al wG? BuKd ;BuKd ;pm;pm; tm;xkwf
csio
f al wG odEikd Mf uygap? tm;xkwEf ikd Mf uygapqdw
k hJ &nf&,
G cf suf
oefo
Y efaY v;eJyY J "rpmayawG a&;om;aeygw,f/
]vlom;wdik ;f } qdw
k t
hJ xJrmS OD;Zif;vnf;wpfa,muftyg
t0ifygyJ/ OD;Zif;vnf; OD;Zif;pmtkyaf wG&UJ pmzwfy&dowfwpf
a,mufyg/ ud,
k b
hf ufu jynfph v
kH eG ;f vdYk pmawG a&;aewm r[kwf
ygbl;/ ud,
k v
f nf; zwfz?Ykd zwfNy;D jynfph akH tmifusio
hf ;kH zdYk a&;aewm
yg/ q&mBu;D vkyw
f m r[kwyf gbl;/
ud,
k af &;wJph mawGu olwpfyg;udk &ifu
h suo
f mG ;atmif
rpGr;f aqmifEikd af wmif ud,
k u
hf ,
kd u
f ,
kd af wmh &ifu
h suaf tmif pGr;f
aqmifomG ;vdrrhf ,fvYkd ,HMk unfygw,f/ ]ud,
k u
f olu
Y kd qH;k rwm
r[kw?f bk&m;u ud,
k u
hf kd qH;k raewm} vdYk ud,
k af &;wJph mawG
tay: tNrJ ESv;kH oGi;f ygw,f/ ud,
k u
hf ,
kd u
f ,
kd f pma&;Ny;D qH;k rae
wmvdYk ajym&if rrSm;ygbl;/
rvdkvm;ol wcsdKUu OD;Zif;pma&;aewmudk xifay:
ausmMf um;csiv
f Ykd a&;aewmvdYk pGypf u
JG &hJ UJ Muygw,f/ ud,
k phf w
d ef YJ
EIid ;f Ny;D ajymaeMuwmrdYk ajymMuygap/ Mum;-Mum;w,fvYkd Irw
S f
aevdu
k f ykH gyJ/
]'gqdk
t&Sifbk&m;
pma&;aewmudk
uJh&JUIwfcswJholu &Sdaewmayghbk&m;}
]aMomf....'umBu;D &,f? b,favmuf aumif;wJt
h
172
t&Siq
f Eru
d
173
ausmMf um;rIqw
kd m olwpfyg;&JU pdwt
f pOfrmS ]'Dvkd t&Sif
qEm"du} vdYk acwcPay:vmwJt
h awG;pwpfc?k cHpm;rIwpfck
ygyJ/ uJ&h UJ rIqw
kd m olwpfyg;&JUpdwt
f pOfrmS ]t&Siq
f Em"du 'Dv}kd
vdYk acwcPay:vmwJh tawG;pwpfc?k cHpm;rIwpfcyk gyJ/
]'Dvkd t&Siq
f Em"du} qdw
k hJ tawG;peJY ]t&Siq
f Em"du
'Dv}kd qdw
k hJ tawG;pESpcf w
k &Ykd UJ Mum;rSm ]'Dv}kd awGukd azsmufvu
kd f
&if t&Siq
f Em"du[m t&Siq
f Em"du ygyJ/ bmeJrY S ra&mygbl;/
wpfa,mufwnf;yg/ oefo
Y efaY v;yg/
]'DaeYtxd pmtkyfb,fEStkyf a&;om; xkwfa0NyD;ygNyD
vJbk&m;}
]ig;tky&f o
dS mG ;ygNy/D EIe;f xm;taeeJY Munfrh ,fq&kd ifawmh
wpfESpfrS ESpftkyfyJ a&;om;xkwfa0EdkifcJhygao;w,f/ 1998
u]wpfa,mufwnf;ae wpfpw
d w
f nf;xm;} eJY ]ud,
k phf w
d u
f ,
kd f
ppf} ? 1999 u ]raocifbmvkyMf urvJ} eJY ]&J&ifo
h w
l \
Ykd ae&m}?
