PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN

NORHANIM ZAKARIA

Tesis ini dikemukakan sebagai memenuhi syarat penganugerahan Ijazah Doktor Falsafah (Harta Tanah)

Fakulti Geoinformasi Dan Harta Tanah Universiti Teknologi Malaysia

JULAI 2011

ii

iii

DEDIKASI

untuk semua yang tersayang

iv

PENGHARGAAN

Terima kasih yang tidak terhingga kepada penyelia, Profesor Dr.Sr Abdul Hakim Mohamed di atas segala bimbingan, pandangan dan bantuan sehingga tesis ini berjaya disiapkan. Kepada semua pensyarah dan kakitangan di Fakulti Geoinformasi dan Harta Tanah, Fakulti Kejuruteraan Awam dan Fakulti Alam Bina, Universiti Teknologi Malaysia dan di Fakulti Alam Bina, Univerisiti Malaya. Terima kasih kepada Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia serta semua pihak yang telah terlibat secara langsung dan tidak langsung dengan memberikan maklumat, data dan kerjasama dalam kajian yang dilaksanakan. Tidak lupa kepada semua sahabat serta rakan-rakan seperjuangan di atas segala yang telah diberikan selama ini. Terima kasih semua.

ABSTRAK

Kejayaan sesuatu projek pembinaan bergantung pada perancangan yang disediakan. Walau bagaimanapun, terdapat beberapa masalah yang wujud dalam perancangan projek pembinaan. Masalah tersebut ialah: pertama, kekurangan ilmu mengenai teknik perancangan di kalangan pengurus projek atau pihak yang menyediakan perancangan; kedua, ketiadaan pengetahuan tentang keperluan projek secara terperinci; ketiga, maklumat dan pengalaman dalam menyediakan perancangan tidak dikongsi di kalangan organisasi yang terlibat. Sehubungan dengan itu, kajian ini memfokus kepada perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor utama di Malaysia. Kajian ini mempunyai tiga objekif. Pertama, mengenal pasti kepentingan proses bagi penyediaan perancangan projek pembinaan. Kedua, mengenal pasti kepentingan pemboleh proses bagi penyediaan perancangan projek pembinaan. Ketiga, membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Untuk mencapai objektif kajian,

sebanyak 1,000 set soal selidik berstruktur telah diedarkan kepada kontraktor Gred 7 yang berdaftar dengan Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan. Dari angka ini, sebanyak 367 borang soal selidik telah dikembalikan. Data dari persampelan dianalisis secara deskriptif iaitu analisis kebolehpercayaan, analisis kekerapan,

analisis min, analisis indeks kepentingan relatif dan analisis teknik nilai pelbagai sifat. Hasil kajian telah mengenalpasti sebanyak dua puluh proses yang penting dalam penyediaan perancangan projek pembinaan dan setiap proses mempunyai pemboleh proses tersendiri.

vi

ABSTRACT

The success of a construction project depends on the prepared plan. However, there are a number of inherent problems in the planning of construction project. The problems are: first, the lack of knowledge in planning techniques among the project manager or the party who prepares the planning; second, poor understanding of project requirements; third, failure to share information and experience among the organizations concerned while developing construction project planning. In this context, this study focuses on the planning of construction project prepared by the main contractors in Malaysia. This study has three objectives. First, to identify the importance of processes in the preparation of planning of a construction project. Second, to identify the importance of process enablers in the preparation of planning of a construction project. Third, to develop an assessment tool for process enablers in the preparation of planning of a construction project. In achieving the research objectives, as many as 1,000 sets of structured questionnaire were sent to Grade 7 contractors registered with the Construction Industry Development Board. Out of this figure, as many as 367 sets of questionnaire were returned. The sample data were analysed descriptively using reliability analysis, frequency analysis, mean analysis, importance relative index analysis and Multi-Attribute Value Technique. The findings have identified twenty important processes that are involved in the preparation of planning of a construction project and each process has its own process enabler.

vii

SENARAI KANDUNGAN

BAB

PERKARA

MUKA SURAT

PERAKUAN DEDIKASI PENGHARGAAN ABSTRAK ABSTRACT SENARAI KANDUNGAN SENARAI JADUAL SENARAI RAJAH SENARAI SINGKATAN SENARAI LAMPIRAN

ii iii iv v vi vii xiv xvi xvii xviii

PENGENALAN 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 Pengenalan Latarbelakang Kajian Pernyataan Masalah Objektif Kajian Skop Kajian Kepentingan Kajian Kaedah Kajian Organisasi Penulisan Bab

1 1 2 7 9 10 11 11 13

PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Pengenalan Perancangan Projek Pembinaan Definisi Perancangan Projek Jenis-Jenis Perancangan Kepentingan Perancangan Projek

17 17 17 19 19 21

viii

2.6 2.7

Fungsi Perancangan Projek Pihak-Pihak Yang Terlibat Dalam Perancangan Projek

25

25 26

2.8 2.9

Proses Perancangan Projek Pemboleh-Pemboleh Yang Diperlukan Dalam Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan
2.9.1 2.9.2

35 36

Nilai produktiviti Dokumen-dokumen yang diperlukan dalam perancangan

37 39 40 40 40 44

2.9.3 2.9.4 2.9.5 2.9.6 2.10

Pengalaman Pengetahuan tentang kaedah pembinaan Carta tugas dan tanggungjawab Perisian komputer

Kesimpulan Bab

KAEDAH KAJIAN 3.1 3.2 3.3 3.4 Pengenalan Reka Bentuk Kajian Kaedah Kajian Fasa Pertama : Mengenalpasti Kepentingan Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Yang Disediakan Oleh Kontraktor Dan Kepentingan Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Yang Disediakan Oleh Kontraktor 3.4.1 Pengumpulan data : proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor 3.4.1.1 Kajian Literatur 3.4.1.2 Temu bual 3.4.1.3 Soal selidik 3.4.2 Analisis data : proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor 3.4.2.1 Analisis kesahan dan kebolehpercayaan

46 46 47 49

50

50 50 51 52

59 59

ix

3.4.2.2 Analisis kekerapan 3.4.2.3 Analisis min 3.5 Fasa Kedua : Membangunkan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Yang Disediakan Oleh Kontraktor 3.5.1 Pengumpulan data : membangunkan alat mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor 3.5.2 Analisis data : membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor 3.5.2.1 Analisis indeks kepentingan relatif 3.5.2.2 Analisis teknik nilai pelbagai sifat atau MAVT 3.6 Fasa Ketiga : Pengesahan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Yang Disediakan Oleh Kontraktor 3.6.1 Pengumpulan data : pengesahan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor 3.7 Kesimpulan Bab

60 61

61

62

62 63

63

69

70 71

ANALISIS DATA KAJIAN 4.1 4.2 4.3 Pengenalan Analisis Kebolehpercayaan Data Analisis Maklumat Responden 4.3.1 Jawatan responden

72 72 73 75 75 76

45.3.2 Pengalaman responden 4.4 Implikasi Perancangan Projek Yang Disediakan Terhadap Syarikat Kontraktor 4.5 4.6 4.7 Pemboleh Ubah Alat Pengukur Analisis-Analisis Yang Terlibat Dalam Kajian Analisis Data

77 78 78 79

4.7.1

Kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan 80

4.7.2

Susunan proses penyediaan perancangan projek pembinaan 87

4.7.3

Kepentingan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan 88

4.7.4

Susunan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan 108

4.7.5

Kesimpulan daripada analisis bagi kepentingan proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan 111

4.8

Analisis Untuk Mendapatkan Nilai Pemberat Bagi Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek 117 130

4.9

Kesimpulan Bab

PEMBANGUNAN ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN 5.1 5.2 Pengenalan Asas Pembangunan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 5.3 Proses-Proses Yang Terlibat Dalam Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 5.3.1 5.3.2 5.3.3 5.3.4 Kenalpasti kehendak klien Tentukan objektif projek Tentukan skop kerja Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek 5.3.5 5.3.6 5.3.7 Membuat hirarki organisasi pihak yang terlibat

131 131

132

134 134 134 135

135 135

Tentukan aktiviti dan menyediakan rangkaian kerja 135 Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti 135 136 136

5.3.8 5.3.9

Kenalpasti jumlah masa tempoh projek Tentukan turutan aktiviti

xi

5.3.10 Tentukan jangkamasa aktiviti 5.3.11 Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) 5.3.12 Tentukan kos 5.3.13 Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir bagi setiap aktiviti 5.3.14 Selaraskan dan buat pembetulan perkara-perkara yang telah ditentukan 5.3.15 Sediakan jadual kerja mengikut yang telah diselaraskan 5.3.16 Sediakan anggaran belanjawan projek 5.3.17 Selia dan kawal penjadualan yang dibuat 5.3.18 Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak 5.3.19 Sediakan ringkasan projek 5.3.20 Menganalisis risiko 5.4 Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 5.5 5.6 Kaedah Pengukuran Pembangunan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 5.7 Langkah-Langkah Yang Terlibat Dalam Pembangunan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 5.7.1 Langkah pertama : Mengenalpasti senarai proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan 5.7.2 Langkah kedua : mengenalpasti pemboleh proses bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan 5.7.3 Langkah ketiga : pembangunan nilai pemberat bagi setiap pemboleh proses 5.7.4 Langkah keempat : menentukan markah untuk mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan 5.7.5 Langkah kelima : aplikasi formula bagi

136 136 137

137

137

137 138 138 138 139 139

139 140

140

141

143

144

144

146

xii

mendapatkan nilai pemboleh proses 5.7.6 Langkah keenam : aplikasi formula bagi mendapatkan nilai bagi setiap proses 5.7.7 Langkah ketujuh: aplikasi formula bagi mendapatkan nilai proses secara keseluruhan 5.7.8 Langkah kelapan : aplikasi formula bagi mendapatkan nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan 5.7.9 Langkah kesembilan : menentukan nilai bagi tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan 5.8 Kaedah Penggunaan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 5.9 Kesimpulan Bab

146

147

148

149

150

151 155

PENGESAHAN ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN 6.1 6.2 Pengenalan Pengesahan Kajian 6.2.1 6.2.2 6.2.3 6.2.4 Kajian kes Sumber data kajian Kontraktor yang terlibat dalam kajian kes Analisis data kajian kes 6.2.4.1 Penilaian terhadap keupayaan kontraktor menyediakan perancangan projek pembinaan 6.2.4.2 Penilaian terhadap proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor 6.2.4.3 Penilaian terhadap alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan 6.2.4.4 Penilaian terhadap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor 162 160 160 159 156 156 157 157 158 158 159

xiii

6.2.4.5 Keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan 6.3 Kesimpulan Bab 171 175

PENEMUAN DAN PERBINCANGAN 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 Pengenalan Signifikan kajian Penemuan Dan Perbincangan Objektif Pertama Penemuan Dan Perbincangan Objektif Kedua Penemuan Dan Perbincangan Objektif Ketiga Kesimpulan Bab

177 177 177 178 183 185 187

KESIMPULAN DAN CADANGAN 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 Pengenalan Kesimpulan Kajian Sumbangan Kajian Cadangan Cadangan Kajian Lanjutan

189 189 190 194 195 196

RUJUKAN

197

Lampiran

A-D

211-246

xiv

SENARAI JADUAL

NO. JADUAL

TAJUK

MUKASURAT

1.1

Kajian-Kajian Berkaitan Perancangan Projek Pembinaan Yang Telah Dijalankan 5

2.1

Senarai Proses Perancangan Projek Yang Dinyatakan Oleh Penulis 32

2.2

Senarai Pemboleh-Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 42 54

3.1 3.2

Saiz Sampel Pada Aras Kesignifikanan p< .05 Kajian Lepas Yang Menggunakan Analisis Teknik Nilai Pelbagai Sifat (MAVT)

67 70

3.3 4.1

Kaedah Kajian Mengikut Fasa Kajian Keputusan Analisis Kebolehpercayaan Bagi Pemboleh Proses

74

4.2

Implikasi Perancangan Projek Pembinaan Terhadap Syarikat Kontraktor 77 Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Purata Markah Peratusan (>3 Terhadap Skala Kepentingan) 82 Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Indeks Kepentingan Relatif 87

4.3

4.4

4.5

Pemboleh-Pemboleh Proses Daripada Kajian Literatur Dan Temu bual 88

4.6

Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Purata Markah Peratusan (>3 Terhadap Skala Kepentingan) 97

4.7

Pemboleh-Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Mengikut Susunan Indeks

xv

Kepentingan Relatif 4.8 6.1 Hasil Pengiraan Nilai Pemberat Pemboleh Proses Ciri-Ciri Pihak Yang Menyediakan Perancangan Projek Pembinaan 6.2 6.3 Penilaian Terhadap Alat Pengukur Tahap Kesesuaian Dan Tahap Persetujuan Penggunaaan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 6.4 Pengiraan Pemboleh Proses Bagi Proses Kenalpasti Kehendak Klien 6.5 Hasil Pengiraan Nilai Bagi Setiap Proses dan Nilai Keseluruhan Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Kajian Kes 6.6 Tahap Keupayaan Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Yang Disediakan Oleh Kontraktor 7.1 Proses Perancangan Projek Pembinaan Yang Dinyatakan Dalam Kajian Literatur Dan Kedudukannya Di Dalam Senarai Susunan Mengikut Indeks Kepentingan Relatif

109 128

159 161

162

172

173

175

180

xvi

SENARAI RAJAH

NO. RAJAH 2.1 2.2 2.3 2.4

TAJUK Pusingan Rancang-Lakukan-Semak-Bertindak Proses Pengurusan Tugas Perancangan Dalam Proses Pengurusan Hubungan Di Antara Proses Perancangan Projek Dengan Kejayaan Projek

MUKASURAT 16 17 18

24 37 48

2.5 3.1 3.2

Keperluan Nilai Produktiviti Kaedah Rekabentuk Kajian Jumlah Kontraktor Berdaftar Dengan Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia Dibawah Gred 7

55 75

4.1 4.2

Jawatan Responden Tahun Pengalaman Responden Di Dalam Industri Pembinaan

76

4.3

Carta Radar Peratusan Kekerapan Kepentingan Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 83

4.4

Proses-Proses Dan Pemboleh-Pemboleh Proses Yang Terlibat Dalam Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 116

5.1

Asas Pembangunan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 133

5.2

Langkah-Langkah Bagi Pembangunan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 142

5.3

Langkah-Langkah Bagi Mengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 152

xvii

SENARAI SINGKATAN

CIDB MAVT

Construction Industry Development Board Multi-Attribute Value Technique

xviii

SENARAI LAMPIRAN

LAMPIRAN A B C Borang Temu Bual Borang Soal Selidik

TAJUK

MUKASURAT 211 218

Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 228 234

Dokumen Untuk Pengesahan Kajian

BAB 1

PENGENALAN

1.1

Pengenalan Perkembangan ekonomi dan teknologi memberi kesan kepada industri

pembinaan. Ini menyebabkan industri pembinaan menjadi bertambah sukar. Pengurusan yang efisyen dan efektif sangat diperlukan didalam menghadapi situasi ini. Pengurusan projek merupakan aspek yang penting industri pembinaan dan perancangan merupakan salah satu elemen didalam pengurusan projek pembinaan. Di antara fungsi pengurusan didalam pembinaan, perancangan merupakan fungsi yang paling utama yang melibatkan kejayaan sesuatu proses sekiranya ianya dilaksanakan dengan baik dan pada masa yang sesuai (Gidado,1996).

Di dalam bab pengenalan ini, latarbelakang berkaitan dengan perancangan projek pembinaan diterangkan, kajian-kajian lepas berkaitan perancangan projek pembinaan dan pernyataan masalah kajian dihuraikan bagi memberi penerangan dan penjelasan tentang apakah masalah-masalah yang telah dikenalpasti dalam kajian yang terdahulu dan mengapakah proses perancangan projek pembinaan perlu dikaji. Daripada pernyataan masalah tersebut objektif kajian dibentuk. Seterusnya kaedah bagaimana kajian dilaksanakan bagi mencapai objektif kajian yang telah dikenalpasti dijelaskan.

1.2

Latarbelakang Kajian

Perancangan projek pembinaan telah melalui era pembangunan bermula dari dikenali sebagai menjangkakan kejadian yang akan berlaku dan merekodkan kemungkinan kejadian yang tidak diingini kepada proses yang lebih dinamik (Radosavljevis dan Horner, 2007). Menurut Cormican (1985), perancangan merupakan satu pengurusan. Manakala menurut Neale dan Neale (1989), Mawdesley et al (1997), Illingworth (1993); Islam dan Faniran (2005) menyatakan perancangan merupakan satu proses.

Perancangan merupakan perkara yang penting dalam pengurusan projek (Gido dan Clement, 1999). Kejayaan sesuatu projek pembinaan bergantung kepada bagaimana efektifnya sesuatu perancangan yang disediakan. Perancangan yang efektif merupakan aspek yang paling penting dalam projek pembinaan dan ia mempengaruhi kejayaan sesuatu projek (Chevallier dan Russell, 1998). Manakala perancangan projek yang berkualiti tinggi dapat meningkatkan peluang kejayaan sesebuah projek pembinaan (Zwikael, 2004). Elizabeth dan Richard (2006) pula menyatakan salah satu faktor yang kritikal bagi kejayaan sesuatu projek pembinaan adalah mempunyai perancangan projek yang mantap.

Perancangan projek pembinaan secara tidak langsung memberi kesan terhadap keupayaan sesebuah organisasi dalam sesuatu projek pembinaan kerana ia merupakan faktor utama untuk menghasilkan projek yang efektif dan efisyen (Arditi,1985; Clayton ,1989; Syal et al,1992; Hamilton dan Gibson,1996). Seterusnya, perancangan projek yang efektif memberi kesan yang positif kepada organisasi kontraktor (Sarini, 2003).

Kajian berkaitan perancangan projek telah dikaji sebelum ini. Di antara beberapa kajian mengenai perancangan projek pembinaan dari aspek pengurusan adalah seperti kajian oleh Cohenca et al. (1989), Laufer dan Cohenca (1990), Laufer (1991) yang telah mengkaji kesan situasi ke atas usaha perancangan projek. Sebanyak 8 situasi yang telah dikenalpasti sebagai situasi yang memberi kesan keatas usaha perancangan projek. Situasi-situasi tersebut dibahagikan kepada 3 kategori iaitu kerumitan projek, ketidakpastian projek dan sikap terhadap perancangan.

Faniran et al (1994) dan Faniran et al (1998) mendapati terdapat hubungan di antara faktor situasi dengan usaha perancangan dan faktor situasi di dalam persekitaran projek dan ciri-ciri organisasi dalam usaha perancangan dengan keberkesanan perancangan. Manakala Dvir et al (2002) pula telah mendapati usaha perancangan dapat memastikan objektif projek tercapai, memberi keuntungan kepada pengguna akhir dan kontraktor serta mencapai kejayaan secara menyeluruh. Kajian yang mengkaji berhubung perancangan projek dengan kejayaan sesebuah projek pembinaan juga telah dilakukan sebelum ini. Antaranya kajian oleh Dvir et al (2003) yang telah mendapati terdapatnya hubungan yang kuat di antara usaha terhadap perancangan dengan kejayaan sesebuah projek pembinaan.

Hamilton dan Gibson (1996) pula mengkaji tanda aras bagi proses praperancangan projek. Hasil kajian mendapati lebih usaha yang diberikan pada permulaan perancangan akan menghasilkan kejayaan projek iaitu risiko dapat dikurangkan, prestasi kos dan penjadualan meningkat dengan baik. Kajian yang dilakukan oleh Faniran (1994) pula, menyentuh berkenaan hubungan di antara usaha perancangan dengan keberkesanaan perancangan yang disediakan. Islam dan Faniran (2005) telah mendapati, persekitaran projek memberikan kesan terhadap usaha dan secara tidak langsung mempengaruhi keberkesanan perancangan yang disediakan.

Kajian berkaitan dengan jangkamasa projek juga telah dijalankan dengan melibatkan pembinaan model sistem informasi bagi masa projek yang telah dijalankan oleh Nkado (1992). Hasil kajian tersebut telah membuktikan sistem informasi bagi masa projek dapat dibangunkan dan faktor-faktor yang mempengaruhi masa projek pembinaan boleh diukur dalam bentuk kualitatif dan kuantitatif. Aibinu dan Jogboro (2002) pula telah membangunkan model hubungan di antara kos dan masa projek pembinaan di Nigeria. Model yang dibangunkan berdasarkan kepada model hubungan kos dan masa Birmilow. Hasil kajian menunjukkan bahawa model dapat digunakan untuk menjangkakan masa projek.

Terdapat juga kajian berkaitan dengan jangkamasa projek telah dijalankan dengan melibatkan pembinaan model komputer iaitu kajian oleh Lewis (2004). Kajian tersebut telah membina model komputer yang membantu menjangkakan masa dan aktiviti projek. Hasil kajian telah menunjukkan secara keseluruhan aktiviti

dan masa projek boleh dijangkakan dengan menggunakan model yang dibina dan lebih usaha diperlukan bagi mengenalpasti turutan aktiviti dan hubungan di antara aktiviti untuk meningkatkan ketepatan.

Kajian yang dijalankan oleh Laufer dan Jenkins (1982) pula telah menyatakan bahawa produktiviti bergantung sepenuhnya terhadap prestasi pekerja. Dalam menyediakan penjadualan, penentuan jangkamasa yang mencukupi bagi aktiviti yang terlibat akan dapat memastikan dan mencapai kualiti yang setara. Pemilik perlu sedar dengan menetapkan jangkamasa yang tidak realistik akan menyebabkan kerja tidak dapat mencapai kualiti yang dikehendaki. Kontraktor pula terpaksa menyelaraskan jadual kerja yang menyebabkan kos yang tinggi.

Laufer dan Tucker (1987) juga telah menyatakan terdapat masalah yang timbul akibat tidak mengambilkira pihak yang bertangggungjawab untuk menyediakan perancangan dan bila perlu menyediakan perancangan. Kajian ini telah mencadangkan agar perlu menukar pendekatan kajian berkenaan perancangan projek pembinaan daripada fokus terhadap teknik perancangan kepada proses perancangan secara keseluruhan.

Kajian bagi meningkatkan proses perancangan juga telah dilakukan oleh Gidado (2004) iaitu kajian yang telah mencadangkan model yang boleh digunakan bagi meningkatkan dan setarakan proses perancangan kontraktor utama pada peringkat pra-pembinaan.

Zwikael (2004) pula telah membangunkan model yang digunakan untuk menilai kualiti proses perancangan projek yang disediakan oleh organisasi. Kajian ini telah membangunkan model untuk menilai kualiti proses perancangan projek yang disediakan dengan menggunakan bidang-bidang ilmu yang disenaraikan di dalam Project management Book of Knowledge (PMBOK). Bidang-bidang ilmu yang disenaraikan oleh PMBOK yang bersesuaian dengan perancangan adalah integrasi, skop, masa, kos, kualiti, sumber manusia, komunikasi, risiko dan perolehan. Kajian ini telah menegaskan bahawa hanya kaedah tahu-bagaimana yang bersesuaian untuk pengurus projek serta sokongan daripada organisasi dapat meningkatkan kualiti perancangan projek dan kualiti bagi hasil projek yang dilaksanakan. Model yang

mempunyai dua komponen tersebut perlu digunakan untuk menilai kualiti proses perancangan projek sesebuah organisasi dan model tersebut telah berjaya diuji.

Daripada penjelasan berkenaan kajian-kajian lepas yang telah dijalankan berkaitan perancangan projek pembinaan, jelas menunjukkan bahawa terdapat beberapa perkara yang telah dikaji sebelum ini dan menyentuh pelbagai isu. Ini menunjukkan pelbagai aspek yang telah dikaji berkaitan perancangan projek pembinaan untuk memastikan kejayaan sesebuah projek yang dilaksanakan. Dan walaupun setelah lebih dua puluh tahun, beberapa kajian berkenaan perancangan projek pembinaan telah dijalankan (kajian oleh Laufer dan Jenkins, 1982) namun kajian bagi meningkatkan proses perancangan masih dilakukan sehingga masa kini (kajian oleh Stoy et al, 2007). Walaubagaimanapun, kajian berkaitan proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan masih kurang dilakukan. Ini membuktikan masih terdapat ruang yang boleh dilakukan kajian bagi perancangan projek pembinaan. Jadual 1.1 menunjukkan antara beberapa kajian berkaitan perancangan projek pembinaan yang telah dijalankan bermula daripada tahun 80-an sehingga terkini seperti yang telah diterangkan.

Jadual 1.1 : Kajian-Kajian Berkaitan Perancangan Projek Pembinaan Yang Telah Dijalankan. Tahun 80-an dan 90-an Fokus kajian 1. Meletakkan jangkamasa yang munasabah semasa menyediakan perancangan. 2. Pihak-pihak yang bertanggungjawab menyediakan perancangan. 3. Faktor yang memberi kesan terhadap perancangan projek yang disediakan. Kajian oleh : Laufer dan Jenkins (1982)

Laufer dan Tucker (1987)

Cohenca et al. (1989) Laufer dan Cohenca (1990) Laufer (1991) Faniran et al (1994 & 1998) Gidado (1996)

4. Kerumitan projek diambilkira dalam penyediaan perancangan projek.

5. Hubungan di antara usaha yang diberikan semasa menyediakan perancangan dengan kejayaan projek. 6. Aspek yang penting yang berpotensi untuk meningkatkan perancangan projek. 7. Hubungan di antara kaedah pembinaan dengan produktiviti. 8. Faktor kritikal yang memberi kesan terhadap jangkamasa projek. 9. Faktor-faktor yang memberi kesan terhadap jangkamasa projek.

Hamilton dan Gibson (1996), Faniran (1994)

Andersson dan Johansson (1996).

Proverbs dan Olomolaiye (1999)

Dissanayaka dan Kumaraswamy (1999)

Bromillow dan Handerson (1976), Bromillow et al (1980), Walker (1995). Chan dan Kumaraswamy (1998), Sidwell (1982), Nahapiet dan Nahapiet (1985), Ireland, (1985 dan 1986), Chuang dan Chiang (1989), Bresnen et al (1990), Naoum (1991) Nkado (1992) Dvir et al (2003)

2000 ke atas

10. Membina model sistem infomasi bagi masa projek. 1. Hubungan di antara usaha semasa menyediakan perancangan dengan kejayaan projek. 2. Perancangan untuk projek yang rumit dan yang tidakpasti. 3. Faktor-faktor yang memberi kesan kepada perancangan projek yang disediakan. 4. Menilai kualiti proses perancangan projek. 5. Kesan faktor kejayaan projek dengan prestasi penjadualan.

Puddicombe (2006).

Faniran (2004)

Zwikael (2004)

Iyer dan Jha (2006)

6. Meletakkan jangkamasa yang munasabah semasa menyediakan perancangan. 7. Tugas-tugas pihak yang menyediakan perancangan projek. 8. Keberkesanan perancangan projek. 9. Meningkatkan proses perancangan. 10. Membina model bagi menjangkakan kos dan jangkamasa projek. 11. Membina model komputer bagi menjangkakan masa dan aktiviti projek.

Madhav Prasad Nepal (2006), Stoy et al (2007)

Winch dan Kelsey (2005).

Islam dan Faniran (2005)

Gidado (2004), Huang (2006), Akinsola et al (2000) Jogboro (2006)

Lewis (2004)

1.3

Pernyataan Masalah. Berbagai-bagai kajian mengenai perancangan projek pembinaan telah

dilaksanakan untuk meningkatkan kualiti sesuatu perancangan projek pembinaan. Banyak kajian yang menunjukkan terdapat pelbagai kelemahan dalam perancangan projek pembinaan. Kelemahan tersebut disebabkan oleh ketidakupayaan seseorang pengurus projek untuk menyediakan perancangan projek, ketiadaan maklumat yang diperlukan dan sebagainya. Sebahagian daripada kajian lepas juga menunjukkan bahawa terdapat kelemahan dalam proses penyediaan perancangan projek dan tidak ada satu kaedah dalam mengukur kebolehan pihak yang menyediakan perancangan tersebut. Antara kajian yang menunjukkan terdapat masalah dalam perancangan projek pembinaan adalah kajian oleh Zwikael (2004) yang mendapati bahawa perancangan yang disediakan adalah tidak berkualiti. Disamping itu, Horner (2007) menyatakan bahawa perancangan yang disediakan tidak realistik. Manakala Iyer dan Jha (2006) dalam kajiannya telah merumuskan tentang kekurangan pengetahuan seseorang pengurus projek mengenai alat dan teknik perancangan menyebabkan pengurus

projek tersebut tidak dapat mengenalpasti dan memantau aktiviti yang penting dalam sesuatu projek. Macaulay (1996) pula menyatakan, pada kebiasaannya semasa menyediakan perancangan projek, pengurus projek tidak mengetahui keperluan projek secara terperinci. Selain daripada itu, kajian yang dijalankan oleh Eskander (2002) mendapati maklumat dan pengalaman yang diperolehi dalam membuat perancangan projek tidak dikongsi di kalangan mereka yang berada dalam organisasi itu sendiri dan ini telah memberi masalah kepada perancangan projek. Perancangan projek yang efektif memerlukan pemahaman berkenaan aktiviti yang terlibat di tapak bina sedangkan secara praktisnya, ia tidak diberi perhatian semasa menyediakan perancangan projek (Retik dan Shapira, 1999).

Pengalaman merupakan perkara penting dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Namun, Abdul Rahman et al (2006) mendapati masalah biasa yang dihadapi semasa penyediaan perancangan projek adalah kurang pengalaman dan kurangnya koordinasi oleh kontraktor utama. Selain daripada pengalaman, antara pemboleh yang diperlukan dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah terdiri daripada dokumen-dokumen seperti senarai kuantiti, spesifikasi, lukisan, pelan tapak bina dan seumpanya. Retik dan Shapira (1999) dalam kajiannya telah mendapati dokumen-dokumen tersebut adalah penting untuk perancangan, namun begitu, ia tidak diberi perhatian semasa menyediakan perancangan projek.

Laufer et al (1994) menyatakan bahawa tiada sistem yang jelas yang digunakan untuk menyediakan perancangan projek pembinaan dan perancangan projek tersebut pula disediakan dengan menggunakan pelbagai cara. Ini menunjukkan masih terdapat banyak jurang yang memungkinkan timbul permasalahan dalam proses menyediakan perancangan projek pembinaan. Proses penyediaan perancangan projek perlu dikaji bagi membantu kontraktor utama atau pihak yang menyediakan perancangan projek supaya dapat menyediakan perancangan dengan lebih efektif (Chan dan Kumaraswamy, 1996). Sementara itu, Laufer dan Tucker (1987) membuat beberapa rumusan tentang proses perancangan projek, antaranya tiada penilaian terhadap proses perancangan, perancangan lebih menekankan kepada kaedah perancangan, pihak yang menyediakan perancangan

kurang berpengalaman, kelemahan dalam mendapatkan maklumat untuk perancangan, maklumat yang kompleks tidak dapat ditunjukkan dalam perancangan, tiada sistem yang jelas untuk menyediakan perancangan dan perancangan disediakan dengan menggunakan pelbagai cara.

Hasil kajian di atas menunjukkan bahawa tidak ada satu cara untuk mengukur sejauh mana sesuatu proses perancangan projek pembinaan telah disediakan dengan sempurna. Oleh yang demikian, satu kaedah untuk mengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek oleh kontraktor adalah diperlukan. Ini merupakan salah satu langkah awal untuk menghasilkan perancangan projek yang efektif dan berkualiti. Sehubungan dengan itu, satu alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan akan dihasilkan dalam kajian ini. Alat pengukur ini dapat membantu untuk mengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor yang dilantik dengan mengukur pemboleh proses yang dimiliki olehnya.

1.4

Objektif Kajian

Tujuan kajian yang dilaksanakan adalah untuk membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. Berdasarkan pernyataan masalah kajian seperti yang telah dihuraikan, objektif bagi kajian yang dilaksanakan dibentuk. Objektif utama kajian adalah :

a) Mengenalpasti kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. b) Mengenalpasti kepentingan pemboleh yang diperlukan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. c) Membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor.

10

1.5

Skop Kajian

Skop kajian yang dilaksanakan mengkaji perlaksanaan penyediaan perancangan projek pembinaan oleh kontraktor utama yang dipilih daripada senarai kontraktor utama yang berdaftar dengan Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan (CIDB) di bawah Gred 7. Jenis perancangan yang terlibat dalam kajian adalah perancangan yang disediakan setelah kontraktor yang dilantik untuk menjalankan projek. Dalam kajian yang dilaksanakan ini, perancangan ini dinamakan dengan perancangan projek. Kajian ini hanya merangkumi peringkat perancangan projek sahaja iaitu membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor utama.

Laufer (1992) menyatakan sebelum menentukan bagaimana Pengurus Projek perlu merancang, perlu terlebih dahulu memahami bagaimana sebenarnya mereka merancang. Gido dan Clements (1999) di dalam bukunya yang bertajuk Successful Project Management, telah mencadangkan bagi meningkatkan perancangan projek salah satunya adalah perancangan projek yang disediakan perlu dalam bentuk berstruktur. Manakala Laufer dan Tucker (1988) mencadangkan untuk mengubah pendekatan dalam perancangan, kajian perlu mula bergerak daripada fokus terhadap teknik kepada proses perancangan secara keseluruhan. Berdasarkan kajian literatur juga telah menunjukkan terdapat beberapa aspek dalam perancangan projek pembinaan yang dilihat mempengaruhi penyediaan perancangan projek pembinaan (Dvir et al, 2002; Gidado,1996; Cohenca et al.,1989; Laufer dan Cohenca, 1990; Laufer,1991 dan Faniran et al, 1994 & 1998; Puddicombe,2006; Laufer dan Jenkins,1982; Madhav Prasad Nepal, 2006; Iyer dan Jha, 2006).

Oleh itu skop bagi kajian yang dijalankan hanya fokus terhadap proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek. Pemilihan ini dibuat berdasarkan daripada pernyataan, kesimpulan dan cadangan oleh kajian-kajian sebelum ini.

11

1.6

Kepentingan Kajian

Kajian yang dilaksanakan ini penting kepada klien untuk membantunya mengukur tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor yang dilantiknya. Pengukuran ini dapat mengenalpasti samada proses penyediaan perancangan projek pembinaan organisasi kontraktor ini berupaya atau sebaliknya. Sekiranya tidak berupaya apakah proses yang tidak berupaya tersebut dan apakah pemboleh yang tidak dimilikinya yang telah menyebabkan proses penyediaan perancangan projek organisasinya tidak berupaya. Seterusnya dapat membantu organisasi kontraktor utama ini dalam menyediakan tindakan selanjutnya agar dapat menyediakan perancangan projek pembinaan dengan lebih efektif dan efisien.

1.7

Kaedah Kajian

Kajian ini melibatkan tiga fasa seperti berikut; fasa pertama adalah mengenalpasti kepentingan proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor, fasa kedua kajian adalah membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan fasa ketiga adalah pengesahan alat pengukur yang telah dibangunkan.

a) Fasa pertama iaitu mengenalpasti kepentingan proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. Di dalam fasa pertama ini melibatkan kaedah kajian soalselidik seperti berikut :

i) Pengumpulan data Pengumpulan data ini merangkumi kajian literatur, temubual dan soaselidik.

Kajian literatur. Kajian literatur dijalankan untuk mengenalpasti setiap proses dan pemboleh proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek. Selain daripada itu kajian literatur juga dijalankan untuk mendapatkan maklumat mengenai kaedah

12

pengumpulan dan analisis data, kaedah pembangunan alat pengukur dan sebagainya yang berkaitan dengan kajian.

Temubual Temubual dijalankan bertujuan untuk mengesahkan soalselidik yang telah direkabentuk. Setelah semua proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek dikenalpasti daripada kajian literatur ianya perlu disahkan. Sesi temubual juga bertujuan untuk mendapatkan maklumat tambahan berkaitan proses dan pemboleh proses yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek pembinaan yang tidak terdapat dalam kajian literatur.

Soal selidik Borang soal selidik kemudiannya direkabentuk semula berdasarkan maklumat yang diperolehi daripada kajian literatur dan temubual. Sesi soal selidik dijalankan untuk mengenalpasti bagaimana kontraktor utama mempraktiskan penyediaan perancangan projek. Soal selidik ini bertujuan mengenalpasti apakah proses dan pemboleh proses yang penting iaitu yang diperlukan bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Hasil daripada soal selidik ini iaitu proses dan pemboleh proses yang diperlukan oleh kontraktor bagi penyediaan perancangan projek pembinaan diperolehi. Berdasarkan hasil tersebut alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dibangunkan.

ii) Analisis data Analisis data yang terlibat adalah analisis kebolehpercayaan, analisis kekerapan, analisis min.

b) Fasa kedua iaitu membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

i) Pengumpulan data. Data bagi fasa kedua ini merupakan data yang telah dikenalpasti di dalam fasa pertama iaitu proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor.

13

ii) Analisis data. Analisis yang terlibat adalah analisis indeks kepentingan relatif dan analisis teknik nilai pelbagai sifat iaitu Multi-Attribute Value Technique atau yang dikenali dengan nama singkatannya MAVT.

c) Fasa ketiga iaitu pengesahan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Fasa ketiga yang terlibat dalam kajian adalah pengesahan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan merupakan kaedah terakhir yang terlibat dalam kajian.

i) Pengumpulan data. Setelah soal selidik dianalisis di peringkat fasa pertama, alat untuk mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek oleh kontraktor dibangunkan. Alat pengukur yang telah dibangunkan tersebut perlu disahkan. Pengesahan alat pengukur ini dilaksanakan dengan menjalankan kaedah kajian kes. Pengesahan ini amat penting dilaksanakan bertujuan untuk memastikan ia bersesuaian untuk digunakan oleh industri pembinaan sebagai alat bagi mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor utama.

Penjelasan yang lebih terperinci berkaitan kaedah kajian yang terlibat dalam kajian ini diterangkan di dalam Bab Kaedah Kajian.

1. 8

Organisasi Penulisan Bab.

Kajian yang dilaksanakan merangkumi lapan bab penulisan seperti berikut;

BAB 2 : PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN. Bab kedua ini merangkumi penulisan berkaitan dengan kajian literatur berkaitan dengan kajian yang dilaksanakan. Iaitu penulisan mengenai perancangan projek pembinaan secara umum dan proses serta pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang berkaitan dengan kajian.

14

BAB 3 : KAEDAH KAJIAN. Penulisan berkenaan dengan bagaimana kaedah yang bersesuaian dipilih bagi melaksanakan kajian dan seterusnya bagi mencapai objektif kajian yang telah ditentukan.

BAB 4 : ANALISIS DATA KAJIAN. Bagi mencapai objektif yang telah ditentukan, analisis data utama kajian perlu dilakukan. Bab ini menjelaskan secara terperinci bagaimana analisis kajian dilaksanakan.

BAB 5 : PEMBANGUNAN ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN. Penjelasan mengenai pembinaan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan ditulis di dalam bab tiga ini.

BAB 6 : PENGESAHAN ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN. Bab ini pula menjelaskan perlaksanaan pengesahan alat pengukur yang telah dibangunkan. Proses pengesahan ini penting bagi memastikan hasil kajian benarbenar signifikan dan boleh diterima pakai oleh industri dalam mengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor. Kajian kes dipilih bagi tujuan pengesahan alat pengukur yang telah dibangunkan.

BAB 7 : PENEMUAN DAN PERBINCANGAN Bab ketujuh ini membincangkan penemuan hasil kajian dan membincangkan penemuan yang telah dicapai.

BAB 8 : KESIMPULAN DAN CADANGAN Bab yang terakhir ini memberikan kesimpulan hasil kajian dan cadangan berdasarkan hasil kajian yang telah berjaya diperolehi.

15

BAB 2

PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN

2.1

Pengenalan Maklumat mengenai perancangan projek diterangkan secara am di dalam bab

ini. Manakala proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek diterangkan secara terperinci. Bab ini juga membincangkan pemboleh proses yang diperlukan dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Hasil senarai proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan di dalam bab ini akan digunakan di dalam temu bual dan soalselidik bagi mendapatkan data utama kajian. Seterusnya akan digunakan untuk membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

2.2

Perancangan Projek Pembinaan

Pengurusan projek adalah merupakan aplikasi pengetahuan, kemahiran, alat dan teknik untuk melaksanakan aktiviti yang terlibat dalam sesebuah projek bagi mencapai objektif yang telah ditentukan. Project Management Institute (2004) telah menjelaskan bahawa terdapatnya lima kumpulan proses yang terkandung di dalam Kumpulan Proses Pengurusan Projek iaitu mengarah, merancang, melaksanakan, memantau dan mengawal, serta penutup. Konsep yang terdapat bagi interaksi di antara proses-proses tersebut adalah pusingan rancang, lakukan, semak, bertindak

16

(di kenalpasti oleh Shewhart dan diubahsuai oleh Deming, di dalam ASQ Handbook, mukasurat 13-14, American Society for Quality, 1999). Pusingan tersebut berhubung di antara satu sama lain oleh hasil yang diperoleh dan ditunjukkan di dalam Rajah 2.1.

Rancang

Lakukan

Bertindak

Semak

Rajah 2.1 : Pusingan Rancang-Lakukan-Semak-Bertindak Sumber : Projeck Management Institute (2004)

Rajah 2.1 menunjukkan pusingan rancang-lakukan-semak-bertindak yang merupakan pusingan yang terhasil bagi interaksi di antara kumpulan-kumpulan yang terdapat di dalam kumpulan proses pengurusan projek. Ia menunjukkan bahawa perancangan terlibat di dalam pusingan tersebut.

Manakala Cleland dan Ireland (2002) menyatakan perancangan merupakan salah satu daripada elemen yang terdapat dalam proses pengurusan. Rajah 2.2 menunjukkan proses pengurusan. Proses pengurusan melibatkan lima elemen utama

17

iaitu perancangan, mengatur, motivasi, mengarah dan kawalan. Daripada pusingan proses pengurusan tersebut perancangan merupakan salah satu daripada elemen yang terdapat dalam proses pengurusan.

Kawalan

Mengarah Perancangan PROSES PENGURUSAN Mengatur

Motivasi

Rajah 2.2 : Proses Pengurusan Sumber : Cleland dan Ireland (2002)

Perancangan bukan hanya penting dalam membuat keputusan dan bagi merancang sumber untuk sesuatu projek, ia juga diperlukan untuk mengkoordinasi pihak yang terlibat dengan projek dan untuk memastikan komunikasi yang baik. Perancangan penting sebagai satu asas bagi pengawalan projek dan dijadikan sebagai panduan sepanjang melaksanakan projek. Tanpa perancangan yang efektif, tiada asas untuk mengawal projek.

Perancangan perlu disediakan secara logik, teliti dan jujur untuk mencapai kejayaan. Pengalaman yang lama merupakan asas untuk membuat perancangan. Perancangan projek penting dalam sesuatu projek yang dilaksanakan kerana ia merupakan bahagian yang utama dalam Pengurusan Projek (Gido dan Clement,1999). Tanpa perancangan yang efektif, peluang untuk gagal adalah besar bagi mana-mana projek. Sebagai asasnya, perancangan membantu menunjukkan bagaimana untuk menuju ke sesuatu, sedang berada di mana dan ke mana hendak

18

dituju. Ini menunjukkan perancangan merupakan satu panduan yang dapat membantu dalam menjalankan sesuatu kerja atau projek dan juga membantu untuk menyempurnakan sesuatu kerja tersebut.

Perancangan projek merupakan intipati kepada pengurusan projek yang baik kerana ia menyediakan komunikasi secara berpusat yang mengkoordinasi semua kerja-kerja daripada semua pihak yang terlibat dalam projek. Perancangan memerlukan analisis secara sistematik, berupaya untuk melihat ke hadapan dan memahami kesemua aktiviti yang terlibat dalam projek serta hubungan di antara aktiviti-aktiviti tersebut (Harrison, 1992).

Aktiviti utama di sesebuah organisasi pembinaan adalah perancangan, perlaksanaan, koordinasi dan kawalan projek (Blyth et al, 2004). Untuk kajian ini perancangan yang dibincangkan adalah perancangan yang terlibat dalam projek pembinaan. Perancangan merupakan salah satu daripada fungsi pengurusan dan tugas perancangan dalam proses pengurusan ditunjukkan di dalam Rajah 2.3.

Organisasi (untuk menghasilkan struktur)

Perancangan (untuk menentukan hala tuju) Tentukan ke mana hendak dituju. Tentukan bagaimanakah cara yang terbaik untuk tujuan tersebut. Kawalan (untuk pastikan hasil)

Mengetuai (untuk menggalakkan usaha)

Rajah 2.3 : Tugas Perancangan Dalam proses Pengurusan. Sumber : Schermerhorn (1999)

Tugas perancangan dalam proses pengurusan seperti yang ditunjukkan di dalam Rajah 2.3 adalah menentukan ke mana hendak dituju dan tentukan bagaimanakah cara yang terbaik untuk tujuan tersebut.

19

2.3

Definisi Perancangan Projek

Perancangan projek adalah proses pertama yang dilakukan oleh Pengurus Projek yang membenarkannya membuat sebarang perubahan dan juga melakukan sebarang peningkatan bagi tujuan kawalan projek pada masa akan datang (Globerson dan Zwikael, 2004). Perancangan adalah skima atau kaedah yang terperinci untuk mencapai objektif (Mawdesley et al, 1997).

Perancangan projek ialah mengenalpasti apa yang perlu dilakukan, siapa yang akan melakukannya, berapa lama untuk melakukannya dan berapa kos yang terlibat (Gido dan Clement,1999). Perancangan projek didefinisikan oleh Islam dan Faniran (2005) adalah sebagai satu proses mengenalpasti kaedah yang optima, turutan dan masa bagi aktiviti-aktiviti projek dan sumber yang diperlukan bagi memaksimakan peluang kejayaan projek.

Perancangan projek boleh didefinisikan sebagai menghasilkan satu set arah tuju yang terperinci bagi memberitahu kepada kumpulan projek apa yang perlu dilakukan, bila perlu dilakukan dan sumber yang diperlukan bagi melaksanakan sesuatu projek dengan jayanya (Meredith dan Mantel, 1995).

Sebagai ringkasan perancangan projek melibatkan proses untuk mengenalpasti apa yang perlu dilakukan, bagaimana untuk melakukan, sumber yang diperlukan iaitu pekerja, bahan, peralatan dan kos dan mengenalpasti pihak-pihak yang terlibat berserta tugas dan tanggungjawab mereka bagi memastikan matlamat projek dapat dicapai dengan jayanya iaitu mengikut kos, masa dan kualiti yang telah ditentukan.