'DEpS f 2000rSmawmh ]]Nird ;f at;aomb0ydik &f iS }f } wpftyk yf J xGuf
ygao;w,f/
]tckbmpmtkyfawG a&;aeygovJbk&m;}
]rMumcif&ufyikd ;f rSm ]avmutaumif;qH;k aomt&m}
xGuyf gvdrrhf ,f/ avmavmq,fawmh 0gwGi;f rSm xGuzf Ykd w&m;
ESpyf 'k u
f kd ppfaq;aeygw,f/ xGuv
f m&if acgif;pOf odygvdrrhf ,f}
]t&Sib
f &k m;&JU y&d,wf? y#dywf tcsed x
f u
J ae pma&;zdYk
tcsdef b,fvdk,lygovJbk&m;}
174
t&Siq
f Eru
d
175
tcsed [
f m OD;Zif;twGuaf wmh arwmtm; taumif;qH;k tcsed f
ygyJ/
pmzwfy&dowf todPf wd;k wufjrifrh m;atmif pGr;f
aqmifjzefaY 0ay;ae&wmrdYk pmwpfv;kH a&;wdik ;f a&;wdik ;f ynm
yg&rDawG w&dy&f yd w
f ufvmovdk cHpm;&ygw,f/ ynmyg&rDawG
twH;k vdu
k t
f wpfvu
kd f wd;k vmwmudk rsupf ed YJ jrifae&ovdu
k kd
pdwx
f rJ mS jrifae&ygw,f/
]pma&;wdkif; ynmyg&rDjzpfygovm;bk&m;}
]pma&;wdkif;awmh ynmyg&rD rjzpfygbl;/ pmzwfy&d
owftwGuf todtjrifreS u
f efapwJh A[kow
k udk ay;Edik rf S ynm
yg&rDjzpfwmyg/
todPfjzefaY 0rS ynmyg&rDjzpfwmrdYk pmzwfy&dowf
udk todtjrifvrJG mS ;apwJph m? twif;tzsi;f aumvm[vpm?
i,fusdK;i,femazmfNyD; uJh&JUIwfcswJhpm? tjypfr&Sd tjypf&SmNyD;
a0zefyw
k cf wfwphJ mawG a&;aevdu
Yk awmh ynmyg&rD ukov
kd af wG
r&wJt
h jyif 0pD'pk du
k t
f ukov
kd af wGyJ weifw
h yd;k &ygvdrrfh ,f/
pmrsuEf mS ay:a&mufvmvdYk rvTrJ a&Smifom zwfvu
kd &f
wJh pmzwfy&dowfuawmh BuzH efEv
S ;kH oGi;f Ny;D todPf wpfcck k
&atmif qG,
J &l rSmygyJ/ a&;wJo
h u
l kd a&;&aumif;vm;vdYk a'go
xGuaf e&if ud,
k yf g tukov
kd f tqpf&aeOD;r,f/
olaY pwemu olu
Y kd jyefNy;D tusKd ;ay;ygvdrrhf ,f/ pma&;
w,fqw
kd m aumif;wma&;&ifvnf; aumif;wJah pwem tiftm;
176
t&Siq
f Eru
d
177
t&Siq
f Eru
d
179
jzpfatmif vkyzf u
Ykd sawmh awmfawmf tcsed ,
f &l ygw,f/
wdyaf cGxu
J twdik ;f ul;,lNy;D wdu
k f u
kd pf mtkyx
f w
k v
f u
kd f
&ifawmh rcufygbl;/ wpfywfwpftyk af wmif xkwv
f &Ykd ygw,f/
'gayrJh OD;Zif;u tJ'v
D kd Ny;D pvG,f b,fawmhrS rvkyyf gbl;/
tjyifrmS pum;ajymovdk ajymxm;wJh rl&if;pmom;awG
udv
k nf; zwfvaYkd csmatmif jyifqifygw,f/ jznfph u
G o
f ifh jznfh
pGux
f u
kd w
f hJ pum;vH;k awG? 0gusawG? pmyk'd af wG? tcef;u@awG
vnf; vdt
k yfovdk topfxyfjznhaf &;ygw,f/ aemufq;kH uGeyf sL
wmpmpD ykzu
f akd wmif oH;k qifah vmuf ud,
k w
f ikd zf wf? ud,
k w
f ikd f
jyifygw,f/ pma&;wJt
h vkyw
f pfcw
k nf;&Sw
d m r[kwaf wmh tcsed f
tawmfMum ,l&ygw,f/
wpfEpS t
f wGi;f a[mwJw
h &m;awGukd wpfEpS t
f wGi;f rSmyJ
tukev
f ;kH pmtkyjf zpfomG ;apcsiw
f hJ qE&ydS gw,f/ 'gayr,fh 'DaeYxd
awmh jzpfrvmao;bl;/ tcsed rf ay;Edik v
f yYkd g/ jzpfatmif vkyo
f mG ;
r,fvaYkd wmh pdwu
f ;l xm;ygw,f/
'Dawmh OD;Zif;u tvkyaf <u; rwifcsib
f ;l / a[mw&m;
aemuf pmtkyu
f tvsOrf aD tmif rvdu
k Ef ikd &f if tvkyaf <u;wif
aer,fav/ tvkyaf <u;wef;vef;eJv
Y nf; raocsiyf gbl;/ ud,
k f
raocif ud,
k ahf [mw&m;awG ud,
k u
f ,
kd w
f ikd f pmtkyjf zpfatmif
vkyfay;oGm;r,fvdkY qHk;jzwfxm;w,f/ aorif;u cGifhray;&if
awmh rwwfEikd b
f ;l aygh/
w&m;yGaJ wG yifw
h ikd ;f vdu
k rf a[mwm tvkyaf <u;rwif
180
t&Siq
f Eru
d
csiv
f yYkd g/ tcsed t
f cuftcJ&v
dS yYkd g}
]w&m;yG J v myif h w J h o l a wG u awmh t&S i f b k & m;
jiif;vdkuf wJhtwGuf pdwfraumif;jzpfMurSmayghbk&m;}
]taMumif;tusKd ; &Si;f jyNy;D awmif;yefwmudk wcsKd Uu
awmh em;vnfvufcMH uygw,f/ wcsKd Uuawmh ud,
k t
hf vdk rjynfh
&if NiKd jiifwwfwhJ vlo
Y bm0twdik ;f rauseyfMubl;aygh/ uG,&f m
rSm ]odyBf u;D us,w
f myJ} vdaYk wmif ajymMuw,fqykd /J
vlwikd ;f rSm ud,
k b
hf 0twGuf ud,
k u
f ,
kd w
f ikd f csrw
S x
f m;
wJh udk,fydkifrl? udk,fydkifusifh0wf? udk,fydkifpnf;urf;csufqdkwm
r&Sdoifhbl;vm;/ udk,fhrl? udk,fhusifh0wf? udk,fhpnf;urf;csufudk
vdu
k ef mwJt
h aeeJY yifo
h rQw&m;yGw
J ikd ;f ukd vufrcHwm? ra[mwm
ud,
k t
hf jypfvm;/
udk,fhvdktifqE rjynfh0wmeJYbJ jznfhray;oludk BuD;
us,fw,fvdkY tjypfajymwm obm0usyghrvm;/ olwpfyg;&JU
ud,
k af &;ud,
k w
f mrl? ud,
k af &;ud,
k w
f mvGwv
f yfciG u
hf kd xdyg; apmf
um;&m ra&mufb;l vm;/
ud,
k rhf ?l ud,
k v
hf w
G v
f yfciG u
hf olwpfyg;udk xdcu
kd yf supf ;D
atmif vkyaf ewmrS r[kwb
f /J ud,
k chf ,
H cl suef u
YJ ,
kd ?f ud,
k Ohf ;D wnf
csuef u
YJ ,
kd ?f at;at;aq;aq; aeaewmyJ/ vlwum&JU vdt
k if?
vlwikd ;f &JU qEukd wpfa,mufwnf;u tukef jznfah y;zdq
Yk w
kd m
jzpfrrS jzpfEikd w
f maemf}
]Ak'omoemawmfBuD; xGef;um;jyefYyGm;a&;twGuf a&SU
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
181
t&Siq
f Eru
d
183
t&Siq
f Eru
d
w,f bk&m;}
]bmoma&;qdw
k m tqift
h wef;&Sw
d hJ vlom;wdik ;f ? t
qift
h wef;&Sv
d w
kd hJ vlom;wdik ;f twGuf r&Srd jzpf vdt
k yfwhJ ta&;
Bu;D qH;k t&mwpfck jzpfygw,f/ bmoma&;udk vH;k 0 ypfy,fxm;
wJo
h ?l vH;k 0 rypfy,fawmifrS tav;teufrxm;wJo
h [
l m b,f
vdek nf;eJrY S tqift
h wef;&Sw
d hJ vlwpfa,muf? Bu;D us,jf rifjh rwf
wJv
h w
l pfa,muf jzpfrvmEdik yf gbl;/
Ak'b
mom[m ow0gtm;vH;k &JU ypKye b
f 0Nird ;f csr;f a&;?
oHo&mb0 jynfhpHka&;eJY qif;&J'kutm;vHk;rS tNyD;wdkif vGwf
ajrmufa&;twGuf tm;tud;k xdu
k q
f ;kH bmomwpfcyk g/
Ak'q
w
kd m trSew
f &m;udk odo?l bmomqdw
k m pum;?