2.4

Jenis-Jenis Perancangan

Terdapat beberapa jenis perancangan yang terlibat di dalam mana-mana projek yang bersaiz besar. Jenis-jenis perancangan adalah seperti yang diterangkan berikut;

20

a. Perancangan strategik. Perancangan strategik melibatkan pihak di peringkat atasan memilih objektif projek dan ia dibuat oleh pemilik organisasi. Perancangan ini melibatkan penentuan tarikh siap bagi sesuatu projek dan objektif projek.

b. Perancangan operasi. Melibatkan perancangan yang lebih terperinci bagi memastikan objektif yang strategik dapat dicapai. Beberapa perkara yang perlu dipertimbangkan semasa menyediakan perancangan operasi iaitu; i)adakah perancangan operasi dapat mencapai objektif projek yang ditentukan dalam perancangan strategik?, ii)adakah organisasi mempunyai sumber yang mencukupi untuk mencapai objektif projek?, iii)apakah kesan projek yang baru terhadap beban kerja sediada?, iv) di manakah untuk mendapatkan sumber sekiranya berlaku beban kerja yang berlebihan?, v) apakah polisi syarikat yang dapat menghalang perancangan daripada mencapai masa yang telah ditetapkan? vi) adakah terdapat peralatan dan jentera yang melibatkan masa penghantaran yang luar biasa? vii)adakah rekabentuk projek telah mantap dan sedia untuk mulakan projek? viii) adakah perancangan kontrak masih boleh digunakan?

c. Penjadualan. Penjadualan meletakkan perancangan operasi yang terperinci mengikut masa yang telah ditentukan diperingkat penyediaan perancangan strategik.

Cooke dan William (1998) pula menyatakan jenis utama perancangan mengikut turutan semasa menjalankan projek adalah perancangan pra-tender, perancangan pra-kontrak, perancangan kontrak dan perancangan semasa pembinaan.

a. Perancangan Pra-Tender. Perancangan Pra-Tender merupakan perancangan yang disediakan semasa penyediaan anggaran yang mana seterusnya digunakan semasa peringkat Tender bagi mendapatkan projek.

21

b. Perancangan Pra-Kontrak. Perancangan Pra-Kontrak adalah perancangan yang disediakan setelah mendapat kontrak. Pada peringkat ini, perancangan Pra-Tender dinilai semula dengan menganalisis lebih terperinci Pernyataan Kerja dan Program Kerja.

c. Perancangan Kontrak. Perancangan Kontrak merupakan perancangan yang diperlukan untuk mengawal projek bagi memastikan projek dapat disiapkan pada masa dan kos yang ditetapkan semasa peringkat tender.

d. Perancangan Semasa Pembinaan. Perancangan semasa pembinaan disediakan semasa pembinaan dengan menggunakan Perancangan Kontrak sebagai asas dan akan membuat perubahan ke atas perancangan tersebut apabila berlakunya perubahan sepanjang pelaksanaan projek pembinaan.

Merujuk kepada jenis-jenis perancangan yang diterangkan, perancangan operasi adalah sama dengan perancangan Pra-Kontrak iaitu perancangan yang disediakan setelah kontraktor dilantik untuk menjalankan projek pembinaan dan melibatkan perancangan yang lebih terperinci.

Jenis perancangan yang terlibat dalam kajian yang dilaksanakan merupakan perancangan operasi atau perancangan Pra-Kontrak iaitu yang disediakan oleh kontraktor utama setelah dilantik untuk melaksanakan dan menyiapkan projek. Jenis perancangan ini dinamakan sebagai perancangan projek pembinaan.

2.5

Kepentingan Perancangan Projek

Perancangan projek pembinaan telah dikenalpasti penting bagi kejayaan sesuatu projek pembinaan. Beberapa kajian lepas yang telah membuktikan bahawa perancangan projek mempunyai kesan secara langsung terhadap kejayaan sesuatu projek adalah seperti kajian-kajian oleh Selvin dan Pinto (1986), Johnson et al

22

(2001), Turner (1999), Globerson dan Zwikael (2002) dan Zwikael dan Sadeh (2007).

Perancangan penting bagi kejayaan sesebuah projek pembinaan seperti dinyatakan oleh Zwikael dan Gleberson (2004) yang menyatakan perancangan projek yang tidak disediakan dengan betul boleh menyebabkan kegagalan projek, manakala perancangan projek yang berkualiti tinggi dapat meningkatkan peluang kejayaan sesebuah projek pembinaan. Sehubungan dengan itu, kualiti perancangan projek pembinaan perlu ditingkatkan.

Ini disokong oleh Najjar et al (2004) yang menyatakan industri pembinaan merana disebabkan oleh proses perancangan projek yang tidak efisyen dan tidak praktikal. Menurut Thompson dan Perry (1992) sekiranya perancangan projek pembinaan tidak disediakan dengan sempurna, ianya akan memberi kesan secara langsung terhadap perjalanan sesuatu projek pembinaan.

Projek pembinaan akan terganggu apabila berlaku sebarang perubahan semasa projek dilaksanakan. Projek juga tidak dapat dijalankan dengan lancar kerana organisasi projek tidak tahu kerja apa yang perlu dilaksanakan, siapakah yang bertanggungjawab terhadap sesuatu tugas tertentu serta sumber-sumber binaan tidak dapat diuruskan dengan baik. Akhirnya projek tidak dapat disiapkan dalam menentukandalam jangkamasa yang ditetapkan dan di dalam lingkungan anggaran yang diperuntukan. Seterusnya ini akan menjejaskan keupayaan sesebuah organisasi kerana penyiapan projek pembinaan boleh menyebabkan kos yang lebih dan menyebabkan kerugian.

Seperti yang dinyatakan oleh AbouRizk dan Mohammed (2002) adalah perlu membangunkan pendekatan yang lebih baik bagi membolehkan industri pembinaan menyediakan perancangan projek yang lebih baik. Ini jelas menunjukkan bahawa perancangan projek juga merupakan perkara yang penting bagi sesebuah projek pembinaan dan ianya perlu diberi perhatian untuk dikaji. Chan dan Kumaraswamy (1996) telah membuat kesimpulan daripada hasil kajiannya dengan menyatakan bahawa sebab utama projek lewat adalah disebabkan oleh perancangan dan penyeliaan projek yang lemah.

23

Selain daripada itu, Verzuh (1999) menyatakan terdapat lima (5) faktor kejayaan sesuatu projek pembinaan iaitu matlamat yang jelas, komunikasi yang baik, mendapat sokongan dari pihak pengurusan, terdapat skop kawalan dan terdapat perancangan untuk mengukur kemajuan kerja projek. Ini menunjukkan perancangan projek penting bagi kejayaan sesuatu projek pembinaan. Begitu juga dengan Chan et al (2004) yang menyatakan salah satu faktor yang membantu kejayaan sesuatu projek pembinaan adalah perancangan projek.

Jaselskis dan Ashley (1991) pula menyatakan bahawa dengan menggunakan alat pengurusan, Pengurus Projek akan dapat mengurus dan melaksanakan projek secara maksima bagi membolehkan projek dilaksanakan dengan jayanya. Kajian oleh Zwikael (2009) juga telah mendapati bahawa proses-proses yang terlibat dalam perancangan projek pembinaan telah menyumbang kepada kejayaan sesuatu projek pembinaan.

Banyak projek yang terlebih membelanjakan wang melebihi apa yang dianggarkan, tidak dapat menyiapkan kerja mengikut tarikh yang dijadualkan , atau ada juga yang tidak dapat mengikut spesifikasi yang ditetapkan disebabkan oleh ketiadaan perancangan projek yang bertulis sebelum projek dimulakan (Gido dan Clement ,1999) Bagi mengelak masalah ini berlaku Gido dan Clement (1999) mencadangkan perlu menyediakan perancangan projek dan melaksanakan kerja ikut apa yang telah dirancang.

Daripada kenyataan daripada beberapa penulis di atas, jelas menunjukkan bahawa perancangan projek penting bagi kejayaan sesebuah projek pembinaan kerana perancangan projek merupakan salah satu faktor penting bagi kejayaan sesuatu projek, dapat membantu menyiapkan kerja projek mengikut anggaran belanjawan dan masa yang telah ditetapkan, dapat menguruskan projek dengan maksima seterusnya projek dapat dilaksanakan dengan jayanya.

Selain bagi memastikan kejayaan sesuatu projek pembinaan, Kerzner (2006) menyatakan beberapa kebaikan yang diperolehi daripada perancangan projek yang baik adalah seperti berikut :

24

a) dapat menghapuskan atau mengurangkan ketidakpastian; b) dapat meningkatkan keberkesanan operasi projek; c) dapat memahami objektif projek dengan lebih baik; dan d) menghasilkan asas sebagai mengawal dan memantau projek.

Sekiranya projek hendak disiapkan dengan jayanya, kedua-dua perancangan dan perlaksanaan perlu dilaksanakan dengan betul. Perancangan yang lemah tidak akan membenarkan perlaksanaan dan proses kawalan yang sewajarnya, objektif projek juga tidak akan dapat dicapai (Globerson dan Zwikael, 2002). Sebagai tambahan, dengan adanya proses perancangan yang berkualiti, kejayaan projek dapat dicapai (Zwikael, 2009). Rajah 2.4 menunjukkan hubungan di antara proses perancangan projek dengan kejayaan projek.

Proses Perancangan Projek

Kejayaan Projek dari segi : Masa Kos Prestasi Kepuasan Klien

Rajah 2.4 : Hubungan Di antara Proses Perancangan Projek Dengan Kejayaan Projek Sumber : Zwikael (2009)

Rajah 2.4 menggambarkan hubungan di antara proses perancangan projek dengan kejayaan projek. Ia menunjukkan dengan adanya proses perancangan yang berkualiti, kejayaan projek dapat dicapai dari segi masa, kos, prestasi dan kepuasan klien. Ini menyokong bahawa proses perancangan penting terhadap kejayaan sesuatu projek.

25

2.6

Fungsi Perancangan Projek.

Perancangan projek merupakan asas bagi Pengurus Projek iaitu asas untuk membuat anggaran dan kawalan kewangan bagi sesuatu projek, asas untuk menilai prestasi seseorang yang menyediakan perancangan, membantu untuk melihat masa depan dan merupakan satu cara bagi memastikan masa penyiapan projek. Fungsi perancangan projek boleh dibahagikan kepada dua (2) peringkat seperti berikut:

a.

Peringkat pertama iaitu fungsi organisasi. Perancangan projek

menetapkan organisasi projek, turutan dan jadual kerja, pekerja dan juga kewangan secara efektif dan efisyen untuk mencapai objektif projek serta untuk mengawal projek. Ini merupakan asas dalam membuat keputusan dan peringkat perletakan sumber.

b.

Peringkat kedua berfungsi sebagai mengawal projek. Perancangan

digunakan untuk peruntukan semula sumber, membuat keputusan atau menukar keputusan yang telah dibuat sepanjang projek dilaksanakan.

Informasi yang diperolehi daripada analisis kawalan digunakan dalam membuat perancangan dan menyediakan belanjawan. Perancangan digunakan untuk memberikan arahan bagi perlaksanaan projek dan perlaksanaan projek ini kemudiannya dibuat pengukuran. Input dan output daripada pengukuran digunakan sebagai data bagi melaksanakan analisis kawalan. Daripada pusingan kawalan tersebut jelas menunjukkan fungsi perancangan sebagai mengawal sesuatu projek yang dilaksanakan.

2. 7

Pihak-Pihak Yang Terlibat Dalam perancangan Projek

Menurut Cleland dan Ireland (2002) terdapat pelbagai pihak yang terlibat secara langsung dalam penyediaan perancangan projek bagi sesebuah projek pembinaan. Pihak-pihak yang terlibat adalah seperti berikut :

26

a. Ahli Lembaga Pengarah menyemak dan meluluskan perancangan projek dan menetapkan pengawasan terhadap perlaksanana perancangan. b. Pihak pengurusan mengarahkan rekabentuk, pembangunan dan perlaksanaan filosofi perancangan projek. c. Pengurus Fungsi bertanggungjawab untuk mengintegrasikan fungsi teknologi kedalam perancangan projek. d. Pengurus Projek bertanggungjawab untuk menyediakan, mengintegrasikan dan mengkordinasikan aktiviti perancangan projek. e. Pengurus Work Package bertanggungjawab menyediakan input kepada perancangan projek. f. Ahli professional yang terlibat dengan projek perlu untuk bersamasama menyumbang dalam proses perancangan projek.

Daripada senarai diatas dapat dikenalpasti pihak-pihak yang terlibat secara langsung bagi menyediakan perancangan projek pembinaan dan jelas menunjukkan bahawa Pengurus Projek adalah pihak yang bertanggungjawab menyediakan perancangan projek projek. Ini disokong oleh Zwikael dan Globerson (2004) yang menyatakan tanggungjawab ke atas perancangan adalah tanggungjawab Pengurus Projek bagi memastikan projek dilaksanakan mengikut perancangan dan memastikan semua klien berpuas hati.

Zwikael (2009) menegaskan pihak yang bertanggungjawab sepenuhnya terhadap perancangan projek adalah Pengurus Projek, yang mana pengurus projek perlu memastikan projek dilaksanakan dengan betul dan disiapkan mengikut kehendak stakeholders.

2.8

Proses Perancangan Projek

Sebelum menjelaskan proses perancangan adalah perlu menerangkan apa itu proses. Proses didefinisikan sebagai satu sistem operasi di dalam rekabentuk, membina dan menghasilkan sesuatu sebagai contoh menghasilkan projek. Proses adalah satu siri tindakan, perubahan, atau operasi yang menghasilkan sesuatu

27

(Cleland dan Ireland, 2002). Dalam kajian yang dilaksanakan, proses yang terlibat adalah proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan hasil yang diperolehi daripada proses penyediaan tersebut adalah perancangan projek.

Dalam menyediakan perancangan projek, beberapa proses terlibat dan prosesproses yang terlibat ada dinyakan dalam beberapa sumber (Zwikael, 2009). Di antara sumber-sumber yang menyatakan berkaitan proses yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek pembinaan adalah seperti yang akan diterangkan.

Harrison (1992) menyenaraikan sepuluh proses untuk menyediakan perancangan projek iaitu kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan tugas dan tanggungjawab untuk setiap aktiviti, sediakan rangkaian dan kaedah kerja bagi setiap aktiviti, tentukan jangkamasa bagi setiap aktiviti, tentukan buruh bagi setiap aktiviti, tentukan kos bagi setiap aktiviti, tentukan tarikh mula dan tarikh siap bagi setiap aktiviti, selaraskan bagi setiap yang telah ditentukan, sediakan jadual program kerja mengikut yang telah disenaraikan, kenalpasti jumlah masa yang diperlukan untuk melaksanakan apa yang telah dirancang. Di dalam buku yang bertajuk A Guide to Project Management Body of Knowledge(PMBOK) Willian (1996), menjelaskan terdapat lapan proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek. Proses-proses tersebut adalah seperti berikut; sediakan skop projek, tentukan spesifikasi projek, kenalpasti aktiviti yang terlibat, sediakan rangkaian atau kaedah kerja untuk aktiviti, tentukan jangkamasa bagi setiap aktiviti, tentukan sumber untuk aktiviti seperti buruh dan peralatan, tentukan kos bagi setiap aktiviti.

Manakala menurut Micheal dan Burton (1991), proses perancangan ada enam iaitu kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan hirarki pengurusan projek, tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti, tentukan jangkamasa bagi setiap aktiviti, tentukan sumber untuk aktiviti, sumber, selia dan kawal perkara seperti belanjawan, lukisan, kualiti kerja, perubahan yang wujud dan sumber. Russel dan Taylor (2003) mengenalpasti sebanyak tujuh proses yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek iaitu kenalpasti objektif projek, kenalpasti aktiviti projek, tentukan hubungan di antara aktiviti, sediakan jangkamasa aktiviti,

28

kenalpasti tempoh projek, semak objektif jadual projek dan kenalpasti sumber yang diperlukan untuk mencapai objektif projek.

Terdapat hanya empat proses untuk menyediakan perancangan projek menurut Wang (1987) iaitu kenalpasti kehendak klien, tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti, sediakan anggaran belanjawan projek, menyediakan ringkasan projek.

Cooke dan Williams (1998) juga menyatakan terdapat empat proses untuk perancangan projek seperti kenalpasti aktiviti yang terlibat, sediakan rangkaian kerja untuk aktiviti tersebut, tentukan jangkamasa bagi setiap aktiviti tersebut, pilih dan selia sub-kontraktor.

Proses perancangan yang dinyatakan oleh Clough dan Sears (1991) adalah seperti berikut; kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir setiap aktiviti, selaraskan yang telah ditentukan, sediakan penjadualan mengikut yang telah diselaraskan. Menurut Neale dan Neale (1989) pula, penyediaan perancangan projek hanya melibatkan tiga proses seperti; tentukan strategi dan taktik untuk melaksanakan projek, tentukan tugas dan tanggungjawab untuk setiap aktiviti dan sediakan rangkaian kerja untuk aktiviti yang terlibat. Di dalam buku yang bertajuk Contracting for Engineering & Construction Project, Marsh (1989) menyenaraikan lima proses perancangan projek iaitu tentukan objektif projek, tentukan tugas dan tanggungajwab untuk setiap aktiviti, tentukan jangkamasa bagi setiap aktiviti, tentukan sumber bagi setiap aktiviti, tentukan kos bagi setiap aktiviti. Mawdesly et al (1997) menyatakan terdapat sebanyak lapan proses perancangan projek seperti berikut; sediakan rangkaian kerja untuk aktiviti yang terlibat, tentukan jangkamasa bagi setiap aktiviti, tentukan sumber bagi setiap aktiviti, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir setiap aktiviti, selaraskan apa yang telah ditentukan, sediakan penjadualan, pilih, kawal dan selia sub-kontraktor dan analisis risiko.

Sebanyak sepuluh proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek dinyatakan oleh Young (1996) iaitu kenalpasti kehendak klien, tentukan objektif

29

projek, tentukan spesifikasi projek, kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan hirarki pengurusan projek, tentukan sumber bagi setiap aktiviti, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir setiap aktiviti, buat pelarasan, sediakan jadual kerja ikut yang telah diselaraskan dan sediakan anggaran belanjawan projek.

Terdapat enam proses perancangan projek menurut Kezner (1998) seperti berikut; tentukan spesifikasi projek, kenalpasti aktiviti yang terlibat, sediakan rangkaian kerja projek, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir setiap aktiviti yang terlibat, selaraskan yang telah ditentukan dan sediakan penjadualan. Hanya terdapat sebanyak lima proses perancangan projek yang dinyatakan oleh Meredith dan Mantel (1995) iaitu tentukan objektif projek, tentukan aktiviti yang terlibat, tentukan sumber bagi setiap aktiviti, sediakan anggaran belanjawan projek, selia dan kawal belanjawan, lukisan, kualiti kerja, perubahan dan sumber.

Walker (1995) pula menyatakan terdapat sebanyak tujuh proses perancangan projek seperti kenalpasti kehendak klien, tentukan objektif projek, tentukan hirarki pengurusan projek, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir setiap aktiviti, selaraskan yang telah ditentukan, sediakan jadual kerja dan sediakan anggaran belanjawan projek.

Ahuja (1984) menyatakan tiga proses sahaja yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek iaitu kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti serta sediakan rangkaian kerja aktiviti projek. Murch (2000) senaraikan empat proses perancangan projek seperti tentukan tugas dan tanggungjawab untuk setiap aktiviti, sediakan rangkaian kerja untuk aktivitiaktiviti projek, tentukan jangkamasa setiap aktiviti dan tentukan kos bagi setiap aktiviti.

Lockyer dan Gordon (1996) pula menyatakan lima proses untuk sediakan perancangan projek iaitu tentukan tugas dan tanggungjawab untuk setiap aktiviti, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir bagi setiap aktiviti, selaraskan yang telah ditentukan, sediakan penjadualan dan sediakan anggaran belanjawan untuk projek tersebut. Terdapat sebanyak tujuh proses dalam penyediaan perancangan projek yang dinyatakan oleh Lewis (1995) seperti berikut; sediakan skop projek, tentukan objektif

30

projek, tentukan strategi dan taktik untuk melaksanakan projek, tentukan sumber bagi setiap aktiviti, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir bagi setiap aktiviti yang terlibat, selaraskan yang telah ditentukan dan sediakan jadual kerja projek.

Charles (1976) menyatakan enam proses perancangan iaitu tentukan spesifikasi projek, kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir setiap aktiviti, selaraskan yang telah ditentukan, sediakan penjadualan dan sediakan anggaran belanjawan projek. Popescu dan Choroengam (1995) juga menyenaraikan sebanyak enam proses perancangan projek seperti kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan jangkamasa setiap aktiviti, tentukan sumber setiap aktiviti, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir setiap aktiviti, selaraskan yang telah ditentukan, sediakan jadual kerja projek.

Selain daripada itu, Verzuh (1999) menyenaraikan enam proses perancangan projek seperti berikut kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti, tentukan sumber bagi setiap aktiviti, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir setiap aktiviti, selaraskan yang telah ditentukan dan sediakan penjadualan.

Walaubagaimanapun, Dinsmore (1993) menyenaraikan lima proses perancangan projek seperti berikut kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan sumber bagi setiap aktiviti, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir setiap aktiviti, selaraskan yang telah ditentukan dan sediakan jadual kerja. Manakala Turner dan Williams (1983) menyenaraikan sebanyak tujuh proses yang terlibat untuk perancangan projek iaitu tentukan spesifikasi projek, kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan tugas dan tanggungajwab setiap aktiviti, sediakan rangkaian kerja projek, tentukan jangkamasa bagi setiap aktiviti, tentukan sumber bagi setiap aktiviti dan tentukan kos bagi setiap aktiviti.

Spinner (1997) pula menyenaraikan sebanyak sembilan proses perancangan projek seperti berikut; tentukan objektif projek, kenalpasti aktiviti yang terlibat, sediakan rangkaian kerja aktiviti, tentukan jangkamasa setiap aktiviti, tentukan sumber setiap aktiviti, tentukan kos setiap aktiviti, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir setiap aktiviti, buat pelarasan dan sediakan penjadualan projek. Gido dan

31

Clement (1999) pula menjelaskan untuk menyediakan perancangan projek yang terperinci ia merangkumi proses berikut; mengenalpasti secara spesifik aktiviti yang terlibat untuk projek dan tentukan tanggungjawab bagi setiap aktiviti, menentukan turutan aktiviti-aktiviti yang perlu disiapkan, menganggarkan masa dan sumber yang diperlukan bagi setiap aktiviti dan sediakan jadual kerja serta belanjawan. Harris (1997) di dalam bukunya yang bertajuk Sharpen Your Teams Skills in Project Management menyenaraikan proses perancangan kepada beberapa peringkat seperti berikut mengenalpasti apa aktiviti yang terlibat, mengenalpasti apa aktiviti yang bergantung dengan aktiviti yang lain, mengenalpasti berapa lama jangkamasa bagi aktiviti-aktiviti tersebut, mengenalpasti bila aktiviti tersebut perlu dilaksanakan, mengenalpasti siapa yang perlu melaksanakannya dan mengenalpsati kos yang terlibat. Menurut Gould dan Joyce (2000) proses perancangan dan penjadualan projek terbahagi kepada tujuh proses iaitu seperti tentukan objektif, kenalpasti aktiviti yang terlibat, tentukan turutan aktiviti-aktiviti tersebut, tentukan jangkamasa bagi setiap aktiviti, tentukan jangkamasa projek, buat pembetulan semula serta buat pemantauan dan kawalan.

Menurut Lavender (1996) proses perancangan projek melibatkan tiga langkah yang utama iaitu mengenalpasti aktiviti yang terlibat dan turutannya, mengenalpasti jenis dan bila sumber diperlukan serta tentukan kos yang terlibat dan selaraskan masa dan kos yang telah ditentukan.

Zwikael (2009) pula telah menyenaraikan proses yang terlibat dalam perancangan projek pembinaan adalah seperti kenalpasti aktiviti yang terlibat dalam projek, sediakan jadual kerja, tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti dan tentukan sumber (buruh).

Senarai proses perancangan projek yang dinyatakan oleh penulis-penulis seperti yang dijelaskan diringkaskan di dalam Jadual 2.1.

32

Jadual 2.1 : Senarai Proses Perancangan Projek Yang Dinyatakan oleh Penulis. Proses-Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Kenalpasti kehendak klien. Tentukan objektif projek. Penulis

Wang (1987), Young (1997), Walker (1996). Marsh (1989), Young (1997), Meridith dan Mantel J(1995), Walker (1996), Lewis (1995), Spinner (1997), Gould dan Joyce (2000). William (1996), Lewis (1995). Neale dan Neale (1989), Lewis (1995).

Tentukan skop kerja. Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek. Membuat hirarki organisasi projek. Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja.

Micheal dan Burton (1991), Young (1997), Walker (1996).

Harrison (1992), William (1996), Micheal dan Burton (1991), Cooke dan William (1998), Clough dan Sears (1991), Mawdesley et al (1997), Young (1997), Kezner (1998), Meridith dan Mantel (1995), Ahuja (1996), Murch (2001), Charles (1976), Popescu dan Charoenngam (1995), Verzuh (1999), Dinsmore (1993), Turner danWilliams (1983), Spinner (1997), Clement (1999), Harris (1997), Gould dan Joyce (2000), Lavender (1996), Zwikael (2009). Harrison (1992), Micheal dan Burton (1991), Wang (1987), Neale dan Neale (1989), Marsh (1981), Ahuja (1996), Murch (2001), Locker dan Gordon(1996), Verzuh (1999), Turner dan Williams (1983),Clement (1999), Zwikael (2009). Harrison (1992), Gould dan Joyce (2000) Clement (1999), Gould dan Joyce (2000), Lavender (1996). Harrison (1992), Willian (1996), Micheal dan Burton (1991), Cooke dan William (1998), Mawdesley et al (1997), Murch (2001), Popescu dan Charoenngam (1995), Turner dan Williams (1983), Spinner (1997), Clement (1999), Harris (1997), Gould dan Joyce (2000). Harrison (1992), Willian (1996), Micheal dan Burton (1991), Marsh (1981), Mawdesley et al (1997), Young (1997), Lewis (1995), Popescu dan Charoenngam (1995), Verzuh (1999), Dinsmore (1993), Turner dan Williams (1983), Spinner (1997), Clement (1999), Lavender (1996), Zwikael (2009). Harrison (1992), Willian (1996), Marsh (1981), Murch

Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti.

Kenalpasti jumlah masa tempoh projek. Tentukan turutan aktiviti. Tentukan jangkamasa aktiviti.

Tentukan sumber seperti buruh, peralatan dan bahan.

Tentukan kos.

33

(2001),Turner dan Williams (1983), Spinner (1997), Harris (1997), Lavender (1996). Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Harrison (1992), Clough dan Sears (1991), Mawdesley et al (1997), Young (1997), Kezner (1998), Walker (1996), Locker dan Gordon(1996), Lewis (1995), Charles (1976), Popescu dan Charoenngam (1995), Verzuh (1999), Dinsmore (1993), Spinner (1997). Harrison (1992),Clough dan Sears (1991), Mawdesley et al (1997), Young (1997), Kezner (1998), Walker (1996), Keith Locker dan Gordon(1996), Lewis (1995), Charles (1976), Popescu dan Charoenngam (1995), Verzuh (1999), Dinsmore (1993), Spinner (1997), Lavender (1996).

Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan seperti turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Sediakan jadual kerja.

Harrison (1992), Clough dan Sears (1991), Mawdesley et al (1997), Young (1997), Kezner (1998), Walker (1996), Lewis (1995), Locker dan Gordon(1996), Charles (1976), Popescu dan Charoenngam (1995),Verzuh (1999), Dinsmore (1993), Spinner (1997), Clement (1999), Zwikael (2009). Wang (1987), Young (1997), Meridith dan Mantel 1995), Walker (1996), Locker dan Gordon(1996), Charles (1976), Clement (1999). Gould dan Joyce (2000).

Sediakan anggaran belanjawan.

Sedia dan kawal penjadualan yang disediakan. Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak. Sediakan ringkasan projek. Menganalisis risiko projek.

Cooke dan William (1998), Mawdesley et al (1997). Wang (1987). Mawdesley et al (1997).

Jadual 2.1 menunjukkan penulis-penulis yang menyatakan proses-proses yang terlibat dalam perancangan projek pembinaan. Merujuk kepada penulisan di atas, kesemua penulis menyatakan proses yang sama dalam menyediakan perancangan projek dan hanya bilangan prosesnya sahaja yang berlainan. Terdapat penulis yang menyatakan hanya tiga proses dan ada juga penulis yang menyenaraikan sehingga sepuluh proses dalam menyediakan perancangan projek pembinaan. Secara amnya dapat diringkaskan sebanyak dua puluh proses yang

34

terlibat dalam menyediakan perancangan projek pembinaan seperti yang disenaraikan berikut :

a. Kenalpasti kehendak klien b. Tentukan objektif projek c. Tentukan skop kerja d. Tentukan strategi dan taktik untuk melaksanakan projek e. Membuat hirarki organisasi pihak yang terlibat f. Tentukan aktiviti dan menyediakan rangkaian kerja g. Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti h. Tentukan turutan aktiviti. i. Tentukan jangkamasa projek. j. Tentukan sumber yang terlibat. k. Tentukan kos. l. Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir bagi setiap aktiviti m. Selaraskan dan buat pembetulan perkara-perkara yang telah ditentukan di atas n. Sediakan jadual mengikut yang telah diselaraskan o. Kenalpasti tempoh masa yang diperlukan untuk projek tersebut p. Sediakan anggaran belanjawan projek q. Menyelia dan mengawal terhadap penjadualan yang dibuat r. Memilih sub-kontraktor yang layak dan menyelia sub-kontraktor tersebut s. Sediakan ringkasan projek t. Menganalisis risiko

Daripada Jadual 2.1, terdapat sebanyak dua puluh proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan dan proses tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja adalah merupakan proses yang paling banyak dinyatakan dalam kajian literatur bagi kajian ini iaitu telah dinyatakan oleh sebanyak dua puluh dua penulis (Harrison,1992; Willian,1996; Micheal dan Burton,1991; Cooke dan William,1998; Clough dan Sears,1991; Mawdesley et al ,1997; Young,1997; Kezner,1998; Meridith dan Mantel,1995; Ahuja,1996; Murch,2001; Charles,1976; Popescu dan Charoenngam, 1995; Verzuh,1999; Dinsmore,1993; Turner dan Williams,1983; Spinner,1997; Clement,1999; Harris,1997; Gould dan Joyce,2000; Lavender,1996; Zwikael, 2009).

35

Diikuti oleh proses tentukan sumber yang telah dinyatakan oleh sebanyak lima belas penulis (Harrison,1992; Willian, 1996; Micheal dan Burton,1991; Marsh,1981; Mawdesley et al,1997; Young,1997; Lewis,1995; Popescu dan Charoenngam, 1995; Verzuh,1999; Dinsmore,1993; Turner dan Williams,1983; Spinner,1997; Clement,1999; Lavender,1996, Zwikael, 2009). Begitu juga bagi proses selaraskan dan buat pembetulan perkara-perkara yang telah ditentukan seperti turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti yang telah dinyatakan oleh sebanyak empat belas penulis (Harrison ,1992; Clough dan Sears,1991; Mawdesley et al,1997; Young,1997; Kezner,1998; Walker,1996; Locker dan Gordon,1996; Lewis,1995; Charles,1976; Popescu dan Charoenngam, 1995; Verzuh,1999; Dinsmore,1993; Spinner,1997; Lavender,1996).

Proses-proses yang jarang ditemui dalam kajian literatur pula adalah bagi proses-proses seperti selia dan kawal penjadualan yang disediakan (Gould dan Joyce,2000), sediakan ringkasan projek (Wang, 1987) dan menganalisis risiko projek (Mawdesley et al,1997) yang mana masing-masing hanya dinyatakan oleh seorang penulis sahaja dalam kajian ini.

2.9

Pemboleh-Pemboleh Yang Diperlukan Dalam proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan.

Projek pembinaan merangkumi beberapa proses utama, seperti pengurusan risiko, pengurusan sub-kontraktor dan sebagainya. Pemboleh proses dapat menunjukkan keupayaan proses bagi setiap proses utama (Sarshar et al, 2004). Perancangan projek juga merupakan proses utama dalam projek pembinaan dan dalam menyediakan perancangan projek pembinaan terdapat beberapa proses yang terlibat dan setiap proses pula memerlukan pemboleh proses. Pemboleh proses adalah merupakan perkara atau aktiviti yang merupakan pra-syarat bagi melaksanakan proses utama projek pembinaan (Sarshar et al., 2000; Paulk et al. 1995). Pemboleh proses yang terlibat dalam kajian ini adalah pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

36

Pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan diperlukan bagi membolehkan perancangan projek dapat disediakan. Terdapat pelbagai pemboleh proses yang terlibat bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan. Kajian-kajian yang lepas telah menunjukkan bahawa pembolehpemboleh proses diperlukan dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Di antara kajian-kajian lepas yang menyatakan berkaitan pemboleh proses yang diperlukan dalam penyediaan perancangan projek pembinaan adalah seperti kajian yang dilaksanakan oleh Faniran(1994) yang telah menunjukkan keberkesanan perancangan projek dapat ditingkatkan sekiranya lebih fokus dalam menilai dan memilih jenis pembinaan yang terlibat semasa menyediakan perancangan projek pembinaan. Ini menunjukkan jenis pembinaan merupakan salah satu daripada pemboleh proses yang penting dalam menyediakan perancangan projek pembinaan.

2.9.1

Nilai produktiviti

Kajian yang dibuat oleh Herbsman dan Ellis (1990) menunjukkan nilai produktiviti diperlukan dan dirujuk dalam proses pengurusan pembinaan antaranya adalah untuk menentukan jangkamasa bagi aktiviti iaitu dalam menyediakan penjadualan dan bagi menyediakan anggaran projek semasa menyediakan penjadualan dalam perancangan projek seperti yang ditunjukkan di dalam Rajah 2.5.

37

Anggaran Akaun NILAI PRODUKTIVITI Kawalan kos

Penjadualan

Sumber buruh

Gaji

Rajah 2.5 : Keperluan Nilai Produktiviti Sumber : Herbsman dan Ellis (1990)

Daripada Rajah 2.5 tersebut, dapat dilihat penggunaan nilai produktiviti iaitu yang digunakan dalam kawalan kos, menyediakan akaun, menentukan gaji, penentuan sumber, menyediakan penjadualan dan anggaran. Manakala menyediakan anggaran dan menyediakan penjadualan merupakan proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Ini menunjukkan bahawa nilai produktiviti merupakan pemboleh proses yang diperlukan oleh proses menyediakan anggaran dan proses menyediakan penjadualan dan kedua-dua proses tersebut adalah merupakan proses dalam menyediakan perancangan projek pembinaan.

2.9.2

Dokumen-dokumen yang diperlukan dalam perancangan. Beberapa dokumen diperlukan dalam proses menyediakan perancangan

projek pembinaan. Menurut Meredith dan Mantel (1995), dokumen perancangan projek berbeza di antara satu organisasi dengan organisasi yang lain. Walaubagaimanapun, dokumen yang terlibat dengan perancangan projek perlu mengandungi perkara-perkara berikut iaitu ringkasan objektif projek, objektif

38

terperinci projek, pendekatan pengurusan dan teknikal untuk melaksakan kerja, aspek kontrak, penjadualan, sumber yang terlibat dan pihak yang berkaitan dengan projek.

Manakala merujuk kepada Oberlender (2000) secara umumnya, perancangan projek mengandungi perkara-perkara seperti berikut : a. Maklumat projek- Nama, objektif dan skop projek serta carta organisasi projek. b. Kerja-kerja dalam projek senarai kerja yang terperinci, kumpulan tugas, kerja-kerja yang terlibat dalam projek. c. Penjadualan Turutan kerja, jangkamasa bagi setiap kerja, kalendar yang menunjukkan masa mula dan masa siap setiap kerja projek. d. Belanjawan Jumlah jam kerja dan kos pekerja bagi setiap kerja, kos-kos lain yang terlibat untuk kerja, gaji pekerja dan bil-bil yang telah dibelanjakan. e. Pengukuran Kerja yang telah disiapkan, pakej kerja yang siap, bilangan lukisan yang terlibat.

Ringkasan projek, senarai matlamat projek, struktur rangkaian kerja, penggunaan sumber, rangkaian aktiviti, anggaran kos dan penjadualan elemen projek bersama dengan pihak yang bertanggungjawab, perancangan yang menunjukkan kaitan projek dengan keadaan persekitaran luar, proses penyemakan dan senarai pihak terlibat dengan struktur rangkaian kerja projek merupakan perkara-perkara yang perlu ada dalam perancangan projek (Cleland dan Ireland, 2002)

Daripada kajian yang dijalankan oleh Retik dan Shapira (1999) mendapati dokumen-dokumen yang diperlukan untuk perancangan projek adalah Senarai Kuantiti, Spesifikasi, pernyataan kerja dan lukisan-lukisan dan didapati ianya tidak diberi perhatian.

Walaubagaimanapun hasil kajian mendapati ianya penting dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Ditambah pula oleh (Gidado, 2004) yang

39

menyatakan pernyataan kerja, penjadualan dan program kerja, carta organisasi dan sistem serta pelan tapak bina diperlukan untuk menyediakan perancangan projek. Selain daripada itu, laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera Projek, Curriculum Vitae sub-kontraktor, rekod-rekod kerja sub-kontraktor, laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan, jadual kerja terlaksana dan rekod-rekod projek lepas yang bermasalah juga diperlukan dalam perancangan (Ndekuri dan Mccaffer, 1988).

Kajian oleh Najjar et al (2004) telah mencadangkan untuk membangunkan perancangan yang efektif dan praktikal, Pengurus Tapak atau pihak yang menyediakan perancangan memerlukan maklumat terperinci yang berkaitan dengan aliran aktiviti dan sumber, ciri-ciri sumber yang diperlukan, persekitaran tapak bina, keadaan aktiviti yang terlibat dan faktor-faktor yang memberi kesan kepada proses pembinaan. Maklumat yang terperinci ini akan membantu Pengurus Tapak atau pihak yang menyediakan perancangan untuk menentukan sumber yang diperlukan.

2.9.3

Pengalaman

Pengalaman diperlukan untuk menyediakan perancangan projek (Gidado, 2004). Chatzoglou dan Macaulay (1996) dalam kajiannya pula telah menyatakan bahawa pengalaman diperlukan dalam menentukan jangkamasa bagi aktiviti yang terlibat dalam projek. Kajian ini menunjukkan pengalaman merupakan pemboleh proses yang diperlukan dalam menyediakan perancangan projek pembinaan iaitu bagi proses menentukan jangkamasa aktiviti yang terlibat dalam sesebuah projek pembinaan.

Eskander (2002) menunjukkan hasil kajian yang mendapati maklumat dan pengalaman yang diperolehi dalam membuat perancangan projek tidak dikongsi dikalangan organisasi malahan dikalangan pihak yang berada di dalam organisasi itu sendiri.Ward et al (1991) mengenalpasti bahawa jangkamasa projek pembinaan dapat ditentukan samada melalui pengalaman atau juga dengan bantuan penasihat yang pakar. Ini menunjukkan pengalaman diperlukan dalam menyediakan perancangan projek pembinaan.

40

2.9.4

Pengetahuan tentang kaedah pembinaan.

Winch dan Kelsey (2005) yang menyatakan bahawa pihak yang membuat perancangan di dalam organisasi pembinaan dapat menambah nilai kepada organisasi kontraktor dengan memastikan anggaran yang dibuat adalah berdasarkan kepada pemahaman yang menyeluruh berkenaan kaedah, masa dan ruang yang diperlukan untuk melaksanakan kerja projek serta risiko yang terlibat. Gidado (2004) menyatakan pengetahuan diperlukan untuk menyediakan perancangan projek pembinaan. Ini menunjukkan pengetahuan tentang kaedah kerja pembinaan dan masa diperlukan diperlukan semasa menyediakan perancangan projek pembinaan.

2.9.5

Carta tugas dan tanggungjawab.

Carta tugas dan tanggungjawab pihak-pihak yang terlibat dengan projek diperlukan bagi memudahkan perjalanan kerja ditapak bina. Seperti yang dihuraikan oleh Tucker (1988) daripada Cleland dan King (1988), memandangkan proses perancangan projek memerlukan kerjasama daripada pelbagai pihak daripada berbagai peringkat pengurusan, adalah perlu membangunkan prosedur kerja yang mengintegrasikan semua pihak. Ini disokong oleh Iyer dan Jha (2006) yang telah mengenalpasti bahawa hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat dalam projek pembinaan merupakan salah satu faktor yang memberi kesan secara langsung terhadap perancangan. Gidado (2004) juga menjelaskan carta organisasi diperlukan untuk menyediakan perancangan projek.

2.9.6

Perisian komputer.

Perisian komputer merupakan satu alat yang digunakan untuk membantu menyediakan penjadualan kerja projek pembinaan. Akinsola et al (2000) telah menyatakan dalam kajiannya bahawa perisian komputer diperlukan untuk meningkatkan proses perancangan projek pembinaan. Kajian yang dijalankan oleh Retik dan Shapira (1999) menunjukkan antara alat yang boleh digunakan untuk penjadualan dalam perancangan projek adalah Primavera Project Planner. Selain

41

daripada itu perisian komputer yang boleh digunakan untuk penjadualan dalam penyediaan perancangan projek adalah Microsoft Project.

Kajian-kajian yang telah dijalankan sebelum ini seperti yang telah diterangkan, jelas menunjukkan pemboleh-pemboleh proses adalah penting bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Daripada penjelasan tersebut dapat dinyatakan bahawa pemboleh-pemboleh proses diperlukan untuk menyediakan perancangan projek pembinaan. Walaubagaimanapun, kajian-kajian tersebut tidak mengkaji secara langsung hubungan di antara pemboleh proses dengan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Kajian-kajian tersebut hanya menjelaskan kepentingan dan keperluan pemboleh-pemboleh proses perancangan. Oleh itu pemboleh proses yang telah dikenalpasti daripada kajian-kajian lepas diperlukan dalam kajian ini bagi mencapai tujuan kajian ini iaitu membangunkan alat pengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Bagi membolehkan tujuan kajian dapat dicapai adalah perlu terlebih dahulu menyenaraikan pemboleh proses yang telah dikenalpasti sebagai pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan daripada kajian-kajian lepas untuk ditentukan tahap kepentingan bagi setiap proses yang terlibat dalam perancangan.

Kajian-kajian lepas hanya menyatakan kepentingan dan keperluan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan tetapi tidak merangkumi pemboleh proses secara keseluruhan. Di mana, setiap kajian yang dijalankan sebelum ini ada yang menjelaskan hanya satu pemboleh proses sahaja yang terlibat dalam perancangan. Kajian tersebut adalah seperti kajian oleh Faniran (1994) yang telah menyatakan jenis pembinaan diperlukan dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Daripada kajian-kajian lepas juga ada yang menyatakan sehingga empat pemboleh proses yang diperlukan untuk penyediaan perancangan projek pembinaan iaitu Senarai Kuantiti, Spesifikasi, pernyataan kerja dan lukisan-lukisan yang telah dinyatakan dalam kajian Retik dan Shapira (1999).

Selain daripada itu, kajian-kajian lepas yang telah dijalankan sebelum ini juga telah menunjukkan bahawa terdapat kajian yang menunjukkan keperluan pemboleh proses bagi proses-proses yang tertentu bagi penyediaan perancangan projek

42

pembinaan. Antara kajian-kajian lepas yang telah menyatakan pemboleh proses bagi proses yang tertentu yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan adalah seperti kajian oleh Chatzoglou dan Macaulay (1996) yang menyatakan pengalaman adalah diperlukan bagi proses menentukan jangkamasa aktiviti.

Retik dan Shapira (1999) telah menyatakan jenis kerja, dokumen tender, pernyataan kerja, keperluan sumber dan data kos diperlukan untuk proses menentukan kos. Najjar et al (2004) pula telah menyatakan bahawa aliran aktiviti dan sumber, ciri-ciri sumber yang diperlukan, persekitaran tapak bina dan keadaan aktiviti yang terlibat merupakan pemboleh proses bagi proses tentukan sumber. Terdapat juga kajian yang menunjukkan pemboleh proses yang sama diperlukan oleh dua proses yang terlibat dalam perancangan. Kajian tersebut adalah oleh Herbsman dan Ellis (1990) yang telah menyatakan nilai produktiviti sebagai pemboleh proses yang diperlukan oleh proses menentukan jangkamasa aktiviti dan bagi proses sediakan anggaran belanjawan projek.

Hasil penemuan daripada kajian literatur ini iaitu hasil daripada penemuan pemboleh proses yang telah dikenalpasti daripada kajian-kajian lepas, pembolehpemboleh proses yang diperlukan dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang ditemui daripada kajian literatur ditunjukkan di dalam Jadual 2.2.

Jadual 2.2 : Senarai Pemboleh-Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Ringkasan tender Ringkasan projek Dokumen tender Pengetahuan Pengalaman Penulis

Pernyataan kerja Kenalpasti keutamaan objektif projek

Retik dan Shapira (1999) Meredith dan Mantel (1995),Cleland dan Ireland(2002) Retik dan Shapira (1999) Kelsey (2005), Winch dan Kelsey (2005), Gidado (2004) Retik dan Shapira (1999), Eskander (2002), Ward et al (1991), Gidado (2004),Chatzoglou dan Macaulay (1996) Retik dan Shapira (1999), Gidado (2004) Cleland dan Ireland (2002), Meredith dan Mantel (1995),

43

Kehendak klien Objektif pihak pengurusan Dokumen projek-projek lepas Spesifikasi Lukisan-lukisan Hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat Pelan perlaksanaan Dokumen kontrak Skop kerja Maklumat di dalam struktur rangkaian logik kerja Carta organisasi projek Jenis pembinaan Jadual perancangan kerja projek yang lepas Nilai produktiviti Data-data kos Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack) Pengalaman dalam menentukan produktiviti Keperluan klien Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek Curriculum Vitae sub-kontraktor Rekod-rekod kerja sub-kontraktor Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan Jadual kerja terlaksana Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah

Orbelender (2000) Laufer dan Tucker (1987), Chatzoglou dan Macaulay (1996) Retik dan Shapira (1999), Laufer dan Tucker (1987), Retik dan Shapira (1999), Meredith dan Mantel (1985), Orbelender (2000), Cleland dan Ireland (2002), Iyer dan Jha (2006) Winch dan Kelsey(2005) Laufer dan Tucker (1987), Retik dan Shapira (1999) Orbelender (2000), Winch dan Kelsey (2005) Cleland dan Ireland (2002) Cleland dan King (1988), Gidado (2004) Meredith dan Mantel (1985), Retik dan Shapira (1999) Chatzoglou dan Macaulay (1996), Meredith dan Mantel (1985),Orbelender (2000), Gidado (2004) Herbsman dan Ellis (1990), Laufer dan Tucker (1987). Retik dan Shapira (1999), Chatzoglou dan Macaulay (1996) Retik dan Shapira (1999), Akinsola et al (2000) Retik dan Shapira (1999), Eskander (2002), Ward et al (1991), Gidado (2004), Chatzoglou dan Macaulay (1996) Orbelender (2000) Ndekuri dan McCaffer (1988) Ndekuri dan McCaffer (1988) Ndekuri dan McCaffer (1988) Ndekuri dan McCaffer (1988) Ndekuri dan McCaffer (1988) Ndekuri dan McCaffer (1988)

44

2.10

Kesimpulan Bab

Bab ini menjelaskan mengenai perancangan projek pembinaan. Perkara utama yang dibincangkan adalah berkaitan proses dan pemboleh proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan. Terdapat dua puluh proses yang telah dikenalpasti terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Prosesproses tersebut adalah kenalpasti kehendak klien, tentukan objektif projek, tentukan skop kerja, tentukan strategi dan taktik untuk melaksanakan projek, membuat hirarki organisasi pihak yang terlibat, tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian kerja, tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti, tentukan turutan aktiviti, tentukan jangkamasa projek, tentukan sumber yang terlibat, tentukan kos, tentukan tarikh mula dan tarikh akhir bagi setiap aktiviti, selaraskan dan buat pembetulan perkara-perkara yang telah ditentukan (tugas dan tanggungjawab, sumber, kos dan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti), sediakan jadual mengikut yang telah diselaraskan, kenalpasti tempoh masa yang diperlukan untuk projek tersebut, sediakan anggaran belanjawan projek, selia dan kawal terhadap penjadualan yang dibuat, memilih sub-kontraktor yang layak dan menyelia sub-kontraktor tersebut, sediakan ringkasan projek dan menganalisis risiko.

Di dalam bab ini juga telah mengenalpasti setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan tersebut memerlukan pemboleh proses yang tersendiri. Di antara pemboleh proses yang diperlukan dalam penyediaan perancangan projek pembinaan adalah seperti senarai kuantiti, spesifikasi, lukisanlukisan, syarat kontrak, pernyataan kaedah kerja, dokumen tender, senarai keperluan sumber, senarai sub-kontraktor yang terlibat dan laporan risiko-risiko projek lepas.

Sebagai kesimpulannya, proses dan pemboleh-pemboleh proses perancangan telah dikenalpasti penting dan diperlukan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan oleh kajian-kajian sebelum ini. Walaubagaimanapun kajian-kajian lepas telah mengenalpasti kepentingan pemboleh proses tetapi masih tidak merangkumi secara keseluruhan pemboleh proses yang diperlukan bagi kesemua proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan. Ianya tidak dinyatakan keperluan pemboleh proses oleh proses yang tertentu.

45

Ini menunjukkan terdapat ruang untuk melaksanakan kajian berkaitan proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Bab seterusnya akan membincangkan kaedah kajian yang terlibat dalam kajian yang dilaksanakan bagi mencapai tujuan kajian yang telah ditentukan.

46

BAB 3

KAEDAH KAJIAN

3.1

Pengenalan Dalam sesuatu kajian yang hendak dilaksanakan, pengkaji perlu menentukan

kaedah dan reka bentuk kajian yang sesuai dengan hasil kajian yang hendak dihasilkan. Dalam dunia penyelidikan, hasil kajian ditentukan oleh kaedah dan reka bentuk kajian, dan reka bentuk kajian pula ditentukan oleh tujuan kajiannya (Chua, 2006). Ini bermakna kaedah dan reka bentuk kajian penting bagi memastikan kajian dapat mencapai hasil dengan jayanya seperti dinyatakan oleh Chua (2006), jika reka bentuk kajian yang digunakan tidak sesuai, hasil kajian yang diperolehi mungkin tidak benar dan seterusnya mendatangkan kesan negatif kepada pengkaji lain yang merujuk hasil kajian tersebut. Reka bentuk kajian perlu membantu pengkaji dalam proses mendapatkan data, menganalisis dan menterjemahkan pemerhatian yang dilakukan (Jawahar Nesan, 1997). Borum (1991), Philleber et al (1980) menyatakan rekabentuk kajian adalah pelan tindakan sesuatu kajian yang melibatkan sekurangkurangnya empat perkara iaitu; a. apa persoalan yang hendak dikaji, b. apakah data yang berkaitan, c. data apa yang perlu dikumpulkan; dan d. bagaimana menganalisis untuk mendapatkan hasil kajian.

Bab ini menjelaskan kaedah bagaimana kajian dijalankan bagi mencapai tujuan utama kajian seperti yang diterangkan di dalam Bab Pengenalan. Penjelasan

47

merangkumi rekabentuk kajian, rekabentuk soal selidik, pemilihan sampel dan analisis yang digunakan untuk menganalisis data kajian yang dilaksanakan.

3.2

Reka Bentuk Kajian

Rekabentuk kajian adalah merupakan satu pelan yang membantu memudahkan sesuatu kajian dapat dijalankan. Rekabentuk kajian melibatkan perancangan tentang lokasi kajian, cara sampel dipilih, data-data dikumpulkan serta dianalisis (Sekaran, 2000). Seperti diterangkan oleh Naoum (1998) yang menjelaskan rekabentuk kajian adalah satu pelan tindakan yang menerangkan bagaimana untuk mencapai objektif kajian. Iaitu pelan tindakan yang mengandungi langkah-langkah yang perlu dituruti bagi memastikan sesuatu kajian berjaya dilaksanakan. Bagi mereka bentuk kajian dalam kajian ini, strategi kajian yang diaplikasikan adalah berbentuk kuantitatif. Bentuk kuantitatif merupakan pengunaan nombor dan dianalisis menggunakan prosedur statistik. Ia menghasilkan data yang tidak abstrak, mempunyai kebolehpercayaan dan tidak diragui (Naoum,1998). Rangkakerja teori telah dihasilkan dan berfungsi sebagai asas utama dan garispanduan kepada kajian.

Menurut Chua (2006), terdapat dua kategori reka bentuk kajian, iaitu eksperimental dan bukan eksperimental. Rekabentuk eksperimental pula terbahagi kepada dua iaitu eksperimental benar dan kuasi-eksperimental. Manakala salah satu kaedah kajian kategori bukan eksperimental pula adalah kajian tinjauan.

Kajian tinjauan merupakan salah satu kaedah kajian bukan eksperimental yang paling popular yang digunakan dalam pelbagai bidang terutamanya bidang sains sosial. Kajian tinjauan mewakili semua kaedah yang dilakukan untuk mengumpul data secara terus daripada sekumpulan subjek. Kajian tinjauan popular kerana beberapa ciri seperti boleh digunakan untuk menyatakan pelbagai jenis soalan, cara pengendaliannya yang digemari, dapat memungut data dengan cepat, menggunakan saiz sampel yang besar dan maklumat dapat dipungut dengan terus daripada responden. Terdapat dua kaedah biasa yang digunakan iaitu samada melalui cara temu bual atau juga melalui soal selidik (Chua, 2006). Kajian ini telah memilih reka bentuk kajian kategori bukan eksperimental untuk mengumpul data utama iaitu

48

kaedah tinjauan temu bual dan soal selidik kertas-pensil. Rajah 3.1 menunjukkan kaedah rekabentuk yang dipilih bagi kajian yang dilaksanakan.

Reka bentuk Kajian

Eksperimenta l

Bukan Eksperimental

Eksperimenta l Benar

Kuasi Eksperimenta l

Lain-lain

Tinjauan

Rajah 3.1 : Kaedah kajian yang dipilih bagi kajian yangbual dilaksanakan. Temu Soal selidik Sumber : Adaptasi daripada Chua (2006).

Rajah 3.1 : Kaedah Rekabentuk Kajian Sumber : Chua (2006)

Merujuk kepada Rajah 3.1, rekabentuk kajian terbahagi kepada dua iaitu eksperimental dan bukan eksperimental. Bagi kajian kaedah eksperimental terbahagi lagi kepada dua iaitu eksperimental benar dan kuasi-eksperimental. Manakala kaedah kajian tinjauan merupakan salah satu daripada kaedah yang terdapat di dalam kedah kajian bukan eksperimental. Kaedah kajian tinjauan ini telah dipilih bagi kajian ini dan ia melibatkan dua kaedah pengumpulan data iaitu temu bual dan soal selidik.

Sebelum sesuatu kajian dimulakan, perkara pertama yang perlu dipertimbangkan ialah jenis kajian yang akan dilaksanakan dan kaedah untuk melaksanakannya. Oleh itu, di dalam bab ini kaedah kajian dibincangkan.

49

3.3

Kaedah Kajian

Terdapat pelbagai kaedah dalam sesuatu kajian yang dijalankan bagi mendapatkan data atau untuk mengumpul data utama kajian. Kaedah yang dipilih perlulah bersesuaian dengan kajian yang dilaksanakan. Dalam kajian yang dilaksanakan, kaedah kajian yang terlibat adalah kaedah kajian tinjauan. Kaedah ini dipilih kerana menurut Chua (2006), ianya merupakan kaedah penyelidikan bukan eksperimental yang paling popular terutamanya bagi bidang sains sosial. Menurut Chua (2006) lagi, ianya popular kerana ia boleh digunakan untuk menyatakan pelbagai jenis soalan, cara pengendalian yang digemari iaitu samada secara soalselidik atau temu bual atau kedua-dua sekali, cepat, maklumat dapat dipungut secara terus dan hasil kajian dapat digeneralisasikan kepada populasi dengan tepat dan berkesan.

Kajian yang dijalankan melibatkan tiga fasa utama seperti berikut; a. Fasa pertama adalah fasa bagi mencapai objektif pertama dan objektif kedua kajian iaitu mengenalpasti kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor dan mengenalpasti kepentingan pemboleh yang diperlukan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. b. Fasa kedua adalah bagi mencapai objektif ketiga kajian iaitu membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. c. Fasa ketiga adalah untuk menjalankan pengesahan terhadap alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dibangunkan dalam kajian yang dilaksanakan.

Penjelasan kaedah kajian yang terlibat bagi kajian ini adalah dijelaskan mengikut fasa-fasa kajian seperti berikut;

50

3.4 Fasa Pertama : Mengenalpasti Kepentingan Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan yang Disediakan oleh Kontraktor dan Kepentingan Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan yang Disediakan oleh Kontraktor

Seperti yang telah dinyatakan fasa pertama kajian adalah mengenalpasti kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor dan kepentingan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor.

3.4.1

Pengumpulan data : proses dan pemboleh proses penyediaan

perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor

Pengumpulan data utama kajian berkaitan kepentingan proses dan pemboleh proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan adalah melibatkan kajian literatur, temu bual dan soal selidik.

3.4.1.1 Kajian literatur

Terdapat dua jenis data yang terlibat dalam sesuatu kajian iaitu data primer dan data skunder. Dalam kajian ini, proses pengumpulan data sekunder terlebih dahulu dijalankan iaitu melalui kaedah kajian literatur. Di antara tujuan kajian literatur adalah untuk mencari isu dalam bidang kajian yang dikaji. Ia penting untuk mengenalpasti subjek atau parameter yang masih belum atau kurang diberi perhatian oleh pakar-pakar bidang. Kajian literatur juga dapat membantu mempertingkatkan kerja kajian yang ingin dilakukan iaitu dengan melihat kepada rekabentuk kajian sebelum ini dan instrumen yang digunakan (Naoum, 1998).

Matlamat utama kajian literatur adalah untuk membina teori terhadap kajian yang dilaksanakan. Pembinaan teori ini untuk mengenalpasti perkara apa yang perlu dikaji. Perkara yang hendak dikaji berkaitan dengan persoalan kajian adalah penting bagi mengecilkan lagi proses kajian (Yin, 1994, Simister, 1994). Mengenalpasti

51

perkara yang perlu dikaji penting kerana tanpanya pengkaji berkemungkinan mengumpul data lebih daripada yang diperlukan.

Daripada kajian literatur yang dijalankan dalam kajian ini, dapat dikenalpasti proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan secara teori. Proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan secara teori tersebut kemudiannya disenaraikan dan digunakan di dalam temu bual kajian.

3.4.1.2 Temu bual

Proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan yang diperolehi daripada kajian literatur disenaraikan. Sebelum kajian sebenar iaitu soal selidik dijalankan, perlu dilakukan pra-ujian kajian. Liaw dan Goh (2002) menyatakan bahawa, pra-ujian hanya merupakan satu langkah biasa yang dijalankan sebelum kajian sebenar diteruskan. Ia bukanlah amalan yang wajib bagi sesuatu kajian. Naoum (1998) menyatakan amalan yang baik dalam penyelidikan adalah melakukan pra-ujian yang mana ia bertujuan untuk mengesan segala kekurangan yang mungkin berlaku di dalam soal selidik.

Pra-ujian dilakukan bagi melihat sama ada bilangan soalan yang dikemukakan mencukupi atau tidak. Bagi kajian yang dilaksanakan, pra-ujian dilakukan untuk menguji sekiranya terdapat sebarang kekurangan terhadap soal selidik yang telah dibangunkan. Pra-ujian telah dilakukan dengan menjalankan sesi temu bual bersama pakar dalam menyediakan perancangan projek pembinaan iaitu dengan menemubual seramai lima orang kontraktor utama yang mempunyai pengalaman lebih daripada sepuluh tahun di dalam industri pembinaan.

Temu bual didefinisikan oleh Chua (2006) sebagai perbualan dua hala yang bertujuan untuk mengumpul maklumat kajian. Selain daripada mengumpul maklumat dan untuk menguji soal selidik yang telah dibangunkan, temu bual juga dapat membantu pengkaji mengenalpasti keadaan sebenar mengenai kajian yang hendak dilaksanakan. Seperti yang dijelaskan oleh Chua (2006) yang menyatakan daripada Denzin (2001), temu bual haruslah lebih daripada hanya digunakan sebagai alat

52

pengumpulan maklumat, ia perlulah bersifat refleksi dan dapat mencerminkan kehidupan dan keadaan yang sebenar mengenai sesuatu fenomena.

Selain untuk menguji soal selidik yang telah direkabentuk, temu bual yang dijalankan dalam kajian ini juga bertujuan untuk mengenalpasti keadaan sebenar bagaimana kontraktor utama menyediakan perancangan projek pembinaan dan adakah soal selidik yang dibangunkan bersesuaian dengan amalan proses penyediaan perancangan kontraktor utama di Malaysia. Kajian ini telah memilih temu bual jenis berstruktur. Sebarang kesilapan dan juga penambahan terhadap soal selidik diperbetulkan sebelum kajian tinjauan sebenar iaitu soal selidik dijalankan.

Tujuan dijalankan temu bual dalam kajian ini adalah untuk mengesahkan proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan oleh kontraktor utama yang dikenalpasti dalam kajian literatur. Setelah mendapat pengesahan daripada sesi temu bual tersebut, maklumat tersebut digunakan untuk soal selidik bagi mendapatkan data utama kajian iaitu bagi mengenalpasti proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor utama.

3.4.1.3 Soal selidik

Teori yang telah dikenalpasti dalam kajian literatur dan melalui temu bual disahkan melalui soal selidik. Soal selidik yang digunakan dalam kajian ini direkabentuk bagi membantu data yang diperlukan dapat diuruskan dengan lebih mudah. Oleh itu soal selidik perlu dibentuk terlebih dahulu. Sebelum menjelaskan berkaitan soal selidik kajian adalah perlu menjelaskan berkenaan sampel kajian terlebih dahulu.

a.

Sampel Kajian

Sampel kajian merupakan responden yang dipilih yang mewakili sesuatu populasi. Menurut Chua (2006) persampelan merupakan satu aspek penting dalam penyelidikan kerana penggunaan sampel yang tidak sesuai akan mengurangkan

53

kesahan dan kebolehpercayaan kajian serta mempengaruhi kualiti hasil penyelidikan. Manakala menurut Naoum (1998) dan Sekaran (2000) pula, sampel bermakna sesuatu spesimen atau sebahagian daripada keseluruhan populasi yang diambil untuk menggambarkan keadaan atau senario yang selebihnya.

Adi Irfan (2007) dan Sekaran (2000) menyatakan dalam menentukan sampel penyelidikan, ianya terbahagi kepada dua kaedah iaitu kaedah kebarangkalian dan kaedah bukan kebarangkalian. Zulkarnain (1999) juga menyatakan sampel boleh diperolehi dengan menggunakan dua kaedah proses pemilihan iaitu secara kebarangkalian atau rawak dan secara kaedah bukan kebarangkalian atau secara tidak rawak. Kaedah kebarangkalian pula terbahagi kepada rawak mudah, rawak bersistem, rawak berstrata dan rawak berkelompok. Manakala kaedah bukan kebarangkalian terbahagi kepada pensampelan layan diri, pensampelan bernilai dan pensampelan berkuota.

Dalam kajian ini, sampel kajian adalah kontraktor utama yang berdaftar dengan Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan atau lebih dikenali dengan singkatan namanya CIDB. Kontraktor utama bagi sampel kajian ini adalah pihak yang secara langsung terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Parameter bagi kajian ini hanya melibatkan kontraktor utama yang mempunyai ibu pejabat di Semenanjung Malaysia sahaja.

b. Pemilihan Saiz Sampel

Untuk memilih saiz sampel kajian ini, penentuan saiz sampel diperlukan. Cohen et al (2002) memberi pendapat berkaitan saiz sampel iaitu saiz sampel seharusnya mengambil kira aras kesignifikanan dan ralat persampelan. Menurut Chua (2006), penentuan aras kesignifikanan bergantung kepada bidang kajian yang terlibat dan dalam penyelidikan sains sosial, aras kesignifikanan biasanya ditetapkan pada p< .05. Bagi kajian ini, aras kesignifikanan yang diambil kira ialah pada p< .05 iaitu aras kebolehpercayaan ialah 95%. Jadual 3.1 berikut menunjukkan saiz sampel pada aras kesignifikanan p< .05.

54

Jadual 3.1 : Saiz Sampel Pada Aras Kesignifikanan p< .05 Sumber : Diadaptasi daripada Chua (2006)
Saiz populasi Ralat persampelan 5% dan aras kebolehpercayaan 95% (Aras kesignifikanan = .05) Saiz sampel 50 100 200 500 1,000 2,000 5,000 10,000 20,000 50,000 100,000 1,000,000 44 79 132 217 278 322 357 370 377 381 383 384

Jadual 3.1 menunjukkan saiz sampel pada aras kesignifikanan p< .05. Aras kesignifikanan p< .05 bermakna ralat persampelan yang dibenarkan adalah sebanyak 5% dan aras kebolehpercayaan adalah sebanyak 95%.

55

1,200

1,115

1,000

800

756

600

400 237 200 236 221 186

145

129

95

93

85

68

62

19

10

0
pu r Se lan go r Sa ba h Sa ra wa k Jo Pu ho lau r Pi na ng Ke da Te h re ng ga nu Ke lan ta n Pa ha ng Pe ra k M Ne e lak ge ri a Se m bil an Lu m La bu an Pe rlis

Rajah 3.2 : Jumlah Kontraktor Berdaftar Dengan Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia Di bawah Gred 7 Sumber : http://www.cidb.my

Rajah 3.2 di atas menunjukkan jumlah kontraktor yang berdaftar dengan Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia (CIDB) dibawah Gred 7 mengikut negeri di Malaysia.

Sampel kajian iaitu responden bagi kajian ini adalah merupakan kontraktor yang berdaftar dibawah Gred 7. Ini bermakna ia merupakan sampel yang bersifat sejenis dan bagi sampel bersifat sejenis pengambilan sampel tidak bervariasi. Kategori
sampel ini ditetapkan secara langsung yang mewakili seluruh populasi (Sulaiman, 1996; Cacha, 1997; Creswell, 2005; Fraenkel dan Wallen, 2006). Jumlah yang ditunjukkan di

dalam Rajah 3.3 tersebut adalah merupakan kontraktor yang aktif. Sejumlah 3,457 kontraktor yang ditunjukkan dan kontraktor yang paling ramai didaftarkan adalah di Kuala Lumpur iaitu seramai 1,115 kontraktor.

Kontraktor-kontraktor ini telah dipilih sebagai responden kajian. Ciri-ciri tertentu bagi pemilihan responden dalam kajian ini adalah kontraktor-kontraktor

Ku ala

56

mempunyai pengalaman dalam menjalankan projek pembinaan serta aktif menjalankan projek pembinaan di Lembah Klang. Aktif menurut CIDB adalah kontraktor yang diaward projek pembinaan.
Pengambilan sampel secara keputusan (judgemental sampling) dilakukan kerana kekangan dari aspek kos, masa, perolehan kerjasama dan komitmen responden (Westland et al., 1996; Stewart et al., 2006). Untuk memeriksa semua populasi yang jumlahnya cukup banyak akan mengambil masa yang lama dan kos yang tinggi. Oleh itu,

saiz sampel kajian ini ditentukan dengan merujuk kepada jadual saiz sampel yang ditunjukkan di dalam Jadual 3.1 dan Rajah 3.2. Rajah 3.2 menunjukkan jumlah kontraktor yang berdaftar dengan CIDB dibawah Gred 7 dan ia menunjukkan jumlah populasi adalah seramai 3,457.

Daripada Jadual 3.1 iaitu jadual saiz sampel kajian bagi ralat persampelan 5% dan aras kebolehpercayaan 95% menunjukkan jumlah sampel yang diperlukan bagi populasi yang berjumlah di antara 2,000 sehingga 5,000 adalah di antara 322 hingga 357 sampel. Ini bermakna jumlah saiz sampel yang diperlukan bagi kajian ini adalah di antara 322 hingga 357 responden. Ini bermakna soal selidik kajian telah diedarkan kepada kontraktor-kontraktor Gred 7 yang berada di Kuala Lumpur iaitu seramai 1,115 kontraktor dan seramai di antara 322 hingga 357 responden yang diperlukan sebagai sampel bagi kajian yang dilaksanakan ini.

Bagi pengesahan hasil kajian, ia melibatkan kajian kualitatif iaitu yang menggunakan kaedah temu bual bersama pakar. Pemilihan sampel untuk tujuan pengesahan hasil kajian ini tidak mengikut peraturan pemilihan saiz sampel kerana menurut Patton (2002) kajian kualitatif tidak mempunyai sebarang peraturan dalam saiz sampel. Saiz sampel yang kecil juga dapat menghasilkan hasil kajian yang mempunyai kebolehpercayaan yang tinggi kerana sampel yang dipilih dapat mewakili populasi kajian (Zickmund, 2003; Wiersma dan Jurs, 2005).

57

c. Rekabentuk Soal selidik

Soal selidik merupakan instrumen utama yang digunakan dalam kajian bagi mengenalpasti perlaksanaan penyediaan perancangan projek pembinaan oleh kontraktor utama. Soalan-soalan yang dibentuk di dalam soal selidik adalah bertujuan untuk mendapatkan data utama kajian. Maklumat yang diperlukan dikategorikan bagi membantu dalam membentuk soalan.

Soal selidik yang digunakan dalam kajian direkabentuk bagi membantu untuk mengumpul data utama dengan kaedah yang sistematik. Soalan dibentuk bersesuaian untuk kontraktor utama.

Terdapat dua bahagian yang dibentuk dalam soal selidik yang digunakan dalam kajian. Bahagian pertama soal selidik adalah berkaitan dengan soalan demografi dan antara soalan di dalam bahagian ini adalah nama dan alamat responden dan bilangan tahun pengalaman kontraktor yang menyediakan perancangan projek. Bahagian kedua soal selidik merupakan bahagian utama yang mengandungi soalan-soalan yang berkaitan dengan penyediaan perancangan projek pembinaan yang dipraktiskan oleh kontraktor utama. Soalan-soalan dalam bahagian ini bertujuan untuk mengukur tahap kepentingan proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Skala pengukuran dalam soal selidik adalah seperti diterangkan berikut; bagi soalan dalam bahagian pertama soal selidik, skala nominal digunakan untuk mendapatkan data responden. Soal selidik dibentuk dengan menggunakan soalan yang memberi 2 pilihan kepada responden iaitu Ya dan Tidak dan juga menyediakan soalan terbuka bagi memberi peluang kepada responden untuk menambah maklumat iaitu proses yang tidak terdapat di dalam soal selidik.

Selain daripada, itu responden juga dikehendaki memberikan nilai skala iaitu menggunakan skala Likert di dalam bahagian kedua soal selidik. Kajian bagi menilai kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah dengan menggunakan Skala Likert yang mempunyai 5 sela ini iaitu skala seperti berikut;

58

Skala kepentingan : 1 2 3 4 5

Sangat Tidak Penting Penting

Sangat

(peningkatan tahap kepentingan terhadap proses dan pemboleh proses)

Skala Likert ini telah dibangunkan oleh Rensis Likert pada tahun 1932. Skala Likert telah banyak digunakan dalam penyelidikan, terutamanya kajian sains sosial. (Chua, 2006). Pada asasnya skala Likert menggunakan 5 skala iaitu 1 hingga 5. Pada masa kini, skala Likert mengandungi 7 skala (1 hingga 7) dan 9 skala (1 hingga 9). Skala Likert yang digunakan dalam kajian ini adalah merupakan skala nombor tunggal , di mana terdapat nilai tengah iaitu yang bernilai neutral, yang mewakili pendapat tidak pasti. Penggunaan angka tunggal adalah bagi memastikan responden yang tidak dapat membuat keputusan boleh menyatakan pandangannya yang kurang pasti tentang pernyataan atau soalan yang diberikan. Bagi kajian ini penggunaan angka tunggal memastikan responden yang tidak dapat membuat keputusan sama ada penting atau tidak penting boleh menyatakan pandangannya yang kurang pasti tentang pernyataan yang diberikan.

Kebaikan skala Likert seperti yang dijelaskan oleh Chua (2006) adalah i)mudah diurus dan dipakai, ii) item yag mudah dijawab oleh responden serta iii) data yang dipungut lebih tinggi kebolehpercayaannya berbanding dengan skala-skala lain seperti skala Thurstone dan skala Guttman. Oleh sebab itu, kajian ini telah memilih untuk menggunakan skala Likert dalam soal selidik yang dibentuk.

Untuk membina skala bagi soal selidik kajian ini, item cadangan dibina terlebih dahulu . Item cadangan kajian dihasilkan berdasarkan teori-teori yang hendak diukur. Item yang hendak diukur dalam kajian adalah proses bagi penyediaan perancangan projek pembinaan oleh kontraktor utama.

59

3.4.2 Analisis data : proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor

Setelah data utama kajian diperolehi adalah perlu dijalankan analisis terhadap data-data tersebut bagi membolehkan ojektif kajian dicapai. Pemilihan analisis yang bersesuaian dan betul semasa menganalisis data amat penting kerana ia memberi kesan terhadap kebenaran atau ketepatan keputusan yang dihasilkan. Program Statistical Package for Social Science atau ringkasannya SPSS menjadi pilihan ramai penyelidik kerana operasinya mudah dan menyediakan analisis statistik yang bersesuaian dengan keperluan penyelidikan dalam bidang sains sosial (Zulkarnain dan Hishamuddin, 2001). Statistik merupakan alat bantuan yang digunakan untuk menghurai dan memahami perkaitan antara variabel-variabel dalam kajian (Chua, 2006).

Oleh itu, kajian ini telah memilih SPSS untuk menganalisis data kajian. Mohd. Saidin (2007) menyatakan pemilihan teknik analisis data kajian yang digunakan ditentukan oleh jenis sampel, jenis data atau jumlah pemboleh ubah yang terlibat dalam analisis, data yang akan diuji dan peringkat pengukuran yang diingini. Analisis-analisis data yang terlibat bagi mengenalpasti proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah analisis kesahan dan kebolehpercayaan, analisis kekerapan dan analisis min.

3.4.2.1 Analisis kesahan dan kebolehpercayaan

Analisis kesahan dan kebolehpercayaan dilakukan bagi menguji kesahan dan kebolehpercayaan data yang diperolehi. Analisis kesahan dan kebolehpercayaan data kajian adalah penting bagi memastikan data yang diperolehi adalah sahih (Rohana,2004).

Menurut Adam dan Schvaneveldt (1985) kesahan bagi sesuatu penyelidikan adalah berkait rapat dengan persoalan apakah yang sebenarnya diukur oleh sesuatu alat pengukur?. Syardi Abdullah (2006) menyatakan bahawa sesuatu alat pengukur itu dikatakan memiliki kesahan yang tinggi sekiranya ia mengukur sesuatu konsep

60

yang sememangnya berkaitan dengan permasalahan yang dikaji. Menurut Rohana (2004), apabila seseorang penyelidik berjaya menghasilkan dan membina alat pengukur yang dapat mengukur data yang sepatutnya diukur, maka hasil kajian adalah sesuatu yang bermakna.

Kebolehpercayaan dalam sesuatu penyelidikan pula merujuk kepada keupayaan sesuatu kajian untuk memperolehi nilai yang serupa apabila pengukuran yang sama diulangi. Jika pengukuran kali kedua dilakukan dan nilai yang diperolehi adalah serupa, maka kajian dikatakan mempunyai kebolehpercayaan yang tinggi (Chua, 2006). Merujuk kepada Adi Irfan (2007), bagi menilai skala pengukuran bagi pembolehubah-pembolehubah yang terlibat ujian kebolehpercayaan dan kesahihan dilakukan.Ujian kebolehpercayaan yang digunakan adalah dengan mengira pekali Cronbachs Alpha bagi setiap pembolehubah. Pembolehubah-pembolehubah kajian ini adalah merupakan proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor.

Oleh itu kedua-dua ujian ini diperlukan dalam kajian ini bagi memastikan data kajian yang diperolehi benar-benar sahih dan mempunyai nilai

kebolehpercayaan yang tinggi.

3.4.2.2 Analisis kekerapan

Analisis kekerapan merupakan kaedah analisis yang dilakukan untuk mendapatkan jumlah kekerapan sesuatu jawapan yang dipilih oleh respondenresponden yang terlibat dalam kajian yang dilaksanakan. Corak taburan jawapan bagi setiap set data yang telah dikumpulkan dapat ditentukan sepenuhnya dengan menggunakan kaedah analisis kekerapan (Muhd. Zaimi dan McCaffer, 1998; Shardy, 2006). Corak taburan kekerapan ini boleh dilihat dalam dua bentuk, iaitu sama ada dalam bentuk histogram atau dalam bentuk poligon kekerapan (Whitehead dan Whitehead,1992). Hasil analisis kekerapan ini amat berguna sebagai sokongan bagi menjelaskan penemuan yang diperolehi bagi objektif-objektif kajian yang telah ditentukan.

61

Dalam kajian yang dilaksanakan, analisis kekerapan dilakukan bagi mengetahui kekerapan bagi setiap skala kepentingan proses dan pemboleh proses yang diamalkan oleh kontraktor dalam menyediakan perancangan projek pembinaan. Analisis kekerapan diperolehi daripada jawapan kepentingan mengikut skala yang telah diberikan bermula daripada skala 1 iaitu bagi jawapan sangat tidak penting sehingga kepada skala 5 iaitu bagi jawapan sangat penting. Kekerapan ini bagi mengetahui sesuatu proses dan pemboleh proses itu berada di tahap mana. Sebagai contoh bagi proses mengenalpasti kehendak klien, tahap yang mana paling kerap jawapan diberikan oleh responden. Adakah sangat penting paling kerap dipilih bagi proses mengenalpasti kehendak klien dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Begitulah seterusnya bagi proses-proses dan juga pemboleh proses yang berikutnya.

3.4.2.3 Analisis min

Analisis min merupakan analisis diskriptif yang digunakan dalam kajian ini bagi menunjukkan dan menghuraikan data-data yang diperolehi. Ia merupakan salah
satu skor kecenderungan memusat yang lazimnya digunakan untuk memperihalkan suatu set data. Min ditakrifkan sebagai hasil tambah skor dalam taburan dibahagikan dengan jumlah skor (Sulaiman, 1996; Chua, 2006). Berdasarkan takrifan ini analisis min kajian ini dilakukan untuk mengenal pasti nilai purata yang dihasilkan daripada suatu set data.

Analisis min yang dilakukan bagi mencapai objektif pertama kajian adalah bertujuan untuk menghuraikan purata peratusan kepentingan bagi proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan dan purata bagi indeks kepentingan relatif proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

3.5

Fasa Kedua : Membangunkan Alat Pengukur Pemboleh Proses

Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Yang Disediakan Oleh Kontraktor

Fasa seterusnya adalah fasa kedua iaitu bagi mencapai objektif ketiga kajian. Objektif ketiga kajian yang dilaksanakan adalah membangunkan alat pengukur

62

pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor.

3.5.1

Pengumpulan data : membangunkan alat pengukur pemboleh proses

penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor

Untuk menentukan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan, satu alat pengukur pemboleh proses diperlukan. Membangunkan alat pengukur tersebut merupakan objektif ketiga kajian yang dijalankan. Alat pengukur yang dibangunkan dalam kajian ini melibatkan pembinaan indeks kepentingan relatif pemboleh proses, pemberat bagi setiap pemboleh proses, markah yang diperlukan bagi setiap pemboleh proses dan kaedah pengiraan (penjelasan yang lebih terperinci berkenaan pembangunan alat pengukur adalah seperti yang dijelaskan di dalam Bab Lima)

Data-data yang terlibat bagi membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah melibatkan data-data yang telah dikenalpasti daripada objektif pertama kajian iaitu proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor dan daripada objektif kedua kajian iaitu pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor.

3.5.2

Analisis data : membangunkan alat pengukur pemboleh proses

penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor

Analisis yang terlibat dalam membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dalam kajian ini adalah analisis indeks kepentingan relatif dan analisis teknik nilai pelbagai sifat atau MAVT iaitu singkatan bagi Multi-Attribute Value Technique.

63

3.5.2.1 Analisis indeks kepentingan relatif

Untuk membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor, analisis indeks kepentingan relatif juga diperlukan. Analisis indeks kepentingan relatif digunakan bagi mendapatkan nilai pemberat pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Formula yang digunakan bagi mendapatkan indeks kepentingan relatif adalah seperti di bawah.

Formula indeks kepentingan relatif:

Indeks kepentingan relatif = 1(n1) + 2(n2) + 3(n3) + 4(n4) + 5(n5) / 5(n1+n2+n3+n4+n5)

Di mana ;

n1 hingga n5 adalah bilangan responden yang memberikan nilai

mengikut skala 1 hingga skala 5 iaitu 1 bagi skala sangat tidak penting hingga 5 bagi skala sangat penting.

3.5.2.2 Analisis teknik nilai pelbagai sifat atau MAVT Analisis teknik nilai pelbagai sifat atau MAVT iaitu singkatan bagi MultiAttribute Value Technique iaitu analisis yang digunakan bagi membangunkan nilai pemberat bagi pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan aplikasi formula-formula yang diperlukan di dalam alat pengukur yang dibangunkan iaitu untuk membuat pengiraan bagi menentukan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan tersebut.

Alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan dalam kajian ini adalah merupakan salah satu alat yang digunakan untuk membantu membuat keputusan. Keputusan yang perlu dibuat adalah bagi menentukan keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor pembinaan.

64

Alat bantuan untuk membuat keputusan dapat membantu pihak yang membuat keputusan yang menghadapi kapasiti kognitif yang terhad dengan menyediakan kerangka yang konsisten dan berstruktur bagi membandingkan pilihanpilihan yang ada untuk membuat keputusan (Boudreau, 1989). Alat bantuan untuk membuat keputusan ini juga dapat membantu membuat keputusan dengan lebih cepat pada masa yang terhad yang telah menghalang mereka untuk memproses maklumat yang begitu banyak dan untuk menyelesaikan masalah yang kompleks. Kometa et al (1996) mencadangkan model yang dibangunkan membenarkan membuat keputusan dengan lebih sistematik dan dapat memberi perhatian yang lebih terhadap kelemahan-kelemahan yang ada bagi setiap pilihan yang telah dikenalpasti oleh model tersebut. Pengkalan data dapat dibina, pilihan yang berprestasi rendah dapat dikenalpasti dengan segera dan faktor yang tidak dipertimbangkan dapat ditunjukkan di dalam model (Flanagan dan Norman, 1993).

Terdapat beberapa teknik untuk membuat keputusan pelbagai sifat dalam bidang Sains Membuat Keputusan di antaranya adalah seperti multiple criteria discrete alternatives, multi-attribute utility technique, analytic hierarchy process dan Teknik nilai pelbagai sifat atau multi-attribute value technique. Multiple criteria discrete alternatives. Teknik ini mengenalpasti senarai sifat-sifat yang terlibat dan kesemua sifat tersebut diberikan tahap kepentingan yang sama. Penilai dikehendaki untuk memberikan nilai bagi setiap sifat terhadap senarai pilihan yang ada sebagai contoh nilai yang disediakan adalah sehingga 10 markah. Markah bagi kesemua sifat yang terlibat dijumlahkan dan seterusnya disusun mengikut markah yang tertinggi hingga markah yang terendah. Pilihan yang mendapat jumlah markah yang tertinggi akan dipilih. Kelebihan teknik ini adalah ianya ringkas dan mudah digunakan (Moselhi dan Martinnelli, 1990).

a.

Walaubagaimanapun, keburukan yang utama bagi teknik ini adalah ianya tidak dapat membezakan kepentingan sifat dengan melihat kepada susunan mengikut markah. Teknik ini juga tidak boleh digunakan untuk sifatsifat yang mempunyai hirarki. Selain daripada itu, markah bagi setiap sifat dinilai secara subjektif oleh penilai (Holt, 1995). Disebabkan kekurangan-

65

kekurangan tersebut, teknik ini tidak sesuai bagi pembangunan alat pengukur dalam kajian ini. Multi-attribute utility technique. Multi-attribute utility technique merupakan teknik yang diperkenalkan oleh Kenney dan Raiffa (1976). Pihak yang membuat keputusan memberikan nilai bagi pilihan yang dipilih oleh mereka dan menilai pemberat kepentingan terhadap sifat-sifat yang terlibat. Pilihan yang disenaraikan dinilai dengan memberikan pihak yang membuat keputusan pilihan terhadap sifat-sifat yang terlibat mengikut susunan dan kemudiannya pilihan yang dibuat digunakan untuk menghasilkan fungsi.

b.

Dengan menggunakan fungsi dan kebarangkalian, pilihan-pilihan tersebut disusun mengikut keutamaan. Teknik ini digunakan apabila risiko atau kebarangkalian mempunyai peranan dalam menentukan dan menilai pilihan (Dyer et al, 1992). Teknik ini sangat sesuai sekiranya data boleh diukur, sifat tidak begitu banyak dan pilihan sangat difahami (Bard, 1992). Kekurangan teknik ini adalah sukar untuk menentukan fungsi dan memerlukan masa yang lama (Kenney dan Raiffa, 1976). Liston (1994) mendapati pihak yang terlibat di dalam industri pembinaan tidak memahami teknik ini. Kekurangan teknik ini menunjukkan bahawa teknik ini tidak sesuai untuk kajian yang dilaksanakan. Analytic hierarchy process. Teknik ini telah diperkenalkan oleh Saaty (1977, 1980, 1994). Teknik ini mempunyai hirarki sifat-sifat untuk menilai pilihan-pilihan yang ada. Sifat-sifat disusun mengikut hirarki bagi membolehkan perbandingan berpasangan dilakukan dengan menggunakan nilai skala sembilan. Kelebihan-kelebihan teknik ini adalah sesuai sekiranya mempunyai sifat yang banyak dengan menilai skala yang subjektif (Bard, 1992).

c.

Teknik ini berupaya menyelesaikan kesukaran yang konsisten bagi masalah sifat yang kecil (White, 1995). Skala pengukuran teknik ini juga boleh digunakan bagi bidang yang terlalu tidak berstruktur.

66

Walaubagaimanapun teknik ini mempunyai kelemahan-kelemahan. Teknik ini perlu melakukan pengubahsuaian terhadap susunan sifat-sifat yang terlibat dengan menambah atau menyingkirkan sifat-sifat yang tidak berkaitan. Kelemahan lain bagi teknik ini adalah penilaian perlu dibuat secara perbandingan berpasangan. Oleh kerana itu, teknik ini juga tidak sesuai bagi kajian yang dilaksanakan. Teknik nilai pelbagai sifat atau Multi-attribute value technique Teknik nilai pelbagai sifat atau Multi-attribute value technique (MAVT) telah dijelaskan oleh Kenney dan Raiffa (1976), Edwards (1977), Edwards dan Newman (1982), Flanagan dan Norman (1993), Edwards dan Barron (1994) serta Yoon dan Hwang (1995). Pendekatan teknik nilai pelbagai sifat untuk menyelesaikan masalah dengan pelbagai sifat ini adalah untuk membangunkan model penilaian. Di mana, setiap sifat diletakkan pemberat bagi menggambarkan kepentingannya dan setiap pilihan yang terdapat di nilai mengikut skala.

d.

(MAVT)

Kemudiannya pemberat tersebut didarabkan dengan nilai dan akhirnya dijumlahkan bagi setiap pilihan yang disediakan. Ini adalah untuk mengenalpasti perkara-perkara seperti berikut;

iiiiiiivvvi-

pelbagai pilihan untuk membuat keputusan sifat-sifat yang diperlukan nilai kepentingan bagi setiap sifat nilai bagi setiap pilihan bagi setiap sifat peraturan untuk mengenalpasti markah bagi setiap pilihan peraturan untuk membuat keputusan

Kenney dan Raiffa (1976) menyatakan sifat-sifat disusun mengikut hirarki atau tahap. Hirarki ini dapat membenarkan sifat-sifat disusun secara berstruktur yang dapat membantu untuk membuat penilaian (Edward dan Newman, 1982). Bagi kajian ini sifat merujuk kepada proses dan pemboleh proses, sifat yang terletak pada tahap pertama dalam hirarki adalah proses dan

67

sifat yang berada pada tahap kedua hirarki adalah pemboleh proses. Kelebihan-kelebihan teknik ini adalah merupakan teknik yang tidak memerlukan usaha yang lebih dan masa yang lama serta ianya telah berjaya diaplikasikan ke dalam pelbagai situasi (Newman, 1977). Teknik ini juga mengasingkan keputusan terhadap kepentingan setiap sifat daripada keputusan dari segi nilai yang diberikan kepada pilihan-pilhan yang disediakan. Oleh itu ianya dapat mengelakkan daripada berlakunya kecenderungan berat sebelah.

Selain daripada itu, teknik ini dapat mengatasi daripada menyebabkan satu atau dua sifat menjadi terlalu penting (Edwards, 1977). Menurut Hwang dan Yoon (1981), menyatakan teknik nilai pelbagai sifat mampu mengendalikan sifat yang tidak boleh dinyatakan kuantitinya. Disebabkan kelebihan-kelebihan ini maka, teknik nilai pelbagai sifat dipilih untuk membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan bagi kajian ini. Analisis Teknik nilai pelbagai sifat atau MAVT tersebut telah digunakan dalam beberapa kajian sebelum ini iaitu kajian-kajian oleh S.Thomas Ng dan Lai-Kit Chow (2004); Krima et al (2007); Ekanayake and Ofori (2004) dan Yean Yng Ling (2003). Maklumat berkaitan kajian-kajian tersebut adalah seperti ditunjukkan di dalam Jadual 3.2.

Jadual 3.2 : Kajian-Kajian Lepas Yang Menggunakan Analisis Teknik Nilai Pelbagai Sifat (MAVT) Kajian S.Thomas Ng dan Lai-Kit Chow Najat Abdallah Krima, Gerard Wood, Ghassan F.Aouad dan Zedan Hatush 2007 Assessing the performance of Libyan supervising engineers. Lawrence Yean Yng Lesley Ling Ekanayake dan George Ofori 2004 Building waste assessment score : designbased tool. 2003 A conceptual model for selection of architects by project managers in

Tahun Tajuk

2004 Evaluating engineering consultants general capabilities during the preselection

68

Objektif Kajian

process-a Hong Kong study. Menubuhkan set penilaian keupayaan umum bagi prapemilihan perunding Jurutera.

Singapore. Membina kaedah bagi mengukur prestasi sediada dengan prestasi yang ideal bagi Jurutera penyelia. Kaedah tersebut menyediakan pemberat bagi setiap kriteria dan markah bagi prestasi yang dicapai. Jurutera penyelia di Libya mempunyai prestasi yang memberangsangk an bagi beberapa tugas. Membina model menilai pembaziran bagi projek bangunan. Membina model pemilihan Arkitek oleh Pengurus Projek

Hasil Kajian

Persepsi klien dan perunding terhadap kepentingan kriteria prapemilihan perunding adalah konsisten. Kajian telah mencadangkan model kriteria pelbagai untuk menilai keupayaan umum perunding jurutera. Berdasarkan markah yang diperolehi dengan menggunakan model yang dicadangkan, klien dapat mengenalpasti perunding jurutera yang boleh dipilih untuk memasuki tender.

Mencadangkan perekabentuk menggunakan model tersebut semasa menyediakan rekabentuk yang dapat mengurang potensi pembaziran di tapak bina. Kontraktor juga boleh menggunakan model tersebut didalam memilih teknik pengurusan tapak bina yang dapat mengurangkan pembaziran.

Pengurusan Projek dapat menggunakan model pemilihan Arkitek untuk menilai arkitek. Berdasarkan hasil pengiraan dengan menggunakan model tersebut keputusan dapat dibuat bagi pemilihan arkitek.

Jadual 3.2 menunjukkan kajian-kajian lepas yang menggunakan MAVT. Daripada Jadual 3.2 tersebut dapat dilihat pelbagai kajian telah menggunakan teknik analisis MAVT bagi membangunkan model. Model-model yang dibangunkan

69

dalam kajian-kajian tersebut adalah bagi membantu membuat penilaian dengan mengukur pelbagai aspek seperti;

a.

Penilaian keupayaan Jurutera Perunding bagi membantu memilih Jurutera Perunding yang berkelayakan mengikut kriteria yang ditetapkan.

b. c. d.

Penilaian prestasi bagi membantu pemilihan Jurutera Penyelia. Penilaian bagi pemilihan Arkitek. Penilaian bagi membantu mengurangkan pembaziran projek bangunan di tapak bina.

Hasil daripada kajian-kajian lepas yang menggunakan teknik analisis MAVT telah membuktikan bahawa teknik analisis tersebut sesuai digunakan bagi membangunkan model atau alat untuk membuat penilaian atau pengukuran. Sehubungan dengan itu, kajian ini juga menggunakan teknik analisis yang sama dalam membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Bagi kajian ini nilai pelbagai sifat merujuk kepada nilai proses dan nilai pemboleh proses.