Ak'b
momqdak wmh trSew
f &m;udk odo&l UJ pum;aygh/ trSew
f &m;
udo
k Nd y;D trSew
f &m;ud
k eT Mf um;ajymqdak eolwpfa,muf&UJ pum;
awG[m vdu
k ef musio
hf ;kH oltwGuf trSew
f u,f tusKd ;jzpfxeG ;f
r,fqw
kd m ,Hrk mS ;oHo,jzpfp&m r&Syd gbl;/
rsm;rsm;rvdu
k ef m&if aeyg/ ]raumif;rIa&Smif? aumif;rI
aqmif? jzLatmifpw
d u
f x
kd m;} qdw
k hJ Ak'p um;oH;k cGe;f udk jywfjywf
om;om; vdu
k ef musio
hf ;kH r,fq&kd ifyJ vlom;tygt0if ouf&dS
avmuMu;D b,favmufNird ;f csr;f oGm;vdu
k rf vJ/
]rowf? rcd;k ? rrSm;? rnm? raomuf} qdw
k hJ ]r-ig;vH;k }
]ig;yg;oDv} wajy;nD NrNJ rMH ur,fq&kd ifyJ urmBu;D awmfawmf
Nird ;f csr;f aeygNy/D
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
185
]raumif;rIreS o
f rQ a&SmifMuOfyg} qdw
k hJ yxr Ak'p um;
u ow0gtm;vH;k &JU ypKye b
f 0Nird ;f csr;f a&;udk tusKd ;jyKygw,f/
]aumif;rIreS o
f rQ jyKvyk yf g} qdw
k hJ 'kw,
d Ak'p um;u ow0g
tm;vHk;&JU oHo&mb0jynfhpHka&;udk tusdK;jyKygw,f/ ]pdwfudk
jzLpifatmif tm;xkwyf g} qdw
k hJ wwd, Ak'p um;u ow0gtm;
vH;k udk qif;&J'u
k t
m;vH;k rS tNy;D wdik f vGwaf jrmufatmif tusKd ;jyK
ygw,f/ 'gu a,bk,soabm&Si;f atmifajymwmyg/ taMumif;
oH;k rsKd ;vH;k u tusKd ;oH;k rsKd ;vH;k udk jynfph akH pEdik w
f mcsn;f ygyJ/
]Ak'bmom0ifrsm;twGuf bmoma&;eJY ywfoufwJh
pum;vufaqmifav;wpfck tifwmAsL;*sme,fuwpfqifh
csD;jrifh awmfrlyg bk&m;/}
]]tkwjf rpfcikd rf mNy;D ud,
k x
f nfvyS wJh bmoma&; pHtrd f
av;awG wnfaqmufMuyg}} vdYk vufwpYkd um;ajymyg&ap/ OD;Zif;
twGuaf &m? tm;vH;k twGuyf g arwmeJY owday;wmygaemf/
tkwfjrpfcdkifrmw,fqdkwmuawmh uHeJY uH&JUtusdK;udk
tav;teuf ,HMk unfvu
kd ef mwJh uruwm orm'd|d cdik Nf rJ
wmudk ajymwmyg/ ud,
k x
f nfvyS w,fqw
kd muawmh cEmt&Su
d kd
trSet
f wdik ;f odatmif apmifMh unfw
h hJ 0dyem orm'd|d pGNJ rw
J m
udak jymwmyg/
]0dyem? 0dyem} eJY toHaumif;[pfNy;D r[kww
f m
awG vkyaf er,f? rrSew
f mawG vkyaf er,fq&kd if ud,
k &hf UJ bmom
a&;pHtrd [
f m ud,
k x
f nfvo
S vdv
k edk YJ (wu,fawmh rvSygbl;)
186
t&Siq
f Eru
d
187
udkouf
twkdifyifcHt,f'Dwm
tifwmAsL;*sme,f
tifwmAsL;*sme,f? Mo*kwfv?pufwifbmv? 2000 jynfhESpf
188
t&Siq
f Eru
d
w&m;odrf;arwmydkh
t&yfq,frsufESm&SdMuaom
ewfvlow0gtm;vHk;wdkYonf
ab;&efa&m*g uif;pifuGm
udk,fpdwfESpfjzm usef;rmcsrf;omMuygap/
V
tcspu
f aH cayr,ft
h ESpu
f seaf p&r,f
189