3.6

Fasa Ketiga : Pengesahan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan

Perancangan Projek Pembinaan Yang Disediakan Oleh Kontraktor

Setelah alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dihasilkan, satu kajian lanjut dijalankan bagi menentukan alat tersebut sesuai dan boleh digunakan. Kajian lanjutan ini adalah merupakan pengesahan kajian. Fungsi pengesahan kajian adalah untuk mendapatkan maklumbalas pihak yang terlibat secara langsung dengan penyediaan perancangan projek pembinaan iaitu konraktor utama. Ini penting kerana kontraktor utama berada dalam kelompok kajian yang mampu memberi pandangan yang jelas dan boleh dipercayai bagi mengesahkan alat pengukur yang dibangunkan. 3.6.1 Pengumpulan data : pengesahan alat pengukur pemboleh proses

penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor

70

Kaedah yang digunakan bagi pengesahan dalam kajian ini adalah dengan menggunakan kaedah kajian kes iaitu untuk mengesahkan alat pengukur pemboleh perancangan projek pembinaan. Proses pengesahan dibincangkan dengan lebih lanjut di dalam bab pengesahan kajian.

Kaedah kajian yang terlibat dalam kajian ini seperti yang telah dijelaskan diringkaskan di dalam Jadual 3.3.

Jadual 3.3 : Kaedah Kajian Mengikut Fasa Kajian

FASA Fasa : 1 OBJEKTIF Mengenalpasti kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. KAEDAH KAJIAN Kajian Soal selidik Kajian literatur Soal selidik Rekabentuk soal selidik Pengesahan soal selidik : Temu bual Mengenalpasti kepentingan pemboleh yang diperlukan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. Analisis data Analisis kebolehpercayaan Analisis kekerapan Analisis min

71 Fasa : 2 Membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor Dikenalpasti daripada Fasa 1 (Proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor dan Pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor) Analisis data Analisis indeks kepentingan relatif Analisis teknik nilai pelbagai sifat MAVT

Fasa : 3

Pengesahan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Kajian kes

3.7

Kesimpulan Bab

Kaedah kajian yang digunakan dalam kajian adalah merupakan kajian bukan eksperimen berbentuk kajian tinjauan. Kaedah kajian tinjauan yang dipilih bagi mendapatkan data utama kajian adalah melalui soal selidik. Sebelum soal selidik sebenar dijalankan adalah perlu menjalankan temu bual berstruktur iaitu untuk melaksanakan pra-ujian. Setelah menjalankan pra-ujian dengan kaedah temu bual, kajian sebenar dilakukan iaitu dengan menjalankan soal selidik berstruktur. Kontraktor utama yang berdaftar dengan CIDB merupakan responden kajian yang telah dipilih dengan kaedah pengambilan sampel secara keputusan. Teknik analisis yang dipilih bagi kajian yang dilaksanakan adalah analisis kebolehpercayaan, analisis kekerapan, analisis min, analisis indeks kepentingan relatif dan analisis teknik nilai pelbagai sifat atau dikenali dengan singkatan nama MAVT. Hasil analisis ini digunakan untuk membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Setelah kaedah kajian telah ditentukan adalah perlu menjalankan analisis data kajian seperti yang telah dinyatakan. Bab seterusnya iaitu bab empat menjelaskan analisis kajian ke atas data yang diperolehi.

72

BAB 4

ANALISIS DATA KAJIAN

4.1

Pengenalan Secara umumnya kajian ini melibatkan tiga fasa kajian. Fasa pertama adalah

mengenalpasti kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan kepentingan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Fasa kedua pula adalah fasa pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan fasa ketiga adalah berkaitan pengesahan alat pengukur yang telah dibangunkan. Bab ketiga telah menghuraikan kaedah kajian yang dilaksanakan dalam kajian. Seterusnya, bab ini akan menjelaskan analisis secara terperinci dalam membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor utama. Kontraktor tersebut merupakan kontraktor yang telah dilantik untuk melaksanakan kerja pembinaan. Perbincangan mengenai analisis terhadap proses-proses dan pembolehpemboleh proses yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek pembinaan. Analisis kajian dilaksanakan dengan menggunakan perisian Statistical Package For Social Science atau dikenali dengan SPSS dan Microsoft Excel. Terdapat beberapa analisis yang terlibat dalam kajian ini seperti analisis maklumat responden, analisis implikasi perancangan projek yang disediakan terhadap syarikat kontraktor dan beberapa analisis yang terlibat dalam kajian.

Proses-proses dan pemboleh-pemboleh proses yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek pembinaan telah dikenalpasti dalam kajian literatur

73

seperti yang dijelaskan di dalam Bab 2. Bab ini pula menerangkan mengenai prosesproses dan pemboleh-pemboleh proses yang diamalkan oleh kontraktor di dalam industri pembinaan di Malaysia. Untuk mengenalpasti proses dan pemboleh proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek yang diamalkan kontraktor dalam kajian ini, soal selidik telah dilaksanakan. Objektif soal selidik ini adalah untuk mengenalpasti i) tahap kepentingan proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan, ii) tahap kepentingan pemboleh proses bagi setiap proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan. Soal selidik berstruktur seperti di Lampiran B digunakan bagi mencapai objektif-objektif tersebut. Hasil analisis kemudiannya digunakan dalam pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

4.2

Analisis Kebolehpercayaan Data

Analisis ini dijalankan untuk menilai kebolehpercayaan sesuatu kajian. Kebolehpercayaan dalam sesuatu kajian merujuk kepada keupayaan sesuatu kajian untuk memperolehi nilai yang serupa apabila pengukuran yang sama diulang. Jika pengukuran pada kali yang kedua dan seterusnya dilakukan, nilai yang serupa diperolehi adalah serupa, maka kajian dikatakan mempunyai kebolehpercayaan yang tinggi (Chua, 2006). Analisis kebolehpercayaan bagi kajian ini adalah analisis kebolehpercayaan bagi proses dan pemboleh proses.

Nilai pekali kebolehpercayaan bagi proses adalah 0.978 dan nilai pekali kebolehpercayaan bagi pemboleh proses adalah seperti di dalam Jadual 4.1. Hasil analisis bagi proses dan pemboleh proses menunjukkan nilai pekali kebolehpercayaan atau cronbach alpha adalah melebihi 0.6. Ini menunjukkan ia memuaskan kerana nilai minimum bagi pekali kebolehpercayaan ialah 0.6 dan nilai maksimum ialah 1 (Mohd Salleh dan Zaidaton, 2001). Sekiranya nilainya terlalu rendah, ia menunjukkan keupayaan item-item instrumen kajian mengukur konsep dalam kajian adalah rendah manakala nilai pekali kebolehpercayaan atau nilai cronbach alpha yang terlalu tinggi pula mungkin menunjukkan semua item adalah serupa atau bertindih antara satu sama lain dan menggunakan item-item yang bertindih antara satu sama lain adalah tidak diperlukan (Chua, 2006). Spesifikasi

74

minimum yang diperlukan untuk melaksanakan analisis kebolehpercayaan atau prosedur reliability analysis ialah sekurang-kurangnya perlu mempunyai dua pembolehubah (Mohd Salleh dan Zaidaton, 2001). Oleh itu bagi proses yang mempunyai hanya satu pembolehubah, ujian kebolehpercayaan adalah tidak berkaitan. Daripada hasil analisis kebolehpercayaan yang telah dijalankan, dapat disimpulkan bahawa instrumen yang digunapakai dalam kajian adalah sesuai dan boleh dipercayai.

Jadual 4.1 : Keputusan Analisis Kebolehpercayaan Bagi Pemboleh Proses

Proses 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Kenalpasti kehendak klien. Tentukan objektif projek. Tentukan skop kerja. Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek. Membuat hirarki organisasi projek. Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja. Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti. Kenalpasti jumlah masa tempoh projek. Tentukan turutan aktiviti. Tentukan jangkamasa aktiviti. Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan). Tentukan kos. Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Selaraskan turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Sediakan jadual kerja. Sediakan anggaran belanjawan. Selia dan kawal penjadualan yang disediakan. Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak. Sediakan ringkasan projek. Menganalisis risiko projek. Jumlah pembolehubah Nilai pekali Cronbachs Alpha

6 3 6 1 2 6 2 1 4 6 4 2 1 2 1 2 2 5 4 2

0.922 0.893 0.909 * 0.775 0.946 0.877 * 0.871 0.933 0.880 0.808 * 0.818 * 0.788 0.918 0.878 0.900 0.868

15 16 17 18 19 20

Nota: * - Analisis pekali kebolehpercayaan atau cronbach alpha tidak dilakukan kerana hanya memiliki 1 pembolehubah.

75

4.3

Analisis Maklumat Responden

Merujuk kepada Bab Tiga iaitu Bab Kaedah Kajian di bawah sub-tajuk pemilihan sampel kajian, sebanyak seribu seratus lima belas (1,115) set soal selidik diedarkan kepada kontraktor yang berdaftar dengan CIDB dibawah Gred 7. Daripada seribu seratus lima belas (1,115) soal selidik yang diedarkan, sebanyak 373 set yang dikembalikan. Walaubagaimanapun, terdapat sebanyak 6 set soal selidik yang dikembalikan dengan tidak lengkap iaitu tidak mempunyai data yang diperlukan dan soal selidik yang tidak lengkap tersebut tidak dianalisis. Ini bermakna seramai 367 orang responden yang terlibat dengan kajian yang dilaksanakan iaitu yang menjawab soal selidik yang diedarkan dengan lengkap.

4.3.1

Jawatan responden Daripada hasil soal selidik didapati responden yang menjawab soal selidik

tersebut terdiri daripada pelbagai jawatan yang bekerja di syarikat kontraktor. Jawatan responden kajian adalah seperti ditunjukkan di dalam Rajah 4.1 di bawah.

120 100 80 60 40 20 0 Pengarah Projek 15

110 94 76

51

21

Pengurus Projek

Jurutera

Jurukur Bahan

Perancang

Tidak disebut

Rajah 4.1 : Jawatan Responden

Daripada Rajah 4.1 tersebut, kebanyakkan responden yang menjawab adalah terdiri daripada Pengurus Projek yang terlibat secara langsung dengan perancangan

76

projek pembinaan iaitu seramai 110 orang. Ini jelas menunjukkan bahawa Pengurus Projek adalah merupakan jawatan responden yang tertinggi berbanding jawatanjawatan yang lain yang disenaraikan. Manakala bagi jawatan Pengarah Projek adalah seramai 15 orang yang merupakan jawatan responden yang paling sedikit bagi kajian ini. Daripada jumlah 367 responden kajian sebanyak 21 orang responden tidak menyatakan jawatan mereka.

4.3.2

Pengalaman responden

Merujuk kepada maklumat latarbelakang responden yang menjawab soal selidik dalam kajian ini, kebanyakkan responden mempunyai pengalaman di dalam industri pembinaan iaitu di antara sebelas hingga dua puluh tahun. Rajah 4.2 menunjukkan tahun pengalaman responden di dalam industri pembinaan.

200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 kurang 5 tahun 5-10 tahun 24 69

188

77

11-20 tahun

lebih 20 tahun

tidak disebut

Rajah 4.2 : Tahun Pengalaman Responden Di Dalam Industri Pembinaan

Daripada Rajah 4.2, jelas menunjukkan data yang diperolehi adalah relevan kerana soal selidik ini dijawab oleh responden yang berpengalaman iaitu seramai 188 daripada 367 responden mempunyai pengalaman di dalam industri pembinaan di antara sebelas hingga dua puluh tahun. Tahun pengalaman responden penting kerana mempengaruhi maklumat yang diperlukan dalam kajian ini.

77

4.4

Implikasi Perancangan Projek Yang Disediakan Terhadap Syarikat

Kontraktor

Perancangan projek penting kepada sesebuah organisasi kontraktor. Soalan seterusnya di dalam soal selidik adalah berkaitan implikasi perancangan projek pembinaan yang disediakan terhadap syarikat kontraktor. Analisis data berkaitan implikasi perancangan projek yang disediakan terhadap syarikat kontraktor dijalankan bagi mendapatkan persetujuan daripada responden terhadap implikasiimplikasi seperti; a. b. c. d. e. f. mutu kerja lebih baik, sistem komunikasi lebih berkesan, pengurusan di tapak bina lebih tersusun, pengurusan masa lebih cekap, meningkatkan ketrampilan syarikat; dan pengurusan kos lebih efisien.

Data bagi jawapan bagi skala 4 dan 5 sahaja diambilkira sebagai kategori setuju iaitu skala 4 bagi setuju dan skala 5 bagi sangat setuju. Hasil analisis mendapati bahawa peratusan persetujuan bagi kesemua implikasi seperti yang disenarai di dalam Jadual 4.2 adalah melebihi 92.1%. Ini menunjukkan bahawa perancangan projek yang disediakan oleh kontraktor adalah penting bagi sesebuah projek pembinaan yang dilaksanakan.

Jadual 4.2 : Implikasi Perancangan Projek Pembinaan Terhadap Syarikat Kontraktor. Implikasi Setuju Mutu kerja lebih baik Sistem komunikasi lebih berkesan Pengurusan di tapak bina lebih tersusun Pengurusan masa lebih cekap Meningkatkan ketrampilan syarikat Pengurusan kos lebih efisien Sangat Setuju 77 272 96 260 136 217 154 194 216 143 256 82 % 95.1 97.0 96.2 94.8 97.8 92.1

78

4.5

Pemboleh Ubah Alat Pengukur

Selain daripada menggunakan nilai berangka, perkataan atau ayat dalam bahasa biasa bagi menerangkan sesuatu pemboleh ubah juga digunakan. Dalam kajian ini, kepentingan proses dan kepentingan pemboleh proses untuk menyediakan perancangan projek pembinaan digunakan. Secara amnya, penyediaan perancangan projek pembinaan melibatkan beberapa proses dan setiap proses penyediaan tersebut memerlukan pemboleh proses. Keperluan bagi setiap proses dan pemboleh proses dalam menyediakan perancangan projek pembinaan dikenalpasti dengan mendapatkan tahap kepentingan sesuatu proses dan pemboleh proses yang terlibat.

Alat pengukur pemboleh proses perancangan projek pembinaan yang dibangunkan ini mengandungi dua pemboleh ubah iaitu proses dan pemboleh proses. Pemboleh ubah-pemboleh ubah perancangan projek pembinaan serta nilainya adalah mengikut skala Likert lima skala seperti berikut :

(Skala bagi mengukur tahap kepentingan)

Sangat tidak penting 1 2 3 4

Sangat penting 5

(Peningkatan tahap kepentingan)

4.6

Analisis-Analisis Yang Terlibat Dalam kajian

Data-data yang diperolehi daripada soal selidik dianalisis menggunakan beberapa analisis yang berkaitan iaitu analisis kekerapan, , analisis min, analisis indeks kepentingan relatif dan analisis Teknik Nilai Pelbagai Sifat atau MAVT.

Analisis kekerapan melibatkan pengiraan kekerapan yang ditandakan oleh responden pada skala pengukuran yang disediakan bagi setiap soalan iaitu bagi proses dan pemboleh proses. Analisis kekerapan dilakukan dengan bantuan perisian SPSS.

79

Kedua-dua analisis ini iaitu analisis kekerapan dan analisis indeks kepentingan relatif dilakukan untuk mengukur tahap kepentingan bagi setiap proses dan setiap pemboleh proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan

4.7

Analisis Data

Melalui jawapan di dalam soal selidik yang diterima, semua penilaian responden terhadap proses dan pemboleh proses yang dikaji disenaraikan. Ianya menentukan tahap kepentingan bagi sesuatu proses dan juga pemboleh proses yang terlibat. Responden akan memberikan jawapan samada sangat penting sehingga sangat tidak penting bagi setiap proses dan setiap pemboleh proses. Pengukuran penilaian responden adalah berdasarkan kepada dua puluh (20) proses yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek pembinaan dan setiap proses mempunyai pemboleh proses tersendiri.

Analisis kekerapan dilakukan terhadap proses dan setiap pemboleh proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan mengikut setiap proses. Analisis dilakukan dengan mengkategorikan skala kepentingan kepada tiga iaitu penting (menggabungkan kategori 4 dan 5), neutral (kategori 3) dan tidak penting (menggabungkan kategori 1 dan 2) (Jawahar Nesan, 1997). Peratusan yang diperolehi bagi kategori penting skala dikira bagi kesemua dua puluh proses dan semua pemboleh proses bagi setiap proses. Analisis min digunakan untuk mendapatkan nilai purata.

Indeks kepentingan relatif pula dikira bagi kesemua dua puluh proses dan pemboleh-pemboleh proses untuk menentukan kepentingan bagi setiap proses dan setiap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Hanya proses dan pemboleh proses yang mempunyai nilai kepentingan sahaja akan diterima sebagai proses dan pemboleh proses di dalam alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan.

80

4.7.1

Kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan

Hasil analisis kekerapan menunjukkan lebih 69% responden menyatakan kesemua dua puluh proses yang disenaraikan adalah penting untuk menyediakan perancangan projek pembinaan. Pengiraan peratusan kepentingan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah dengan menggunakan formula bagi pengiraan peratusan seperti berikut;

Peratusan kepentingan = (n4)+(n5) / (jumlah responden) X 100 dimana; n4 = jumlah kekerapan dengan nilai skala kepentingan penting n5 = jumlah kekerapan dengan nilai skala kepentingan sangat penting

1) Kenalpasti kehendak klien P1 = (83 + 194) / (367) X 100 = (277/367) X 100 = 75.5 % 2) Tentukan objektif projek P2 = (128 + 170) / (367) X 100 = (298/367) X 100 = 81.2 % 3) Tentukan skop kerja P3 = (84 + 213) / (367) X 100 = (297/367) X 100 = 80.9 % 4) Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek P4 = (98+170) / (367) X 100 = (268/367) X 100 = 73.0 % 5) Membuat hirarki organisasi projek P5 = (126 + 128) / (367) X 100 = (254/367) X 100 = 69.2 % 6) Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja P6 = (105 + 180) / (367) X 100 = (285/367) X 100 = 77.7 % 7) Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti P7 = (140 + 145) / (367) X 100 = (285/367) X 100 = 77.7 % 8) Kenalpasti jumlah masa tempoh projek P8 = (65 + 249) / (367) X 100 = (314/367) X 100 = 85.6 % 9) Tentukan turutan aktiviti P9 = (104 + 189) / (367) X 100 = (293/367) X 100 = 79.8 % 10) Tentukan jangkamasa aktiviti P10 = (107 + 195) / (367) X 100 = (302/367) X 100 = 82.3 %

81

11) Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) P11 = (108 + 189) / (367) X 100 = (297/367) X 100 = 80.9 % 12) Tentukan kos P12 = (71 + 231) / (367) X 100 = (302/367) * 100 = 82.3 % 13) Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti P13 = (87 + 196) / (367) X 100 = (283/367) X 100 = 77.1 % 14) Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) P14 = (112 + 161) / (367) X 100 = (273/367) X 100 = 74.4 % 15) Sediakan jadual kerja P15 = (70 + 232) / (367) X 100 = (302/367) X 100 = 82.3 % 16) Sediakan anggaran belanjawan P16 = (103 + 190) / (367) X 100 = (293/367) X 100 = 79.8 % 17) Selia dan kawal penjadualan yang disediakan P17 = (109 + 194) / (367) X 100 = (303/367) X 100 = 82.6 % 18) Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak P18 = (103 + 194) / (367) X 100 = (297/367) X 100 = 80.9 % 19) Sediakan ringkasan projek P19 = (115 + 168) / (367) X 100 = (283/367) X 100 = 77.1 % 20) Menganalisis risiko projek P20 = (129 + 128) / (367) X 100 = (257/367) X 100 = 70.0 %

Bagi menyokong hasil untuk analisis kekerapan, nilai min yang diperolehi adalah dengan mengira proses yang ditandakan dengan skala 4 atau skala 5 sahaja. Ini bermakna proses tersebut adalah samada penting dan sangat penting untuk proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Daripada Jadual 4.3 purata peratusan yang diperolehi untuk skala >3 bagi setiap proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan adalah 78.5%.

82

Jadual 4.3: Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Purata Markah Peratusan (>3 terhadap skala kepentingan) Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan
Kenalpasti kehendak klien. Tentukan objektif projek. Tentukan skop kerja. Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek. Membuat hirarki organisasi projek. Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja. Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti. Kenalpasti jumlah masa tempoh projek. Tentukan turutan aktiviti. Tentukan jangkamasa aktiviti. Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan). Tentukan kos. Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Selaraskan turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Sediakan jadual kerja Sediakan anggaran belanjawan Selia dan kawal penjadualan yang disediakan Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak Sediakan ringkasan projek Menganalisis risiko projek Purata Peratusan

Peratusan (%)
75.5 81.2 80.9 73.0 69.2 77.7 77.7 85.6 79.8 82.3 80.9 82.3 77.1 74.4 82.3 79.8 82.6 80.9 77.1 70.0 78.5

Bagi menjelaskan nilai peratusan kekerapan bagi tahap kepentingan di antara proses-proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan, carta radar ditunjukkan di dalam Rajah 4.3

83

Proses 20 Proses 19 Proses 18

Proses 1 90.0 80.0 70.0 60.0 50.0 40.0 30.0 20.0 10.0 0.0

Proses 2 Proses 3 Proses 4

Proses 17

Proses 5

Proses 16

Proses 6

Proses 15

Proses 7

Proses 14 Proses 13 Proses 12 Proses 11

Proses 8 Proses 9 Proses 10

Rajah 4.3 : Carta Radar Peratusan Kekerapan Kepentingan Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

Dengan meneliti carta radar seperti yang digambarkan di dalam Rajah 4.3 di atas, dapat dilihat bahawa tidak terdapat banyak perbezaan bagi nilai-nilai peratusan kekerapan kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan di antara kesemua dua puluh proses yang terlibat. Perbezaan nilai peratusan di antara satu proses dengan satu proses adalah di antara 0.8% hingga 3% iaitu perbezaan nilai peratusan di antara proses menganalisis risiko projek (70.0%) dengan proses membuat hirarki organisasi projek (69.2%) dan di antara proses kenalpasti jumlah masa tempoh projek (85.6%) dengan proses selia dan kawal penjadualan yang disediakan (82.6%).

Seterusnya, indeks kepentingan relatif dikira bagi kesemua dua puluh proses untuk menentukan kepentingan bagi setiap proses. Pengiraan indeks kepentingan relatif bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah dengan menggunakan formula indeks kepentingan relatif seperti berikut;

84

Formula Indeks kepentingan relatif = 1(n1)+2(n2)+3(n3)+4(n4)+5(n5) / 5(n1+n2+n3+n4+n5) Di mana; n1 hingga n5 = bilangan responden yang menyatakan skala yang diberikan iaitu skala 1 hingga skala 5. Nilai 1 adalah bagi skala Sangat Tidak Penting dan nilai 5 adalah bagi skala Sangat Penting.

1) Kenalpasti kehendak klien P1 0.82 = 1(15)+2(36)+3(39)+4(83)+5(194) / 5(15+36+39+83+194) = 1506/1835 =

2) Tentukan objektif projek P2 = 0.83 = 1(17)+2(18)+3(34)+4(128)+5(170) / 5(17+18+34+128+170) = 1517/1835

3) Tentukan skop kerja P3 0.84 = 1(20)+2(27)+3(23)+4(84)+5(213) / 5(20+27+23+84+213) = 1544/1835 =

4) Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek P4 0.80 = 1(27)+2(24)+3(48)+4(98)+5(170) / 5(27+24+48+98+170) = 1461/1835 =

5) Membuat hirarki organisasi projek P5 = 0.77 = 1(11)+2(39)+3(63)+4(126)+5(128) / 5(11+39+63+126+128) = 1422/1835

6) Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja P6 = 0.82 = 1(17)+2(24)+3(41)+4(105)+5(180) / 5(17+24+41+105+180) = 1508/1835

85

7) Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti P7 = 0.80 = 1(20)+2(21)+3(41)+4(140)+5(145) / 5(20+21+41+140+145) = 1470/1835

8) Kenalpasti jumlah masa tempoh projek P8 0.86 = 1(29)+2(21)+3(3)+4(65)+5(249) / 5(29+21+3+65+249) = 1585/1835 =

9) Tentukan turutan aktiviti P9 = 0.83 = 1(14)+2(30)+3(30)+4(104)+5(189) / 5(14+30+30+104+189) = 1525/1835

10) Tentukan jangkamasa aktiviti P10 = 0.84 = 1(23)+2(18)+3(24)+4(107)+5(195) / 5(23+18+24+107+175) = 1534/1835

11) Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) P11 = 0.83 = 1(20)+2(22)+3(28)+4(108)+5(189) / 5(20+22+28+108+189) = 1525/1835

12) Tentukan kos P12 0.86 = 1(20)+2(21)+3(24)+4(71)+5(231) / 5(20+21+24+71+231) = 1573/1835 =

13) Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti P13 0.82 = 1(23)+2(24)+3(37)+4(87)+5(196) / 5(23+24+37+87+196) = 1510/1835 =

14) Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) P14 = 0.81 = 1(11)+2(27)+3(56)+4(112)+5(161) / 5(11+27+56+112+161) = 1486/1835

86

15) Sediakan jadual kerja P15 0.86 = 1(17)+2(27)+3(21)+4(70)+5(232) / 5(17+27+21+70+232) = 1574/1835 =

16) Sediakan anggaran belanjawan P16 = 0.83 = 1(14)+2(33)+3(27)+4(103)+5(190) / 5(14+33+27+103+190) = 1523/1835

17) Selia dan kawal penjadualan yang disediakan P17 = 0.85 = 1(17)+2(11)+3(36)+4(109)+5(194) / 5(17+11+36+109+194) = 1553/1835

18) Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak P18 = 0.84 = 1(20)+2(18)+3(32)+4(103)+5(194) / 5(20+18+32+103+194) = 1534/1835

19) Sediakan ringkasan projek P19 = 0.81 = 1(14)+2(30)+3(40)+4(115)+5(168) / 5(14+30+40+115+168) = 1494/1835

20) Menganalisis risiko projek P20 = 0.77 = 1(24)+2(21)+3(65)+4(129)+5(128) / 5(24+21+65+129+128) = 1417/1835

Jadual 4.4 menunjukkan kesemua proses tersebut penting dengan indeks kepentingan relatif melebihi 0.77 iaitu di antara 0.77 dan 0.86 dan purata indeks adalah 0.82. Ini menunjukkan bahawa kesemua dua puluh proses adalah penting untuk penyediaan perancangan projek pembinaan.

87

4.7.2

Susunan proses penyediaan perancangan projek pembinaan

Indeks kepentingan relatif yang dikira bagi kesemua proses penyediaan perancangan projek pembinaan digunakan untuk menyusun proses-proses tersebut mengikut kepentingan. Indeks yang paling besar berada di susunan yang teratas. Bagi proses yang mempunyai indeks kepentingan relatif yang sama, kedudukan susunannya ditentukan dengan melihat kepada peratusan yang diberikan oleh responden terhadap skala melebihi 3 di dalam skala Likert iaitu yang mana lebih besar nilai peratusannya akan berada di kedudukan yang atas. Sekiranya terdapat proses yang mempunyai indeks kepentingan relatif dan peratusan yang sama, prosesproses tersebut akan berkongsi kedudukan di dalam susunan.

Jadual 4.4 menunjukkan susunan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Jadual 4.4 tersebut menunjukkan kenalpasti jumlah masa tempoh projek, tentukan kos dan sediakan jadual kerja merupakan proses yang terletak paling atas penting dengan masing-masing mempunyai indeks 0.86. Manakala dua proses yang terakhir adalah menganalisis risiko projek dan membuat hirarki organisasi projek yang mempunyai indeks kepentingan yang sama iaitu 0.77.

Jadual 4.4 : Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Mengikut Susunan Indeks Kepentingan Relatif
Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Kenalpasti jumlah masa tempoh projek 0.86 Tentukan kos Sediakan jadual kerja Selia dan kawal penjadualan yang disediakan Tentukan jangkamasa aktiviti Tentukan skop kerja Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak Tentukan objektif projek Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) Tentukan turutan aktiviti Sediakan anggaran belanjawan 0.83 Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja 0.82 Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti Kenalpasti kehendak klien Sediakan ringkasan projek Selaraskan turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Indeks 1* 0.86 0.86 0.85 0.84 0.84 0.84 0.83 0.83 0.83 10** 12* 0.82 0.82 0.81 0.81 13* 14* 15* 16* 2** 2** 4 5* 6** 6** 8* 9* 10** Susunan

88 Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti 0.80 17* Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek 0.80 18* Menganalisis risiko projek 0.77 19* Membuat hirarki organisasi projek 0.77 20* Purata Indeks 0.82 Nota: * Proses yang mempunyai indeks yang sama, susunan adalah mengikut nilai peratusan yang memberikan skala >3 bagi skala Likert. ** Proses yang mempunyai indeks dan peratusan yang sama, berkongsi kedudukan di dalam susunan

4.7.3

Kepentingan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan Analisis seterusnya adalah untuk mengenalpasti kepentingan pemboleh

proses yang diperlukan oleh setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Sesi temu bual bersama pakar yang terlibat secara langsung dengan perancangan projek pembinaan telah dilaksanakan bagi menyemak pembolehpemboleh proses yang diperlukan bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Pemboleh-pemboleh proses dan proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dikenalpasti dalam kajian literatur disenaraikan. (Borang temu bual adalah seperti di Lampiran 1). Hasil temu bual telah berjaya menyemak proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan dan juga mengenalpasti pemboleh proses bagi setiap proses. Jadual 4.5 menunjukkan senarai pemboleh proses yang dikenalpasti daripada kajian literatur dan temu bual bersama pakar.

Jadual 4.5 : Pemboleh-Pemboleh Proses Daripada Kajian Literatur Dan Temu bual Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Ringkasan tender Ringkasan projek Dokumen tender Pengetahuan Pengalaman Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci Kenalpasti keutamaan objektif projek Kehendak klien Objektif pihak pengurusan Dokumen projek-projek lepas Sumber

Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur

89

Spesifikasi Lukisan-lukisan Hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat Dokumen kontrak Skop kerja Maklumat di dalam struktur rangkaian logik kerja Carta organisasi projek Jenis pembinaan Jadual perancangan kerja projek yang lepas Nilai produktiviti Data-data kos Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack) Pengalaman dalam menentukan produktiviti Keperluan klien Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek Curriculum Vitae sub-kontraktor Rekod-rekod kerja sub-kontraktor Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas Jadual kerja terlaksana Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah Berupaya memahami pernyataan keperluan Pelan perlaksanaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Nilai di pasaran terkini Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan bagi projek yang lepas Jadual kerja yang diusul oleh sub-kontraktor Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan bagi projek-projek yang lepas

Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Kajian literatur Temu bual Temu bual Temu bual Temu bual Temu bual Temu bual

Temu bual Temu bual

Merujuk kepada Jadual 4.5 tersebut, jelas menunjukkan masih terdapat beberapa pemboleh proses yang diperlukan dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan ditambah oleh pakar yang ditemu bual. Pemboleh-pemboleh proses tersebut adalah pemboleh proses berupaya memahami pernyataan keperluan, pelan perlaksanaan, kebenaran dari pihak berkuasa tempatan, nilai pasaran terkini, perisian dan format yang dikehendaki oleh klien, laporan kemajuan kerja mengikut rangkaian struktur kerja yang telah disediakan, jadual kerja yang diusul oleh subkontraktor dan semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan.

90

Hasil temu bual ini kemudiannya digunakan di dalam rekabentuk borang soal selidik kajian. Data daripada soal selidik kemudiannya dianalisis.

Hasil analisis kekerapan bagi proses yang diperlukan untuk menyediakan perancangan projek pembinaan telah menunjukkan bahawa kesemua dua puluh proses adalah penting. Oleh itu pemboleh proses bagi kesemua proses tersebut perlu dianalisis untuk mengenalpasti kepentingannya. Untuk menentukan kepentingan pemboleh proses yang diperlukan bagi setiap proses juga dikenalpasti dengan menjalankan analisis yang sama iaitu analisis kekerapan dan indeks kepentingan relatif. Analisis kekerapan dilakukan bagi pemboleh proses mengikut proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan.

Pengiraan peratusan bagi pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah dengan menggunakan formula yang sama seperti pengiraan peratusan kepentingan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Pengiraan peratusan bagi pemboleh proses adalah seperti berikut;

Peratusan kepentingan = (n4)+(n5) / (jumlah responden) X 100 dimana; n4 = jumlah kekerapan dengan nilai skala kepentingan penting n5 = jumlah kekerapan dengan nilai skala kepentingan sangat penting Kenalpasti kehendak klien 1) Ringkasan tender P1pb1 = (66 + 192) / (367) X 100 = (258/367) X 100 = 70.3 %

2) Ringkasan projek P1pb2 = (71 + 172) / (367) X 100 = (2243/367) X 100 = 66.2 %

3) Dokumen tender P1pb3 = (83 + 200) / (367) X 100 = (283/367) X 100 = 77.1 %

4) Pengetahuan dalam bidang yang terlibat P1pb4 = (114 + 172) / (367) X 100 = (286/367) X 100 = 77.9 %

91

5) Pengalaman P1pb5 = (121 + 171) / (367) X 100 = (292/367) X 100 = 79.6 % 6) Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci P1pb6 = (108 + 174) / (367) X 100 = (282/367) X 100 = 76.8 %

Tentukan objektif projek 7) Kenalpasti keutamaan objektif projek P2pb1 = (109 + 170) / (367) X 100 = (279/367) X 100 = 76.0 %

8) Kehendak klien P2pb2 = (85 + 195) / (367) X 100 = (280/367) X 100 = 76.3 %

9) Objektif pihak pengurusan P2pb3 = (127 + 155) / (367) X 100 = (282/367) X 100 = 76.8 %

Tentukan skop kerja 10) Berupaya memahami pernyataan keperluan P3pb1 = (104 + 166) / (367) X 100 = (270/367) X 100 = 73.6 %

11) Pengetahuan dan pengalaman P3pb2 = (112+ 164) / (367) X 100 = (276/367) X 100 = 75.2 %

12) Dokumen projek-projek lepas P3pb3 = (112 + 99) / (367) X 100 = (211/367) X 100 = 57.5 % 13) Spesifikasi P3pb4 = (81 + 175) / (367) X 100 = (256/367) X 100 = 69.8 %

14) Pernyataan kerja P3pb5 = (108 + 137) / (367) X 100 = (245/367) X 100 = 66.8 %

15) Lukisan-lukisan P3pb6 = (84 + 210) / (367) X 100 = (294/367) X 100 = 80.1 %

92

Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek 16) Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan P4pb1 = (114 + 127) / (367) X 100 = (241/367) X 100 = 65.7 % Membuat hirarki organisasi projek 17) Hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat P5pb1 = (131 + 131) / (367) X 100 = (262/367) X 100 = 71.4 %

18) Pelan perlaksanaan P5pb2 = (119 + 126) / (367) X 100 = (245/367) X 100 = 66.8 %

Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja 19) Pengetahuan dan pengalaman P6pb1 = (97 + 191) / (367) X 100 = (288/367) X 100 = 78.5 %

20) Dokumen tender P6pb2 = (94 + 169) / (367) X 100 = (263/367) X 100 = 71.7 %

21) Dokumen kontrak P6pb3 = (99 + 174) / (367) X 100 = (273/367) X 100 = 74.4 %

22) Skop kerja P6pb4 = (106 + 185) / (367) X 100 = (291/367) X 100 = 79.3 %

23) Lukisan-lukisan P6pb5 = (96 + 186) / (367) X 100 = (282/367) X 100 = 76.8 %

24) Spesifikasi P6pb6 = (114 + 161) / (367) X 100 = (275/367) X 100 = 74.9 %

Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti 25) Maklumat di dalam struktur rangkaian logik kerja P7pb1 = (153 + 107) / (367) X 100 = (260/367) X 100 = 70.8 %

93

26) Carta organisasi projek P7pb2 = (126 + 151) / (367) X 100 = (277/367) X 100 = 75.5 %

Kenalpasti jumlah masa tempoh projek 27) Dokumen kontrak P8pb1 = (71 + 217) / (367) X 100 = (288/367) X 100 = 78.5 %

Tentukan turutan aktiviti 28) Pengalaman dan logik P9pb1 = (108 + 180) / (367) X 100 = (288/367) X 100 = 78.5 %

29) Spesifikasi P9pb2 = (93 + 170) / (367) X 100 = (263/367) X 100 = 71.7 %

30) Jenis pembinaan P9pb3 = (106 + 184) / (367) X 100 = (290/367) X 100 = 79.0 %

31) Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan P9pb4 = (85 + 173) / (367) X 100 = (258/367) X 100 = 70.3 %

Tentukan jangkamasa aktiviti 32) Pengalaman P10pb1 = (89 + 208) / (367) X 100 = (297/367) X 100 = 80.9 %

33) Jadual perancangan kerja projek yang lepas P10pb2 = (121 + 140) / (367) X 100 = (261/367) X 100 = 71.1 %

34) Nilai produktiviti P10pb3 = (125 + 134) / (367) X 100 = (259/367) X 100 = 70.6 %

35) Spesifikasi P10pb4 = (105 + 140) / (367) X 100 = (245/367) X 100 = 66.8 %

94

36) Jenis pembinaan P10pb5 = (108 + 160) / (367) X 100 = (268/367) X 100 = 73.0 %

37) Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan P10pb6 = (115 + 146) / (367) X 100 = (261/367) X 100 = 71.1 %

Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) 38) Pengalaman dalam menentukan produktiviti P11pb1 = (120 + 168) / (367) X 100 = (288/367) X 100 = 78.5 %

39) Spesifikasi P11pb2 = (106 + 148) / (367) X 100 = (254/367) X 100 = 69.2 %

40) Jenis pembinaan P11pb3 = (120 + 173) / (367) X 100 = (293/367) X 100 = 79.8 %

41) Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan P11pb4 = (86 + 163) / (367) X 100 = (249/367) X 100 = 67.8 %

Tentukan kos 42) Data-data kos P12pb1 = (99 + 178) / (367) X 100 = (277/367) X 100 = 75.5 %

43) Nilai di pasaran terkini P12pb2 = (96 + 165) / (367) X 100 = (261/367) X 100 = 71.1 %

Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti 44) Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack) P13pb1 = (86 + 203) / (367) X 100 = (289/367) X 100 = 78.7 %

95

Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) 45) Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien P14pb1 = (109 + 137) / (367) X 100 = (246/367) X 100 = 67.0 %

46) Keperluan klien P14pb2 = (76 + 152) / (367) X 100 = (228/367) X 100 = 62.1 %

Sediakan jadual kerja 47) Dokumen kontrak P15pb1 = (96 + 168) / (367) X 100 = (264/367) X 100 = 71.9 %

Sediakan anggaran belanjawan 48) Data-data kos P16pb1 = (80 + 192) / (367) X 100 = (272/367) X 100 = 74.1 %

49) Jenis kontrak yang digunakan P16pb2 = (113 + 153) / (367) X 100 = (266/367) X 100 = 72.5 %

Selia dan kawal penjadualan yang disediakan 50) Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas P17pb1 = (103 + 174) / (367) X 100 = (277/367) X 100 = 75.5 %

51) Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan P17pb2 = (107 + 161) / (367) X 100 = (268/367) X 100 = 73.0 %

Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak 52) Curiculum Vitae sub-kontraktor P18pb1 = (99 + 145) / (367) X 100 = (244/367) X 100 = 66.5 %

53) Rekod-rekod kerja sub-kontraktor P18pb2 = (72 + 174) / (367) X 100 = (246/367) X 100 = 67.0 %

96

54) Jadual kerja yang diusul oleh sub-kontraktor P18pb3 = (101 + 71) / (367) X 100 = (172/367) X 100 = 46.9 %

55) Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas P18pb4 = (119 + 121) / (367) X 100 = (240/367) X 100 = 65.4 %

56) Surat sokongan daripada pihak ketiga P18pb5 = (99 + 143) / (367) X 100 = (242/367) X 100 = 65.9 %

Sediakan ringkasan projek 57) Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas P19pb1 = (94 + 180) / (367) X 100 = (274/367) X 100 = 74.7 %

58) Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan P19pb2 = (109 + 154) / (367) X 100 = (263/367) X 100 = 71.7 %

59) Jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas P19pb3 = (82 + 166) / (367) X 100 = (248/367) X 100 = 67.6 %

60) Skop kerja P19pb4 = (102 + 168) / (367) X 100 = (270/367) X 100 = 73.6 %

Menganalisis risiko projek 61) Pengalaman mengenalpasti risiko P20pb1 = (131 + 132) / (367) X 100 = (263/367) X 100 = 71.7 %

62) Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah P20pb2 = (140 + 94) / (367) X 100 = (234/367) X 100 = 63.8 %

Jadual 4.6 menunjukkan purata peratusan yang diperolehi untuk skala >3 bagi pemboleh- pemboleh proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan mengikut proses yang terlibat. Bagi menyokong hasil untuk analisis kekerapan, nilai min yang diperolehi adalah dengan mengira proses yang ditandakan dengan skala 4 atau 5 sahaja. Ini bermakna pemboleh-pemboleh proses tersebut

97

adalah samada penting dan sangat penting bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Jadual 4.6 : Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Purata Markah Peratusan (>3 Terhadap Skala Kepentingan)
Pemboleh Proses Kenalpasti kehendak klien Ringkasan tender Ringkasan projek Dokumen tender Pengetahuan dalam bidang yang terlibat Pengalaman Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci Purata Peratusan Tentukan objektif projek Kenalpasti keutamaan objektif projek Kehendak klien Objektif pihak pengurusan syarikat Purata Peratusan Tentukan skop kerja Berupaya memahami pernyataan keperluan Pengetahuan dan pengalaman Dokumen projek-projek lepas Spesifikasi Pernyataan kerja Lukisan-lukisan Purata Peratusan Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan Purata Peratusan Membuat hirarki organisasi projek Hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat Pelan perlaksanaan Purata Peratusan Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja Pengetahuan dan pengalaman Dokumen tender Dokumen kontrak Skop kerja Lukisan-lukisan Spesifikasi Purata Peratusan Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti Maklumat di dalam struktur rangkaian logik kerja Carta organisasi projek Purata Peratusan Kenalpasti jumlah masa tempoh projek Dokumen kontrak Peratusan 70.3 66.2 77.1 77.9 79.6 76.8 78.1 76.0 76.3 76.8 76.4 73.6 75.2 57.5 69.8 66.8 80.1 70.5 65.7 65.7 71.4 66.8 69.1 78.5 71.7 74.4 79.3 76.8 74.9 75.9 70.8 75.5 73.2 78.5

98

Purata Peratusan Tentukan turutan aktiviti Pengalaman dan logik Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Purata Peratusan Tentukan jangkamasa aktiviti Pengalaman Jadual perancangan kerja projek yang lepas Nilai produktiviti Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Purata Peratusan Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) Pengalaman dalam menentukan produktiviti Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Purata Peratusan Tentukan kos Data-data kos Nilai di pasaran terkini Purata Peratusan Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack) Purata Peratusan Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien Keperluan klien Purata Peratusan Sediakan jadual kerja Dokumen kontrak Purata Peratusan Sediakan anggaran belanjawan Data-data kos Jenis kontrak yang digunakan Purata Peratusan Selia dan kawal penjadualan yang disediakan Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek yang lepas Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan Purata Peratusan Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak Curriculum Vitae sub-kontraktor Rekod-rekod kerja sub-kontraktor Jadual kerja yang diusul oleh sub-kontraktor Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas

78.5 78.5 71.7 79.0 70.3 74.9 80.9 71.1 70.6 66.8 73.0 71.1 72.3 78.5 69.2 79.8 67.8 73.8 75.5 71.1 73.3 78.7 78.7

67.0 62.1 64.6 71.9 71.9 74.1 72.5 73.3 75.5 73.0 74.3 66.5 67.0 46.9* 65.4

99 Surat sokongan daripada pihak ketiga Purata Peratusan Sediakan ringkasan projek Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan Jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas Skop kerja Purata Peratusan Menganalisis risiko projek Pengalaman mengenalpasti risiko Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah Purata Peratusan 65.9 62.3 74.7 71.7 67.6 73.6 72.0 71.7 63.8 67.7

Nota : * - Pemboleh yang disingkirkan dan tidak diambilkira dalam pengiraan min/purata peratusan.

Hasil analisis kekerapan menunjukkan kebanyakkan pemboleh proses adalah penting mengikut proses yang disenaraikan. Terdapat hanya satu pemboleh proses yang mempunyai nilai peratusan kurang daripada 50% iaitu tidak sampai 50% daripada responden yang menyatakan pemboleh proses tersebut adalah penting. Oleh itu pemboleh proses tersebut disingkirkan daripada senarai dan nilai pemboleh proses tersebut tidak diambilkira dalam pengiraan min bagi proses tersebut. Pemboleh proses yang disingkirkan daripada senarai adalah pemboleh proses bagi proses memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak iaitu pemboleh proses jadual kerja yang diusul oleh sub-kontraktor (46.9%).

Daripada Jadual 4.6 tersebut dapat dikenalpasti responden menyatakan kepentingan bagi pemboleh-pemboleh proses tersebut dengan melihat kepada nilai min pemboleh proses bagi setiap proses yang terlibat. Nilai min yang maksimum adalah 78.7% iaitu nilai min bagi pemboleh proses bagi proses tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti dan nilai min yang paling minimum adalah 62.3% iaitu nilai min bagi proses memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak.

Seperti proses penyediaan perancangan projek pembinaan, indeks kepentingan relatif juga dikira bagi kesemua pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Indeks kepentingan relatif dikira bagi kesemua pemboleh proses kecuali bagi pemboleh proses yang telah disingkirkan. Indeks kepentingan relatif pemboleh-pemboleh proses dikira untuk menentukan kepentingan bagi setiap pemboleh proses.

100

Pengiraan indeks kepentingan relatif bagi pemboleh proses adalah dengan menggunakan formula yang sama dengan pengiraan indeks kepentingan relatif bagi proses seperti berikut; Formula Indeks kepentingan relatif = 1(n1)+2(n2)+3(n3)+4(n4)+5(n5) / 5(n1+n2+n3+n4+n5) Dimana; n1 hingga n5 = bilangan responden yang menyatakan skala yang diberikan iaitu skala 1 hingga skala 5. Nilai 1 bagi sangat tidak penting dan nilai 5bagi sangat penting. Pxpbx = P adalah proses, x merujuk kepada nombor proses, pb adalah pemboleh proses, x adalah merujuk kepada nombor pemboleh proses tersebut.

Kenalpasti kehendak klien 1) Ringkasan tender P1pb1 = 1(22)+2(24)+3(63)+4(66)+5(192) / 5(22+24+63+66+192) = 1483/1835 = 0.81

2) Ringkasan projek P1pb2 = 1(12)+2(37)+3(75)+4(71)+5(172) / 5(12+37+75+71+172) = 1455/1835 = 0.79

3) Dokumen tender P1pb3 = 1(25)+2(19)+3(40)+4(83)+5(200) / 5(25+19+40+83+200) = 1515/1835 = 0.83

4) Pengetahuan dalam bidang yang terlibat P1pb4 = 1(22)+2(28)+3(31)+4(114)+5(172) / 5(22+28+31+114+172) = 1487/1835 = 0.81

5) Pengalaman P1pb5 = 1(18)+2(29)+3(28)+4(121)+5(171) / 5(18+29+28+121+171) = 1499/1835 = 0.82

101

6) Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci P1pb6 = 1(16)+2(32)+3(37)+4(108)+5(174) / 5(16+32+37+108+174) = 1493/1835 = 0.81

Tentukan objektif projek 7) Kenalpasti keutamaan objektif projek P2pb1 = 1(22)+2(16)+3(50)+4(109)+5(170) / 5(22+16+50+109+170) = 1490/1835 = 0.81

8) Kehendak klien P2pb2 = 1(25)+2(12)+3(50)+4(85)+5(195) / 5(25+12+50+85+195) = 1514/1835 = 0.83

9) Objektif pihak pengurusan P2pb3 = 1(18)+2(26)+3(41)+4(127)+5(155) / 5(18+26+41+127+155) = 1476/1835 = 0.80

Tentukan skop kerja 10) Berupaya memahami pernyataan keperluan P3pb1 = 1(16)+2(29)+3(52)+4(104)+5(166) / 5(16+29+52+104+166) = 1476/1835 = 0.80

11) Pengetahuan dan pengalaman P3pb2 = 1(27)+2(30)+3(34)+4(112)+5(164) / 5(27+30+34+112+164) = 1457/1835 = 0.79

12) Dokumen projek-projek lepas P3pb3 = 1(9)+2(25)+3(122)+4(112)+5(99) / 5(9+25+122+112+99) = 1368/1835 = 0.75

13) Spesifikasi P3pb4 = 1(28)+2(22)+3(61)+4(81)+5(175) / 5(28+22+61+81+175) = 1454/1835 = 0.79

102

14) Pernyataan kerja P3pb5 = 1(28)+2(27)+3(67)+4(108)+5(137) / 5(28+27+67+108+137) = 1400/1835 = 0.76

15) Lukisan-lukisan P3pb6 = 1(31)+2(18)+3(24)+4(84)+5(210) / 5(31+18+24+84+210) = 1525/1835 = 0.83

Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek 16) Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan P4pb1 = 1(32)+2(35)+3(59)+4(114)+5(127) / 5(32+35+59+114+127) = 1370/1835 = 0.75

Membuat hirarki organisasi projek 17) Hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat P5pb1 = 1(18)+2(33)+3(54)+4(131)+5(131) / 5(18+33+54+131+131) = 1425/1835 = 0.78

18) Pelan perlaksanaan P5pb2 = 1(24)+2(33)+3(65)+4(119)+5(126) / 5(24+33+65+119+126) = 1391/1835 = 0.76

Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja 19) Pengetahuan dan pengalaman P6pb1 = 1(28)+2(22)+3(25)+4(97)+5(191) / 5(28+22+25+97+191) = 1490/1815 = 0.82

20) Dokumen tender P6pb2 = 1(15)+2(36)+3(49)+4(94)+5(169) / 5(15+36+49+94+169) = 1455/1815 = 0.80

21) Dokumen kontrak P6pb3 = 1(15)+2(29)+3(47)+4(99)+5(174) / 5(15+29+47+99+174) = 1480/1820 = 0.81

103

22) Skop kerja P6pb4 = 1(21)+2(26)+3(26)+4(106)+5(185) / 5(21+26+26+106+185) = 1500/1820 = 0.82 23) Lukisan-lukisan P6pb5 = 1(18)+2(32)+3(35)+4(96)+5(186) / 5(18+32+35+96+186) = 1501/1835 = 0.82

24) Spesifikasi P6pb6 = 1(15)+2(35)+3(35)+4(114)+5(161) / 5(15+35+35+114+161) = 1451/1800 = 0.81

Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti 25) Maklumat di dalam struktur rangkaian logik kerja P7pb1 = 1(13)+2(28)+3(59)+4(153)+5(107) / 5(13+28+59+153+107) = 1393/1800 = 0.77

26) Carta organisasi projek P7pb2 = 1(13)+2(18)+3(59)+4(126)+5(151) / 5(13+18+59+126+151) = 1485/1835 = 0.81

Kenalpasti jumlah masa tempoh projek 27) Dokumen kontrak P8pb1 = 1(25)+2(22)+3(29)+4(71)+5(217) / 5(25+22+29+71+217) = 1525/1820 = 0.84

Tentukan turutan aktiviti 28) Pengalaman dan logik P9pb1 = 1(28)+2(26)+3(19)+4(108)+5(180) / 5(28+26+19+108+180) = 1469/1805 = 0.81

29) Spesifikasi P9pb2 = 1(15)+2(25)+3(57)+4(93)+5(170) / 5(15+25+57+93+170) = 1458/1800 = 0.81

104

30) Jenis pembinaan P9pb3 = 1(18)+2(22)+3(37)+4(106)+5(184) / 5(18+22+37+106+184) = 1517/1835 = 0.83 31) Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan P9pb4 = 1(21)+2(21)+3(60)+4(85)+5(173) / 5(21+21+60+85+173) = 1448/1800 = 0.80

Tentukan jangkamasa aktiviti 32) Pengalaman P10pb1 = 1(21)+2(26)+3(19)+4(89)+5(208) / 5(21+26+19+89+208) =

1526/1815 = 0.84

33) Jadual perancangan kerja projek yang lepas P10pb2 = 1(3)+2(34)+3(65)+4(121)+5(140) / 5(3+34+65+121+140) =

1450/1815 = 0.80

34) Nilai produktiviti P10pb3 = 1(16)+2(41)+3(51)+4(125)+5(134) / 5(16+41+51+125+134)

= 1421/1835 = 0.77

35) Spesifikasi P10pb4 = 1(15)+2(34)+3(69)+4(105)+5(140) / 5(15+34+69+105+140)

= 1410/1815 = 0.78

36) Jenis pembinaan P10pb5 = 1(15)+2(30)+3(50)+4(108)+5(160) / 5(15+30+50+108+160)

= 1457/1815 = 0.80

37) Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan P10pb6 = 1(18)+2(15)+3(69)+4(115)+5(146) / 5(18+15+69+115+146)

= 1445/1815 = 0.80

105

Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) 38) Pengalaman dalam menentukan produktiviti P11pb1 = 1(18)+2(26)+3(35)+4(120)+5(168) / 5(18+26+35+120+168)

= 1495/1835 = 0.81

39) Spesifikasi P11pb2 = 1(12)+2(31)+3(66)+4(106)+5(148) / 5(12+31+66+106+148)

= 1436/1815 = 0.79

40) Jenis pembinaan P11pb3 = 1(15)+2(24)+3(35)+4(120)+5(173) / 5(15+24+35+120+173)

= 1513/1835 = 0.82

41) Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan P11pb4 = 1(21)+2(30)+3(60)+4(86)+5(163) / 5(21+30+60+86+163) =

1420/1800 = 0.79

Tentukan kos 42) Data-data kos P12pb1 = 1(12)+2(32)+3(33)+4(99)+5(178) / 5(12+32+33+99+178) =

1461/1770 = 0.83

43) Nilai di pasaran terkini P12pb2= 1(15)+2(28)+3(39)+4(96)+5(165) / 5(15+28+39+96+165) = 1397/1715 = 0.81

Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti 44) Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack) P13pb1 = 1(31)+2(29)+3(15)+4(86)+5(203) / 5(31+29+15+86+203) =

1493/1820 = 0.82

106

Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) 45) Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien P14pb1 = 1(24)+2(35)+3(54)+4(109)+5(137) / 5(24+35+54+109+137)

= 1377/1795 = 0.77

46) Keperluan klien P14pb2 = 1(33)+2(24)+3(69)+4(76)+5(152) / 5(33+24+69+76+152) =

1352/1770 = 0.76

Sediakan jadual kerja 47) Dokumen kontrak P15pb1 = 1(21)+2(31)+3(41)+4(96)+5(168) / 5(21+31+41+96+168) =

1430/1785 = 0.80

Sediakan anggaran belanjawan 48) Data-data kos P16pb1 = 1(18)+2(35)+3(42)+4(80)+5(192) / 5(18+35+42+80+192) =

1494/1835 = 0.81

49) Jenis kontrak yang digunakan P16pb2 = 1(15)+2(30)+3(46)+4(113)+5(153) / 5(15+30+46+113+153)

= 1430/1785 = 0.80

Selia dan kawal penjadualan yang disediakan 50) Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas P17pb1 = 1(6)+2(31)+3(49)+4(103)+5(174) / 5(6+31+49+103+174) =

1497/1815 = 0.82

51) Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan P17pb2 = 1(9)+2(28)+3(62)+4(107)+5(161) / 5(9+28+62+107+161) =

1484/1835 = 0.81

107

Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak 52) Curriculum Vitae sub-kontraktor P18pb1 = 1(12)+2(27)+3(81)+4(99)+5(145) / 5(12+27+81+99+145) =

1430/1820 = 0.79

53) Rekod-rekod kerja sub-kontraktor P18pb2 = 1(15)+2(51)+3(55)+4(72)+5(174) / 5(15+51+55+72+174) =

1440/1835 = 0.78

54) Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas P18pb4 = 1(15)+2(29)+3(76)+4(119)+5(121) / 5(15+29+76+119+121)

= 1382/1800 = 0.77

55) Surat sokongan daripada pihak ketiga P18pb5 = 1(13)+2(31)+3(71)+4(99)+5(143) / 5(13+31+71+99+143) =

1399/1785 = 0.78

Sediakan ringkasan projek 56) Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas P19pb1 1484/1805 = 0.82 = 1(9)+2(35)+3(43)+4(94)+5(180) / 5(9+35+43+94+180) =

57) Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan P19pb2 = 1(6)+2(37)+3(51)+4(109)+5(154) / 5(6+37+51+109+154) =

1439/1785 = 0.81

58) Jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas P19pb3 1436/1785 = 0.80 = 1(6)+2(37)+3(66)+4(82)+5(166) / 5(6+37+66+82+166) =

108

59) Skop kerja P19pb4 = 1448/1805 = 1(16)+2(41)+3(34)+4(102)+5(168) / 5(16+41+34+102+168) = 0.80

Menganalisis risiko projek 60) Pengalaman mengenalpasti risiko P20pb1 = 1(24)+2(26)+3(54)+4(131)+5(132) / 5(24+26+54+131+132)

= 1422/1835 = 0.77

61) Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah P20pb2 = 1(15)+2(39)+3(75)+4(140)+5(94) / 5(15+39+75+140+94) =

1348/1815 = 0.74

Jadual 4.7 menunjukkan kesemua pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah penting dengan indeks kepentingan relatif bagi pemboleh proses melebihi 0.74 iaitu di antara 0.74 (rekod-rekod projek lepas yang bermasalah) dan 0.84 (pengalaman dan dokumen kontrak). Ini menunjukkan bahawa kesemua pemboleh proses yang disenaraikan adalah penting bagi setiap proses untuk penyediaan perancangan projek pembinaan.

4.7.4

Susunan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan

Indeks kepentingan relatif yang dikira bagi kesemua pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan digunakan untuk menyusun pembolehpemboleh proses tersebut mengikut kepentingan bagi setiap proses. Indeks yang paling besar berada di susunan yang teratas dalam setiap proses. Bagi pembolehpemboleh proses yang mempunyai indeks kepentingan relatif yang sama dalam proses yang sama, disusun mengikut peratusan yang diberikan oleh responden terhadap skala melebihi 3 di dalam skala Likert atau skala kepentingan iaitu peratusan yang tertinggi berada di susunan yang teratas.

109

Sekiranya pemboleh-pemboleh mempunyai indeks kepentingan relatif yang sama dan nilai peratusan yang diberikan oleh responden juga sama dalam proses yang sama, pemboleh-pemboleh proses tersebut akan berkongsi kedudukan di dalam susunan. Susunan bagi pemboleh-pemboleh proses bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan mengikut indeks kepentingan relatif adalah seperti yang ditunjukkan di dalam Jadual 4.7.

Jadual 4.7 : Pemboleh-Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Mengikut Susunan Indeks Kepentingan Relatif
Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Kenalpasti kehendak klien Dokumen tender Pengalaman Pengetahuan dalam bidang yang terlibat Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci Ringkasan tender Ringkasan projek Purata Indeks Tentukan objektif projek Kehendak klien Kenalpasti keutamaan objektif projek Objektif pihak pengurusan syarikat Purata Indeks Tentukan skop kerja Lukisan-lukisan Berupaya memahami pernyataan keperluan Pengetahuan dan pengalaman Spesifikasi Pernyataan kerja Dokumen projek-projek lepas Purata Indeks Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan Purata Indeks Membuat hirarki organisasi projek Hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat Pelan perlaksanaan Purata Indeks Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja Skop kerja Pengetahuan dan pengalaman Lukisan-lukisan Spesifikasi Dokumen kontrak Dokumen tender Purata Indeks Indeks Susunan

0.83 0.82 0.81 0.81 0.81 0.79 0.81 0.83 0.81 0.80 0.81 0.83 0.80 0.79 0.79 0.76 0.75 0.79 0.75 0.75 0.78 0.76 0.77 0.82 0.82 0.82 0.81 0.81 0.80 0.81

1 2 3* 4* 5* 6

1 2 3

1 2 3* 4* 5 6

1 2

1* 2* 3* 4* 5* 6

110 Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti Carta organisasi projek Maklumat di dalam struktur rangkaian logik kerja Purata Indeks Kenalpasti jumlah masa tempoh projek Dokumen kontrak Purata Indeks Tentukan turutan aktiviti Jenis pembinaan Pengalaman dan logik Spesifikasi Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Purata Indeks Tentukan jangkamasa aktiviti Pengalaman Jenis pembinaan Jadual perancangan kerja projek yang lepas Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Spesifikasi Nilai produktiviti Purata Indeks Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) Jenis pembinaan Pengalaman dalam menentukan produktiviti Spesifikasi Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Purata Indeks Tentukan kos Data-data kos Nilai di pasaran terkini Purata Indeks Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack) Purata Indeks Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah Ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien Keperluan klien Purata Indeks Sediakan jadual kerja Dokumen kontrak Purata Indeks Sediakan anggaran belanjawan Data-data kos Jenis kontrak yang digunakan Purata Indeks Selia dan kawal penjadualan yang disediakan Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan

0.81 0.77 0.79 0.84 0.84 0.83 0.81 0.81 0.80 0.81 0.84 0.80 0.80 0.80 0.78 0.77 0.80 0.82 0.81 0.79 0.79 0.80 0.83 0.81 0.82 0.82 0.82

1 2

1 2* 3* 4

1 2* 3* 3* 5 6

1 2 3* 4*

1 2

0.77 0.76 0.77 0.80 0.80 0.81 0.80 0.81

1 2

1 2

0.82

111 Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas 0.81 2 Purata Indeks 0.82 Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak Curriculum Vitae sub-kontraktor 0.79 1 Rekod-rekod kerja sub-kontraktor 0.78 2 Surat sokongan daripada pihak ketiga 0.78 3 Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas 0.77 4 Purata Indeks 0.78 Sediakan ringkasan projek Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas 0.82 1 Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek bagi projek yang lepas 0.81 2 Skop kerja 0.80 3* Jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas 0.80 4* Purata Indeks 0.81 Menganalisis risiko projek Pengalaman mengenalpasti risiko 0.77 1 Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah 0.74 2 Purata Indeks 0.76 Nota: * Proses yang mempunyai indeks yang sama, susunan adalah mengikut nilai peratusan yang memberikan skala >3 bagi skala Likert. ** Proses yang mempunyai indeks dan peratusan yang sama, berkongsi kedudukan di dalam susunan

4.7.5

Kesimpulan daripada analisis bagi kepentingan proses dan pemboleh

proses penyediaan perancangan projek pembinaan

Berikut merupakan kesimpulan yang diperolehi daripada analisis yang dilakukan dalam kajian bagi menentukan kepentingan proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Proses yang penting bagi penyediaan perancangan projek pembinaan. Kesemua dua puluh proses yang dikenalpasti melalui kajian literatur didapati penting oleh responden kajian. Daripada senarai susunan bagi proses yang terlibat, kenalpasti jumlah masa tempoh projek, tentukan kos dan sediakan jadual kerja merupakan proses yang paling penting dengan masing-masing mempunyai nilai indeks kepentingan relatif 0.86. Proses yang berada di kedudukan yang paling bawah adalah proses menganalisis risiko projek (0.77) dan proses membuat hirarki organisasi projek (0.77). Walaubagaimanapun, kedua-dua proses yang berada di

112

kedudukan yang paling bawah ini masih mempunyai nilai indeks kepentingan relatif melebihi 0.75. Oleh itu, kesemua proses seperti yang telah disenaraikan diambilkira dalam pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Pemboleh proses yang penting bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan memerlukan pemboleh proses. Daripada hasil analisis mendapati setiap proses mempunyai pemboleh proses tersendiri dan bilangan pemboleh bagi setiap proses adalah tidak sama di antara setiap proses. Hampir kesemua pemboleh proses didapati penting dengan mempunyai nilai indeks kepentingan relatif di antara 0.74 dan 0.84. Walaubagaimanapun terdapat satu pemboleh proses yang mempunyai nilai peratusan yang kurang daripada 50% bagi skala melebihi daripada 3. Skala yang melebihi daripada 3 adalah merupakan skala bagi kategori penting. Pemboleh proses tersebut adalah pemboleh proses bagi proses memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak iaitu pemboleh proses jadual kerja yang diusul oleh sub-kontraktor. Oleh itu, pemboleh proses tersebut telah disingkirkan iaitu tidak diambilkira dalam pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan bagi kajian yang dilaksanakan.

Kesemua proses dan pemboleh proses yang didapati penting disenaraikan di dalam alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Senarai proses dan pemboleh proses yang diperlukan oleh setiap proses adalah seperti yang ditunjukkan di dalam Rajah 4.4.

113

PROSES

PEMBOLEH PROSES

Kenalpasti kehendak klien

Ringkasan tender Ringkasan projek Dokumen tender Pengetahuan dalam bidang yang terlibat Pengalaman Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci

Tentukan objektif projek

Kenalpasti keutamaan objektif projek Kehendak klien Objektif pihak pengurusan

Tentukan skop kerja

Berupaya memahami pernyataan keperluan Pengetahuan dan pengalaman Dokumen projek-projek lepas Spesifikasi Pernyataan kerja Lukisan-lukisan Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan

Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek

114

PROSES

PEMBOLEH PROSES

Membuat hirarki organisasi projek

Hubungan diantara pihak-pihak yang terlibat Pelan pelaksanaan

Pengetahuan dan pengalaman Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja Dokumen tender Dokumen kontrak Skop kerja Lukisan-lukisan Spesifikasi Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti Maklumat dalam struktur rangkaian logik kerja Carta organisasi projek

Kenalpasti jumlah masa tempoh projek

Dokumen kontrak

Pengalaman dan logik Tentukan turutan aktiviti Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan

Tentukan jangkamasa aktiviti

Pengalaman Jadual perancangan kerja projek yang lepas Nilai produktiviti Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan

115

PROSES

PEMBOLEH PROSES

Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan)

Pengalaman dalam menentukan produktiviti Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan

Tentukan kos

Data-data kos Nilai di pasaran terkini

Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti

Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack)

Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan

Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien Keperluan klien Keperluan klien

Sediakan jadual kerja

Dokumen kontrak

Sediakan anggaran belanjawan

Data-data kos Jenis kontrak yang digunakan

116

PROSES

PEMBOLEH PROSES

Selia dan kawal penjadualan yang disediakan

Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan

Memilih dan menyelia subkontraktor yang layak

Curriculum Vitae Subkontraktor Rekod-rekod kerja subkontraktor Surat sokongan daripada pihak ketiga Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas lepas Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan bagi projek yang lepas Skop kerja Jadual kerja terlaksana bagi projek lepas

Sediakan ringkasan projek

Menganalisis risiko projek

Pengalaman mengenalpasti risiko Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah

Rajah 4.4 : Proses-Proses dan Pemboleh-Pemboleh Proses Yang Terlibat Dalam penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

117

4.8

Analisis Untuk Mendapatkan Nilai Pemberat Bagi Pemboleh Proses

Penyediaan Perancangan Projek

Analisis yang terlibat berikut adalah bagi mendapatkan nilai pemberat bagi setiap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Nilai pemberat ini diperlukan di dalam alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Analisis ini melibatkan data-data yang diperolehi daripada soal selidik yang telah dijalankan.

Berdasarkan formula yang dipilih untuk digunakan dalam kajian ini, pengiraan nilai pemberat bagi pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dilakukan. Pemboleh proses bagi setiap proses ditandakan sebagai Pxpbx, dimana; P adalah proses x merujuk kepada nombor proses dan pb adalah pemboleh proses dan x adalah merujuk kepada nombor pemboleh proses tersebut. Oleh itu pengiraan bagi nilai pemberat pemboleh proses bagi setiap proses adalah seperti berikut :

Formula bagi mendapatkan nilai pemberat pemboleh proses:

WEij = Pijx

Pij

Di mana; WEij = Pemberat bagi setiap pemboleh proses. Pij = Indeks kepentingan relatif bagi setiap pemboleh proses. Pijx = Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi setiap proses.

Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi setiap proses diperolehi seperti yang dikira dalam pengiraan yang ditunjukkan berikut adalah daripada pengiraan indeks kepentingan relatif yang telah dilaksanakan sebelum ini.

118

Kenalpasti kehendak klien (P1) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P1) = 0.81+0.79+0.83+0.81+0.82+0.81 = 4.87

Ringkasan tender (pb1) P1pb1 = 0.81 = 0.17 4.87

Ringkasan projek (pb2) P1pb2 = 0.79 4.87 = 0.16

Dokumen tender (pb3) P1pb3 = 0.83 = 0.17 4.87

Pengetahuan dalam bidang yang terlibat (pb4) P1pb4 = 0.81 = 0.17 4.87

Pengalaman (pb5) P1pb5 = 0.82 = 0.17 4.87 Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci (pb6) P1pb6 = 0.81 = 0.17 4.87

119

Tentukan objektif projek (P2) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P2) = 0.81+0.83+0.80 = 2.44

Kenalpasti keutamaan objektif projek (pb1) P2pb1 = 0.81 2.44 = 0.33

Kehendak klien (pb2) P2pb2 = 0.83 2.44 = 0.34

Objektif pihak pengurusan (pb3) P2pb3 = 0.80 2.44 = 0.33

Tentukan skop kerja (P3) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P3) = 0.80+0.79+0.75+0.79+0.76+0.83 = 4.73

Berupaya memahami pernyataan keperluan (pb1) P3pb1 = 0.80 = 0.17 4.73

Pengetahuan dan pengalaman (pb2) P3pb2 = 0.79 = 0.17 4.73

Dokumen projek-projek lepas (pb3) P3pb3 = 0.75 = 0.16 4.73 Spesifikasi (pb4) P3pb4 = 0.79 = 0.17

120

4.73 Pernyataan kerja (pb5) P3pb5 = 0.76 = 0.16 4.73

Lukisan-lukisan P3pb6 = 0.83

(pb6) = 0.18 4.73

Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek (P4) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P4) = 0.75

Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan (pb1) P4pb1 = 0.75 = 1.00 0.75

Membuat hirarki organisasi projek (P5) Jumlah indeks kepentingan pemboleh proses bagi proses (P5) = 0.78+0.76 = 1.53

Hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat (pb1) P5pb1 = 0.78 = 0.51 1.53

Pelan perlaksanaan (pb2) P5pb2 = 0.76 = 0.49 1.53

Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja (P6) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P6) = 0.82+0.80+0.81+0.82+0.82+0.81 = 4.88

121

Pengetahuan dan pengalaman (pb1) P6pb1 = 0.82 = 0.17 4.88

Dokumen tender (pb2) P6pb2 = 0.80 4.88 = 0.16

Dokumen kontrak (pb3) P6pb3 = 0.81 = 0.17 4.88

Skop kerja (pb4) P6pb4 = 0.82 = 0.17 4.88

Lukisan-lukisan P6pb5 = 0.82

(pb5) = 0.17 4.88

Spesifikasi (pb6) P6pb6 = 0.81 = 0.17 4.88

Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti (P7) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P7) = 0.77+0.81 = 1.58

Maklumat di dalam struktur rangkaian logik kerja (pb1) P7pb1 = 0.77 = 0.49 1.58

122

Carta organisasi projek (pb2) P7pb2 = 0.81 = 0.51 1.58

Kenalpasti jumlah masa tempoh projek (P8) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P8) = 0.84

Dokumen kontrak (pb1) P8pb1 = 0.84 = 1.00 0.84

Tentukan turutan aktiviti (P9) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P9) = 0.81+0.81+0.83+0.80 = 3.25

Pengalaman dan logik (pb1) P9pb1 = 0.81 = 0.25 3.25

Spesifikasi (pb2) P9pb2 = 0.81 = 0.25 3.25 Jenis pembinaan (pb3) P9pb3 = 0.83 = 0.25 3.25

Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan (pb4) P9pb4 = 0.80 = 0.25 3.25

123

Tentukan jangkamasa aktiviti (P10) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P10) = 0.84+0.80+0.77+0.78+0.80+0.80 = 4.79

Pengalaman (pb1) P10pb1 = 0.84 4.79 = 0.18

Jadual perancangan kerja projek yang lepas (pb2) P10pb2 = 0.80 4.79 = 0.17

Nilai produktiviti (pb3) P10pb3 = 0.77 4.79 = 0.16

Spesifikasi (pb4) P10pb4 = 0.78 4.79 = 0.16

Jenis pembinaan (pb5) P10pb5 = 0.80 4.79 Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan (pb6) P10pb6 = 0.80 4.79 = 0.17 = 0.17

Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) (P11) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P11) = 0.81+0.79+0.82+0.79 = 3.22

Pengalaman dalam menentukan produktiviti (pb1) P11pb1 = 0.81 3.22 = 0.25

124

Spesifikasi (pb2) P11pb2 = 0.79 3.22 = 0.25

Jenis pembinaan (pb3) P11pb3 = 0.82 3.22 = 0.26

Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan (pb4) P11pb4 = 0.79 3.22 = 0.25

Tentukan kos (P12) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P12) = 0.83+0.81= 1.64

Data-data kos (pb1) P12pb1 = 0.83 1.64 Nilai di pasaran terkini (pb2) P12pb2 = 0.81 1.64 = 0.50 = 0.50

Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti (P13) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P13) = 0.82

Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack) (pb1)

P13pb1 =

0.82 0.82

= 1.00

125

Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) (P14) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P14) = 0.77+0.76 = 1.53

Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien (pb1) P14pb1 = 0.77 1.53 = 0.50

Keperluan klien (pb2) P14pb2 = 0.76 1.53 = 0.50

Sediakan jadual kerja (p15) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P15) = 0.80

Dokumen kontrak (pb1) P15pb1 = 0.80 0.80 = 1.00

Sediakan anggaran belanjawan (P16) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P16) = 0.81+0.80 = 1.62

Data-data kos (pb1) P16pb1 = 0.81 1.62 = 0.50

Jenis kontrak yang digunakan (pb2) P16pb2 = 0.80 1.62 = 0.50

126

Selia dan kawal penjadualan yang disediakan (P17) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P17) = 0.82+0.81 = 1.63

Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas (pb1) P17pb1 = 0.82 1.63 = 0.50

Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan (pb2) P17pb2 = 0.81 1.63 = 0.50

Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak (P18) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P18) = 0.79+0.78+0.69+0.77+0.78 = 3.81 Curiculum Vitae sub-kontraktor (pb1) P18pb1 = 0.79 3.81 = 0.21

Rekod-rekod kerja sub-kontraktor (pb2) P18pb2 = 0.78 3.81 = 0.21

Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas (pb4) P18pb4 = 0.77 3.81 = 0.20

Surat sokongan daripada pihak ketiga (pb5) P18pb5 = 0.78 3.81 = 0.21

127

Sediakan ringkasan projek (P19) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P19) = 0.82+0.81+0.80+0.80 = 3.24

Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas (pb1) P19pb1 = 0.82 3.24 = 0.25

Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan bagi projek yang lepas (pb2) P19pb2 = 0.81 3.24 = 0.25

Jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas (pb3) P19pb3 = 0.80 3.24 = 0.25

Skop kerja (pb4) P19pb4 = 0.80 3.24 = 0.25

Menganalisis risiko projek (P20) Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi proses (P20) = 0.77+0.74 = 1.52

Pengalaman mengenalpasti risiko (pb1) P20pb1 = 0.77 1.52 = 0.51

Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah (pb2) P20pb2 = 0.74 1.52 = 0.49

128

Hasil pengiraan pemberat bagi setiap pemboleh proses ditunjukkan di dalam Jadual 4.8.

Jadual 4.8 : Hasil Pengiraan Nilai Pemberat Pemboleh Proses

Pemboleh-Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Kenalpasti kehendak klien Ringkasan tender Ringkasan projek Dokumen tender Pengetahuan dalam bidang yang terlibat Pengalaman Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci Tentukan objektif projek Kenalpasti keutamaan objektif projek Kehendak klien Objektif pihak pengurusan Tentukan skop kerja Berupaya memahami pernyataan keperluan Pengetahuan dan pengalaman Dokumen projek-projek lepas Spesifikasi Pernyataan kerja Lukisan-lukisan Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan Membuat hirarki organisasi projek Hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat Pelan perlaksanaan Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja Pengetahuan dan pengalaman Dokumen tender Dokumen kontrak Skop kerja Lukisan-lukisan Spesifikasi Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti Maklumat di dalam struktur rangkaian logik kerja Carta organisasi projek Kenalpasti jumlah masa tempoh projek Dokumen kontrak Tentukan turutan aktiviti Pengalaman dan logik Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Tentukan jangkamasa aktiviti Pengalaman Jadual perancangan kerja bagi projek yang lepas Nilai produktiviti Nilai Pemberat

0.17 0.16 0.17 0.17 0.17 0.17 0.33 0.34 0.33 0.17 0.17 0.16 0.17 0.16 0.18 1.00 0.51 0.49 0.17 0.16 0.17 0.17 0.17 0.17 0.49 0.51 1.00 0.25 0.25 0.25 0.25 0.18 0.17 0.16

129 Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) Pengalaman dalam menentukan produktiviti Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Tentukan kos Data-data kos Nilai di pasaran terkini Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack) Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien Keperluan klien Sediakan jadual kerja Dokumen kontrak Sediakan anggaran belanjawan Data-data kos Jenis kontrak yang digunakan Selia dan kawal penjadualan yang disediakan Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan bagi projek yang lepas Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak Curriculum Vitae sub-kontraktor Rekod-rekod kerja sub-kontraktor Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas Surat sokongan daripada pihak ketiga Sediakan ringkasan projek Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan Jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas Skop kerja Menganalisis risiko projek Pengalaman mengenalpasti risiko Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah 0.16 0.17 0.17 0.25 0.25 0.26 0.25 0.50 0.50 1.00

0.50 0.50 1.00 0.50 0.50

0.50 0.50 0.21 0.21 0.20 0.21 0.25 0.25 0.25 0.25 0.51 0.49

Analisis-analisis yang telah dilaksanakan berjaya menentukan proses, pemboleh proses dan nilai pemberat bagi pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang diperlukan oleh alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

130

4.9

Kesimpulan Bab

Bab ini menjelaskan analisis yang dilakukan terhadap data-data yang diperolehi daripada soal selidik yang dilaksanakan. Objektif soal selidik adalah untuk mengenalpasti kepentingan proses dan kepentingan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan seperti yang diamalkan oleh kontraktor. Tiga analisis yang terlibat dalam mengenalpasti kepentingan proses dan pemboleh proses yang terlibat iaitu analisis kekerapan, analisis min dan analisis indeks kepentingan relatif. Hasil ketiga-tiga analisis menunjukkan kesemua dua puluh proses yang disenaraikan di dalam soal selidik adalah penting. Bagi pemboleh proses pula, terdapat satu pemboleh proses yang disenaraikan di dalam soal selidik telah dikenalpasti tidak penting dan telah disingkirkan.

Proses-proses dan pemboleh-pemboleh proses yang penting ini telah disusun mengikut indeks kepentingan relatif. Proses-proses dan pemboleh-pemboleh proses yang telah dikenalpasti penting diperlukan untuk membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Selain daripada itu, analisis bagi mendapatkan nilai pemberat bagi pemboleh-pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan juga ditunjukkan di dalam bab ini. Hasil analisis kemudiannya digunakan dalam pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang akan digunakan bagi menentukan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor. Bab seterusnya menjelaskan bagaimana pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dilaksanakan dalam kajian ini.

131

BAB 5

PEMBANGUNAN ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN

5.1

Pengenalan

Bab lima ini merupakan bab yang utama bagi kajian ini. Di dalam bab dua telah dijelaskan berkenaan kepentingan perancangan projek pembinaan terhadap kejayaan sesebuah projek pembinaan. Masalah berkaitan perancangan projek pembinaan telah menyumbang kepada kegagalan sesebuah projek pembinaan. Masalah ini boleh mengakibatkan klien menanggung kerugian dan imej kontraktor juga akan terjejas. Ini kerana perancangan projek tidak dapat disediakan dengan efektif sedangkan perancangan projek pembinaan merupakan alat yang digunakan untuk mengawal dan memantau perjalanan sesebuah projek pembinaan bagi memastikan objektif utama dapat dicapai dengan jayanya. Akibat daripada tiadanya proses penyediaan perancangan projek yang sistematik, perancangan projek gagal disediakan dengan berkesan. Apabila keadaan ini berlaku, kelancaran perlaksanaan projek ditapak bina akan terganggu. Sekiranya keadaan ini berterusan, situasi yang lebih kritikal boleh terjadi. Projek tidak dapat disiapkan mengikut matlamat yang telah ditetapkan oleh klien seterusnya projek akan gagal disiapkan atau juga akan terbengkalai bertahun lamanya.

Yang menjadi persoalan adalah, adakah masalah berkaitan penyediaan perancangan projek pembinaan boleh diatasi dan bagaimanakah kaedah yang boleh diambil. Beberapa kajian telah dijalankan sebelum ini bagi membantu mengurangkan masalah dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan di antaranya adalah seperti kajian oleh Akinsola et al (2000) dan kajian oleh Lahr dan Bletzinger

132

(2005). Persoalannya adakah dengan adanya usaha-usaha tersebut dapat membantu memudahkan penyediaan perancangan projek pembinaan? Oleh itu, dalam kajian ini satu alat bagi mengukur pemboleh proses penyediaan penyediaan perancangan projek pembinaan dibangunkan.

Di dalam bab lima ini akan memberikan penjelasan bagaimana alat pengukur ini dibangunkan. Persoalan yang timbul adalah bagaimana alat pengukur ini dapat membantu kontraktor menyediakan perancangan projek dengan lebih sistematik?. Kepentingan kajian ini adalah untuk membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dapat membantu kontraktor menyediakan perancangan projek pembinaan dan dapat mengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. Dengan menggunakan alat pengukur tersebut, kontraktor utama dapat mengenalpasti proses yang tidak berupaya seterusnya dapat mengukur tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek yang diamalkan olehnya. Sekiranya tidak berupaya kontraktor dapat mengenalpasti proses apa yang tidak berupaya dan pemboleh proses apa yang tidak dimilikinya. Ini dapat membantu kontraktor mengambil tindakan yang sewajarnya bagi meningkatkan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek yang diamalkan olehnya. Seterusnya dapat membantu menghasilkan perancangan projek yang lebih efektif dan efisyen.

5.2 Asas Pembangunan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

Alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan merupakan alat yang digunakan untuk mengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Pengukuran dibuat bagi menentukan tahap keupayaan proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan samada proses penyediaan tersebut cemerlang atau tidak memuaskan. Tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan tersebut dapat ditentukan dengan membuat pengukuran pemboleh proses yang diperlukan bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan tersebut. Oleh itu asas

133

pembinaan alat pengukur yang akan dibangunkan dalam kajian ini memerlukan elemen-elemen seperti berikut;

a. Proses penyediaan perancangan projek pembinaan. b. Pemboleh proses bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan. c. Kaedah pengukuran bagi mengukur pemboleh proses.

Asas pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah seperti di dalam Rajah 5.1.

Kaedah pengukuran pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan Proses yang terlibat di dalam penyediaan perancanga n projek pembinaan Pemboleh proses yang diperlukan oleh setiap proses yang terlibat di dalam penyediaan perancangan projek pembinaan

ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN

Rajah 5.1 : Asas Pembangunan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

Rajah 5.1 menunjukkan asas pembangunan alat pengukur pemboleh proses perancangan projek pembinaan. Di dalam Rajah 5.1 menunjukkan terdapat tiga elemen utama yang diperlukan bagi membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan tersebut iaitu proses penyediaan perancangan projek pembinaan, pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan kaedah pengukuran pemboleh proses penyediaan perancangan projek

134

pembinaan. Di dalam bab ini akan dijelaskan proses, pemboleh proses dan kaedah pengukuran tersebut dengan lebih terperinci.

5.3 Proses-Proses Yang Terlibat Dalam penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

Proses-proses yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek pembinaan telah dikenalpasti melalui kajian literatur dan dibincangkan di dalam bab dua yang lepas. Sebanyak dua puluh proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Setiap proses penyediaan perancangan projek pula memerlukan pemboleh proses yang membolehkan proses tersebut dapat dilaksanakan. Proses-proses yang terlibat tersebut adalah seperti yang diterangkan berikut;

5.3.1

Kenalpasti kehendak klien

Sebelum sesuatu projek pembinaan dijalankan, klien akan menerangkan kehendaknya kepada pihak-pihak yang terlibat. Pihak-pihak yang terlibat seperti Akitek, Jurutera dan Juruukur Bahan perlu memahami dan mengenalpasti kehendak klien terhadap hasil yang akan terlaksana nanti. Satu sesi taklimat oleh pihak klien akan diadakan diperingkat awal projek pembinaan. Pihak klien ini akan memberitahu segala kehendak klien yang perlu dicapai antaranya adalah seperti hasil rekabentuk projek yang akan dibangunkan, jangkamasa, kos serta kualiti projek terbabit.

5.3.2

Tentukan objektif projek

Objektif projek ditentukan oleh klien pada peringkat awal sesebuah projek pembinaan. Objektif utama yang sering ditekankan adalah berkaitan dengan kos yang terlibat, masa penyiapan, kualiti yang perlu dicapai, keselamatan di tapak bina dan juga faktor alam sekitar. Objektif ini perlu dicapai oleh kontraktor utama yang dilantik. Sebuah projek pembinaan yang berjaya adalah apabila dapat memenuhi dan mencapai objektif yang telah ditentukan oleh klien ini.

135

5.3.3

Tentukan skop kerja

Dalam sesebuah projek pembinaan terdapat berbagai kerja yang terlibat. Kerja-kerja ini perlu ditentukan skop kerja bagi setiap pihak yang terlibat untuk dilaksanakan.

5.3.4

Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek

Taktik dan strategi untuk melaksanakan projek perlu ditentukan bagi membantu memudahkan kerja dilaksanakan seterusnya untuk memastikan segala objektif yang telah ditentukan dapat dicapai dengan jayanya.

5.3.5

Membuat hirarki organisasi pihak yang terlibat

Oleh kerana terdapat pelbagai pihak yang terlibat dalam sesebuah projek pembinaan. Maka hirarki organisasi pihak yang terlibat ini perlu disediakan bagi memudahkan untuk mengenalpasti pihak-pihak yang terlibat. Siapa berada di bawah tanggungjawab siapa. Sekiranya berlaku sebarang masalah adalah lebih mudah untuk dirujuk dan dikenalpasti ianya merupakan tanggungjawab siapa dan kepada siapa perlu dilaporkan. Hirarki ini menunjukkan hubungan dan aliran tanggungjawab pihak-pihak yang terlibat dalam projek yang dilaksanakan.

5.3.6

Tentukan aktiviti dan menyediakan rangkaian kerja

Untuk menentukan aktiviti, segala aktiviti yang terlibat perlu disenaraikan terlebih dahulu. Ini bagi menentukan sempadan kerja bagi setiap aktiviti. Setelah aktiviti-aktiviti disenaraikan ianya disusun dalam bentuk struktur rangkaian kerja bagi memudahkan untuk melihat rangkaian kerja yang terlibat. Struktur rangkaian kerja ini terbahagi kepada beberapa kumpulan kerja utama dan kerja sampingan.

5.3.7

Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti

Setelah aktiviti ditentukan dan dibuat hirarki kerja, aktiviti tersebut perlu ditetapkan siapa yang akan bertanggungjawab untuk melaksanakannya. Individu

136

yang berkebolehan untuk melaksanakannya diberikan tugas tersebut mengikut pengetahuan, kemahiran dan pengalaman individu tersebut.

5.3.8

Kenalpasti jumlah masa tempoh projek

Tempoh masa yang diperlukan untuk menyiapkan kesemua aktiviti yang telah ditentukan terlibat dalam sesebuah projek perlu dikenalpasti semasa menyediakan perancangan projek. Jumlah tempoh yang terlibat merupakan tempoh yang diperlukan oleh sesebuah projek untuk dilaksanakan. Maklumat ini dapat membantu klien membuat sebarang keputusan yang berkaitan dengan projek yang hendak dilaksanakan olehnya.

5.3.9

Tentukan turutan aktiviti

Turutan aktiviti ditentukan bagi memastikan projek dapat disiapkan. Terdapat pelbagai teknik yang digunakan dalam menentukan turutan aktiviti ini dan perlu merujuk kepada pelbagai maklumat yang berkaitan.

5.3.10 Tentukan jangkamasa aktiviti

Jangkamasa bagi setiap aktiviti perlu ditentukan bagi membantu dalam mengenalpasti tempoh yang akan terlibat bagi sesebuah projek pembinaan. Penentuan jangkamasa aktiviti merupakan proses yang penting dalam menyediakan perancangan projek pembinaan. Penentuan jangkamasa aktiviti saling berkaitan dengan keputusan untuk menentukan sumber yang diperlukan dan seterusnya kos yang akan terlibat.

5.3.11 Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan)

Setiap aktiviti yang terlibat memerlukan sumber bagi membolehkan aktiviti dapat disiapkan. Sumber yang diperlukan bagi setiap aktiviti adalah buruh samada mahir atau kurang mahir, peralatan bagi memudahkan untuk membuat sesuatu aktiviti yang terlibat dan bahan yang diperlukan.

137

5.3.12 Tentukan kos

Setelah aktiviti, jangkamasa bagi setiap aktiviti, tempoh projek dan segala sumber yang diperlukan dikenalpasti. Jumlah kos yang diperlukan dapat ditentukan. Penentuan kos sangat penting kerana klien dapat mengetahui kos yang perlu diperuntukan bagi projek yang hendak dilaksanakan. Penentuan kos pada peringkat perancangan dapat membantu klien memantau dan mengawal wang yang diperlukan. Kesilapan dalam penentuan jumlah kos yang diperlukan akan mempengaruhi kejayaan projek kerana sekiranya kos yang tidak mencukupi akan menyebabkan aktiviti yang terlibat dalam menyiapkan projek tidak dapat dilaksanakan.

5.3.13 Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir bagi setiap aktiviti

Selain daripada menentukan jangkamasa bagi setiap aktiviti adalah perlu untuk menentukan tarikh mula dan tarikh akhir bagi setiap aktiviti. Penentuan tarikhtarikh ini membantu untuk mengenalpasti tarikh penyiapan secara keseluruhan sesebuah projek pembinaan.

5.3.14 Selaraskan dan buat pembetulan perkara-perkara yang telah ditentukan

Penyelarasan perlu dilakukan bagi perkara yang telah ditentukan untuk memudahkan penyediaan jadual kerja yang akan terlibat.

5.3.15 Sediakan jadual kerja mengikut yang telah diselaraskan

Jadual kerja ini akan digunakan bagi membantu memantau aktiviti-aktiviti yang berjalan di tapak bina. Dengan adanya jadual kerja pemantauan lebih mudah dilakukan kerana maklumat yang berkaitan terdapat di dalam jadual kerja. Jadual kerja ini perlulah fleksibel iaitu mudah diubah mengikut keadaan sebenar di tapak bina. Jadual ini boleh disediakan dengan bantuan perisian komputer seperti Microsoft Project, Primavera dan Suretrack.

138

5.3.16 Sediakan anggaran belanjawan projek

Anggaran belanjawan projek penting kerana ianya akan menentukan aliran tunai kewangan sesuatu projek. Pihak klien dapat mengetahui berapa banyak dan bila wang yang terlibat untuk projek tersebut. Anggaran belanjawan terdiri daripada kos untuk sumber dan juga kos tidak langsung yang terlibat dengan projek.

5.3.17 Selia dan kawal penjadualan yang dibuat

Perubahan mungkin akan berlaku pada skop kerja. Pengurus Projek perlu membuat pelarasan bagi memastikan ianya tidak akan mengganggu perjalanan kerja agar dapat disiapkan mengikut yang telah dijadualkan. Asas dan sasaran penjadualan ini perlu disimpan dan semakan perlu dilabelkan atau ditandakan mengikut turutan. Nota perlu dibuat bagi merekodkan perubahan seperti siapa yang terlibat dan apa yang menyebabkan jadual tersebut berubah. Maklumat-maklumat ini penting sebagai bahan bukti sekiranya berlaku sebarang pertikaian di masa akan datang.

5.3.18 Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak

Tidak semua kerja projek dapat dilaksanakan oleh kontraktor utama. Oleh itu, sub-kontraktor diperlukan terutama bagi kerja-kerja yang memerlukan kepakaran khusus seperti kerja-kerja pemasangan bagi pekhidmatan bangunan iaitu bekalan air, elektrik dan juga lif. Terdapat dua jenis sub-kontraktor yang terlibat dalam sesebuah projek pembinaan iaitu yang dilantik oleh klien sendiri atau juga yang dilantik oleh kontraktor utama. Bagi jenis sub-kontraktor yang perlu dilantik oleh kontraktor utama, kontraktor utama perlu memilih dan memantau sub-kontraktor ini. Proses ini perlu diambilkira semasa penyediaan perancangan projek pembinaan kerana kerjakerja yang dilaksanakan oleh sub-kontraktor ini mempengaruhi perlaksanaan kerjakerja kontraktor utama juga. Seterusnya kontraktor perlu menyelia sub-kontraktor yang dilantiknya.

139

5.3.19 Sediakan ringkasan projek

Ringkasan projek perlu disediakan untuk diserahkan kepada klien yang menjelaskan ringkasan bagi projek yang dilaksanakan.

5.3.20 Menganalisis risiko

Analisis risiko merupakan penilaian terhadap halangan-halangan dan rintangan-rintangan atau masalah-masalah yang mungkin terdapat dalam melaksanakan projek. Penganalisaan risiko biasanya akan memberikan beberapa keadaan yang kemungkinan akan wujud. Antaranya ialah seperti keadaan yang akan melibatkan kerja-kerja di laluan kritikal, kerja-kerja yang melibatkan pihak ketiga atau pihak luar dan lain-lain. Rancangan tindakan akan dikenalpasti dan disediakan semasa menganalisis risiko yang mungkin terlibat dalam projek yang akan dilaksanakan.

5.4

Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan.

Setiap proses yang terlibat atau yang diperlukan dalam penyediaan perancangan projek pembinaan memerlukan pemboleh proses bagi membolehkan proses-proses tersebut dilaksanakan. Pemboleh-pemboleh proses yang diperlukan dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan dikenalpasti dalam kajian literatur. Pemboleh-pemboleh proses perlu dikategorikan mengikut proses masingmasing. Oleh itu, pemboleh-pemboleh proses tersebut dikategorikan mengikut proses masing-masing dengan merujuk kerangkakerja yang telah dibangunkan oleh Project Management Body of Knowledge atau singkatannya ialah PMBOK. Ini adalah kerana PMBOK merupakan satu bidang ilmu yang telah diiktiraf oleh Institut Pengurusan Projek (PMI Standard Committee, 2000). Walaubagaimanapun alat pengukur yang dibangunkan dalam kajian ini telah mengubahsuai sedikit dengan menambah beberapa elemen pada kerangkakerja daripada PMBOK tersebut bagi menyesuaikan dengan alat pengukur yang dibangunkan dan kesesuaian amalan industri pembinaan di Malaysia. Kemudiannya,

140

temu bual dilaksanakan bagi menentukan pemboleh proses bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

5.5

Kaedah Pengukuran

Terdapat kaedah pengukuran yang telah dibangunkan oleh kajian-kajian sebelum ini bagi mengukur keupayaan. Dalam kajian ini keupayaan yang diukur adalah keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Keen dan McDonald (2000), mendefinisikan keupayaan proses sebagai gabungan di antara aset ketara dan aset tidak ketara yang dimiliki oleh sesebuah syarikat yang digunakan bagi menjalankan sesuatu perniagaan. Secara amnya kaedah pengukuran adalah satu kaedah atau cara bagi mengukur sesuatu untuk menentukan tahap sesuatu perkara. Kaedah pengukuran yang terlibat di dalam alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan melibatkan aplikasi formula-formula. Formula-formula tersebut diaplikasikan daripada analisis teknik nilai pelbagai sifat atau MAVT.

5.6

Pembangunan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan

Perancangan Projek Pembinaan

Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan adalah merupakan satu alat pengukur yang dibangunkan untuk membantu kontraktor mengukur keupayaan proses penyediakan perancangan projek yang dimiliki olehnya. Keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor diukur dengan membuat pengukuran terhadap pemboleh proses yang diperlukan oleh setiap proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan.

Dalam kajian ini terdapat sembilan elemen yang diperlukan untuk pembangunan alat pengukur pemboleh proses perancangan projek. Elemen-elemen tersebut adalah seperti : a. senarai proses; b. senarai pemboleh proses;

141

c. markah penilaian untuk setiap pemboleh proses; d. nilai pemberat pemboleh proses; e. nilai setiap pemboleh proses; f. nilai setiap proses; g. nilai proses keseluruhan; h. nilai keupayaan proses; dan i. kategori tahap keupayaan proses.

Bagi membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan ini, beberapa langkah diperlukan. Langkah-langkah yang terlibat adalah seperti yang akan diterangkan berikut.

5.7

Langkah-Langkah Yang Terlibat Dalam Pembangunan Alat Pengukur

Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

Dalam membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan, terdapat beberapa langkah yang terlibat. Bagi memudahkan untuk menerangkan langkah-langkah yang terlibat contoh alat yang dibangunkan digunakan. Contoh alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan bersama langkah-langkah yang terlibat bagi membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah seperti yang ditunjukkan di dalam Rajah 5.2.

142

ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN PROSES DAN PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN PEMBERAT PEMBOLEH PROSES (WEij) MARKAH PENILAI NILAI PEMBOLEH PROSES (Eij) NILAI PROSES

(Pij) (Meij)

Langkah pertama : Senarai Proses

Langkah ketiga : Nilai pemberat

Langkah kedua : Senarai Pemboleh Proses

Langkah keempat : Markah yang diberikan oleh penilai

Langkah kelima : Formula bagi pengiraan nilai pemboleh proses Langkah ketujuh : Formula bagi pengiraan nilai proses keseluruhan

Langkah keenam : Formula bagi pengiraan nilai proses

Langkah kelapan : Formula bagi pengiraan nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan

Langkah kesembilan : Kategori Tahap Keupayaan Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

Rajah 5.2 : Langkah-Langkah Bagi Pembangunan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

Rajah 5.2 menunjukkan langkah-langkah yang terlibat dalam pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Contoh alat pengukur tersebut digambarkan bagi memudahkan untuk menunjukkan langkah-

143

langkah yang terlibat dalam menghasilkan alat pengukur yang dibangunkan. Terdapat sembilan langkah yang terlibat dalam pembangunan alat pengukur tersebut. Langkah pertama merupakan mengenalpasti senarai proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan, langkah kedua adalah mengenalpasti pemboleh proses bagi setiap proses penyediaan yang terlibat dan langkah ketiga pula merupakan pembinaan nilai pemberat bagi setiap pemboleh proses.

Langkah seterusnya iaitu langkah keempat adalah menentukan markah yang akan digunakan oleh penilai bagi mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Manakala langkah kelima merupakan aplikasi formula bagi mendapatkan nilai pemboleh proses. Seterusnya langkah keenam iaitu aplikasi formula bagi mendapatkan nilai bagi setiap proses. Formula bagi mendapatkan nilai proses secara keseluruhan diaplikasikan di dalam langkah ketujuh. Seterusnya langkah kelapan adalah aplikasi formula bagi mendapatkan nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Langkah yang terakhir iaitu langkah kesembilan dalam pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan ini adalah menentukan kategori bagi nilai tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Penjelasan mengenai setiap langkah yang terlibat dalam pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah seperti diterangkan berikut.

5.7.1

Langkah pertama : mengenalpasti senarai proses yang terlibat dalam

penyediaan perancangan projek pembinaan

Langkah pertama iaitu mengenalpasti senarai proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan ditentukan dengan melaksanakan kajian literatur dan soal selidik. Kajian literatur dilaksanakan bagi mengenalpasti prosesproses yang terlibat secara teori. Soal selidik pula bagi mengenalpasti dan mengesahkan proses-proses yang telah dikenalpasti dalam kajian literatur adalah merupakan proses-proses yang penting dan diamalkan oleh kontraktor industri pembinaan di Malaysia dalam penyediaan perancangan projek pembinaan.

144

5.7.2

Langkah kedua : mengenalpasti pemboleh proses bagi setiap proses

penyediaan perancangan projek pembinaan

Di dalam langkah kedua yang terlibat untuk pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan ini pula, pembolehpemboleh proses yang diperlukan dikenalpasti. Senarai pemboleh-pemboleh proses tersebut dikenalpasti melalui kajian literatur. Setelah senarai pemboleh-pemboleh proses diperolehi melalui kajian literatur, adalah perlu menentukan pembolehpemboleh proses mengikut proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Pemboleh-pemboleh proses ditentukan mengikut setiap proses dikenalpasti dan ditentukan melalui temu bual bersama pakar yang terlibat secara langsung dengan penyediaan perancangan projek pembinaan.

5.7.3

Langkah ketiga : pembangunan nilai pemberat bagi setiap pemboleh proses

Seperti yang telah dijelaskan, setiap proses dan pemboleh yang telah dikenalpasti di dalam langkah pertama dan kedua tersebut memerlukan nilai tertentu bagi tujuan pengukuran. Untuk mendapatkan nilai tersebut nilai pemberat bagi pemboleh proses perlu dibangunkan. Nilai pemberat menggambarkan tahap penilaian seorang responden berbanding dengan responden yang lain. Langkah ketiga adalah melibatkan pembangunan nilai pemberat bagi setiap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Formula yang digunakan dalam kajian ini bagi mendapatkan nilai pemberat bagi pemboleh proses adalah merupakan formula yang sama yang telah digunakan dalam beberapa kajian sebelum ini (seperti yang telah diterangkan sebelum ini dibawah tajuk Analisis Teknik Nilai Pelbagai Sifat iaitu di dalam bab Kaedah Kajian). Nilai pemberat bagi pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan diperolehi dengan membahagikan indeks kepentingan relatif bagi setiap pemboleh proses bagi proses tersebut dengan jumlah indeks kepentingan relatif bagi kesemua pemboleh proses berkenaan. Formula yang digunakan bagi mendapatkan nilai pemberat pemboleh proses adalah;

145

WEij = Pij Pijx Di mana; WEij = Pemberat bagi setiap pemboleh proses. Pij = Indeks kepentingan relatif bagi setiap pemboleh proses. Pijx = Jumlah indeks kepentingan relatif pemboleh proses bagi setiap proses.

Pembangunan nilai pemberat bagi setiap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan ini adalah dengan menggunakan indeks kepentingan relatif. Oleh itu, formula indeks kepentingan relatif diperlukan terlebih dahulu. Analisis indeks kepentingan relatif bagi setiap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan ini diukur dengan menggunakan formula indeks kepentingan relatif seperti berikut ;

Indeks kepentingan relatif = 1(n1)+2(n2)+3(n3)+4(n4)+5(n5) / 5(n1+n2+n3+n4+n5)

Di mana n1 hingga n5 adalah bilangan responden yang menyatakan skala yang diberikan iaitu skala 1 hingga skala 5. Nilai 1 adalah bagi sangat tidak penting dan nilai 5 adalah bagi sangat penting. Holt et al (1996) menyatakan, formula tersebut memberikan indeks bermula dari 0.2 hingga 1.0. Di mana 0.2 menunjukkan kekuatan yang minima dan 1.0 merupakan kekuatan yang maksima. Bagi kajian ini kekuatan tersebut merujuk kepada kekuatan kepentingan bagi proses dan bagi pemboleh proses. Beberapa kajian sebelum ini yang telah menggunakan formula indeks tersebut adalah seperti Bubshait dan Al-Mushaid (1991), Shash (1993), Kometa et al (1994) dan Holt (1996).

Maka dengan itu, bagi mendapatkan nilai pemberat pemboleh proses adalah dengan membahagikan indeks kepentingan relatif bagi setiap pemboleh proses yang diperolehi dengan menggunakan formula indeks kepentingan relatif seperti yang telah diterangkan dengan jumlah indeks kepentingan relatif bagi kesemua pemboleh proses bagi proses yang berkenaan.

146

5.7.4

Langkah keempat : menentukan markah untuk mengukur pemboleh

proses penyediaan perancangan projek pembinaan

Markah yang disediakan di dalam alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan merupakan markah yang akan digunakan oleh penilai semasa mengukur pemboleh proses pembinaan yang dimiliki oleh kontraktor. Markah-markah tersebut adalah seperti berikut; a. 0 markah sekiranya kontraktor tidak memiliki pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. b. 1 markah sekiranya kontraktor memiliki tetapi tidak lengkap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. c. 2 markah sekiranya kontraktor memiliki dengan lengkap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

5.7.5

Langkah kelima : aplikasi formula bagi mendapatkan nilai pemboleh proses

Bagi mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan, nilai bagi setiap pemboleh merupakan nilai yang diperlukan. Untuk mendapatkan nilai bagi setiap pemboleh proses ini, formula diperlukan. Seterusnya di dalam langkah kelima pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan, formula bagi nilai pemboleh proses perlu ditentukan. Formula yang diaplikasikan bagi mendapatkan nilai pemboleh proses adalah seperti berikut;

Eij = WEij X Meij

Iaitu; pemberat pemboleh proses yang telah dibangunkan di dalam alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan didarabkan dengan markah yang diberikan oleh penilai. Di mana; Eij = Nilai pemboleh proses

WEij = Pemberat pemboleh proses Meij = Markah yang diberikan oleh penilai

147

Nilai pemberat bagi pemboleh proses diperolehi daripada formula seperti yang telah diterangkan di langkah ketiga sebelum ini. Manakala markah yang diberikan oleh penilai merupakan markah yang diberikan oleh penilai semasa mengukur setiap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan mengikut senarai pemboleh proses yang terdapat di dalam alat pengukur tersebut. Markah yang diberikan oleh penilai yang mengukur pemboleh proses tersebut adalah markah yang telah disediakan atau yang terdapat di dalam alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan. Markah yang disediakan tersebut adalah seperti yang diterangkan di dalam langkah keempat.

5.7.6 proses.

Langkah keenam : aplikasi formula bagi mendapatkan nilai bagi setiap

Langkah seterusnya adalah langkah keenam iaitu langkah bagi mendapatkan nilai bagi setiap proses pula. Formula yang diaplikasikan bagi pengiraan untuk mendapatkan nilai bagi setiap proses adalah; Pij = Eij / 2

Iaitu dengan menjumlah nilai pemboleh proses bagi kesemua pemboleh proses yang diperlukan oleh proses tersebut dan dibahagikan dengan 2.

Di mana; Pij Eij Eij = Nilai bagi setiap proses = Jumlah nilai pemboleh proses = Nilai pemboleh proses

Eij1 + Eij2 + Eij3.. = Bilangan pemboleh proses bergantung kepada bilangan pemboleh proses yang diperlukan oleh proses tersebut.

Nilai pemboleh proses diperolehi adalah dengan menggunakan formula seperti yang diterangkan di dalam langkah sebelum ini iaitu langkah kelima. Nilainilai bagi pemboleh-pemboleh proses ini kemudiannya dijumlahkan dan dibahagikan dengan 2 bagi mendapatkan nilai bagi setiap proses yang terlibat dalam penyediaan

148

perancangan projek pembinaan seperti yang disenaraikan di dalam alat pengukur yang dibangunkan ini.

5.7.7

Langkah ketujuh: aplikasi formula bagi mendapatkan nilai proses secara keseluruhan.

Nilai proses secara keseluruhan diperolehi dengan mengaplikasikan formula berikut; Pijk = Pij Pij = Pij1 + Pij2..Pij20 Iaitu menjumlah nilai bagi kesemua proses Di mana; Pijk Pij1Pij20 dikenalpasti) = Nilai bagi keseluruhan proses = Nilai setiap proses (terdapat 20 proses penyediaan yang telah

Nilai-nilai bagi kesemua proses yang telah dikira dengan menggunakan formula seperti yang diterangkan di dalam langkah keenam dijumlahkan bagi mendapatkan nilai bagi keseluruhan proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Sebanyak dua puluh proses yang terlibat seperti yang disenaraikan di dalam alat pengukur yang dibangunkan ini.

5.7.8

Langkah kelapan : aplikasi formula bagi mendapatkan nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Langkah yang kelapan adalah bagi mendapatkan nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Kepentingan kajian yang diperolehi daripada hasil pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan ini adalah dapat mengukur tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dimiliki

149

oleh kontraktor utama. Oleh itu, satu nilai diperlukan bagi menentukan tahap keupayaan tersebut. Nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan dapat dikira dengan menggunakan formula yang diaplikasikan di dalam langkah kelapan pembangunan alat pengukur ini. Formula pengiraannya adalah seperti berikut;

PEijk = (Pijk / 20) X 100 Iaitu, membahagikan nilai bagi keseluruhan proses dengan bilangan proses dan didarab dengan 100 (bagi mendapatkan nilai dalam peratusan). Di mana; PEijk Pijk = Nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan

= Nilai bagi keseluruhan proses

Nilai bagi keseluruhan proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan dikira dengan menggunakan formula yang diaplikasikan di dalam langkah ketujuh sebelum ini. Nilai bagi keseluruhan proses tersebut kemudiannya dibahagikan dengan bilangan proses yang terlibat. Di dalam alat pengukur yang dibangunkan ini, proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan adalah sebanyak dua puluh proses. Oleh itu nilai bagi keseluruhan proses yang diperolehi dibahagikan dengan dua puluh. Oleh kerana nilai yang diperlukan merupakan nilai berbentuk peratusan, maka nilai tersebut kemudiannya didarabkan dengan 100.

5.7.9

Langkah kesembilan : menentukan nilai bagi tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Langkah terakhir yang terlibat dalam pembinaan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan ini adalah menentukan nilai untuk kategori tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dimiliki oleh kontraktor. Setelah nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan diperolehi daripada pengiraan yang dibuat seperti yang

150

diterangkan, keupayaan proses penyediaan yang dimiliki oleh kontraktor dapat dikenalpasti.

Kategori keupayaan proses penyediaan bagi kajian ini melibatkan empat tahap iaitu cemerlang, memuaskan, kurang memuaskan dan tidak memuaskan. Cemerlang bermaksud kontraktor mempunyai proses yang berupaya menyediakan perancangan projek, memuaskan bermaksud masih terdapat beberapa proses yang perlu diberi perhatian, kurang memuaskan bermaksud kontraktor perlu mengambil tindakan yang sepatutnya bagi memastikan kontraktor dapat menyediakan perancangan projek pembinaan. Manakala tidak memuaskan bermaksud kontraktor tidak mempunyai proses yang berupaya untuk menyediakan perancangan projek pembinaan.

Dalam kajian ini penentuan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan pojek pembinaan dibangunkan berdasarkan percentiles. Percentiles digunakan untuk menentukan markah yang boleh membezakan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. Percentiles membahagikan kategori kepada 4 kategori yang bermaksud setiap kategori mempunyai 25% daripada data atau markah daripada keseluruhan data atau markah. Oleh itu, pembahagian kategori di dalam kajian ini adalah seperti berikut; kategori tertinggi (cemerlang), sederhana tinggi (memuaskan), sederhana (kurang memuaskan) dan rendah (tidak memuaskan).

Maka, penentuan kategori keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan bagi alat mengkur yang dibangunkan berdasarkan pembahagian markah mengikut percentiles adalah seperti berikut : a. Markah bagi kategori tidak memuaskan = 0% - 25% b. Markah bagi kategori kurang memuaskan = 26% - 50% c. Markah bagi kategori memuaskan = 51% - 75% d. Markah bagi kategori cemerlang = 76% - 100%

Alat pengukur ini dapat menunjukkan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan secara keseluruhan. Selain daripada itu, alat pengukur ini juga dapat menunjukkan keupayaan bagi setiap proses dengan melihat

151

nilai yang diperolehi bagi setiap proses (setelah membuat pengiraan seperti yang diterangkan pada langkah keenam). Sekiranya nilai sesuatu proses tersebut kurang daripada 1.00 ini bermakna proses tersebut tidak berupaya. Bagi proses yang mempunyai nilai pengiraan markah kurang daripada 1.00 bermakna proses ini perlu diambil perhatian dan tindakan oleh kontraktor tersebut.

5.8

Kaedah Penggunaan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan

Perancangan Projek Pembinaan

Setelah alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dibangunkan, adalah perlu diterangkan bagaimana membuat pengukuran pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dengan menggunakan alat pengukur tersebut. Rajah 5.3 berikut menggambarkan langkah-langkah bagi mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dengan menggunakan contoh alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dibangunkan.

152

CONTOH : ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN PROSES DAN PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN Kenalpasti kehendak klien Ringkasan tender Ringkasan projek Dokumen tender Pengetahuan dalam bidang yang terlibat Pengalaman Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci 0.17 0.16 0.17 PEMBERAT PEMBOLEH PROSES (WEij) MARKAH PENILAI NILAI PEMBOLEH PROSES (Eij) NILAI PROSES Langkah pertama : Penilai menilai setiap pemboleh proses dengan memberikan markah mengikut markah yang disediakan Langkah kedua : Mendapatkan nilai pemboleh proses. Langkah ketiga : Mendapatkan nilai proses Pij1 Langkah keempat : Mendapatkan nilai proses keseluruhan

(Meij)

(Pij)

0.17 0.17

0.17 Eij1

NILAI PROSES KESELURUHAN (Pijk) =

NILAI KEUPAYAAN PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN (PEijk) =

KATEGORI TAHAP KEUPAYAAN PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN

Langkah kelima: Mendapatkan nilai keupayaan proses penyediaan perancangan Langkah projek keenam: pembinaan Menentukan kategori tahap keupayaan

Rajah 5.3 : Langkah-Langkah Bagi Mengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

153

Rajah 5.3 pula menggambarkan langkah-langkah yang terlibat bagi mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dengan menggunakan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan. Terdapat enam langkah yang terlibat iaitu mendapatkan menilai setiap pemboleh proses, mendapatkan nilai pemboleh proses, mendapatkan nilai proses, mendapatkan nilai proses keseluruhan, mendapatkan nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan menentukan kategori tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Hasil daripada pengukuran dengan menggunakan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan tersebut dapat ditentukan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan dengan melihat hasil pengiraan yang diperolehi daripada langkah kelima. Rajah 5.3 tersebut juga menggambarkan contoh alat pengukur yang dibangunkan yang mempunyai senarai proses dan pemboleh proses serta ruang-ruang bagi pengukuran dan pengiraan yang terlibat. Di dalam Rajah 5.3 tersebut hanya ditunjukkan contoh bagi satu proses sahaja. Alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan sebenar yang dibangunkan tersenarai sebanyak dua puluh proses.

Berikut diterangkan langkah-langkah bagi mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dengan menggunakan alat pengukur tersebut iaitu dengan merujuk kepada Rajah 5.3;

1) Langkah pertama : Mendapatkan markah penilaian. Penilai akan memberikan markah bagi setiap pemboleh proses yang dinilai iaitu 0markah sekiranya kontraktor tiada memiliki pemboleh proses, 1 markah sekiranya kontraktor memiliki pemboleh proses tetapi tidak lengkap dan 2 markah sekiranya memiliki pemboleh proses dengan lengkap.

2) Langkah kedua : Mendapatkan nilai pemboleh proses. Markah yang diberikan oleh penilai didarabkan dengan pemberat pemboleh proses yang telah dibangunkan di dalam alat pengukur tersebut bagi mendapatkan nilai bagi setiap pemboleh proses.

154

3) Langkah ketiga : Mendapatkan nilai proses. Nilai pemboleh proses yang diperolehi di langkah kedua dijumlahkan kemudian dibahagikan dengan 2 bagi mendapatkan nilai bagi setiap proses. Formula pengiraannya adalah seperti yang diterangkan sebelum ini iaitu di dalam langkah keenam aplikasi formula bagi mendapatkan nilai bagi setiap proses.

4) Langkah keempat : Mendapatkan nilai proses keseluruhan. Nilai proses keseluruhan diperolehi dengan menjumlahkan nilai bagi kesemua proses. Formula pengiraannya adalah seperti diterangkan di dalam langkah ketujuh pembangunan alat pengukur iaitu langkah bagi aplikasi formula bagi mendapatkan nilai proses secara keseluruhan.

5) Langkah kelima : Mendapatkan nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan diperolehi dengan membahagikan nilai bagi keseluruhan proses dengan bilangan proses dan didarab dengan 100 iaitu untuk mendapatkan nilai dalam peratusan. Formula pengiraannya adalah seperti di dalam langkah kelapan pembangunan alat pengukur yang telah diterangkan sebelum ini.

6) Langkah keenam : Menentukan kategori tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Setelah nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan diperolehi, kategori tahap keupayaan seperti yang telah disediakan di dalam alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan tersebut dirujuk. Ia bagi menentukan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dimiliki oleh kontraktor berada di tahap cemerlang atau sebaliknya.

155

5.9

Kesimpulan Bab

Alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek merupakan alat yang dibangunkan untuk membantu mengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dimiliki oleh pihak yang menyediakan perancangan atau juga yang dimiliki oleh kontraktor utama. Tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek dapat dikenalpasti dengan membuat pengukuran terhadap pemboleh proses bagi setiap proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan.

Alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan mengandungi senarai proses dan pemboleh proses penyediaan mengikut proses serta beberapa formula bagi mendapatkan nilai yang dapat menentukan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Formula-formula yang telah digunakan dalam beberapa kajian sebelum ini iaitu kajian-kajian yang membina model bagi mengukur keupayaan telah digunakan di dalam formula-formula yang terlibat di dalam alat pengukur ini. Kaedah bagaimana untuk melaksanakaan pengukuran dengan menggunakan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan juga telah diterangkan di dalam bab ini. Bab yang seterusnya akan membincangkan pengesahan alat pengukur yang telah dibangunkan dalam kajian ini.

156

BAB 6

PENGESAHAN ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN

6.1

Pengenalan

Bab ini membincangkan pengesahan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Setelah alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dibangunkan, ia perlu disahkan. Pengesahan alat pengukur diperlukan bertujuan untuk memastikan hasil kajian yang diperolehi boleh digunapakai oleh industri pembinaan amnya dan pihak yang membuat penilaian terhadap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan khasnya. Pengesahan kajian dilakukan bagi mendapatkan persetujuan dan mengenalpasti tahap kesesuaian alat yang telah dibangunkan. Kajian kes telah dikenalpasti sebagai kaedah untuk pengesahan kajian.

6.2

Pengesahan Kajian

Pengesahan kajian adalah untuk membuat perbandingan di antara model sistem yang telah dicadangkan dengan model sistem yang sediada. Checkland dan Scholes (1990) telah memperkenalkan beberapa teknik untuk menilai model sistem yang memfokuskan satu strategi iaitu membandingkan sistem yang baru dikembangkan dengan yang digunakan pada masa kini. Model tersebut dibandingkan

157

dengan situasi persoalan sebenar untuk mengenal pasti dan menilai perubahanperubahan yang memungkinkan diperkenalkan di dalam sesebuah organisasi.

Tujuan pengesahan kajian dilaksanakan di dalam kajian ini adalah untuk menguji kesesuaian dan kebolehgunaan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dibangunkan oleh kontraktor di dalam industri pembinaan iaitu untuk mengesahkan rekabentuk alat pengukur, markah yang perlu digunakan untuk mengukur pemboleh proses yang terlibat, kaedah pengiraan yang disediakan dan kategori tahap keupayaan proses yang disediakan berdasarkan kepada hasil pengiraan nilai yang diperolehi. Selain daripada itu untuk mendapatkan persetujuan dan menguji tahap kesesuaian alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dibangunkan untuk industri pembinaan. Sumbangan yang dijangkakan daripada hasil kajian ini adalah alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang akan digunakan oleh pihak yang membuat penilaian terhadap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor.

6.2.1

Kajian kes

Kajian ini memilih kajian kes sebagai kaedah untuk pengesahan hasil kajian. Perkara utama di dalam penilaian perbandingan adalah untuk mendapatkan maklumbalas berkenaan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dibangunkan daripada pihak yang terlibat secara langsung dengan penyediaan perancangan projek pembinaan. Di dalam mengenalpasti dan memilih kes untuk kajian, isu utama yang diambil kira ialah memahami unit atau perkara yang hendak dianalisis. Pemilihan perkara yang hendak dikaji ditentukan oleh tujuan dan objektif kajian (Griffith dan Watson, 2008). Kajian yang dilaksanakan ini adalah untuk mengenalpasti penilaian yang dilakukan terhadap proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor. Oleh itu, kajian kes adalah terhadap pihak yang menyediakan perancangan projek pembinaan yang bekerja di dalam organisasi kontraktor.

158

6.2.2

Sumber data kajian

Sumber data kajian diperolehi melalui beberapa kajian kes yang dipilih. Dokumen cadangan diperlukan sebagai alat bagi mendapatkan data melalui kajian kes ini. Mengikut Kendall dan Kendall (1992), antara kandungan dokumen cadangan tersebut adalah seperti, a) surat makluman, b) tajuk kajian, c) senarai kandungan, d) ringkasan kajian, e) kerangka kajian bersama lampiran yang berkaitan, f) maklumat terperinci hasil yang diperoleh, g) hasil pilihan h) cadangan i) ringkasan dan j) lampiran. Kajian kes ini bertujuan sebagai mendapatkan pengesahan terhadap alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan. Oleh itu, dokumen cadangan yang akan digunakan sebagai alat untuk mendapatkan data dalam kajian kes yang dilaksanakan ini adalah seperti berikut; surat makluman kajian yang dilaksanakan, tajuk kajian, pengenalan, ringkasan kajian, hasil yang dibangunkan bersama dengan soalan-soalan untuk dinilai oleh pihak yang menyediakan perancangan projek pembinaan dan lampiran iaitu alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dibangunkan.

6.2.3

Kontraktor yang terlibat di dalam kajian kes

Dokumen cadangan untuk pengesahan kajian digunakan di dalam kajian kes. Sesi temubual dijalankan terhadap kontraktor yang telah dipilih di dalam kajian kes bagi mendapatkan data. Ciri-ciri kontraktor yang dipilih ini adalah seperti ditunjukkan di dalam Jadual 6.1. Jadual 6.1 menunjukkan organisasi kontraktor yang dipilih merupakan kontraktor yang berdaftar dengan CIDB dibawah Gred 7 iaitu seramai empat organisasi. Kesemua organisasi kontraktor tersebut beribu pejabat di Kuala Lumpur dan Selangor dan satu organisasi kontraktor tersebut merupakan organisasi bertaraf antarabangsa iaitu yang mempunyai pengalaman terlibat di dalam beberapa projek di luar negara. Pihak yang ditemubual di dalam kajian kes merupakan Juruukur Bahan, Pengurus Projek dan Jurutera yang terlibat secara langsung di tapak bina projek pembinaan. Mereka ini mempunyai pengalaman dalam industri pembinaan di antara 5 tahun hingga 11 tahun dan mempunyai pengalaman menyediakan perancangan projek pembinaan di antara 5 tahun hingga 6 tahun.

159

Kontraktor-kontraktor tersebut merupakan organisasi yang menjalankan projek bangunan dan projek kejuruteraan awam.

Jadual 6.1 : Ciri-ciri pihak yang menyediakan perancangan projek pembinaan. Ciri-ciri / Kontraktor A B C D

Gred Pendaftaran.

G7

G7

G7

G7

Tahun pengalaman dalam industri pembinaan.

11 Tahun

10 Tahun

5 Tahun

5 Tahun

Tahun pengalaman menyediakan perancangan projek pembinaan.

6 Tahun

5 Tahun

5 Tahun

5 Tahun

6.2.4

Analisis data kajian kes

6.2.4.1 Penilaian terhadap keupayaan kontraktor menyediakan perancangan projek pembinaan

Daripada empat kontraktor di dalam kajian kes, kesemua kontraktor membuat penilaian terhadap keupayaannya di dalam menyediakan perancangan projek pembinaan. Mereka membuat penilaian dengan melihat kepada jumlah nilai kontrak yang terlibat, jangkamasa penyiapan, aliran tunai dan membandingkan jadual kerja yang dihasilkan dengan kerja sebenar di tapak bina.

Kontraktor-kontraktor di dalam kajian kes ini menyatakan mereka membuat penilaian keupayaan mereka menyediakan perancangan projek pembinaan dengan melaksanakan post-mortem setelah sesuatu projek siap, pengalaman lepas dan skop projek yang terlibat.

160

6.2.4.2 Penilaian terhadap proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor.

Hasil maklumat yang diperolehi daripada kajian kes mendapati tiada yang membuat penilaian terhadap proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh mereka.

6.2.4.3 Penilaian terhadap alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Penilaian alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dibangunkan ini adalah untuk menilai beberapa perkara iaitu rekabentuk alat pengukur, markah yang disediakan di dalam alat pengukur yang perlu diberikan oleh pihak yang membuat penilaian, kaedah pengiraan alat pengukur dan kategori keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Berdasarkan kepada alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan, kesemua kontraktor di dalam kajian kes menyatakan rekabentuk alat tersebut mudah difahami untuk membuat pengukuran. Seorang kontraktor menyatakan rekabentuk alat tersebut tidak mudah difahami sekiranya tidak mempunyai pengalaman bagi projek-projek tertentu.

Bagi penilaian terhadap markah yang disediakan di dalam alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan tersebut, seramai tiga kontraktor di dalam kajian kes ini menyatakan bahawa markah penilaian bagi pemboleh proses tersebut mudah digunakan untuk memberikan markah semasa membuat penilaian Seorang kontraktor menyatakan bahawa markah yang disediakan tidak mudah untuk mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan memberikan cadangan agar skala bagi markah yang digunakan perlu ditambah. Kaedah pengiraan yang dibina juga dinyatakan sebagai mudah untuk membuat pengiraan oleh tiga kontraktor daripada mereka yang ditemui. Manakala seorang kontraktor menyatakan tidak pasti tanpa memberikan sebarang cadangan atau alasan.

161

Kategori keupayaan yang dibina terdiri daripada empat kategori iaitu cemerlang, memuaskan, kurang memuaskan dan tidak memuaskan. Hasil kajian kes mendapati bahawa kategori yang dibina tersebut dipersetujui oleh keempat-empat kontraktor dengan memberikan tahap persetujuan sebagai setuju. Begitu juga dengan tahap kesesuaian kategori keupayaan yang telah dibina, tiga daripada empat kontraktor memberikan tahap kesesuaian sebagai sesuai dan seorang kontraktor memberikan tahap sangat sesuai. Jadual 6.2 menunjukkan hasil kajian kes berkaitan penilaian terhadap alat pengukur yang dibangunkan.

Jadual 6.2 : Penilaian Terhadap Alat Pengukur Penilaian/Kontraktor Adakah rekabentuk Alat pengukur mudah difahami ? A Tidak B Ya C Ya D Ya

Adakah markah yang disediakan mudah digunakan?

Ya

Ya

Tidak

Ya

Adakah kaedah pengiraan mudah?

Ya

Ya

Ya

Tidak pasti

Persetujuan kategori tahap keupayaan.

Setuju

Setuju

Setuju

Setuju

Kesesuaian kategori tahap keupayaan.

Sangat sesuai

Sesuai

Sesuai

Sesuai

Hasil pengesahan yang dilakukan mendapati bahawa tiga daripada empat kontraktor menyatakan bahawa alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan di dalam kajian ini adalah sesuai digunakan sebagai alat untuk mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan seorang kontraktor menyatakan ianya sangat sesuai. Bagi tahap persetujuan sekiranya alat tersebut digunakan sebagai satu alat untuk mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan pula, dua daripada empat kontraktor menyatakan sebagai setuju dan dua kontraktor lagi menyatakan sebagai sangat sesuai. Ini menunjukkan alat penilaian tersebut adalah

162

sesuai dan dipersetujui untuk digunakan serta boleh dicadangkan untuk digunapakai di dalam industri pembinaan. Tahap kesesuaian dan tahap persetujuan seperti yang diterangkan ditunjukkan di dalam Jadual 6.3.

Jadual 6.3 : Tahap Kesesuaian dan Tahap Persetujuan Penggunaaan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Tahap / Kontraktor Kesesuaian Alat pengukur A Sesuai B Sangat Sesuai Persetujuan Penggunaan Alat pengukur Setuju Sangat Setuju Setuju Sangat Setuju C Sesuai D Sesuai

6.2.4.4 Penilaian terhadap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor

Bagi menguji penggunaan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan, alat tersebut digunakan dengan membuat penilaian sebenar ke atas pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dimiliki oleh kontraktor di dalam kajian kes. Tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktorkontraktor tersebut telah dikenalpasti dengan melihat kepada hasil pengiraan yang diperolehi dengan menggunakan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dibangunkan. Kontraktor-kontraktor tersebut merujuk kepada satu projek yang spesifik semasa membuat penilaian tersebut.

Hasil pengiraan bagi setiap kontraktor di dalam kajian kes ini adalah berdasarkan kepada markah yang diberikan oleh setiap mereka semasa menilai pemboleh proses yang dimiliki oleh mereka. Kontraktor memasukkan markah dengan menggunakan markah yang telah disediakan ke dalam alat yang telah dibangunkan. Markah yang disediakan adalah 0 sekiranya kontraktor tidak memiliki pemboleh proses tersebut, 1 sekiranya kontraktor memilik pemboleh proses tersebut tetapi tidak lengkap, 2 sekiranya kontraktor memiliki pemboleh

163

proses tersebut dan lengkap. Markah yang dimasukkan bagi setiap pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan oleh kontraktor-kontraktor di dalam kajian kes ini adalah seperti berikut :

1) Proses kenalpasti kehendak klien Pemboleh proses / Kontraktor Ringkasan tender Ringkasan projek Dokumen tender Pengetahuan dalam bidang yang terlibat Pengalaman Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci. A 2 2 2 1 1 1 B 2 2 2 2 2 1 C 2 2 2 1 1 2 D 2 2 2 1 1 1

Kontraktor-kontraktor yang terlibat dalam kajian kes memiliki dokumendokumen yang diperlukan bagi proses mengenalpasti kehendak klien iaitu ringkasan tender, ringkasan projek dan dokumen tender. Tetapi tiga daripada empat kontraktor tidak memiliki dengan lengkap pengetahuan dalam bidang yang terlibat, pengalaman dan pernyataan kerja.

2) Proses menentukan objektif projek Pemboleh proses / Kontraktor Kenalpasti keutamaan objektif projek Kehendak klien Objektif pihak pengurusan syarikat A 1 1 2 B 2 2 2 C 2 2 2 D 2 2 2

Bagi proses menentukan objektif projek, seorang kontraktor memiliki dengan lengkap pemboleh-pemboleh proses yang diperlukan. Dua kontraktor memiliki tetapi tidak lengkap pemboleh proses kenalpasti keutamaan objektif projek dan kehendak klien.

164

3) Proses menentukan skop kerja Pemboleh proses / Kontraktor Keupayaan memahami pernyataan keperluan Pengetahuan dan pengalaman. Dokumen projek-projek lepas Spesifikasi . Pernyataan kerja. Lukisan-lukisan A 2 1 2 1 1 1 B 2 1 2 2 1 1 C 2 2 1 1 2 2 D 2 2 1 2 2 2

Sebanyak enam pemboleh proses yang diperlukan dalam proses menentukan skop kerja,. Kajian kes menunjukkan keempat-empat kontrakor memiliki dengan lengkap keupayaan memahami pernyataan keperluan. Dua daripada empat kontraktor memiliki dengan lengkap pengetahuan dan pengalaman, dokumen projek-projek lepas, spesifikasi, pernyataan kerja dan lukisan-lukisan yang diperlukan untuk proses menentukan skop kerja. Manakala dua kontraktor daripada mereka memiliki tetapi tidak lengkap pengetahuan dan pengalaman, dokumen projek-projek lepas, spesifikasi, pernyataan kerja dan lukisan-lukisan bagi proses tersebut.

4) Proses tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek. Pemboleh proses / Kontraktor Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan A 2 B 1 C 2 D 2

Hanya satu pemboleh proses yang telah dikenalpasti diperlukan untuk proses tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek iaitu objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan. Kajian kes menunjukkan tiga daripada empat kontraktor tersebut memiliki dengan lengkap dan seorang lagi memilikinya tetapi tidak lengkap.

165

5) Proses membuat hirarki organisasi projek. Pemboleh proses / Kontraktor Hubungan diantara pihak-pihak yang terlibat. Pelan perlaksanaan 2 2 2 1 2 2 1 2 2 2 2 2 A B C D E F

Terdapat dua pemboleh proses yang diperlukan untuk proses membuat hirarki organisasi projek iaitu hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat dan pelan perlaksanaan. Tiga daripada empat kontraktor memiliki hubungan di antara pihakpihak yang terlibat dengan lengkap dan hanya seorang yang memilikinya tetapi tidak lengkap. Begitu juga dengan pemboleh proses pelan perlaksanaan hanya seorang kontraktor yang memilikinya tetapi tidak lengkap dan tiga kontraktor memilikinya dengan lengkap.

6) Proses tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja Pemboleh proses / Kontraktor Pengetahuan dan pengalaman. Dokumen tender. Dokumen kontrak. Skop kerja. Lukisan-lukisan. Spesifikasi. A 2 2 2 1 2 2 B 2 2 2 2 1 1 C 2 1 1 2 2 2 D 1 2 2 2 2 2

Tiga daripada empat kontraktor memiliki dengan lengkap kesemua pemboleh proses bagi proses tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja seperti yang disenaraikan di atas dan hanya seorang kontraktor sahaja yang memiliki pemboleh-pemboleh proses tersebut tetapi tidak lengkap.

7) Proses tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti Pemboleh proses / Kontraktor Maklumat dalam struktur rangkaian logik kerja Carta organisasi projek A 2 2 B 2 2 C 2 2 D 2 2

166

Kesemua kontraktor dalam kajian kes memiliki dengan lengkap kedua-dua pemboleh proses yang diperlukan untuk proses tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti iaitu maklumat dalam struktur rangkaian logik kerja dan carta organisasi projek.

8) Proses kenalpasti jumlah masa tempoh projek Pemboleh proses / Kontraktor Dokumen kontrak. A 2 B 2 C 2 D 2

Kesemua kontraktor memiliki dengan lengkap dokumen kontrak bagi proses kenalpasti jumlah masa tempoh projek.

9) Proses tentukan turutan aktiviti Pemboleh proses / Kontraktor Pengalaman dan logik Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan. A 1 1 1 1 B 1 2 2 1 C 2 1 2 1 D 1 2 2 1

Kajian kes menunjukkan kesemua kontraktor yang terlibat memiliki pemboleh proses yang diperlukan untuk proses tentukan turutan aktiviti tersebut. Walaubagaimanapun, seorang daripada empat kontraktor memberikan markah 1 untuk kesemua pemboleh proses yang diperlukan. Hanya seorang kontraktor yang memiliki pengalaman dan logik dengan lengkap dan tiga kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap. Manakala bagi pemboleh proses spesifikasi dua kontraktor yang memiliki lengkap dan dua kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap.Tiga kontraktor memiliki pemboleh proses jenis pembinaan dengan lengkap dan seorang kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap. Bagi kebenaran dari pihak berkuasa tempatan pula kesemua kontraktor memiliknya tetapi tidak lengkap.

167

10) Proses tentukan jangkamasa aktiviti Pemboleh proses / Kontraktor Pengalaman Jadual perancangan kerja projek yang lepas Nilai produktiviti Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan A 2 2 1 2 2 1 B 1 1 1 1 2 1 C 2 2 1 2 2 1 D 1 1 1 2 1 1

Bagi pemboleh proses untuk tentukan jangkamasa aktiviti, seramai dua kontraktor memiliki pengalaman dengan lengkap dan dua kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap. Begitu juga jadual perancangan kerja projek yang lepas dua kontraktor memiliki dengan lengkap dan dua kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap. Tiga daripada empat kontraktor memiliki dengan lengkap spesifikasi dan jenis pembinaan dan seorang memilikinya tetapi tidak lengkap. Bagi pemboleh proses nilai produktiviti dan kebenaran dari pihak berkuasa tempatan, kesemua kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap.

11) Proses tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) Pemboleh proses / Kontraktor Pengalaman dalam menentukan produktiviti. Spesifikasi. Jenis pembinaan. Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan. A 1 1 2 1 B 1 1 2 1 C 2 1 2 2 D 2 2 2 2

Pengalaman dalam menentukan produktiviti dimiliki dengan lengkap oleh dua kontraktor bagi proses tentukan sumber dan dua kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap. Bagi spesifikasi pula hanya seorang kontraktor yang memilikinya dengan lengkap. Kesemua kontraktor memiliki dengan lengkap pemboleh proses jenis pembinaan. Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan pula, dua kontraktor memilikinya dengan lengkap dan dua kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap.

168

12) Proses tentukan kos. Pemboleh proses / Kontraktor Data-data kos. Nilai pasaran terkini. A 2 2 B 1 1 C 1 1 D 1 1

Seorang kontraktor dalam kajian kes memiliki dengan lengkap kedua-dua pemboleh proses yang diperlukan bagi proses tentukan kos iaitu data-data kos dan nilai pasaran terkini. Manakala tiga lagi kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap.

13) Proses tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Pemboleh proses / Kontraktor Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack) A 2 B 2 C 1 D 2

Hanya satu pemboleh proses yang telah dikenalpasti diperlukan untuk proses tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Seramai tiga kontraktor yang memilikinya dengan lengkap dan seorang kontraktor lagi memilikinya tetapi tidak lengkap. 14) Proses selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti).

Pemboleh proses / Kontraktor Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien. Keperluan klien.

A 2 2

B 1 2

C 1 1

D 2 2

Pemboleh proses perisian dan format yang dikehendaki oleh klien dimiliki dengan lengkap oleh dua kontraktor dan seorang kontraktor lagi memilikinya tetapi tidak lengkap. Bagi keperluan klien pula seramai tiga kontraktor memilikinya dengan lengkap dan seorang kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap.

15) Proses sediakan jadual kerja Pemboleh proses / Kontraktor Dokumen kontrak. A 2 B 2 C 1 D 1

169

Seramai dua kontraktor yang memiliki dengan lengkap dokumen kontrak bagi proses sediakan jadual kerja dan dua kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap.

16) Proses sediakan anggaran belanjawan Pemboleh proses / Kontraktor Data-data kos. Jenis kontrak yang digunakan. A 2 2 B 1 2 C 1 1 D 1 1

Bagi proses sediakan anggaran belanjawan hanya seorang kontraktor memiliki dengan lengkap data-data kos dan tiga kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap. Jenis kontrak yang digunakan untuk proses sediakan anggaran belanjawan pula seramai dua kontraktor memiliknya dengan lengkap dan dua kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap.

17) Proses selia dan kawal penjadualan yang disediakan. Pemboleh proses bagi setiap proses / Kontraktor Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas. Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan bagi projek yang lepas. 2 2 2 2 1 2 2 2 A B C D

Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas untuk proses selia dan kawal penjadualan yang disediakan dimiliki dengan lengkap oleh tiga kontraktor dan hanya seorang kontraktor yang memilikinya tetapi tidak lengkap. Bagi laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan bagi projek yang lepas pula dimiliki dengan lengkap oleh kesemua kontraktor yang telibat dalam kajian kes.

18) Proses memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak. Pemboleh proses bagi setiap proses / Kontraktor Curriculum Vitae sub-kontraktor. Rekod-rekod kerja sub-kontraktor. A 1 1 B 1 1 C 0 1 D 2 1

170

Surat sokongan daripada pihak ketiga. Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas.

Curriculum Vitae sub-kontraktor yang diperlukan untuk proses memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak dimiliki dengan lengkap oleh seorang kontraktor, dua kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap dan seorang kontraktor tidak memilikinya. Rekod-rekod kerja sub-kontraktor dimiliki tetapi tidak langkap oleh keempat-empat kontraktor. Seorang kontraktor memiliki dengan lengkap surat sokongan daripada pihak ketiga, tiga kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap. Bagi laporan kemajuan kerja bagi projek yang lepas pula dimiliki dengan lengkap oleh tiga kontraktor dan hanya seorang kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap.

19) Proses sediakan ringkasan projek.

Pemboleh proses bagi setiap proses / Kontraktor Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas. Semua surat-menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan Jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas Skop kerja. 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 A B C D

Kesemua kontraktor memiliki dengan lengkap laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas, jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas dan skop kerja bagi proses sediakan ringkasan projek. Seramai tiga kontraktor memiliki dengan lengkap semua surat-menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan bagi projek yang lepas dan hanya seorang kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap.

20) Proses menganalisis risiko projek

Pemboleh proses bagi setiap proses / Kontraktor Pengalaman mengenalpasti risiko. Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah. A 1 1 B 1 1 C 2 2 D 1 2

171

Bagi proses yang terakhir yang terlibat di dalam menyediakan perancangan projek pembinaan iaitu menganalisis risiko projek, sebanyak dua pemboleh proses yang terlibat. Seorang kontraktor memiliki dengan lengkap pemboleh proses yang pertama iaitu pengalaman mengenalpasti risiko dan tiga kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap. Bagi pemboleh proses kedua iaitu rekod-rekod projek lepas yang bermasalah dimiliki dengan lengkap oleh dua kontraktor dan dua kontraktor memilikinya tetapi tidak lengkap.

6.2.4.5 Keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan

Setelah markah dimasukkan oleh responden bagi setiap pemboleh proses yang dinilai dengan menggunakan markah yang disediakan di dalam alat pengukur tersebut, pengukuran dapat dilakukan bagi menentukan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh responden berdasarkan hasil pengiraan yang diperolehi. Pengukuran tersebut melibatkan beberapa langkah pengiraan seperti berikut (seperti diterangkan di dalam Bab Lima);

Sebagai contoh, pengiraan bagi nilai proses kenalpasti kehendak klien diperolehi dengan pengiraan seperti berikut:

Langkah pertama adalah mendapatkan nilai pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Formula yang terlibat adalah :

(1) Eij = WEij X Meij

dimana; WEij adalah pemberat yang telah disediakan dalam alat pengukur, Meij adalah markah yang dimasukkan oleh responden bagi setiap pemboleh proses yang dimilikinya. Pengiraannya adalah seperti berikut;

Eij = WEij X Meij. = 0.17 X 2 = 0.34

172

Langkah kedua adalah mendapatkan nilai proses dengan menggunakan formula berikut; (2) Pij = Eij / 2 dimana; Eij adalah jumlah nilai pemboleh proses

Pij = Eij / 2 = (0.34 + 0.32 + 0.34 + 0.17 + 0.17 + 0.17) = (1.51) / 2 = 0.75

Hasil pengiraan bagi setiap pemboleh proses kenalpasti kehendak klien ditunjukkan dalam Jadual 6.4.

Jadual 6.4 : Pengiraan Pemboleh Proses bagi Proses Kenalpasti Kehendak Klien
Pemboleh Proses Pemberat Markah yang dimasukkan oleh kontraktor Meij 2 2 2 (1) Eij = WEij X Meij 0.34 0.32 0.34 (2) Pij = Eij / 2

Ringkasan tender Ringkasan projek Dokumen tender Pengetahuan dalam bidang yang terlibat Pengalaman Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci

WEij 0.17 0.16 0.17

0.17 0.17

1 1

0.17 0.17

0.17

0.17

1.51 Eij

0.75

Langkah ketiga adalah mendapatkan nilai bagi proses keseluruhan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dikenalpasti. Pengiraannya adalah dengan menjumlahkan kesemua nilai pemboleh proses bagi kesemua proses yang terlibat. Formula yang terlibat adalah;

173

(3)

Pijk = Pij

Pij = Pij1 + Pij2..Pij20 Di mana, Pij atau Pijk adalah jumlah nilai kesemua proses yang diperolehi, Pij adalah nilai bagi setiap proses. Manakala Pij1 merujuk kepada nilai bagi proses 1 iaitu kenalpasti kehendak klien, Pij2 adalah nilai bagi proses ke- 2 iaitu tentukan objektif projek dan seterusnya sehingga Pij20 yang merupakan nilai bagi proses ke-20 iaitu menganalisis risiko projek. Pengiraan nilai keseluruhan proses adalah seperti berikut; Pij = Pij1 + Pij2..Pij20 = 0.75 + 0.66 + 0.67 + 1.00 + 1.00 + 0.90 + 1.00 + 0.99 + 0.50 + 0.82 + 0.63 + 1.00 + 1.00 + 1.00 + 1.00 + 0.75 + 0.50 + 1.00 + 0.50 = 16.71

Jadual 6.5 menunjukkan contoh hasil pengiraan nilai bagi setiap proses yang terlibat iaitu sebanyak 20 proses dalam penyediaan perancangan projek pembinaan dan jumlah nilai kesemua proses yang diperolehi.

Jadual 6.5 : Hasil Pengiraan Nilai Bagi Setiap Proses dan Nilai Keseluruhan Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Kajian Kes
Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 1) Kenalpasti kehendak klien 2) Tentukan objektif projek. 3) Tentukan skop kerja. 4) Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek. 5) Membuat hirarki organisasi projek. 6) Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja. 7) Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti. 8) Kenalpasti jumlah masa tempoh projek. 9) Tentukan turutan aktiviti. 10) Tentukan jangkamasa aktivivti. 11) Tentukan sumber (buruh, peralatan, bahan). 12) Tentukan kos. 13) Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. 14) Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan. 15) Sediakan jadual kerja. 16) Sediakan anggaran belanjawan. (2) Pij = Eij / 2 0.75 0.66 0.67 1.00 1.00 0.90 1.00 0.99 0.50 0.82 0.63 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00

174 17) Selia dan kawal penjadualan yang disediakan. 18) Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak. 19) Sediakan ringkasan projek. 20) Menganalisis risiko projek. 0.75 0.50 1.00 0.50 16.71 (3) Pij / Pijk

Langkah keeempat adalah mendapatkan nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Hasil pengiraan adalah dalam bentuk peratusan dan daripada markah ini dapat ditentukan kategori keupayaan proses penyediaan perancangan projek bagi setiap responden yang dinilai. Formula yang terlibat adalah;

(4) PEijk

= (Pijk / 20) X 100

Dimana; PEijk adalah nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan Pijk adalah nilai bagi keseluruhan proses.

Pengiraan bagi mengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan bagi kontraktor adalah seperti berikut;

(5) PEijk

= (Pijk / 20) X 100

= ((0.75 + 0.66 + 0.67 + 1.00 + 1.00 + 0.90 + 1.00 + 0.99 + 0.50 + 0.82 + 0.63 + 1.00 + 1.00 + 1.00 + 1.00 + 0.75 + 0.50 + 1.00 + 0.50)/20 ) X 100 = (16.71 / 20 ) X 100 = 83.55 %

Pengiraan terhadap kesemua responden dilakukan dengan mengikuti langkahlangkah seperti yang telah dijelaskan. Hasil pengiraan keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh responden kajian kes ditunjukkan dalam Jadual 6.6. Hasil pengiraan tersebut menunjukkan kesemua kontraktor tersebut mendapatkan markah 78% dan keatas iaitu mendapat tahap kategori cemerlang.

175

Jadual 6.6 : Tahap Keupayaan Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Yang Disediakan Oleh Kontraktor Kontraktor A B C D Markah Pengiraan 84% 78% 80% 83% Tahap Cemerlang Cemerlang Cemerlang Cemerlang

Tahap cemerlang diperolehi oleh keempat-empat kontraktor yang terlibat di dalam kajian kes adalah kerana kesemua kontraktor tersebut memiliki hampir kesemua pemboleh proses yang diperlukan walaupun sebahagian pemboleh proses dimilikinya tetapi tidak lengkap. Dengan melihat kepada hasil kajian kes terhadap markah yang diberikan untuk setiap pemboleh proses yang diperlukan oleh setiap proses yang terlibat di dalam menyediakan perancangan projek pembinaan oleh kontraktor-kontraktor yang terlibat, hanya satu pemboleh proses sahaja yang langsung tidak dimilikinya iaitu Curiculum Vitae sub-kontraktor bagi proses memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak. Kontraktor-kontraktor yang ditemui mempunyai pengalaman dalam industri pembinaan dan mereka mempunyai hampir kesemua pemboleh proses yang diperlukan oleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Ini menunjukkan pemboleh proses yang diperlukan dalam proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan adalah penting bagi memastikan proses berupaya menyediakan perancangan projek pembinaan.

6.3

Kesimpulan Bab

Bab ini menerangkan pelaksanaan pengesahan terhadap hasil kajian yang telah dibangunkan. Tujuan pengesahan kajian ini dilaksanakan untuk menguji alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dibangunkan. Seramai empat kontraktor telah dipilih yang terdiri daripada kontraktor yang berdaftar dengan CIDB di bawah Gred 7. Maklum balas yang diperolehi daripada kajian kes telah membantu mengesahkan alat pengukur yang dibangunkan.

176

Hasil daripada pengesahan kajian menunjukkan kesemua kontraktor memiliki hampir kesemua pemboleh proses yang diperlukan untuk menyediakan perancangan projek pembinaan. Ada beberapa pemboleh proses yang dimiliki tetapi tidak lengkap dan hanya satu pemboleh proses sahaja yang tidak dimiliki oleh seorang kontraktor di dalam kajian kes yang dijalankan. Berkenaan rekabentuk alat pengukur, kajian kes menunjukkan ia mudah difahami dan markah yang disediakan mudah untuk digunakan untuk mengukur pemboleh proses yang diperlukan oleh setiap proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan.

Pengesahan yang dilakukan juga menunjukkan bahawa alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang telah dibangunkan di dalam kajian ini adalah sesuai dan dipersetujui untuk digunakan sebagai alat pengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. Selain daripada itu, pengiraan yang dilaksanakan dengan menggunakan alat tersebut dapat menilai tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor-kontraktor tersebut.

177

BAB 7

PENEMUAN DAN PERBINCANGAN

7.1

Pengenalan Bab sebelum ini telah membincangkan kaedah pengesahan kajian yang telah

dilaksanakan bagi kajian ini. Di dalam bab ini pula akan diterangkan penemuan dan perbincangan bagi kajian yang telah dilaksanakan.

7.2

Signifikan Kajian

Perancangan projek pembinaan merupakan salah satu daripada elemen yang terdapat dalam proses pengurusan dan merupakan antara faktor yang penting dalam menentukan kejayaan sesebuah projek pembinaan. Kejayaan sesuatu projek pembinaan bergantung kepada bagaimana efektifnya sesuatu perancangan yang disediakan. Perancangan projek pembinaan yang disediakan pada peringkat awal projek memberi kesan terhadap keupayaan sesebuah organisasi untuk mencapai kejayaan dalam melaksanakan projek. Ini adalah kerana perancangan projek merupakan mekanisma untuk mengawal dan memantau proses pembinaan.

Namun masih terdapat pelbagai masalah yang berkaitan dengan perancangan projek pembinaan ini. Antara masalah yang telah dikenalpasti dalam kajian-kajian yang lepas adalah perancangan yang disediakan tidak berkualiti, maklumat dan pengalaman yang diperolehi dalam membuat perancangan projek tidak dikongsi dikalangan organisasi sedangkan pengalaman merupakan perkara penting dalam penyediaan perancangan projek pembinaan. Terdapat juga syarikat atau organisasi

178

pembinaan yang masih kekurangan keupayaan untuk menyediakan perancangan. Penilaian tentang proses perancangan juga telah dikenalpasti tidak wujud.

Oleh itu, satu kaedah untuk menilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek oleh kontraktor ini diperlukan. Ini merupakan salah satu langkah awal untuk menghasilkan perancangan projek yang efektif dan berkualiti. Sehubungan dengan itu, satu alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dihasilkan dalam kajian ini. Bagi membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan tersebut, beberapa objektif kajian telah dibentuk seperti yang telah dijelaskan di dalam bab satu iaitu bab pengenalan.

Penemuan-penemuan objektif kajian tersebut adalah seperti yang dihuraikan berikut.

7.3

Penemuan dan Perbincangan Objektif Pertama

Objektif pertama kajian yang dilaksanakan ini adalah untuk mengenalpasti kepentingan proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. Bagi tujuan tersebut senarai proses yang terlibat untuk penyediaan perancangan projek pembinaan perlu diperolehi terlebih dahulu. Dalam kajian ini senarai tersebut telah diperolehi melalui kajian literatur. Seperti yang telah dinyatakan di dalam Bab Dua iaitu bab yang menerangkan berkaitan proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan.

Hasil daripada kajian literatur bagi kajian yang dilaksanakan ini, telah dikenalpasti proses-proses yang terlibat dalam proses perancangan projek. Namun bilangan proses yang terlibat adalah berbeza di antara penulis-penulis. Seramai dua penulis yang menyatakan sebanyak sepuluh proses yang terlibat dalam perancangan projek pembinaan iaitu bilangan proses yang paling banyak yang telah kenalpasti dalam kajian literatur. Dan seramai tiga penulis yang telah menyatakan proses yang paling sedikit iaitu sebanyak tiga proses yang terlibat dalam perancangan projek

179

pembinaan. Senarai proses tersebut adalah seperti yang telah diringkaskan di dalam Bab Dua iaitu di dalam Jadual 2.1.

Selain daripada bilangan proses yang terlibat dalam perancangan projek pembinaan, kajian literatur juga telah mengenalpasti kekerapan setiap proses yang dinyatakan oleh penulis. Proses yang paling kerap dinyatakan adalah proses tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja iaitu telah dinyatakan oleh sebanyak dua puluh tiga penulis. Proses yang jarang ditemui dalam kajian literatur pula adalah bagi proses-proses seperti selia dan kawal penjadualan yang disediakan, sediakan ringkasan projek dan menganalisis risiko projek yang mana masing-masing hanya dinyatakan oleh seorang penulis sahaja dalam kajian literatur bagi kajian ini.

Merujuk kepada hasil analisis daripada data yang diperolehi daripada soal selidik bagi proses-proses yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek pembinaan pula mendapati bahawa proses-proses yang mempunyai nilai indeks kepentingan relatif yang ketiga paling tinggi adalah kenalpasti jumlah masa tempoh projek (0.86), tentukan kos (0.86) dan sediakan jadual kerja (0.86). Proses-proses seperti tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek (0.80), menganalisis risiko projek (0.77) dan membuat hirarki organisasi projek (0.77) adalah merupakan proses-proses yang mempunyai nilai indeks kepentingan relatif yang ketiga paling rendah di dalam senarai susunan mengikut nilai indeks kepentingan relatif.

Hasil yang menunjukkan kekerapan setiap proses yang ditemui dalam kajian literatur dan hasil daripada soal selidik yang menunjukkan kedudukan proses di dalam senarai susunan proses penyediaan perancangan projek pembinaan mengikut indeks kepentingan relatif digabungkan dan ditunjukkan di dalam Jadual 7.1.

180

Jadual 7.1 : Proses Perancangan Projek Pembinaan Yang Dinyatakan Dalam kajian Literatur Dan Kedudukannya Di Dalam Senarai Susunan Mengikut Indeks Kepentingan Relatif Proses-Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Bilangan Penulis (Kajian Literatur) Kedudukan Di dalam Susunan Mengikut Indeks Kepentingan Relatif 14 8 6 18 20 12 17 1 10 5 9 2 13 16

Kenalpasti kehendak klien. Tentukan objektif projek. Tentukan skop kerja. Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek. Membuat hirarki organisasi projek. Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja. Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti. Kenalpasti jumlah masa tempoh projek. Tentukan turutan aktiviti. Tentukan jangkamasa aktiviti. Tentukan sumber seperti buruh, peralatan dan bahan. Tentukan kos. Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan seperti turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Sediakan jadual kerja. Sediakan anggaran belanjawan. Selia dan kawal penjadualan yang disediakan. Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak. Sediakan ringkasan projek. Menganalisis risiko projek.

3 8 2 2 3 23 12 3 3 12 15 8 13 14

16 7 1 2 1 1

3 11 4 7 15 19

Merujuk kepada Jadual 7.1 tersebut walaupun terdapat proses-proses yang jarang dikenalpasti dalam kajian literatur namun, proses-proses tersebut berada di kedudukan teratas di dalam susunan mengikut nilai indeks kepentingan relatif proses hasil analisis daripada soal selidik. Proses-proses tersebut adalah seperti proses kenalpasti jumlah masa tempoh projek yang mana merupakan proses yang tidak

181

dinyatakan oleh ramai penulis iaitu sebanyak tiga penulis sahaja yang diperolehi melalui kajian literatur tetapi hasil analisis kajian mendapati bahawa proses tersebut berada di tempat yang teratas di dalam senarai susunan proses penyediaan perancangan projek pembinaan mengikut indeks kepentingan relatif.

Bagi proses selia dan kawal penjadualan yang disediakan pula telah dikenalpasti dinyatakan oleh hanya seorang penulis sahaja tetapi berada di kedudukan keempat di dalam senarai susunan proses penyediaan perancangan projek pembinaan mengikut nilai indeks kepentingan relatif.

Sungguhpun terdapat proses-proses yang tidak dinyatakan oleh ramai penulis dalam kajian literatur, namun proses-proses tersebut telah diambilkira dalam kajian ini. Ini adalah kerana hasil daripada temu bual yang dijalankan bersama pakar yang menyediakan perancangan telah menegaskan bahawa proses-proses tersebut diperlukan dan penting dalam proses penyediaan perancangan projek.

Dan sungguhpun proses-proses yang disenaraikan daripada kajian literatur telah disenaraikan oleh ramai penulis namun hasil analisis indeks kepentingan relatif menunjukkan proses-proses tersebut berada di kedudukan terbawah di dalam susunan mengikut nilai indeks kepentingan relatif. Proses-proses tersebut adalah seperti proses tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja dinyatakan oleh dua puluh tiga penulis namun ianya berada di kedudukan kedua belas di dalam senarai susunan proses penyediaan perancangan projek pembinaan mengikut nilai indeks kepentingan relatif. Bagi proses tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti pula dinyatakan oleh dua belas penulis dan ianya berada di kedudukan ketujuh belas di dalam senarai susunan proses penyediaan perancangan projek pembinaan mengikut nilai indeks kepentingan relatif. Seterusnya proses selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan seperti turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti telah dikenalpasti dinyatakan oleh empat belas penulis dan ianya berada di kedudukan keenam belas di dalam senarai susunan proses penyediaan perancangan projek pembinaan mengikut nilai indeks kepentingan relatif.

182

Ini jelas menunjukkan bahawa terdapatnya perbezaan di antara proses yang paling kerap dinyatakan oleh penulis-penulis dalam kajian literatur dengan proses yang mempunyai nilai indeks kepentingan relatif yang berada di kedudukan teratas di dalam susunan mengikut nilai indeks kepentingan relatif yang diperolehi hasil daripada soal selidik dan sebaliknya.

Hasil yang perolehi seperti yang dinyatakan telah menunjukkan kekerapan penulis yang menyatakan bagi setiap proses yang terlibat. Selain daripada itu, hasil daripada objektif pertama ini juga dapat dikenalpasti jumlah proses yang terlibat dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan; di mana hasil kajian telah menunjukkan sebanyak dua puluh proses yang terlibat. Hasil analisis indeks kepentingan relatif telah menunjukkan kesemua dua puluh proses yang disenarai mempunyai nilai kepentingan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Hasil ini berlainan dengan dalam kajian literatur yang mana tidak ditemui penulis yang telah menyatakan kesemua dua puluh proses secara keseluruhan.

Proses yang paling banyak dinyatakan oleh penulis adalah hanya sehingga sepuluh proses sahaja iaitu yang telah dinyatakan oleh Harrison (1992). Prosesproses yang terlibat yang telah dinyatakan tersebut adalah i) kenalpasti aktiviti yang terlibat, ii) tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti, iii) sediakan rangkaian dan kaedah kerja bagi setiap aktiviti, iv) tentukan jangkamasa bagi setiap aktiviti, v) tentukan buruh bagi setiap aktiviti, vi) tentukan kos bagi setiap aktiviti, vii) tentukan tarikh mula dan tarikh akhir bagi setiap aktiviti, viii) selaraskan bagi setiap yang telah ditentukan, ix) sediakan jadual kerja mengikut yang telah disenaraikan; dan x) kenalpasti jumlah masa yang diperlukan untuk melaksanakan apa yang telah dirancang.

Walaubagaimanapun, setelah digabungkan senarai yang diperolehi daripada kajian literatur, sebanyak dua puluh proses telah dikenalpasti terlibat dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Pakar-pakar yang ditemui melalui temu bual juga telah menyatakan bahawa kesemua dua puluh proses yang disenaraikan adalah penting bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Begitu juga hasil analisis daripada soal selidik telah menunjukkan bahawa kesemua dua puluh

183

proses yang disenaraikan adalah penting bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

7.4

Penemuan dan Perbincangan Objektif Kedua

Objektif kedua kajian yang dilaksanakan ini adalah mengenalpasti kepentingan pemboleh proses yang diperlukan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. Melalui kajian literatur pemboleh proses yang diperlukan dalam proses menyediakan perancangan projek pembinaan dapat disenaraikan. Walaubagaimanapun hasil kajian literatur telah mendapati tidak semua pemboleh proses tersebut dinyatakan secara spesifik yang ianya diperlukan oleh mana-mana proses. Hanya empat penulis sahaja yang telah dikenalpasti dalam kajian literatur yang telah menyatakan pemboleh proses secara spesifik diperlukan oleh proses perancangan projek yang tertentu. Proses-proses tersebut adalah tentukan jangkamasa aktiviti, sediakan anggaran projek, tentukan kos dan tentukan sumber yang terlibat.

Oleh kerana dalam kajian literatur tidak disenaraikan pemboleh proses mengikut proses secara keseluruhan bagi kesemua proses yang terlibat, maka sesi temu bual bersama pakar dijalankan. Selain daripada menentukan pemboleh proses bagi setiap proses mengikut senarai pemboleh proses yang telah ditemui dalam kajian literatur, hasil temu bual itu juga telah mendapati bahawa terdapat beberapa pemboleh proses yang tidak dinyatakan dalam kajian literatur yang dilaksanakan dalam kajian ini tetapi diperlukan oleh proses yang tertentu untuk menyediakan perancangan projek pembinaan. Iaitu terdapat beberapa pemboleh proses yang telah ditambah oleh pakar yang ditemu bual.

Hasil temu bual bersama pakar juga telah mendapati terdapat dua pemboleh proses yang tersenarai daripada kajian literatur perlu diubahsuai mengikut keperluan alat pengukur yang dibangunkan dalam kajian yang dilaksanakan. Pembolehpemboleh proses tersebut jadual kerja terlaksana dan laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera Projek. Kedua-dua pemboleh proses tersebut diubahsuai kepada jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas dan laporan kemajuan kerja yang disediakan

184

oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas. Perkataan bagi projek yang lepas perlu ditambah kerana alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan dalam kajian ini adalah untuk penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan diperingkat permulaan projek. Di mana pada ketika perancangan ini disediakan, kedua-dua pemboleh proses bagi projek yang hendak dilaksanakan masih belum wujud. Ini kerana perancangan yang disediakan adalah ketika peringkat kerja di tapak bina masih belum bermula. Oleh itu pemboleh proses yang diperlukan untuk proses penyediaan perancangan projek pembinaan pada peringkat ini adalah merujuk kepada makumat bagi projek-projek yang dilaksanakan terdahulu iaitu bagi projek-projek yang lepas.

Hasil analisis bagi pemboleh proses yang telah dikenalpasti daripada kajian literatur dan temu bual yang diperlukan untuk menyediakan perancangan projek pembinaan kemudiannya disenaraikan mengikut proses yang terlibat. Senarai yang diperolehi tersebut kemudiannya digunakan di dalam soal selidik.

Analisis kekerapan yang dilakukan telah dikenalpasti terdapat pemboleh proses yang disenaraikan di dalam soal selidik sebagai tidak penting iaitu bagi pemboleh proses yang mendapat nilai peratusan kekerapan kurang daripada 50%. Pemboleh proses tersebut adalah pemboleh proses bagi proses memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak iaitu pemboleh proses jadual kerja yang diusul oleh subkontraktor yang telah mendapat nilai 46.90%. Pemboleh proses yang telah dikenalpasti sebagai tidak penting ini tidak diambilkira di dalam analisis berikutnya iaitu analisis indeks kepentingan relatif dan seterusnya pemboleh proses ini disingkirkan daripada senarai pemboleh proses bagi membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Hasil analisis indeks kepentingan relatif bagi setiap pemboleh proses terhadap pemboleh-pemboleh proses yang diperolehi daripada analisis kekerapan pula telah menunjukkan kesemua pemboleh proses tersebut (kecuali bagi pemboleh yang telah disingkirkan) adalah penting dengan nilai indeks kepentingan relatif seperti yang ditunjukkan di dalam Jadual 4.7 (di mukasurat 116). Kesemua pemboleh proses tersebut telah digunakan dalam membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan bagi kajian ini.

185

Pemboleh-pemboleh proses seperti dokumen-dokumen projek lepas, datadata kos dan laporan berkaitan risiko dan seumpama dengannya adalah merupakan pemboleh proses yang berupa maklumat dan maklumat-maklumat tersebut memerlukan usaha untuk dikumpulkan. Pengumpulan maklumat telah dikenalpasti sebagai perkara yang penting dalam penyediaan perancangan projek (Steiner, 1969; Galbraith, 1973). Ini mengukuhkan lagi bahawa pemboleh-pemboleh proses tersebut adalah penting dalam penyediaan perancangan projek pembinaan.

7.5

Penemuan dan Perbincangan Objektif Ketiga

Membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor merupakan objektif ketiga kajian yang dilaksanakan. Alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dibangunkan daripada hasil yang diperolehi daripada objektif pertama dan objektif kedua kajian serta dengan mendapatkan nilai dengan mengaplikasikan beberapa formula yang berkaitan. Alat pengukur ini terdiri daripada proses-proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan, pemboleh-pemboleh proses yang diperlukan oleh setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan, nilai pemberat bagi setiap pemboleh proses, markah yang diperlukan sebagai markah untuk mengukur pemboleh proses, formula-formula untuk pengiraan keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan serta kategori keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

Proses-proses yang terlibat untuk menyediakan perancangan projek pembinaan diperolehi daripada hasil analisis objektif pertama kajian dan pembolehpemboleh proses yang diperlukan bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan diperolehi daripada hasil analisis objektif kedua kajian seperti yang diterangkan sebelum ini.

Nilai pemberat bagi setiap pemboleh proses dan formula-formula yang diaplikasikan untuk pengiraan keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan diperolehi daripada formula yang sediada yang telah digunakan dalam beberapa kajian sebelum ini iaitu dengan menggunakan Analisis Teknik Nilai

186

Pelbagai Sifat atau dikenali dengan MAVT iaitu singkatan bagi Multi-Attribute Value Technique. Analisis ini telah berjaya digunakan oleh beberapa kajian sebelum ini iaitu seperti yang telah dikenalpasti dalam kajian ini (S.Thomas Ng dan Lai-Kit Chow (2004); Krima et al (2007); Ekanayake and Ofori (2004) dan Yean Yng Ling (2003). Kajian-kajian tersebut adalah bagi membantu membuat penilaian dengan mengukur pelbagai aspek seperti; a) penilaian keupayaan Perunding Jurutera bagi membantu memilih Perunding Jurutera yang berkelayakan mengikut kriteria yang ditetapkan; b) penilaian prestasi bagi membantu pemilihan Jurutera Penyelia; c) penilaian bagi pemilihan Akitek; dan d) penilaian bagi membantu mengurangkan pembaziran projek bangunan di tapak bina. Oleh kerana kajian ini juga adalah bertujuan untuk membangunkan alat pengukur, maka teknik analisis nilai pelbagai sifat ini telah dikenalpasti sesuai digunakan dalam kajian ini.

Kategori keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang terdapat di dalam alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan pula telah berjaya dibangunkan dengan menggunakan kaedah percentiles. Berdasarkan kaedah percentiles tersebut, kategori yang terdapat di dalam alat pengukur tersebut telah dapat dibangunkan.

Melalui kajian literatur telah menunjukkan bahawa tiada lagi alat pengukur yang dibangunkan bagi mengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Sedangkan kajian literatur dalam kajian ini telah mengenalpasti terdapat masalah yang dihadapi oleh industri pembinaan berkaitan perancangan projek pembinaan. Masalah tersebut adalah kekurangan ilmu mengenai teknik perancangan oleh pengurus projek atau pihak yang menyediakan perancangan (Jha, 2006) dan tidak mengetahui keperluan projek secara terperinci (Macaulay, 1996) serta maklumat dan pengalaman dalam menyediakan perancangan tidak dikongsi dikalangan organisasi yang terlibat (Eskander, 2002; Abdul Rahman et al, 2006). Pemahaman berkenaan aktiviti yang terlibat juga tidak diberi perhatian, kurangnya pengalaman dan dokumen-dokumen yang diperlukan tidak diberi perhatian semasa menyediakan perancangan (Retik dan Shapira, 1999).

Oleh itu, ini jelas menunjukkan bahawa alat pengukur yang dibangunkan dalam kajian ini diperlukan. Ini disokong oleh kajian-kajian sebelum ini yang

187

menjelaskan bahawa masih tiada lagi sistem yang jelas digunakan untuk menyediakan perancangan projek pembinaan (Laufer et al, 1994) dan penilaian tentang proses perancangan belum lagi wujud (Laufer dan Tucker, 1987).

Setelah alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dibangunkan, pengesahan dilakukan bagi menguji dan mengenalpasti tahap kesesuaian dan tahap persetujuan penggunaannya di dalam industri pembinaan. Seramai empat kontraktor telah ditemui bagi menjalankan pengesahan bagi alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan. Hasil pengesahan yang dilakukan melalui kaedah kajian kes telah mendapati kontraktor-konraktor tersebut ada membuat penilaian keupayaannya menyediakan perancangan projek pembinaan. Walaubagaimanapun, kontraktorkontraktor tersebut tidak membuat penilaian terhadap proses penyediaan perancangan projek.

Terdapat pendapat yang diberikan oleh seorang responden mengenai kekurangan alat pengukur yang dibangunkan iaitu, terdapat pemboleh proses yang mungkin kurang difahami kerana menggunakan bahasa teknikal. Kekurangan dari segi bahasa teknikal ini hanya tidak difahami oleh sesetengah pihak sahaja iaitu pihak yang tidak mempunyai kemahiran dalam bidang pembinaan. Walaubagaimanapun, masalah dari segi bahasa teknikal ini tidak berkaitan dengan pihak yang menyediakan perancangan projek pembinaan bagi kajian ini kerana pihak yang terlibat untuk menyediakan perancangan adalah merupakan seorang yang mahir dengan perancangan projek pembinaan.

7.6

Kesimpulan Bab

Bab penemuan dan perbincangan ini menjelaskan penemuan yang berjaya dicapai hasil daripada analisis kajian yang dilaksanakan. Bab ini telah membincangkan ketiga-tiga objektif kajian dan tujuan kajian telah berjaya dicapai setelah melalui tiga fasa utama yang terlibat dalam kajian. Fasa pertama iaitu fasa mengenalpasti kepentingan proses dan kepentingan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor, fasa kedua iaitu fasa

188

pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan fasa ketiga iaitu fasa pengesahan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Bab seterusnya akan menerangkan kesimpulan kajian dan memberikan cadangan hasil daripada kajian yang telah dijalankan.

189

BAB 8

KESIMPULAN DAN CADANGAN

8.1

Pengenalan Di dalam bab akhir ini akan menerangkan kesimpulan dan mengemukakan

cadangan bagi kajian yang telah dilaksanakan. Terdapat tiga objektif utama yang terlibat dalam kajian seperti berikut : d) Mengenalpasti kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. e) Mengenalpasti kepentingan pemboleh yang diperlukan bagi proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. f) Membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor.

Kajian ini melibatkan tiga fasa seperti berikut; fasa pertama adalah mengenalpasti kepentingan proses dan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor, fasa kedua kajian adalah membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dan fasa ketiga adalah pengesahan alat pengukur yang telah dibangunkan.

Kajian literatur, temu bual, soal selidik dan kajian kes terlibat dalam kajian ini dan setelah data utama kajian berjaya diperolehi, data-data tersebut di analisis. Beberapa analisis yang terlibat adalah analisis kebolehpercayaan, analisis kekerapan,

190

analisis min, analisis indeks kepentingan relatif dan analisis teknik nilai pelbagai sifat atau MAVT.

8.2

Kesimpulan Kajian

Sebagai kesimpulan, semua objektif kajian telah berjaya dicapai. Bagi objektif pertama, hasil kajian menunjukkan semua dua puluh proses yang disenaraikan adalah penting. Dua puluh proses penting dalam penyediaan perancangan projek pembinaan adalah seperti berikut :

1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14)

Kenalpasti kehendak klien; Tentukan objektif projek; Tentukan skop kerja; Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek; Membuat hirarki organisasi projek; Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja; Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti; Kenalpasti jumlah masa tempoh projek; Tentukan turutan aktiviti; Tentukan jangkamasa aktiviti; Tentukan sumber seperti buruh, peralatan dan bahan; Tentukan kos; Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti; Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan iaitu turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti;

15) 16) 17) 18) 19) 20)

Sediakan jadual kerja; Sediakan anggaran belanjawan; Sedia dan kawal penjadualan yang disediakan; Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak; Sediakan ringkasan projek; dan Menganalisis risiko projek.

191

Bagi objektif kedua kajian pula, hasil kajian telah mendapati bahawa pemboleh proses penting yang diperlukan dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah seperti berikut;

1)

Kenalpasti kehendak klien. Ringkasan tender; Ringkasan projek; Dokumen tender; Pengetahuan dalam bidang yang terlibat; Pengalaman; Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci.

2)

Tentukan objektif projek. Kenalpasti keutamaan objektif projek; Kehendak klien; Objektif pihak pengurusan.

3)

Tentukan skop kerja. Berupaya memahami pernyataan keperluan; Pengetahuan dan pengalaman; Dokumen projek-projek lepas ; Spesifikasi; Pernyataan kerja; Lukisan-lukisan.

4)

Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek. Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan.

5)

Membuat hirarki organisasi projek. Hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat ;

Pelan perlaksanaan.

192

6)

Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja. Pengetahuan dan pengalaman; Dokumen tender; Dokumen kontrak; Skop kerja; Lukisan-lukisan; Spesifikasi.

7)

Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti. Maklumat dalam struktur rangkaian logik kerja; Carta organisasi projek;

8)

Kenalpasti jumlah masa tempoh projek. Dokumen kontrak.

9)

Tentukan turutan aktiviti. Pengalaman dan logic; Spesifikasi; Jenis pembinaan; Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan.

10)

Tentukan jangkamasa aktiviti. Pengalaman; Jadual perancangan kerja projek yang lepas; Nilai produktiviti; Spesifikasi; Jenis pembinaan; Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan.

11)

Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan). Pengalaman dalam menentukan produktiviti; Spesifikasi; Jenis pembinaan; Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan.

193

12)

Tentukan kos. Data-data kos; Nilai di pasaran terkini.

13)

Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti. Perisian komputer seperti Microsoft Project, Primavera dan Suretrack.

14)

Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti). Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien; Keperluan klien.

15)

Sediakan jadual kerja. Dokumen kontrak.

16)

Sediakan anggaran belanjawan. Data-data kos; Jenis kontrak yang digunakan.

17)

Selia dan kawal penjadualan yang disediakan. Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas; Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan.

18)

Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak. Curriculum Vitae sub-kontraktor; Rekod-rekod kerja sub-kontraktor; Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas; Surat sokongan daripada pihak ketiga.

194

19)

Sediakan ringkasan projek. Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas; Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan; Jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas; Skop kerja.

20)

Menganalisis risiko projek. Pengalaman mengenalpasti risiko; Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah.

Seterusnya objektif ketiga kajian iaitu membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan juga telah dicapai. Hasil kajian membuktikan bahawa rekabentuk alat pengukur yang telah dibangunkan mudah dan boleh digunakan oleh kontraktor bagi mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh mereka. Selain daripada itu, alat pengukur tersebut juga telah mendapat persetujuan dan sesuai untuk digunakan oleh kontraktor.

Sebagai kesimpulannya, ketiga-tiga objektif kajian iaitu mengenalpasti kepentingan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor, mengenalpasti kepentingan pemboleh yang diperlukan bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor dan membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor telah berjaya dicapai.

8.3

Sumbangan Kajian

Alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan dapat digunakan sebagai alat untuk mengukur keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. Dengan

195

menggunakan alat pengukur tersebut kontraktor utama dapat mengukur tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek yang diamalkan olehnya serta mengenalpasti proses yang tidak berupaya. Sekiranya proses penyediaan perancangan projek kontraktor tersebut tidak berupaya kontraktor dapat mengenalpasti proses apa yang tidak berupaya dan pemboleh proses apa yang tidak dimilikinya. Ini dapat membantu kontraktor mengambil tindakan yang sewajarnya bagi meningkatkan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek yang diamalkan olehnya.

Alat yang dibangunkan ini juga telah dikenalpasti sebagai alat yang boleh digunakan untuk membantu menyediakan perancangan projek pembinaan dengan lebih mudah. Ini adalah kerana dengan menggunakan alat yang dibangunkan ini proses dan pemboleh proses yang penting untuk menyediakan perancangan projek dapat dikenalpasti. Seterusnya dapat membantu menghasilkan perancangan projek yang lebih efektif dan efisien.

8.4

Cadangan

Kajian yang dilaksanakan telah mencapai tujuan kajian iaitu membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Berdasarkan hasil kajian yang telah dicapai, berikut adalah merupakan cadangan untuk dipertimbangkan oleh industri pembinaan berkaitan perancangan projek pembinaan ;

i)

Organisasi kontraktor perlu mempunyai sistem pengurusan data yang sistematik bagi data-data yang diperlukan dalam menyediakan perancangan projek pembinaan seperti data bagi menentukan produktiviti, data sumber-sumber yang diperlukan dan data projek-projek lepas.

ii)

Organisasi kontraktor perlu menyediakan dan memastikan pihak yang bertanggungjawab dalam penyediaan perancangan projek menerima latihan yang mencukupi seperti kemahiran

196

menggunakan perisian yang berkaitan dengan penyediaan perancangan seperti Microsoft Project,Suretrack dan seumpamanya.

iii)

Organisasi kontraktor perlu mempunyai sistem pengurusan risiko bagi membantu mengenalpasti dan menguruskan risiko bagi projek yang akan dilaksanakan.

iv)

Organisasi kontraktor perlu mempunyai sistem pengurusan yang baik bagi maklumat terkini yang diperlukan terutama maklumat berkaitan kos semasa di pasaran.

v)

Organisasi kontraktor perlu mengamalkan pengurusan dokumen dan rekod yang sistematik terutama maklumat yang diperolehi daripada tapak bina.

vi)

Industri pembinaan perlu melaksanakan pengurusan ilmu agar pengalaman yang dimiliki oleh seseorang dalam menyediakan perancangan projek pembinaan dapat dikongsi oleh pihakpihak yang terlibat dalam sesebuah projek pembinaan.

8.5

Cadangan Kajian Lanjutan

Selain daripada cadangan berkaitan dengan perancangan projek pembinaan seperti yang dicadangkan, terdapat cadangan untuk menjalankan kajian lanjutan. Penemuan yang diperolehi belum cukup untuk memberikan satu generalisasi lengkap berkaitan perancangan projek pembinaan di Malaysia dan masih terdapat beberapa aspek perancangan projek pembinaan ini boleh dikembangkan sebagai kajian lanjutan. Selain daripada itu, kajian ini mencadangkan satu kajian berkaitan pembangunan alat bagi mengukur keupayaan kontraktor bagi mempertingkatkan kejayaan dalam projek pembinaan yang dilaksanakan olehnya. Diandaikan sedikit modifikasi perlu dilakukan terhadap alat pengukur tersebut bagi menepati kehendak kejayaan projek.

197

SENARAI RUJUKAN

Abdul-Rahman, H. Berawi, M.A. Berawi, A.R., Mohamed, O., Othman, M. and Yahya, I.A. (2006). Delay Mitigation In The Malaysian Construction Industry, Journal of Construction Engineering and Management 132 (2) (2006), pp. 125133. AbouRizk, S. dan Mohamed,Y. (2002). Optimal Construction Project Planning. Proceedings of the 2002 Winter Simulation Conference, pp.1704-1708. Adam, G.R. dan Schvaneveldt, J.D. (1985), Understanding Research Methods, Longman, New York, NY. Adi Irfan Che Ani (2007). Model Keberkesanan Pengurusan Fasiliti Perumahan Bertingkat Bukan Kos Rendah Di Malaysia. Tesis PhD. Universiti Malaya. Ahuja, V. dan Thiruvengadam, V. (2004). Project Scheduling And Monitoring : Current Research Status. Construction Innovation, (4) pp. 19-31. Ahuja, H.N. (1994). Project Management Technique In Planning & Controlling Construction Project, 2nd Edition, John Wiley & Son. Aibinu, A.A dan Jagboro,G.O. (2002) The Effects Of Construction Delays On Project Delivery In Nigerian Construction Industry, International Journal of Project Management, 20 (8), pp. 593599. Akinsola, A., Dawood N. dan Hobbs, B. (2000). Construction Planning Process Improvement Using Information Technology Tools. Proceedings, CIB W78, IABSE, EG-SEA-AI International Conference on Information Technology in Construction. Aminudin Ali (2006). Exploitation Of Contract Document For Construction Project Planning And Controlling, Teknologi Malaysia. Andersson, N. dan Johannsson P. (1996). Re-engineering of the project planning process, CIB Report in Turk, 45-53. MSc. Degree Thesis, Universiti

198

Arditi, D. (1985). Construction Productivity Improvement. ASCE Journal of Construction Division, 111(1), 1- 14. Bard, J.F (1992). A Comparison of the Analythic Hierarchy Process With Multiattribute Utility Theory:A Case Study.IEE Transactions.24(5):111-121. Blyth, K., Lewis, J., Kaka, A. (2004). Developing A Framework For A Standardized Works Programme For Building Projects, Construction Innovation, Vol. 4 No.4, pp.193. Boudreau, J.W (1989). Selection Utility Analysis: A Review and Agenda For Future Research. Di Dalam M.Smith dan I.Robertson (Eds)., Advances in Selection and Assessment. Chichester, UK:John Wiley. Borum,F. (1991) Personal communication. Copenhagen Business School, Denmark. Bresnen, M., Bryman, A., Ford, J., Keil, E., Beardsworth, A., Jepson, M. and Wray, K. (1984). Effective Construction Site Management: A Review. Journal Of Construction Engineering And Management, ASCE 110 (4), pp. 420436 Bromilow F.J, dan Henderson J.A (1976). Procedures For Reckoning And Valuing The Performance Of Building Contracts. In: CSIRO Division of Building Research Special Report B3.14.2. 2nd Edition. Melbourne: CSIRO. Bromilow, F.J., Hinds, M.F. dan Moody, N.F. (1980). AIQS Survey Of Building Contract Time Performance. Building Economist 19 2, pp. 7982. Bubshait,A.A dan Al-Mushaid,A.A. (1991). Owner Involvement In Construction Projects In Saudi Arabia. Journal of Management in Engineering, 8(2) : 176185. Cacha, C.A. (1997). Research Design And Statistics For The Safety And Health Professional. New York: Van Nostrand Reinhold. Chan, A.P.C, Scott,D. dan Chan A.P.L (2004). Factor Affecting The Success Of A Construction Project. Journal of Construction Engineering and Management, Vol 130, Issue 1, pp. 153-165. Chan, D.W.M dan Kumaraswamy, M.M (1995). A Study Of The Factors Affecting Construction Durations In Hong Kong. Construction Management and Economics 13: 319333.

199

Chan, D.W.M dan Kumaraswamy, M.M (1996). An Evaluation Of Construction Time Performance In The Building Industry, Building And Environment 31(6) : 569-578. Chan, W.M. dan Kumaraswamy, M.M. (1998) Contributors To Construction Delays. Construction Management and Economics, 16 : 1729. Charles C.M (1976). Project Management (How To Make It Work), A Div.of America Management Assoc. Chatzoglou, P.D. dan Macaulay, L.A. (1996). A Review Of Existing Models For Project Planning And Estimation And The Need For A New Approach. International Journal Of Project Management. 14(3) : 173183. Chauhan, R.L dan Chiang, W.C.(1989). Weighting Factors In Construction Performance Evaluation. Proceedings Applied Construction Management Conference. Sydney, Australia, 137-145. Chavallier, N. dan Russell, A.D. (1998). Automated Schedule Generation. Canadian Journal For Civil Engineering, 25(6), 1059-77. Checkland, P. dan Scholes, J. (1990). Soft Systems Methodology In Action. John Wiley & Sons, Chichester. Chen, W.T dan Huang Y.H (2006). Approximately Predicting The Cost And Duration Of School Reconstruction Projects In Taiwan. Construction Management and Economics 24(12) : 1231-1239. Chua, Yan Piaw (2006). Kaedah dan Statistik Penyelidikan. Buku 1. Kaedah Penyelidikan. Malaysia: McGraw-Hill (Malaysia) Sdn Bhd. Chua, Yan Piaw (2006). Kaedah dan Statistik Penyelidikan. Buku 2. Asas Statistik Penyelidikan. Malaysia: McGraw-Hill (Malaysia) Sdn Bhd. Clayton, R. (1989). Planning Is The Key. Building Today, 197 : 31-3. Cleland, D.I dan Ireland, L.R (2002). Project Management : Strategic Design And Implementation, McGraw Hill, Singapore. Cleland, David I. dan King, William R. (1988). Project Management Handbook, 2nd Edition. New York:Van Nostrand Reinhold. Clough, R.H. dan Sears, G.A. (2000). Construction Project Management. 4th Edition John Wiley & Sons, New York. Cohen,L., Manion, L. dan Marrison,K. (2002). Research Methods in Education. 5th ed. New York : Routledger Falmer.

200

Cohenca,D. ,Laufer, A. dan Ledbetter, W.B.

(1989). Factors Affecting

Construction Planning Efforts. Journal of Construction Engineering and Management, 115(1) : 70-89. Cormican, D. (1985). Construction Management: Planning and Finance. London: Construction Press. Cooke, B. dan Williams, P. (2009). Construction Planning, Programming and Control, 3rd Edition, Blackwell Publishing. Creswell, J.W. (2005). Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantative and Qualitative Research. 2nd.Ediiton. New Jersey: Pearson Prentice Hall. Denzin,N.K (2001). Handbook Of Qualitative Research, 2nd Edition. Thousand Oaks,CA:Sage Publications Ltd. Dinsmore, Paul C. (1993). The AMA Handbook Of Project Management, New York: AMACOM. Dissanayaka, S.M. dan Kumaraswamy, M.M. (1999). Evaluation Of Factors Affecting Time And Cost Performance In Hong Kong Building Projects, Engineering, Construction and Architectural Management, 6 (3):287298. Dvir, D., Raz, T. dan Shenhar, A.J. (2003). An Empirical Analysis Of The Relationship Between Project Planning And Project Success. International Journal of Project Management. 21 (2): 89-95. Dyer, J.S., Fishburn,P.C., Steuer,R.E., Wallenius,J. dan Zionts,S. (1992). Multiple Criteria Decision Making, Multiattribute Utility Theory:The Next Ten Years. Management Science, 38(5) : 645-654. Edwards,W. (1997). Use of Multiattribute Utility Measurement for Social Decision Making. Di dalam D.E Bell, R.L. Keeney dan Raiffa (Eds.), Conflicting Objectives in Decisions. New York:Wiley. Edwards,W. dan Newman, J.R. (1982). Multiattribute Evaluation. Newbury Park:Sage. Edwards, W. dan Barron, F.H (1994). SMART and SMARTER:Improved Simple Methods for Multiattribute Utility Measurement. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 60:306-325. Ekanayake, L.L. dan Ofori, G. (2004). Building Waste Assessment Score: Design-Based Tool, Build Environment, 39 (7) : 851861.

201

Elizabeth dan Richard Larson (2006) How To Create A Clear Project Plan, http://www.northalabamapmi.org/documents/papers/2006.How_to_create_a_ clearproject_plan.pdf. Eskander, J.K.Y.A (2002). Construction Total Project Management Planning Issues. Project Management Journal . 33(1) : 37-48. Faniran O.O, Oluwoye J.O, Lenard D.J (1998). Interactions Between Construction Planning And Influence Factors. Journal of Construction Engineering Management. 24 (1) : 245-255. Faniran,O.O, Oluwoye, J.O. dan Lenard, D. (1994). Effective Construction Planning. Construction Management and Economics, 12(6) : 485 499. Flanagan, R. dan Norman, G. (1993). Risk management and Construction. Oxford:Blackwell. Fraenkel, J.R. dan Wallen, N.E. (2006). How To Design And Evaluate Research In Education. 6th. ed. New York: McGraw-Hill. Galbraith, J.R (1973). Designing Complex Organizations. Addison-Wesley, Reading, Mass. Gidado, K.I (1996). Project Complexity : The Focal Point Of Construction Production Planning, Construction Management and Economics, 14 : 213225. Gidado,K. (2004). Enhancing the Prime Contractors Pre-Construction Planning. Journal of Construction Research, 5(1) : 87-106. Gido, J. dan Clements, J.P (1999). Successful Project Management, 4th Edition, South-Western College Publishing, Ohio. Globerson, S. dan Zwikael, O. (2002), Impact of the Project Manager on Project Management Planning Processes. Project Management Journal, 33(3) : 5864. Gould, F.E. dan Joyce, N.E. (2000). Construction Project Management. , Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ. Griffith, A., dan Watson, P. (2008). Managing the Thesis, di dalam Advanced Research Methods in the Built Environment, Edited by Andrew Knight and Lee Ruddock, Willey Blackwell, Blackwell Publishing Ltd. Hamilton, M.R., Gibson, G.E. Jr (1996). Benchmarking Pre Project Planning Effort, Journal of Management in Engineering, March/April : 25-33.

202

Harris, J. (1997). Sharpen Your Team's Skills In Project Management, McGraw Hill. Harrison, F. L. (1992). Advance Project Management : A Structured Approach, 3rd Edition., Gower Publishing, Aldershot. Nahapiet, H. dan Nahapiet, J. (1985). A Comparison Of Contractual Arrangements For Building Projects. Construction Management and Economics. 3(3) : 217 231. Herbsman, Z. dan Ellis, R. (1990). Research Of Factors Influencing Construction Productivity. Journal of Construction Management and Economics. 8 : 49 61. Horner, M.R.M (2007), Process Planning Methodology : Dynamic Short-Term Planning For Off-Site Construction In Slovenia. Construction Management and Economics. 25:143-156 Holt, G.D. (1995). A Methodology for Predicting the Performance of Construction Contractors. Tesis Ph.D, University of Wolverhampton, England. Holt, G.D, Olomoaiye,P.O. and Harris, F.C. (1996). Tendering Procedures, Contractual Arrangements And Latham : The Contractors View. Engineering, Construction, And Architectural Management. 97-115. Illingworth, J.R. (2000). Construction Methods and Planning, 2nd Edition, E&FN Spon, London. Ireland V. (1986). A Comparison Of Australia And US Building Performance For High Rise Buildings. School of Building Studies, University of Technology Sydney. Ireland, V. (1985). The Role Of Managerial Actions In The Cost, Time And Quality Performance. Construction Management and Economics. 3 : 5987. Islam, M.D.M. dan Faniran, O.O. Structural Equation Model Of Project Planning Effectiveness, Construction Management and Economics. 23 (2) : 215223. Iyer, K.C. dan Jha, K.N. (2006), Critical Factors Affecting Schedule Performance : Evidence From Indian Construction Projects. Journal of Construction Engineering and Management. August, 871-881. Jaselskis, E.J. dan Ashley, D.B. (1991). Optimal Allocation Of Project Management Resources For Achieving Success. Journal Engineering Management. 117(2) : 321340. Construstion

203

Jawahar Nesan, L. (1997). A Generic Model For Effective Implementation Of Empowerment In Construction Contractor Organizations. PhD Thesis, University of Wolverhampton, United Kingdom. Johnson, J., Boucher K.D, Connors, K. dan Robinson, J. (2001). Collaborating On Project Success, Software Magazine, February/March. (http://www.softwaremag.com/archive/2001feb/collaborativeMgt.html.) Keen, P. dan McDonald, M. (2000). The Eprocess Edge, Creating Customer Value And Business Wealth In The Internet Era. McGraw-Hill, New York. Kendall, K.E and Kendall, J.E (1992). System Analysis And Design. Prentice Hall, New Jersey. Kenney, R.L dan Raiffa, H. (1976). Decision with Multiple

Objectives:Preferences and Value Tradeoffs, Wiley, New York, NY. Kerzner H. (2006). Project Management : A Systems Approach to Planning, Schedulling and Controlling, 9th ed., John Wiley & Sons, New York,NY. Kometa, S.T, OLomolaiye, P.O. dan Harris, F.C. (1994). Attributes of UK Construction Clients Influencing Project Consultants Performance.

Construction Management And Economics, 12 : 433-334. Kometa, S.T, OLomolaiye, P.O. dan Harris, F.C. (1996). Validation of the Model for Evaluating Client-Generated Risk by Project Consultants. Construction Management And Economics, 14 : 131-145. Krima, N.A., Wood, G., Aouad, G.F. dan Hatush, Z. (2007). Assessing The Performance Of Libyan Supervising Engineers. Construction Management And Economics, 25 : 509-518. Lahr, A., Bletzinger, K. (2005). Application Of Sensitivity Analysis To A Planning Process In Architecture, Engineering And Construction (AEC), in: Proceedings of the 6th World Congresses of Structural and Multidisciplinary Optimization, Brazil. Laufer, A. (1991). Construction Planning In Uncertain Environments. Project Management Journal, 9(1) : 53-60. Laufer, A. (1992). A Micro View Of The Project Planning Process. Construction Management and Economics. 10(1) : 31-43. Laufer, A. dan Cohenca, D. (1990). Factors Affecting Construction Planning Outcomes. ASCE. Journal of Construction Engineering and Management, 116(1) : 135-56.

204

Laufer, A., Tucker, R, Shapira, A., Shenhar, A. (1994). The Multiplicity Concept In Construction Project Planning. Journal of Construction Engineering and Management, American Society of Civil Engineering, New York, NY. Laufer, A. dan Tucker, R. (1987). Is Construction Project Planning Really Doing Its Job?. ASCE Journal of Construction Engineering and Management, 5 : 243-266. Laufer, A dan Tucker, R.L (1988). Competence And Timing Dilemma In Construction Planning. Construction Management and Economics, 6 : 39355. Laufer, A dan Jenkins,D. (1982). Motivating Construction Workers. Journal Of The Construction Division, ASCE, 108 CO4, 531545 Lavender, S.J. (1996). Management For The Construction Industry, Longman. Lewis, J.P., (1995). Project Planning, Scheduling, and Control, McGraw-Hill, New York. Lewis, K. B. a. J. (2004). Predicting Project And Activity Duration For Building In The U.K. Journal of Construction Research. 5(2): 329-347. Liaw, S. H. dan Goh, K. L. (2002). Statistik Asas: Konsep & Amalan. Kuala Lumpur: McGraw-Hill (Malaysia) Sdn. Bhd. Liston, J.W. (1994). Contractor Prequalification. Tesis Ph.D, Queesland University of Technology, Australia. Lockyer, K.G. dan Gordon, J.H. (1996). Project Management And Project Network Techniques, 6th edition. Pitman Publishing, London. Macaulay, P.D.C.L.A. (1996). A Review Of Existing Models For Project Planning And Estimation And The Need For A New Approach. International Journal of Project Management. 14 (3) : 173-183 Madhav Prasad Nepal, Moonseo Park dan Bosik Son (2006). Effects of Schedule Pressure on Construction Performance, Journal of Construction Engineering and Management, 132 (2) : 182-188. Marsh, P.D.V. (2000). Contracting For Engineering And Construction Projects. 5th Ediiton, Gower Technical, Aldershot (UK). Mawdesley, M.J., Askew, W.H dan OReilly, M.P (1997). Planning and

Controlling Construction Project : The Best Laid Plan, Adission Wesley Longman,UK.

205

Meredith, J.R dan Mantel, S.J (2003). Project Management : A Managerial Approach, 5th Edition, Wiley, New York, NY. Michael, N dan Burton, C. (1991) Basic Project Management, Reed Books, Auckland. Micheal S.P. (2006). The Limitations of Planning: The Importance of Learning. Journal of Construction. Engineering and Management. 132(9) : 949-955. Mohd. Saidin Misnan (2007). Pembangunan Budaya Keselamatan Dalam Firma Pembinaan Di Malaysia. Tesis PhD. Universti Teknologi Malaysia. Mohd Salleh Abu dan Zaidaton Tasir (2001). Pengenalan Kepada Analisis Data Berkomputer.SPSS 10.0 for Windows. Kuala Lumpur: Venton Publishing. Moselhi, O. dan Martinelli, A. (1990). Analysis of Bids Using Multi Attribute Utility Theory. Proceeding of the International Symposium on Building Economics and Construction Management, Sydney, New South Wales, Australia. Muhd. Zaimi A.M. dan McCaffer, R. (1998). Factors of Non-Excusable Delays That Influence Contractors Performance. Journal of Management in Engineering, ASCE. 14(3) : 42-49. Murch, R. (2000), Project Management: Best Practices for IT Professionals, Prentice-Hall, New York, NY. Nahapiet, H. dan Nahapiet, J. (1985). A Comparison Of Contractual Arrangements For Building Projects. Construction Management and Economics. 3 (3) : 217 231. Najjar, Z.J., Saco, Z.M dan Al-Azzawi, A.A. (2004) The Impacts of Production Theories on Construction Planning Efficiency.Emirates Journal for Engineering Research. 9(1) : 9-20. Ndekuri, I.E dan McCaffer,R. (1988), Management information flow in construction companies. Construction Management and Economics, 6 : 273294. Noum, S.G (1991). Procurement And Project Performance : A Comparison Of Management And Traditional Contracts. CIOB occasional paper No.45, CIOB, Escort, UK. Naoum, S.G. (2007). Dissertation Research And Writing For Construction Students. 2nd Edition, Butterworth Heinemann, Oxford.

206

Neale, R. dan Neale, D. (1989). Construction Planning. , Thomas Telford, London. Nkado, R.N. (1992). Construction Time Information System For The Building Industry. Construction Management and Economics, 10 : 489-509. Oberlender, G.D. (2000). Project Management for Engineering and

Construction. , McGraw-Hill, New York. Ogunsemi,D.R dan Jogboro, G.O (2006). Time-Cost Model For Building Projects In Nigeria. Construction Management and Economics, 24(3) : 253258. Patton, M.Q. (2002). Qualitative Research and Evaluation Methods. 3rd ed. California: Sage Publications. Paulk, M.C., Weber, C.V., Curtis,B. dan Chrissis, M.B. (1995). The Capability Maturity Model : Guidelines for Improving the Software Process. AddissonWesley, Boston, MA. Philliber, S.G, Schwab, M.R dan Samloss, G. (1980). Social Research : Guides To A Decision Making Process. Peacock, Itasca, IL. USA. Pinto, J.K dan Selvin, D.P (1989). Critical Success Factors in R&D Projects. Research Technology Management, January-February : 31-5. Popescu, C dan Charoenngam, C. (1995). Project Planning, Scheduling & Control (Encyclopedia of Terms & Applications), John Wiley & Son. Project Management Institute (2004), A Guide to the Project Management Body of Knowlegde, Third Edition, Pennsylvania, USA. Project Management Institute Standards Committee (2000). A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBOK Guide). Upper Darby, PA : Project Management Institute. Proverbs, D.G. dan Olomolaiye, P.O (1999). Factors Impacting Construction Project Duration : A Comparison Between France, Germany and the U.K. Building and Environment. 34: 197-204. Puddicombe, M.S (2006). The Limitations Of Planning: The Importance Of Learning. Journal of Construction Engineering and Management, 132 (9) : 949-955. Radosavljevic, M. dan Horner, R.M.W. (2007) Process Planning Methodology: dynamic short-term planning for off-site construction in Slovenia, Construction Management and Economics. 25 (2) : 143156.

207

Retik, A. dan Shapira, A., (1999). VR-Based Planning Of Construction Site Activities, Automation in Construction.8 : 671680. Rohana Yusof (2004). Penyelidikan Sains Sosial. Bentong, Pahang : PTS Publications & Distributions. Russel, R.S. dan Taylor, B.W. (2003). Operations Management, 4th ed., Pearson Education, Upper Saddle River, NJ. S.Thomas Ng dan Lai-Kit Chow (2004). Evaluating Engineering Consultants General Capabilities During The Pre-Selection Process A Hong Kong Study, Engineering, Construction And Architectural Management,11(3) : 150-158. Saaty,T.L. (1977). A Scaling Method for Priorities in Hierarchy Structures. Journal of Mathematical Psychology, 15(3) : 234-281. Saaty,T.L. (1980). The Analytic Hierarchy Process. New York:Mc-Graw Hill. Saaty,T.L. (1994). Fundamental of Decision Making and Priority Theory with the AHP. Pittsburg:RWS Publicaions. Sarini Abdul Rahman (2003). Kajian Terhadap Proses Perancangan Projek Yang Di Jalankan Oleh Firma Kontraktor. Tesis Ijazah Sarjana Muda Ukur Bahan, Universiti Malaya. Kuala Lumpur. Sarshar, M., Haigh, R., Finnemore, M. (2000). SPICE : A Bussiness Process Diagnostics Tool for Construction Projects. 7(3) : 241-250. Sarshar, M., Haigh,R. dan Amaratunga, D. (2004). Improving Project Process: Best Practice Case Study, Construction Innovation. 4(2) : 6982. Sekaran, U. (2000). Research methods for business. A skill-Building Approach (3rd edition) John Wiley & Sons,Inc. Shardy Abdullah (2006). Penambahbaikan Organisasi Bahagian Pengurusan Harta Tanah Pihak Berkuasa Tempatan. Tesis Ph.D. Universiti Teknologi Malaysia, Skudai. Shash, A.A (1993). Factors Considered In Tendering Decisions By Top UK Contractors. Construction Management And Economics, 11 : 111-118. Shermerhorn, John.R, Jr. (1999) Management, sixth edition. John Willey & Sons, Inc. New York. Sidwell, A.C.(1982). A Critical Study Of Project Team Organisational Forms Within The Building Process. Ph.D. Thesis, The University of Aston in Birmingham.

208

Simister, S.J.(1994). An Investigation Into The Influences On Construction Professionals Working Practices. University of Reading, Reading. Selvin, D.P. dan Pinto, J.K.(1986). The Project Implementation Profile: New Tool For Project Managers. Project Management Journal XVII. (4 ) : 5770. Spinner, M.P. (1997). Project Management Principles and Practices, PrenticeHall, Columbus OH. Stewart, N., Chater. N., dan Brown, G.D.A. (2006). Decision by Sampling. Cognitive Psychology. 53(1) : 1-26. Steiner, G.A (1969). Top Management Planning. MacMillan, New York. Stoy, C., Dreier, F. dan Schalcher, H.R. (2007). Construction Duration Of Residential Building Projects In Germany, Engineering Construction Architectural Management.14 (1) : 5264. Sulaiman Ngah Razali (1996). Analisis Data Dalam Penyelidikan Pendidikan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Syal, M.G, Grobler, F., Willenbrock, J.H dan Parfitti, M.K. (1992). Construction Project Planning Process Model For Small-Medium Builders. Journal of Construction Engineering and Management, 118(4) : 651-66. Thompson, P. dan Perry J. (1992). Engineering Construction Risks: A Guide To Project Risk Analysis And Assessment Implications For Project Clients And Project Managers, Telford. Turner, B.T dan Williams, M.R (1983). Management Handbook For Engineers And Technologists. Brookfield Publication Co. Turner, J.R. (2009), The Handbook of Project-based Management: Improving the Processes for Achieving London. Verzuh, E. (1999). The Fast Forward MBA in Project Management, John Wiley and Son Inc. Walker. A (2007). Project Management in Construction. 5th Edition, Blackwell Science, Oxford. Walker, D. H. T. (1995). An Investgation Into Construction Time Performance. Construction Management and Economics. 13: 263-274. Wang, B. T. H. (1987). Construction and Development (with Reference To Malaysia). Kuala Lumpur, Pelanduk Publication. Strategic Objectives,3rd Edition, McGraw-Hill,

209

Ward, S.C, Curtis, B. dan Chapman, C.B (1991) Objectives And Performance In Construction Projects. Construction Management and Economics. 9 : 343353. Westland, M., Grimshaw, J., Maitland, J., Campbell., Ledingham. dan Mcleod, E. (1996). Understanding Practice Management: A Qualitative Study in General Practice. Journal of Management in Medicine. 10(5): 29-37. White,C.R. (1995). Preferences in Teams and Hierarchies. Production Planning & Control. 6(6) : 500-507. Whitehead, P. (1994). Statistics for Business: An Introduction. 2nd Edition, London: Pitman Publishing. Wiersma, W. dan Jurs, S.G. (2005). Research Methods in Education: An Introduction. 8th. ed. Boston: Allyn & Bacon. Willian R.D. (1996). A Guide To Project Management Body of Knowledge, Project Managmenent Institute, Pennsylvania. Winch, G.M. dan Kelsey, J. (2005), What Do Construction Project Planner Do?. International Journal of Project Management. 23(2) :141-149. Yates, J.K. dan Eskander,A. (2002). Construction Total Project Management Planning Issues. Journal Management and Engineering, 33 (1) : 3748. Yean, Yng Ling (2003). A Conceptual Model For Selection Of Architects By Project Managers In Singapore. International Journal of Project

Management, 21 : 135-144. Yin, R.K (1994). Case study research design and methods. 4th Edition, Sage Publications, London. Yoon , K.P dan Hwang, C.L. (1995). Multiple Attribute Decision Making. Thousand Oaks:Sage. Young, T. L. (1998). How To Be A Better Project Manager?, The Industrial Society. London : Kogan Page And The Industrial Society. Zikmund, W.G. (2003). Business Research Methods. 7th. ed. Ohio: Thomson South-Western. Zukarnain Zakaria (1999). Statistik Pengurusan. Sintok, Universiti Utara Malaysia. Zulkarnain Zakaria dan Hishamuddin Mohd. Shah (2001). Analisis Data: Menggunakan SPSS Windows. Johor: Penerbit Universiti Teknologi Malaysia.

210

Zwikael,

O. dan Globerson, S. (2004). Evaluating The Quality Of Project

Planning : A Model And Field Results. International of Production Research. 42(8) : 1545-1556. Zwikael, O. (2009). Critical Planning Processes In Construction Project. Journal Construction Innovation. 9 (4) : 372-387. Zwikael, O. dan Sadeh, A. (2007). Planning Effort as an Effective Risk Management Tool. Journal of Operations Management. 25(4) : 755-67.

211

LAMPIRAN A

SOALAN-SOALAN TEMU BUAL

Nama responden : Jawatan : Syarikat :

Tarikh temu bual : Jam temu bual : Tempat :

Tujuan Temu bual Tujuan temu bual ini adalah untuk mengenalpasti proses dan pemboleh proses yang diperlukan dalam penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor utama.

Soalan 1 : Proses Perancangan Projek Pembinaan Adakah proses perancangan yang disenaraikan penting dalam proses penyediaan perancangan projek pembinaan? Sila tandakan mengikut jawapan yang disediakan.

1) Kenalpasti kehendak klien

Ya

Tidak

2) Tentukan objektif projek

Ya

Tidak

3) Tentukan skop kerja

Ya

Tidak

4) Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek

Ya

Tidak

5) Membuat hirarki organisasi projek

Ya

Tidak

6) Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja

Ya

Tidak

212

7) Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti

Ya

Tidak

8) Kenalpasti jumlah masa tempoh projek

Ya

Tidak

9) Tentukan turutan aktiviti

Ya

Tidak

10) Tentukan jangkamasa aktiviti

Ya

Tidak

11) Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) Tidak

Ya

12) Tentukan kos

Ya

Tidak

13) Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti

Ya

Tidak

14) Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) Ya Tidak

15) Sediakan jadual kerja

Ya

Tidak

16) Sediakan anggaran belanjawan

Ya

Tidak

17) Selia dan kawal penjadualan yang disediakan

Ya

Tidak

18) Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak 19) Sediakan ringkasan projek

Ya Ya

Tidak Tidak

20) Menganalisis risiko projek

Ya

Tidak

Soalan 2 : Pemboleh Proses Perancangan Projek Pembinaan.

Sila tentukan pemboleh proses bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Senarai pemboleh proses adalah seperti yang disenaraikan. Sekiranya pemboleh yang diperlukan bagi proses tersebut tidak terdapat dalam senarai

213 tersebut, anda boleh menambah pemboleh proses tersebut mengikut proses yang disediakan.

PROSES 1) Kenalpasti kehendak klien

PEMBOLEH PROSES

2) Tentukan objektif projek

3) Tentukan skop kerja

4) Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek

5) Membuat hirarki organisasi projek

6) Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja

214 7) Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti

8)Kenalpasti jumlah masa tempoh projek

9) Tentukan turutan aktiviti

10) Tentukan jangkamasa aktiviti

11) Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan)

12) Tentukan kos

13) Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti

14) Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti,

215 sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti)

15) Sediakan jadual kerja

16) Sediakan anggaran belanjawan

17) Selia dan kawal penjadualan yang disediakan

18) Memilih dan menyelia sub-kontraktor yang layak

19) Sediakan ringkasan projek

216

20) Menganalisis risiko projek

Sila rujuk senarai pemboleh proses berikut bagi membantu untuk menentukan pemboleh proses bagi setiap proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

PEMBOLEH PROSES Ringkasan tender Ringkasan projek Dokumen tender Pengetahuan Pengalaman Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci Kenalpasti keutamaan objektif projek Kehendak klien Objektif pihak pengurusan Dokumen projek-projek lepas Spesifikasi Pernyataan kerja Lukisan-lukisan Hubungan di antara pihak-pihak yang terlibat Dokumen kontrak Skop kerja Maklumat dalam struktur rangkaian logik kerja Carta organisasi projek Dokumen kontrak Jenis pembinaan Nilai produktiviti Data-data kos Perisian komputer seperti Microsoft Project, Primavera dan Suretrack Jenis kontrak yang digunakan

217 Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas Jadual kerja terlaksana Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek Jadual perancangan kerja projek yang lepas Pengalaman menentukan produktiviti Keperluan klien

218

LAMPIRAN B

BORANG SOAL SELIDIK PROSES PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN

Kepada : Pengurus Syarikat / Pengurus Projek

Tuan, Adalah diharapkan dapat membantu melengkapkan borang soal selidik yang disertakan. Terima kasih.

Sebarang pertanyaan sila hubungi : Norhanim Zakaria 013-3946031

TERIMA KASIH

BAHAGIAN A MAKLUMAT LATAR BELAKANG SYARIKAT

219

1. 2.

Nama syarikat Taraf syarikat

a. Bumiputera

b. Bukan bumiputera

3. 4.

Jawatan responden : . Pengalaman responden dalam bidang pembinaan : Pengalaman syarikat kontraktor dalam bidang pembinaan: Kurang 5 tahun 5 tahun 10 tahun 10 tahun 20 tahun Lebih 20 tahun

5. a) b) c) d)

BAHAGIAN B PERANCANGAN PROJEK SECARA UMUM 1. Adakah syarikat anda mempunyai garis panduan atau manual untuk menyediakan perancangan projek? a. Ya, secara formal atau bertulis Ya, tetapi tidak formal atau manual bertulis secara berselerak b. Tiada c. Tiada kerana proses perancangan dilaksanakan oleh Pengurus Projek d. Tidak pasti

2. Siapakah yang bertanggungjawab menyediakan perancangan projek? a. Pengurus projek b. Pengurus syarikat c. Kakitangan teknikal

3.

Bilangan pekerja yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek : Adakah sukar untuk menyediakan perancangan projek? a. Ya b. Tidak Sekiranya Ya, mengapa?

4.

5.

220 a. b. c. d. e. f. Tidak berpengalaman Tidak mempunyai cukup maklumat Tidak mempunyai manual setara untuk rujukan Kekurangan kakitangan teknikal sokongan Sumber kewangan tidak mencukupi Peralatan tidak mencukupi

BAHAGIAN C KEPENTINGAN PERANCANGAN PROJEK Sila tandakan mengikut skala yang diberi 1 Sangat tidak penting 5 Sangat penting

1.

Kepentingan perancangan projek terhadap tempoh masa penyiapan projek yang ditetapkan

2.

Kepentingan garispanduan perancangan projek untuk menyediakan perancangan projek

BAHAGIAN D PERSETUJUAN PROSES PERANCANGAN PROJEK Sila tandakan mengikut skala yang diberi. 1 Sangat tidak setuju 5 Sangat setuju

Implikasi perancangan projek yang disediakan kepada syarikat anda.

221

a. Mutu kerja lebih baik dan terjamin 1 2 3 4 5

b. Sistem komunikasi lebih berkesan 1 2 3 4 5

c. Pengurusan di tapak bina lebih tersusun 1 2 3 4 5

d. Pengurusan masa lebih cekap 1 2 3 4 5

f. Meningkatkan ketrampilan firma 1 2 3 4 5

g. Pengurusan keselamatan lebih cekap 1 2 3 4 5

h. Pengurusan kos lebih efisyen 1 2 3 4 5

222

BAHAGIAN E SEMAKAN PROSES PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN YANG DIAMALKAN OLEH KONTRAKTOR Sila tandakan tahap kepentingan mengikut skala yang disediakan. 1 Sangat tidak penting hingga 5 Sangat Penting.
PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN Kenalpasti kehendak klien Ringkasan tender 1 1 2 3 4 5 Ringkasan projek 1 Dokumen tender 1 Pengetahuan dalam bidang yang terlibat 1 Pengalaman 1 Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci 1 Lain-lain (sila nyatakan) 2 3 4 5 2 2 2 3 3 3 4 4 4 5 5 5 2 3 4 5 2 3 4 5 PEMBOLEH PROSES

Tentukan objektif projek Kenalpasti keutamaan objektif projek 1 1 2 3 4 5 Kehendak klien 1 Objektif pihak pengurusan 1 2 3 4 5 2 3 4 5 2 3 4 5

Lain-lain (sila nyatakan)

Tentukan skop kerja 1 2 3 4 5 Keupayaan memahami pernyataan keperluan 1 2 Pengetahuan dan pengalaman 3 4 5

223 1 Dokumen projek-projek lepas 1 Spesifikasi 1 Pernyataan kerja 1 Lukisan-lukisan 1 Lain-lain (sila nyatakan) 2 3 4 5 2 3 4 5 2 3 4 5 2 3 4 5 2 3 4 5

Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan 1 2 3 4 5 1 Lain-lain (sila nyatakan) 2 3 4 5

Membuat hirarki organisasi projek 1 2 3 4 5

Hubungan diantara pihak-pihak yang terlibat 1 2 Pelan perlaksanaan 1 2 Lain-lain (sila nyatakan)

3 3

4 4

5 5

Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja 1 2 3 4 5

Pengetahuan dan pengalaman 1 Dokumen tender 1 Dokumen kontrak 1 Skop kerja 2 3 4 5 2 3 4 5 2 3 4 5

224 1 Lukisan-lukisan 1 Spesifikasi 1 Lain-lain (sila nyatakan) 2 3 4 5 2 3 4 5 2 3 4 5

Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti 1 2 3 4 5

Maklumat dalam struktur rangkaian logik kerja 1 2 Carta organisasi projek 1 2 Lain-lain (sila nyatakan)

3 3

4 4

5 5

Kenalpasti jumlah masa tempoh projek 1 2 3 4 5

Dokumen kontrak 1 Lain-lain (sila nyatakan) 2 3 4 5

Tentukan turutan aktiviti Pengalaman dan logik 1 2 3 4 5 Spesifikasi 1 Jenis pembinaan 1 Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan 1 Lain-lain (sila nyatakan) 2 2 3 3 4 4 5 5 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Tentukan jangkamasa aktiviti Pengalaman 1 2 3 4 5 1 Jadual perancangan kerja projek yang lepas 1 Nilai produktiviti 1 Spesifikasi 1 Jenis pembinaan 1 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5

225 Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan 1 Lain-lain (sila nyatakan)

Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) 1 2 3 4 5

Pengalaman dalam menentukan produktiviti 1 Spesifikasi 1 Jenis pembinaan 1 Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan 1

2 2 2 2

3 3 3 3

4 4 4 4

5 5 5 5

Lain-lain (sila nyatakan)

Tentukan kos Data-data kos 1 1 2 3 4 5 Nilai di pasaran terkini 1 Lain-lain (sila nyatakan) 2 3 4 5 2 3 4 5

Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti

Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack) 1 2 3 4 5

Lain-lain (sila nyatakan)

226 Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien 1 2 ditentukan (turutan aktiviti, Keperluan klien jangkamasa aktiviti, sumber, 1 2 kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) Lain-lain (sila nyatakan) 1 2 3 4 5

3 3

4 4

5 5

Sediakan jadual kerja Dokumen kontrak 1 2 3 4 5 Lain-lain (sila nyatakan) 1 2 3 4 5

Sediakan anggaran belanjawan 1 2 3 4 5

Data-data kos 1 Jenis kontrak yang digunakan 1 Lain-lain (sila nyatakan) 2 3 4 5 2 3 4 5

Selia dan kawal penjadualan yang disediakan 1 2 3 4 5

Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas 1 2 3 4 5 Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan 1 2 3 4 5 Lain-lain (sila nyatakan)

227 Memilih dan menyelia subkontraktor yang layak

CV sub-kontraktor 1 Rekod-rekod kerja sub-kontraktor 2 3 4 5 5 5

1 2 3 4 Jadual kerja yang diusul oleh sub-kontraktor 1 2 3 4 Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas 1 2 3 4 Surat sokongan daripada pihak ketiga 1 2 3 4 Lain-lain (sila nyatakan)

5 5

Sediakan ringkasan projek 1 2 3 4 5 Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas 1 2 3 4 Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan 1 2 3 4 Jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas 1 2 3 4 Skop kerja 1 2 3 4 Lain-lain (sila nyatakan)

5 5 5

Menganalisis risiko projek Pengalaman mengenalpasti risiko 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah 1 2

Lain-lain (sila nyatakan)

228

LAMPIRAN C

ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN

229

PROSES DAN PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN

PEMBERAT MARKAH NILAI PEMBOLEH PENILAI PEMBOLEH PROSES PROSES (WEij) (Meij) (Eij)

NILAI PROSES

(Pij)

Kenalpasti kehendak klien Ringkasan tender Ringkasan projek Dokumen tender Pengetahuan dalam bidang yang terlibat Pengalaman Pernyataan kerja yang lengkap dan terperinci

0.17 0.16 0.17 0.17 0.17 0.17 Eij1 Pij1

Tentukan objektif projek Kenalpasti keutamaan objektif projek Kehendak klien Objektif pihak pengurusan

0.33 0.34 0.33 Eij2 Pij2

Tentukan skop kerja Keupayaan memahami pernyataan keperluan Pengetahuan dan pengalaman Dokumen projek-projek lepas Spesifikasi Pernyataan kerja Lukisan-lukisan

0.17 0.17 0.16 0.17 0.16 0.18 Eij3 Pij3

Tentukan taktik dan strategi untuk melaksanakan projek Objektif yang telah ditentukan oleh pihak pengurusan

1.00 Eij4 Pij4

Membuat hirarki organisasi projek Hubungan diantara pihak-pihak yang terlibat Pelan perlaksanaan Tentukan aktiviti dan sediakan rangkaian struktur kerja Pengetahuan dan pengalaman Dokumen tender Dokumen kontrak Skop kerja Lukisan-lukisan Spesifikasi

0.51 0.49 Eij5 Pij5

0.17 0.16 0.16 0.17 0.17 0.16 Eij6 Pij6

230 Tentukan tugas dan tanggungjawab bagi setiap aktiviti Maklumat dalam struktur rangkaian logik kerja Carta organisasi projek Kenalpasti jumlah masa tempoh projek Dokumen kontrak Tentukan turutan aktiviti Pengalaman dan logik Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Tentukan jangkamasa aktiviti Pengalaman Jadual perancangan kerja projek yang lepas Nilai produktiviti Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Tentukan sumber (buruh, peralatan dan bahan) Pengalaman dalam menentukan produktiviti Spesifikasi Jenis pembinaan Kebenaran dari pihak berkuasa tempatan Tentukan kos Data-data kos Nilai di pasaran terkini Tentukan tarikh mula dan tarikh akhir ak tiviti Perisian komputer (seperti Microsoft Project, Primavera, Suretrack)

0.49 0.51 Eij7 Pij7

1.00 Eij8 0.25 0.25 0.25 0.25 Eij9 0.18 0.17 0.16 0.16 0.17 0.17 Eij10 Pij10 Pij9 Pij8

0.25 0.25 0.26 0.25 Eij11 Pij11

0.50 0.50 Eij12 Pij12

1.00 Eij13 Pij13

231 Selaraskan dan buat pembetulan perkara yang telah ditentukan (turutan aktiviti, jangkamasa aktiviti, sumber, kos, tarikh mula dan tarikh akhir aktiviti) Perisian dan format yang dikehendaki oleh klien Keperluan klien Sediakan jadual kerja Dokumen kontrak Sediakan anggaran belanjawan Data-data kos Jenis kontrak yang digunakan Selia dan kawal penjadualan yang disediakan Laporan kerja yang disediakan oleh Jurutera projek bagi projek yang lepas Laporan kemajuan kerja mengikut format rangkaian struktur kerja yang telah disediakan Memilih dan menyelia subkontraktor yang layak CV sub-kontraktor Rekod-rekod kerja sub-kontraktor Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas Surat sokongan daripada pihak ketiga Sediakan ringkasan projek Laporan kemajuan kerja mingguan dan bulanan bagi projek yang lepas Semua surat menyurat yang terlibat sepanjang projek dilaksanakan Jadual kerja terlaksana bagi projek yang lepas Skop kerja Menganalisis risiko projek Pengalaman mengenalpasti risiko Rekod-rekod projek lepas yang bermasalah

0.50 0.50 Eij14 1.00 Eij15 0.50 0.50 Eij16 Pij16 Pij15 Pij14

0.50

0.50 Eij17 Pij17

0.21 0.21 0.20 0.21 Eij18 Pij18

0.25 0.25 0.25 0.25 Eij19 0.51 0.49 Eij20 Pij20 Pij19

NILAI PROSES KESELURUHAN (Pijk) =

NILAI KEUPAYAAN PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN (PEijk) =

232

KATEGORI KEUPAYAAN PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN Markah 0% - 25% Markah 26% - 50% Markah 51% - 75% Markah 76% - 100% = Tidak Memuaskan = Kurang memuaskan = Memuaskan = Cemerlang

KAEDAH PENGUKURAN

Satu nilai diperlukan untuk menentukan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor.

1) Mendapatkan markah penilaian. Penilai akan memberikan markah bagi setiap pemboleh proses yang dinilai iaitu 0markah sekiranya kontraktor tiada memiliki pemboleh proses, 1 markah sekiranya kontraktor memiliki pemboleh proses tetapi tidak lengkap dan 2 markah sekiranya memiliki pemboleh proses dengan lengkap.

2) Mendapatkan nilai pemboleh proses Pemberat pemboleh proses yang telah dibina di dalam alat pengukur tersebut didarabkan dengan markah yang diberikan oleh penilai. Formula pengiraannya adalah seperti berikut;

Eij = WEij X Meij dimana; Eij = Nilai pemboleh proses

WEij = Pemberat pemboleh proses Meij = Markah yang diberikan oleh penilai

3) Mendapatkan nilai bagi setiap proses Menjumlah nilai pemboleh proses dan dibahagikan dengan 2. Formula pengiraannya adalah seperti berikut;

233

Pij = Eij / 2 dimana; Pij Eij = Nilai bagi setiap proses = Jumlah nilai pemboleh proses

4) Mendapatkan nilai proses keseluruhan Menjumlah nilai bagi kesemua proses. Formula pengiraannya adalah seperti berikut; Pijk = Pij Pij = Pij1 + Pij2..Pij20 dimana; Pijk Pij1Pij20 dikenalpasti) = Nilai bagi keseluruhan proses = Nilai setiap proses (terdapat 20 proses penyediaan yang telah

5) Mendapatkan nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Membahagikan nilai bagi keseluruhan proses dengan bilangan proses dan didarab dengan 100 (bagi mendapatkan nilai dalam peratusan). Formula pengiraannya adalah seperti berikut;

PEijk = (Pijk / 20) X 100 dimana; PEijk = Nilai keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan Pijk = Nilai bagi keseluruhan proses

Nilai bagi keseluruhan proses tersebut merupakan nilai yang dapat menentukan tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan kontraktor.

234

LAMPIRAN D
Jabatan Harta Tanah Fakulti Kejuruteraan dan Sains Geoinformasi UTM, Skudai 81100, Johor Bahru, Johor 10 Disember 2009

Tuan, Kajian Terhadap Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan Perancangan projek pembinaan telah dikenalpasti sebagai salah satu faktor yang menyumbang kepada kelewatan sesebuah projek pembinaan di Malaysia. Terdapat pelbagai usaha yang telah dilakukan oleh kerajaan Malaysia bagi membantu mengurangkan masalah tersebut daripada berlaku. Sehubungan dengan itu, kajian yang berkaitan dengan isu tersebut sedang dilaksanakan.

Kami percaya pihak tuan mempunyai pengalaman dan pengetahuan yang luas berkaitan dengan kajian yang dilaksanakan. Kami berbesar hati sekiranya pihak tuan dapat memberikan kerjasama dengan menjawab beberapa soalan di dalam sesi temubual yang dijalankan.

Segala kerjasama dan jasa baik tuan bagi menjayakan lagi kajian ini amatlah dihargai. Terima kasih.

Yang benar,

__________________________ (Norhanim Zakaria) 01303946031 Penyelidik

235

ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN (Dokumen Cadangan Untuk Menilai Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan)

Penyelidik Norhanim Zakaria

Penyelia Profesor Sr Dr. Abdul Hakim Mohammed

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA Jabatan Harta Tanah Fakulti Kejuruteraan dan Sains Geoinformasi UTM, Skudai 81100, Johor Bahru, Johor

236

Maklumat latarbelakang (Sila lengkapkan)

Nama :

Jawatan :

Nama dan alamat syarikat:

Gred Pendaftaran (CIDB) :

Tahun pengalaman dalam industri pembinaan :

Tahun pengalaman menyediakan perancangan projek :

237

Senarai Kandungan :

1. Definisi Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaaan Perancangan Projek Pembinaan 2. Pengenalan 3. Ringkasan Kajian 4. Penilaian Terhadap Cadangan Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan 4.1 Penilaian keupayaan kontraktor dalam menyediakan perancangan projek pembinaan. Penilaian terhadap proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan

4.2

4.3

Penilaian

Alat

Pengukur

Pemboleh

Proses

Penyediaan

Perancangan Projek Pembinaan

Lampiran Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

238

1.

DEFINISI ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN

PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN Alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dalam kajian ini adalah :

Alat pengukur yang digunakan samada oleh kontraktor atau wakil klien untuk mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan. Alat pengukur ini dapat membantu mengenalpasti proses yang tidak berupaya dalam menyediakan perancangan projek pembinaan.

2.

PENGENALAN

Perancangan projek pembinaan ialah mengenalpasti apa yang perlu dilakukan, siapa yang akan melakukannya, berapa lama untuk melakukannya dan berapa kos yang terlibat bagi sesuatu projek. Perancangan projek merupakan antara faktor penting dalam menentukan kejayaan sesebuah projek pembinaan. Perancangan projek pembinaan yang disediakan pada peringkat awal projek memberi kesan terhadap keupayaan sesebuah organisasi untuk mencapai kejayaan dalam melaksanakan projek. Ini adalah kerana perancangan projek merupakan mekanisma untuk mengawal dan memantau proses pembinaan. Perancangan yang efektif merupakan aspek yang paling penting dalam projek pembinaan dan ianya mempengaruhi kejayaan sesuatu projek. Ini menunjukkan perancangan projek yang disediakan

penting kerana ia mempengaruhi kejayaan projek yang dilaksanakan. Oleh itu, salah satu inisiatif bagi memastikan kontraktor menyediakan perancangan projek yang efektif, pengukuran keupayaan proses penyediaan perancangan projek kontraktor diperlukan. Keupayaan proses menyediakan perancangan projek dapat dikenalpasti dengan mengukur pemboleh proses yang dimiliki olehnya.

Objektif kajian ini adalah seperti berikut ; 1) Mengenalpasti kepentingan proses penyediaan perancangan projek

pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. 2) Mengenalpasti kepentingan pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang disediakan oleh kontraktor. 3) Membangunkan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

239

3.

RINGKASAN KAJIAN

Kajian ini melibatkan kajian literatur, sesi temubual, soal selidik dan kajian kes (untuk pengesahan).

Kajian literatur dilaksanakan untuk mengenalpasti proses dan pemboleh proses yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek pembinaan. Kajian literatur mendapati sebanyak dua puluh proses dan beberapa pemboleh proses. Oleh kerana dalam kajian literatur tidak dinyatakan pemboleh proses perancangan projek pembinaan mengikut kategori proses, sesi temubual kemudiannya dilaksanakan.

Hasil temubual tersebut digunakan dalam pembentukkan soal selidik. Soal selidik dilaksanakan bertujuan untuk mengenalpasti kepentingan proses dan kepentingan pemboleh proses dalam menyediakan perancangan projek pembinaan oleh kontraktor. Soal selidik telah dihantar kepada seribu seratus lima belas (1115) kontraktor yang dipilih daripada senarai kontraktor yang beribu pejabat di Kuala Lumpur dan berdaftar di bawah Gred7 dengan Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia (CIDB). Sebanyak tiga ratus enam puluh tujuh (367) kontraktor yang menjawab soal selidik tersebut. Data-data yang diperolehi kemudiannya dianalisis. Seterusnya hasil analisis ini digunakan dalam pembangunan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan.

240

4.

PENILAIAN TERHADAP CADANGAN ALAT PENGUKUR PEMBOLEH PROSES PENYEDIAAN PERANCANGAN PROJEK PEMBINAAN

4.1

Penilaian terhadap keupayaan kontraktor dalam menyediakan perancangan projek pembinaan

SOALAN 1 Adakah anda membuat penilaian terhadap keupayaan anda dalam menyediakan perancangan projek pembinaan? Ya Sekiranya YA anda menilainya, Tidak Pasti Tidak

a) Apakah yang anda nilai?

241

b) Bagaimanakah anda menilai keupayaan anda dalam menyediakan perancangan projek pembinaan?

4.2

Penilaian terhadap proses yang terlibat dalam penyediaan perancangan projek pembinaan

SOALAN 1 Adakah anda membuat penilaian terhadap proses dalam penyediaan perancangan projek pembinaan? Ya Tidak Pasti Tidak

4.3

Penilaian Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

Berdasarkan kepada Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan seperti yang ditunjukkan dalam Lampiran 1, sila jawab soalansoalan yang disediakan.

SOALAN 1

Rekabentuk Alat Pengukur Pemboleh Proses Penyediaan Perancangan Projek Pembinaan

Adakah ia mudah difahami untuk membuat pengukuran? Ya Tidak Pasti Tidak

242

Sekiranya TIDAK, Mengapa ?

SOALAN 2

Markah Yang Disediakan Penilai perlu memberikan markah bagi setiap pemboleh proses yang dinilai. Markah yang disediakan adalah seperti berikut : markah 0 sekiranya kontraktor tiada pemboleh proses tersebut; markah 1 sekiranya kontraktor memiliki pemboleh proses tersebut tetapi tidak lengkap; markah 2 sekiranya kontraktor memiliki pemboleh proses yang lengkap.

Adakah mudah untuk mengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek dengan memasukkan markah yang disediakan? Ya Tidak Pasti Tidak

Sekiranya TIDAK, Mengapa ?

243

SOALAN 3

Kaedah Pengiraan Adakah kaedah pengiraan alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan ini mudah ? Ya Tidak Pasti Tidak

Sekiranya TIDAK, Mengapa ?

SOALAN 4

Kategori keupayaan Hasil pengiraan markah pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan dapat menunjukkan tahap keupayaan kontraktor menyediakan perancangan projek pembinaan. Kategori tahap keupayaan proses penyediaan perancangan projek pembinaan adalah seperti berikut ;

Markah 0% - 25% Markah 26% - 50% Markah 51% - 75%

= Tidak Memuaskan = Kurang memuaskan = Memuaskan

Markah 76% - 100% = Cemerlang

244

a) Adakah anda bersetuju dengan kategori tahap keupayaan tersebut? Sila tandakan mengikut tahap persetujuan yang disediakan.

Sangat setuju 5 4 3 2

Sangat tidak setuju 1

Sila berikan cadangan :

b) Adakah kategori tahap keupayaan tersebut sesuai ? Sila tandakan mengikut tahap kesesuaian yang disediakan.

Sangat sesuai 5 4 3 2

Sangat tidak sesuai 1

Sila berikan cadangan :

245

SOALAN 5

Kesesuaian Alat Adakah alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan tersebut sesuai digunakan sebagai alat untuk mengukur keupayaan kontraktor dalam menyediakan perancangan projek pembinaan ?.

Sila tandakan mengikut tahap kesesuaian yang disediakan.

Sangat sesuai 5 4 3 2

Sangat tidak sesuai 1

Sila berikan cadangan untuk penambahbaikan:

Sekiranya TIDAK SESUAI, Mengapa?

246

SOALAN 6

Tahap Persetujuan Penggunaan Alat Adakah anda bersetuju sekiranya alat pengukur pemboleh proses penyediaan perancangan projek pembinaan yang dibangunkan tersebut digunakan sebagai satu alat untuk mengukur proses yang terlibat dalam menyediakan perancangan projek pembinaan.

Sila tandakan mengikut tahap persetujuan yang disediakan.

Sangat setuju 5 4 3 2

Sangat tidak setuju 1

Sila berikan cadangan untuk penambahbaikan :

Sekiranya TIDAK SETUJU, Mengapa?